Folk Dress As a Cultural Phenomenon

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Folk Dress As a Cultural Phenomenon Atlas of Polish Folk Costume Special Issue FOLK DRESS AS A CULTURAL PHENOMENON Scientific editors ANNA WERONIKA BRZEZIŃSKA MARIOLA TYMOCHOWICZ POLISH ETHNOLOGICAL SOCIETY Wrocław 2013 ATLAS OF POLISH FOLK COSTUME published by the Polish Ethnological Society, ul. Fryderyka Joliot-Curie 12, 50-383 Wrocław, phone +48 375 75 83, phone/fax +48 71 375 75 84, e-mail: [email protected], www.ptl.info.pl Editor-in-chief: Anna Weronika Brzezińska Deputy editor: Justyna Słomska-Nowak Secretary editor: Mariola Tymochowicz Translators: Anna Jelec Anna Broniarek Agnieszka Marciniak Aleksandra Iwasiewicz Scientific supervision in Polish: Anna Weronika Brzezińska Mariola Tymochowicz Scientific supervision in English: Anna Weronika Brzezińska Kinga Czerwińska Reviewers: Irena Bukowska-Floreńska Katarzyna Marciniak Publishing editor: Justyna Słomska-Nowak Graphic design and typesetting: Katarzyna Tużylak Cover graphics: Julia Anastazja Sienkiewicz-Wilowska Translation of the book into English financed by the Ministry of Science and Higher Education © Copyright by Polskie Towarzystwo Ludoznawcze and Renata Bartnik, Anna Weronika Brzezińska, Hubert Czachowski, Kin- ga Czerwińska, Anna Czyżewska, Jolanta Dragan, Sylwia Geelhaar, Hanna Golla, Barbara Hołub, Katarzyna Ignas, Małgorzata Imiołek, Izabela Jasińska, Janusz Kamocki, Tymoteusz Krol, Małgorzata Kunecka, Małgorzata Kurtyka, Magdalena Kwiecińska, Agnieszka Ławicka, Joanna Minksztym, Alicja Mironiuk-Nikolska, Aleksandra Paprot, Elżbieta Piskorz-Branekova, Ludmiła Ponomar, Justyna Słomska-Nowak, Stanisława Trebunia--Staszel, Mariola Tymochowicz Published as part of the grant project The Atlas of Polish Folk Costume: a continuation of the publishing work, field research and source queries, as well as digitalisation of sources and sharing the information on the Internet, No. 11H 12 0261 81, financed from the resources of the National Humanities Development Programme ISBN 978-83-87266-64-6 Introduction – contemporary research problems regarding traditional dress 5 Hubert Czachowski, Justyna Słomska-Nowak Traditional costumes from another perspective… Between the aesthetic and philosophical dimensions of rustic clothing 9 Anna Weronika Brzezińska Traditional dress - from the biography of an object to the identity of the subject 15 Barbara Hołub Female headgear as a type of sign 25 Małgorzata Imiołek Objectives, functions and new research aspects of contemporary studies on traditional folk costumes (based on the paper „Folk costumes of Kielecczyzna”) 35 Alicja Mironiuk-Nikolska „Colourful hosts of reapers” - Can photographs from the first presidential harvest home elebrations in Spała in 1927 serve as material for research on traditional costume ? 45 Ludmiła Ponomar Linguistic and ethnographic research on the traditional costume of the Polesie region 51 Joanna Minksztym What has been ignored… Directions of development of the traditional fabric and costume collections; on the basis of the collection of the Ethnographic Museum in Poznań 59 Sylwia Geelhaar Reconstructing the traditional dress of Dolne Powiśle (Lower Vistula region) 69 Aleksandra Paprot Can the folk dress of Żuławy be considered traditional? 79 Janusz Kamocki Costumes of Hungarian Poles from Spisz 89 Izabela Jasińska Costumes of the participants in Harvest Home processions in villages and towns of the Opolszczyzna region (2005-2012) 91 Małgorzata Kurtyka Reconstructing the traditional dress of Zagłębie 97 Hanna Golla Traditional costume of Dolny Śląsk (Lower Silesia). Tradition vs modernity 103 Tymoteusz Król Traditional dress or folk band stage costume? Wilamowice traditional dress in contemporary times 111 Stanisława Trebunia-Staszel The chic ladies of Podhale and local fashion designers 119 Kinga Czerwińska Traditional costumes of Śląsk Cieszyński (Cieszyn Silesia): traditions, metamorphoses, perspectives 131 Magdalena Kwiecińska Cracow traditional dress in urban spaces 143 Elżbieta Piskorz-Branekova Terminology issues around the traditional costumes from the area of Hrubieszów and Tomaszów Lubelski 151 Agnieszka Ławicka The beauty is in the details. Decorative elements in the folk dress of Lubelszczyzna 161 Renata Bartnik Folk dress of Powiśle Lubelskie and its representations in Polish graphics and painting 167 Mariola Tymochowicz A typology of traditional dress varieties from the lubelskie voivodship 181 Katarzyna Ignas The Przeworsk traditional costume in the folk costume exhibition in the Przeworsk Museum vs. „Przeworsk dress” as a stage costume used by local folk performers 191 Jolanta Dragan Linen cloth in some contexts of traditional Polish culture 207 Anna Czyżewska, Małgorzata Kunecka The „Polish Folk Costumes on the Internet” Project - a classic ethnographic subject seen from a new perspective 217 References 223 Summary (Marta Świtała) 245 Zusammenfassungen (Sylwia Geelhaar, Tim Geelhaar) 252 Резюме (Julia Prakofewa) 260 Introduction – contemporary research problems regarding traditional dress white russet coat with a straight or rolled collar constitutes the male dress; decorations and lapels are red, crimson or light blue. They are fastened with a belt of the same shade. (…) Boots are worn high. They wear shearling caps or straw hats, or black hats „ that are quite tall although with a narrow brim. The ladies of Sandomierz wear almost the sameA fashions as women in Cracow. If they wear fewer strings of beads it is only so that they can use more beads of different colours. The ruffs they add to their collars reach their shoulders”1. The description of traditional dress quoted above comes from the „Przyjaciel ludu” magazine published in Leszno in 1846. This is how traditional dress worn by the inhabitants of the sandomierskie region had been described. Such descriptions were typical of mid-19th century ethnic studies, because their aim was to record the 5 functioning aspects of folk culture. But can we say that contemporary ethnological descriptions differ substantially from their above-mentioned counterparts? The way in which different phenomena are re- corded, analysed and interpreted had certainly changed. The description of the dress itself often serves as an introduction to a detailed analysis of the manufacturing and ornamentation processes. It may be a commentary on aesthetics and the fleeting nature of fashion, or an observation on the way popular and mass culture influence the functions of traditional dress. Krystyna Hermanowicz-Nowak distinguishes three periods in the history of interest in rural dress: (1) prior to the First World War, when the researchers „charmed by how beautiful was the work of the people set out to (…) study and describe folk dress as a whole, and its respective elements”2; (2) the in- terwar period, during which many works had been written on the topic, mostly about areas in the East and North; (3) after the Second World War, when in 1949 the Polish Ethnological Society was inspired by Dr. Józef Grajek to publish the Atlas of Polish Folk Costume3. The first issue of this series, titled „Strój górali szczawnickich” (“Traditional dress of the Szczawnica highlanders”) was devoted to the dress of the highlanders form the vicinity of Szczawnica. It was published in 1949. The author was Roman Reinfuss, one of the series’ originators. The release of this issue marked the beginning of a project that lasts to this day. The aim of the project is to publish a series of monographs describing folk dress from a variety of regions of the country4, bearing in mind that their function has changed throughout the years. The final 1 O. Kolberg, Radomskie, part I, Dzieła wszystkie vol. 20, Cracow: Polskie Towarzystwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1964, pp. 50. 2 K. Hermanowicz-Nowak, Stan badań nad strojem ludowym w Polsce (próba oceny dotychczasowych osiągnięć) [The state of the research on traditional dress in Poland: an attempt to assess current achievements], „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, No 1: 1977, pp. 3. 3 Ibid. 4 See: Gajek J., Metodyka monograficznego opracowywania strojów ludowych [The methodology of monographic studies on folk dress], „Lud” vol.41: 1954, pp. 797-805; Reinfuss R., Instrukcja w sprawie materiału ilustracyjnego do Atlasu Polskich Strojów Ludowych [Instructions for illustrations to the Atlas of Polish Folk Dress], „Lud” vol. 41: 1954, pp. 806-807. Some sources for research devoted to dress can be found in the archives of the Polish Ethnographic Atlas in Cieszyn. They are reviewed in: Brzezińska A. W., Słomska J., Odzież ludowa na pograniczu polsko-słowackim w świetle badań atlasowych – wybrane elementy [Remarks on folk dress in the Polish-Slovak borderlands in light of atlas studies], in: R. Stolićna, A. Pieńczak, Z. Kłodnicki (eds.), Polska-Słowacja. Pogranicze kulturowe i etniczne [Poland-Slovakia. Ethnic and cultural borderland], series: Archiwum Etnograficzne vol. 49, Wrocław-Cieszyn: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego 2009, pp. 93-116. 38th issue was published in 2008. Its author was Barbara Bazielich5 who had been the series’ editor for many years. Multiple researchers have studied issues related to folk dress over the course of several do- zen years during which issues of the Atlas were published. The 1950s were the golden age of folk dress. 22 monographs were published in that period (see Figure 1). Afterwards, it was not infrequent to have gaps of several years between the monographs that were published. This was due to a lack of financial resources what would cover the cost of print, and reimburse the authors for the cost of gathering data.
Recommended publications
  • Dress and Cultural Difference in Early Modern Europe European History Yearbook Jahrbuch Für Europäische Geschichte
    Dress and Cultural Difference in Early Modern Europe European History Yearbook Jahrbuch für Europäische Geschichte Edited by Johannes Paulmann in cooperation with Markus Friedrich and Nick Stargardt Volume 20 Dress and Cultural Difference in Early Modern Europe Edited by Cornelia Aust, Denise Klein, and Thomas Weller Edited at Leibniz-Institut für Europäische Geschichte by Johannes Paulmann in cooperation with Markus Friedrich and Nick Stargardt Founding Editor: Heinz Duchhardt ISBN 978-3-11-063204-0 e-ISBN (PDF) 978-3-11-063594-2 e-ISBN (EPUB) 978-3-11-063238-5 ISSN 1616-6485 This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 04. International License. For details go to http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/. Library of Congress Control Number:2019944682 Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data are available on the Internet at http://dnb.dnb.de. © 2019 Walter de Gruyter GmbH, Berlin/Boston The book is published in open access at www.degruyter.com. Typesetting: Integra Software Services Pvt. Ltd. Printing and Binding: CPI books GmbH, Leck Cover image: Eustaţie Altini: Portrait of a woman, 1813–1815 © National Museum of Art, Bucharest www.degruyter.com Contents Cornelia Aust, Denise Klein, and Thomas Weller Introduction 1 Gabriel Guarino “The Antipathy between French and Spaniards”: Dress, Gender, and Identity in the Court Society of Early Modern
    [Show full text]
  • Geschichte Des Deutsch-Slawischen Sprachkontaktes Im Teschener Schlesien
    Forschungen zur deutschen Sprache in Mittel-, Ost- und Südosteuropa FzDiMOS Herausgegeben von Boris Blahak, Koloman Brenner, Ioan Lăzărescu, Jörg Meier und Hermann Scheuringer Band 7 Gedruckt mit fnanzieller Unterstützung der Philologischen Fakultät der Jagiellonen- Universität Rezensenten: Prof. Dr. Tilman Berger Prof. Dr. Ingrid Hudabiunigg Geschichte des deutsch-slawischen Sprachkontaktes im Teschener Schlesien Bibliografsche Information der Deutschen Nationalbibliothek Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet diese Publikation in der Deutschen Nationalbibliografe. Detaillierte bibliografsche Daten sind im Internet unter http://dnb.dnb.de abrufbar. ISBN 978-3-88246-398-9 DOI 10.5283/epub.37746 © 2018 beim Autor des Werkes Umschlaggestaltung: Bernadette Weber / Johann Wellner Publiziert über die Open Access Schriftenreihe der Universitätbiblio- thek Regensburg Inhaltsverzeichnis Erster Teil: Geschichte des Sprachkontaktes ...................................................................................... 9 1. Einführung – Gründe der Sprachkontaktforschung ......................................................................... 9 1.1 Periodisierung der Geschichte des Sprachkontakts, der zeitliche Rahmen ............................. 11 1.2 Geographische Einschränkung der Forschung, der lokale Rahmen ........................................ 19 1.3 Quellenlage, Forschungsstand und Ziel dieser Arbeit ............................................................. 20 2. Zum Wesen des Sprachkontakts ...................................................................................................
    [Show full text]
  • Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych W Pszczynie Vii
    MATERIAŁY MUZEUM WNĘTRZ ZABYTKOWYCH W PSZCZYNIE VII Tom dedykowany _ _ _ • Prof. Zdzisławowi Zygulskiemu jun. MATERIAŁY MUZEUM WNĘTRZ ZABYTKOWYCH W PSZCZYNIE VII PSZCZYNA 1992 Redakcja: Janusz Ziembiński Projekt okładki: Jan Kruczek Fotografie do rycin wykonali Autorzy lub pochodzą, z archiwów muzealnych pracowni foto­ graficznych Na okładce: Jan Piotr Norblin (1745— 1830), Widok świątyni Sybilli w Puławach. Fragment, zbiory Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie, nr inw. MNK 11-3311 ISSN 0209-3162 Wydawnictwo Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie Ark. wyd. 22,0, ark. druk. 21,25 Druk wykonał Ośrodek Wydawniczy „Augustana” w Bielsku-Białej KSIĘGA PAMIĄTKOWA PROF. DR HAB. ZDZISŁAWA ŻYGULSKIEGO JUN. Janusz Ziembiński, W stęp .................................................................................................................. 9 Zdzisław Żygulski jun., Spotkania na ścieżkach nauki (noty autobiograficzne) .... 11 Jerzy Banach, Order Złotego Runa na widoku Krakowa z pierwszych lat siedemnastego w ie k u ...................................................................................................................................................... 42 Lionello Giorgio Boccia, Tra Firenze, Bisanzio, e di altre c o s e .......................................... 53 Juliusz A. Chrościcki, Islam w nowożytnych ulotkach (informacja i środki propagandy) 64 Tadeusz Chrzanowski, Refleksje nad zbiorami parafialnymi.................................................... 88 Aleksander Czerwiński, W zbrojowni Zakonu Maltańskiego. Polscy muzeolodzy
    [Show full text]
  • Obszar Parafii Jako Czynnik Źródłotwórczy Rejestracji Metrykalnej W Dekanacie Kazimierz Na Przełomie XVIII I XIX Wieku
    „Przeszłość Demograficzna Polski” 38, 2016, nr 2 DOI: 10.18276/pdp.2016.2.38-02 Piotr Rachwał, Bogumił Szady Lublin Obszar parafii jako czynnik źródłotwórczy rejestracji metrykalnej w dekanacie Kazimierz na przełomie XVIII i XIX wieku Wprowadzenie Warunkiem sine qua non poznania procesów demograficznych zachodzących w przeszłości jest oparcie badań na kompletnej podstawie źródłowej. W przypad- ku rejestracji metrykalnej kompletność należy rozumieć nie tyle jako ciągłość zachowanych materiałów źródłowych, ale jako wierne odtwarzanie procesu dzie- jowego. Innymi słowy, istotne jest, aby liczba zdarzeń zapisanych w księgach me- trykalnych była zgodna z liczbą faktycznie zaistniałych1. Literatura przedmiotu wskazuje na kilka zasadniczych czynników, które mogą wpływać na wspomnia- ną wiarygodność. Ważną rolę odgrywało duchowieństwo odpowiedzialne za pro- wadzenie statystyki parafialnej. Wszelkie problemy zdrowotne księży, wyjazdy, zdarzenia losowe, lub po prostu zaniedbywanie swoich obowiązków odbijały się na rejestracji metrykalnej. Negatywny wpływ wyżej wymienionych elementów nasilał się, gdy obsada parafii była jednoosobowa. Z drugiej strony równie istotna była postawa samych wiernych. Nie zawsze stosowali się oni do nakazów Ko- ścioła względem praktyk religijnych, a brak jednolitych uregulowań w kwestii 1 W odniesieniu do specyfiki omawianego źródła pojawia się odrębny problem, tj. fakt, iż liczby odnotowanych chrztów, pogrzebów (rzadziej ślubów), nie można w 100% utożsamiać z licz- bą urodzeń i zgonów. Zob. Irena Gieysztorowa, „Niebezpieczeństwa metodyczne polskich ba- dań metrykalnych XVII–XVIII wieku”, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej (dalej: KHKM), 19 (1971): 561. 36 Piotr Rachwał, Bogumił Szady opłat iura stolae mógł przyczyniać się do łamania przymusu osobowego parafii2. Na wiarygodność danych o ruchu naturalnym, obok czynnika ludzkiego, mo- gły mieć wpływ także czynniki geograficzne, w tym przede wszystkim rozmiar i ukształtowanie terytorialne parafii3.
    [Show full text]
  • Eighth United Nations Conference on the Standardization of Geographical Names Berlin, 27 August-5 September 2002 Item 10 of the Provisional Agenda"
    a E/CONF..94/HNF.82 29 August 2002 Original: English Eighth United Nations Conference on the Standardization of Geographical Names Berlin, 27 August-5 September 2002 Item 10 of the provisional agenda" EXONYMS Italian Main Exonyms of European Geographical Elements (Submitted by Italy) *E/CONF.94/1 8th UNITED NATION CONFERENCE ON THE STANDARDIZATION OF GEOGRAPHICAL NAMES Berlin, 26/08/02 - 05/09/02 Item 12 of the provisional agenda SANDRO TONIOLO ITALIAN MAIN EXONYMS OF EUROPEAN GEOGRAPHICAL ELEMENTS Report of Italy Submitted by Giovanni ORRU it a I ia 1-1 o 2 rincipaii esonimi italiani di elernersti geografici eurspei Scritto da Sandro Toniolo pubblicato su <<CUniverso)>(ISSN: 0042-0409) anno LXXXi (2001) n. 2 II problema degli esonimi 1! quanto mai complesso: infatti se ne discute da oltre tre decenni nel Gruppo di esperti delle Nazioni Unite sulla riormalizzazione dei nomi geogra- fici. II Gruppo di esperti si e espresso fin dall'inizio - e continua nella sua lodevole posizio- ne - in favore di una progressiva eliminazione degli esonimi, che dovrebbero essere sosti- tuiti dai rispettivi endonimi. iVla tale raccomandazione, certamente valida per molti aspet- ti, incontra due difficolta: a) I'uso stabilizzato da secoli nelle varie lingue di esonimi ormai insostituibili (pensiamo per noi italiani ai termini Parigi, Svizzera, Tamigi, che non potranno essere facilmente sosti- tuiti nell'uso comune dagli endonimi corrispondenti Paris, die Schweiz, Thames); b) la scarsa conoscenza della pronuncia della lingua in cui Sono scritti quegli endoni- mi che vorremmo adottare al posto degli esonimi italiani, con iI rischio di rendere quei toponimi del tutto irriconoscibili (pensiamo solo agli endonimi Szczecin e Aachen, che stanno rispettivamente per Stettino e Aquisgrana).
    [Show full text]
  • East Prussian Marpingen? Marian Apparitions in Comparison
    ZGAE 59 (2015) ARTICELS Swetlana Fink, Dietrichswalde: East Prussian Marpingen? Marian Apparitions in Comparison Just as Marpingen was called the ”German Lourdes” by contemporaries so was Dietrichswalde called the “East Prussian Marpingen”. Since the appearance of the Virgin Mary in Lourdes in 1858 dozens of Marian apparitions throughout Europe have been reported. Against this background, the article compares the two pilgrimages in the western and eastern border territories of Prussia. Methodologically, the treatise refrains from theological argumentation. It is rather committed to studies of social and cultural history with their socio-historic analytical categories like power, class, status, gender. The apparitions in Dietrichswalde are typologically similar to other Marian apparitions in Central Europe in the 19th century. Yet, the differences and specific qualities must not be overlooked. The visionaries of Dietrichswalde belonged to a minority speaking a Polish dialect in Southern Warmia. They were strongly influenced by Polish national piety. During the “Kulturkampf” (culture struggle, culture clash) the Warmian Poles were challenged by the Prussian government to defend their claim on language. Prussian authorities had dissolved Lonk Monastery in West Prussia of former Prussia belonging to a royal Polish part of the country. The visionaries hoped for a restoration of the monastery by the Virgin Mary. Into the present, especially since the time of the Polish millennium in 1966 and after the approbation of the apparitions by the Polish church in 1977, the sanctuary of Dietrichswalde remained an often visited destination of pilgrimage. It had a similar political function for the German church when, in the thirties, Bishop Maximilian Kaller made it a centre of religious demonstrations of Germans and Poles against the oppression by Nazism.
    [Show full text]
  • Oto Opoka, a Na Niej Zbudowano - Kazimierz Dolny
    GÓRNICTWO ODKRYWKOWE nr 1/2020 OTO OPOKA, A NA NIEJ ZBUDOWANO - KAZIMIERZ DOLNY HERE IS THE OPOKA ROCK - AND KAZIMIERZ DOLNY WAS BUILT ON IT Bogusław Bąk, Barbara Radwanek-Bąk - Państwowy Instytut Geologiczny-PIB Opoki i gezy są jednymi z charakterystycznych kopalin skalnych regionu lubelskiego. Skały te od dawna użytkowano tu, a także w regionie świętokrzyskim i łódzkim, w lokalnym budownictwie. Obecnie są one zapomniane, a ich znaczenie jest mar- ginalne. Liczne badania i praktyka, potwierdzają również przydatność obu kopalin jako surowca do produkcji cementu, w tym gatunków specjalnych. Po wojnie wykorzystywano opoki na znaczną skalę do regulacji Wisły, ale ich znaczenie jako kamieni budowlanych niemal zanikło. Niektóre opuszczone kamieniołomy opok i gez przekształcono w cenne geostanowiska. Takie obiekty dawnego, historycznego już dziś górnictwa skalnego można podziwiać zwłaszcza w Kazimierzu Dolnym i jego okoli- cach. Przypominają one o wielowiekowych tradycjach wykorzystania tych specyficznych kopalin oraz stanowią istotny element dokumentujący georóżnorodność regionu. W okolicach Kazimierza Dolnego, który leży w obrębie tzw. Małopolskiego przełomu Wisły znajdują się jeszcze inne interesujące obiekty geoturystyczne (zwłaszcza geomorfologiczne), a wśród nich wysokie skarpy doliny Wisły, piaszczyste łachy tworzące malownicze wyspy na rzece oraz dobrze wykształcone i zachowane wąwozy lessowe. Innym przejawem bogatej georóżnorodności tych okolic jest obecność wód mineralnych i zmineralizowanych, które wydobywa się w Nałęczowie zarówno dla celów leczniczych uzdrowiska, jak i do produkcji znanej wody „Nałęczowianka”. Słowa kluczowe: opoki, gezy, kamienie budowlane, górnictwo skalne, geostanowiska Opoka and gaize are one of the characteristic rocks in the Lublin region. These rocks have long been used here, as well as in the Świętokrzyskie and Łódź regions, in local construction.
    [Show full text]
  • Studia Z Dziejów Kultury Piœmienniczej Na Śląsku
    Studia z dziejów kultury pimienniczej na Śląsku Cieszyńskim Studia z dziejów kultury pimienniczej na Śląsku Cieszyńskim Spis treci 5 Słowo od wydawcy (Krzysztof Szelong) Studia z dziejów kultury pimienniczej 12 Radim Jež: Korespondence posledních těšínských Piastovců (1524–1653) na Śląsku z archivních fondů České republiky a města Cieszyn Cieszyńskim (Úvod do problematiky, stav poznání a možnosti využití) 12 Úvod (poznámky ke stavu zpracování korespondence) 20 Nástin vývoje kanceláře posledních těšínských Piastovců 20 Organizační struktura a náplň práce v kanceláři 33 Pracovníci kanceláře a poslové (přehled) 36 Diplomatický rozbor korespondence 36 Vnější popis a vývoj podoby listů 42 Formulář listů 55 Deponování listů, obsahová analýza, možnosti využití 55 AP Katowice, oddział w Cieszynie 61 Książnica Cieszyńska w Cieszynie 63 Národní archiv v Praze 68 Moravský zemský archiv v Brně 70 Zemský archiv v Opavě 72 Zemský archiv v Opavě, pobočka v Olomouci 74 Státní oblastní archiv v Litoměřicích, pobočka v Žitenicích 81 Státní oblastní archiv v Třeboni 82 Státní oblastní archiv v Třeboni, pobočka v Jindřichově Hradci 83 Státní okresní archiv Karviná 83 Závěr 84 Přílohy 84 Soupis přijaté a odeslané korespondence těšínských Piastovců z let 1507–1625 113 Ukázky listů 124 Ediční zpracování ukázek listů 129 Resumé 132 Matyáš Franciszek Bajger: Knihy kostela frýdeckého. Geneze knižních sbírek a knižní kultura dnešní římskokatolické farnosti ve Frýdku 198 Resumé 201 Renata Czyż: Polonica z biblioteki przy ewangelickiej szkole elementarnej w Wile (1859–1876) 203 Ewangelicka szkoła ludowa w Wile 205 Biblioteka ewangelickiej szkoły w Wile 208 Wilańskie polonica 209 Podręczniki szkolne i literatura pedagogiczna 217 Literatura dziecięca i młodzieżowa 220 Literatura religijna 230 Literatura fachowa 234 Literatura popularno-ludowa 239 Literatura piękna 259 Silesiaca 262 Czasopisma 269 Pochodzenie poloniców 275 Losy wilańskich poloniców 279 Resumé 281 Autorzy Wydawca Studia z dziejów kultury pimienniczej na Śląsku Cieszyńskim Książnica Cieszyńska ul.
    [Show full text]
  • CHARAKTERYSTYKA JCWP Kategoria JCWP JCW Rzeczna Nazwa JCWP Brynica Od Zb
    CHARAKTERYSTYKA JCWP Kategoria JCWP JCW rzeczna Nazwa JCWP Brynica od zb. Kozłowa Góra do ujścia Kod JCWP RW2000921269 Typ JCWP 9 Długośd JCWP [km] 28,02 Powierzchnia zlewni JCWP [km2] 93,21 Obszar dorzecza obszar dorzecza Wisły Region wodny region wodny Małej Wisły Zlewnia bilansowa Przemsza RZGW GL RDOŚ RDOŚ w Katowicach WZMIUW Śląski Zarząd Melioracji i Urządzeo Wodnych w Katowicach Województwo 24 (ŚLĄSKIE) Powiat 2401 (będzioski), 2462 (Bytom), 2469 (Katowice), 2470 (Mysłowice), 2471 (Piekary Śląskie), 2474 (Siemianowice Śląskie), 2475 (Sosnowiec) Gmina 240101_1 (Będzin), 240102_1 (Czeladź), 240103_1 (Wojkowice), 240104_2 (Bobrowniki), 240106_2 (Psary), 246201_1 (Bytom), 246901_1 (Katowice), 247001_1 (Mysłowice), 247101_1 (Piekary Śląskie), 247401_1 (Siemianowice Śląskie), 247501_1 (Sosnowiec) Inne informacje/dane dotyczące JCWP Warunki referencyjne Fitoplankton (wskaźnik fitoplanktonowy IFPL) Fitobentos (Multimetryczny Indeks Okrzemkowy IO) Makrofity (Makrofitowy indeks rzeczny MIR) Makrobezkręgowce bentosowe 0.931 Ichtiofauna Status JCWP Podsumowanie informacji w zakresie wstępnego/ostatecznego wyznaczenia Wstępne wyznaczenie Ostateczne wyznaczenie statusu Status SZCW SZCW Powiązanie JCWP z JCWPd (w rozumieniu ekosystemu zależnego od wód podziemnych) Kody powiązanych JCWPd PLGW2000111 Ocena stanu JCWP Czy JCWP jest monitorowana? M Kod i nazwa podobnej monitorowanej JCWP RW20009213749 (Prądnik od Garliczki (bez Garliczki) do ujścia) Ocena stanu za Stan/potencjał SŁABY lata 2010 - 2012 ekologiczny Wskaźniki Fitobentos, Zawiesina ogólna, BZT5, Przewodnośd, Siarczany, determinujące stan Chlorki, Twardośd ogólna, Azot amonowy, Azot Kjeldahla, Fosfor ogólny Stan chemiczny DOBRY Wskaźniki determinujące stan Stan (ogólny) ZŁY Presje antropogeniczne na stan wód Rodzaj użytkowania części wód rolno-zantropogenizowana Presje/oddziaływania i zagrożenia gospodarka komunalna, przemysł antropogeniczne Ocena ryzyka nieosiągnięcia celu zagrożona środowiskowego Obszary chronione wymienione w zał. IV RDW Obszary wyznaczone na mocy art.
    [Show full text]
  • Univerzita Hradec Králové Filozofická Fakulta Diplomová
    Univerzita Hradec Králové Filozofická fakulta Diplomová práce 2016 Bc. Dominika Janáková Univerzita Hradec Králové Filozofická fakulta Katedra pomocných věd historických a archivnictví Plebiscitní úřady na Těšínsku, Oravě a Spiši v letech 1918-1920 Diplomová práce Autor: Dominika Janáková Studijní program: B 7105 Historické vědy Studijní obor: Archivnictví Forma studia: prezenční Vedoucí práce: doc. Mgr. Petr Grulich, PhD. Hradec Králové, 2016 Prohlášení Prohlašuji, že jsem tuto diplomovou práci vypracovala (pod vedením vedoucího diplomové práce doc. Mgr. Petra Grulicha, PhD.) samostatně a uvedla jsem všechny použité prameny a literaturu. V Hradci Králové, dne 5. 6. 2016 Anotace JANÁKOVÁ, DOMINIKA. Plebiscitní úřady na Těšínsku, Oravě a Spiši v letech 1918-1920. Hradec Králové : Filozofická fakulta, Univerzita Hradec Králové, 2016, 151 stran. Diplomová práce. Diplomová práce se zabývá československými úřady, které vznikly na území Těšínského Slezska, Oravy a Spiše po rozhodnutí Nejvyšší rady o vykonání plebiscitu. Československo i Polsko si od podzimu 1918 nárokovalo území Těšínska, Oravy a Spiše a spor obou států vyvrcholil v lednu 1919 tzv. sedmidenní válkou. Jelikož se Polsko s Československem nedokázaly přátelsky dohodnout, na sporném území měl proběhnout plebiscit – lid si měl sám zvolit, v jakém státě chce žít. Vládu nad plebiscitním územím 3. února 1920 převzala Mezinárodní komise složená ze zástupců dohodových mocností, která správně rozdělila Těšínsko na západní a východní prefekturu. Západní prefektura, v jejímž čele stanul prefekt, který přímo podléhal Mezinárodní komisi, spadala pod československou správu. Při Mezinárodní komisi vznikl Úřad delegáta republiky československé. Československá delegace úzce spolupracovala s komisí na přípravě plebiscitu a správě území. V květnu 1920 byla ustanovena Mezinárodní subkomise pro Oravu a Spiš a pro spolupráci s ní vznikl samostatný Úřad subdelegáta.
    [Show full text]
  • Documenta Polonica Ex Archivo Generali Hispaniae in Simancas
    DOCUMENTA POLONICA EX ARCHIVO GENERALI HISPANIAE IN SIMANCAS Nova series Volumen I POLISH ACADEMY OF ARTS AND SCIENCES DOCUMENTA POLONICA EX ARCHIVO GENERALI HISPANIAE IN SIMANCAS Nova series Volumen I Edited by Ryszard Skowron in collaboration with Miguel Conde Pazos, Paweł Duda, Enrique Corredera Nilsson, Matylda Urjasz-Raczko Cracow 2015 Research financed by the Minister for Science and Higher Education through the National Programme for the Development of Humanities in 2012-2015 Editor Ryszard Skowron English Translation Sabina Potaczek-Jasionowicz Proofreading of Spanish Texts Cristóbal Sánchez Martos Proofreading of Latin Texts Krzysztof Pawłowski Design & DTP Renata Tomków © Copyright by Polish Academy of Arts and Sciences (PAU) & Ryszard Skowron ISBN 978-83-7676-233-3 Printed and Bound by PASAŻ, ul. Rydlówka 24, Kraków Introduction Between 1963 and 1970, as part of its series Elementa ad Fontiun Editiones, the Polish Historical Institute in Rome issued Documenta polonica ex Archivo Generali Hispaniae in Simancas, seven volumes of documents pertinent to the history of Poland edited by Rev. Walerian Meysztowicz.1 The collections in Simancas are not only important for understanding Polish-Spanish relations, but also very effectively illustrate Poland’s foreign policy in the sixteenth and seventeenth centuries and the role the country played in the international arena. In this respect, the Spanish holdings are second only to the Vatican archives. In terms of the quality and quantity of information, not even the holdings of the Vienna archives illuminate Poland’s European politics on such a scale. Meysztowicz was well aware of this, opening his introduction (Introductio) to the first part of the publication with the sentence: “Res gestae Christianitatis sine Archivo Septimacensi cognosci vix possunt.”2 1 Elementa ad Fontium Editiones, vol.
    [Show full text]
  • Northern Serbia. Photo By: Dragiša Deljanin
    Male and Female folk dress, Srem region, Vojvodina, Northern Serbia Northern Serbia. Photo by: Dragiša Deljanin Central Serbia The Serb folk dress of Central Serbia are divided into two groups: the Dinaric and Morava styles Šumadija folk dress, Central Serbia Photo by: By Dragiša Deljanin Eastern Serbia The Serb folk dress of Eastern Serbia is part of the Morava style, but also take some small The costumes of Pirot are richly decorated, male costume influences from the Dinaric and Pannonian styles. As part of a cultural zone consists of natural-white zobun, black-red belt, black or red with Bulgaria and Romania, the attire has likeness to those in adjacent Bulgarian and Romanian provinces. Traditional shepherd attire, typical for this attire is woolen vests and trousers and subara on the head. Women wear white dresses capes (from sheep), walking sticks, etc. under black zobun, which has gold stripes on borders, decorated aprons and white kerchiefs around their heads. Serbian Dance group from Sombor, in East Serbian folk attire. Photo by: Orjen Photo by: Björn Láczay Southeastern Serbia The traditional urban dress of Vranje is a mix of local tradition and oriental influences. The male costume consists of dark trousers and gunj with red stripes at the end of its sleeves, red silk belt and the black shoes. Women wear black plush skirts, white blouses and highly decorated libada embroidered with gold srma, dimije (shalwar pants), pafta around waist and tepeluk on the head. Photo by: Petar Milošević Western Serbia The Serb folk dress of Western Serbia are part of the Dinaric style, but also take some small influences from the Adriatic, Morava, and Pannonian styles.
    [Show full text]