6 Pazar Lideri Naturelgaz'da Hedef Avrupa

PLUS www.naturelgaz.com Yıl:1 Sayı: 7 22 Şubat 2017

Pazar lideri Naturelgaz’da hedef Avrupa

Yeni kurulacak istasyonlarda LNG satışı yapılacak 6 Doğalgaz Piyasası Lisans Yönetmeliği’ne eklenen hükümler ile toptan satış lisans sahipleri, kurulacak LNG istasyonlarında LNG satışı gerçekleştirilebilecek.

Türkiye’nin yakıt tercihinde doğalgaz birinci 10 Kanat Emiroğlu Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi (CESD) Global Yatırım Holding’in bünyesinde bulunan Naturelgaz, tarafından gerçekleştirilen, “Türkiye bu yıl CNG’nin ağır taşıtlarda dizel yerine kullanılmasını Toplumunun Enerji Tercihleri Araştırması”nın sonuçları açıklandı. yaygınlaştırmayı ve Balkanlar’da büyümeyi planlıyor. Naturelgaz CEO’su Kanat Emiroğlu, saygın yayınlardan Ekonomist dergisine verdiği röportajda, Naturelgaz’ın Mario Dalsarfati büyüme planlarını anlattı.

Global Yatırım Holding’in bünyesindeki planladıklarından da bahseden Naturelgaz Naturelgaz, endüstriyel dökme CNG CEO’su Kanat Emiroğlu, öte yandan geçen (sıkıştırılmış doğalgaz) satışı, kamyon ve yıl başlayan endüstriyel boru gazı satışlarını otobüs CNG satışı ve toptan gaz ticareti da geliştirmeyi planladıklarını söylüyor. ve endüstriyel boru gazı satışı alanlarında Emiroğlu, soruları şöyle yanıtladı: Naturelgaz’ın faaliyet gösteriyor. Türkiye’deki en yüksek Naturelgaz’ın faaliyetleri başarı yolculuğu 4 CNG dolum kapasiteli tesis ağına, en geniş hakkında kısaca bilgi verir CNG dağıtım filosuna ve en büyük CNG misiniz? stoklama altyapısına sahip. CNG, ekonomik, güvenilir ve en Serhat Uludağ Naturelgaz, bu yıl yüzde 30’un temiz yakıt olan doğalgazın, boru hattı üzerinde büyüme hedefiyle pazar liderliğini olmayan bölgelerde kullanımına imkan güçlendirmeyi planlıyor. Ayrıca, dökme sağlamak amacıyla özel stok ünitelerine CNG’de Türkiye’deki büyümesine ek sıkıştırılarak doldurulmuş hali. Tüm enerji olarak, öncelikle Balkanlar’da olmak üzere, kullanım alanlarında rahatlıkla uygulanan komşu ülkelerde de faaliyet göstermeyi CNG, büyük sanayi kuruluşlarından küçük hedefliyor. işletmelere, toplu konutlardan villalara Enerji Verimliliğinde Kamyon ve otobüslere CNG satışlarında kadar geniş bir yelpazede doğalgaz tüketim Seferberlik proje geliştirerek ve işbirlikleriyle büyüme ihtiyaçlarına cevap veriyor. 5 Devamı Sayfa 2’de... PLUS RÖPORTAJ

Üstelik CNG’nin emisyon değerleri, ülkemizde yoğun olarak çıkardı. Biz o ihaleyi kazanarak istasyonu inşa ettik ve işletme kullanılan dizel, benzin ve LPG’ye göre çok düşük ve çevre dostu. hakkını 7,5 yıllığına aldık. Bu istasyon, yıllık 15 milyon metreküp Gazı sıkıştırarak boru hattının gitmediği yere götürüyoruz. satış kapasitesiyle, sıkıştırılmış doğalgazın araçlarda kullanımının, Müşteri portföyünüzde kimler yer alıyor? İstanbul’dan başlayarak tüm Türkiye’de yaygınlaşması için atılmış önemli bir adım. Öte yandan geçen yıl Türkiye’nin ilk, tamamen Endüstriyel dökme CNG satışı güçlü olduğumuz alanlardan. CNG ile çalışan çevre dostu Scania çekicisini satın alarak Direkt veya iş ortakları tarafından ikmal edilen müşteri filomuzu güçlendirdik. CNG’li araç kullanımının yaygınlaşması portföyümüzde, birçoğu sektöründe lider konumda faaliyet konusunda öncülüğümüz sürüyor. gösteren 500’ün üzerinde şirket var. Anadolu Efes, Unilever- Lipton, Ytong, bunlardan bazıları. Araçlarımız yılda 42 bin sefer yapıp 7 milyon kilometre yol gidiyor. Müşterilerimize maliyet tasarrufu da sunuyoruz. 2017 yılına ilişkin Ne kadarlık bir tasarruftan bahsedebiliriz? hedefleriniz neler? Mesela Çaykur en büyük operasyonumuz. Kurumun 18 fabrikasına fuel oil ve LNG yerine CNG temin ederek, kuruma son üç yılda yaklaşık 30 milyon TL tutarında tasarruf sağladık. İki hedefimiz var. Bunlardan biri ağır taşıtlarda dizel yerine CNG kullanılmasını yaygınlaştırmak. Çünkü özellikle ağır vasıtalarda doğalgaz, gerek çevreye etkileri gerekse tasarruf avantajları nedeniyle yıllardır tüm Şimdiden 2017 yılı için yıllık 205 dünyada yaygın bir şekilde kullanılıyor. Özellikle çevreye milyon metreküp CNG satışına ilişkin duyarlı şehirler ve firmalar öncelikli olarak doğalgazlı sözleşmeye ulaştık. 2016 yılını nasıl ulaşımı tercih ediyor. CNG’nin emisyon değerleri, geçirdiniz? ülkemizde yoğun olarak kullanılan dizel, benzin, LPG gibi araç yakıtlarına göre çok düşük. Aslında yeni bir işe geçmedik. Daha önce yaptığımız işleri yeni müşterilerle büyüttük. Önceleri daha çok Batı Anadolu’da faaliyet gösteriyorduk. Ancak son yıllarda CNG kullanımının yaygınlaşmasının Osmaniye, Konya, Rize, Antalya ve Kayseri’ye de açıldık. ekonomiye nasıl bir etkisi olur? En önemli yatırımı iş güvenliğine yaptık. Her beş kazadan Şu anda CNG’de metreküp başına 87 kuruşluk bir ÖTV var. dördünü minimize ettik. Bu alana bugünkü kârımızın ÖTV iki yıl içinde sıfırlanırsa Türkiye’deki otobüs üreticileri de 10’da 1’ini yatırdık diyebiliriz. Buna yönelik yatırımlarımız CNG’li araç üretimine rahat rahat geçer. Bu konuyu hükümet ile devam edecek. de görüştük. Gazı da dizeli de ithal ediyoruz ama gaz daha ucuz. Türkiye’nin cari açığını azaltacak bir gelişme olur bu. Araçların “Gaz yüzyılındayız” yüzde 50’sinin CNG’ye geçmesi cari işlem açığının yaklaşık 5 Dünyada 2013 yılında 61 milyar metreküp milyar TL düşmesi anlamına geliyor. Ayrıca karbon emisyonunda seviyesinde olan Oto CNG pazarının 2020 yılında 110 yaklaşık yüzde 2 oranında, ağır metal emisyonlarında da yaklaşık milyar metreküpe ulaşacağı öngörülüyor. AB’de 2003’te yüzde 50 oranında azalma olur. 500 bin olan doğalgazlı araç sayısı 2015’te 4.5 milyonu CNG istasyonları açmak gibi bir planınız var mı? aştı. Dünyadaki doğalgazlı araç sayısı ise 20 milyona ulaştı. 2020 yılında dünyada CNG’li araç sayısının birçok CNG istasyonu açma gibi bir planımız yok. Türkiye’de zaten önde gelen araç üreticisinin doğalgaz seçeneğini fabrika gereğinden çok fazla sayıda, 11 bin 500 akaryakıt istasyonu var. çıkışlı opsiyon olarak sunması nedeniyle 65 milyonu Bizim amacımız bu işi yapabileceğimiz birkaç stratejik noktada geçeceği tahmin ediliyor. Dünyada petrol rezervlerinin olmak. önümüzdeki 30-40 yılda tükeneceğini, gazda ise böyle bir sorun olmadığını belirten Kanat Emiroğlu, “Gaz yüzyılında olmamız ağır vasıtaların CNG’ye Hedef pazarlarınız nereler? dönüşümünde önemli bir unsur. Ayrıca dizelin içindeki ağır metaller çevreye zararlı. Motorun da ömrünü Bu yılki ikinci hedefimiz ise Balkanlar’da büyümek. azaltıyor bu ağır metaller” diyor. Türkiye’de artık büyük büyümeleri gerçekleştiremiyo- ruz. Çünkü zaten pazar lideriyiz. 2012’de yüzde 3 olan pazar payımız bugün yüzde 27’leri buldu. O nedenle bu Peki buna yönelik ne gibi girişimleriniz oldu? yıl başka bir büyüme planı çizdik. Özellikle Balkanlar’da Avrupa’nın en büyük toplu taşıma filosuna sahip olan büyüme hedefliyoruz. Balkan ülkelerini tek tek analiz İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve iştiraki İstanbul Enerji, ettik. İş modelimiz hangisine uygun diye baktık. Komşu sıkıştırılmış doğalgazın araçlarda kullanılması için önemli bir adım ülkelerde de büyüme planımız var. attı. Alibeyköy CNG Dolum İstasyonu’nu 2015 yılında ihaleye 2 www.naturelgaz.com PLUS

İçerik PLUS ŞUBAT 2017 SAYI: 7

YAYIN SAHİBİ İngiltere’de 800 km menzilli CNG kamyon filosu kuruluyor 6 NATURELGAZ SANAYİ VE TİC. A.Ş BİR GLOBAL YATIRIM HOLDİNG İŞTİRAKİDİR YAYIN SAHİBİ MERSİS NO 5 Albayrak: Doğalgaz TANAP için 400 milyon USD’lik 7 0225043399200010 endişesi taşıdığımız kredi anlaşması imzalandı GENEL YAYIN YÖNETMENİ son kış Korin Toledo İstanbul bu yaz enerji 7 devlerini ağırlayacak YAYIN DANIŞMA KURULU Fırat Temel Murat Kulak BOTAŞ’tan ilçelere gaz dağıtımına Mario Dalsarfati 292 milyon TL bütçe 8 YAYINA HAZIRLAYAN CEEN Enerji Bilgi Servisleri, EPDK’dan nüfusu 20 bin ve üzeri Danışmanlık, Organizasyon ilçeler için doğalgaz kararı 8 ve Tic. Ltd. Şti. TELEFON +90 216 510 12 40 Gaziantep 50 adet PETFORM’da Yeni Yönetim E- POSTA 6 8 CNG yakıtlı otobüs Kurulu seçildi [email protected] alacak İLETİŞİM Enflasyon son bir yılın en YAYIN SAHİBİNİN ADRESİ yükseğinde: %9,22 9 Global İş Merkezi Rıhtım Cad/ 51 Karaköy TELEFON +90 212 613 70 80 EBRD Türkiye’ye 1.9 milyar 9 FAKS EUR yatırım yaptı +90 212 567 32 33 E- POSTA [email protected] Küresel petrol arzındaki kısıntı fiyatları yükseltiyor 9 NATURELGAZ tarafından hazırlanan NATURELGAZ PLUS Dergisi, baskı yapılmadan sadece internet üzerinden elektronik Enerji piyasasında ortamda abonelerine dağıtılmaktadır. NATURELGAZ PLUS 7 Dergisi’nde yer alan haberlere ve verilere dayanılarak Tüm dünyada enerji talebi alınan ticari kararlardan sorumlu tutulamaz. İzinsiz dağıtımı Türkiye Varlık Fonu 2035’e kadar %30 artacak 11 ve kopyalanması yasaktır. Haberler ve yorumlar kaynak dönemi gösterilerek kullanılabilir.

3 www.naturelgaz.com PLUS

MARIO DALSARFATI Strateji & İş Geliştirme Direktörü

Naturelgaz’ın başarı yolculuğu

Naturelgaz bundan tam altı yıl önce, Nisan 2011 tarihinde Global tedarik etme stratejisi belirledi. Bu kapsamda ilk istasyonu, 2017’nin Yatırım Holding çatısı altına girerek, kendisini yeni bir konuma taşıdı. ilk çeyrek dönemi içerisinde kurmayı planlıyoruz. Bu projeleri, Global Yatrırım Holding’in vizyonerliği ve hızlı karar alma kabiliyeti, dönüşümden ziyade orijinal ekipman üreticilerini (OEM) sürecin Naturelgaz’ın tecrübeli ve yetkin kadrosu ile birleşince, pazar içerisine daha fazla dahil ederek geliştirmeye çalışıyoruz. payımız %90’a ulaştı ve yabancı yatırımcıların dikkatine çekecek Bildiğiniz üzere, hükümetin doğalgaz ulaşmayan ilçe kalmaması seviyeye geldik. “Başardıklarımız, başaracaklarımızın göstergesidir” yönündeki politikaları doğrultusunda, doğalgazın boru hatları ile düşüncesi ile bizzat tanıklık ettiğim bu geçmiş altı yıldan sizlere ulaşamadığı ilçelere CNG tedarik edilmesi konusunda EPDK ve kısaca bahsetmek istiyorum: BOTAŞ tarafından gerekli düzenlemeler yapıldı. 2011 yılında Bursa, İzmir ve Adapazarı CNG dolum tesislerinden 2017 yılında Naturelgaz, yerel gaz dağıtım şirketleri ile ilk toplam 18 milyon Sm3 satış gerçekleştiren Naturelgaz, bugün projelere başlayacak ve bu projeler, şirketimizin 2018 ve 2019 2017 yılı satış hedefini 180 milyon Sm3 olarak belirledi. Son altı yıllarındaki büyüme ivmesine itici güç olarak önemli katkılar yılda Türkiye’de 10 kat büyüyen şirketlerin sayısının çok fazla sağlayacak. olmadığını gözönüne alarak, bu süreçte emeği geçen tüm ekip Geçtiğimiz yıl kurulan gaz ticaret departmanımız, Naturelgaz’a üyelerinin ve paydaşlarımızın bu başarıyla gurur duyması gerektiğini boru hatları üzerinden doğalgaz ticareti yapabilme kabiliyetini düşünüyorum. sağladı. 2017 yılında doğalgaz piyasasında oluşan olumsuz 2012 yılına geldiğimizde, Yönetim Kurulumuz tarafından fiyat koşulları nedeniyle bu operasyonu şimdilik kısıtlı seviyede alınan dökme ve oto CNG alanlarında büyüme kararı ile yatırım gerçekleştirebilecek olsak da, bu adım önümüzdeki yıllarda planlaması yapıldı. Hızlı bir çalışma temposu ile 2014 yılının sonuna Naturelgaz’ın hanesine artı puan olarak yazılacak. kadar Bolu, Konya, Antalya, Afyonkarahisar, Aydın, Kayseri, Rize, Naturelgaz, Türkiye’de kurmuş olduğu dökme CNG altyapısı Çorlu ve Osmaniye tesislerimiz devreye alındı. Sektördeki diğer ve satış hacmi ile Avrupa’nın da lideri konumunda. Operasyon ve LNG oyuncularına manevra imkanı bırakmadan, Naturelgaz olarak iş güvenliği alanlarında Türkiye’de ulaştığımız başarı seviyesi, bize hızla pazar payımızı arttırmaya başladık. yaptığımız işin benzerini Avrupa’da yapabilmek için güven veriyor. 2016 yılı sonunda devreye alınan Kırıkkale tesisi ve bu yıl Yapılan pazar araştırma çalışmaları ile uygun ülkeler belirlendi. Yatırım içerisinde devreye alınacak Erzurum ve Elazığ tesisleri ile Türkiye’nin kararı verilmesinin ardından, mevcut Naturelgaz ekiplerinin dahil büyük bir bölümüne CNG tedarik edebilen bir şirket haline olacağı takımlar oluşturarak bu projeleri geliştireceğiz. Hedefimiz, geleceğiz. 2017 yılı içerisinde belirlenecek her ülkede bir CNG tesisi kurmak... Batı illerindeki yoğun LNG rekabeti nedeniyle, Doğu illerimizde Ekip çalışması, Naturelgaz’ın dökme CNG’deki başarısını devam yapılacak satış geliştirme çalışmaları, Naturelgaz’ın bu yılki öncelikli ettirmesi ve yukarıda bahsettiğim yeni faaliyet alanlarında başarıya faaliyetlerinden biri olacak. ulaşması için tek koşul. Tüm departmanlar elele verirse, hayaller Naturelgaz büyüme stratejisini, ana iş kolu olan dökme gerçeğe yaklaşır. Bunu daha önce gördük ve yaşadık... CNG’ye ek olarak, Oto CNG, ilçelere CNG dağıtımı, elektrik Türkiye’nin içerisinde bulunduğu durum ve zorlu ekonomik üretimi (power-gen) ve doğalgaz ticareti alanlarında da başarıyla koşullar, maalesef hepimizin moral ve motivasyonunu bozuyor. sürdürmeye devam ediyor. Büyüme stratejimizin önemli bir ayağını Ancak, başarılı şirketler böyle zor zamanlarda güçlü kalabildikleri için da yurt dışına açılma projemiz oluşturuyor. başarılı şirket olarak değerlendiriliyor. Bizler de bu zor dönemde, Naturelgaz, araçlara CNG tedariki için boru hatları üzerine ekip olarak sorumluluk üstlenip, Naturelgaz’ı başarılı şirketler kurulu istasyonlara yeniden yatırım yapmak yerine, geliştirilen listesindeki sırasını yükseltmek için elimizden gelenin en iyisini projeler ile oluşturulan “Ana – Tali İstasyon” modeli ile CNG yapmalıyız.

4 www.naturelgaz.com PLUS

Albayrak: Doğalgaz endişesi taşıdığımız Gaz Ticareti Direktörü son kış Enerji Verimliliğinde Seferberlik

Serhat Uludağ [email protected] Berat Albayrak Enerji verimliliği ölçütü olan enerji yoğunluğu konusunda OECD ülkelerinin Gazetelerin Ankara ortalaması 0.19 TEP iken Türkiye 0.28 TEP seviyesinde. Aynı birim değeri yaratmak için biz OECD ortalamasına göre daha fazla enerji tüketiyoruz. Enerji verimliliği ile Türk temsilcileri ile bir araya gelen endüstrisinin yılda 7 milyar ABD $, binaların ise 9 milyar ABD $ tasarruf etme potansiyeli Bakan Albayrak, doğalgazda olduğu hesaplanmaktadır. en az 300 milyon metreküp Enerji verimliliği ölçütü olan enerji yoğunluğu şöyle tanımlanıyor: bir birim gayrı safi yurtiçi hasıla elde etmek için kullanılan, ton eşdeğeri petrol (TEP) cinsinden, enerji miktarı. gaz sağlama kapasitesine 1998’den 2007’ye kadar bazı enerji yoğunluğu örneklerine bakalım.. İrlanda 0.168 erişmeyi hedeflediklerini TEP’ten 0.107’ye gerilemiş, Yunanistan 0.250’den, 0.207’ye gerilemiş, ancak Türkiye belirtti. 0.289’dan yalnızca 0.288’e gelerek neredeyse yerinde saymış. Enerji verimliliğinde devlet vizyonu ile hareket eden İngiltere, 1970’den itibaren GSYIH değerini %100’den fazla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat artırmış olmasına rağmen, enerji yoğunluğunu 1970’de 0.137 değerinin %57’sine, 0.07 Albayrak, Türkiye’nin enerji anayasası olarak seviyelerine düşürmüştür. kabul edilecek, aynen Milli Güvenlik Siyaset Belgesi’nde olduğu gibi bir enerji stratejisi kitabı Türkiye’nin yıllık enerji tüketimi 85 milyar ABD Doları civarında.. Bunun yaklaşık 60 hazırladıklarını açıkladı. milyar $ ithal kaynaklardan karşılanmaktadır. Toplam enerji tüketimimizin iki ana kalemi Gazetelerin Ankara temsilcileri ile bir sanayi ve binalar sırasıyla %37’sini ve %36’sını gerçekleştirmektedir. Ortalama olarak, araya gelen Bakan Albayrak doğalgazda sanayide %15-40 arasında, evlerde/binalarda ise %30-50 arasında bir enerji yoğunluğu arz güvenliğinin önemine dikkat çekerek azaltımı yapılabileceği hesaplanmaktadır. “Türkiye’nin gelişmesine, doğalgaz tüketiminin Enerji tüketimimiz 1950’lerden beri ortalamada her 10 yılda bir, iki buçuk katına yaygınlaşmasına, sanayi üretiminin artmasına çıkmıştır. Ancak kişi başına elektrik kullanımımız hala çok düşük: İrlanda’da 5.7 kWs/yıl, bağlı olarak, doğalgaz tüketimimiz de artıyor. Yunanistan’da 5.03 kWs/yıl iken Türkiye’de 2.8 kWs/yıl. Ayrıca mevsimsellik de tüketimi etkiliyor. Özetle: Kişi başına az enerji kullanıyoruz ve birim değer yaratmak için daha fazla Yılbaşından sonraki ilk pazartesi günü 232 enerji tüketiyoruz. Diğer bir deyişle, az olan enerjimizi kötü kullanıyoruz. Böylece, milyon metreküp tüketimle rekor kırıldı. Süreci, sermaye ihtiyacımız için dışarıdan borçlanırken, enerji yatırımlarımızı verimsiz tükettiğimiz sorunsuz şekilde yönettik” dedi. enerjiyi daha fazla üretmek için yapıyoruz. Sanayimiz verimsiz enerji tüketimi ile ORTA VADELİ STRATEJİ: Konutlarda dünyadaki rekabet gücünü kaybediyor. Enerji ithalatımız ve döviz ihtiyacımız azalmıyor, kesinti yaşanmaması için doğalgaz çevrim kronik hale gelmiş, 2016’da 32.6 milyar $ olan cari açığımızı azaltamıyoruz. Dış borç santrallarında doğalgazı kıstıklarını hatırlatan yükümüz devamlı olarak artarken, Türk lirası üzerindeki devalüasyon baskısı devam Bakan Albayrak, “Sadece boru hatları değil, ediyor. Enerji verimliliğinde yapacağımız iyileştirme, bütün bu sorunların çözülmesine LNG ve depolama kapasitemizi de artırarak doğrudan katkıda bulunacaktır. arz güvenliğinde oluşabilecek tüm riskleri orta vadede ortadan kaldırmayı hedefleyen bir Ne yapabiliriz? AB uyumu çerçevesinde 18 Nisan 2007 tarihinde TBMM’den geçmiş strateji belirledik. olan 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ile ilk adım atıldı. Ancak yasal düzenlemelerdeki Hızlı şekilde kapasite artışı için atacağımız eksikler, finansman, strateji ve genel ilgi eksikliğinden dolayı henüz istenen seviyeye adımları belirledik. Tüm depolarımızda ve LNG gelmiş değil. Diğer yandan gelişmeler yavaş da olsa devam ediyor. Bakanlığın eğitimini terminallerimizde kapasite artışını hedefliyoruz. tamamlamış ve yetkinlik sınavını başarı ile geçmiş olan şirketler enerji verimliliği projeleri Bunun yanında 6 ay gibi rekor bir sürede, ilk yapma konusunda yetkilendirildiler. Türkiye, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın yüzer LNG terminalini hizmete aldık.” dedi. (EBRD) en çok yatırım finanse ettiği ülke. EBRD, Türkiye’deki iki başarılı finansman KIŞ TÜKETİMİ 250 MİLYON M3: paketinden sonra, üçüncü finansman paketi kapsamında 400 milyon Avro’luk kaynağı “Seneye kış ayına kadar inşallah iki tane LNG TurSEFF (Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı) aracılığı ile 2017’den itibaren terminalinde kapasite genişletilmesi ve ikinci Türkiye’deki enerji verimliliği projelerine destek vermeye devam ediyor. FSRU’nun da devreye girmesiyle kapasitemizi Ancak bunlar yeterli değil... Yarınların Türkiye’si için, ekonomi için son derece önemli günlük 107 milyona çıkarıyoruz. Biz kış aylarında olan enerji verimliliği bir devlet stratejisi olmalı, finansal kaynaklar teşvik edilmeli ve bu günlük 200-250 milyon metreküp tüketen bir konuda bir seferberlik ilan edilmelidir. ülke olarak, sisteme günlük en az 300 milyon İyi günler. metreküp gaz sağlama kapasitesine erişmeyi hedefliyoruz” dedi.

5 www.naturelgaz.com PLUS HABERLER

Yeni kurulacak istasyonlarda LNG satışı yapılacak

Doğalgaz Piyasası Lisans Yönetmeliği’ne eklenen hükümler ile toptan satış lisans sahipleri, kurulacak LNG istasyonlarında LNG satışı gerçekleştirilebilecek.

EPDK, Doğalgaz Piyasası Lisans Yönetmeliği’ne yeni Toptan satış (LNG istasyonlu) lisans sahipleri sadece hükümler eklendiğini duyurdu. LNG istasyonlarına yönelik lisanslarına konu tesiste LNG satışı gerçekleştirecekler. alınan kararlar ile doğalgazın kullanım alanının yaygınlaştırılması Yurt genelinde doğalgaz satışı yapan diğer toptan ve CO2 salınımlarının düşürülmesi hedefleniyor. satış şirketlerinin, belli bir adreste karayolu taşıtlarında yakıt olarak kullanılmak üzere LNG satışı yapmak Söz konusu hükümler aşağıdaki şekilde: istemesi halinde ayrı lisans alması zorunlu tutuldu. Bu Toptan satış (LNG istasyonlu) lisans sahipleri, karayolu kararla karayolu taşıtlarında yakıt olarak LNG kullanan taşıtlarında yakıt olarak kullanılmak üzere LNG satışını tüketicilere LNG ikmali ve toptan satış (LNG istasyonlu) belli bir adreste kuracakları tesiste gerçekleştirebilecekler. lisans sahipleri tarafından gerçekleştirilebilecek.

Gaziantep 50 adet CNG yakıtlı otobüs alacak Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından toplam 50 adet CNG yakıtlı otobüs alınacak. Gaziantep’in geçici yatırım programı kapsamında Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından toplam 50 adet CNG yakıtlı otobüs alınacak. 2017 yılı içerisinde alımı hedeflenen otobüsler, toplam 34 milyon 193 bin TL’ye mal olacak. CNG’li otobüslerin 18 adedi bu yıl hizmet vermeye başlayacak.

İngiltere’de 800 km menzilli CNG kamyon f ilosu kuruluyor

İngiltere’de faaliyet gösteren perakende devi Waitrose, Avrupa’nın en büyük CNG yakıtlı kamyon filosunu kuruyor. CNG Fuels firması ve Waitrose arasında yapılan tedarik anlaşması kapsamında, menzili 500 mile (800 km) ulaşan kamyonlar ile ekonomik ve çevreci lojistik hizmetleri verilecek. Bioetanol CNG yakıtlı kamyonlarda, Scania ve Agility’nin yüksek teknolojisi kullanılacak. Bioetanol CNG, ağır vasıtalarda motorinin en ekonomik ve daha düşük karbon emisyonuna sahip alternatifi olarak gösteriliyor. kamyon ile operasyonunu başlatacak ve ülke genelindeki Waitrose, ilk etapta geçtiğimiz Ocak ayında teslim aldığı 10 adet mağazaları arasında ürün sevkiyatlarını geçekleştirecek.

6 www.naturelgaz.com PLUS HABERLER

Enerji piyasasında Türkiye Varlık Fonu dönemi

BOTAŞ, TPAO ve BİST’in Türkiye TVF’ye devredilen kuruluşlar ve ödenmiş sermayeleri aşağıdaki Varlık Fonu’na devredilmesi ile EPİAŞ’ın tabloda yer alıyor:

dolaylı olarak BİST üzerinden %34 Ödenmiş Halka Açıklık Hazine Payı (%) Kuruluş Sermayesi (TL) Oranı (%) oranındaki hissesi fona devredildi. BOTAŞ 100 4.15 milyar 5 Şubat 2017 tarihli Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında TPAO 100 3 milyar Borsa İstanbul 73.6 423.2 milyon yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile aralarında BOTAŞ, TPAO ve Eti Maden 100 600 milyon Borsa İstanbul’un (BİST) da bulunduğu 11 kamu iktisadi teşekkülü THY 49.12 1.38 milyar 50.18 ve Türk Telekom’daki %6.68 oranındaki Hazineye ait hisse Türkiye Halkbank 51.11 1.25 milyar 48.77 Varlık Fonu’na (TVF)devredildi. TVF’ye devredilecek kuruluş sayısının Ziraat Bankası 100 5 milyar önümüzdeki günlerde artması bekleniyor. BİST’in TVF’ye devrolması PTT 100 981.5 milyon ile birlikte, EPİAŞ’ta %30’u B Grubu, %4.16’sı C Grubu olmak üzere Türksat 100 1.47 milyon BİST’e ait toplam %34.16 oranında hissenin de kontrolü TVF’ye Türk Telekom 6.7 3.5 milyar 13.31 geçmiş oldu. Çaykur 100 1.49 milyar

TANAP için 400 milyon USD’lik kredi anlasması imzalandı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Dünya Bankası’nın TANAP için BOTAS’a vereceği 400 milyon USD kredi anlaşması için düzenlenen imza töreninde enerji projeleriyle ilgili yaklaşık 3 milyar USD’lik bir finansman paketini 2017 itibarıyla hayata geçireceklerini açıkladı.

Dünya Bankası’nın Trans Anadolu Dogalgaz Boru Hattı Projesi enerji piyasalarının arz ve güvenligine hizmet ediyorsa ve belki de (TANAP) için BOTAS’a verecegi 400 milyon USD kredi anlasması en önemlisi küresel refaha, barısa ve huzura katkıda bulunuyorsa, biz için imza töreni düzenlendi. Imza törenine Enerji ve Tabii Kaynaklar Türkiye olarak böyle her projenin tarafı oldugumuzu açıklamıstık.” Bakanı Berat Albayrak ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıgı Müstesarı diye konustu. Fatih Dönmez’in yanı sıra BOTAS ve TANAP’ın üst düzey yetkilileri de katıldı. Toplamda bin 850 kilometre uzunluga sahip TANAP’tan ilk gaz Albayrak, bir projenin taraflar için ‘kazan-kazan’ anlamına gelmesi Türkiye’ye 2018 Haziran’da verilecek. Proje, 2020 yılında da Avrupa’ya gerektiginin altını çizerek,“Ayrıca eger proje, bölgesel ve küresel gaz sağlamayı hedefliyor.

İstanbul bu yaz enerji devlerini ağırlayacak

Dünya enerji devlerinin CEO’ları 9-13 Temmuz 2017 tarihleri arasında “22. Dünya Petrol Kongresi”ne (WPC) evsahipliği yapacak olan İstanbul’da buluşacak. “Enerji Geleceğimize Köprü” temasıyla düzenlenecek kongreye, S. Arabistan’ın Saudi Aramco, BP, Çin devlet şirketi CNPCR, Brezilyalı Petrobas, Shell ve Fransız Total’in CEO’ları ve tüm zorlukları gözönünde bulunduran kapsamlı bir program Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ve Petrol İhraç Eden Ülkeler (OPEC) hazırladıklarını vurgulayarak, toplantıda enerji jeopolitiğinden finansa, Başkanları da konuşmacı olarak katılacak. yeni iş modellerinden enerji erişimine kadar birçok konunun ayrıntılı PC Milli Komite Başkanı ve Türkiye Petrolleri (TP) Yönetim Kurulu ele alınacağını ifade etti. Şişman, 70 üyeli Dünya Petrol Kongresi’nin Başkanı ve Genel Müdürü Besim Şişman, kongreyle ilgili hazırlıkların İstanbul’daki toplantısına 100 ülkeden yaklaşık 1500 firmanın katılımının tamamlandığını belirterek, “İstanbul’daki toplantıda bizleri teknik beklendiğini belirterek, “50’den fazla bakan, 500 milletvekili, 500 CEO, açıdan son derece kaliteli ve heyecanlı bir program beklemekte” dedi. 5 bin üye ve düzenlenecek sergiye de 20 bin ziyaretçi beklemekteyiz” Şişman, gaz ve petrol sanayini bekleyen fırsatlar veya karşılaşabileceği dedi.

7 www.naturelgaz.com PLUS HABERLER

BOTAŞ’tan ilçelere EPDK’DAN NÜFUSU 20 BİN VE ÜZERİ İLÇELER İÇİN gaz dağıtımına DOĞALGAZ KARARI 292 milyon TL bütçe Nüfusu 20 bin ve üzerinde olan Ceyhan’a kurulacak ilçelere doğalgaz FSRU projesine yapılacak yatırımlar, BOTAŞ’ın 2017 götürülmesi için yılı bütçesinde yer aldı. uygulanacak prosedür belirlendi. BOTAŞ, 2017 yılında toplam İlçeleri BOTAŞ’ın önerisi 1 milyar 473 milyon TL harcamayı üzerine Bakanlık belirleyecek bütçesine aldı. ve EPDK’nın ‘bölge genişletme’ prosedürü ile gaz dağıtım BOTAŞ’ın TBMM’de kabul edilen 2017 yılı bütçesi, 2017 faaliyeti gerçekleştirilecek. yılında yapılacak yatırımların ayrıntılarını gösterdi. Buna göre BOTAŞ, 2017 yılı yatırım programında Ceyhan’da sisteme bağlanacak FSRU’yu ve Tuz Gölü Yerlatı Deposu kapasite artış EPDK, doğalgazın ülke genelinde yaygınlaştırılması projesini bütçesine aldı. Ceyhan FSRU projesi için bitiş yılını amacıyla geçen yıl alınan 2016/9382 sayılı Bakanlar 2019 olarak belirten BOTAŞ, bu projeye 2017 yılında 16 Kurulu Kararı uyarınca, uygulama esaslarını belirleyerek milyon TL harcayacak. Projenin toplam tutarı ise 190 milyon TL yayınladı. Böylece, nüfusu 20 bin ve üzerinde olan olarak kayıtlara yansıdı. ilçelere doğalgazın hangi usul ve esaslarla götürüleceği BOTAŞ, 2017 yılında ilçelere doğalgaz götürmek üzere belirlenmiş oldu. bütçesine 291.8 milyon TL ayırdı. Proje bitişi için seçimlerin Uygun bulunan ilçede gaz dağıtımı yapacak gerçekleştirileceği 2019 yılı belirlenirken, 2017 yılında söz şirketin seçimi ise EPDK tarafından ‘bölge genişletme’ konusu hizmetler için 97.4 milyon TL harcanacağı belirtildi. prosedürü işletilerek belirlenecek. Söz konusu ilçede BOTAŞ, M.Ereğlisi LNG terminalinin send-out kapasitesinin uygulanacak tarife de böylece bu kapsamda belirlenmiş artırılması projesini de 2018 yılına kadar tamamlamayı planlıyor. olacak. 132 milyon TL bütçeli proje için 2017 yılında 90 milyon TL ödenek ayrıldı.

PETFORM’da Yeni Yönetim Kurulu seçildi

Üyeleri arasında Naturelgaz’ın da bulunduğu PETFORM’un 25 Ocak 2017 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen yıllık olağan Genel Kurulu’nda Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Aziz Camcı seçildi. Aziz Camcı

59 üyesi ile Türkiye doğalgaz piyasasında ve arama üretim Kurulu üyelerinin seçimine geçildi. sektörlerinde faaliyet gösteren özel şirketleri çatısı altında buluşturan Geçen yıl PETFORM Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı olarak görev Petrol Platformu Derneği’nin (PETFORM) Yıllık Olağan Genel Kurul yapan Aziz Camcı, bu yıl Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçildi. Enerji Toplantısı, 25 Ocak 2017 tarihinde Ankara’da gerçekleştirildi. Swiss piyasasının deneyimli isimlerinden Aziz Camcı, uzun yıllar BOTAŞ’ta ve Otel’de saat 10’da başlayan toplantıda yapılan oylamada, önce Divan kuruluşunu müteakip EPDK’da üst düzey görevler üstlendi. Bir önceki Kurulu seçildi. 2016 yılı faaliyetlerinin Genel Kurul katılımcıları tarafından dönemde PETFORM Başkanlığı’nı yürüten Aytaç Eren ise yeni yönetimde oy birliği ile ibra edilmesinden sonra, 2017 yılında görev yapacak Yönetim Başkan Yardımcısı olarak görev aldı.

8 www.naturelgaz.com EKONOMİ

Enflasyon son bir yılın en yükseğinde: %9,22

Ocak ayında tüketici fiyat endeksinde yaşanan aylık artış yükselerek %2,46 oldu. Yıllık enflasyon da Ocak 2016’dan bu yana en yüksek seviye olan %9,22’ye ulaştı. Enflasyondaki sert yükselişin tetikleyicilerinden birisi gıda PETROL FİYATLARINDA YAŞANAN YÜKSELİŞ VE TL’NİN ABD fiyatlarındaki artış oldu. DOLARI KARŞISINDA YAŞADIĞI DEĞER KAYBI DA ENFLASYONA Ocak ayında gıda fiyatları bir önceki aya göre %6,4 artış YANSIDI kaydetti. 2016’da yıllık gıda enflasyonu %5,65’te kalmıştı. Yani Net petrol ithalatçısı olan Türkiye’nin enerji ihtiyacını karşılamak için yaptığı alımlar sadece Ocak ayındaki gıda fiyatı artışı, 2016’nın tamamındaki ABD Doları cinsinden oluyor. Hem petrol fiyatının yükselmesi, hem de TL’deki değer artışı geride bıraktı. kaybı, iç piyasada petrol ve petrole bağlı ürünlerin fiyatlarına yükseliş olarak yansıyor.

EBRD Türkiye’ye 1.9 milyar EUR yatırım yaptı EBRD, 2016 yılı içerisinde Türkiye’ye 1.9 milyar EUR tutarında yatırım yaptı.

Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), 2016 yılı içerisinde EBRD tarafından yapılan açıklamaya göre banka, 2015 yılına kıyasla Türkiye’ye 1.9 milyar EUR tutarında yatırım yaptığını açıkladı. Türkiye’deki 2016 yılında 43 projeye finansman sağlamış oldu. 43 projeden 13’ü projeler EBRD yatırımlarının %20’sini temsil ediyor. EBRD’nin önceliği olan TL’yi kapsıyor.

Küresel petrol arzındaki kısıntı fiyatları yükseltiyor

Küresel petrol arzı kısıntısı Ocak ayında günlük 1,5 milyon varil ile hedeflenenin gerisinde kaldı. Bu durum fiyatlardaki artış trendini güçlendirdi. Küresel petrol arzı kısıntısı, Ocak ayında Aralık 2016’ya göre günlük 1,5 ay üretimi günlük 10,48 milyon civarında gerçekleşmişti. milyon varilde kaldı, öngörülen 1,8 milyonluk kesinti hedefine ulaşılamadı. OPEC’in ikinci en büyük petrol üreticisi günlük 4,45 milyon varille Irak Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) “Aylık Petrol Piyasası Raporu”na göre, oldu. İran’ın ocaktaki üretimi ise günlük 3,75 milyon varile ulaştı. küresel petrol arzı ocakta bir önceki yılın aynı ayına kıyasla günlük 730 bin OPEC ülkelerinin üretimi kısma kararı sonrası, ocakta küresel petrol varil düşüşle 96,4 milyon varile geriledi. arzı bir önceki yılın aynı ayına göre günlük 730 bin varil azalarak 96,4 Aynı dönemde Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) ham milyon varile geriledi. petrol üretimi, Ocak 2016’ya göre günlük 1 milyon varil azalarak 32,06 Geçen ay OPEC dışı ülkelerin günlük petrol üretimi ise 57,61 milyon milyon varile indi. varil olarak gerçekleşti. Geçen yıl aralık ayında OPEC dışı ülkelerin üretimi Suudi Arabistan, Ocak’ta OPEC anlaşmasındaki taahhüdünden daha günlük 58,04 civarındaydı. fazla petrol üretimi kısıntısına gitti. OPEC’in en büyük üreticisi Suudi Ocak ayında Aralık 2016’ya göre, OPEC ve kartel dışı ülkelerin kısıntısı Arabistan, günlük üretimini 9,98 milyon varil olarak gerçekleştirdi. Önceki günlük 1,5 milyon varilde kaldı.

9 www.naturelgaz.com PLUS RAPOR

Türkiye’nin yakıt tercihinde doğalgaz birinci

Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi (CESD) tarafından gerçekleştirilen, “Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri Araştırması”nın sonuçları açıklandı.

(Enerji IQ – 9.2.2017) Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin GELECEĞİN ENERJİ gerçekleştirdiği “Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri KAYNAKLARI: ‘GÜNEŞ VE Araştırması”nın sonuçları açıklandı. DOĞALGAZ’ “Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri Araştırması”, 12- 27 Kasım 2016 tarihleri arasında Türkiye nüfusunun genel temsiliyetine sahip 16 kent merkezinde ikamet eden, 18 yaş Ankete katılanların %40’ı “Güneş”i geleceğin enerji kaynağı olarak nitelendirirken, %22’si doğalgazı ve üzeri bin 204 kişi ile yüz yüze olarak enerji tüketimine ilişkin geleceğin enerji kaynağı olarak gösterdi. Öte yandan, soruları içeren anket ile gerçekleştirildi. “Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı DOĞALGAZ BİRİNCİ TERCİH hangisini evdeki enerji ihtiyacınızı karşılamak için Ankete katılanların %54’ü doğalgaz, %25’i kömür, %12’si ise kullanmayı tercih ederdiniz?” sorusuna ise %63 oranında doğalgaz, %21 oranında güneş cevabı verildi. odun ile ısınma ihtiyacını karşılıyor. Evlerde kullanılan sıcak su Güneş ve rüzgar enerji santralleri en çok desteklenen yine en çok doğalgaz ile sağlanıyor. Sıcak su sağlamada doğalgaz teknolojiler olurken, nükleer ve kömür santralleri ise %52 ile birinci, elektrik %26 ile ikinci sırada yer alıyor. %11’lik bir en az desteklenenler oldu. kesim ise sıcak suyunu güneş enerjisinden elde ediyor.

ENERJİ BAĞIMLILIĞI VE PAHALILIĞI EN BÜYÜK SORUNLAR

‘Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu nedir?’ Enerjiden kaynaklanan en önemli çevre sorunu ise %41’lik sorusuna ankete katılanların %38.6’sı ‘ithal enerjiye bağımlılık’ oranla hava kirliliği oldu. İnsan sağlığı %20 ile ikinci olurken, yanıtını verdi. Enerjinin pahalı olması ise %30.8’lik oranla iklim değişikliği %17 ile enerjiden kaynaklanan en önemli Türkiye enerji sisteminin ikinci en önemli sorunu oldu. üçüncü çevre sorunu olarak gözlemlendi.

10 www.naturelgaz.com PLUS RAPOR

“BP Enerji Görünümü 2017” raporu açıklandı: Tüm dünyada enerji talebi 2035’e kadar %30 artacak Enerji sektörünün gelecek trendleri hakkında önemli veriler içeren “BP Enerji Görünümü 2017” raporu yayınlandı. Rapora göre, global enerji talebi 2035’e kadar yaklaşık %30 artacak.

Kömür, petrol ve doğalgaz 2035’e kadar ana enerji kaynağı kullanımı, 2030’lu yılların başında petrole olan talep konusunda olarak kalırken, yenilenebilir enerji kaynakları da önümüzdeki temel artış kaynağı olacak. 20 yılda dört kat gelişecek. Rapora göre, doğalgaz hem petrol hem de kömürden Dünyanın lider enerji şirketlerinden BP’nin, enerji daha hızlı gelişme gösteriyor ve talep yılda ortalama %1,6 sektöründeki gelişmeleri mercek altına alan geleneksel “Enerji oranında artıyor. Doğalgazın temel enerjideki payının kömürün Görünümü” raporu yayınlandı. Uzun vadeli enerji trendlerini konumunu devralması ve 2035 itibarıyla en büyük ikinci yakıt değerlendirerek dünya enerji piyasaları için gelecek 20 yıla kaynağının doğalgaz olması öngörülüyor. Kaya gazı üretimi, yönelik tahminler geliştiren “BP Enerji Görünümü 2017” ABD’deki artışın öncülük ettiği gaz kaynaklarındaki artışın üçte raporuna göre, global enerji talebi yılda ortalama %1,3 artışla ikisine karşılık geliyor. Avustralya ve ABD’de artan kaynakların 2035’e kadar %30 civarında yükselecek. Enerji talebindeki bu yönlendirdiği LNG’nin yükselişinin, ABD doğalgaz fiyatlarına artış, global GSYİH’de beklenen yıllık %3,4 artıştan daha düşük dayalı olarak tüm dünyada entegre doğalgaz pazarının yolunu olacak. Kömür, petrol ve doğalgaz ise 2035’e kadar ana enerji açması bekleniyor. kaynağı olarak kalacak. PETROLE OLAN TALEP ARTIŞININ YARISI BP CEO’su Bob Dudley, “BP Enerji Görünümü 2017” ÇİN’DEN GELECEK raporu ile ilgili olarak “Global enerji görünümü değişiyor. Hızlı yükselişte olan pazarlar, geleneksel talep merkezlerinin Rapora göre, 2035’e kadar olan dönemde petrolle ilgili yerini almış bulunuyor. Teknolojik ilerlemelerin ve çevreyle talep artışının tamamı yükselen pazarlardan gelecek ve bu ilgili endişelerin yönlendirmesiyle enerji karması değişiklik artışın yarısının kaynağı Çin olacak. gösteriyor. Sektörümüzün bu değişen enerji gereksinimlerine Ulaşım sektörü, petrol talebindeki artışın üçte ikisine hiç olmadığı kadar çok uyum sağlaması gerekiyor” diye konuştu. karşılık geliyor. Bu kapsamda, otomobillere yönelik petrol talebi günde 4 milyon varil civarında artış gösteriyor. Bu artış, KÖMÜR, PETROL VE DOĞALGAZ ANA ENERJİ global otomobil filosundaki iki kat artışla destekleniyor. 2015’te KAYNAKLARI OLACAK 1,2 milyon adet olan elektrikli otomobil sayısının, 2035’te Rapora göre, petrol talebi yılda ortalama %0,7 oranında 100 milyon adede (global otomobil filosunun yaklaşık %5’i) artıyor. Ulaşım sektörünün global talepteki payı 2035’te %60’a yükseleceği varsayılıyor. Raporda, otonom otomobiller, araç yakın bir oranda kalacak olup, bu sektör dünya petrolünün paylaşma ve havuz sistemi gibi otomobil pazarını etkileyen büyük çoğunluğunu tüketmeye devam ediyor. Bununla birlikte, daha geniş mobilite devriminin etkisini hesaba katacak iki başta petrokimya ürünlerinde olmak üzere petrolün yanmadan örnekleyici senaryo yapılandırılıyor.

11 www.naturelgaz.com