University of Groningen Polder En Emigratie. Van Faassen, Marijke

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

University of Groningen Polder En Emigratie. Van Faassen, Marijke University of Groningen Polder en emigratie. van Faassen, Marijke IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2014 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): van Faassen, M. (2014). Polder en emigratie. Het Nederlandse emigratiebestel in internationaal perspectief 1945-1967. [S.l.]: [S.n.]. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 12-11-2019 POLDER EN EMIGRATIE Deze publicatie is mede tot stand gekomen dankzij financiële steun van de Stichting Unger-Van Brero Fonds. Omslagillustratie Foto linksonder: Leden van het Emigratiebestuur tijdens een bezoek van de Australische immigratieautoriteiten in 1957. Zittend v.l.n.r.: J. van Campen (KCES), T. Cnossen (CEC); foto rechtsboven: Commissaris voor de emigratie B.W. Haveman en Secretary of the Commonwealth Department of Immigration T.H.E. Heyes. Achterste rij linksonder v.l.n.r.: E. Kuylman (AEC), A. Warnaar (CEC). De foto is o.m. gepubliceerd in De Emigrant. Officieel orgaan van de Katholieke Centrale Emigratie Stichting 21 no. 3 (mei/juni 1972). Foto midden: Nederlanders op weg naar Australië 1952 [Beeldbank Nationaal Archief Den Haag, inv.nr. 063-1346]. isbn: 978-90-367-7176-4 (printed version) isbn: 978-90-367-7175-7 (electronic version) nur 680 Omslagontwerp en zetwerk Frans Aussems grafisch ontwerp, Haren Gedrukt door Gildeprint drukkerijen, Enschede Proefschrift Polder en Emigratie. Het Nederlandse emigratiebestel in internationaal perspectief 1945-1967 en Onderzoeksgids Emigratie 1945-1967 (http://resources.huygens. knaw.nl) geschreven en samengesteld door Marijke van Faassen © Marijke van Faassen, Huygens ING, Den Haag 2014 Postbus 90754, 2509 LT Den Haag e-mail [email protected] internet www.huygens.knaw.nl Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming. No part of this book may be reproduced in any way whatsoever, without prior written permission from the publisher. POLDER EN EMIGRATIE Het Nederlandse emigratiebestel in internationaal perspectief 1945-1967 Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Rijksuniversiteit Groningen op gezag van de rector magnificus prof. dr. E. Sterken en volgens besluit van het College voor Promoties. De openbare verdediging zal plaatsvinden op donderdag 4 september 2014 om 16.15 uur door Marijke van Faassen geboren op 14 juli 1961 te Landsmeer Promotor Prof. dr. P. Kooij Copromotor Prof. dr. I.J.A. Nijenhuis Beoordelingscommissie Prof. dr. D.J. Wolffram Prof. dr. M.L.J.C. Schrover Prof. dr. H.A.J. Bras Inhoudsopgave Voorwoord Proloog 1 Nederland emigratieland? Een inleiding 5 Een minidepartement voor emigratie? 7 Vraagstelling en wetenschappelijke context 8 Belangstelling voor gemengde besluitvormingsarrangementen 8 Gezichtspunt 1. Gaan 12 Gezichtspunt 2. Komen, gaan en doortrekken 16 Governance gaps en migration management. Een nieuw discours? 20 Het onderzoek: uitwerking van de vragen en kaders 24 De vraag naar het emigratiebestel en zijn bronnen 24 De vraag naar verklaringen voor vorm en functioneren 26 Conceptuele kaders 31 Opzet van dit proefschrift: een hybride 39 deel i institutionele kaders en structuren 43 Hoofdstuk 1 Emigratie als gemengd bestuursarrangement 45 De veranderende rol van overheid en particuliere organisaties Een overzicht 46 Eerste vormen van samenwerking 46 Internationale omgevingsfactoren tijdens de Tweede Wereldoorlog 50 Sociaal-economische en demografische ontwikkelingen na 1945 51 Emigratieverlangens versus emigratiemogelijkheden 55 Toenemende particuliere betrokkenheid 58 Naar een nieuw bestel 60 Invulling en aanpassing van het bestel 63 Juridische kaders 64 Landverhuizingswet 1936 65 Wet op de organen voor de emigratie 1952 67 Emigratiewet 1967 70 Internationale regelgeving 71 De reikwijdte van het bestel 75 Hoofdstuk 2 Overleg- en organisatiestructuren in Nederland 79 ‘A slowness in getting their machine going’. De organisatie vóór 1952 80 De Stichting Landverhuizing Nederland 81 De emigratieafdeling van het Rijksarbeidsbureau 84 Lijntjes vanuit Landbouw 86 Aanmelding 89 ‘An elaborate and costly machinery’. De situatie na 1952 91 De Commissaris voor de Emigratie 92 De Raad voor de Emigratie 97 Het Emigratiebestuur 101 De Nederlandse Emigratie Dienst 105 Het Commissariaat voor de emigratie 108 De Emigratiedienst in het buitenland 111 Openbare aanmeldingsorganen en hun kantoren 113 Particuliere aanmeldingsorganen en hun kantoren 115 Besluit 119 Hoofdstuk 3 Het Intergovernmental Committee for European Migration en zijn wortels 121 Wereldpolitiek zonder regering 126 De Verenigde Naties: ideaal van vrede en veiligheid? 127 Vluchtelingen 128 De vluchtelingenorganisaties IGCR en UNRRA 129 Ontstaan van de International Refugee Organization 132 Een permanent probleem? 134 Arbeidskrachten en ‘surplusbevolking’ 136 Een moeizame start voor de ILO 136 Point Four: nieuwe mogelijkheden 138 Een verlopend tij? 143 Emigratie- en immigratielanden. Karakteristiek van beleid en organisatie 146 Italië 147 West-Duitsland 151 Canada 156 Australië 162 Sonderen tussen Genève en Napels 168 Het Intergovernmental Committee for European Migration 173 Besluit 177 deel ii de formatieve fase van het bestel 181 Hoofdstuk 4 Drijvende krachten en achtergronden: discussies over vernieuwing en ordening 1918-1950 185 De meelstreep 185 Vernieuwing: volkshogescholen, vorming en... emigratie 187 Ordening: zelfdoen in eigen kring of ook daarbuiten? Naar nieuwe vormen van functioneel bestuur 191 Gedachtevorming in het interbellum 193 Duitse ‘ordenaars’ versus Nederlandse vernieuwers 201 ‘Gegroeide eensgezindheid en onderlinge samenwerking’. Voorlopige uitkomsten 207 Politieke krachtsverhoudingen 208 Ordening tussen etatisme en corporatisme 209 Besluit 214 Hoofdstuk 5 De vorm van het bestel. Debat over de organisatie van emigratiebeleid 217 Streven naar structuurpolitiek 219 Strategisch overleg bij de centrale landbouworganisaties 221 Legitimiteitsverlies van de Stichting Landverhuizing Nederland 226 De boerenlobby 228 Brede advisering 1949-1950 231 Het sociologencongres 232 De emigratiecommissie van de Stichting van de Arbeid 233 Patstelling in de commissie Landbouw-Emigratie 243 Geordend eindadvies? 254 Besluit 257 Hoofdstuk 6 Wetgeving en implementatie 1950-1953 261 Reacties op de adviezen van de commissie Landbouw-Emigratie 261 PvdA-beraad in kleine kring 262 Ambtelijke reacties en een ministeriële bespreking 264 Benoeming van een Commissaris voor de Emigratie 266 ‘Een mij biologerend stuk werk’. Biografische schets van Bastiaan Wouter Haveman 268 Met de felicitaties van de sociologen 277 Ontwikkelingen tijdens het wetgevingsproces 279 Haveman en de oprichting van het ICEM 281 De vrouwenorganisaties en de CSLE 285 Een emigratiekoepel vanuit de industrie? 287 Reacties op het wetsontwerp 289 Een ‘Federatief Verband van loslopende honden’. Totstandkoming van de Algemene Emigratie Centrale 292 Algemeen versus deelbelang. Het parlement aan zet 295 ‘Reculer pour mieux sauter’. Implementatieproblemen 297 Besluit 301 deel iii het bestel in bedrijf 305 Hoofdstuk 7 Onderlinge samenwerking en beleidsvorming in cruciale jaren. Enige casestudies 307 Representativiteit en verordenende bevoegdheden 310 Toelating en erkenning 310 Toelating tot de Raad: de uitverkorenen en de kanshebbers 310 ‘De deur niet gesloten, maar ook niet al te wijd open’. Richtlijnen voor erkenning 315 De Gereformeerde Emigratie Stichting en de Nederlands Zuid-Afrikaanse Vereniging 317 Bevindingen 321 De casestudies 322 Grenzen tussen emigratievoorlichting en emigratiepropaganda (casus 1) 323 Achtergronden, initiatief, doel en werkwijze; het advies in de historiografie 323 De verhouding tussen Commissaris, Bestuur en Raad 327 Sturing van overheidszijde en vanuit het middenveld 329 Beïnvloeding en coalitievorming 331 Bevindingen 334 ‘Er is veel verzet’. Blokkering van een Raadsadvies over landbouwemigratie (casus 2) 336 Achtergronden, initiatief en doel van het voorstel 336 De verhouding tussen Commissaris, Bestuur en Raad 339 Sturing en beïnvloeding 340 Bevindingen 343 Advies over een ‘toekomstig emigratiebeleid’ (casus 3) 344 Achtergronden, initiatief, doel en werkwijze; het advies in de historiografie 344 De verhouding tussen Commissaris, Bestuur en Raad 349 Sturing 350 Beïnvloeding 352 Coalitievorming 355 Bevindingen 360 Besluit 361 Hoofdstuk 8 Wisselwerking met de internationale constellatie 363 Internationale liberaliseringstendensen op economisch vlak 365 Intercontinentale emigratie in relatie tot een Europees migratiebeleid 368 Nederlandse voorstellen voor een doorstart van het ICEM 368 Het Emigratiecommissariaat en het overleg over het vrije verkeer van personen 371 Informeel overleg binnen
Recommended publications
  • In Oorlog Met Het Katholieke Compromis
    In oorlog met het katholieke compromis Katholieke studenten tijdens het interbellum en de verhouding tot de Doorbraak S.C.W. Beentjes S1259547 [email protected] Thesis History Track: Political Culture and National Identities 30 ECTS Dr. P.W. van Trigt 3 mei 2019 Omslagafbeelding: Jan Toorop, Kaftillustratie Annuarium der Roomsch Katholieke Studenten, 1927. 1 Inhoudsopgave Inleiding 4 Methodologie en bronnen 7 Historiografisch debat 10 1. De katholieke student: een nieuwe soort? 14 2. Het idealistisch apostolaat 28 3. Politiek van gelijkgestemden en andersdenkenden 48 4. Een katholieke actie voor Brabant 68 5. Kroon op de katholieke emancipatie 87 Epiloog 104 Conclusie 105 Literatuur en bronnen 108 2 3 Inleiding Op de voorpagina van Het Parool van 27 april 1946 stond, tussen artikelen over ‘bevrijdingssigaretten’ en schadevergoedingen voor Italië, een interview met Joan Willems (1909-1974). De katholieke Willems werd geïnterviewd over zijn keuze om samen met enkele andere katholieke jongeren zich aan te sluiten bij de pas opgerichte Partij van de Arbeid. Hij werd in de begeleidende tekst door de redactie van Het Parool gevierd als een van ‘de voorbereiders van de groote politieke doorbraak in het politieke leven’. Volgens de krant zou hij een jonge student zijn en voorzitter van de katholieke studentenvereniging in Amsterdam. In die hoedanigheid was hij zelfs vóór de bezetting al een groot bepleiter geweest van het doorbreken van de hokjesgeest onder studenten. Zo zou hij als eerste contact gelegd hebben tussen de verschillende studentencorpora.1 Twee dagen nadat het artikel was verschenen, ontving de hoofdredactie van het Parool een brief namens het bestuur van de Amsterdamse katholieke studentenvereniging Sanctus Thomas Aquinas.
    [Show full text]
  • Artikel Leidschrift
    ‘Fit to fight, not to vote?’ De curieuze geschiedenis van de kiesgerechtigde leeftijd in Nederland in internationaal perspectief, 1848-2017 Wim de Jong We will reduce the voting age to 16. At 16 you are eligible to pay tax, get married or even join the army. You deserve a vote.1 In juni 2017 verbaasde Labourleider Jeremy Corbyn de wereld door tegen alle eerdere verwachtingen in een overwinning te boeken in de snap election die Theresa May had uitgeroepen. Labour sloeg een flinke deuk in de conservatieve meerderheid, mede dankzij de vele jongeren die hun stem hadden uitgebracht. Waar commentatoren jongeren de schuld hadden gegeven van de Brexit, kwamen ze een jaar later wel in de benen voor het verkiezingsprogramma van Corbyn. De belofte om de kiesgerechtigde leeftijd naar zestien te brengen past helemaal in het op jongeren gerichte programma van Labour. In de campagne trok die belofte enige maar niet al teveel aandacht. May wees het idee direct van de hand.2 Van de vele aspecten van het democratische bestel, en de vele strijdpunten rond het kiesrecht, heeft dat van de kiesgerechtigde leeftijd tot nu toe weinig aandacht gehad. De geleidelijke verlaging van die leeftijd lijkt in de westerse wereld met weinig strijd gepaard te zijn gegaan. Historici hebben er dan ook geen overmatige aandacht aan besteed. Dit terwijl het een aspect is – evenals vergelijkbare institutionele elementen zoals de opkomstplicht – dat het zicht opent op fundamentele discussies binnen een zich ontwikkelende massademocratie. De problematiek van de kiesgerechtigde leeftijd houdt verband met de vraag wie wanneer gerechtigd is mee te beslissen over de gang van zaken.
    [Show full text]
  • De Liberale Opmars
    ANDRÉ VERMEULEN Boom DE LIBERALE OPMARS André Vermeulen DE LIBERALE OPMARS 65 jaar v v d in de Tweede Kamer Boom Amsterdam De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden van de illustraties te ach­ terhalen. Mocht u desondanks menen dat uw rechten niet zijn gehonoreerd, dan kunt u contact opnemen met Uitgeverij Boom. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonde­ ringen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part ofthis book may be reproduced in any way whatsoever without the writtetj permission of the publisher. © 2013 André Vermeulen Omslag: Robin Stam Binnenwerk: Zeno isbn 978 90 895 3264 o nur 680 www. uitgeverij boom .nl INHOUD Vooraf 7 Het begin: 1948-1963 9 2 Groei en bloei: 1963-1982 55 3 Trammelant en terugval: 1982-1990 139 4 De gouden jaren: 1990-2002 209 5 Met vallen en opstaan terug naar de top: 2002-2013 De fractievoorzitters 319 Gesproken bronnen 321 Geraadpleegde literatuur 325 Namenregister 327 VOORAF e meeste mensen vinden politiek saai. De geschiedenis van een politieke partij moet dan wel helemaal slaapverwekkend zijn. Wie de politiek een beetje volgt, weet wel beter. Toch zijn veel boeken die politiek als onderwerp hebben inderdaad saai om te lezen. Uitgangspunt bij het boek dat u nu in handen hebt, was om de geschiedenis van de WD-fractie in de Tweede Kamer zodanig op te schrijven, dat het trekjes van een politieke thriller krijgt.
    [Show full text]
  • Rondom De Nacht Van Schmelzer Parlementaire Geschiedenis Van Nederland Na 1945
    Rondom de Nacht van Schmelzer Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945 Deel 1, Het kabinet-Schermerhorn-Drees 24 juni 1945 – 3 juli 1946 door F.J.F.M. Duynstee en J. Bosmans Deel 2, De periode van het kabinet-Beel 3 juli 1946 – 7 augustus 1948 door M.D. Bogaarts Deel 3, Het kabinet-Drees-Van Schaik 7 augustus 1948 – 15 maart 1951 onder redactie van P.F. Maas en J.M.M.J. Clerx Deel 4, Het kabinet-Drees II 1951 – 1952 onder redactie van J.J.M. Ramakers Deel 5, Het kabinet-Drees III 1952 – 1956 onder redactie van Carla van Baalen en Jan Ramakers Deel 6, Het kabinet-Drees IV en het kabinet-Beel II 1956 – 1959 onder redactie van Jan Willem Brouwer en Peter van der Heiden Deel 7,Hetkabinet-DeQuay 1959 – 1963 onder redactie van Jan Willem Brouwer en Jan Ramakers Deel 8, De kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra 1963 – 1967 onder redactie van Peter van der Heiden en Alexander van Kessel Stichting Parlementaire Geschiedenis, Den Haag Stichting Katholieke Universiteit, Nijmegen Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945, Deel 8 Rondom de Nacht van Schmelzer De kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra 1963-1967 PETER VAN DER HEIDEN EN ALEXANDER VAN KESSEL (RED.) Centrum voor Parlementaire Geschiedenis Auteurs: Anne Bos Charlotte Brand Jan Willem Brouwer Peter van Griensven PetervanderHeiden Alexander van Kessel Marij Leenders Johan van Merriënboer Jan Ramakers Hilde Reiding Met medewerking van: Mirjam Adriaanse Miel Jacobs Teun Verberne Jonn van Zuthem Boom – Amsterdam Afbeelding omslag: Cals verlaat de Tweede Kamer na de val van zijn kabinet in de nacht van 13 op 14 oktober 1966.[anp] Omslagontwerp: Mesika Design, Hilversum Zetwerk: Velotekst (B.L.
    [Show full text]
  • De VVD Visueel Voerman, Gerrit
    University of Groningen De VVD visueel Voerman, Gerrit IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2008 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Voerman, G. (2008). De VVD visueel: Liberale affiches in de twintigste eeuw. Boom. https://www.uitgeverijboom.nl/boeken/geschiedenis/de_vvd_visueel_9789085065395/ Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license. More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne- amendment. Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 04-10-2021 de vvd visueel gerrit voerman Met medewerking van Lucas Osterholt de vvd visueel Liberale affiches in de twintigste eeuw boom amsterdam © 2008 Gerrit Voerman, Groningen Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uit- zonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of open- baar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
    [Show full text]
  • Frits Bolkestein Is Een Leergierig Ventje Van Veertien Jaar En
    1 HET BEGIN: 1948-1963 rits Bolkestein is een leergierig ventje van veertien jaar en zit in de tweede klas van het prestigieuze Barlaeus Gymnasium Fin Amsterdam, Neelie Kroes speelt in Rotterdam op de kleu­ terschool, niet met poppen maar met houten vrachtautootjes, en ook Hans Wiegel vermaakt zich nog in de zandbak, terwijl Ed Nijpels nog geboren moet worden. Terwijl deze kinderen nog geen flauwe notie hebben van de roem die zij later in politiek en bestuur zullen vergaren, loopt de 21-jarige Schilleman Overwa­ ter het Amsterdamse Centraal Station uit. Het is zaterdag 24 ja­ nuari 1948. De snijdende en harde oostenwind maakt het met een paar graden boven nul onaangenaam koud. Gevoelstemperatuur min vijf, zouden we nu zeggen. De jongeman uit het Zuid-Hol- landse dorpje Strijen trekt zijn kraag hoog op, steekt zijn handen diep in zijn jaszakken en loopt naar de halte van lijn 1. De tram staat gelukkig al klaar en negen haltes verder stapt hij uit op het Leidseplein. Overwater heeft van tevoren goed geïnformeerd hoe hij bij Theater Bellevue moet komen; hij kent de hoofdstad niet. Het is gaan sneeuwen, grote, natte vlokken, en dat zal nog uren zo doorgaan. Gelukkig hoeft hij niet ver te lopen. Hij wandelt langs hotel-restaurant Americain, slaat rechts af de Leidselcade op en betreedt even later het zalencomplex waar ruim twaalf jaar eerder Max Euwe wereldkampioen schaken is geworden tegen de Rus Aljechin. 9 Een week daarvoor is O ver water voor het eerst van zijn leven in Amsterdam. Zijn Partij van de Vrijheid (PvdV) heeft er ver­ gaderd over samenwerking met het Comité-Oud.
    [Show full text]
  • Inzake Partijleider
    DOCUMENTATIECENTRUM NEDERLANDSE POLITIEKE Van PARTIJEN artij­ Inzake partijleider Van t be­ : har­ Imet mde nali­ over Een van de beroemdste stukken uit Wirtschaft und Ie el­ Bart Tromp dcri­ Gesellschaft, het hoofdwerk van Max Weber, gaat Socioloog; lid van de over de vraag hoe unieke politieke of religieuze lei­ redactie van S en D rich­ ders erin slagen zich op te laten volgen zonder dat het Ie is uitzonderlijk karakter van hun leiderschap, hun cha­ nen­ risma, daarbij verloren gaat. Het antwoord van We­ alis­ ber is ingewikkeld, maar duidelijk: dat kan niet. Cha­ is of risma kan niet geroutiniseerd worden. De Kalief is Ib) niet de gelijke van Mohammed. Binnen afzienbare tijd ziet de PvdA zich met het pro­ bleem van de routinisering van het charisma gecon­ " in: fronteerd. Toen Joop den Uyl in 1982 opnieuw lijst­ trekker van de PvdA werd hield hij daarbij uitdruk­ uyn, kelijk de mogelijkheid open dat hij tussentijds terug .gen, zou treden. Het congres dat hem op 10 juli 1982 be­ nan, noemde, regelde ter plaatse het vraagstuk van de op­ 1. volging. Als Den Uyl terugtreedt, dan zal het partij­ : Se­ congres of de partijraad in de gelegenheid worden ge­ , De steld om uit te spreken wie hem te gelegenertijd moet Van opvolgen als lijsttrekker. Wat niet geregeld is , is wat eede 905, de beoogde lijsttrekker moet doen in afwachting van het verkiezingscongres dat hem (maar misschien toch iemand anders) tot lijsttrekker benoemt. Deze zonderlinge procedure berust op het misver­ stand dat Den Uyl moet worden opgevolgd. Den Uyl zal echter niet worden opgevolgd.
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/166010 Please be advised that this information was generated on 2018-07-07 and may be subject to change. Democratie en gezag Extremismebestrijding in Nederland, 1917-1940 Joris Gijsenbergh 507178-L-sub01-bw-Gijsenbergh Processed on: 19-12-2016 ISBN: 978-94-028-0464-5 Omslag en lay-out: Tara Kinneging, Persoonlijk Proefschrift Printing: Ipskamp Printing Afbeelding op de omslag: Affiche ‘Geen van beiden’ van de vereniging Eenheid door Democratie, vervaardigd in 1939 door ontwerper Delmo. Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam, plaatsingsnummer IISG BG E2/39. Eventuele rechthebbenden kunnen zich wenden tot de auteur van dit proefschrift. Copyright©: 2016 Joris Gijsenbergh Dit werk maakt deel uit van het onderzoeksprogramma Omstreden democratie, dat gefinancierd is door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). 507178-L-sub01-bw-Gijsenbergh Processed on: 19-12-2016 Democratie en gezag Extremismebestrijding in Nederland, 1917-1940 Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Radboud Universiteit Nijmegen op gezag van de rector magnificus prof. dr. J.H.J.M. van Krieken, volgens besluit van het college van decanen in het openbaar te verdedigen op donderdag 19 januari 2017 om 12.30 uur precies door Joris Gijsenbergh geboren op 22 maart 1983 te Groningen 507178-L-sub01-bw-Gijsenbergh Processed on: 19-12-2016 Promotoren: Prof. dr. R.A.M. Aerts Prof. dr. M.E. Monteiro Copromotor: Dr. W.P.
    [Show full text]
  • Jaarboek 1979
    Links Klassiek Het eerste jaarboek voor het democratisch socialisme Onder redactie van Jan Bank, Martin Ros en Bart Tromp In dit voortaan elk najaar verschijnende Jaarboek voor het democratisch socialisme zal middels een waaier van artikelen van politiek-theoretische, sociaal-kritische en historische aard in hoofdzaak de aandacht gericht worden op verleden, heden en toekomst van het democratisch socialisme in Nederland en het buitenland. De drie redacteuren van het jaarboek, die zelf geregeld artikelen over of in verband met het socialisme publiceren, zijn van mening dat in de her­ nieuwde belangstelling voor de geschiedenis en hedendaagse stand van het socialisme in Nederland de brede hoofdstroom van het democratisch socialisme opvallend mager vertegen­ woordigd is. Het accent ligt bovendien in hoge mate op de historiografie en veel minder op de sociale en politieke theorie. Met het jaarboek hopen de redacteuren een bijdrage te kunnen leveren aan het overbruggen van voornoemde omissies, althans aan het tot stand brengen van enige aan­ zienlijke accentverschuivingen. Dit jaarboek is niet gebon­ den aan enige politieke partij in Nederland. In dit eerste jaarboek is het hoofd thema dat van de kritiek op de verzorgingsstaat, terwijl een profiel gewijd is aan Jacques de Kadt. In Het e e r s t e Jaarboek voor het demo­ cratisch socialisme komt verder onder meer aan de orde het onderwerp socialisme onder het communisme (zowel na 1917 in Rusland als na 1945 in Oost-Europa). Profielen van Frank van der Goes en J. G. Suurhoff completeren het geheel. Tot de medewerkers aan dit nummer behoren, behalve de redacteuren zelf, prof.
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/150420 Please be advised that this information was generated on 2021-09-27 and may be subject to change. Gevallen op het Binnenhof Bovenste rij v.l.n.r.: Marchant, Van Roijen, Pop, Schokking, De Geer, Van den Bergh, Alting von Geusau, Van Rooy en De Vries Czn. Onderste rij v.l.n.r.: Smallenbroek, Naudin ten Cate, Schagen van Leeuwen, Steenberghe, Ringers, Van Karnebeek, Bijleveld, Sassen, Kranenburg en De Wilde Gevallen op het Binnenhof Afgetreden ministers en staatssecretarissen 1918-1966 Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Radboud Universiteit Nijmegen op gezag van de rector magnificus, volgens het besluit van het college van decanen in het openbaar te verdedigen op vrijdag 8 januari 2016 om 14.30 uur precies door Charlotte Josephina Maria Brand geboren op 4 februari 1982 te Roermond Promotoren: prof. dr. R.A.M. Aerts prof. dr. C.C. van Baalen Manuscriptcommissie: prof. dr. M.E. Monteiro prof. dr. G. Voerman (Rijksuniversiteit Groningen) prof. dr. J.Th.J. van den Berg (Universiteit Leiden/Universiteit Maastricht) Seriously, the pM likes you personally. I like you personally. And we have absolutely no desire to get rid of you. I just want you to know that. None of this negative stuff is coming from us. Oh, Mal, mate, that’s – that makes me feel a lot more secure. Does it? Well, it’s difficult.
    [Show full text]
  • De Entree Van De Sterke Mannen
    Centrum voor Parlementaire Geschiedenis HOOFDSTUK V De entree van de sterke mannen Formatie en samenstelling van het kabinet-Cals Peter van der Heiden en Charlotte Brand1 Op 26 februari 1965 viel, zoals eerder beschreven, het kabinet-Marijnen. Het implodeerde door onderlinge tegenstellingen over de toekomst van het omroep­ bestel en de invoering van etherreclame.2 Op de avond waarop premier Marijnen (k v p ) het ontslag van zijn kabinet bij de koningin indiende, legde hij de volgende verklaring af aan de pers: ‘Besprekingen over de radio- en televisievraagstukken in het kabinet hebben niet tot overeenstemming geleid. Hare Majesteit zal mij morgen in de loop van de ochtend ontvangen en U zult het kunnen begrijpen, dat ik, juist met het oog op dit laatste, verder geen mededelingen kan doen.’3 Er waren drie opties om uit de ontstane impasse te geraken. De eerste moge­ lijkheid was een lijmpoging, eventueel met enkele ministerswisselingen. Ook konden er nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven, maar dan zou de omroep­ kwestie daarvan de inzet worden. Dit was met name voor de confessionele partijen en de p v d a geen welkome optie, omdat de commerciële televisie aan populariteit begon te winnen. Deze partijen wilden juist dc bestaande omroepverenigingen beschermen en commerciële zenders buiten de ether houden. Het laatste alternatief was het formeren van een nieuw kabinet zonder voorafgaande verkiezingen. Marijnen en zijn collega-ministers gingen van het eerste scenario (lijmen) uit, wat de voornaamste reden was waarom ze terughoudend waren in hun mededelingen. Al te grote openheid zou een reconstructie kunnen bemoeilijken. Die terughou­ dendheid gold zelfs de Tweede Kamer: de volksvertegenwoordiging werd niet uitgebreid geïnformeerd over de oorzaken van de crisis.
    [Show full text]
  • Personalization of Political Newspaper Coverage: a Longitudinal Study in the Dutch Context Since 1950
    Personalization of political newspaper coverage: a longitudinal study in the Dutch context since 1950 Ellis Aizenberg, Wouter van Atteveldt, Chantal van Son, Franz-Xaver Geiger VU University, Amsterdam This study analyses whether personalization in Dutch political newspaper coverage has increased since 1950. In spite of the assumption that personalization increased over time in The Netherlands, earlier studies on this phenomenon in the Dutch context led to a scattered image. Through automatic and manual content analyses and regression analyses this study shows that personalization did increase in The Netherlands during the last century, the changes toward that increase however, occurred earlier on than expected at first. This study also shows that the focus of reporting on politics is increasingly put on the politician as an individual, the coverage in which these politicians are mentioned however became more substantive and politically relevant. Keywords: Personalization, content analysis, political news coverage, individualization, privatization Introduction When personalization occurs a focus is put on politicians and party leaders as individuals. The context of the news coverage in which they are mentioned becomes more private as their love lives, upbringing, hobbies and characteristics of personal nature seem increasingly thoroughly discussed. An article published in 1984 in the Dutch newspaper De Telegraaf forms a good example here, where a horse race betting event, which is attended by several ministers accompanied by their wives and girlfriends is carefully discussed1. Nowadays personalization is a much-discussed phenomenon in the field of political communication. It can simply be seen as: ‘a process in which the political weight of the individual actor in the political process increases 1 Ererondje (17 juli 1984).
    [Show full text]