Listy a Literatura: Korespondencja Stanisława Lema Z Michaelem Kandlem

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Listy a Literatura: Korespondencja Stanisława Lema Z Michaelem Kandlem UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI WYDZIAŁ POLONISTYKI Wojciech Zemek Listy a literatura: korespondencja Stanisława Lema z Michaelem Kandlem Letters vs literature: Stanislaw Lem's correspondence with Michael Kandel Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dra hab. Jerzego Jarzębskiego Kraków 2009 I. PRZEDPOLE Badając relacje, jakie zachodzą pomiędzy dorobkiem literackim a epistolarnym Stanisława Lema, musimy przygotować się na szereg trudności, z którymi nieuchronnie boryka się każda praca na obszarze lemologii. Częściowo wynikają one z właściwości przedmiotu badań. Pisana na przestrzeni sześćdziesięciu lat korespondencja Lema, licząca kilkanaście tysięcy pozycji, pozostaje niezwykle obfita i różnorodna. Pisarz, podobnie jak w swoich książkach, uprawia na jej gruncie swobodny dyskurs z uczonymi głowami, przedstawicielami takich dyscyplin, jak filozofia, fizyka, cybernetyka, astronomia, biologia czy nauki humanistyczne. Biada podrzędnym istotom, które próbowałyby się z nimi zmierzyć. Listy, przypominające swoim bagażem intelektualnym dorobek największych myślicieli epoki Renesansu, są może najbardziej jaskrawym dowodem niezwykłej erudycji ich nadawcy: Pisarz ten, na kształt intelektualnego buldożera, ryje z zadziwiająca łatwością i erudycyjną swobodą wszelkie możliwe tereny poznania. Przestał już kogokolwiek dziwić fakt, że Lem wypowiada się (często w zamkniętym gronie specjalistów) na tematy historyczno- i teoretycznoliterackie, językoznawcze, filozoficzne, psychologiczne, astronomiczne, ekonomiczne, matematyczno-fizyczne czy medyczne; że pisze o cybernetyce, teorii gier, logice, statystyce, genetyce i kontaktach międzygalaktycznych; że zajmuje się estetyką, historią, teorią kultury, futurologią, socjologią, informatyką, chemią i krystalografią, obyczajowością erotyczną i osteologią, biologią i zachowaniem się polarników, technologią i polityką, metafizyką i teologią, psychotroniką i polityką, okultyzmem i komputeryzacją i wreszcie Bóg jeden wie czym jeszcze.1 Ponadto pojawiają się problemy natury teoretycznej. List bywa traktowany po macoszemu przez teorię literatury, często wręcz pomijany bądź spychany poza obręb głównego jej nurtu. Samo pojęcie literatury nie ma ani jednoznacznej, ani tym bardziej powszechnie obowiązującej definicji. Bez względu jednak na kwestie genologiczne, podpis Stanisława Lema pod dowolnym tekstem, choćby to była instrukcja obsługi kserokopiarki, powinien stanowić stałą przepustkę do Parnasu. Dlatego ambicją tej pracy jest bardziej ogarnięcie i uporządkowanie bogatej spuścizny epistolarnej pisarza, aniżeli rozstrzyganie na temat jej niewątpliwych walorów artystycznych. Nie tracimy przy tym pokornej nadziei, że 1 S. Bereś, Uniwersum Stanisława Lema, "Odra" 1980, nr 3 1 przy okazji cierpliwych prac porządkowych uda nam się wydobyć okruchy tego uniwersalnego ładu, dzięki któremu „siły międzycząsteczkowe utrzymują w ryzach materię, planety nie spadają na Słońce, a kobiety rodzą raczej dzieci niż wilkołaki lub płonące głownie”.2 Zanim jednak przystąpimy do wiwisekcji, musimy dokonać przeglądu aparatury, jaką dysponujemy. Zacznijmy od "szacownego obszaru, pełnego ciemnych i antynomicznych problemów" [FP, 23-24]3, czyli od literaturoznawstwa. Aby odpowiedzieć na pytanie, jakie zachodzą relacje pomiędzy listami a literaturą, należałoby najpierw zdefiniować pojęcie tej ostatniej. Jak więc rozpoznać, co jest twórczością literacką, a co nią nie jest? Zarys rozważań teoretycznych na ten temat przynosi książka Henryka Markiewicza Główne problemy wiedzy o literaturze. Wybór tej fundamentalnej w latach siedemdziesiątych pozycji jest nieprzypadkowy: rekomendował ją, jako doskonałą, sam Lem w Filozofii przypadku, osoba z natury nieufna i krytyczna wobec większości osiągnięć w dziedzinie nauk humanistycznych. Termin literatura, w tym znaczeniu, w jakim go na łamach niniejszej pracy przywołujemy, pojawia się dopiero pod koniec XVIII wieku. Początkowo obejmował całe humanistyczne piśmiennictwo, literaturoznawstwo stopniowo ewoluuje w kierunku "literatury pięknej", poprzez odcięcie gatunków granicznych. Nie znaleziono jednak żadnego wspólnego kryterium, które dałoby się zastosować do całej literatury pięknej. Markiewicz wypreparowuje trzy podstawowe cechy dzieł literackich. Pierwsza to fikcyjność, czyli autonomiczność świata przedstawionego. Druga polega na nastawieniu na funkcję estetyczną języka, jego uporządkowanie naddane w stosunku do potrzeb zwyczajnej komunikacji językowej: „zorganizowany gwałt na języku potocznym” w ujęciu Jakobsona. Ostatnią jest obrazowość, jako zdolność do wywoływania u odbiorców wyrazistych i bogatych jakościowo wyobrażeń. Żaden z tych trzech wyróżników samodzielnie ani w kombinacji z pozostałymi nie obejmuje wszystkich utworów literackich. Żaden z nich nie jest również cechą definiującą: występowanie przynajmniej jednego z wymienionych elementów jest warunkiem koniecznym, ale nie wystarczającym istnienia literatury. Model, który udało się zrekonstruować Markiewiczowi, można spróbować przedstawić graficznie. Jądro literatury będą stanowić gatunki, które są koniunkcją wszystkich trzech cech: w miarę oddalania się od niego, stopień esencjonalności literackiej stopniowo blednie. 2 J. Jarzębski Byt i los; [posłowie do:] S. Lem, Filozofia przypadku, Kraków 2002, s. 650 3 Wszystkie cytaty z Filozofii przypadku zostały oznaczone literami FP oraz numerem strony według wydania: S. Lem, Filozofia przypadku. Literatura w świetle empirii, Kraków 2002. 2 fikcyjność nastawienie świata na funkcję przedstawionego estetyczną obrazowość bezpośrednia Rysunek 1: model literatury (na podstawie H. Markiewicz, Główne problemy wiedzy o literaturze) Niemożność zbudowania dostatecznie pojemnej i precyzyjnej definicji wynika przede wszystkim z heterogeniczności tworów językowych, uznawanych za literackie. Markiewicz proponuje własną formułę, stanowiącą unifikację głównych ujęć: cechą "literackości" jest to, że utwór spełnia zasadnicze funkcje językowe (przedstawiającą i wolicjonalną) w sposób odmienny niż wypowiedzi potoczne i naukowe: to znaczy przy udziale fikcji literackiej, a więc pośrednio, nieasertorycznie i ze zmniejszoną jednoznacznością, lub „z uporządkowaniem naddanym", lub wreszcie ze zwiększoną obrazowością.4 W nadziei, że w ciągu ostatniego ćwierćwiecza badaczom literatury udało się dokonać bardziej zdecydowanych rozstrzygnięć, sięgamy po książkę profesora literatury angielskiej i komparatystyki literackiej, Jonathana Cullera, kusząco zatytułowaną Teoria literatury.5 Autor przedstawia pięć tez o naturze twórczości literackiej, zasadniczo pokrywających się z cechami podanymi przez Markiewicza: 1. wysuwanie na pierwszy plan języka, 2. integracja rozmaitych poziomów strukturalnych języka, 3. projekcja fikcyjnego świata, 4. walory 4 H. Markiewicz, Główne problemy wiedzy o literaturze, Kraków 1976, s. 66. 5 J. Culler, Teoria literatury, Warszawa 2004 3 estetyczne, 5. intertekstualność wraz z autotelicznością. Powtarza się również konstatacja, że wymienione właściwości nie są wyłączną domeną dzieła literackiego: można je odnaleźć również w innych użyciach językowych. Novum, przynajmniej w stosunku do opracowania Markiewicza, jest wprowadzenie terminu „bezwarunkowego założenia woli współpracy”. Czytelnik biorąc do ręki książkę jako tekst drukowany (a więc w pewien sposób wyselekcjonowany i nobilitowany), zakłada a priori, że ma do czynienia z nadrzędnie uporządkowanym komunikatem. „Z innym nastawieniem zasiadamy do słuchania muzyki awizowanej jako odnaleziona kompozycja Beethovena, a z innym – gdy jest to pono interesująca kompozycja pewnego listonosza z Bielska”. [FP, 183] Wynika z tego gotowość do interpretacji i poszukiwania ukrytego sensu, interakcja zachodząca pomiędzy autorem a czytelnikiem, nazwą a desygnatem, konotacją i denotacją, nadawcą i odbiorcą, projektem oraz realizacją. Obróbka dzieła w procesie druku, recenzje oraz wypowiedzi krytyków pełnią rolę katalizatora. Byłaby to więc dynamiczna koncepcja literatury, jako procesu zdeterminowanego kulturowo, zadziwiająco zbieżna ze sformułowaną przez Lema trzydzieści lat wcześniej definicją literackości, jako własności zrelatywizowanej przez kulturowe wzorce. Ostateczna konkluzja Cullera brzmi następująco: teoria literatury na progu XXI wieku odsuwa na drugi plan kwestie czysto formalne, czyli hipotetyczne różnice pomiędzy dziełami literackimi i nieliterackimi, poszukując raczej zbieżności i paraleli, analizując piśmiennictwo w kategoriach historycznych, psychologicznych, społecznych bądź ideologicznych. A może, nawiązując do stylistyki zaproponowanej przez Jakobsona, należałoby się przyznać do czysto teoretycznej impotencji i cofnąć do praktycznej koncepcji Kleinera sprzed stu lat, który w roku 1913 postulował, aby przedmiotem wiedzy o literaturze był każdy tekst. Na tej bazie powstała poszerzona, być może nawet zbyt szeroka propozycja Stanisława Dąbrowskiego, traktująca jako literaturę "wszystko to, czego tworzywem jest słowo (język, mowa) użyte w funkcji porozumienia i będące bądź w fazie artykulacyjnego trwania, bądź w fazie wszelkiego rodzaju utrwalania".6 Tyle badający, a co na to badani? Według Stanisława Lema literaturą jest to, co zostanie jako literatura odczytane. Ważna jest tutaj przede wszystkim sama interpretacja 6 S. Dąbrowski, Zagadnienie określeń i wyznaczników literackości, [w:] Problemy teorii literatury, Wrocław 1987, s. 11 4 potencjalnego dzieła literackiego, stanowiąca proces uwarunkowany społecznie: "suwerenność tworu językowego, pretendującego do rangi dzieła, nie jest jego własnością immanentną, lecz zależy od stosunków, jakie
Recommended publications
  • The Cyberiad by Stanisław Lem , Michael Kandel (Translator
    Read and Download Ebook The Cyberiad... The Cyberiad Stanis?aw Lem , Michael Kandel (Translator) , Daniel Mróz (Illustrator) PDF File: The Cyberiad... 1 Read and Download Ebook The Cyberiad... The Cyberiad Stanis?aw Lem , Michael Kandel (Translator) , Daniel Mróz (Illustrator) The Cyberiad Stanis?aw Lem , Michael Kandel (Translator) , Daniel Mróz (Illustrator) A brilliantly funny collection of stories for the next age, from the celebrated author of Solaris. Ranging from the prophetic to the surreal, these stories demonstrate Stanislaw Lem's vast talent and remarkable ability to blend meaning and magic into a wholly entertaining and captivating work. The Cyberiad Details Date : Published December 16th 2002 by Harcourt (first published 1965) ISBN : 9780156027595 Author : Stanis?aw Lem , Michael Kandel (Translator) , Daniel Mróz (Illustrator) Format : Paperback 295 pages Genre : Science Fiction, Fiction, Short Stories, Humor Download The Cyberiad ...pdf Read Online The Cyberiad ...pdf Download and Read Free Online The Cyberiad Stanis?aw Lem , Michael Kandel (Translator) , Daniel Mróz (Illustrator) PDF File: The Cyberiad... 2 Read and Download Ebook The Cyberiad... From Reader Review The Cyberiad for online ebook Maciej Blizi?ski says It starts off as a series of cute and amusing stories featuring ridiculously human robots. But soon, you realize you're reading and thinking, what is happiness? When you progress through the book, stories become longer and more involved. I really like the tension between Trurl and Klapaucius, who are both brilliant constructors and friends, but who compete against each other. Jason Plein says There's a blurb on the back of the book comparing Lem to Borges, which is about right: there is a long section towards the end which is stories nested in stories nested in stories, one of which is a story about someone trapped in a labyrinth of dreams nested in dreams nested in dreams, and there's a story that is sort of a sillier, sci-fi version of Borges' story "The Immortals".
    [Show full text]
  • MASKA STANISŁAWA LEMA Opowiadanie Maska S
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA LITTERARIA POLONICA 9, 2007 Maciej Wróblewski CZY MASZYNA MOŻE BYĆ CZŁOWIEKIEM? M A SK A STANISŁAWA LEMA Lalka woskowa jest imitacją człowieka, nieprawdaż? A jeżeli ktoś sporządzi lalkę, która będzie chodziła i mówiła, będzie to imitacja wyborna. A jeśli skon- struuje lalkę krwawiącą? Lalkę, która będzie nie- szczęśliwa i śmiertelna, co wtedy?1 Opowiadanie M aska Stanisława Lema zaliczyć można, nie narażając się na błąd subiektywizmu, do tekstów udanych literacko i intrygujących myś- lowo. Obydwa poziomy - estetyczny i intelektualny - wzajemnie się warun- kują i stanowią o wartości utworu, który w odbiorze jest niełatwy i wielo- wykładalny. W wywiadzie-rzece, przeprowadzonym przez Stanisława Beresia, w następujący sposób Lem opowiadał o swojej strategii pisarskiej: „Ogólnie mówiąc, im bardziej utwór jest oryginalny, czyli odstrychnięty od wzorca gatunkowego, tym bardziej wielowykładalny jak test Rorschacha. Ale oczy- wiście nie mogę siadać do maszyny z postanowieniem napisania «bardzo oryginalnego i przez to wielowykładalnego tekstu»”2. Każde dzieło artystyczne, jak wiadomo, niesie w sobie pewien naddatek, pozwalający spostrzec je jako byt odrębny, nie-rzeczywisty (choć z rzeczywis- tości biorący swój początek), a M aska Lema zdaje się literacką i myślową zagadką, czymś ex definitione niejednoznacznym, chociaż artystycznie (kom- pozycyjnie) wyrazistym i kompletnym w tym sensie, że autor zrezygnował z eksperymentu formalnego: na poziomie narracji, prezentacji postaci czy kompozycji. Opowiadanie manifestuje swoją dziwność i tajemniczość w spo- sób bezdyskusyjny, ale odmienny niż robią to autorzy tekstów science fiction , np. poprzez nagromadzenie rekwizytów, opisy zjawisk kosmicznych i od- ległych od Ziemi planet wraz z zamieszkującymi je cywilizacjami. Dodajmy jednak, iż Masce nie można odmówić cech, pozwalających umieścić ją 1 S.
    [Show full text]
  • In-Situ Observation of Abstract Production Rate
    Synchrotron Radiation in Natural Science Vol. 12, No. 1 – 2 (2013) Pb1-xSnxSe topological crystalline insulator: a new kind of quantum material A synchrotron-based Polish-Swedish collaboration results in experimental evidences for recent theoretical predictions experiment both the open-gap topologically trivial case (Fig. 2a) and open-inverted-gap with topologically nontrivial properties (Fig. 2b). In the ARPES studies carried out for crystals with Sn composition of x=0.23 in the synchrotron laboratory MAX-lab, Lund, Sweden and in the photoelectron spectroscopy laboratory of KTH, Kista, Sweden the band inversion was achieved at TC = 150 K. Below the inversion temperature one observed the formation of topological states with Dirac-like energy dispersion and Figure 1. A monocrystal of Pb0.77Sn0.23Se obtained by the Dirac cone centered in the vicinity of the X point of the self-selecting vapour growth method. the surface Brillouin zone [3]. Thus, the presence of the gapless Dirac-like states on the surface of Pb1-xSnxSe The existence of topologically protected surface proved that this narrow-gap semiconducting solid states with the Dirac-like dispersion on the (100) surface solution belongs to the new class of TCI. of Pb1-xSnxSe monocrystals has been recently proven by the angle-resolved photoelectron spectroscopy (ARPES) experiments [1]. The discovery of new quantum materials – topological insulators (TI) (one of the most important recent developments in condensed-matter physics) showed that time-reversal symmetry and strong relativistic (spin-orbit) effects led to presence of metallic helical Dirac-like electronic states on surfaces of some particular crystals, like Bi2Te3 or Bi2Se3.The further theoretical developments in analysis of conditions necessary for occurrence of particular properties characteristic of TI led to widening the class of suitable materials by topological crystalline insulators (TCI), in which specific crystalline symmetries warrant the topological protection of metallic surface states [2,3].
    [Show full text]
  • Filozoficzne Aspekty Literatury. Studia I Szkice
    Filozoficzne aspekty literatury Studia i szkice Filozoficzne aspekty literatury Studia i szkice Redakcja: Agata Skała Lublin 2019 Wydawnictwo Naukowe TYGIEL składa serdeczne podziękowania dla zespołu Recenzentów za zaangażowanie w dokonane recenzje oraz merytoryczne wskazówki dla Autorów. Recenzentami niniejszej monografii byli: Prof. zw. dr hab. Tomasz Sobieraj, UAM, Poznań Dr hab. Marcin Godawa, UPJPII, Kraków Prof. dr hab. Dariusz Łukasiewicz, UKW, Bydgoszcz Dr hab. Maciej Teodor Kociuba, UMCS, Lublin Prof. dr hab. Maria Jolanta Olszewska, UW, Warszawa Dr hab. Irina Lappo, UMCS, Lublin Dr hab. Renata Bizek-Tatara, prof. UMCS, Lublin Dr hab. Małgorzata Okulicz-Kozaryn, UAM, Poznań Dr hab. Iwona Morawska, prof. UMCS, Lublin Dr hab. Dorota Sepczyńska, UWM, Olsztyn Dr hab. Wiesław Pawlak, prof. KUL, Lublin Dr Maciej Dombrowski, UWr, Wrocław Dr hab. Marek Piwowarczyk, prof. KUL, Lublin Dr Przemysław Kaliszuk, UMCS, Lublin Dr hab. Jerzy Sikora, prof. UKSW, Warszawa Dr Paweł Panas, KUL, Lublin Dr hab. Katarzyna Smyk, prof. UMCS, Lublin Dr Agnieszka Smaga, UKSW, Warszawa Dr hab. Artur Timofiejew, prof. UMCS, Lublin Dr Karolina Szcześniak, UMCS, Lublin Dr hab. Beata Utkowska, prof. UJK, Kielce Dr Grzegorz Trościński, URz, Rzeszów Dr hab. Lech Zdybel, prof. UMCS, Lublin Dr hab. Izabela Domaciuk-Czarny, UMCS, Lublin Wszystkie opublikowane rozdziały otrzymały pozytywne recenzje. Skład i łamanie: Magdalena Śliwa Projekt okładki: Marcin Szklarczyk © Copyright by Wydawnictwo Naukowe TYGIEL sp. z o.o. ISBN 978-83-65932-72-3 Wydawca: Wydawnictwo Naukowe
    [Show full text]
  • Jews and Germans in Eastern Europe New Perspectives on Modern Jewish History
    Jews and Germans in Eastern Europe New Perspectives on Modern Jewish History Edited by Cornelia Wilhelm Volume 8 Jews and Germans in Eastern Europe Shared and Comparative Histories Edited by Tobias Grill An electronic version of this book is freely available, thanks to the support of libra- ries working with Knowledge Unlatched. KU is a collaborative initiative designed to make high quality books Open Access. More information about the initiative can be found at www.knowledgeunlatched.org ISBN 978-3-11-048937-8 e-ISBN (PDF) 978-3-11-049248-4 e-ISBN (EPUB) 978-3-11-048977-4 This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial NoDerivatives 4.0 License. For details go to http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Names: Grill, Tobias. Title: Jews and Germans in Eastern Europe : shared and comparative histories / edited by/herausgegeben von Tobias Grill. Description: [Berlin] : De Gruyter, [2018] | Series: New perspectives on modern Jewish history ; Band/Volume 8 | Includes bibliographical references and index. Identifiers: LCCN 2018019752 (print) | LCCN 2018019939 (ebook) | ISBN 9783110492484 (electronic Portable Document Format (pdf)) | ISBN 9783110489378 (hardback) | ISBN 9783110489774 (e-book epub) | ISBN 9783110492484 (e-book pdf) Subjects: LCSH: Jews--Europe, Eastern--History. | Germans--Europe, Eastern--History. | Yiddish language--Europe, Eastern--History. | Europe, Eastern--Ethnic relations. | BISAC: HISTORY / Jewish. | HISTORY / Europe / Eastern. Classification: LCC DS135.E82 (ebook) | LCC DS135.E82 J495 2018 (print) | DDC 947/.000431--dc23 LC record available at https://lccn.loc.gov/2018019752 Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data are available in the Internet at http://dnb.dnb.de.
    [Show full text]
  • Japońska Polska. Kulturowy Wizerunek Polski W Japonii
    Artykuły IV. Varia Zeszyty Naukowe KUL 60 (2018), nr 2 (242) R YSZARD Z A JąC ZKOWSK I* Japońska Polska. Kulturowy wizerunek Polski w Japonii aponia nie jest w Polsce krajem nieznanym1. Recepcja jej kultury zaczęła się Jna Wisłą na początku XX w., kiedy też zapanowała moda na japońszczyznę. Zupełnie inna kwestia to obecność kultury polskiej na wyspach japońskich2. Na ten temat wiemy niewiele. Pytanie o wizerunek naszego kraju w Japonii – zwłaszcza w wymiarze kulturowym do którego się ograniczę – ma znaczenie w globalizującym się świecie i pozwala z innej perspektywy spojrzeć na Polskę. Kultura – jak dowiodła tego historia – to ważny czynnik służący zbliżeniu między oboma krajami. Japończykom znacznie bliżej jest do Chin, do Korei czy do Rosji. Z naturalnych względów interesuje ich też obszar anglosaski. Europę (zwłaszcza Niemcy, Anglię i Francję) traktują jako ciekawy cel wojaży turystycz- nych bądź studiów. Wciąż jednak niezbyt często trafiają do Polski (choć liczba turystów stale rośnie!). Mimo to kultura polska obecna jest w Japonii w różnej postaci, zwłaszcza z chwilą wejścia Polski do Unii Europejskiej, która na różny sposób promuje tu swoje osiągnięcia i wizerunek. Zacznijmy od literatury, z tym jednak zastrzeżeniem, że nie ma dotych- czas satysfakcjonujących zestawień bibliograficznych obrazujących recepcję polskiej sztuki słowa w Japonii. Z tej racji można pokusić się tylko o wstępne * Dr hab. Ryszard Zajączkowski, prof. KUL – Katedra Teorii Kultury i Sztuki KUL; e-mail: [email protected]. 1 Artykuł został opracowany w ramach stażu „Najlepsze praktyki” w strategicznej transformacji KUL w Tokyo University of Foreign Studies w 2015 r. 2 Godną polecenia pracą jest książka Historia stosunków polsko-japońskich 1904-1945 pod.
    [Show full text]
  • 3Rd Issue August 2021 PL@IND
    A U G U S T , 2 0 2 1 PL@IND Newsletter No.3 of the Embassy of the Republic of Poland in Jakarta I N T H I S I S S U E : F R O M T H E A M B A S S A D O R POLITICAL RELATIONS ECONOMIC COOPERATION Dear Readers, I have a pleasure to present the 3rd issue of the newsletter of the Polish Embassy in Jakarta. The new edition of our semi-annual publication covers the first half of the 2021. DEFENCE COOPERATION Unfortunately this period was still marked by the global pandemic. Despite the unpredictable and difficult time the Embassy spares no efforts to foster and develop bilateral relations between Poland and Indonesia. CONSULAR AFFAIRS During the first half of the year the Polish Embassy reperesentatives organized numerous official visits and working meetings with various ministries, including Ministry of Trade, Ministry of Energy and a very important visit in the Ministry of Agriculture. Simultaneously, various initiatives regarding economic cooperation were undertaken by the Embassy in PUBLIC & CULTURAL the first half of the 2021. DIPLOMACY Several relevant anniversaries marked the first six months of 2021. Polish Embassy together with friends from Indonesia and V4 countries celebrated 30th anniversary of the Visegrád Group. The special international webinar was organized in order to DIPLOMATIC & SOCIAL commemorate the 60th anniversary of the decease of Polish geologist Prof. Zwierzycki, CORNER one of the pioneers of mapping of the Indonesian archipelago and its natural resources. Polish Embassy in Jakarta also celebrated the 230th anniversary of the Constitution of the 3rd May.
    [Show full text]
  • Part Three Autoevolution and Posthumanism
    Part Three Autoevolution and Posthumanism Pawe Majewski - 9783631710258 Downloaded from PubFactory at 09/23/2021 08:08:01PM via free access Pawe Majewski - 9783631710258 Downloaded from PubFactory at 09/23/2021 08:08:01PM via free access 17 Themes of Lampoon of Evolution In Part Three of this book I will discuss the last chapter of ST, and then some of the currents in contemporary philosophy and sociology, which in one way or another seem to be akin to Lem’s project of autoevolution. These are mostly convergences rather than any kind of genetic affinities, and will partly be constructed through my interpretations. The aim is to show that Lem’s work, especially ST, has great albeit so far unacknowledged significance for the con- temporary problems of our civilization. The last chapter of ST is titled “Lampoon of Evolution.” It includes a descrip- tion of the project of autoevolution of human species, the very description to which the rest of ST is but a set of introductory studies, as I have suggested ear- lier. The word “lampoon” ought to be taken with a grain of salt, just as other rhetorical devices Lem uses in the titles of his chapters and sections of ST. It is a testimony to Lem’s personal and internally diverse attitude to bioevolution. He both admires the phenomenon, which he often hypostatizes, and is critical and hostile to it. The admiration comes from the fact that bioevolution has pro- duced such amazing beings as a biological cell and rational humans.180 The crit- icism and hostility stem from the fact that for Lem the rationalist the process is unbearable in how blindly random it is.
    [Show full text]
  • Memoirs of a Space Traveler : Further Reminiscences of Ijon Tichy Pdf, Epub, Ebook
    MEMOIRS OF A SPACE TRAVELER : FURTHER REMINISCENCES OF IJON TICHY PDF, EPUB, EBOOK Stanislaw Lem | 200 pages | 12 Oct 2020 | MIT Press Ltd | 9780262538503 | English | Cambridge, United States Memoirs of a Space Traveler : Further Reminiscences of Ijon Tichy PDF Book He does discover that truth is always model-relative and cannot exist apart from the field or gestalt which manifests it. Home Authors 1 Stanislaw Lem 2. The Zen monk is thought to be enlightened and liberated when he simply acts without first conceptualizing the Confucian context e. Thus Richard Rorty says: "We need to make a distinction between the claim that the world is out there and the claim that truth is out there. Peace on Earth. But in this age of "artificial intelligence," the unconscious is considered only a ghost in the machine or, perhaps, snow on a TV screen without a message. Nonetheless, there is a recognition in the Indian tradition that it is futile to continue responding or playing prescribed roles in mythic systems, because these are endless. We use cookies and similar tools to enhance your shopping experience, to provide our services, understand how customers use our services so we can make improvements, and display ads. With millions of satisfied customers who enjoy low prices on a huge range of books, we offer a reliable and trusted service and consistently receive excellent feedback. Also, a recent biography of Lem has been published in Polish and hopefully it will be translated into English soon. Perhaps I need to read some more. How can people of Earth understand this message, knowing nothing about the senders—even whether or not they exist? For in the myth of technique , sleep can only be "down-time.
    [Show full text]
  • Literatura Polska W Ĝwiecie S Zkoà a J Ĉ Zyka I K Ultury P Olskiej
    LITERATURA POLSKA W ĝWIECIE S ZKOà A J ĉ ZYKA I K ULTURY P OLSKIEJ M I ĉ DZYINSTYTUTOWA P RACOWNIA B ADAē NAD J ĉ ZYKIEM P OLSKIM I L ITERATURĄ P OLSKĄ NA ĝ WIECIE I NSTYTUT N AUK O L ITERATURZE P OLSKIEJ U NIWERSYTET ĝ L Ą SKI W K ATOWICACH LITERATURA POLSKA W ĝWIECIE TOM II W KRĉGU ZNAWCÓW POD REDAKCJĄ ROMUALDA CUDAKA WYDAWNICTWO GNOME KATOWICE 2009 ' U!= " #$$ !" $$ $ b %$"&$ ""$ '( (&" "$%" $ $)& *+ # +,-# (.!"$&$ )$ $$ U!= " #$$ $ * %."$& ,$." -', /01021003/141 %$ %. b "= 56 (% 7,8* N %$$ ,$." + .!: ;6$ 30<=> ?14/ #$> (!$% !:<)$@A B?0 2 43== ;." $$ '$ ': ::> .!: C. "$ =+> $ $$ S PIS TREĝ CI Sáowo od redaktora 9 LEKTURY ZNAWCÓW TOKIMASA SEKIGUCHI RadykalnoĞü i otwartoĞü liryki Wisáawy Szymborskiej – lektura heterodoksyjna 15 WIKTORIA TICHOMIROWA Jak nas widziano „przez zakratowane okienka”? Wizerunek Rosji i Rosjanina w polskiej prozie áagrowej 39 LUDMYàA PETRUCHINA Sady Leopolda Staffa w wymiarze fenomenologicznym 49 ARTUR PàACZKIEWICZ O Mironie Biaáoszewskim jeszcze inaczej. RzeczywistoĞü bez metafizyki 58 EWA STAēCZYK UkraiĔski Inny w Lichtarzu ruskim Jerzego Harasymowicza jako przykáad dyskursu kolonialnego 67 WACàAW M. OSADNIK Logika i moĪliwe Ğwiaty w Solaris Stanisáawa Lema 75 AààA KOĩYNOWA Stanisáaw Lem: sąsiedzi zza Buga i sąsiedzi z kosmosu 83 KALINA BAHNEVA Sen o epopei. Na przykáadzie buágarskiego táumaczenia Alpuhary i „Epilogu” Pana Tadeusza 88 PAVOL WINCZER Czynniki okazjonalne w tworzeniu siĊ kanonu literatury polskiej 1945–1989 103 6 Spis treĞci MAàGORZATA ANNA PACKALÉN Dokąd zmierzamy? Odczytywanie dwóch rzeczywistoĞci przez pryzmat badaĔ genderowych 109 RECEPCJA LITERATURY POLSKIEJ WĝRÓD ZNAWCÓW. POLONIĝCI I POLONISTYKI MILENA KUSZTELSKA Gombrowicz znawstwem podszyty. Iwona, ĝlub i Operetka czytane we Francji 123 MACIEJ CHOWANIOK Znawcy o nieznanym – wokóá zagranicznej lektury prozy Michaáa ChoromaĔskiego 136 KRYSTYNA BARKOWSKA Przybyszewski na àotwie 144 OàESIA SACZOK Miáosz i Szymborska na Ukrainie.
    [Show full text]
  • Downloaded” to a Computer Than to Answer Questions About Emotions, Which Will Organize Their World
    Between an Animal and a Machine MODERNITY IN QUESTION STUDIES IN PHILOSOPHY AND HISTORY OF IDEAS Edited by Małgorzata Kowalska VOLUME 10 Paweł Majewski Between an Animal and a Machine Stanisław Lem’s Technological Utopia Translation from Polish by Olga Kaczmarek Bibliographic Information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data is available in the internet at http://dnb.d-nb.de. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data A CIP catalog record for this book has been applied for at the Library of Congress. The Publication is founded by Ministry of Science and Higher Education of the Republic of Poland as a part of the National Programme for the Development of the Humanities. This publication reflects the views only of the authors, and the Ministry cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein. ISSN 2193-3421 E-ISBN 978-3-653-06830-6 (E-PDF) E-ISBN 978-3-631-71024-1 (EPUB) E-ISBN 978-3-631-71025-8 (MOBI) DOI 10.3726/978-3-653-06830-6 Open Access: This work is licensed under a Creative Commons Attribution Non Commercial No Derivatives 4.0 unported license. To view a copy of this license, visit https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ © Paweł Majewski, 2018 . Peter Lang – Berlin · Bern · Bruxelles · New York · Oxford · Warszawa · Wien This publication has been peer reviewed. www.peterlang.com Contents Introduction ........................................................................................................ 9 Lemology Pure and Applied ............................................................................. 9 Part One Dialogues – Cybernetics as an Anthropology ........................................
    [Show full text]
  • Solaris Across Media. Mark Bould. Solaris. BFI Film Classics
    Reviews of Books 113 Emerging from Its Elements: Solaris across Media. Mark Bould. Solaris. BFI Film Classics. Palgrave McMillan: London, 2014. 96 pp. ISBN: 978-1-84- 457805-4. $17.95 pbk. Reviewed by Melody Jue When you walk into an aquarium, you are usually greeted by signs that welcome you to the “alien” realm of the ocean, with its “extraterrestrial” creatures, like the octopus and nautilus. One of the curious things about the ocean planet Solaris—as imagined by Stanislaw Lem and Andrei Tarkovsky—is that it has no indigenous life forms. In both Lem’s 1961 novel and Tarkovsky’s 1972 film, the planet Solaris is one massive ocean body of transient sculptural formations, perhaps sentient on a scale beyond human comprehension. The planet is at once an environment and a subject, presenting particular challenges for thinking about cinematic perception and the genre of sf. Mark Bould’s study of Tarkovsky’s Solaris is a new contribution to BFI’s Film Classics series that engages with the interrelation of environment and subjectivity. Although the book is organized into three chapters (“Sf, Tarkovsky and Lem,” “Solarises,” and “Tarkovsky’s Solaris”), the last chapter on Tarkovsky’s film comprises the majority of the book. Bould carefully recounts the plot of the film, occasionally splicing in forays into production history, literary and cinematic precedents, and full-color film frames. Bould’s Solaris is, in many ways, not simply a study of Tarkovsky’s Solaris, but an additional remediation of the film and novel that stands on its own. What emerges from Bould’s prudent analysis is an environmental sensibility: that the key to interpreting Solaris lies in a cinematic grammar that emerges out of its natural elements.
    [Show full text]