Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu Od 1 Stycznia Do 31 Grudnia 2006 R
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
ANEKS do Informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu od 1 stycznia do 31 grudnia 2006 r. Warszawa, luty 2007 1 2 3 Spis treści Załącznik Nr 1: Śledztwa o szczególnym ciężarze gatunkowym prowadzone przez Oddziałowe Komisje Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu............ 5 1. Oddziałowa Komisja w Białymstoku ......................................................................... 5 2. Oddziałowa Komisja w Gdańsku ............................................................................... 10 3. Oddziałowa Komisja w Katowicach .......................................................................... 12 4. Oddziałowa Komisja w Krakowie .............................................................................. 15 5. Oddziałowa Komisja w Lublinie ................................................................................ 23 6. Oddziałowa Komisja w Łodzi .................................................................................... 27 7. Oddziałowa Komisja w Poznaniu ............................................................................... 32 8. Oddziałowa Komisja w Rzeszowie ............................................................................ 35 9. Oddziałowa Komisja w Szczecinie ............................................................................ 45 10. Oddziałowa Komisja w Warszawie ............................................................................ 50 11. Oddziałowa Komisja we Wrocławiu .......................................................................... 58 Załącznik Nr 2: Wydział Ekspertyz i Opracowań Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu: ekspertyzy, opinie i opracowania o szczególnym znaczeniu ................................................................................................................... 66 1. Ekspertyzy ................................................................................................................... 66 2. Opinie .......................................................................................................................... 67 3. Opracowania................................................................................................................ 68 Załącznik Nr 3: Ekspertyzy, opinie i opracowania historyków, ekspertów w Oddziało- wych Komisjach Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu................... 69 1. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji w Białymstoku ...................................................... 69 2. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji w Gdańsku ............................................................ 72 3. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji w Katowicach ....................................................... 73 4. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji w Krakowie .......................................................... 74 5. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji w Lublinie ............................................................ 75 6. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji w Łodzi ................................................................. 77 7. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji w Poznaniu ........................................................... 79 8. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji w Rzeszowie ......................................................... 80 9. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji w Szczecinie ......................................................... 82 10. Ekspertyzy Oddziałowej Komisji we Wrocławiu ....................................................... 83 11. Opinie i opracowania .................................................................................................. 83 Załącznik Nr 4: Publikacje pracowników GKŚZpNP .................................................. 87 Załącznik Nr 5: Publikacje pracowników BUiAD i OBUiAD ..................................... 89 Załącznik Nr 6: Publikacje BEP i OBEP ....................................................................... 97 Załącznik Nr 7: Publikacje pracowników BEP i OBEP ............................................... 101 Załącznik Nr 8: Sesje, konferencje zorganizowane przez pracowników BUiAD i OBUiAD .................................................................................................................. 134 Załącznik Nr 9: Ważniejsze konferencje naukowe, popularno-naukowe i edukacyjne BEP i OBEP ............................................................................................................... 135 Załącznik Nr 10: Wystawy OBUiAD ............................................................................. 137 Załącznik Nr 11: Wystawy BEP i OBEP ........................................................................ 138 2 3 4 5 ZAŁĄCZNIK NR 1: ŚLEDZTWA O SZCZEGÓLNYM CIĘŻARZE GATUNKOWYM PROWADZONE PRZEZ ODDZIAŁOWE KOMISJE ŚCIGANIA ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU 1. Oddziałowa Komisja w Białymstoku a) zbrodnie nazistowskie sygn. akt S 15/01/Zn Śledztwo w sprawie dokonania w dniach 7 i 8 lipca 1941 r. w Radziłowie, zabójstw obywa- teli polskich narodowości żydowskiej. Pomimo ponownego skierowania w dniu 21 października 2006 r. do organów wymiaru sprawiedliwości Izraela prośby o realizację wniosku o pomoc prawną dotychczas nie wpłynęły protokoły przesłuchań wskazanych w prośbie świadków oraz materiały dotyczące rozpoznania wśród sprawców Hermanna Schapera. Przesłuchani w śledztwie kolejni świadkowie nie wnoszą nowych okoliczności do sprawy, gdyż ich zeznania jedynie potwierdzają zaistnienie zbrodni, nie wskazując konkretnych sprawców czynu. sygn. akt S 70/04/Zn Śledztwo w sprawie zabójstw obywateli polskich dokonanych w latach 1941-1944 w Grodnie i w okolicznych miejscowościach przez funkcjonariuszy III Rzeszy było prowadzone od 12 września 2001 r. Z Prokuratury Republiki Białorusi uzyskano odpowiedź na skierowany tam wniosek o pomoc prawną, dotyczący udzielenia informacji o sposobie wykorzystania, przekazanego w 1979 r. przez ówczesną GKBZH w Polsce materiału dowodowego, obejmującego zeznania świadków w sprawie popełnienia w czasie okupacji niemieckiej w Grodnie kilkudziesięciu za- bójstw obywateli polskich. Prokuratura Republiki Białorusi poinformowała, że nie dysponuje żadnymi danymi o przeprowadzeniu postępowań karnych w sprawie takich zabójstw. Z Centrali w Ludwigsburgu uzyskano informację o ustalonych w toku śledztwa sprawcach odpowiedzialnych za zbiorowe egzekucje obywateli polskich na Grodzieńszczyźnie. Z otrzy- manej odpowiedzi wynika, że niemieccy funkcjonariusze III Rzeszy; W. Fromm, F. Osterode, O. Hellwig, F. Stumm, J. Haag, H. Hirschfeld, Leberecht von Bredow, H. Limpert, W. Altenloh, H. Zimmermann, O. Streblow i K. Wiese zmarli. Wobec ich śmierci i braku możliwości usta- lenia tożsamości pozostałych bezpośrednich wykonawców ich rozkazów śledztwo umorzono w dniu 2 lutego 2006 r. Zebrane w śledztwie dowody utrwaliły 82 przypadki niemieckich zbrodni wojennych. b) zbrodnie komunistyczne sygn. akt S 17/00/Zk Śledztwo w sprawie zabójstw kilkuset cywilnych i wojskowych obrońców Grodna dokona- nych w okresie od 22 września 1939 do 21 czerwca 1941 r. przez żołnierzy Armii Czerwonej, funkcjonariuszy NKWD i dywersantów sowieckich. Z Głównej Prokuratury Wojskowej Federacji Rosyjskiej uzyskano odpowiedź na skierowany tam wcześniej wniosek o podanie danych personalnych funkcjonariuszy radzieckiego wymiaru sprawiedliwości, którzy brali udział w sądowych zbrodniach zabójstwa obrońców miasta. 4 5 Według Głównej Prokuratury Wojskowej, ściganie sprawców zabójstw obrońców Grodna, zgodnie z prawem rosyjskim, uległo przedawnieniu. Dlatego też strona rosyjska odmówiła przekazania danych przewodniczącego Trybunału Wojskowego 11. Armii w Grodnie, Kondratjewa, i członków tego Trybunału: Zołotowa i Osokina, zastępcy przewodniczącego Sądu Obwodowego w Białymstoku, W. Rybina, ławników: Nikulina i Miesrowicza, jak i prokuratorów: Lewina, Fundatorowa, Minkina i Wietrowa, którzy brali udział w oskarżeniu i skazaniu na śmierć obywateli polskich, twierdząc, że byłoby to sprzeczne z obowiązującym w Federacji Rosyjskiej prawodawstwem. Prokuratura białoruska również odmówiła udostępnienia danych tych funkcjonariuszy państwa radzieckiego, uznając, że przeczy to zasadom prawodawstwa Republiki Białorusi. Wobec braku możliwości podjęcia działań zmierzających do pociągnięcia wskazanych powyżej funkcjonariuszy radzieckiego państwa do odpowiedzialności karnej oraz wyczerpania możliwości ustalenia tożsamości sprawców pozostałych zabójstw, w dniu 10 kwietnia 2006 r. śledztwo umorzono. Zebrane w śledztwie dowody w postaci zeznań świadków, dokumentów archiwalnych utrwaliły 19 przypadków sowieckich egzekucji, których ofiarami padło około 300 obrońców Grodna. W decyzji kończącej sprawę przedstawiono argumenty wskazujące, iż czyny te w świetle prawa międzynarodowego należy traktować jako nieulegające przedawnianiu zbrodnie wojenne zabójstw osób, którym przysługiwały prawa jeńców. sygn. akt S 12/01/Zk Śledztwo w sprawie bezprawnego pozbawienia wolności, połączonego ze szczególnym udręczeniem, Aleksandra Rybnika i innych 23 członków WiN-u, dokonanego w 1946 r. w Białymstoku i Suwałkach przez funkcjonariuszy państwa komunistycznego. Przeprowadzone w tej sprawie postępowanie ujawniło, że wobec zatrzymanych członków WiN-u funkcjonariusze UB w Białymstoku i Suwałkach stosowali przemoc fizyczną i groźby bezprawne, a sędziowie i prokuratorzy państwa komunistycznego dopuścili się wobec nich zbrodni sądowej. Ocena dowodów zgromadzonych w tym postępowaniu pozwoliła na stwier- dzenie niedopełnienia obowiązków przez sędziów Wojskowego Sądu Rejonowego w Białym-