Toekomstagenda Groningen
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Toekomst agenda Groningen Den Haag/Groningen, 3 februari 2021 ToekomstagendaGroningen 2 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Opbouw toekomstagenda en leeswijzer 3 2 Toekomstagenda Groningen 4 2.1 Een duurzame toekomst voor Groningen 4 2.2 De inzet: een extra investering met een concrete toekomstagenda 5 2.3 Borging van de samenwerking in een langjarig partnerschap 6 3 Lijn 1: Woningbouw & leefbaarheid 8 3.1 Algemene beschrijving thema 8 3.2 Beschrijving afspraken 11 3.3 Samenhang tussen afspraken en borging langjarig partnerschap 12 4 Energietransitie: Groningen als koploper 13 4.1 Algemene beschrijving thema 13 4.2 Beschrijving afspraken 15 4.3 Samenhang tussen afspraken en borging langjarig partnerschap 16 5 Regionale economie 17 5.1 Algemene beschrijving thema 17 5.2 Beschrijving afspraken 19 5.3 Samenhang tussen afspraken en borging langjarig partnerschap 21 ToekomstagendaGroningen 3 1 Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Opbouw toekomstagenda en leeswijzer Op 6 november 2020 zijn er bestuurlijke afspraken gemaakt over de versterkings De uitvoeringsagenda bestaat grofweg opgave. Door de uitvoering van die uit twee delen: afspraken kan iedereen veilig wonen, • Deel I (hoofdstuk 2): Bestuurlijke kop werken en naar school gaan in • Deel II (hoofdstuk 3 t/m 5): Groningen. Ook wil de Nederlandse Afspraken tussen Rijk en regio overheid zich inspannen om bij te dragen aan een duurzame toekomst voor de De bestuurlijke kop vertelt de inhoudelijke regio. Daarom is op 6 november ook logica achter en samenhang van de afgesproken dat naast de investeringen uitvoeringsagenda Groningen. Daarmee in woningen en integrale programma’s wordt direct het perspectief geschetst nadere bestuurlijke afspraken worden waar de uitvoeringsagenda een bijdrage gemaakt op kabinetsniveau, waarin aan zal leveren. In de bestuurlijke kop Rijk en Regio samenwerken aan een wordt ook aangegeven hoe de afspraken toekomst agenda Groningen. Inzet van op lange termijn wordt geborgd. deze toekomstagenda is de economische en duurzame ontwikkeling van de regio De afspraken betreffen concrete door het maken van concrete afspraken afspraken op de thema’s Woningbouw over de thema’s woningbouw, energie & Leefbaarheid (hoofdstuk 3), Energie transitie en regionale economie, om transitie (hoofdstuk 4) en Regionale de beschikbare middelen, expertise en Economie (hoofdstuk 5). Het gaat om samenwerking zo effectief mogelijk in te afspraken bestaan hoofdzakelijk uit zetten, in samenhang met beleid van de het toegankelijk maken van bestaande verschillende overheden, de ontwikkeling middelen, samenwerkingsafspraken van Groningen als NOVIgebied en het en het positioneren van Groningen Nationaal Programma Groningen. Rijk en op de korte en lange termijn. Bij alle regio blijven met elkaar in gesprek over hoofdstukken zal ook worden ingegaan de verdere ontwikkeling van Groningen, hoe de samenwerking op lange termijn en agenderen hier de relevante thema’s wordt geborgd. voor. ToekomstagendaGroningen 4 2 Toekomstagenda Groningen 2.1 Een duurzame toekomst Het aantrekkelijke vestigingsklimaat rond voor Groningen de stad Groningen en het havencluster Eemshaven/Delfzijl zijn groeibriljanten Voor een duurzame ontwikkeling van die met een verbeterde bereikbaarheid de regio met nieuwe kansen om een (zowel regionaal als met de Randstad substantiële bijdrage te leveren aan en Duitsland) nog beter tot ontwikkeling nationale opgaven is het nodig om kunnen komen. We onderschrijven als Rijk en regio samen te werken het belang van goede verbindingen en te investeren in de toekomst van voor zowel goede bereikbaarheid van Groningen. De regio Groningen heeft de regio als bereikbaarheid binnen de veel potentie. Groningen is de zesde regio. Dit vraagt om investeringen in het stad van Nederland en is een van de versterken van deze bereikbaarheid over snelst groeiende steden van Nederland. spoor, weg en water. De focus ligt op Het buitengebied is krachtig met mooie het ontwikkelen van een robuust, veilig, dorpen en steden, innovatieve agrariërs slim en duurzaam multimodaal mobili en veel aandacht voor leefbaarheid. De teitssysteem in de regio en de stad en universiteit, hogeschool en belangrijke tussen de regio, de Randstad en overige kenniscentra (bijv. het VNkenniscentrum economische kernzones in Nederland voor klimaatadaptatie) vormen samen en Duitsland. Een deel van de opgave is met het bedrijfsleven een broedplaats opgenomen in het Meerjarenprogramma voor talent, innovatie en startups. Infrastructuur, Ruimte en Transport Energie, Healthy Ageing en digitalisering (MIRT). zijn sterke sectoren waarin Groningen de potentie heeft om (inter)nationaal te Rijk en regio investeren daarom samen scoren en koploper te zijn in de energie in Groningen. Door de komende jaren transitie. De chemische industrie loopt structureel samen werk te maken van het voorop in vergroening en verduur realiseren van de potentie van de regio zaming. Tegelijkertijd spelen een aantal en het oplossen van de maatschappe nationale opgaven in Groningen met lijke opgaven, kunnen we Groningen een grote urgentie. Op geen andere plek hernieuwd perspectief bieden en kan liggen groei en krimp zo dicht bij elkaar. Groningen een substantiële bijdrage Nergens in Nederland is de urgentie leveren aan (inter)nationale opgaven. van het gas af te gaan zo groot als in Groningen en nergens zijn de ambities om deze transitie te versnellen zo hoog. ToekomstagendaGroningen 5 2.2 De inzet: een extra Lijn 1: We versterken de woningbouw investering met een concrete en de leefbaarheid toekomstagenda Met betrekking tot wonen kent Groningen grote uitdagingen. Een Een duurzame toekomst voor oververhitte woningmarkt in de stad Groningen vereist zowel versterking Groningen, krimpproblematiek in het van het vestigings klimaat (wonen en oosten en noorden van de provincie leefbaarheid) als het verder stimuleren en grootstedelijke problematiek in van de regionale economie, in het kwetsbare wijken. We zetten in op het bijzonder door kansen met betrekking goed accommoderen van de krimp en tot de energietransitie te verzilveren. In woningbouwopgave en de leefbaarheid Groningen willen we de grote transities in kwetsbare wijken. maatschappelijk en economisch laten renderen. Om tot betekenisvolle Lijn 2: We zetten in op Groningen als samenwerking en investeringen te koploper in de energietransitie komen die hieraan bijdragen, wordt de Groningen is belangrijk voor de Toekomstagenda Groningen opgesteld. Nederland. Zo bouwt Groningen aan een Daarin maken Rijk en Regio concrete groene waterstof economie en verduur afspraken om de beschikbare capaciteit zaming van de gebouwde omgeving. en middelen zo effectief mogelijk in te Momenteel levert de regio een groot deel zetten, in samenhang met beleid van de van de nationale (fossiele en duurzame) verschillende overheden, de ontwikkeling energie. Nederland heeft als doel om in van Groningen als NOVIgebied en het 2050 duurzaam en CO2neutraal te zijn. Nationaal Programma Groningen. Deze Groningen loopt hier in haar ambities afspraken zijn concreet en dienen als op vooruit en wil met het Noorden extra perspectief. Deze toekomstagenda dé energieregio van Nederland te is daarbij pas het begin: Rijk en regio worden. Zo wil de stad Groningen wil gaan een langjarig partnerschap aan in 2035 CO2neutraal zijn en heeft de om ook toekomstige uitdagingen ook provincie de ambitie dat het OV in 2035 samen op te pakken. Op die manier emissieloos is. Groningen ontwikkelt zich zetten Rijk en Regio een kansrijk van gaswinningsgebied naar dé kennis toekomst perspectief neer en helpen we en innovatieregio voor de energie en Groningen versneld verder. Dat doen we warmtetransitie. Met alle andere energie langs de volgende lijnen: ontwikkelingen kunnen veel banen in de energiesector behouden blijven én creëren we nieuwe werkgelegenheid. Tot slot wordt de uitrol van de investe ringsagenda waterstof een belangrijke pijler voor de energievoorziening van de toekomst: met opslag van energie, mobiliteit en waterstof als bron voor de industrie. ToekomstagendaGroningen 6 Lijn 3: We versterken het vestigings- 2.3 Borging van de klimaat voor een stabiele regionale samenwerking in een economie langjarig partnerschap De potentie van Groningen is groot, mits de belangrijkste randvoorwaarden Met deze toekomstagenda staan worden ingevuld voor een regionale we aan het begin van een langjarige economie die klaar is voor de toekomst. samenwerking tussen Rijk en regio op Daarom werken het bedrijfsleven en het gebied van Wonen & Leefbaarheid, overheden samen om werknemers op te Energietransitie en Regionale Economie. leiden voor de banen van de toekomst De afgelopen periode heeft het Rijk zich en weerbare arbeidsmarkt en stimuleren ingespannen om samen met de regio de we het MKB en de agrarische sector kansen in Groningen te verzilveren voor vanuit de bestuurlijke afspraken. Ook deze verschillende onderwerpen. Ook de liggen er kansen op het gebied voor komende jaren zal ze dat blijven doen. samenwerking op de andere sterke Tegelijkertijd levert de regio een grote sectoren, zoals Healthy Ageing en digi bijdrage aan het realiseren van Rijks talisering die nog nader moeten worden doelstellingen, door bijvoorbeeld voorop verkend. te lopen in de energietransitie of als Het Rijk en de Regio Groningen gaan een langdurig partnerschap aan: de Toekomstagenda Groningen. Beeld van het festival Grasnapolsky in Scheemda (Foto Stella Dekker, 2019), in de vroegere strokartonfabriek De Toekomst bij Scheemda. ToekomstagendaGroningen 7 voorbeeld te dienen voor de