15 Teatr Robotów

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

15 Teatr Robotów 3-4 ( 117-118) 2014 a Androidy, roboty, teatr mechaniczny The Androids, Robots and Mechanical theatre 2|7 Androidy – nauka, ideologia, folklor | Androids – Science, Ideology, Folklore Henryk Jurkowski 11|15 Teatr robotów | Robot Theatre Z Markiem Perkowskim rozmawia Lucyna Kozień | Marek Perkowski talks with Lucyna Kozień 19|23 Szopkowa inicjacja | A Crèche Initiation Marek Karpiński 27|29 Maszyny do opowiadania historii | Machines for Telling Stories A Z Pawłem Kolanowskim rozmawia Karol Suszczyński | Paweł Kolanowski talks with Karol Suszczyński a Festiwale Festivals 32|37 Lalki w Banialuce | Puppets at the Banialuka Halina Waszkiel 42|45 Folia, jabłko i papier | Foil, Apple and Paper Maria Schejbal 48|51 Cztery sztuki teatru | The Four Arts of Theatre Karolina Obszyńska 54|56 Od Don Kichota po Rycerza bez Konia | From Don Quixote to the Knight without Zoran Djeric 58|61 Okiem sąsiada | As Seen by a Neighbour Marek Waszkiel 64|68 Sztuka, po co? | Art, What’s the Purpose? Katarzyna Grajewska a Światowy Kongres ASSITEJ The ASSITEJ World Congress 71|76 Widzenie widza | Facing the Audience Zuzanna Talar a Recenzje Reviews 80|82 Tę historię każdy zna... | Everyone Knows This Story… Agata Drwięga 84|86 Senne majaki w laboratorium | Dream Visions in a Laboratory Monika Żmijewska 88|90 Gdzie ręce węża? | Where Are the Snake’s Hands? Janusz Legoń 92|95 Czarna wdowa w białym dworku | Black Widow in a White Manor House Łukasz Drewniak 98|100 Pory życia | Times of Life Tadeusz Kornaś a Teatr dla najmłodszych Theatre for the Youngest 103|107 Teatr najnajowy? | Theatre for Early Years? Justyna Czarnota a Wydawnictwa Publications 111|113 Spotkanie na szczycie | A Summit Meeting Liliana Bardijewska a Do dyskusji For debate 115|118 Pozostaną lalkarze | The Puppeteers Will Remaing Grzegorz Kwieciński 2 – nauka, ideologia, folklor a E ostęp cywilizacyjny jest ogromny. Nie trzeba dowodzić, jak wiel- ki skok wykonał człowiek od wynalazku koła do lotów dookoła P Ziemi. Nie trzeba też opowiadać o postępie w sposobach miesz- kania, leczenia, utrzymywania higieny, przekazywania informa- cji. Ani też o zdolności do masowej eksterminacji swoich wrogów z pomo- www.wikiart.org cą doskonałych narzędzi zabijania. ¶Mimo to człowiek niewiele się zmienił. W dalszym ciągu pociąga go wła- Henryk Jurkowski Henryk dza nad innymi ludźmi, bogactwo, wystawne świętowanie, tradycja i nie- chęć wobec obcych. Doświadczył licznych przemian systemów społecz- Łatwowierność, Przesąd i Fanatyzm . PrzesądŁatwowierność, i Fanatyzm nych, od niewolnictwa do komunizmu i wolnego rynku, ale w wielu Hogartha 15.03.1762 atyryczny W. szkic sferach pozostał na poziomie pierwotnych odruchów. W ciągu swego ist- nienia wykazał się przedsiębiorczością i wynalazczością; w konsekwencji, nie bacząc na możliwe niebezpieczeństwa, pragnie sięgnąć po nowe kos- miczne światy. Chce stworzyć istoty mechaniczne: androidy i roboty i już teraz tworzy sztuczną inteligencję, która wkrótce zacznie z nim konkurować. Androidy androidy, roboty, teatr mechaniczny teatr roboty, androidy, 3 ¶Mimo to pozostaje jak niegdyś „homo ludens”. W nie- ¶Wzrost potęgi Kościoła spowodował kolejne zmiany, których sferach jest ciągle naiwny i infantylny, choć a ściśle mówiąc, powrót do religijnych funkcji automa- świat jego wyobraźni poszerzył się znacznie o produk- tów. Inspiracje do tych działań płynęły z teologii ruchu cje science fiction i gry komputerowe. Zachował milenarystycznego, który czerpał z Apokalipsy Świę- dawną praktykę ożywiania figur, choć czyni to rozmai- tego Jana, zapowiadającej ustanowienie przez Boga tymi sposobami, w celach religijnych i naukowych, nowej niebiańskiej Jerozolimy. Kościół miał być tą dla rozrywki i zabawy. Nową Jerozolimą, do której powstania przyczynią się ¶Nie do końca znane są impulsy do powstania rzeźby zastępy walecznych aniołów. i przedstawień plastycznych. Pewne jest jednak, że ¶Pojawianie się aniołów w liturgii miało miejsce już teatr lalek nr 3-4 (117-118) 2014 lalekteatr (117-118) nr 3-4 człowiek pierwotny próbował je ożywić, potwierdza- w X wieku. Apogeum ich widzialnej obecności przy- jąc swą wiarę w ich transcendentny charakter. pada na wieki XV i XVI. Najważniejszym ich obowiąz- Sztuczny ruch figur pełnił ważną funkcję religijną. Był kiem było dostarczanie kapłanowi hostii w czasie dowodem samodzielnego istnienia bogów, mszy, co po raz pierwszy zostało odnotowane na prze- jak wskazuje na to opowieść o Serapisie, bogu łomie X i XI wieku. Na wezwanie kapłana niebo otwie- wykutym z żelaza: rało się i pojawiały się anielskie ręce, które na ołtarzu ¶I tak w Serapeionie aleksandryjskim każdego ranka kładły biały krążek opłatka4. W katedrach Paryża, promień słoneczny składał pocałunek na ustach Rouen czy Angers w wiekach XIV i XV anioły pojawiały posągu boga. Wąskie okno było umieszczone w taki się w powietrzu w cudowny sposób i przynosiły hostie sposób, że promienie słoneczne padały na usta Sera- kapłanom, a także dostarczały celebrantowi wody do pisa w momencie, gdy kapłani wnosili posąg wyobra- obmycia rąk. żający Słońce do świątyni. Ale kapłani postarali się ¶Od służby kościelnej anioły przeszły do działań na wzmocnić efekt: w suficie ponad posągiem Serapisa rzecz ziemskich namiestników. Kiedy w roku 1377 umieszczono magnes, a posąg wyobrażający boga jedenastoletni Ryszard II został ukoronowany, witały Słońce był wykonany z czystego żelaza. Podczas gdy go w Londynie, przed każdą z czterech wież miasta bóg wznosił się w górę, wymawiano formułę: Słońce sypały nań złote liście i złote guldeny. Inne anioły wrę- powiedziało: „Żegnaj!” Serapisowi i uniosło się, aby czały mu puchary z winem. Ze środkowej wieży nie- powrócić do siebie1. biańskiego miasta wylatywał w końcu mechaniczny ¶Wiedza o sile magnesu była rozpowszechniona anioł, który nowemu królowi przekazywał koronę. wśród kapłanów. Lukian w swojej rozprawie O bogini ¶Najważniejsze figury liturgii chrześcijańskiej: Jezus syryjskiej (Asztarte) wspomina o lewitacji posągu Chrystus i Jego Matka podlegali również działaniom „brodatego Apollona” (bóstwo babilońskie Nabu): animacyjnym. Z XV i XVI wieku pochodzą krucyfiksy pomnik na noszach nieśli kapłani, ale zanim przekro- (Boxley, Döbeln) z wewnętrznymi mechanizmami, czyli wrota świątyni, magnes umieszczony w suficie które pozwalały nie tylko na demonstrowanie natural- przyciągał posąg ku sobie2. nych włosów, lecz także odświeżały krew w ranach ¶Doniesień o takich działaniach jest stosunkowo wiele. Ukrzyżowanego. Podobnie istniały zmechanizowane Wielu też było twórców automatów, wśród których figury Matki Bożej, które mogły poruszać rękoma i pła- najsłynniejsi to Heron z Aleksandrii i Filon z Bizan- kać prawdziwymi łzami5. cjum. Z czasem jednak zmieniła się funkcja rucho- ¶Załamanie tej tradycji nastąpiło za sprawą protestan- mych figur. Bogowie ustąpili miejsca władcom tego tów, którzy głosili, że Kościół katolicki posługuje się – nauka, ideologia, folklor świata, którzy korzystali z automatów dla własnego oszukańczą idolatrią. W Anglii w roku 1547 w Poules splendoru. Pisze o tym m.in. Marek Letkiewicz: Crosse biskup od Świętego Dawida, Barlowe, patrono- a E ¶Do historii przeszedł działający w Bizancjum w IX wał aktowi protestanckiego wandalizmu: po jego kaza- wieku filozof i logik Leo Matematyk, który skonstruo- niach chłopcy łamali „idole” na drobne kawałki6. wał dla cesarza Theophilosa Ikonomachosa dwa auto- ¶Ataków tego rodzaju uniknęły w dużym stopniu figury maty przypominające projekty Herona, w formie przedstawiające narodzenie Jezusa. Tradycji tej dał sztucznych drzew ze śpiewającymi ptakami. Liutprand, początek św. Franciszek z Asyżu, który w roku 1223 www.wikiart.org www.wikiart.org późniejszy biskup Cremony, wysłany z poselstwem do odtworzył w plenerze scenę Narodzenia z udziałem Konstantynopola w roku 949, opisuje podobny hydrau- zwierząt, pasterzy i zgromadzonych wiernych. Potem liczny lub pneumatyczny automat: Przed tronem cesa- Narodzenie jako temat trafiło do kościelnych kaplic, rza stało drzewo z pozłacanego brązu, pełne ptaków, gdzie przedstawiano je z pomocą ruchomych figurek. również wykonanych z pozłacanego brązu, emitują- W tym wypadku nie chodziło już o żadne sztuczki, ale Łatwowierność, Przesąd i Fanatyzm . PrzesądŁatwowierność, i Fanatyzm atyryczny szkic W. Hogartha 15.03.1762 Hogartha 15.03.1762 atyryczny W. szkic cych trele odpowiednie dla ich różnych gatunków. Tron o przypomnienie wielkiego religijnego wydarzenia. cesarza unosił się, tak chytrze, że w pewnym momencie Z kościołów temat Narodzenia trafił w ręce wędrow- jest na ziemi, by po chwili wznieść się na wyżyny nych lalkarzy, którzy wystawiali je na przemian z Pasją i wydaje się unosić w powietrzu. Strzegły go lwy, wyko- zgodnie z kalendarzem liturgicznym. nane z brązu lub pozłacanego drewna, które uderzały ¶To był pokarm dla maluczkich. Warstwy wyższe w ziemię ogonami i ryczały z otwartymi paszczami, powróciły do figur mitologicznych, nawiązujących do w których drgały języki3. dawnej tradycji automatów Herona z Aleksandrii. androidy, roboty, teatr mechaniczny 4 Począwszy od okresu Renesansu, zaczęło się naślado- ¶Obok demonstracji figur mechanicznych znane też wanie ogrodów arabskich w Bagdadzie i Samarze, peł- były inne pokazy lalkarskie, które nazywano czasami nych śpiewających ptaków, jak to potwierdzali liczni theatrum mundi, ponieważ pokazywały ciekawostki podróżnicy. Pierwszeństwo w tym względzie świata na tle architektonicznej panoramy rozmaitych mieli Włosi: miast. W Polsce ten typ widowisk demonstrował ¶Do najbardziej znanych przykładów zastosowania figur Rumun Iordaki Kuparenko12.
Recommended publications
  • Stanislaw Brzozowski and the Migration of Ideas
    Jens Herlth, Edward M. Świderski (eds.) Stanisław Brzozowski and the Migration of Ideas Lettre Jens Herlth, Edward M. Świderski (eds.) with assistance by Dorota Kozicka Stanisław Brzozowski and the Migration of Ideas Transnational Perspectives on the Intellectual Field in Twentieth-Century Poland and Beyond This volume is one of the outcomes of the research project »Standing in the Light of His Thought: Stanisław Brzozowski and Polish Intellectual Life in the 20th and 21st Centuries« funded by the Swiss National Science Foundation (project no. 146687). The publication of this book was made possible thanks to the generous support of the »Institut Littéraire Kultura«. Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Na- tionalbibliografie; detailed bibliographic data are available in the Internet at http://dnb.d-nb.de This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommer- cial-NoDerivatives 4.0 (BY-NC-ND) which means that the text may be used for non-commercial purposes, provided credit is given to the author. For details go to http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ To create an adaptation, translation, or derivative of the original work and for com- mercial use, further permission is required and can be obtained by contacting [email protected] Creative Commons license terms for re-use do not apply to any content (such as graphs, figures, photos, excerpts, etc.) not original to the Open Access publication and further permission may be required from the rights holder. The obligation to research and clear permission lies solely with the party re-using the material.
    [Show full text]
  • In-Situ Observation of Abstract Production Rate
    Synchrotron Radiation in Natural Science Vol. 12, No. 1 – 2 (2013) Pb1-xSnxSe topological crystalline insulator: a new kind of quantum material A synchrotron-based Polish-Swedish collaboration results in experimental evidences for recent theoretical predictions experiment both the open-gap topologically trivial case (Fig. 2a) and open-inverted-gap with topologically nontrivial properties (Fig. 2b). In the ARPES studies carried out for crystals with Sn composition of x=0.23 in the synchrotron laboratory MAX-lab, Lund, Sweden and in the photoelectron spectroscopy laboratory of KTH, Kista, Sweden the band inversion was achieved at TC = 150 K. Below the inversion temperature one observed the formation of topological states with Dirac-like energy dispersion and Figure 1. A monocrystal of Pb0.77Sn0.23Se obtained by the Dirac cone centered in the vicinity of the X point of the self-selecting vapour growth method. the surface Brillouin zone [3]. Thus, the presence of the gapless Dirac-like states on the surface of Pb1-xSnxSe The existence of topologically protected surface proved that this narrow-gap semiconducting solid states with the Dirac-like dispersion on the (100) surface solution belongs to the new class of TCI. of Pb1-xSnxSe monocrystals has been recently proven by the angle-resolved photoelectron spectroscopy (ARPES) experiments [1]. The discovery of new quantum materials – topological insulators (TI) (one of the most important recent developments in condensed-matter physics) showed that time-reversal symmetry and strong relativistic (spin-orbit) effects led to presence of metallic helical Dirac-like electronic states on surfaces of some particular crystals, like Bi2Te3 or Bi2Se3.The further theoretical developments in analysis of conditions necessary for occurrence of particular properties characteristic of TI led to widening the class of suitable materials by topological crystalline insulators (TCI), in which specific crystalline symmetries warrant the topological protection of metallic surface states [2,3].
    [Show full text]
  • Filozoficzne Aspekty Literatury. Studia I Szkice
    Filozoficzne aspekty literatury Studia i szkice Filozoficzne aspekty literatury Studia i szkice Redakcja: Agata Skała Lublin 2019 Wydawnictwo Naukowe TYGIEL składa serdeczne podziękowania dla zespołu Recenzentów za zaangażowanie w dokonane recenzje oraz merytoryczne wskazówki dla Autorów. Recenzentami niniejszej monografii byli: Prof. zw. dr hab. Tomasz Sobieraj, UAM, Poznań Dr hab. Marcin Godawa, UPJPII, Kraków Prof. dr hab. Dariusz Łukasiewicz, UKW, Bydgoszcz Dr hab. Maciej Teodor Kociuba, UMCS, Lublin Prof. dr hab. Maria Jolanta Olszewska, UW, Warszawa Dr hab. Irina Lappo, UMCS, Lublin Dr hab. Renata Bizek-Tatara, prof. UMCS, Lublin Dr hab. Małgorzata Okulicz-Kozaryn, UAM, Poznań Dr hab. Iwona Morawska, prof. UMCS, Lublin Dr hab. Dorota Sepczyńska, UWM, Olsztyn Dr hab. Wiesław Pawlak, prof. KUL, Lublin Dr Maciej Dombrowski, UWr, Wrocław Dr hab. Marek Piwowarczyk, prof. KUL, Lublin Dr Przemysław Kaliszuk, UMCS, Lublin Dr hab. Jerzy Sikora, prof. UKSW, Warszawa Dr Paweł Panas, KUL, Lublin Dr hab. Katarzyna Smyk, prof. UMCS, Lublin Dr Agnieszka Smaga, UKSW, Warszawa Dr hab. Artur Timofiejew, prof. UMCS, Lublin Dr Karolina Szcześniak, UMCS, Lublin Dr hab. Beata Utkowska, prof. UJK, Kielce Dr Grzegorz Trościński, URz, Rzeszów Dr hab. Lech Zdybel, prof. UMCS, Lublin Dr hab. Izabela Domaciuk-Czarny, UMCS, Lublin Wszystkie opublikowane rozdziały otrzymały pozytywne recenzje. Skład i łamanie: Magdalena Śliwa Projekt okładki: Marcin Szklarczyk © Copyright by Wydawnictwo Naukowe TYGIEL sp. z o.o. ISBN 978-83-65932-72-3 Wydawca: Wydawnictwo Naukowe
    [Show full text]
  • Jews and Germans in Eastern Europe New Perspectives on Modern Jewish History
    Jews and Germans in Eastern Europe New Perspectives on Modern Jewish History Edited by Cornelia Wilhelm Volume 8 Jews and Germans in Eastern Europe Shared and Comparative Histories Edited by Tobias Grill An electronic version of this book is freely available, thanks to the support of libra- ries working with Knowledge Unlatched. KU is a collaborative initiative designed to make high quality books Open Access. More information about the initiative can be found at www.knowledgeunlatched.org ISBN 978-3-11-048937-8 e-ISBN (PDF) 978-3-11-049248-4 e-ISBN (EPUB) 978-3-11-048977-4 This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial NoDerivatives 4.0 License. For details go to http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Names: Grill, Tobias. Title: Jews and Germans in Eastern Europe : shared and comparative histories / edited by/herausgegeben von Tobias Grill. Description: [Berlin] : De Gruyter, [2018] | Series: New perspectives on modern Jewish history ; Band/Volume 8 | Includes bibliographical references and index. Identifiers: LCCN 2018019752 (print) | LCCN 2018019939 (ebook) | ISBN 9783110492484 (electronic Portable Document Format (pdf)) | ISBN 9783110489378 (hardback) | ISBN 9783110489774 (e-book epub) | ISBN 9783110492484 (e-book pdf) Subjects: LCSH: Jews--Europe, Eastern--History. | Germans--Europe, Eastern--History. | Yiddish language--Europe, Eastern--History. | Europe, Eastern--Ethnic relations. | BISAC: HISTORY / Jewish. | HISTORY / Europe / Eastern. Classification: LCC DS135.E82 (ebook) | LCC DS135.E82 J495 2018 (print) | DDC 947/.000431--dc23 LC record available at https://lccn.loc.gov/2018019752 Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data are available in the Internet at http://dnb.dnb.de.
    [Show full text]
  • Late Poetry of Tadeusz Różewicz
    Modes of Reading Texts, Objects, and Images: Late Poetry of Tadeusz Różewicz by Olga Ponichtera A thesis submitted in conformity with the requirements for the degree of Doctor of Philosophy Department of Slavic Languages and Literatures University of Toronto © Copyright by Olga Ponichtera 2015 Modes of Reading Texts, Objects, and Images: Late Poetry of Tadeusz Różewicz Olga Ponichtera Doctor of Philosophy Department of Slavic Languages and Literatures University of Toronto 2015 Abstract This dissertation explores the late oeuvre of Tadeusz Różewicz (1921-2014), a world- renowned Polish poet, dramatist, and prose writer. It focuses primarily on three poetic and multi-genre volumes published after the political turn of 1989, namely: Mother Departs (Matka Odchodzi) (1999), professor’s knife (nożyk profesora) (2001), and Buy a Pig in a Poke: work in progress (Kup kota w worku: work in progress) (2008). The abovementioned works are chosen as exemplars of the writer’s authorial strategies / modes of reading praxis, prescribed by Różewicz for his ideal audience. These strategies simultaneously reveal the poet himself as a reader (of his own texts and the works of other authors). This study defines an author’s late style as a response to the cognitive and aesthetic evaluation of one’s life’s work, artistic legacy, and metaphysical angst of mortality. Różewicz’s late works are characterized by a tension between recognition and reconciliation to closure, and difficulty with it and/or opposition to it. Authorial construction of lyrical subjectivity as a reader, and modes of textual construction are the central questions under analysis. This study examines both, Tadeusz Różewicz as a reader, and the authorial strategies/ modes he creates to guide the reading praxis of the authorial audience.
    [Show full text]
  • SID8 Ebook.Pdf
    Redaktor naczelny / Chief Editor – âukasz Guzek Wspóãpraca wydawnicza / Co-publishing Sekretarz Redakcji / Managing Editor – Maãgorzata Kaćmierczak InterAkcje, 15 Miądzynarodowy Festiwal Sztuki Akcji www.interakcje.org Redakcja / Editorial Board Druk / Print Józef Robakowski, Aurelia Mandziuk-Zajĉczkowska, Adam Klimczak, DRUKARNIA B3PPROJECT, ul. Sobieskiego 14, 80-216 GdaĎsk Karolina JabãoĎska http://www.b3project.com Korekta w jďzyku polskim / Polish proofreading – Beata đniecikowska Dystrybucja / Distribution Redakcja przypisów i bibliografii / Notes & bibliographies – e-mail: [email protected] Maãgorzata Kaćmierczak Wydanie pisma Sztuka i Dokumentacja w wersji papierowej jest wersjĉ Tãumaczenie / Translation – Maãgorzata Kaćmierczak pierwotnĉ (referencyjnĉ) Korekta w jďzyku angielskim / English proofreading – Anne Seagrave / Maãgorzata Kaćmierczak Zapraszamy do wspóãpracy wszystkich zainteresowanych. Propozycje tematów i tekstów prosimy nadsyãaþ na adres siedziby redakcji. Prosimy Rada Naukowa / Board of Scholars – Ryszard W. KluszczyĎski, zapoznaþ sią z zaãoĈeniami redakcyjnymi i edytorskimi znajdujĉcymi sią Kristine Stiles, Anna Markowska, Slavka Sverakova, Leszek Brogowski, na stronie internetowej pisma. Artykuãy w piĊmie Sztuka i Dokumentacja Bogusãaw JasiĎski, Kazimierz Piotrowski, Tomasz Zaãuski, Tassilo von Blittersdorff sĉ recenzowane. Lista recenzentów i zasady recenzowania znajdujĉ sią Projektowanie, skãad / Design, typesetting – Norbert Trzeciak na stronie internetowej pisma. http://www.norberttrzeciak.com Ilustracje i materiaãy uzupeãniajĉce znajdujĉ sią na stronie: Projekt WWW / Webdesign – Anka LeĊniak http://www.journal.doc.art.pl/ilustracje.html Siedziba / Office All interested in collaboration are welcome. Suggestions of topics and ul. Wschodnia 29/3, 90-272 âódć / Poland texts should be sent to the e-mail address of the editor. We also kindly Tel./fax: +48 42 634 86 26 ask to read the notes on style that can be found on our journal’s web site.
    [Show full text]
  • Tadeusz Kantor. Widma / Spectres
    Tadeusz Kantor. widma / Spectres Kraków, 2020 KATALOG / CATALOGUE WYSTAWA / EXHIBITION WYDAWCA / PUBLISHED BY: KURATORZY / CURATORS: © Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora CRICOTEKA Małgorzata Paluch-Cybulska, Michał Kobiałka Centre for the Documentation of the Art of Tadeusz Kantor CRICOTEKA ul. Nadwiślańska 2–4, 30-527 Kraków KOORDYNACJA / COORDINATION: tel. +48 12 442 77 70 Kamil Kuitkowski, Izabela Zawadzka (współpraca) e-mail: [email protected] ARANŻACJA WYSTAWY I PROJEKT GRAFICZNY DRUKÓW / DESIGN: www.cricoteka.pl Zbigniew Prokop, Krzysztof Kućma – Creator s.c. Kraków 2020 ISBN 978-83-61213-30-7 PRACE BUDOWLANE / CONSTRUCTION WORK: Marcin Drzewiński – f.u.h. VIOMAR, Andrzej Lis, Gerard Piasecki, Roman Piotrowski – Geppetto s.c. REDAKTORKA PROWADZĄCA / MANAGING EDITOR: OŚWIETLENIE I MULTIMEDIA / LIGHTING AND MULTIMEDIA: Magdalena Link-Lenczowska Mariusz Gąsior, Mariusz Potępa, Wydział Intermediów ASP w Krakowie / Faculty of Intermedia, Academy of Fine Arts in Kraków PROJEKT GRAFICZNY / GRAPHIC DESIGN: Zbigniew Prokop – Creator s.c. KONSERWACJA / CONSERVATION: ICOS KONCEPCJA / CONCEPTION: Małgorzata Paluch-Cybulska, Michał Kobiałka WSPÓŁPRACA / COOPERATION: Marzena Boniecka, Olga Curzydło, Justyna Droń, Monika Gniadek, REDAKCJA NAUKOWA / CONSULTING EDITOR: Magdalena Goszczyńska, Ewa Kaczmarczyk, Michał Lelek, Edyta Leszczyńska, Joanna Targoń Magdalena Link-Lenczowska, Aldona Mikulska, Aleksandra Mitura, Łukasz Mzyk, REDAKCJA / EDITING: Marcin Nowak, Agnieszka Oprządek, Marcin Pańtak, Barbara Pasterak, Magdalena Petryna
    [Show full text]
  • Parodie, Pastisze I Recykling W Prozie Stanisława Lema
    Zagadnienia Rodzajów Literackich, LVII z. 2 PL ISSN 0084-4446 agnieszka gajewska Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu* Parodie, pastisze i recykling w prozie Stanisława Lema Parody, pastiche and recycling in Stanislaw Lem’s prose Abstract The article analyzes ways in which Stanislaw Lem’s short stories collected in Sezam i inne opowiadania [Sesame and Other Stories] (first published in 1954) are a parody and satire on the imperialistic policies of both the USA and the Soviet Union. Parody and satire are discussed against a comparative background of specific examples of contemporary Polish and foreign literary works and with reference to the findings of Polish and international literary studies. As a result, the author postulates in the article that new politically subversive meanings of the stories unravel. Another issue considered in the analysis is Lem’s dexterous play with censorship by means of irony and parody (especially by hyperbolizing) thanks to which Polish censorship completely failed to decipher this double-dealing. The author comes to the conclusion that the criticism of imperial politics of the US in Lem’s short stories in question turns out to be a critique of the cold war politics of the Soviet Union as well. Stanisław Lem, Sezam i inne opowiadania, production prose, antiimperialistic prose, socrealism, thaw, parody * Zakład Literatury XX wieku, Teorii Literatury i Sztuki Przekładu Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ul. Fredry 10, 61−701 Poznań e-mail: [email protected] Artykuł powstał w ramach projektu sfinansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki, przyznanych na podstawie decyzji nr DEC-2011/03/B/HS2/03481.
    [Show full text]
  • Rok III 2011
    Rocznik Instytutu Polonistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki UW Rok III 2011 Kultura popularna − części i całości Narracje w kulturze popularnej WARSZAWA 2011 Redaktor naczelny Józef Porayski-Pomsta Sekretarz redakcji Ewa Wolańska Komitet redakcyjny Stanisław Dubisz, Stanisław Gajda, Bogdan Owczarek, Józef Porayski-Pomsta (przewodniczący), Elżbieta Sękowska, Ewa Wolańska (sekretarz), Zofia Zaron, Halina Zgółkowa Redakcja tomu Bogdan Owczarek Joanna Frużyńska Współpraca Bartłomiej Fabiszewski Kamila Tuszyńska Recenzenci tomu Opracowanie redakcyjne streszczeń w języku angielskim Danuta Przepiórkowska Korekta Urszula Krzysiak Katarzyna Sałkiewicz Adres redakcji Instytut Polonistyki Stosowanej Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego ul. Krakowskie Przedmieście 26/28 00-927 Warszawa e-mail: [email protected] Copyright by Instytut Polonistyki Stosowanej Wydział Polonistyki UW Warszawa 2011 ISSN 2080-5853 Wydanie publikacji sfinansowane przez Wydział Polonistyki UW ze środków na badania naukowe Projekt okładki Dariusz Górski Skład i łamanie Małgorzata Kula Druk i oprawa Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego, zam. 1319/2011 SPIS TREŚCI BOGDAN OWCZAREK: Wstęp .................................................................................... 7 STRATEGIE NARRACJI BOGDAN OWCZAREK: Narracyjność literatury popularnej ...................................... 11 JAKUB Z. LICHAŃSKI: Literatura popularna i sztuka opowiadania: glosy .............. 20 ADAM MAZURKIEWICZ: Teksty kultury cyberpunkowej w systemie rozrywkowym 30 LIDIA GĄSOWSKA:
    [Show full text]
  • O Włoskiej Sztuce Futurystycznej Author
    Title: Czas przyszły niedokonany : o włoskiej sztuce futurystycznej Author: Tadeusz Miczka Citation style: Miczka Tadeusz. (1988). Czas przyszły niedokonany : o włoskiej sztuce futurystycznej. Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego O WŁOSKIEJ SZTUCE FUTURYSTYCZNEJ Czas przyszły niedokonany O włoskiej sztuce futurystycznej PRACE NAUKOWE UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO W KATOWICACH NR 984 Tadeusz Miczka Czas przyszły niedokonany O włoskiej sztuce futurystycznej Uniwersytet Śląski Katowice 1988 Redaktor serii: Kultura i Sztuka ELEONORA UDALSKA Recenzent JOZEF HEINSTEIN Spis treści Wprowadzenie Futurystyczne dialogi z czasem................................................. 7 Część pierwsza „Choroba na nowoczesność” — klucz do ideologii nowego wie- ku ....................................................................................................31 ROZDZIAŁ 1 Okolice przełomu . ........................................................................................ 31 ROZDZIAŁ 2 Wymiary futurystycznego dynamizmu.......................................................................38 ROZDZIAŁ 3 Perspektywy symultaniczności................................................................................... 56 Część druga Pasja i literatura................................................................................ 65 ROZDZIAŁ 1 Język (nie)okiełznany................................................................................................65 ROZDZIAŁ 2 Słowa na wolności......................................................................................................75
    [Show full text]
  • IKR AZOTY Styczen 2021 Wer
    Innowacje to nie tylko modny Od rozpaczy do radości. slogan – to przede wszystkim Jak jeden człowiek realne wdrożenia uratował fabrykę STR. 8 STR. 22 grupaazoty.com GRUPY AZOTY NR 1 (13) STYCZEŃ 2021 Profesjonalne wsparcie młodzieżowego sportu to inwestycja w przyszłość w naszych spółkach • MAGAZYN 3 spis treści Dział Komunikacji Korporacyjnej Grupy Azoty PUŁAWY Nasza spółka dostarcza suchy lód do transportu i przechowywania szczepionki na W NASZYCH SPÓŁKACH ŚRODOWiSKO Puławski COOLANT® COVID-19. Grupa Azoty PUŁAWY podpisała Puławski COOLANT® odpowiedzią na wyzwania Firma odpowiedzialna środowiskowo umowę z Agencją Rezerw Materiałowych na transportowe szczepionki na COVID-19 3 – czyli jaka? 20 wykorzystanie produkowanego w Puławach Pomóc tym, którzy pomagają 10 WEHiKuŁ CZASu COOLANTU® do potrzeb związanych Samochód z Grupy Azoty pomoże niepełnosprawnym 11 odpowiedzią na wyzwania transportowe Od radości do rozpaczy. Jak jeden człowiek z logistyką szczepionki. Puławska spółka Harmonogram ambulansowych poborów krwi na terenie uratował fabrykę 22 jest jedynym partnerem Agencji Rezerw Grupy Azoty Police 11 Materiałowych w zakresie dostawy suchego PASJE kalendarium lodu na potrzeby transportu szczepionek. „In vino veritas” 24 szczepionki na COVID-19 To nam przyniósł 2020 rok 4 iNNOWACJE CSR Z miłości do ojczyzny. Fundacja Polskich Wartości Grupa Azoty wdraża mobilną aplikację do zgłaszania – Konsekwentnie, jako Grupa Azoty Puławy, od- Grupa Azoty Puławy ma doświadczenie w reali- innowacji pracowniczych i platformę nowoczesnej nie zwalnia tempa
    [Show full text]
  • Błąd Pomiaru Przesunięcia Ku Czerwieni. Polityczne I Niepolityczne
    WIELOGŁOS Pismo Wydziału Polonistyki UJ 3 (21) 2014, s. 73–89 doi:10.4467/2084395XWI.14.034.2992 www.ejournals.eu/Wieloglos Szymon Piotr Kukulak Błąd pomiaru przesunięcia I SZKICE ROZPRAWY ku czerwieni. Polityczne i niepolityczne korzenie utopijności w twórczości fantastyczno-naukowej Stanisława Lema Abstract Redshift uncertainty. Political and non-political roots of Utopia in science fi ction works of Stanislaw Lem The article focuses on the origins of Eutopian and Dystopian aspects of selected works of Stanislaw Lem, which were divided into pre- and post-Thaw ones (due to the dif- ferences in their relation with the tradition of that genre). Eutopian characteristics can be found in the fi rst science fi ction stories of Lem (both quasi-social realistic ones, set in the Communist Bloc countries, and their darker counterparts, set on the other side of the Iron Curtain). Technology seems to be more important there than politics. Similarily, science and technology form the basis of Eutopian visions of communist paradise in The Astronauts and The Magellanic Cloud (as well as Dystopian images of the enemies of communism in both novels, Venusians and long-dead “Atlanteans”, i.e. NATO members). Their very creation seems to be an effect of Lem’s own desire to write about space travels, which – in Stalinist era – wasn’t possible any other way. After the Thaw, both Dystopian and Utopian elements in Lem’s fi ction gradually lose their political characteristics, corresponing with the grow of Lem’s interest in more universal matters. His later utopias still seem to origin primarely from the fi eld of sci- ence and technology, and not of politics or philosophy.
    [Show full text]