Siły Zbrojne RP Stan, Perspektywy I Wyzwania Modernizacyjne Siły Zbrojne RP – Stan, Perspektywy I Wyzwania Modernizacyjne
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Siły Zbrojne RP stan, perspektywy i wyzwania modernizacyjne Siły Zbrojne RP – stan, perspektywy i wyzwania modernizacyjne Pułaski dla obronności Polski Warszawa 2014 Autorzy: Rafał Ciastoń, Paweł Fleischer, Rafał Lipka, Kamil Mazurek, dr Grzegorz Rdzanek, Tomasz Smura Redakcja: Rafał Lipka, Tomasz Smura Konsultacje merytoryczne: gen. dyw. (rez.) prof. dr hab. Bogusław Pacek, płk (rez.) Jerzy Gruszczyński, kmdr por. (rez.) dr hab. Krzysztof Kubiak, płk (rez.) dr Zdzisław Śliwa Korekta: Paulina Matuszewska Siły Zbrojne RP – stan, perspektywy i wyzwania modernizacyjne Copyright © Fundacja im. Kazimierza Pułaskiego ISBN 978-83-61663-02-7 Wydawca: Fundacja im. Kazimierza Pułaskiego ul. Oleandrów 6, 00-629 Warszawa www.pulaski.pl Dziękujemy za pomoc i współpracę członkom administracji rządowej i ekspertom innych instytucji oraz wszystkim, bez których raport ten by nie powstał. Spis treści Rozdział I 6 Zmiany w środowisku bezpieczeństwa Polski 6 Środowisko Siły Zbrojne RP – przed czym maja nas chronić? 7 bezpieczeństwa RP Ogólne trendy w Siłach Zbrojnych RP 10 autorzy: Kamil Mazurek, Rafał Ciastoń, Reforma systemu kierowania i dowodzenia 14 Paweł Fleischer, dr Grzegorz Rdzanek Siłami Zbrojnymi RP Rozdział II 18 Wojska Lądowe RP - Wprowadzenie 17 Wojska Lądowe RP Historia i stan obecny Wojsk Lądowych RP 18 autor: dr Grzegorz Rdzanek Doktryna, zadania i główne problemy Wojsk Lądowych RP 31 Plany modernizacyjne 40 Rozdział III 50 Siły Powietrzne - Wprowadzenie 49 Siły Powietrzne Historia i stan obecny Sił Powietrznych 50 autorzy: Rafał Lipka, Tomasz Smura Doktryna, zadania i główne problemy Sił Powietrznych 64 Plany modernizacyjne 69 Rozdział IV 74 Marynarka Wojenna RP - Wprowadzenie 73 Marynarka Wojenna RP Historia i stan obecny Marynarki Wojennej RP 74 autor: Rafał Ciastoń Doktryna, zadania i główne problemy 77 Marynarki Wojennej RP Plany modernizacyjne Marynarki Wojennej RP 82 Rozdział V 87 Wojska Specjalne - Wprowadzenie 86 Wojska Specjalne Historia i stan obecny Wojsk Specjalnych 87 autor: Paweł Fleischer Doktryna, zadania i główne problemy 89 Plany zmian w Wojskach Specjalnych 93 Rozdział VI 95 Narodowe Siły Rezerwowe - Wprowadzenie 94 Narodowe Siły Rezerwowe Historia i stan obecny Narodowych Sił Rezerwowych 95 autor: Paweł Fleischer Cel istnienia, zadania i główne problemy 96 Narodowych Sił Rezerwowych Plany zmian w Narodowych Sił Rezerwowych 99 4 „Siły Zbrojne RP” – stan, perspektywy i wyzwania modernizacyjne. Wstęp Środowisko bezpieczeństwa Polski podlega nieustannym zmianom. Obok nowych zagrożeń i wyzwań – jak terroryzm, migracje czy przestępczość transgraniczna – wciąż dają o sobie znać te tradycyjne. Członkostwo Polski w NATO i UE znacząco poprawiło geopolityczną pozycję naszego kraju. Jednakże umowy sojusznicze nie zwalniają politycznych i wojskowych decydentów z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom RP. Ostatnie działania Federacji Rosyjskiej – nielegalna aneksja Krymu i rosyjska agresja na wschodnią Ukrainę – podważyły zasadę nienaruszalności granic w Europie. Niepokój mogą budzić również pewne tendencje wewnątrz NATO i UE – stopniowe wycofywanie O Fundacji się USA z Europy, redukcje wydatków obronnych czy Fundacja im. Kazimierza Pułaskiego jest niezależnym think tankiem trudność znalezienia konsensusu w najbardziej specjalizującym się w polityce zagranicznej i bezpieczeństwie zasadniczych sprawach, jak odpowiedź na agresywną międzynarodowym. Głównym obszarem aktywności Fundacji politykę Rosji. Wszystko to prowadzi do wniosku, że Pułaskiego jest dostarczanie analiz opisujących i wyjaśniających w kwestiach bezpieczeństwa RP powinna polegać przede wydarzenia międzynarodowe, identyfikujących trendy w środowisku wszystkim na własnym potencjale. W tym kontekście międzynarodowym oraz zawierających implementowalne rekomendacje naturalnym staje się pytanie o stan polskich Sił Zbrojnych. i rozwiązania dla decydentów rządowych i sektora prywatnego. W Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego głęboko wierzymy, Fundacja w swoich badaniach koncentruje się głównie na dwóch że rolą pozarządowych ośrodków analitycznych (think obszarach geograficznych: transatlantyckim oraz Rosji i przestrzeni tanków) jest wspieranie wysiłków administracji postsowieckiej. Przedmiotem zainteresowania Fundacji są przede publicznej na rzecz dobra wspólnego. Chcemy, aby wszystkim bezpieczeństwo, zarówno w rozumieniu tradycyjnym jak decydenci wydatkujący pieniądze podatników czynili to i w jego pozamilitarnych wymiarach, a także przemiany polityczne oraz z największą możliwą starannością, ale także – mając procesy ekonomiczne i społeczne mogące mieć konsekwencje dla Polski dostęp do pełnej i obiektywnej wiedzy. W niniejszym i Unii Europejskiej. raporcie autorzy podjęli się analizy bieżącego stanu Sił Zbrojnych RP w kontekście potrzeb i wyzwań dla Fundacja Pułaskiego skupia ponad 40 ekspertów i jest wydawcą analiz bezpieczeństwa Polski. Mamy nadzieję, że opracowanie w formatach: „Stanowiska Pułaskiego”, „Komentarza Międzynarodowego przygotowane przez ekspertów Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego” oraz „Raportu Pułaskiego”. Fundacja wydaje też „Informator Pułaskiego będzie źródłem inspiracji do myślenia i debaty Pułaskiego”, będący zestawieniem nadchodzących konferencji i spotkań na temat obecnego stanu i przyszłości polskiej armii. eksperckich dotyczących polityki międzynarodowej. Eksperci Fundacji regularnie współpracują z mediami. Zbigniew Pisarski Prezes Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego Fundacja przyznaje nagrodę “Rycerz Wolności” dla wybitnych postaci, [email protected] / Twitter: @Pisarski które przyczyniają się do promocji wartości przyświecających generałowi Kazimierzowi Pułaskiemu tj. wolności, sprawiedliwości oraz demokracji. Do dziś nagrodą uhonorowani zostali m. in.: profesor Władysław Bartoszewski, profesor Norman Davies, Aleksander Milinkiewicz, prezydent Lech Wałęsa, prezydent Aleksander Kwaśniewski, prezydent Valdas Adamkus, Javier Solana, Bernard Kouchner i Richard Lugar. Fundacja Pułaskiego posiada status organizacji partnerskiej Rady Europy i jest członkiem “Grupy Zagranica” zrzeszającej największe polskie organizacje pozarządowe zajmujące się współpracą z zagranicą. © Fundacja im. Kazimierza Pułaskiego | 2014 5 Rozdział I Środowisko bezpieczeństwa RP Zmiany w środowisku coraz poważniejszym problemem dla różnego typu instytucji. Wykradanie danych, szpiegostwo, ataki bezpieczeństwa Polski na firmy i instytucje publiczne drogą internetową są powszechne – Polska także zmuszona jest przeznaczać Państwo polskie od wieków znajdowało się coraz większe środki na zapewnienie bezpieczeństwa w niekorzystnym położeniu geopolitycznym, czego sieci i systemów informatycznych. Procesy dowodem może być choćby rezultat II wojny światowej globalizacyjne oraz otwarcie granic spowodowały i w konsekwencji utrata suwerenności na 50 lat. wzrost zagrożenia ze strony transgranicznej Obecnie Polska, będąc w strukturach Organizacji Sojuszu przestępczości zorganizowanej. Państwo polskie Północnoatlantyckiego oraz Unii Europejskiej, jest zmuszone jest finansować kosztowną walkę z grupami, w najlepszej sytuacji w zakresie bezpieczeństwa od które jeszcze kilkadziesiąt lat temu działały głównie na wielu lat. Jako część cywilizacyjnego Zachodu, poziomie co najwyżej krajowym, a obecnie operują na powiązana z większością sąsiadów umowami znacznie trudniejszym do zwalczania poziomie sojuszniczymi i będąca członkiem licznych instytucji regionalnym. Ostatnia dekada pokazała ponadto, że gwarantujących pokojowy rozwój, Polska jest krajem kluczowym obszarem zagrożenia dla bezpieczeństwa bezpiecznym. Mimo to jasnym jest, że bezpieczeństwo RP są kwestie energetyczne. Uzależnienie od importu nie jest rzeczą daną raz na zawsze. W obliczu wydarzeń ropy naftowej i gazu ziemnego z Federacji rozgrywających się obecnie zarówno w regionalnym, Rosyjskiej oraz polityka tego państwa, oparta na jak i globalnym środowisku bezpieczeństwa RP, szantażu, wskazują, że priorytetowym wyzwaniem nieuniknionym jest przygotowanie się do odpowiedzi na w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa RP powinno coraz to nowe wyzwania. być choćby częściowe uniezależnienie się od dostaw paliw kopalnych ze Wschodu. Chociaż współcześnie termin bezpieczeństwa państwa dotyczy wielu obszarów życia (oprócz tzw. Biorąc pod uwagę powyższe elementy oraz fakt tradycyjnych obszarów bezpieczeństwa – uczestnictwa naszego państwa w strukturach NATO np. militarnych – wyróżnić można takie jego rodzaje jak oraz UE, należy podkreślić, że współcześnie mamy do bezpieczeństwo społeczne czy żywnościowe), czynienia z niepodzielnością bezpieczeństwa przedmiotem niniejszego raportu będą nowe wyzwania, w Europie. Różnorodność nakładających się na siebie które związane są z bezpieczeństwem rozumianym zagrożeń, odpowiedzialność państw za obronę swoich w sposób tradycyjny. sojuszników, a także sieć powiązań instytucjonalnych w zglobalizowanym świecie nie pozostawiają Początek XXI w. wyraźnie pokazał, że NATO i UE – w tym wątpliwości, iż bezpieczeństwo Polski nie leży wyłącznie Polska – zmuszone są stawić czoła międzynarodowemu w gestii jej samej. W tym zakresie dwie tendencje (choć terroryzmowi. Państwo polskie aktywnie uczestniczy wydarzenia na Ukrainie zdają się wskazywać na ich w wielu operacjach antyterrorystycznych, z wojną zahamowanie) wydają się szczególnie istotne. Po w Afganistanie na czele, i może stać się potencjalnym pierwsze, wycofywanie się Stanów Zjednoczonych celem ataków. Wzrastająca zamożność naszego kraju z Europy przejawia się w formie stopniowego i jego obywateli powoduje, że coraz istotniejszym zmniejszenia liczby