Epidemiologiczna W Kołobrzegu

POWIATOWA STACJA SANITARNO - EPIDEMIOLOGICZNA W KOŁOBRZEGU

OCENA STANU BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU

KOŁOBRZESKIEGO ZA 2016 ROK

Kołobrzeg 2017

SPIS TREŚCI

Wstęp…………………………………………………………………………………………..5 I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych ...... 5 1. Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych………………………...... 5 1.1. Zatrucia i zakażenia pokarmowe ..………………………………………………………5 1.1.1 Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w okresie od 01.01.2016 r. do 31.12.2016 r. ……………………………………………………7 1.2. Decyzje administracyjne wydane w 2016 r. na podstawie, art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi ...…7 1.3 Wirusowe zapalenia wątroby …………………………………………………….... . 8 1.3.1. Wirusowe zapalenie wątroby typu „B”……………………………………………..… 8 1.3.2. Wirusowe zapalenie wątroby typu „C”……………………………………………….. 8 1.4. Grypa sezonowa i zakażenia grypopodobne…………………………………………... 9 1.5. Choroby wieku dziecięcego…...…………………………………………………..…… 9 1.6. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i/lub mózgu………………………….………10 1.6.1. Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu …………………………………10 1.6.2. Wirusowe zapalenie opon mózgowych……...…………………………………………10 1.6.3. Wirusowe zapalenie mózgu …………………………………………………………...10 1.7. Inwazyjna choroba meningokokowa …………………………………………………...11 1.8. Borelioza z Lyme ………………………………………………………..……………..11 1.9. Styczność, narażenie na wściekliznę – potrzeba szczepień…...…………………..……11 1.10. Choroby przenoszone drogą płciową…………………………………………………..13 1.11. Gruźlica ………………………………………………………………………………...14 1.12 Zakażenia HIV/choroba AIDS…………………………………………………………14 2. Realizacja szczepień ochronnych …………………………………………………...…14 2.1. Niepożądane odczyny poszczepienne……………...…………………………………..15 Podsumowanie i wnioski …………………………………………………………....15 II. Stan sanitarny podmiotów działalności leczniczej…………………………………..17 1. Decyzje administracyjne wydane na podmioty działalności leczniczej, z wyodrębnieniem decyzji dot. opiniowania pomieszczeń…………………………….17 2. Podmioty działalności leczniczej………………………………………………………19 2.1. Szpitale ……………………………………………………………………………….. 19 2.1.1. Stan techniczny i funkcjonalność szpitali……………………………………………..19 2.1.2. Dezynfekcja……………………………………………………………………………19 2.1.3. Utrzymywanie bieżącej czystości ………………………………………………...…20 2.1.4. Sterylizacja……………………………………………………………………………..21 2.2. Zakażenia szpitalne i ocena działalności szpitalnych zespołów ds. zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych ……………………………………….23 2.2.1 Ogniska epidemiczne………………………………………………………………….. 23 2.2.2 Ocena działalności szpitalnych Zespołów ds. Zapobiegania i Zwalczania Zakażeń Szpitalnych………………………………………………………..….……… 24 3. Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie i ambulatoria……………………………..…27 3.1. Indywidualne, indywidualne specjalistyczne i grupowe praktyki lekarskie,

lekarzy dentystów oraz pielęgniarek i położnych………………………………...... 28 Podsumowanie i wnioski ………………………………………………………………….….31

III. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku ...... 32 1. Stan sanitarny zakładów żywienia, żywności i materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków...... 33 2. Nadzór nad produkcją pierwotną ...... 36 3. Jakość środków spożywczych ...... 36 4.Współpraca z innymi inspekcjami, instytucjami...... 37 5. Ocena sposobu żywienia...... 40 6. Nadzór nad suplementami diety, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego, środkami spożywczymi wzbogaconymi witaminami lub składnikami mineralnymi oraz nową żywnością ...... 41 7. Nadzór nad obrotem grzybami i przetworami grzybowymi …………………………...43 8. Nadzór nad przebiegiem imprez masowych ...... 43

IV. Higiena pracy……………………………………………………………………….. 43 1. Nadzór bieżący nad zakładami pracy………………………………………………… ..43 2. Ocena narażenia na czynniki rakotwórcze i mutagenne…………………………….....45 3. Ocena narażenia na czynniki biologiczne…………………………………………..….46 4. Nadzór nad substancjami chemicznymi ich mieszaninami oraz produktami biobójczymi…………………………………………………………..47 5. Prekursory narkotyków 2 i 3 kategorii………………………………………………....48 6. Produkty biobójcze…………………………………………………...………………...48 7. Choroby zawodowe………………………………………………………………...…..48 8. Środki zastępcze………………………………………………………………………..49

V. Higiena Komunalna………………………………………………………………… 50 1. Ogółem liczba obiektów pod nadzorem ...... 50 2. Ogółem liczba kontroli ...... 50 3. Liczba załatwionych interwencji...... 50 4. Liczba decyzji ...... 51 5. Liczba zamknięć, wyłączeń z użytkowania obiektu lub jego części ...... 51 6. Zmiany w infrastrukturze nadzorowanych obiektów ...... 51 7. Charakterystyka obiektów ...... 52 7.1. Jakość wody przeznaczonej do spożycia ...... 52 7.2. Baseny kąpielowe ...... 53 7.3. Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli ...... 55 7.4. Stan sanitarny obiektów ...... 55 8. Cmentarze i zakłady pogrzebowe w kontekście nadzoru nad postępowaniem ze zwłokami i szczątkami ludzkimi ...... 59 9. Podmioty lecznicze i praktyki zawodowe w kontekście nadzoru nad postępowaniem z odpadami medycznymi w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego z uwzględnieniem spełnienia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi ...... 60 10. Szpitale ...... 62 10.1. Zaopatrzenie szpitali w wodę do spożycia ...... 62 10.2. Postępowanie z bielizną szpitalną i pralnictwo ...... 62

10.3. Postępowanie z odpadami medycznymi w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego z uwzględnieniem spełnienia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi...... 65 10.4. Postępowanie ze zwłokami w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego, prosektoria. ... 65 10.5. Postępowanie z odpadami komunalnymi – krótki opis...... 65 11. Liczba i zabezpieczenie imprez masowych ...... 66 12. Inne informacje o podjętych działaniach i przedsięwzięciach ...... 67 13. Krótkie podsumowanie ……………………………………………………………… 67

VI. Higiena dzieci i młodzieży……...... 67 1. Nadzór sanitarny nad placówkami nauczania i wychowania………………………… 67 2. Higiena procesów nauczania…………………………………………………………. 69 3. Nadzór nad warunkami wypoczynku dzieci i młodzieży………………………………69 4. Warunki do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego………………………………70 5. Warunki do utrzymania higieny osobistej ……………………………………………. 70 7. Dożywianie w szkołach……………………………………………………………….. 70 8. Ocena warunków sanitarno - higienicznych w żłobkach……………………………….70 9. Inne działania i przedsięwzięcia pionu Higieny Dzieci i Młodzieży…………………..70

VII. Zapobiegawczy nadzów sanitarny ...... 71

VIII. Oświata zdrowotna i promocja zdrowia ...... 73 I. Główne programy prozdrowotne realizowane na terenie powiatu ...... 73 1. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce ...... 73 2. Program edukacyjny „Trzymaj Formę!”...... 75 3. „Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV” ...... 76 4. „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” ...... 76 5. Program Profilaktyki Używania Substancji Psychoaktywnych, w tym nowych narkotyków ,,Porozmawiajmy o zdrowiu i nowych zagrożeniach” ...... 77 6. Przedszkolny Program Zdrowia Jamy Ustnej i Zapobiegania Próchnicy skierowany do dzieci pod hasłem ,,Zdrowe zęby mamy – marchewkę zajadamy” ...... 77 II. Główne akcje realizowane na terenie powiatu ...... 77 1. Bezpieczne Ferie...... 77 2. Światowy Dzień Zdrowia...... 78 3. Bezpieczne Wakacje 2016r...... 78 4. Profilaktyka używania „nowych narkotyków ” ...... 78 5. Europejski dzień Wiedzy o Antybiotykach ...... 79 6. Europejski Tydzień Szczepień w tym Akcja "Zaszczep w Sobie chęć zaszczepienia "………………………………… 79 III. Inne akcje i działania lokalne ………………………………………………………79

Podsumowanie i wnioski ...... 81

WSTĘP Działalność Powiatowej Inspekcji Sanitarnej w Kołobrzegu obejmuje 2 gminy miejskie i 5 gmin wiejskich tj.: Dygowo, Siemyśl, Ustronie Morskie, Rymań, Kołobrzeg, miasta Kołobrzeg, miasta Gościno. Podstawowym celem w prowadzonych działaniach była ochrona zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych oraz zapobieganie powstawaniu i szerzeniu chorób zakaźnych i zawodowych. Realizacja tego celu sprowadzała się do sprawowania bieżącego i zapobiegawczego nadzoru m.in. nad warunkami higieny środowiska, higieny pracy w zakładach pracy, higieny procesów nauczania i wychowania, warunkami zdrowotnymi żywności i żywienia oraz warunkami higieniczno- zdrowotnymi w zakładach udzielających świadczeń zdrowotnych. I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH 1. Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych. Sytuację epidemiologiczną na terenie Powiatu Kołobrzeskiego w 2016 roku ocenia się jako korzystną, analizę sytuacji epidemiologicznej powiatu przeprowadzono w oparciu o sprawozdania MZ-56 o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach oraz sprawozdaniu MZ-55 o zachorowaniach i podejrzeniach zachorowań na grypę. W w/w okresie nie rejestrowano chorób wysoce zakaźnych, zachorowań z powodu grypy A/H1N1v. oraz zachorowań wywołanych E. coli O104 STEC. W okresie letnim zgłoszono 2 podejrzenia ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową. Zachorowało ogółem 28 osób, w tym dzieci do 14-go roku życia - 18, w większości przypadków przebieg zachorowań był łagodny za wyjątkiem dwóch przypadków hospitalizowanych, u których stwierdzono średni przebieg zachorowania. 1.1. Zatrucia i zakażenia pokarmowe W 2016 r zarejestrowano 12 przypadków zakażenia pokarmowego wywołanego przez pałeczki Salmonella spp. 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 9 11,7 12 15,8

W analizowanym okresie zarejestrowano 11 przypadków zakażenia pokarmowego wywołanego przez pałeczki Campylobacter spp.. Campylobacter spp. 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 20 26,0 11 14,5

1.1.1 Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w okresie od 01.01.2016 r. do 31.12.2016 r. W w/w okresie zarejestrowano dwa ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową 1. 03.07.2016 r. stwierdzono ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową wśród dzieci przebywających na zorganizowanym odpoczynku w Ośrodku Wypoczynkowym zlokalizowanym w Kołobrzegu. Narażonych było ogółem: -129 osób, w tym dzieci do 14-go roku życia - 38 zachorowało ogółem: - 26 osób, w tym dzieci do 14-go roku życia: - 16, - zgonów: nie odnotowano. Zachorowania przebiegały z objawami: bóle brzucha, wymioty, biegunka, nudności. bóle głowy. Czynnika etiologicznego – nie ustalono, czynnikiem wspomagającym mgło być nieprawidłowe przechowywanie środków spożywczych (przeterminowane artykuły spożywcze, brak segregacji środków spożywczych), brak zachowanego reżimu sanitarnego w zakresie czystości rąk personelu zatrudnionego przy produkcji posiłków. Stwierdzono nieprawidłowości w zakresie utrzymania czystości w pomieszczeniach kuchennych oraz brak środków do dezynfekcji powierzchni roboczych, natomiast środki do dezynfekcji rąk były po terminie ważności. 2. 22.07.2016 r. stwierdzono drugie ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową w jednym z hoteli w Kołobrzegu: - liczba osób narażonych: ogółem: 571, w tym dzieci do 14-go roku życia - 107 - liczba osób chorych: 2, w tym dzieci do 14-go roku życia: - 2, - liczba osób hospitalizowanych: - 2 w tym dzieci do 14-go roku życia: - 2; - zgonów: nie stwierdzono, -przeważające objawy chorobowe to: bóle brzucha, wymioty, biegunka, nudności, bóle głowy, gorączka. Zachorowania w ognisku wywołane były pałeczkami Salmonella Enteritidis. Przeprowadzona kontrola w obiekcie wykazała uchybienie w zakresie przechowywania produktów spożywczych (bak segregacji asortymentowej, brak oznakowania terminu przydatności do spożycia) oraz nieprawidłowości natury technicznej. 1.2. Decyzje administracyjne wydane w 2016r. na podstawie, art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi /Dz.U. z 2016r. poz.1866 z poźn.zm/. W 2016 r. z powodu zachorowania na chorobę zakaźną (A02.0) wydano 2 decyzje administracyjne w oparciu o ustawę o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi tj.: - 1 decyzję nakazującą wstrzymanie się od wykonywania pracy, przy wykonywaniu której istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, - 1 decyzję odsuwającą dziecko od uczestnictwa w zajęciach przedszkolnych.

1.3. Wirusowe zapalenia wątroby 1.3.1. Wirusowe zapalenie wątroby typu „B” 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 2 2,6 12 15,8

1.3.2 Wirusowe zapalenie wątroby typu „C” 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 21 27,3 26 34,2

1.4 Grypa sezonowa i zakażenia grypopodobne 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 6648 8650,3 3951 5195,3

W 2016r. w stosunku do roku 2015 zarejestrowano spadek zachorowań na grypę i grypopodobnych. W okresie objętym analizą do szpitala z objawami ze strony układu oddechowego skierowano 9 osób w tym 6 dzieci z przedziału wiekowego 0-4 lata. - grypa wywołana wirusem A/H1N1 W ostatnich latach nie rejestrowano zachorowań na grypę wywołaną wirusem A/H1N1 1.5. Choroby wieku dziecięcego 1.5.1 Odra. W ostatnich latach w powiecie kołobrzeskim nie rejestrowano przypadków zachorowań na odrę. 1.5.2 Ostre porażenia wiotkie do 14 r.ż. W powiecie kołobrzeskim nie rejestrowano zachorowań na ostre porażenie wiotkie. 1.5.3 Krztusiec. 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 4 5,2 2 2,6 1.5.4 Ospa wietrzna. I półrocze 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 322 419,0 226 297,2

1.5.5 Różyczka. 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 11 14,3 11 14,5 1.5.6 Nagminne zapalenie przyusznic - świnka. Przypadki nagminnego zapalenia przyusznic stwierdzane są sporadycznie. 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 3 3,9 7 9,2

1.6. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i/lub mózgu. 1.6.1 Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu. 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 2 2,6 6 7,9

1.6.2. Wirusowe zapalenie opon mózgowych 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 2 2,6 0 0

1.6.3. Wirusowe zapalenie mózgu 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 1 1,3 0 0

1.7. Inwazyjna choroba meningokokowa. Nie rejestrowano przypadków zakażeń meningokokowych. 2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 0 0 0 0 1.8. Borelioza z Lyme. Odnotowano wzrost zachorowań na boreliozę, ponadto u 3 osób rozpoznano neuroboreliozę z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych dla porównania w 2015 r neuroboreliozę rozpoznano u 2 osób. W analizowanym okresie rozpoznanie w oparciu o objawy kliniczne (rumień wędrujący) postawiono w przypadku 41 osób.

2015 2016 ilość przypadków zapadalność ilość przypadków zapadalność 22 28,6 44 57,9

1.9 Styczność, narażenie na wściekliznę – potrzeba szczepień: W 2016 r. przeprowadzono 119 wywiadów epidemiologicznych z powodu styczności i narażenia na wściekliznę: (w 2015 r. – 111); w tym dzieci do 14 r.ż.- 22; Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Kołobrzegu współpracuje z Powiatowym Lekarzem Weterynarii w Kołobrzegu. Po otrzymaniu zgłoszenia pokąsania, uderzenia przez zwierzę, pracownicy Sekcji Epidemiologii niezwłocznie informują o tym fakcie Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kołobrzegu podając dane teleadresowe właściciela zwierzęcia, w celu przeprowadzenia obserwacji (dochodzenie epizootyczne) w kierunku wścieklizny zwierząt, które zraniły człowieka. Po zakończeniu dochodzenia epizootycznego lekarz weterynarii przesyła PPIS w Kołobrzegu informację o wynikach dochodzenia. W przypadku pokąsania przez zwierzę nieznane, dzikie, braku możliwości przeprowadzenia obserwacji zwierzęcia lub uzyskaniu wyników sugerujących objawy wścieklizny u zwierząt Państwowy Powiatowy

Inspektor Sanitarny kieruje osoby poszkodowane do Poradni Chorób Zakaźnych w Koszalinie na konsultację specjalistyczną i ewentualne podjęcie szczepień przeciwko wściekliźnie. W analizowanym okresie zarejestrowano:  19 przypadków styczności i narażenia na wściekliznę, po których podjęto szczepienia p/wściekliźnie: (w 2015 r. –18); w tym dzieci do 14 r.ż.: 3;   liczba osób zaszczepionych p/wściekliźnie, którym w 2016 r. podano pierwszą dawkę szczepionki, niezależnie od liczby kolejnych dawek, w Punktach Profilaktyki wścieklizny na terenie naszego województwa: 19 osób (w 2015 – 18 osób).  nie odnotowano hospitalizacji. z powodu styczności i narażenia na wściekliznę. Wnioski: Nadal jest wysoka ilość pokąsań. Nie notuje się jednak znamiennego wzrostu pokąsań. W 2016 roku zgłoszono 119 pokąsań ludzi przez zwierzęta podejrzane o zakażenie wścieklizną (w 2015 r. zgłoszono - 111 pokąsań, w 2014 r. zgłoszono - 119 pokąsań, w 2013 r. zgłoszono - 113 pokąsań w roku 2012 – 110 pokąsań, w roku 2011 – 95 pokąsań, w roku 2010 – 109 pokąsań, w roku 2009 – 102 pokąsania, w roku 2008 – 110 pokąsań, w roku 2007 – 119 pokąsań), w tym: z terenu miasta Kołobrzeg 44 (w 2015 r. - 73), gminy Kołobrzeg 19 (w 2015 r. - 16), miasta i gminy Gościno 4 (w 2015 r.-5), gminy Siemyśl 6 (w 2015 r.-5), gminy Rymań 9 (w 2015 r.- 2), gminy Dygowo 6 (w 2014 r. - 9), gminy Ustronie Morskie 2 (w 2015 r. - 1). 19 osób poddano szczepieniu przeciwko wściekliźnie (w roku 2015-18 osób, w roku 2014 – 22 osoby, w roku 2013 – 16 osób, w roku 2012 – 13 osób, w roku 2011- 9 osób, w roku 2010 – 13 osób, w roku 2009 – 10 osób, w roku 2008 – 5 osób, w roku 2007 – 10 osób). Spośród 19 osób poddanych szczepieniom, 18 osób pokąsanych zostało przez zwierzęta domowe (głównie przez psy), 1 osoba pokąsana była przez małpę. Pokąsania stanowią duże zagrożenie dla zdrowia i życia mieszkańców oraz wczasowiczów i kuracjuszy. Najczęściej pokąsania spowodowane są przez psy pozostające bez dozoru. Obowiązek wyprowadzania psów na smyczy lub w kagańcu musi być bezwzględnie respektowany.

1.10 Choroby przenoszone drogą płciową.

Kiła

Wyszczególnienie pierwotna Inna i Utajona Utajona wtórna nieokreślona wczesna późna Powiat kołobrzeski 1 0 0 0 1 w tym: Miasto 0 0 0 0 1 Wieś 1 0 0 0 0 Mężczyźni 1 0 0 0 1 Kobiety 0 0 0 0 0 Wg grup wiekowych: 0 - 14 0 0 0 0 0 15 - 19 0 0 0 0 0 20 - 29 1 0 0 0 0 30 - 44 0 0 0 0 1 45 – 64 0 0 0 0 0 65 i więcej 0 0 0 0 0 Liczba osób objętych nadzorem: przeprowadzono 2 wywiady - 3 osoby z kontaktu. ogółem

W 2016 r zarejestrowano 1 przypadek zachorowania na Kiłę Pierwotną oraz 1 przypadek zachorowania Kiłę Objawową Układu Nerwowego, a także 1 zachorowanie na Rzeżączkowe Zapalenie Przydatków wywołane Neisseria gonorrhoeae.

1.11 Gruźlica W 2016r. na terenie powiatu zarejestrowano –8 przypadków zachorowań na gruźlicę, dla porównania w 2015 r odnotowano 11 przypadków zachorowań na Gruźlicę w tym u 4 osób rozpoznano Gruźlicę płuc potwierdzoną bakteriologicznie (zakaźna prątkująca), w 6 przypadkach rozpoznano Gruźlicę płuc niepotwierdzoną bakteriologicznie (niezakaźną), w 1 przypadku rozpoznano Gruźlicę innych narządów.

Gruźlica w tym Wyszczególnienie wszystkie płucna innych postacie zakaźna razem niezakaźna narządów (prątkująca) Powiat: kołobrzeski 8 8 4 4 0 w tym: Miasto 0 0 1 2 0 Wieś 0 0 3 2 0 Mężczyźni 0 0 3 3 0 Kobiety 0 0 1 1 0 Wg grup wiekowych: 0 - 14 0 0 0 0 0 15 - 19 0 0 0 0 0 20 - 29 0 0 1 0 0 30 - 44 0 0 0 1 0 45 - 64 0 0 2 2 0 65 i więcej 0 0 1 1 0 Liczba osób objętych nadzorem: ogółem 26 osób z przeprowadzono 8 wywiadów epidemiologicznych. kontaktu 1.12 Zakażenia HIV/choroba AIDS W 2016 r. zarejestrowano 1 przypadek zakażenia i zachorowania wywołanego wirusem HIV (Choroby wywołanej przez HIV, której skutkiem są inne określone stany), u 32 letniej osoby mieszkującej w Kołobrzegu, w 2015 r. również zarejestrowano 1 przypadek zakażenia wirusem HIV i zachorowania na AIDS – (Zespół nabytego upośledzenia odporności), u 52 letniej osoby mieszkującej w Kołobrzegu, w wcześniejszych latach w powiecie kołobrzeskim nie rejestrowano zakażeń i zachorowań wywołanych wirusem HIV. 2. Realizacja szczepień ochronnych. Na terenie powiatu znajduje się 19 punktów szczepień. 8 placówek posiada wyodrębnione punkty szczepień, w pozostałych placówkach szczepienia wykonywane są w gabinetach zabiegowych, w godzinach przeznaczonych dla przyjmowania dzieci zdrowych. Szczepienia realizowane są na poziomie ~ 84,6 % zaszczepionych dzieci w wieku do 19 lat. Coraz częściej odnotowuje się przypadki odmowy rodziców na wykonanie u ich dzieci

14 szczepień objętych PSO. W powiecie kołobrzeskim w 2016 r zarejestrowano 8-ro dzieci (14 opiekunów) uchylających się od obowiązku szczepień ochronnych, natomiast w 2015 – 6-ro (11 opiekunów) w 2014 zarejestrowano 7-ro dzieci (10 opiekunów) uchylających się od obowiązku szczepień ochronnych, łącznie na dzień 31.12.2016 r w powiecie kołobrzeskim zarejestrowanych jest 21 dzieci (35 opiekunów) uchylających się od wykonania obowiązku szczepień ochronnych.

W analizowanym okresie obserwujemy wzrost liczby osób uchylających się od wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych. Wobec osób uchylających się podjęto działania edukacyjne polegające na przeprowadzeniu instruktażu edukacyjnego, wysłano pisma informacyjne oraz ponownie wysłano wezwania za zwrotnym potwierdzeniem odbioru do stawiennictwa się w punkcie szczepień w celu poddania dziecka obowiązkowym szczepieniom. W 2016r. w stosunku do 4 osób (opiekunów) sprawujących prawną opiekę nad małoletnimi dziećmi wystawiono tytuły wykonawcze i sprawy przekazano do Wojewody. 2.1 Niepożądane odczyny poszczepienne. W 2016r. nie rejestrowano Nieporządnych Odczynów Poszczepiennych (NOP) dla porównania w 2015r., zarejestrowano 3 przypadki.

Podsumowanie i wnioski. Ocenę sytuacji epidemiologicznej w 2016r. jak również w latach poprzednich przeprowadzono w oparciu o analizę otrzymanych zgłoszeń zachorowań/podejrzeń zachorowań dokonywanych przez lekarzy. Należy jednak zwrócić uwagę, że pomimo prowadzonego nadzoru epidemiologicznego i współpracy z placówkami udzielającymi świadczenia zdrowotne na nadzorowanym przez PPIS w Kołobrzegu terenie nie wszystkie przypadki zakażeń i chorób zakaźnych zostają zgłaszane. W świetle wyżej przytoczonych danych sytuacja epidemiologiczna na terenie Powiatu Kołobrzeskiego w 2016 roku w porównaniu z rokiem ubiegłym, utrzymuje się na porównywalnym poziomie. W analizowanym okresie nie rejestrowano chorób wysoce zakaźnych, zachorowań wywołanych E. coli O104 STEC oraz zachorowań z powodu grypy

A/H1N1v. (ostatnie 2 zachorowania z powodu grypy A/H1N1v zarejestrowano w I półroczu 2011 r.). W 2016r. zgłoszono 2 ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, w których łącznie zachorowało 28 osób, w tym dzieci do 14-go roku życia – 18. W Regionalnym Szpitalu w Kołobrzegu hospitalizowano 2 dzieci z powodu zachorowania wywołanego pałeczkami Salmonella Enteritidis. W większości przypadków przebieg zachorowań był lekki, za wyjątkiem przypadków hospitalizowanych, u których stwierdzono średni przebieg zachorowania, analogicznie w 2015 roku zgłoszono 5 ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową, zachorowało ogółem 167 osób, w tym dzieci do 14-go roku życia – 6. W trakcie wakacji w 2016r. w obiektach kolonijnych zgłoszono jedno ognisko chorób przenoszonych drogą pokarmową, w którym zachorowało 26 osób, w tym dzieci do 14-go roku życia: - 16, zarówno w 2015 r. jak i 2014 r. nie rejestrowano ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową w obiektach kolonijnych. Czynnikami sprzyjającymi zatruciom były błędy technologiczne w procesach przygotowania posiłków oraz brak reżimu sanitarnego podczas przygotowywania posiłków. nieutrzymanie czystości w pomieszczeniach kuchennych oraz brak środków do dezynfekcji powierzchni roboczych. W 2016r zarejestrowano 12 nowych przypadków zachorowania na wirusowe zapalenia wątroby typu B porównywalnie w 2015r. zarejestrowano 2 przypadki, w 2014r. zarejestrowano 8 przypadków, a w 2013r. 2 przypadki WZW B. Ponadto w 2016r. zarejestrowano 26 nowych przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu C, analogicznie w 2015 r. zarejestrowano 21 przypadków, w 2014 r. zarejestrowano 18 przypadków, a w 2013r. 17 przypadków WZW typu C. Zachorowalność na wirusowe zapalenie wątroby typu C utrzymuje się na porównywalnym poziomie, natomiast odnotowano wzrost zgłoszeń zachorowań na WZW B, co może być spowodowane obowiązkiem zgłaszania wyników dodatnich przez laboratoria diagnostyczne. W 2016r. w stosunku do roku 2015 zarejestrowano mniej zachorowań z powodu grypy sezonowej i chorób grypopodobnych 3951 zachorowań, w 2015 r odnotowano 6648 zachorowań, odpowiednio w 2014 r.- 3574; w 2013 – 5479; w 2012 – 2112; a w 2011 – 1265 zachorowań, w okresie objętym analizą do szpitala z objawami ze strony układu oddechowego skierowano 9 osób w tym 6 dzieci z przedziału wiekowego 0-4 lata, W okresie sprawozdawczym jak i w latach poprzednich największa liczba zachorowań na grypę rejestrowana jest w miesiącach zimowych i wczesno-wiosennych. W omawianym okresie odnotowano spadek zachorowań z powodu ospy wietrznej (226 przypadków) w porównaniu do 2015 roku (322 zachorowania). Zarówno w 2016r. jak i 2015r. zarejestrowano 11 przypadków zachorowań z powodu różyczki, dla porównania w 2014 (5 przypadków) największą liczbę zachorowań na różyczkę odnotowano w 2013r., w którym zachorowało 118 osób. We wszystkich latach rozpoznanie stawiane było wyłącznie w oparciu o objawy kliniczne. Przypadki nagminnego zapalenia przyusznic (świnki) stwierdzane były sporadycznie – w 2016r. 7 przypadków, w 2015 r. 3 przypadki (w 2014 r.- 3 przypadki w 2013 r. 5 przypadków), zachorowania utrzymują się na porównywalnym poziomie do lat poprzednich.

W analizowanym okresie zaobserwowano wzrost zachorowań na Boreliozę w 2016r. zarejestrowano 44 przypadki zachorowań, w 2015 r. zarejestrowano 22, a w 2014 r -32 przypadki. W ostatnich latach w powiecie kołobrzeskim nie rejestrowano przypadków inwazyjnej choroby meningokokowej, odry oraz ostrych porażeń wiotkich. Wśród chorób przenoszonych drogą płciową w 2016 r zarejestrowano 1 przypadek zachorowania na Kiłę Pierwotną oraz 1 przypadek zachorowania Kiłę Objawową Układu Nerwowego, a także 1 zachorowanie na Rzeżączkowe Zapalenie Przydatków wywołane Neisseria gonorrhoeae. Na Gruźlicę w 2016r. zachorowało 8 osób w tym 4 osoby na Gruźlicę płuc potwierdzoną bakteriologicznie (zakaźna prątkująca) oraz 4 osoby na Gruźlicę płuc niepotwierdzoną bakteriologicznie (niezakaźna), dla porównania w 2015 r. odnotowano 11 zachorowań w tym 4 przypadki Gruźlicy płuc potwierdzonej bakteriologicznie (zakaźna, prątkująca), 6 przypadków Gruźlicy płuc niepotwierdzonej bakteriologicznie (niezakaźna) oraz 1 przypadek gruźlicy innych narządów. W 2016 r. zgłoszono 119 pokąsań ludzi przez zwierzęta podejrzane o zakażenie wścieklizną (w 2015r. zgłoszono 111 pokąsań). Z terenu: miasta Kołobrzeg zarejestrowano 44 pokąsania (w 2015 r. - 73), gminy Kołobrzeg 19 pokąsań (w 2015 r. - 16), miasta i gminy Gościno 4 pokąsania (w 2015 r.-5), gminy Siemyśl 6 pokąsań (w 2015 r.-5), gminy Rymań 9 pokąsań (w 2015 r.-2), gminy Dygowo 6 pokąsań (w 2014 r. - 9), gminy Ustronie Morskie 2 pokąsania (w 2015 r. - 1). W przypadku zgłoszenia pokąsania, uderzenia człowieka przez zwierzę, każde zwierzę obowiązkowo poddawane jest obserwacji weterynaryjnej przez okres 15 dni (dochodzenie epizootyczne). W okresie objętym analizą, szczepieniu przeciwko wściekliźnie poddano 19 osób (w roku 2015-18 osób). Spośród 19 osób poddanych szczepieniom, 18 osób pokąsanych zostało przez zwierzęta domowe (głównie przez psy), 1 osoba pokąsane były przez małpę. Pokąsania stanowią duże zagrożenie dla zdrowia i życia mieszkańców oraz wczasowiczów i kuracjuszy. Najczęściej pokąsania spowodowane są przez psy pozostające bez dozoru. Obowiązek wyprowadzania psów na smyczy lub w kagańcu musi być bezwzględnie respektowany. II. Stan sanitarny podmiotów działalności leczniczej. 1. Decyzje administracyjne wydane na podmioty działalności leczniczej, z wyodrębnieniem decyzji dot. opiniowania pomieszczeń. W 2016 r. prolongowano trzy decyzje administracyjne wydane dla Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu dotyczącą: braku dostępu światła dziennego w dwóch pomieszczeniach Centralnej Sterylizatornii - planowany termin wykonania 31.12.2019 r.; złego stanu sanitarno-technicznego ciągów komunikacji pionowej - planowany termin wykonania dla budynku D -30.06.2017 r., wyposażenia na oddziale Rehabilitacji sal chorych w dopuszczalną rozporządzeniem Ministra zdrowia ilość łóżek z dostępnością z trzech stron w tym dwóch dłuższych planowany - termin wykonania 31 grudnia 2018 r.). Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kołobrzegu przedłużył terminy wykonania w/w prac pod warunkiem przestrzegania reżimu sanitarnego w celu zapewnienia bezpieczeństwa epidemiologicznego pacjentom.

Obowiązujące decyzje dotyczące Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu:  Oddział Rehabilitacji – ponadnormatywna ilość łóżek w 4 salach chorych, (planowany termin wykonania 31.12.2018 r.)  Centralna Sterylizatornia – brak dostępu światła dziennego, zły stan sanitarno- techniczny sufitu, ubytki glazury i terakoty, (planowane wykonanie 31.12.2019 r.).  Pracownia EKG, EEG zły stan techniczny ścian, podłóg i glazury (planowany termin wykonania 31.12.2017 r.),  Apteka Szpitalna zły stan techniczno-sanitarny (planowany termin wykonania 30.06.2018 r).,  Ciągi komunikacji pionowej zły stan sanitarno-techniczny (planowany termin wykonania dla budynku D -30.06.2017 r.; dla pozostałych budynków do 30.04.2017r.)  W łączniku na „poziomie 1” zły stan sanitarno-techniczny podłogi oraz ścian i sufitu (planowany termin wykonania 31.12.2019 r.)  Oddział Psychiatryczny – brak dostępu do łóżek z trzech stron w tym dwóch dłuższych planowany termin wykonania 31.12.2019 r. W 2016 roku podczas kontroli kompleksowej Regionalnego Szpitala, stwierdzono nieprawidłowości sanitarno-techniczne: a) W Oddziale Psychiatrycznym ustawienie łóżek na salach chorych w sposób uniemożliwiający dostęp do łózka pacjenta z trzech stron w tym z dwóch dłuższych. b) W Oddziale Psychiatryczny Dziennym: widoczne rozszczelnienia paneli sufitowych znacznie zniszczona podłoga z płytek PCV (ubytki oraz odstające płytki), widoczne liczne ślady zużycia w łazience z pralnią dla pacjentów (przeciekające, zardzewiałe przyłącze sedesu ze spływem), ubytki w terakocie i glazurze, ziszczona tapicerka na kanapach. c) W Oddziale Otolaryngologicznym - odstępy między łóżkami uniemożliwiają swobodny dostęp do pacjentów. d) W Oddziale Chirurgii Urazowo –Ortopedycznej –liczne widoczne zniszczenia na ramie łóżka (odpryski farby, zadrapania). e) W Oddziale Chirurgii Ogólnej- punkt pielęgniarski uszkodzona tapicerka na fotelach. f) W Zakładzie Diagnostyki Obrazowej Regionalnego Szpitala, Punkt Rejestracji pacjentów do tomografii komputerowej – pomieszczenie stałej pracy, nie zapewniono oświetlenia dziennego.. Stwierdzone podczas kontroli nieprawidłowości zostały usunięte, za wyjątkiem nieprawidłowości stwierdzonych w oddziale Psychiatrycznym dotyczących ustawienia łózek w salach chorych, które zostały objęte decyzją administracyjną z terminem realizacji w 2019 r W analizowanym okresie stwierdzono nieprawidłowości w pomieszczeniach jednej z przychodni lekarza podstawowej opieki medycznej w Kołobrzegu. Podczas kontroli w ramach nadzoru bieżącego stwierdzono uchybienia sanitarno –techniczne tj.: brak dozowników oraz podajników na jednorazowe ręczniki, sufity, ściany silnie zabrudzone, niezabezpieczone otwory w ścianach, odpryski farby wokół okien, oraz na futrynach okiennych (powierzchnie chropowate), nieszczelne okna, parapety chropowate o szorstkich powierzchniach z widocznymi ubytkami, na instalacji grzewczej widoczne odpryski oraz ślady rdzy, niezabezpieczone przed wilgocią ściany wokół umywalek i zlewozmywaków, na drzwiach wejściowych do gabinetów widoczne wytarcia farby i odpryski, widoczna sklejka,

18 brak listwy wykończeniowej łączącej ścianę z podłogą, ubytki okleiny meblowej w biurkach lekarskich (powierzchnie napęczniałe), metalowe szafki lekarskie widoczne miejsca skorodowane, brak wydzielonego miejsca do przechowywania brudnych fartuchów. Ponadto stwierdzono nieprawidłowości w gospodarce odpadami - brak etykiet identyfikujących odpad, przekroczono czas przechowywania odpadów w temp. pokojowej. W stosunku do podmiotu wydano decyzję administracyjną, wszystkie nieprawidłowości sanitarne zostały usunięte. W 2016 r. opiniowano - 20 gabinetów lekarskich w tym 12 nowopowstałych gabinetów, 3 w związku z aktualizacją danych, 4 gabinety przeniesione do nowych pomieszczeń i 1 gabinet w związku z rozszerzeniem działalności. Wydawane opinie sanitarne dotyczyły - 1 gabinetu stomatologicznego, - w związku przeniesienie miejsca działalności, - 1 nowo otwartego gabinetu pielęgniarskiego, - 17 praktyk zawodowych, w tym: 12 –nowych obiektów, 3- praktyki przeniesione do nowych pomieszczeń i 2 w związku aktualizacja danych. - 1 opinia dotycząca Poradni Ortopedycznej Regionalnego Szpitala w związku z przeniesieniem do nowych pomieszczeń. 2. Podmioty działalności leczniczej 2.1 Szpital W powiecie kołobrzeskim znajduje się jeden szpital: Regionalny Szpital w Kołobrzegu przy ul. Łopuskiego 31-33. w skład którego wchodzi 13 oddziałów, posiadający 430 łóżek szpitalnych. W Regionalnym Szpitalu znajdują się niżej wymienione oddziały: Neonatologiczny, Położniczo-Ginekologiczny, Pediatryczny z Pododdziałem Neurologii Dziecięcej, Chorób Wewnętrznych, Kardiologiczny, Chirurgii Ogólnej, Chirurgii Urazowo - Ortopedycznej, Neurologiczny, Intensywnej Terapii Medycznej, Rehabilitacyjny, Okulistyczny, Otolaryngologiczny, Psychiatryczny. Budynek szpitala dostosowany jest dla osób niepełnosprawnych. Nie utworzono nowych oddziałów. 2.1.1. Stan techniczny i funkcjonalność szpitala. Stan sanitarno - techniczny Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu ulega systematycznej poprawie. Zakończono prace związane z termomodernizacją szpitala, natomiast rozpoczęto prace remontowe pomieszczeń przeznaczonych na Poradnię Okulistyczną. Wydzielono nową szatnię dla personelu Rehabilitacji. W Zakładzie Diagnostyki Obrazowej Rejestracja Tomografii Komputerowej została przeniesiona do odnowionego pomieszczenia. W zakresie modernizacji sprzętu zakupiono: nowe łóżka na Oddział Chorób Wewnętrznych; aparaturę medyczną dla Oddziału Okulistycznego oraz Poradni Okulistycznej; monitory hemodynamiczne dla Oddziału Chorób Wewnętrznych; zestaw do wideogastroskopii oraz chłodziarki farmaceutyczne i laboratoryjne. 2.1.2. Dezynfekcja Szpital nie posiada własnych komór dezynfekcyjnych. Materace, koce, poduszki poddawane są dezynfekcji w Zakładzie Usług Pralniczych sp. j. H. Różalska, K. Karasińska ul. Lipowa 11 76-032 Mielenko.

 dezynfekcja, w tym: - Dezynfekcja endoskopów odbywa się w 2 myjniach automatycznych. - Przygotowanie narzędzi wielorazowego użycia do dezynfekcji i dezynfekcja w gabinetach zabiegowych. Blok Operacyjny i sale zabiegowe posiadają wydzielone zmywalnie. - oddziały korzystają z basenów i kaczek jednorazowego użytku, niszczenie w maceratorach zamontowanych w brudownikach. Kaczki i baseny przechowywane są na stojakach w brudowniku.  Środki stosowane do dezynfekcji: - środki do dezynfekcji powierzchni stosowane przez firmę sprzątającą– 2% Desam Ox, Incidin Activ, Sepacid 0,5-1%, Actichlor Plus, 2% Septacid, 2 %, Microzid sensive z atomizerem, Mikrozid AF, Microzid sensive vipes, Desprej, Incidin Activ, - najczęściej stosowane przez personel medyczny środki dezynfekcyjne do powierzchni w gabinetach zabiegowych – Microzid AF, 70% Spirytus czysty /oczyszczanie palników lamp bakteriobójczych/, - do dezynfekcji narzędzi stosowane są preparaty: Sekusept Activ r-r 2%, Sift zelin gaziki włókninowe. Dezynfekcja narzędzi prowadzona jest na oddziałach w gabinetach zabiegowych, - do dezynfekcji narzędzi endoskopowych: Termosept ED, 2% Sekusept Active, 2%vSekusept Multienzyme. Robocze środki dezynfekcyjne przygotowywane są przez personel medyczny/pielęgniarki w gabinetach zabiegowych, przez personel firmy sprzątającej przygotowywane są w brudownikach i pomieszczeniach firmy sprzątającej. Mycie i dezynfekcja łóżek szpitalnych oraz szafek chorych prowadzona jest w salach chorych przez pracowników firmy IMPEL. Na terenie szpitala brak stacji przygotowywania łóżek.  Stanowisko do mycia rąk. Preparaty dezynfekcyjne do rąk: Desderman Pur II, AHD 2000. Wszystkie stanowiska do mycia i dezynfekcji rąk personelu wyposażone w umywalki z ciepłą i zimną wodą, dozowniki ścienne z mydłem w płynie, i dozowniki z preparatem antyseptycznym do rąk, zasobniki z ręcznikami jednorazowego użytku, pojemnik na zużyte ręczniki. Sale chorych na Oddziałach za wyjątkiem oddziału Psychiatrycznego wyposażone są w dozowniki ścienne z preparatem antyseptycznym do rąk. Wszystkie stanowiska do mycia i dezynfekcji rąk pacjentów wyposażone w umywalki z ciepłą i zimną wodą. 2.1.3. Utrzymywanie bieżącej czystości Utrzymaniem bieżącej czystości i porządku w Szpitalu zajmuje się profesjonalna firma sprzątająca ,,IMPEL” SA Wrocław ul. Ślężna 118 Oddział Szczecin ul. Chmielewskiego 22A. Firma posiada wydzielony sprzęt dla poszczególnych stref czystości. Wydzielone wózki typu Vermop do bloków operacyjnych i bloku porodowego pozostają w oddziałach. Pozostałe zestawy do sprzątania, środki dezynfekcyjne przechowywane są w hali firmy, w której również odbywa się mycie i dezynfekcja sprzętu. Firma pracuje w systemie sprzątania całodobowym, sprzątanie w gabinetach zabiegowych odbywa się dwa razy dziennie i w razie potrzeby, pozostałe pomieszczenia 1 raz dziennie, sprzątanie ręczne, mechaniczne. Szpital posiada opracowany plan higieny szpitalnej.

 Dezynsekcja i deratyzacja. W 2016 r. w Regionalnym Szpitalu w Kołobrzegu przeprowadzono: - zabiegi deratyzacji w przestrzeniach technicznych budynków 2 razy w roku w miesiącu kwietniu i wrześniu oraz w holu i szachty techniczne przy Izbie Przyjęć w miesiącu kwietniu. - zabiegi dezynsekcji na oddziałach, Pediatrii (w kwietniu), w przestrzeniach technicznych budynków (w kwietniu i wrześniu), w holu i szachty techniczne przy Izbie Przyjęć (w kwietniu), w Laboratorium Analitycznym i Laboratorium Bakteriologicznym (w listopadzie). Procesy Dezynsekcji i Deratyzacji przeprowadził Zakład DDD RATUS Jarosław Górzyński, ul. Portowa 10B/7 78-100 Kołobrzeg. Do deratyzacji zastosowano preparat Rattkiller Perfekt -, dezynfekcję przeprowadzono preparatem Alfasep super Kill (alfa-cypermytryna). 2.1.4. Sterylizacja.  Sterylizacja w Regionalnym Szpitalu w Kołobrzegu W 2016 r. w Regionalnym Szpitalu w ramach kontroli wewnętrznej, przeprowadzono 1052 kontroli skuteczności procesów sterylizacji metodą biologiczną (bioindykatory 3M Attest) autoklawów parowych i 503 badań sterylizatorów gazowych. Prowadzona jest dokumentacja w formie automatycznego wydruku z autoklawów w Centralnej Sterylizatornii oraz w formie zapisu ręcznego w rejestrach w Laboratorium Mikrobiologicznym i Oddziale Okulistycznym, W Regionalnym Szpitalu w 2016 r. nie rejestrowano awarii urządzeń sterylizujących. Centralna Sterylizatornia zlokalizowana jest na parterze budynku Szpitala, brak jest wydzielonej strefy brudnej- dezynfekcja narzędzi wielorazowego użycia prowadzona jest na oddziałach.  Przygotowanie sprzętu do sterylizacji: - Dezynfekcja narzędzi wielorazowego użycia prowadzona jest na oddziałach szpitalnych w gabinetach zabiegowych. i w wydzielonych pomieszczeniach przy salach zabiegowych. - Mycie i dezynfekcja wyrobów medycznych wielokrotnego użycia na Bloku Operacyjnym odbywa się w „Myjni” (obecnie świadczącej usługi tylko dla Bloku Operacyjnego) położonej poza blokiem operacyjnym na „Niskim Parterze” przy Centralnej Sterylizatorni Regionalnego Szpitala. - Transport narzędzi po wstępnej dezynfekcji z oddziałów do Centralnej Sterylizatorni odbywa się w szczelnie zamykanych wózkach, prawidłowo opisanych (materiał zakaźny). - Pakietowanie sprzętu do sterylizacji wykonywane jest w Centralnej Sterylizatorni. - Transport narzędzi po sterylizacji z Centralnej Sterylizatorni na oddziały szpitalne odbywa się w specjalnie do tego przeznaczonych szczelnie zamykanych (hermetycznych) wózkach. - Każdorazowo po użyciu wózki poddawane są myciu i dezynfekcji. - Wydzielony jest personel do prowadzenia procesów sterylizacji, po odpowiednim przeszkoleniu,

 Stosowane metody sterylizacji – sterylizacja parowa, tlenkiem etylenu.  Sterylizacja prowadzona jest w:Urządzeniach sterylizacyjnych (rodzaj, stan techniczny): –2 autoklawy przelotowe (HS 66/10 Getinge – rok. prod. 2010; CISA 6410- automat - rok prod. 2005). Stan techniczny – dobry. - 2 sterylizatory gazowe –(STERI VAC 4XL – rok prod. 1995 r., STERI VAC 5XL – rok prod. 1996 r.). Stan techniczny – dobry. - ponadto na Oddziale Okulistycznym znajduje się autoklaw Statim 5000 - rok prod. 2003.  Kontrola procesów sterylizacji: - sterylizacja parowa: - wskaźnikiem biologicznym („3M Attest” – 1x dziennie autoklawy (Getinge i CISA), wskaźniki umieszczone są na półce górnej i dolnej; - wskaźnikiem chemicznym: (IV klasa – „3MTM-1250”), częstotliwość – każdy pakiet, miejsce umieszczenia wskaźnika – wnętrze pakietu; - sterylizacja tlenkiem etylenu: - wskaźnikiem biologicznym – każdy proces sterylizacji. - wskaźnikiem chemicznym – każdy pakiet,  Monitoring procesów sterylizacji: Centralna Sterylizatornia - sterylizacja parowa: - wskaźnikiem biologicznym (bioindykator 3M Attest) w 2016 wykonano -903 badania, - wskaźnikiem chemicznym – każdy pakiet, - sterylizacja tlenkiem etylenu: - wskaźnikiem biologicznym (bioindykator 3M Attest) w 2016 wykonano 503 oznaczeń, - wskaźnikiem chemicznym – każdy pakiet. W 2016 r nie odnotowano awarii sterylizatorów centralnej sterylizatornii. Oddział Okulistyczny - sterylizacja parowa: - wskaźnikiem biologicznym (bioindykator 3M Attest) – 1x w tygodniu autoklaw STATIM 500, w 2016 r. wykonano - 45 oznaczeń) - wskaźnikiem chemicznym – każdy pakiet, Laboratorium Mikrobiologiczne sterylizacja parowa: w 2016 wykonano –103 badań wskaźnikiem biologicznym (bioindykator 3M Attest)–1x w tygodniu autoklaw parowy: A6 Nr 1038 rok produkcji 1980 oraz autoklaw parowy Nr 2118 rok produkcji 1996) W laboratorium bakteriologicznym autoklaw parowy używany jest wyłącznie do sterylizacji podłóż mikrobiologicznych. * w ramach kontroli wewnętrznej wskaźnikiem biologicznym w: Centralnej Sterylizatornii wykonano – 903 kontrole, Laboratorium Bakteriologii wykonano – 103 kontroli, Oddział Okulistyczny wykonano – 45 kontroli.

Kontrola wewnętrzna łącznie : autoklawy parowe - 1052 kontroli testem biologicznym, sterylizatory gazowe - 503 kontroli testem biologicznym. 2.2 Zakażenia szpitalne i ocena działalności szpitalnych zespołów ds. zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych 2.2.1 Ogniska epidemiczne W analizowanym roku sprawozdawczym na terenie powiatu kołobrzeskiego zgłoszono jedno ognisko epidemiczne: w Oddziale Chorób Wewnętrznych Regionalnego Szpitala. Czynnik chorobotwórczy: Clostridium difficile GDH toksyna AB – Ognisko epidemiczne rozpoznano w oparciu o badania Clostridium difficile toksyna AB dodatnia, antygen GDH dodatni oraz objawy kliniczne, postać kliniczna zakażenia w ognisku epidemicznym: - biegunka. Podejrzewa się zakażenia endogenne związane z przewlekłą antybiotykoterapią lub pacjent z zakażeniem nabytym poza Regionalnym Szpitalem w Kołobrzegu. Zachorowały 4 osoby: - pierwsze zachorowanie wystąpiło w dniu 19.07.2016 r. u pacjentki hospitalizowanej na oddziale Chorób Wewnętrznych od dnia 18.07.2016 do dnia 02.08.2016 r.. - drugie zachorowanie wystąpiło w dniu 23.07.2016 r. u pacjentki hospitalizowanej na oddziale od dnia 19.07.2016 r. do dnia 10.08.2016 r. - trzecie zachorowanie wystąpiło w dniu 25.07.2016 r u pacjentki hospitalizowanej na oddziale od dnia 18.07.2016 r., do 29.07.2016 r., Pacjentka zmarła, przyczyna zgonu związana z zachorowaniem w ognisku. - czwarte zachorowanie wystąpiło w dniu 28.07.2016 r u pacjentki hospitalizowanej na oddziale od dnia 11.08 2016 r do dnia 19.08.2016r. Pacjentom wdrożono rekomendowaną antybiotykoterapię Metronidazolem, Wankomycyną p.o., Fidaksomycyną p.o., W celu unieszkodliwienia źródeł zakażenie oraz przecięcia dróg szerzenia się zakażenia: wzmożono reżim sanitarno-epidemiologiczny, monitorowano występowania biegunek w oddziale, wprowadzono izolację kontaktową w warunkach kohortacji na sali 3 osobowej, następnie w pojedynczych salach. Przeprowadzona kontrola Oddziału Chorób Wewnętrznych nie wykazała uchybień sanitarnych. Na oddziale prowadzone były działania zapobiegawcze i przeciwepidemiczne, zgodnie z obowiązującymi procedurami w szczególności: 1. - wzmożono reżim sanitarno-epidemiologiczny w Oddziale Chorób Wewnętrznych, 2. - monitorowano występowania biegunek w oddziale, 3. wykonano badania w kierunku toksyny Clostridium difficile GDH toksyna A/B u 7 pacjentów przebywających na oddziale (kał) - w próbach pobranych od 4 pacjentów otrzymano wynik pozytywny Clostridium difficile GDH(+) toksyna A/B (+), 4. wprowadzono izolację kontaktową w warunkach kohortacji na sali 3 osobowej, następnie w pojedynczych salach, 5. wdrożono rekomendowaną antybiotykoterapię Metronidazolem, Wankomycyną p.o., Fidaksomycyną p.o., 6. oceniano poprawność zleceń antybiotyków oraz inhibitorów pompy protonowej, 7. zalecono mycie rąk jako podstawową formę higieny rąk, po umyciu dezynfekowanie rąk Octeniseptem,

8. wprowadzono sporobójcze preparaty do dezynfekcji powierzchni, 9. zastosowano dodatkową odzież ochronną (jednorazowe fartuchy) zakładane przy wykonywaniu wszystkich czynności pielęgnacyjnych przy pacjentach, 10. przeprowadzono szkolenia przypominające dla personelu w oparciu o istniejące procedury i rekomendacje postępowania, zapoznanie z którymi potwierdzone jest podpisem pracownika, 11. wydzielono przedmioty i sprzęt medyczny stosowany tylko w opiece nad pacjentami. 2.2.2 Ocena działalności szpitalnych Zespołów ds. Zapobiegania i Zwalczania Zakażeń Szpitalnych W Regionalnym Szpitalu w Kołobrzegu powołany jest zespół i komitet kontroli zakażeń szpitalnych. W Zespole pracuje lekarz posiadający specjalizację z chorób zakaźnych i pediatrii, diagnosta laboratoryjny – specjalizacja z mikrobiologii oraz 2 pielęgniarki posiadające specjalizację z pielęgniarstwa epidemiologicznego. Szpital posiada własne Laboratorium Mikrobiologiczne * Ocena działalności szpitalnych Zespołów ds. Zapobiegania i Zwalczania Zakażeń Szpitalnych. - Prowadzony jest monitoring zakażeń zakładowych, zagrożeń epidemiologicznych oraz rejestracja zakażeń i drobnoustrojów alarmowych opierający się na: 1. bieżącej analizie wyników badań laboratorium mikrobiologicznego, 2. analizie i ocenie stanu faktycznego zgłoszeń z oddziałów (sprawdzanie procedur, analiza zagrożeń, wydawanie zaleceń dla oddziałów), 3. bieżącej analizie dokumentacji medycznej, 4. analizie historii chorób ze statystyki szpitalnej i zgłoszeń. Współpraca między Zespołem ds. Zakażeń Szpitalnych a pracownikami PIS polega na wspólnej analizie kart zakażeń szpitalnych, ocenie sytuacji epidemiologicznej Szpitala, omawianiu poszczególnych przypadków zachorowań, omawianiu zasad przestrzegania przez personel zasad higieny, stosowania środków ochrony osobistej pracowników, omawianiu zasad prawidłowej dezynfekcji pomieszczeń, aparatury, narzędzi, łóżek, bielizny. Szpital posiada system ISO. W strukturach szpitala znajduje się Laboratorium Mikrobiologiczne, kierownik laboratorium posiada specjalizację z mikrobiologii. W razie potrzeby izolacja pacjentów z zakażeniem/podejrzeniem zachorowania na chorobę zakaźną odbywa się na salach wyposażonych w śluzę na Oddziale Intensywnej Terapii, Oddziale Chirurgicznym, Urazowo – Ortopedycznym Neurologicznym oraz Pediatrycznym, natomiast na pozostałych oddziałach izolacja pacjentów prowadzona jest na salach 2- osobowych z węzłem sanitarnym, które w razie konieczności pełnią funkcję izolatki. Konsultacje pacjentów ambulatoryjnych podejrzanych o zakażenia chorobami szczególnie niebezpiecznymi mogą odbywać się w wydzielonej części Izby Przyjęć. Pacjenci, którzy wymagają leczenia w Oddziale Zakaźnym kierowani są najczęściej na Oddział Obserwacyjno-Zakaźny z pododdziałem Chorób Wewnętrznych Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie.

W Regionalnym Szpitalu opracowane są i wdrożone procedury przeciwepidemiczne, które są na bieżąco aktualizowane, w 2016 r. zaktualizowano: - Procedurę zastosowania rękawic ochronnych. - Procedurę korzystania z wind w szpitalu. - Procedurę po ekspozycji na krew i inny potencjalnie zakaźny materiał * Kontrole wewnętrzne w Regionalnym Szpitalu w Kołobrzegu W analizowanym okresie członkowie Zespołu ds. Zakażeń Szpitalnych Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu, w ramach kontroli wewnętrznej przeprowadzili łącznie 84 kontrole oraz 2 audyty wewnętrzne, zakres prowadzonych kontroli przedstawiono w tabeli poniżej:

Kontrole przeprowadzone w oddziałach RS Kołobrzeg w 2016 r. lp. temat ilość /rok oddział 3 Chirurgii Ogólnej Zastosowanie zaleceń dotyczących działań 9 Chorób Wewnętrznych 1. profilaktycznych w związku z 1 Neurologia wykryciem/podejrzeniem choroby zakaźnej 2 OIT 1 Kardiologia 6 Chirurgii Ogólnej 13 Neurologia Audyty wewnętrzne programu WHO 2. "Higiena rąk to bezpieczna opieka" 6 OIT 3 Pediatria 24 Chorób Wewnętrznych. 3. Przestrzeganie segregacji odpadów 4 wszystkie oddziały

4. Comiesięczne kontrole czystości oddziałów 12 wszystkie oddziały

5. Audyt wewnętrzny -kompleksowa 2 wszystkie oddziały

* Monitorowanie sytuacji epidemiologicznej szpitala prowadzone jest poprzez: - analizy wyników badań mikrobiologicznych i danych klinicznych, - współpracę z lekarzami prowadzącymi w zakresie identyfikowania i zgłaszania zachorowań na choroby zakaźne oraz zakażeń szpitalnych, konsultacje pacjentów dotyczące rozpoznawania i leczenia zakażeń, - współpracę z pielęgniarkami łącznikowymi, - kontrole w oddziałach, - comiesięczne kontrole czystości oddziałów szpitala, - identyfikację, opracowanie i wygaszenie ognisk epidemicznych.

* Szkolenia wewnętrzne z zakresu profilaktyki zakażeń szpitalnych i procedur przeciwepidemicznych. W 2016 roku w zakresie profilaktyki zakażeń szpitalnych i procedur przeciwepidemicznych przeszkolono łącznie 319 osób. Przeprowadzone szkolenia dla personelu Szpitala dotyczyły zagadnień przedstawionych w tabeli poniżej:

Szkolenia wewnętrzne z zakresu profilaktyki zakażeń w 2016 r.

lp. Temat przeszkolono ilość osób Nowoczesne rozwiązania - gotowe zestawy zabiegowe pomocne w 1) 15 podnoszeniu jakości usług medycznych i redukcji zakażeń 2) Opieka nad pacjentem z raną przewlekłą i problemami nietrzymania stolca 25 3) Żywienie dojelitowe 20 4) Opatrunki i dedykowane zestawy opatrunkowe w profilaktyce zakażeń 40 5) Stosowanie rękawic ochronnych w zapobieganiu zakażeniom szpitalnym 18 6) "Higiena rąk to bezpieczna opieka" - dla łącznikowych 8 "Moja rana, twoje leczenie, nasz sukces" rola opatrunków 7) 30 specjalistycznych w profilaktyce zakażeń 8) Zakażenia w ortopedii 18 9) Nowoczesna diagnostyka boreliozy 50 10) Higiena rąk to bezpieczna opieka 8

11) Nowoczesne rozwiązanie - rola gotowych zestawów zabiegowych w 20 podnoszeniu jakości usług medycznych i redukcji zakażeń 12) Stosowanie rękawiczek ochronnych w zapobieganiu zakażeniom 18 Zakażenia wewnątrzszpitalne: zapobieganie i postępowanie w obliczu 13) 16 epidemii

14) Dezynfekcja rąk i sprzętu wielorazowego użytku. Zastosowanie środków 16 dezynfekcyjnych w oddziale, Sali Operacyjnej i Poradni

15) Postępowanie ze sprzętem wielorazowego użytku w celu eliminacji 17 wystąpienia zakażeń szpitalnych

Członkowie Zespołów ds. Zapobiegania i Zwalczania Zakażeń Szpitalnych uczestniczyli w konferencjach zewnętrznych: Przewodniczący ZKZS Lekarz Tomasz Czerniak  XI Konferencja naukowo-szkoleniowa PTN AIDS VISTULA 2016 / Łódź, 02- 04.06.2016 r.,  „Światowe standardy profilaktyki zakażeń szpitalnych”, Certyfikat Koordynatora Wdrożenia Programu / Poznań, 24.10.2016 r.,  XX Jubileuszowe Sympozjum „Postępy w Medycynie zakażeń” / Warszawa, 02- 03.12.2016 r. Z-ca Przewodniczącego ZKSZ mgr Jolanta Prawda- Zołotar,  „Współczesne problemy w diagnostyce zakażeń bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych” – Uniwersytet Medyczny w Poznaniu / 11.03.2016 r.,

 XIV Konferencja naukowo-szkoleniowa „ Postępy w diagnostyce chorób autoimmunologicznych. Choroby odkleszczowe. Mikrobiota i mikrobiom. Zakażenia wirusami hepatotropowymi” / PUM Szczecin, 12.03.2016 r.,  III Ogólnopolskie Forum Kierowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznyc, „Gospodarka odpadami medycznymi w MLD” – 19-20.05.2016 r.,  „Mikrobiologia – nowe wyzwania nowe możliwości” XXVIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Mikrobiologów / 15-27.09.2016 r., Bydgoszcz,  II edycja „Spotkania kierowników medycznych laboratoriów diagnostycznych województwa zachodniopomorskiego” / Szczecin, 15.10.2016 r.,  XX Jubileuszowe Sympozjum „Postępy w Medycynie zakażeń” / Warszawa, 02- 03.12.2016 r Specjalistka Pielęgniarstwa Epidemiologicznego Pielęgniarka Ewa Popiołek  XVI Interaktywna Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Innowacje w profilaktyce i kontroli zakażeń szpitalnych. Prawo- wiedza – technologia” – Stare Jabłonki k/Ostródy, 02-05 października 2016 r.  Światowe standardy profilaktyki zakażeń szpitalnych”, Certyfikat Koordynatora Wdrożenia Programu / Poznań, 24.10.2016 r., Specjalistka Pielęgniarstwa Epidemiologicznego Pielęgniarka Bogusława Czwarno  XII Warsztaty Pielęgniarek Epidemiologicznych Regionu Zachodniopomorskiego, Rymań, 05-07.09.2016 r.,  „Zakażenia szpitalne w praktyce epidemiologicznej”, 19.09.2016 r., Szczecin,  Światowe standardy profilaktyki zakażeń szpitalnych”, Certyfikat Koordynatora Wdrożenia Programu / Poznań, 24.10.2016 r. 3. Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie i ambulatoria. Na koniec 2016 r. w rejestrach Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kołobrzegu figuruje 225 podmiotów świadczących usługi medyczne w tym: -1 szpital, udzielający stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne; - 2 placówki świadczące usługi medyczne w kategorii inne niż szpitalne. -54 podmioty lecznicze, wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne w tym 34 – w kategorii przychodnie, ośrodki, poradnie i ambulatoria, 2 – w kategorii zakłady badań diagnostycznych i medyczne laboratoria diagnostyczne, 18 - w kategorii inne podmioty medyczne; -170 podmiotów działalności leczniczej wykonywanej w ramach praktyki zawodowej w tym: 96 - indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskie, 46 - indywidualnych praktyk lekarzy dentystów 10 - indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarzy dentystów, 1 - grupowa praktyka lekarzy dentystów, 17 - Indywidualnych praktyk pielęgniarskich. W 2016 roku przeprowadzono kontrole w 148 podmiotach.  Podmioty działalności medycznej udzielające ambulatoryjne świadczenia zdrowotne. Na terenie powiatu kołobrzeskiego zarejestrowanych jest 54 podmioty działalności medycznej udzielające ambulatoryjne świadczenia zdrowotne, w 2016 r. przeprowadzono kontrole w 34 podmiotach. W placówkach, w których świadczone są usługi medyczne prowadzono nadzór w zakresie przeprowadzania: procesów dekontaminacji sprzętu medycznego oraz dezynfekcji pomieszczeń, sprzątania pomieszczeń, a także stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń,

27 postępowanie z odpadami w miejscu ich wytwarzania oraz sposób gromadzenia i usuwania odpadów medycznych powstających podczas świadczenia usług medycznych, umowy na odbiór odpadów, wdrożenie procedur epidemiologicznych, przeprowadzanie kontroli wewnętrznej potwierdzonej sporządzonym protokołem, przestrzeganie zakazu palenia papierosów i wyrobów tytoniowych. W stosunku do podmiotu medycznego zlokalizowanego w Kołobrzegu, wystawiono decyzję administracyjną w związku ze stwierdzonymi w trakcie kontroli w ramach nadzoru bieżącego nieprawidłowościami sanitarno –technicznymi tj. brak dozowników oraz podajników na jednorazowe ręczniki, niezabezpieczone otwory w ścianach, ściany i sufity silnie zabrudzone, odpryski farby wokół okien, oraz na futrynach okiennych (powierzchnie chropowate), nieszczelne okna, parapety chropowate o szorstkich powierzchniach z widocznymi ubytkami, na instalacji grzewczej widoczne odpryski oraz ślady rdzy, niezabezpieczone przed wilgocią ściany wokół umywalek i zlewozmywaków, na drzwiach wejściowych do gabinetów widoczne wytarcia farby i odpryski, widoczna sklejka, brak listwy wykończeniowej łączącej ścianę z podłogą, ubytki okleiny meblowej w biurkach lekarskich (powierzchnie napęczniałe), metalowe szafki lekarskie widoczne miejsca skorodowane, brak wydzielonego miejsca do przechowywania brudnych fartuchów. Ponadto stwierdzono nieprawidłowości w gospodarce odpadami - brak etykiet identyfikujących odpad, przekroczono czas przechowywania odpadów w temp. pokojowej. Osobę odpowiedzianą za przestrzeganie wymagań ukarano mandatem. Wszystkie wyżej wymienione nieprawidłowości sanitarne zostały usunięta. Stan higieniczno-sanitarny i techniczny w pozostałych obiektach jest zadowalający, funkcjonalność w placówkach jest zachowana. W podmiotach udzielających ambulatoryjne świadczenia zdrowotne stosowany jest głównie sprzęt jednorazowego użytku. Przyjęcia ambulatoryjne dzieci prowadzone są przez lekarzy rodzinnych, nie ma wydzielonych poradni dziecięcych, izolatek. Na terenie powiatu znajduje się 19 punktów szczepień:- 8 placówek posiada wyodrębnione punkty szczepień (Al-Med, AiKa, Łopuskiego 52 i Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska oraz poradnie w Drzonowie, Dygowie, Rymaniu i Wrzosowie), w pozostałych placówkach szczepienia wykonywane są w gabinetach zabiegowych, w godzinach przeznaczonych dla przyjmowania dzieci zdrowych. 3.1 Indywidualne, indywidualne specjalistyczne i grupowe praktyki lekarskie, lekarzy dentystów oraz pielęgniarek i położnych W roku 2016. PSSE w Kołobrzegu nadzorowała 170 praktyk zawodowych udzielających świadczeń leczniczych jako Indywidualne /Indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie oraz Indywidualne praktyki pielęgniarskie, w analizowanym roku sprawozdawczym skontrolowano 119 placówek. W stosunku do 7 podmiotów (w tym 3 gabinetów stomatologicznych, Zakładu Diagnostyki Obrazowej, 3 praktykach zawodowych) wszczęto z urzędu postępowanie administracyjne, dotyczące stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości w zakresie: - gromadzenia, transportu, unieszkodliwiania i magazynowania odpadów medycznych, w przypadku 4 prywatnych praktyk lekarskich; - procedur medycznych w 2 placówkach; - stanu technicznego w 5 praktykach; - stanu sanitarnego w 2 prywatnych praktykach lekarskich;

- niezachowana czystość bieżąca w pomieszczeniach w przypadku 1 gabinetu; - przeterminowane środki do dezynfekcji rąk w 1 gabinecie lekarskim. W analizowanym okresie nieprawidłowości stwierdzono w niżej wymienionych podmiotach leczniczych: 1 Prywatnym Gabinecie Lekarskim zlokalizowanym w Kołobrzegu - przeprowadzona kontrola sanitarna wykazała uchybienia higieniczno-sanitarne i techniczne: - brudne, zakurzone dozowniki z warstwą zaschniętego mydła wewnątrz, w dozowniku na środek dezynfekcyjny do rąk – brak środka dezynfekcyjnego, - środki do dezynfekcji, z przekroczoną datą ważności, - nie wdrożono procedur medycznych, nie okazano procedur do kontroli, - nie przedłożono do kontroli protokołu kontroli wewnętrznej, - brak umowy na odbiór odpadów medycznych, odpady składowane w nieodpowiednim pojemniku. Wszystkie stwierdzone nieprawidłowości zostały niezwłocznie usunięte. Za stwierdzone nieprawidłowości właściciela gabinetu ukarano mandatem. 2 Prywatnym Gabinecie Stomatologicznym znajdującym się w Kołobrzegu - przeprowadzona kontrola sanitarna wykazała uchybienia higieniczno-sanitarne i techniczne, - w bezpośrednim sąsiedztwie chłodziarki na odpady medyczne znajduje się tapczan tapicerowany materiałem nie przystosowanym do mycia i dezynfekcji, przykryty narzutą z dzianiny oraz poduszka typu jasiek. - brak stanowiska mycia i dezynfekcji rąk w pomieszczeniu „Sterylizacji” w którym znajduje się autoklaw parowy, chłodziarka na odpady medyczne. Wszystkie nieprawidłowości zostały usunięte. 3 W Pracowni Diagnostyki znajdującej się w Kołobrzegu - przeprowadzona kontrola sanitarna wykazała uchybienia techniczne, (w gabinecie zabiegowym widoczne ubytki i rozszczelnienia w kasetonach sufitowych) nieprawidłowości zostały usunięte. 4 Indywidualnej Praktyce Lekarskiej - przeprowadzona kontrola sanitarna wykazała uchybienia higieniczno-sanitarne i techniczne: - Zardzewiała bateria kranowa przy zlewozmywaku, podłączenie baterii w sposób nie chroniący przed zawilgoceniem. - W szafce pod zlewozmywakiem widoczne wyszczerbienia (powierzchnia chropowata), osadzenie zlewozmywaka w szafce - nie zabezpieczone przed wilgocią. - Wewnątrz szafy wnękowej (szafy gospodarczej) znajduje się półka wykonana z płyty pilśniowej (dykty) o powierzchni chropowatej z widocznymi znacznymi uszkodzeniami. - Odzież wierzchnia przechowywana wraz z fartuchami brudnymi oraz wiaderkiem do sprzątania w szafie wnękowej (gospodarczej). - Przekroczono czas przechowywania odpadów w temp. pokojowej ( dłużej niż 72 godz.) oraz brak oznakowania identyfikującego pojemnika na odpady medyczne. Wszystkie stwierdzone uchybienia zostały usunięte. 5 Gabinet Stomatologicznym znajdującym się w Kołobrzegu - przeprowadzona kontrola sanitarna wykazała uchybienia higieniczno-sanitarne i techniczne: - Zardzewiała bateria kranowa przy zlewozmywaku, podłączenie baterii w sposób nie chroniący przed zawilgoceniem.

- W szafce pod zlewozmywakiem widoczne wyszczerbienia (powierzchnia chropowata), osadzenie zlewozmywaka w szafce - nie zabezpieczone przed wilgocią. - Wewnątrz szafy wnękowej (szafy gospodarczej) znajduje się półka wykonana z płyty pilśniowej (dykty) o powierzchni chropowatej z widocznymi znacznymi uszkodzeniami. - Odzież wierzchnia przechowywana wraz z fartuchami brudnymi oraz wiaderkiem do sprzątania w szafie wnękowej (gospodarczej). - Przekroczono czas przechowywania odpadów w temp. pokojowej ( dłużej niż 72 godz.) - Nie przedłożono do kontroli opracowanych procedur określających sposób przeprowadzania dekontaminacji pomieszczeń i urządzeń oraz protokołu kontroli wewnętrznej. Wszystkie stwierdzone uchybienia zostały usunięte. 6 Indywidualnej Specjalistycznej Praktyce Lekarskiej znajdującej się w Kołobrzegu przy u1. Łopuskiego 31 przeprowadzona kontrola sanitarna wykazała uchybienia techniczne (w poczekalni dla pacjentów - widoczny zaciek na kasetonie, oraz uszkodzony (obłamany) kaseton) uchybienia zostały usunięte. 7 Indywidualnej Specjalistycznej Praktyce Lekarskiej znajdującej się w Kołobrzegu przy u1. Łopuskiego 31 przeprowadzona kontrola sanitarna wykazała uchybienia techniczne (w poczekalni dla pacjentów - widoczny zaciek na kasetonie, oraz uszkodzony (obłamany) kaseton) uchybienia zostały usunięte. W przypadku pozostałych podmiotów leczniczych nieprawidłowości nie stwierdzono, stan higieniczno-sanitarny i techniczny skontrolowanych praktyk można określić jako zadawalający (nie uległ pogorszeniu w stosunku do 2015 r.). W nielicznych gabinetach używane są lampy UV. W gabinetach, w których używane są lampy bakteriobójcze, prowadzone są rejestry pracy palnika lampy bakteriobójczej. We wszystkich placówkach medycznych stanowiska do mycia i dezynfekcji rąk wyposażone są w dozowniki ścienne na mydło w płynie i środek dezynfekcyjny oraz zasobniki na jednorazowe ręczniki. Pranie odzieży ochronnej w większości podmiotów we własnym zakresie (w pralkach domowych), część gabinetów w pralniach ogólnodostępnych.  Gospodarka Odpadami medycznymi w podmiotach leczniczych na terenie powiatu. Prawie wszystkie Podmioty lecznicze wytwarzające odpady medyczne mają podpisane umowy na odbiór i utylizację odpadów z firmami PPUH „HYGEA” Lubasz Czesław Golik lub EKO-SPALMED. Praktyki (pojedyncze), które świadczą usługi medyczne we wspólnym lokalu oraz wytwarzają śladowe ilości odpadów mają zawarte umowy w formie pisemnej o przeniesieniu odpowiedzialności za wytworzone odpady na rzecz jednego z nich lub na rzecz wynajmującego lokal, pod warunkiem postępowanie z przyjętymi odpadami w sposób zgodny ustawą. Przekazanie odpadu każdorazowo potwierdzane jest wystawieniem „Karty przekazania odpadu” przez firmę odbierającą odpady, natomiast utylizacja niebezpiecznych odpadów medycznych potwierdzana jest wystawieniem „Dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie odpadu” przez spalarnię (zbiorczy za miesiąc). W analizowanym okresie nieprawidłowości w gospodarowaniu odpadami stwierdzono w 5 podmiotach (przychodni POZ – opisane w pkt. 3; 4 praktykach lekarskich -opisane w pkt. 3.1), głównie dotyczyły one nieprawidłowego opisu pojemnika na odpady i przekroczenia czasu magazynowania odpadu w temp pokojowej.

 Sterylizacja w placówkach świadczących usługi medyczne. Na terenie powiatu kołobrzeskiego w placówkach ambulatoryjnych znajduje się 55 autoklawów parowych (50 w gabinetach stomatologicznych, 2 gabinetach laryngologicznych 1 w Poradni Chirurgicznej LANCET i 2 w ISPL Chirurgii Plastycznej). Większości Gabinetów nie posiadająca na swoim stanie sterylizatorów w praktyce używany jest sprzęt jednorazowy, niektóre placówki mają podpisane umowy na usługi sterylizacji z Centralną Sterylizatornią Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu mieszczącą się przy ul. Łopuskiego. Odpowiedzialnym za transport narzędzi do i po sterylizacji jest świadczeniodawca. Opakowanie sterylizacyjne – stosowane są rękawy papierowo - foliowe. Kontrole skuteczności procesów sterylizacji prowadzone są testami chemicznymi (do każdego wsadu) i testami biologicznymi – w 2016 r. testem biologicznym (Sporal A) skontrolowano - 55 autoklawów, przeprowadzono 173 oznaczenia testem biologicznym – kwestionowano 7 autoklawów, 6 kwestionowanych autoklawów poddano ponownej kontroli wskaźnikiem biologicznym - otrzymano prawidłowy wynik, natomiast jeden wycofano z użytku. Dokumentacja procesów sterylizacji czynnikami chemicznymi nie budziła zastrzeżeń, prowadzona jest w formie rejestru. Tabela 1. Ilość i awaryjność sterylizatorów w podmiotach ambulatoryjnych w 2016 r.

Sterylizator Liczb przebadanych Ilość awarii Awaryjność w % sterylizatorów

Autoklaw parowy 55 7 2%

 Dezynfekcja w przedsiębiorstwach świadczących usługi medyczne.

Do dezynfekcji powierzchni stosowane są preparaty o szerokim spektrum działania (Velox, Incidin, Microzid, Prima Dent, Propano, Primadent Spray Domestos, Actichlor). Przygotowywanie roztworów roboczych odbywa się w gabinetach w wydzielonym miejscu lub w wydzielonych pomieszczeniach mycia i dezynfekcji narzędzi. Dezynfekcja narzędzi wielorazowego użytku prowadzona jest w pojemnikach o odpowiedniej wielkości z sitem i szczelną pokrywą. Oznakowanie pojemników do przygotowywania roztworów zawiera nazwę roztworu, jego stężenie datę i godzinę przygotowania, inicjały osoby sporządzającej roztwór. W przeważającej liczbie gabinetów lekarskich stosowany jest sprzęt jednorazowego użytku. Sprzęt wielorazowego użytku stosowany głównie w gabinetach stomatologicznych (narzędzia stomatologiczne), poddawany jest dezynfekcji i sterylizacji. Stosowane są środki do dezynfekcji o szerokim spektrum działania: Sekusept Pulver plus aktywator, Gigasept Sekudril, Orotol, Omni Drill Primadent Protect. Sprzęt medyczny stosowany w podmiotach leczniczych posiada aktualne terminy przydatności do użytku, przechowywany jest prawidłowo (szafki lekarskie zamykane, szafki stojące z szufladami lub szafki wiszące) usytuowane w gabinetach. Zużyty sprzęt jednorazowego użytku gromadzony jest w odpowiednich pojemnikach lub jednorazowych workach i oddawany do utylizacji. Podsumowanie i wnioski. 1. Stan sanitarno - techniczny Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu ulega systematycznej poprawie. Zakończono prace związane z termomodernizacją. W Zakładzie Diagnostyki

Obrazowej Rejestracja Tomografii Komputerowej została przeniesiona do odnowionego pomieszczenia. Rozpoczęto prace remontowe pomieszczeń przeznaczonych na Poradnię Okulistyczną. Sprzęt medyczny szpitala jest systematycznie modernizowany. 2. Personel szpitala podnosi swoje kwalifikacje poprzez udział w szkoleniach wewnętrznych i zewnętrznych. 3. Stan sanitarno-techniczny przychodni, poradni i indywidualnych praktyk jest zadowalający. W większości gabinetów stan sanitarno-techniczny nie budził zastrzeżeń, nieprawidłowości stwierdzone w siedmiu placówkach zostały usunięte, Przedsiębiorstwa wytwarzające niebezpieczne odpady medyczne posiadają podpisane umowy prawne w zakresie postępowania z odpadami medycznymi. W przypadku 4 prywatnych praktyk lekarskich odnotowano nieprawidłowości w zakresie gospodarowania odpadami, zgodnie z wydanymi zaleceniami nieprawidłowości zostały usunięte. 4. Podmioty lecznicze posiadają opracowane i wdrożone procedury medyczne, mające na celu minimalizację zakażeń. 5. W 2016 r w porównaniu do lat ubiegłych, odnotowano niepokojąco dużą ilość kwestionowanych badań kontroli skuteczności procesów sterylizacji prowadzonych w autoklawach będących na wyposażaniu praktyk lekarskich. W celu wyeliminowania zagrożenie zdrowia pacjentów wdrożono działania przeciwepidemiczne. 6. We wszystkich placówkach leczniczych prowadzona jest dekontaminacja powierzchni i sprzętu medycznego, poprzez stosowanie środki dezynfekcyjnych o szerokim spektrum działania B, F, V (HBV, HCV, Polio, Adeno), Tbc i w ilościach zaspakajających zapotrzebowanie. 7. W 8 poradniach w Kołobrzegu: przy (ul. Łopuskiego 52 Al.-Med, AiKa, Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska oraz poradnie: w Drzonowie, Dygowie, Rymaniu i Wrzosowie) posiadają wyodrębnione punkty szczepień, w pozostałych placówkach szczepienia wykonywane są w gabinetach zabiegowych w godzinach przeznaczonych dla przyjmowania dzieci zdrowych. 8. Poradnie lekarzy rodzinnych świadczą usługi medyczne w dni robocze od godz. 8.00 do 18.00. W dni wolne od pracy i po godz. 18.00 przyjęcia odbywają się w Poradni Lekarza POZ w Kołobrzegu mieszczącej się w budynku Regionalnego Szpitala przy ul. Łopuskiego 31-33. Osoby po urazach mogą otrzymać pomoc medyczną w dwóch poradniach chirurgicznych (ul. Łopuskiego 31 i Łopuskiego 52) a w godzinach wieczornych i nocnych oraz w dni wolne od pracy na Izbie Przyjęć Chirurgiczno–Ortopedycznej Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu. W nagłych przypadkach zagrożenia życia pomoc medyczną udziela Pogotowie Ratunkowe (pomoc medyczna udzielana jest wyłącznie przez zespoły wyjazdowe). Na terenie Kołobrzegu znajdują się dwie karetki i jedna karetka w Rymaniu oraz w okresie wakacji jedna karetka znajduje się także w Ustroniu Morskim. Osoby chorujące z powodu chorób zakaźnych wymagające hospitalizacji są najczęściej kierowane do Oddziału Chorób Zakaźnych Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie. 9. W 2016 r. utworzono 12 nowych gabinetów, do nowych pomieszczeń przeniesiono 3 placówki. 10. Placówki nowopowstałe są estetyczne, posiadają nowoczesny sprzęt, prezentują wysoki poziom usług medycznych.

III. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku Bezpieczeństwo żywności jest głównym wymogiem konsumentów w stosunku do nabywanej i spożywanej żywności, stanowi jeden z priorytetów polityki żywieniowej i zajmuje centralne miejsce w obszarze ochrony zdrowia publicznego ale także dla

32 zachowania zaufania konsumenta do wszystkich produktów pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego. Prowadzenie nadzoru nad bezpieczeństwem zdrowotnym żywności i żywienia jest więc jednym z podstawowych kierunków działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Realizowany on jest poprzez prowadzenie kontroli sanitarnych w zakładach produkcji i obrotu żywnością, zakładach żywienia zbiorowego oraz w miejscach obrotu materiałami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. Stały monitoring ww. obiektów prowadzony jest w celu wyeliminowania potencjalnych zagrożeń dla konsumenta. Wymagania i procedury, które są egzekwowane podczas kontroli zakładów produkcji i obrotu żywnością wynikają z ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015 r., poz. 594 z późn. zm.). Kontrole sanitarne przeprowadzane były w oparciu o opracowanie wdrożone Procedury Zarządzania Głównego Inspektora Sanitarnego oraz procedury wynikające z Systemu Zarządzania Jakością Nadzorem sanitarnym Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kołobrzegu objęto 1610 obiektów na terenie sześciu gmin (Kołobrzeg, Ustronie Morskie, Gościno, Rymań, Dygowo, Siemyśl) i miast Kołobrzeg oraz Gościno, w tym:  1597 zakładów żywnościowo-żywieniowych,  6 obiektów obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością,  7 obiektów obrotu kosmetykami.

1. Stan sanitarny zakładów żywienia, żywności i materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków

W 2016 roku przeprowadzono 1513 kontroli sanitarnych, w wyniku których:  skontrolowano 944 obiektów,  przeprowadzono 115 kontrole interwencyjne,  wydano 148 decyzji zatwierdzających zakład do prowadzenia działalności wydane na podstawie art. 63 ust 1 ustawy z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015r., poz. 594 z późn. zm.),  na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego oceniono 686 obiektów,  w wyniku stwierdzonych zaniedbań higienicznych i zdrowotnych nałożono 232 mandaty karne na łączną sumę 68,600zł,  wydano 551 decyzji płatniczych,  wydano 88 decyzji administracyjnych, w tym:  1 decyzję zawieszenia prowadzonej działalności żywieniowej w Ośrodku Wczasowym z uwagi na rażący stan techniczno-sanitarny, do czasu usunięcia uchybień techniczno- sanitarnych tj.: zawilgoceń na powierzchni ścian, sufitów, futryn okiennych, parapetów, stołu na którym przetrzymywany był piec; brudnych skorodowanych regałów na sprzęt i naczynia kuchenne, brudnych: podłóg, powierzchni roboczych, zlewozmywaków, półek w szafie przelotowej, urządzeń zamrażalniczych, przepełnionych koszy na odpady komunalne przetrzymywanych przy stole kuchennym z produktami spożywczymi, prowadzenia wszystkich czynności związanych z przygotowywaniem posiłków w tym obróbki wstępnej warzyw w jednym pomieszczeniu kuchni. Pomieszczenie magazynowania i obróbki wstępnej warzyw oraz zaplecze socjalno- sanitarne dla osób przygotowujących posiłki zostały wyłączone z użytkowania.  20 umarzających postępowanie administracyjne w związku z usunięciem uchybień określonych w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania administracyjnego, 33

 4 decyzje wygaszające w związku ze zmianą podmiotu gospodarczego,  2 decyzje wstrzymujące wprowadzanie do obrotu handlowego za pośrednictwem platform inernetowych suplementów diety, do czasu zakończenia przez Głównego Inspektora Sanitarnego postępowania wyjaśniającego dotyczącego wprowadzania po raz pierwszy do obrotu na terytorium RP.  1 decyzję odmowy zatwierdzenia zakładu i wpisu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS z uwagi na niespełnienie wymagań higieniczno- sanitarnych tj.: brak warunków do przetrzymywania powstałych podczas handlu odpadów komunalnych, brak dokumentu potwierdzającego odbiór nieczystości szarych, brak wyznaczonego miejsca do przetrzymywania odzieży pracownika, brak wyznaczonego miejsca do przechowywania środków czystości, brak zapewnionego źródła prądu do urządzenia chłodniczego w którym mają być przechowywane kurczaki świeże, podczas postoju środka transportu, brak pojemnika do przechowywania i przenoszenia z urządzenia chłodniczego na grill kurczaków,  1 decyzję prolongującą termin wykonania obowiązków zawartych w decyzji.  do badań laboratoryjnych pobrano 278 próbek w tym 4 próbki kosmetyków. Zakwestionowano jakość 25 próbek lodów wyprodukowanych przez producentów z powiatu kołobrzeskiego z uwagi na przekroczenie dopuszczalnego poziomu liczby bakterii Enterobacteriaceae,  wniosków do sądu nie kierowano.

W celu wyegzekwowania przestrzegania przepisów prawa żywnościowego wydano 59 decyzji, których zarządzenia dotyczyły zapewnienia prawidłowych warunków techniczno- sanitarnych do produkcji i magazynowania żywności, tj.:  zapewnienia zabezpieczenia przed rozpryskiem szkła punktu świetlnego w pomieszczeniu produkcji lodów oraz zapewnienia regałów/szafek do przetrzymywania środków spożywczych,  doprowadzenia do właściwego stanu techniczno- sanitarnego powierzchni ścian, sufitów, podłóg, drzwi w pomieszczeniach produkcyjnych, socjalno -sanitarnych dla personelu, w pomieszczeniu magazynowym, na zapleczu sklepów, w pomieszczeniu bufetu oraz pomieszczeniu mycia koszy  zabezpieczenia zakładu przed dostępem szkodników sanitarnych poprzez likwidację prześwitów, nieszczelności;  weryfikacji procedur systemu HACCP z uwzględnieni wszystkich aspektów prowadzonej działalności, w tym kontroli jakości wyrobu gotowego w ramach tzw. „badań właścicielskich”.  zapewnienia stolarki okiennej i parapetu w pomieszczeniu produkcyjnych zachowanych w dobrej kondycji technicznej  wydzielenia miejsca lub zapewnienia szafy do przetrzymywania sprzętu porządkowego,  uzupełnienia ubytków w glazurze obudowy punktów wodnych przy stanowisku mycia i dzielenia owoców,  zapewnienia wody bieżącej ciepłej przy zlewozmywaku do mycia sprzętu oraz przy umywalce do mycia rąk,  doprowadzenia do właściwego stanu techniczno-sanitarnego szafki na sprzęt porządkowy i środki czystości,  zapewnienia ramek do umieszczania min. cen produktów mięsnych, przetworów rybnych, wędlin sprzedawanych w formie nieopanowanej, zachowane w dobrej kondycji technicznej oraz wykonane z materiałów łatwych do czyszczenia i w miarę potrzeby do dezynfekcji, aby zapobiegać ryzyku zanieczyszczenia żywności.

 zapewnienia bieżącej ciepłej wody przy umywalce do mycia rąk i przy basenie do mycia drobnego sprzętu pomocniczego na stoisku piekarniczym  doposażenia w regały magazyn spożywczy,  wykończenia drzwi w toalecie dla personelu.  zapewnienia urządzeń zamrażalniczych zachowanych w dobrej kondycji technicznej, tj. pozbawione korozji,  zapewnienia urządzeń chłodniczych (w pomieszczeniu przygotowania dodatków warzywnych do oferowanych dań i w pomieszczeniu smażenia ryb) zachowane w dobrej kondycji technicznej,  zapewnienia w pomieszczeniu przygotowalni termicznej drożnego odpływu nieczystości płynnych z umywalki,  zapewnienia w zmywalni naczyń stołowych: zamknięć szafy przelotowej na naczynia stołowe od strony zmywalni naczyń oraz uzupełnienia ubytków fugi między płytkami glazury w okienku zwrotu naczyń stołowych z sali konsumpcyjnej,  zapewnienia zachowanego w dobrej kondycji technicznej: drobnego sprzętu wykorzystywanego w przygotowaniu posiłków, naczyń kuchennych, naczyń stołowych,

W wyniku przeprowadzonych kontroli sanitarnych stwierdzono, że stan techniczny zakładów systematycznie ulega poprawie przyczyniają się do tego działania podejmowane przez przedsiębiorców oraz wydawane decyzje przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kołobrzegu. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości higieniczno- sanitarne to:  oferowanie do sprzedaży produktów spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości,  brudne, oszronione urządzenia chłodnicze lub brak w nich segregacji,  brak czystości bieżącej pomieszczeń i wyposażenia zakładów pomieszczeń produkcyjnych, przygotowalni, magazynowych, socjalno- sanitarnych, pomieszczeń sklepu, w pomieszczeniu mycia i dezynfekcji koszy i wózków dla kupujących,  przechowywanie środków spożywczych w temperaturze niezgodnej z deklaracją producenta,  środki spożywcze sprzedawane na wagę bez oryginalnych etykiet producenta umożliwiających identyfikację produktów,  odzież ochronna lub sprzęt porządkowy przetrzymywany w przypadkowych miejscach,  w szafkach do przechowywania odzieży brak segregacji,  brak środków do higienicznego mycia i suszenia rąk oraz środków do mycia i dezynfekcji powierzchni mających kontakt z żywnością,  brak czystości bieżącej i porządku lub przechowywany zbędny sprzęt niezwiązany z funkcją pomieszczeń,  brudne wewnątrz kosze dla kupujących,  brak udokumentowania kontroli wewnętrznej (brak zapisów) lub nieskuteczna,  przetrzymywanie razem z mrożonkami mięsa zamrożonego we własnym zakresie bez oznakowania,  brak dokumentu potwierdzającego zagospodarowanie odpadów komunalnych,  brak dostatecznej ilości ramek do umieszczania m.in. cen produktów mięsnych, przetworów rybnych, wędlin sprzedawanych w formie nieopanowanej, co powoduje, że część cen towaru umieszczana tylko na etykietach papierowych ( o powierzchni

niemożliwej do mycia i dezynfekcji), a następnie bezpośrednio na produkcie; część etykiet zniszczona , brudna.  wyprodukowane lody zanieczyszczone bakteriami z rodziny Enterobacteriaceae świadczącymi o niezachowaniu higieny podczas produkcji /czystość linii technologicznej/,  zwroty talerzy z wędlinami i warzywami do kuchni z sali konsumpcyjnej,  nie przestrzeganie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 09.11.1995r. (Dz. U. z 2015r. poz. 298 z późn. zm.).

Przeprowadzono 115 kontrole interwencyjne, w tym 69 w związku z interwencjami konsumentów w sprawie wprowadzania do obrotu przeterminowanych środków spożywczych, niewłaściwej jakości serwowanych posiłków, samowoli budowlanej, niewłaściwych warunków sprzedaży przypraw na Targowisku Miejskim, stwierdzenia obecności ciała obcego w ciastku. Zasadność zgłoszonych interwencji potwierdzono w 28 przypadkach.

2. Nadzór nad produkcją pierwotną Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kołobrzegu prowadził nadzór nad 60 producentami produkcji pierwotnej. W roku sprawozdawczym przeprowadzono u 13 przedsiębiorców kontrole sanitarne w wyniku których nieprawidłowości nie stwierdzono. Kontrole wykazały, że:  zakłady zaopatrzone były w środki ochrony roślin, które stosowano zgodnie z etykietami,  nawadnianie pól odbywało się w sposób naturalny- wody opadowe,  skontrolowane gospodarstwa rolne były w dużej części zmechanizowane,  producenci stosowali płodozmiany, co potwierdzono zapisami,  przy polach znajdowały się pomieszczenia socjalno- sanitarne dla pracowników, które zachowane były w dobrej kondycji technicznej, przy umywalkach do mycia rąk zapewniono bieżącą ciepłą i zimną wodę oraz środki do higienicznego mycia i suszenia rąk,  zapewniono warunki do czyszczenia i dezynfekcji sprzętu i pojazdów stosowanych podczas zbiorów,  przedsiębiorcy przestrzegali zasad GAP (Dobra Praktyka Rolna), GHP (Dobra Praktyka Higieniczna), GMP ( Dobra Praktyka Produkcyjna) w zakresie stosowanych środków ochrony roślin oraz, co w danym dniu na danym polu było przeprowadzane. Ponadto w związku z rozszerzeniem współpracy i wymiany informacji w ramach porozumienia z dnia 20 stycznia 2015 r. dotyczącego produkcji pierwotnej żywności pochodzenia roślinnego przeprowadzane były kontrole wspólne z pracownikami Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Podczas jednej kontroli do badań laboratoryjnych w ramach urzędowej kontroli żywności pobrano próbki marchwi odmiana „Joba”. Zakres badań: obecność Salmonella w 25 g, liczba Listeria monocytogenes w 1 g, ocena organoleptyczna. Próbki pod względem jakości zdrowotnej nie budziły zastrzeżeń.

3. Jakość środków spożywczych W ramach prowadzonego nadzoru nad jakością zdrowotną środków spożywczych, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz warunkami i produkcji i przetwarzania żywności, do badań laboratoryjnych pobrano w 2015 r. 278 próbek, tj.: W 2016 r. pobrano 278 próbek, tj.:  230 próbek środków spożywczych,  4 próbki wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, 36

 6 próbek zmiotek mącznych,  34 próbek wymazów sanitarnych,  4 próbki kosmetyków.

W wyniku przeprowadzonych badań zdyskwalifikowano 25 próbek środków spożywczych, co stanowi 11% wszystkich pobranych próbek środków spożywczych i 9% wszystkich pobranych próbki. Kwestionowano tylko próbki lodów z automatu z uwagi na niespełnienie wymagań czystości mikrobiologicznej określonej w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych (Dz. U. UE L338 z 22.12.2005 r., ze zmianami), z uwagi na ponad normatywne zanieczyszczenie bakteriami Enterobacteriaceae. Nie kwestionowano pobranych próbek wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, wyrobów kosmetycznych oraz próbek sanitarnych.

3.1. Próbki kwestionowane

W wyniku przeprowadzonych badań zdyskwalifikowano 25 próbek lodów z automatu z uwagi na niespełnienie wymagań czystości mikrobiologicznej określonej w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych (Dz. U. UE L338 z 22.12.2005r., ze zmianami), z uwagi na ponad normatywne zanieczyszczenie bakteriami Enterobacteriaceae. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kołobrzegu podjął działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa produkowanej żywności wystosowując pisma do przedsiębiorców dotyczące przeprowadzenia szczegółowych i skutecznych zabiegów mycia i dezynfekcji linii technologicznej do produkcji lodów, przedstawienia dokumentacji potwierdzającej zabiegi mycia i dezynfekcji oraz dokumentacji potwierdzającej przeprowadzenie szkolenia pracowników. Ponownie pobrane do badań laboratoryjnych próbki lodów w: 1. Punkcie- automat do lodów w Kołobrzegu 2. Punkcie- automat do lodów w Ustroniu Morskim 3. Punkcie- automat do lodów w Grzybowie spełniały wymagania w kierunku bakterii Enterobacteriaceae Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 2073/2005 w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych ze zmianami. Z kolei w drugim Punkcie automat do lodów w Ustroniu Morskim po otrzymaniu drugiego sprawozdania o niespełnieniu wymagań określonych w w/w Rozporządzeniu, przedsiębiorca pismem poinformował, że kończy działalność w sezonie letnim 2016 r., postępowanie wyjaśniające potwierdziło, iż obiekt jest zamknięty.

Zakwestionowane próbki należały do grupy:  04 Mleko i przetwory mleczne, podgrupa 0412 lody z automatu;

4. Współpraca z innymi inspekcjami, instytucjami

Sekcja Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kołobrzegu, w ramach zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego społeczeństwa, współpracowała z organami administracji publicznej, inspekcjami, instytucjami, środkami masowego przekazu.

4.1. Powiatowy Lekarz Weterynarii w Kołobrzegu.

W ramach zawartego porozumienia ramowego o współdziałaniu i współpracy przekazano informację na temat poboru próbek w ramach urzędowej kontroli żywności produktów pochodzenia zwierzęcego wyprodukowanych przez przedsiębiorców z terenu powiatu kołobrzeskiego podlegających nadzorowi Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kołobrzegu.

4.2. Powiatowi Lekarze Weterynarii

Do Powiatowego Lekarza Weterynarii w Zamościu w odpowiedzi na pismo dotyczące nieprawidłowości w realizacji art. 22 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ( WE) Nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008r r. w sprawie dodatków do żywności , w zakresie informacji zawartych na opakowaniach produktów pn. „ M-REIFER pl” i „ Benzoesan sodu E 211” wprowadzonych przez P.H.U.NICOLEX, Łucja Chwaściak, ul. Czarneckiego 9B/3, 78-100 Kołobrzeg oraz produktu pn. „ Garbard” wprowadzanego przez P.H.U. NICOLEX , Stefan Chwaściak, ul. Koniecpolskiego 12C/10,78-100 Kołobrzeg informację , że w wyniku postępowania wyjaśniającego przedsiębiorcy zapewnili znakowanie produktów spełniające wymagania określone w art.22 cytowanego powyżej rozporządzenia.

4.3. Państwowy Graniczny Inspektor Sanitarny w Świnoujściu.

Przekazano do wiadomości oraz wykorzystania służbowego zgodnie z kompetencjami interwencję dotyczącą niewłaściwej jakości oferowanych do sprzedaży ryb w Wędzarni ryb w Dźwirzynie, w kompleksie koło Kanału Resko oraz w odpowiedzi na pismo Państwowego Granicznego Inspektora Sanitarnego w Świnoujściu , iż nie jest organem właściwym miejscowo dla obiektów lądowych usytuowanych na terenie tzw. Przystani Rybackiej ( Bazy Rybackiej ) w Ustroniu Morskim, wystosowano pismo z prośbą o przekazanie dokumentacji w/w obiektów, celem przejęcia nad nimi nadzoru sanitarnego.

4.4. Powiatowe Stacje Sanitarno– Epidemiologiczne.

Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Grodzisku Mazowieckim przekazano informację o przeprowadzonej kontroli sanitarnej interwencyjnej na Targowisku Miejskim w Kołobrzegu przy ul. Trzebiatowskiej podczas , której stwierdzono , że produkty min.: „ Przyprawa uniwersalna extra” 1kg, spożyć przed : 06.11.2016 r.; „ Papryka słodka” 40g, termin ważności 17.11.2016 r.; „Majeranek” 60g. termin ważności 08.09.2016 r.; „Majeranek” 40g termin ważności 17.11.2016 r.; „ Przyprawa do ziemniaków” 40g. termin ważności 17.11.2016r . Konfekcjonowane przez BadaPak Sp.J.., Bieniewiec, Katowicka 9, 96-321 Żabia Wola, które nie spełniają wymagań rozporządzenia WE Nr 1169/2011 z dnia 25.10.2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji nt. żywności (…).Powyższe przekazano do wiadomości i wykorzystania służbowego oraz z prośbą o informację zwrotną o sposobie załatwienia sprawy. Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Gryficach przekazano sprawę Pana Łukasza Płokita dotyczącą wniosku o dokonanie zmian w rejestrze zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej dotyczący kawiarni w Sanatorium Uzdrowiskowym „ Bałtyk” przy ul. Rodziewiczówny 1 w Kołobrzegu w związku z postanowieniem Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektor Sanitarnego w Szczecinie z dnia 17.05.2016r o wyłączeniu Państwowego Inspektora Sanitarnego w Kołobrzegu ze sprawowania bieżącego nadzoru sanitarnego nad Sanatorium „ Bałtyk” przy

38 ul. Rodziewiczówny 1 Kołobrzegu i wyznaczeniem do sprawowania nadzoru Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Gryficach. Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Koszalinie przekazano informację o podjętych czynnościach kontrolnych w Pionie żywienia w Ośrodku Sanatoryjno-Wczasowy „ Poznanianka” przy ul. Norwida 1 w Kołobrzegu podczas których stwierdzono , iż produkt pn. „ Podudzie z kurcząt” dostarczony z BT Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Bruno Tassi sp. K.ul. Reja 3, 80-870 Gdańsk, Oddział Koszalin, ul. Franciszkańska 3-5, 75-247 Koszalin, który posiadał dwie różne etykiety. Na pojemniku znajdowała się etykieta, wg której produkt znajdujący się w pojemniku to „ Podudzie tuszki kurczęcej” kl. A – świeże, producent: ANIMEX FOODS Sp. z o.o. Sp.K. Morliny 15, 14-100 Ostróda, Oddział w Opolu, ul. Drobiarska 4, 45-410 Opole, oznakowany: najlepiej spożyć do 06.04.2016r . Dostawca natomiast do produktu dołączył inną etykietę , wg której dostarczony produkt to „ Podudzie z kurcząt” kl.A. świeże , producent Drobimex Sp. z o.o. ul. Kniewska 6, 70-848 Szczecin, oznakowany: najlepiej spożyć do 13.04.2016r. Ponadto dostarczona przez dostawcę etykieta była mało czytelna, litery nieczytelne. Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kamieniu Pomorskim przekazano informację o przeprowadzonej urzędowej kontroli żywności w punkcie gastronomicznym w Kołobrzegu , podczas której stwierdzono wyprodukowane i dostarczone z P.P. „ Dominika” ul. Lubelska 109, 72-200 Kamień Pomorski pierogi, które nie posiadały etykiet umożliwiających identyfikację produktu. Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Łodzi przekazano informację o przeprowadzonej kontroli sanitarnej w zakładzie gastronomicznym w Grzybowie przy ul. Wąskiej 13, podczas której stwierdzono przyprawy min. przyprawę do kurczaka Bulion – przyprawa do zup dystrybuowane przez ECO FARMA POLSKA Sp. z o.o., ul. Wersalska 47/75, 91-212 Łódź, które nie spełniają wymagań przepisów rozporządzenia Parlamentów Europejskiego i Rady ( UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011r w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady ( WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywa Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/ 67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji ( WE) nr 608/2004 Dz. Urz. UE L 304 z dnia 22.11.2011 r. Na etykietach umieszczonych na opakowaniach w/w przypraw brak: wykazu składników, ilości netto, identyfikacji partii produkcyjnej, kraju lub miejsca pochodzenia. Datę minimalnej trwałości poprzedzono niewłaściwym sformułowaniem słownym. Ponadto nazwy przypraw i masę podano pismem odręcznym długopisem lub mazakiem. Powyższe przekazano do wiadomości i wykorzystania służbowego z prośbą o poinformowanie o sposobie załatwienia sprawy. Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Wrześni informację, że w wyniku przeprowadzonej przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Szczecinie , Dział Laboratoryjny, Oddział Laboratoryjny w Szczecinie oceny znakowania produktu pn. „ Sól kuchenna spożywcza, jodowana o’ Sole” producent: Cenos Sp. z o.o., ul. Gen. Sikorskiego 22, 62-300 Września, oznakowanego nr partii produkcyjnej 22.08.16 PLA i datą minimalnej trwałości 02.2018r., a’ 1 kg , stwierdzono naruszenie przepisu art. 13 ust.1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ( WE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywa Komisji 87/250/EWG, dyrektywy rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw komisji 2002/ 67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia komisji ( WE) nr 608/2004 Dz. Urz. UE L 304 z dnia 22.11.2011 r. Data i numer partii umieszczone na opakowaniu produktu ulegają ścieraniu. Powyższe informacje przekazano do wiadomości i wykorzystania służbowego z prośbą o poinformowanie o sposobie załatwienia sprawy.

Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Drezdenku pismo w odpowiedzi na pismo dotyczące zgłoszenia zatrucia pokarmowego po spożyciu ryb wędzonych zakupionych w trakcie powrotu z nad morza u przydrożnego sprzedawcy w miejscowości Błotnica ( trasa miedzy Kołobrzegiem, a Trzebiatowem). Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Lublinie, w odpowiedzi na otrzymane pismo, przekazano informację dotyczącą przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w sprawie oferowanych przez firmę PROVITAX Piotr Kokoszewski ul. Pogodna 4 , 78-100 Niekanin, preparatów firmy SOLGAR na portalu internetowym www.allegro.pl., które posiadały nieodpowiednie oświadczenia zdrowotne.

4.5. Starosta Powiatu w Kołobrzegu.

Przekazywano informacje m.in. na temat podejrzenia wystąpień ognisk choroby przenoszonej drogą pokarmową. Przesłano do uzgodnienia Plan zasadniczych przedsięwzięć Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Kołobrzegu na rok 2017.

4.6. Prokuratura Rejonowa w Kołobrzegu

Przekazywano informacje na temat podejrzenia wystąpień ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową.

4.7. Urząd Gminy Kołobrzeg

Wystosowano pismo z aktualnie obowiązującą interpretacją przepisów Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczącą wydawania przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na podstawie wydawanych zaświadczeń o wpisie do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

4.8. Urząd Miejski w Gościnie

W odpowiedzi na otrzymane pismo przekazano informację dotyczącą właściwego organu do prowadzenia nadzoru w zakresie ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego w celu zapewnienia ochrony zdrowia publicznego do prowadzenia nadzoru nad chowem zwierząt jest Inspekcja Weterynaryjna.

4.9. Urząd Skarbowy Kołobrzeg

W odpowiedzi na pismo przekazano informację dotyczącą przeprowadzonej kontroli interwencyjnej w nielegalnej wędzarni w Ustroniu Morskim. 5. Ocena sposobu żywienia

Oceny sposobu żywienia dokonywano na podstawie analizy jadłospisów pobranych podczas kontroli sanitarnych w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego, będących pod nadzorem tut. Inspekcji. W 2016 r. dokonano oceny jadłospisów w 77 zakładach, w tym: - w 27 stołówkach sanatoryjnych, - w 20 stołówkach szkolnych, w tym 10 z żywieniem w systemie cateringowym, - w 19 stołówkach przedszkolnych, w tym 7 z żywieniem w systemie cateringowym, - w 2 żłobkach, -w 8 stołówkach kolonijnych.

Kontrole nie wykazały nieprawidłowości w zakresie sporządzania jadłospisów. Jadłospisy były urozmaicone pod względem różnorodności produktów, a także pod względem smaku, barwy, konsystencji i stosowanych technik kulinarnych. Obniżony był dodatek cukru i soli na korzyść stosowania przypraw. Każdy posiłek zawierał pełnowartościowe białko, dodatek warzyw i owoców, co najmniej 2 porcje mleka lub produktów mlecznych. W zamian ziemniaków do obiadu podawane były gruboziarniste kasze. Z dniem 01.09.2016r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2016r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach, które jest bardziej liberalne w porównaniu z rozporządzeniem z 26.07.2015 r. tj.: w żywieniu zbiorowym dopuszcza możliwość serwowania na miejscu napojów zawierających nie więcej niż 10g cukrów w 250ml produktu gotowego do spożycia oraz podawanie w tygodniu nie więcej niż dwóch potraw smażonych. Wykorzystując metodę punktową wg Bielińskiej dokonano oceny jadłospisów dekadowych w kuchni Szpitala Regionalnego w Kołobrzegu. Celem metody jakościowej jest dostarczenie informacji o jakości żywienia badanej populacji pod względem m. in.: ilości spożywanych posiłków w ciągu dnia, częstotliwości spożywania posiłków, rodzaju spożywania posiłków, sposobu przygotowania posiłków. Wniesiono uwagi do diety normalnej, lekkostrawnej i cukrzycowej dotyczące m.in. ilości serwowanych posiłków, ilości serwowanych produktów mlecznych oraz ilości podawanych owoców i warzyw. Po wystosowaniu pisma do Dyrekcji Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu i przeprowadzeniu ponownej kontroli stwierdzono częściowe zastosowanie się do zaleceń tj.: zwiększono ilość serwowanych posiłków mlecznych w diecie lekkostrawnej i cukrzycowej oraz zwiększono ilość serwowanych surówek.

6. Nadzór nad suplementami diety, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego, środkami spożywczymi wzbogaconymi witaminami lub składnikami mineralnymi oraz nową żywnością Sprzedaż środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i suplementów diety odbywa się w sklepach spożywczych, zielarsko-medycznych oraz aptekach. Na terenie powiatu kołobrzeskiego brak jest zakładów zajmujących się produkcją suplementów diety i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. W/w artykuły eksponowane są na wydzielonych regałach. Podczas kontroli sprawdzano warunki przechowywania tych produktów, terminy ich przydatności do spożycia, prawidłowości znakowania. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 8 kontroli sanitarnych w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących obrotu suplementami diety, podczas których dokonano oceny znakowania suplementów diety, tj. Suplement diety pn.: Chela Ferr bio- Complex, Tran, Solevitum D3, Magnezin, BluMAG jedyny, Witamina B12, Ferovit, Calcium Alergo Plus Junior Wapń+Rutyna+Cynk – znakowanie bez uwag. W ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego do badań laboratoryjnych pobrano: a) 4 próbki środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego pn.  Potrawka z kurczakiem i szpinakiem BoboVita Junior w kierunku badań: zawartość pestycydów, ocena organoleptyczna, ocena znakowania,  Mleko następne Bebiprima 2 po 6 miesiącu w kierunku badań: zawartość izomerów trans kwasów tłuszczowych,  Mleko następne Bebiko 2 dla niemowląt powyżej 6 miesiąca życia w kierunku badań: zawartość aflatoksyny M1, ocena organoleptyczna, ocena znakowania,

 Mleko początkowe Bebiko dla niemowląt od urodzenia w kierunku badań: zawartość metali szkodliwych dla zdrowia (Pb, Cd, Hg), ocena organoleptyczna, ocena znakowania, b) 1 próbkę środków spożywczych wzbogaconych witaminami lub składnikami mineralnymi pn.  Jogurt truskawkowy do picia wzbogacony w wapń i witaminę D w kierunku badań: określenie zawartości wapnia, ocena organoleptyczna, ocena znakowania, c) 3 próbki suplementów diety pn.:  Omega 3 z witaminą E w kierunku badań: zawartość kwasów tłuszczowych omega 3, ocena organoleptyczna, ocena znakowania,  Tran w kierunku badań: zawartość kwasów omega 3, ocena organoleptyczna, ocena znakowania,  Vita Fizz Forte Witamina C 500 mg w kierunku badań: zawartość witaminy C, ocena organoleptyczna, ocena znakowania; pod względem jakości zdrowotnej próbki nie budziły zastrzeżeń. Pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kołobrzegu znajdował się jeden przedsiębiorca prowadzący sprzedaż internetową w zakresie suplementów diety. Przeprowadzono 6 kontroli w zakresie sprzedaży internetowej. W związku z licznymi interwencjami wpływającymi bezpośrednio do PSSE w Kołobrzegu oraz przekazywanymi do rozpatrzenia zgodnie z kompetencjami przez GIS w Warszawie, WSSE w Szczecinie, PSSE w Warszawie dotyczącymi nieprawidłowości przy sprzedaży internetowej suplementów diety przez przedsiębiorcę PROVITAX, Piotr Kokoszewski przedstawiciele PPIS w Kołobrzegu przeprowadzili postępowanie wyjaśniające w sprawie. Stwierdzone nieprawidłowości kwalifikowały się do wydania dwóch decyzji wstrzymujących wprowadzania do obrotu suplementów diety, do czasu złożenia powiadomienia i zakończenia przez Głównego Inspektora Sanitarnego postępowania dotyczącego wprowadzania po raz pierwszy do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w/w suplementów diety. W związku z wpływającymi kolejnymi interwencjami dotyczącymi oferowania w sprzedaży za pośrednictwem internetowych platform handlowych suplementów diety z naruszeniem art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015 r., poz. 594 z późn. zm.) do ZPWIS w Szczecinie wystosowano pismo z prośbą o udzielenie informacji nt. wszystkich zgłoszonych suplementów diety wprowadzanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez PROVITAX, Piotr Kokoszewski. Po otrzymaniu informacji zwrotnej i po przeanalizowaniu otrzymanych danych stwierdzono brak powiadomień dla 19 suplementów diety. Za nieprzestrzeganie przepisów art. 100 ust. 1, pkt 3 ustawy z dnia 25.08.2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015 r., poz. 594 z późn. zm.) ukarano przedsiębiorcę dwoma mandatami karnymi na kwotę 600 zł. Dokonano zrzutów ekranu tzw. „Print Screen” 213 suplementów diety oferowanych do sprzedaży na stronach internetowych przedsiębiorcy www.allegro.pl i www.provitax.pl. Łącznie dokonano oceny znakowania 249 suplementów diety. Podczas oceny stwierdzono nieprawidłowości dotyczące złego znakowania naruszające Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Z uwagi na skalę stwierdzonych naruszeń wystosowano wniosek o wymierzenie kary pieniężnej (w trakcie rozpatrywania) dla powyższego przedsiębiorcy w związku z naruszeniem art. 103 ust. 1 pkt 1 cytowanej wyżej ustawy w zakresie nieprzestrzegania wymagań dotyczących znakowania środków spożywczych, w tym w zakresie prezentacji,

42 reklamy i promocji, określonych w art. 48 ust. 2 i 3, a także wymagań w tym zakresie określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 27 ust. 6 pkt 2 podczas sprzedaży suplementów diety na portalu www.allegro.pl i www.provitax.pl.

7. Nadzór nad obrotem grzybami i przetworami grzybowymi

Sprawowanie nadzoru nad obrotem grzybami dziko rosnącymi wprowadzanymi do obrotu odbywało się na Targowisku Miejskim w Kołobrzegu. W okresie sezonu grzybowego wzmożono działania nadzorowe w powyższym zakresie i przeprowadzono 22 kontrole sanitarne. Liczba skontrolowanych stoisk oferujących grzyby świeże na Targowisku Miejskim wyniosła 5. Wyniki przeprowadzonych kontroli nie wykazały nieprawidłowości. Osoby sprzedające grzyby dziko rosnące posiadały odpowiednie atesty. Po dokonaniu oceny zgodności gatunkowej i organoleptycznej, atesty wystawiane były przez dzierżawcę targowiska, posiadającego uprawnienia klasyfikatora grzybów. Stoiska oferujące sprzedaż grzybów oznakowane były prawidłowo. Przy wejściu na targowisko umieszczono tablicę informacyjną o gatunkach grzybów jadalnych, niejadalnych i trujących. Pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej udzielali porad w zakresie identyfikacji gatunkowej grzybów świeżych przynoszonych do PSSE w Kołobrzegu. Ponadto, na stronie internetowej Stacji umieszczone zostały informacje na temat bezpiecznego grzybobrania oraz zaleceń przy zbieraniu grzybów. W siedzibie PSSE w Kołobrzegu umieszczono plakat dotyczący grzybów występujących w naszych lasach z podziałem na grzyby jadalne i trujące oraz w okresie trwania sezonu grzybowego od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-9:00. pełniony był dyżur przez klasyfikatora grzybów w zakresie konsultacji. Nie stwierdzono zatruć grzybami w związku z tym próbek grzybów lub przetworów grzybowych nie pobrano do badań laboratoryjnych.

8. Nadzór nad przebiegiem imprez masowych

W roku 2016 zorganizowana była impreza masowa „Sunrise Festiwal 2016”, podczas której świadczone były usługi gastronomiczne przez przedsiębiorców posiadających decyzje zatwierdzające w zakresie przygotowania, sprzedaży i/lub konsumpcji posiłków. Wszystkie skontrolowane obiekty doposażone były w dodatkowe urządzenia chłodnicze/ zamrażalnicze w celu zapewnienia odpowiednich warunków do przechowywania żywności nietrwałej mikrobiologicznie. W obiektach zapewniono ciepłą i zimną wodę przy umywalkach i zlewozmywakach, której jakość potwierdzona była sprawozdaniami z badań, pracownicy posiadali orzeczenia lekarskie do celów sanitarno- epidemiologicznych, nieprawidłowości nie odnotowano. Nie odnotowano interwencji konsumentów na niewłaściwą jakość serwowanych potraw, ani sygnałów o zatruciach pokarmowych wśród uczestników imprezy.

IV. Higiena Pracy

1.Nadzór bieżący nad zakładami pracy

Do zakresu działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kołobrzegu, w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego, należy m.in. kontrola przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczno - zdrowotne w środowisku

43 pracy oraz zapobieganie chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z warunkami pracy. W ewidencji pionu Higieny Pracy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kołobrzegu w 2016r. znajdowało się 175 zakładów pracy, które zatrudniały 4142 pracowników. W 2016r. pracownik pionu Higieny Pracy przeprowadził 102 kontrole sanitarne w 75 zakładach pracy zatrudniających ogółem 2713 pracowników. W obiektach objętych nadzorem nadal obserwuje się szereg uchybień, dotyczących podstawowych obowiązków, jakie nakłada na pracodawców Kodeks Pracy i akty wykonawcze do Kodeksu Pracy. Do najczęściej stwierdzanych w czasie kontroli uchybień należą: • przekroczenia normatywów higienicznych czynników szkodliwych w środowisku pracy, • brak lub nieaktualne wyniki badań i pomiarów środowiska pracy, • brak lub nieprawidłowa ocena ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, w tym brak oceny ryzyka w narażeniu na czynniki biologiczne, • brak aktualnych zaświadczeń lekarskich stwierdzających brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na poszczególnych stanowiskach, • nieprawidłowe warunki pracy (zły stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń pracy i higieniczno-sanitarnych oraz magazynowych), • brak lub nieaktualny rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia, • brak aktualnego spisu substancji i mieszanin chemicznych. PPIS w Kołobrzegu w 2016r. wydał 20 decyzji administracyjnych obejmujących 37 nakazów, które m.in. dotyczyły: - zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy -12; - przedstawienia aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych występujących na stanowiskach pracy –5; - wykonania i udokumentowania lub zaktualizowania oceny ryzyka zawodowego i zapoznania z nią pracowników –5 ; - sporządzenia i prowadzenia spisu stosowanych substancji chemicznych i ich mieszanin–2; - przeprowadzenia szkoleń BHP dla pracowników – 1; - obniżenia stężenia i natężenia czynników szkodliwych występujących na stanowiskach pracy – 1 - wykonania lub zaktualizowania rejestru badań i pomiarów czynników szkodliwych oraz kart badań i pomiarów –1 Organ wydał 1 decyzję unieruchamiającą oddział zakładu pracy. W zakładzie o numerze PKD 86, tj. sanatorium uzdrowiskowym – kuchni pionu żywienia, stwierdzono, iż warunki pracy na stanowiskach pracy w kuchni właściwej na czas przeprowadzanej kontroli stwarzały zagrożenie wypadkowe – mokra i bardzo śliska podłoga, z miejscowymi ubytkami terakoty, na stanowisku obsługi kotłów warzelnych – cieknąca gorąca i zimna woda oraz śliska podłoga. W zmywalni naczyń stołowych przy kawiarni podłoga była niestabilna, nierówna, śliska w stanie nie zapewniającym łatwego utrzymania w czystości. Na ponowne uruchomienie zezwolono po stwierdzeniu usunięcia zagrożeń dla bezpieczeństwa zdrowia i życia personelu. W 13 zakładach pracy stwierdzono przekroczenia normatywów higienicznych najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Z analizy narażenia zawodowego wynika, że w 2016 roku 248 pracowników zatrudnionych było w szkodliwych warunkach pracy, to znaczy w warunkach, w których stwierdzono stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowia przekraczające dopuszczalne normy (NDS - Najwyższe Dopuszczalne Stężenie i NDN - Najwyższe Dopuszczalne Natężenie). Należy przy tym zaznaczyć, że w jednym

44 przypadku pracownicy zatrudnieni byli w warunkach przekroczeń normatywów higienicznych dwóch czynników szkodliwych jednocześnie (hałasu – 52 osoby i manganu – 99 osób). Dotyczy to zakładu o numerze PKD 29, największego na terenie powiatu kołobrzeskiego podmiotu realizującego procesy spawalnicze. Narażenie na poszczególne grupy czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, dla których stwierdzono stężenia przekraczające normatywy higieniczne, przedstawiało się następująco: • hałas - 223 pracowników, • pyły - 1 pracownik, • czynniki chemiczne - 116 pracowników (67 narażonych na mangan i jego związki nieorganiczne w przeliczeniu na Mn – frakcję respirabilną; 35 narażonych na mangan i jego związki nieorganiczne w przeliczeniu na Mn – frakcję wdychalną; 14 – na chlor). W minionym roku nie stwierdzono przekroczeń higienicznych dla drgań mechanicznych (o działaniu ogólnym na organizm człowieka oraz działających przez kończyny górne) oraz mikroklimatu gorącego i zimnego. Dominującym czynnikiem szkodliwym dla zdrowia w środowisku pracy powiatu kołobrzeskiego pozostaje nadal ponadnormatywny hałas. W przypadku tego czynnika szkodliwego, likwidacja jego przekroczeń jest często niemożliwa ze względów technicznych. Wówczas egzekwuje się stosowanie odpowiednich rozwiązań organizacyjnych, ograniczających narażenie pracowników, właściwej profilaktyki medycznej oraz odpowiednich środków ochrony indywidualnej, dostosowanych do rodzaju zagrożeń. 2. Ocena narażenia na czynniki rakotwórcze i mutagenne. W roku 2016 nadzór nad substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy pełniono zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 24 lipca 2012r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz.U. poz. 890, ze zm.). W roku sprawozdawczym, w ewidencji PPIS w Kołobrzegu figurowało 6 zakładów zakładów pracy, w których występowały czynniki rakotwórcze i mutagenne, spośród nich skontrolowano 5. W kontakcie z ww. czynnikami w skontrolowanych zakładach zatrudnionych było 127 osób, w tym 70 kobiet. Od lat niezmiennie największą grupę eksponowanych na czynniki rakotwórcze stanowili pracownicy służby zdrowia - szpitala. W placówce tej 94 osoby są zatrudnione w ekspozycji na promieniowanie jonizujące X (w tym 59 kobiet, z czego 18 w wieku do 45 roku życia), 7 osób w ekspozycji zawodowej na epoksyetan (w tym 5 kobiet, z czego 1 w wieku do 45 roku życia), nie notowano przekroczeń dopuszczalnych normatywów higienicznych dla tych czynników. W 2016r. po raz pierwszy na terenie powiatu kołobrzeskiego wystąpiło zagrożenie pyłem całkowitym drewna twardego w jednej ze stolarni. Na stanowisku pracy w ekspozycji na czynniki rakotwórcze stwierdzono przekroczenie najwyższego dopuszczalnego stężenia czynnika szkodliwego dla zdrowia, tj. frakcji wdychalnej pyłu drewna mieszanego, zawierającego pył drewna twardego. Wskaźnik narażenia wynosił 6,41 ± 0,77 mg/m³, przy normatywie higienicznym 2 mg/m³, co stanowiło krotność NDS 3,20 (najwyższego dopuszczalnego stężenia). Warunki pracy dla jednego z zatrudnionych pracowników, stwarzały duże ryzyko zawodowe oraz naruszały obowiązujące przepisy prawne. Po wszczęciu przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kołobrzegu postępowania administracyjnego w sprawie stwierdzonych uchybień sanitarnych, strona poinformowała o podjętych działaniach naprawczych, organizacyjnych i technicznych oraz reorganizacji pomieszczeń zakładu, co miało wpłynąć na poprawę warunków pracy. Jeszcze

45 przed wydaniem przez organ decyzji administracyjnej przedłożono wyniki badań środowiska pracy, które dowodziły, iż w zakładzie uzyskano poprawę warunków pracy (wskaźnik narażenia na pył frakcję respirabilną wynosi 1,02 ± 0,12 mg/m³, co stanowi krotność 0,51 NDS (najwyższego dopuszczalnego stężenia). W związku z powyższym dalsze prowadzenie postępowania administracyjnego w tym zakresie stało się bezprzedmiotowe. Pion Higieny Pracy sprawował ponadto nadzór w zakresie warunków zdrowotnych, związanych z usuwaniem i transportem materiałów zawierających azbest, w 2016r. polegał on przede wszystkim na kontrolowaniu firm w trakcie prowadzenia prac w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest. Przeprowadzono 1 kontrolę podczas prac rozbiórkowych wykonywanych przez firmę mającą siedzibę poza terenem działalności PPIS w Kołobrzegu. Przy rozbiórce nadzorowanej przez PPIS w Kołobrzegu pracowało 7 pracowników. Ponadto wizytowano miejsce zakończonej rozbiórki przez inną firmę spoza terenu PPIS w Kołobrzegu/ prace zostały już zakończone, na miejscu rozbiórki nie zastano już pracowników, jedynie zgromadzone, właściwie zabezpieczone odpady azbestowe , gotowe do wywozu. W tym przypadku do załadunku i transportu odpadów zabezpieczonych w miejscu powojskowych budynków gospodarczych przewidzianych było 2 pracowników. 3. Ocena narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne. W roku 2016 kontrolą w zakresie szkodliwych czynników biologicznych objęto 26 zakładów pracy z różnych branż, w których przeprowadzono 27 kontroli sanitarnych. Wśród skontrolowanych obiektów znalazły się gospodarstwa rolne i usług leśnych /7/, zakłady piekarniczo – cukiernicze /4/, zakłady przetwórstwa rybnego /3/, zakłady gospodarki odpadami /2/, stolarnie /2/, podmiot leczniczy /1/ ponadto zakład produkcji wyrobów z mleka; produkcji opakowań kartonowych; wyrobów z tworzyw sztucznych; biblioteka, ustęp, kopalnia borowiny oraz zakład komunikacji miejskiej. W nadzorowanych przez pion Higieny Pracy w powiecie kołobrzeskim zakładach, w kontakcie w sposób niezamierzony ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi zatrudnionych jest blisko 1840 osób. Jedynie wąska grupa pracowników – około 20 osób pracuje prowadząc w warunkach laboratoryjnych prace z użyciem szczepów mikrobiologicznych. Szczepy wykorzystywane są do m.in. do kontroli jakości pożywek mikrobiologicznych, kontroli testów biochemicznych, walidacji metod mikrobiologicznych, diagnostyki laboratoryjnej oraz kontroli jakości badań rutynowych. W wyniku sprawowanego nadzoru sanitarnego uznać należy, że pracodawcy starają się organizować procesy pracy w sposób pozwalający na uniknięcie lub zminimalizowanie kontaktu ze szkodliwym czynnikiem biologicznym w miejscu pracy. Prowadzone są rejestry prac oraz rejestry pracowników narażonych na działanie tych czynników. Rejestry te zawierają informacje wymagane obecnie obowiązującymi przepisami prawnymi. Pracownicy są systematycznie szkoleni w zakresie bezpiecznej pracy ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi. Są zobowiązani do stosowania opracowanych i wdrożonych procedur bezpiecznego postępowania z czynnikami biologicznymi, dzięki którym m.in. zapewnia się właściwe warunki pracy: właściwą dezynfekcję sprzętu, narzędzi, powierzchni blatów roboczych i pomieszczeń pracy, zapewnia się właściwe postępowanie w razie awarii lub wypadku związanego z niezamierzonym uwolnieniem się szkodliwego czynnika biologicznego. Pracownikom zapewnia się odpowiednie środki ochrony indywidualnej, które stosują podczas wykonywanej pracy (odzież i obuwie robocze, ochrony układu oddechowego, rękawice ochronne). Wykonywane są na bieżąco badania lekarskie wstępne, okresowe i kontrolne, w których uwzględnia się narażenie na szkodliwe czynniki biologiczne. Jako profilaktykę, niektóre zakłady stosują szczepienia ochronne. W 2016r. roku stwierdzono w dwóch spośród skontrolowanych zakładów pracy nieprawidłowości w zakresie stwierdzenia braku oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą na poszczególnych stanowiskach pracy w aspekcie zagrożenia

46 czynnikami biologicznymi. W wyniku prowadzonego postępowania administracyjnego nieprawidłowości zostały usunięte.

4. Nadzór nad substancjami chemicznymi, ich mieszaninami oraz produktami biobójczymi. Pion Higieny Pracy sprawuje nadzór nad przestrzeganiem obowiązków wynikających z przepisów prawa przez osoby wprowadzające do obrotu substancje lub mieszaniny chemiczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz przez użytkowników ww. substancji lub mieszanin. Polska od 01.06.2007 r. wraz z krajami Unii Europejskiej wdraża i stosuje zapisy Rozporządzenia REACH, dotyczące bezpiecznego stosowania chemikaliów, a od 01.12.2010r. również Rozporządzenia CLP, dotyczącego klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin chemicznych. Rozporządzenie CLP nakłada na wszystkie podmioty w łańcuchu dostaw chemikaliów obowiązek utrzymywania współpracy w zakresie klasyfikacji, oznakowania i pakowania chemikaliów. Skierowane jest do producentów, importerów i dalszych użytkowników, w tym pracowników i konsumentów. Dotyczy dostaw i stosowania chemikaliów. Obejmuje swoim zakresem także oznakowanie, które umożliwia informowanie użytkownika danej substancji lub mieszaniny chemicznej o zagrożeniach, tak by zwrócić uwagę użytkownika na konieczność unikania narażenia i będącego jego następstwem ryzyka. W 2016 roku przeprowadzono ogółem 17 kontroli w zakresie przestrzegania przepisów, dotyczących stosowania chemikaliów m.in. zapewnienia karty charakterystyki, prawidłowego oznakowania i etykietowania opakowań, zapewnienia pracownikom odpowiednich ochron, przestrzegania ograniczeń dotyczących produkcji, wprowadzania do obrotu i stosowania niektórych niebezpiecznych substancji, mieszanin i wyrobów. Nieprawidłowości w zakresie bezpieczeństwa chemicznego stwierdzono w 4 poddanych kontroli sanitarnej obiektach. W jednym z zakładów przetwórstwa rybnego / zakładzie o numerze PKD 10/ stwierdzono brak wodnego natrysku ratunkowego do obmycia całego ciała oraz oddzielnego urządzenia do płukania oczu w pomieszczeniu gdzie występuje niebezpieczeństwo oblania pracownika środkami żrącymi, tj. pomieszczeniu przewidzianym do sporządzania rozcieńczeń środków chemicznych. Ponadto ustalono, że sposób składowania w magazynie chemicznym mieszanin chemicznych jest niezgodny z określonymi warunkami bezpiecznego magazynowania podanymi przez producenta w kartach charakterystyk poszczególnych mieszanin chemicznych - w zakresie określonych warunków temperaturowych przechowywania środków oraz warunków wentylowania pomieszczenia, tj. magazyn nie był ogrzewany, wentylacja pomieszczenia jedynie naturalna, przez nieszczelności. W dwóch zakładach produkcyjnych / wyrobów z tworzyw sztucznych/ ustalono, że pracodawcy nie posiadali aktualnego spisu stosowanych mieszanin niebezpiecznych. Natomiast najwięcej uchybień stwierdzono podczas kontroli podbasenia jednego z hoteli /PKD 55/. Nie zapewniono materiału absorpcyjnego na wypadek skażenia, niezamierzonego uwolnienia do środowiska stosowanej substancji niebezpiecznej pH minus/ kwas siarkowy (VI) 50% roztwór/ oraz podchlorynu sodu Stabilizowany i odpieniacza co było niezgodne z kartami charakterystyk producenta tych środków. Ponadto brak było oznakowania pomieszczeń, w których odbywa się przechowywanie i dozowanie materiałów niebezpiecznych, tj. podchlorynu sodu i pH minus / kwas siarkowy (VI) 50% roztwór. Pracownicy nie zostali wyposażeni w środki ochrony kończyn dolnych przy pracach stwarzających ryzyko urazu, w narażeniu na zanieczyszczenie stóp substancjami żrącymi, tj. zalecane do prac rozładunkowych niebezpiecznych produktów chemicznych, wymianie pustych pojemników na pełne i podłączaniu do pompy dozującej - buty kwasoodporne (gumowe). Sposób

47 umieszczenia zbiorników z podchlorynem sodu w pomieszczeniu gdzie był przechowywany i dozowany nie zapewniał bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, tj. pojemniki z podchlorynem umieszczone były na odwróconych do góry dnem wiadrach. W wyniku prowadzonego postępowania administracyjnego uchybienia zostały usunięte. 5. Prekursory narkotyków kategorii 2 i 3 Kontrolowano przestrzeganie przepisów dotyczących wprowadzania do obrotu prekursorów do produkcji narkotyków, tj. kategorii 2 (bezwodnik octowy, kwas fenylooctowy, kwas antranilowy, piperydyna, nadmanganian potasu) oraz kategorii 3 (kwas chlorowodorowy, kwas siarkowy, toluen, eter etylu, aceton, keton metylowoetylowy). Przeprowadzono łącznie 7 kontroli, w tym 6 u wprowadzających te produkty do obrotu oraz 1 u stosującego je w działalności zawodowej. Ustalono, iż na terenie powiatu kołobrzeskiego w głównej mierze wprowadzane są obrotu aceton i toluen, zakupywane w większości przez klientów indywidulanych, nie zanotowano „podejrzanych” transakcji, które wskazywałyby na zakup tych substancji do produkcji substancji niedozwolonych. 6. Produkty biobójcze Produkty biobójcze przeznaczone są do niszczenia, odstraszania bądź unieszkodliwiania organizmów szkodliwych (np. grzyby, wirusy, bakterie, gryzonie). Stosowane są w działalności zawodowej jak i w gospodarstwach domowych. W gospodarstwach domowych głównie do odstraszania owadów takich jak komary czy kleszcze, gryzoni oraz do dezynfekcji toalet, a w działalności zawodowej przede wszystkim w celach dezynfekcyjnych, konserwacji drewna. Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawuje nadzór nad wprowadzaniem do obrotu produktów biobójczych oraz substancji czynnych przeznaczonych do stosowania w produktach biobójczych oraz stosowania ich w działalności zawodowej. W 2016r. przeprowadzono 11 kontroli w zakresie produktów biobójczych. Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie. 7. Choroby zawodowe Następstwem oddziaływania szkodliwych i uciążliwych warunków pracy są choroby zawodowe. W 2016r. do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kołobrzegu wpłynęły 2 zgłoszenia podejrzenia chorób zawodowych - boreliozy u rolnika oraz choroby skóry - alergiczne kontaktowe zapalenie skóry u kosmetyczki. W związku z prowadzonym postępowaniem w sprawach chorób zawodowych, sporządzono 3 karty oceny narażenia zawodowego. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kołobrzegu w 2016 roku spraw tych nie zakończył, tj. nie wydał decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej ani decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Postępowanie administracyjne związane z wydaniem decyzji w sprawie chorób zawodowych jest bardzo skomplikowane. Ostateczne rozstrzygnięcie sprawy podejrzeń chorób zawodowych, zależy od uprzedniego wydania przez organ orzeczniczy (WOMP w Koszalinie) orzeczenia lekarskiego, które jest niezbędne do zakończenia postępowania; często postępowanie administracyjne bywa przedłużane. I tak w poprzednim 2015r. PPIS w Kołobrzegu wydał 2 decyzje o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej, których to zgłoszeń dokonano przed 2015r. W minionym 2016 roku dla PPIS w Koszalinie sporządzano kartę oceny narażenia zawodowego / dot. choroby z pkt. 19.4 wykazu/, na wniosek PPIS w Szczecinku /dot. choroby z pkt.. 26 wykazu/ organ nie miał możliwości dokonania oceny narażenia zawodowego 2 podejrzenia chorób zawodowych.

8. Środki zastępcze Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadzi nadzór nad przestrzeganiem zakazu wytwarzania lub wprowadzania do obrotu środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych. W ramach prowadzonego nadzoru nad środkami zastępczymi oraz nowymi substancjami psychoaktywnymi współpracuje z organami Policji a także Izbą Celną. Intensywne działania prowadzone od 2014 do 2015r. doprowadziły do zamknięcia funkcjonującego na terenie miasta Kołobrzeg sklepu, oferującego do sprzedaży artykuły zawierające w swoim składzie środki zastępcze. W 2016 roku na terenie powiatu kołobrzeskiego nie odnotowano już żadnego przypadku wprowadzania do obrotu środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych w obiektach stacjonarnych (sklepach). W 2016r. pracownik pionu Higieny Pracy prowadził stały nadzór nad obiektem, gdzie wprowadzane były do obrotu jeszcze w 2015 roku środki zastępcze i nowe substancje psychoaktywne /10 wizytacji obiektu, co dokumentowane było adnotacjami służbowymi/, ponadto w ramach dwóch ogólnopolskich akcji wizytował obiekt wspólnie z funkcjonariuszami Policji / dokumentowane adnotacjami urzędowymi/. PPIS w Kołobrzegu w 2016r., co było konsekwencją działań kontrolnych prowadzonych jeszcze w 2015r.wydał 2 decyzje zakazujące wprowadzania do obrotu środków zastępczych , nakazujące ich wycofanie z obrotu oraz orzekające o ich przepadku na rzecz Skarbu Państwa. Ponadto nałożył dwie kary pieniężne w łącznej kwocie 400.000 złotych. Wszczęto postepowanie administracyjne wobec osoby fizycznej – adresata przesyłki pocztowej , zawierającej znaczne ilości środków zastępczych, zatrzymanych przez Urząd Celny. Sprawa jest w toku. Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kołobrzegu w 2016r. nie odnotowano zgłoszeń przypadków zatruć „dopalaczami”. Zatrucia są zgłaszane przez podmioty lecznicze. Inspekcja Sanitarna oprócz działań wykonywanych w ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego nad przestrzeganiem zakazu wytwarzania lub wprowadzania do obrotu środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych prowadzi działania profilaktyczne i edukacyjne. Pracownik pionu Higieny Pracy był prelegentem i uczestnikiem debaty podczas Powiatowej Konferencji Profilaktycznej „STOP DOPALACZOM” dn. 06.06.2016r. w Regionalnym Centrum Kultury w Kołobrzegu przy ul. Solnej 1. Zorganizował wspólnie z pracownikiem OZiPZ szkolenia dla pracowników PSSE w Kołobrzegu nt. „Środki zastępcze i nowe substancje psychoaktywne”, dn. 5 i 19.02.2016r. oraz dla dzieci i młodzieży szkół powiatu kołobrzeskiego przeprowadzono prelekcje, pogadanki oraz dystrybucje materiałów edukacyjnych będących w posiadaniu pionu OZiPZ, ponadto dystrybuowano materiały edukacyjne w nadzorowanych zakładach pracy. Odbiorcami szkoleń działań było ponad 350 osób.

V. Higiena Komunalna

 Ogółem liczba obiektów pod nadzorem: 1157 , w tym:

Liczba Liczba obiektów Rodzaj obiektu Uwagi obiektów skontrolowany ch Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 12 4 1 Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 2.B 21 1 Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 272 186 4 Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 5 821 453 Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 31 19 6 Inne jakie? 0 0

OGÓŁEM 1157 663

 Ogółem liczba kontroli: 791 (informacje nt. liczby kontroli przeprowadzonych w obiektach wykazanych w druku MZ-46)

Liczba Rodzaj obiektu Uwagi kontroli Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 5 1 Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 2.B. 11 Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 64 4 Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 5 618 Obiekty uwzględnione w druku MZ-46 w dziale 19 6 Inne jakie? Np. INTERWENCJE +EKSHUM 74

OGÓŁEM 791

 Liczba załatwionych interwencji: do tutejszej Stacji wpłynęło 90 interwencji, z czego 14 były poza posiadanymi przez Inspekcję Sanitarną kompetencjami, 53 uznano za bezzasadne, 1 zawieszona, 1 w trakcie rozpatrywania, 21 uznano za zasadne, dotyczyły one: - zbyt wysokiego poziomu chloru w niecce basenowej - złego stanu sanitarnego w ORW Podczele w Kołobrzegu - pozostawiania odpadów komunalnych przez pracowników jednej z pizzerii w Kołobrzegu - złej jakości wody w ORW Podczele w Kołobrzegu.

- rozpulchnionych tynków pokoju w Hotelu Baltic Plaza w Kołobrzegu - niewłaściwego stanu satniarno-technicznego w pomieszczeniach higieniczno-sanitarny w KurHotel Awangardia w Kołobrzegu. - złego stanu sanitarnego śmietników przy bloku mieszkalnym - zalania piwnic fekaliami w bloku mieszkalnym - specyficznego zapachu występującego w jednym z ośrodków – 9 interwencji - bazy zabiegowej w Sanatorium - występowania wykwitów na ścianach w mieszkaniu - częstego zalewania piwnic fekaliami, złego stanu sanitarnego piwnic w związku z zalewaniem - występowania wykwitów na silikonach w łazienkach w Sanatorium

 Liczba decyzji: 133, w tym: - 62 decyzje zezwalające na ekshumacje, - 1 decyzja zatwierdzająca laboratorium MWiK w Kołobrzegu, - 1 decyzja w sprawie materiałów kontaktujących się z wodą do spożycia - 7 decyzji dot. jakości wody w obiektach basenowych (wszystkie zamykające) - 14 decyzji dotyczące poprawy stanu sanitarno – higienicznego i technicznego obiektów - 11 decyzji zmieniających - 5 decyzje zezwalające na wywóz zwłok za granicę - 10 decyzji dotyczących niewłaściwej jakości wody ze względu na występowanie bakterii z rodzaju Legionella oraz 3 zmieniające - 5 decyzji dotyczących jakości wody do spożycia - 11 decyzji wstrzymujących użytkowanie autoklawu w gabinetach kosmetycznych - 2 decyzje na hałas - 1 decyzja zakazująca kąpieli z kąpieliska morskiego

 Liczba zamknięć / unieruchomień / wyłączeń z użytkowania obiektu lub jego części: Wydano 7 decyzji wstrzymujących użytkowanie basenów lub jacuzzi w obiektach basenowych, 11 decyzji wstrzymujących użytkowanie autoklawów w gabinetach kosmetycznych, 1 decyzję zakazującą kąpieli w kąpieliskach morskich oraz 2 decyzje wprowadzające zakaz korzystania z wody ciepłej w postaci drobnocząsteczkowego pyłu z pryszniców.

 Zmiany w infrastrukturze nadzorowanych obiektów (wodnych, stałych, środków transportu):

Liczba obiektów

Rodzaj obiektu po nowodo zlikwidow ze zmianą remontach danych anych kategorii obiektu generalnych

1 2 3 4 Miejsca wykorzystywane 11 0 0 0 1 do kąpieli

Hotele 2 3 Pola namiotowe 3 2 Inne obiekty, w których 20 2 2 0 świadczone są usługi 4 hotelarskie Zakłady kosmetyczne 5 5 3 1 0 Zakłady fryzjerskie 6 9 4 1 0 Zakładu tatuażu 7 2 0 0 Inne zakłady, w których są 9 3 2 0 świadczone łącznie więcej niż jedna z usług 8 fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej, tatuażu Obiekty sportowe 9 3 1 0 0 Zakłady odnowy 1 1 0 0 0 biologicznej 0 1 1 0 0 0 Inne obiekty 1 1 1 0 0 0 Sanatoria 2 Ambulatoryjne 4 0 0 0 1 świadczenia zdrowotne 3 inne ogółem Ogółem 69 15 6 0

7. Charakterystyka obiektów 7.1. Jakość wody przeznaczonej do spożycia Zbiorowe zaopatrzenie w wodę realizowane jest przez 1 przedsiębiorstwo wodociągowo – kanalizacyjne tj. Miejskie Wodociągi i Kanalizacja sp. z o.o. Kołobrzeg ul. Artyleryjska 3 administrujące 8 wodociągami. Ponadto woda dostarczana jest z 4 wodociągów o zasięgu lokalnym. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kołobrzegu sprawuje nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na zasadach określonych w przepisach o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zatem w ramach prowadzonego monitoringu jakości wody nadzoruje prawidłowość wykonywania działań przez podmioty wykonujące zadania z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę, jak również wykonuje badania wody według ustalonego przez siebie planu działania. Na podstawie wyników uzyskanych z przeprowadzonych badań oraz pozyskanych od przedsiębiorstwa, które przeprowadzało badania wody w ramach kontroli wewnętrznej należy stwierdzić, że jakość wody dostarczanej konsumentom na terenie powiatu kołobrzeskiego przez przedsiębiorstwo wodociągowo – kanalizacyjne odpowiada wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r w sprawie, jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi /Dz. U. z 2015 poz. 1989/. W 2016r. z wodociągów publicznych stwierdzono przekroczenie mętności w 8 próbach, manganu w 4 próbkach oraz żelaza w 5 próbkach. W związku z czym wszczęto postępowania administracyjne. Strona podjęła działania naprawcze, po których powtórnie pobrano próbki wody. Wyników badań nie kwestionowano, a wszczęte postępowania administracyjne zostały umorzone. W badanej wodzie nie stwierdzano bakterii. W związku z tym nie wystąpiła konieczność wyłączenia z użytkowania sieci wodociągowej, nie wydawano decyzji administracyjnych. Na podstawie wyników uzyskanych z przeprowadzonych badań oraz pozyskanych od podmiotów, które przeprowadzały badania wody w ramach kontroli wewnętrznej wydano: 52 jedną decyzję stwierdzającą brak przydatności wody do spożycia z wodociągu lokalnego przy ORW Podczele ul. Koszalińska 72 w Kołobrzegu ze względu na skażenie wody bakteriami grupy coli- decyzja wykonana, jedną decyzję stwierdzającą warunkową przydatność wody do spożycia pod względem mikrobiologicznym ze względu na obecność w wodzie bakterii grupy coli z wodociągu lokalnego przy OW Leśna Polana ul. Wojska Polskiego 28 w Ustroniu Morskim – decyzja wykonana, obowiązuje decyzja stwierdzającą warunkową przydatność wody do spożycia z wodociągu lokalnego przy OW Leśna Polana w Ustroniu Morskim ze względu na stwierdzoną przekroczoną wartość związków manganu w wodzie oraz dwie decyzje stwierdzające warunkową przydatność wody do spożycia z wodociągu lokalnego przy ORW Podczele (pierwsza decyzja wydana ze względu na przekroczenia w wodzie związków manganu i amonowego jonu, natomiast druga decyzja wydana ze względu na przekroczenia związków żelaza i mętności w wodzie). Obowiązuje również decyzja dotycząca wodociągu lokalnego Karcino 1 stwierdzająca brak przydatności wody do spożycia. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kołobrzegu nie wszczął postępowania egzekucyjnego ponieważ właściciel studni zobowiązał się pisemnie do stałego systematycznego dostarczania lokatorom budynków Karcino 1 i Karcino 2 wody butelkowanej. Oświadczył również o podpisaniu końcowego protokołu dwóch szamb w miejscowości Karcino oraz o ujęciu w planie prac na 2017 rok wykonania studni czerpalnej i remontu hydroforni. W bieżącym roku na terenie powiatu kołobrzeskiego wystąpiła jedna awaria magistrali wodociągowej znajdującej się na wodociągu publicznym Kołobrzeg w dniu 18.11.2016r. Przedsiębiorstwo wodociągowe poinformowało PPIS w Kołobrzegu o zaistniałej awarii, a także o podjętych działaniach naprawczych. Właściciel wodociągu po zakończonych działaniach naprawczych wykonał kontrolne badanie wody- wyników pobranych próbek nie kwestionowano, co potwierdziły badania przeprowadzone w ramach kontroli urzędowej. Spadki jakości wody w wodociągach zbiorowego zaopatrzenia w wodę bywają spowodowane wymianą złoża filtracyjnego. Właściciel wodociągów w przypadku stwierdzenia przekroczonych wartości przeprowadza działania naprawcze polegające na intensywnym płukaniu sieci. W roku 2016 nie prowadzono poważniejszych modernizacji.

7.2. Baseny kąpielowe W ewidencji znajduje się 66 pływalni w tym 49 pływalni krytych, 2 parki wodne, 5 pływalni mieszanych, 10 pływalni odkrytych, skontrolowano 50. Nieprawidłowości stwierdzono w 12 obiektach, w 5 z nich umorzono wszczęte postępowanie administracyjne, gdyż nieprawidłowości usunięto w trakcie prowadzonego postępowania administracyjnego. Obowiązują 3 decyzje na poprawę warunków technicznych. 2 decyzje zostały wykonane. W jednym obiekcie wszczęte postępowanie w toku. Nałożono jeden mandat. 1.Basen w ORW Magnolia w Kołobrzegu - w pomieszczeniu dozowania kwasu siarkowego i podchlorynu sodu brak: wentylacji nawiewnej i odciągu miejscowego, wykonanego z materiałów kwasoodpornych; natrysku ratunkowego, tac kwasoodpornych mogących pomieścić całą zawartość pojemnika, apteczki I-ej pomocy. Decyzja wykonana. 2. Basen w Pałacu w Rymaniu – rozpulchnione ściany w szatniach na basenie, pod natryskami na fugach widoczne wykwity. Umorzono wszczęte postępowanie. 3. Basen w SU Bałtyk w Kołobrzegu - na hali basenowej schody prowadzące do zjeżdżalni z bardzo licznymi rdzawymi plamami. Wydano decyzję, obiekt przekazany do PSSE w Gryficach. 4. Basen w Akces Medical Spa w Dźwirzynie - w pomieszczeniu dozowania środków chemicznych do uzdatniania wody basenowej brak wodnego natrysku ratunkowego, pod pojemnikami z kwasem siarkowym brak tac kwasoodpornych mogących pomieścić całą zawartość pojemnika w razie jego awarii. Umorzono wszczęte postępowanie.

5. Basen w ORW Podczele - w pomieszczeniu ratowników szafki pracownicze zniszczone, skorodowane. Umorzono wszczęte postępowanie. 6. Basen w KurHotel Awangardia – stwierdzono niewłaściwy stan sanitarny ścian, podłóg, wyposażenia, zasłonek w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych oraz podłogi na hali basenowej. Kolejna kontrola nieprawidłowości nie wykazała. 7. Basen w KurHotel Awangardia - brak prowadzenia bieżącej udokumentowanej obserwacji wody na pływalni, brak systematycznego i udokumentowanego nadzoru pracy urządzeń oraz rejestrowania wyników pomiaru jakości wody na pływalni, brak systematycznych i udokumentowanych badań jakości wody, prowadzonych zgodnie z ustalonym z PPIS w Kołobrzegu harmonogramem, brak zamieszczania komunikatu o jakości wody na pływalni. Miejsce przeznaczone do użytkowania środków chemicznych nie jest wyposażone w umywalkę, punkt poboru wody oraz apteczkę pierwszej pomocy, pomieszczenie, w którym stosowany jest podchloryn sodowy, nie wyposażone w wentylację naturalną i mechaniczną, zapewniającą co najmniej 5 wymian na godzinę, miejsce w którym odbywa się pobór kwasu siarkowego nie wyposażone w : tackę kwasoodporną mogącą pomieścić całą zawartość pojemnika, wentylację mechaniczną nawiewną i w odciąg miejscowy, wykonane z materiałów kwasoodpornych, zlew z wodą bieżącą i złączką do przewodu, w ratunkowy natrysk wodny. W pomieszczeniu higieniczno-sanitarnym na ścianach nad kaflami powłoka malarska miejscami z ubytkami tynku, napuchnięta. Obowiązuje decyzja z terminem realizacji w 2017 roku. 8. Basen w Hotelu Baltic Plaza - w pomieszczeniu, w którym znajdują się natryski ogólnodostępne widoczne na całej powierzchni sufitu szaro-czarne wykwity, w hali basenowej kratki wentylacyjne umiejscowione na podłodze z widocznymi śladami korozji. Decyzję wykonano. 9. Basen w Sanatorium SAN - w szatni damskiej w przebieralni przy szafkach ubraniowych zamki z widocznymi śladami korozji, w szatni męskiej w przebieralni przy szafkach ubraniowych zamki z widocznymi śladami korozji, w szatni damskiej drzwi do ustępów ogólnodostępnych miejscami rozpulchnione z widocznymi odpryskami tworzywa sztucznego, w szatni męskiej drzwi do ustępów ogólnodostępnych miejscami rozpulchnione z widocznymi odpryskami tworzywa sztucznego, w szatni damskiej klamka przy drzwiach do ustępu ogólnodostępnego z widocznymi śladami korozji, w szatni męskiej klamka przy drzwiach do ustępu ogólnodostępnego z widocznymi śladami korozji. Obowiązuje decyzja z terminem realizacji w 2017 roku. 10. Basen w OW Mona Lisa Boutique Wellness & Spa - w szatni damskiej pod natryskami, na podłodze przy odpływach miejscami widoczne czarne wykwity na silikonach, w toaletach przy szatniach damskiej i męskiej skorodowane metalowe elementy lustra. Umorzono wszczęte postępowanie. 11. Basen w Centrum Zdrowia i Wypoczynku „Ikar Plaza” - pod natryskami w części damskiej i części męskiej na fugach przy łączeniu ściany z podłogą widoczne czarne wykwity, w hali basenowej na suficie (nad niecką jacuzzi) widoczny rozpulchniony tynk, w pomieszczeniu gospodarczym przy stanowisku ratowników stwierdzono skorodowany zlew oraz skorodowane metalowe półki. Obowiązuje decyzja z terminem realizacji w 2017 roku. 12. Basen w Hotelu DIVA SPA - w pomieszczeniu wypoczywalni przy oknach na ścianie widoczne ubytki w tynku, w hali basenowej na ścianie przy jacuzzi widoczny rozpulchniony tynk z ubytkami w powłoce malarskiej, w hali basenowej na filarach widoczne ubytki w powłoce malarskiej. Umorzono wszczęte postępowanie. 13. Basen w OSW „Bursztyn - pod natryskiem na silikonie widoczne szaro-czarne wykwity, słuchawka prysznicowa z widocznymi śladami korozji, kran przy umywalce w toalecie skorodowany, drzwi wejściowe oraz futryna do toalety miejscami rozpulchnione z widocznymi odpryskami tworzywa sztucznego, drabinka przy wejściu do niecki basenu oraz

54 poręcz przy wejściu do niecki jacuzzi miejscami skorodowane. Wszczęte postępowanie w toku.

W I kwartale tego roku próbki wody pobrane zostały przez PPIS w Kołobrzegu i zbadane przez Dział Laboratoryjny WSSE w Szczecinie Oddział Laboratoryjny w Koszalinie. Od czerwca tego roku właściciele obiektów basenowych zobowiązani są do prowadzenia kontroli wewnętrznej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015r w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach /Dz. U. z 2015 poz. 2016/. W przypadku stwierdzenia niewłaściwej jakości wody wystosowywane są pisma interwencyjne do właścicieli obiektów lub decyzje administracyjne wstrzymujące użytkowanie niecek. W obydwu przypadkach zobowiązuje się właścicieli do podjęcia działań likwidujących zanieczyszczenie oraz przedstawienia wyniku badania wody potwierdzającego jej właściwą jakość do kąpieli. W związku ze stwierdzonym skażeniem bakteriologicznym wody wydano 7 decyzji wstrzymujące użytkowanie obiektów na pływalniach. Ponadto wystosowano 52 pisma interwencyjne do właścicieli obiektów, w których stwierdzono zanieczyszczenie wody mikroorganizmami i bakteriami z grupy coli lub przekroczenia parametrów fizykochemicznych w wodzie.

7.3Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli

Na terenie powiatu kołobrzeskiego zorganizowano 10 kąpielisk morskich. Przeprowadzono badania wody w ramach kontroli urzędowej przed rozpoczęciem sezonu oraz w trakcie trwania sezonu przez organizatorów kąpielisk. Podczas ostatniego poboru stwierdzono przekroczoną wartość bakterii Escherichia coli na kąpielisku w Ustroniu Morskim Plaża Centralna w związku z tym wprowadzono zakaz kąpieli, powtórnych wyników nie kwestionowano. Podczas pozostałych przeprowadzonych badań stwierdzano przydatność wody do kąpieli z wszystkich tych kąpielisk. Wzrosła natomiast liczba miejsc wykorzystywanych do kąpieli zorganizowano 10 morskich miejsc wykorzystywanych do kąpieli w Kołobrzegu oraz jedno śródlądowe miejsce wykorzystywane do kąpieli w Dargocicach na jeziorze Kamica. Organizatorzy przeprowadzili badania wody przed rozpoczęciem sezonu oraz w trakcie trwania sezonu w ramach kontroli wewnętrznej, otrzymane wyniki były prawidłowe, stwierdzono przydatność wody do kąpieli.

7.4 Stan sanitarny obiektów

Ustępy publiczne - ogółem w ewidencji znajdują się 40 ustępy, skontrolowano 39. Nieprawidłowości stwierdzono w dwóch obiektach. Wszczęte postępowania umorzono. - ustęp publiczny w Kołobrzegu - w części damskiej i części męskiej ustępu na silikonach przy umywalkach widoczne szaro-czarne wykwity. - ustęp publiczny w Kołobrzegu - we wszystkich pomieszczeniach toalet, w pomieszczeniu gospodarczym i pomieszczeniu pracownika grzejniki skorodowane z ubytkami w powłoce malarskiej, w toalecie dla osób niepełnosprawnych uchwyty wspomagające znajdujące się przy misie ustępowej skorodowane z ubytkami w powłoce malarskiej, we wszystkich pomieszczeniach futryny miejscami skorodowane z ubytkami w powłoce malarskiej.

Ustępy ogólnodostępne - ogółem w ewidencji znajduje się 4 ustępy, skontrolowano 2. Nieprawidłowości nie stwierdzono. 55

Noclegownia dla osób bezdomnych - ogółem w ewidencji znajduje się 1, skontrolowano 1. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Domy Pomocy Społecznej - ogółem w ewidencji znajduje się 3, skontrolowano 1. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Hotele - ogółem w ewidencji znajdują się 22 hotele, skontrolowano 21. Nieprawidłowości stwierdzono w 5 obiektach. Wydano 4 decyzje umarzające. W jednym obiekcie nieprawidłowości usunięto w trakcie prowadzonego postępowania. Obowiązuje jedna decyzja. 1.Hotel Baltic Plaza w Kołobrzegu – w jednym z pokoi widoczne rozpulchnione ściany. Umorzono wszczęte postępowanie. 2. Hotel Wodnik w Ustroniu Morskim- w magazynie ze środkami do utrzymania czystości, przechowywano na wózku bieliznę czystą. Umorzono wszczęte postępowanie. 3. Hotel Wodnik w Ustroniu Morskim - w gabinecie kosmetycznym na suficie widoczne kremowe plamy (wykwity). Obowiązuje decyzja z terminem realizacji w 2017 roku. 4. Hotel Solny w Kołobrzegu - w skontrolowanych łazienkach przy pokojach na silikonach i fugach przy wannach widoczne szaro-czarne wykwity. Nieprawidłowości usunięto. 5. Havet Hotel Resort & SPA - w szatni damskiej w szafkach ubraniowych brak rozdziału odzieży własnej i roboczej. Umorzono wszczęte postępowanie. 6. Hotel DIVA SPA - w pomieszczeniu masażu lawendowego uszkodzony blat stolika pod misą umywalkową, wokół baterii kranowej oraz w miejscu połączenia ze ścianą – blat napęczniały powierzchnia chropowata, widoczne ubytki okleiny, podłączenie baterii w sposób nie chroniący przed zawilgoceniem. W gabinecie „FOR TWO” znajdującym się w części SPA uszkodzona tapicerka leżanki (zagłówek), a także znacznie uszkodzona tapicerka na przenośnym podnóżku. W pomieszczeniu sterylizacji półka stolika na którym stoi sterylizator wykonana z płyty usb uniemożliwiająca jej prawidłowe mycie i dezynfekcję. Umorzono wszczęte postępowanie.

Motele - ogółem w ewidencji znajdują się 2, skontrolowano 2. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Pensjonaty - ogółem w ewidencji znajdują się 3, skontrolowano 3. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Kempingi – w ewidencji 5, skontrolowano 4. Nieprawidłowości stwierdzono w jednym. Umorzono wszczęte postępowanie. 1.Camping Bursztynek w Grzybowie – pościel prana we własnym zakresie nie poddawana dezynfekcji, bielizna czysta składowana w pomieszczeniu świetlicy, w którym znajdują się krzesła, łóżeczko, stoły, tapczan, w części namiotowo-campingowej, w sanitariacie ogólnodostępnym męskim w kabinie prysznicowej nr 1 i 3 widoczne pęknięcia na płytkach ściennych, w części namiotowo-campingowej, w sanitariacie ogólnodostępnym męskim w kabinach prysznicowych na cokołach widoczne odpryski farby, w części Pola Campingowego, w którym znajduje się domki w pomieszczeniu kuchni pod oknem widoczny duży zaciek.

Inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie – w ewidencji 242, skontrolowano 78. Nieprawidłowości stwierdzono w 6. Nałożono 1 mandat karny za niestosowanie procedur zapewniających odpowiednią ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi

56 powodującymi naruszenie ciągłości tkanki ludzkiej. W 2 obiektach umorzono wszczęte postępowanie administracyjne, w dwóch podczas kolejnej kontroli nieprawidłowości nie stwierdzono. Jedną decyzję wykonano. W jednym obiekcie wszczęte postepowanie w toku. 1. Cristal SPA w Dźwirzynie – brak wdrożonej procedury, której stosowanie zapewni ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi: brak sterylnych narzędzi powodujących naruszenie ciągłości tkanki ludzkiej. Podczas kolejnej kontroli nieprawidłowości nie stwierdzono. 2. EcoVita w Sianożętach – w magazynie środków czystości jedna ze ścian z dużymi ubytkami tynku i widocznymi czarnymi wykwitami, w sali telewizyjnej pod oknem widoczny miejscami rozpulchniony tynk odchodzący od ściany, brak potwierdzenia przeprowadzania dezynfekcji kulek z basenu suchego dla dzieci znajdującego się w sali zabaw. Decyzję wykonano. 3. Dom Wypoczynkowy „Riwiera” - pościel prana we własnym zakresie – nie poddawana dezynfekcji. Podczas kolejnej kontroli nieprawidłowości nie stwierdzono. 4. Domki letniskowe w Sianożętach - pościel prana we własnym zakresie – nie poddawana dezynfekcji, w pomieszczeniu przeznaczonym na magazyn pościeli czystej, składowane: tapczan tapicerowany, krzesło, biurko, grzejniki elektryczne. Umorzono wszczęte postępowanie. 5. OWR „Świt” w Grzybowie - w łazienkach ogólnodostępnych na I i II piętrze na ścianach i sufitach widoczne szare wykwity miejscami z odchodzącą farbą. Umorzono wszczęte postępowanie. 6. OSW „Bursztyn” w Kołobrzegu - w boksie w którym wykonywane są kąpiele solankowe, perełkowe, borowinowe i kolagenowe, w wannie dysze z odpryskami emalii; w pomieszczeniu do zabiegów z użyciem pola magnetycznego bateria umywalkowa skorodowana oraz łóżko do zabiegów ze skorodowanymi drążkami; w boksie do zabiegów z borowiną i laseroterapii na suficie rozpulchniony tynk z odpryskami powłoki malarskiej oraz kratki wentylacyjne z oznakami korozji. Wszczęte postępowanie w trakcie.

Zakłady fryzjerskie – w ewidencji 66, skontrolowano 62. Nieprawidłowości stwierdzono w 3 obiektach. Wystawiono trzy mandaty karne za brak czystości bieżącej. Podczas kolejnych kontroli nieprawidłowości nie stwierdzono. 1.Salon Fryzjerski „Agnieszka” w Kołobrzegu - brak czystości bieżącej w pomieszczeniach salonu fryzjerskiego. 2. Zakład Fryzjerski w Kołobrzegu - w części damskiej salonu fryzjerskiego przy dwóch stanowiskach fryzjerskich krzesła (siedziska) z popękaną tapicerką uniemożliwiającą prawidłowe ich mycie i dezynfekcję; w części damskiej salonu fryzjerskiego przy trzech stanowiskach suszenia włosów podłokietniki z popękaną tapicerką uniemożliwiającą prawidłowe ich mycie i dezynfekcję. 3. Zakład fryzjerski w Kołobrzegu – brak czystości bieżącej w pomieszczeniu socjalnym.

Zakłady kosmetyczne – w ewidencji 41 skontrolowano 37. Nieprawidłowości stwierdzono w 1 obiekcie, nieprawidłowości usunięto w trakcie kolejnej kontroli. Wystawiono 1 grzywnę w drodze mandatu karnego za niestosowanie procedur zapewniających odpowiednią ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi powodującymi naruszenie ciągłości tkanki ludzkiej. 1. Gabinet kosmetyczny w OSW Posejdon w Kołobrzegu - brak wdrożonej procedury, której stosowanie zapewni ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi: brak sterylnych narzędzi powodujących naruszenie ciągłości tkanki ludzkiej.

Zakłady tatuażu – w ewidencji 5 zakładów, skontrolowano 5. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Zakłady odnowy biologicznej – w ewidencji 19 zakładów, skontrolowano 16. Nieprawidłowości nie stwierdzono

Inne zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna usługa - w ewidencji 49 skontrolowano 46. Nieprawidłowości stwierdzono w 3 obiektach. Wystawiono 1 grzywnę w drodze mandatu karnego za niestosowanie procedur zapewniających odpowiednią ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi powodującymi naruszenie ciągłości tkanki ludzkiej. Jedną decyzję wykonano. W dwóch obiektach umorzono wszczęte postępowania. 1. Salon Fryzjersko - Kosmetyczny w Gościnie - brak wdrożonej procedury, której stosowanie zapewni ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi: brak sterylnych narzędzi powodujących naruszenie ciągłości tkanki ludzkiej. Umorzono wszczęte postępowanie. 2. Solarium w Kołobrzegu – zacieki na ścianach. Decyzję wykonano. 3. Salon Fryzjerko-Kosmetyczny w Kołobrzegu – przy jednym ze stanowisk fryzjerskich, oraz przy stanowisku mycia włosów krzesła (siedziska) z popękaną tapicerką uniemożliwiającą prawidłowe ich mycie i dezynfekcję. Umorzono wszczęte postępowanie.

Dworzec autobusowy – w ewidencji 1, skontrolowano 1. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Dworce i stacje kolejowe – w ewidencji 4, skontrolowano 4. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Tereny rekreacyjne – w ewidencji 73, skontrolowano 7 (plaże). Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Cmentarze – w ewidencji 15, skontrolowano 14. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Domy przedpogrzebowe – w ewidencji 2 skontrolowano 2. Nieprawidłowości nie stwierdzono.

Inne obiekty użyteczności publicznej – w ewidencji 157 skontrolowano 58. Nieprawidłowości stwierdzono w 5 obiektach. Wystawiono 2 mandaty za brak czystości bieżącej. W trzech obiektach umorzono wszczęte postępowanie administracyjne. W dwóch nieprawidłowości usunięto. 1.Pralnia ul. Św. Wojciecha w Kołobrzegu – brak wentylacji w pomieszczeniu dozowania środków. Usunięto nieprawidłowości. 2.Pralnia w Rusowie – stwierdzono brak czystości bieżącej w pomieszczeniach zakładu. Umorzono wszczęte postepowanie. 3. Pralnia ul. Bałtycka w Kołobrzegu - stwierdzono brak czystości bieżącej w pomieszczeniach zakładu. Usunięto nieprawidłowości. 4. Pralnia ul. Wylotowa w Kołobrzegu - w pomieszczeniach magazynów pościeli czystej na ścianach i na łączeniu ścian z sufitem widoczne żółto-brązowe zacieki oraz szare wykwity. Umorzono wszczęte postepowanie. 5. Amfiteatr w Ustroniu Morskim – w ustępach ogólnodostępnych na ścianach widoczne wykwity i odchodzący miejscami tynk. Umorzono wszczęte postepowanie.

8.Cmentarze i zakłady pogrzebowe w kontekście nadzoru nad postępowaniem ze zwłokami i szczątkami ludzkimi

Zwłoki do pochowania można przygotować na cmentarzu komunalnym w Kołobrzegu w przeznaczonym do tego celu pomieszczeniu, w którym znajdują się również chłodnie (lodówki) do przechowywania zwłok. W pomieszczeniu zapewniona jest bieżąca woda ciepła i zimna, podłoga i ściany w pomieszczeniu wykonane są z materiału zmywalnego i odpornego na działanie środków myjących i dezynfekcyjnych. Stan sanitarno-techniczny pomieszczenia bez uwag. Na terenie 5 cmentarzy znajdują się kaplice. W kaplicy w Kołobrzegu wydzielone jest pomieszczenie-chłodnia przeznaczone do przechowywania zwłok przygotowanych do pogrzebu. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi. Nie stwierdzono nieprawidłowości na skontrolowanych 14 cmentarzach i w 2 zakładach pogrzebowych.

Tabela Nr 7.1. Dane dot. ekshumacji Lp. Liczba Liczba decyzji Liczba decyzji nie Liczba Liczba Liczba cmentarzy zezwalających na zezwalających na przeprowadz nadzorowan wstrzymanych ogółem przeprowadzenie przeprowadzenie onych ych ekshumacji i ekshumacji ekshumacji ekshumacji ekshumacji powód ich wstrzymania 15 62 0 66 52 0

Warunki sanitarne przeprowadzania ekshumacji były zgodne z wymogami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2001r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi /Dz. U. Nr 153 poz. 1783 z późniejszymi zmianami/ oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23.03.2011r. w sprawie sposobu przechowywania zwłok i szczątków /Dz. U. Nr 75 poz.405/. Szczątki lub zwłoki przewożone były środkami transportu przeznaczonymi do przewozu zwłok lub szczątków ludzkich. Pracownicy przeprowadzający ekshumacje mieli zapewnioną odzież ochronną jednorazowego użytku, która po zakończonej ekshumacji traktowana jest jako odpad niebezpieczny umieszczana w workach koloru czerwonego i oddawana do utylizacji. Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie.

Tabela Nr 7.2. Dane dot. zakładów pogrzebowych

L Nazwa Liczba chłodni Liczba miejsc w Liczba specjalistycznych środków p zakładu chłodni transportu przeznaczonych do . pogrzebowego przewozu zwłok i szczątków jakim dysponuje zakład pogrzebowy 1 Miejski Zakład 2 8 3 . Zieleni Dróg i Ochrony Środowiska w Kołobrzegu Sp. z o. o. ul. 6 Dywizji Piechoty 60, 78-100 Kołobrzeg 2 Zakład Pogrzebowy 0 0 3 . „Regina” ul. Wolności 26, 78-100 Kołobrzeg 3 Henryk Brząkowski 1 3 1 . Usługi Pogrzebowe Międzynarodowe i na Terenie Kraju ul. Kołobrzeska 18, 78-120 Gościno 4 Firma Usługowo 0 0 1 . Handlowa ”Diament” Usługi Pogrzebowe Gąskowo 18, 78-113 Dygowo

Dane dot. sprowadzenia zwłok z zagranicy i przewozu zwłok poza granice RP

Liczba wydanych postanowień na sprowadzenie zwłok z zagranicy- 15 (w tym 5 dotyczyło prochów) Liczba wydanych decyzji na wywóz zwłok poza granice RP - 5

9. Podmioty lecznicze i praktyki zawodowe w kontekście nadzoru nad postępowaniem z odpadami medycznymi w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego z uwzględnieniem spełnienia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi Liczba podmiotów leczniczych wynosi 102. Podczas planowanych kontroli podmiotów leczniczych w ramach bieżącego nadzoru każdorazowo sprawdzany jest m.in. sposób gospodarowania wytworzonymi przez nie odpadami niebezpiecznymi. Zakres ten jest również uwzględniany podczas kontroli interwencyjnych – jeśli dotyczy. Przeprowadzono 72 planowane kontrole w podmiotach leczniczych, które objęły zagadnienia m.in. gospodarki odpadami niebezpiecznymi oraz 37 pozaplanowe. Nieprawidłowości stwierdzono w 1 obiekcie. Stwierdzono przekroczony dopuszczalny rozporządzeniem czas przechowywania odpadów w temp. pokojowej (dłużej niż 72 godz.) oraz sztywne pojemniki i czerwone worki na odpady medyczne nie opisane - brak etykiet z kodem odpadu datą rozpoczęcia użytkowania i zamknięcia. Kontrola sprawdzająca wykazała usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. Wytwarzane odpady o kodzie 180103* zbierane są w miejscu ich powstawania do odpowiednich pojemników sztywnych oraz worków koloru czerwonego. Odbierane przez

60 uprawnione firmy, do czasu przekazania przechowywane w urządzeniach chłodniczych. Podmioty posiadają karty przekazania odpadów. Na terenie naszego miasta najwięksi wytwórcy odpadów niebezpiecznych to Regionalny Szpital w Kołobrzegu ul. Łopuskiego 31 (wytwórca odpadów o kodach 180102* części ciała i organy oraz pojemniki na krew i konserwanty służące do jej przechowywania, 180103* inne odpady, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieje wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt) oraz Uzdrowisko Kołobrzeg S.A. ul. Ściegiennego 1 (wytwórca odpadów o kodach 180103*inne odpady, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt, 180109 leki inne niż wymienione w 180108, 180182* pozostałości z żywienia pacjentów oddziałów zakaźnych). Są to podmioty, które wytwarzają ponad 100 kg odpadów niebezpiecznych rocznie. Przeprowadzone w nich kontrole sanitarne, nie wykazały nieprawidłowości. Podmioty te posiadają zgody na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych wydane przez Starostę Kołobrzeskiego. Posiadają umowy na odbiór, transport i utylizację odpadów z uprawnionymi firmami. W sposób prawidłowy zbierają odpady medyczne w miejscu ich powstawania, uwzględniając ich właściwości. Nie wnoszono uwag co do transportu wewnętrznego odpadów i sposobu ich magazynowania. Podmioty te okazały karty przekazania odpadów, karty ewidencji odpadów oraz dokumenty potwierdzające unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych. W praktykach zawodowych przeprowadzono 113 kontroli planowych oraz 13 pozaplanowych. W czterech z nich stwierdzono nieprawidłowości związane z postępowaniem z odpadami niebezpiecznymi, wszczęte postepowania administracyjne umorzono, gdyż stwierdzone uchybienia zostały usunięte w trakcie prowadzonego postępowania. Nieprawidłowości w gospodarowaniu odpadami stwierdzono w niżej wymienionych praktykach : 1. Prywatnym Gabinecie Lekarskim lek med. Mirosław Wiśniewski zlokalizowanym w Kołobrzegu przy u1. Dworcowej 12 - Nie przedłożono do kontroli umowy na odbiór odpadów medycznych, - składowanie odpadów w pojemniku bez dźwigni pedałowej, z wiekiem uchylnym . 2. Prywatnym Gabinecie Stomatologicznym lek stom. Grażyna Rozwód w Kołobrzegu przy u1. Żółkiewskiego 5D/11 - W pomieszczeniu Sterylizacji w bezpośrednim sąsiedztwie chłodziarki na odpady medyczne znajduje się tapczan tapicerowany materiałem nie przystosowanym do mycia i dezynfekcji, przykryty narzutą z dzianiny oraz poduszka typu jasiek. - brak stanowiska mycia i dezynfekcji rąk w pomieszczeniu „Sterylizacji” w którym znajduje się autoklaw parowy, chłodziarka na odpady medyczne. 3. Indywidualnej Praktyce Lekarskiej lek. stom. Joanna Lichtorowicz. w Kołobrzegu przy u1. Mariackiej 9/11 - Przekroczono dopuszczalny rozporządzeniem czas przechowywania odpadów w temp. pokojowej ( dłużej niż 72 godz.). 4. Gabinecie Stomatologicznym lek. stom. Barbara Golińska w Kołobrzegu przy u1. Mariackiej 9/11, - Przekroczono dopuszczalny rozporządzeniem czas przechowywania odpadów w temp. pokojowej (dłużej niż 72 godz). Praktyki zawodowe wytwarzają poniżej 100 kg odpadów niebezpiecznych rocznie. Wytwarzane odpady o kodzie 180103* zbierane są w miejscu ich powstawania do odpowiednich pojemników sztywnych oraz worków koloru czerwonego. Większość gabinetów wyposażona jest w urządzenia chłodnicze do przechowywania odpadów, czas

magazynowania odpadów nie przekracza 30 dni (odbiory odpadów w dni robocze). Wszystkie kontrolowane praktyki zawodowe posiadały karty przekazania odpadów oraz znaczna ilość kontrolowanych gabinetów posiadała „Dokument potwierdzający utylizację niebezpiecznego odpadu medycznego” Kontrola zarządcza sprawowana jest poprzez analizę protokołów z kontroli przeprowadzanych przez Sekcję Higieny Komunalnej oraz Epidemiologii. Szczególna uwaga zwracana jest na zapisy dotyczące postępowania z odpadami medycznymi w kontrolowanych podmiotach (m.in. rodzaje wytwarzanych odpadów, sposób zbierania odpadów w miejscu ich powstawania, właściwe oznakowanie, sposób magazynowania, karty przekazania odpadów). Również poprzez nadzór nad prowadzonym postępowaniem w przypadku stwierdzonych nieprawidłowości a także poprzez uczestniczenie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kołobrzegu w niektórych przeprowadzanych kontrolach.

10. Szpitale

Tabela Nr 10.1 Zaopatrzenie szpitali w wodę do spożycia

źródło zaopatrzenia rezerwowe źródło zaopatrzenia Lokalizacja podstawowe w wodę Uwagi Lp. Szpital obiektu wodociąg wodociąg wodociąg wodociąg (np. program dostosowawczy) szpitalnego zbiornik własny sieciowy własny sieciowy 1 Regionalny ul. nie tak nie nie tak Szpital Łopuskiego 31 , 78-100 Kołobrzeg

Zaopatrzenie w wodę Regionalnego Szpitala opiera się na wodociągu miejskim w Kołobrzegu, którego jakość wody jest pod stałym nadzorem w związku z prowadzonym monitoringiem i oceniana jest jako dobra zarówno pod względem bakteriologicznym jak i chemicznym. Rezerwowym źródłem zaopatrzenia jest północny zbiornik retencyjny. Obowiązują decyzje PPIS w Kołobrzegu dot.: - stałej dezynfekcji wody podawanej do sieci wodociągowej wewnętrznej, Instalacja wewnętrzna wodociągowa szpitala podłączona jest bezpośrednio do sieci miejskiej dwoma niezależnymi przyłączami. Jakość wody zimnej w instalacji wewnętrznej szpitala jest monitorowana. W 2016r. pobrano 8 próbek wody, wyników nie kwestionowano. Prowadzony jest nadzór nad jakością wody ciepłej. W 2016r pobrano 4 próbki. Wyników nie kwestionowano.

10.2. Postępowanie z bielizną szpitalną i pralnictwo

Tabela Nr 9. 2 Wykaz miejsc prania bielizny szpitalnej w obiektach szpitalnych

Lp. Szpital Lokalizacja obiektu szpitalnego Miejsce prania bielizny szpitalnej Uwagi

1. Regionalny ul. Łopuskiego 31 , 78-100 Zakład Usług Pralniczych S.J. H. Szpital Kołobrzeg Różalska, K.Karasiewicz ul. Lipowa 11, 76-032 Mielenko

Na terenie szpitala wydzielone są pomieszczenia na niskim parterze z dostępem z zewnątrz obejmujące magazyn bielizny brudnej, czystej i pomieszczenie naprawy bielizny. W tych

pomieszczeniach zamontowane są umywalki z bieżąca wodą ciepłą i zimną, dozowniki na mydło i środek dezynfekujący, podajnik na ręczniki i kosz pedałowy na odpady. Nie wnoszono zastrzeżeń do stanu sanitarno – technicznego tych pomieszczeń. Transport bielizny brudnej z oddziałów szpitalnych do magazynu bielizny brudnej odbywa się wyznaczonymi wózkami otwartymi, bielizna jest zapakowana w plastikowe worki zamknięte plastikowymi zaciskami. W magazynie bielizna bez sortowania i rozpakowywania worków jest ważona i zabierana transportem własnym pralni. Bielizna skażona w miejscu powstania pakowana jest do worków koloru czerwonego dalszy sposób postępowania tak jak z brudną bielizną. Wszystkie worki opisane są nazwą oddziału i datą z którego pochodzą. Transport bielizny brudnej do pralni i czystej z pralni odbywa się transportem własnym pralni. Bielizna czysta przywożona jest zapakowana w worki foliowe zamknięte zaciskami, opisane nazwą oddziału. Rozładowywana jest do magazynu bielizny czystej , skąd w tym samym dniu przewożona jest wydzielonym wózkiem do transportu bielizny czystej na oddziały. Bielizna z oddziału noworodkowego, bloków operacyjnych po wypraniu sterylizowana jest w centralnej sterylizatornii Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu. Na oddziałach bielizna brudna przetrzymywana jest w brudownikach – nie zalega, czysta przechowywana jest podręcznych szafach i magazynkach. Zwożeniem i rozwożeniem bielizny zajmuje się dwóch pracowników, którym zapewniono białą odzież roboczą do rozwożenia bielizny czystej oraz odzież granatową do zwożenia bielizny brudnej. Stan sanitarny pomieszczeń magazynowych i naprawy bielizny bez zastrzeżeń. Nie wydawano decyzji, nie nakładano mandatów.

Tabela Nr 9.3 Wykaz firm odbierających odpady medyczne ze szpitali oraz wykaz szpitali prowadzących instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów medycznych

L Firma Miejsce Szpitalna Dokumenty Uwagi p. Szpital Lokalizacja odbierająca i unieszkodliwia instalacje do potwierdzające obiektu transportująca nia odpadów termicznego unieszkodliwieni szpitalnego odpady do medycznych unieszkodliwiani e przekazanych miejsca ich (lokalizacja a odpadów zakaźnych unieszkodliwia spalarni) medycznych odpadów nia medycznych (czy szpital jako wytwórca odpadów posiada takie dokumenty) 1. Region ul. 1.Firma 1.Spalarnia Brak Tak alny Łopuskiego zbierająca odpadów Szpital 31 , 78-100 odpady - medycznych w Kołobrzeg „IMPEL Chojnicach Cleaning” sp. z (województwo o.o. ul. Ślężna pomorskie) ul.

118 , 53 – 111 Leśna 10 Wrocław 2.Spalarnia 2.Firma odpadów w transportująca Tczewie do utylizacji- EMKA Handel – Usługi Krzysztof Rdest ul. Generała Grota Roweckiego 6, 96-300 Żyrardów 3. „Eco-ABC” Sp. z o.o. ul. Przemysłowa 7, 97-400 Bełchatów

Regionalny Szpital w Kołobrzegu jest wytwórcą odpadów o kodach 180102* części ciała i organy oraz pojemniki na krew i konserwanty służące do jej przechowywania, 180103* inne odpady, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieje wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt. Odpady te wytwarzane są przez komórki organizacyjne przedsiębiorstwa i zbierane w miejscu ich powstawania do odpowiednich pojemników sztywnych i worków koloru czerwonego. Odpady 180102* części ciała i organy magazynowane są przez pracowników Szpitala w zamrażarce ustawionej w wydzielonym pomieszczeniu, zabezpieczonym przed dostępem osób trzecich. Prowadzony jest monitoring temperatury w zamrażarce. Prowadzony jest rejestr przekazania szczątków i narządów ludzkich po zabiegach operacyjnych i porodowych, na którym każdorazowo odnotowywana jest temperatura w zamrażarce (najczęściej odnotowywana temperatura to -30 ºC.). Odpady te zgodnie z umową nr 24/UO/2016 z dnia 29.06.2015 roku odbierane są przez firmę „Eco-ABC” Sp. z o.o. ul. Przemysłowa 7, 97-400 Bełchatów. Poddawane utylizacji w spalarni w Tczewie. Wywozem i unieszkodliwianiem odpadów niebezpiecznych powstających na terenie Szpitala zbieranych przez firmę Impel Cleaning zajmuje się firma „EMKA” z Żyrardowa. Obiekt posiada karty przekazania odpadów, karty ewidencji odpadów oraz dokumenty potwierdzające unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych. Zarówno worki jak i pojemniki napełniane są do ¾ objętości. Zbierane są przez personel sprzątający (salowe) i umieszczane w worku zbiorczym (koloru czerwonego) w brudownikach (3 razy dziennie lub częściej jeżeli opakowanie zostało zapełnione w ¾), skąd 3 razy dziennie odbierane są przez wyznaczonego pracownika firmy sprzątającej. Odpady o kodach 180103* i 180108* składowane są w wyznaczonych miejscach skąd odbierane są przez pracowników Impel Cleaning Sp. z o.o. zgodnie z zawartą umową. Firma ta posiada decyzję Starosty Kołobrzeskiego zezwalającą firmie na zbieranie odpadów medycznych pochodzących z oddziałów Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu. Odpady zbierane przez pracowników firmy Impel ze szpitala transportowane są wózkiem zamykanym oznakowanym przeznaczonym do tego celu. Wydzielone są wózki do transportowania odpadów komunalnych i medycznych. Magazynowanie odbywa się w kontenerze-chłodni z możliwością odczytu temperatury przechowywania odpadów, ustawionej na terenie szpitala poza budynkiem głównym. Chłodnia zabezpieczona jest przed dostępem osób nieupoważnionych, owadów, gryzoni i innych zwierząt. Przy chłodni znajduje się ustęp typu

toy-toy dla pracowników, w którym zapewniono wodę oraz środki dezynfekcyjne do rąk. Chłodnia po opróżnieniu jest dezynfekowana i myta przy użyciu sprzętu wyznaczonego do tego celu. Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie, nie wydawano decyzji, nie nakładano mandatów.

10.4. Postępowanie ze zwłokami w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego, prosektoria.

Tabela Nr 9.4 Wykaz prosektoriów, chłodni szpitalnych i pomieszczeń pro - morte

Lp Szpital Miejsce Uwagi . Lokalizacja przechowywania obiektu zwłok szpitalnego Pro – Chłodnia Prosektorium morte (ilość (ilość miejsc) miejsc ) 1 Szpital ul. 3 Zakład Patomorfologii przy Szpitalu Regionalny Łopuskiego lodów Regionalnym brak 9-12 31 , 78-100 ki w Kołobrzegu ul. Łopuskiego 31 Kołobrzeg

W styczniu 2013r. oddano do użytku pomieszczenia Zakładu Patomorfologii zorganizowane w przebudowanych pomieszczeniach szpitala - dawnego pogotowia ratunkowego. Pomieszczenia dzierżawione są przez PUH AVA Arkadiusz Ambroziak ul. Handlowa 12. 78- 122 Rościęcino. Zakład został przystosowany zgodnie z projektem technologicznym zaopiniowanym przez rzeczoznawcę ds. higieniczno – sanitarnych. Wydzielone są pomieszczenia: - sala sekcyjna z 1 stołem sekcyjnym wraz z zapleczem i śluzą, - przechowywania zwłok z 3 lodówkami (9-12 miejsc do przechowywania zwłok, stosując odpowiedni rozstaw suwnic) - mycia zwłok, - wydawania zwłok, - ustępu dla interesantów - higieniczno - sanitarne dla personelu, - biurowe, - porządkowe, Na oddziałach brak jest pomieszczeń do przechowywania zwłok. Zwłoki osób zmarłych przetrzymywane są w oddziale w odizolowanych miejscach. Do chłodni odbierane przez personel prosektorium, przewożone wydzielonym wózkiem zapewniającym szczelne zamknięcie przestrzeni ładunkowej. Przeprowadzone kontrole sanitarne nie wykazały nieprawidłowości. Obowiązuje decyzja PPIS w Kołobrzegu dotycząca przekazywania odpadów niebezpiecznych uprawnionej firmie z terminem do bieżącego stosowania. Obowiązek ten jest realizowany na bieżąco.

10.5. Postępowanie z odpadami komunalnymi – krótki opis. Segregacja odpadów prowadzona jest w miejscu ich powstawania Odpady komunalne gromadzone są w workach koloru czarnego. Odpady na zewnątrz szpitala usuwane są przez pracownika firmy sprzątającej wózkami przeznaczonymi tylko do tego celu. W śmietniku gromadzone w wystarczającej ilości pojemników. Odpady odbierane są przez firmę Eco-

Service, Roman Eliminowski Pl. Zjednoczenia 4, 72-320 Trzebiatów 3 razy w tygodniu. Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie.

11.Liczba i zabezpieczenie imprez masowych Do tutejszej Stacji wpłynęło 9 wniosków na zabezpieczenie imprez masowych, wydano 9 pozytywnych opinii na: - dnia 19.09.2016 roku wydano postanowienie opiniujące pozytywnie organizację imprez masowych –meczów piłki nożnej II Ligi Centralnej PZPN na terenie Stadionu Miejskiego im. Sebastiana Karpiniuka w Kołobrzegu w dniach od 02.11.2016r. do 31.10.2017r. przewidywana ilość widzów 2830 osób, organizatorem imprezy jest Miejski Klub Piłkarski Kotwica Kołobrzeg ul. Śliwińskiego 10, 78-100 Kołobrzeg, - dnia 22.09.2016 roku wydano postanowienie opiniujące pozytywnie organizację imprez masowych –meczów piłki koszykowej I Ligi PZKosz drużyny MUKS „Kotwica 50” na terenie Hali Milenium w Kołobrzegu w dniach od 25.09.2016r. do 31.08.2017r. przewidywana ilość widzów 700 osób, organizatorem imprezy jest MUKS „Kotwica 50” ul. Łopuskiego 38, 78-100 Kołobrzeg. - dnia 29.06.2016 roku wydano postanowienie opiniujące pozytywnie organizację imprezy masowej pn. „Interfolk 2016” na plaży przy S.U. Bałtyk w Kołobrzegu w dniu 20.08.2016r. przewidywana ilość widzów 3000 osób, organizatorem imprezy jest Regionalne Centrum Kultury ul. Solna 1, 78-100 Kołobrzeg - dnia 01.08.2016 roku wydano postanowienie opiniujące pozytywnie organizację imprezy masowej pn. PIKNIK LOTNICZY – koncert zespołu Bajm, na terenie SKY-PARK w miejscowości Kukinka w dniach od 13.08.2016r. do 14.08.2016r. przewidywana ilość widzów ok. 3000 osób, organizatorem imprezy jest Grant S.A. ul. Zdrojowa 2B, 71-481 Szczecin. - dnia 27.06.2016 roku wydano postanowienie opiniujące pozytywnie organizację imprezy masowej pn. „Cavaliada Kołobrzeg” na terenie plaży wschodniej w Kołobrzegu w dniach od 07.07.2016r. do 10.07.2016r. przewidywana ilość widzów ok. 2500 osób, organizatorem imprezy jest Międzynarodowe Targi Poznańskie Sp. z o.o. Poznań International Fair Ltd. Ul. Głogowska 14, 60-734 Poznań. - dnia 29.06.2016 roku wydano postanowienie opiniujące pozytywnie organizację imprezy masowej pn. „Sunrise Festiwal 2016” na terenie Amfiteatru w Kołobrzegu w dniach od 22.07.2016r. do 25.07.2016r. przewidywana ilość widzów ok. 3500 osób, organizatorem imprezy jest MDT Production Sp. z o.o. Sp. K. ul. Zapiańska 202, 60-467 Poznań - dnia 17.06.2016 roku wydano postanowienie opiniujące pozytywnie organizację imprezy masowej pn. „LATO ZET” na terenie plaży przy molo w dniu 26.06.2016r. przewidywana ilość widzów ok. 3500 osób, organizatorem imprezy jest Eurozet Sp. z o.o. ul. Żurawia 8, 00- 503 Warszawa - dnia 04.05.2016 roku wydano postanowienie opiniujące pozytywnie organizację imprezy masowej pn. Kiermasz z okazji Dni Kołobrzegu przy Porcie Pasażerskim w Kołobrzegu w dniach od 20.05.2016r. do 22.05.2016 r., przewidywana ilość widzów ok. 3000 osób, organizatorem imprezy jest Regionalne Centrum Kultury ul. Solna 1, 78-100 Kołobrzeg; - dnia 05.05.2016 roku wydano postanowienie opiniujące pozytywnie organizację imprezy masowej wg harmonogramu przedsięwzięć kulturalnych na terenie AMFITEATRU w Kołobrzegu w dniach od 08.05.2016r. do 31.08.2016 r., przewidywana ilość widzów ok. 2500 osób, organizatorem imprezy jest Spółka Cywilna Amfiteatr R.Łangowski, K.Łapczuk ul. A. Fredry 1, 78-100 Kołobrzeg.

12. Inne informacje o podjętych działaniach i przedsięwzięciach

Przeprowadzono 57 kontroli wspólnych z innymi działami PSSE w Kołobrzegu w tym w 5 przypadkach higiena komunalna nie była działem wiodącym. Po wprowadzeniu zmian w przepisach dotyczących pływalni przedstawiciel PPIS w Kołobrzegu na prośbę właścicieli obiektów basenowych przeprowadził dla nich szkolenie w tym zakresie. Przeprowadzono również spotkanie informacyjne z organizatorami kąpielisk.

13. Krótkie podsumowanie – wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników badań wody przeznaczonej do spożycia prowadzonych w ramach monitoringu kontrolnego i przeglądowego należy stwierdzić, że jakość wody dostarczanej konsumentom na terenie powiatu kołobrzeskiego z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia odpowiada wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r w sprawie, jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi /Dz. U. z 2015 poz. 1989/. Stwierdzane przekroczenia badanych parametrów nie stwarzały zagrożenia dla zdrowia ludzi dlatego nie wystąpiła konieczność wyłączenia z użytkowania sieci wodociągowej. W roku 2016 zmniejszyła się ilość obiektów, w których stwierdzono nieprawidłowości, wydano mniej grzywien w drodze mandatu karnego oraz mniej decyzji administracyjnych. Kontrolowane obiekty oceniane są jako dobre i dostateczne. Na terenie powiatu kołobrzeskiego nie ma obiektów o rażąco złym stanie sanitarno – technicznym. W przypadku stwierdzonego podczas kontroli złego stanu sanitarnego, co skutkowało wystawieniem mandatu, w trakcie kolejnych kontroli nie wnoszono uwag co do stanu sanitarnego tych obiektów. Większość właścicieli podejmuje starania celem podwyższenia poziomu świadczonych usług. Zauważalne jest polepszanie stanu technicznego i wyposażenia kontrolowanych obiektów. Wzrosła natomiast ilość interwencji, które wpłynęły do tutejszej Stacji. Najczęściej jednak przeprowadzone kontrole nie potwierdzają zasadności wniesionych interwencji.

VI. HIGIENA DZIECI I MŁODZIEŻY

1. Nadzór sanitarny nad placówkami nauczania i wychowania. W 2016 roku na terenie powiatu kołobrzeskiego nadzorem objęto 638placówek , w tym: - 140 placówek nauczania i wychowania (żłobki, przedszkola, szkoły wszystkich typów, placówki z pobytem dziennym i całodobowym, placówki pracy pozaszkolnej), z których skontrolowano 100 tj. 71,5 %. Liczba dzieci i młodzieży w skontrolowanych placówkach – 11282. - 24 turnusy wypoczynku zimowego , skontrolowano 18 tj. 75 % - 474 turnusów wypoczynku letniego, skontrolowano 87 tj.18,4 % W 2015 roku na terenie powiatu kołobrzeskiego nadzorem objęto 584 placówek , w tym: - 135 placówek nauczania i wychowania (żłobki, przedszkola, szkoły wszystkich typów, placówki z pobytem dziennym i całodobowym, placówki pracy pozaszkolnej) z których skontrolowano 127 tj. 94 %. Liczba dzieci i młodzieży w skontrolowanych placówkach – 11377. - 12 turnusów wypoczynku zimowego , skontrolowano 11tj. 92 % - 437 turnusów wypoczynku letniego, skontrolowano 102 tj.23,3 %

Rodzaj placówki Rok 2016 Rok 2015 Żłobki 2 4 Przedszkola 33 31 Szkoły podstawowe 14 14 Gimnazja 7 6 Zespoły szkół 10 10 Placówki z pobytem 5 5 całodziennym Uczelnie wyższe 1 0 Placówki opiekuńczo – wychowawcze 57 57 (świetlice) Pozaszkolna placówka 1 1 specjalistyczna Placówki rekreacyjne(szkoły 10 7 zielone) Placówki zimowego 24 12 wypoczynku (turnusy) Placówki letniego 474 437 wypoczynku (turnusy)

W placówkach nauczania i wychowania przeprowadzono 171 kontroli, 89 kontroli turnusów wypoczynku letniego oraz 18 kontroli turnusów wypoczynku zimowego . Przeprowadzone kontrole wykazały, że większość placówek znajduje się w dobrym stanie techniczno – sanitarnym. Tylko w nielicznych placówkach stwierdzono niewłaściwy stan techniczny obiektów, które wymagały bieżących remontów. W 2016r. dokonano zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego oceny obciążenia uczniów tornistrami. Badaniem objęto łącznie 224 uczniów z klas I, II i III z jednego gimnazjum w Kołobrzegu i w Gościnie. Z tej liczby aż 64 tj. 28,6 % uczniów miało tornistry, których waga przekraczała 10% a 6 tj. 2,7% , których waga przekraczała 15% wagi ciała. Analizując otrzymane wyniki w grupach dziewcząt i chłopców należy stwierdzić, że problem przeciążenia tornistrami dotyczy 37,1% dziewcząt i 13,6 % chłopców. Przeciążenie tornistrami występuje we wszystkich klasach i stanowi większy problem w gimnazjum w Kołobrzegu, gdzie 45 % dziewcząt i 25,6 % chłopców miało zbyt ciężkie tornistry. O wynikach przeprowadzonych badań powiadomiono dyrektorów szkół. Zagęszczenia w salach zajęć stwierdzono zarówno 2015 i 2016 roku w przedszkolach, gdzie niedostosowano liczby zapisanych dzieci do posiadanej infrastruktury. W 2016r. PPIS w Kołobrzegu wydał decyzję administracyjną nakazującą zmniejszenie liczby dzieci. Nie stwierdzono zagęszczenia w klasach szkół podstawowych i gimnazjalnych. W przypadku 1 przedszkola, 2 szkół podstawowych i 2 zespołów szkół stwierdzono brak wentylacji w salach zajęć i lekcyjnych. PPIS w Kołobrzegu wydał w tym zakresie 5 decyzji administracyjnych. W 2 placówkach nałożone obowiązki zostały wykonane. W pozostałych termin realizacji został określony w 2017r. Sygnały o występowaniu wszawicy są marginalne i dotyczyły 2 przypadków w szkole podstawowej i 1 w przedszkolu. Każdorazowo przeprowadzane były kontrole sanitarne , przekazano materiały dot. zapobiegania i zwalczania wszawicy. W przedszkolu na ten temat odbyło się spotkanie z rodzicami. Zarówno w 2015 jak i 2016r nie było zgłoszeń dotyczących świerzbu. W 2016 nie prowadzono pomiarów temperatury w salach zajęć i lekcyjnych - nie wpłynęła w tym zakresie interwencja (w 2015r roku na skutek interwencji dokonano

68 pomiarów temperatury w 1 szkole). W trakcie kontroli zwracano uwagę na to zagadnienie – w kontrolowanych placówkach stwierdzany był komfort cieplny. Problem w tym zakresie odnotowano w świetlicy środowiskowej w Kołobrzegu, gdzie stwierdzono, że istniejące elektryczne ogrzewanie jest niewystarczające. Przeprowadzone pomiary temperatury w 3 pomieszczeniach wykazały niezapewnienia wymagalnej. Celem poprawy warunków pobytu dzieci PPIS w Kołobrzegu wydał decyzję administracyjną.

Ponadto w placówkach wypoczynku i pobytu dzieci na imprezach wyjazdowych typu szkoły zielone przeprowadzono 35 pomiarów temperatury powietrza, których niekwestionowano.

2. Higiena procesów nauczania. We wszystkich skontrolowanych szkołach dokonano higienicznej oceny planów zajęć dydaktyczno – wychowawczych. Łącznie oceniano 355 oddziałów - nie stwierdzono nieprawidłowości. W jednej z placówek stwierdzono, iż zajęcia dydaktyczne prowadzone są w pomieszczeniach zastępczych – pokoju nauczycielskim, czytelni, świetlicy. W tej sprawie wystosowano pismo interwencyjne do dyrektora szkoły z powiadomieniem organu prowadzącego. Z przeprowadzanych kontroli w placówkach oświatowo-wychowawczych wynika, iż posiadane przez placówki meble są dostosowane do wymagań ergonomii, w większości w dobrym stanie. W placówkach opracowane są procedury dostosowywania stanowisk uczniowskich do wzrostu dzieci. Wszyscy uczniowie mają możliwość pozostawiania w szkole części podręczników i przyborów szkolnych - w niektórych szkołach w indywidualnych szafkach w pozostałych w wyznaczonych miejscach w salach zajęć.

3. Nadzór nad warunkami wypoczynku dzieci i młodzieży. Nadzorem objęto zgłoszone do Kuratorium Oświaty 498 turnusy: 410 zorganizowane w obiektach świadczących usługi hotelarskich, 83 w obiektach okazjonalnie używanych do wypoczynku, 5 w miejscu zamieszkania. Skontrolowano 87 turnusów w okresie wakacji i 18 turnusów w czasie ferii zimowych. Nieprawidłowości wystąpiły w 3 turnusach wypoczynku letniego, gdzie stwierdzono: - brak czystości bieżącej w węzłach higieniczno sanitarnych (brudne umywalki , kabiny natryskowe, muszle klozetowe ), - brak czystości i porządku w pokojach uczestników wypoczynku, - brak czystości bieżącej w miejscu gromadzenia odpadów komunalnych. Osoby odpowiedzialne ukarano mandatami karnymi - 4 na kwotę 1000,00zł. Przeprowadzono kontrole sprawdzające, w trakcie których stwierdzono poprawę stanu sanitarnego.

Rok/ Liczba Liczba Liczba Liczba uczestników Liczba turnusów, w wypoczynek zgłoszonych „dzikich” skontrolowanych w skontrolowanych których stwierdzono turnusów turnusów turnusów turnusach nieprawidłowości 2014 18 0 18 1107 0 zimowy 2014 451 0 130 6647 3 letni 2015 12 0 11 396 1 zimowy 2015 437 5 102 5299 1 letni 2016 24 1 18 714 0 zimowy

2016 474 0 87 4241 3 letni

4. Warunki do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego w szkołach. Na terenie powiatu kołobrzeskiego 6 szkół podstawowych i 4 gimnazja nie posiadają infrastruktury do prowadzenia zajęć WF, a w jednej ze szkół podstawowych pomimo posiadanej sali gimnastycznej, zajęcia dodatkowo odbywają się na korytarzu. Łącznie 18 placówek korzysta z infrastruktury do prowadzenia zajęć WF poza pomieszczeniami szkoły, w tym 10 z basenu. Pomieszczenia sportowe utrzymane są w dobrym stanie sanitarno - technicznym. Wszystkie szkoły posiadają urządzenia i sprzęt sportowy z aktualnymi certyfikatami w dobrym stanie technicznym.

5. Warunki do utrzymania higieny osobistej w placówkach nauczania i wychowania. Na terenie powiatu wszystkie szkoły i placówki są podłączone do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Wszystkie szkoły i placówki posiadają pomieszczenia higieniczno – sanitarne w dobrym stanie sanitarno technicznym. Zapewniono dzieciom dostęp do ciepłej bieżącej wody, nie stwierdzano nieprawidłowości w zakresie zapewnienia środków higieny. W dalszym ciągu jeden zespół szkół nadal nie ma zachowanego standardu dostępności do urządzeń sanitarnych.

6. Prowadzenie dożywiania w szkołach. W 28 szkołach uczniowie mają możliwość korzystania z posiłków, w tym 19 placówek zapewnia pełne posiłki obiadowe, 9 posiłki jednodaniowe. 10 szkół przygotowuje posiłki na miejscu, do 15 posiłki są dowożone. Młodzież z 3 placówek posiłki spożywa poza szkołą. Liczba dzieci i młodzieży korzystających z dożywiania – 1189 (co stanowi 15,7 % wszystkich uczniów), w tym z obiadów pełnych – 799. Liczba dzieci i młodzieży korzystających z posiłków dofinansowanych – 417. Placówki podają dzieciom mleko, liczba korzystających - 4844. Należy stwierdzić, że w porównaniu do roku 2015r. nieznacznie zwiększyła się liczba uczniów korzystających z wyżywienia organizowanego w szkołach (2015r.- 1059) jednak wskazana jest dalsza promocja w tym zakresie i zachęcanie dzieci, młodzieży i rodziców do korzystania z posiłków w szkole.

7. Ocena warunków sanitarno-higienicznych w żłobkach. Na terenie powiatu kołobrzeskiego znajdują się pod nadzorem 2 żłobki: 1 żłobek publiczny i 1prywatny. W trakcie roku sprawozdawczego zlikwidowane zostały 2 żłobki niepubliczne. Wszystkie wpisane są do rejestru żłobków w samorządzie terytorialnym. Stan higieniczno-sanitarny w placówkach nie budził zastrzeżeń.

8. Inne informacje o podjętych działaniach i przedsięwzięciach pionu Higieny Dzieci i Młodzieży. Do wszystkich dyrektorów szkół i przedszkoli wystosowywano pismo w sprawie profilaktyki wszawicy. We współpracy z OZiPZ:

- w ramach programu edukacyjnego „Trzymaj Formę” w Szkole Podstawowej nr 4 uczestniczono w konkursie – zawodach sportowych i konkursie wiedzy dotyczącym zdrowego stylu życia, - podczas kontroli prowadzone były pogadanki oraz pozostawiano materiały informacyjne w formie ulotek dotyczące wszawicy, nowych narkotyków tzw. „dopalaczy”, profilaktyki antytytoniowej, nowotworowej, bezpiecznego wypoczynku oraz w zakresie HIV/AIDS skierowane do dzieci i młodzieży oraz rodziców, - uczestniczono w spotkaniach edukacyjnych dotyczących przedszkolnych programów „Czyste powietrze wokół nas”, Przedszkolnego Programu Zdrowie Jamy Ustnej i Zapobiegania Próchnicy – „Zdrowe zęby mamy i marchewkę zajadamy” i zapobieganiu wszawicy, w której uczestniczyli nauczyciele i rodzice dzieci uczęszczających do przedszkola, - współuczestniczno w szkoleniu dla przedszkolnych koordynatorów programów edukacyjnych realizowanych przez tut. Stację, - współuczestniczono w szkoleniach dla realizatorów szkolnych programów edukacyjnych: „Trzymaj Formę” , Wojewódzkiego Programu Profilaktyki Używania Substancji Psychoaktywnych w tym nowych narkotyków „Porozmawiajmy o zdrowiu”, - prowadzono dystrybucję materiałów antytytoniowych i profilaktyki przeciwdziałaniu uzależnieniom od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych w placówkach oświatowo - wychowawczych i wsparcia dziennego, turnusach wypoczynku zimowego i letniego, - współprowadzono spotkania edukacyjne z dziećmi i młodzieżą podczas wypoczynku zimowego i letniego, w trakcie których miedzy innymi przeprowadzane były ćwiczenia przy użyciu alkogoli i narkogogli, - współuczestniczono w organizacji konkursu plastycznego „Zdrowe Ząbki - Piękny Uśmiech Mamy” realizowanego w ramach Wojewódzkiego Przedszkolnego Programu Zdrowia Jamy Ustnej i Zapobiegania Próchnicy, - współuczestniczono w organizacji konkursu fotograficznego „Moje Aktywne wakacje” skierowanego do dzieci i młodzieży szkół podstawowych i gimnazjalnych.

VII. NADZÓR ZAPOBIEGAWCZY

1. W 2016 roku wydano 79 opinii sanitarnych dopuszczających do użytkowania obiektów oraz 157 decyzji płatniczych 2. W roku 2016 uzgodniono 7 - dokumentacji projektowych , oraz 1 decyzję w zakresie odstępstwa do zastosowania rozwiązań innych niż określone są w obowiązujących przepisach dla warunków technicznych w tym wydano łącznie 7 – decyzji płatniczych ( w tym jedna decyzja płatnicza umorzona) 3. W roku 2016 przeprowadzono 83 kontroli , wizji obiektów ( w tym 3 kontrole wspólne z działami bieżącymi) 4. W roku 2016 dokonano 8- uzgodnień dokumentacji w formie opinii sanitarnej odnośnie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko w zakresie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko 5. Za rok 2016 w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięć na środowisko wydano następująca liczbę opinii sanitarnych tj.: - 27 opinii w sprawie obowiązku co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko , - 13 opinii w sprawie zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, - 19 opinii w spawie uzgodnień warunków realizacji przedsięwzięć przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,

- 2 opinie przed wydaniem postanowienia przez RDOŚ w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko 6. Do ważniejszych realizacji obiektów dopuszczonych do realizacji o charakterze szczególnym na terenie Powiatu Kołobrzeskiego za rok 2016 można zaliczyć :

 realizacji zespół budynków mieszkalnych wielorodzinnych A, B i C wraz z infrastrukturą techniczną i zagospodarowaniem działki- przy ul. Mazowieckiej na dz. nr 11/96, obręb 18 miasto Kołobrzeg  budynku usług wypoczynku i rekreacji wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną i zagospodarowaniem terenu działki nr 4/417 obręb 8 przy ul. Poleskiej w Kołobrzegu  zespołu budynków zabudowy budynków turystycznych wraz z infrastrukturą techniczną na działkach 141/1, 142/2, 141/3, 141/4, 141/10, 141/134, 141/15, 141/16 i 141/19 –w Malechowie 4 gm. Ustronie Morskie 78-111 (DPS)  Zespół budynków mieszkalnych wielorodzinnych nr z garażami podziemnymi II – Etap IV inwestycji „Osiedle Bursztynowe” przy ul. Bałtyckiej 16B (dz. nr 6/4 obręb 10) w Kołobrzegu  budynki mieszkalne wielorodzinne z usługami na parterze i garażami podziemnymi w Kołobrzegu przy ul. Solnej 11BC II i III-etap realizacji bud. "BiC" działki nr 370 i 371 ( powstałych po scaleniu i podziale działek 105, 109, 112/1, 111/2, 111/1, 112/2 i 112/3) , obręb 12 , miasto Kołobrzeg  zespół czterech budynków mieszkalnych wielorodzinnych z instalacjami, urządzeniami technicznymi i zjazdami oraz rozbiórką budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy ul. Rybackiej/Jedności Narodowej na działce nr 159 ( po scaleniu działek nr 22/14, 31/2 i 55/1 ) oraz 27, 56/1 i 21 obręb 10 m. Kołobrzeg – III etap realizacji budynek „A” 7. Do innych spraw dokumentowania w ramach zadań ZNS tutejszej stacji można zaliczyć : - pisma ogólne (w tym pisma: interwencyjne, informujące stronę/wnioskodawcę w sprawie procedur uczestniczenia w dopuszczeniu do użytkowania obiektów budowlanych, pism wg kompetencji do załatwiania sprawy, pism wyjaśniających , oraz zawiadamia o wszczęciu postępowania administracyjnego ( do decyzji płatniczych) Łącznie wydano – 245 pism - 3 postanowienia w zakresie sprostowania z urzędu i na wniosek użytkownika wydanych decyzji/płatniczych, 8. Wnioski – z zawierających m.in. porównania otrzymanych wartości danych liczbowych ( danych z 2016r porównawczo do 2015r) , sprawy prowadzone przez tutejszą Stację w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego są podobnej tematyki w zakresie wydawanych opinii sanitarnych jak za ubiegłe lata. Można zauważyć ,że za rok 2016r. nastąpił znaczny spadek zgłaszanych wniosków do odbiorów obiektów w zakresie ich dopuszczenia do użytkowania na podstawie obowiązujących przepisów prawa budowlanego (art. 56 ust.1 pkt. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2016r., poz..290 ze zmianami). określających wymagania higieniczne i zdrowotne .

VIII. OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA W 2016 roku pion Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia, Państwowej Inspekcji Sanitarnej powiatu kołobrzeskiego realizował zadania ukierunkowane głównie na realizacji programów edukacyjnych i kampanijnych w obszarze promocji zdrowia i profilaktyki chorób; nawiązywania współpracy w zakresie realizacji zadań, ze szczególnym uwzględnieniem władz lokalnych i organizacji pozarządowych, realizujących zadania w zakresie ochrony zdrowia; inicjowanie zadań w zakresie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia zgodnie z aktualną sytuacja epidemiologiczna oraz potrzebami społeczeństwa.

I. Główne programy prozdrowotne realizowane na terenie powiatu:

1.Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce: - dystrybucja materiałów informacyjno – edukacyjnych – 1169 tj. 1.57% ogółu społeczności lokalnej powiatu kołobrzeskiego(74 449)  Program edukacyjny dla dzieci w wieku przedszkolnym, ich rodziców i opiekunów pt. „Czyste powietrze wokół nas” w roku szkolnym 2015/2016. Celem programu jest wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy i zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub gdy dorośli palą przy nich tytoń. Zasięgi: - w realizacji uczestniczyło 775 dzieci w wieku 5-6 lat co stanowi 23.88% ogółu realizujących placówek (16) - 10 przedszkoli objętych oddziaływaniem, co stanowi 71.43% ogółu przedszkoli w powiecie ( 14) - 2 oddziały przedszkolne objęte oddziaływaniem , co stanowi 50 % ogółu oddziałów przedszkolnych w powiecie - 4. - dystrybucja materiałów informacyjno - edukacyjnych – 49 szt., - edukacją objęto 450 rodziców. - przeprowadzono 10 wizytacji programu. Wybrane działania: - odbyło się 2 spotkania edukacyjne z rodzicami dot. biernego palenia dzieci oraz wszawicy – 28 osób; - szkolenie dla koordynatorów i realizatorów programu – 9 osób oraz narada – 2 osoby.  Program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I-III szkół podstawowych „Nie pal przy mnie, proszę”w roku szkolnym 2015/2016. Celem programu jest kształcenie u dzieci świadomej umiejętności radzenia sobie sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich papierosy. Program ma na cel uświadomienie dzieciom, że palenie tytoniu jest szkodliwe dla zdrowia oraz uwrażliwienie na szkodliwość palenia biernego. Głównymi adresatami programu są uczniowie klas I-III szkół podstawowych. Zasięgi: - 2094 uczniów klas I-III szkół podstawowych objętych oddziaływaniem, co stanowi 83,9% ogółu uczniów klas I-III w powiecie(2495), - 15 szkół podstawowych uczestniczyło w programie, co stanowi 65.2% ogółu szkół podstawowych w powiecie (23), - edukacją objęto 833 rodziców; - dystrybucja materiałów informacyjno-edukacyjnych – 141 szt.,

- przeprowadzono 11 wizytacji w roku szkolnym 2015/16 . Wybrane działania: - w roku szkolnym 2015/2016 zorganizowano 1- naradę, w której uczestniczyły 2 osób.

 Program profilaktyki antytytoniowej dla uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjów „Znajdź właściwe rozwiązanie” w roku szkolnym 2015/2016. Celem programu jest zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjum. Program uczy jak radzić sobie w sytuacjach trudnych, pomaga w umocnieniu poczucia własnej wartości, budowaniu pozytywnego myślenia u sobie i kształtowaniu ważnych umiejętności w kontaktach z ludźmi. Zasięgi: - 278 uczniów klas IV – VI szkół podstawowych , co stanowi 12.6 % ogółu uczniów klas IV- VI szkół podstawowych(2204), - 1044 uczniów gimnazjum, co stanowi 52.6 % ogółu uczniów szkół gimnazjalnych (1985). - 6 szkół gimnazjalnych objętych oddziaływaniem, co stanowi 40% ogółu szkół gimnazjalnych w powiecie (15), - 2 szkół podstawowych, co stanowi 8.7 % ogółu szkół podstawowych w powiecie (23), - przeprowadzono 4 wizytacje programu. Wybrane działania: - w roku szkolnym 2015/2016 przeprowadzono 2 narady, w których uczestniczyło 3 osób; - program profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej i uczniów gimnazjum ,,Znajdź Właściwe Rozwiązanie” jest ściśle związany ze szkolnymi programami profilaktyki szkół. - przeprowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych do placówek realizujących program 195 szt..

 Obchody Światowego Dnia bez Tytoniu ,,Stop nielegalnemu obrotowi wyrobami tytoniowymi” w 2016 roku. Celem Światowego Dnia Bez Tytoniu jest przyczynienie się do ochrony zdrowia przed skutkami zdrowotnymi, społecznymi i ekonomicznymi wynikającymi z narażenia na dym tytoniowy. Zasięgi: - liczba osób uczestniczących w działaniach 1163 co stanowi 1.56 % ogółu ludności powiatu kołobrzeskiego(74 449), Wybrane działania: - wystosowano 2 listy intencyjne do 32 placówek tj.:dyrektorów placówek oświatowo- wychowawczych (gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne), - odbyły się 4 spotkania edukacyjne z młodzieżą – 161 osób, - zorganizowano stoisko informacyjno-konsultacyjny- 150 osób, - forma wizualna w korytarzu PSSE Kołobrzeg, - przeprowadzono dystrybucję materiałów informacyjno-edukacyjnych – 720.  Kampania społeczna kierowana dla osób palących, obchody Światowego Dnia Rzucania Palenia w 2016r. Kampania adresowana nie tylko do osób dorosłych, uzależnionych od palenia tytoniu ale również do osób młodych eksperymentujących z papierosami i palących okazjonalnie i towarzysko oraz do osób palących przy innych osobach niepalących, w tym przy dzieciach.

Celem głównym kampanii jest prowadzenie działań edukacyjnych na temat szkodliwości palenia tytoniu oraz zachęcanie osób palących do zerwania z nałogiem. Zasięg: - liczba odbiorców – 547 co stanowi 0.7 % ogółu społeczności lokalnej(74449) Zasadnicze działania: - dystrybucja materiałów edukacyjnych – 453 - listy intencyjne – 2/40 - narada -1/ 4 - forma wizualna – 1/ 50 - Internety – 2/ brak licznika  Pilotażowy program edukacji antytytoniowej dla IV klas szkól podstawowych pt. ,,Bieg po zdrowie” w roku szkolnym 2015/2016: Do głównych celów programu należy: zapobieganie używaniu tytoniu wśród dzieci i młodzieży, pokazanie atrakcyjności życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, zwiększenia wiedzy i umiejętności uczniów na temat zdrowia w kontekście szkodliwości palenia papierosów. Program jest skierowany także do rodziców i opiekunów uczniów. Zasięg: - liczba odbiorców – 75 osób w tym 38 uczniów klas IV co stanowi 43.2% uczniów klas IV szkoły podstawowej, w które realizowano program; ogółem uczniów klasy IV – 88 osób; liczba rodziców – 35 osób liczba nauczycieli – 2 osoby. - przeprowadzono szkolenie koordynatora/realizatora programu - 1

2. Program edukacyjny „Trzymaj Formę!” w roku szkolnym 2015/2016. Program „Trzymaj Formę” skierowany jest do młodzieży szkół gimnazjalnych i ostatnich klas szkół podstawowych oraz ich rodziców. Odnosi się do promocji racjonalnego żywienia i aktywności fizycznej.

Zasięgi - 1084 uczniów klas V-VI szkół podstawowych biorących udział w programie, co stanowi 60 % ogółu uczniów klas V-VI szkół podstawowych w powiecie (1800), - 1583 uczniów szkół gimnazjalnych biorących udział w programie, co stanowi 79.7 % ogółu uczniów szkół gimnazjalnych w powiecie (1985); - w programie uczestniczyło 12 szkół podstawowych, co stanowi 52.2% ogółu szkół podstawowych w powiecie ( 23); - w programie uczestniczyło 14 gimnazjów, co stanowi 93.3 % ogółu szkół gimnazjalnych w powiecie (15 ), - edukacją objęto 1076 rodziców/opiekunów. Wybrane działania: - w roku szkolnym 2015/2016 odbyły się 3 spotkania edukacyjno-warsztatowe z dziećmi i młodzieżą – 127 osób -podsumowanie programu odbyło się 26.04.2016r. w Szkole Podstawowej nr 4 w Kołobrzegu ,,Międzyszkolny Konkurs Wiedzy o Zdrowiu - W zdrowym ciele Zdrowy duch”- uczestniczyło 30 osób z 7 szkół podstawowych. - przeprowadzono 3 narady, w których uczestniczyło 7 osób, 1 instruktaż – 1 osoba, - przeprowadzono 2 szkolenia koordynatorów/realizatorów programu – 9 osób; - prowadzono dystrybucję materiałów informacyjno-edukacyjnych – 2114 szt., - wystosowano do 15 placówek oświatowych listy intencyjne oraz podziękowania dla koordynatorów i realizatorów programu – 81 osób.

3. „Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV” Celem programu jest popularyzowanie wiedzy na temat HIV/AIDS, promocja testowania w kierunku HIV, kształtowanie postaw tolerancji wobec nosicieli wirusa HIV i chorych na AIDS, ograniczenie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV oraz zapewnienie odpowiedniego dostępu do informacji, edukacji i usług w zakresie profilaktyki HIV/AIDS. Zasięg: - Liczba odbiorców(dystrybucja): 760 co stanowi 1.02 % ogółu społeczności lokalnej (74 449); Kampania Społeczna ,,Jeden test. Dwa życia”; Badanie kobiet w kierunku HIV dla kobiet w ciąży - Przeprowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych – 191 szt.; - Liczba odbiorców – 191 tj. – 0.26 % ogółu ludności powiatu Kołobrzeskiego

Kampania ,,Znam rekomendacje PTN AIDS”: - Przeprowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych – 107 szt.;

4. „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” – Projekt KIK/68. Celem programu jest ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i innych substancji psychoaktywnych przez kobiety w wieku prokreacyjnym, tj. między 15 a 49 rokiem życia.

Działania kampanijne: Zasięgi: - 923 odbiorców, co stanowi 1.24 % ogółu społeczności powiatu kołobrzeskiego (74 449). Wybrane działania: - opracowanie i umieszczenie informacji na stronie internetowej – 4; - 4 spotkań z młodzieżą: 195 osób; pozyskano prelegenta(lekarz ginekolog), - odbyła się jedna narada, w której uczestniczyło 3 osoby, - dystrybucja materiałów informacyjno-edukacyjnych – 724 szt..

Program „Ars, czyli jak dbać o miłość” w roku szkolnym 2015/2016 Zasięgi III edycji: - 789 uczniów co stanowi 25.5 % ogółu uczniów szkół ponadgimnazjalnych(3100), - wystosowano 7 zaproszeń dot. kontynuowania realizacji programu , co stanowi 100 % ogółu szkół ponadgimnazjalnych - 7; - 5 szkół zrealizowało program, co stanowi 71,43 % ogółu szkół ponadgimnazjalnych w powiecie kołobrzeskim( 7, w programie uczestniczyło 34 rodziców/opiekunów. - przeprowadzono 3 spotkania edukacyjne z młodzieżą – 175 osób; Wybrane działania: - wizytacje – 5 Program „Ars, czyli jak dbać o miłość” w roku szkolnym 2016/2017 Zasięg IV edycji: - liczba uczniów – 294 osoby co stanowi 9.5 % ogółu uczniów w szkołach ponadgimnazjalnych(3100), - w I semestrze w roku szkolnym 2016/2017 program został zrealizowany 3 szkołach tj. 42.9% ogółu szkół ponadgimnazjalnych; dwie szkoły zrezygnowały z realizacji programu, - odbyło się jedno spotkanie młodzieży z lekarzem ginekologiem w ramach programu ,,ARS, czyli …” – 240 osób, - przeprowadzono 3 wizytacje programu.

5. Program Profilaktyki Używania Substancji Psychoaktywnych, w tym nowych narkotyków ,,Porozmawiajmy o zdrowiu i nowych zagrożeniach” w roku szkolnym 2016/2017 Celem programu jest ograniczenie używania modyfikowanych narkotyków przez młodzież szkolna w wieku gimnazjalnym Zasięg: - 666 uczniów, co stanowi 33.6% ogółu uczniów gimnazjalnych powiatu kołobrzeskiego(1985), - program realizowało 8 gimnazjów tj. 53.3% ogółu szkół gimnazjalnych w powiecie kołobrzeski

Wybrane działania: - wydobyły się 2 szkolenia dla koordynatorów programu – 12 osób; - 43 osoby 7 gimnazjów uczestniczyły w konkursie ,,STO!DOPALACZOM”; - edukacją objęto 100 rodziców/opiekunów, - przeprowadzono 5 wizytacji.

6. Przedszkolny Program Zdrowia Jamy Ustnej i Zapobiegania Próchnicy skierowany do dzieci pod hasłem ,,Zdrowe zęby mamy – marchewkę zajadamy”: Celem programu jest ograniczenie próchnicy i kształtowanie prozdrowotnych zachowań w zakresie higieny jamy ustnej u dzieci przedszkolnych Zasięg: - liczba odbiorców : 801 dzieci co stanowi 28.1% ogółu dzieci w grupach wiekowych 3 – 5 w powiecie kołobrzeskim(2855), - w realizacji wzięło udział 7 przedszkoli co stanowi 50% ogółu (7), - 2 oddziały przedszkolne tj. 66.7% ogółu (3). - liczba wizytowanych jednostek: 5 zasadnicze działania: - odbyło się szkolenie koordynatorów programu przedszkolnego – 9 osób; - w ogłoszonym konkursie fotograficznym przez WSSE Szczecin uczestniczyło 5 osób z 4 przedszkoli powiatu kołobrzeskiego; - odbyło się spotkanie edukacyjne dla rodziców którym uczestniczyło 27 osób.

II. Główne akcje realizowane na terenie powiatu:

1. Bezpieczne Ferie 2016 Cel i adresaci akcji: zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom i młodzieży podczas wypoczynku Zasięgi: - liczba odbiorców: 486 tj. 0.6 % ogółu społeczności lokalnej(74449) Wybrane działania: - przeprowadzono 1 instruktaż, w którym uczestniczyli kierownicy wypoczynku, właściciele obiektów i organizatorzy – 8 osób; - przeprowadzono 6 pogadanek nt profilaktyki antytytoniowej, higieny osobistej- wszawica i aktywności fizycznej oraz profilaktyka p/działaniu uzależnieniu od dopalaczy i napoi energetyzujących – 186 osób; - działania edukacyjne 5/162 - przeprowadzono dystrybucję 130 materiałów edukacyjnych-informacyjnych.

2. Światowy Dzień Zdrowia 2016 Cel i adresaci akcji: edukacja społeczeństwa Pokonaj cukrzycę Zasięgi: - 50 osób co stanowi 0.06 % ogółu społeczności lokalnej(74449), - 8 samorządów lokalnych – 100 %; - 7 podmiotów leczniczych– 31.8 % - 13 gimnazjów – 86.7 %(15) - 7 szkół ponadgimnazjalnych– 100

Wybrane działania: - punkt konsultacyjny – 10 osób, - 1 narada z pracownikami PSSE Kołobrzeg – 5 osób, - na stronie internetowej umieszczono informacje nt. Światowego Dnia Zdrowia 2016r. – brak licznika

3. Bezpieczne Wakacje 2016r.

Cel i adresaci akcji: Zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom i młodzieży podczas wypoczynku letniego; Zasięgi: - 2115 co stanowi 2.8% ogółu ludności powiatu(74 449).

Wybrane działania: - przeprowadzono 12 pogadanek dla dzieci i młodzieży nt. bezpieczeństwa podczas wypoczynku letniego – 331 w tym 10 opiekunów; - przeprowadzono 7 instruktaży (kierownicy wypoczynku) – 11 osób, - ekspozycja wizualna w siedzibie PSSE Kołobrzeg – 250, - pracownik Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia wraz z pracownikiem HŻŻ i PU i HDiM brał udział w kontrolach obiektów gastronomicznych, ośrodków wypoczynku dzieci i młodzieży, podczas których prowadzono instruktaż właścicieli obiektów dot. przestrzegania i realizacji ustawy ,,o ochronie zdrowia przed następstwami palenia tytoniu i wyrobów tytoniowych”- 35; - przygotowano 1 opracowanie internetowe na temat bezpieczeństwa podczas wakacji i umieszczono na stronie internetowej – brak licznika; - przeprowadzono dystrybucję 1523 materiałów edukacyjno-informacyjnych.

4. Profilaktyka używania „nowych narkotyków ”

Cel i adresaci akcji: podniesienie świadomości o zagrożeniach wynikających dla zdrowia człowieka związanych z używaniem nowych narkotyków tzw. dopalaczami, promocja zdrowego stylu życia, wolnego od środków uzależniających, Zasięgi: - ogółem 2714 osób, co stanowi 3.6 % ogółu ludności powiatu kołobrzeskiego(74 449). Wybrane działania: - wystosowano listy intencyjne do 35 placówek oświatowo wychowawczych - przeprowadzona 20 spotkań edukacyjnych - 738 - 2 szkolenia dla koordynatorów i pracowników PSSE - 22 - dystrybucja materiałów informacyjno-edukacyjnych- 1644 - zaproszenia do udziału w konkursie GIS ,,Stop! Dopalaczom”- 8

- współuczestnictwo w konferencji Powiatowej ,,Sto. Dopalaczom” – 300

5. Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach.

Cel i adresaci akcji: edukacja prozdrowotna w zakresie leczenia antybiotykami

Zasięgi: - 563 adresatów – co stanowi 0.76 % ogółu ludności powiatu (74 449). - 7 placówek medycznych(28) – 25% - 6 placówek oświatowych(35) – 17.1% - 4 zakłady pracy(165) – 2.4%

Wybrane działania: - umieszczenie na stronie internetowej PSSE informacji nt Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach (brak licznika) - forma wizualna korytarz PSSE Kołobrzeg – 100 osób - podczas dystrybucji rozdysponowano 462 szt. materiałów(antybiotyki i EDWoA;

6. Europejski Tydzień Szczepień, w tym akcja „Zaszczep w sobie chęć szczepienia”.

Cel i adresaci akcji: poprawa świadomości społeczeństwa w zakresie szczepień ochronnych oraz ich promowanie co w kolejnych latach powinno mieć przede wszystkim wpływ na wzrost wszczepialności; Zasięgi: - 2 osoby co stanowi 0.002 %(74449) - samorządy lokalne – 8/ 100% Wybrane działania: - wystosowanie listów intencyjnych w ramach akcji informacyjnej nt. Zaszczep w sobie chęć szczepienia” do 8 samorządów lokalnych, - umieszczenie informacji na stronie Internetowej PSSE Kołobrzeg

III. Inne akcje i działania lokalne: A. Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych – Europejski Kodeks Walki z Rakiem: Zasięg: - 20 osób, co stanowi 0.03 % ogółu społeczeństwa powiatu kołobrzeskiego. Wybrane działania: - dystrybucja materiałów informacyjno-edukacyjnych – 20 - informacja na stronie internetowej

B. Profilaktyka i zwalczanie wszawicy wśród dzieci i młodzieży cele interwencji: dostarczenie wiedzy dotyczącej profilaktyki występowania wszawicy i świerzbu wśród dzieci i młodzieży; zasięg: - l04 osoby co stanowi 0.14 % ogółu społeczności lokalnej (74449) wybrane działania : - zorganizowano 2 spotkań z rodzicami nt. profilaktyki wszawicy i świerzbu(przedstawiono prezentacje oraz pogadanki – 44 osób, 79

- wystosowano listy intencyjne do dyrektorów przedszkoli, szkół podstawowych i samorządów lokalnych – 46, - zorganizowano 1 naradę z dyrektorem przedszkola i pielęgniarką – 3, - przeprowadzono dystrybucję materiałów – 11

C. Konkurs Fotograficzny ,,Moje aktywne Wakacje” II edycja: cele interwencji: promowanie ruchu jako elementu zdrowego stylu życia oraz popularyzacja wśród dzieci i młodzieży aktywności fizycznej w trakcie wypoczynku letniego; Zasięg: - 24 osoby co stanowi 0.0.4 % uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych(6805) - 2 gimnazjum tj. 15.4 %% ogółu(13); - 3 szkoły podstawowe(23) - tj. 13 %%

D. Światowy Dzień krwiodawstwa - informacja na stronie internetowej - list intencyjny Regionalny Szpital Kołobrzeg E. Profilaktyka zdrowego stylu życia - Dystrybucja materiałów – 142 szt./ 0.2 % - 2 spotkania edukacyjne ( uczniowie szkoły podstawowej oraz dzieci korzystające ze świetlicy)- 99 osób

F . Profilaktyka p/kleszczowa - dystrybucja – 384 co stanowi 0.5 % ogółu (74449)  4 Placówki oświatowe( 35)- 11.4 %  2 Przedszkola(14) – 14.3 %  5 Zakłady pracy(165) – 3 %  7 placówki lecznicze – 31.8 % - umieszczenie na stronie internetowej informacji dot. chorób jakie mogą wywoływać kleszcze u człowieka G. Kampania Społeczna Grypa - Dystrybucja materiałów edukacyjnych – 630 / 0.8 % ogółu społeczności lokalnej - Informacja na stronie internetowej PSSE Kołobrzeg

Podsumowanie i wnioski: - ogółem środki finansowe w powiecie kołobrzeskim przeznaczone na działalność oświatowo – zdrowotną i promocję zdrowia: - środki PSSE: 2341 złotych ( na poczęstunek dla laureatów konkursu plastycznego oraz fotograficznego ,,Moje aktywne Wakacje 2016”, materiały biurowe – dyplomy, tusze, drobne upominki- długopisy, kredki, owoce itp.) - Środki spoza PIS: 1000 zł.  Urząd Gminy Siemyśl – 500 zł.  Urząd Gminy Ustronie Morskie – 500zł. - Rozwijano współpracę z samorządami, instytucjami i innymi organizacjami w powiecie. Uwzględniono wykorzystanie środków masowego przekazu do rozpowszechniania treści prozdrowotnych w celu dotarcia do większej liczby odbiorców. Realizowano przedsięwzięcia dostosowane do potrzeb społeczności lokalnej np.: nowe narkotyki tzw. dopalacze, profilaktyka dotycząca wszawicy i świerzbu, profilaktyka antytytoniowa(e-papierosy).

PODSUMOWANIE i WNIOSKI Ocenę sytuacji epidemiologicznej w 2016r. jak również w latach poprzednich przeprowadzono w oparciu o analizę otrzymanych zgłoszeń zachorowań/podejrzeń zachorowań dokonywanych przez lekarzy. Należy jednak zwrócić uwagę, że pomimo prowadzonego nadzoru epidemiologicznego i współpracy z placówkami udzielającymi świadczenia zdrowotne na nadzorowanym przez PPIS w Kołobrzegu terenie nie wszystkie przypadki zakażeń i chorób zakaźnych zostają zgłaszane. W świetle wyżej przytoczonych danych sytuacja epidemiologiczna na terenie Powiatu Kołobrzeskiego w 2016 roku w porównaniu z rokiem ubiegłym, utrzymuje się na porównywalnym poziomie. W analizowanym okresie nie rejestrowano chorób wysoce zakaźnych, zachorowań wywołanych E. coli O104 STEC oraz zachorowań z powodu grypy A/H1N1v. (ostatnie 2 zachorowania z powodu grypy A/H1N1v zarejestrowano w I półroczu 2011 r.). W 2016r. zgłoszono 2 ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, w których łącznie zachorowało 28 osób, w tym dzieci do 14-go roku życia – 18. W Regionalnym Szpitalu w Kołobrzegu hospitalizowano 2 dzieci z powodu zachorowania wywołanego pałeczkami Salmonella Enteritidis. W większości przypadków przebieg zachorowań był lekki, za wyjątkiem przypadków hospitalizowanych, u których stwierdzono średni przebieg zachorowania, analogicznie w 2015 roku zgłoszono 5 ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową, zachorowało ogółem 167 osób, w tym dzieci do 14-go roku życia – 6. W trakcie wakacji w 2016r. w obiektach kolonijnych zgłoszono jedno ognisko chorób przenoszonych drogą pokarmową, w którym zachorowało 26 osób, w tym dzieci do 14-go roku życia: - 16, zarówno w 2015 r. jak i 2014 r. nie rejestrowano ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową w obiektach kolonijnych. Czynnikami sprzyjającymi zatruciom były błędy technologiczne w procesach przygotowania posiłków oraz brak reżimu sanitarnego podczas przygotowywania posiłków. nieutrzymanie czystości w pomieszczeniach kuchennych oraz brak środków do dezynfekcji powierzchni roboczych. W 2016r zarejestrowano 12 nowych przypadków zachorowania na wirusowe zapalenia wątroby typu B porównywalnie w 2015r. zarejestrowano 2 przypadki, w 2014r. zarejestrowano 8 przypadków, a w 2013r. 2 przypadki WZW B. Ponadto w 2016r. zarejestrowano 26 nowych przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu C, analogicznie w 2015 r. zarejestrowano 21 przypadków, w 2014 r. zarejestrowano 18 przypadków, a w 2013r. 17 przypadków WZW typu C. Zachorowalność na wirusowe zapalenie wątroby typu C utrzymuje się na porównywalnym poziomie, natomiast odnotowano wzrost zgłoszeń zachorowań na WZW B, co może być spowodowane obowiązkiem zgłaszania wyników dodatnich przez laboratoria diagnostyczne. W 2016r. w stosunku do roku 2015 zarejestrowano mniej zachorowań z powodu grypy sezonowej i chorób grypopodobnych 3951 zachorowań, w 2015 r odnotowano 6648 zachorowań, odpowiednio w 2014 r.- 3574; w 2013 – 5479; w 2012 – 2112; a w 2011 – 1265 zachorowań, w okresie objętym analizą do szpitala z objawami ze strony układu oddechowego skierowano 9 osób w tym 6 dzieci z przedziału wiekowego 0-4 lata, W okresie sprawozdawczym jak i w latach poprzednich największa liczba zachorowań na grypę rejestrowana jest w miesiącach zimowych i wczesno-wiosennych. W omawianym okresie odnotowano spadek zachorowań z powodu ospy wietrznej (226 przypadków) w porównaniu do 2015 roku (322 zachorowania). Zarówno w 2016r. jak i 2015r. zarejestrowano 11 przypadków zachorowań z powodu różyczki, dla porównania w 2014 (5 przypadków) największą liczbę zachorowań na różyczkę odnotowano w 2013r., w którym zachorowało 118 osób. We wszystkich latach rozpoznanie stawiane było wyłącznie w oparciu o objawy kliniczne. Przypadki nagminnego zapalenia przyusznic (świnki)

81 stwierdzane były sporadycznie – w 2016r. 7 przypadków, w 2015 r. 3 przypadki (w 2014 r.- 3 przypadki w 2013 r. 5 przypadków), zachorowania utrzymują się na porównywalnym poziomie do lat poprzednich. W analizowanym okresie zaobserwowano wzrost zachorowań na Boreliozę w 2016r. zarejestrowano 44 przypadki zachorowań, w 2015 r. zarejestrowano 22, a w 2014 r -32 przypadki. W ostatnich latach w powiecie kołobrzeskim nie rejestrowano przypadków inwazyjnej choroby meningokokowej, odry oraz ostrych porażeń wiotkich. Wśród chorób przenoszonych drogą płciową w 2016 r zarejestrowano 1 przypadek zachorowania na Kiłę Pierwotną oraz 1 przypadek zachorowania Kiłę Objawową Układu Nerwowego, a także 1 zachorowanie na Rzeżączkowe Zapalenie Przydatków wywołane Neisseria gonorrhoeae. Na Gruźlicę w 2016r. zachorowało 8 osób w tym 4 osoby na Gruźlicę płuc potwierdzoną bakteriologicznie (zakaźna prątkująca) oraz 4 osoby na Gruźlicę płuc niepotwierdzoną bakteriologicznie (niezakaźna), dla porównania w 2015 r. odnotowano 11 zachorowań w tym 4 przypadki Gruźlicy płuc potwierdzonej bakteriologicznie (zakaźna, prątkująca), 6 przypadków Gruźlicy płuc niepotwierdzonej bakteriologicznie (niezakaźna) oraz 1 przypadek gruźlicy innych narządów. W 2016 r. zgłoszono 119 pokąsań ludzi przez zwierzęta podejrzane o zakażenie wścieklizną (w 2015r. zgłoszono 111 pokąsań). Z terenu: miasta Kołobrzeg zarejestrowano 44 pokąsania (w 2015 r. - 73), gminy Kołobrzeg 19 pokąsań (w 2015 r. - 16), miasta i gminy Gościno 4 pokąsania (w 2015 r.-5), gminy Siemyśl 6 pokąsań (w 2015 r.-5), gminy Rymań 9 pokąsań (w 2015 r.-2), gminy Dygowo 6 pokąsań (w 2014 r. - 9), gminy Ustronie Morskie 2 pokąsania (w 2015 r. - 1). W przypadku zgłoszenia pokąsania, uderzenia człowieka przez zwierzę, każde zwierzę obowiązkowo poddawane jest obserwacji weterynaryjnej przez okres 15 dni (dochodzenie epizootyczne). W okresie objętym analizą, szczepieniu przeciwko wściekliźnie poddano 19 osób (w roku 2015-18 osób). Spośród 19 osób poddanych szczepieniom, 18 osób pokąsanych zostało przez zwierzęta domowe (głównie przez psy), 1 osoba pokąsane były przez małpę. Pokąsania stanowią duże zagrożenie dla zdrowia i życia mieszkańców oraz wczasowiczów i kuracjuszy. Najczęściej pokąsania spowodowane są przez psy pozostające bez dozoru. Obowiązek wyprowadzania psów na smyczy lub w kagańcu musi być bezwzględnie respektowany. Stan sanitarno - techniczny Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu ulega systematycznej poprawie. Zakończono prace związane z termomodernizacją. W Zakładzie Diagnostyki Obrazowej Rejestracja Tomografii Komputerowej została przeniesiona do odnowionego pomieszczenia. Rozpoczęto prace remontowe pomieszczeń przeznaczonych na Poradnię Okulistyczną. Sprzęt medyczny szpitala jest systematycznie modernizowany. Personel szpitala podnosi swoje kwalifikacje poprzez udział w szkoleniach wewnętrznych i zewnętrznych. Stan sanitarno-techniczny przychodni, poradni i indywidualnych praktyk jest zadowalający. W większości gabinetów stan sanitarno-techniczny nie budził zastrzeżeń, nieprawidłowości stwierdzone w siedmiu placówkach zostały usunięte, Przedsiębiorstwa wytwarzające niebezpieczne odpady medyczne posiadają podpisane umowy prawne w zakresie postępowania z odpadami medycznymi. W przypadku 4 prywatnych praktyk lekarskich odnotowano nieprawidłowości w zakresie gospodarowania odpadami, zgodnie z wydanymi zaleceniami nieprawidłowości zostały usunięte. Podmioty lecznicze posiadają opracowane i wdrożone procedury medyczne, mające na celu minimalizację zakażeń.

W 2016 r w porównaniu do lat ubiegłych, odnotowano niepokojąco dużą ilość kwestionowanych badań kontroli skuteczności procesów sterylizacji prowadzonych w autoklawach będących na wyposażaniu praktyk lekarskich. W celu wyeliminowania zagrożenie zdrowia pacjentów wdrożono działania przeciwepidemiczne. We wszystkich placówkach leczniczych prowadzona jest dekontaminacja powierzchni i sprzętu medycznego, poprzez stosowanie środki dezynfekcyjnych o szerokim spektrum działania B, F, V (HBV, HCV, Polio, Adeno), Tbc i w ilościach zaspakajających zapotrzebowanie. W 8 poradniach w Kołobrzegu: przy (ul. Łopuskiego 52 Al.-Med, AiKa, Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska oraz poradnie: w Drzonowie, Dygowie, Rymaniu i Wrzosowie) posiadają wyodrębnione punkty szczepień, w pozostałych placówkach szczepienia wykonywane są w gabinetach zabiegowych w godzinach przeznaczonych dla przyjmowania dzieci zdrowych. Poradnie lekarzy rodzinnych świadczą usługi medyczne w dni robocze od godz. 8.00 do 18.00. W dni wolne od pracy i po godz. 18.00 przyjęcia odbywają się w Poradni Lekarza POZ w Kołobrzegu mieszczącej się w budynku Regionalnego Szpitala przy ul. Łopuskiego 31-33. Osoby po urazach mogą otrzymać pomoc medyczną w dwóch poradniach chirurgicznych (ul. Łopuskiego 31 i Łopuskiego 52) a w godzinach wieczornych i nocnych oraz w dni wolne od pracy na Izbie Przyjęć Chirurgiczno–Ortopedycznej Regionalnego Szpitala w Kołobrzegu. W nagłych przypadkach zagrożenia życia pomoc medyczną udziela Pogotowie Ratunkowe (pomoc medyczna udzielana jest wyłącznie przez zespoły wyjazdowe). Na terenie Kołobrzegu znajdują się dwie karetki i jedna karetka w Rymaniu oraz w okresie wakacji jedna karetka znajduje się także w Ustroniu Morskim. Osoby chorujące z powodu chorób zakaźnych wymagające hospitalizacji są najczęściej kierowane do Oddziału Chorób Zakaźnych Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie.W 2016 r. utworzono 12 nowych gabinetów, do nowych pomieszczeń przeniesiono 3 placówki. Placówki nowopowstałe są estetyczne, posiadają nowoczesny sprzęt, prezentują wysoki poziom usług medycznych. Mając na względzie bezpieczeństwo zdrowotne żywności na terenie powiatu kołobrzeskiego prowadzono kontrole urzędowe w miejscach produkcji, obrotu oraz w zakładach żywienia zbiorowego dokonując oceny jakości żywności jak również działania w ramach sieci systemu wczesnego ostrzegania RASFF, który pozwala na szybkie uruchomienie mechanizmów reagowania, w sytuacjach stwierdzenia potencjalnego zagrożenia zdrowia lub życia konsumentów. Kontrole warunków higieniczno– sanitarnych produkcji, obrotu, magazynowania i transportu środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością przeprowadzono wykorzystując przepisy ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2017 r., poz. 149), stosowano rozporządzenia (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady oraz wytyczne i zalecenia Głównego Inspektora Sanitarnego oraz Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. W 2016 r. na terenie powiatu kołobrzeskiego nie wystąpiły zjawiska, które stanowiłby istotne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi, zarówno pod względem skali, jak i rodzaju zagrożenia. Wszystkie stwierdzone nieprawidłowości można określić mianem typowych, które szybko i skutecznie wyeliminowano przy pomocy rutynowych procedur postępowania. Do Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego wystosowano trzy wnioski o wymierzenie kary pieniężnej. Dwa wnioski dotyczyły naruszenia art. 103 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015r., poz. 594 z późn. zm.). Przedsiębiorcy prowadzili działalność żywieniową bez złożenia wniosków o zatwierdzenie zakładu i o wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS, tym samym działając bez uzyskania decyzji zatwierdzających. Oba wnioski zostały uwzględnione i wymierzono dwie kary pieniężne

83 w kwotach 1500 zł i 1000 zł. Z kolei trzeci wniosek o wymierzenie kary pieniężnej (w trakcie rozpatrywania) dotyczył naruszenia art. 103 ust. 1 pkt. 1 cytowanej wyżej ustawy w zakresie nieprzestrzegania wymagań dotyczących znakowania środków spożywczych, w tym w zakresie prezentacji, reklamy i promocji, określonych w art. 48 ust. 2 i 3, a także wymagań w tym zakresie określonych w przepisach wydanych na podstawie art. art. 27 ust. 6 pkt 2 w prowadzonym sklepie internetowym. Podsumowując, należy stwierdzić, iż nadal stosunkowo duży odsetek obiektów poddanych kontroli kompleksowej nie spełnia wszystkich wymagań prawnych w zakresie prowadzonej działalności. Ilość stwierdzonych nieprawidłowości oraz liczba i kwota nałożonych mandatów karnych za uchybienia natury higieniczno- zdrowotnej jest zbliżona do roku poprzedniego. Łącznie wydano 232 mandaty (w 2015 r. -247) na kwotę 68,600 zł (w 2015 r. -76,400 zł). W związku z powyższym dla dobra konsumentów w aspekcie „bezpieczeństwa żywności” nieodzowne jest dalsze prowadzenie kontroli we wszystkich obiektach, ze szczególnym uwzględnieniem tych zakładów, w których nieprawidłowości się powtarzają. Warunki nauczania i wychowania w placówkach na terenie powiatu kołobrzeskiego ocenia się jako dobre. Istniejąca infrastruktura do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego wymaga dalszych inwestycji. We wszystkich gminach; miejskich i wiejskich funkcjonują placówki pracy pozaszkolnej, warunki pobytu w świetlicach ulegają systematycznej poprawie. Warunki w organizowanego na terenie powiatu kołobrzeskiego wypoczynku dzieci i młodzieży ocenia się w większości jako dobre. Sprawy prowadzone przez tutejszą Stację w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego są podobnej tematyki w zakresie wydawanych opinii sanitarnych jak za ubiegłe lata. Można zauważyć, że w roku 2016r. nastąpił znaczny spadek zgłaszanych wniosków do odbiorów obiektów w zakresie ich dopuszczenia do użytkowania na podstawie obowiązujących przepisów prawa budowlanego (art. 56 ust.1 pkt. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2016r., poz. 290 ze zmianami). Na działalność oświatowo – zdrowotną i promocję zdrowia w roku 2016 przeznaczono ogółem 3341zł. w tym: - środki PSSE: 2341 złotych ( na poczęstunek dla laureatów konkursu plastycznego oraz fotograficznego ,,Moje aktywne Wakacje 2016”, materiały biurowe – dyplomy, tusze, drobne upominki- długopisy, kredki, owoce itp.) - środki spoza PIS: 1000 zł.  Urząd Gminy Siemyśl – 500 zł.  Urząd Gminy Ustronie Morskie – 500zł. Rozwijano współpracę z samorządami, instytucjami i innymi organizacjami w powiecie. Uwzględniono wykorzystanie środków masowego przekazu do rozpowszechniania treści prozdrowotnych w celu dotarcia do większej liczby odbiorców. Realizowano przedsięwzięcia dostosowane do potrzeb społeczności lokalnej np.: nowe narkotyki tzw. dopalacze, profilaktyka dotycząca wszawicy i świerzbu, profilaktyka antytytoniowa (e-papierosy).