Icisef 2015 Proceedings
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Sakarya University The Institute of Social Sciences, Departments of Islamic Economics and Finance Research Center for Islamic Economics and Finance International Congress on Islamic Economics and Finance (ICISEF) 21-23 October, 2015, Sakarya / Turkey ICISEF 2015 PROCEEDINGS Volume II ISLAMIC FINANCE (GENERAL) Editors Prof. Dr. Temel GÜRDAL Assoc. Prof. Şakir GÖRMÜŞ Assoc. Prof. Fatih YARDIMCIOĞLU Res. Assist. Salih ÜLEV ICISEF 2015, 21-23 October, Sakarya/Turkey International Congress on Islamic Economics and Finance (ICISEF) Editors Prof. Dr. Temel GÜRDAL Assoc. Prof. Şakir GÖRMÜŞ Assoc. Prof. Fatih YARDIMCIOĞLU Res. Assist. Salih ÜLEV Typesetting Res. Assist. Mervan SELÇUK Res. Assist. İsmail BEKTAŞ Cover Design Res. Assist. Salih ÜLEV Beşiz Publications Adnan Menderes Cd. 22/A Adapazarı / SAKARYA / TURKEY Phone: +90 264 273 52 5312 4829910 ISBN:978-605-9974-26-4 Printed at Sakarya Gelişim: Sakarya Gelişim Ofset Tanıtım Mat. Yay. Rek. Tic. ve San. Ltd. Şti. Adnan Menderes Cd. 22/A Adapazarı / SAKARYA Adres Phone : +90 264 273 52 5312 4829910 e-mail : [email protected]@kitapmat.com Web : www.sakaryagelisim.com Permission to make digital or hard copies of part or all of the Proceedings Books of ICISEF 2015 for personal or classroom use is granted without fee provided that copies are not distiributed for profit or directional commercial advantage. No part of this publication may be reproduced or distributed in any form or by any means, or stored in data base or retrival system, without the prior written permission of the publisher. Permission may be requested from the ICISEF. Copyright © 2016 by ICISEF No responsibility for the views expressed by authors and reviews in the Proceedings Books of ICISEF 2015 is assumed by the editors. Web Page : www.icisef.org Youtube : icisefsau Facebook : icisefsau Twitter : icisefsau International Congress on Islamic Economics and Finance (ICISEF) 21-23 October 2015 Sakarya, Turkey Organized by In collaboration with www.pesar.org ORGANIZING COMMITTEE Prof.Dr. Fatih SAVAŞAN Sakarya University Prof. Dr. Mehmet ASUTAY Durham University Assoc. Prof. Şakir GÖRMÜŞ Sakarya University Assoc. Prof. Ömer KARAOĞLU Sakarya University Assoc. Prof. Dr. Fatih YARDIMCIOĞLU Sakarya University Prof. Dr. Hacı Mehmet GÜNAY Sakarya University Assoc. Prof. Temel GÜRDAL Sakarya University Assoc. Prof. Mahmut BİLEN Sakarya University Res. Assist. Hakan ASLAN Sakarya University Res. Assist. Salih ÜLEV Sakarya University Res. Assist. Mücahit ÖZDEMİR Sakarya University Res. Assist. Muhammed Emin DURMUŞ Sakarya University Res. Assist. Mervan SELÇUK Sakarya University Res. Assist. İsmail BEKTAŞ Sakarya University Res. Assist. Furkan BEŞEL Sakarya University Res. Assist. Nurullah ALTINTAŞ Sakarya University Res. Assist. Uğur UYĞUN Sakarya University SCIENTIFIC COMMITTEE Prof. Dr. Ahmet Bostancı Sakarya University Prof. Dr. Ahmet Tabakoğlu Marmara University Prof. Dr. Arif Ersoy Yildirim Beyazit University Prof. Dr. Fuat Sekmen Sakarya University Prof. Dr. Hamdi Döndüren Uludağ University Prof. Dr. Hassanuddeen B. Abd. International Islamic University of Malaysia Aziz Prof. Dr. M. Kabir Hassan New Orleans University Prof. Dr. Mehmet Asutay Durham University Prof. Dr. Mehmet Bulut Sabahattin Zaim University Prof. Dr. Mohammed Obaidullah Islamic Research and Training Institute Prof. Dr. Monzer Kahf Qatar University Prof. Dr. Necdet Şensoy Central Bank of the Republic of Turkey Prof. Dr. Norma Md. Saad International Islamic University of Malaysia Secretary General of Participation Banks Osman Akyüz Association of Turkey Prof. Dr. Pervez Zamurrad Janjua International Islamic University, Islamabad Prof. Dr. Sabri Orman Central Bank of The Republic of Turkey Prof. Dr. Servet Bayındır Istanbul University Prof. Dr. Toseef Azid Qassim University Saudi Arabia Prof. Dr. Faruk Beşer Marmara University Assoc. Prof. Dr. Ahmet Faruk Central Bank of the Republic of Turkey Aysan Assoc. Prof. Dr. Hafız International Islamic University, Islamabad Muhammed Yasin Assoc. Prof. Dr. Hakan Sarıbaş Bulent Ecevit University Assoc. Prof. Dr. İbrahim Güran Sabahattin Zaim Unıversity Yumuşak Asst. Prof. Dr. Süleyman Kaya Sakarya University Assoc. Prof. Dr. İsmail Cebeci Marmara University Assoc. Prof. Dr. Mahmut Bilen Sakarya University Assoc. Prof. Dr. Mehmet Emin Sakarya University Altundemir Assoc. Prof. Dr. Mehmet Saraç Istanbul University Assoc. Prof. Dr. Soner Duman Sakarya Univerity Prof. Dr. Temel Gürdal Sakarya University Ankara Social Sciences University, Borsa Assoc. Prof. Dr. Talat Ulussever İstanbul Asst. Prof. Dr Ali Kabasakal Sakarya University Asst. Prof. Dr. Abdullah Durmuş Istanbul University Asst. Prof. Dr. Mohamed El- The American University in Cairo Komı Asst. Prof. Dr. Muhammed Iqbal International Islamic University, Islamabad Anjum Asst. Prof. Dr. Necmettin Istanbul University Kızılkaya Dr. Ahmet Albayrak Kuvet Turk Participation Bank Dr. Burhan Saiti University of Kuala Lumpur Dr. Fahrettin Yahşi Albaraka Turk Participation Bank Dr. Nihat Gümüş World Bank Dr. Fatih Ermiş University of Tubingen Ali Aslan Gümüşay Oxford University Sunuş Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Kongresi, 2015 yılı Ekim ayında Sakarya Üniversitesi kampüsünde ulusal ve uluslararası düzeyde akademisyen, bankacı ve ekonomistlerin katılımıyla, adıgeçen Üniversitenin değerli hocalarının gayret, azim ve özverileri ile gerçekleşmiş ve başarılı bir sonuç elde etmiştir. Kongreye uzak doğu, Avrupa, Amerika ve Ortadoğudan yani dünyanın her bölgesinden bu konuda otorite kabul edilen isimler katılmış, bu durum Kongreye uluslararası nitelik kazandırmıştır. Türkiye Katılım Bankaları Birliği bu değerli Kongreye sponsor kuruluş olarak katılım sağlamış ve bundan da büyük onur ve mutluluk duymuştur. Dünyada bu kadar, acı, kan, gözyaşı, katliam ve çatışma hüküm sürerken bunların asıl nedeni olan yoksulluk ve eğitimsizliğin azaltılması için Birleşmiş Milletler dahil uluslararası kuruluşlar ve dünya nizamında etkili olan büyük devletler görevlerini yeterince yapmamakta, ateş düştüğü yeri yakmaktadır. Gelir dağılımındaki adaletsizlik giderek azalması gerekirken tam tersi giderek artmaktadır. Bugün dünya Panamada patlak veren ikinci sızma olayının şokunu yaşamaktadır. Özellikle ülkesinin nimetlerini halkından kaçıran başta bilinen diktatörler olmak üzere bazı zenginler de bu kervana katılmaktadırlar. Kefenin cebinin olmadığını, asıl mutluluk ve mutsuzluğun ebedi dünyada olduğunu idrak edemeyen insanoğlu, bazı bölgelerde yaşanan büyük acılara sessiz kalmaya devam etmektedir. İslam ekonomisi ve faizsiz finans ümitsizliğe çevrilmiş bir ümit ışığıdır. İslam ekonomisinin temel ilkesi israfın, adaletsizliğin önlenerek insanların giyim, barınma, gıda, eğitim gibi temel ihtiyaçlarını karşılayacak bir ekonomik model oluşturmaktır. İnsanı servetin sahibi değil emanetçisi olarak konumlandırmak, emanetçi olarak elde tutulan serveti insanlığın mutluluğuna hasretmektir. Bu modelde haksız kazanç, faiz, ihtikar, spekülasyon, şans oyunları yasaklanmış vergi ve zekat zorunlu hale getirilerek gelir dağılımının bozulmasının önlenmesi hedeflenmiştir. İşçinin hakkının alnının teri kurumadan verilmesi tavsiye edilmiştir. Faizsiz finansın ana ilkeleri; finansın hiçbir aşamasında faize yer vermemek, haksızlığa ve ihtilafa yol açabileceği için belirsizlik ihtiva eden işlemlere yer vermemek, risk paylaşım esasını benimsemek, yani kara ve zarara katılımı esas almak, sadece gerçek bir ticari ve ekonomik işlem karşılığında finansman sağlamak, ödünç paranın yerine mal alımının finansmanını sağlamak, ödemeyi borçlu yerine satıcıya yapmak, insanlığa zarar verdiği kabul edilen alkollü içecek, tütün, silah, şans oyunları gibi insanlık için zararlı konularda hizmet vermemektir. Faizsiz finans bütün bu ilke ve özellikleri nedeniyle sağlam ve risklere karşı daha korunaklı bir yapıya sahip bulunmaktadır. Bu durum başta 1987 yılında Uzakdoğu ülkelerinde patlak veren ekonomik kriz ile 2007 yılında başlayıp 2008 Ekim ayında yatırım bankası Lehman Brothers’ın batışı ile zirve yapan büyük finansal ve ekonomik krizlerde gündeme gelmiş ve İslami bankaların krizlerden daha az etkilendikleri kanıtlanmıştır. Bu durum 2001 yılında meydana gelen ve ülkemize büyük zarar veren finans ve ekonomik krizde de kanıtlanmış, klasik bankalar çok büyük zararlarla karşı karşıya gelirken, o zamanki adları özel finans kurumu olan katılım bankalarının ikisi kar ederken üçü az miktarda zarara maruz kalmışlardır. Bunu sağlayan, yukarıda belirttiğimiz ilke ve esaslardır. Bu ilke ve esaslar bankacılıkta ülkedeki ekonomik varlıkların üzerinde bir büyümeye yani balona imkan vermemektedir. Ayrıca faize, yani geleceğe yönelik taahhüde yer vermeyerek gelecekteki ekonomik belirsizliklere karşı bilançonun pasifini korumaktadır. Banka önceden belirlenen tutarı değil kazandığı tutarı müşteriye ödemektedir. Bilançonun aktifinde ise, aktifin en az % 70’ini oluşturan finansmanın (kredilerin) ödünç para verme esasına göre değil bir mal, kiralama, veya ortak proje karşılığında kullandırılması ve paranın satıcıya ödenmesi o kredinin geri dönüş ihtimalini artırmakta, böylece kredi portföyünün sağlamlığını artırmaktadır. Bilançonun hem aktifinin hem de pasifinin bu şekilde sağlam ilkelere bağlı olması İslami bankaların daha sağlam yapıda olmalarını sağlamaktadır. Kalkınma ve bölüşümde adalete kadar tüm pozitif özelliklerine rağmen gerek dünyada gerek ülkemizde, İslami finans hak ettiği yerde bulunmamaktadır. Dünya’da hacim olarak 1,7 trilyon dolar dolayındadır ve dünya bankacılığındaki payı % 1.3 seviyesindedir. Gelişimine baktığımızda konvansiyonelden