Rrënjët, Korrik 2019
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
pagina 1 Anno 17 n.3 Luglio 2019 Anno 17 Distribuzione gratuita in: Mensile di attualità e cultura italo-albanese Albania, Australia, Numero 3 Belgio, Canada, Germania, Direttore editoriale: Hasan Aliaj Grecia, Francia, Italia, Luglio 2019 Stati Uniti e Svizera Një përrallë e lashtë e vjershëruar Lettera LXXVIII uantunque il fratel Quinto e Pisone m’aveano Një shqyrtim nga NIKO STILLO të një përralle epirote që vjen nga etnologu dhe gjuhëtari gjerman Qscritto accertatamente ogni cosa che fu trat- tata, avrei tuttavia amato che le tue brighe non Dr.jur.Johhan Georg von Hahn, i cili u botua në Jena të Germanisë në vitin 1854, me titull: t’avessero tolto di scrivermi, secondo tuo usato, 2 ALBANESISCHE STUDEN (Studime Shqiptare). Një nga këto histori është ajo e Perseut që preu quello che s’era trattato, o che tu me conservi. kokat e “Meduzës - Lubi Deti” duke shpëtuar vajzën e mbretit. (segue a pagina 3 Civiltà Dorica – Chi erano i Dori? di ANTONIO COPPOLA ono molti gli interrogativi sul popolo dorico Sche ancora oggi non hanno una risposta, a partire dalla domanda fondamentale “Chi erano i Dori?” di loro sappiamo solo che si tratta di un popolo misterioso che in un momento non meglio specificato, si insediò in Grecia, e l’alone di mistero che ruota attorno a questo popolo ha suscitato non poche domande collaterali. Qifea dhe Kassiopi falënderojnë Perseun për shpëtimin e vajzës së Andromedës. 3 Tablo e Pier Maniar, e cila ndodhet në muzeun e Luvrit (La Délivrance d’Andromede, 1679) Nga Biblioteka e Apollodhorit, Libri i Dytë, IV 1-4- 5 Nga Biblioteka e Apollodhorit, Libri i Dytë, IV 1-4- Duaj, s’duaj mbreti s’ kish ç të shkëpusim një Histori mitike. shkëpusim një Histori mitike. bën, apofasisi t’app vaizën t’a haj lubia, e e dërgoi e e lidhi ndë vënd që qe lubia. (segue a pagina 8 Atë ditë shkoi atëje edhe djali që rinte çobenëtë, e si e pa vaizënë e mbretit, e pyeti ë ë pse rinte atje e kjan, edhe k jo i molloisi p r se e ka dëDoporguarë babai. circa 1800 anni Mos utrperëmb, i thot laë, ri primae vështro mirë, volta a kur të daljë lubia, fol më, se u do fshihem. Edhe kyij ufshe pas njij shpelle, e vuri SAN DANA la visita ndë kokë të tij një qylafe që e mbuljon e s’dukeij.ufficiale del sindaco di . Për një çikë dolli lubia, e vaiza i foli kadalVjealona, djalit që erriu, edheDritan kyij Leli dolli nga shpella, e si uafDië ruaAN lubia,TO iN IO BIASCO ra me topus tri herë ndë kokë, e ra ngor- dhurë lubia.‘anno Sa kaq ëscorso herë ulë shuanalla ëfesta ujërat ëpatronale. di SAN 4 DANA ( santo originario di Valona) era L I moridiverso kokë të lubis daglië, e l ëaltrishoi vaiz anni,ën’ perché per la prima Një përrallë e lashtë e vjershëruar. Qe një mbret ndë një vend e mbretëron, e i Qe një mbret ndë një vend e mbretëron, e i e mbrettit, e s’e dij që qe hall’ etij. qe thënë që do te vritej nga një nip i tij, që volta dopo 1800 anni in questo evento molto Qe një mbret ndë një vend e mbretëron, e i qe qe thënë që do te vritej nga një nip i tij, që qe particolare per i Sandanesi si presentava il thënë që doqe te akomavritej nga pa një lerë. nip Përi tij, këtëqë qe punë akoma sa pa djem akoma pa lerë. Për këtë punë sa djem bënë të bënë të dy vaizat e tij, që kish, i shtij ndë sindaco di Valona Sig. Dritan Leli, il quale lerë. Për këtë punë sa djem bënë të dy vaizat e tij, që dy vaizat e tij, që kish, i shtij ndë det e i mbyt. det e i mbyt. parteciperà anche questo anno. kish, i shtij. ndë det e i mbyt. I treti djalë që shtiu ndë det, nuk’ u mbyt, po I treti. djalëI treti që djalë shtiu që ndë shtiu det, ndë nuk’ det, u mbyt,nuk’ po talazi e hodhi nd’ anë të detit, e atje e gjenë ca talazi e .hodhiu mbyt, nd’ poanë talazi të detit, e hodhi e atje nd’ e gjenëanë të ca detit, e çobenë e e muarë ndë stan të tyre, e e dhanë ndë çobenë e e muarëatje e gjenëndë stan ca të çobenë tyre, e e e dhanë e muarë ndë ndëgra stan gra të tyre për të riturë. të tyre për tëtë riturë. tyre, e e dhanë ndë gra të tyre për të Shko natë e shko ditë, u bë djali ndë kohë riturë. Shko. natë e shko ditë, u bë djali ndë kohë të tij të tij ngjer mbë dymbëdhjetë vjeç, po i böishim ngjer mbë. dymbëdhjetëShko natë e vjeç,shko po ditë, i böishim u bë djali e i ndëfortë kohë e i fortë shumë. shumë. të tij ngjer mbë dymbëdhjetë vjeç, po i Nd’ atë kohë kish dalë një lubi ndë vënd Nd’ atëböishim kohë kish e dalë i fortë një shumë.lubi ndë vënd të mbretit, që kishnë shtrepuar gjithë ujë-ratë të mbretit,. që kishnë shtrepuar gjithë ujë-ratë prej saj, e qe thënë që pa ngrënë lubia vaizën’ e prej saj,. e Nd’qe thënëatë kohë që pa kish ngrënë dalë njëlubia lubi vaizën’ ndë vënde mbretit, nukë lëshon u- jëratë. të mbretit, që kishnë shtrepuar gjithë ujë- mbretit, nukëratë lëshon prej saj,u- jëratë. e qe thënë që pa ngrënë lubia (segue a pagina 12 vaizën’ e mbretit, nukë lëshon u- jëratë. cmyk Antichità - Storia Anno 17 n.3 Luglio 2019 pagina 2 Një përrallë e lashtë e vjershëruar Duaj, s’duaj mbreti s’ kish ç të Duaj, s’duaj mbreti s’ kish ç të ë ’ ë ’ bën,b n, apofasisi apofasisi t t’appapp vaiz vaizënn t a haj t’a haj Si vate vaiza te mbreti, i tha qysh shpë- lubia,lubia, e ee ddërgoiërgoi e ee lidhi e lidhi ndë vndëënd qvëndë qe që qe lubia. toiSi nga vate lubia,vaiza te mbreti,e mbreti i tha hapi qysh kuvënd,shpë- lubia. toi nga lubia, e mbreti hapi kuvënd, që ai që vrau lubinë të vijë te mbreti, se Atë ditë shkoi atëje edhe djali që rinte doq t’ë aia q bëijëë vrau djalë,lubinë teë vijdoë tet’i mbreti, apë vaizënë se Atë ditë shkoi atëje edhe djali që rinte çobenëtë, e si e pa vaizënë e mbretit, e pyeti grua.do t’ a bëijë djalë, e do t’i apë vaizënë çobenëtë, e si e pa vaizënë e mbretit, e pyeti pse rinte atje e kjan, edhe këjo i molloisi për se grua. ë ë e pseka rintedërguarë atje e kjan,babai. edhe k jo i molloisi p r Si dëgjoi djali, vate te mbreti, e i se e ka dërguarë babai. Mos utrëmb, i thotë, ri e vështro mirë, dëftoiSi dë gjoikokën’ djali, evate lubisë, te mbreti, e mori e i grua vaizë Mos utrëmb, i thotë, ri e vështro mirë, kur të daljë lubia, fol më, se u do fshihem. në d ëqëftoi e kokshpëtoiën’ e lubisngaë ,lubia, e mori gruae ubënë vaizë ndasmëë ë ë ë që e shpëtoi nga lubia, e ubënë dasmë kur t dalj lubia, fol m , se u do fshihem. të mbëdha. Edhe kyij ufshe pas njij shpelle, e vuri të mbëdha. Edhe kyij ufshe pas njij shpelle, e vuri Tek luainë e këceinë, hodhi topusnë ndë kokë të tij një qylafe që e mbuljon Tek luainë e këceinë, hodhi topusnë e nds’dukeij.ë kokë të tij një qylafe që e mbuljon djali, e me pahir goditi mbretnë e e vrau, djali, e me pahir goditi mbretnë e e vrau, e s’dukeij. e upagua e thëna, e ubë vetë djali mbret. e upagua e thëna, e ubë vetë djali mbret. Për. njëPë çikër një çdolliikë dolli lubia, lubia, e vaiza i i folifoli kadalje kadalje djalit djalit që erriu,që erriu, edhe edhekyij kyij - Atje jeshë e gjë s’gjetçë . - Atje jeshë e gjë s’gjetçë . dollidolli nga shpella, shpella, e si e uaf sië uafëruarua lubia, ilubia, i Johann Georg von Hahn, Albanische Studien,Johann Georg fq. 167. von Hahn, Albanische Studien, rara me me topustopus tritri her herëë nd ndëë kok kokë,ë, e ra ngore ra- ngor- fq. 167. dhurëdhurë lubia. lubia. Sa Sa kaq kaqëë her ëherë ulëshuan ulëshuanëë ujëratë .ujëratë. I mori kokë të lubisë, e lëshoi vaizën’ e Imbrettit, mori kokë etë s’e lubis dijë, eqë lë shoiqe hall’ vaizë netij.’ e mbrettit, e s’e dij që qe hall’ etij. Lidhja midis Historisë Mitike- Përrallës si dhe vendit Për të marrë në shqyrtim emrin PERSEU duke shqyrtuar nga vijnë këto përralla. pasqyrimin e tij figurativ nga lashtësia, po sjellim dy pasqyra Lidhja midis Historisë Mitike- Përrallës si dhe vendit nga vijnë këto përralla. etruskePër të marrë të në shek.shqyrtim emrinIV pr. PERSEU Kr. duke(Muzeu shqyrtuar i pasqyriminFirencës e tij figurativdhe i ngaParisit). lashtësia, po sjellim dy NGA KJO TREVË KU ËSHTË RREGJISTRUAR KJO PËRRALLË pasqyra etruske të shek. IV pr. Kr. (Muzeu i Firencës dhe NA VIJNË NATYRSHËM EDHE EMRAT E KËTYRE PERSONAZHEVE MITOLOGJIK SIÇ ËSHTË EMRI I NËNËS i Parisit). SË VAJZËS SË SHPËTUAR PREJ PERSEUT, KASOPIA. NË EPIR, KISHTE VEND ME EMRIN KASSOPIA, MADJE EDHE QYTET ME EMRIN KASSOPI, I CILI ISHTE EDHE KRYEQYTETI I TIJ. Prerja e kokës së Meduzës nga Perseu , i pranishëm Hermesi. (Shohim shkrimin dhe drapërin) Pasqyrë bronxi etruske, fundi i shek. 4-t para Krishtit, ardhur prej një koleksioni privat të Firences.