2017 Józef Piłsudski W Dziełach Kultury Iw Świadomości

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

2017 Józef Piłsudski W Dziełach Kultury Iw Świadomości Sztuka to najwyższy wyraz samouświadomienia ludzkości /.../ 4 Dzieło sztuki – mikrokosmos odbijający epokę. (150) 2017 Józef Czechowicz literatura i sztuka kwartalnik AKCENT nr 4 (150) 2017 AKCENT Józef Piłsudski w dziełach kultury i w świadomości społecznej (150. rocznica urodzin) Polski żołnierz odepchnięty lub ozięble witany nie czuł, że jest w Ojczyźnie; Cena 18 zł (VAT 5%) NR INDEKSU 352071 dopiero w Lublinie odczuliśmy, że Ojczyzna jest w nas i koło nas... PL ISSN 0208-6220 Józef Piłsudski, wypowiedź z 3 sierpnia 1915 r. Zespół redakcyjny MONIKA ADAMCZYK-GARBOWSKA JANINA HUNEK ŁUKASZ JANICKI ELŻBIETA KUDYBA LECHOSŁAW LAMEŃSKI WALDEMAR MICHALSKI TADEUSZ SZKOŁUT JAROSŁAW WACH (sekretarz redakcji) BOGUSŁAW WRÓBLEWSKI (redaktor naczelny) Sekretariat Katarzyna Konopka Łamanie MAC Arkadiusz Makowski Stale współpracują: Edward Balcerzan, Bogusław Biela (Francja), Jarosław Cymerman, Marek Danielkiewicz, Tomasz Dostatni, Ewa Dunaj, Józef Fert, Anna Frajlich (USA), Anna Goławska, Andrzej Goworski, Edyta Ignatiuk, Magdalena Jankowska, Alina Kochańczyk, István Kovács (Węgry), Marek Kusiba (Kanada), Jerzy Kutnik, Eliza Leszczyńska-Pieniak, Jacek Łukasiewicz, Łukasz Marcińczak, Anna Mazurek, Dominik Opolski, Wacław Oszajca, Mykoła Riabczuk (Ukraina), Sergiusz Sterna-Wachowiak, Jarosław Sawic, Małgorzata Szlachetka, Jerzy Święch, Wiesława Turżańska, Jan W. Woś (Włochy), Aleksander Wójtowicz, Aneta Wysocka, Bohdan Zadura Czasopismo patronackie Instytutu Książki wydawane na zlecenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Numer zrealizowano przy pomocy finansowej Miasta Lublin Projekt Twórcy za granicą. Polskie rodowody, polskie znaki zapytania współfinansowany jest przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej w ramach opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2017 r Partnerem medialnym „Akcentu” jest Radio Lublin S.A. PL ISSN 0208-6220 NR INDEKSU 352071 © Copyright 2017 by „Akcent” rok XXXVIII nr 4 (150) 2017 literatura i sztuka kwartalnik Na pierwszej stronie okładki: Zdzisław Czermański: Marszałek Piłsudski w ramach konstytucji z 17 marca 1921 roku, litografia, 1931 r. Teka: Marszałek Piłsudski w 13 karykaturach Zdzisława Czermańskiego, Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego w Warszawie, repr. za: Czasy wojen i pokoju. Karykatura polska 1914-1939 [Katalog wystawy]. Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego w Warszawie, kwiecień-czerwiec 2004. Na czwartej stronie okładki: Maska pośmiertna marszałka Józefa Piłsudskiego, brąz, ze zbiorów Muzeum Zamojskiego w Zamościu. Adres redakcji: 20-112 Lublin, ul. Grodzka 3, III piętro tel. 81 532 74 69 e-mail: [email protected] www.akcentpismo.pl Stronę www prowadzi Anna Goławska Wersja pierwotna (referencyjna) czasopisma to wersja drukowana. Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów. Informacji o prenumeracie na kraj i zagranicę udzielają urzędy pocztowe, Ruch S.A., Pol Perfect Sp. z o.o., Kolporter S.A., Garmond Press S.A. i Ars Polona. Zamówienia na prenumeratę realizowaną przez RUCH S.A. można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: [email protected] lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 700–1800. Koszt połączenia wg taryfy operatora. Cena prenumeraty krajowej na okres jednego roku wynosi 38 zł. Pieniądze można wpłacać także bezpośrednio na konto wydawcy: Wschodnia Fundacja Kultury „Akcent” Bank PEKAO SA, V O w Lublinie nr rachunku: 50 1240 1503 1111 0000 1752 8667 lub przekazem pocztowym pod adresem redakcji, podając wyraźnie adres prenumeratora i zaznaczając na odwrocie przekazu „prenumerata Akcentu”. W USA „Akcent” rozprowadzany jest przez księgarnię: EK Polish Bookstore („Nowy Dziennik” Polish Daily News) 70 Outwater Lane; Garfield, NJ 07026 We Francji sprzedaż prowadzi: Librairie Polonaise (Księgarnia Polska), 123 Bd St. Germain, 75006 Paryż Wydawcy: Wschodnia Fundacja Kultury „Akcent”, 20-112 Lublin, ul. Grodzka 3 Instytut Książki, Dział Wydawnictw 02-086 Warszawa, al. Niepodległości 213 tel. 22 608 23 74, tel./fax 22 608 24 88 e–mail: [email protected] Nakład 1000 egz. Druk ukończono 10 listopada 2017 r. Druk: AW Partner Cena zł 18,- (w tym 5% VAT) Spis treści Bogusław Wróblewski: Miejsce odnowionej nadziei / 7 Alina Kochańczyk: Spotkania z Piłsudskim / 9 Andrzej Nowak: „Ni to Kostiuszko, ni to Korsikan” – Józef Piłsudski w polityce polskiej / 27 Jan Lewandowski: Lubelscy ludzie komendanta (1914-1918) / 37 Stanisław Michałowski: Zanim powstał rząd lubelski. Współpraca Ignacego Daszyńskiego z Józefem Piłsudskim w dążeniu do niepodległości Polski / 54 Dwadzieścia pieśni Legionów Polskich / 61 Aleksander Wójtowicz: Spojrzenie żołnierza. Juliusz Kaden-Bandrowski i Józef Piłsudski / 78 Jarosław Cymerman: „Pełny człowiek”. Piłsudski w życiu i twórczości Józefa Czechowicza / 90 Mirosława Ołdakowska-Kuflowa: „Nie wyjść z dyskrecji”. Kazimiera Iłłako- wiczówna o marszałku Piłsudskim / 98 Lechosław Lameński: Duch Józefa Piłsudskiego i utopijna wizja Polski i świa- ta Stacha z Warty Szukalskiego / 108 Rafał Szczerbakiewicz: Zamrozić Piłsudskiego. Jacek Dukaj i limity strategii demitologizacyjnej / 118 Grzegorz Józefczuk: Schulz o Piłsudskim. I co z tego wynikło / 128 Aleksander Wójtowicz: Zerwane mosty. O dwóch wersjach poematu „Piłsud- ski” Anatola Sterna / 135 Giennadij Filipowicz Matwiejew: Obraz Józefa Piłsudskiego w propagandzie i literaturze rosyjskiej / 144 Algis Kasperavičius: Wizerunek Józefa Piłsudskiego w międzywojennej nie- podległej Litwie / 154 Wałentyn Jeriomin, Serhij Sieriakow: Józef Piłsudski w wyobrażeniu współ- czesnych Ukraińców / 165 Joanna Sondel-Cedarmas: Condottiero e Costruttore della Polonia. Uwagi o postrzeganiu Józefa Piłsudskiego w faszystowskich Włoszech / 171 Janusz Golec: Józef Piłsudski w oczach Niemca, czyli zakazana biografia / 180 Aneta Wysocka: Osobliwości stylu Józefa Piłsudskiego – prolegomena / 185 Zbigniew Zaporowski: Józef Piłsudski: początki nowoczesnego myślenia o szkole / 191 Karol Piasecki: Bronisław Piłsudski – zesłaniec i badacz / 197 Monika Szabłowska-Zaremba: Wizerunek Piłsudskiego na łamach między- wojennej prasy polsko-żydowskiej / 205 Monika Gabryś-Sławińska: Dystans i nieufność. Józef Piłsudski na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” 1915-1918 / 211 PRZEKROJE Z historią w tle Wiesława Turżańska: Ziemkiewicza weryfikowanie wartości [Rafał A. Ziem- kiewicz „Złowrogi cień marszałka”]; Monika Gabryś-Sławińska: Przywra- 5 canie pamięci o Andrzeju Strugu [Anna Kargol „Strug. Biografia polityczna. »Miarą wszystkiego jest człowiek«”]; Iwona Hofman: Czytane po latach [Józef Czapski „Tumult i widma”]; Konrad Zieliński: Zwyczajny niezwy- czajny [„»Był czyn i chwała!«. Józef Gabriel Jęczkowiak. »Wspomnienia harcerza 1913-1918«”]; Jan Lewandowski: Lekarz prowincjonalny [Zygmunt Klukowski „Zamojszczyzna 1918-1959”] / 222 PLASTYKA Wacława Milewska: Piłsudski w sztuce. O niektórych portretach i karykatu- rach Józefa Piłsudskiego / 247 Iwona Luba: Romantyczny Józef Piłsudski. Geneza i mechanizmy kultu ko- mendanta w sztuce i kulturze masowej / 267 FILM Grzegorz Rogowski: Postać marszałka Józefa Piłsudskiego w kinematografii polskiej dwudziestolecia międzywojennego / 278 Iwona Grodź: Gdy mamy przeszłość... istniejemy. Kilka słów o filmach o Jó- zefie Piłsudskim / 288 MUZYKA Agata Kusto: Pieśni legionowe. Szkic do genezy i recepcji w obiegu popular- nym / 298 WSPOMNIENIA Maria Tomułowicz: Wspomnienia rodzinne z Piłsudskim w tle / 305 OBYCZAJE Joanna Drzazga: Nie tylko w żołnierskich słowach… / 310 À REBOURS Łukasz Marcińczak: Wszystkie szable marszałka. O pomnikach Józefa Pił- sudskiego / 321 WIDZIANE Z FLORENCJI Jan Władysław Woś: Nie został dyktatorem. Kilka uwag o (nie)obecności Józefa Piłsudskiego w historiografii włoskiej / 328 CZYTANIE DYNEBURGA Ewa Dunaj: Przemija moda na marszałka? / 337 ODKRYTE PO LATACH Jarosław Cymerman: Co słychać w dźwiękach dzwonu? / 341 BEZ TYTUŁU Leszek Mądzik: Trzy impulsy / 343 NOTY Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce / 344 Tomasz Dyzma, Zbigniew Wojciechowski: Józef Piłsudski w Lublinie / 352 Marian Surdacki: Józef Piłsudski w Urzędowie w 1915 roku / 356 Waldemar Michalski: „Piłsudski” Kazimierza Andrzeja Jaworskiego / 360 Lech Maliszewski: Francuskie zauroczenie marszałkiem / 364 Noty o autorach / 369 BOGUSŁAW WRÓBLEWSKI Miejsce odnowionej nadziei Latami będzie chodzić w Belwederze. Piłsudski nigdy nie uwierzy w trwałość. I będzie mruczeć: „Oni nas napadną”. Kto? I pokaże na zachód, na wschód. „Koło historii wstrzymałem na chwilę”. Czesław Miłosz: Traktat poetycki Kim jest dzisiaj dla nas Józef Piłsudski? Demiurgiem wydobywającym Pol- skę z politycznego niebytu i powołującym do istnienia Drugą Rzeczpospolitą? Zręcznym strategiem, wykorzystującym optymalne możliwości działania zależnie od zmieniających się okoliczności? Profetą, który trafnie przewidział rozwój sytuacji międzynarodowej w drugiej połowie lat trzydziestych, ale nie zdążył zapobiec katastrofie? Czy może przeciwnie – kimś, kto nie zapobiegł w porę degeneracji swego najbliższego politycznego otoczenia, więc jest za tę katastrofę współodpowiedzialny? Puczystą, winnym rozlewu krwi Polaków po przejściu przez most Poniatowskiego, czy mężem opatrznościowym prze- ciwdziałającym rozkładowi wewnętrznemu Rzeczypospolitej obezwładnianej przez niewydolny parlamentaryzm? A jak widział go świat? Jako godnego potępienia dyktatora czy jako męża stanu zasługującego na międzynarodowy szacunek? Nie dość radykalny dla faszystów, dla komunistów był przecież
Recommended publications
  • Dress and Cultural Difference in Early Modern Europe European History Yearbook Jahrbuch Für Europäische Geschichte
    Dress and Cultural Difference in Early Modern Europe European History Yearbook Jahrbuch für Europäische Geschichte Edited by Johannes Paulmann in cooperation with Markus Friedrich and Nick Stargardt Volume 20 Dress and Cultural Difference in Early Modern Europe Edited by Cornelia Aust, Denise Klein, and Thomas Weller Edited at Leibniz-Institut für Europäische Geschichte by Johannes Paulmann in cooperation with Markus Friedrich and Nick Stargardt Founding Editor: Heinz Duchhardt ISBN 978-3-11-063204-0 e-ISBN (PDF) 978-3-11-063594-2 e-ISBN (EPUB) 978-3-11-063238-5 ISSN 1616-6485 This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 04. International License. For details go to http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/. Library of Congress Control Number:2019944682 Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data are available on the Internet at http://dnb.dnb.de. © 2019 Walter de Gruyter GmbH, Berlin/Boston The book is published in open access at www.degruyter.com. Typesetting: Integra Software Services Pvt. Ltd. Printing and Binding: CPI books GmbH, Leck Cover image: Eustaţie Altini: Portrait of a woman, 1813–1815 © National Museum of Art, Bucharest www.degruyter.com Contents Cornelia Aust, Denise Klein, and Thomas Weller Introduction 1 Gabriel Guarino “The Antipathy between French and Spaniards”: Dress, Gender, and Identity in the Court Society of Early Modern
    [Show full text]
  • Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych W Pszczynie Vii
    MATERIAŁY MUZEUM WNĘTRZ ZABYTKOWYCH W PSZCZYNIE VII Tom dedykowany _ _ _ • Prof. Zdzisławowi Zygulskiemu jun. MATERIAŁY MUZEUM WNĘTRZ ZABYTKOWYCH W PSZCZYNIE VII PSZCZYNA 1992 Redakcja: Janusz Ziembiński Projekt okładki: Jan Kruczek Fotografie do rycin wykonali Autorzy lub pochodzą, z archiwów muzealnych pracowni foto­ graficznych Na okładce: Jan Piotr Norblin (1745— 1830), Widok świątyni Sybilli w Puławach. Fragment, zbiory Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie, nr inw. MNK 11-3311 ISSN 0209-3162 Wydawnictwo Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie Ark. wyd. 22,0, ark. druk. 21,25 Druk wykonał Ośrodek Wydawniczy „Augustana” w Bielsku-Białej KSIĘGA PAMIĄTKOWA PROF. DR HAB. ZDZISŁAWA ŻYGULSKIEGO JUN. Janusz Ziembiński, W stęp .................................................................................................................. 9 Zdzisław Żygulski jun., Spotkania na ścieżkach nauki (noty autobiograficzne) .... 11 Jerzy Banach, Order Złotego Runa na widoku Krakowa z pierwszych lat siedemnastego w ie k u ...................................................................................................................................................... 42 Lionello Giorgio Boccia, Tra Firenze, Bisanzio, e di altre c o s e .......................................... 53 Juliusz A. Chrościcki, Islam w nowożytnych ulotkach (informacja i środki propagandy) 64 Tadeusz Chrzanowski, Refleksje nad zbiorami parafialnymi.................................................... 88 Aleksander Czerwiński, W zbrojowni Zakonu Maltańskiego. Polscy muzeolodzy
    [Show full text]
  • Language, Individual & Society ISSN 1314-7250, Volume 10, 2016
    Language, Individual & Society Journal of International Scientific Publications ISSN 1314-7250, Volume 10, 2016 www.scientific-publications.net THE EPISCOPAL RING OF WILHELM ATANAZY KLOSKE. AN IMAGE OF THE HISTORIC SOCIAL ORDERS IN POLAND IN SACRAL GOLDSMITHERY Katarzyna Bogacka Faculty of Social Sciences, Warsaw University of Life Sciences, ul. Nowoursynowska 166 02-787 Warsaw, Poland Abstract This article discusses the symbolic meaning behind the decoration on Bishop Wilhelm Atanazy Kloske’s episcopal ring dating from the nineteenth century, which has been preserved in the treasury of the Metropolitan Cathedral in Gniezno. It is unique due to the miniature figures which support a large amethyst. The figures represent the four estates (or social orders) of the realm: the clergy, the commoners, the knights and the burghers/bourgeoisie. Recently, it has been pointed out they are modelled directly on the nineteenth-century figures in Gniezno Cathedral which support the seventeenth-century reliquary of St. Adalbert (Pol: Wojciech), the principal patron saint of Poland. The author also discusses other objects which may have inspired the decoration: nineteenth-century French rings, and the works of Baroque goldsmiths in Poland, and also points out that the source of these iconographic figures can be found in nineteenth-century art. A more detailed analysis of the meaning behind these figures brings to mind the idea of unity and the patriotism of a traditional society built on the estates of the realm as a force capable of standing up against the country’s denationalization by the partitioning powers. The owner of the ring made this idea come to fruition through his social activities.
    [Show full text]
  • Marriage, Inheritance, and Family Discord: French Elite and the Transformation of the Polish Szlachta
    Blackburn: Marriage, Inheritance, and Family Discord 2 WORLD HISTORY REVIEW / Summer 2004 MARRIAGE, INHERITANCE, AND FAmily DISCORD: FRENCH ELITE AND THE TRANSFORMATION OF THE POLISH SZLACHTA by Christopher Blackburn [M. Damon to M. Wisdom] As to philosophy, you should know that our present age is one of enlightenment. Along with English frock coats, philosophy has come into vogue. In the boudoirs of the most fashionable ladies, right next to embroidery hoops and face powder you will find volumes of M. Rousseau, the philosophical works of Voltaire, and other writings of that sort. —Ignacy Krasicki (1776) Several important themes permeate Monsieur Damon’s instruc- tions to his aristocratic pupil. Most significant is not that Poland was a part of the general European Enlightenment, but that Polish enlight- ened thought resided primarily within “fashionable” elite circles and was ultimately based on the writings of the French philosophes. The wholesale acceptance of French culture brought a clear and conscious change to the szlachta’s traditionally Sarmatian character, while at the same time the szlachta family was unconsciously transformed by the more subtle Western notions of kinship and affective individual- ism, a process that culminated with the reign of the last enlightened despot—Napoleon Bonaparte.2 The mentalité of the Polish nobility was recast in the eighteenth century as its membership embraced selectively certain aspects of both the Enlightenment and ancien régime France. The piecemeal acceptance of these ideas by the traditionally Sarmatian nobility led to the evolution of an ideology resembling Enlightened Sarmatianism—one that embraced formal education, individualism, and Western appearance, which coexisted with agrarianism, anti-urbanism, and devotion to the Church.3 Once again the szlachta displayed its paradoxical nature by Produced by The Berkeley Electronic Press, 2003 1 World History Review, Vol.
    [Show full text]
  • Poland's Contentious Elites Enter the Age of Revolution
    Poland’s Contentious Elites Enter the Age of Revolution: ANOTHER EXAMPLE OF WHY SOCIAL MOVEMENT SCHOLARSHIP SHOULD BECOME EVEN BROADER Piotr Konieczny, John Markoff To cite this version: Piotr Konieczny, John Markoff. Poland’s Contentious Elites Enter the Age of Revolution: AN- OTHER EXAMPLE OF WHY SOCIAL MOVEMENT SCHOLARSHIP SHOULD BECOME EVEN BROADER. Sociological Forum, Wiley, 2015, 30 (2), pp.286-304. 10.1111/socf.12163. hal-01580961 HAL Id: hal-01580961 https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01580961 Submitted on 23 Sep 2017 HAL is a multi-disciplinary open access L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est archive for the deposit and dissemination of sci- destinée au dépôt et à la diffusion de documents entific research documents, whether they are pub- scientifiques de niveau recherche, publiés ou non, lished or not. The documents may come from émanant des établissements d’enseignement et de teaching and research institutions in France or recherche français ou étrangers, des laboratoires abroad, or from public or private research centers. publics ou privés. POLAND’S CONTENTIOUS ELITES ENTER THE AGE OF REVOLUTION: ANOTHER EXAMPLE OF WHY SOCIAL MOVEMENT SCHOLARSHIP SHOULD BECOME EVEN BROADER1 Piotr Konieczny John Markoff Pre-print version (will be replaced by post-print two years after publication per journal embargo policies) ABSTRACT Scholars of social movements commonly call for the field to be broadened in various ways because movements are often intertwined with other forms of conflict and because the causes or consequences of movements may operate differently in different contexts. Important change processes that were unfolding in Poland at the time of the French Revolution provide an instructive case.
    [Show full text]
  • From Noble Dress to Jewish Attire: Jewish Appearances in the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Holy Roman Empire
    Cornelia Aust From Noble Dress to Jewish Attire: Jewish Appearances in the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Holy Roman Empire Abstract: This article examines the different styles of attire that had emerged by the eighteenth century among Jews in Poland and German-speaking lands. It ar- gues that Jews in both regions developed their attire from older styles of dress that had fallen out of fashion among German burghers and Polish noblemen, re- spectively. Nevertheless, the distinguishability of Jews and Christians and distinc- tions among Jews according to social status, gender, and geographic origin were never clear-cut issues. Picturing a Hasidic Jew in Jerusalem or New York today, with a long black coat, a silk or satin caftan on Sabbath, and a black (fur) hat, many believe that this or similar attire has been the typical dress of (East European) Jews throughout time.1 However, dress and appearance have always undergone continual change and are a rather fluid marker of identity and belonging. Though Jewish law traditionally prescribes that Jews be distinguishable from their non-Jewish neighbors, and Christian and Jewish authorities have since the thirteenth century explicitly stipulated distinctive dress, such normative prescriptions do not allow for the conclusion that Jewish men and women have always been recognizable by their dress. Likewise, the fact that Jews were sometimes forced to wear distinctive signs does not mean that they were other- wise invisible as Jews or could pass as Christians when not wearing a discrimi- natory sign.2 Nevertheless, by the end of the eighteenth century there seems to have been a clear sense of a “Jewish attire”.
    [Show full text]
  • The Polish Tradition
    PAUL SUPER THE POLISH TRADITION AN INTERPRETATIQN . OF A NATION THE POLISH TRADITION BY THE SAME AUTHOR ELEMENTS OF POLISH CULTURE AS. SEEN BY A RESIDENT FOREIGNER EVENTS AND PERSONALITIES IN POLISH HISTORY Photo by Plat Church and Street Market, Lublin THE POLISH TRADITION AN INTERPRETATION OF A NATION BY PAUL SUPER • Special Edition published for THE POLISH MINISTRY OF INFORMATION with · permission of Geo�ge Allen & U nwin Ltd. FIRST �UBLISHED IN I 939 SECOND IMPRESSION 1940 THIRD IMPRESSION 1941 POURTH lMPRESSION 1944 (PRODUCED BY MAXLOVE PUBLISHING CO. LTD., LONDON, N,1', FOR THE POLISH MINISTRY OF INFORMĄTJON) . All rights reserved PRINTED IN GREAT BRITAIN BY BRADFORD AND DICKENS., LONDON, W.C.I PUBLISHERS' NOTE The Po{ish Tradition was written before the outbreak of war, and although a number of sentences are rendered out-of-date we have purposely refrained from altering them as they serve to show the indomitable spirit of a great people. It will be seen that at the time the book was written a firm attitude to Nazi Germany was always backed by a willingness for conciliation right to the end. October 1939. ON PRONOUNCING POLISH NAMES EvERY writer on Poland who writes in the English language faces the problem of getting Polish names and significant words into a form manageable by one not speaking Polish. Long experience has led me to the conclusion that the best thing to do is as a rule to keep to the Polish spelling and give the reader . usable indications as to pronunciation. Here is a key which has been found useful : a broad as in "father." c pronounced as ts except as follows, but never as k.
    [Show full text]
  • The Sarmatian Portrait As the Pop-Cultural Symbol of Baroque Art in Poland1
    ‘Ribald man with a cranky look’. The Sarmatian portrait as the pop-cultural symbol of Baroque art in Poland1 M.A. Emilia Kłoda, M.A. Adam Szeląg Figure 1 Cover, Wprost, no. 44, October 2007. A bald-headed man with an exotic-looking moustache looks out at us from a magazine cover. The face, taken from a Baroque period portrait, is shown wearing a modern white-collar shirt. ‘How Polish is a Pole?’ the heading asks.2 Clearly, the ugly, round, bewhiskered face is meant to represent a stereotypical native of Poland (Figure 1). This cover of the popular weekly Wprost provides a perfect example of the use of a Sarmat figure in the twenty-first-century mass media. Thomas DaCosta Kaufmann observed that the Sarmatian idea of Poland is not just a simplistic vision of Polishness abroad, but also an image of the nation accepted and reproduced by the Poles themselves.3 Despite of its popularity, the term ‘Sarmatism’ still remains 1 This article is partly based on research enabled by the financial support of the Herder Institute of Historical Research on East Central Europe – Institute of the Leibnitz Association Marburg. We would also like to thank the archivists from the National Museum in Warsaw, who enabled our research in the museum’s collections. 2 Front cover of Wprost, 44, October 2007. 3 Thomas DaCosta Kaufmann, ‘W oczach własnych i cudzych. Polska kultura i sztuka 1572– Journal of Art Historiography Number 15 December 2016 Kłoda and Szeląg ‘Ribald man with a cranky look’ without a clear definition.4 As Hans-Jürgen Bömelburg has noticed, the concept is broad enough to allow Polish authors to overuse it constantly.
    [Show full text]
  • Lajkonik of Tucson – a Piece of True Poland: Constructing Polish – American Identities in an Ethnically Heterogeneous Society
    LAJKONIK OF TUCSON – A PIECE OF TRUE POLAND: CONSTRUCTING POLISH – AMERICAN IDENTITIES IN AN ETHNICALLY HETEROGENEOUS SOCIETY __________________________________________________ A Dissertation Submitted to the Temple University Graduate Board ___________________________________________________ in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree DOCTOR OF PHILOSOPHY ___________________________________________________ by Monika Glowacka-Musial January 2010 ii © by Monika Glowacka-Musial May 2010 All Rights Reserved iii ABSTRACT Lajkonik of Tucson – a piece of true Poland: Constructing Polish-American identities in an ethnically heterogeneous society Monika Glowacka-Musial Doctor of Philosophy Temple University, 2010 Dr. Paul Garrett Tucson, Arizona is a site of a lively Polish-American community. Initially associated with a political organization (“Solidarity Tucson”), which actively supported the Solidarity Movement throughout the 1980s, the Polish diaspora has gradually transformed into an ethnic community very much focused on maintaining its distinctive heritage. Recent formation of the Polish folkloric dance group Lajkonik was directly stimulated by the local multicultural establishment, which promotes ethnic diversity in the Old Pueblo. Having become an integral part of the Southwestern society, Lajkonik has developed a collection of identity practices, which despite diverse influences continues to reproduce Polish cultural traits. In my ethnographic account, I examine ways, by which members of the Lajkonik group construct their diasporic identities. First, I focus on the core activities of the group, which include the practice of Polish traditions, learning folk dances and songs in a wide cultural context, and negotiating the speaking of Polish. Additional analyses, based on video recordings, of Polish classes and dance rehearsals, which show the actual mechanics of the production processes, as well as the narratives of the teacher and parent of performers, further support the account of the ethnographer.
    [Show full text]
  • Folk Dress As a Cultural Phenomenon
    Atlas of Polish Folk Costume Special Issue FOLK DRESS AS A CULTURAL PHENOMENON Scientific editors ANNA WERONIKA BRZEZIŃSKA MARIOLA TYMOCHOWICZ POLISH ETHNOLOGICAL SOCIETY Wrocław 2013 ATLAS OF POLISH FOLK COSTUME published by the Polish Ethnological Society, ul. Fryderyka Joliot-Curie 12, 50-383 Wrocław, phone +48 375 75 83, phone/fax +48 71 375 75 84, e-mail: [email protected], www.ptl.info.pl Editor-in-chief: Anna Weronika Brzezińska Deputy editor: Justyna Słomska-Nowak Secretary editor: Mariola Tymochowicz Translators: Anna Jelec Anna Broniarek Agnieszka Marciniak Aleksandra Iwasiewicz Scientific supervision in Polish: Anna Weronika Brzezińska Mariola Tymochowicz Scientific supervision in English: Anna Weronika Brzezińska Kinga Czerwińska Reviewers: Irena Bukowska-Floreńska Katarzyna Marciniak Publishing editor: Justyna Słomska-Nowak Graphic design and typesetting: Katarzyna Tużylak Cover graphics: Julia Anastazja Sienkiewicz-Wilowska Translation of the book into English financed by the Ministry of Science and Higher Education © Copyright by Polskie Towarzystwo Ludoznawcze and Renata Bartnik, Anna Weronika Brzezińska, Hubert Czachowski, Kin- ga Czerwińska, Anna Czyżewska, Jolanta Dragan, Sylwia Geelhaar, Hanna Golla, Barbara Hołub, Katarzyna Ignas, Małgorzata Imiołek, Izabela Jasińska, Janusz Kamocki, Tymoteusz Krol, Małgorzata Kunecka, Małgorzata Kurtyka, Magdalena Kwiecińska, Agnieszka Ławicka, Joanna Minksztym, Alicja Mironiuk-Nikolska, Aleksandra Paprot, Elżbieta Piskorz-Branekova, Ludmiła Ponomar, Justyna Słomska-Nowak, Stanisława
    [Show full text]
  • Jane Porter's Thaddeus of Warsaw As Evidence of Polish–British
    Maciej Laskowski Jane Porter’s Thaddeus of Warsaw as evidence of Polish-British relationships Praca doktorska napisana w Instytucie Filologii Angielskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza pod kierunkiem prof. dr hab. Wojciecha Lipońskiego Poznań, 2012 OŚWIADCZENIE Ja, niżej podpisany Maciej Laskowski oświadczam, że przedkładaną pracę doktorską pt. „Jane Porter’s Thaddeus of Warsaw as evidence of Polish-British relation- ships” napisałem samodzielnie. Oznacza to, że przy pisaniu pracy, poza niezbędnymi konsultacjami, nie korzy- stałem z pomocy innych osób, a w szczególności nie zlecałem opracowania roz- prawy lub jej istotnych części innym osobom, ani nie odpisywałem tej rozprawy lub jej istotnych części od innych osób. Jednocześnie przyjmuję do wiadomości, że gdyby powyższe oświadczenie oka- zało się nieprawdziwe, decyzja o wydaniu mi dyplomu zostanie cofnięta. (miejscowość, data) (czytelny podpis) 2 Table of contents TABLE OF CONTENTS……………………………………………………………....3 LIST OF ABBREVIATIONS ........................................................................................ 5 INTRODUCTION .......................................................................................................... 6 CHAPTER 1: "SHE HAS NOT LIVED IN VAIN": BIOGRAPHY OF JANE PORTER ........................................................................................................................ 20 1.1. JANE PORTER AND HER FAMILY ............................................................................ 20 1.2. JANE PORTER AND HER WORKS ............................................................................
    [Show full text]
  • Understanding Belarus: Belarusian Identity
    EUROPE-ASIA STUDIES, Vol. 55, No. 8, December 2003, 1241–1272 Understanding Belarus: Belarusian Identity GRIGORY IOFFE IN THE FIRST OF THIS THREE-PART SERIES of articles the linguistic situation in Belarus was analysed. The research questions that inform this second article are: 1) What kind of ethnic identity evolved in Belarus that makes most Belarusians insensitive to ‘their own’ national symbols and attached to those embodying their kinship with neighbouring countries? 2) What is the status of the Belarusian national movement when viewed through the prism of the most reputable theories of ethnic nationalism? My attempt to respond to these questions stems from my field observations and familiarity with scholarly studies and other material. Anthony David Smith’s classic volume on ethnic origins of nations and Miroslav Hroch’s perceptive book on national movements in Europe’s ‘small nations’ are of special importance. A quintessential piece on Belarusian identity is Yanka Kupala’s play ‘Tuteishiya’; written in 1922 and published in 1924, it was banned by the Soviet authorities primarily because Russian expansionism in regard to Belarus was painted by Kupala as a mirror image of Polish expansionism. The play is every bit as topical today as in the 1920s. Language and identity When asked whether the oblivion of the Belarusian language would lead to the erosion of Belarusian identity, 23.3% of the school teachers covered in my May 2002 pilot survey1 said yes, 15% chose the rather yes than no option, 30% subscribed to rather no than yes, 20% said no and 11.7% had no opinion.
    [Show full text]