KWOZ Locatieonderzoek Walcheren

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

KWOZ Locatieonderzoek Walcheren Locatieonderzoek Walcheren Stec Groep aan gemeenten Middelburg, Vlissingen, Veere en provincie Zeeland Sven Beekers & Bouke Timmen 8 januari 2020 Locatieonderzoek Walcheren 2 19.006 Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 1.1 Context ...................................................................................................... 4 1.2 Leeswijzer ................................................................................................. 4 2 Conclusies en advies 5 2.1 Conclusies ................................................................................................. 5 2.2 Adviezen ................................................................................................... 8 3 Woningmarkt Walcheren 10 3.1 Op Walcheren +3.660 huishoudens tot 2040, ontwikkeling verschilt per gemeente .......................................................................... 10 3.2 Huishoudensgroei Walcheren zit primair in 80- en 65- plushuishoudens, in Middelburg ook lichte groei aantal gezinnen ... 11 3.3 Sterke behoefte aan nultredenwoningen en middenhuur, in steden in lichtere mate ook aan reguliere grondgebonden koop ...... 13 3.4 Circa 60% tot 70% behoefte Walcheren gericht op stedelijk woonmilieu, in Veere primair behoefte aan dorps wonen ................. 18 3.5 Samenhang Walcherse woningmarkt, maar ook sterke lokale verhuisdynamiek .................................................................................... 19 4 Confrontatie, beoordeling en optimalisatie plannen 20 4.1 Theoretisch overschot aan plannen op Walcheren en kwalitatieve mismatch: te veel suburbaan en te weinig stedelijk in Middelburg, te veel stedelijk in Vlissingen ...................................... 20 4.2 Markttechnische doorlichting plannen met objectief afwegingskader ...................................................................................... 21 4.3 Kansen voor optimalisatie programmering woonlocaties op Walcheren ............................................................................................... 24 4.4 Mini-(M)KBA: kiezen voor maximale kwaliteit loont, ook financieel ................................................................................................. 28 Bijlage A: Doorlichtingskader 33 Bijlage B: Beoordeling en locatieprofielen belangrijkste locaties 36 Mortiere, Middelburg ......................................................................................... 37 Essenvelt, Middelburg ........................................................................................ 38 Souburg Noord, Vlissingen ................................................................................ 39 Claverveld, Vlissingen ........................................................................................ 40 Scheldekwartier (Scheldewerf/Scheldestad/Scheldewijk), Vlissingen ........... 41 Hubo/Supermarkt, Veere (Koudekerke)............................................................. 42 De Tienden Fase II, Veere (Zoutelande) ............................................................ 43 Singelgebied Domburg, Veere (Domburg) ....................................................... 44 Nimmerdor fase II & III, Veere (Grijpskerke) ..................................................... 45 In/uitbreiding Sint Laurens, Middelburg ........................................................... 46 Veersepoort fase V, Middelburg ........................................................................ 47 Locatieonderzoek Walcheren 3 19.006 Bijlage C: behoefte PMC’s per gemeente 48 Bijlage D: resultaten Mini-(M)KBA per gemeente 51 Locatieonderzoek Walcheren 4 19.006 1 Inleiding 1.1 Context 1.1.1 Kwalitatief Woningmarktonderzoek Zeeland (KWOZ) Als Provincie Zeeland heeft u de ambitie om in 2040 een toekomstbestendige woningvoorraad te hebben die in kwantiteit en kwaliteit 100% aansluit bij de vraag. Uw ambitie om te komen tot een 100% match tussen vraag en aanbod vraagt om een zeer gedegen woningmarktanalyse. Hiervoor voeren we het Kwalitatief WoningmarktOnderzoek Zeeland (KWOZ) uit. Hierbinnen verdiepen we op woningbouwlocaties op Walcheren. 1.1.2 Verdieping op woningbouwlocaties Walcheren De verdieping op de woningbouwlocaties op Walcheren is uitgewerkt in deze separate rapportage. Hierin brengen we per locatie de marktpotentie in beeld aan de hand van de behoefteraming enerzijds en de concurrentiepositie en het onderscheidend vermogen van deze locaties anderzijds. Ook verdiepen we op specifieke woonmilieus voor Walcheren en hoe (potentiële) ontwikkellocaties hier op kunnen inspelen. Naast een confrontatie tussen kwantitatieve en kwalitatieve behoefte (woonmilieus, PMC’s) beoordelen we alle liggen plannen op basis van de hiervoor beschikbare informatie (locatie, opzet, programmamix, etc.) en spiegelen deze beoordeling aan de bevindingen van ons ‘expert-panel’ met wie we de belangrijkste locaties hebben geschouwd. 1.1.3 Locatieonderzoek biedt handvatten voor optimaliseren plannen Deze rapportage geeft handvatten maximale optimalisatie van het woningbouwprogramma en afzonderlijke plannen. De doorlichting van de bestaande plannen en de confrontatie met de behoefte is een nulmeting: in hoeverre sluiten plannen in hun huidige vorm aan bij de kwantitatieve en kwalitatieve behoefte? Door eventuele mismatches nu te signaleren kan nog worden bijgestuurd in plannen waar die ruimte er nog is, om de beoogde nieuwbouw zo goed mogelijk aan te laten sluiten bij de toekomstige woningbehoefte. 1.2 Leeswijzer In hoofdstuk 2 presenteren we onze belangrijkste conclusies en adviezen en in hoofdstuk 3 is onze uitgebreide analyse van de Walcherse woningmarkt uitgewerkt. In hoofdstuk 4 confronteren we de plannen met de behoefte, beoordelen we de plannen en zetten we planoptimalisatiekansen voor specifiek Walcherse woonmilieus op een rij. Uitgebreide achtergrondinformatie zoals de locatieprofielen en SWOT’s van de planlocaties uit de schouw zijn opgenomen in de bijlage. Locatieonderzoek Walcheren 5 19.006 2 Conclusies en advies In dit eerste (inhoudelijke) hoofdstuk presenteren we onze belangrijkste conclusies en vertalen deze naar adviezen voor Walcheren en de afzonderlijke gemeenten. 2.1 Conclusies 2.1.1 Sterkste groei aantal huishoudens komende tien jaar in Middelburg (+1.770), gevolgd door Vlissingen (+690) en Veere (+250) In totaal groeit het aantal huishoudens op basis van de provinciale prognose 2019 met zo’n 2.710 huishoudens op Walcheren in de periode 2019-2029. Een belangrijk deel van de groei landt in Middelburg (+1.770 huishoudens). De huishoudensgroei in Vlissingen (+690 huishoudens) en Veere (+250 huishoudens) ligt lager. 2.1.2 Groei zit primair in 80-plushuishoudens, in Middelburg ook nog lichte groei aantal gezinnen De komende tien jaar komen er op Walcheren nog bijna 2.550 80-plushuishoudens bij en bijna 1.000 huishoudens van 65 tot 80 jaar. De overige doelgroepen krimpen licht in omvang op totaalniveau van Walcheren. Middelburg laat – in tegenstelling tot de andere gemeenten – zowel voor de periode 2019- 2029 als voor de periode 2019-2040 ook nog een (lichte) groei van het aantal gezinnen zien. 2.1.3 Primair behoefte aan nultredenwoningen, in steden ook nog behoefte aan reguliere grondgebonden koop en middenhuur We zien op Walcheren primair opgave voor toevoeging van nultredenwoningen (appartementen en bijvoorbeeld patiowoningen) als gevolg van de aanhoudende vergrijzing. Lokale marktpartijen geven aan dat een deel van de vitale ouderen (vaak tussen de 60 en 70 jaar) nog kiest voor een (comfortabele) reguliere middeldure grondgebonden koopwoning in de stad, terwijl het andere deel van deze groep – net als de sterk groeiende 70- en 80-plusgroep – vaak bewust kiest voor een nultredenwoning. Het gaat in veel gevallen om een huur- of koopappartement in binnenstedelijk gebied, in suburbane en vooral dorpse woonmilieus kan het ook gaan om andere nultredenconcepten zoals een grondgebonden (patio)woning. In Veere ontstaan theoretische overschotten in de reguliere grondgebonden segmenten als gevolg van krimp van de groep jongeren en gezinnen en het vrijkomen van reguliere grondgebonden woningen vanuit de groep ouderen. In Vlissingen en Middelburg zien we wel nog behoefte aan reguliere grondgebonden woningen, vooral in middenhuur en middeldure koop. 2.1.4 Behoefte gaat in Vlissingen en Middelburg primair uit naar stedelijke woonmilieus, in Veere primair naar dorpse woonmilieus In totaal gaat zo’n 60 tot 70% van de totale woningbehoefte op Walcheren uit naar stedelijke woonmilieus. Deze behoefte is relatief groot in Middelburg (60 tot 70%) en in Vlissingen (70 tot 80%). De resterende behoefte gaat uit naar suburbane woonmilieus. In Veere gaat een groot deel van de behoefte uit naar woningen in een dorps woonmilieu (70 tot 80%), de resterende behoefte gaat hier uit naar landelijke woonmilieus. Samenhang Walcherse woningmarkt, maar ook sterke lokale verhuisdynamiek De verhuisdynamiek laat zien dat de behoefte op Walcheren in beperkte mate uitwisselbaar is tussen de gemeenten: van de verhuisde personen vanuit Middelburg (2011-2017) landt 12% in Vlissingen en 5% in Veere. Voor Vlissingen geldt dat zo’n 12% van de verhuisde personen andersom landt in Middelburg en zo’n 3% in Veere. Van de verhuisde personen vanuit Veere landt zo’n 27% in de andere Walcherse gemeenten: 17% in Middelburg en 10% in Vlissingen. Tegelijkertijd vindt een belangrijk deel (46 tot 62%) Locatieonderzoek Walcheren 6 19.006 van de verhuizingen plaats binnen de eigen gemeente, hetgeen erop duidt dat een belangrijk deel van de vraag lokaalgebonden is. Theoretisch overschot aan plannen
Recommended publications
  • Information Vlissingen
    magazineinformation Vlissingen N K E E T E I N N R D G E N N E I E H T C E A N L A L R E I O T N H O amadore.nl Lees mij Read me lies mich 2 | amadore.nl 04 33 Hotel Zeeland Practical information about Where each village is no further than 17 km Hotel Arion with answers from the sea or from a dammed inlet. to frequent questions. With the coast and unique hinterland Amadore Exclusive Collection Amadore Exclusive around you, there is always something to see: beaches and dunes, dikes, mud Content 16 flats and salt marshes, mounds and wetland areas. Amadore offers hotels and restaurants in the most beautiful Restaurant spots, with Zeeland as a unique backdrop. Our restaurant. There are plenty of opportunities to discover the history and diversity of 22 nature in Zeeland during your stay. A-thermen 48 Wellness without limits! Our beautiful renovated Thermal Baths is a paradise for all sauna lovers. With a variation of Amadore Amadore is proud of Zeeland. sauna’s, several swimming pools, The atmosphere, conviviality and an extensive wellness garden and an personality of this province fit perfectly experience program with great with the foundations of our companies. relaxation areas, we can say that At the most beautiful locations in the this unique spa is complete! province - in Goes, Middelburg, Kamperland, Domburg, Dishoek and Vlissingen - we work day and night to reinforce our motto ‘Boundless Hospitality’. With always that beautiful South-West Delta as backdrop. Boulevard Bankert 266 4382AC Vlissingen +31(0)118 - 410 502 [email protected] amadore.nl/arion 3 Dear guest at Amadore Hotel Restaurant Arion, On behalf of the entire team, I would like to welcome you! Thank you for your trust in our boundless hospitality.
    [Show full text]
  • Castaways New Insights from The
    Castaways New Insights from the Metal Detected Brooches of Early Medieval Frisia Marcus A Roxburgh Title page and chapter illustrations are adaptations of images from the Julius work calendar now in the British Library, drawn by Marcus A Roxburgh. All illustrations of brooches in this thesis are drawn by Marcus A Roxburgh. [email protected] II Castaways New Insights from the Metal Detected Brooches of Early Medieval Frisia Author: Marcus A. Roxburgh Course: Master Research and Thesis Course code: ARCH 1044WY Student nr: S1182625 Supervisors: dr. H Huisman, prof.dr. A.L van Gijn Specialisations: Material Culture Studies, Field Archaeology University of Leiden, Faculty of Archaeology Leiden, 15th June 2013 III IV TABLE OF CONTENTS Contents Page LIST OF FIGURES X LIST OF TABLES XIII ACKNOWLEDGEMENTS XIV 1 INTRODUCTION 1 1.1 History of research 3 1.1.1 The development of early medieval archaeology 3 1.1.2 The archaeology of early medieval Frisia 4 1.1.3 The study of brooches 7 1.1.4 Metal detecting and 'Productive Sites' 8 1.1.5 The development of compositional analysis and hhXRF 10 1.2 Theoretical orientation 13 1.2.1 Philosophy 13 1.2.2 Memory and Learning 14 1.2.3 Cross Craft Interaction 17 1.2.4 Reuse and Recycling 19 1.3 Problem orientation and research questions 21 2 METHODOLOGY 27 2.1 hhXRF 28 2.1.1 The principles of hhXRF 28 2.1.2 The debate concerning archaeological application 28 2.1.3 The methodology for brooches 30 2.2 Morphological analysis 32 V 2.2.1 The principles of morphological analysis 32 2.2.2 The morphological
    [Show full text]
  • Veere Structuurvisie Domburg
    veere structuurvisie domburg veere structuurvisie domburg opdrachtgever : gemeente Veere nummer : 000725.6392.00 datum : 4 juli 2002 opdrachtleider : ir C.A. Louws auteur(s) : ir C.A. Louws ir J.F.M. Taminiau Adviesbureau RBOI 000725.6392.00 Rotterdam / Middelburg Inhoud 1 1. Inleiding blz. 3 1.1. Aanleiding 3 1.2. Doelstelling 3 1.3. Profiel Domburg 4 1.4. Opbouw structuurvisie 6 2. Beleidskader 7 3. Analyse 9 3.1. Ruimtelijke structuur 9 3.2. Functionele analyse 14 3.3. Sterkte-zwakte analyse 19 4. Visie 21 4.1. Uitgangspunten 21 4.2. Ruimtelijke hoofdstructuur 21 5. Inspraak 5.1. Inleiding 27 5.2. Samenvatting en beantwoording inspraakreacties 27 5.3. Ambtshalve aanpassingen 39 Bijlage: 1. Beleidskader 2. Verslag inspraakbijeenkomst (niet in pdf opgenomen, op verzoek verkrijgbaar) 3. Inspraakreacties (niet in pdf opgenomen, op verzoek verkrijgbaar) Adviesbureau RBOI 000725.6392.00 Rotterdam / Middelburg Inhoud 2 Adviesbureau RBOI 000725.6392.00 Rotterdam / Middelburg 1. Inleiding 3 1.1. Aanleiding Na de samenvoeging van de voormalige gemeenten tot de huidige gemeente Veere was het ontwikkelen van een samenhangende ruimtelijke visie op de ontwikkeling van de kernen een belangrijke prioriteit. daarbij is een stapsgewijze benadering gehanteerd. Allereerst is een aan- tal beleidsnota's opgesteld, met als doel richting te geven aan het ruimtelijke beleid van de nieuwe gemeente. Op 22 april 1999 zijn de volgende nota's vastgesteld door de gemeenteraad: - beleidsoriëntatie kernen; - notitie "profilering /beleidsaccenten kernen"; - notitie “bedrijventerreinen"; - Volkshuisvestingsplan, fase 1; - Woningbouwprogramma 1997 t /m 2006; - notitie "uitgangspunten voor de benutting van het kwaliteitscontingent". Voorts is op 3 juni 1999 de notitie "omschrijving van de identiteit van de gemeente Veere en de daaruit voortvloeiende beleidsprioriteiten" vastgesteld door de gemeenteraad.
    [Show full text]
  • W a L C H E R E N 10 1
    Valkenisseroute 48 km ca. 2,5 uur land in, waardoor het oude Walcherse landschap verloren ging. De ‘Tuin van Zeeland’ kende een kleinschalig land- In het kustgebied tussen Westkapelle schap met ontelbare kleine percelen. en Vlissingen drukt het toerisme zijn In de laaggelegen poelgronden stempel op het landschap: vrijwel waren de percelen gescheiden door zonder onderbreking volgen bunga- slootjes en in gebruik als hooi- en lowparken en campings elkaar op. weiland. Op de hoger gelegen kreek- Een rustpunt ligt in het bosgebied ruggen, in gebruik als akker, scheid- Het strand bij Domburg bij Valkenisse, waar weinig recreatie- den meidoornhagen de percelen. voorzieningen zijn. Voorbij Vlissingen fietst u door een heel ander Zeeland: ∞ Voorbij Vlissingen volgt u wegen Praktische informatie daar leiden met bomen omzoomde boven op kreekruggen en door lager wegen door grootschalige akker- en gelegen poelgronden. Bij de inrich- Ss Westkapelle. weidegebieden. ting van het nieuwe Walcheren na de .p Westkapelle in het dorp. Bij duinovergangen tussen Domburg, Westkapelle, Tweede Wereldoorlog lag de nadruk Zoutelande, Dishoek, Vlissingen (meestal betaald). ¡ Bij Westkapelle is de kustlijn in be- op de moderne landbouw: grotere .i De route loopt tegen de klok in. ton gegoten. Het is een van de vier bedrijven, meer dan 1200 km nieuwe .h Westkapelle Dijkpaviljoen De Westkaap, Westkappelse Zeedijk 7, 4361 SJ (noordzijde plaatsen waar de geallieerden bij de watergangen, drainagebuizen onder dorp). Brasserie-Vistaria De Fontein, Markt 73, 4361 AE, www.brasseriedefontein.nl Slag om Walcheren in 1944 de zeedijk alle percelen en nieuwe, verharde we- (jul.-aug. dagelijks, zie verder de site). Zoutelande. Vlissingen. Domburg Pannenkoe- bombardeerden om de Duitsers tot gen.
    [Show full text]
  • 67Th International Sachsensymposion
    67th International Sachsensymposion Arbeitsgemeinschaft zur Archäologie der Sachsen und ihrer Nachbarvölker in Nordwesteuropa – IvoE Antwerp, 17th-21st of September 2016 Early medieval waterscapes. Risks and opportunities for (im)material cultural exchange 1 67th International Sachsensymposion Antwerp 2 67th International Sachsensymposion Antwerp IMPRESSUM - IMPRESSUM EDITOR/HERAUSGEBER Rica Annaert (Flemish Heritage Agency/ Agentur für das Kulturerbe Flanderns) CONFERENCE BINDER/TAGUNGSMAPPE Texts Field Trip/ Texte Exkursion : Robert van Dierendonck (Zeeland Foundation for Cultural Heritage), Pieterjan Deckers & Dries Tys (Free University Brussels - VUB). Design and realization/Layout und Umsetzung: Rica Annaert CONFERENCE OFFICE/TAGUNGSBÜRO Gerda Vercammen (City of Antwerp/Stadt Antwerpen) Rone Fillet (Free University Brussels – VUB) SCIENTIFIC COMMITTEE/WISSENSCHAFTLICHES KOMITEE Rica Annaert Dries Tys Johan Veeckman Tim Bellens Pieterjan Deckers Robert van Dierendonck Luc Van Impe Laurent Verslype Wim De Clercq Frans Theuws THANKS FOR THE SUPPORT TO/DANK FÜR UNTERSTÜTZUNG AN Flemish Heritage Agency/ Agentur für das Kulturerbe Flanderns City of Antwerp/Stadt Antwerpen Free University Brussels/Freie Universität Brüssel (VUB) Zeeland Foundation for Cultural Heritage/Zeeland Stiftung für das Kulturerbe CONFERENCE LOGO Figurehead of an early medieval ship (late 4th-5th century AD) found in the Scheldt near Appels (prov. of East-Flanders) – ©OE – drawing M. Van Meenen. 3 67th International Sachsensymposion Antwerp A. Felix pakhuis, Oude Leeuwenrui 29: congress venue & conference bureau/ Vortragssaal &Tagungsbüro B. Antwerp City Hall/Rathaus Antwerpen C. Royal Palace on the Meir/Königspalastes auf der Meir. D. Central Railway Station/Hauptbahnhof (Antwerpen Centraal) 4 67th International Sachsensymposion Antwerp PROGRAMME - PROGRAMM All lectures will take place in the auditorium of the Felix Pakhuis, Oudeleeuwenrui 29 (main entrance), 2000 Antwerp.
    [Show full text]
  • Everything You Should Know About Zeeland Provincie Zeeland 2
    Provincie Zeeland History Geography Population Government Nature and landscape Everything you should know about Zeeland Economy Zeeland Industry and services Agriculture and the countryside Fishing Recreation and tourism Connections Public transport Shipping Water Education and cultural activities Town and country planning Housing Health care Environment Provincie Everything you should know about Zeeland Provincie Zeeland 2 Contents History 3 Geography 6 Population 8 Government 10 Nature and landscape 12 Economy 14 Industry and services 16 Agriculture and the countryside 18 Fishing 20 Recreation and tourism 22 Connections 24 Public transport 26 Shipping 28 Water 30 Education and cultural activities 34 Town and country planning 37 Housing 40 Health care 42 Environment 44 Publications 47 3 History The history of man in Zeeland goes back about 150,000 brought in from potteries in the Rhine area (around present-day years. A Stone Age axe found on the beach at Cadzand in Cologne) and Lotharingen (on the border of France and Zeeuwsch-Vlaanderen is proof of this. The land there lies for Germany). the most part somewhat higher than the rest of Zeeland. Many Roman artefacts have been found in Aardenburg in A long, sandy ridge runs from east to west. Many finds have Zeeuwsch-Vlaanderen. The Romans came to the Netherlands been made on that sandy ridge. So, you see, people have about the beginning of the 1st century AD and left about a been coming to Zeeland from very, very early times. At Nieuw- hundred years later. At that time, Domburg on Walcheren was Namen, in Oost- Zeeuwsch-Vlaanderen, Stone Age arrowheads an important town.
    [Show full text]
  • Gemeentebeschrijving Domburg
    monumenten inventarisatie project Zeeland gemeentebeschrijving WESTEftSCHELDE domburg (1994) B.l. Sens INHOUDSOPGAVE Blz. VOORWOORD 5 1. INLEIDING 7 2. BODEMGESTELDHEID EN GRONDGEBRUIK 7 3. INFRASTRUCTUUR 8 3.1 Wegen 8 3.2 Waterwegen en schuitveren 9 3.3. Tramlijnen 9 4. NEDERZETTINGEN 9 4.1. Functionele ontwikkelingen 9 4.1.1 Recreatie en industrie 9 4.1.2 Energievoorziening 10 4.1.3 P.T.T 10 4.1.4 Bijzondere voorzieningen 10 4.2. Ontwikkeling per nederzetting 12 4.2.1 Domburg 12 4.2.2 Oostkapelle 14 4.2.3 Buitengebied 14 5. GEBIEDEN MET BIJZONDERE WAARDEN IN DE KERN DOMBURG .... 16 LITERATUURLIJST ADRESLIJST VAN GEÏNVENTARISEERDE OBJECTEN EN COMPLEXEN TYPOLOGIE AFBEELDINGEN H0479110.8 - 5 - VOORWOORD Wat is het Monumenten Inventarisatie Project? Door het rijk is in samenwerking met de provincies en de vier grote steden een project ontwikkeld dat als doel heeft de inventarisatie van jonge bouwkunst en stedebouw in Nederland. "Jonge" betekent hier: tot stand gekomen in de periode midden 19e eeuw - Tweede Wereldoorlog. De verkregen gegevens worden landelijk verzameld en verwerkt. Ze kunnen dienen als uitgangspunt voor verder onderzoek en voor het te voeren beleid van rijk, provincies en gemeenten. Ze bestaan uit regio- en gemeentebeschrijvingen en uit de inventarisatieresultaten (veldwerk). Regiobeschrijving De inventarisatie wordt per provincie (of grote stad) gebiedsgewijs aangepakt. Daartoe is de provincie Zeeland in drie werkgebieden verdeeld, namelijk Midden- Zeeland, Noord-Zeeland en Zeeuwsch-Vlaanderen. Per gebied wordt eerst een regiobeschrijving gemaakt, met daarin een beschrij- ving van de historische en ruimtelijke ontwikkelingen in de periode ca. 1850 - 1945 . Bij de beschrijving wordt globaal aandacht besteed aan de algemeen histo- rische aspecten van bestuurlijke, landschappelijke, sociaal-economische en geo- grafische aard.
    [Show full text]
  • De Bodemkartering Van Walcheren
    STICHTING VOOR BODEM KARTERING / WAGENINGEN DE BODEMKARTERING VAN WALCHEREN WITH A SUMMARY: SOIL SURVEY OF THE ISLAND OF WALCHEREN Ir J. BENNEMA en Dr Ir K. VAN DER MEER MET MEDEWERKING VAN Ir C. DORSMAN en P. J. VAN DER FEEN STAATSDRUKKERIJ %gnf^ UITGEVERIJBEDRIJF VERSL. LANDBOUWK. ONDERZ. No. 58.4 / 'S-GRAVENHAGE / 1952 utta INHOUD WOORD VOORAF Blz. I. INLEIDING 3 II. GENESE 23 1. De diepere ondergrond van Walcheren 23 2. De oude zeeklei 24 3. Begin van de veenvorming 24 4. De veenvorming 26 5. De hoogteligging van het veenlandschap aan het eind van de veentijd ... 28 6. De bewoning van het veen in Noord-Walcheren 29 7. De eerste opslibbing (de vroeg-Romeinse transgressie) 30 8. De Romeinse regressie 31 9. De vroeg-middeleeuwse transgressie 33 10. De tweede phase van de vroeg-middeleeuwse transgressie 35 11. De Karolingische regressie 37 12. De post-Karolingische transgressie 38 13. De afzettingen uit de post-Karolingische transgressieperiode 39 14. Erosiekreekjes 40 15. De tijd van de bedijkingen 41 16. De belangrijkste anthropogene veranderingen van het Oude-Land en het Middel­ land 41 17. De vorming van de jonge polders „Het Nieuwland" 42 18. De duinvorming 45 III. BESCHRIJVING VAN DE BODEMTYPEN 47 1. Inleiding 47 2. Oude-Landgronden 47 3. Middellandgronden 54 4. Nieuwlandgronden 59 5. Enkele voorbeelden van groeiverschillen in het Nieuwland 63 6. Vervlogen duinzandgronden 66 IV. ENKELE OPMERKINGEN OVER DE WATERREGELING VAN WALCHEREN, MEDE GEZIEN IN VERBAND MET DE LANDBOUW 68 V. DE BESCHRIJVING VAN DE BODEMKAART 71 A. De bredere kreekruggen 71 1. De kreekrug van Oostkapelle—Serooskerke—Middelburg 73 2.
    [Show full text]
  • We Make Carpets
    Sea Votive altar of the goddess Nehalennia offered by Ingenuinius Ianuarius at the Roman temple near Domburg, AD 150–250 (limestone). Collection Zeeland Society. Photo Ivo Wennekes. This is Zeeland Salt Before the invention of the fridge, salt is a very important means of preserving perishable foodstuffs such as meat and fish. The proxi- mity of the sea makes it easy to harvest salt in Zeeland. The earliest traces of salt harvesting in Zeeland come from an archaeological find from the middle Iron Age (500-200 BC). In the Roman period and the Middle Ages, salt is one of the region’s most important export products. Anonymous, Salt harvesting in Zeeland in the 16th century, 18th/19th cen- tury (oil on canvas). Collection Zeeland Society. Photo Ivo Wennekes. Initially salt is harvested directly from seawater through evaporation in porous pots. From the Middle Ages it is extracted from peat, which has a much higher concentration of salt. Blocks of peat are dried and then burned, leaving behind a mixture of ash and salt. To separate the two, they are mixed with seawater. The salt is dissol- ved and the ash sinks to the bottom. The seawa- ter is then evaporated, leaving behind a layer of fine salt crystals. Extracting salt from peat is not without danger for the countryside. By removing layers of clay to get to the peat layers, the land behind the dykes is lowered. If the dyke breaks, the land will be flooded. To prevent such disasters, this means of salt extraction is eventually forbidden. Salt production continues in Zeeland until the 19th century: raw salt is imported and refined locally.
    [Show full text]
  • This Is Zeeland
    Land This is Zeeland Jan Toorop Saying Grace, 1907 Oil on board. Collection Zeeuws Museum, acquired with support of the Rembrandt Association, the Leppink-Postuma Fund, the Mondriaan Fund, the Province of Zeeland and private donors. Photo Ivo Wennekes. Jan Toorop is a welcome guest at De Brouwerij in Domburg. He paints various members of the Louwerse family during his many stays. He draws and paints them in their home or in the orchard or on the land. Toorop, who has recently converted to Catholicism, is fascinated by the Zeelanders’ piety. This is represented in this painting by the warm glow that surrounds the family while saying grace. This painting style is known as Luminism: it is painted with light. In this work, farmer Bram Louwerse and his two youngest daughters, Johanna and Adriana Maria, are sunk in prayer. Ernst and Gertrud Flersheim probably purchase Saying Grace in 1909 in Frankfurt am Main. They are friends of Jan Toorop and own other works by him. As Jews, they flee Nazi Germany in 1937 for Amsterdam. The property they leave behind, including their art collection, is confiscated. The couple are arrested during the occupation and murdered in Bergen-Belsen concentration camp in 1944. Zeeuws Museum purchases the painting in 1981 without any knowledge of this history. When the painting’s provenance is made known in 1999, following advice from the Restitutions Committee, the Zeeuws Museum contacts the Flersheims’ heirs. The museum re-purchases the painting from the family with support from the Rembrandt Association, the Leppink-Postuma Fund, the Mondriaan Foundation, the Province of Zeeland and individual donors.
    [Show full text]
  • 2020 Was Een Bijzonder Jaar Veere Staat Er Financieel Weer Goed Voor Betaald Parkeren Langs De Kust 2020 Was Een Bijzonder Jaar
    December 2020 In deze speciale nieuwsbrief vindt u informatie over belangrijke besluiten die het afgelopen jaar zijn genomen door de gemeente. Nieuwsbrief Gemeente Veere 2020 Veere staat er Betaald was een financieel weer parkeren langs bijzonder jaar goed voor de kust 2020 was een bijzonder jaar Beste inwoners van de gemeente Veere, Kwetsbare groepen Er zijn groepen die extra kwetsbaar zijn bij de We hebben met zijn allen een bijzonder jaar besmetting met corona zoals bewoners van meegemaakt. Wie had een jaar geleden kunnen verpleeghuizen en zorginstellingen. Gelukkig denken dat anderhalve meter afstand de norm kunnen zij weer bezoek ontvangen, dat is een werd? Dat mondkapjes een deel van onze outfit tijdje niet zo geweest. Wie ook aandacht verdienen werden? Ik in elk geval niet. zijn alle mensen die dag in dag uit zorg en ondersteuning bieden aan anderen, als professional Corona of als vrijwilliger. Zij doen fantastisch werk! Toen in maart heel Zeeland in lockdown ging, waren de gevolgen niet te overzien. Van de ene op de andere dag Kerst en oudjaar 2020 werd alles anders. Voor veel ondernemers, bedrijven Kerst en oudjaar is de tijd die we normaal gesproken Ook het vermijden van drukte en het dragen van en gezinnen stond de wereld op zijn kop. Ik ben er met onze familie en vrienden doorbrengen en stilstaan mondkapjes kunnen daarbij helpen. Tenslotte willen trots op hoe we met de coronaregels omgingen en zo bij het afgelopen jaar. Een tijd voor goede voornemens we allemaal dat dit zo snel mogelijk voorbij gaat. Veere leefbaar gehouden hebben. en de beste wensen.
    [Show full text]
  • Knooppuntenroute Walcheren - 47,6 Km - Ca
    Onderstaande fietsroute is een rondrit, u kunt dan ook bij ieder willekeurig fietsknooppunt starten. Deze gratis fietsroute wordt u aangeboden door: Knooppuntenroute Walcheren - 47,6 km - ca. 3 uur Bron: fietsrouteplanner Falk Campveerse Toren vanaf het Veerse Meer Strand bij Domburg Stadhuis Middelburg 14 (Weststraat, Domburg) 3,5 km 16 (kruizing Groeneweg-Manteling) 3,2 km Watertoren Domburg 27 (Munnikweg, Oostkapelle) Domburg- Domburg is een van de oudste badplaatsen van Nederland en heeft een rijke historie. Zo was Domburg in de 3,7 km Romeinse tijd een belangrijke haven voor verkeer over zee naar Engeland, diende het als verdedigingsbolwerk tegen de Noormannen en werd het rond de vorige eeuw-wisseling 30 (Fort den Haakweg, Vrouwenpolder) een welbekend kuuroord. Domburg dankt zijn naam aan de verdedigingswerken die rond de plaats werden aangelegd na invallen van Noormannen in 837. Net als Souburg en 3,2 km Middelburg werd Domburg daardoor een zogenoemde “ringwalburg” of “duinburg” waaraan de plaats door verbastering zijn naam dankt. 31 (Rijkebuurtweg, Vrouwenpolder) Het toerisme in Domburg nam pas een grote vlucht vanaf 1887 toen dokter Johann Georg Metzger een praktijk in Domburg begon. Dokter Metzger was zeer populair in hoge 1,2 km kringen in Europa en al gauw lieten adel en welgestelden zich behandelen in de praktijk van dokter Metzger. Zijn welgestelde gasten verbleven soms langere tijd in Domburg en namen vaak eigen personeel mee. 32 (Polredijk, Veere) Rond de eeuwwisseling ontdekken na de adel en de vermogenden ook steeds meer kunstenaars de badplaats 2,6 km Domburg. Het meest bekend zijn wel de werken die Jan Toorop in Domburg maakte en de ontwikkeling die Piet Mondriaan hier onderging.
    [Show full text]