DOCSLIB.ORG

Filozoficzne Aspekty Literatury. Studia I Szkice

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Filozoficzne Aspekty Literatury. Studia I Szkice Filozoficzne aspekty literatury Studia i szkice Filozoficzne aspekty literatury Studia i szkice Redakcja: Agata Skała Lublin 2019 Wydawnictwo Naukowe TYGIEL składa serdeczne podziękowania dla zespołu Recenzentów za zaangażowanie w dokonane recenzje oraz merytoryczne wskazówki dla Autorów. Recenzentami niniejszej monografii byli: Prof. zw. dr hab. Tomasz Sobieraj, UAM, Poznań Dr hab. Marcin Godawa, UPJPII, Kraków Prof. dr hab. Dariusz Łukasiewicz, UKW, Bydgoszcz Dr hab. Maciej Teodor Kociuba, UMCS, Lublin Prof. dr hab. Maria Jolanta Olszewska, UW, Warszawa Dr hab. Irina Lappo, UMCS, Lublin Dr hab. Renata Bizek-Tatara, prof. UMCS, Lublin Dr hab. Małgorzata Okulicz-Kozaryn, UAM, Poznań Dr hab. Iwona Morawska, prof. UMCS, Lublin Dr hab. Dorota Sepczyńska, UWM, Olsztyn Dr hab. Wiesław Pawlak, prof. KUL, Lublin Dr Maciej Dombrowski, UWr, Wrocław Dr hab. Marek Piwowarczyk, prof. KUL, Lublin Dr Przemysław Kaliszuk, UMCS, Lublin Dr hab. Jerzy Sikora, prof. UKSW, Warszawa Dr Paweł Panas, KUL, Lublin Dr hab. Katarzyna Smyk, prof. UMCS, Lublin Dr Agnieszka Smaga, UKSW, Warszawa Dr hab. Artur Timofiejew, prof. UMCS, Lublin Dr Karolina Szcześniak, UMCS, Lublin Dr hab. Beata Utkowska, prof. UJK, Kielce Dr Grzegorz Trościński, URz, Rzeszów Dr hab. Lech Zdybel, prof. UMCS, Lublin Dr hab. Izabela Domaciuk-Czarny, UMCS, Lublin Wszystkie opublikowane rozdziały otrzymały pozytywne recenzje. Skład i łamanie: Magdalena Śliwa Projekt okładki: Marcin Szklarczyk © Copyright by Wydawnictwo Naukowe TYGIEL sp. z o.o. ISBN 978-83-65932-72-3 Wydawca: Wydawnictwo Naukowe TYGIEL sp. z o.o. ul. Głowackiego 35/341, 20–060 Lublin www.wydawnictwo-tygiel.pl Spis treści Agata Skała Wstęp ..........................................................................................................................7 Oblicza nowoczesności Dariusz Trześniowski Baruch/Benedykt Spinoza nowoczesny ....................................................................15 László Kálmán Nagy Wpływ filozofii, nauki i literatury na „Tragedię człowieka” Imre Madácha .................................................................23 Bartłomiej Kuczkowski Literaccy „masochiści moralni” w dziełach Sienkiewicza, Prusa i Orzeszkowej .................................................................................................35 Jacek Kwosek Literatura jako narzędzie filozofii na wybranych przykładach twórczości Stanisława Lema ....................................................................................50 Jarosław Hetman Wybrane filozoficzne aspekty twórczości Davida Fostera Wallace’a. Ludwik Wittgenstein i Søren Kierkegaard ................................................................60 Aleksander Wandtke O (niektórych) ideach transhumanizmu w opowiadaniu „Transfugium” Olgi Tokarczuk ................................................................................72 Wobec Bergsona Nelli Sołonko Filozofia Henri’ego Bergsona w poezji Charlesa Péguy’ego .................................................................................................90 Mariya Belonogova Witkacy kontra(?) Bergson .....................................................................................102 Dyskursy filozoficzne Jan Skarbek-Kazanecki Etyka i ideologia w Corpus Theognideum: uwagi o wieloznaczności pojęcia „dobry” w tradycji poetyckiej Teognisa z Megary ...................................112 Robert Mileszczyk, Natalia Tukiendorf Elegiarum libri quattuor Jana Kochanowskiego wobec De rerum natura Lukrecjusza ................................................................................127 Anna Szuryn „Dusza w ciągłej nauce i próbie”. „Próby” Michela de Montaigne’a jako strategia filozofowania ...................................................................................148 Alicja Rychlewska-Delimat „Teodycea” według Woltera .....................................................................................159 Tropy egzystencji Ewa Chojnacka W cieniu Nietzschego. Diagnoza nowoczesności w „Ziemi obiecanej” Władysława Stanisława Reymonta .........................................174 Paulina Frankiewicz Przyczynek do filozofii absurdu. Absurd jako kategoria egzystencjalna w myśli A. Camusa, F. Kafki i F. Dostojewskiego .........................197 Z zagadnień „duchowości” Adam Rybicki Filozoficzne aspekty chrześcijańskiej literatury mistycznej ...................................218 Andrey Kotin (Nie)przejrzystość rzeczy: wybrane filozoficzne aspekty twórczości Vladimira Nabokova ..............................................................................................228 Tomasz Ryrych Między nadzieją a rezygnacją – starość i przemijanie w esejach filozoficznych Paula Ricoeura i Jeana Améry’ego .................................................249 W perspektywie fenomenologicznej Karol Petryszak Zadawanie pytań esencjalnych względem przedmiotów świata wewnątrztekstowego ..............................................................................................260 Tomasz Kłusek Analiza możliwości zastosowania estetyki fenomenologicznej Romana Ingardena w krytyce literackiej ...............................................................267 Klaudia Miśkowicz Rola tekstów literackich w fenomenologicznych analizach Józefa Tischnera .....................................................................................................275 O wyobraźni twórczej Łukasz Piaskowski Poetycka postromantyczna dźwiękowa epistemologia w twórczości wybranych poetów dwudziestolecia międzywojennego .........................................284 Karolina Kopańska Twórczy potencjał morza w dziełach Alessandro Baricco: Novecento. Monolog i Ocean Morze .....................................................................300 Wstęp Ja, chyba przybysz z innej planety, kupuję książki, mimo że minął czas, kiedy z Paryża wychodziły idee. Trochę filozofii, trochę poezji. Siadam przy kawie podobny do innych nie w gestach i mowie, lecz w zmęczeniu. Alfred Marek Wierzbicki „Rue Saint Jacques” (1988) Można poznawać dzieła filozoficzne, można wzruszać się poezją. Największą radość daje jednak chyba taka lektura, która oferuje jednocześnie i jedno, i drugie – głębokie poznanie oraz silne wzruszenie. Jerzy Żuławski, o którym mówi badacz rozpoczynający dyskurs naukowy w świecie tekstowym niniejszej monografii, wypowiedział aforystycz- ną w formie opinię: „najwięksi filozofowie byli artystami, a najwięksi artyści filozofa- mi”. Odnoszę wrażenie, że naukowcy biorący udział w tym projekcie – w przygotowa- niu książki Filozoficzne aspekty literatury. Studia i szkice – zarówno ci doświadczeni, jak i ci dopiero zaczynający swą przygodę w świecie nauki, ukonstytuowali swe bada- nia w takim właśnie rozpoznaniu. Tropienie filozoficzności w dziełach literackich, opis literackości (resp. obecności literatury) w myśli teoretycznej filozofów, poszukiwania metodologiczne w obrębie literaturoznawstwa i filozofii, służące deskrypcji wypowiedzi artystowsko-filozoficznych – to zagadnienia problematyzujące szerokie spektrum zain- teresowań badawczych autorów tomu. Różnorodność tematyczna, różne perspektywy oglądu skomplikowanych kwestii, ekspozycja dzieł różnych epok, światopoglądów, po- etyk – wszystko, co zostało zawarte w artykułach tu zebranych, niełatwo poddawało się porządkowaniu w strukturze całości. Przyjęty układ pozostaje więc w jakimś stopniu doraźny, gdyż pozbawiony jednolitego kryterium klasyfikacyjnego. Wolno mieć jednak nadzieję, że więcej rozjaśnia niż komplikuje. Monografię otwiera artykuł Dariusza Trześniowskiego o Spinozie – intelektualnym patronie nowoczesności. Autor przedstawia proces modernizowania myśli Spinozjań- skiej w czasach religijnych wątpliwości i poszukiwań transcendencji. Nowe odczyta- nie, poprzez lekturę Jerzego Żuławskiego, konsekwentnego spinozjanisty, pokazuje prekursora teorii afektów jako myśliciela oferującego nie tylko pozytywny projekt etyczny, ale też nowoczesną estetykę, promującą subiektywizację idei piękna. Był Spi- noza dla modernistów „filozofem wyklętym”. László Kálmán Nagy przedstawia Tragedię człowieka Imre Madácha, eksponując specyficzne cechy narodowe dramatu węgierskiego oraz aktualizując kontekst hun- garopesymizmu. Autor artykułu podejmuje badania intertekstualne, tropi inspiracje filozoficzne, literackie i przyrodoznawcze, konfrontuje utwór z niemiecką myślą filo- zoficzną XIX wieku i dziełami innych pisarzy, węgierskich i europejskich. W perspektywę komparatystyki kulturowej wpisuje swoje badania Bartłomiej 7 Kuczkowski, dokonujący rozpoznań w zakresie masochizmu moralnego aktualizowa- nego w prozie wielkich realistów – Sienkiewicza, Orzeszkowej i Prusa. Autora artykułu interesują takie fenomeny, jak: masochizm intelektualny, wypływający z chorobliwej aktywności umysłu, masochizm skromności czy moralny wampiryzm. Przedstawiona typologia masochizmu moralnego wydaje się atrakcyjna dla badań literatury przełomu XIX i XX wieku, zwłaszcza gdy ujmie się ją przez pryzmat refleksji medycznej i filo- zofii Freuda, Fromma, Sartre’a, Nietzschego, Schelera czy Bataille’a. Jacek Kwosek dokonuje przeglądu dzieł Stanisława Lema stanowiących rodzaj eksperymentów myślowych, zmierzających do ustalenia, czy możliwe jest stworze- nie szczęśliwej i wolnej od zła istoty rozumnej oraz doskonale harmonijnego społe- czeństwa. W ujęciu badacza refleksja pisarza – uzupełniona dyskursem filozoficznym, a ulokowana w rozpoznaniu, że cybernetyka nie spełnia pokładanych w niej nadziei – przybiera postać antropologicznego pesymizmu, wspartego na przekonaniu, że za niepowodzenia i ograniczenia człowieka odpowiada
Load more

Recommended publications
  • In-Situ Observation of Abstract Production Rate
    Synchrotron Radiation in Natural Science Vol. 12, No. 1 – 2 (2013) Pb1-xSnxSe topological crystalline insulator: a new kind of quantum material A synchrotron-based Polish-Swedish collaboration results in experimental evidences for recent theoretical predictions experiment both the open-gap topologically trivial case (Fig. 2a) and open-inverted-gap with topologically nontrivial properties (Fig. 2b). In the ARPES studies carried out for crystals with Sn composition of x=0.23 in the synchrotron laboratory MAX-lab, Lund, Sweden and in the photoelectron spectroscopy laboratory of KTH, Kista, Sweden the band inversion was achieved at TC = 150 K. Below the inversion temperature one observed the formation of topological states with Dirac-like energy dispersion and Figure 1. A monocrystal of Pb0.77Sn0.23Se obtained by the Dirac cone centered in the vicinity of the X point of the self-selecting vapour growth method. the surface Brillouin zone [3]. Thus, the presence of the gapless Dirac-like states on the surface of Pb1-xSnxSe The existence of topologically protected surface proved that this narrow-gap semiconducting solid states with the Dirac-like dispersion on the (100) surface solution belongs to the new class of TCI. of Pb1-xSnxSe monocrystals has been recently proven by the angle-resolved photoelectron spectroscopy (ARPES) experiments [1]. The discovery of new quantum materials – topological insulators (TI) (one of the most important recent developments in condensed-matter physics) showed that time-reversal symmetry and strong relativistic (spin-orbit) effects led to presence of metallic helical Dirac-like electronic states on surfaces of some particular crystals, like Bi2Te3 or Bi2Se3.The further theoretical developments in analysis of conditions necessary for occurrence of particular properties characteristic of TI led to widening the class of suitable materials by topological crystalline insulators (TCI), in which specific crystalline symmetries warrant the topological protection of metallic surface states [2,3].
    [Show full text]
  • Jews and Germans in Eastern Europe New Perspectives on Modern Jewish History
    Jews and Germans in Eastern Europe New Perspectives on Modern Jewish History Edited by Cornelia Wilhelm Volume 8 Jews and Germans in Eastern Europe Shared and Comparative Histories Edited by Tobias Grill An electronic version of this book is freely available, thanks to the support of libra- ries working with Knowledge Unlatched. KU is a collaborative initiative designed to make high quality books Open Access. More information about the initiative can be found at www.knowledgeunlatched.org ISBN 978-3-11-048937-8 e-ISBN (PDF) 978-3-11-049248-4 e-ISBN (EPUB) 978-3-11-048977-4 This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial NoDerivatives 4.0 License. For details go to http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Names: Grill, Tobias. Title: Jews and Germans in Eastern Europe : shared and comparative histories / edited by/herausgegeben von Tobias Grill. Description: [Berlin] : De Gruyter, [2018] | Series: New perspectives on modern Jewish history ; Band/Volume 8 | Includes bibliographical references and index. Identifiers: LCCN 2018019752 (print) | LCCN 2018019939 (ebook) | ISBN 9783110492484 (electronic Portable Document Format (pdf)) | ISBN 9783110489378 (hardback) | ISBN 9783110489774 (e-book epub) | ISBN 9783110492484 (e-book pdf) Subjects: LCSH: Jews--Europe, Eastern--History. | Germans--Europe, Eastern--History. | Yiddish language--Europe, Eastern--History. | Europe, Eastern--Ethnic relations. | BISAC: HISTORY / Jewish. | HISTORY / Europe / Eastern. Classification: LCC DS135.E82 (ebook) | LCC DS135.E82 J495 2018 (print) | DDC 947/.000431--dc23 LC record available at https://lccn.loc.gov/2018019752 Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data are available in the Internet at http://dnb.dnb.de.
    [Show full text]
  • Parodie, Pastisze I Recykling W Prozie Stanisława Lema
    Zagadnienia Rodzajów Literackich, LVII z. 2 PL ISSN 0084-4446 agnieszka gajewska Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu* Parodie, pastisze i recykling w prozie Stanisława Lema Parody, pastiche and recycling in Stanislaw Lem’s prose Abstract The article analyzes ways in which Stanislaw Lem’s short stories collected in Sezam i inne opowiadania [Sesame and Other Stories] (first published in 1954) are a parody and satire on the imperialistic policies of both the USA and the Soviet Union. Parody and satire are discussed against a comparative background of specific examples of contemporary Polish and foreign literary works and with reference to the findings of Polish and international literary studies. As a result, the author postulates in the article that new politically subversive meanings of the stories unravel. Another issue considered in the analysis is Lem’s dexterous play with censorship by means of irony and parody (especially by hyperbolizing) thanks to which Polish censorship completely failed to decipher this double-dealing. The author comes to the conclusion that the criticism of imperial politics of the US in Lem’s short stories in question turns out to be a critique of the cold war politics of the Soviet Union as well. Stanisław Lem, Sezam i inne opowiadania, production prose, antiimperialistic prose, socrealism, thaw, parody * Zakład Literatury XX wieku, Teorii Literatury i Sztuki Przekładu Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ul. Fredry 10, 61−701 Poznań e-mail: [email protected] Artykuł powstał w ramach projektu sfinansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki, przyznanych na podstawie decyzji nr DEC-2011/03/B/HS2/03481.
    [Show full text]
  • Rok III 2011
    Rocznik Instytutu Polonistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki UW Rok III 2011 Kultura popularna − części i całości Narracje w kulturze popularnej WARSZAWA 2011 Redaktor naczelny Józef Porayski-Pomsta Sekretarz redakcji Ewa Wolańska Komitet redakcyjny Stanisław Dubisz, Stanisław Gajda, Bogdan Owczarek, Józef Porayski-Pomsta (przewodniczący), Elżbieta Sękowska, Ewa Wolańska (sekretarz), Zofia Zaron, Halina Zgółkowa Redakcja tomu Bogdan Owczarek Joanna Frużyńska Współpraca Bartłomiej Fabiszewski Kamila Tuszyńska Recenzenci tomu Opracowanie redakcyjne streszczeń w języku angielskim Danuta Przepiórkowska Korekta Urszula Krzysiak Katarzyna Sałkiewicz Adres redakcji Instytut Polonistyki Stosowanej Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego ul. Krakowskie Przedmieście 26/28 00-927 Warszawa e-mail: [email protected] Copyright by Instytut Polonistyki Stosowanej Wydział Polonistyki UW Warszawa 2011 ISSN 2080-5853 Wydanie publikacji sfinansowane przez Wydział Polonistyki UW ze środków na badania naukowe Projekt okładki Dariusz Górski Skład i łamanie Małgorzata Kula Druk i oprawa Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego, zam. 1319/2011 SPIS TREŚCI BOGDAN OWCZAREK: Wstęp .................................................................................... 7 STRATEGIE NARRACJI BOGDAN OWCZAREK: Narracyjność literatury popularnej ...................................... 11 JAKUB Z. LICHAŃSKI: Literatura popularna i sztuka opowiadania: glosy .............. 20 ADAM MAZURKIEWICZ: Teksty kultury cyberpunkowej w systemie rozrywkowym 30 LIDIA GĄSOWSKA:
    [Show full text]
  • IKR AZOTY Styczen 2021 Wer
    Innowacje to nie tylko modny Od rozpaczy do radości. slogan – to przede wszystkim Jak jeden człowiek realne wdrożenia uratował fabrykę STR. 8 STR. 22 grupaazoty.com GRUPY AZOTY NR 1 (13) STYCZEŃ 2021 Profesjonalne wsparcie młodzieżowego sportu to inwestycja w przyszłość w naszych spółkach • MAGAZYN 3 spis treści Dział Komunikacji Korporacyjnej Grupy Azoty PUŁAWY Nasza spółka dostarcza suchy lód do transportu i przechowywania szczepionki na W NASZYCH SPÓŁKACH ŚRODOWiSKO Puławski COOLANT® COVID-19. Grupa Azoty PUŁAWY podpisała Puławski COOLANT® odpowiedzią na wyzwania Firma odpowiedzialna środowiskowo umowę z Agencją Rezerw Materiałowych na transportowe szczepionki na COVID-19 3 – czyli jaka? 20 wykorzystanie produkowanego w Puławach Pomóc tym, którzy pomagają 10 WEHiKuŁ CZASu COOLANTU® do potrzeb związanych Samochód z Grupy Azoty pomoże niepełnosprawnym 11 odpowiedzią na wyzwania transportowe Od radości do rozpaczy. Jak jeden człowiek z logistyką szczepionki. Puławska spółka Harmonogram ambulansowych poborów krwi na terenie uratował fabrykę 22 jest jedynym partnerem Agencji Rezerw Grupy Azoty Police 11 Materiałowych w zakresie dostawy suchego PASJE kalendarium lodu na potrzeby transportu szczepionek. „In vino veritas” 24 szczepionki na COVID-19 To nam przyniósł 2020 rok 4 iNNOWACJE CSR Z miłości do ojczyzny. Fundacja Polskich Wartości Grupa Azoty wdraża mobilną aplikację do zgłaszania – Konsekwentnie, jako Grupa Azoty Puławy, od- Grupa Azoty Puławy ma doświadczenie w reali- innowacji pracowniczych i platformę nowoczesnej nie zwalnia tempa
    [Show full text]
  • Błąd Pomiaru Przesunięcia Ku Czerwieni. Polityczne I Niepolityczne
    WIELOGŁOS Pismo Wydziału Polonistyki UJ 3 (21) 2014, s. 73–89 doi:10.4467/2084395XWI.14.034.2992 www.ejournals.eu/Wieloglos Szymon Piotr Kukulak Błąd pomiaru przesunięcia I SZKICE ROZPRAWY ku czerwieni. Polityczne i niepolityczne korzenie utopijności w twórczości fantastyczno-naukowej Stanisława Lema Abstract Redshift uncertainty. Political and non-political roots of Utopia in science fi ction works of Stanislaw Lem The article focuses on the origins of Eutopian and Dystopian aspects of selected works of Stanislaw Lem, which were divided into pre- and post-Thaw ones (due to the dif- ferences in their relation with the tradition of that genre). Eutopian characteristics can be found in the fi rst science fi ction stories of Lem (both quasi-social realistic ones, set in the Communist Bloc countries, and their darker counterparts, set on the other side of the Iron Curtain). Technology seems to be more important there than politics. Similarily, science and technology form the basis of Eutopian visions of communist paradise in The Astronauts and The Magellanic Cloud (as well as Dystopian images of the enemies of communism in both novels, Venusians and long-dead “Atlanteans”, i.e. NATO members). Their very creation seems to be an effect of Lem’s own desire to write about space travels, which – in Stalinist era – wasn’t possible any other way. After the Thaw, both Dystopian and Utopian elements in Lem’s fi ction gradually lose their political characteristics, corresponing with the grow of Lem’s interest in more universal matters. His later utopias still seem to origin primarely from the fi eld of sci- ence and technology, and not of politics or philosophy.
    [Show full text]
  • Uniwersytet Jagielloński Wydział Polonistyki
    UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI WYDZIAè POLONISTYKI Anna Baødyga Jacka Dukaja nauka wyobraźni. Budowa i filozofia światów przedstawionych w oparciu o teorie naukowe. Studium wybranych utworów. The Teaching of the Imagination by Jacek Dukaj. Structure and Conception of the Fictive Worlds on the Basis of Scientific Theories. A Study of Selected Works. Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Teresy Walas Kraków 2008 1 Pracę dedykuję Jackowi Dukajowi. Pani Profesor Teresie Walas dziękuję za cenne uwagi. 2 Spis treści I. UWAGI WSTĘPNE............................................................................................................................7 1. Zakres omawianego materiaøu.............................................................................................................8 1.1. Problem definicji gatunku Science Fiction.......................................................................................9 1.2. Metoda Science Fiction: modelowanie i eksperyment myślowy.....................................................11 II. WSTĘP DO ANALIZY POSZCZEGÓLNYCH UTWORÓW JACKA DUKAJA...................13 1. Czøowiek Turinga a czøowiek Dukaja.................................................................................................13 1.1. Przyszøość czøowieka Turinga, czyli fantastyka i futurologia książek Dukaja.................................16 2. Rozpiętość tematyczna prozy Dukaja jako efekt wspóøczesnej specjalizacji nauk............................17 I. EXTENSA..........................................................................................................................................19
    [Show full text]
  • 9783653068351.Pdf
    The Autobiographical Triangle Cross-Roads. Studies in Culture, Literary Theory, and History Edited by Ryszard Nycz Volume 14 Małgorzata Czermińska Critical revised edition and translation by Jean Ward The Autobiographical Triangle Witness, Confession, Challenge Bibliographic Information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data is available in the internet at http://dnb.d-nb.de. The Publication is funded by Ministry of Science and Higher Education of the Republic of Poland as a part of the National Programme for the Development of the Humanities. This publication reflects the views only of the authors, and the Ministry cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein. Critical revised edition and translation by Jean Ward Printed by CPI books GmbH, Leck Cover Design: © Olaf Gloeckler, Atelier Platen, Friedberg Cover photograph: © Izabela Szymańska ISSN 2191-6179 ISBN 978-3-631-67427-7 (Print) E-ISBN 978-3-653-06835-1 (E-PDF) E-ISBN 978-3-653-70860-6 (EPUB) E-ISBN 978-3-653-70861-3 (MOBI) DOI 10.3726/b15550 Open Access: This work is licensed under a Creative Commons Attribution Non Commercial No Derivatives 4.0 unported license. To view a copy of this license, visit https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ © Małgorzata Czermińska, 2019 Peter Lang – Berlin · Bern · Bruxelles · New York · Oxford · Warszawa · Wien This publication has been peer reviewed. Reviewer: Adam Dziadek www.peterlang.com For my husband Jurand and our sons: Michał, Adam and Jan Translator’s Foreword Many of the literary works discussed in this book have not been translated into English.
    [Show full text]
  • Stanisław Lem WYKONAŁA: JULIA ŁĘCZYCKA 7A Spis
    Stanisław Lem WYKONAŁA: JULIA ŁĘCZYCKA 7A Spis Życiorys Nagrody i wyróżnienia Najciekawsze cytaty Wczesne lata Stanisław Lem urodził się we Lwowie najprawdopodobniej Dzieciństwo i młodość spędził we Lwowie, w 13 września 1921 w rodzinnym mieszkaniu przy ulicy zamożnym domu. Rodzina Lemów posiadała dwie lwowskie kamienice. Choć miał rodziców z Brajerowskiej 4 jako jedyne dziecko Samuela Lema (inna korzeniami żydowskimi, twierdził w późniejszych forma – Lehm, 1879–1954), lwowskiego lekarza i Sabiny latach, że był wychowany jako katolik, a ze Woller (1892–1979). Do aktu urodzenia wpisano jednak względów moralnych deklarował, że jest ateistą ;swój datę 12 września, aby zgodnie z przesądem uniknąć światopogląd określał również jako agnostycyzm. W pecha. Jego rodzice poznali się i zaręczyli jeszcze przed I szkole uczestniczył jednak w lekcjach religii wojną światową, jednak ślub odbył się dopiero po jej mojżeszowej. Był uczniem II Państwowego Gimnazjum zakończeniu, gdyż Samuel Lem został powołany do im. Karola Szajnochy we Lwowie, o czym napisał w autobiograficznej książce Wysoki Zamek. Wyniki służby w armii austro-węgierskiej. Podczas wojny trafił do badań nad inteligencją uczniów przeprowadzone niewoli rosyjskiej po upadku twierdzy Przemyśl i przebywał przez ówczesne władze oświatowe wykazały, że był w obozie jenieckim w Azji Środkowej. Po powrocie do najinteligentniejszym dzieckiem w południowej Lwowa został asystentem na Wydziale Polsce. Na początku lata 1939 zdał maturę. Medycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza i w kolejnych Ulubionymi lekturami Lema były w tym czasie latach stał się cenionym laryngologiem. Samuel Lem w utwory Grabińskiego, Umińskiego, Verne’a i H.G. Wellsa. Pragnął studiować na politechnice i zostać młodości publikował także wiersze i prozę w lwowskiej uczonym. prasie.
    [Show full text]
  • Kultura I Historia Nr 36/2019(2)
    Kultura i Historia Nr 36 / 2019 (2) Sztuczna inteligencja – działanie, myś lenie, ś wiadomoś c Wydawca: Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej Redakcja: Instytut Nauk o Kulturze, Plac Marii Curie-Skłodowskiej 4, 20-031 Lublin. „Stara Humanistyka”, piętro III, pok. 331/332. Redaktor Naczelny: dr hab. Andrzej Radomski, Prof. UMCS; Redaktor naukowy: Sidey Myoo; Redaktor tematyczny: Kamil Stępień; Redaktorzy techniczni: Marta Kostrzewa, Adrian Mróz; Redaktor językowy: Denis Gornichar; Korekta języka polskiego: Katarzyna Łęk; Redaktorami prowadzącymi numerów od 31 są Andrzej Radomski i Sidey Myoo Współpraca: Anna Shvets, Piotr Niewęgłowski, Jarosław Przychoda, dr hab. Andrzej Stępnik, Piotr Wojcieszuk, dr hab. Marek Woźniak Autor logo: mgr Sebastian Zonik SPIS TREŚCI Andrzej Radomski: O zastosowaniu map myśli w nauce i edukacji .............................. 1 Adrian Mróz: The Pharmacological Significance of Mechanical Intelligence and Artificial Stupidity. ........................................................................................................17 Mateusz Schuler: O potencjalnym znaczeniu wirtualności. Ewolucja pojęcia: filozofia, literatura, film. .............................................................................................................41 Mieszko Jagiełło: Kobieta żydowska w średniowieczu: Lilit, poronienie i aborcja. ....55 Paulina Zarębska: Thinking with Images in Dance Practice ........................................66 Jacek Szymala: Bitwa pod Połtawą (1709). Ogląd wybranych współczesnych wizualizacji
    [Show full text]
  • „Pisarz W Sieci”. Zasady Funkcjonowania Twórczości Stanisława Lema W Internecie Na Podstawie Analizy Witryny: Solaris.Lem.Pl
    Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie Wydział Filologiczno-Historyczny Instytut Filologii Polskiej KONRAD PANICZ nr albumu: 65461 kierunek studiów: Filologia Polska „Pisarz w sieci”. Zasady funkcjonowania twórczości Stanisława Lema w Internecie na podstawie analizy witryny: solaris.lem.pl „Writer on-line”. Mechanisms of Stanislaw Lem's writings in the Internet based on analysis of site: solaris.lem.pl Praca dyplomowa napisana pod kierunkiem naukowym dr Elżbiety Wróbel Częstochowa 2016 1 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ I STRONA INTERNETOWA...................................................................................s.4. 1. Podstawowe informacje o stronie.......................................................................s.4. 2. Doprecyzowanie tematu pracy............................................................................s.11. 3. Rozjaśnienie kwestii formalnych funkcjonowania strony...................................s.13. 4. Role uczestników dyskusji na stronie.................................................................s.15. 5. Hipertekst jako tworzywo medium.....................................................................s.18. 6. „Życie” serwisu...................................................................................................s.21. 7. Peryferie i tło......................................................................................................s.24. 8. Dygresje na temat specyfiki strony.....................................................................s.27. 9. „Pierwszy motor”................................................................................................s.29.
    [Show full text]
  • Błąd Pomiaru Przesunięcia Ku Czerwieni. Polityczne I Niepolityczne
    WIELOGŁOS Pismo Wydziału Polonistyki UJ 3 (21) 2014, s. 73–89 doi:10.4467/2084395XWI.14.034.2992 www.ejournals.eu/Wieloglos Szymon Piotr Kukulak Błąd pomiaru przesunięcia I SZKICE ROZPRAWY ku czerwieni. Polityczne i niepolityczne korzenie utopijności w twórczości fantastyczno-naukowej Stanisława Lema Abstract Redshift uncertainty. Political and non-political roots of Utopia in science fi ction works of Stanislaw Lem The article focuses on the origins of Eutopian and Dystopian aspects of selected works of Stanislaw Lem, which were divided into pre- and post-Thaw ones (due to the dif- ferences in their relation with the tradition of that genre). Eutopian characteristics can be found in the fi rst science fi ction stories of Lem (both quasi-social realistic ones, set in the Communist Bloc countries, and their darker counterparts, set on the other side of the Iron Curtain). Technology seems to be more important there than politics. Similarily, science and technology form the basis of Eutopian visions of communist paradise in The Astronauts and The Magellanic Cloud (as well as Dystopian images of the enemies of communism in both novels, Venusians and long-dead “Atlanteans”, i.e. NATO members). Their very creation seems to be an effect of Lem’s own desire to write about space travels, which – in Stalinist era – wasn’t possible any other way. After the Thaw, both Dystopian and Utopian elements in Lem’s fi ction gradually lose their political characteristics, corresponing with the grow of Lem’s interest in more universal matters. His later utopias still seem to origin primarely from the fi eld of sci- ence and technology, and not of politics or philosophy.
    [Show full text]