Download (640Kb)
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
3 Redactioneel Dilemma’s ‘Ik had het mijn opvolgers zo gegund dat de WBS nu eens al het creatieve talent in onze partij zou weten te bundelen om onze ministers en Kamerleden […] te steunen en de eigen achterban de hand te reiken bij het begrijpen van de dilemma’s waar we vandaag de dag in de praktische politiek voor staan’, verzuchtte Wouter Bos in het vorige num- mer van S&D. Toeval of niet: in dit nummer van S&D veel over dilemma’s in de praktische politiek. Wimar Bolhuis vergelijkt de huidige crisis met die van de jaren tachtig, en suggereert dat op korte termijn ingrijpen in de woningmarkt kan helpen om de binnenlandse be- stedingen te doen stijgen, en dat op de wat langere termijn het voor de export enorm zou kunnen schelen als we ons meer gaan richten op de BRIC-landen. Dik Wolfson steunt het kabinet in veel van de hervormingen die worden doorgevoerd, en geeft aan welke verbeteringen nog mogelijk zijn. Uwe Becker legt uit waarom Duitsland het beter doet dan Nederland en waarschuwt dat het model niet zomaar te kopiëren valt. Tips om te nivelleren en ongelijkheid te bestrijden komen van Paul de Beer, Mark Elchardus en Adriaan van Veldhuizen, in drie artikelen over ongelijkheid in onze gemo- derniseerde samenleving. Ernst Segers laat zien dat de ongelijkheid tussen lonen verkleind kan worden door flexwerkers op de arbeidsmarkt meer zekerheden te geven. Frans Bieckmann vertelt over de inspirerende plannen die de Noren hebben voor hun ontwikkelingssamenwerking. En in de categorie vinger aan de pols binnen de partij wijst Merijn Oudenampsen erop dat er in de PvdA een nog onbenoemde richtingenstrijd gaande is over het gemeen- schapsdenken, die samenhangt met de verschuiving van overheidstaken naar burgers. Verschillende lezers kwamen met het verzoek of we een wat minder negatieve visie op de EU zouden willen uitdragen. Hun verzoek is gehoord, al is de verklaring van zelf- benoemd Europa-fan Thomas von der Dunk voor de groeiende afkeer van de Europese politiek niet direct als positief te beschouwen. S& D Jaargang 70 Nummer 3 Juni 2013 4 Column Afweging Door Wout Cornelissen CDA. Hoewel het PvdA-congres instemde met Redacteur S&D het regeerakkoord als geheel, nam het niette- min een motie aan waarin strafbaarstelling strijdig werd verklaard met de partijbeginse- Van origine is strafbaarstelling van illegaliteit len. In dezelfde geest nam het congres op 27 een door de PVV gewenste maatregel uit het april jl. een motie aan waarin de fractie wordt gedoogakkoord van Rutte I. In ruil voor steun opgeroepen af te zien van steun aan een maat- aan het regeerakkoord van VVD en CDA ver- regel die de mensen die het betreft in angst kreeg de PVV steun voor haar anti-rechtsstate- doet leven en ze voor overheid en hulpverle- lijke asiel- en immigratiepolitiek. ning onzichtbaar maakt. Ab Klink voorspelde in zijn beroemde brief De partijleiding zet de door haar gemaakte dat de samenwerking met de PVV de span- afweging met twee verschillende argumenta- kracht van zijn partij, het CDA, ver te boven tieve strategieën kracht bij. Ten eerste geeft de zou gaan: ‘Beleid kan niet én perspectief aan fractie toe ‘eigenlijk’ tegen de maatregel te mensen bieden én tegelijk aangrijpingspunt zijn, maar omwille van het coalitiebelang zijn om uit te sluiten. De inzet en uitgangs- — afspraak is afspraak — toch voor te zullen punten van het CDA en de PVV zijn — zo is me stemmen. Dit herinnert aan de opzichtige allengs duidelijker geworden — te verschil- pogingen van CDA-bewindslieden om op de- lend om verzoend te kunnen worden via een zelfde wijze hun geloofwaardigheid nog te programmatisch regeerakkoord. De diepte- redden — met tegenovergesteld effect. laag van de motieven doet ertoe in de politiek, Ten tweede bagatelliseert de PvdA-leiding omdat juist daar de legitimatie van het beleid het effect van de maatregel op het bestaande wordt gevonden en overtuigingskracht naar beleid, benadrukt ze de hooguit ‘symboolpoli- de samenleving wordt gerealiseerd. In die zin tieke’ waarde ervan en stelt ze er een aantal is beleid meer dan een programma, er spreekt maatregelen tegenover die een humaner een houding uit.’ vreemdelingenbeleid zouden moeten bevor- Rutte II trad aan met de ambitieuze doel- deren. Hiermee wordt echter bewust voorbij- stelling een einde te maken aan tien jaar pola- gegaan aan de uitwerking van de ‘dieptelaag’ risatie. VVD en PvdA zagen daartoe af van een van beleid: door strafbaarstelling wordt ons programmatisch regeerakkoord en kozen denken en handelen ten aanzien van vreem- voor ‘uitruil’, waarmee het door Rutte I ge- delingen structureel veranderd. Na de VVD en praktiseerde ‘gedogen’ werd voortgezet bin- het CDA, bezwijkt ook de PvdA voor het anti- nen de nieuwe coalitie zelf. Op het terrein van rechtsstatelijk regime van de PVV. Door het asiel en immigratie ‘gunde’ de VVD de PvdA cynisme dat inherent is aan de uitruil, werkt het kinderpardon — een eenmalige maatregel ze bovendien mee aan het kweken van morele — in ruil voor steun van de PvdA aan de straf- ongevoeligheid voor een kwestie die raakt aan baarstelling van illegaal verblijf — een structu- het fundament van onze rechtsstaat. rele maatregel. Indien de PvdA-fractie en -bewindslieden Uit dit vreemdelingenbeleid spreken te- blijven vasthouden aan hun verdediging van gengestelde motieven: perspectief bieden strafbaarstelling, dan zal de partij — evenals het versus afschrikken. De PvdA heeft zich in de- CDA destijds — haar morele gezag en politieke zelfde positie gemanoeuvreerd als destijds het geloofwaardigheid voor langere tijd verliezen. S& D Jaargang 70 Nummer 3 Juni 2013 5 De Noren doen het beter Lessen voor het Nederlandse ontwikkelingsbeleid Het debat over het ontwikkelingsbeleid gaat uit van een valse tegenstelling tussen ‘ouderwetse’ hulp en moderne samen- werking gericht op handel en bedrijvigheid. Dit laatste wordt gepropageerd in de nota van minister Ploumen, maar is in feite een bestendiging van het beleid onder Rutte I. Een voorbeeld van hoe het ook kan, geven de Noren. FRANS BIECKMANN Directeur en hoofdredacteur van The Broker (www.thebrokeronline.eu) De begin april verschenen beleidsnota Wat de beeld het Grote Merengebied en de Hoorn van wereld verdient: een nieuwe agenda voor hulp, Afrika, maar denk ook aan de Sahel, West-Afri- handel en investeringen van minister voor Bui- ka, Midden-Amerika of Afghanistan-Pakistan, tenlandse Handel en Ontwikkelingssamen- vaak over het hoofd gezien, waardoor beleids- werking Lilianne Ploumen, wekt op zijn best analyses niet erg adequaat zijn. En hoewel het gemengde gevoelens op. Bij eerste lezing over- veiligheidsbeleid in de nota verder weinig heerst een positief oordeel. Alle juiste concep- concreet is, staat er wel expliciet dat speciale ten en termen staan erin: duurzaamheid, aandacht gaat naar de bescherming van beleidscoherentie, maatschappelijk verant- burgers in vredesoperaties en naar het voor- woord ondernemen, inclusieve groei, interna- komen van conflicten. Dat sterkt de ontwikke- tionale publieke goederen… Hoopgevend is lingsdimensie in een eventuele samen- bijvoorbeeld ook dat de nota duidelijke crite- werking met het ministerie van Defensie ria bevat voor maatschappelijk verantwoord binnen het € 250 mln tellende Budget Inter- ondernemen, die dwingende normen kunnen nationale Veiligheid. opleveren voor Nederlandse en buitenlandse Het zijn piketpaaltjes in de interdeparte- bedrijven — multinationals of het MKB dat mentale strijd met VVD-kabinetsleden die eventueel wordt gesubsidieerd via het Dutch azen op het ontwikkelingsgeld: minister Good Growth Fund van driemaal € 250 mln. Kamp voor MKB-exportsubsidie, minister Ook het voornemen om in plaats van een Hennis-Plasschaert voor buitenlandse mili- nationaal perspectief in sommige gevallen taire operaties. De boodschap is duidelijk: na voor een regionale benadering van ontwikke- de € 1 mrd bezuiniging op ontwikkelingssa- lingslanden te kiezen, betekent vooruitgang. menwerking die de VVD al heeft binnenge- Tot nu toe wordt de regionale dimensie van haald, mag het budget niet nog verder wor- ontwikkeling en ook van veiligheid in bijvoor- den vervuild. S& D Jaargang 70 Nummer 3 Juni 2013 6 Frans Bieckmann De Noren doen het beter Ook stelt de nota dat beschikbare informa- bureaucratische jungle waarin geen ruimte is tie over sluimerende en escalerende conflic- of wordt geschapen voor overstijgende visies ten tijdig vertaald moet worden naar concrete en strategische keuzes. actie. Dat impliceert (maar het wordt niet gezegd) investeringen in betere informatie- Nieuw? en kennisvoorziening en grotere aandacht voor strategische beleidsvorming. Dat zou De zogenaamde ‘nieuwe agenda’ is in feite een een grote vooruitgang zijn in het sterk ver- voortzetting en daarmee een bestendiging van snipperde en technocratische ontwikkelings- het beleid dat de afgelopen jaren is ingezet beleid. onder het kabinet-Rutte I en dat zich karakteri- seert door een grotere invloed van het Neder- Gebrek aan samenhang landse bedrijfsleven (en dan vooral de export- sector) en daarmee meer nadruk op het directe Tot zover de positieve kanten. Grondiger le- Nederlandse economische eigenbelang. Dat is zing levert een minder rooskleurig beeld waarschijnlijk niet de intentie van minister op. Wat de wereld verdient leest als een samen- Ploumen, maar wel de logische consequentie raapsel van mooie concepten die niet goed op van het gebrek aan een samenhangende on- hun consequentie lijken doordacht, alsof elke derliggende alternatieve visie op het internati- directie van het ministerie een onderdeel onale financiële