Innowacje to nie tylko modny Od rozpaczy do radości. slogan – to przede wszystkim Jak jeden człowiek realne wdrożenia uratował fabrykę STR. 8 STR. 22 grupaazoty.com GRUPY AZOTY NR 1 (13) STYCZEŃ 2021

Profesjonalne wsparcie młodzieżowego sportu to inwestycja w przyszłość w naszych spółkach • MAGAZYN 3 spis treści Dział Komunikacji Korporacyjnej Grupy Azoty PUŁAWY Nasza spółka dostarcza suchy lód do transportu i przechowywania szczepionki na W NASZYCH SPÓŁKACH ŚRODOWISKO Puławski COOLANT® COVID-19. Grupa Azoty PUŁAWY podpisała Puławski COOLANT® odpowiedzią na wyzwania Firma odpowiedzialna środowiskowo umowę z Agencją Rezerw Materiałowych na transportowe szczepionki na COVID-19 3 – czyli jaka? 20 wykorzystanie produkowanego w Puławach Pomóc tym, którzy pomagają 10 WEHIKUŁ CZASU COOLANTU® do potrzeb związanych Samochód z Grupy Azoty pomoże niepełnosprawnym 11 odpowiedzią na wyzwania transportowe Od radości do rozpaczy. Jak jeden człowiek z logistyką szczepionki. Puławska spółka Harmonogram ambulansowych poborów krwi na terenie uratował fabrykę 22 jest jedynym partnerem Agencji Rezerw Grupy Azoty Police 11 Materiałowych w zakresie dostawy suchego PASJE kalendarium lodu na potrzeby transportu szczepionek. „In vino veritas” 24 szczepionki na COVID-19 To nam przyniósł 2020 rok 4 INNOWACJE CSR Z miłości do ojczyzny. Fundacja Polskich Wartości Grupa Azoty wdraża mobilną aplikację do zgłaszania – Konsekwentnie, jako Grupa Azoty Puławy, od- Grupa Azoty Puławy ma doświadczenie w reali- innowacji pracowniczych i platformę nowoczesnej nie zwalnia tempa 27 powiadamy na potrzeby społeczeństwa w walce zacji takiego rodzaju transportu. Natomiast, żeby komunikacji pomiędzy Zarządem a pracownikami 5 Pracownicy Grupy Azoty Puławy spełnili świąteczne marzenia 27 z pandemią Covid-19. 30 grudnia podpisaliśmy mieć stuprocentową pewność, przeprowadziliśmy W PUNKT umowę z Agencją Rezerw Materiałowych na do- na początku grudnia dodatkowe badania i testy, Ten egzamin pracownicy zdali celująco 6 Grupa Azoty Police kolejny raz Partnerem Tytularnym Dzikiego Weekendu! 28 stawę naszego produktu Coolant®. Jest to suchy które pokazały, że szczepionka transportowana OKIEM EKSPERTA lód, który pozwala w temperaturze do -79 stopni w suchym lodzie może być przechowywana nawet Innowacje to nie tylko modny slogan – to przede wszystkim BEZPIECZEŃSTWO transportować bezpiecznie szczepionki – mówi do siedmiu dni. Na tej podstawie przedstawiliśmy realne wdrożenia 8 Pandemia koronawirusa Prezes Zarządu Grupy Azoty Puławy Tomasz swoje rozwiązania Agencji Rezerw Materiałowych. a bezpieczeństwo pracy 29 AMBASADORZY Hryniewicz. W połowie grudnia przedstawi- Po wielodniowych dyskusjach ta oferta została Ambasadorzy wybrani – czas na wspólne ciekawe działania 12 SPORT ciele Agencji Rezerw Materiałowych wizytowali przyjęta. Pierwsza dostawa pojechała 25 grudnia Sportowy duch silniejszy od wirusa. Grupę Azoty Puławy i oglądali m.in. instalację na przywitanie pierwszej dawki szczepionek. PROFESJONALIŚCI Akademia Piłkarska „Chemik” podsumowuje rok 30 do produkcji suchego lodu. Przeprowadzone Dostawy są zaplanowane pod potrzeby. To nie Zazwyczaj to, co najtrudniejsze, testy potwierdziły możliwości wykorzystania jest dla nas dużym wyzwaniem pod względem daje największą satysfakcję 14 Przepis na sukces? Młodość w parze z doświadczeniem 32 puławskiego produktu do transportu i przecho- naszych zdolności produkcyjnych i możliwości ROZWÓJ Za nami udany rok 34 wywania szczepionki na COVID-19. logistycznych. Natomiast roboczo ustaliliśmy, że Podwójny jubileusz, cz. 1: Kwas IV, przynajmniej raz w tygodniu takie dostawy będą czyli jak zbudować instalację i załogę od podstaw 17 PO GODZINACH – Informacja o szczepionce Pfizer, która wymaga realizowane – mówi Kierownik Zespołu Sprze- Krzyżówka 31 szczególnych warunków do przechowywania daży Nadtlenku Wodoru i Gazów Technicz- i transportu, wzbudziła nasze bardzo duże za- nych Anita Janiszek. interesowanie. Natychmiast zaczęliśmy rozpa- trywać różne scenariusze, w jaki sposób znaleźć – Jest to bardzo dobry przykład współpracy od redakcji Nasz COOLANT® pomoże rozwiązanie tego problemu. Po drodze musieliśmy spółek Skarbu Państwa z agencjami rządowymi, w transporcie szczepionek kilka z nich wyeliminować, bo stosujemy różne wspieramy tym samym program narodowych chłodziwa. Nasz wybór padł właśnie na suchy szczepień, które – jak liczę – przełożą się na za- Pierwszy numer „Magazynu Grupy Azoty” w 2021 roku rozpoczy- Przypominamy sobie początki istnienia fabryki w Tarnowie oraz lód, czyli stały dwutlenek węgla z temp. -79 st. C, kończenie tego trudnego dla nas czasu, pełnego namy od informacji o naszych działaniach wspierających walkę świętujemy jubileusze powstania instalacji w kędzierzyńskich idealny wobec wymagań producenta szczepionki. wyzwań a związanego z zachorowaniami także z COVID-19. Podsumowujemy także krótko poprzedni rok w dzia- zakładach. wśród naszych pracowników, o których dbamy na łaniach biznesowych i inwestycyjnych. W rozmowie z Prezesem wszelkie sposoby – dodaje Prezes Zarządu Grupy Zarządu Grupy Azoty S.A. Tomaszem Hincem poruszamy kwestie Mamy również przyjemność zaprezentować naszych nowych Azoty Puławy Tomasz Hryniewicz. nowych wyzwań, jakie stoją przed naszą firmą. O podejściu do Ambasadorów Marki Grupa Azoty. Jak ważne dla nas jest środo- innowacji przez Grupę Azoty rozmawiamy z kolei z Henrykiem wisko, informujemy w wywiadzie z Joanną Maj – Kierownikiem COOLANT® (nazwa handlowa suchego lodu) jest Kubiczkiem – Dyrektorem Centrum Badań i Analiz, Przewodniczą- Działu Ochrony Środowiska w Grupie Azoty ZAK S.A. powszechnie stosowany do transportu mate- cym Komitetu Sterującego programu KPT ScaleUp. riałów w warunkach bardzo niskiej temperatury Na koniec przedstawiamy rozmowy z reprezentantami drużyn i jest idealną odpowiedzią na potrzeby transpor- Wewnątrz numeru opisujemy także nasze działania CSR-owe. piłki ręcznej, które wspierane są przez Grupę Azoty. Życząc towe szczepionki. Nie zabrakło wywiadów z naszymi profesjonalistami oraz pra- Państwu udanego 2021 roku, zachęcamy do lektury tego numeru cownikami, którzy dzielą się z nami swoimi pasjami. Wracamy oraz przyszłych wydań „Magazynu Grupy Azoty”! Suchy lód to dwutlenek węgla w stanie stałym. także myślami do historii – tej bliższej i tej bardziej odległej. W Puławach produkowany jest w postaci kostek, Piotr Pawlina bloków oraz granulatu. Znajduje swoje zasto- Dyrektor Biura Komunikacji Grupy Azoty S.A. sowanie w przemyśle spożywczym, gdzie jest wykorzystywany do celów chłodniczych przy przechowywaniu produktów łatwo psujących się, jak mięso, ryby, przetwory mleczarskie, owoce WYDAWCA i warzywa. Wykorzystuje się go w medycynie Grupa Azoty S.A. tel.: +48 14 637 37 37 REDAKTOR PROWADZĄCY REALIZACJA KOREKTA i technice do uzyskiwania niskich temperatur. ul. Kwiatkowskiego 8 fax: +48 14 633 07 18 Paweł Kwiek IKROPKA, ul. Kustronia 56A Dorota Bednarska [email protected] 30-433 Kraków, Produkt stanowi rozszerzenie podstawowej ofer- 33-101 Tarnów Polska ZESPÓŁ REDAKCYJNY KONTAKT Z REDAKCJĄ Biuletyn do użytku wewnętrznego w Spółkach Grupy Azoty Biura Komunikacji Spółek Grupy Azoty ikropka.com [email protected] ty Grupy Azoty Puławy dla przemysłu spożywcze- go, jaką jest dwutlenek węgla (ONECON). 4 MAGAZYN • kalendarium innowacje • MAGAZYN 5 To nam przyniósł 2020 rok Grupa Azoty wdraża mobilną aplikację W telegraficznym skrócie przedstawiamy kilka istotnych wydarzeń dla Grupy Azoty w roku 2020.

Projekt • największa inwestycja w polskiej Nowe projekty • 5 projektów (Puławy, do zgłaszania innowacji pracowniczych i platformę nowoczesnej branży chemicznej o wartości Police, Kędzierzyn-Koźle, Polimery Police” badawczo-innowacyjne ” 7 mld zł Tarnów) uzyskał pełne • „koło zamachowe” dla całej Grupy Azoty z dofinansowaniem • opracowanie finansowanie gospodarki z NCBiR m.in. nowoczesnych komunikacji pomiędzy Zarządem a pracownikami • Polska z importera polipropylenu nawozów, które będą stanie się jego eksporterem wolniej się uwalniały, • budowa ma zostać co pozytywnie wpłynie zakończona w 2023 r. na środowisko Krzysztof Szulc W konferencji prasowej zorganizowanej • dofinansowanie w Policach w związku z podpisaniem to prawie 24 mln zł umów uczestniczyli Prezydent RP Departament Korporacyjny Strategii Andrzej Duda i Minister Aktywów i Innowacji realizuje projekt mający na Państwowych Jacek Sasin. celu unifikację systemów innowacji pracowniczych w Grupie Kapitałowej Grupa Azoty oraz wdrożenie aplikacji Sukces ogólnopolskiego • bezpłatne badania jakości gleby u prawie 800 rolników mobilnej dostępnej dla wszystkich programu • rozpoczęcie sprzedaży • dzięki wynikom badań rolnicy Grupa Azoty wchodzi pracowników Grupy, zarówno tych produktów pod marką Tarfuse® Grunt to wiedza”, lepiej dbają o ziemię, na rynek materiałów posiadających telefony służbowe, • filamenty wytwarzane są ” stosują odpowiednie edycja 2020 do druku 3D w Centrum Materiałów jak i tych, którzy będą mieli ochotę nawożenie do Druku 3D w Grupie Azoty zainstalować ją sobie na swoich w Tarnowie prywatnych telefonach.

rupa Azoty od ponad 2 lat z powodzeniem który zaproponował rozwiązanie wdrożenia Ponadto, dostrzegając wyzwania w dużych Gprowadzi wspólnie z firmą FundingBox systemu wspierania innowacji pracowniczych, korporacjach dotyczące przepływu infor- Sp. z o.o. projekt IMPACT_POLAND 2.0, który odpowiadając tym samym na naszą potrzebę. macji i komunikacji między pracownikami, Pomoc w walce • przekazanie darowizn w założeniu ma na celu współpracę z innowa- Polskie i zagraniczne korporacje mierzą się a w szczególności między Zarządem, szcze- z COVID-19 o wartości ponad 4,2 mln zł • udostępnienie samochodów cyjnymi start-upami, realizującymi działania bowiem z wyzwaniem polegającym na pełnym blem dyrektorskim i pozostałymi pracowni- do transportu próbek Innowacyjny pomysł • wykorzystanie ciepła odpowiadające na potrzeby Grupy. Biorąc pod wykorzystaniu potencjału swoich pracowników kami, Grupa postanowiła rozszerzyć aplikację z produkcji amoniaku • pomoc trafiła do szpitali, uwagę fakt, że projekt jest współfinansowany w procesie generowania wartości dodanej dla o funkcję „ReactBOX – Wyraź Swoją Opi- przychodni i służb na oszczędzanie energii do wytwarzania mediów przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczo- firmy, a przede wszystkim stymulowania ich – czyli platformę nowoczesnej i bezpo- walczących z epidemią energetycznych nię!” i energii elektrycznej ści, dany start-up otrzymuje dofinansowanie ukrytej innowacyjności. Zadanie to wymaga średniej komunikacji między pracownikami • nie trzeba będzie budować na poziomie 200 000 zł na działania na rzecz kompleksowej analizy celów biznesowych, a Zarządami Grupy. w Kędzierzynie-Koźlu kolejnego wdrożenia rozwiązania z dużym przedsiębiorcą. procedur oraz dostępnych narzędzi zwiększają- kotła węglowego W ramach projektu Grupa Azoty rozpoczęła cych efektywność procesu. Realizowany projekt Tak skonstruowana aplikacja pozwoli nie tylko Grupa Azoty Puławy • dwie nowoczesne linie za prawie 200 mln zł granulowanej saletry amonowej • uda się zmniejszyć koszty współpracę ze start-upem In2tech Sp. z o.o., ma charakter hybrydowy, bo jego rezultatem na zgłaszanie innowacji pracowniczych i szybki uruchomiła wytwórnię i saletrzaka Grupy Azoty ZAK S.A. o ok. ma być zarówno produkt – aplikacja do zarzą- przepływ informacji między zgłaszającym nawozów granulowanych • produkcja pozwoli zaspokoić 30 mln zł rocznie dzania innowacją pracowniczą, dzięki której a oceniającym, ale będzie posiadała również rosnące zapotrzebowanie • projekt zacznie działać w 2023 r. pracownicy będą mieli szansę zmierzenia się funkcję komunikatora między Zarządem/ ze strony rolnictwa z wyzwaniami kluczowymi z punktu widzenia Dyrekcją Spółek a pracownikami (wysyłanie wielkoobszarowego • inwestycja wyniosła 430 mln zł rozwoju przedsiębiorstwa, a także wsparcie prostych komunikatów, ankiet i zapytań). Od- wdrożeniowe – w szczególności stworzenie powiedź zwrotna pracowników będzie miała procesów umożliwiających usystematyzowaną ogromne znaczenie, a każdy głos będzie mógł ocenę i walidację zgłaszanych propozycji. wpływać na kierunek rozwoju i przyszłość W Grupie Azoty ZAK S.A. • zadanie o wartości ponad 40 mln zł, współfinansowane z środków Grupy Azoty! Unii Europejskiej W rezultacie powstała już wersja testowa • stworzenie spójnej wizerunkowo, (Kędzierzyn-Koźle) Lider w Polsce • pozwoli na rozwój innowacji nowoczesnej i rozpoznawalnej rozpoczęła się aplikacji – „IdeaBOX – Zgłoś Swój Pomysł!”, Dodatkowo zakłada się, że aplikacja w segmencie Oxoplast branży chemicznej marki produktów która dostępna jest do pobrania na telefony w późniejszych etapach będzie rozwijana budowa nowego Centrum • zakończenie inwestycji z nową odsłoną • podkreślenie, jak ważne z systemem Android. Zachęcamy wszyst- i wzbogacona, np. o fora dyskusyjne (posty, Badawczo-Rozwojowego planowane na 2021 r. (rebrandigiem) nawozów jest dbanie o środowisko, kich pracowników Grupy Azoty do kontaktu komentarze), jak w typowych portalach spo- różnorodność biologiczną z koordynatorem projektu (e-mail: krzysztof. łecznościowych, gdzie pracownicy różnych • nawiązanie do wyzwań, jakie stawia przed rolnictwem [email protected]) w celu testowania spółek będą mogli wymieniać opinie o swojej Europejski Zielony Ład aplikacji i zgłaszania uwag. pracy i pomysłach. Wart podkreślenia jest fakt, iż nad projektem pracuje interdyscypli- Docelowa, finalna wersja powinna być dostęp- narny zespół składający się z przedstawicieli na na przełomie I i II kwartału tego roku. wielu spółek Grupy Azoty.

POWRÓT – SPIS TREŚCI 6 MAGAZYN • w punkt w punkt • MAGAZYN 7 pracownicy zdali Ten egzamin Monika Darnobyt Rozmowa z Tomaszem Hincem, Prezesem Zarządu Grupy Azoty S.A. celująco...

anie Prezesie Grupa Azoty S.A. jest etapów inwestycji Polimery Police z udziałem 3D. Start sprzedaży filamentów do druku 3D PPanu doskonale znana. W latach Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Trwający ponad w technologii FDM oznaczał wejście programu 2016–2018 pełnił Pan funkcję Wiceprezesa 2 lata proces został ostatecznie z sukcesem badawczo-rozwojowego prowadzonego przez Zarządu właśnie w Spółce dominującej. zakończony 31 maja 2020 r., kiedy zawarto Grupę Azoty od 2017 r. w fazę komercjalizacji. Jak wiele zmieniło się w tym czasie z Pana umowy kredytowe oraz umowy inwestycyjne. Uruchomiony został również sklep internetowy, Inauguracja jednego perspektywy? Istotnych wydarzeń, które miały swój finał w którym dostępne są m.in. filamenty do dru- z kluczowych etapów Grupa Azoty to jedna z kluczowych grup kapita- na przestrzeni 2,5 roku, było oczywiście wię- karek 3D, nawozy specjalistyczne i hobbystycz- inwestycji Polimery Police łowych branży nawozowo-chemicznej w Eu- cej. Uruchomienie Centrum Badawczo-Roz- ne. Ostatni rok to również weryfikacja tego, z udziałem Prezydenta RP ropie, która nieustannie się rozwija. W latach wojowego w Tarnowie, Wytwórnia Tworzyw na ile efektywne są obowiązujące w spółkach Andrzeja Dudy. Źródło: www.prezydent.pl 2016–2018 odpowiadałem za procesy zakupo- Modyfikowanych, czy przejęcie niemieckiej procedury w zakresie bezpieczeństwa i czy we, przetargowe, surowcowe i logistyczne, teraz spółki Compo Expert. Te sukcesy były możliwe rzeczywiście gwarantują one sprawną reakcję ciężar odpowiedzialności jest znacznie szerszy. dzięki zaangażowaniu i determinacji pracow- właściwych służb. Zapoznałem się z przykła- przed nami nowa – mam nadzieję już pocovido- Grupa Azoty oprócz dostarczania klientom ników Grupy Azoty. Mogę obiecać, że nadal dami wielu działań, które były podejmowane, wa – rzeczywistość. wysokiej jakości produktów i półproduktów Przez ostatnie 2,5 roku, pełniąc funkcję będziemy pracować nad umacnianiem silnej aby pracownicy mogli bezpiecznie pracować wypełnia również inne misje. Dbałość o sport wojewody zachodniopomorskiego, z radością pozycji Grupy – nie tylko w kraju, ale również w dobie pandemii. Mam tu na myśli zalecenia Kluczową inwestycją dla Grupy Azoty są Po- i kulturę jest wpisana w nasze działania zarów- obserwowałem, jak kontynuowane są projekty, na rynkach międzynarodowych. dotyczące ograniczenia ryzyka zakażenia, limery Police. Czym dla Pana jest to wielkie no w strategii firmy, jak i szeroko pojmowanej Tomasz Hinc, w których jako Wiceprezes Zarządu uczestniczy- zmianę organizacji pracy, ale przede wszystkim przedsięwzięcie? odpowiedzialności za lokalne społeczności. Prezes Zarządu łem w początkowych etapach realizacji. Bardzo ważne w 2020 r. było również szybkie Grupy Azoty S.A. bezpieczne i zdroworozsądkowe zachowania Przemysł chemiczny odgrywa jedną z klu- Oczywiście prowadzimy także sponsoring i duże zaangażowanie spółek Grupy Azoty naszych pracowników podejmowane w trosce czowych ról w kontekście budowy silnej wychodzący poza te ramy i wspieramy spor- Cieszę się, że konsekwentnie kontynuowane w walkę z pandemią. Wpieranie szpitali w za- o zdrowie koleżanek i kolegów. Wiem, że ten eg- krajowej gospodarki. Wyznacza wiele trendów towców oraz całe dyscypliny w skali ogól- były działania zacieśniające współpracę po- kupach potrzebnego sprzętu oraz wykorzysta- Przełom roku jest czasem na podsumowa- zamin pracownicy Grupy Azoty zdali celująco. w zakresie innowacyjnych rozwiązań – za- nopolskiej i międzynarodowej. Grupa Azoty między głównymi spółkami. Dobra współpraca nie dostępnych w naszych spółkach tech- nia i prognozy. Czy można ocenić, że był równo w kraju, jak i na arenie międzynarodo- jest Głównym Partnerem Polskiego Związku w ramach Grupy Kapitałowej daje wielowy- nologii, pozwalających produkować środki to dobry rok dla naszej firmy? Jakie będą najważniejsze cele i wyzwania wej. To powód do dumy, ale również wielka Narciarskiego i Strategicznym Partnerem miarowe korzyści wszystkim naszym spółkom minimalizujące ryzyko infekcji potwierdziło, Rok 2020 to oczywiście rok ogólnoświatowej dla Grupy Azoty w obecnym roku? odpowiedzialność. Inwestycja Polimery Police Polskiego Narciarstwa Biegowego. Efekty tego oraz całej polskiej gospodarce. W tym kierunku że społeczna odpowiedzialność biznesu to nie pandemii i szereg wyzwań stojących przed Najważniejszy cel to przede wszystkim urucho- to jeden z największych projektów inwesty- zaangażowania widać w świetnych wynikach warto podążać także w kolejnych latach. hasło, ale realne działania, podejmowane Grupą Azoty. O tym, jak Grupa poradziła sobie mienie i implementacja nowej strategii 2021– cyjnych w europejskiej branży chemicznej polskich skoczków. Nasze spółki wspierają w trosce o zdrowie i bezpieczeństwo Polaków z tymi wyzwaniami, będziemy mogli więcej 2030. Pandemia koronawirusa zmieniła nasze w ostatnich latach i jeden z najważniejszych sukcesy siatkarek, siatkarzy, żużlowców, W czerwcu 2020 r. uczestniczyłem w uro- w tym naszych pracowników, kontrahentów powiedzieć przy okazji publikacji wyników codzienne życie, zmieniła potrzeby klientów, dla polskiej gospodarki. Nie bez znaczenia jest piłkarzy ręcznych, piłkarzy nożnych. Wspie- czystości inauguracji jednego z kluczowych oraz klientów. finansowych za 2020 r. Patrząc na ten okres ale również wpłynęła na sposób zarządzania to, że tak ważną dla polskiej chemii inwesty- ramy również zawodników w dyscyplinach z perspektywy realizowanych projektów, firmami i funkcjonowanie rynków. Kilka ostat- cję realizuje właśnie Grupa Azoty z Tarnowa. indywidualnych, np. lekkoatletów. Nie na pewno należy wskazać na sprawne nich miesięcy walki z pandemią nie pozostawia Warto przypomnieć, że to właśnie Państwowa skupiamy się jednak tylko na sporcie zawodo- realizowanie budowy Polimerów w Policach, złudzeń. Świat po pandemii będzie wyglądał Fabryka Związków Azotowych w Tarnowie była wym. Wspieramy również dzieci i młodzież, rozpoczęcie przez Grupę Azoty Puławy roz- inaczej, a ci, którzy są elastyczni i potrafią szybko w okresie II RP jedną z najważniejszych inwe- naszą przyszłość. Angażujemy się w pomoc ruchu mechaniczno-technologicznego I linii dostosować się do nowych warunków funkcjo- stycji realizowanych przez odradzające się po szkółkom i akademiom, gdzie rosną młodzi produkcyjnej wytwórni nawozów granulowa- nowania w biznesie, będą mieli szansę utrzymać 123 latach niewoli polskie państwo. Wówczas mistrzowie. Grupa Azoty jest również hojnym nych na bazie saletry amonowej. To ważna wysoką pozycję rynkową. Wszystkie te czynniki, ta inwestycja zmieniała oblicze polskiego mecenasem kultury i nauki – wspiera ośrodki inwestycja dla zakładów w Puławach oraz całej jak również m.in. stojące przed nami wyzwania przemysłu i pozwoliła na rozwój polskiego kultury, wydarzenia artystyczne, angażuje Grupy Azoty. Wykorzystanie w nowej wytwórni regulacyjne, chcemy uwzględnić w naszej nowej rolnictwa. Nie mam wątpliwości, że w XXI w. się także w projekty naukowe i oświatowe. procesu granulacji mechanicznej umożliwia strategii. W tym miejscu, mówiąc o pandemii – podobnie będzie w przypadku nowej fabryki Trzeba jednak podkreślić, że wsparcie w tych wytwarzanie nawozów o znacznie bardziej słowie, które tylko w tej krótkiej rozmowie padło Grupy Azoty – Polimerów Police. wszystkich dziedzinach jest i nadal powinno zróżnicowanym składzie niż w stosowanej już wiele razy – chciałbym zachęcić wszyst- być adekwatne do aktualnych możliwości dotychczas granulacji wieżowej. Ostatnie kich Państwa do zaszczepienia się przeciwko Grupa Azoty od lat jest zaangażowana finansowych naszych spółek oraz aktualnych 12 miesięcy to również rozpoczęcie komercyj- COVID-19. Dbajmy o nas samych i o siebie na- w sponsoring sportowy oraz mecenaty kul- uwarunkowań pandemicznych. Inauguracja jednego nej sprzedaży produktów do technologii FDM wzajem, tak abyśmy w zdrowiu i pełni sił mogli turalne. Czy Pan Prezes sam jest entuzjastą z kluczowych etapów inwestycji wytwarzanych w Centrum Materiałów do Druku razem stawiać czoła wyzwaniom, jakie postawi powyższych? Dziękuję za rozmowę. Polimery Police z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy POWRÓT – SPIS TREŚCI 8 MAGAZYN • okiem eksperta okiem eksperta • MAGAZYN 9 Innowacje to nie tylko modny slogan – to przede wszystkim realne wdrożenia Izabela Karwala, koordynator projektu KPT ScaleUp w Grupie Azoty S.A. Rozmowa z Henrykiem Kubiczkiem – Dyrektorem Centrum Badań i Analiz, Przewodniczącym Komitetu Sterującego programu KPT ScaleUp.

W jaki sposób Pana zdaniem do innowacji KPT ScaleUp to jeden z kilku programów akce- czegoś nowego. Początki były bardzo nieśmiałe, podchodzi Grupa Azoty? leracyjnych dostępnych na rynku. Zapewne od ponieważ dla naszej organizacji była to całko- Przede wszystkim uważam, że Grupa Azoty to razu pojawią się pytania, co to są programy ak- wita nowość. Nowe, nieszablonowe podejście, zbyt duży gracz na rynku, aby mógł sobie pozwo- celeracyjne. Najprościej ujmując, jest to obszar innowacyjne rozwiązania, ryzyko porażki, które lić na marginalizowanie innowacji. Dlatego cieszę współpracy pomiędzy kreatywnymi, małymi jest wpisane w DNA innowacyjnych projektów. się, że mocno stawiamy na nowe technologie, przedsiębiorcami, tzw. start-upami, a dojrzałymi Te dwa nabory to bardzo cenne doświadczenia, waniu z mnogością przepisów i obostrzeń, jakie z prośbą o wyrażenie swojego zainteresowania i uczyć się wszystkich procesów, procedur które są głównym motorem napędowym nasze- przedsiębiorcami, którzy w tej relacji są odbior- które dzisiaj procentują m.in. zwiększonym obowiązują w przemyśle, sprawa okazuje się już konkretnym tematem. Pomimo pierwotnych i czynności niezbędnych w codziennej pracy go rozwoju. Uważam, że to bardzo ważne, aby cami technologii tych mniejszych. Pośrednikiem zainteresowaniem odbiorcy wewnętrznego nie taka łatwa. Jednak dzięki zaangażowaniu obaw odzew okazał się całkiem spory. Po wstęp- poza instalacją. To wszystko bez ograniczenia działalność w zakresie rozwoju innowacyjności, pomiędzy tymi dwoma partnerami jest akcele- w ostatnim naborze. Uważam, że dwie pierwsze obydwu stron projekty realizowane są z suk- nej ocenie zgłoszeń do kolejnej rundy rekrutacyj- czasowego, terytorialnego oraz bez konieczno- jasno komunikowana w strategii przedsiębior- rator, czyli osobna jednostka koordynująca cały rundy sprostały naszym oczekiwaniom. W ich cesem. Wzajemna wymiana doświadczeń to nej (wywiadów pogłębionych) zakwalifikowało ści stałego nadzoru przez kadrę szkoleniową. stwa, przekładała się na konkretne działania ope- proces współpracy, wykorzystująca do tego celu ramach przeprowadziliśmy pilotaże projektów właśnie jedna z wielu wartości dodanych takich się 18 start-upów. Ostatnim etapem rekrutacji Z programu akceleracyjnego może skorzystać racyjne. Mówiąc o innowacjach, należy patrzeć fundusze zewnętrzne, np. europejskie. W na- z obszarów Przemysłu 4.0, IoT, Big Data czy programów. 6 miesięcy to nie jest wcale tak był Selection Day, w którym udział wzięło każda jednostka organizacyjna funkcjonująca przekrojowo na całą organizację. Innowacji nie szym przypadku mamy do czynienia z dwoma Machine Learning. Warto tutaj wymienić dwa dużo czasu, aby sprawdzić, czy dane rozwiąza- 6 podmiotów. Dzięki wielu spotkaniom udało w obrębie spółek Grupy Azoty zainteresowana należy szukać tylko w centrach badawczo-rozwo- akceleratorami: Krakowskim Parkiem Techno- projekty zakończone sukcesem, tj. pozytywną nie spełni nasze oczekiwania. Przy tego typu się wybrać 4 rokujące pomysły, które moim możliwością uzyskania dostępu do innowacyj- jowych czy na uczelniach. Innowacje mogą i po- logicznym oraz FundingBox Accelerator, które opinią i planem komercyjnego wdrożenia. Mowa projektach trzeba utrzymać zarówno dyscypli- zdaniem mają bardzo dobry grunt na implemen- nych pomysłów, możliwości testowania nowych winny być zainicjowane na poziomie szeregowe- w ramach swoich autorskich programów: KPT o nsFlow – zintegrowanej platformie e-learnin- nę, jak i pewnego rodzaju elastyczność co do tację w naszym zakładzie. Rozwiązania, które produktów, modeli biznesowych i usług, przy go pracownika, a także partnera zewnętrznego, ScaleUp oraz Impact Poland, z wykorzystaniem gowej, umożliwiającej zarządzania procesem generowanych rozwiązań. Ważne jest to, by od będziemy testować podczas tej rundy, są moim zachowaniu dużej elastyczności proponowa- naszego klienta czy małego start-upu. O innowa- funduszy z Programu Operacyjnego Inteligentny szkolenia pracowników oraz wykorzystaniem samego początku mieć w świadomości fakt, że zdaniem bardzo ciekawe. Będziemy pracować nych rozwiązań w zakresie ich implementacji. cji nie należy myśleć jako o jednorazowym wy- Rozwój, wspierają start-upy oraz odbiorców do szkoleń rozszerzonej rzeczywistości, a także wartość dodana w takich projektach powinna nad żywicami fotoutwardzalnymi, systemem do Tak jak powiedziałem na początku, współpra- darzeniu, projekcie, ale o ciągłym procesie, który technologii z całej Polski. Pytanie: kto na tym o RFC – cyfrowym repozytorium dokumentów być po obu stronach: tego małego i tego duże- analizy jakościowej granulek poliamidu, syste- cujemy z dwoma akceleratorami: KPT ScaleUp powinien być na stałe wpisany w działalność korzysta? Okazuje się, że wszyscy: start-upy wraz z zaimplementowanymi modelami Sztucz- go. Nawet jeśli rozwiązanie nie wejdzie w etap mem do analizy parametrów środowiskowych oraz Funding Box. Obecnie staramy się o zakon- przedsiębiorstwa. Mówimy o budowaniu kultury mogą przetestować swoje rozwiązanie u dużego nej Inteligencji do wyszukiwania konteksto- komercjalizacji, to start-up wyjdzie z bardzo w magazynach nawozów, a także środowiskiem traktowanie jeszcze kilku miejsc w kolejnej run- innowacyjności w przedsiębiorstwie, która jest odbiorcy, korzystając z jego infrastruktury wego. Repozytorium będzie wykorzystane do cennym doświadczaniem, które pomoże mu szkoleniowym dla produkcji opartym na Rze- dzie z KPT, która rozpocznie się z początkiem w stanie przynieść wymierne, długofalowe korzy- i doświadczenia, wspierane przez opiekunów projektów B+R. w dalszym rozwoju. My pozostaniemy z wiedzą czywistości Wirtualnej (VR). przyszłego roku. Tak więc zachęcamy spółki do ści organizacji i przewagę konkurencyjną. Moim akceleratora. My natomiast oszczędzamy czas na temat nowych rozwiązań, która przyda się zgłaszania swoich potrzeb i angażowania się zdaniem Grupa Azoty konsekwentnie zmierza na poszukiwanie nowych pomysłów oferowa- Był Pan opiekunem jednego z akcelero- w naszej działalności. Czy pozostałe spółki Grupy Kapitałowej w realizację projektów. w tym kierunku, prowadząc działania wielotoro- nych przez start-upy oraz minimalizujemy ryzyko wanych start-upów. Jak ocenia Pan ideę mogą skorzystać z programu? wo. Mówimy o inwestowaniu w działy badawczo- wejścia w nowe rozwiązania, wykorzystując 6-miesięcznej współpracy dużych i małych W listopadzie br. zakończyła się rekrutacja Jak najbardziej! Doskonałym przykładem jest Czy uważa Pan, że realizacja tego typu -rozwojowe, rozwijaniu współpracy z uczelniami, do tego doświadczony personel akceleratora przedsiębiorców w celu wypracowania do kolejnej, III rundy programu. Jaki był jej właśnie ostatni z wymienionych przeze mnie programów przekłada się na rozwój spółki jak też o udziale w programach akceleracyjnych, i fundusze zewnętrzne. innowacyjnych rozwiązań? przebieg? Z jakimi podmiotami będziemy projektów, który realizowany będzie we współ- oraz umocnienia pozycji Grupy Azoty jako dzięki którym start-upy mogą wdrażać u nas Za każdym razem, kiedy do takiej współpracy współpracować przez najbliższe miesiące? pracy z Grupą Azoty Puławy. Przedmiotem tej lidera na rynku? innowacyjne rozwiązania w każdym obszarze Jesteśmy po II rundach programu. Jakie są dochodzi, mamy do czynienia ze zderzeniem Uważam, że rekrutacja przebiegła bardzo spraw- akceleracji jest odtworzenie modeli instalacji Zdecydowanie! Pamiętajmy, że bez innowacji naszej działalności. dotychczasowe doświadczenia spółki pod dwóch światów. Obserwuję zdziwienie, a czasem nie. W ramach III rundy do udziału w programie 3D w technologii rozszerzonej rzeczywistości nie ma postępu, bez postępu się cofamy. Świat kątem współpracy zarówno z akcelerato- przerażenie start-upów w momencie, kiedy zgłoszenia przesłały 172 start-upy, z czego (VR) obejmującej dwie instalacje produkcyjne idzie do przodu i warto, abyśmy jako lider prze- Na czym polega idea programu KPT rem, jak i start-upami? spotykają się po raz pierwszy z wymaganiami 83 projekty były dedykowane Grupie Azoty. w Puławach – instalację Bezciśnieniowego Sto- mysłu chemicznego byli w czołówce innowacyj- ScaleUp? Na jakie korzyści może liczyć Od samego początku z uwagą obserwujemy, stawianymi ich rozwiązaniom oraz funkcjono- Propozycje pomysłów zostały przez nasz zespół każu Amoniaku oraz fragment instalacji Syntezy nych firm wdrażających nowe technologie. Grupa w związku z udziałem w niniejszym jak rozwija się współpraca w ramach takich waniu w dużej spółce. Oni widzą rozwiązania wstępnie ocenione, podzielone na obszary i wy- Amoniaku. Dzięki temu rozwiązaniu pracownicy programie? programów i za każdym razem uczymy się bardzo szybko i naturalnie, ale po skonfronto- słane do przedstawicieli obszarów biznesowych będą mogli bez żadnego ryzyka wykonywać Dziękuję za rozmowę.

POWRÓT – SPIS TREŚCI 10 MAGAZYN • w naszych spółkach w naszych spółkach • MAGAZYN 11

Fabian Pszon Mirosław Biedroń Samochód z Grupy Azoty pomoże niepełnosprawnym Grupa Azoty ZAK S.A. od lat Pomóc tym, którzy wychodzi naprzeciw potrzebom w Augustowie osobiście przekazał auto. Dom Pomocy Społecznej dla lokalnych społeczności, pomagając Dzieci i Młodzieży Zgromadzenia Mieszkankami Domu Pomocy Społecznej nie tylko w realizacji ambitnych Sióstr Franciszkanek Rodziny dla Dzieci i Młodzieży Zgromadzenia Sióstr planów, ale często również Maryi w Augustowie otrzymał Franciszkanek Rodziny Maryi są dziewczęta z niepełnosprawnością intelektualną oraz w spełnianiu podstawowych jako darowiznę renault kangoo. Grupa Azoty przekazała samochód potrzeb. Nie inaczej jest w trudnym Auto przez ostatnie lata służyło schorzeniami towarzyszącymi. Obecnie dla Domu Pomocy Społecznej czasie pandemii, kiedy w sposób pracownikom spółki w Tarnowie. w Domu mieszka ponad 40 osób. szczególny istnieje potrzeba Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci i Młodzieży solidarności z tymi, którzy tej – Od lat Grupa Azoty pomaga różnym organiza- – Brakowało nam takiego auta, dziękujemy znajduje się w przepięknej okolicy tuż przy pomocy potrzebują najbardziej. cjom pozarządowym w całej Polsce, bo wiemy, jak Grupie Azoty. Do tej pory mieliśmy tylko busa. Jeziorze Studzienicznym leżącym na szlaku Ka- pomagają ważne jest działanie na rzecz społeczności lokal- Samochód przyda się podczas robienia zaku- nału Augustowskiego. W pobliżu jest Sanktu- nej. Mam nadzieję, że pojazd przyda się w codzien- pów, załatwiania spraw urzędowych i wyjazdów arium Matki Boskiej Studzieniczańskiej – głów- nej, trudnej pracy – mówi Wiceprezes Zarządu do lekarzy z podopiecznymi – podkreśla siostra ne miejsce kultu maryjnego w diecezji ełckiej. ramach odpowiedzialności społecz- Grupy Azoty S.A., Grzegorz Kądzielawski, który Maria Kiłyk, dyrektorka placówki. Wnej biznesu spółka przekazała dwóm podmiotom potrzebującym wsparcia darowizny rzeczowe. Dom Pomocy Społecznej „Anna” w Krapkowicach to placówka pomagająca osobom wymagającym całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnospraw- ności, niemogącym samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu. Mieszkańcy domu otrzy- mali 4000 rękawiczek jednorazowych, 500 mase- Harmonogram ambulansowych czek oraz 40 litrów płynu do dezynfekcji. Drugim obdarowanym podmiotem jest Stowa- poborów krwi na terenie Grupy rzyszenie Rodziców Dzieci Niepełnosprawnych Azoty Police „Tacy Sami”. Działająca na terenie powiatu głubczyckiego organizacja istnieje dzięki Kornelia Przygoda zaangażowaniu grupy przyjaciół i rodziców dzieci niepełnosprawnych. Jej celem jest wy- równywanie szans w każdej sferze życia dzieci rawie 80 litrów krwi od 175 dawców udało i młodzieży niepełnosprawnej. Do dzieci i ich Psię zebrać podczas sześciu ambulanso- opiekunów trafiło 1000 rękawiczek jednorazo- wych poborów krwi na terenie Grupy Azoty Podobnie jak w roku ubiegłym, na terenie Gru- Powiatowym Tygodniu Czerwonej Krwinki. wych, 500 maseczek oraz 60 litrów płynu do Police w 2020 r . Wraz z nowym rokiem policki py Azoty Police odbędzie się sześć mobilnych Zachęcamy do dzielenia się cennym darem, dezynfekcji. Klub Honorowych Dawców Krwi rozpoczyna akcji. Klub ma w planach także m.in. udział jakim jest krew. kolejne pobory. w Pikniku Organizacji Pozarządowych czy

W imieniu spółki darowizny rzeczowe przekazał Jerzy Naszkiewicz, Kierownik Biura Komunikacji i Marketingu Produktów Nawozowych (z prawej)

Agnieszka Kuraś 42 dawców krwi i 18,9 litra życiodajnego daru – to podsumowanie – Jako Grupa Azoty ZAK S.A. jesteśmy otwarci barbórkowej zbiórki krwi zorganizowanej przez Klub HDK PCK „Krewniacy” na pomoc tym, którzy jej potrzebują. Nasza działający przy Grupie Azoty Siarkopol w Grzybowie. Akcje krwiodawcze spółka zawsze stara się wychodzić naprzeciw Z okazji Barbórki oddawali krew organizowane z okazji Dnia Górnika od kilku lat są już w Siarkopolu tradycją. potrzebom mieszkańców regionu i kierować konkretne działania pomocowe tam, gdzie to yrekcja Liceum Ogólnokształcącego niż do tej pory, a liczba akcji wyjazdowych do podarować na rzecz innych potrzebujących konieczne – powiedział Jerzy Naszkiewicz, Dim. ks. kard. Stefana Wyszyńskiego w Sta- miejscowości, w których punkty nie funkcjo- osób z regionu, często swoich najbliższych. Kierownik Biura Komunikacji i Marketingu szowie, gdzie 30 listopada 2020 r. zorganizowano nują, jest niestety ograniczona. Tego dnia Produktów Nawozowych. akcję „Zbiórka krwi na Barbórkę”, dołożyła mieszkańcy Staszowa mieli możliwość oddać wszelkich starań, by oddawanie krwi przebiegło krew na miejscu, bez konieczności wyjazdu do Przekazane środki ochrony trafiły do potrze- w komfortowych warunkach. Na medal spisali się oddalonych o kilkadziesiąt kilometrów Kielc bujących jeszcze przed świętami Bożego też uczniowie szkoły należący do Młodzieżowego czy Sandomierza, gdzie działają stałe punkty Narodzenia i przyczyniły się do poprawy bez- Klubu Honorowych Dawców Krwi przy LO w Sta- Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwio- pieczeństwa podopiecznych obu placówek. szowie, którzy licznie dopisali, podobnie jak lecznictwa. członkowie 10. Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej i mieszkańcy Staszowa. Akcja dedykowana była 15-letniej Klaudii z Bie- lin, u której w marcu zdiagnozowano RMS – no- Członkowie Klub HDK PCK „Krewniacy” Grupa Azoty ZAK S.A. zawsze stara się wychodzić W związku z pandemią koronawirusa zapotrze- wotwór złośliwy tkanek miękkich. Pojawili się działający przy Grupie Azoty Siarkopol w Grzybowie. naprzeciw potrzebom lokalnych społeczności bowanie na krew jest zdecydowanie większe również krwiodawcy, którzy swoją krew chcieli Fot. archiwum GA Siarkopol

POWRÓT – SPIS TREŚCI 12 MAGAZYN • ambasadorzy ambasadorzy • MAGAZYN 13

Doktorantka Wiktoria Tomal (Politechnika Krakowska) – Grupa Azoty S.A.

Grupa Azoty od lat zmienia oblicze chemii i dyktuje nowe trendy na rynku chemicznym nie tylko w Polsce, ale też w Europie i na świecie. Nie da się ukryć, że ma długą i znaczącą dla Polski historię, przez co firma jest znana, choćby z nazwy, większości Polakom. Możliwość współpracy z Grupą Azoty była dla mnie od dawna jednym z punktów „must have” i cieszę się, że w tym roku taką współpracę udało się nawiązać. Głęboko wierzę, że pomimo iż nasza relacja zaczyna się od kwestii PR-owych, to zakończy się ciekawym projektem naukowym z obopólną korzyścią. Stawiam na kreatywność i zaangażowanie ze strony studentów, a także samorządów studenckich i doktoranckich. Mamy zaplanowane liczne inicjatywy, m.in. cykl wykładów pt. „Przemysł na Ambasadorzy wyciągnięcie ręki”, czyli wykłady dla studentów i doktorantów z ekspertami z Grupy Azoty, czy spotkania pod hasłem „success stories” z absolwentami naszej uczelni. Będą organizowane także liczne webinaria, m.in. z profesjonalnym rekrutem z Grupy Azoty. Deklaruję pomoc w organizacji – czas na wspólne staży dla najlepszych studentów w Grupie Azoty.

wybrani Studentka Magdalena Zawadzka (Politechnika Śląska) – Grupa Azoty Kędzierzyn Mirosław Biedroń ciekawe działania Po zakończeniu III roku studiów Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A. umożliwiła mi odbycie miesięcznych praktyk zawodowych w biurze technologicznym na Wydziale Amoniaku. Ponadto zdobyłam także wiedzę i umiejętności na innych Wydziałach w Jednostce Produkcyjnej Nawozy: na wydziałach kwasu azotowego, mocznika oraz saletrzaku. Ze względu na bardzo dobrą i interesującą współpracę podczas praktyk, a także moje zainteresowanie chemią i chęć poszerzenia wiedzy oraz zdobycia doświadczenia zawodowego w branży chemicznej, postanowiłam spróbować swoich sił jako Ambasador Marki Grupa Azoty. Utworzę profil Ambasadora Marki w mediach społecznościowych, na którym zamieszczę artykuły dotyczące profilu firmy oraz perspektyw pracy i rozwoju w Grupie Azoty, a także posty i filmy o tematyce związanej z działalnością Grupy. Zorganizuję m.in. warsztaty Wiktoria, Magdalena, informacyjne dedykowane studentom i doktorantom uczelni, chcącym rozpocząć praktykę, staż, Katarzyna i Michał – pracę bądź realizację badań w ramach pracy naukowej w Grupie Azoty. Przygotuję też konkursy to imiona nowych wiedzy z nagrodami rzeczowymi o Grupie Azoty. Ambasadorów Marki Grupa Azoty. Do IV edycji programu aplikowała rekordowa liczba ponad 60 osób. Zgodnie Studentka Katarzyna Tutaj (Politechnika Warszawska) – z zasadami programu każda Grupa Azoty Puławy z czterech głównych spółek Grupy Azoty wybrała po Jako Ambasador Marki chciałabym zachęcić studentów do współpracy z Grupą Azoty na jednym Ambasadorze, który początkowych etapach ich działalności naukowej, czyli przy realizowaniu prac dyplomowych – będzie reprezentował markę inżynierskich oraz magisterskich. Chciałabym również stworzyć studentom możliwość poznania profilu działalności Grupy Azoty poprzez organizowanie webinarów, czyli zdalnych spotkań, w roku akademickim. na których mogliby zapoznać się z informacjami dotyczącymi Grupy. W celu utrwalenia oraz praktycznego wykorzystania wiedzy zdobytej na spotkaniach, po webinarach chciałabym Wiceprezes Zarządu Grupy Azoty S.A. organizować konkursy wiedzy dotyczącej Grupy Azoty. Jeśli sytuacja pandemiczna w kraju oraz Grzegorz Kądzielawski z jedną regulacje wewnętrzne uczelni na to pozwolą, chciałabym zorganizować wycieczkę dla studentów z Ambasadorek do Grupy Azoty w Puławach. Uważam, że najlepszą formą promocji Grupy Azoty może być podjęcie współpracy z jednostkami Politechniki Warszawskiej, dlatego chciałabym stworzyć studentom możliwość poznania Grupy Azoty poprzez zaproszenie firmy do udziału w projektach Biura Karier czy też Kół Naukowych i Organizacji Studenckich naszej uczelni. łównym celem programu jest długofalo- naszej Grupy Kapitałowej w środowisku akade- tów i doktorantów, bieżące śledzenie działań Gwa współpraca z wyłonionymi podczas mickim. Cieszę się, że sporo inspirujących działań Grupy w mediach branżowych, zamieszczanie naborów do programu studentami czy dokto- przed nami – podkreśla Grzegorz Kądzielawski, materiałów informacyjno-promocyjnych na rantami, tak aby pełniąc rolę Ambasadorów, Wiceprezes Zarządu Grupy Azoty S.A. portalach społecznościowych. Ambasadorzy reprezentowali największy koncert chemiczny wspierają także Grupę Azoty przy spotkaniach, Student Michał Tolko (Uniwersytet Szczeciński) – Grupa Azoty Police na uczelniach i czuli się częścią Grupy Azoty. Nowymi Ambasadorami Marki Grupa Azoty seminariach, warsztatach, wydarzeniach – tak- Gdy rok temu zobaczyłem plakat z rekrutacją Ambasadora Marki Grupy Azoty Police na moim zostali: doktorantka Wiktoria Tomal (Politech- że w formule on-line i informują opiekuna o wy- wydziale, pomyślałem, że warto byłoby spróbować. Ambasador marki w największym koncernie Z powodu sytuacji epidemiologicznej inaugu- nika Krakowska) – Grupa Azoty S.A., studenci: darzeniach organizowanych na uczelniach. chemicznym w Polsce to szansa na rozwój i zebranie doświadczenia do dalszego rozwoju. racyjne spotkanie odbyło się w formule on-line. Michał Tolko (Uniwersytet Szczeciński) – Grupa Jednakże dopiero w tym roku udało się osiągnąć ten cel. Jako Ambasador Marki Grupy Azoty Nowi ambasadorzy nagrali więc filmy i w nich Azoty Police, Katarzyna Tutaj (Politechnika Na najlepszych Ambasadorów czeka m.in. Police na początku przyszłego roku spotkam się z przewodniczącymi samorządów studenckich oryginalnie przedstawili swoje pasje oraz Warszawska) – Grupa Azoty Puławy, Magdalena wsparcie w realizacji własnych projektów na- w Szczecinie w celu zaplanowania wspólnej aktywności dla studentów i uczniów szkół średnich. Zaproponuję wycieczki, webinary, spotkania ze specjalistami Grupy Azoty, konkursy z nagrodami. pomysły na współpracę z Grupą Azoty. Zawadzka (Politechnika Śląska) – Grupa Azoty ukowych oraz płatne staże. Ponadto otrzymują Również będziemy otwarci na sugestie płynące od przewodniczących. Ze względu na studentów Kędzierzyn. miesięczne wynagrodzenie, mają możliwość anglojęzycznych i nie tylko ciekawym wydarzeniem będzie webinar w języku angielskim ze – Jestem pod wrażeniem propozycji przedstawio- udziału w spotkaniach z przedstawicielami specjalistą firmy Hyundai Engineering, która buduje nową fabrykę propylenu i polipropylenu nych przez Ambasadorów. Zaprezentowali intere- Do zadań Ambasadora należy aktywna szczebla menedżerskiego Grupy Azoty czy też w Policach. sujące, autorskie pomysły na promowanie marki promocja marki Grupa Azoty wśród studen- możliwość poznawania naszych zakładów.

POWRÓT – SPIS TREŚCI 14 MAGAZYN • profesjonaliści profesjonaliści• MAGAZYN 15

bami fizycznymi. Reprezentujemy swoje firmy osobowość, uczy mnie zarządzania, cierpli- mówiąc: specyfika naszej spółki sprawia, że re- i w ich imieniu prowadzimy rozmowy. Każdy wości, panowania nad emocjami. W karierze lacje biznesowe z naszymi dostawcami buduje- z nas ma do osiągnięcia cel. Partnerzy przy zawodowej każdego człowieka bardzo ważnym my od wielu lat. Dlatego przejście na spotkania stole znają swoje mocne i słabe strony, aspektem jest to, jakich ludzi spotykamy on-line w krótkim okresie nie zaburza naszych Zazwyczaj to, co najtrudniejsze, i to determinuje dyskusję. na swojej drodze, biorców czy dawców. Ja relacji. Problemy dostrzegamy jednak z nowy- miałam wiele szczęścia, bo zwykle spotykałam mi dostawcami, gdzie ten kontakt bezpośredni Nasi główni kontrahenci to duże korporacje tych, co dają swoją energię, dzielą się wiedzą, jest bardzo ważny, po to aby się zaprezento- i zakłady produkcyjne z całego świata. Często napędzają do rozwoju. I dlatego mój sukces wać, przedstawić firmę i nawiązać relację. Zda- to nasza konkurencja w obszarach sprzeda- zawodowy to również ich sukces i nigdy o tym rzają się też sytuacje, że w spółkach zmieniają żowych, dlatego negocjacje nie dzielą się na nie zapominam. się osoby odpowiedzialne za sprzedaż danego damskie i męskie. Bywa, że są twarde i trudne, surowca i brak możliwości przedstawienia daje największą bez zbędnych emocji. Ale pierwiastek męski się i poznania jest kłopotliwy. Drugą ciemną zawsze jest, bo koledzy składają mi życzenia stroną lockdownów w handlu jest oczywiście na dzień chłopaka (śmiech). brak wszelkich konferencji, na których można było odbyć spotkania z kontrahentami z całego Jak wygląda Pani doświadczenie w bizne- świata. Wiedza, którą możemy tam pozyskiwać sie? Jakie były początki i czy był to Pani o rynku, jest bezcenna i tego brakuje najbar- Rozmowa z Ewą Górą – satysfakcję zawód marzeń? dziej. Ale czekamy z niecierpliwością na powrót dyrektorem Departamentu Swoją karierę zawodową rozpoczęłam w Gru- do sytuacji sprzed pandemii i mamy nadzieję, Zakupów Surowców Strategicznych pie Azoty w Tarnowie zaraz po ukończeniu że ten rok umożliwi nam spotkania, choćby Kornelia Przygoda w Grupie Azoty Police. Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Ale tak Jako ciekawostkę dodam, że w niewielkim stopniu. naprawdę wszystkiego nauczyłam się dopiero moim pierwszym przełożonym w pracy. Jako referent w zakupach strategicz- była kobieta – silna, Jakie różnice można dostrzec przy negocja- ani Dyrektor, handel surowcami to nych pracę zaczynałam od nauki obsługi faksu niezależna i pracowita. cjach z przedstawicielami firm europejskich Pobszar raczej zdominowany przez (śmiech). Teraz wydaje się bardzo zabawne, ale Dała mi wiele wsparcia i była i np. firm z krajów arabskich? mężczyzn. Jak odnalazła się Pani w tym wtedy to było nasze narzędzie pracy. Małymi moim pierwszym wzorem Obserwując sytuację na przestrzeni lat, można świecie? Czy kobiecie trudniej negocjuje krokami uczyłam się biznesu od swoich przeło- kobiety właśnie w tym męskim zauważyć, że te różnice coraz bardziej się się kontrakty, a może wręcz przeciwnie? żonych, od partnerów biznesowych. Poznawa- świecie. Pozdrawiam Cię zacierają. Duże firmy spoza Europy, nie tylko Należałoby doprecyzować, że to nie handel łam firmę, uczyłam się procedur i zarządzeń. arabskie, bo dotyczy to również firm z Azji, serdecznie, Edyta. surowcami zdominowany jest przez mężczyzn, Po trzech miesiącach pracy musiałam zdać intensywnie pracują nad tym, aby różnice a wynika to ze specyfiki naszej spółki – typowo egzamin przed swoimi przełożonymi. kulturowe pomiędzy naszymi kontynentami produkcyjnej, działającej w branży chemicznej. nie wpływały na biznes. Często swoich kluczo- Obserwując rynek, naszych kontrahentów, To nie banał, gdy się mówi, że jak kochasz wych managerów wysyłają na studia do Europy można powiedzieć, że jest normą, iż przedsię- swoją pracę, to nigdy nie będziesz musiał Jak światowa pandemia wpłynęła na i tam uczą się technik negocjacji, zachowań biorstwa produkcyjne zdominowane są przez pracować. Nieustannie starałam się wkładać relacje biznesowe? Czy zrezygnowano ze potrzebnych do zrozumienia Europejczyków. mężczyzn, bez względu na kraj, w którym serce w to, co robię, bez różnicy – czy kiedy spotkań bezpośrednich na rzecz wirtual- I to naprawdę jest widoczne. Przez krótki czas działają. Kiedy zaczynałam swoją pracę w Gru- byłam referentem, czy obecnie, gdy jestem dy- nych negocjacji? współpracowałam z managerem z firmy maro- pie Azoty w 2000 r., byłam dzień po obronie rektorem. Zawsze ciekawiła mnie sama firma, Niestety tak, a siedzenie przy biurku to naj- kańskiej, który większość życia współpracował pracy magisterskiej i szczerze, to wcale nie do czego służą surowce, które kupuję. Staram większy ból dla handlowca. Ale tak poważnie z rynkiem amerykańskim i było nam bardzo zastanawiałam się, czy to bardziej męski świat się być czynnym uczestnikiem wszystkich pro- czy kobiecy. Ogromnie cieszyłam się ze swojej cesów zachodzących w firmie. Nawet jeśli na pierwszej pracy, z nowych wyzwań i pracy początku pracy ta moja cegiełka wkładu była Kopalnia ilmenitu w Norwegii – firma Titania w firmie, która nie jest przeciętną firmą han- niewielka, to z czasem z tych cegiełek powstaje dlowo-usługową. Nigdy nie miałam poczucia kształt, przestrzeń do zagospodarowania. wewnątrz spółki czy z otoczenia rynkowego, W końcu całe nasze życie, jak i firmę budujemy że jest to biznes zarezerwowany tylko dla z takich małych cegiełek. A jeżeli jeszcze lubi- mężczyzn. Jako ciekawostkę dodam, że moim my to, co robimy i po części staje się to naszym pierwszym przełożonym była kobieta – silna, hobby, to dla mnie stanowi największy sukces. niezależna i pracowita. Dała mi wiele wsparcia i była moim pierwszym wzorem kobiety wła- Mój zawód marzeń – patolog sądowy. Jak śnie w tym męskim świecie. Pozdrawiam Cię widać, daleko odpłynęłam od swoich marzeń serdecznie, Edyta. (śmiech). Ale może pewne męskie pierwiastki mojego charakteru pomagają mi w tym, co Odpowiadając na drugą część pytania – jak robię, i teraz już nie wyobrażam sobie pracy negocjuje się kontrakty kobiecie? Otóż bardzo w innym zawodzie. Od 20 lat pracuję w han- różnie to wygląda. Nasi dostawcy są bardzo dlu – zaczynając jako referent ds. zakupów, zróżnicowani kulturowo i rzeczywiście w re- przez kierownika Działu Zakupów Surowców lacjach z dostawcami europejskimi to kultura Strategicznych, członka Zarządu i dyrektora firmy decyduje o sposobie negocjacji, bez Handlu i Logistyki w Grupie Azoty Siarkopol, po znaczenia, czy jest się kobietą czy mężczyzną. dyrektora departamentu Surowców Strategicz- Siadając do rozmów z kontrahentem, aby być nych w Policach. Każdy okres w mojej pracy Ewa Góra profesjonalnym, obie strony przestają być oso- daje mi nowe doświadczenia, rozwija moją

POWRÓT – SPIS TREŚCI 16 MAGAZYN • profesjonaliści rozwój • MAGAZYN 17 Łukasz Apostel, Anna Bojeczko

trudno negocjować. Był wybuchowy, emocjo- nalny, negocjacje trwały godzinami. W roz- mowach z Europejczykami są to zachowania w ogóle nie do zaakceptowania.

Firmy z krajów arabskich preferują kontakty Podwójny W grudniu 2020 r. Wydział Kwasu Azotowego bezpośrednie, spotkania, w których uczestni- w Grupie Azoty ZAK S.A. obchodził dwa czy wiele osób z różnych obszarów ich biznesu. wyjątkowe jubileusze – 10. urodziny instalacji Są bardzo gościnni i otwarci, ale na to trzeba TKV i 25-lecie instalacji TKIV. Z tej okazji trochę dłużej popracować. Wymaga to bardzo w krótkiej serii artykułów przedstawimy dużego profesjonalizmu w relacjach i cier- najciekawsze fragmenty historii wydziału. pliwości, i wtedy rzeczywiście darzą swoich jubileusz, cz. 1 Wiedzę i wspomnienia uzyskaliśmy z pierwszej partnerów biznesowych wielkim szacunkiem. ręki – od wieloletnich pracowników zakładu, którzy byli obecni w kluczowych dla instalacji Jak przygotowuje się Pani do negocjacji? momentach. Mówimy tu o surowcach strategicznych, Kwas IV, które kupujemy często w krajach dla nas „egzotycznych”. Czy wystarczy poznać potencjalnego kontrahenta? Czy trzeba jed- czyli jak zbudować instalację i załogę od podstaw nak poznać bliżej także kulturę, zwyczaje i tradycje panujące w danym kraju? Grupa Azoty Police ma spośród spółek GK 1994 r., w wyniku likwidacji fabryki najwięcej biznesów w tzw. egzotycznych Wwe francuskim Lievin, pojawiła się Instalacja w rozruchu miejscach, ale są to bardzo ciekawe wyzwania. oferta zakupu instalacji do produkcji kwasu Fot. Bogusław Rogowski Zadania dostarczają dużo stresu, ale z drugiej azotowego, stosunkowo nowoczesnej jak na strony dają także wiele satysfakcji, wiedzy tamte czasy. W związku z tym, że cena wynosiła poznawczej o miejscach, w które nie każdy 1/10 wartości nowej instalacji, żal było nie może dotrzeć. Głównie mam na myśli kopalnie Kopalnia soli potasowej skorzystać. Zakupiona aparatura została zde- fosforytów, kopalnie soli potasowej, kopalnie na Białorusi w Soligorsku, BPC montowana, przetransportowana barkami do ilmenitu, porty załadunkowe w krajach arab- Kędzierzyna-Koźla i wykorzystana do budowy skich. Ale aby zrozumieć ten biznes, wielkość instalacji kwasu azotowego IV na terenie Grupy i powagę naszych dostawców, taka wiedza Chyba najdziwniejsze były moje pierwsze kon- Poukładane od lat – choć nie należy do stan- Azoty ZAK. jest niezbędna przy negocjacjach. Ze wzglę- takty z Japończykami. Od zawsze przyjeżdżali dardowych i ciągle jestem w podróży. du na wolumeny surowców, jakie kupujemy na spotkanie w minimum sześć osób, pomimo Puzzle, do których nie dołączono instrukcji w Policach, wiedza o najmniejszym szczególe iż połowa nie mówiła po angielsku. Witali się Co jest najtrudniejsze w Pani pracy zawodo- Demontaż przeprowadziła firma Mostostal dotyczącym załadunków w portach, pojem- tylko z mężczyznami, więc miałam zabawną wej? Co sprawia największą satysfakcję? Zabrze pod nadzorem Biura Projektowo- nościach magazynowych, warunków pogodo- sytuację, bo podali rękę wszystkim panom Zazwyczaj to, co najtrudniejsze, daje najwięk- -Konstrukcyjnego, działającego ówcześnie wych to konkretny koszt dla firmy. Niewiedza włącznie z naszym kierowcą, a ja musiałam szą satysfakcję. Poznawanie nowych miejsc, w strukturach zakładów. – Zadaniem projektan- może nas wiele kosztować. się zadowolić skinieniem głowy (śmiech). Ale nowych ludzi, o tak odmiennej kulturze niż tów była szczegółowa inwentaryzacja rysunko- jak powiedziałam, były to początki ich wizyt nasza, rekompensują często trudy podró- wa instalacji oraz oznakowanie wszystkich jej W sformułowaniu „poznać potencjalnego w Europie i obecnie sytuacja jest zupełnie ży, ciągłych nieobecności w domu, stresu elementów – opowiada Zygmunt Bakaj, który klienta” nie mieści się tylko proces poznaw- inna, chociaż bardzo przestrzegają hierarchii związanego z negocjacjami. Bywały okresy, jako Główny Inżynier Realizacji Inwestycji czy samego człowieka, z którym rozma- korporacyjnej. Dotyczy to nie tylko rozmów że w ciągu jednego tygodnia byłam w Paryżu, nadzorował zadanie. Początek budowy instalacji wiamy. Rzeczywiście trzeba poznać firmę, handlowych, ale nawet usadowienia osób Maroku, Dakarze, Warszawie i prosto z samolo- kwasu azotowego IV jej zwyczaje, kulturę i zawsze podchodzić w taxi czy chociażby tego, że najniższy rangą tu biegłam na uczelnię, gdzie uczęszczałam na Fot. Bogusław Rogowski Z uwagi na gabaryty elementów insta- z szacunkiem do obyczajów kraju, w którym wciska guzik w windzie, bez znaczenia, czy jest studia MBA. I dopiero w niedzielę po zajęciach lacji – w szczególności kolumny absorp- jesteśmy. Arabowie bardzo to doceniają kobietą czy mężczyzną. wracałam do Szczecina. cyjnej – uznano, że jedynym możliwym i szanują, są wyjątkowo wyczuleni na brak środkiem transportu jest w tym przypad- szacunku do ich kultury i religii. Sami bardzo Jakie cechy charakteru powinien posiadać Realizacja tak wielu działań naraz daje mi ku transport wodny. – Po polskiej stronie się starają uczyć naszych europejskich trady- dobry handlowiec? niesamowitą satysfakcję. Choć czasem takie transport zaplanowano po Odrze, która cji i zachowań – nawet czasem przepuszczą Musi być ekstremalnie odporny na stres, intensywne momenty w życiu pozwalają doce- ma połączenie z naszymi zakładami. Do mnie pierwszą w drzwiach (śmiech). Mimo iż bardzo komunikatywny i moje ulubione słowo nić własną kanapę (śmiech). Powrót do pracy portu rzecznego w Cigacicach wszystko współpracujemy ze sobą wiele lat, przygoto- z ang. open-minded. Jest to umysł otwarty z dobrze wynegocjowanym kontraktem dla odbywało się sprawnie. Niestety, w tym wanie do każdych negocjacji jest bardzo skru- na zmiany, na swoich klientów, absolutnie na spółki to zwieńczenie naszej pracy. Podkreślę miejscu poziom wody był tak niski, że nie pulatne. Profesjonalizm i wiedza rynkowa to wszystko, zgodnie z zasadą: jedyne, co nas naszej wspólnej pracy, bo pracujemy w zespole dało się dalej płynąć. Podjęto decyzję jedyna broń, którą można osiągnąć zamie- ogranicza, to nasza własna wyobraźnia. Sukces zakupowym, który obecnie ma dziewięć osób. o częściowym odciążeniu barek i przeła- rzone cele, z tak dużymi dostawcami, z jakimi jest efektem ciężkiej pracy, cierpliwości, poko- Sukcesy mojego departamentu to sukcesy dunku. Dodatkowo spuszczono wodę ze współpracuje spółka. ry i wiary, że wszystko w życiu jest możliwe. wszystkich tych osób, ich codziennej pracy, zbiornika nyskiego, by transport mógł być rzetelności i profesjonalizmu. A wspólnie osią- kontynuowany – mówi Zygmunt Bakaj. Z jakim najdziwniejszym/najciekawszym Pani funkcja wiąże się z częstymi podróża- gnięty cel to największa satysfakcja z pracy. zwyczajem spotkała się Pani w trakcie po- mi służbowym. Jak to przekłada się na Pani We wrześniu 1994 r. 30 aparatów, dejmowanych w swojej karierze negocjacji? życie prywatne? Dziękuję za rozmowę. 11 agregatów pompowych, turbozespół

POWRÓT – SPIS TREŚCI 18 MAGAZYN • rozwój rozwój • MAGAZYN 19

spół do pracy bez odpalania jeszcze procesu. Następnie bez większego problemu nastąpiło uruchomienie całej instalacji – relacjonuje Jerzy Chmielewski, ówczesny mistrz w Centralnym Wydziale Remontów Maszyn w Zakładach Azotowych Kędzierzyn, dziś pracownik Grupy Azoty Prorem. Od lewej: Jerzy Chmielewski i Feliks Meisner przy remoncie turbosprężarki Fot. Bogusław Rogowski Dla instalacji zaprojektowano nową chłodnię kominową, która wraz pompownią została uruchomiona w czerwcu 1995 r. Zamontowano nowoczesny system sterowania oraz wznie- siono zbiornik stokażowy kwasu azotowego o pojemności 500 m3. kwasu nie miałem wcześniej nic wspólnego. W pół roku nauczyliśmy się obiegów, technologii Człowiek, który znał się na turbinach produkcji kwasu i obsługi systemu sterowania – Jak wiadomo, niniejsza opowieść nie dotyczy opowiada Marcin Rak. instalacji bezobsługowej. Do pełnego sukcesu, obok nowoczesnej aparatury, brakowało Godzina zero więc wykwalifikowanej załogi. Powiedzieć, że Start instalacji kwasu azotowego IV oznaczał Jan Wilk formowanie zespołu przypisanego do kwasu dla zakładu duży skok technologiczny. Nowa IV przebiegło niestandardowo, to jakby nie instalacja pracowała przy innych ciśnieniach i wspomniana kolumna absorpcyjna szczęśli- powiedzieć nic. (była dwuciśnieniowa, a wcześniejsze kwas wie dobiły do zakładowego portu, skąd zostały I i II – jednociśnieniowe). Kluczowa była jednak przetransportowane na plac budowy. różnica w sterowaniu – w starszych instala- Rozwiązaniem okazał się Jan Wilk, do dziś przeżyciem, bo wcześniej byłem elektrykiem, cjach było ono oparte na pneumatyce, w no- Przegląd i renowacja określany przez pracowników jako mentor a tu miałem poczucie, że na niczym się nie wej – na elektronice, czyli komputerach. Dzięki Ze względu na stan techniczny aparatów i ikona. W zakładach przepracował 42 lata, znam i wszystkiego muszę nauczyć się od temu proces był bardziej wydajny i energo- konieczny okazał się remont, a w niektórych z czego 20 w Wydziale Kwasu Azotowego. – We- nowa – opowiada Krzysztof Krzysik, dziś na oszczędny. Zmiany przyniosły także olbrzymi przypadkach odtworzenie – m.in. przegrzewa- zwał mnie do siebie ówczesny członek Zarządu, stanowisku mistrza. spadek emisji do atmosfery oraz poprawę cza amoniaku i chłodnicy powietrza. świętej pamięci pan Witek Żak i powiedział tak: jakości kwasu. „Wilk, pójdziecie na kwas IV, bo trzeba go uru- W dwudziestokilkuosobowej grupie nowo – Udostępniono nam miejsce, gdzie mogliśmy chomić. Wy się znacie na turbinach parowych, przyjętych prawie nie było osób z wykształce- – Po raz pierwszy uruchomiliśmy instalację przejrzeć wszystkie przywiezione urządze- a ja nie mam nikogo innego”. Tak więc przesze- niem chemicznym. Mistrzowie zmian i sterow- 6 grudnia 1995 r. po południu, oczywiście przy nia. Po montażu turbozespołu do zakładów dłem jako starszy mistrz z Wydziału Amoniaku niczy mieli za sobą doświadczenia w produkcji zwiększonej obsadzie. Kilkanaście razy urucha- przyjechał przedstawiciel producenta – firmy na Wydział Kwasu IV. Przyszła na wydział grupa w ZAK, jednak kwas azotowy był dla wszyst- mialiśmy i odstawialiśmy, jednak wszystko odby- MAN GHH i wspólnie z nami przeprowadzał nowych, bardzo młodych pracowników, dla kich nowością i niemałym wyzwaniem. Podjęto ło się zgodnie z planem – mówi Marcin Rak. montaż końcowy, czyli pasowanie wirników, których była to pierwsza praca, a oprócz nich więc decyzję o wysłaniu pracowników w kilku przygotowanie turbozespołu do uruchomienia. parę osób przeszło ze mną z Wydziału Amonia- turach na szkolenie do Tarnowa, by zobaczyli, Bez wątpienia o powodzeniu przedsięwzięcia Po zakończeniu tych prac w pierwszej kolejności ku. To było duże wyzwanie i odpowiedzialność, jak działa tamtejsza instalacja. zdecydowało zaangażowanie załogi, która od została uruchomiona turbina parowa, gdzie bo nasza wiedza na temat nowej instalacji była lat tworzy zgrany zespół w ramach rozbudowu- sprawdzaliśmy poprawność jej działania. Po Marcin Rak niewielka. Muszę jednak przyznać, że wszyscy – Oglądaliśmy, ale niewiele z tego wszystkiego jącego się wydziału. – Kapitałem tej instalacji pozytywnych próbach uruchomiliśmy turboze- ambitnie podeszli do nowego zadania i szybko rozumieliśmy. Chodziłem za panem Jasiem byli, są i będą ludzie. Staramy się, by zawsze się uczyli. Pracowaliśmy wtedy bardzo inten- Wilkiem i słuchałem pytań, które zadaje oprowa- panowała u nas rodzinna atmosfera – podkreśla sywnie – relacjonuje Jan Wilk, który w 2015 r. dzającym. Ciągle mówili o jakimś kondensato- Marcin Rak. – Na przestrzeni lat zawiązywały Krzysztof Krzysik przeszedł na zasłużoną emeryturę. rze, więc w końcu zapytałem: panie Janku, gdzie się grupy znajomych, byliśmy gośćmi, a czasem W tamtym czasie zakład borykał się z brakami jest ten kondensator? Wcześniej jako elektryk nawet fotografami na weselach kolegów z pracy. kadrowymi. Wielu pracowników w stopniu Na głęboką wodę oglądałem takie małe kondensatory, np. w ra- Z załogi, która uruchamiała instalację, zostało mistrza, w tym trzech w samym Wydziale – Trzeba powiedzieć, że szefostwo zaufało diach. Wszyscy zaczęli się śmiać, pan Janek na 9 osób. Nadal stanowimy trzon zespołu, ale jed- Kwasu Azotowego, wybierało się na emeryturę. bardzo młodym ludziom – podkreśla Marcin to: odwróć się. Patrzę, a za mną potężny aparat. nocześnie następuje zmiana pokoleniowa – w tej Dodatkowym czynnikiem wpływającym na Rak, który znajdował się w grupie pracowni- No skąd miałem wiedzieć (śmiech)? Później chwili przyjmujemy dwudziestolatków – dodaje. niedobór obsady produkcyjnej była równolegle ków z Wydziału Amoniaku, posiadających już stopniowo uczyliśmy się instalacji za pomocą prowadzona reorganizacja – tworzenie wy- wstępne doświadczenie w pracy na instalacji schematów, mieliśmy je wydrukowane w wiel- Jak wspomina załoga Wydziału Kwasu twórni klejów, mocznika i formaliny. Z proble- produkcyjnej. – Miałem wtedy 28 lat i zostałem kich formatach – wspomina Krzysztof Krzysik. Azotowego, już z końcem lat 90. zaczęło mu doskonale zdawał sobie sprawę Witold Żak, mistrzem zmiany, a pracownicy mojej zmiany się mówić o stawianiu kolejnej instalacji – kierownik Zakładu Nawozów. śmiali się, że zawyżam średnią wieku. Stworzenie załogi z młodych osób z niewielkim kwasu V. Jak się okazało, na to jednak – Musimy dokonać naboru, przyuczyć tych ludzi doświadczeniem było ryzykowne, jednak czas trzeba było czekać do 2010 r., a więc 15 lat. do obsługi nowoczesnych instalacji, nowocze- Z początkiem maja 1995 r. rozpoczęły się pokazał, że okazało się strzałem w dziesiątkę. Ale o tym opowiemy w kolejnym artykule. snych systemów sterowania. Podania w Kadrach szkolenia dla całej obsady kwasu IV. – Na po- czekają – musimy tę kwestię jak najszybciej roz- czątku gdy nas przyjęto, przyporządkowano – Trzeba ich było nauczyć, co to jest bypass, wiązać – powiedział w wywiadzie dla „Trybuny nas do zmian na kwasie I. Rozpoczęcie pracy wajcha, zawór czy nawet w którą stronę się kręci Kędzierzyńskich Azotów” w 1994 r. w zakładach chemicznych było dla mnie sporym zawór. Ja także się uczyłem, bo z produkcją

POWRÓT – SPIS TREŚCI 20 MAGAZYN • środowisko środowisko • MAGAZYN 21 Firma odpowiedzialna środowiskowo – czyli jaka? Iwona Drozdowicz-Tomaszek Rozmowa z Joanną Maj, Kierownikiem Działu Ochrony Środowiska w Grupie Azoty ZAK S.A.

równoważony rozwój dla przemysłu che- dliwego, zdrowego i przyjaznego środowi- jednak podkreślić, że obiektywnie sytuacja Zmicznego jest w coraz większym stopniu sku systemu żywnościowego tzw. od pola w zakresie benzenu poprawiła się w ostatnich oparty na działaniach z zakresu ochrony śro- do stołu, latach. Wyznaczone pomiarami automatycznymi dowiska. Tego oczekują klienci, dostawcy, • zmiany oferty produktowej (np. nowe na stacji w Kędzierzynie-Koźlu stężenie średnio- a także społeczność lokalna. W listopadzie plastyfikatory) można zaliczyć do priorytetu roczne od kilku lat kształtuje się poniżej dopusz- brała Pani udział w debacie Polskiej Izby promowania bezpiecznych i zrównoważo- czalnej wartości średniorocznej, a w ubiegłym Przemysłu Chemicznego, w której pojawiły Joanna Maj, nych chemikaliów. roku wyniosło niewiele ponad połowę wartości się opinie, że bycie „prośrodowiskowym” Kierownik Działu dopuszczalnej. Dlatego też aktualny program jest obecnie koniecznością biznesową. Czy Ochrony Środowiska W jaki sposób monitorujemy poziomy emisji ochrony powietrza nie obejmuje benzenu. zgadza się Pani z tą tezą? w Grupie Azoty w naszej spółce i czy spełniamy wszystkie Zrównoważony rozwój, działania prośrodowisko- ZAK S.A. wymagania? W zrównoważonym rozwoju nie sposób po- we to nie tylko konieczność biznesowa. Ochrona Monitorujemy emisje poprzez pomiary ciągłe minąć trudnego czasu pandemii COVID-19. środowiska ma być fundamentem dalszego na emitorach energetycznych i pomiary okresowe Czy obszar ochrony środowiska odczuł jej rozwoju gospodarczego i społecznego obszaru na głównych emitorach instalacji produkcyjnych. wpływ? Unii Europejskiej, która jest niewątpliwym liderem Dokładamy wszelkich starań, by spełniać wszyst- Na poziomie UE czas pandemii nie tylko nie zmian w tym obszarze. kie wymagania. Jest to priorytet naszych działań. wstrzymał prac nad nowymi, bardziej ambitnymi celami środowiskowymi, ale wręcz wskazuje się Czym jest strategia unijna Europejski Zielo- Czym są Programy Ochrony Powietrza? na szansę wzięcia aktywnego udziału w procesie ny Ład i dlaczego jest ważna dla przemysłu Podstawą tych programów są pomiary immisji, „zielonej” transformacji podczas odbudowy- chemicznego? a takich już od lat nie robimy. Są one ustalane dla wania dotkniętych kryzysem gałęzi gospodarki. Komunikat w sprawie Europejskiego Zielonego obszarów, na których niedotrzymane są standar- Na poziomie krajowym również nie ograniczono Ładu został opublikowany w grudniu 2019 r. dy jakości powietrza. Uchwalony w lipcu 2020 r. nam żadnych obowiązków ani istotnych dla Z punktu widzenia przemysłu to wyzwanie Program Ochrony Powietrza dla województwa nas wymagań prawnych. Tak więc pomimo porównywalne z wejściem do Unii Europejskiej. opolskiego został opracowany z uwagi na prze- częściowej pracy zdalnej realizujemy na bieżąco Wtedy musieliśmy dostosować prowadzoną kroczenia poziomów dopuszczalnych pyłu zawie- wszystkie obowiązki. działalność do kilkudziesięcioletniego dorob- szonego PM10 i PM2,5 oraz poziomu docelowego ku legislacyjnego UE – zmierzyć się m.in. ze benzo(a)pirenu. W minionym roku 2020 Grupa Azoty ZAK S.A. zintegrowanym podejściem do oddziaływania obchodziła 25 lat uczestnictwa w programie na środowisko, dostosowaniem instalacji do W nawiązaniu do tego programu miasto Odpowiedzialność i Troska, co zbiegło się wymagań najlepszych dostępnych technik (BAT), Kędzierzyn-Koźle prowadzi obecnie wiele z pierwszą w historii firmy i Polski nagrodą odpowiedzialnością za wprowadzone do obrotu kopalnych na rzecz paliw alternatywnych, Azoty będziemy sprawdzać możliwe rozwiązania na cel związany z dostarczaniem czystej pomiarów jakości powietrza, w szczególności CEFIC. To wielki sukces firmy i piękne pod- produkty i opakowania. w tym wodoru, w celu ograniczania emisji z dostosowaniem do zmieniających się przepisów i bezpiecznej energii, dla lokalizacji źródeł emisji benzenu – czy sumowanie 25-letniej działalności w pro-

z transportu. Ponadto ochrona i odbudowa i ograniczeń np. emisji CO2. • zamierzenia związane z wykorzystaniem nasza spółka ma coś wspólnego z tą emisją? gramie. Ćwierćwiecze w programie wiele Europejski Zielony Ład obejmie praktycznie ekosystemów i bioróżnorodności, np. poprzez wytwarzanych i składowanych odpadów Historycznie byliśmy źródłem emisji benzenu, musiało zmienić w naszej spółce. wszystkie dziedziny życia społecznego i go- obniżenie poziomu emisji zanieczyszczeń Czy Grupa Azoty ZAK z powodzeniem wpisu- wpisują się w priorytet mobilizacji na rzecz był to surowiec do produkcji bezwodnika kwasu W ciągu 25 lat realizacji programu Odpo- spodarczego. Najważniejsze dla nas będzie na rzecz nietoksycznego środowiska (w tym je się w trendy środowiskowe? Jakie kluczo- gospodarki o obiegu zamkniętym, maleinowego. Poziom emisji benzenu był kon- wiedzialność i Troska zakład diametralnie przyspieszenie dekarbonizacji i osiągnięcie ograniczanie emisji u źródła, nowe normy jako- we działania środowiskowe są realizowane? • plany uruchomienia laboratorium „wodo- trolowany, gdyż na głównym emitorze instalacji zmienił poziom oddziaływania na środowisko. neutralności klimatycznej do 2050 r., oddziele- ści powietrza, ochrona przed niebezpiecznymi Jak najbardziej wpisujemy się w trendy śro- rowego”, umożliwiającego badanie próbek prowadzony był pomiar ciągły. Instalacja została Zawdzięczamy to budowie nowych instalacji, nie wzrostu gospodarczego od wykorzystania chemikaliami) i inne. dowiskowe. Działania realizowane są w wielu zarówno z instalacji Grupy Azoty, jak i stacji wyłączona z ruchu w 2012 r., później została podnoszeniu poziomu usuwania zanieczyszczeń zasobów naturalnych, budowanie gospodarki obszarach: rozwoju, inwestycji, produkcji, komu- tankowania, to działanie związane z priory- fizycznie zlikwidowana, więc od wielu lat nie oraz rezygnacji z nieefektywnych środowiskowo o obiegu zamkniętym oraz ochrona zdrowia Wygląda na to, że te inicjatywy mocno nikacji. To nie tylko reagowanie na zmieniające tetem przyspieszenia przejścia na zrówno- mamy nic wspólnego z emisją benzenu. Zresztą technologii. Pozwoliło to na ograniczenie emisji i dobrostanu obywateli. wpłyną na obecną i przyszłą działalność się wymagania prawne, ale wręcz wyprzedzanie ważoną i inteligentną mobilność, odcho- przeprowadzone w 2012 r. przez Wojewódzkie- zanieczyszczeń do powietrza o ponad 80%, po- Grupy Azoty. Czy konieczność dostosowa- oczekiwań otoczenia. Mamy określone jasno dzenia od paliw kopalnych na rzecz paliw go Inspektora Ochrony Środowiska pomiary boru wód o ponad 50% i ilości odprowadzanych Pakiet inicjatyw składających się na Europejski nia się do wytycznych strategii wymusi priorytety, przykładowo: alternatywnych, pasywne benzenu, mające na celu identyfikację ścieków o ponad 60%. Najbardziej spektakular- Zielony Ład obejmuje również dostarczanie na nas wiele zmian? • modernizacja zakładowej energetyki, • prowadzone badania nad specjalistycznymi źródeł tego zanieczyszczenia, wykazały najniższe ne jest ograniczenie ilości składowanych odpa- czystej, przystępnej cenowo i bezpiecznej Przyszłe przepisy z pewnością w dużej mierze a właściwie nowe podejście do zagospo- nawozami wieloskładnikowymi, biode- stężenia benzenu w powietrzu właśnie w naszej dów o 100%, w ubiegłym roku nie zdeponowa- energii, budowanie i remontowanie w sposób wpłyną na działalność spółek chemicznych, darowania ciepła odpadowego (częściowa gradowalnymi otoczkami do nawozów lokalizacji. Rozumiem frustrację mieszkańców liśmy w środowisku odpadów pochodzących oszczędzający energię i zasoby, przyspiesze- jednak na ten moment nie zostały one szczegó- rezygnacja z węgla), które wpisuje się w bar- umożliwiającymi kontrolowane uwalnianie związaną z wieloletnim poszukiwaniem źródła z działalności produkcyjnej. nie przejścia na zrównoważoną i inteligentną łowo określone. Na razie wszystko jest na etapie dziej ambitne cele klimatyczne, składników itp. to ewidentne działania nadmiernych okresowo emisji benzenu, ale nie mobilność poprzez m.in. odchodzenie od paliw analiz. W ramach prac nad strategią w Grupie • plany zabudowy fotowoltaiki to odpowiedź w obszarze priorytetu stworzenia sprawie- jesteśmy adresatem tych zarzutów. Chciałabym Dziękuję za rozmowę.

POWRÓT – SPIS TREŚCI 22 MAGAZYN • wehikuł czasu wehikuł czasu • MAGAZYN 23

Promocja używania nawozów w rolnictwie (archiwum Grupy Azoty S.A.) Od rozpaczy do radości. Willa Kwiatkowskiego Eugeniusz Kwiatkowski z okien swojego domu widział tarnowską fabrykę. Za- mieszkał na prawie 4 lata w willi zbu- dowanej na wprost głównego budynku Jak jeden człowiek zakładów. Dyrektorówka nazywana też pałacykiem Mościckiego powstała w stylu Opracował: Mirosław Biedroń modernistycznym. Dyrektor i jego rodzina mieli do dyspozycji gabinet, 8 pokoi, uratował fabrykę 2 łazienki, 4 toalety, garderobę, 2 tarasy, kredens, spiżarnię i 2 służbówki oraz pięk- ny ogród. To tutaj przyjmował najważniej- Piękne przemowy dostojnych szych gości, w tym prezydenta Mościc- Budowa Państwowej gości, uroczyste spotkania kiego. Tutaj ukończył pisanie wielkiego, Fabryki Związków Minister przemysłu i wielkie nadzieje – taki był Azotowych i handlu Eugeniusz politycznego eseju „Dysproporcje. Rzecz początek 1930 r. dla Tarnowa w Mościcach Kwiatkowski o Polsce przeszłej i obecnej”. W 2006 r. i całej Polski. 18 stycznia (archiwum Grupy (Narodowe budynek został wpisany do rejestru zabyt- Azoty S.A.) Archiwum Cyfrowe) oficjalnie otwierano ków. To jeden z obowiązkowych punktów Państwową Fabrykę dla turystów zwiedzających Mościce – Zakładów Azotowych. produkcji saletry wapniowej w oparciu o nor- go profesora Politechniki Śląskiej, a w latach dzielnicę ogrodów. weską technologię. Dokumentację techniczną 30. XX w. kierownika Wydziału Amoniaku a uroczystościach nie mogło zabraknąć wykonało zakładowe Biuro Konstrukcyjne, w Mościcach: Dyrektor Kwiatkowski wymyślił Ndwóch wybitnych chemików, a nade powołano grupę wykonawczą, a fabryka zacią- odznaczenia dla robotników w postaci srebr- wszystko inicjatorów powstania fabryki, pre- gnęła na budowę i montaż instalacji pożyczkę nych zegarków. Było na nich wygrawerowane zydenta Ignacego Mościckiego i jego bliskiego w wysokości sześciu milionów złotych. „Za wierną pracę”. Fundował 10 zegarków co współpracownika Eugeniusza Kwiatkowskiego, roku. Przy okazji wręczenia bywał urządzany wówczas ministra przemysłu i handlu. Euge- Zrealizowana inwestycja pozwoliła w krótkim obiad, w którym brali udział inżynierowie, niusz Kwiatkowski zapewne nie spodziewał się, czasie wyprzeć zagranicznych producentów kierownicy no i odznaczeni. Kwiatkowski miał że za kilkanaście miesięcy zostanie jej dyrekto- saletry z polskiego rynku, a fabryce zapewniła uroczyste przemówienie. Takiego „zegarkowi- rem i stanie przed jednym z najtrudniejszych zbyt na kolejny produkt i możliwość prze- cza” nie wolno było potem zwalniać, chyba że zadań – ratowaniem zakładu przed upadkiem. trwania najtrudniejszego okresu. Eksport zaś popełnił jakieś przestępstwo (…) – wspominał nie był w tamtych warunkach sprawą prostą. Stefan Pawlikowski. Tu na razie jest ściernisko Funkcjonował międzynarodowy syndykat Gdy fabryka rusza, zachwytom nie ma końca. azotowy, ustalający poziom cen, wysokość Wspólnie z pracownikami Wszystko jest naj – najlepsze, największe, naj- sprzedaży i rynki zbytu. Ze względu na fakt, iż Wspomnienia tarnowskich lat Eugeniusza wyższe. No i to rekordowe tempo, które nawet geniusz Kwiatkowski. Chemik, polityk, menedżer”. sadniał w jednym z wywiadów swoją decyzję, ceny tarnowskich nawozów były niskie, syndy- Kwiatkowskiego, spisane przez jego wnuczkę teraz zadziwia. W niespełna trzy lata w widłach Poniżej publikujemy obszerne fragmenty. uznawaną za kontrowersyjną także przez wielu kat postanowił nie wszczynać sporu i przyjąć dr Julitę Maciejewicz-Ryś, przytacza w swojej Białej i Dunajca w szczerych polach robotnicy bliskich współpracowników. Realizacja takiej Polaków do swojego grona. książce Marian Marek Drozdowski: (…) Mościce wyeksportowano 5 tys. ton. Rok później wskaź- i najlepsi inżynierowie budują dziesiątki budyn- (…) Gdy Eugeniusz Kwiatkowski obejmował polityki zbytu – mimo niskich cen sprzeda- były dla niego miejscem szczególnym – można niki te wynosiły już odpowiednio 27 i 30 tys. ton. ków, setki kilometrów instalacji chemicznych, dyrektorskie stanowisko, przyznano mu pensję ży – dawała możliwość kontynuacji produkcji, Razem lepiej powiedzieć, że asystował przy narodzinach Podsumowując pracę Eugeniusza Kwiatkow- drogi oraz domy dla przyszłych pracowników. w wysokości czterech tysięcy złotych oraz co w efekcie pozwoliło na obniżenie kosztów Rozsądnym i ekonomicznie korzystnym zabie- Zakładów, zaangażował się w to przedsię- skiego w Mościcach, podkreślić trzeba, że Zakłady mają być „kołem zamachowym” dla premię, której wysokość miała ustalać Rada własnych. Eugeniusz Kwiatkowski był nie tylko giem okazało się połączenie fabryk w Mości- wzięcie zarówno jako minister przemysłu mimo głębokiego kryzysu fabryka cały czas Polski, zmienić rolnictwo w nowoczesny dział Administracyjna po zatwierdzeniu bilansu dyrektorem fabryki kierującym jej pracą, ale też cach i Chorzowie w jeden silny organizm. Fuzja i handlu, ale również jako chemik, dla którego pracowała. Co prawda nie „pełną parą” i przy gospodarki. A dla Tarnowa fabryka będzie rocznego. Otrzymał także prawo do sześciu swoistym rzecznikiem i menedżerem. Zabiegał nastąpiła w 1933 r., a Eugeniusz Kwiatkowski możliwość uczestniczenia w powstawaniu obniżonych poborach pracowników, ale też zbawieniem, bo tysiące osób znajdą pracę. tygodni płatnego urlopu i komfortowe, służbowe o to, aby na zakup nawozów można było został powołany na stanowisko dyrektora na- tak nowoczesnych Zakładów Azotowych była bez drastycznej redukcji zatrudnienia, bez „Tarnów wielkim miastem przemysłowym” – mieszkanie. (…) Z ministra na dyrektora fa- uzyskać specjalne kredyty, osobiście wyjeżdżał czelnego nowo powstałego przedsiębiorstwa. wielką sprawą… Dziadek zawsze podkreślał, że dotacji z budżetu i zadłużania się. W paździer- głoszą nagłówki lokalnej prasy. bryki – to na pewno nie był awans. W dodatku do różnych regionów Polski, łącznie z odległą Zmienił się również częściowo profil produkcji o ostatecznym sukcesie zaproponowanych przez niku 1935 r. załoga fabryki i mieszkańcy Mościc dopiero co uruchomiona fabryka znajdowała Wileńszczyzną, by wygłaszać odczyty i prowa- obydwu fabryk. Kryzys spowodował zwiększe- Niego rozwiązań naprawczych zadecydowała żegnali swojego dyrektora, wyjeżdżającego, Ratować zakłady się w dramatycznej sytuacji. dzić kampanie edukacyjne na temat efektyw- nie produkcji artykułów dla potrzeb przemysłu, postawa pracowników Mościc, którzy rozumiejąc czy może raczej powracającego, do Warszawy. Radość nie trwa długo. Ogólnoświatowy kryzys ności nawozów sztucznych. Do podtarnowskich zwłaszcza tych, które wcześniej importowano. zagrożenie, obdarzyli go zaufaniem i przyjęli W niedzielę w Sali Lustrzanej przy ul. Wałowej gospodarczy dociera do Polski. Spadają ceny pro- Dyrektor wsiada do auta i rozdaje wsi samochód fabryczny rozwoził małe partie przedstawioną przez Dziadka propozycję skró- odbyło się pożegnanie z udziałem m.in. staro- duktów rolnych i rolnicy nie mają za co kupować nawozy rolnikom próbek nawozów, które trafiały do rolników Srebrne zegarki cenia czasu pracy i obniżenia płac. Ta postawa sty, burmistrza i biskupa, który jako pierwszy nawozów. Produkcja w 1930 r. zostaje sprzedana Eugeniusz Kwiatkowski zdecydował o sprzeda- za darmo po to, by przekonani o skuteczności Byli podwładni dobrze wspominali współpracę załogi spowodowała, że można było zrezygno- wygłosił pożegnalne przemówienie. Tego same- zaledwie w 10%. Nad fabryką wisi realna groźba ży produktów poniżej kosztów ich wytwarzania. ich stosowania w kolejnych latach kupowali je, z Eugeniuszem Kwiatkowskim, który stawiał wy- wać z metod bardziej drastycznych, czyli ze go dnia na dworcu kolejowym Kwiatkowskiego zamknięcia. Wówczas pojawia się Eugeniusz Z dwóch alternatyw, a mianowicie wyrzeczenia choćby na kredyt. sokie wymagania i potrafił je egzekwować, ale zwalniania ludzi z pracy. żegnały tłumy tarnowian. Kwiatowski, który podejmuje się niezwykle się chwilowo wszelkich zysków przy niskich też cieszył się autorytetem i zaufaniem. Janusz trudnej misji. 1 lutego 1931 r. zostaje dyrektorem cenach produktów lub wyrzeczenia się wielu W poszukiwaniu nowości Zaręba, autor pracy „Eugeniusz Kwiatkowski, Upragniony sukces W publikacji wykorzystano obszerne fragmenty fabryki. Ten wyjątkowy czas opisuje Piotr Filip konsumentów przy cenach wysokich, wybraliśmy Kolejną odważną, ale trafną decyzją Kwiat- romantyczny pragmatyk”, cytuje wspomnienia Liczby przemawiają na korzyść dyrektora – książki Piotra Filipa „Eugeniusz Kwiatkowski. Chemik, polityk, menedżer”. Śródtytuły w wydanej na zlecenie Grupy Azoty książce „Eu- zdecydowanie alternatywę pierwszą (...) – uza- kowskiego było uruchomienie w Mościcach inżyniera Stefana Pawlikowskiego, późniejsze- w 1930 r. sprzedano w kraju 7 tys. ton nawozów, pochodzą od redakcji.

POWRÓT – SPIS TREŚCI 24 MAGAZYN • pasje pasje • MAGAZYN 25

Łukasz Pfajfer In vino veritas”

„W winie prawda” –” powiada nam starołacińska maksyma, która zdaje się aktualna po dzisiejsze czasy. Walory smakowe oraz zdrowotne tego szlachetnego trunku doceniane są na całym świecie przez zwykłych konsumentów, jak i oceniane przez wybitnych sommelierów na konkursach winiarskich.

Grzegorz Gondek podczas prac przy zbiorach owoców winorośli Po lewej Alois Schneiders rzegorz Gondek jest Aparatowym na Wydzia- z Pommern Gle Granulacji Mechanicznej II w Jednostce nad Moselą, Biznesowej Nawozy Grupy Azoty S.A. Od ponad u którego Grzegorz Gondek szkolił 12 lat pasjonuje się uprawą winorośli, a od 6 lat się w dziedzinie prowadzi swoją własną winnicę „Gierowa”. winiarstwa, Nazwa winnicy pochodzi od przysiółka miejsco- Miedzynarodowe wości Janowice, w której się znajduje. Targi Win i Alkoholi ProWein 2012, Dusseldorf Grzegorzu, jak zrodziła się w tobie ta nie- wątpliwie interesująca pasja? W 2008 r. podczas wakacji wyjechałem do Nie- miec w celu zarobkowym. Pracowałem w niewiel- kiej winnicy nad rzeką Mozelą, niedaleko miasta Cochem. To piękny teren, jeden z trzynastu rejonów winiarskich. Winiarstwo było mi zupełnie obce, nie wiedziałem, jak ta praca wygląda.

Moim głównym zadaniem było przycinanie i podwiązywanie pędów winorośli. To właśnie stamtąd wziąłem kilka sadzonek różnych od- mian winorośli i posadziłem u siebie. Niestety, cechowała je słaba odporność na choroby Różnorakie rodzaje win, wyprodukowane przez Grzegorza Gondka w 2018 roku grzybowe i potrzebowały kilkunastu ochronnych oprysków w ciągu sezonu. Spróbowałem jednak uprawiać winorośl bez oprysku, ku mojemu zdzi- Jaka odmiana wiedzie prym w twojej winnicy? minimalną ilość oprysków. W procesie produkcji mają obowiązek powiadamiać o tym potencjal- Krzew winny jest rośliną niewymagającą specjal- Większość prac w winnicy wykonuję ręcznie. wieniu jedna z nich poradziła sobie w naszym Postawiłem głównie na odmiany hybrydo- wina stosuję wyłącznie środki ekologiczne nego klienta. Siarczyny potrzebne są podczas nych warunków glebowych. Najlepiej, żeby teren Do każdej winorośli podchodzę blisko 30 razy klimacie pomimo braku ochrony. we, powstałe w wyniku połączenia odmiany dopuszczone dla uprawy winorośli. procesu stabilizacji wina. Zapewniają jego pod uprawę winorośli był lekko nachylony, umiej- w ciągu roku, a czasem częściej. Istotną rolę winorośli właściwej z odmianami innych trwałość. Przykładowo w gotowym białym winie scowiony na południowo-zachodnim stoku (choć odgrywa stopień nasłonecznienia oraz ilość W międzyczasie właściciel winnicy w Niemczech gatunków. W winiarni białe wino powstaje Każda z wymienionych powyżej odmian posiada jest 60 mg siarczynów na litr, to porównując nie jest to warunek konieczny). Wtedy chłodniej- opadów. Najlepiej, aby deszcz występował docenił moją wiedzę winiarską, którą starałem z odmian: Jutrzenka (odmiana polska), Bianca wyjątkową charakterystykę. Niektóre mają w kilogramie suszonych owoców, mamy ich aż sze, cięższe masy powietrza spływają po zboczu systematycznie. W przeciwnym razie winorośl się poszerzać, uczestnicząc w wielu szkoleniach (węgierska), Saint Pepin (amerykańska), Seyval intensywny aromat, inne z kolei niską kwaso- do 2000 mg (wg norm). Zastanówmy się, zanim winnicy. Projektując winnicę, powinno się unikać w pierwszych latach należy podlewać. Młoda winiarskich w kraju czy targach winiarskich za Blanc (francuska) oraz Solaris (niemiecka). wość. Jedne dojrzewają zbyt szybko, gromadząc zrezygnujemy z zakupu wina z powodu wystę- zastoisk mrozowych, na których zimne powietrze winorośl ma drobny system korzeniowy. Korzeń granicą. Powierzył mi on swoje gospodarstwo W ostatnich dwóch latach dosadziłem również sporo cukru, inne mogłyby tego cukru posiadać powania w nim siarczynów, ponieważ w winach, zatrzymuje się, nie mając ujścia. winorośli zagłębiając się w ziemi, pobiera na okres pięciu tygodni. Podczas mojego pobytu odmianę Muscaris (niemiecka). Na wina różowe więcej, ale taka ich natura. W trakcie produkcji które nie zawierają siarki, możemy znaleźć substancje odżywcze. Z kolei korzenie starszych, byłem odpowiedzialny za prawie 10 tys. litrów i czerwone posadziłem: Monarcha (odmiana i kupażu win staram się wykorzystywać natural- szereg niezdrowych substancji chemicznych. Sadzonki nabywamy w szkółce i sadzimy w doł- 30-, 50-letnich winorośli mogą sięgać nawet 7 m wina. W 2014 r. zapadła decyzja i w Janowicach, niemiecka) i Pinot Noir (odmiana francuska), ne właściwości i parametry odmian, aby uniknąć Takie wino nie psuje się chyba nigdy, stojąc kach zaprawionych dobrze przefermentowanym w głąb gruntu i głębiej. Tak rozbudowany system mojej rodzinnej miejscowości, na terenach z której na całym świecie powstają najszlachet- przeprowadzania niepotrzebnych procesów, nawet przez kilka lat na półce w niewłaściwej obornikiem lub kompostem. Następnie ustawia- korzeniowy zabezpiecza przed ewentualnym osuwiskowych posadziłem testowo 20 odmian niejsze i najdroższe wina czerwone. które negatywnie mogą wpłynąć na jakość win. temperaturze i pozycji. my rusztowania, po których nasze krzewy będą niedoborem wody. winorośli. Po trzech latach uprawy i obserwacji się rozwijać. Od posadzenia sadzonki najczęściej wybrałem osiem odmian, które zaaklimatyzowa- Dzięki odpowiedniemu doborowi odmian z pod- Co to znaczy, że wino „zawiera siarczyny”? Od czego zacząć uprawę krzewów winnych mija okres trzech lat, zanim zbierzemy pierwszy Podczas zbiorów, we wrześniu, październiku ły się najlepiej do siedliska winnicy. wyższoną odpornością na choroby wykonuję Siarczyny to alergen, dlatego producenci win i jak opisałbyś proces produkcji wina? większy plon. ważne jest, by było jak najmniej mgieł oraz

POWRÓT – SPIS TREŚCI 26 MAGAZYN • pasje CSR • MAGAZYN 27 Z miłości do ojczyzny Winnica Gierowa Fundacja Polskich Wartości nie zwalnia tempa Kornelia Przygoda tysiące maseczek szytych i ponad dziesięć tysięcy litrów płynów do dezynfekcji powierzchni i żeli do Jeszcze nie opadły emocje po rąk. Spodziewamy się, że także w tym roku taka grudniowej akcji przekazania pomoc będzie potrzebna. Dlatego mamy jeszcze świątecznych darów dla więcej powodów do ciężkiej pracy, która przekłada rodaków ze Wschodu, a już rusza się na ogromną satysfakcję – podkreśla prezes wielkanocna edycja wyjątkowej Z Lechem Małyszem podczas odbioru dyplomu, Fundacji Polskich Wartości Wojciech Woźniak. złoty medal Sardice, Morawy, Czechy, 2018 rok inicjatywy – Paczki dla Rodaka i Bohatera na Kresach. Mimo Tradycyjnie już pierwszym działaniem w nowym trwającej pandemii Fundacja Wiceprezes Zarządu Grupy Azoty roku realizowanym przez fundację jest zapla- Police Tomasz Panas (w środku) mają problem z utratą kwasowości. W Polsce polskie w Czechach oraz czeskie wino w Polsce, Polskich Wartości nie zwalnia nowany na koniec lutego Halowy Turniej Piłki podczas przygotowywania paczek z kolei proces dojrzewania winogron odbywa wysłałem na ten sam konkurs kolejne wino. tempa. Z nowym rokiem ruszyły Nożnej w Przecławiu ku czci Żołnierzy Wyklę- się powoli, wegetacja w naszym klimacie trwa Otrzymałem zaproszenie na degustację oraz przygotowania do organizacji Mimo że rok 2020 przyniósł wiele trudności, tych. Zwykle odbywa się on przy okazji innego, dłużej, co daje winorośli więcej czasu na uzyska- ogłoszenie wyników konkursu. Podczas uroczy- kolejnych działań charytatywnych a nowy 2021 rok nie zapowiada się na łatwiejszy, ogólnopolskiego wydarzenia – Biegu „Tropem Owoce krzewu i wydarzeń patriotycznych. winorośli nie bogatszego bukietu zapachu. Można śmiało stości otrzymałem kolejny złoty medal. W 2019 r. to w Fundacji Polskich Wartości nikt nie składa Wilczym”, który w tym roku został przeniesiony powiedzieć, że polskie wina cechuje wyjątkowy rozesłałem na różne konkursy większą ilość win. broni. Wręcz przeciwnie – motywacja do działa- na maj. W planach na rok 2021 nie zabrakło aromat w porównaniu z winami z innych krajów. Wiele z nich zostało odznaczonych kilkukrotnie ieszę się, że jako spółka odpowiedzialna spo- nia jest olbrzymia, bo w czasach pandemii nasi także inicjatyw na rzecz działaczy opozycji anty- intensywnych opadów, które rozpuszczają brązowymi, srebrnymi i złotymi medalami. Cłecznie włączamy się do realizowanych przez Rodacy potrzebują jeszcze więcej wsparcia. komunistycznej, m.in. Pielgrzymki Ludzi Pracy cukier nagromadzony przez roślinę podczas A co z szampanami? Fundację Polskich Wartości inicjatyw, którym na Jasną Górę. sezonu. Dojrzałe winogrona zbieramy do Nazwa „szampan” jest zastrzeżoną nazwą dla W konkursie winiarskim zorganizowanym przyświecają tak szczytne idee. Pamięć o naszych – W ubiegłym roku trafiły do nas prośby z polskich skrzynek, odszypułkowujemy i zagniatamy. Szampanii, rejonu francuskiego. Wszystkie inne w Jaśle wziął udział mój kupaż Seyval Blanc rodakach, którzy każdego dnia pielęgnują polskie szkół na Litwie o wsparcie walki z koronawiru- Osoby, które chciałyby wesprzeć działalność Owoce możemy poddać procesowi maceracji. produkty tego rodzaju określamy jako wina musu- z Jutrzenką. W kategorii win białych wino mojej tradycje i język, krzewią wartości patriotyczne, sem. Dzięki szybkiej akcji, w tym dodatkowemu fundacji, mogą przekazać darowiznę na konto: W przypadku win czerwonych na tym etapie jące. W 2018 r. pokusiłem się o wyprodukowanie produkcji zostało ocenione najwyżej w swojej to nie tylko okazja do promocji spółki, to nasz wsparciu ze strony Grupy Azoty Police, udało się 55 1020 4795 0000 9202 0346 6190 z dopiskiem szczepimy moszcz drożdżami. W przypadku takiego rodzaju wina, z naturalnie występującymi kategorii. Zdobycie medalu w Jaśle uważam za obowiązek – podkreśla Prezes Zarządu Grupy w krótkim czasie dostarczyć do tych szkół m.in. „darowizna”. Szczegółowe informacje dostępne białych i różowych miazga zostaje sprasowa- bąbelkami, pochodzącymi od naturalnie uzyska- swój największy dotychczasowy sukces, ponie- Azoty Police dr Wojciech Wardacki. dziesięć tysięcy maseczek chirurgicznych, dwa są na stronie www.polskiewartosci.pl. na, by wycisnąć z niej sok, który poddajemy nego dwutlenku węgla. Po filtracji wino trafia do waż przewodniczącym komisji, która oceniała wstępnemu klarowaniu. Uzyskany sok szcze- specjalnych butelek wytrzymujących ciśnienie wino, był znany w Polsce i za granicą sommelier pimy drożdżami i zaczynamy fermentację, rzędu 10 atmosfer. Następnie jest dosładzane, Tomasz Kołecki. Ponadto co roku wysyłam wina podczas której cukier zostaje przerobiony zaszczepiane ponownie drożdżami szampański- na konkurs odbywający się w nieodległym od w alkohol. Trzeba pamiętać, że alkohol jest mi, zabutelkowane i odstawiane do refermentacji Tarnowa Tuchowie. – Boże Narodzenie to wyjątkowy czas, w którym naturalnym konserwantem wina. Nie można w temperaturze 12°C. Po tym procesie wina Pracownicy Grupy Azoty Puławy szczególnie warto pochylić się nad potrzebami zapomnieć o sedymentacji, czyli zlaniu młode- leżakują w piwnicy dziewięć miesięcy. Następnie Jak oceniłbyś rozwój winiarstwa w naszym osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. go wina znad osadu obumarłych drożdży. Po każdą butelkę układamy pod odpowiednim ką- regionie? Warto podzielić się z nimi dobrem, sprawiać, by tym czasie wino podlega stabilizacji. Kolejnym tem na specjalnych stojakach (pupitre) korkiem Obecnie trwają prace nad utworzeniem w Tarno- spełnili świąteczne marzenia święta były dla nich piękne i radosne. Dlatego etapem jest filtrowanie wina, po którym może w dół. W tym procesie musimy zadbać o to, by wie Małopolskiego Centrum Winiarstwa. Władze bardzo mnie ucieszyła inicjatywa pracowników ono bezpiecznie trafić do butelek. wytrącony osad znalazł się w szyjce butelki. W tym Tarnowa podkreślają, że ziemia tarnowska jest odziny zostały wskazane przez pracowników naszej spółki i z wielką przyjemnością wraz z po- celu należy kręcić butelkami w odpowiednie stro- najszybciej rozwijającym się regionem w Mało- Rsocjalnych z Miejskiego Ośrodka Pomocy zostałymi członkami zarządu przyłączyłem się do Jaka jest różnica między winami z różnych ny, zmieniając równocześnie ich kąt nachylenia polsce pod względem powstających winnic. W tej Społecznej w Puławach. Dzieci i ich rodzice opo- niej. Akcja zakończyła się dużym sukcesem i nie rejonów Europy a winami z polskiej półki? przez co najmniej trzy tygodnie. Po trzymiesięcz- chwili aktywnych jest 40 winiarzy, produkujących wiedzieli im o swoich wymarzonych prezentach, wyobrażam sobie, by za rok nie była kontynuowa- Nasze wina zdecydowanie różnią się od eu- nym okresie utwardzania się osadu zamrażamy i promujących swoje wyroby na terenie Polski które chcieliby znaleźć pod choinką. Potem na – mówi Tomasz Hryniewicz, Prezes Zarządu ropejskich, wyprodukowanych w cieplejszym część zakorkowaną butelki do temperatury -18°C. oraz na rynku europejskim. Z roku na rok w rejo- inicjatywę przejęli wolontariusze z Grupy Azoty Grupy Azoty Puławy. klimacie. Posiadamy nasadzenia takich odmian Po otwarciu wraz ze strzałem wyrzucony zostaje nie tarnowskim przybywa i będzie przybywać win- PUŁAWY. Mimo że lista świątecznych marzeń hybrydowych, jakich niektóre regiony w innych osad, a powstały ubytek uzupełniamy winem nic, m.in. dzięki górzystym terenom na południu na pierwszy rzut oka wydawała się całkiem długa, Zapakowane paczki świąteczne zostały przeka- krajach zgodnie z wewnętrznymi przepisami z innej butelki. Ponownie korkujemy i poddajemy powiatu. Małopolskie Centrum Winiarstwa będzie skompletowanie całości zajęło zaledwie kilka dni. zane przez wolontariuszy rodzinom. nie mogą posadzić. Co za tym idzie, nasze wina leżakowaniu przez okres trzech miesięcy. Po tym promowało enoturystykę. Jednym z podstawo- Świąteczna akcja w GAP są i będą różniły się od tych, które są dostępne okresie wino musujące jest gotowe do spożycia. wych zadań Centrum jest odnowienie kilkusetlet- Fot. Sławomir Kłak – W zasadzie reakcja, z jaką się spotkałem, kolejny – Jestem niesamowicie szczęśliwa, że mogłam w Niemczech, Francji czy we Włoszech. Wino, które wyprodukowałem tradycyjną metodą niej tradycji winiarskiej książąt Sanguszków. Wła- raz udowodniła mi, że ludzie są wielcy, szczególnie wziąć udział w tej akcji. Przekazanie prezentów szampańską, trafiło do blogerów i otrzymało śnie w Parku Sanguszków ma powstać winnica, Piotr Górecki w okresie przedświątecznym. Udało mi się niemal było niezwykle emocjonalne. Rodzina była bardzo Istotną kwestią w procesie produkcji wina jest pozytywne recenzje. wraz ze specjalnie zaadaptowanymi budynkami, od ręki zarezerwować wszystkie prezenty, jakich zaskoczona prezentami, a radość dzieci z otrzy- zadbanie o właściwą ilość kwasu w stosunku które posłużą jako sale degustacyjne. Blisko Wyjątkową świąteczną akcję zażyczyła sobie rodzina. Główną rolą nas liderów manych upominków pozostanie na długo w mojej do zawartości cukru w winie. I tutaj sztuką jest Opowiedz o swoich sukcesach w dziedzinie tamtejszego pałacu znajduje się punkt najcie- zainicjowali i przeprowadzili była logistyka, a więc zgromadzenie wszystkich pamięci. Warto pomagać – mówi Katarzyna Głu- znalezienie złotego środka. Jeśli w winie kwasu winiarstwa. plejszego miejsca w Polsce. Rozwój enoturystyki pracownicy Grupy Azoty prezentów, zapakowanie ich i przekazanie rodzinie. szyńska-Wiak, wolontariuszka świątecznej akcji. będzie za mało, wino będzie mdłe, zamieni Pierwsze wina wyprodukowałem w 2016 r. Po- w naszym regionie doskonale wpływa na kre- PUŁAWY. „Azotowy Dar Natomiast większość pracy wykonali darczyńcy, się w kompot. Z kolei zbyt duża ilość kwasu stanowiłem jedno z nich wysłać na konkurs PIWI owanie pozytywnego wizerunku miasta Tarnowa, Mikołajkowej Radości” którzy wykazali się wielkim darem empatii. Efekt Oprócz przekazanych prezentów dzięki Grupie spowoduje ostry posmak wina. Intensywne 2017 Hibernal Forum zorganizowany w Czechach. nazywanego „polskim biegunem ciepła”. miał na celu wywołać jest taki, że rodzina, której byłem opiekunem otrzy- Azoty Puławy i puławskiemu Stowarzyszeniu nasłonecznienie winnic we Włoszech wymu- Otrzymałem informację, że moje wino zdoby- uśmiech na twarzach mała o wiele więcej prezentów niż sobie wymarzy- Rodzina wszystkie rodziny otrzymały dodatkowo sza szybki wzrost owoców i w konsekwencji ło złoty medal. Rok później w porozumieniu Dziękuję za rozmowę i życzę dalszych suk- dzieci z 12 wielodzietnych ła – mówi Zbigniew Bartuzi, jeden z wolontariu- bony podarunkowe na zakupy. Kolejna świątecz- wysoką zawartość cukru. Stąd włoscy winiarze z Lechem Małyszem, który promuje winiarstwo cesów w dziedzinie winiarstwa. rodzin z Puław. szy świątecznej akcji. na akcja już za rok.

POWRÓT – SPIS TREŚCI 28 MAGAZYN • CSR bezpieczeństwo • MAGAZYN 29

Pandemia koronawirusa Piotr Górecki

a bezpieczeństwo w pracy Rozmowa z Komendantem Zakładowej Straży Pożarnej w Grupie Azoty Puławy Grupa Azoty Police kolejny raz Wacławem Koziołem.

Kolejna sprawa to zabezpieczenie ratownictwa medycznego, które sprowadzało się głównie do zakupu odpowiednich środków ochrony indy- Partnerem Tytularnym widualnej i weryfikacji procedur. Było to trochę łatwiejsze działanie. Zakupiliśmy wyposażenie do namiotu, ogrzewanie, oświetlenie, krzesła, stoliki, które pozwalają oczekiwać w nim oso- bom w miarę komfortowych warunkach, gdzie Dzikiego Weekendu! mają zapewniony komfort termiczny. Fot. Sławomir Kłak Jesteśmy obecnie na etapie drugiej fali Kornelia Przygoda pandemii, w jakich interwencjach brały a całym świecie trwa walka z koronawi- Zacznę od spraw związanych z dezynfekcją dotąd udział nasze służby? Nrusem, wiele firm i korporacji stara się pomieszczeń. Pierwsze działania, które były Głównie chodzi o dezynfekcję pomieszczeń zabezpieczać swoich pracowników przed podejmowane na terenie zakładów, to działania i przestrzeni, w których mogły przebywać osoby Tradycyjnie już w przedostatni ryzykiem zakażenia się poprzez wprowadzenie z wykorzystaniem nadtlenku wodoru. Tę meto- podejrzane o zakażenie wirusem oraz działania weekend sierpnia, dokładnie różnych obostrzeń i procedur. Nasza spółka dę stosujemy do tej pory, głównie do dezyn- ratownictwa medycznego, gdzie zawsze istnieje w piątek, ruszy jedna z większych dokłada wszelkich starań, by maksymalnie fekcji wejść na teren zakładu czy pomieszczeń. ryzyko, że osoby, którym udzielamy pomocy, imprez biegowych w województwie zadbać o bezpieczeństwo pracowników. Wśród Niestety, ta metoda ma jedną wadę, nie może mogą być również nosicielami tego wirusa. zachodniopomorskim – Dziki służb, które dbają o ten obszar, jest Zakładowa być wykorzystywana w miejscach, gdzie wystę- Weekend, którego Partnerem Straż Pożarna. pują urządzenia elektroniczne czy elektryczne. Do końca listopada przeprowadziliśmy 837 razy Tytularnym jest Grupa Azoty Police. Musieliśmy znaleźć inne rozwiązanie, które działania związane z dezynfekcją pomieszczeń, Panie komendancie, jak wyglądały przy- mogłoby być zastosowane w takich miejscach. z tego 79 razy wykorzystaliśmy urządzenia do gotowania do walki z pandemią koronawi- Kolejna metoda, która była powszechnie ozonowania. Pozostałe działania były prowa- magania zapoczątkuje Nocny Bieg Szklakiem rusa w naszej firmie. zalecana w tym okresie, to stosowanie środków dzone z wykorzystaniem naszego produktu – ZDzika, którego dystans wyniesie 5 km. Bieg Myślę, że sytuacja epidemiologiczna była dezynfekujących na bazie alkoholu. Ze względu nadtlenku wodoru. Główny o długości 10 km, także Szlakiem Dzika, dużym wyzwaniem dla wszystkich, również dla na zagrożenie wybuchowe metoda ta również zaplanowany jest na sobotę. „Ucztą” dla biegaczy naszych służb. Trzeba pamiętać, że na począt- nie mogła być w takich miejscach stosowana. Czemu służy ozonowanie pomieszczeń? będzie niedzielny Ekstremalny Dzikobieg z mnó- ku pandemii wiedza na temat koronawirusa, Podstawowym celem ozonowania pomiesz- stwem przeszkód, a wśród nich m.in. strome dróg zakażenia i sposobów jego rozprzestrze- Inne sposoby, które były wykorzystywane przez czeń jest unieszkodliwienie mikroorganizmów, wąwozy, tunele, ściany, liny, błoto. Właśnie ruszyły niania się była bardzo niepewna. Mieliśmy nas, to stosowanie lamp wytwarzających pro- które mogą się w tym pomieszczeniu znajdo- zapisy do udziału w XI edycji imprezy. różne informacje – nawet sprzeczne – i w tym mieniowanie ultrafioletowe. Z lamp emitujących wać, w tym również wirusów. Do pomieszczenia momencie należało podjąć decyzje dotyczące promieniowania mogliśmy skorzystać tylko wstawiane jest specjalne urządzenie, które wy- – Wspieranie inicjatyw skierowanych do naszych sposobu postępowania z tym zagrożeniem, wtedy, gdy w pomieszczeniach nikogo nie było. twarza ozon. Dzięki temu możemy uzyskać taki pracowników, a także do społeczności lokalnej w tym przygotowania na nie zakładu. Drugim rozwiązaniem jest zastosowanie lamp efekt, że wszelkiego rodzaju bakterie, grzyby to priorytet naszej działalności społeczno-spon- z zamkniętym źródłem promieniowania i wymu- i wirusy ulegną zniszczeniu. soringowej. Dlatego nie mogło nas zabraknąć – Zdobyte w ubiegłym roku doświadczenie kolejnej edycji Przełajowych Mistrzostw Polski Jeżeli chodzi o Zakładową Straż Pożarną, po szonym przepływem powietrza. Lampy te znalazły podczas kolejnej edycji Dzikiego Weekendu, któ- pozwoliło nam jeszcze lepiej przygotować się do Strażaków na 10 kilometrów oraz Rajdu „Mi- pierwsze, podjęliśmy działania w kierunku zastosowanie w pomieszczeniach sterowni. Prognozuje się, że pandemia koronawi- ry z każdym rokiem cieszy się coraz większym kolejnych, już XI zawodów biegowych. Ogrom- strzostwa Żandarmerii Wojskowej”. przygotowania do dezynfekcji pomieszczeń. Po rusa będzie jeszcze falować, zarówno zainteresowaniem – podkreślił Wiceprezes nie się cieszę, że Grupa Azoty Police kolejny raz drugie, musieliśmy przygotować ratownictwo Ostatnia metoda, na którą się zdecydowaliśmy, słabnąć, jak i przybierać na sile. W jakich Zarządu Grupy Azoty Police Tomasz Panas. postanowiła włączyć się do naszej inicjatywy. Poza oczywistymi korzyściami z uczestnictwa medyczne do prowadzenia działań ratowniczych to ozonowanie. Pozwala ona na zapewnienie obszarach pracownicy mogą liczyć na po- Wieloletnia współpraca z tak dużym podmiotem w biegach, takimi jak aktywne spędzenie czasu w okresie zwiększonego zagrożenia epidemio- skutecznej dezynfekcji dużych powierzchni. moc Zakładowej Straży Pożarnej? Jednym z głównych celów imprezy jest popu- to dla nas gwarancja, że impreza odbywa się wolnego oraz prowadzenie zdrowego trybu logicznego. Trzecim bardzo ważnym aspektem Ogromną pracę nad przygotowaniem wykonał Mamy dwa rodzaje takich interwencji. W przy- laryzacja marszów i biegów w terenie krajobra- na wysokim poziomie, a założone przez nas życiu, udział w Dzikim Weekendzie to także do- było przygotowanie naszej jednostki na wypadek koordynator ratownictwa chemicznego pan padku zagrożenia życia lub zdrowia należy się zowym i naturalnym jako najprostszej formy cele są realizowane – zaznaczył organizator skonała okazja do poznania walorów przyrodni- stwierdzenia zagrożenia wśród pracowników. Robert Barszcz, który przygotował wszyst- z nami skontaktować telefonem alarmowym ruchu i rekreacji fizycznej. Dzięki determinacji imprezy Wojciech Bobrowski. czych Puszczy Wkrzańskiej. Ostatni aspekt dotyczył możliwości zapewnienia kie dane i do chwili obecnej metoda ta jest i przekazać zgłoszenie do ratownictwa medycz- organizatorów trwająca pandemia nie pokrzy- warunków na oczekiwanie pomocy dla osób, któ- skutecznie stosowana. Wysokie stężenie ozonu nego. Drugim przypadkiem jest konieczność żowała planów w roku 2020 i mimo że przy Poza trzema głównymi biegami organizatorzy Więcej informacji o wydarzeniu oraz zapisy re z jakichś powodów powinny być odizolowane, jest szkodliwe dla organizmu ludzkiego, dlatego dezynfekcji pomieszczeń. Jeśli występuje taka mniejszej liczbie uczestników niż dotychczas, zapewnią także zmagania dla najmłodszych – dostępne są na stronie www.dzikiweekend.pl a nie było dla nich miejsc, w których moglibyśmy osoby, które muszą przebywać w ozonowanych potrzeba, wówczas prowadzimy takie działania. to przy zachowaniu reżimu sanitarnego udało Bieg Szlakiem Małego Dzika w kilku kategoriach Serdecznie zapraszamy. 20 sierpnia br. nie może zapewnić im odpowiednie warunki do oczekiwa- pomieszczeniach, stosują środki ochrony dróg się z powodzeniem zorganizować wydarzenie. wiekowych. W programie nie zabraknie również Was zabraknąć w Policach! nia na diagnozę czy też pomoc. oddechowych. Dziękuję za rozmowę.

POWRÓT – SPIS TREŚCI 30 MAGAZYN • sport po godzinach • MAGAZYN 31 KRZYŻÓWKA 1/2021

Sportowy duch Krzyżówka 01 /2021

FILAMENT DO DAWNA KLUB SPORTOWY JEDEN Z ŁÓDŹ DRUKU 3D STOLICA Z MYŚLENIC NAUKA O OLEJACH BOHATERÓW ESKIMOSKA PRODUKOWA- JAPONII ROŚLINNYCH ORAZ OLEJACH ULICY … WEALSEY MIASTO W WOJ. NY W GRUPIE I SIEDZIBA I TŁUSZCZCH ZWIERZĘCYCH KOLEGA HARREGO PODKARPACKIM. SEZAMKOW EJ AZOTY S.A. CESARZA POTTERA

silniejszy od wirusa BOHATER TRAGEDII SZEKSPIRA 30 7 Akademia Piłkarska Chemik” podsumowuje rok NAWÓZ Z GA STOLICA Rozwiąż krzyżówkę i wyślij jej KĘDZIERZYN SZWAJCARII

” hasło na adres JEDN. MONE- OPERA Fabian Pszon TARNA IRANU 36 14 VERDIEGO 32 6 [email protected] RZEKA W AZJI, PRAWY do 25 lutego. DOPŁYW AMURU 29 26 Spośród poprawnych UTRATA DŹWIĘCZNOŚCI TŁUSZCZ odpowiedzi wylosujemy GŁOSU; BEZGŁOS DODAWANY Z końcem roku gośćmi DO POTRAW trzy osoby, które otrzymają ŚMIERĆ PRZEZ 22 13 5 25 10 kędzierzyńskiej spółki byli ZANURZENIE SIĘ POD WODĘ WĄSKA SKÓRA nagrody niespodzianki. PLECIONA UŻYWANA DO WIĄZADŁO przedstawiciele Towarzystwa TASIEMKA DO PRODUKCJI NAKŁADANE NA PRZEDNIE Sportowego „Chemik” Ze zwycięzcami HAFTOWANIA KURTEK KODEKS NOGI ZACHOWAŃ MOŻE BYĆ skontaktujemy się drogą ZWIERZĘCIA PEWNEJ Kędzierzyn-Koźle wraz MALINOWY, KLUSKI W ZUPIE MLECZNEJ (POT .) DLA OGRANI- ZBIOROWOŚCI e-mailową. CYTRYNOWY CZENIA z przyszłymi gwiazdami piłki LUB Z BURAKA ZAGRYWKA INDIANIE AMERYKI SWOBOD Y W SIATKÓWCE nożnej z Akademii Piłkarskiej PÓŁNOCNEJ RUCHU STYL MUZYCZNY WYWODZĄCY SIĘ Z J AMAJKI JEDNOSTKA pod patronatem Grupy Azoty NATĘŻENIA STUDENT PRĄDU FILOLOGII ZAK S.A. Sportowcy pojawili się, NIE USIEDZI ELEKTRY- W MIEJSCU HISZP . LUB PORTUGAL . 18 CZNEGO 21 39 aby podziękować za kolejny rok

owocnej współpracy.

40 8, 42 4 24 27 12 SER Z MLEKA WZNIOSŁY TON, KROWIEGO PODNIOSŁOŚĆ

potkanie było okazją do podsumowania mi- „… KRWI” FILM LUD ZAMIESZKU- CHRISA JĄCY AFRYKĘ –

nionego roku. Był to czas szczególnie trudny SANDERSA 1 TOGO, GHANA 35

S JEDEN Z EDYTO- CZARNY OWAD dla całego środowiska związanego ze sportem RÓW TEKSTU W ŻÓŁTE PASKI

z uwagi na pandemię COVID-19. Akademia Piłkar- Profesjonalne wsparcie SKOK NA WYŻSZY DAWNA MIARA POZIOM POWIERZCHNI młodzieżowego sportu to 9 GRUNTU ska „Chemik” dzięki wsparciu Grupy Azoty ZAK KARABIN W GRACH KOMP. inwestycja w przyszłość KLUB NOWINA ATRYBUT MASZYNOWY PRASOWA ENERGIA S.A. nie zwolniła jednak tempa i praca z młodzie- PIŁKARSKI DUŻA RYBA MAGICZNA całego regionu DIONIZJOSA NADZORCA W GWARZE LUB POTRZEBNA DO Z MADRYTU GOSPODAR- WOJSKOWEJ RADIOWA UŻYWANIA MAGII żą była kontynuowana jak zawsze na najwyższym STWA I PRACY

możliwym poziomie. – Nasza spółka wspiera ROBOTNIKÓW W POLU profesjonalną opiekę nad młodymi piłkarzami, co zaowocowało licznymi sukcesami. Cieszymy się, że 38, 43 3 RODZINA pomagamy w tworzeniu nowej jakości w regio- „… W WIELKIM PALM MIEŚCIE” – POCHO-

FILM SARAH DZĄCYCH nie – podkreśla wiceprezes zarządu Grupy Azoty JESSICA PARKER Z AZ JI 17 11 POŁUDNIOWEJ 20 ZAK S.A. Artur Kamiński. Obecnie w 11 grupach W FILOZOFII CHIŃSKIEJ ZBIÓR PRAW DUŻA szkoleniowych trenuje ponad 200 zawodników, Rok 2021 zapowiada się emocjonująco. SŁUŻY DO JASZCZURKA w tym dzieci pracowników zakładów. ODBIJANIA PISMA Okazji do kibicowania nie powinno zabraknąć LUB RYSUNKU 31 15 2

„… I NIEDŹWIEDŹ“ BOHATERKA W lipcu drużyna wzięła udział w ogólnopolskim ROSYJSKIEJ BAJKI turnieju FUNIŃO 3v3 w Skoczowie, gdzie rocznik 19 41 23 28, 37 2012 ukończył zawody na III miejscu. Akademia Wiceprezes Grupy Azoty ZAK S.A. Piłkarska „Chemik” była również organizatorem Artur Kamiński w imieniu spółki I tury w ramach rozgrywek Liga Niepodległości, odebrał pamiątkową fotografię kończąc ten etap na I miejscu. We wrześniu Hasło (cytat): Akademia wygrała wszystkie mecze w Grupie Hasło (cytat): Mistrzów Copa Espanola na Stadionie Śląskim. Przez cały sezon rozgrywano też liczne sparingi Jest to prestiżowy turniej, w którym brały udział i treningi otwarte, które pokazały, że najmłod-

drużyny nie tylko z Polski, ale i z zagranicy. szym zawodnikom nie brakuje woli walki i nie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 17 Znacznym sukcesem jest też IV miejsce na jest straszna im gra nawet w najtrudniejszych Jak zwykle, nie J J brakowało uśmiechów, 20 drużyn w Turnieju Piłkarskim GÓRKI CUP warunkach pogodowych. Dzięki zachowaniu które przebijały nawet 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 2020, na którym spotkały się najlepsze drużyny wszelkich obostrzeń pandemicznych sportowy przez maseczki Ź Ć z całego kraju w 4 kategoriach wiekowych. duch okazał się silniejszy niż wirus. 35 36 37 38 39 40 41 42 43

POWRÓT – SPIS TREŚCI 32 MAGAZYN • sport sport • MAGAZYN 33

Przepis na sukces? Młodość w par ze z doświadczeniem

Piotr Środawa

Łukasz Kużdeba

Pierwszy sezon dla każdego beniaminka to zawsze ciężka przeprawa. Bez znaczenia, czy jest to piłka nożna, siatkówka, żużel czy piłka ręczna. Podobnie było w przypadku Grupy Azoty SPR Tarnów, która do elity szczypiorniaka Nowy sezon to także nowy trener. w Polsce wróciła po prawie 30 latach tułaczki w niższych ligach. I choć poprzednia Jak współpracuje Ci się z Patrikiem kampania dla tarnowskiego zespołu nie była zbyt udana, bo zakończyła się Liljestrandem? ostatnim miejscem w stawce, to ostatecznie udało się jednak uniknąć spadku. Miałem już możliwość pracować z różnymi trenerami. Zarówno metody treningowe, jak i podejście trenera Patrika Liljestranda odpo- wiadają mi bardzo jako zawodnikowi.

Choć w tym sezonie idzie wam zdecy- dowanie lepiej, to na pewno jako jeden z najstarszych zawodników widzisz jeszcze jakieś wady w waszej grze. Mówi się, że nie ma drużyn idealnych. Co jeszcze trzeba poprawić, by toczyć wyrównane pojedynki z najlepszymi drużynami ligi? Diabeł tkwi w szczegółach. Czeka nas ciągła praca, praca i jeszcze raz praca.

Jak wiemy, przez pandemię obecność Pierwszy mecz w drugiej rundzie, podobnie Łukaszu, jesteśmy już w połowie sezonu kibiców w halach sportowych jest niemoż- jak w pierwszej, to pojedynek z KS Azota- 2020/2021 w PGNiG Superlidze. Jak podsu- liwa. Jak duża jest to różnica – grać z i bez mi-Puławy, czyli „Azotowe Derby”. Takie mujesz pierwszą rundę? publiczności? mecze to dodatkowa mobilizacja? W tym sezonie pierwsza runda była najdziwniej- Jeśli chodzi o naszych kibiców, to różnica jest Uważam, że każdy mecz jest tak samo ważny szą ze wszystkich, jakie do tej pory rozegrałem. bardzo duża. Niejednokrotnie pokazywali już, i podchodzimy do niego skoncentrowani Odbyliśmy w niej dwa razy kwarantannę domo- że są naszym ósmym zawodnikiem nie tylko w maksymalny sposób. wą. Do tego przekładane były mecze, później w Tarnowie, ale także na wyjazdach. Dziękuje- z kolei była seria spotkań w krótkim terminie, my im bardzo i liczymy, że spotkamy się na hali Jak oceniasz szansę na rozwój piłki ręcznej żeby rozegrać i nadrobić wszystko. Wracając do jak najszybciej. w Tarnowie? Przez długi, długi czas była Zespół Grupy Azoty SPR Tarnów naszej gry: na pewno było widać, że jesteśmy to bardzo zapomniana dyscyplina w mieście drużyną i walczymy jeden za drugiego. Cieszy- Kontynuując temat pandemii – na pewno pod Górą św. Marcina. my się z tego, co mamy, ale pozostaje niedosyt, oprócz wielu pośrednich zmian najważ- Oceniam bardzo dobrze. Myślę, że jest duży po- ziś zespół wspierany przez Grupę Azoty zwiska, to teraz, ku uciesze kibiców, ale przede Emocjonująco zapowiada się początek drugiej ponieważ mieliśmy szanse na większy dorobek niejsze były dla was przygotowania do tencjał, a przede wszystkim ludzie, którzy nad Dradzi sobie o wiele lepiej. Na półmetku wszystkim Zarządu, są jednymi z najjaśniej- rundy spotkań w PGNiG Superlidze. W „Azo- punktowy. meczów, treningi itp. Jesteście już zmęcze- tym bardzo ciężko pracują. Nie można pominąć sezonu zajmuje 9. miejsce z 12 punktami szych punktów całej drużyny. Obsadę bramki towych Derbach” spotkają się dwie drużyny ni licznymi restrykcjami, które was jako kibiców, którzy są bardzo zaangażowani i my- na koncie. Dla porównania tarnowianie zakoń- wzmocnił syn trenera Patrika Liljestran- wspierane przez Grupę Azoty. 20 lutego w Pu- Porozmawiajmy chwilę o nowych twa- sportowców dotykają jeszcze bardziej? ślę, że warto dla nich działać i rozwijać ten klub. czyli poprzedni sezon z 13 oczkami. da – Casper, na rozegraniu możemy oglądać ławach dojdzie do rewanżowego meczu po- rzach w tarnowskiej ekipie. Choć może nie Myślę, że każdy z nas szybko dostosował się do Przemysława Mrozowicza oraz Kiryla Knazeua, między KS Azotami a Grupą Azoty SPR Tarnów. były one głośne, to wniosły wiele jakości wszystkich restrykcji, które zostały nam narzu- Jaki cel stawia sobie Grupa Azoty SPR Tar- Grupa Azoty SPR Tarnów punktowała, co a na lewym skrzydle szaleje Kacper Majewski. Pierwsze spotkanie w Tarnowie zakończyło się w szeregi waszej drużyny – choćby Prze- cone, żebyśmy mogli funkcjonować na trenin- nów na drugą rundę rozgrywek? najważniejsze, nie tylko w spotkaniach pewnym zwycięstwem szczypiornistów z woje- mysław Mrozowicz, który stał się niezwy- gach i meczach. Nie możemy zaprzątać sobie Naszym celem jest każdy kolejny mecz. Wszyst- domowych. Dwukrotnie udało się przywieźć Dobre wyniki tarnowian to w dużej mierze wództwa lubelskiego – 30:22. Jaki wynik padnie kle mocnym punktem. tym głowy, tylko skupić się na jak najlepszym ko jest możliwe. Ciężko pracujmy, walczmy pełną pulę punktów z meczów wyjazdowych. zasługa 22-latka z dalekiej Japonii. Rennosuke tym razem? Przekonamy się już niebawem. Nie mamy głośnych nazwisk w drużynie, ale przygotowaniu do spotkań. i zdobywajmy punkty. Na rozkładzie podopiecznych trenera Patrika Tokuda już w swoim drugim sezonie na pol- dzięki temu jesteśmy wszyscy równi i czu- Liljestranda znaleźli się rywale zza miedzy – skich parkietach został królem strzelców Przed startem drugiej rundy rozmawiamy z le- jemy się ze sobą dobrze i to jest naszą siłą. Średnia wieku w biało-niebieskim zespole Łukaszu, dziękuję za rozmowę i w dalszej czę- SPR Stal Mielec oraz Chrobry Głogów. pierwszej rundy w PGNiG Superlidze. Prawy woskrzydłowym Łukaszem Kużdebą. Z kapita- Każdy z nowych zawodników wniósł dużo to niewiele ponad 23 lata. W młodości siła? ści sezonu życzę jeszcze lepszych wyników. rozgrywający zdobył do tej pory 91 bramek. nem biało-niebieskich podsumowaliśmy pierw- pozytywnych rzeczy do drużyny i dzięki temu Najlepiej jak młodość idzie w parze Dziękuję i życzę wszystkiego dobrego Przed sezonem do zespołu dołączyło czterech Drugi w klasyfikacji Patryk Mauer rzucił szą część sezonu 2020/2021. Zapytaliśmy także gramy lepiej. z doświadczeniem. w nowym roku. zawodników. Mimo że nie były to głośne na- o 18 goli mniej. m.in. o plany na decydującą fazę rozgrywek.

POWRÓT – SPIS TREŚCI 34 MAGAZYN • sport sport • MAGAZYN 35

Piotr Górecki

Dzięki takim akcjom mam nadzieję, że więcej Michał Jurecki: Jeśli chodzi o sprawy ludzi z chęcią będzie oddawać krew i osocze. zawodowe, to medalowy rok, a jeśli chodzi Ja na pewno to zrobię. Jeśli mój wizerunek o prywatne, to ja zawsze proszę o zdrowie dla jest w stanie zachęcić do oddawania naj- mnie i mojej rodziny. Jak jest zdrowie, to mogę Za nami udany rok cenniejszego leku dla drugiego człowieka, porządnie potrenować i wiem, że dobra forma to zawsze chętnie pomogę. na pewno przyjdzie. anowie, to była bardzo nietypowa Prunda PGNiG Superligi, z której mimo Nowy sezon tchnął w nas nową Michale, jak podsumowałbyś cały rok W imieniu Klubu Sportowego Azoty-Puławy życzymy wszystkim pracownikom Grupy Azoty wszystko możecie być zadowoleni. Prze- Rozmowa z zawodnikami Klubu Sportowego Azoty-Puławy – nadzieję, że wszystko będzie w wykonaniu KS Azoty-Puławy? rwę na kadrę i mistrzostwa świata drużyna Michał Szyba: To był bardzo ciężki okres, bo w 2021 roku przede wszystkim dużo zdrowia kapitanem Michałem Jureckim oraz rozgrywającym Michałem Szybą. ok. Od początku współpracy spędza na pozycji wicelidera. Taki wynik od stycznia do grudnia 2020 roku tak naprawdę i normalności, bo miniony rok pokazał, że z nowym trenerem Larsem chyba cieszy? liczbę rozegranych przez nas spotkań można może być naprawdę różnie i niewesoło oraz Waltherem fajnie to wygląda, Michał Jurecki: Na pewno bardzo cieszy, bo policzyć na palcach 3–4 dłoni. Zagraliśmy kilka byśmy mogli z optymizmem i pogodą ducha przed sezonem założyliśmy sobie walkę o me- choć wydaje mi się, że mogło być jeszcze lepiej. ny na Waszych kolegów z zespołu, którzy czego dowodem były wyniki spotkań rundy rewanżowej w lutym i marcu, spotkać się z Państwem na trybunach. dale. Na półmetku rozgrywek, jeśli możemy Myślę, że tradycyjna przerwa świąteczno-no- mieli z nim kontakt. meczów sparingowych, jak gdzie uważam, że graliśmy dużo lepiej niż tak powiedzieć (Azoty mają do rozegrania kilka woroczna bardzo nam się przydała. Nasze gło- Michał Jurecki: Na początku chciałbym raz i nasze występy w nowym w rundzie jesiennej. Zremisowaliśmy z Górni- Dziękuję za rozmowę. zaległych spotkań z pierwszej rundy, w związku wy mogły trochę ochłonąć po tym zamieszaniu, jeszcze pogratulować drużynie z Zabrza, bo sezonie Superligi. kiem Zabrze, z którym przegraliśmy po karnych ze stwierdzonymi przypadkami koronawirusa jakiego doświadczyliśmy w pierwszej części wygrali ten mecz i należą im się gratulacje. i to mógł być punkt zwrotny dający nadzieję w drużynach – przyp. red.) jest bardzo dobrze, sezonu związanej z pandemią koronawirusa. To nie jest ich wina, że musieliśmy do tego na walkę o brązowy medal w play-offach. To nie było dla nas normalne półrocze. Dużo spotkania przystąpić osłabieni. Można powie- Jak jednak wiemy, sezon 2019/2020 został naszych spotkań zostało odwołanych i przeło- dzieć, że zostaliśmy wręcz zmuszeni do gry dostosować trening, jeśli chodzi o przygoto- przedwcześnie zakończony na początku marca. żonych na inny termin. Zdarzały się sytuacje, że w okrojonym składzie, o czym dowiedzieliśmy wanie fizyczne, kondycyjne i siłowe. Gdy grasz Później przyszła pandemia, a wraz z nią długa będąc praktycznie w drodze na mecz lub będąc się kilka godzin przed samym meczem. Ciężko regularnie, wówczas wiesz, jak dozować trening niepewność, oczekiwanie i przesiadywanie na miejscu u przeciwnika, na kilka godzin przed było nam się skoncentrować i właściwie przy- siłowy i kondycyjny. Staraliśmy się to robić, jed- w domu. Spędziliśmy ten czas na indywidu- spotkaniem dowiadywaliśmy się, że meczu gotować do tego spotkania, więc po prostu nak odwoływane mecze sprawiały, że musieli- alnych treningach domowych. Nowy sezon nie ma. To było bardzo trudne dla naszych wyszliśmy na boisko. Jako kapitan dziękuję śmy na bieżąco wprowadzać korekty w naszych tchnął w nas nową nadzieję, że wszystko organizmów. Ciężko było się przygotować do wszystkim chłopakom, którzy w tym dniu przygotowaniach do kolejnych spotkań. W trak- będzie ok. Od początku współpracy z nowym kolejnego meczu, nie mając pewności, że on się zagrali. Daliśmy z siebie wszystko. Niestety, cie pierwszej rundy mieliśmy aż 28 dni przerwy trenerem Larsem Waltherem fajnie to wy- odbędzie. Szczególnie trudne było to dla naszej nie udało nam się wygrać, ale moim zdaniem pomiędzy jednym a drugim spotkaniem, co gląda, czego dowodem były wyniki meczów psychiki, bo w momencie odwołania meczu nie zostaliśmy trochę pokrzywdzeni, bo wiele poza przerwami na reprezentację jeszcze nigdy sparingowych, jak i nasze występy w nowym mogliśmy nigdzie dać upustu swoim emocjom, spotkań w podobnych lub identycznych sytu- w historii się nie zdarzyło. Najgorzej wszystkie sezonie Superligi. Rzucamy dużo bramek, mało które zbierają się w nas przed każdym spo- acjach było odwoływanych i przekładanych przełożone mecze znosi głowa. tracimy, grając skutecznie w obronie. Myślę, tkaniem. Mam nadzieję, że druga runda w tym na inny termin. Dla mnie wygląda to tak, jakby że to wszystko musimy zaliczyć zdecydo- aspekcie będzie lepsza i będziemy mogli grać to spotkanie musiało się odbyć za wszelką Jak ocenisz swoje pierwsze półrocze w Azo- wanie na plus. Oczywiście nie możemy regularnie, wygrywając spotkania tak samo cenę. No i akurat odbyło się naszym kosztem. tach-Puławy? w tym miejscu pominąć spotkań jak w pierwszym półroczu. Michał Jurecki: Patrząc na wyniki drużyny, pucharowych i dwóch minimalnych Michał Szyba: Była to na pewno dziwna jestem bardzo zadowolony, chociaż ja zawsze porażek z IFK Kristianstad, bo Michał Szyba: Na pewno była decyzja. Z pewnością miało to wpływ na naszą szukam u siebie elementów, które mógłbym uważam, że był to rywal w na- to dziwna runda jesienna nie postawę, bo dowiedzieliśmy się o tym dosłow- poprawić. Mimo że jestem bardzo doświad- szym zasięgu. Niestety, te porażki tylko dla nas, ale również dla nie trzy godziny przed meczem. Nie chcemy się czonym zawodnikiem, to uważam, że człowiek zabrały nam szansę na dalszą grę całego środowiska sportowego. jednak usprawiedliwiać, bo wyszliśmy na bo- zawsze może się czegoś nowego nauczyć. w europejskich pucharach. Mimo Wszystkie drużyny w mniejszym isko z planem, by wygrać ten mecz i robić to, co Na pewno były różne sytuacje w meczach, wszystko twierdzę, że był to rok bądź większym stopniu musiały do nas należy. Niestety, od początku mieliśmy które mogłem lepiej wykorzystać. Od nowego udany. Wciąż uważam, że mamy borykać się z koronawirusem, a co problem z koncentracją, pojawiła się masa roku ciężko pracujemy, żeby wrócić do tej bardzo dobrą pozycję wyjściową za tym idzie, z przekładanymi spo- prostych błędów, gdzie we wcześniejszych dyspozycji, którą mieliśmy jesienią, bo nasza na dokończenie pierwszej rundy tkaniami i problemami ułożenia meczach takie błędy się nie zdarzały. Odbiło się forma sportowa mogła naprawdę cieszyć. i rundę rewanżową. Myślę, że odpowiedniego planu treningowe- to również na naszej skuteczności, ponieważ w sezonie, gdy nie ma play-of- go, który przygotuje drużynę do w ośmiu wcześniejszych spotkaniach rzucali- Szerokim echem odbił się film naszej spół- fów, możemy realnie powalczyć kolejnych spotkań. To było nowe, śmy powyżej 30 bramek, a w meczu z Zabrzem ki, w którym m.in. Wy sportowcy zachęca- o srebrny medal. dziwne i niespotykane. rzuciliśmy ledwo 20. Mimo to mieliśmy szansę, cie do oddawania osocza. Dlaczego Twoim by wygrać ten mecz. Niestety, przy tak słabej zdaniem wydaje się to takie ważne? Jak 2021 rok chcielibyście Patrzymy w statystyki – osiem grze – abstrahując już od całej sytuacji wiruso- Michał Jurecki: Niesienie pomocy drugiej przeżyć? zwycięstw i jedna porażka, której wej i decyzji ligi – nie mieliśmy na to szans, gdyż osobie jest dla mnie czymś zupełnie nor- Michał Szyba: Może będzie to okle- mogłoby nie być. Mam na myśli na parkiecie wyglądaliśmy po prostu słabo. malnym. Nie wyobrażam sobie sytuacji, pany tekst, ale na pewno w zdrowiu, bo Wasze ostatnie spotkanie z Górnikiem w której wiem, że mogę komuś uratować to jest bardzo ważne w karierze sportowca. Zabrze, które odbyło się mimo dużego W tej rundzie mieliście aż ośmiokrotnie życie i na to się nie decyduję. Cieszę się, że Myślę, że dziś nie tylko sportowcom zależy osłabienia Waszej drużyny w dniu meczu przekładane spotkania. Jak przekłada się Grupa Azoty Puławy zwraca uwagę na potrze- na zdrowiu. Dzisiejsze czasy zweryfikowa- po stwierdzeniu dodatniego wyniku u jed- to na waszą formę sportową? bę oddawania osocza, ale również wspiera ły nasze priorytety. Jak będzie zdrowie, nego z zawodników i nałożeniu kwarantan- Michał Jurecki: Na pewno trudno nam było organizację zbiórek krwi na terenie firmy. to wszystko się ułoży.

POWRÓT – SPIS TREŚCI POWRÓT – SPIS TREŚCI