Kaedah Rehabilitasi Berbanding Kaedah Punitif

KAEDAH REHABILITTASI BERBANDING KAEDAH PUNITIF : PRO DAN KONTRA

Definisi Rehabilitasi • Proses membantu mereka yang telah melakukan kesalahan seperti jenayah militan atau kesesatan agama melalui kaedah rawatan pemulihan untuk kembali ke pangkuan keluarga dan masyarakat. Definisi Punitif • Suatu hukuman terhadap individu atau kumpulan sebagai balasan kepada pelanggaran peraturan atau arahan yang telah dilakukan mengikut peruntukan undang-undang sesebuah negara berperlembagaan.

Kaedah Punitif Berbanding Deteren

• Merupakan hukuman • Merupakan satu peringatan terhadap seseorang individu terhadap individu untuk disebabkan oleh kesalahan menjauhi sesuatu yang telah dilakukan. larangan/perintah. • Dalil al-Qur'an berkaitan • Dalil al-Qur'an berkaitan

Punitif punitif: Lelaki dan perempuan deteren: Jangan kamu yang mencuri, potonglah Deteren hampiri zina, sesungguhnya tangan mereka sebagai zina itu adalah suatu balasan terhadap apa yang perbuatan yang keji dan suatu mereka kerjakan dan sebagai jalan yang jahat (yang siksaan dari Allah. membawa kerosakan). (Surah Al-Maa'idah ; 5: 38). (Surah Al-Israa'; 17:32). • Berdasarkan contoh di atas, • Berdasarkan contoh di atas, hukuman memotong tangan kerajaan boleh mengambil bagi negara yang langkah untuk memisahkan melaksanakan hukuman lelaki dan perempuan di hudud adalah contoh kepada masjid dan tempat awam hukuman punitif. bagi mencegah penzinaan. • Hukuman bagi kesalahan khalwat adalah deteren bagi mengelakkan penzinaan.

1 Jenis-jenis Jenayah Militan

Tindakan umat Islam yang telah ataupun ingin berjuang atas nama jihad di bumi Syria bagi menyokong golongan ISIS ataupun ISIL adalah sia-sia kerana perjuangan mereka tidak tergolong sebagai jihad dan kematian mereka juga tidak dikategorikan sebagai mati syahid mengikut kerangka Hukum Syarak.

Majlis Fatwa Kebangsaan Malaysia

• Islamic State of Iraq and the Levant ISIL • The Levent merujuk kepada wilayah sekitar Syria termasuk Lebanon, Israel, Palestine dan Jordan

• Islamic State in Iraq and Syria ISIS • Al-Syam merujuk kepada wilayah Syria yang ditawan

• Islamic State IS • Kumpulan ini menggugurkan dua perkataan di hujung untuk mendapatkan pengiktirafan masyarakat dunia tentang khalifah yang mereka isytiharkan sendiri

• Al-Dawla al-Islamiya fi Iraq wa ash-Sham DAESH • DAESH merupakan singkatan nama dalam Bahasa Arab

2 Kenapa Orang Terpengaruh Dengan Militan

1 Tidak memahami konsep jihad, Daulah Islamiyyah dan Khilafah Islamiyyah.

Tidak boleh membezakan antara aliran Salafi dan Wahabi sehingga 2 beranggapan aliran Salafi lebih Islamik dan lebih suci berbanding aliran arus perdana.

3 Merasakan diri lebih baik berbanding orang lain sehingga merasakan hanya mereka yang layak masuk syurga.

4 Ingin mendekati agama Islam untuk menebus kesilapan lalu secara jalan pintas dan menjadi pengebom berani mati untuk mati syahid.

Mempunyai fahaman agama yang cetek dan beramal mengikut tafsiran sendiri 5 melalui media sosial (Whatsapp dan Youtube) sehingga dipengaruhi oleh fahaman ISIS.

Beranggapan agama Islam itu terlalu “eksklusif” dan menolak untuk 6 memahami keindahan Islam sehingga timbul rasa bermusuh dengan orang bukan Islam dan bersikap keras sesama Muslim yang tidak sealiran.

Kecetekan pengetahuan agama menyebabkan mereka mudah terpengaruh 7 dengan hadis-hadis palsu atau hadis lemah yang dimanipulasi oleh kumpulan ISIS.

Tidak memahami sejarah dan peradaban Islam sehingga terpengaruh dengan 8 perjuangan ISIS yang ingin menegakkan Khilafah Islamiyyah sebagai tiket ke syurga.

Menjadi ekstrem dan mempunyai nilai toleransi yang sangat tipis terutamanya 9 terhadap saudara seagama mereka sendiri disebabkan ilmu agama yang cetek dan pandangan yang sempit dari aspek muamalat dan siasah (sosial dan politik).

3 Kaedah Mengelak Pengaruh Militan

• Jangan berkongsi atau • Setkan di minda aktiviti dan menyebarkan apa-apa bahan perjuangan ISIS adalah salah. mengenai ISIS.

• Tidak perlu kita bersimpati atau • Pelaksanaan undang-undang menyokong perjuangan ISIS. baharu oleh kerajaan (SOSMA, POTA & POCA) yang mana • Fahami bahawa ISIS tidak mempromosi, merekrut, berjuang mewakili orang Islam. menyebar, menggalakkan, membantu, melindungi dan Individu Khilafah yang diisytiharkan mereka tidak diiktiraf oleh menganjurkan aktiviti negara di dunia. keganasan adalah satu kesalahan.

• Fahami situasi di Syria dan Iraq • Didik masyarakat untuk pada masa ini adalah perang Masyarakat memikirkan implikasi kepada diri, saudara di antara beberapa keluarga, rakan serta organisasi kabilah atau puak untuk berkuasa sekiranya terlibat dengan aktiviti dan mengawal sumber alam di keganasan. Iraq dan Syria. Ia tiada hubungan dengan jihad atau mempertahankan agama Islam.

4 Kaedah Rehabilitasi Dalam Menangani Jenayah Militan

Pro Kontra

1. Pusat Rehabilitasi Yaman ► Dibina dengan kos USD 18-20 juta sebagai ► Perbelanjaan besar bagi Yaman yang persediaan untuk pesalah kembali ke merupakan negara miskin di rantau Arab pangkuan masyarakat setelah dibebaskan bagi pemulihan sekumpulan kecil daripada Penjara Guantanamo. rakyatnya dari penjara Guantanamo. ► Merupakan usaha yang disokong oleh ► Namun, hanya 56 org sahaja dibebaskan. Amerika Syarikat dengan bantuan dari Yang lain masih ditahan disebabkan negara-negara Teluk Arab. (Sumber: Reuters 25 Mac 2013) sokongan secara pilih kasih oleh Presiden Amerika Syarikat.

► Di sebalik usaha ini, masih terdapat satu daripada jaringan Al-Qaeda yang masih aktif berpusat di Yaman. Persoalannya, adakah tindakan ini suatu yang memberi kesan positif?

2. Pusat Rehabilitasi Arab Saudi ► Lima Pusat Rehabilitasi mewah dibina untuk ► Arab Saudi negara kaya mampu membimbing militan Al-Qaeda. mendirikan Pusat Rehabilitasi mewah ► Bertujuan memperbetulkan pemikiran yang mungkin tidak menjadi realiti pesalah tentang jihad serta keseimbangan kepada negara lain. antara intelektual dan psikologi. ► Kos pengurusan Pusat Rehabilitasi di ► Pusat Rehabilitasi ini boleh menampung Riyadh yang hanya menempatkan 228 3,000 banduan dalam satu masa. orang banduan dimaklumkan setara ► Seramai 2,336 tahanan Al-Qaeda telah dengan pengurusan 10 buah padang menjalani proses rehabilitasi. bola sepak. ► Baduan yang cemerlang dibenarkan ► Pusat rehabilitasi yang bercorak santai, membawa isteri bermalam selama dua hari tidak mengancam malah seolah-olah di suite di dalam kompleks berkenaan. suasana bercuti dan berehat. ► Namun, Al-Qaeda di Arab Saudi tetap meneruskan serangan pada 2003-2006 dan mengorbankan 150 warga Arab Saudi dan warga asing. ► Pesalah dibimbing melalui seminar berkaitan ► Tiada program susulan untuk masalah agama. memastikan bekas tahanan militan yang ► Teknik dialog dan persuasi (berhujah) juga telah dibebaskan setelah proses digunakan untuk membimbing mereka rehabilitasi tidak kembali ke Al-Qaeda. kembali kepada pemikiran rasional. ► Para pengkritik berpendapat pendidikan ► Perkhidmatan bimbingan lain: agama yang diberikan kepada banduan • Sesi kaunseling adalah: • Perawatan SPA • Tidak cukup moderat • Perkhidmatan sauna • Terlalu dekat dengan interpretasi

5 Pro Kontra • Kemudahan olahraga seperti gimnasium kelompok itu tentang Al-Qur’an dan kolam renang bertaraf Sukan • Terlalu dekat dengan pandangan Olimpik. yang disokong oleh Al-Qaeda.

2. Kejayaan Pusat Rehabilitasi Arab Saudi

► Seramai 166 bekas anggota Al-Qaeda dan ► Arab News melaporkan tiada militan militan telah dibebaskan selepas menjalani perempuan yang telah dbebaskan. program kaunseling jangka panjang (munasaha). ► Tidak dinyatakan secara terpeinci bentuk kerjasama yang telah diberikan ► Militan yang dibebaskan dipantau oleh oleh bekas banduan dari Pusat penguatkuasa dilantik. Rehabilitasi ini. ► Bekas militan yang dibebaskan mendapat bimbingan untuk menyesuaikan diri ke ► Belum ada dapatan kajian yang pangkuan masyarakat selain dibantu untuk menunjukkan keberkesanan pendekatan mendapatkan pekerjaan. rehabilitasi ini. ► Pusat Rehabilitasi di Arab Saudi turut mengadakan beberapa program rehabilitasi. Antara topik yang dibincangkan meliput syariah, sosiologi, psikologi, sejarah dan sukan.

3. Kejayaan Pusat Rehabilitasi Malaysia

► Malaysia menyediakan Sembilan pusat ► Tiada program susulan bersama pemulihan di seluruh negara untuk militan banduan untuk mengukuhkan kesan yang ditahan termasuk Pusat Pemulihan program dan latihan yang telah Kamunting di Perak. diberikan. Contoh, menggunakan ► Jabatan Penjara Malaysia berjaya banduan militan yang telah dipulihkan memulihkan 160 daripada 162 orang berkhimat sebagai mentor atau banduan militan yang menjalani hukuman fasilitator dalam program pencegahan penjara di Malaysia. Jabatan Penjara Malaysia. ► Hanya dua orang yang masih menjalani ► Dua orang militan tegar iaitu Yazid program rehabilitasi Jabatan Penjara. Mereka Sufaat dan Abdul Murad Sudin wajar ialah Yazid Sufaat, anggota militan Jemaah dijadikan subjek kajian kes untuk Islamiah yang ditangkap pada 2001 dan Abdul Murad Sudin, seorang peniaga dari mengelakkan kejadian yang sama Teluk Intan yang ditangkap pada 2002 berulang. Profil, personaliti, sejarah, kerana terlibat dengan Kumpulan Militan pemikiran dan sikap mereka diselidiki Malaysia (KMM). agar menjadi bahan rujukan kepada proses rehabilitasi yang lebih berkesan ► Menggunakan pendekatan mengasingkan banduan tegar daripada banduan radikal pada masa hadapan. ringan bagi mengelak mereka saling berkongsi pegangan yang menyeleweng. ► Menempatkan mereka di pusat pemulihan yang sama akan melemahkan proses rehabilitasi.

6 Kaedah Punitif Dalam Menangani Jenayah Militan Pro Kontra

1. Akta Keselamatan Dalam Negeri (ISA) ► Sebelum akta ini dimansuhkan, seramai 75 ► Tempoh penahanan Anggota anggota Jemaah Islamiah pernah ditahan Jemaah Islamiah yang ditahan di dibawah akta ini. Mereka terdiri daripada bawah ISA selama dua tahun rakyat Malaysia dan juga warganegara asing. boleh dilanjutkan setelah tamat ► Seramai 12 anggota KMM juga pernah ditahan tempoh. di bawah akta yang sama. ► Penahanan anggota- anggota Jemaah Islamiah itu ► Kesan penahanan di bawah Akta ISA ini, bukan sahaja bertujuan menjaga kegiatan Jemaah Islamiah atau militan lain di keselamatan awam dan negara negara ini telah lumpuh. malah mereka juga diberi ► Pemimpin Jemaah Islamiah seperti Dr. Azahar pemulihan. Husin dan Noordin Mohammad Top telah ► Akta ISA membolehkan pihak melarikan diri ke negara jiran. berkuasa untuk menahan suspek selama dua tahun tanpa perbicaraan. ► Seramai 66 rakyat Malaysia yang menyertai kumpulan IS berada di Syria dan Iraq dengan 11 dilaporkan terkorban pada bulan Jun 2015. 2. Akta Pencegahan Keganasan 2015 (POTA) berkuat kuasa secara rasmi mulai 1 September 2015 ► POTA dibentangkan dalam usaha kerajaan ► Undang-undang POTA telah menangani aktiviti militan di negara Malaysia mencetuskan kebimbangan di ekoran penularan elemen keganasan yang kalangan pemimpin semakin merebak dan mengancam pembangkang, peguam dan keselamatan negara. pejuang hak asasi manusia yang beranggapan seolah-olah ► Akta ini digunakan untuk memastikan tiada individu yang terlepas daripada sebarang membangkitkan semula Akta tindakan perundangan atas perbuatan Keselamatan Dalam Negeri (ISA) yang telah dimansuhkan keganasan militan. pada 2012. ► Penguatkuasaan POTA selari dengan

pembentangan Kertas Putih oleh Perdana ► Pembangkang merasakan Menteri, Dato’ Seri Najib Tun Razak yang undang-undang POTA zalim bertajuk 'Ke Arah Menangani Ancaman kerana mempunyai Kumpulan Militan Negara Islam' di Dewan peruntukkan tanpa bicara, menafikan hak asasi manusia, Rakyat pada 26 November 2014 tangkapan hanya dibuat ► Undang-undang POTA membolehkan mana- berdasarkan sumber lisan dan mana suspek ditahan sehingga 59 hari beranggapan orang dalam (termasuk tempoh reman awal), sebelum tahanan akan didera. dibawa menghadap Lembaga Pencegahan

7 Keganasan yang boleh mengenakan tahanan ► Terdapat dakwaan seperti: lanjut sehingga dua tahun. • Polis yang menjalankan ► Tempoh tahanan boleh dilanjutkan jika siasatan berat sebelah. Lembaga Pencegahan Keganasan memutuskan • Ahli keluarga tidak terdapat alasan yang munasabah. Ia juga boleh dibenarkan berjumpa mengarahkan supaya seseorang itu dibebaskan tahanan. sekiranya perlu. • Kuasa tangkapan polis yang ► Sehingga kini, Malaysia telah menahan seramai 111 individu yang mempunyai kaitan dengan besar. kumpulan militan. Enam orang telah didakwa • Lembaga Pencegahan manakala selebihnya pula masih dalam Keganasan tidak telus dan siasatan. tulus serta mempunyai kuasa ► Kuasa-kuasa eksekutif menteri sepertimana di yang terlampau luas. dalam ISA diambil alih oleh Lembaga Pencegahan Keganasan yang anggotanya dilantik Yang DiPertuan Agong. ► Malah, orang yang ditahan boleh menemui waris serta mendapat khidmat peguam pilihan masing-masing. 3. Akta Langkah-Langkah Khas Menentang Keganasan di Luar Negara 2015 (Akta 770 ) atau SMATA ► Membenarkan Ketua Pengarah Imigresen menggantung atau membatalkan dokumen perjalanan yang dikeluarkan kepada warganegara Malaysia yang terlibat dalam organisasi pengganas yang tersenarai di negara asing. 4. Akta Langkah-Langkah Khas Menentang Keganasan di Luar Negara 2015 (Akta 770 ) atau SMATA ► Menteri Dalam Negeri berkuasa mengeluarkan perintah menuntut penyerahan dokumen perjalanan asing milik individu bukan warganegara Malaysia yang terlibat dengan keganasan di negara asing dan diserahkan kepada polis serta ditahan 14 hari untuk proses siasatan. ► Empat pindaan selari SMATA adalah: • Kanun Keseksaan (Pindaan) 2015 (KK) • Akta Kesalahan Keselamatan (Langkah- langkah Khas) (Pindaan) 2015 (SOSMA) • Akta Pencegahan Jenayah (Pindaan) 2015 (POCA) • Akta Penjara (Pindaan) 2015

8 Jenis-jenis Ajaran Sesat di Malaysia

1 • Nasrul Haq 2 • Budi Suci 3 • Al-Watan 4 • Budi Suci Sejati 5 • Jawa Faradin 6 • Silat Sunda Pukulan Ghaib 7 • Tusuk Hikmat 8 • Ilmu Kebatinan 9 • Potong Maya 10 • Naluri 11 • Kaula 12 • Haqqullah Syahadah 13 • Rampai 14 • Wali Suci 15 • Kalimat Sakti 16 • Silat Pukulan Jarak Jauh 17 • Ilmu Tenaga Dalam Hikmat 18 • Zikir Sa’aban Islam Haq 19 • Asal Wujud Garis laksamana 20 • Al-Ma’zat 21 • Abdul Manan bin Harun-Tolak Hadis 22 • Trancendentel Meditation - Maharisi Mahish Yugi 23 • Ilmu Kebatinan 24 • Ilmu Mentauhidkan Allah oleh Nasrun S.T Qahar 25 • Kumpulan Ikhwan/Al-Mas 26 • Kuasa Ghaib (Tahan Diri) 27 • Mohd Nordin Putih 28 • Nasrun S. T Qahar

9 29 • Roslan Katimun atau Ajaran Wali Sembilan

30 • Tariqat Naqsyabandiyah Kadirun Yahya

31 • Wali Sembilan

32 • Khatijah binti Ali @ Puan Tijah

33 • Syed Mutalib bin Syed Mohd Nordin

34 • Ajaran Mohd Seman Al-Banjari

35 • Al-Arqam

36 • Golongan Anti-Hadis • Ajaran yang disampaikan oleh Juruzon bin Abdul latif juga sebagai Hj Ahmad al-Walidie 37 (Pak Su) 38 • Syiah

39 • Ajaran Hj Ghazali Othman Hulu Kelang

40 • Ajaran Hj Kaahar Ahmad (Rasul Melayu)

41 • Ajaran Ilmu Tajali Ahmad laksamana

42 • Ajaran Ilmu Hakikat @ Jahar Dumain Hulu Langat

43 • Tarikat Mufaridiah

44 • Ajaran Hassan Anak Rimau

45 • Tarikar Aurat Ismailiah

46 • Ajaran Martabat Tujuh

47 • Tarikat Samaniah Ibrahim Bonjol

48 • Ajaran Sulaiman (Bahtera Nabi Noh)

49 • Ajaran Ilmu Hakikat Hassan bin Jonit

50 • Ajaran Ahmadiah/ Qadiani

51 • Ajaran Mohd Nor Seman

52 • Ajaran Ayah Pin

53 • Ajaran Bahai

54 • Al-Ma’unah

55 • Ajaran Azhar Wahab

56 • Ajaran Hj Banuar

10 Jenis-jenis Kumpulan Syi’ah di Malaysia

1. •Syi'ah Taiyibi Bohra (Dawood Bohra)

2. •Syi'ah Ismailiah Agha Khas

3. •Syi'ah Ja’afariyah @ Imamiah Ithna Asy’ariyyah (Imam Dua Belas)

Definisi Murtad

Murtad berasal dari Bahasa Arab iaitu riddah atau irtidad

Perkataan riddah membawa maksud kembali atau rujuk iaitu kembali daripada sesuatu kepada sesuatu yang lain

Perkataan irtidad bermaksud mereka yang meninggalkan agama Islam untuk mempercayai agama lain

KAJIAN KES MURTAD DI MALAYSIA

Kes 1: Natrah

Kes ini berlaku sekitar tahun 1950. Natrah telah dipelihara oleh ibu angkatnya, Che Aminah sejak dari kecil. Natrah dibesarkan sebagai seorang Islam dan tinggal di Kemaman, Terengganu sehingga berusia 13 tahun. Bapa Natrah telah membuat perancangan sehingga Che Aminah terpaksa pergi ke Mahkamah Singapura. Setibanya di Singapura, Che Aminah diperintahkan oleh mahkamah untuk menyerahkan Natrah kepada Konsul Jeneral Belanda. Bagaimanapun masyarakat Islam menentang keras. Akhirnya, Natrah diserahkan kembali kepada Che Aminah. Kerana takut peristiwa ini berulang, Natrah telah dikahwinkan ketika berusia 13 tahun dengan Mansor Adabi.

11 Walau bagaimanapun, mengikut undang-undang Belanda, bapa berhak menentukan kehidupan seorang anak yang berusia bawah 16 tahun.

Isunya dikatakan bermula dengan persoalan sama ada Natrah berhak dikahwinkan dan terus menganut agama Islam ataupun tidak. Akhirnya, mahkamah membuat keputusan hanya penjaga yang berhak ke atasnya selagi belum mencapai umur 18 tahun. Mahkamah tidak menyebut ibu bapa tetapi penjaga. Malah, isu agama kini bertukar kepada isu jagaan. Dalam kes tersebut, mahkamah mengakui Natrah secara rela tanpa dipaksa oleh sesiapa hendak meneruskan kehidupan sebagai seorang Islam. Mahkamah mengatakan tiada siapa yang boleh menafikan hak Natrah daripada didedahkan kepada agama Kristian. Bapanya lebih berhak ke atasnya. Secara kesimpulannya, bapanya diberi hak dalam menentukan agama anaknya. Natrah telah dihantar pulang ke Belanda dan seterusnya dipaksa menjadi Kristian. Masyarakat Islam di Singapura ketika itu membantah sehingga ramai yang mati syahid dalam pertempuran dengan tentera British.

Kes 2: Azlina Jailani @ Lina Joy

Nama asalnya ialah Azlina Jailani. Berwajah Melayu, berbangsa Melayu, keturunan Jawa dan berumur 42 tahun. Bekerja di ProQuest di Taipan, Subang Jaya dan menetap di Taman Dato’ Tan Yeiw Lai, Kuala Lumpur. Beliau pernah memohon untuk ditukar namanya kepada Azlina Lelani pada tahun 1997 tetapi ditolak disebabkan alasan telah bertukar agama Kristian. Permohonan kedua untuk menukar nama kepada Lina Joy pada 1999 tanpa menyatakan sebab pertukaran kepada agama Kristian telah diluluskan, dengan kad pengenalan baharu tertera perkataan Agama Islam. Ayahnya bernama Jailani bin Shariff dan ibunya bernama Kalthum binti Omar, keduanya beragama Islam dan mengamalkan cara hidup sebagai seorang Islam.

Azlina mengisytiharkan tidak pernah mempraktikkan Islam sejak lahir, beragama Kristian sepenuhnya sejak tahun 1990, mempunyai sijil baptis yang dikeluarkan pada 11 Mei 1998 dan pada tahun 2000 menyatakan hasrat untuk berkahwin dengan seorang India Kristian. Azlina meminta untuk didaftarkan perkahwinan tersebut untuk mengesahkan perkahwinan beliau. Beliau telah beberapa kali dipanggil dan dinasihatkan oleh Majlis Agama berkenaan kemurtadan beliau tetapi tetap

12 mempertahankan yang pilihan keluar dari Islam adalah kehendak sendiri dan telah dimaklumkan kepada kedua ibu bapanya.

Mengikut fakta kes, selepas berkahwin dengan seorang Kristian beliau memohon untuk mendaftarkan perkahwinannya tetapi tidak dibenarkan kerana di dalam kad pengenalannya masih tertera beragama Islam walaupun beliau berjaya menukar nama dalam kad pengenalan kepada Lina Joy. Beliau berusaha untuk menghilangkan perkataan agama Islam tersebut dengan permohonan kepada Jabatan Pendaftaran Negara (JPN) pada tahun 2000. Permohonannya tidak dibenarkan oleh JPN disebabkan tidak ada kebenaran daripada Mahkamah Syariah yang membenarkan memperakui beliau keluar Islam. Mahkamah Syariah mengguna pakai undang-undang Islam yang tidak membenarkan seseorang Muslim keluar dari Islam (murtad), dan Sijil Tukar Agama (Murtad) seperti yang dikehendaki oleh JPN tidak dapat dikeluarkan.

Permohonan dikemukakan di Mahkamah Tinggi tahun 2000, seterusnya ke Mahkamah Rayuan pada 19 September 2005, dan keduanya mengiktiraf bahawa kes adalah dalam kuasa Mahkamah Syariah untuk membenarkan beliau keluar dari Islam dan membolehkan dibuang perkataan Islam di dalam kad pengenalannya. Setelah semuanya tidak berjaya, peguambela Dato’ Dr. Cyrus Das yang juga merupakan bekas Presiden Majlis Peguam berjaya mendapat kebenaran untuk kes dibawa kepada Mahkamah Persekutuan. Kes didengar oleh tiga orang Hakim (dua beragama Islam dan seorang bukan Islam iaitu Ketua Hakim Tun Fairuz, Dato’ Alauddin dan Dato’ Richard) pada dasarnya berpendirian yang sama menyokong tindakan Mahkamah Rayuan hinggalah Majlis Peguam yang diketuai oleh Peguam Malik Imtiaz Sarwar dan beberapa yang lain yang hanya menjadi barisan peguam pemerhati beserta banyak lagi Pertubuhan Bukan Kerajaan (NGO) yang menyokong Lina Joy meminta untuk memberi hujah dan bersuara dan dibenarkan oleh mahkamah yang terlibat.

Hujah yang dibawa oleh barisan peguam pemerhati yang diketuai oleh Majlis Peguam tersebut melarikan isu utama kes berkenaan daripada hak dan kuasa Mahkamah Syariah tetapi memberi hujah bahawa Lina Joy adalah berhak untuk mempraktikkan kepercayaannya dan dilindungi oleh Perlembagaan Persekutuan sebagai hak individu seperti yang terkandung di dalam Artikel 11, Perlembagaan Persekutuan. Isu Mahkamah Syariah seperti yang diputuskan oleh mahkamah terdahulu sudah tidak relevan lagi pada hujah Majlis Peguam dan isu yang diperjuangkan oleh Kumpulan

13 Artikel 11 & Inter Faith Council (IFC) dijadikan isu utama kes ini di Mahkamah Persekutuan. Isu yang diperjuangkan oleh 11 NGO bukan Islam atas nama kumpulan Artikel 11 & IFC adalah untuk mendefinisikan perkataan "person" (individu) yang terkandung di dalam Artikel 11 tersebut untuk merujuk kepada individu as per se, bukan lagi kumpulan atau agama secara umumnya.

Ini adalah kali pertama dalam sejarah Malaysia, dikatakan penghujahan yang sebegitu berani dilakukan untuk menghuraikan definisi tersebut bagi menguraikan ikatan Islam mengikut kefahaman peribadi seseorang penganut itu sendiri dan menafikan hak Islam sebagai agama untuk mewajibkan umatnya mempraktikkan amalan dan syariat Islam seperti yang terkandung dalam undang-undang Islam.

Kes 3: Siti Fatimah Abdul Karim

Siti Fatimah binti Ab Karim dilahirkan pada tahun 1978, merupakan anak kepada pasangan India Muslim, Ab Karim Masoosai bin Abdullah dan Zaleha binti Mohd Ali. Beliau dibesarkan oleh ibu bapanya mengikut ajaran Islam dan beliau sendiri mengamalkan ajaran Islam sehinggalah usia 20 tahun sehinggalah beliau melarikan diri bersama teman lelakinya yang beragama Hindu. Namun begitu, dalam afidavitnya dan laporan yang diperoleh daripada laman web (rujuk: http://blog.limkitsiang.com) dan Jerusalem Post mendakwa bahawa beliau telah dibesarkan oleh neneknya yang beragama Hindu bertentangan dengan maklumat dari ibunya bahawa nenek sebelah ibunya beragama Islam manakala nenek sebelah bapanya pula beragama Kristian.

Berdasarkan kenyataan dalam laman web juga pada tahun 2001, beliau telah membuat suatu deklarasi melalui ‘statutory declaration’ bahawa beliau seorang Hindu dan menukar nama kepada Revathi Masoosai tanpa membuat sebarang permohonan di Mahkamah Syariah untuk meninggalkan agama Islam. Oleh kerana itu, kad pengenalan diri beliau masih mencatatkan nama sebagai Siti Fatimah binti Ab Karim dan agama beliau adalah Islam. Menurut ibunya, ibu bapa serta keluarganya telah berusaha untuk mencarinya dan membawanya pulang ke pangkuan keluarga namun kesemua usaha itu gagal kerana mereka sering diancam oleh keluarga teman lelakinya dan pernah bapa dan adik lelakinya ditahan dalam lokap polis berpunca dari pergaduhan antara kedua- dua belah pihak.

14 Setelah beberapa tahun melarikan diri bersama teman lelakinya, pada tahun 2004, beliau telah berkahwin dengan teman lelakinya, Suresh a/l Veerappan, seorang Hindu mengikut upacara perkahwinan agama Hindu. Walau bagaimanapun, perkahwinan tersebut tidak boleh didaftarkan mengikut mana-mana undang-undang yang berkuatkuasa kerana perbezaan agama.

Seterusnya, hasil daripada perkahwinan tersebut, pada 19 Disember 2005 beliau telah melahirkan seorang anak di Hospital Besar Melaka. Ibunya telah mendapatkan bantuan Jabatan Agama Islam Melaka untuk mendapatkan anak tersebut memandangkan Siti Fatimah masih seorang yang beragama Islam di sisi undang-undang.

Pada 23 Jun 2006, suatu permohonan untuk keluar daripada agama Islam oleh Siti Fatimah Binti Ab Karim telah dibuat di Mahkamah Tinggi Syariah Melaka (Kes Mal Bil. 04200-043-0005 Tahun 2006). Permohonan tersebut telah didengar di hadapan Yang Arif Tuan Mohd Radzi Bin Hj. Abd Latif, Hakim Mahkamah Tinggi Syariah Negeri Melaka dengan kehadiran pemohon dan wakil Majlis Agama Islam Melaka. Berikutan daripada permohonan tersebut, Mahkamah pada 8 Januari 2007 telah memerintahkan seperti berikut:

(i) Pemohon (Siti Fatimah Binti Abd Karim) K/P: 780615-04- 5118 ditahan di Pusat Bimbingan Islam yang di bawah seliaan Majlis Agama Islam Melaka selama 100 hari/Pusat Pemurnian Akidah, Jabatan Agama Islam Selangor, Hulu Yam Bharu, 44300 Batang Kali, Hulu Selangor. Pemohon dibolehkan membawa anak Pemohon sekali selama pemohon berada di sana.

(ii) Pemohon tidak dibenarkan berjumpa dengan sesiapapun melainkan kedua ibu bapa Pemohon dan Pegawai Jabatan Agama Islam Melaka.

(iii) Majlis Agama Islam Melaka boleh menggunakan apa sahaja cara demi menyelamatkan aqidah pihak Pemohon ini. MAIM juga perlu memantau keadaan Pemohon ini semasa berada di sana.

(iv) Berdasarkan perintah tersebut, Siti Fatimah binti Ab. Karim telah dihantar ke Pusat Pemurnian Akidah Baitul Iman, Majlis Agama Islam Selangor. Walau bagaimanapun, beliau tidak menunjukkan perkembangan positif dalam pemulihannya. Oleh itu, pada 2 April 2007, Mahkamah Tinggi Syariah Melaka telah melanjutkan tempoh pemulihannya selama 80 hari lagi.

15 Puan Zaleha binti Mohamad Ali, ibu kepada Siti Fatimah telah memfailkan permohonan mendapatkan hak penjagaan sementara di Mahkamah Tinggi Syariah Melaka. Permohonan tersebut telah didengar pada 6 Mac 2007 di hadapan Yang Amat Arif, Datuk Mahamad Bin Ibrahim, Ketua Hakim Syarie, Mahkamah Syariah Negeri Melaka. Mahkamah telah membenarkan permohonan tersebut dengan membuat perintah antara lain seperti berikut:

(i) Ibu kepada Siti Fatimah (Pemohon) diberikan Hak Jagaan Sementara ke atas bayi tersebut (anak Siti Fatimah).

(ii) Siti Fatimah (Responden) atau wakilnya diperintah untuk menyerahkan anaknya kepada ibunya (Zaleha).

(iii) Ibu kepada Siti Fatimah dibenarkan menguruskan urusan pendaftaran sijil kelahiran dan bertindak sebagai penjaga kepada anak tersebut sehingga Perintah Kekal Hak Jagaan dikeluarkan.

(iv) Perintah Mahkamah tersebut berkuatkuasa mulai 6 Mac 2007 sehingga 6 April 2007 atau sehingga Tuntutan Hadhanah dibuat di Mahkamah tersebut. Dalam melaksanakan perintah tersebut, Puan Zaleha bersama-sama peguam beliau dan pihak polis daripada Balai Polis Daerah Melaka Tengah telah mengambil bayi tersebut daripada teman lelakinya.

Kes 4: Nor Aishah Haji Bokhari

Nor Aishah dan Joseph Arnold Lee dikatakan bercinta dan bercadang melangsungkan perkahwinan. Namun, ianya ditentang oleh bapa Nor Aishah iaitu Haji Bokhari. Kedua-duanya kemudiannya telah melarikan diri. Haji Bokhari akhirnya dapat mengembalikan Nor Aishah ke pangkuan keluarganya dan ini sekaligus menyebabkan Joseph Arnold Lee cuba mengambil semua Nor Aishah agar dapat berkahwin semula dengannya.

Permohonan dibuat ke Mahkamah melalui seorang peguam iaitu Lee Min Choon. Dia adalah peguam kepada Joseph Arnold Lee. Secara tiba-tiba peguam Leonard Teoh (peguam lain) yang muncul membuat permohonan tersebut. Sepatutnya setiap permohonan melalui peguam mestilah menggunakan nama pemohon dan bukannya nama peguam.

16 Apa yang telah berlaku adalah sebaliknya. Walhal, Lee Min Choon & Co sepatutnya melakukan perintah tersebut ke atas nama Joseph Arnold Lee. Tetapi permohonan ini telah dilakukan atas nama Leonard Teoh. Dalam permohonan tersebut, isu perkahwinan tidak disentuh langsung, sebaliknya mengatakan Nor Aishah hendak memeluk agama Kristian. Inilah pertama kali seorang bukan Islam membuat permohonan ke mahkamah menyuruh seorang bapa beragama Islam menyerahkan anaknya supaya dengan itu anaknya dapat dikristiankan.

Kes 5: Jamaluddin @ Yoshua bin Othman

Kertas kes: Jamaluddin @ Yoshua bin Othma Vs Menteri Dalam Negeri (Malaysian Current Law Journal, 1988, Vol1, muka surat 448 - 451). Pada tahun 1987, seorang berbangsa Melayu bernama Jamaluddin bukan sahaja murtad tetapi berusaha menyebarkan agama Kristian kepada remaja Melayu. Enam remaja Melayu telah berjaya dimurtadkan. Apabila kes berkenaan dirujuk kepada polis ia dianggap sebagai kes keselamatan dalam negeri dan Jamaludin telah ditahan di bawah peruntukan Akta Keselamatan Dalam Negeri (Internal Security Act- ISA).

Jamaluddin kemudiannya mengemukakan permohonan habeas corpus yang antara hujahnya pihak polis tiada hak untuk menahannya daripada mengamalkan agamanya sendiri kerana ia dijamin oleh Perlembagaan Persekutuan berdasarkan Artikel 1 (11) Perlembagaan Persekutuan (kebebasan beragama). Akhirnya mahkamah membuat keputusan, memandangkan kebebasan untuk beragama Kristian diberi dalam Perlembagaan Persekutuan, Akta Keselamatan Dalam Negeri tidak boleh digunakan dan beliau akhirnya dibebaskan.

Kes 6: Siti Fatimah Tan Abdullah

Siti Fatimah Tan Abdullah @ Tan Abdullah, telah mengemukakan permohonan di Mahkamah Tinggi Syariah Pulau Pinang untuk mendapatkan pengisytiharan keluar daripada agama Islam (murtad).

Menurut pernyataan tuntutannya, beliau tidak pernah yakin dengan ajaran Islam dan hanya memeluk agama itu sekadar untuk mencukupkan syarat bagi membolehkannya

17 berkahwin dengan seorang lelaki warga negara Iran bernama Ferdoun Ashanian pada 16 September 2004.

Siti Fatimah, yang pernah bekerja sebagai tukang masak, memfailkan permohonan itu selepas ditinggalkan suaminya yang menghilangkan diri tanpa sebarang sebab. Dalam tuntutannya juga, beliau menyatakan bahawa sepanjang memeluk agama Islam dia masih lagi menyembah berhala Tok Pek Kong, berhala Kuang Tin Ne dan berhala Ti Kong (Dewa Langit) mengikut ajaran agama asalnya, Buddha dan makan daging khinzir.

Bekas Hakim Mahkamah Tinggi Syariah Pulau Pinang yang mendengar kes pada masa itu, Othman Ibrahim, yang kini merupakan Ketua Hakim Syarie Perlis, membenarkan permohonan Siti Fatimah Tan Abdullah @ Tan Abdullah untuk mendapatkan pengisytiharan keluar daripada agama Islam (murtad). Beliau memutuskan demikian setelah mendapati plaintif tidak mengamalkan ajaran Islam sejak memeluk agama itu pada 25 Julai 1998.

Sehubungan itu, Hakim Othman memerintahkan Majlis Agama Islam Pulau Pinang (MAIPP) membatalkan sijil memeluk Islam wanita itu. Siti Fatimah kemudiannya diminta berurusan dengan Jabatan Pendaftaran Negara untuk menukar status dalam kad pengenalan atas sebab ia di luar bidang kuasa Mahkamah Syariah.

Keputusan tersebut dilaksanakan menurut undang-undang yang mula terpakai sejak 1 Januari 2006 lanjutan kepada Seksyen 61(3)b(X) di bawah Enakmen Aturcara Mal 2004, Mahkamah Syariah Pulau Pinang.

Kes 7: Rashidah bt Mohamad Myodin

Rashidah Bt. Mohamad Myodin telah dilahirkan sebagai seorang Islam. Semasa berusia tiga tahun pemohon telah diserahkan kepada keluarga angkat yang beragama Hindu dan dibesarkan mengikut ajaran agama Hindu. Pemohon memohon untuk keluar Islam di Mahkamah Syariah Wilayah Persekutuan tetapi ditolak dengan alasan bahawa Mahkamah Syariah tidak mempunyai kuasa untuk berbuat demikian atas alasan tidak terdapat peruntukan keluar Islam. Walaupun begitu, Mahkamah menyatakan bahawa pemohon tidak pernah mengamalkan ajaran Islam. Maka, pemohon adalah beragama Hindu mengikut Seksyen 2 (1) Akta Pentadbiran Undang-undang Islam Wilayah Persekutuan, 1988.

18 Perkara-Perkara Yang Boleh Menyebabkan Murtad

Perkataan (Murtad Qawli) • Menolak hukum-hukum dan ajaran • Memperkatakan dan mengeluarkan perkataan yang menghina ajaran dan hukum Islam, Allah SWT, Nabi Muhammad SAW dan nabi lain. • Menghalalkan hukum yang diharamkan Islam atau sebaliknya seperti menghalalkan zina atau mengharamkan perkahwinan.

Tingkah Laku (Murtad Fi'li) • Melakukan atau melalui perbuatan atau tingkah laku yang boleh membatalkan imannya. • Melakukan ibadat terhadap selain daripada Allah SWT seperti menyembah berhala, matahari, bulan, atau makhluk lain. • Menghina, merendah dan mempersendakan Islam seperti mencampakkan al-Qur'an ke tempat kotor dengan niat menghina.

Aqidah (Murtad I'tiqadi) • Mengingkari di dalam hatinya kebenaran ajaran Islam dan meyakini agama lain lebih baik dari Islam. • Menyakini Allah tidak berkuasa, Allah tidak mencipta alam ini, Nabi Muhammad SAW bukan nabi akhir zaman, syariat dan ajaran Islam yang dibawa baginda tidak sesuai dengan zaman moden. • Mempunyai pandangan dan beriktikad tidak ada dosa dan pahala, tiada kehidupan akhirat.

Pendekatan Terhadap Individu Murtad

1. • Hukuman (Rujuk Punitif)

• Tahanan mandatori di Pusat Pemulihan Aqidah sehingga 36 2. bulan.

• Tiada sebarang bentuk hukuman selain diwajibkan melalui 3. sesi kaunseling sebelum kebenaran keluar Islam diluluskan.

19 Kaedah Rehabilitasi Dalam Menangani Murtad

Pro Kontra ❖ Enakmen Undang-undang Pentadbiran ❖ Kesan Enakmen Undang-undang Islam Negeri Sembilan (Pindaan 2003). Pentadbiran Negeri Sembilan (Pindaan • Sejurus apabila seseorang hakim di 2003): Mahkamah Tinggi Syariah • Negeri Sembilan mencatat mendengar permohonan tersebut permohonan untuk keluar dari secara ex-parte, pihak hakim agama Islam paling tinggi di hendaklah menangguhkan Malaysia. pendengaran kes berkenaan untuk • Dari 84 permohonan keluar Islam suatu tempoh selama 90 hari. mulai tahun 1994 hingga Julai • Pihak pemohon akan diserahkan 2003, 16 permohonan telah kepada pihak Mufti untuk tujuan dibenarkan, 29 ditolak dan 39 kaunseling. ditangguh. • Sekiranya pemohon bertaubat dalam ❖ Tiada peruntukan kesalahan atau tempoh tersebut, Hakim akan kaunseling bagi negeri: merekodkan perkara tersebut dan • Perlis pemohon akan dilepaskan. • Kedah • Tetapi sekiranya, selepas tamat • Pulau Pinang tempoh tersebut dan pemohon • Selangor masih berdegil dan tidak mahu • Wilayah Persekutuan bertaubat, ia akan dirujuk balik • Sarawak kepada Mahkamah. Ini menyebabkan pesalah murtad bagi • Mahkamah boleh membuat satu enam buah negeri di atas tidak mendapat perisytiharan bahawa pemohon telah bimbingan dan kaunseling ke arah keluar Islam atau menangguhkan kesedaran punca mengapa mereka keputusan sehingga tempoh setahun. tersesat ke lembah murtad. • Sekiranya pemohon masih berdegil dan tempoh setahun tamat, hakim berkenaan boleh mengisyitiharkan bahawa pemohon berkenaan bukan lagi beragama Islam atau sebaliknya. • Tiada sebarang bentuk hukuman atau penahanan mandatori diperuntukkan dalam Enakmen berkenaan.

❖ Apabila seseorang Islam dengan sengaja ❖ Secara umum kita melihat tiada mengaku hendak keluar dari Islam atau peruntukan yang jelas di dalam mana- mengisytiharkan dirinya sebagai orang mana enakmen jenayah syariah di yang bukan Islam: Malaysia mengenai kesalahan murtad. • Mahkamah boleh memerintahkan ❖ Pada dasarnya, boleh dirumuskan tiada orang itu supaya ditahan di Pusat undang-undang yang jelas mengenai Bimbingan Islam untuk tempoh tidak murtad termasuk hukumannnya. melebihi enam bulan bagi mendidik ❖ Sememangnya tidak dapat dinafikan dan dia diminta bertaubat mengikut bahawa isu murtad telah lama hukum syarak. diperkatakan namun masih belum

20 Pro Kontra • Jika seseorang telah bertaubat, maka menemui jalan penyelesaian. taubatnya itu mestilah disahkan di ❖ Isu ini menarik perhatian ramai Mahkamah sebelum dibebaskan. apabila Mufti Negeri Perak, Dato’ Seri • Jika seseorang itu bertaubat semasa Haji Harussani Zakaria telah membuat dalam tahanan, Pegawai Penjaga kenyataan pada Julai 2006 bahawa hendaklah melaporkannya kepada berdasarkan laporan kajian dari mahkamah. Taubatnya juga perlu sekumpulan Melayu profesional disahkan oleh Mahkamah mendapati seramai 100,000 umat Islam di Malaysia telah bertukar agama. ❖ Seksyen 6 (1) pula memperuntukkan ❖ Terdapat beberapa kes yang seseorang yang bersyubahat di bawah dilaporkan di dalam jurnal hukum Seksyen 66 merupakan satu kesalahan adalah kesan apabila hukuman murtad dan apabila disabitkan kesalahan tidak dikuatkuasakan dengan tegas. tersebut boleh dikenakan hukuman Contohnya: denda tidak lebih daripada RM5000 atau • Pendakwa Mahkamah Syariah dipenjara selama tidak melebihi 36 bulan Perak v Shah Pandak Othman atau kedua-dua nya sekali. (1991) 8 JH 99 danAkbar Ali v ❖ Terdapat peruntukan kesalahan keluar Majlis Agama Islam (1996) 10 JH agama Islam diguna pakai di beberapa 197. buah negeri: • Kes ayah Pin • Negeri Melaka telah • Nor Aishah Bokhari memperuntukkan kesalahan keluar • Nyonya Tahir dari agama Islam sebagai satu • Lina Joy kesalahan. Seksyen 66(1) Enakmen ❖ Isu murtad ini semakin hangat timbul Kesalahan Syariah (Melaka) 1991 apabila melibatkan kes Lina Joy v. menyatakan pemohon diminta Majlis Agama Islam Wilayah bertaubat dan boleh dihukum bunuh Persekutuan & Ors[2005] 6 MLJ 193 bagi kesalahan keluar agama Islam. seorang Melayu yang telah menukar agamanya kepada Kristian. ❖ Di Perlis, satu Rang Undang-undang ❖ Perlis merupakan negeri pertama Perlindungan Aqidah Islam (Perlis) 2000 meluluskan Rang Undang-undang mengenakan hukuman rehabilitasi Perlindungan Aqidah (2000) tetapi selama tidak lebih setahun sekiranya terpaksa menangguhkan pelaksanaan didapati cuba menukar agama Islam. undang-undang tersebut. Ini berdasarkan arahan Kerajaan Pusat setelah menerima pelbagai memorandum bantahan daripada banyak pihak, Rang Undang-undang yang telah diluluskan ditangguhkan pelaksanaannya.

21 Kaedah Punitif Dalam Menangani Murtad

Pro Kontra ❖ Enakmen Undang-undang Kanun Jenayah Syariah II ❖ Perkembangan undang- (Kelantan) 1993 dan Enakmen Kesalahan Jenayah Syariah undang Islam di (Hudud & Qisas) Terengganu 2002 menyatakan: Malaysia sehingga kini, hakikatnya masih • Sesiapa yang disabitkan melakukan kesalahan irtidad, terdapat kekurangan dan sekiranya dia enggan bertaubat dalam tempoh dari aspek: tidak kurang 3 hari, mahkamah boleh memenjarakannya selama 5 tahun. • Bidang kuasa ❖ Seksyen 13 Enakmen Undang-undang Jenayah Syariah Mahkamah Syariah yang amat terhad dan Perak (1992): perlu diberi • Seorang Islam yang dengan sengaja, sama ada dengan penambahbaikan perbuatan atau perkataan atau dengan cara apa jua, terutamanya dari mengaku hendak keluar daripada Agama Islam atau sudut pengamalan mengisytiharkan dirinya sebagai orang yang bukan dan pelaksanaan Islam adalah melakukan suatu kesalahan undang-undang mempersendakan Agama Islam dan hendaklah apabila jenayah Islam. disabitkan dikenakan hukuman denda tidak melebihi • RM3000 atau penjara tidak melebihi dua (2) tahun Undang-undang Jenayah Syariah atau kedua-duanya”. Islam di Malaysia ❖ Umumnya terdapat tiga pendekatan punitif bagi mereka boleh dikategorikan yang murtad di Malaysia: atau hanya meliputi • Denda sehingga RM5,000 atau; takzir. • Penjara sehingga tiga (3) tahun atau; ❖ Enakmen Undang- • Disebat sehingga enam (6) sebatan atau; undang Kanun Jenayah • Gabungan mana-mana dari ketiga-tiga bentuk Syariah II (Kelantan) hukuman ini. 1993 & Enakmen ❖ Bentuk hukuman denda dapat dilihat dalam: Kesalahan Jenayah Syariah (Hudud & Qisas) i) Enakmen Undang-undang Pentadbiran Agama Islam Terengganu 2002 atau Enakmen Undang-undang Jenayah Syariah Negeri- akhirnya tidak dapat Negeri: Perak, Terengganu, Melaka, Sabah dan Pahang. dilaksanakan kerana ii) Seksyen 29 Enakmen Undang-undang Pentadbiran Islam faktor-faktor tertentu. Terengganu, 1996:

Barangsiapa yang berhasrat untuk meninggalkan Islam

atau mengisytiharkan bahawa beliau telah meninggalkan agama Islam, boleh dikenakan denda sehingga RM3,000 atau dihukum penjara tidak kurang dari setahun (1) atau kedua-duanya sekali .

iii) Seksyen 209 (1) Enakmen Undang-undang Pentadbiran Hal Ehwal Agama Islam Melaka 1986 mempunyai peruntukan perbuatan menghina Agama Islam yang membawa kepada denda tidak lebih RM3,000 atau setahun penjara atau kedua-duanya sekali.

22 iv) Seksyen 185 Enakmen Undang-undang Pentadbiran Agama Islam & Adat Melayu Pahang 1982 (Pindaan 1989): Seseorang yang mengaku bahawa dia bukan lagi beragama Islam, sama ada melalui percakapan, penulisan atau apa-apa cara dengan apa-apa niat, adalah melakukan kesalahan dan hendaklah apabila disabitkan dikenakan hukuman denda tidak lebih RM5,000 atau penjara tidak kurang dari 3 tahun atau kedua-duanyadan sebat tidak lebih dari 6 sebatan”. v) Seksyen 55 (1) Enakmen Kesalahan Jenayah Syariah Sabah 1995: Barangsiapa secara lisan atau penulisan atau apa cara jua yang dianggap membawa maksud mempersenda atau menghina agama Islam atau apa-apa perjalanan mazhab atau pegawai agama yang dilantik, guru agama, Imam, fatwa yang dikeluarkan oleh Majlis atau Mufti mengikut mana-mana peruntukan atau Enakmen ini adalah melakukan kesalahan, dan sekiranya disabitkan boleh didenda tidak lebih RM2,000.00 atau penjara tidak lebih setahun atau kedua-duanya. vi) Seksyen 13 Enakmen Undang-undang Jenayah Syariah Perak, 1992: Seseorang Islam yang dengan sengaja, sama ada dengan perbuatan atau perkataan atau dengan cara apa jua, mengaku hendak keluar daripada agama Islam atau mengisytiharkan dirinya sebagai orang yang bukan Islam adalah melakukan suatu kesalahan mempersendakan agama Islam dan hendaklah apabila disabitkan dikenakan hukuman denda tidak melebihi RM3,000 atau penjara selama tempoh tidak melebihi 2 tahun atau kedua-duanya. ❖ Perbandingan hukuman pesalah murtad mengikut negeri: • Sabah, Kelantan dan Melaka: Ditahan secara mandatori di Pusat Pemulihan Aqidah. • Sabah dan Kelantan: Ditahan di Pusat Pemulihan Aqidah untuk jangka masa tidak lebih dari 36 bulan. • Melaka: Memperuntukkan penahanan selama enam bulan.