Schrijversprentenboek 30: in Indië Geweest Gratis Epub, Ebook
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
SCHRIJVERSPRENTENBOEK 30: IN INDIË GEWEEST GRATIS Auteur: Joop van den Berg Aantal pagina's: 130 pagina's Verschijningsdatum: none Uitgever: Singel Uitgevers||9789021480312 EAN: nl Taal: Link: Download hier A. Alberts & H.J. Friedericy, schrijvers Our information specialists are happy to help you find what you are looking for! Advanced search Search in the women's thesaurus. Beb Vuyk. Add to selection. Literature about. Publications of. Amsterdam, Den Haag. Utrecht, Hilversum, Het Damescompartiment online - biografie Haar Geschiedenis - biografie. Share this biography. Not what you were looking for? Onderwerp :. Tekst :. Hartelijke groet,. Inloggen koper. Log in als koper om boeken te kopen en toegang te krijgen tot uw geschiedenis Houd mij ingelogd! Wachtwoord vergeten. Log in als Verkoper om toegang te krijgen tot Mijn Boekwinkeltje. Houd mij ingelogd! Venster sluiten. In naam der liefde Schrijver: D. Van Der Hoop Filmprodukties. Een film van Barbara den Uyl, conditie: goed. In naam der wetenschap? Schrijver: Martijn Eickhoff. Debye en zijn carrière in nazi-Duitsland, conditie: goed. Lavaleije, M. In naam van God Schrijver: Karen Armstrong. Bezige Bij b. Gennep, Uitgeverij Van. In perfecte conditie Schrijver: Ellen Hoog. Farrar Straus Giroux. The History Press Ltd. The Life of Thomas Jefferson, conditie: redelijk. William Christenberry, Lynn Davis, In royal array Queen Wilhelmina Schrijver: auteur onbekend. Uitgeverij W Books B. Icon Books Ltd. Stedelijk Museum. In strijd met Spinoza Schrijver: J. Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen. Kerstnummer Grafisch Nederland , conditie: goed. In Stukken Schrijver: Ed Koning. Ed Koning. Overpeinzingen van een bijzonder incompleet locked-in syndroom, conditie: goed. MIT Press Ltd. Designing in a Complex World, conditie: goed. Canongate Books Ltd. A Sinful History of Forbidden Food, conditie: goed. In the footsteps of Anne Schrijver: auteur onbekend. Shanway Press. Stories of Republican Women Ex-Prisoners, conditie: goed. In the light of what we know Schrijver: Zia Haider Rahman. Picador UK. Positions in Contemporary Art Volume 3, conditie: goed. In the unlikely event Schrijver: Judy Blume. In the wake of the Liefde Schrijver: Var. De Bataafsche Leeuw. Maria Dermoût Querido's Uitgeverij bv , Singel, , ac Amsterdam. Friedericy 84 Joop van den Berg niet uit nostalgie Beb Vuyk korte bi bli ografische schetsen register. In Indië geweest: Maria Dermoût, H. Friedericy, Beb Vuyk meer over deze tekst. Selecteer waarin je wilt zoeken: Zoek alles Zoeken naar auteurs Zoeken naar titels Zoeken in teksten Zoek auteurs, titels en in teksten Zoek auteurs, titels en in teksten. Vorige Volgende. Conflicten met de koloniale overheersers, nationalistische bewegingen, de hardhandige breuk met het moederland - dat komt er allemaal niet aan te pas. Zij deed volgens Hella Haasse, die haar als erflater eerde, 'wat geen Nederlandse schrijver vóór of na haar in die mate heeft gedaan: als niet- Indonesische de stem van het land laten horen, het wezen van het volk, van verschillende culturen binnen dat volk verbeeld'. Toch een beetje als in exotische 'streekromans'? In een van z'n minder aardige ogenblikken onthulde Kousbroek dat Beb Vuyk zich in het openbaar altijd wel hoffelijk uitliet over Maria Dermoût, maar in werkelijkheid zo haar twijfels had: 'Wat haar tegen de haren instreek waren aanstellerij en gezwijmel met de mysterieuze Oosterse ziel, omdat dat kritiekloosheid aanmoedigt tegenover dingen die eigenlijk onaanvaardbaar zijn en er zo gemakkelijk een diepzinnig tintje mee kan worden gegeven aan allerlei oppervlakkigs. Die mening zal niet gedeeld worden door Kester Freriks - schrijver van een nawoord bij de nieuwe editie van het Verzameld werk, ook degene die in dat schrijversprentenboek uit Maria Dermoût voor zijn rekening nam, en ook nog auteur van een recente biografie, getiteld Geheim Indië. Voor hem was Dermoût met haar geboorteland verbonden 'juist door de geheimenissen ervan, de nog levende herinneringen in huizen van vroeger, de onzichtbare wereld achter de tastbare, de bezieling waarvan het oosterse denken is doortrokken' - kortom door wat Kousbroek misprijzend het door Nederlanders verzonnen 'oosterse Oosten' noemde. Het eigenaardige is intussen dat je van wazige geheimenissen en ontastbare bezielingen bij Dermoût zelf veel minder last hebt dan bij haar toegewijde exegeet. Zo exact en trefzeker als zij consequent haar woorden kiest - ook als er sprake is van 'mystieke' gebeurtenissen - zo zwemmerig schrijft Freriks: alsof hij soms alinea's lang op zoek moet naar die ene formulering, die zijns inziens recht doet aan wat zijn heldin vermoedelijk zal hebben bedoeld, en die hij dan eigenlijk nog steeds niet vindt. In zijn analyses die overigens veel overeenkomst vertonen met die van de al genoemde E. Beekman wordt veel verwezen naar boeddhistische en taoïstische rolmodellen, en is sprake van veel vertroostende begrippen uit de holistische catalogus. Dat maakt de lectuur van z'n interpretaties niet altijd een pretje. Je komt iets te vaak illustraties tegen van wat Karel van het Reve zo innig verafschuwde bij literair-wetenschappelijke uitleggers die het beter menen te weten dan de auteur zelf, en nogmaals: wat je er als lezer ook stiekem bij zou willen denken, Dermoût hield het stijlvast bij eenvoud en klare taal. In die 'persoonlijke mythe' zouden twee zaken een belangrijke rol hebben gespeeld: het raadsel van haar afkomst - wel of niet Indisch bloed? Het is niet ondenkbaar dat Maria's moeder een inlandse njai is geweest, maar is het van belang? De speculaties van derden - Dermoût heeft zich er nooit over willen uitspreken - blijven op het niveau van 'Indische' roddel: dat ze iets indolents had, dat ze liep als een Indo, dat je aan haar stem kon horen dat ze een Indisch meisje was, et cetera: dat zet allemaal weinig zoden aan de dijk, en het 'bewijst' niks. Het zou er ook alleen toe doen als ze eronder had geleden, of als het bloedmotief een al dan niet verborgen rol in haar werk zou hebben gespeeld. Maar daar maakt Freriks weinig over duidelijk. Maar Dermoût leefde als echtgenote van een man die stap voor stap carrière maakte van griffier in een buitenpost tot president van het hooggerechtshof in Batavia, volop als een koloniale grande dame, en blijkens de veel te talrijke citaten uit brieven naar oude tantes in Nederland onderscheidde ze zich met alle gezeur over dagelijkse beslommeringen en ongezeglijke bediendes niet van andere koloniale dames van wie soortgelijke correspondenties zijn overgeleverd, en die helemaal geen hekel hadden aan het woord koloniaal. Maria Dermoût is ontzettend 'in Indië geweest', daar is geen twijfel aan. Anders dan de meesten van haar vrouwelijke lotgenoten was ze als halve inheemse geen 'totok', maar geboortig van Java meer dan gemiddeld geïnteresseerd in de cultuur van het land waar ze opgroeide. Dus ook meer dan wat onder nonja's besar gewoon was, zal ze in twee werelden hebben geleefd: sociaal gebonden aan de ene, maar met een groot emotioneel verlangen om tot de andere te behoren. Wat dat betreft was haar Indië helemaal niet 'geheim'. Het was een land waar ze zich thuis voelde, maar dat - los van bloedgroeperij - nou eenmaal niet haar land was. Het element van de verboden? Er moet iets zijn ontkiemd toen ze als schoolmeisje in Haarlem kennismaakte met de latere geoloog Aldert Brouwer - maar wat precies? Heeft ze haar leven lang een romantische droom gekoesterd? Had ze een ideaal nodig naast haar vermoedelijk buitengewoon saaie en niet erg op Indië gestelde echtgenoot? En hoe saillant waren de 'geheime' ontmoetingen die de twee veel later - allebei al haast veertig - aan de Javaanse Wijnkoopsbaai arrangeerden? Intrigerende vragen. Maar geen antwoorden. Freriks hardnekkige naspeuringen naar leven en werk van Maria Dermoût hebben iets wanhopigs en machteloos: je zou er soms bijna iets van een eigen probleem bij vermoeden. Eind december werden wij gedwongen nog voor oudejaarsnacht met zo'n veertigduizend andere in Indonesië wonende Nederlanders terug te keren naar Nederland. Wij kwamen in een strenge winter aan. Vele kinderen onder ons zagen voor het eerst sneeuw. Voor deze auteurs zijn hun Indische jaren bepalend geweest voor het schrijverschap. Alle drie verbleven in de laatste decennia van het koloniaal bewind in Nederlands-Indië. Maar ieder nam in deze koloniale samenleving een andere plaats in. In het tentoongestelde materiaal komen die verschillen duidelijk naar voren. Die zit in haar sarong op de vloer en leidt tussen de wilde beesten op het eiland Boeroe in de Molukken een pioniersbestaan. Midden tussen de bevolking. Wij trokken op met boeven, schurken en de laagste groepen van de bevolking op Boeroe. Ik neem een heel eigen plaats in. Beb Vuyks werk is sterk autobiografisch getint. Als plantersvrouw en zelf voor een kwart Indisch had zij oog voor de inlandse bevolking. Een schitterende foto laat zo'n geweldenaar zien, gevangen na de grootste moeite. Het thema van de sociaal-psychologische positie van de Indo- Europeanen duikt dáár op in haar werk, waar zij ingaat op de bezetting van Nederlands-Indië door de Japanners. Zelf kiest Vuyk de kant van de volbloed Europeanen en komt daardoor in de gevangenkampen terecht. Een portret van de schrijfster, gemaakt door Elisabeth Rietveld in een van de kampen op Java, hangt op de tentoonstelling. Later kiest Beb Vuyk voor de Indonesische nationaliteit en tegen het op rassenverschillen gebaseerde koloniale stelsel. Maria Dermoût, geboren op de suikerfabriek Tirto op Midden-Java, behoorde als vrouw van de president van het Indische Hooggerechtshof tot de upper class. [In Indië geweest. Schrijversprentenboek 30 Alleen de werkelijkheid was nog verschrikkelijker. Het waren namelijk twee broers, maar dat leek me zo ongeloofwaardig, ik heb er maar twee neven van gemaakt. Daarna heb ik lange tijd niet kunnen werken door de dood van mijn zoon Ru. Die zin om te gaan schrijven kwam pas heel langzaam terug. De Japanse bezetting heeft Beb grotendeels in concentratiekampen doorgebracht; na de Bersiap-tijd kozen zij en haar man Fernand 'Boet' voor het Indonesisch staatsburgerschap. Een omstreden keuze. In wilden ze toch naar Nederland, maar het land weigerde.