23 Maja 2007 R.) Str

str. str.

TREŚĆ

42. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 23 maja 2007 r.) str. str.

Wznowienie posiedzenia Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Zmiana porządku dziennego i Rozwoju Wsi Henryk Kowalczyk ...... 105 Wicemarszałek Bronisław Komorowski . . . . . 91 Poseł Bernard Ptak ...... 105 Punkt 31. porządku dziennego: Przedsta- Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia wiony przez Prezydium Sejmu projekt Bolesław Piecha ...... 106 uchwały w sprawie uczczenia pamięci Poseł Elżbieta Witek ...... 107 abp. Kazimierza Majdańskiego Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Wicemarszałek Bronisław Komorowski . . . . . 91 Beata Kempa ...... 107 Komunikaty Poseł Elżbieta Witek ...... 108 Sekretarz Poseł Lucja n Karasiewicz ...... 92 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Punkt 10. porządku dziennego: Pytania Beata Kempa ...... 109 w sprawach bieżących Poseł Sławomir Rybicki ...... 109 Poseł Łukasz Zbonikowski ...... 92 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Budownictwa Piotr Styczeń ...... 92 Jarosław Zieliński ...... 109 Poseł Łukasz Zbonikowski ...... 93 Poseł Krzysztof Lisek ...... 111 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Budownictwa Piotr Styczeń ...... 94 Spraw Wewnętrznych i Administracji Poseł Grzegorz Schetyna...... 94 Jarosław Zieliński ...... 112 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Małgorzata Ostrowska...... 113 Spraw Wewnętrznych i Administracji Minister Środowiska Jan Szyszko ...... 113 Jarosław Zieliński ...... 95 Poseł Władysław Stępień...... 115 Poseł Grzegorz Dolniak...... 96 Minister Środowiska Jan Szyszko ...... 115 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Zbigniew Rynasiewicz ...... 116 Spraw Wewnętrznych i Administracji Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Jarosław Zieliński ...... 96 i Rozwoju Wsi Henryk Kowalczyk ...... 116 Poseł Henryk Gołębiewski ...... 97 Poseł Stanisław Żmijan ...... 117 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Edukacji Narodowej Stanisław Sławiński . . . 98 i Rozwoju Wsi Henryk Kowalczyk ...... 118 Poseł Janusz Krasoń ...... 98 Punkt 11. porządku dziennego: Informa- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie cja bieżąca Edukacji Narodowej Stanisław Sławiński . . . 98 Poseł Maks Kraczkowski...... 118 Poseł Mateusz Piskorski ...... 98 Minister Gospodarki Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Piotr Grzegorz Woźniak ...... 119 Spraw Zagranicznych Janusz Stańczyk . . . . . 99 Poseł Tomasz Górski ...... 121 Poseł Mateusz Piskorski ...... 100 Poseł Adam Szejnfeld ...... 121 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 122 Spraw Zagranicznych Janusz Stańczyk . . . . 100 Poseł Lech Kuropatwiński ...... 122 Poseł Witold Bałażak ...... 100 Poseł Witold Bałażak ...... 122 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk ...... 123 Obrony Narodowej Marek Zająkała ...... 101 Poseł Artur Zawisza...... 123 Poseł Antoni Sosnowski ...... 102 Poseł Marian Daszyk ...... 124 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Marek Matuszewski...... 124 Obrony Narodowej Marek Zająkała ...... 102 Poseł Tadeusz Aziewicz ...... 125 Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk...... 103 Poseł Stanisław Stec ...... 125 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Poseł Bolesław Borysiuk ...... 126 i Rozwoju Wsi Henryk Kowalczyk ...... 103 Poseł Marek Kawa ...... 126 Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk...... 104 Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 126 str. str.

Poseł Dariusz Antoni Kłeczek...... 127 Poseł Sprawozdawca Ryszard Galla ...... 156 Poseł Beata Szydło...... 127 Poseł Jarosław Stawiarski...... 157 Poseł Andrzej Czerwiński ...... 128 Poseł Wiesław Jędrusik ...... 158 Poseł Janusz Krasoń ...... 128 Poseł Renata Rochnowska ...... 158 Poseł Jan Łączny ...... 128 Poseł Jan Łopata ...... 159 Poseł Andrzej Fedorowicz ...... 129 Poseł Bernard Ptak ...... 160 Poseł Henryk Smolarz...... 129 Poseł Jarosław Urbaniak...... 160 Poseł Lucyna Wiśniewska ...... 130 Poseł Tadeusz Kopeć ...... 161 Poseł Tomasz Szczypiński ...... 130 Poseł Henryk Siedlaczek ...... 161 Poseł Władysław Stępień...... 131 Poseł Włodzimierz Witold Karpiński ...... 162 Poseł Stanisław Kalemba ...... 131 Poseł Jerzy Zawisza ...... 162 Poseł Marian Piłka ...... 132 Poseł Marek Polak ...... 133 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Alicja Olechowska ...... 133 Arkadiusz Huzarek ...... 162 Poseł Małgorzata Ostrowska...... 133 Poseł Ryszard Galla ...... 164 Poseł Maks Kraczkowski...... 134 Punkt 14. porządku dziennego: Pierwsze Minister Gospodarki czytanie poselskiego projektu ustawy Piotr Grzegorz Woźniak ...... 134 o zmianie ustawy o podatku dochodo- Zmiana porządku dziennego wym od osób prawnych Wicemarszałek Bronisław Komorowski . . . . 139 Poseł Renata Rochnowska ...... 164 Punkt 12. porządku dziennego: Pierwsze Poseł Andrzej Szlachta ...... 165 czytanie rządowego projektu ustawy Poseł Jakub Szulc ...... 166 o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz Poseł Stanisław Stec ...... 167 niektórych innych ustaw Poseł Renata Rochnowska ...... 168 Minister Pracy i Polityki Społecznej Poseł Bogusław Sobczak ...... 168 Anna Kalata ...... 139 Poseł Marek Sawicki ...... 169 Poseł Beata Mazurek...... 142 Poseł Janusz Chwierut ...... 170 Poseł Arkadiusz Litwiński ...... 143 Poseł Andrzej Szlachta ...... 170 Poseł Izabela Jaruga-Nowacka ...... 144 Poseł Jakub Szulc ...... 170 Poseł Bolesław Borysiuk ...... 145 Poseł Jarosław Urbaniak...... 171 Poseł Robert Strąk...... 147 Poseł Józef Zych...... 148 Poseł Marek Sawicki ...... 171 Poseł Dariusz Antoni Kłeczek...... 149 Poseł Stanisław Kalemba ...... 171 Poseł Bernard Ptak ...... 149 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Karolina Gajewska...... 150 Jacek Dominik ...... 172 Poseł Tadeusz Kopeć ...... 150 Poseł Marek Sawicki ...... 173 Poseł Marek Polak ...... 151 Poseł Renata Rochnowska ...... 174 Poseł Ewa Wolak ...... 151 Punkt 15. porządku dziennego: Pierwsze Poseł Jerzy Budnik ...... 151 czytanie senackiego projektu ustawy Poseł Henryk Siedlaczek ...... 152 o zmianie ustawy Kodeks postępowania Poseł Wojciech Ziemniak ...... 152 cywilnego Poseł Witold Bałażak ...... 152 Senator Aleksander Bentkowski...... 174 Poseł Włodzimierz Stępień ...... 152 Poseł Łukasz Zbonikowski ...... 175 Poseł Andrzej Gut-Mostowy ...... 153 Poseł Sławomir Rybicki ...... 176 Poseł Beata Mazurek...... 153 Poseł Grzegorz Kurczuk ...... 176 Poseł Ewa Kopacz ...... 154 Poseł Alina Gut ...... 177 Poseł Mirosław Pawlak ...... 154 Poseł Edward Ośko ...... 177 Poseł Izabela Jaruga-Nowacka ...... 154 Poseł Józef Zych...... 178 Poseł Włodzimierz Witold Karpiński ...... 155 Poseł Lucyna Wiśniewska ...... 178 Minister Pracy i Polityki Społecznej Anna Kalata ...... 155 Poseł Mirosław Pawlak ...... 179 Punkt 13. porządku dziennego: Sprawozda- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie nie Komisji Finansów Publicznych o rządowym Sprawiedliwości Andrzej Duda ...... 179 projekcie ustawy o zmianie ustawy o ubezpie- Punkt 28. porządku dziennego: Pierwsze czeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym czytanie poselskiego projektu ustawy Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze o zmianie ustawy o podatku od towa- Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy rów i usług oraz niektórych innych o działalności ubezpieczeniowej ustaw str. str.

Punkt 29. porządku dziennego: Pierwsze Poseł Tadeusz Plawgo ...... 206 czytanie poselskiego projektu ustawy Poseł Jarosław Duda ...... 206 o zmianie ustawy o podatku od towa- Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 206 rów i usług oraz zmianie innych ustaw Poseł Adam Ołdakowski ...... 207 Poseł Wiesław Andrzej Szczepański ...... 179 Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 207 Poseł Wojciech Romaniuk ...... 182 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy Poseł Ryszard Wawryniewicz ...... 184 Poseł Zbigniew Chlebowski ...... 185 i Polityki Społecznej Poseł Wiesław Jędrusik ...... 186 Joanna Kluzik-Rostkowska...... 207 Poseł Renata Rochnowska ...... 187 Punkt 20. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Bogusław Sobczak ...... 188 danie Komisji Rozwoju Przedsiębior- Poseł Bronisław Dutka ...... 189 czości o stanowisku Senatu w sprawie Poseł Artur Zawisza...... 190 ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle Poseł Stanisław Stec ...... 191 Poseł Sprawozdawca Michał Wójcik ...... 208 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Krzysztof Maciejewski ...... 208 Jacek Dominik ...... 191 Poseł Alicja Olechowska ...... 210 Poseł Wiesław Andrzej Szczepański ...... 193 Poseł Stanisława Prządka ...... 210 Punkt 17. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Lech Szymańczyk...... 211 danie Komisji Nadzwyczajnej Poseł Jan Jarota...... 212 o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komornikach Poseł Eugeniusz Grzeszczak ...... 212 sądowych i egzekucji oraz niektórych Poseł Antoni Sosnowski ...... 213 innych ustaw Poseł Andrzej Grzyb ...... 213 Poseł Sprawozdawca Adam Rogacki...... 194 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Anna Paluch ...... 195 Transportu Krzysztof Tchórzewski ...... 214 Poseł Jerzy Kozdroń ...... 196 Poseł Michał Wójcik...... 214 Poseł Stanisław Rydzoń...... 197 Punkt 21. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Grzegorz Skwierczyński ...... 197 danie Komisji Obrony Narodowej Poseł Edward Ośko ...... 198 o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Poseł Jan Bury ...... 199 o zmianie ustawy o powszechnym Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Andrzej Duda ...... 199 obowiązku obrony Rzeczypospolitej Punkt 18. porządku dziennego: Sprawoz- Polskiej oraz o zmianie niektórych danie Komisji Administracji i Spraw innych ustaw Wewnętrznych o stanowisku Senatu Poseł Sprawozdawca Czesław Mroczek ...... 216 w sprawie ustawy o zmianie ustawy Poseł Marek Polak ...... 217 o cudzoziemcach oraz niektórych in- Poseł Jadwiga Zakrzewska ...... 217 nych ustaw Poseł Janusz Zemke...... 218 Poseł Sprawozdawca Małgorzata Sadurska 200 Poseł Adam Ołdakowski ...... 218 Poseł Kazimierz Gwiazdowski ...... 200 Poseł Antoni Sosnowski ...... 219 Poseł Wojciech Wilk ...... 201 Poseł Mieczysław Marcin Łuczak ...... 219 Poseł Jan Jarota...... 201 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Wiesław Woda...... 201 Poseł Marek Jurek...... 202 Obrony Narodowej Jacek Kotas ...... 219 Poseł Stanisław Wziątek ...... 203 Poseł Czesław Mroczek ...... 220 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Oświadczenia Administracji i Spraw Wewnętrznych Poseł Jerzy Zawisza ...... 220 Wiesław Tarka ...... 204 Poseł Witold Hatka ...... 221 Poseł Małgorzata Sadurska...... 204 Poseł Artur Górski...... 221 Poseł Marek Jurek...... 204 Poseł Kazimierz Kleina ...... 222 Punkt 19. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Henryk Siedlaczek ...... 223 danie Komisji Finansów Publicznych Poseł Józef Berger ...... 224 oraz Komisji Polityki Społecznej o Poseł Andrzej Kłopotek ...... 225 stanowisku Senatu w sprawie ustawy Poseł Lucyna Wiśniewska ...... 225 o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku Poseł Alojzy Lysko ...... 226 rolnym Poseł Kazimierz Moskal ...... 227 Poseł Sprawozdawca Anna Pakuła-Sacharczuk ...... 205 (Przerwa w posiedzeniu) (Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 02)

(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Ponadto, Wysoka Izbo, Prezydium Sejmu, w uzgod- Sejmu Bronisław Komorowski, Genowefa Wiśniow- nieniu z Konwentem Seniorów, przedłożyło projekt ska, Janusz Dobrosz i Jarosław Kalinowski) uchwały w sprawie uczczenia pamięci abp. Kazimie- rza Majdańskiego. Projekt ten został paniom i panom posłom dorę- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: czony w druku nr 1743. W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Proszę państwa, wznawiam posiedzenie. Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu- poseł Joannę Skrzydlewską oraz panów posłów jący rozpatrzenie tego projektu. Damiana Raczkowskiego, Lucjana Karasiewicza Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził i Tomasza Górskiego. zgodę na zastosowanie klauzuli z art. 51 pkt 1 regu- W pierwszej części obrad sekretarzami będą laminu Sejmu. panowie posłowie Damian Raczkowski i Lucjan Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm Karasiewicz. propozycję przyjął. Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie Sprzeciwu nie słyszę. posłowie Damian Raczkowski i Tomasz Górski, jeśli Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31. się zjawią. porządku dziennego: Przedstawiony przez Pre- Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie zydium Sejmu projekt uchwały w sprawie uczcze- miejsc przy stole prezydialnym. nia pamięci abp. Kazimierza Majdańskiego (druk Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów. nr 1743). Nie ma ani posła sekretarza, ani komunikatów. Wysoka Izba pozwoli, że odczytam projekt uchwały: (Głos z sali: Są komunikaty.) (Zebrani wstają) Są komunikaty? To może później odczytamy. „Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia Proszę państwa, Komisja Finansów Publicznych przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmia- 23 maja 2007 r. w sprawie uczczenia pamięci abp. nie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubez- Kazimierza Majdańskiego. pieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Dnia 29 kwietnia 2007 r. zmarł Arcybiskup Ka- Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz usta- zimierz Majdański, wybitny Polak, wieloletni więzień wy o działalności ubezpieczeniowej. niemieckich obozów, gorliwy kapłan, promotor za- Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom gadnień dotyczących życia małżeńskiego i rodzinne- doręczone w druku nr 1738. go, wieloletni orędownik polskości na Ziemiach Za- W związku z tym, na podstawie art. 95e, marsza- chodnich, aktywny uczestnik procesu pojednania łek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku polsko-niemieckiego. dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając zasługi sprawozdania. Arcybiskupa Kazimierza Majdańskiego, stwierdza, Proponuję, aby Sejm wyraził zgodę na wysłuchanie że dobrze zasłużył się Ojczyźnie.” Dziękuję bardzo. w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5- (Oklaski) -minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół. Wysoki Sejmie! Stwierdzam, że Sejm podjął Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm uchwałę w sprawie uczczenia pamięci abp. Kazimie- propozycję przyjął. rza Majdańskiego. Dziękuję bardzo. Sprzeciwu nie słyszę. (Głos z sali: Jest pan poseł sekretarz, może komu- Dodany punkt rozpatrzymy dzisiaj po przeprowa- nikaty.) dzeniu pierwszego czytania projektu ustawy o zmia- A, jest pan poseł sekretarz, witamy. nie ustawy Kodeks pracy. Bardzo proszę o odczytanie komunikatów. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 92 Pytania w sprawach bieżących

Sekretarz Poseł Lucjan Karasiewicz: Wicemarszałek Bronisław Komorowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam za Bardzo proszę. spóźnienie. Odbywało się posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej, gdzie referowałem jeden dokument, stąd moje spóźnienie. Przepraszam naj- Poseł Łukasz Zbonikowski: mocniej. Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po- Panie Ministrze! Od początku lat 90. środowiska siedzenia Komisji: spółdzielców domagają się uporządkowania spraw — Rodziny i Praw Kobiet – godz. 9.30; własnościowych w spółdzielniach mieszkaniowych. — Łączności z Polakami za Granicą – godz. 10; Chodzi przede wszystkim o możliwość przekształce- — Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 10; nia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w odrębną własność, szczególnie w sytuacji, gdy zde- — Finansów Publicznych – godz. 10; cydowana większość takich lokali ma już spłacone — Rozwoju Przedsiębiorczości – godz. 11.30; kredyty, za które zostały wybudowane. Parlamenty — Etyki Poselskiej – godz. 12; kolejnych kadencji i kolejne rządy mówiły na ten te- — Obrony Narodowej – godz. 12; mat, podejmowały jakieś działania, ale żadnych efek- — Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komi- tów jak do tej pory nie widać. Czy obecne minister- sją Sprawiedliwości i Praw Człowieka – godz. 12.30; stwo podjęło jakieś działania w celu rozwiązania tego — Edukacji, Nauki i Młodzieży – bezpośrednio po problemu dotyczącego, jak się szacuje, ponad 900 tys. zakończeniu wspólnego posiedzenia z Komisją Spra- polskich rodzin? Bo tyle jest jeszcze ograniczonych wiedliwości i Praw Człowieka, ok. godz. 14.30; praw rzeczowych w postaci lokatorskiego spółdziel- — Ustawodawczej – godz. 13.30; czego prawa do lokalu w Polsce. Dziękuję. — Administracji i Spraw Wewnętrznych – godz. 14; — Zdrowia – godz. 14; — Pracy – godz. 14; Wicemarszałek Bronisław Komorowski: — Kultury i Środków Przekazu – godz. 14; — do Spraw Kontroli Państwowej – godz. 15; Dziękuję bardzo. — Kultury Fizycznej i Sportu – godz. 15; Proszę o udzielenie odpowiedzi sekretarza stanu — Infrastruktury wspólnie z Komisją Gospodar- w Ministerstwie Budownictwa pana ministra Piotra ki oraz Komisją Ochrony Środowiska, Zasobów Na- Stycznia. turalnych i Leśnictwa – godz. 16; — Skarbu Państwa – godz. 17. Dziękuję bardzo. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Budownictwa Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Piotr Styczeń:

Bardzo dziękuję za komunikaty. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiadając Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. na pytanie w sprawach bieżących pana posła Zboni- porządku dziennego: Pytania w sprawach bie- kowskiego dotyczące ułatwień w wykupie mieszkań lokatorskich, chciałbym na wstępie sprostować pew- żących. ną niedoskonałość sformułowania zawartego w py- Przypominam, że postawienie pytania nie może taniu, polegającą na określeniu, że lokatorskie prawo trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi do lokalu jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest nie może trwać dłużej niż 6 minut. to oczywista pomyłka, ponieważ katalog praw ogra- Prawo do postawienia pytania dodatkowego przy- niczonych rzeczowych określa art. 244 Kodeksu cy- sługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. wilnego i jest to katalog zamknięty. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż Chciałbym również na wstępie mojej odpowiedzi 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać na pytanie pana posła podkreślić, że spółdzielnie dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić mieszkaniowe są podmiotami prywatnymi, bowiem zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie ustawa Prawo spółdzielcze jednoznacznie kwaliﬁku- dodatkowe. je majątek spółdzielni jako prywatną własność jej Proszę o zadanie pytania pana posła Łukasza członków. Podkreślenia wymaga również fakt, że Zbonikowskiego, Prawo i Sprawiedliwość, w sprawie uzyskanie prawa własności lokalu, co do którego na- ułatwień w wykupie mieszkań lokatorskich. stąpiła pełna spłata zobowiązań, jest jak najbardziej uzasadnione. Jest to bowiem sytuacja analogiczna do takich, w jakich znajdują się posiadacze lokali na Poseł Łukasz Zbonikowski: rynku innym niż rynek lokali spółdzielczych. Odpowiadając na to pytanie, przypomnieć rów- Dziękuję, panie marszałku. nież należy, że w okresie powojennym, poza budową 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 93

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Budownictwa pomiędzy ceną rynkową lokalu a zwaloryzowanym Piotr Styczeń wkładem o 50% wartości pomocy uzyskanej przez spółdzielnię, zwaloryzowanej proporcjonalnie do ak- przez spółdzielnie mieszkaniowe domów jednorodzin- tualnej wartości rynkowej lokalu. Zmiany tych zasad nych w celu przeniesienia ich własności na członków, dotyczył projekt ustawy przyjęty przez Radę Mini- do dnia 24 kwietnia 2001 r. pod rządami uprzednio strów w czerwcu 2006 r. Zostały w nim uwzględnione obowiązującej ustawy z dnia 16 września 1982 r. Pra- przede wszystkim wyroki Trybunału Konstytucyj- wo spółdzielcze, nie było możliwości przekształcania nego dotyczące spółdzielni mieszkaniowych. Projekt statusu mieszkań spółdzielczych w odrębną własność. ten, jako druk sejmowy nr 766, był następnie przed- Przepisy Prawa spółdzielczego przewidywały wtedy miotem procedowania wspólnie z trzema projektami jedynie możliwość wybudowania przez spółdzielnię poselskimi. mieszkaniową mieszkania o statusie własnościowym Chciałbym przypomnieć, że jedynie zasady prze- lub przekształcania spółdzielczego lokatorskiego pra- kształceń określone w projekcie rządowym oraz prowa do lokalu na spółdzielcze prawo własnościowe. jekcie Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedli- Szacuje się, że w wyniku budowy status mieszkań wość uzupełniały dotychczasowe zasady o zapis, że własnościowych uzyskało około 600 tys. lokali, zaś statut spółdzielni może przewidywać dla członków, poprzez przekształcenie z prawa lokatorskiego na którym przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo spółdzielcze własnościowe – prawie 2 mln mieszkań. do lokalu, korzystniejsze zasady rozliczeń z tytułu Powyższe zasady przestały obowiązywać w dniu przeniesienia własności lokalu. Na formułę tę jako 24 kwietnia 2001 r., wraz z wejściem w życie ustawy zgodną z konstytucją spośród innych propozycji z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszka- wskazał jeden z ekspertów przygotowujących opinię niowych. Ustawa ta, wprowadzając możliwość prze- dla sejmowej podkomisji nadzwyczajnej. Jej słuszność kształcania prawa mieszkań lokatorskich w prawo potwierdził również wyrok Trybunału Konstytucyj- odrębnej własności, równocześnie zakazała prze- nego z dnia 5 września 2006 r. kształcania ich na spółdzielcze własnościowe. Oczy- Kończąc moją odpowiedź na to pytanie, dotyczą- wiście określała ona również warunki tych prze- ce działań ministerstwa na rzecz wykupu mieszkań kształceń. Na podstawie art. 46 ust. 1 tej ustawy lokatorskich, chciałbym przypomnieć, że rząd ak- różnica dotycząca wartości rynkowej, która nie mo- tywnie współdziałał z parlamentem w pracach nad gła przekraczać 3% aktualnej wartości rynkowej ustawą uchwaloną przez Wysoką Izbę w dniu 10 prawa własności lokalu, stanowiła uzupełnienie fun- maja. Przypomnę w związku z tym, że w stanowi- duszu remontowego spółdzielni. sku rządu do projektu przedkładanego przez komi- Zmiana przedstawionych wyżej warunków ﬁnan- sję rząd stwierdził, że należy zaakceptować art. 1 sowych nastąpiła na skutek wyroku Trybunału Kon- pkt 12 lit. a projektu ustawy, dotyczący zmiany stytucyjnego z dnia 29 maja 2001 r., w którym try- brzmienia ust. 1 w art. 12 ustawy o spółdzielniach bunał uznał, że przepis art. 46 ust. 1 ustawy o spół- mieszkaniowych. Zdaniem rządu, proponowaną re- dzielniach mieszkaniowych, umożliwiający prze- gulację należy zbadać pod względem zgodności kształcenie prawa do lokalu za kwotę nieprzekracza- z Konstytucją RP oraz biorąc pod uwagę sytuację jącą 3% wartości rynkowej lokalu, jest niezgodny członków, którzy dokonali przeniesienia własności z konstytucją. Zdaniem trybunału przepis ten stano- na starych zasadach, w porównaniu z sytuacją wił ingerencję w przysługujące spółdzielni mieszka- członków, którzy będą dokonywać przeniesienia na niowej prawo własności, polegającą na takim jego zasadach proponowanych w projekcie ustawy. ograniczeniu, które nie znajduje dostatecznego uza- Reasumując, chciałbym podkreślić, że rozwiąza- sadnienia konstytucyjnego i nie spełnia konstytucyj- nia prawne dotyczące wykupu mieszkań lokatorskich nych warunków dopuszczalności ograniczeń o tak są popierane przez rząd i mogą zostać ustalone daleko idącym zakresie. w sposób ostateczny i jedynie korzystny dla członków Wejście w życie powyższego wyroku spowodowało, spółdzielni mieszkaniowych tylko przez posłów. Dzię- że członek ubiegający się o zawarcie ze spółdzielnią kuję bardzo. umowy przeniesienia własności lokalu obowiązany był w szczególności do wpłacenia różnicy między wartością rynkową prawa odrębnej własności lokalu, Wicemarszałek Bronisław Komorowski: a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego i spłaty długów oraz kredytu. Różnica ta sta- Dziękuję uprzejmie. nowiła przeważnie znaczącą kwotę. Pytanie dodatkowe, tak? Kolejne obciążenia ﬁnansowe członków ubiegają- Bardzo proszę, pan poseł Zbonikowski. cych się o przekształcenie mieszkań lokatorskich w odrębną własność zostały wprowadzone przepisami noweli ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych Poseł Łukasz Zbonikowski: z dnia 19 grudnia 2002 r., obowiązującej od dnia 15 stycznia 2003 r. Korzystną dla członków zmianą było Panie Ministrze! Mam pytanie, jak doprecyzować wprowadzenie regulacji, która pomniejszała różnicę mechanizm, jaki będzie obowiązywał podczas prze- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 94 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Łukasz Zbonikowski parlament, zastosować zasadę przekształcania spół- dzielczego prawa lokatorskiego w spółdzielcze prawo kształcania lokatorskiego spółdzielczego prawa do własnościowe na gruntach o nieuregulowanym sta- lokalu w odrębną własność. Jakie są przewidywane tusie prawnym po to, aby można – w interesie człon- koszty i ewentualnie co będzie w sytuacji nieuregu- ków – doprowadzić do sytuacji, w której mogliby lowania kwestii gruntów, które są ważnym elemen- dokonywać korzystnego dla siebie obrotu spółdziel- tem przekształcania? Szczególnie chodzi o sprawy czym własnościowym prawem do lokalu na rynku związane z własnością gruntów. wtórnym. Innym rozwiązaniem jest podjęta przez Wysoką Izbę próba sądowego uznania tzw. prawa Wicemarszałek Bronisław Komorowski: zasiedzenia na tym gruncie, aby spółdzielnia mogła, poprzez uzyskanie własności takiego gruntu, doko- Dziękuję bardzo. nywać stosownych przekształceń, czyli lokatorskie- Proszę, panie ministrze. go prawa do lokalu mieszkalnego i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w pełne prawo własności. Dziękuję bardzo. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Budownictwa Piotr Styczeń: Wicemarszałek Bronisław Komorowski:

Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dodatkowe Dziękuję, panie ministrze. pytanie składa się z dwóch części. Pierwsza część, Następne pytanie zadadzą posłowie Grzegorz w jaki sposób członek będzie obciążony kosztami Schetyna i Grzegorz Dolniak z Platformy Obywa- wynikającymi z przekształcenia spółdzielczego lo- telskiej w sprawie niepokojącej sytuacji w MSWiA katorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w spół- w kontekście nieprawidłowości postępowań wyja- dzielni mieszkaniowej w prawo własności. Tutaj śniających, w tym przede wszystkim dotyczących Wysoka Izba zadecydowała, aby to obciążenie, po skandalicznych wydarzeń na komisariacie lubel- pierwsze, było związane ze spłatą kredytów, które skiej Policji. ciążą na lokalu, i to jest sprawa oczywista, po dru- Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Schetyna. gie, ze spłatą wszelkich innych zadłużeń, które są związane z użytkowaniem np. lokalu, oraz – co jest sprawą chyba najważniejszą, również wskazaną w pierwszej części mojej odpowiedzi – ze spłatą Poseł Grzegorz Schetyna: tzw. umorzeń w wartości nominalnej, którą czło- nek będzie musiał spłacić spółdzielni i którą to Panie Marszałku! Pytanie zadawaliśmy, adreso- z kolei spłatę spółdzielnia przekaże do budżetu waliśmy do premiera Kaczyńskiego, ale rozumiem, państwa. Pozostałe koszty związane są z faktem, że będzie na nie odpowiadał komendant Kornatow- że przekształcenie prawa lokatorskiego w prawo ski... minister Kornatowski, przepraszam. własności będzie odbywało się oczywiście poprzez Chcemy wyjaśnić te bulwersujące sprawy, do któ- akt notarialny. To są koszty związane przede rych dochodziło w lubelskiej komendzie, okoliczności, wszystkim z zawarciem takiego aktu, które rów- które są dalej niejasne. Prasa donosiła o tym bardzo nież zostały uznane przez posłów za możliwe do szeroko. Wiemy, że trwają postępowania wyjaśniają- obniżenia i w propozycji przedłożenia, które znaj- ce, ale opinia publiczna powinna dowiedzieć się, jak duje się w tej chwili w Senacie, takie obniżenie wygląda sprawa postępowań dyscyplinarnych. Cho- jest przewidziane. Jesteśmy przekonani, że poza dzi nam o konsekwencje wyciągnięte wobec osób kwotami spłaty kredytu, co jest kwestią indywi- odpowiedzialnych za te wydarzenia, szczególnie za dualną i zróżnicowaną i trudno odpowiedzieć jed- gwałt na studentce, który miał miejsce na komisa- noznacznie, w jaki sposób przekształcenie loka- riacie, a także o sprawę nadużywania alkoholu przez torskiego prawa w prawo własności obciąży człon- siedmiu policjantów na komendzie miejskiej w Lu- ków spółdzielni, pozostałe kwoty, ich wielkość, blinie. Wszyscy, jak donosi prasa, udali się na zwol- należy uznać za wyjątkowo dla nich korzystne. nienia lekarskie, w związku z tym wstrzymano po- Z kolei sytuacja członków, których lokale czy też budynki, które są zbudowane na gruntach o nieure- stępowanie dyscyplinarne przeciwko nim. gulowanym stanie prawnym, jest w szczególny spo- Chcemy także wyjaśnić kwestie współpracy poli- sób skomplikowana, ponieważ członkowie posiada- cjantów lubelskiej komendy z ﬁrmą holowniczą, któ- jący spółdzielcze lokatorskie lub spółdzielcze wła- ra należy do przedsiębiorcy skazanego za groźby snościowe prawo do lokalu mieszkalnego na takim karalne i zagarnięcie mienia. Wiemy, że ta sprawa gruncie nie będą mogli dokonywać przekształceń jest wyjaśniana przez komendę wojewódzką. Chcemy w prawo własności. W związku z tym proponuje się, dowiedzieć się, jakie są efekty ustaleń w tym postę- aby w okresie przejściowym, określonym już przez powaniu. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 95

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: było czuć od niego alkohol. Oﬁcer dyżurny niezwłocz- nie poinformował o tym pełniącego dyżur kierownic- Dziękuję bardzo. twa naczelnika sekcji dochodzeniowo-śledczej, który Pytanie było skierowane do prezesa Rady Mini- w jednym z pomieszczeń sekcji patrolowo-interwen- strów. cyjnej zastał 7 policjantów. Na stole stała częściowo Odpowiedzi udzieli z upoważnienia pana premie- wypełniona butelka wódki oraz kubki. Policjantów ra sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw We- przebywających w tym pomieszczeniu przebadano wnętrznych i Administracji pan minister Jarosław alkomatem z wynikami, które potem stanowiły pod- Zieliński. stawę dla sądu do wydania wyroków. Następnie od wszystkich w obecności wezwanego na miejsce zdarzenia prokuratora w szpitalu wojskowym została Sekretarz Stanu w Ministerstwie pobrana krew do badań na zawartość alkoholu. Spraw Wewnętrznych i Administracji Wyniki postępowania w tej sprawie są takie, jak Jarosław Zieliński: przed chwilą panu posłowi i Wysokiej Izbie przed- stawiłem. Szanowny Panie Marszałku! Panie Pośle! Sza- Odnosząc się do trzech przypadków samobójstw nowni Państwo! Sformułowany przez pana posła policjantów, chciałbym poinformować, że każdorazo- zarzut moralnej degradacji policjantów garnizonu wo zostały powołane specjalne komisje mające na lubelskiego w kontekście zaistniałych w ostatnim celu ustalenie okoliczności ich śmierci. Komisje okresie zdarzeń nadzwyczajnych z udziałem kilku w żadnym ze wskazanych przypadków nie stwierdzi- policjantów, aczkolwiek bolesny i dotyczący wydarzeń ły, by zgony wynikały z powodów związanych ze służ- tragicznych, jest jednak nieuzasadniony w odniesie- bą. Ustalono, że przełożeni nie mogli przewidzieć niu do wszystkich lubelskich policjantów i krzywdzą- zaistnienia tych tragicznych zdarzeń i w jakikol- cy dla policjantów w Polsce. Zdarzenia, które tak wiek sposób w związku z tym im zapobiec. Należy pana posła, słusznie zresztą, zbulwersowały, i zbul- zauważyć, że dokonane ustalenia w trybie służbo- wersowały także opinię publiczną, są w najwyższym wym realizowane były niezależnie od postępowań stopniu naganne i wobec osób winnych muszą zostać prowadzonych przez właściwe miejscowe prokuratu- wyciągnięte surowe konsekwencje służbowe, jak ry. Jeżeli interesowałyby pana posła bliższe okolicz- trzeba, to i karne – i tak się zapewne stanie – są ności tego zdarzenia – może w pytaniu dodatkowym, jednak marginesem w skali całego garnizonu lubel- bo chyba nie zdążę w szczegółach na to odpowiedzieć skiego i całej policji w Polsce. Zdarzają się takie przy- – to służę informacjami. padki, niestety. Ubolewamy nad tym i chcemy wszy- Prokuratura Rejonowa w Lublinie prowadzi scy, by ich nie było, ale takie jest życie. Konsekwencje śledztwo przeciwko policjantowi w sprawie – to jest wyciągnięte być muszą i będą. kolejna sprawa – przestępstwa zgwałcenia, jak rów- W sprawie wydarzenia zaistniałego w styczniu nież przeciwko policjantowi i strażnikowi miejskie- 2007 r., polegającego na spożywaniu alkoholu przez grupę policjantów w pomieszczeniu służbowym Ko- mu, którzy grożąc pozbawieniem życia dwóm osobom mendy Miejskiej Policji w Lublinie, przeprowadzono małoletnim, doprowadzili je do poddania się czynno- w trybie art. 134 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. ściom seksualnym. W stosunku do obu policjantów o Policji postępowanie wyjaśniające. Wobec funkcjo- prowadzone jest również postępowanie dyscyplinar- nariuszy wszczęto postępowanie dyscyplinarne. Po- ne. Te postępowania dyscyplinarne mają swoją pro- stępowania w zasadzie, bo dotyczą one poszczególnych cedurę. One oczywiście, gdy na nie spogląda ktoś osób z grupy, są w toku. Ponadto prowadzono czynno- niezorientowany, gdy opisuje je prasa, wyglądają na ści wyjaśniające w trybie art. 54 Kodeksu postępowa- przewlekłe, ale one muszą być zgodne z tymi proce- nia w sprawach o wykroczenia w kierunku art. 43 ust. durami, dlatego że gdyby tak nie było, może pojawić 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu się zarzut złamania tych procedur i konsekwencje w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. mogą być wtedy zupełnie odwrotne do oczekiwanych, Sąd Rejonowy w Lublinie wyrokiem nakazowym bo naruszenie formalnego trybu może spowodować uznał obwinionych za winnych popełnienia zarzuca- innego rodzaju kłopoty. Krótko mówiąc, to musi wy- nych im czynów i skazał sześciu spośród tej grupy, czerpać procedurę przewidzianą dla tych sytuacji, sześciu uczestników tego zdarzenia na kary grzywny procedurę przewidzianą w przepisach prawa. po 500 zł. Sąd odstąpił jednocześnie od ukarania jed- Należy mocno podkreślić, że te naganne przypad- nego z policjantów ze względu na to, że badania wy- ki zachowania policjantów – naganne, bulwersujące, kazały, iż był on trzeźwy. zgadzam się tutaj oczywiście z oceną – zobligowały Jeżeli chodzi o bliższe szczegóły tego zdarzenia, kierownictwo służbowe jednostek Policji w garnizo- to może je podam. Około godz. 20.20 oﬁcer dyżurny nie lubelskim do podjęcia szczególnych i wielokierun- Komendy Wojewódzkiej Policji w Lublinie otrzymał kowych działań zmierzających do przeciwdziałania telefonicznie anonimową informację, że do pomiesz- występowaniu w przyszłości tego typu zdarzeń, dzia- czeń w Komendzie Miejskiej Policji w Lublinie do- łań zmierzających do tego, by one nigdy nie mogły się starczono pizzę, za którą policjant nie zapłacił i od powtarzać. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 96 Pytania w sprawach bieżących

Sekretarz Stanu w Ministerstwie dziła, że studentka była nieatrakcyjna seksualnie, Spraw Wewnętrznych i Administracji a więc jak mogło dojść do gwałtu. Jarosław Zieliński I wreszcie jeszcze jedna rzecz – to pytanie jest szersze i nie dotyczy tylko i wyłącznie sprawy lubel- Wszystkie przypadki naruszenia prawa lub dys- skiej – chodzi o kwestię komendanta głównego Policji, cypliny służbowej są napiętnowane – tutaj jakby nie pana Konrada Kornatowskiego, który jest tu obecny ma wątpliwości co do moralnej oceny, a także oczy- na sali. Otóż chcielibyśmy się dowiedzieć, jakie są wiście służbowej oceny tych zachowań – i omawiane wyniki śledztwa komisji, zespołu powołanego we- są z policjantami poszczególnych jednostek. Funkcjo- wnątrz resortu MSWiA w celu zbadania okoliczności nariusze, którzy dopuszczają się takich czynów, mu- i prawdziwości słów, opinii, która funkcjonuje już szą ponosić i zapewne poniosą pełne konsekwencje bodajże od dwóch miesięcy na temat komendanta służbowe i procesowe – będziemy oczywiście to nad- głównego Policji, jakoby kiedyś sprzeniewierzył się zorować, zwłaszcza te służbowe konsekwencje bę- służbie, którą pełnił jako prokurator, i zaistniał dziemy nadzorować, bo procesowe są od nas nieza- w tzw. raporcie Rokity z roku 1991 jako osoba, która leżne – łącznie z wydaleniem ze służby w Policji. nigdy w wolnej Polsce nie powinna pełnić funkcji pu- Chciałbym też nadmienić, że dla skuteczności blicznych? i prawidłowości – o tym właściwie już wspomniałem – podejmowanych przedsięwzięć muszą być zachowy- wane obowiązujące procedury. (Dzwonek) Dlatego Wicemarszałek Bronisław Komorowski: może się wydawać na przykład dziennikarzom czy opinii publicznej, że działania w niektórych z tych Dziękuję bardzo. spraw trwają dłużej, niż powinny. One nie trwają Panie ministrze, proszę o odpowiedź. dłużej, niż powinny, to jest podyktowane tymi procedurami przewidzianymi w przepisach prawa. Chciałbym zapewnić także, że będzie stosowany Sekretarz Stanu w Ministerstwie odpowiedni nadzór i te działania będą podejmowane Spraw Wewnętrznych i Administracji bez zbędnej zwłoki. Gdyby ta zwłoka miała nastąpić, Jarosław Zieliński: również wobec winnych tej zwłoki będą wyciągane konsekwencje służbowe. Dziękuję. Panie Marszałku! Panie Pośle! Wysoka Izbo! Nie chciałbym komentować tych informacji, które przy- wołują jakieś jednostkowe zachowania czy cytaty, Wicemarszałek Bronisław Komorowski: trzeba będzie sprawdzić, czy one tak rzeczywiście brzmiały. Mogę powiedzieć tylko, że tym też się za- Dziękuję bardzo, panie ministrze. interesujemy. Dziękuję za te informacje. Jeżeli bę- Pytanie dodatkowe zada pan poseł Grzegorz dziemy prowadzić dalej nadzór nad tą sprawą, a bę- Dolniak. dziemy, to te okoliczności także zostaną zbadane. Aczkolwiek nie chciałbym się do nich odnosić, bo nie znam tych szczegółów przecież, nie byłem świadkiem, Poseł Grzegorz Dolniak: nikt z nas nie był świadkiem tych wypowiedzi, za- chowań. Tak że jeśli miały miejsce, to oczywiście są Dziękuję, panie marszałku. naganne i powinny być nie tylko napiętnowane, ale Panie Ministrze! No cóż, cieszy reakcja minister- także karane. Co do tego nie ma najmniejszych wąt- stwa na te zdarzenia opisane przez posła Schetynę, pliwości. które miały miejsce w Lublinie – ale czy ta reakcja Jeżeli natomiast chodzi o opieszałość czy zwłokę, nie jest spóźniona? Czy do tego, aby w ogóle mini- trudno się z tym zgodzić. Bo jednak działania były sterstwo podjęło radykalne kroki w celu naprawy podejmowane nie pod wpływem konferencji praso- sytuacji, potrzebna była konferencja prasowa urzą- wych czy medialnych informacji, tylko od razu po dzona w dość ekstrawagancki sposób, ale w sumie zaistniałych zdarzeniach. Może na przykładzie jed- skuteczny, bo dzięki tej konferencji opinia publiczna nego z tych zdarzeń podam, jak to wyglądało. Chodzi dowiedziała się o prawdzie, a wreszcie resort spraw o podejrzenie o przestępstwo gwałtu z 26 lutego 2007 r. wewnętrznych i administracji podjął zdecydowane Zatrzymana i osadzona w pomieszczeniu dla osób działania? zatrzymanych z powodu stanu nietrzeźwości, który Panie ministrze, pan powiedział, że to nie dotyczy zagrażał jej zdrowiu i życiu, dwudziestego ósmego, wszystkich funkcjonariuszy Policji. Zgadza się, to jest dwa dni potem, złożyła w Prokuraturze Rejonowej prawda. Ale nie należy zapominać, że na tym pierw- w Lublinie zawiadomienie o popełnieniu przestęp- szym etapie prowadzonego śledztwa ci policjanci wła- stwa przez rozpoznanego przez siebie policjanta. Zo- śnie na tym komisariacie lubelskim solidarnie, w zmo- stał on 1 marca – 28 lutego, luty jest miesiącem krót- wie stanęli po stronie tego policjanta, który zgwałcił, szym, jak wiemy – zatrzymany przez policjantów z czym się też wiąże ta wypowiedź funkcjonariuszki z Biura Spraw Wewnętrznych Komendy Wojewódz- Policji, która w dość obscenicznych słowach stwier- kiej w Lublinie, a 3 marca Sąd Rejonowy w Lublinie 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 97

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pytanie dotyczy zaniedbań w zakupie gimbusów Spraw Wewnętrznych i Administracji i komputerów do szkół. Pytanie skierowane jest do Jarosław Zieliński ministra edukacji narodowej. Bardzo proszę, który z panów posłów zadaje py- zastosował wobec niego środek zapobiegawczy w po- tanie? staci tymczasowego aresztowania na okres 3 miesię- Pan poseł Gołębiewski, proszę bardzo. cy. To świadczy o reakcji szybkiej, nie można powie- dzieć, że nastąpiło jakieś zaniechanie bądź celowa zwłoka. A postępowania dyscyplinarne, jak powie- Poseł Henryk Gołębiewski: działem, mają swoją procedurę, ale nie są prowadzone, przynajmniej z tego co mi wiadomo, pod wpływem Dziękuję. zewnętrznych nacisków, tylko są podejmowane na Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! podstawie wiedzy o zaistniałych zdarzeniach. Jednym z najistotniejszych wyzwań oświatowych jest Jeżeli chodzi o sprawę, nazwę to w uproszczeniu, wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży. komendanta głównego Policji, to tak się składa, że Formą zmniejszenia dysproporcji edukacyjnych, szcze- jestem przewodniczącym tego zespołu, który bada gólnie w przypadku młodzieży mieszkającej na wsi tamte okoliczności sprzed lat, i mogę powiedzieć, że i w małych miejscowościach, jest wyposażanie placó- gdy komisja zakończy prace, to wyniki tych prac zo- wek oświatowych w sprzęt komputerowy, umożliwie- staną też podane do publicznej wiadomości – wnioski nie dostępu do Internetu, zapewnienie optymalnego i ocena. Zespół jeszcze nie zakończył pracy, materia- dojazdu do szkoły. W latach 1999–2005, dzięki środ- ły zostały niedawno zgromadzone, są one dosyć ob- kom budżetu państwa w wysokości prawie 340 mln zł, szerne… zakupiono ponad 1300 gimbusów. Aktualne zapotrze- (Poseł Grzegorz Dolniak: To już dwa miesiące, bowania dotyczą kolejnych kilkuset pojazdów. Nieste- panie ministrze.) ty w 2006 r., w ósmym roku zakupów centralnych Nie. Komisja, której przewodniczę, nie dysponuje Ministerstwo Edukacji Narodowej nie dokonało zaku- materiałami od dwóch miesięcy. Najpierw trzeba było pu tych pojazdów. W grudniu ubiegłego roku pan, pa- wystąpić o materiały do różnych podmiotów, zgro- nie ministrze, uspokajał Wysoką Izbę, że taka sytuacja madzić je, to trochę trwało, ale też nie trwało zbyt już się nie powtórzy, że kierownictwo resortu wycią- długo, mamy je dosłownie, nie pamiętam dokładnie, gnęło odpowiednie wnioski. Sytuacja niestety powtó- ale sądzę, że od kilkunastu dni, w pełni. I badamy. rzyła się w kwietniu bieżącego roku – przetarg na To są rozległe materiały dotyczące dość odległej prze- zakup gimbusów został unieważniony. Występuje za- szłości, powiedziałbym, okoliczności są dość skompli- grożenie, że w kolejnym roku pojazdy te, tak bardzo kowane. Powiedziałem to już publicznie i powtórzę oczekiwane, nie dotrą do szkół. tu w Wysokiej Izbie, że gdy komisja zakończy swoją W związku z powyższym kierujemy do pana mi- pracę, to wyniki, wnioski, oceny zostaną przedsta- nistra następujące pytania: wione w pierwszej kolejności oczywiście ministrowi Pierwsze: Jaka była przyczyna kolejnego niezre- spraw wewnętrznych i premierowi, ale także opinii alizowania zakupu gimbusów? publicznej. Natomiast dzisiaj nie byłbym w stanie, Drugie: Czy w bieżącym roku zakupy te będą zre- panie pośle, tak jednoznacznie jak pan tej sprawy, alizowane? w którąkolwiek ze stron, oceniać czy interpretować. Obecnie trwają przetargi na zakup komputerów (Poseł Grzegorz Dolniak: Ja nie przesądzam, pa- dla placówek oświatowo-wychowawczych. Środki bu- nie ministrze.) dżetu państwa na ten cel są wzmocnione środkami Komisja zakończy swoje prace, musi jeszcze zba- Europejskiego Funduszu Społecznego w wysokości dać część materiałów, zapewne przesłuchać niektó- 700 mln zł. Prosimy o udzielenie odpowiedzi na py- re osoby, być może wystosować pisemne zapytanie tania: Na jakim etapie są przetargi na zakup kompu- do części osób, które pojawiają się w tych materia- terów? Drugie pytanie: Czy występuje zagrożenie łach i w sprawie, a następnie po szczegółowej re- niewykorzystania środków z Unii Europejskiej? konstrukcji, takiej, na jaką pozwalają materiały, I trzecie: Czy kierownictwo Ministerstwa Edukacji zdarzeń sprzed lat wyciągnąć wnioski takie, na Narodowej, mając tak duże problemy z realizacją tzw. jakie ten materiał oraz wyjaśnienia złożone przez zakupów centralnych, co dokumentują m.in. ustale- osoby, które tu będą poproszone, będą pozwalać. nia Najwyższej Izby Kontroli, rozważa ich decentra- Dziękuję bardzo. lizację? Dziękuję.

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Wicemarszałek Bronisław Komorowski:

Dziękuję, panie ministrze. Dziękuję bardzo. Następne pytanie zadadzą posłowie Henryk Gołę- Na pytanie odpowie podsekretarz stanu w Minister- biewski, Janusz Krasoń i Wacław Martyniuk z SLD. stwie Edukacji Narodowej pan Stanisław Sławiński. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 98 Pytania w sprawach bieżących

Podsekretarz Stanu Poseł Janusz Krasoń: w Ministerstwie Edukacji Narodowej Stanisław Sławiński: Panie Marszałku! Panie Ministrze! Otóż nie od- powiedział pan na postawione pytania, a ja z zażeno- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ogłoszenie prze- waniem wysłuchałem pańskiej odpowiedzi. Mó- targu na autobusy w 2006 r. zostało przesunięte wił pan w grudniu to samo. A ja się pytam za z uwagi na zmianę przepisów technicznych i wymo- posłem Gołębiewskim: Czy będą w tym roku gim- gów dotyczących norm toksyczności obowiązujących busy? W 2006 r. zaniedbaliście zakupy, zaniedbali- w Unii Europejskiej. Ogłoszenie o zamówieniu 96 ście przetargi. I nie dlatego, że weszły nowe przepisy, autobusów dla szkół zostało opublikowane 25 stycz- ale dlatego, że od początku urzędowania ministra nia 2007 r. po odpowiedniej korekcie wymagań zwią- Giertycha ten problem był lekceważony. A może dla- zanych ze zmianą przepisów. Termin składania ofert tego zaniedbaliście zakupy gimbusów, że zwolniliście został wyznaczony na 9 marca 2007 r. W terminie urzędników, którzy byli za to odpowiedzialni i kom- złożyło oferty trzech wykonawców, to znaczy Polskie petentnie wcześniej te przetargi realizowali. Autobusy Spółka z o.o., Autosan SA i Kapena SA. A więc proszę odpowiedzieć na pytania: Czy będą W dniu 16 marca 2007 r. biegli powołani do przed- w tym roku gimbusy? Czy wykorzystacie pieniądze? miotowego postępowania dostarczyli do ministerstwa A już wiemy, że z 30 mln zł nie wykorzysta się 14 mln, opinię techniczną dotyczącą zgodności parametrów dlatego że trzeba je wydać do czerwca. I czy minister- technicznych złożonych ofert z wymogami zawartymi stwo, jeśli nie jest w stanie sobie poradzić z tą proce- w specyﬁkacji. Biegli orzekli, iż wszystkie złożone durą zakupywania gimbusów, rozważa decentraliza- oferty są niezgodne z treścią specyﬁkacji, ponieważ cję tego projektu? Bo być może w województwach nie zawierają odpowiednich świadectw homologacji. marszałkowie radziliby sobie zdecydowanie lepiej W związku z powyższym wszystkie oferty złożone z tym problemem. Dziękuję. (Oklaski) w przetargu zostały odrzucone na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. Przetarg został unieważniony 13 kwietnia 2007 r. na Wicemarszałek Bronisław Komorowski: podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy z przyczyn nie- zależnych od ministerstwa. Po prostu oferta, którą Bardzo proszę, panie ministrze. złożono, nie odpowiadała wymaganiom, pole ruchu było zamknięte. Natychmiast po upływie obowiązują- cych terminów – ponieważ unieważnienie przetargu Podsekretarz Stanu pociąga za sobą pewien okres na wnoszenie zastrzeżeń w Ministerstwie Edukacji Narodowej – ministerstwo w dniu dzisiejszym przekazuje kolejne Stanisław Sławiński: ogłoszenie o nowym przetargu na autobusy dla szkół. Równocześnie trwają przygotowania, żeby cała ta pula Według informacji, które dzisiaj posiadamy, za- autobusów została wykupiona. kup gimbusów w tym roku będzie dokonany. Jeśli Jeśli chodzi o komputery, w 2007 r. ministerstwo chodzi o sprawę decentralizacji, jest ona rozważana. łącznie udzieliło 7 zamówień. I tak: dostawa 548 pra- Nie umiem w tej chwili powiedzieć w sposób odpo- cowni internetowych, wartość 37 842 tys. z końców- wiedzialny, czy nastąpi – zwłaszcza w tym roku – ja- ką, dostawa sprzętu komputerowego dla niewido- kakolwiek zmiana zasad zakupu. Dziękuję bardzo. mych, wartość 38 999 tys. z końcówką, dostawa 4859 pracowni o wartości 229 567 tys. Obecnie toczą się postępowania zmierzające do złożenia zamówienia Wicemarszałek Bronisław Komorowski: na dostawę 5886 pracowni komputerowych, wartość 280 500 tys. zł, na dostawę 460 pracowni kompute- Dziękuję. rowych o wartości 28 mln zł i na dostawę 4838 inter- Pytanie czwarte zadadzą posłowie Mateusz netowych centrów informacji multimedialnej do bi- Piskorski i Jerzy Zawisza, posłowie Samoobrony RP. bliotek szkolnych, wartość 83 192 tys. Pytanie jest w sprawie doniesień zagranicznej prasy Tak że – odpowiadam wprost na pytanie – na o rzekomym prześladowaniu w Polsce weteranów dzień dzisiejszy nie istnieje zagrożenie, że środki, hiszpańskiej wojny domowej. które na ten cel są przeznaczone, zostaną niewyko- Bardzo proszę, pytanie zadaje pan poseł Mateusz rzystane. Piskorski. Sądzę, że odpowiedziałem na pytania. Dziękuję bardzo. Poseł Mateusz Piskorski:

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Pytanie moje dotyczy publikacji, które pojawiały się Dziękuję bardzo, panie ministrze. przede wszystkim w tytułach prasowych we Wło- Pytanie dodatkowe zada pan poseł Janusz Krasoń. szech, w Hiszpanii, ale także w krajach Europy 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 99

Poseł Mateusz Piskorski i polskiej polityki zagranicznej, jak również wielorakich aspektów polityki wewnętrznej naszego kraju, Wschodniej i dotyczyły ewentualnych planów rządu należy, mówiąc językiem prawniczym, do zadań wła- polskiego związanych z odebraniem uprawnień i przy- snych każdego polskiego przedstawicielstwa zagra- wilejów kombatanckich tzw. dąbrowszczakom, czyli nicznego. Ta funkcja jest, oceniamy, dobrze wyko- uczestnikom brygad międzynarodowych, działają- nywana, uległa zintensyfikowaniu. Opiera się rów- cych podczas wojny domowej w Hiszpanii w latach nież na wytycznych kierowanych z centrali oraz 1936–39. zawieranych w ocenie raportów politycznych placó- Godzi się w tym miejscu przypomnieć, iż wojna ta wek. We wszystkich przypadkach naruszenia zasa- pochłonęła blisko 200 tys. ofiar, iż około pół miliona dy dziennikarskiej rzetelności w przedstawianiu Hiszpanów musiało opuścić swój kraj po wygranej sytuacji w Polsce, nie tylko w odniesieniu do oskar- autorytarnego reżimu generała Francisco Franco. żeń w związku ze sprawą, o której mówili panowie Godzi się też przypomnieć, że niejednokrotnie w Pol- posłowie, w szczególności oskarżeń o rzekomą dys- sce fałszowano historię, twierdząc, iż ochotnicy zwa- kryminację polskich weteranów wojny domowej ni dąbrowszczakami, którzy pojechali tam z Polski w Hiszpanii, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w liczbie od 3 do 5 tys. osób i uczestniczyli w tej woj- w Madrycie reagowała. nie, w tych działaniach, byli ludźmi związanymi W roku bieżącym ambasada podjęła interwencje z reżimem sowieckim tudzież później utrwalającymi odnoszące się do poniższych publikacji: artykułu re- totalitarny system proradziecki w Polsce. Otóż, war- daktora Villapadierna „La república de »Kaczyki- to zauważyć, że wśród nich byli również przedstawi- stán«” opublikowanego w dzienniku ABC, artykułu ciele lewicy sanacyjnej, przedstawiciele związków Ruiza Lardizabala „Polska wypiera się brygad mię- zawodowych, działających w II Rzeczypospolitej, dzynarodowych” zawartego w „El Pais” z 9 marca, a także Polskiej Partii Socjalistycznej, czyli ugrupo- głośnego artykułu pani redaktor Pilar Rahola „Pol- wań, których nie da się w żaden sposób oskarżyć ska wciąż budzi grozę” zawartego w katalońskim o totalitarne ciągoty komunistyczne czy o powiąza- dodatku do „El Pais” w końcu marca. Było też żąda- nia z Komunistyczną Partią Polski. nie sprostowania, rozmowa telefoniczna pani amba- W świetle powyższego chciałbym zadać kilka py- sador Grażyny Bernartowicz z redaktor naczelną tań dotyczących detali traktowania przez nasz rząd dodatku do ABC „El Semenal”, w którym pojawiło dąbrowszczaków. Otóż, czy Ministerstwo Spraw Za- się stwierdzenie „polski obóz koncentracyjny”. Po- granicznych i polskie placówki dyplomatyczne podję- nadto w związku z przedmiotową sprawą i pojawia- ły jakieś działania, zareagowały w jakikolwiek spo- sób na pojawiające się w takich tytułach, jak jącymi się w hiszpańskiej prasie informacjami na „L’Unità”, „Corriere della Sera” czy „El Pais”, arty- temat rzekomej dyskryminacji w Polsce członków kuły dotyczące traktowania przez polski rząd dą- brygad międzynarodowych, ambasada wystosowała browszczaków? Czy ministerstwo dysponuje informa- list do redakcji „El Pais” prostujący, na podstawie cjami na temat liczby żyjących Polaków, którzy wal- materiałów otrzymanych od dyrektora Biura Dyrek- czyli w szeregach brygady dąbrowszczaków? Jak tora Generalnego Urzędu do spraw Kombatantów ministerstwo ocenia z punktu widzenia historyczne- i Osób Represjonowanych, nieporozumienia w spra- go i z punku widzenia relacji polsko-hiszpańskich wie domniemanego odbierania uczestnikom wojny przede wszystkim działalność dąbrowszczaków i ich domowej w Hiszpanii świadczeń emerytalnych. Te rolę historyczną? Wreszcie – nie jest to do końca py- same wyjaśnienia zostały również przesłane przez tanie do MSZ – czy odebranie uprawnień kombatanc- naszą ambasadę do hiszpańskiego Stowarzyszenia kich tzw. dąbrowszczakom mogłoby wpłynąć w jakiś Przyjaciół Brygad Międzynarodowych. Wiemy, że sposób na nasze relacje z Hiszpanią i innymi krajami wyjaśniło to sytuację wobec osób, które wcześniej Europy Zachodniej? Dziękuję bardzo. formułowały zastrzeżenia. Odpowiadając na pytania drugie i czwarte panów posłów, chciałbym stwierdzić, że kwestie dotyczące Wicemarszałek Bronisław Komorowski: generalnie Polaków walczących na frontach historycznych konfliktów, jak zauważył pan poseł Piskor- Dziękuję. ski, leżą w kompetencjach Urzędu do spraw Komba- Proszę bardzo o odpowiedź tantów i Osób Represjonowanych, który powinien Pan minister Janusz Stańczyk, podsekretarz sta- dysponować precyzyjnymi danymi dotyczącymi licz- nu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. by żyjących uczestników walk, w tym także wojny domowej w Hiszpanii. Z nieformalnego kontaktu w dniu wczorajszym uzyskałem wiedzę, że chodzi Podsekretarz Stanu w tej chwili o 25 osób żyjących. Do tegoż urzędu na- w Ministerstwie Spraw Zagranicznych leży także odpowiedź na pytanie, czy dąbrowszczacy Janusz Stańczyk: mogą utracić swoje przywileje kombatanckie. Według wiedzy posiadanej przeze mnie i przez Ministerstwo Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Posło- Spraw Zagranicznych żadne przygotowywane obec- wie! Dbanie o prawdziwość przekazu na temat Polski nie projekty regulacji prawnej nie odnoszą się bezpo- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 100 Pytania w sprawach bieżących

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie granicznych, według rozeznania MSZ i polskich pla- Spraw Zagranicznych Janusz Stańczyk cówek dyplomatycznych, wpływ na to, jaki panuje klimat wokół działań polskiego rządu i jaki równo- średnio do członków brygad międzynarodowych i nie cześnie negatywny wizerunek wskutek tego – wsku- zawierają żadnego celu dyskryminującego ten zakres tek takich właśnie publikacji w naszej polskiej prasie podmiotowy kombatantów. – jest przekazywany chociażby w Hiszpanii w odnie- Z istoty swojej najtrudniejsza jest odpowiedź na sieniu do dąbrowszczaków. Dziękuję. pytanie trzecie, ponieważ nie ma jednolitej i zunifi- kowanej, i prawdopodobnie jest ona niemożliwa, oceny walki dąbrowszczaków po stronie Republiki Hisz- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: pańskiej. W istocie ostateczną instancją takiego po- glądu, takiego sądu, jest opinia publiczna, która Dziękuję bardzo. przecież rzadko w jakiejś sprawie jest jednolita. Na Czy pan minister zechce udzielić odpowiedzi? pewno pozostaje pod wpływem różnych historycz- Proszę uprzejmie. nych opracowań, które też nie zawierają bardzo wy- razistych i jednoznacznych tez. Przy rozpatrywaniu tej sprawy trzeba pamiętać o kontekście wewnętrz- Podsekretarz Stanu nym, o kontekście konstytucyjnym samej Hiszpanii, w Ministerstwie Spraw Zagranicznych ale również o bardzo mocnym aspekcie konteksto- Janusz Stańczyk: wym międzynarodowej sytuacji Europy, polityki wielkich mocarstw, postawy Ligi Narodów, jej orga- Panie pośle, to jest trudny temat i wielki dylemat. nów, głośnego Komitetu Nieinterwencji, afiliowanego Oczywiście istnieje konieczność prostowania infor- przy Lidze Narodów. To wszystko musi wpływać na macji nieprawdziwych, istnieje konieczność wchodze- pogłębioną ocenę tego wydarzenia historycznego. Nie nia w polemikę z informacjami nieprawdziwymi, bez znaczenia jest polski aspekt prawny. Prawo we- podawanymi nie wskutek ignorancji, ale z premedy- wnętrzne II Rzeczypospolitej nie pozwalało na samo- tacją, w sposób celowy i szkalujący nasz kraj. Jedno- wolny, nie poparty oficjalnym zezwoleniem, udział cześnie nie sądzę, żeby Ministerstwo Spraw Zagra- w armii obcej, groziło to sankcją utraty obywatel- nicznych mogło poświęcać jakąś większą dozę uwagi stwa. Ta zasada została przypomniana w Monitorze inspiracjom wewnętrznym, naszym polskim, wywo- Polskim na początku konfliktu w 1936 r. dzonym z polskiej prasy. Nie sądzę, że byłby to kie- Chciałbym jeszcze dodać, panie marszałku, że runek właściwy. Myślę, że trzeba się koncentrować rząd polski w swojej polityce w stosunku do Hiszpanii na efekcie i zwalczać cierpliwie oraz wytrwale wszyst- kieruje się polską racją stanu i obecnymi uwarunko- kie nieprawdziwe informacje dotyczące naszego kra- waniami historycznymi. Dziękuję bardzo. ju, polityki zagranicznej i polityki wewnętrznej. Jak powiedziałem, ta działalność uległa zintensyfikowaniu i będzie prowadzona wytrwale oraz cierpliwie. Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo. Jest pytanie dodatkowe, tak? Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Bardzo proszę, pan poseł Mateusz Piskorski. Dziękuję bardzo. Kolejne pytanie zadadzą posłowie Witold Bałażak Poseł Mateusz Piskorski: i Antoni Sosnowski z Ligi Polskich Rodzin. Pytanie dotyczy zamówienia przez armię polską używanych Dziękując za odpowiedź panu ministrowi, chciał- niemieckich czołgów Leopard. bym zadać jeszcze pytanie o to, jak pewne publikacje Bardzo proszę, pan poseł Witold Bałażak. i wypowiedzi pojawiające się w Polsce rzutują, w opinii Ministerstwa Spraw Zagranicznych, na pojawia- jące się później w prasie, m.in. hiszpańskiej, w tej Poseł Witold Bałażak: akurat sprawie kalumnie czy oskarżenia pod adresem rządu polskiego. Dziękuję bardzo. Otóż nie tak dawno znów byliśmy świadkami bez- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- precedensowego ataku ze strony jednego z history- mie! Według przekazów medialnych minister obrony ków Instytutu Pamięci Narodowej, który wszelkimi narodowej zapowiedział, że nasza armia kupi od możliwymi inwektywami, określając ich mianem sta- Bundeswehry 123 używane niemieckie czołgi Le- linistów i komunistów, bezcześcił pamięć walki dą- opard. Trzeba w tym miejscu dodać, że na wyposa- browszczaków w Hiszpanii. Czy tego rodzaju publi- żeniu naszej armii jest już w tej chwili 126 takich kacje w czołowych tytułach prasowych ukazujących czołgów. Związkowcy z zakładów zbrojeniowych Bu- się w Polsce mają, zdaniem Ministerstwa Spraw Za- mar Łabędy protestują przeciwko zamówieniu tych 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 101

Poseł Witold Bałażak konferencja z udziałem przedstawicieli Sztabu Gene- ralnego Wojska Polskiego, Dowództwa Wojsk Lądo- czołgów, ponieważ ich zdaniem produkowany w Gli- wych, Ministerstwa Gospodarki oraz polskiego prze- wicach czołg PT-91 Twardy jest lepszy i tańszy w eks- mysłu zbrojeniowego. Na konferencji zalecono, aby ploatacji, zużywa znaczniej mniej paliwa. w terminie do 30 czerwca br. szef sztabu generalnego W związku z powyższym zwracam się do pana wypracował docelową koncepcję wyposażenia w czoł- ministra z uprzejmą prośbą o odpowiedź na następu- gi Sił Zbrojnych RP. jące pytania: Koncepcja ta ma prowadzić do ujednolicenia po- Po pierwsze, czy decyzja o kupnie czołgu Leopard siadanego sprzętu, a w pracach nad nią powinno się jest szkodliwa dla polskiego przemysłu zbrojeniowe- wszechstronnie rozpatrzyć między innymi w zakre- go, co stwierdzają związkowcy gliwickiego Bumaru? sach operacyjnym, logistycznym i ekonomicznym Czy możemy stwierdzić, że zakup niemieckich czoł- następujące warianty: pierwszy wariant – pozyska- gów jest swoistą antyreklamą dla polskich czołgów nie kolejnych czołgów PT-91, w tym również poprzez typu Twardy i to w sytuacji, gdy czołg ten kupuje modernizację polskich czołgów T-72 na bazie polskie- Malezja? Czy odbył się przetarg na zamówienie czoł- go przemysłu zbrojeniowego, drugi wariant – pozy- gów przez polską armię? Czy mamy jakieś zobowią- skanie niemieckich czołgów Leopard 2A4 z zasobów zania międzynarodowe, jeśli chodzi o zamówienie Bundeswehry, trzeci wariant – zakup innych nowo- niemieckich czołgów Leopard? Ile wynosi koszt eks- czesnych czołgów. ploatacji czołgu Leopard w porównaniu z kosztem W przypadku wyboru drugiego wariantu decyzja eksploatacji czołgu PT-91 Twardy? w sprawie pozyskania czołgów Leopard musi być Na koniec wreszcie dodam, że jeden z ekspertów uwarunkowana koniecznością zawarcia umowy off- nazwał protest polskich związkowców „Solidarności” setowej, w ramach której wskazane byłoby przeka- lobbingiem na rzecz polskich czołgów. Nasuwa się zanie do polskiego przemysłu zbrojeniowego między w tym miejscu pytanie odwrotne: Czy nie mamy do innymi technologii umożliwiającej modernizację, ser- czynienia z lobbingiem na rzecz niemieckich czołgów, wisowanie i produkcję części zamiennych. mając na uwadze szczególny charakter produkcji Pragnę poinformować, że Zakłady Mechaniczne zbrojeniowej, ze względu na niezależność i samowy- Bumar Łabędy w Gliwicach zakończyły aktualnie starczalność produkcji, oraz jej perspektywy dla ﬁrm negocjacje z przemysłem niemieckim w zakresie ser- zbrojeniowych w Polsce? Dziękuję. wisowania w kraju posiadanych na wyposażeniu wojsk lądowych czołgów Leopard 2A4 i zakłady te przeprowadzą przeglądy pierwszej partii 60 szt. Le- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: opardów na poziomie F-6. Pozyskanie pierwszej partii czołgów Leopard po- Dziękuję bardzo. zwoliło już na wdrożenie do produkcji amunicji kali- Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie bru 120 mm do tych czołgów przez Zakłady Produk- Obrony Narodowej pan minister Marek Zająkała. cji Specjalnej w Pionkach. Sprzedaż tej amunicji w znacznym stopniu zaważyła na poprawie w ubie- głym roku kondycji ekonomicznej tych zakładów. Sekretarz Stanu Ponadto ewentualne przekazanie kolejnej partii w Ministerstwie Obrony Narodowej czołgów będzie się wiązać z organizacją przez ﬁrmę Marek Zająkała: Krauss-Mafei-Vegman na bazie Zakładów Mecha- nicznych Bumar Łabędy centrum serwisowego Le- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! opardów. Stworzyłoby to potencjalne możliwości W nawiązania do zapytania panów posłów Witolda włączenia polskiego przemysłu w modernizację tych Bałażaka i Antoniego Sosnowskiego, zgłoszonego na czołgów do wyższych wersji. 42. posiedzeniu Sejmu, w sprawie zapowiedzi zakupu Taką modernizację na bazie własnych krajowych 123 używanych niemieckich czołgów Leopard 2A4 przemysłów przeprowadziły już Szwecja i Hiszpania, uprzejmie przedstawiam odpowiedzi na przedmioto- a ostatnio decyzję taką podjął rząd Szwajcarii. Przed- we pytania. sięwzięcie to oznacza również podjęcie współpracy Pytanie pierwsze, czy decyzja o kupnie czołgów z o wiele bardziej rozwiniętym technologicznie part- Leopard 2A4 jest szkodliwa dla polskiego przemysłu nerem w zakresie techniki zbrojeniowej, w tym tech- zbrojeniowego? Należy podkreślić, że ostateczna de- niki pancernej. Minister obrony narodowej wskazał cyzja w sprawie pozyskania 116 czołgów Leopard 2A4 Bumar Łabędy jako strategiczny zakład w zakresie – ostatnich, jakie na swoim wyposażeniu posiada remontów czołgów Leopard. Bundeswehra – nie została jeszcze podjęta. Obecnie Pytanie drugie: Czy odbył się przetarg na zamó- wojska lądowe posiadają na wyposażeniu następują- wienie czołgów przez polską armię? Odpowiadam, że ce typy czołgów: 128 sztuk Leopard 2A4, 586 sztuk w ostatnim czasie nie przeprowadzano żadnego po- T-72 i 232 sztuki PT-91. Biorąc jednak pod uwagę stępowania przetargowego w tym zakresie. konieczność określenia docelowego wyposażenia Pytanie trzecie: Czy mamy zobowiązania między- w czołgi wojsk pancernych, w Ministerstwie Obrony narodowe na zamówienie niemieckich czołgów Le- Narodowej w dniu 23 kwietnia tego roku odbyła się opard 2A4. Odpowiadam, iż nie mamy żadnych zo- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 102 Pytania w sprawach bieżących

Sekretarz Stanu w Ministerstwie nie jest taka szansa w przypadku zawarcia umowy Obrony Narodowej Marek Zająkała offsetowej, ale nasze doświadczenia z umowami off- setowymi są dotychczas bardzo negatywne. Tym bowiązań międzynarodowych obligujących Minister- bardziej że znawcy przedmiotu twierdzą, iż produko- stwo Obrony Narodowej do zakupu tych czołgów. wany w gliwickim Bumarze czołg PT-91 Twardy jest Potrzeba pozyskania czołgów wynika z konieczności nowocześniejszy od przestarzałej wersji Leoparda wycofania czołgów T-72. Przewiduje się, że do końca 2A4, przede wszystkim tańszy w eksploatacji. Twar- 2012 r. w wojskach lądowych pozostaną jedynie trzy dego kupiła od nas Malezja za 400 mln dolarów, pol- bataliony wyposażone w czołgi T-72. ski czołg PT-91 Twardy ma klimatyzację, automa- Wdrożenie kolejnej partii czołgów Leopard i wyco- tyczną skrzynię biegów i elektroniczny system napro- fanie czołgów T-72 pozwoliłoby docelowo na posiada- wadzania ognia. Zużywa znacznie mniej paliwa od nie w wojskach lądowych dwóch typów czołgów cięż- niemieckiego Currenta. kich: Leopard, który podlegałby modernizacji, oraz Panie ministrze, jeśli chodzi o dotychczasową czołgów nowej generacji, być może polskiej produkcji, eksploatację czołgów Twardy, mamy dosyć przykre w zależności od przedstawionych przez przemysł zbro- doświadczenia. Przypomnę, że nieodpłatnie nabyte jeniowy propozycji i tendencji światowych. niemieckie czołgi Leopard kosztowały tak naprawdę Pytanie czwarte: Ile wynosi koszt eksploatacji ponad 100 mln zł, które trzeba było wydatkować na czołgów Leopard 2A4 i PT-91 Twardy? Biorąc pod rozkonserwowanie i uruchomienie. Dodam, że nie uwagę obecny stan eksploatacji... (Dzwonek) ma w NATO państwa, które miałoby na wyposaże- Panie marszałku, kończę odpowiedź na czwarte niu dwa rodzaje czołgów – pan mówi o trzech rodza- pytanie. jach czołgów – państwa, które musiałoby budować Biorąc pod uwagę obecny stan eksploatacji czoł- podwójną infrastrukturę i podwójną obsługę serwi- gów Leopard 2A4, a mianowicie serwisowanie przez sową. Przypomnę, że minister gospodarki wspólnie przemysł niemiecki, aktualne koszty ich eksploata- z innymi podmiotami buduje program konsolidacji cji są wyższe od kosztów eksploatacji PT-91. Polska zakładów przemysłowego potencjału obronnego. Czy boryka się również z dostawami części zamiennych. mając takie przykłady, chociażby z czołgiem Le- Jednakże w przypadku, gdy w ramach umowy off- opard, proponowanych transakcji przez MON, jest setowej oraz trwających już negocjacji polski prze- w ogóle sens dalszych działań konsolidacyjnych? mysł zbrojeniowy otrzymałby pełną technologię Proszę o odpowiedź. w zakresie eksploatacji i serwisowania czołgów Le- opard 2A4, koszty te byłyby porównywalne z kosztami eksploatacji czołgów PT-91. Należy jednak Wicemarszałek Bronisław Komorowski: zaznaczyć, że szczegółowe informacje dotyczące kosztów eksploatacji czołgów są poufne i nie mogą Bardzo proszę pana ministra. być ogólnie udostępniane. Pragnę ponadto podkreślić, że przeprowadzone przez wojska lądowe porównania czołgów Leopard Sekretarz Stanu 2A4 i PT-91 wskazują, iż czołgi Leopard mają zdecy- w Ministerstwie Obrony Narodowej dowanie lepsze parametry w zakresie możliwości Marek Zająkała: bojowych, mobilności i komfortu pracy. Z informacji uzyskanych z wojsk lądowych wynika, że pozyskane Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jak w 2003 r. czołgi Leopard 2A4 potwierdziły swoją wy- powiedziałem, decyzja jeszcze nie zapadła. W pracach soką jakość i niezawodność w trakcie intensywnego analitycznych sztabu generalnego, wojsk lądowych szkolenia, czego dowodem jest utrzymujący się wyso- i pionu uzbrojenia Ministerstwa Obrony Narodowej ki wskaźnik sprawności technicznej, powyżej 90%. będzie brana pod uwagę ewentualność pozyskania Dziękuję bardzo. (Oklaski) czołgów PT-91 i sprawa jest, jak wspomniałem w wy- stąpieniu, otwarta. Jeśli chodzi o kłopoty z umową offsetową, to rze- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: czywiście jest tak, jak pan poseł powiedział. Te sprawy leżą w gestii Ministerstwa Gospodarki i to ono Dziękuję bardzo. boryka się z negocjacjami dotyczącymi umów offse- Czy pytanie dodatkowe? towych. Mamy bardzo niedobre doświadczenia ubie- Pan poseł Sosnowski, Prawo i Sprawiedliwość. głoroczne z ﬁrmą OTO Melara, negocjacje trwały ponad rok. Pewne nadzieje pokładamy w nowelizacji umowy offsetowej, która dokonała się niedawno, być Poseł Antoni Sosnowski: może te nowe przepisy usprawnią zawieranie umów i ich realizację. Pan poseł wspomniał o tym, iż posia- Dziękuję, panie marszałku. damy 3 rodzaje czołgów ciężkich. To rzeczywiście za Panie ministrze, sam pan powiedział, żeby czołg dużo, to zbyt poważne obciążenie logistyczne. Stąd Leopard równał się z polskim czołgiem, to ewentual- też prace, które trwają w Ministerstwie Obrony Na- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 103

Sekretarz Stanu w Ministerstwie północnej Lubelszczyzny przeszedł straszny hura- Obrony Narodowej Marek Zająkała gan, w wyniku którego mieszkańcy ponieśli poważne straty. M.in. zostały zerwane dachy, uszkodzone ścia- rodowej, zmierzają do ujednolicenia tego parku ny budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz uzbrojenia. Myślę, że to wyczerpuje pytanie, które instalacje elektryczne, wiatr powyrywał drzewa z ko- pan poseł był łaskaw zadać. rzeniami. Na podstawie wstępnych szacunków z po- (Poseł Antoni Sosnowski: Co w sprawie konsoli- wiatu Biała Podlaska straty wynoszą w granicach dacji?) 5 mln zł. Moje pytanie brzmi: Jaką pomoc material- Trwają prace w Ministerstwie Gospodarki przy ną zamierza przeznaczyć rząd Rzeczypospolitej Pol- współudziale Ministerstwa Skarbu Państwa i Minister- skiej na rzecz poszkodowanych? stwa Obrony Narodowej. Wiem, że dokument, który Chcę nadmienić, że huragan poczynił szkody rów- istniał już w jakiejś wersji parę miesięcy temu, został nież w woj. podlaskim, czyli na Białostocczyźnie. znacznie przepracowany i w najbliższym czasie ma być W naszym powiecie zostały poszkodowane np. gminy przedstawiona jego kolejna wersja. Tyle w tej chwili Piszcza, Drelów, Tuczna. Piszcza – 2,5 mln zł, Drelów jestem w stanie odpowiedzieć. Dziękuję bardzo. – 750 tys., a Tuczna – 587 tys. Starosta bialski wy- stąpił do wojewody o podjęcie działań zmierzających do wprowadzenia na terenie niektórych gmin stanu Wicemarszałek Bronisław Komorowski: klęski żywiołowej. Zwracam się do pana premiera również o poparcie Dziękuję bardzo, panie ministrze. tego wniosku, bo pytanie kierowałem do pana pre- Nie mogę się powstrzymać, żeby nie powiedzieć: miera. łza się w oku kręci. Bo pamiętam dyskusję, gdy peł- niłem funkcję ministra obrony narodowej. Wtedy nie zdecydowałem się na przyjęcie w prezencie czołgów Wicemarszałek Bronisław Komorowski: niemieckich Leopard, bo oznaczało to tak naprawdę, co dzisiaj jest już widoczne, przekazanie polskiego Dziękuję bardzo. rynku partnerowi niemieckiemu, co, jak widzę, w tej W imieniu premiera odpowie sekretarz stanu chwili dokonuje się w pełni. Gdyby się to dokonywa- w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan mini- ło na jakichś warunkach, które by stwarzały nowe ster Henryk Kowalczyk. szanse dla polskiego przemysłu zbrojeniowego, po- wiedziałbym, że to dobrze, ale tak, niestety, jest bardzo wiele wątpliwości. (Oklaski) Sekretarz Stanu w Ministerstwie Oczywiście wojsko musi myśleć w kategoriach Rolnictwa i Rozwoju Wsi wartości sprzętu, który posiada. Leopard jest na Henryk Kowalczyk: pewno czołgiem o uznanych parametrach i warto- ściach, szczególnie jako czołg obronny. Tego nie wol- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! no lekceważyć. Chciałbym jednak, aby leżało to panu Tragedia, która wydarzyła się w północnej Lu- na sercu, aby przedmiotem troski był także przemysł belszczyźnie, spotkała się z dużym zainteresowa- pancerny, bo niestety tak się stało w ostatnich latach, niem zarówno w kancelarii premiera i w Minister- że Polska, która miała i tak problem z dwoma duży- stwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jak i w służbach mi zakładami przemysłu pancernego, z Łabędami wojewody lubelskiego. Chciałbym jednak zaznaczyć, i ze Stalową Wolą, w związku z decyzją dotyczącą że zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubez- kołowego transportera opancerzonego sama sobie pieczeniach obowiązkowych rolnicy są obowiązani zafundowała jeszcze trzeci. zawrzeć umowy ubezpieczenia budynków wchodzą- (Poseł Waldemar Andzel: Ale to rząd SLD.) cych w skład gospodarstw rolnych od ognia i innych Tak, oczywiście. I musimy mieć tego świadomość. zdarzeń losowych. Obowiązek ten powstaje z dniem Z tym problemem załogi i dyrekcje nie mogą zostać pokrycia budynku dachem. Umowę ubezpieczenia same. Dziękuję bardzo. budynków rolniczych zawiera się na okres 12 mie- Proszę państwa, następne pytanie zada pan poseł sięcy. W przypadku niewypełnienia tego obowiązku Franciszek Stefaniuk z PSL. Jest to pytanie w spra- rolnik płaci karę. wie rekompensaty z tytułu szkód wyrządzonych Ponieważ w ostatnich latach w niektórych regio- przez wichurę w dniu 11 maja 2007 r. na terenie pół- nach naszego kraju nasila się występowanie huraga- nocnej Lubelszczyzny. nów, większość rolników z tych obszarów ubezpiecza Bardzo proszę, panie pośle. budynki znajdujące się w ich gospodarstwach rolnych. Jest zatem bardzo wysokie prawdopodobień- stwo, że prawie wszyscy rolnicy byli objęci ubezpie- Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk: czeniem. Z tytułu tego ubezpieczenia rolnikom przy- sługuje odszkodowanie za szkody powstałe w budyn- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 11 maja kach na skutek zdarzeń losowych, między innymi w godzinach popołudniowych na terenie powiatów huraganu. Wysokość szkody ustala zakład ubezpie- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 104 Pytania w sprawach bieżących

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa braku ubezpieczenia ich przez rolników, zasiłki i Rozwoju Wsi Henryk Kowalczyk będą mogły być wykorzystane na odbudowę, remont i zakup niezbędnego wyposażenia, które uległo czeń na podstawie cenników szacowania wartości zniszczeniu. budynków lub kosztorysu wystawionego przez pod- Wojewoda wstępnie określił maksymalną kwotę miot dokonujący odbudowy lub remontu budynku. zasiłku na jedną rodzinę na 6 tys. zł. Poszkodowane Sumę ubezpieczania odrębnie dla każdego budynku gminy zostały zobowiązane do przesłania stosow- rolniczego ustala ubezpieczający z zakładem ubez- nych wniosków. Mają one uwzględniać liczbę rodzin, pieczeń. Zgodnie z tą ustawą nie są objęte ubezpie- które będą objęte pomocą, wysokość niezbędnych do czeniem obowiązkowym budynki, których stan tech- niczny osiągnął 100% normy zużycia – i tu mogą wypłaty zasiłków celowych. Pierwsze wypłaty roz- powstawać luki w ubezpieczeniach – budynki prze- poczną się w ciągu miesiąca. W sprawie szacowania znaczone do rozbiórki, namioty i tunele foliowe. szkód powstałych w budynkach inwentarskich zgod- Również w przyjętej przez obecny Sejm ustawie nie z rozporządzeniem wojewody została powołana o ubezpieczeniach i we wprowadzonych dopłatach do komisja. Zajmie się ona szczegółowym ustaleniem ubezpieczeń produkcji roślinnej i zwierzęcej huragan wysokości strat i możliwości określenia pomocy w tym jest traktowany jako szkoda w wartościach ubezpie- zakresie. Dziękuję bardzo. czeniowych. Ponadto poszkodowani przez huragan rolnicy na podstawie obecnie obowiązujących przepisów mogą Wicemarszałek Bronisław Komorowski: ubiegać się o następujące formy pomocy: w przypadku kredytów obrotowych udzielanych przez banki Dziękuję bardzo. na wznowienie produkcji rolnej po klęskach suszy, Czy pan poseł pytanie dodatkowe zamierza zadać? gradobicia itd., w tym huraganu, na podstawie roz- Bardzo proszę. porządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996 r. w sprawie szczegółowych kierunków działań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk: oraz sposobów ich realizacji, istnieje możliwość ubiegania się w bankach o prolongowanie spłaty rat Tak. Ja skierowałem pytanie do prezesa Rady Mi- kapitału i odsetek. W takich przypadkach okres sto- nistrów, mając na względzie fakt, że huragan nie sowania przez agencję dopłat do oprocentowania nie wybierał tylko rolników, ale rozwalał wszystko, co po może być dłuższy niż 5 lat, zaś w sytuacji trudności drodze spotkał, a w społeczności lokalnej nie tylko w spłacie kredytu klęskowego na wniosek kredytobiorcy okres ten może być przez agencję przedłużo- rolnicy zamieszkują, ale zamieszkuje również lud- ny o ponowne 5 lat. ność pozarolnicza. To jest pierwsza sprawa. Również na podstawie rozporządzenia Rady Mi- Chciałem tu przekazać panu ministrowi, że po nistrów z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie szcze- prostu żal naszych rolników, ponieważ jak na wstępie gółowego zakresu kierunków działań Agencji Re- powiedziałem, huragan uczynił szkody również na strukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa poszkodo- terenie województwa podlaskiego, to znaczy na tere- wani rolnicy mogą ubiegać się o kredyty preferencyj- nie Białostocczyzny, bo Podlasie to jest tam, gdzie ne oraz poręczenia i gwarancje spłaty kredytów jest powiat Biała Podlaska, gdzie było kiedyś woje- bankowych, udzielanych między innymi na sﬁnan- wództwo bialskopodlaskie. Natomiast pan wicepre- sowanie kosztów odtworzenia środków trwałych po mier Lepper bezpośrednio po wichurze pojechał do klęsce huraganu. jednej z gmin województwa podlaskiego, czyli biało- Warunkiem udzielenia pomocy jest w szczególno- stockiego, i zadeklarował im specjalne zapomogi, ści dołączenie przez kredytobiorcę do wniosku o udzie- specjalną pomoc. Chciałem przekazać tylko, że nasi lenie kredytu bankowego opinii wojewody zawierają- mieszkańcy są bardzo mocno rozżaleni, że wybiórczo cej określenie zakresu i wysokości szkód oszacowa- traktuje się mieszkańców Rzeczypospolitej. Było to nych przez komisję powołaną przez wojewodę właści- kilka dni przed dodatkowymi wyborami w wojewódz- wego ze względu na miejsce wystąpienia szkód. twie podlaskim i może to była kampania wyborcza, Oprocentowanie tych kredytów dla kredytobiorcy ale jest to tym bardziej niezrozumiałe i szczególnie wynosi obecnie 1,69% w skali roku. naganne, jeżeli w jakiś wybiórczy sposób pociesza się Można powiedzieć, że jest to ścieżka dla rolników ubezpieczonych. Co dzieje się w przypadku, gdy rol- ludzi w Polsce. nik jest nieubezpieczony? Stosowne działania podjął Ja przepraszam, ale w poprzednim pytaniu już wojewoda lubelski, który powołał komisję do sza- oszczędziłem troszkę czasu, panie marszałku, bo cowania szkód. Będzie również możliwość pozyska- jeszcze jeden problem chciałem poruszyć. nia środków ﬁnansowych na wypłatę zasiłków celowych dla rodzin, które poniosły straty w budynkach mieszkalnych, jako że budynki mieszkalne nie są Wicemarszałek Bronisław Komorowski: w systemie ubezpieczeń obowiązkowych i być może tutaj największe straty mogą zaistnieć, jednak mimo To bardzo proszę. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 105

Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk: czonych dachów, wojewoda lubelski, w porozumieniu z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska Huragan w szczególności uszkodził dachy pokry- i Gospodarki Wodnej w Lublinie dysponującym środ- te eternitem i w tej chwili jest problem dotyczący kami ﬁnansowymi na unieszkodliwianie odpadów oczywiście ochrony środowiska. Co rolnicy mają niebezpiecznych, zadeklarował, że z tego funduszu z tym robić? Co rolnicy, co mieszkańcy, co właści- ochrony środowiska zostaną pokryte koszty utyliza- ciele mają robić z tym eternitem, bo przepisy są bar- cji eternitu, oczywiście łącznie z wywozem. Na tere- dzo mocno obostrzone, niemniej jednak jest tak, że nie Lubelszczyzny są dwa takie składowiska, Kra- w jednych przypadkach są całe dachy zerwane, śnik i Poniatowa, które mogą przyjmować w sposób w innych przypadkach częściowo, natomiast trzeba bezpieczny tego typu odpady, i Wojewódzki Fundusz powiedzieć ogólnie, że kilka powiatów zostało za- Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lubli- śmieconych eternitem. Co w tej sytuacji? W tej spra- nie jest gotów pokryć koszty utylizacji i przewozu wie również rząd powinien podjąć jakąś decyzję, eternitu. Tak wynika z deklaracji wojewody lubel- ponieważ eternit – w rozumieniu ochrony środowi- skiego. Dziękuję bardzo. ska – jest uważany jako materiał szkodliwy i niebezpieczny. Chcielibyśmy usłyszeć odpowiedź na ten temat ze strony rządu. Ja tu akurat oszczędzam Wicemarszałek Bronisław Komorowski: pana ministra Kowalczyka, ponieważ jeżeli chodzi o rolnictwo, jest osobą bardzo kompetentną i zawsze Dziękuję bardzo. stara się o jakiś pozytywny kontakt, natomiast pro- Następne pytanie zada pan poseł Bernard Ptak blem dotyczy nie tylko wiceministra, sekretarza z Koła Posłów Bezpartyjnych w sprawie zagwaran- stanu pana Kowalczyka. towania usług świadczonych przez służbę zdrowia.

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Poseł Bernard Ptak:

Dziękuję bardzo. Panie Ministrze! W związku z licznymi skargami Proszę bardzo, panie ministrze. i niepokojącymi informacjami od wyborców dotyczą- cymi zagwarantowania bezpieczeństwa udzielania usług przez służbę zdrowia pragnę uzyskać odpo- Sekretarz Stanu w Ministerstwie wiedź na poruszone poniżej kwestie. Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rząd od kilku lat szuka pieniędzy na sfinansowa- Henryk Kowalczyk: nie służby zdrowia. Utrzymywanie źle wyposażonych i odbiegających od ogólnie przyjętych zasad leczenia Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Ja szpitali oraz słabe opłacanie kadry lekarskiej powo- nie będę ustosunkowywał się może do specjalnych dują odpływ lekarzy za granicę oraz znaczne obniże- deklaracji dotyczących likwidacji szkód w wojewódz- nie jakości usług medycznych. Wielu moich wyborców twie podlaskim, natomiast będzie to i tak pomoc finansowa w ramach obowiązującego prawa. Również skarży się na nieprawidłowości, do jakich dochodzi taka pomoc finansowa w ramach tego samego prawa podczas korzystania z usług medycznych w polskich i takiej samej puli środków finansowych będzie dla szpitalach. Wobec powyższego proszę szanownego woj. lubelskiego, natomiast z innych względów może pana ministra o udzielenie odpowiedzi na następują- nie zostało to tak wyartykułowane. Będziemy zaś ce pytania: Ile miesięcy będą musieli strajkować le- mogli bardzo precyzyjnie odpowiedzieć na to pytanie karze, aby pan minister rozważył przyznanie podwy- i określić formę i zakres tej pomocy po zakończeniu żek dla lekarzy i pielęgniarek? Gdzie mają się udać pracy przez komisję powołaną przez wojewodę. chorzy, którzy już zastali zamknięte ośrodki zdrowia Natomiast jeśli chodzi o problem z eternitem, któ- z powodu strajku? Czy zdaniem pana ministra le- ry stał się już w tym przypadku odpadem niebez- karz, który wyczerpał zakontraktowany przez Naro- piecznym, generalnie funkcjonuje w Polsce program dowy Fundusz Zdrowia dzienny limit pacjentów, zabezpieczenia odpadów niebezpiecznych uchwalony powinien odmówić przyjęcia pacjenta? Czy prawdą przez Radę Ministrów bodajże w 2002 r. Natomiast jest, że na wizytę u lekarza specjalisty trzeba czekać ten program realizowany jest w bardzo nieznacznym nieraz pół roku? Czy prawdą jest, że od stycznia br. stopniu ze względu na ograniczone środki finansowe. nastąpił gwałtowny wzrost liczby usług medycznych Również w tym programie główną rolę w zabezpie- udzielanych pacjentom z pozostałych krajów Unii czeniu tych odpadów przeniesiono na samorządy, Europejskiej? Czy prawdą jest, że wobec licznych głównie na samorządy gminne, co oczywiście nie jest strajków polskich lekarzy pan minister przewiduje dobrym rozwiązaniem przy szczupłości środków fi- możliwość zatrudniania w Polsce lekarzy z Ukrainy nansowych. Natomiast w przypadku sytuacji takich, i Białorusi? Kiedy pan minister przewiduje poprawę kiedy eternit stał się już właściwie odpadem ze znisz- sytuacji służby zdrowia? Dziękuję uprzejmie. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 106 Pytania w sprawach bieżących

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: pełną listę osób oczekujących. W międzyczasie może się jednak pojawić ktoś, komu utkwiło narzędzie Dziękuję bardzo. ostre albo jakiś paproch czy ma jakąś ranę, uraz oka. Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Minister- Ten pacjent już czekać nie może, bo sytuacja zdro- stwie Zdrowia pan minister Bolesław Piecha. wotna pogorszy się na tyle, że utraci nie tylko sam wzrok, ale i gałkę oczną, czyli rzecz nieodwracalna. On będzie musiał być załatwiony jako tzw. przypadek Sekretarz Stanu nagły lub ostry. Czyli tę listę modyﬁkuje konieczność w Ministerstwie Zdrowia medyczna. Bolesław Piecha: W związku z tym muszę powiedzieć, że w POZ, której dotyczy część pytań, takich sytuacji nie ma, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie ponieważ podstawowa opieka zdrowotna jest kontrak- Pośle! Swoją wypowiedź muszę podzielić na dwie czę- towana nie na ilość koniecznych wizyt, świadczeń ści. Pierwsza część dotyczy spraw raczej politycznych, zdrowotnych, tylko kontraktowana jest populacja pa- część druga – odpowiedzi na trzy ostatnie pytania, cjentów około – 2,5 tys. na jednego lekarza. Lekarz na które pewnie trudno będzie udzielić sensownej przyjmuje wszystkich, którzy się zgłaszają, i to jest odpowiedzi. Są to pytania bardzo ważne, ponieważ napisane w umowie, w godzinach od 8 do 18. Tylko stanowią pewne wyjaśnienie sposobu kontraktowa- czas pracy lekarza determinuje liczbę przyjętych. Je- nia świadczeń zdrowotnych i wielu nieporozumień, żeli się zdarzy, że ktoś musi przyjść w następnym które przy tym występują. dniu, to jest to rzecz dopuszczalna, aczkolwiek nie Pierwsze pytanie dotyczyło tego, czy lekarz, który tworzy się w POZ żadnych kolejek, i taka jest prakty- wyczerpał zakontraktowany przez NFZ dzienny limit ka. W przypadku kiedy zdarzenie, zachorowanie ma pacjentów, powinien odmówić przyjęcia pacjentów. miejsce w godzinach nocnych i popołudniowych, jest Pytanie jest tak sformułowane, że trudno na nie od- uruchamiana nocna, świąteczna pomoc lekarska powiedzieć, ponieważ w żadnym dokumencie nie ma i pielęgniarska, w tym również wyjazdowa. limitu dziennego przyjęć pacjentów. Jest podpisana Drugie pytanie dotyczyło tego, czy na wizytę umowa kontraktowa na rodzaj świadczenia zdrowot- u lekarza specjalisty trzeba czekać pół roku. Odpo- nego, zwłaszcza w szpitalu i w ambulatoryjnej opiece wiem: tak, ale nie dotyczy to wszystkich rodzajów specjalistycznej, jest określona cena tego świadczenia świadczeń. Taki czas oczekiwania, gdy zdarzają nam w punktach i ilość takich świadczeń wykonanych się półroczne kolejki, jest spowodowany różnymi rocznie. Trudno więc na tej podstawie tworzyć dale- sprawami organizacyjnymi, rozmieszczeniem specja- ko idące interpretacje, że istnieje jakiś limit dzienny. listów itd. itd. i to musi stale korygować oddział wo- Tak jest skonstruowana umowa, czyli ilość świadczeń jewódzki. Zdarza się to najczęściej w okulistyce, en- razy cena tego świadczenia, są w ustawie o świadcze- dokrynologii, neurologii i rehabilitacji. Właśnie po- niach opieki zdrowotnej skonstruowane przepisy, szerzenia ilości świadczeń jest głównym zadaniem które są potem rozwinięte w rozporządzeniu ministra zdrowia, wydanym na podstawie tej ustawy. Są Narodowego Funduszu Zdrowia. określone sposoby, które wiążą się z przyjmowaniem Pytanie ostatnie: Czy prawdą jest, że od stycznia pacjentów i regulowaniem kontraktu, a w przypadku nastąpił gwałtowny wzrost usług świadczonych przez gdy liczba zgłaszających jest na tyle duża, decydują polską służbę zdrowia obywatelom państw Unii Euro- o tym określone zasady. Pierwszą zasadą, przypomi- pejskiej? Tak, nastąpił, nie mamy pełnych danych, ale nam, jest szpital plus ambulatoryjna opieka specja- musimy pamiętać, że za te świadczenia płaci strona, listyczna. Pierwsza zasada jest taka i decyduje kolej- która jest stroną koordynacji, czyli za obywatela Nie- ność zgłoszenia. Jeżeli się zgłoszę, jestem jako pacjent miec – niemieckie kasy chorych, a zwłaszcza jedna kasa wpisany na listę osób oczekujących. Ta lista musi być – AOK, za inne – ubezpieczenia lub budżet państwa, raz w miesiącu publikowana i aktualizowana przez zależnie od systemu organizacji ﬁnansowej ochrony Narodowy Fundusz Zdrowia właściwy dla określone- zdrowia w Unii Europejskiej. Ten wzrost jest dosyć go województwa, czyli przez określone oddziały wo- znaczny, aczkolwiek nie jest porażający. W procentach jewódzkie. to może wyglądać bowiem tak, że jeżeli na przykład Co znajduje się na tej liście? Na tę listę jest wpi- porównamy styczeń 2006 r. ze styczniem 2007 r., to sany pacjent, który jest określany tzw. pacjentem mamy 150% wzrostu. W sumie chodzi o to, żeby uzy- – może to nieładnie brzmi – albo przypadkiem stabil- skać wzrost z 500 świadczeń do 1200. Nie są to więc nym. Oto przykład: z powodu zaćmy jest do wymiany w skali kraju porażające liczby za dwa miesiące. soczewka oka. Nie jest to zabieg nagły, który musi Odnośnie do pytania, czy prawdą jest, że zamie- być wykonany jutro, bo w innym przypadku pacjen- rzamy sprowadzać lekarzy z Ukrainy i Białorusi, towi pogorszy się natychmiast stan zdrowia, taki, powiem, że minister zdrowia nie sprowadza lekarzy. który grozi bardzo poważnymi konsekwencjami, a na Każdy lekarz z Unii Europejskiej, krajów ościennych pewno nie jest to przypadek, w którym jeśli nie prze- może wystąpić o pozwolenie na pracę w Polsce na prowadzi się tego typu zabiegu operacyjnego, to pa- ogólnych zasadach, z jednym utrudnieniem, że cjent umrze. W związku z tym jest on wpisany na w przypadku państw niebędących członkami Unii 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 107

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Bolesław Piecha Dziękuję bardzo. Europejskiej, Europejskiego Stowarzyszenia Handlu, Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Minister- musi on uzyskać określone potwierdzenie dyplomu. stwie Sprawiedliwości pani minister Beata Kempa. Jeśli chodzi o ostatnie pytanie, jak długo lekarze będą musieli strajkować, to sądzę, że to jest pytanie retoryczne. Wolałbym, żeby lekarze nie strajkowali. Sekretarz Stanu Zamierzamy prowadzić z nimi dialog, mamy do roz- w Ministerstwie Sprawiedliwości ważenia ostatnie propozycje, które wysunął Związek Beata Kempa: Zawodowy Lekarzy, ale mamy również innych pra- cowników ochrony zdrowia i nie będziemy ich dzielić. Dziękuję bardzo, panie marszałku. Rozmowy ruszą w piątek. Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Poseł! W istocie, zgodzę się z panią poseł, że problem, który poruszyła pani w pytaniu, jest bardzo poważny. Wicemarszałek Bronisław Komorowski: W zasadzie jest to już problem ogólnospołeczny. Od- nośnie więc do pytania o skalę zjawiska pedofilii, Dziękuję bardzo. uprzejmie przedstawiam następujące, już konkretne Czy pan poseł chce zadać pytanie dodatkowe? dane liczbowe. Dziękuję bardzo. Z art. 200 § 1 i 2 Kodeksu karnego, w którym to Pani poseł Elżbieta Witek z PiS-u zada pytanie penalizowane jest przestępstwo tzw. pedofilii, prawo- w sprawie nowelizacji przepisów ustawy Kodeks karny mocnie skazano: w 2001 r. – 526 osób; w 2002 r. – 503 w przedmiocie ochrony nieletnich przed pedofilią. osoby; w 2003 r. – 575 osób; w 2004 r. – 914 osób, Bardo proszę, pani poseł. nastąpił tutaj zatem znaczący skok; a w 2005 r. od- notowano spadek tej liczby – 749 prawomocnie ska- Poseł Elżbieta Witek: zanych osób. Jeśli chodzi o rok 2006, to nie mamy jeszcze danych odnośnie do ilości prawomocnych ska- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! zań za przestępstwo pedofilii. Dane te będą dostępne O przypadkach pedofilii w naszym kraju słyszymy w drugiej połowie 2007 r. Niemniej jednak, jeśli cho- dosyć często. Uważam, że zbyt często, zwłaszcza że dzi o nieprawomocne skazania, to są to 823 przypad- ten haniebny proceder dotyka bezbronne dzieci i to ki. Zatem, można powiedzieć, że ta dynamika przed- już w najmłodszym wieku. W ostatnim tygodniu opi- stawia się różnie, jednak skala zjawiska, mimo nia publiczna została po raz kolejny wstrząśnięta wszystko, jest duża. informacjami o trwającym dłuższy czas procederze Odnośnie do projektowanych przez resort spra- molestowania seksualnego dzieci w jednym z domów wiedliwości zmian w Kodeksie karnym i innych prze- dziecka w Szczecinie. Ofiarami pedofila stali się kil- pisach prawa zmierzających do ochrony dzieci przed kuletni chłopcy. Sam sprawca to student pedagogiki, pedofilią, uprzejmie przedstawiam, co następuje. zatrudniony w tej placówce jako wolontariusz. Miał Projekt nowelizacji Kodeksu karnego oraz niektó- on nieograniczony kontakt z dziećmi, miał również rych innych ustaw, przyjęty 24 kwietnia przez rząd sądową zgodę na urlopowanie dzieci, czyli np. zabie- – zatem Wysoka Izba już niebawem będzie rozpatry- ranie ich na wycieczki, na zakupy i być może na noc wać ten projekt – w porównaniu do obowiązującego do swojego mieszkania. stanu prawnego wprowadza istotne zmiany w zakre- Przypadki molestowania dzieci przez ich opieku- sie sankcji, także odnośnie do przestępstw przeciwko nów, szczególnie w instytucjach oświatowych, takich wolności seksualnej i obyczajności popełnionych na jak domy dziecka, internaty czy ośrodki kolonijne, są szkodę małoletniego poniżej lat 15. szczególnie dramatyczne, ponieważ te dzieci, pozba- Znamiona zbrodni zgwałcenia ze szczególnym wione opieki rodziców, powinny być otoczone szczegól- okrucieństwem określonej w art. 197 § 4 Kodeksu ną troską i po prostu powinny czuć się bezpiecznie. karnego uzupełniono o znamię „działanie na szkodę W związku z powyższym, bardzo proszę panią małoletniego poniżej lat 15”. Zmiana ta aksjologicz- minister o odpowiedź na pytania. Po pierwsze: Czy nie koresponduje z ukształtowaną wieloletnią linią Ministerstwo Sprawiedliwości zna skalę zjawiska orzecznictwa przyjmującą, że wiek ofiary przestępstw pedofilii w naszym kraju, na przykład na przestrze- określonych w art. 197 § 1–3 K.k., niższy niż 15 lat, ni ostatniego roku? Czy jest to wskaźnik rosnący, może w istotnym stopniu, przy uwzględnieniu innych malejący czy być może utrzymujący się na tym sa- okoliczności charakteryzujących czyny sprawcy, uza- mym poziomie? Drugie pytanie: Czy resort planuje sadniać zakwalifikowanie takiego czynu jako popeł- zmiany w Kodeksie karnym bądź w innych przepi- nionego ze szczególnym okrucieństwem, z uwagi na sach prawa, zmierzające do ochrony dzieci przed szczególną dotkliwość działań sprawczych oraz ich pedofilią? Dziękuję. skutków dla takiej ofiary, jak również pomniejszoną 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 108 Pytania w sprawach bieżących

Sekretarz Stanu w Ministerstwie emocjonalnej zażyłości z dzieckiem przy wykorzysta- Sprawiedliwości Beata Kempa niu przewagi nad dzieckiem płynącej zarówno z róż- nicy wieku, jak i braku dostatecznego doświadczenia w stosunku do osoby dorosłej możliwość ochrony życiowego dziecka, a także wykorzystania wszelkiego przed napastnikiem. Dodać trzeba, że przestępstwo rodzaju technik manipulacji prowadzących do psy- tego rodzaju zagrożone jest karą pozbawienia wolno- chicznego podporządkowania dziecka woli dorosłego ści od lat 5 do 25 lat, zgodnie z projektem. sprawcy. Projekt przewiduje też zmianę wysokości zagro- Wyrazem realizacji wskazanej bliżej konieczności żenia ustawowego przewidzianego za czyny z art. 197 jest projektowany przepis art. 199a Kodeksu karnego § 1 i 2 Kodeksu karnego. W wypadku występku okre- statuujący typ czynu zabronionego mającego substan- ślonego w § 1 tego artykułu przewidziano zagrożenie cjonalnie charakter przygotowawczy w stosunku do karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. ewentualnego czynu godzącego w wolność i seksual- Według obowiązującego stanu prawnego czyn ten jest ność dziecka. Czyn ten będzie zagrożony karą pozba- zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 3. Zatem wienia wolności do lat 3. te progi w sposób wydatny podwyższamy. W wypad- Szanowna Wysoka Izbo! Szanowna Pani Poseł! ku zaś typu kwalifikowanego określonego w § 2 tego Z uwagi na brak czasu powiadamiam więc tylko, że artykułu, statuującego typ bezprawia na szkodę oso- jestem w posiadaniu kompleksowej informacji doty- by małoletniej, przewidziano zagrożenie karą pozba- czącej jeszcze innych działań w zakresie nowelizacji wienia wolności od 6 miesięcy do lat 8, a według obo- Kodeksu karnego w tym obszarze, o którym dyskutu- wiązującego stanu prawnego za czyn ten grozi kara jemy. Chcę jeszcze tylko tytułem powiadomienia, pa- pozbawienia wolności w wymiarze od 3 miesięcy do nie marszałku, już kończąc, powiedzieć, że w tej chwi- 5 lat. li minister sprawiedliwości wydał stosowne dyspozycje Projektowana zmiana ma na celu wzmocnienie podległym służbom, aby przystąpić do zmian kom- ochrony podejmowanych przez jednostkę decyzji pleksowych, jednak te zmiany muszą być zmianami w płaszczyźnie aktywności seksualnej, akcentując w obszarze prawa, które dotyczy wielu resortów, za- wysoki kategorialny stopień społecznej szkodliwości tem tutaj musi nastąpić głęboka diagnoza tego, gdzie takich czynów, przejawiających się wywieraniem w przepisach prawa należy zamieścić odpowiednie za- przez sprawcę – w celu doprowadzenia innej osoby do pisy, które by miały na uwadze istotnie niedopuszcza- obcowania płciowego, poddania się innej czynności nie takich osób do wykonywania pewnych czynności. seksualnej, do wykonania takiej czynności – nacisku Bardzo krótko poinformuję, że w zakładach kar- o charakterze vis compulsiva, opartego bądź na uwa- nych przebywa obecnie 774 skazanych z art. 200 Ko- runkowanym sytuacyjnie krytycznym położeniu in- deksu karnego. Te osoby w większości są poddane nej osoby, bądź na nadużyciu stosunku zależności terapii w warunkach zakładu karnego. Są wyznaczo- łączącego ofiarę przestępstwa ze sprawcą. ne jednostki, które prowadzą stosowne oddziaływa- Zważywszy na stopień naganności zamiaru nie. To również jest w informacji, którą na ręce pani sprawcy, zwłaszcza w zakresie odnoszącym się do poseł przekażę. Dziękuję bardzo. (Oklaski) wykorzystania krytycznego położenia innej osoby do realizacji własnych zamierzeń w płaszczyźnie aktyw- ności seksualnej, przewidziane w obowiązującym Wicemarszałek Bronisław Komorowski: stanie prawnym zagrożenia za czyny z art. 197 § 1 i 2 Kodeksu karnego jawią się jako nieadekwatne Czy pani poseł chce zadać pytanie dodatkowe? zarówno do materialnego substratu tego rodzaju ka- Bardzo proszę, pani poseł Elżbieta Witek. ralnego bezprawia, jak i potrzeb polityczno-krymi- nalnego oddziaływania, w szczególności tzw. prewen- cji generalnej. Poseł Elżbieta Witek: Pragnę tutaj podnieść jeszcze jedną ważną kwe- stię. W związku z rozpowszechnianiem się nowych Pani minister, w związku z drugą częścią pani technologii oraz dostępu do nich, w tym dostępu do wypowiedzi chciałabym o coś zapytać, zważywszy na sieci Internet, i związaną z tym zjawiskiem rosnącą fakt, że pedofil ze Szczecina dopuścił się tego czynu, aktywnością osób o skłonnościach pedofilskich wy- będąc wolontariuszem i jak się okazuje, od kilku lat korzystujących systemy teleinformatyczne oraz sieci krążył między różnymi domami dziecka i był znany telekomunikacyjne, w szczególności Internet, do na- ze swoich skłonności. Dlaczego wolontariusze przyj- wiązywania kontaktu z dziećmi, które mogą stać się mowani są do pracy właściwie bez żadnych ograni- przedmiotem ich przestępczego ataku, konieczne jest czeń i nie muszą nawet pokazywać zaświadczenia wprowadzenie do Kodeksu karnego unormowań o niekaralności? Czy to się zmieni? Pani sygnalizo- umożliwiających skuteczną walkę z tym zjawiskiem. wała, że muszą nastąpić zmiany w przepisach prawa, Zagrożenia tego rodzaju związane są z wysoce ano- nie tylko w prawie karnym, ale także w innych prze- nimowym charakterem takiego kontaktu, który pisach. Bardzo bym była wdzięczna za odpowiedź na umożliwia pedofilowi kreowanie więzi, daleko idącej to pytanie. Dziękuję. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 109

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu burmistrza w związku z niezłożeniem w terminie oświad- Dziękuję bardzo. czenia o działalności gospodarczej małżonka. Uchwa- Proszę panią minister. łę uchylono w związku z utratą mocy obowiązującej w drodze orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, będącego podstawą do stwierdzenia nieważności wy- Sekretarz Stanu gaśnięcia mandatu burmistrza. Mimo poinformowa- w Ministerstwie Sprawiedliwości nia wojewody oraz premiera o podjęciu przez burmi- Beata Kempa: strza obowiązków nie została podjęta przez premiera decyzja o odwołaniu osoby pełniącej funkcję organu Dziękuję. gminy, czyli komisarza. Pani poseł, odpowiadam na to pytanie. Tak jak Czy podjęcie decyzji w tej sprawie wobec orzecze- powiedziałam wcześniej, zmiany muszą w naszej ocenia trybunału oraz woli rady miejskiej, reprezentu- nie nastąpić po przeglądzie przepisów prawa szcze- jącej mieszkańców Kętrzyna, jest tak trudne i wyma- gólnie w ustawach pragmatycznych, czyli tam gdzie ga tyle czasu? Kiedy premier zamierza odwołać ko- mówi się o dopuszczeniu osób z różnymi kwaliﬁka- misarza dublującego obowiązki urzędującego burmi- cjami do pracy z dziećmi. Zatem tam trzeba wprowa- strza? Dziękuję. dzić stosowną blokadę. W naszej ocenie musi być uwzględniona każda ustawa, która dotyczy ściśle takich właśnie zjawisk czy takich możliwości, więc Wicemarszałek Bronisław Komorowski: również być może trzeba przejrzeć ustawę o wolon- tariacie. Gospodarzem tej ustawy jest minister pracy Dziękuję bardzo. i polityki społecznej. Uważam, że należałoby się nad Na pytanie skierowane do prezesa Rady Mini- tym bardzo głęboko zastanowić. Myślę, że ze względu strów proszę o udzielenie odpowiedzi sekretarza sta- na skalę zjawiska i na możliwości, chociażby na casus nu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Admini- Szczecina, ze wszech miar słuszne byłoby, aby taką stracji pana ministra Jarosława Zielińskiego. nawet krótką nowelizację przygotować. Uważam za dobry pomysł ministra sprawiedliwości, by przejrzeć prawo w ogólności. Jakby ten jeden przypadek może Sekretarz Stanu w Ministerstwie blokować wolontariuszy, którzy mają takie zamiary. Spraw Wewnętrznych i Administracji Odpukać – mamy przecież w kraju wielu wspaniałych Jarosław Zieliński: wolontariuszy, ale są też tacy, którzy poprzez swoje czyny burzą wizerunek tych dobrych ludzi. A zatem Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Pa- myślę, że to będzie tylko jedno z wielu rozwiązań, ale nie Pośle! Dobrze wiemy, że najpierw mieliśmy różne w naszej ocenie słuszne i konieczne. Taka blokada po- trudności z przepisami, które obowiązywały, z ich winna być wprowadzona. Dziękuję bardzo. (Oklaski) stosowaniem, interpretacją, następnie miało miejsce działanie Trybunału Konstytucyjnego i wyrok try- bunału przesądził o niekonstytucyjności pewnych Wicemarszałek Bronisław Komorowski: przepisów związanych z konsekwencjami niezłożenia oświadczeń majątkowych. Ale trzeba też na wstępie Dziękuję bardzo. powiedzieć i pamiętać o tym, że to nie jest tak, że bez Następne pytanie zadadzą posłowie Sławomir Ry- zastosowania procedur po orzeczeniu trybunału bur- bicki, Grzegorz Dolniak i Krzysztof Lisek z Platfor- mistrzowie, wójtowie, których ta sytuacja dotyczyła, my Obywatelskiej. automatycznie wracają do swoich gabinetów, zmie- Pytanie w sprawie tolerowania przez administra- niają napisy na drzwiach i zaczynają urzędować. cję rządową sytuacji dwuwładzy w gminach na przy- A tak niektórzy chcieli czynić. Są pewne procedury, kładzie Kętrzyna i Czeladzi powodującej daleko idą- każda sprawa indywidualnie inaczej wygląda, jest ce negatywne skutki prawne i społeczne. tryb postępowania, który musi być w państwie prawa Pytanie pierwsze zada pan poseł Sławomir stosowany i przestrzegany. To jest pierwsza kwestia, Rybicki. którą chciałbym mocno zaakcentować. Nie może być tak, że w sposób anarchizujący państwo następuje samowolny powrót bez wyczerpania tych procedur Poseł Sławomir Rybicki: do pełnienia urzędów, które pewnie będą się tym osobom należały i do których wrócą, ale po wyczerpaniu Dziękuję, panie marszałku. procedury. (Oklaski) Jeżeli chcemy, by państwo pra- Panie ministrze, zwracam się do pana ministra wa było państwem prawa, to tak musi być. I nie wol- z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie dwuwładzy no nikomu, zwłaszcza politykom, jeżeli chcą być od- w Kętrzynie w województwie warmińsko-mazur- powiedzialni, powodować takich sytuacji, które stwa- skim. W dniu 26 kwietnia 2007 r. Rada Miejska rzają stan anarchii. Nie wolno zachęcać do tego. w Kętrzynie uchyliła swoją wcześniejszą uchwałę W związku z tym wydaje mi się, że ten zarzut, jaki 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 110 Pytania w sprawach bieżących

Sekretarz Stanu w Ministerstwie w drodze wyborów. Właściwie mielibyśmy wtedy teo- Spraw Wewnętrznych i Administracji retycznie trzy osoby, które mogłyby się ubiegać Jarosław Zieliński o prawo do pełnienia urzędu burmistrza. Oczywiście został sformułowany, iż ta sytuacja, która w kilku wycofanie osoby pełniącej obowiązki w imieniu pre- gminach w Polsce powoduje – cytuję wypowiedź pana miera jest sprawą prostą, natomiast te dwie pozosta- posła – „daleko idące negatywne skutki prawne i spo- łe osoby miałyby prawo do ubiegania się o prawo do łeczne”, jest trudną sytuacją. Rzeczywiście jest to wypełniania mandatu. W związku z tym wybory nie trudna sytuacja, nie ukrywam tego, zgadzam się zostały zarządzone. W ten sposób uniknęliśmy kolej- z tym, że jest trudna, ale daleko idących prawnych nych perturbacji. skutków i społecznych nie powoduje, tym bardziej że W dniu 14 marca 2007 r. pan Krzysztof Hećman procedury są na wyczerpaniu, w jednym przypadku wniósł za pośrednictwem Rady Miejskiej w Kętrzynie w zasadzie są wyczerpane, zaraz o tym powiem, do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsz- w drugim kończą się i sytuacja zostanie unormowa- tynie skargę na uchwałę z 27 stycznia 2007 r. w spra- na, i ten czas trudny, czas pewnego niepokoju zwią- wie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu burmistrza zanego z niepewnością co do tego, kto rządzi w tych miasta Kętrzyna pana Krzysztofa Hećmana. No, gminach, się skończy. w swojej sprawie. Przechodzę do konkretnych wyjaśnień, bo obie Rada Miejska w Kętrzynie podjęła 26 kwietnia sytuacje są jednak nieco inne, a gdybyśmy jeszcze 2007 r. uchwałę o uchyleniu uchwały z dnia 27 stycz- inne sytuacje w innych miastach czy gminach zba- nia 2007 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia man- dali, toby się okazało, że one mają jeszcze inne uwa- datu burmistrza miasta Kętrzyna (Dzwonek) pana runkowania i w związku z tym inny jest tryb postę- Krzysztofa Hećmana, tym samym jakby uchyliła akt powania w sprawach tych gmin dotyczących. prawny, który był podstawą do wygaszenia mandatu Jeżeli chodzi o Kętrzyn, Rada Miejska w Kętrzy- burmistrza. nie na posiedzeniu w dniu 27 stycznia 2007 r. podję- Uchwała Rady Miejskiej w Kętrzynie z dnia ła uchwałę, w której stwierdziła wygaśnięcie manda- 26 kwietnia 2007 r. podlega obecnie – wojewoda tu burmistrza miasta pana Krzysztofa Hećmana w tym terminie jeszcze się mieści – badaniu przez z dniem 27 grudnia 2006 r. wskutek niezłożenia wojewodę w zakresie legalności przez właściwy organ w terminie oświadczenia o działalności gospodarczej nadzoru. Zgodnie z przepisami przysługujący termin prowadzonej przez małżonkę. Dokonała tego na pod- na dokonanie oceny legalności uchwały przez woje- stawie wówczas obowiązujących przepisów – nie chcę wodę wynosi 30 dni. Dalsze działania w tej sprawie ich cytować, pan poseł świetnie je zna, wszyscy je mogą zostać podjęte przez ustawowo umocowane or- znamy, to nam zaoszczędzi trochę czasu. gany dopiero po dokonaniu oceny legalności uchwały W związku z wezwaniem skierowanym przez rady miejskiej przez wojewodę. pana Krzysztofa Hećmana do Rady Miejskiej w Kę- Panie pośle, wojewódzki sąd administracyjny wy- trzynie o usunięcie naruszenia w trybie art. 101 usta- znaczył swoje posiedzenie na 28 maja w tej sprawie. wy o samorządzie gminnym Rada Miejska podjęła Mamy do czynienia z dość interesującym przypad- w dniu 28 lutego 2007 r. uchwałę, w której odmówiła kiem, bo rada miejska uchyliła swoją poprzednią uchylenia swojej poprzedniej uchwały z 27 stycznia uchwałę, a jest skarga do WSA, który wyznaczył ter- 2007 r. stwierdzającej wygaśnięcie mandatu burmi- min posiedzenia. W związku z tym, że te dwa termi- strza. Działała Rada Miejska na podstawie wówczas ny badania legalności uchwały przez wojewodę i ter- obowiązujących przepisów. Zgodnie z wymogiem art. 28f ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym min posiedzenia wojewódzkiego sądu administracyj- prezes Rady Ministrów wyznaczył z dniem 7 marca nego się zbiegają, sądzę, że to są ostatnie dni, 2007 r. pana Grzegorza Waldemara Prokopa do peł- w których ostatecznie ta sprawa będzie wyjaśniona. nienia funkcji burmistrza miasta Kętrzyna do czasu W moim przekonaniu będzie tak – chyba że WSA objęcia obowiązków przez nowo wybranego burmi- wyda inny wyrok – że pan burmistrz Krzysztof Heć- strza. Tu powinny zostać zarządzone wybory. Ponie- man wróci do pełnienia swojego urzędu w trybie cy- waż 13 marca, o ile pamiętam, Trybunał Konstytu- wilizowanym, a pana burmistrza Grzegorza Walde- cyjny wydał wyrok w sprawie niekonstytucyjności mara Prokopa prezes Rady Ministrów odwoła z peł- pewnych przepisów, choć można było w gruncie rze- nienia tej funkcji z dniem, który się zbliża. Ale wła- czy jeszcze te wybory zarządzić, być może nawet roz- śnie te okoliczności powodują, że to nie zostało jeszcze ważano ich zarządzenie, my tych wyborów nie zarzą- dokonane, tym bardziej że wiem od wojewody, z od- dziliśmy, premier ich nie zarządził właśnie po to, by powiedzi na pytania postawione przeze mnie woje- uniknąć sytuacji, w której mielibyśmy ponownie wy- wodzie, że były zastrzeżenia dotyczące tej uchwały branego burmistrza, i burmistrza, który ubiega się i wojewoda te zastrzeżenia bada. o powrót do wykonywania swojego mandatu, już nie Panie marszałku, skończył mi się czas, ale jest mówiąc o osobie powołanej do pełnienia obowiązków jeszcze Czeladź i chciałbym to wyjaśnić, jeżeli pan burmistrza do czasu wyłonienia nowego burmistrza pozwoli… 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 111

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: 2006 r. burmistrz Czeladzi. Tych kilka dni, które mijają od 18 maja do dzisiaj, to jest wynik tego, że Proszę bardzo. MSWiA ani premier nie jest tutaj stroną w postępo- waniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyj- nym. Wojewoda poinformował 22 maja, wyrok był Sekretarz Stanu w Ministerstwie wydany 18 maja. Dzisiaj na biurku pana premiera Spraw Wewnętrznych i Administracji znajdzie się, albo się już znajduje, wniosek, o którym Jarosław Zieliński: powiedziałem. Szanowni Państwo! Jak widać, te dwa przypadki …bo Czeladź, głośna zresztą za sprawą mediów są inne i chcę podkreślić, iż każda sprawa tego typu, w całej Polsce, też wymaga opisu. w każdej gminie, ma charakter indywidualny, wystę- Na posiedzeniu w dniu 1 lutego 2007 r. Rada Miej- pują między nimi różnice. W trybie zgodnym z prze- ska w Czeladzi podjęła uchwałę, w której stwierdziła pisami i z procedurami będą te kwestie regulowane, wygaśnięcie mandatu burmistrza miasta pana Mar- tak by jak najszybciej nastąpiło ustabilizowanie sy- ka Mrozowskiego z dniem 5 stycznia 2007 r. wskutek tuacji. Nie czas na ocenę tego, co miało miejsce niezłożenia w terminie oświadczenia o swoim stanie w przeszłości – ani przepisów, ani wyroku trybunału. majątkowym. I również rada miejska uczyniła to na Trzeba wykonać to, co z tego wyroku wynika, ale podstawie obowiązujących wówczas przepisów. W dniu w trybie obowiązujących procedur. Dziękuję bardzo. 19 marca 2007 r. pan Marek Mrozowski wniósł za (Oklaski) pośrednictwem Rady Miejskiej w Czeladzi do Woje- wódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek skargę na uchwałę z dnia 1 lutego 2007 r. w sprawie Sejmu Genowefa Wiśniowska) stwierdzenia wygaśnięcia jego mandatu. Zgodnie z wymogiem art. 28f ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym prezes Rady Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Ministrów, tak jak w przypadku poprzednim, wyzna- czył z dniem 27 marca 2007 r. pana Jana Skalskiego Bardzo dziękuję, panie ministrze. do pełnienia funkcji burmistrza miasta Czeladzi do Dodatkowe pytanie zadaje pan poseł Krzysztof czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego Lisek, Platforma Obywatelska. burmistrza. Również wybory nie zostały zarządzone, Proszę bardzo. choć ten tryb był możliwy. To wynikało z ostrożności, jeszcze raz to chcę podkreślić, i sądzę, że to była słuszna ostrożność w tej sytuacji prawnej, jaką mamy. Poseł Krzysztof Lisek: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 18 maja, to jest świeży wyrok, stwierdził Dziękuję. nieważność uchwały Rady Miejskiej w Czeladzi Pani Marszałek! Panie Ministrze! Bardzo dzięku- z dnia 1 lutego 2007 r. w sprawie wygaśnięcia man- ję za te wyjaśnienia, dziękuję za słowa pana ministra, datu burmistrza miasta Czeladzi oraz określił, co że mieliśmy trudności z interpretacją. Ja nie mogę ważne, że zaskarżona uchwała nie podlega wykona- się jednak oprzeć wrażeniu, że trudności z interpre- niu. Gdyby tego nie określił, mielibyśmy inną sytu- tacją przede wszystkim miała administracja rządowa ację prawną, ale sąd administracyjny to właśnie określił, czyli w gruncie rzeczy ustalił tym samym, na różnych szczeblach. Mam nadzieję również, że te iż uchwała ta, mimo że jeszcze istnieje tryb związany wszystkie procedury, o których pan minister mówił, z możliwością wniesienia skargi kasacyjnej do NSA, zostaną dokończone. Chciałbym jednak na moment powinna w tej części być wyeliminowana z obrotu wrócić do sytuacji w Czeladzi i zapytać, jak pan mi- prawnego, w takim znaczeniu, że burmistrza należy nister skomentuje, mówiąc o praworządności i myśląc przywrócić do pełnienia funkcji już po tym wyroku. o praworządności, wypowiedź pana komisarza Skal- W związku z otrzymaniem w dniu 22 maja 2007 r., skiego, który już po orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu czyli wczoraj, pisma wojewody śląskiego informują- Administracyjnego stwierdził: „Premier mnie tu cego o powyższym wyroku sądu administracyjnego, przysłał, bym przeprowadził wybory, i dopóki pre- w tym samym dniu, czyli wczoraj, zostało złożone mier mnie nie odwoła, to ja się nie usunę”. Padły wystąpienie do prezesa Rady Ministrów w sprawie również słowa o możliwości użycia policji wobec pana odwołania osoby wyznaczonej do pełnienia funkcji burmistrza Morozowskiego – odwołanego, przypomi- burmistrza miasta Czeladzi. Sądzę, że stanie się to nam – który utracił mandat wskutek głosowania w trybie niezwłocznym – mam nadzieję i przekona- koalicji radnych PiS-u i lewicy. nie, że jeszcze dzisiaj. Jeżeli pan premier jest na miej- Jak pan minister skomentuje te słowa komisa- scu i może złożyć podpis, nastąpi to odwołanie i wró- rza, już po wyroku Wojewódzkiego Sądu Admini- ci do pełnienia swojej funkcji wybrany w wyborach stracyjnego? 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 112 Pytania w sprawach bieżących

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska:

Dziękuję bardzo. Przepraszam bardzo, ale proszę nie prowadzić Bardzo proszę, panie ministrze. dyskusji w czasie, kiedy odpowiada pan minister. Pan minister Jarosław Zieliński, bardzo proszę. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosław Zieliński: Jarosław Zieliński: ...dyskusja międzyklubowa nie ułatwia mi odpowie- Szanowna Pani Marszałek! Panie Pośle! Wysoka dzi w tej chwili. Izbo! Proszę wybaczyć, panie pośle, ale ja nie zamie- (Poseł Grzegorz Dolniak: Ale prawo musi być rzam komentować słów osoby pełniącej obowiązki przestrzegane.) burmistrza Czeladzi, bo ani to moja rola, ani mój (Głos z sali: Koalicja powstaje...) obowiązek, tym bardziej że nie znam tych słów, pan Nigdy nic nie wiadomo, panie pośle. W każdym razie ta sytuacja jest trudna, wyrok je cytuje. Czy pan cytuje je in extenso, czy w sposób trybunału musi być wykonany, ale w trybie obowią- przybliżony, nie wiem. zujących procedur, co już po raz trzeci powtarzam. Natomiast jedno trzeba powiedzieć: rzeczywiście I proszę państwa, proszę opozycję szczególnie, bo to to nie komisarz, bo ten termin tu nie przysługuje. opozycja te sytuacje wytwarza, żeby uhonorować pra- Proszę pamiętać o tym, że ustawa ten termin rezer- wo. Jakiekolwiek by to prawo było, musi być prze- wuje dla innych sytuacji. To jest osoba pełniąca obo- strzegane. Mówiłem o tym z tej trybuny i na posie- wiązki burmistrza, wyznaczona przez prezesa Rady dzeniu komisji, i publicznie, w mediach, wielokrotnie. Ministrów. Przeciwnicy tych decyzji używają termi- My się możemy (Dzwonek) z pewnym rozstrzygnię- nu komisarz po to, by zdyskredytować jakby tę funk- ciem prawnym nie zgadzać, możemy je dyskutować, cję i tę osobę. Ja to wiem. Ale proszę: trzymajmy się możemy je kwestionować, po to jest Sejm, żeby prawo tu ściśle przepisów prawa, jeżeli chcemy postępować zmieniał i ulepszał, ale póki to prawo nie jest zmie- w sposób odpowiedzialny. nione, naszym obowiązkiem jest przestrzeganie tego Ta osoba, wypełniająca swoją funkcję z mocy poprawa, jakiekolwiek by ono było. wołania przez prezesa Rady Ministrów, dopóty ją Odnośnie do tego, czy administracja rządowa wykonuje, dopóki premier jej nie odwoła, i w tym ma miała szczególne trudności z interpretacją tych prze- rację oczywiście. Nie może być tak, że przychodzi, pisów. Szanowny panie pośle, wszyscy mieli tak na- w sposób całkowicie dowolny, anarchizujący sytuację, prawdę, ponieważ sytuacja była nowa, wcześniej nie ktoś inny i mówi: „proszę wyjść, bo teraz ja będę była interpretowana, nie była stosowana. Przepisy rządzić”, prawda? Powiedziałem w pierwszej części istniały, ale nie zdarzyły się wcześniej przypadki swojego wystąpienia, że są procedury i musimy się – zresztą to była nowa kadencja, więc siłą rzeczy one ich trzymać. Będzie czas właściwy na to, że prezes dopiero teraz zaczęły być stosowane – by trzeba było Rady Ministrów odwoła osobę pełniącą obowiązki je dokładnie interpretować pod kątem praktycznego burmistrza Czeladzi. Uczyni to, powtarzam, pewnie zastosowania. I nie ukrywam, że wszyscy mieli trud- to się stanie bardzo szybko i sytuacja zostanie usta- ności. Przecież podczas posiedzenia jednej z komisji, bilizowana. Natomiast te słowa o policji, o interwen- gdzie poświęciliśmy dużo czasu na różne pytania, cji to są słowa, których nie chcę komentować. Oczy- odpowiedzi i takie szczególnego rodzaju rozróżnienia, wiście nie wyobrażam sobie sytuacji takiej, byśmy się takie niuanse, było widać, że przepisy te są skonstruowane w sposób dość niejednoznaczny, jeżeli chodzi odwoływali do tego typu metod i działań. o szczegóły. Natomiast były jednoznaczne co do obo- (Poseł Waldemar Andzel: Oczywiście.) wiązków. Samorządowcy mieli obowiązek złożenia Ale to wymaga odpowiedzialności wszystkich oświadczeń we właściwym czasie – i to jest fakt. Ci, stron i uznania faktów, uznania przepisów prawa. którzy złożyli, nie mieli żadnych problemów. Ci, któ- (Poseł Iwona Arent: Prawo jest prawem.) rzy nie złożyli w terminie, mieli problemy. Trybunał Proszę pamiętać o tym, że to raczej ci, którzy tak Konstytucyjny rozstrzygnął. Że stał się przy okazji bardzo są niecierpliwi, by wrócić, powodują sytuacje stroną w tym sporze, to jest oddzielna sprawa, ale anarchizujące (Oklaski) to, co się dzieje w miastach rozstrzygnął. Rolą naszą jako administracji jest za- i gminach. Ja wiem, że nie jest to sytuacja łatwa, stosować te przepisy, które aktualnie obowiązują. wiem, że oni by chcieli szybciej wrócić, i wiem, że (Poseł Grzegorz Dolniak: Bez zbędnej zwłoki.) wrócą, bo tak wynika z wyroku Trybunału Konsty- Ale bardzo państwa proszę (to jest ostatnie moje tucyjnego. Ale, proszę państwa… (Gwar na sali) zdanie, bo już czas mi się dawno skończył): nie anar- (Poseł Grzegorz Dolniak: Pozwólcie mi państwo chizujcie sytuacji. spokojnie wysłuchać odpowiedzi pana ministra.) (Poseł Waldemar Andzel: Tak jest.) Pani marszałek, jeżeli można… Dziękuję. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 113

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Kolejne pytania zadawać będą w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej pani poseł Małgorzata Ostrowska, pan poseł Władysław Stępień i pan poseł Poseł Małgorzata Ostrowska: Wacław Martyniuk. Proszę bardzo, pani poseł Małgorzata Ostrowska, Moment, mam pytanie, pani marszałek, jeszcze pytanie w sprawie działań rządu w związku z decyzją sekundę. Co rząd polski zrobił od marca do dzisiaj w tej Komisji Europejskiej dotyczącą dozwolonej emisji sprawie? Jakie podjął konkretne działania, żeby dwutlenku węgla przez Polskę w latach 2008–2012. wpłynąć na zmianę decyzji Komisji Europejskiej? Jest to pytanie do prezesa Rady Ministrów. Odpowia- Dziękuję. dać będzie minister środowiska, pan minister Jan Szyszko. Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Ostrowska. Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska:

Dziękuję bardzo. Poseł Małgorzata Ostrowska: Pan minister Jan Szyszko. Bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Panie Ministrze! To rzecz nieno- wa i nie pierwszy raz dyskutujemy o tym na forum Minister Środowiska parlamentu, także w trakcie zapytań, bo już miesiąc Jan Szyszko: temu one padały, a wynikają oczywiście z niekorzyst- nej dla Polski decyzji dotyczącej ograniczenia limitu Szanowna Pani Marszałek! Pani Poseł! Panie dozwolonej emisji dwutlenku węgla. i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Chciałbym ser- Dlaczego wracamy do tego tematu i pilnujemy decznie podziękować za to pytanie skierowane do wszyscy, żeby rozwiązać problem, przed którym sta- ministra środowiska. nęła Polska? Otóż dlatego, że bardzo mocno ta decyzja Cieszę się z tego powodu, że nareszcie rzeczywi- ście doceniany jest ten resort, który nazywa się re- wpływa na rozwój gospodarczy Polski i ze wszystkich sortem środowiska, ale w gruncie rzeczy jest również stron, z różnych branż płyną sygnały o tym, jak nie- bardzo ważnym resortem gospodarczym. Cieszę się, korzystnie ta sytuacja po ograniczeniu limitów będzie że te sprawy są dostrzeżone, chociaż dopiero w tej przedstawiała się w różnych branżach właśnie gospo- chwili, mimo że konwencję klimatyczną ratyfikowa- darczych. Mówimy o tym także w kontekście Euro liśmy dosyć dawno mimo, że protokół z Kioto obowią- 2012 i jakby dodatkowego wyzwolenia niezbędnych zuje już od 1998 r. jako akt, jako załącznik do kon- inwestycji infrastrukturalnych w Polsce, a szczególnie wencji klimatycznej. Polska ten protokół ratyfikowa- w kontekście mocy produkcyjnych i możliwości branż ła stosunkowo późno. Oczywiście konwencja klima- budowlanych. Chodzi tu zwłaszcza o cementownie, bo tyczna zakłada stabilizację, a protokół z Kioto narzu- one zgłaszają najwięcej skarg. ca konkretne limity na państwa wysoko rozwinięte Przypomnę może wszystkim, na czym polega ten odnośnie do redukcji emisji gazów cieplarnianych do problem. W marcu 2007 r. Komisja Europejska przy- atmosfery w okresie 2008–2012. jęła warunkowo krajowy plan rozdziału uprawnień Zgadzam się z panią poseł, Polska rzeczywiście do emisji gazów cieplarnianych na lata 2008–2012, jest liderem w tym zakresie. W stosunku do roku który został zgłoszony przez Polskę zgodnie z obo- bazowego według inwentaryzacji na rok 2004 Polska wiązującą dyrektywą Parlamentu Europejskiego. dokonała redukcji emisji gazów cieplarnianych o 32% Niestety limit ten ograniczono o około 27%, a więc i w związku z tym z nawiązką spełniamy założenia jest to bardzo duża skala, zważywszy także na to, że protokołu z Kioto. Do tego mamy obniżyć to w okresie 2008–2012 jeszcze o 6%. Również prawdą jest to, Polska jest jednym z wybijających się krajów mają- co powiedziała pani poseł w pewnym sensie w pod- cych najlepsze efekty, jeżeli chodzi o ograniczenie tekście, że państwa wysoko rozwinięte, m.in. stara emisji gazów w porównaniu z innymi państwami, „piętnastka”, z trudem realizują założenia protokołu które również protokół z Kioto podpisały. Trochę z Kioto, ale także prawdą jest to, że w tej chwili prio- taka niesprawiedliwość towarzyszy również tej decy- rytetem Unii Europejskiej jest redukcja emisji gazów zji, bo to, co ci, którzy potrafią i udowodnili, że ogra- cieplarnianych do atmosfery. Ta redukcja emisji ga- niczenie jest sprawą ważną, podejmują się wszystkich zów cieplarnianych do atmosfery zgodnie z protoko- możliwych przedsięwzięć, wprowadzają nowe tech- łem z Kioto oparta jest na 3 takich miękkich mecha- nologie, jakby nie zostało uwzględnione w tej decyzji nizmach finansowania, o czym trzeba wspomnieć. Są Komisji Europejskiej. to wspólne przedsięwzięcia, mechanizmy czystego 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 114 Pytania w sprawach bieżących

Minister Środowiska Jan Szyszko O ile nie będziemy mogli produkować, to będziemy musieli kupować cement poza granicami kraju. To rozwoju i w końcu jest to handel emisjami. Do handlu samo dotyczy spraw związanych z ciepłownictwem, emisjami jako jednego z mechanizmów miękkich ﬁ- z elektrociepłowniami, z produkcją elektryczną, z kok- nansowania założeń protokołu z Kioto Unia Europej- sowniami, raﬁneriami, papierem, wapnem i tak dalej, ska przywiązuje wielką wagę. Unia Europejska uwa- generalnie mówiąc, spraw związanych z energetyką ża również, że powinna być liderem i przykładem i produkcją materiałów budowlanych. w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych do Na forum Unii równocześnie wielokrotnie pod- atmosfery. Z jednej więc strony Unia Europejska sta- kreślaliśmy, że państwa w tym okresie, kiedy dosta- ra się być liderem w zakresie wzrostu gospodarczego, wały środki pomocowe z Komisji Europejskiej, z Unii ale z drugiej strony ten wzrost gospodarczy ma po- Europejskiej, podnosiły poziom emisji gazów cieplar- wodować redukcję emisji gazów cieplarnianych do nianych do atmosfery o kilkadziesiąt procent, na atmosfery. przykład Hiszpania, Portugalia. W tym okresie, kie- Szanowna Pani Poseł! Prawdą jest, że limit, jeśli dy Polska ma się rozwijać, kiedy Polska jest gotowa chodzi o KPRU 2, czyli Krajowy Program Rozdziału do tego, aby dokonać wielkiego skoku w rozwoju go- Uprawnień, w okresie 2008–2012 Komisja zaakcep- spodarczym, Komisja Europejska, stosując według towała na poziomie 208,5 mln ton na nasze potrzeby, nas nieprawidłowe dane, spowodowała to, iż przyna zapotrzebowanie naszego przemysłu w wysokości dział emisji gazów cieplarnianych został zdecydowa- ponad 280 mln ton, dokładnie 284 mln ton. Polska nie obniżony. Zdecydowanie obniżono go państwu, na szczeblu Komisji Europejskiej, na szczeblu Rady które jest liderem w zakresie redukcji emisji gazów Ministrów Środowiska, również zdecydowanie pro- cieplarnianych. Rząd polski nie może być bezczynny testowała przeciwko temu. W tym czasie, kiedy był w tej sytuacji. W związku z tym przygotowujemy się tworzony algorytm do rozdziału uprawnień na podo pozwania Komisji Europejskiej przed Europejski szczególne państwa, twierdziliśmy, że w tym algoryt- Trybunał Sprawiedliwości. Chciałem również powie- mie powinny znaleźć się dane, które rzeczywiście by dzieć, że rząd polski przywiązuje wielką wagę do obrazowały polski stan gospodarki, jak również perspektywy rozwojowe kraju. Protestowaliśmy prze- konwencji klimatycznej i do Protokołu z Kioto. To ciwko temu. Otrzymaliśmy tyle, ile powiedziała pani Polska, a wtedy nie było to dostrzeżone, była szefem poseł. albo objęła prezydenturę w piątej konferencji stron. Do tej pory trwają negocjacje z Komisją Europej- Równocześnie Polska miała pełnomocnika rządu do ską na temat wzrostu przydziału emisji, ale równo- spraw konwencji klimatycznej. To dzięki temu udało cześnie przygotowujemy się do tego, aby pozwać Ko- się nam wykształcić wyśmienitych ludzi, wysłać tych misję Europejską przed Europejski Trybunał Spra- ludzi do Bonn, do sekretariatu i taką osobą jest m.in. wiedliwości o to, że ten przydział jest niesprawiedli- moja zastępczyni pani minister Bolesta. Całe KA- wy dla naszego kraju, że będzie on powodował to, że SHUE to są ludzie, którzy są wykształceni w zakre- pieniądze, które otrzymujemy w ramach, nazwijmy sie właśnie emisji gazów cieplarnianych i wykorzy- to, funduszy strukturalnych, funduszy pomocowych, stania tego mechanizmu do zrównoważonego rozwo- niestety będą obarczone poważnymi kosztami zwią- ju naszego kraju. zanymi z brakiem możliwości produkcji w naszym kraju. Jakie są podstawowe wady albo podstawowe bra- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: ki, z czym nie zgadza się Polska? Po pierwsze, w tym algorytmie przyjęto, iż średni wzrost gospodarczy Dziękuję bardzo, panie ministrze. Będą jeszcze mierzony PKB będzie na poziomie 4,7%. Polska jest pytania dodatkowe. krajem rozwijającym się bardzo intensywnie. Prze- widujemy, że ten wzrost będzie wynosił zdecydowanie ponad 7% . Po drugie, do tego algorytmu przyję- Minister Środowiska to jako bazę rok 2005. Rok 2005 był niesamowicie Jan Szyszko: ciepłym rokiem z punktu widzenia średnich wieloletnich, w związku z tym ta baza była zaniżona. Na- Chciałbym równocześnie – już ostatnie słowo – po- stępna rzecz, która również jest niezwykle istotna: wiedzieć, że została przygotowana ustawa o handlu narzucono nam ograniczenie emisyjności. To jest emisjami. Ta ustawa o handlu emisjami znalazła się w stosunku do jednostki PKB na poziomie 21%, gdy już w parlamencie. W tej ustawie o handlu emisjami my uważamy, że będzie to około 19%. postaramy się uwzględnić jeszcze jeden element nie- Szanowni Państwo! Skutki dla gospodarki mogą zwykle istotny z punktu widzenia rozwoju kraju, być bardzo duże, a mianowicie mimo że mamy wy- a mianowicie pochłanianie. Postaramy się wykorzy- śmienity przemysł związany z produkcją cementu, stać lasy jako element pochłaniania i stymulację roz- nie będziemy mogli produkować albo będziemy mogli woju terenów niezurbanizowanych. Dziękuję bardzo. produkować, ale będziemy musieli dokupić emisję. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 115

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: dziennie kontaktuje się z Komisją Europejską. Oprócz oﬁcjalnych spotkań odbywały się spotkania niefor- Jeszcze będzie, panie ministrze, okazja odpowie- malne i cały czas dyskutujemy, starając się zwrócić dzieć na dodatkowe pytanie. Komisji Europejskiej uwagę na to, że właśnie to, co Pan poseł Władysław Stępień, bardzo proszę. powiedział pan poseł, jest niezwykle istotne dla rozwoju gospodarczego, gdyż z jednej strony jesteśmy liderem, a z drugiej strony nakłada nam się uzdę, Poseł Władysław Stępień: jeśli chodzi o rozwój gospodarczy. Myślę, że Komisja Europejska również to rozumie, natomiast ma ona Dziękuję bardzo. priorytet w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnia- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! nych i w związku z tym negocjuje z nami dosyć twar- Podzielam pański pogląd, że Ministerstwo Środowi- do. O tym – bo pan poseł pytał – kto mi pomaga, chcia- ska jest jednym z najważniejszych resortów w polity- łem powiedzieć, że cały rząd jest niezwykle mocno ce gospodarczej i ekologicznej państwa, ale brak po- zdeterminowany w tym kierunku, aby wykorzystać tę nad 70 mln ton rocznie możliwości emisji dwutlenku wielką szansę, jaka przed Polską się pojawiła, a mia- węgla spowoduje znaczne ograniczenie w polskim nowicie adopcji w pewnym sensie, czyli pochłonięcia przemyśle, który jest kluczowy dla rozwoju gospodar- tych środków, które Polsce zostały przyobiecane. czego. 10 maja na konferencji w Sejmie, zorganizo- 18 kwietnia odbyło się specjalne spotkanie pana pre- wanej przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków miera Kaczyńskiego z komisarzami i z panem Barro- Zawodowych i Sojusz Lewicy Demokratycznej, związ- so. Ja również byłem jednym z członków tej delegacji. kowcy OPZZ ze 136 zakładów pracy dawali konkret- Wielokrotnie mówiliśmy na ten temat. A więc rzeczy- ne przykłady na to, jak poważnie zostaną ograniczo- wiście cały rząd pomaga, pomagają nam również eu- ne wyniki produkcyjne w najbliższym czasie, jeśli rodeputowani, zarówno moja zastępczyni pani mini- Polska nie uzyska zwiększonego limitu albo nie będzie ster Bolesta była w Parlamencie Europejskim, jak środków na zakup dodatkowych emisji. Chciałbym również moja skromna osoba spotkała się z polskimi pana ministra zapytać, tym bardziej że chwieje się eurodeputowanymi i ci eurodeputowani starają się program budownictwa mieszkaniowego, bo kredyty nam pomóc. zaciągnięte na odbudowę w związku ze wzrostem cen Mogę również powiedzieć, że Polska jest niezwykle materiałów powodują, że ludzie, którzy się zaangażo- aktywna w sensie organizacji warsztatów międzyna- wali w budownictwo własnych domów, zaczynają eko- rodowych właśnie w zakresie pochłaniania wraz nomicznie robić bokami, że tak się wyrażę. z zakresem handlu emisjami. Jedne takie warsztaty Chciałem pana ministra zapytać: Kto panu poma- nie tak dawno, bo dwa tygodnie temu, odbyły się na ga w kontaktach z Unią Europejską? Czy pomaga terenie Polski. Uczestniczyło w nich 15 państw Euro- panu premier, czy minister spraw zagranicznych, czy py i oczywiście przedstawiciele Komisji Europejskiej. może europosłowie, bo dwaj posłowie z SLD są goto- Za tydzień odbędą się w Polsce następne warsztaty na wi wspierać pana na poziomie Unii Europejskiej? Czy temat właśnie handlu emisjami, jak również włącze- pomaga panu ktoś, kto ma wpływ na to, żeby popar- nia lasów do systemu handlu emisjami. cie dla Polski przez Unię Europejską było konkretne, Panie pośle, dziękując za to pytanie, chciałbym żeby pozwalało nam się lepiej rozwijać, bo tego ocze- powiedzieć, że rzeczywiście cały rząd przywiązuje do kuje społeczeństwo? (Oklaski) tego wielką uwagą i to jest naprawdę pierwszy raz, gdy ten rząd zdaje sobie sprawę z tego, jak ważne są sprawy środowiskowe dla rozwoju gospodarczego Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: kraju. Cieszę się również, że cały parlament wspiera działalność ministra środowiska. Dziękuję bardzo. Dziękując panu posłowi, pani poseł za to pytanie, Pan minister środowiska Jan Szyszko, bardzo chcę powiedzieć, że wierzę, iż również, nazwijmy to, proszę o odpowiedź. opozycja w tym układzie będzie popierała działalność rządu i będziemy działali w tym kierunku, aby wy- korzystać tę niesamowitą szansę dla Polski: rozwój Minister Środowiska gospodarczy z poszanowaniem praw rządzących Jan Szyszko: przyrodą. Dziękuję. (Oklaski)

Szanowna Pani Marszałek! Panie Pośle! Wysoka Izbo! Chciałem również podziękować za to pytanie, Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: gdyż mamy szansę tutaj powiedzieć również opinii publicznej o tym, jak bardzo te sprawy są ważne go- Bardzo dziękuję, panie ministrze. spodarczo, ale równocześnie, jaką wielką wagę rząd W imieniu Platformy Obywatelskiej posłowie Zbi- przywiązuje do tego. Oczywiście dyskusje z Komisją gniew Rynasiewicz i Zbigniew Żmija zadadzą pytanie Europejską trwają niemalże codziennie. Chciałem w sprawie braku działań rządu w odniesieniu do również powiedzieć, że moja zastępczyni niemalże co- ochrony polskiego producenta tytoniu i jego intere- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 116 Pytania w sprawach bieżących

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi sów oraz podejmowanych przez rząd jednostronnych Henryk Kowalczyk: zmian zasad wsparcia rynku producentów tytoniu. Jest to pytanie do prezesa Rady Ministrów. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Posłowie! Odpowiadać będzie sekretarz stanu w Minister- Przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej stwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan minister Henryk ministrowie rolnictwa krajów starej „piętnastki” Kowalczyk. uzgodnili reformę wspólnej polityki rolnej w zakresie Bardzo proszę o pytanie. niektórych rynków, m.in. rynku tytoniu i płatności bezpośrednich wypłacanych w tym sektorze. Dla Poseł Zbigniew Rynasiewicz: rynku tytoniu oznacza to, że wprowadzona reforma odbywa się w dwóch etapach. Od 2006 r. do 2009 r. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! wsparcie powiązane z produkcją nie może przekra- Polska jest drugim pod względem wielkości produk- czać 60% poziomu historycznego, a pozostałe 40% cji tytoniu krajem w Europie, a polski tytoń uznawa- kwoty może być wypłacone jako wsparcie niepowią- ny jest za najlepszy pod względem jakości na naszym zane z produkcją. Od 2010 r. będą wypłacane płatno- kontynencie. 60 tys. plantatorów tytoniu w Polsce od ści tylko w formie niezwiązanej z produkcją. Zasady wielu lat przystosowywało i w dalszym ciągu przy- te stosowane są we wszystkich 27 krajach Unii Eu- stosowuje swoje gospodarstwa, chcąc specjalizować ropejskiej, z jednoczesnym uwzględnieniem stopnio- się w uprawie tytoniu. wego dochodzenia do maksymalnego poziomu płat- 15 maja br. 800 producentów surowca tytoniowe- ności bezpośrednich, przewidzianego dla poszczegól- go z całej Polski pikietowało pod gmachem minister- nych państw członkowskich, wynikających z trakta- stwa rolnictwa, wyrażając swój sprzeciw wobec bier- tu akcesyjnego. Nie jest zatem możliwe stworzenie nej postawy ministra rolnictwa, który zapomniał wyjątku dla jednego kraju, szczerze mówiąc, pozosta- o problemach producentów, plantatorów tytoniu. liśmy sami, gdyż w ten sposób zostałyby zakłócone Producenci surowca tytoniowego w Polsce każdego warunki konkurencji. roku są zaskakiwani nieoczekiwanymi zmianami sys- Dotychczasowy system płatności stosowany w Pol- temowymi. Najpierw wprowadzano kwoty produkcji sce zakłada wypłatę płatności uzupełniających dla surowca tytoniowego, aby rok później je w pośpiechu producentów surowca tytoniowego w całości, oczywi- likwidować. Obecnie, mając sﬁnalizowane umowy na ście po odliczeniu jednolitej płatności obszarowej, uprawę na obecny sezon, czyli w roku 2007, po raz kolejny są stawiani w sytuacji anormalnej. Zamiast w formie związanej z produkcją, do maksymalnej wy- upraszczać rozwiązania systemowe w ramach uprosz- sokości przewidzianej w traktacie akcesyjnym do 70% czonego systemu płatności obszarowej wymusza się na płatności w roku 2007, które zostały uzgodnione na nich zaakceptowanie systemu tzw. odłączenia płatno- podstawie stanu prawnego 30 kwietnia 2004 r. ści od produkcji w ramach płatności uzupełniających Wynikające z przedstawionej reformy ogranicze- płaconych z budżetu krajowego. nie maksymalnego poziomu płatności powiązanych Producenci surowca tytoniowego są zdziwieni po- z produkcją do 60% powoduje konieczność ustano- stawą ministra rolnictwa, który w powyższej kwestii wienia mechanizmu, który pozwoli na wypłatę pozo- mało energicznie przeciwstawia się planom Komisji stałej, czyli możliwej, nadwyżki, ponad 60%, w części Europejskiej zmierzającym tak naprawdę do likwi- płatności niezwiązanej z produkcją. dacji uprawy tytoniu w Polsce. Zdaniem wszystkich Komisja Europejska autoryzuje corocznie przygo- organizacji skupiających plantatorów tytoniu po- towany przez Polskę krajowy program wsparcia, trzebna jest bardziej stanowcza postawa resortu rol- tzw. płatności uzupełniające, w tym również dla sek- nictwa w tej kwestii w negocjacjach z Komisją Euro- tora tytoniu, pod warunkiem, że są zgodne z aktu- pejską. Stąd nasze pytania. alnie realizowaną polityką rolną. W listopadzie 2006 r. Dlaczego minister rolnictwa lekceważy proble- o konieczności dokonania zmian w systemie przyzna- my polskiego producenta tytoniu? Dlaczego mini- wania płatności uzupełniających zostali poinformo- ster rolnictwa nie podejmuje stanowczych działań, wani przedstawiciele producentów surowca tytonio- które pokażą perspektywę, bezpieczeństwo inwe- wego, którzy jednak zdecydowanie zaprotestowali stowania w gospodarstwa rolne dla tych rolników, przeciwko dokonywaniu jakichkolwiek zmian. W związ- którzy chcą specjalizować się w uprawie tytoniu? ku z brakiem akceptacji przez producentów rozwią- Dziękuję bardzo. zań, podkreślam, proponowanych przez Komisję Europejską, w dniu 15 marca 2007 r. przeprowadzo- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: no dalsze, dodatkowe konsultacje z Komisją Europej- ską. Zostało przedstawione polskie stanowisko wska- Dziękuję bardzo. zujące na konieczność utrzymania dotychczasowego Proszę, panie ministrze. systemu wypłat krajowych płatności bezpośrednich Pan minister Henryk Kowalczyk. do tytoniu. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Pytania w sprawach bieżących 117

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa z ryzykiem wstrzymania prac nad wdrożeniem tego i Rozwoju Wsi Henryk Kowalczyk mechanizmu w nowym systemie, a więc może to spo- wodować trudności w przyznaniu tej części płatności, Podkreślaliśmy, że przygotowany przez Polskę która nie jest powiązana z produkcją. A więc mimo system płatności jest prosty w obsłudze, zapewnia sprzeciwu związku plantatorów, którego jesteśmy odpowiednie wsparcie dla producentów tytoniu świadomi, w resorcie rolnictwa podjęto prace mające w regionach Polski bardzo silnie uzależnionych eko- na celu stworzenie podstaw prawnych do wypłaty nomicznie i dochodowo od produkcji tytoniu. Wska- części płatności niezwiązanej z produkcją rolną zywano również w tej argumentacji, że nie ma powo- w 2007 r. Dziękuję bardzo. dów do zmiany systemu informatycznego, który jest bardzo kosztowny, a koszty te musielibyśmy ponieść, przyjmując propozycje zmian wprowadzanych przez Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Komisję Europejską. Niestety, w odpowiedzi na przedstawione przez Dziękuję bardzo. Polskę argumenty Komisja Europejska pozostała Proszę o dodatkowe pytanie, pan poseł Stanisław nieugięta i nie wyraziła zgody na utrzymanie dotych- Żmijan. czasowego sposobu przyznawania płatności uzupeł- Proszę bardzo, panie pośle. niających dla producentów surowca tytoniowego. Jednocześnie przedstawiciele Komisji Europejskiej zwrócili uwagę na fakt, że Polska jest ostatnim kra- Poseł Stanisław Żmijan: jem, który nie wyraził zgody na wdrożenie zapisów dotyczących płatności niepowiązanych z produkcją Dziękuję, pani marszałek. oraz że brak zgody ze strony polskiej na uwzględ- Panie Ministrze! Niestety na wstępie chcę powie- nienie obowiązującego prawa skutkować będzie nie- dzieć, że zmartwił pan na pewno przede wszystkim zatwierdzeniem wsparcia dla producentów tego plantatorów i również nas, pytających o tę kwestię. sektora. Stanowisko Komisji zostało wielokrotnie Pan minister podkreśla, że zostaliśmy już jedynym potwierdzone podczas rozmów oﬁcjalnych i konsul- krajem, który nie zgadza się na propozycję Komisji tacji nieformalnych. O tych narzucanych przez Ko- Europejskiej, ale trzeba też zdecydowanie podkreślić, misję Europejską zmianach w systemie przyznawa- że jesteśmy drugim producentem co do wielkości nia płatności plantatorzy byli informowani już w skali Unii Europejskiej, po Włoszech. Mamy zatem w listopadzie ub. r. Odbyło się wiele spotkań: 2 lute- legitymację. I nie chodzi o to, że plantatorzy oczeku- go, 16 lutego, 9 marca, 21 marca i 17 maja; oczywiście ją, żeby utrzymać ten sam system, jeżeli to nie jest było to powiązane z protestem. Plantatorzy zostali możliwe, jak pan twierdzi, panie ministrze. Planta- poinformowani o systemie płatności, który przewi- torzy oczekują innego systemu, a nie systemu odłą- dziany jest na rok 2007. Przewidziano, że na cały czonego od produkcji rolnej. Doświadczenia Unii system płatności użyje się 72,8 mln euro, z czego Europejskiej, państw starej „piętnastki”, są w tej z budżetu krajowego, podkreślam, 71,3 mln euro, kwestii niestety złe, bowiem po wprowadzeniu syste- a z budżetu Unii Europejskiej tylko 1,5 mln euro. mu dopłat odłączonych od produkcji uprawa zmalała W tym na płatności powiązane z bieżącą produkcją o 40%. Rolnicy, plantatorzy tytoniu są więc zaniepo- 62 mln euro, na wypłacane plantatorom na podsta- kojeni tym zagrożeniem. A jeżeli dodać do tego, że wie okresu historycznego 8,9 mln euro. Jest to wzrost dotyczy to Lubelszczyzny, Podkarpacia, woj. święto- w stosunku do roku 2006 o 7,6%. Na płatności zwią- krzyskiego, a więc terenów Polski, gdzie głównym zane z produkcją będą realizowane dopłaty do 1 kg źródłem dochodów jest uprawa tytoniu, w ogóle go- tytoniu I grupy w wysokości 2,98 euro, a dla 1 kg spodarka oparta na tych dochodach, to protesty, de- tytoniu II grupy 2,38 euro. Średnia wielkość płatno- terminacja tych rolników są jak najbardziej uzasad- ści, która będzie wynikała z przyznanych limitów, nione. Dlatego mam dodatkowe pytanie: Panie mini- jak i z wielkości obszarów, na którym prowadzona strze, dlaczego rząd, pana resort nie wykazuje deter- jest produkcja tytoniu, będzie wynosiła ok. 15 tys. zł minacji, by spróbować wypracować inną koncepcję, do 1 ha. Jest to ogólna dostępna koperta płatności satysfakcjonującą… dotycząca tytoniu w Polsce na 2007 r. Niestety pozostawienie dotychczasowego systemu płatności, o który panowie posłowie pytają, do tej Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: pory było niemożliwe. Działania podjęte na forum Unii Europejskiej wskazują jednak, że dalsze zabie- Dziękuję bardzo. ganie o możliwość utrzymania dotychczasowego systemu jest wątpliwe z dwóch względów. Po pierwsze, zostaliśmy już jedynym krajem, który o to zabiega, Poseł Stanisław Żmijan: a więc w takim wypadku jest niewielka szansa na utrzymanie tego systemu. Po drugie, wiąże się to …plantatorów, ale przede wszystkim… 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 118 Pytania w sprawach bieżących

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: płatności, który nie jest powiązany z tą produkcją. Myślę, że deklaracje, iż będziemy blokować wejście Dziękuję, panie pośle. w życie tego systemu płatności, mogłyby spowodować, iż w ogóle nie wprowadzimy tej części płatności nie- związanej z produkcją. Mogłoby się to odbyć ze szkodą Poseł Stanisław Żmijan: dla naszych rolników, którzy blokując tą część płatno- ści, mogliby jej w ogóle nie otrzymać, gdybyśmy nie …polskie rolnictwo. Dziękuję. wyrazili na to zgody. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska:

Proszę pana ministra o odpowiedź. Dziękuję bardzo, panie ministrze. Pan minister Henryk Kowalczyk, proszę bardzo. Dziękuję bardzo wszystkim paniom i panom po- słom za pytania. Wszystkie pytania włączone do porządku dzisiej- Sekretarz Stanu w Ministerstwie szego posiedzenia zostały rozpatrzone. Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kończymy więc rozpatrywanie tego punktu po- Henryk Kowalczyk: rządku dziennego. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie porządku dziennego: Informacja bieżąca. Pośle! Jak już wcześniej podkreślałem, rzeczywiście Przypominam, że Prezydium Sejmu, po zasię- pozostaliśmy jedynym krajem, który jeszcze nie wy- gnięciu opinii Konwentu Seniorów, ustaliło, że na raził zgody na nowy system płatności. Przygotowu- bieżącym posiedzeniu Sejmu rozpatrzymy informację jemy się jednak do tego, oceniając realnie nasze w sprawie obecnej sytuacji gospodarczej kraju, o któ- szanse w negocjacjach. Jesteśmy drugim producen- rej przedstawienie wnosił Klub Parlamentarny Pra- tem tytoniu w Unii Europejskiej, ale Włochy, pierw- wo i Sprawiedliwość. szy producent, już zgodę na nowy system płatności Przypominam również, że przedstawienie uza- wyraziły. sadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnio- Jest to element wspólnej polityki rolnej i dopóki skodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, nie jesteśmy w stanie znaleźć większej liczby sojusz- a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady ników, czyli pozostajemy sami w negocjacjach z Ko- Ministrów nie dłużej niż 10 minut. Wystąpienia po- misją Europejską, czynimy wszelkie starania, aby to słów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty, było możliwe. Ostatnie wystąpienie 15 marca i podanie tych wszystkich argumentów, o których wcześniej zaś na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno wspominałem, świadczy o dużej determinacji mini- przedstawiciele wnioskodawców oraz przedstawicie- sterstwa rolnictwa. Natomiast faktem jest, że jako le Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela kraj członkowski Unii Europejskiej jesteśmy zmusze- wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, ni podporządkować się decyzjom Komisji Europej- a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów – dłu- skiej w tych sprawach. Zatem posądzenie o brak de- żej niż 10 minut. terminacji… Oczywiście trudno określić, co oznacza Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wniosko- słowo „determinacja” w stosunkach rządu polskiego dawców pana posła Maksa Kraczkowskiego. z Komisją Europejską, na pewno nie może ona być wyrażona tak, jak była wyrażana przez producentów tytoniowych, czyli w formie protestów ulicznych. Ta- Poseł Maks Kraczkowski: kiej formy determinacji rząd przed Komisją Europej- ską nie przewiduje. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Pań- Rozumiemy oczywiście sytuację producentów ty- stwo! Uprzejmie proszę o przedstawienie informacji toniu. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że od- dotyczącej obecnej sytuacji gospodarczej naszego kra- chodzenie od systemu płatności bezpośrednich zwią- ju, w tym, rzecz jasna, zakładanego tempa wzrostu zanych z produkcją jest zamierzoną polityką Unii produktu krajowego brutto, a także wszystkiego, co Europejskiej, związaną m.in. ze znacznym zmniej- wiąże się z zaawansowaniem prac Ministerstwa Go- szeniem potrzeb konsumpcyjnych jeśli chodzi o ty- spodarki i rządu, mających na celu nowelizację prawa toń. Na szczęście, można powiedzieć, dla ministra adresowanego do podmiotów publicznych i prywat- zdrowia – padło tu takie stwierdzenie – konsumpcja nych, również w świetle zbliżającej się organizacji tytoniu, zarówno w Polsce, jak i w Unii Europejskiej Euro 2012. znacznie spada, stąd odchodzenie od tego systemu Jeżeli chodzi o spodziewane wskaźniki, proszę płatności, pozostawienie którego spowodowałoby o przedstawienie i rozwinięcie obiecujących dla Pol- zwiększanie albo utrzymywanie produkcji na tym ski tematów spodziewanego znacznego wzrostu samym poziomie. Dlatego można zrozumieć system wskaźnika PKB i podstaw strukturalnych wzrostu 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 119

Poseł Maks Kraczkowski kładów inwestycyjnych, o których mówiłem wcze- śniej, a która wyraźnie rośnie, w pierwszym kwarta- PKB w latach następnych. Cenna będzie pełna pre- le tego roku – 22%. Proszę państwa, nie było takiej zentacja. dynamiki, od kiedy pamiętam, od początku okresu Kolejny istotny temat – szczególnie ze społeczne- transformacji. Zwróćcie zresztą państwo uwagę na go punktu widzenia – to wprowadzenie nowej defini- różnicę: średnia dynamika za zeszły rok to było odro- cji budownictwa społecznego, pozwalającej na stoso- binę ponad 16%, a za pierwszy kwartał tego roku wanie obniżonej stawki VAT na mieszkania, domy – 22%, i wyraźnie utrzyma się na tym wysokim po- i usługi budowlane po 1 stycznia 2008 r. Są to tema- ziomie dłużej. ty nas bardzo interesujące, nurtujące. Proszę Poziom produkcji przemysłowej jest znacznie wyż- o przedstawienie odpowiedzi. Dziękuję. szy niż przed rokiem – porównujemy oczywiście odpowiednie okresy ubiegłego roku do okresów tego roku – to jest prawie 13% wartości sprzedanej pro- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: dukcji przemysłowej. Absolutnie bezprecedensowy jest wynik jeśli chodzi o wzrost produkcji budowlano- Bardzo dziękuję, panie pośle. -montażowej. Proszę o udzielenie odpowiedzi Ministra Gospo- Proszę państwa, za 4 miesiące tego roku to jest darki pana Piotra Grzegorza Woźniaka. 50%, ponad 50% wzrostu. Oczywiście budownictwo mieszkaniowe w tym to jest kilkanaście, powiedzmy, 16% – tak należy to szacować. To jest 50-procentowy Minister Gospodarki wzrost sprzedanej wartości produkcji budowlano- Piotr Grzegorz Woźniak: -montażowej. Takiego wyniku też nigdy nie notowa- liśmy do tej pory. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za Sektor przedsiębiorstw jest w znakomitej kondycji zobligowanie mnie do przedstawienia sytuacji. Robię mimo różnego typu utrudnień, które wciąż jeszcze to z podwójną przyjemnością, bo po pierwsze, do tej istnieją, zwłaszcza w działalności małych i średnich pory w ogóle nie miałem szansy przedstawiać wyni- przedsiębiorstw. Wynik finansowy netto w sektorze ków, a to już 42. posiedzenie Sejmu, a po drugie, mam przedsiębiorstw w ogóle wzrósł o prawie 36% za ze- do zakomunikowania właściwie wyłącznie dobre wia- szły rok, co jest wynikiem co najmniej zadowalają- domości, na koniec z lekką krytyką tego, co może się cym, jeśli nie znakomitym. dziać w dalszej przyszłości, raczej w dalszej niż I jeszcze parę słów na temat eksportu, który był w bliższej. i pozostaje wyjątkowo poważnym motorem wzrostu. Proszę państwa, ożywienie, z którym mamy do Mieliśmy za zeszły rok, to jest właściwie średni wy- czynienia, ma szeroki zasięg i obejmuje właściwie całą nik za ostatnie 3 lata, 22-procentowy wzrost. To są gospodarkę. Jego podstawowych źródeł należy szukać wzrosty z roku na rok. 22%, ponad 22% wzrostu eks- w akcesji Polski do Unii Europejskiej, która na począt- portu to jest coś absolutnie niesłychanego. I w tym ku spowodowała dość istotne przyspieszenie eksportu. roku, mimo tak wysokiej bazy, za pierwszy kwartał Zwiększający się eksport był stymulatorem wzrostu 2007 r. również mamy dwucyfrowy wynik – 14%. produkcji i zatrudnienia, a w konsekwencji oczywiście Proszę państwa, wygląda na to, że polska gospodar- wzrostu krajowego popytu konsumpcyjnego. W poka stała się gospodarką handlującą. Przy czym oczy- czątkowej fazie, ze względu na istniejące w gospodar- wiście jak mówię o eksporcie, to mówię nie tylko ce rezerwy produkcyjne następowało to w drodze o eksporcie rozumianym w tradycyjnym znaczeniu, bezinwestycyjnej i dopiero utrwalona koniunktura znaczy, rozumianym właśnie w tradycyjnym znacze- w tym obszarze działalności i sektorze gospodarki, niu. To nie tylko to, co wysyłamy poza granice Unii, tzn. w eksporcie, spowodowała dalszy wzrost popytu, ale również to, co wysyłamy w tzw. sprzedaży, w do- którego zaspokajanie prowadziło do wyczerpywania stawach wewnątrzwspólnotowych, czyli do krajów się mocy wytwórczych, i w rezultacie została przekro- Unii Europejskiej, które pozostają naszym najwięk- czona bariera istniejących mocy, zdolności wytwór- szym partnerem handlowym. czych. Przyczyniło się to w dużym stopniu do zwięk- Warto podkreślić spadek liczby bezrobotnych. Ja szenia inwestycji i popytu inwestycyjnego. pamiętam wynik na początek kadencji tego rządu Od tego zaczynam, bo stan gospodarki polskiej na – 17,8% bezrobocia w listopadzie 2005 r. Spadek do koniec 2006 r. należy ocenić nie jako dobry, lecz jako 14,9% na koniec grudnia i do 14,4% na koniec marca bardzo dobry. Polska jest w fazie wysokiego wzrostu, – nie byłoby takich wyników, gdyby oczywiście nie utrzymuje się stabilna i niska inflacja. Mamy bez- koniunktura, ale zwróćcie państwo uwagę na to, że pieczną pozycję zewnętrzną wobec wszystkich part- są to rezerwy proste, które wykorzystujemy. Nie za- nerów. Szybciutko przytoczę wskaźniki makroeko- angażowano jeszcze do tej pory, bo nie było potrzeby, nomiczne, chociaż one są ostatnio cytowane bardzo żadnych większych programów zwalczania bezrobo- często w prasie: wzrost gospodarczy za pierwszy cia ze strony rządu. Gdyby taka potrzeba była, oczy- kwartał tego roku – jak wiadomo, po korekcie za wiście powstałby taki program i byłby wdrożony, ubiegły rok to było 6,1% – równe 7%. Dynamika na- natomiast takiej potrzeby bezpośredniej nie ma, dla- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 120 Informacja bieżąca

Minister Gospodarki Piotr Grzegorz Woźniak w kolejnych kwartałach przewidujemy ten wzrost na poziomie zbliżonym do 6%, co powinno nam dać wy- tego że w tej chwili już notujemy w niektórych dzie- nik nie mniejszy na koniec roku niż zeszłoroczny, dzinach gospodarki brak kadry, zwłaszcza wykwali- czyli w okolicach trochę powyżej 6%. Taka jest pro- ﬁkowanej kadry pracowniczej, w niektórych sekto- gnoza zgodnie z dostępnymi w tej chwili danymi, też rach nawet na poziomie 10%. co najmniej umiarkowanie konserwatywna. Co na to Oczywiście związek między wzrostem PKB a po- wpłynie? Przede wszystkim rosnący popyt konsump- prawą na rynku pracy, która z kolei wpływa na popra- cyjny i popyt inwestycyjny, i inwestycje – 20% to jest wę sytuacji gospodarstw domowych, które determinu- tempo wzrostu inwestycji, które prognozujemy za ją wzrost konsumpcji krajowej, jest ważny i utrzymu- cały rok 2007. To bardzo wysoki wynik. je się wysoko. Poprawił się bardzo znacznie według Od strony podażowej przede wszystkim wzrosty, wszystkich wskaźników tzw. optymizm konsumentów, i to ostre wzrosty w budownictwie i stabilne wzrosty z tym że my go rozumiemy na nasze potrzeby jako w przemyśle. Prognozujemy, że w kolejnych trzech wzrost zdolności kredytowej gospodarstw domowych. kwartałach wzrost produkcji sprzedanej przemysłu To się przejawia w pierwszej kolejności we wzroście powinien utrzymać się w granicach co najmniej dwu- popytu na mieszkania, który z kolei, jak mówiłem już cyfrowych – 10–12%. Pierwszy kwartał był trochę wcześniej, powoduje tak gwałtowny wzrost sprzedanej wyższy, to było 13%, ale dobry, konserwatywny ra- produkcji budowlano-montażowej. chunek wskazuje na to, że powinien to być wzrost Wrócę jeszcze do spraw budownictwa, dlatego że powyżej 10%. mamy tutaj wyraźne przełamanie trendu. Lata 2001– Co do roku następnego, bo zbyt daleko się w tych –2002 to, pamiętamy, kilkuprocentowe spadki, jeże- prognozach jednak nie posuwamy, żeby zmniejszyć li chodzi o liczbę oddawanych obiektów, zwłaszcza margines niepewności, na 2008 r. rachunki wykazu- mieszkań, potem wypłaszczenie tego – w latach ją nam wzrost na poziomie 5,5% dla PKB, przy wzro- 2003–2004 – na poziomie w okolicach 1% wzrostu, ście produkcji przemysłowej utrzymującym się pozio- a teraz, począwszy od tego roku, za pierwsze 4 mie- mie około 10%. To jest do podkreślenia, dlatego że po siące 50-procentowy wzrost produkcji sektora. To kilku latach zapaści inwestycyjnej, a następnie bar- bezprecedensowy wynik. dzo umiarkowanego wzrostu inwestycji w 2006 r. Kondycja handlu zagranicznego w ogóle popra- doczekaliśmy się znacznego ożywienia. wiła się przez ostatnie lata bardzo znacznie. Chcia- Proszę państwa, jest następna liczba, która war- łem państwa, uzupełniając to, co powiedziałem ta jest zapamiętania, to jest wykorzystanie zdolności wcześniej, poinformować, że w tej chwili dziennie produkcyjnych w przemyśle. Tutaj posługujemy się eksportujemy towary za mniej więcej ćwierć miliar- już danymi znacznie bardziej wiarygodnymi, bo da euro. Dzisiaj, w ciągu drugiego dnia 42. posie- opartymi na społecznym spektrum badań. To są dzenia Sejmu znów wyeksportujemy towary i usłu- gi za ćwierć miliarda euro. Warto zapamiętać tę dane NBP-owskie. Wykorzystanie mocy produkcyj- wielkość, bo wszystkie inne mogą być trudniejsze do nych w przemyśle w I kwartale tego roku przekro- interpretacji, natomiast ta jest bezwzględna, taka czyło 83%. Nigdy tak nie było, w historii badań NBP jest średnia wartość eksportu. nie było takich wyników. 83%, proszę państwa, to Proszę państwa, oczywiście istnieje możliwość oznacza – specjalnie mówię, że to nie jest nasz rachu- spowolnienia koniunktury i spowolnienia wzrostu nek tylko rachunek zaczerpnięty z danych NBP – że gospodarczego. To wynika z tych liczności gospodar- wszystkie urządzenia, wszystkie moce produkcyjne ki w ogóle, natomiast co nas przed tym chroni? Po zostały wykorzystane praktycznie do końca. 17 czy pierwsze – prognoza. Najwcześniej takie spowolnie- 16% niewykorzystania to są bieżące remonty, to są nie cyklu może nastąpić na przełomie dekady, ale przestoje, awarie itd. To jest najwyższy stopień wy- z małym prawdopodobieństwem trzeba to przyjmo- korzystania mocy produkcyjnych, jaki w ogóle można wać, że ono nastąpi, dlatego że mamy niezmieniony notować w przemyśle. Jesteśmy w związku z tym napływ funduszy unijnych, które znakomicie pod- z całą pewnością na krawędzi bardzo wysokiego tem- trzymują, jeśli w ogóle nie napędzają, w zasadniczy pa wzrostu inwestycji, dlatego że przy utrzymującym sposób wzrost gospodarczy, a jeżeli chodzi o perspek- się popycie wewnętrznym rosnącym i wysokim, przy tywę ﬁnansową, budżetową, to jesteśmy w samym utrzymującym się i rosnącym, i wysokim eksporcie środku w tej chwili. To oczywiście obejmuje okres zdolność i skłonność przedsiębiorstw do inwestowa- 2007–2013, wobec tego przełom dekady nie powinien nia będzie wysoka, ponieważ osiągnęły one w tej być szczególnie bolesny, jeśli chodzi o zmianę cyklu chwili szczyt swoich możliwości produkcyjnych. koniunkturalnego. Prawdopodobnie opóźni się dużo Jeśli mowa o inwestycjach, warto wspomnieć rów- znaczniej, tym niemniej konserwatywnie to planując, nież o inwestycjach zagranicznych, które są w dużej z pierwszymi oznakami złagodzenia czy spowolnie- mierze pilotowane przez państwo, ale muszę powie- nia tempa wzrostu możemy liczyć się na poważnie dzieć, że w coraz mniejszej niż byśmy się spodziewa- dopiero na przełomie dekady. li. Mierzymy to aktywnością naszej jedynej instytu- Co do prognoz, jak powiedziałem, w I kwartale cji, która się tym zajmuje zawodowo, tzn. Polskiej mieliśmy wzrost PKB na poziomie 7%, natomiast Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, której 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 121

Minister Gospodarki Piotr Grzegorz Woźniak o partnerstwie. Wiem, że gotowa jest nowelizacja ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym, wobec udział w inwestycjach zagranicznych w Polsce z roku tego chciałbym uzyskać informację, na ile noweliza- na rok maleje nie tylko bezwzględnie, ale również cja usprawni współpracę partnerów publicznych procentowo, tzn. że inwestorzy radzą sobie sami, bez i prywatnych w realizacji przedsięwzięć, również asysty państwa, co niezwykle cieszy. Zeszłoroczny wy- w kontekście Euro 2012. Proszę o odpowiedź. nik – prawie 12 mld – bezpośrednich inwestycji w Pol- sce oznacza, i to ta trzecia liczba, którą chciałem w pamięci pań posłanek i panów posłów zachować, że Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: to jest 30 mln euro inwestycji dziennie, tzn. że w ciągu godziny – dzisiejsze spotkanie z państwem będzie Dziękuję bardzo. mniej więcej tyle trwało – w czasie tej godziny milion Pan poseł Adam Szejnfeld, Platforma Obywa- trzysta tysięcy euro wpłynęło do Polski w formie bez- telska. pośrednich inwestycji zagranicznych. (Dzwonek) Proszę bardzo o pytanie. Jeszcze sekundę, bo w 10 minut streścić to, co bym chciał powiedzieć o polskiej gospodarce po 17 miesiącach rządu, to jest dosyć poważne wyzwa- Poseł Adam Szejnfeld: nie, ale ponieważ widzę, że czas minął, chcę pań- stwu powtórzyć te trzy ważne liczby, które moim Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! zdaniem w dosyć prosty sposób odzwierciedlają to, Oczywiście wszyscy bardzo cieszymy się z dobrych co się dzieje: 30 mln euro inwestycji zagranicznych wyników polskiej gospodarki, ale musimy pamiętać, na dzień, 83% wykorzystania mocy produkcyjnych jaka jest geneza tego wzrostu, to raz, a dwa, co może w przemyśle na koniec kwartału i wysoka dynamika się zdarzyć w naszym kraju, jeżeli nie będziemy po- wzrostu PKB utrzymująca się powyżej 6% według dejmować działań, by ten wzrost podtrzymać, prze- bardzo konserwatywnych prognoz. To właściwie już dłużyć koniunkturę, i w przyszłości ten wzrost kon- są fakty, nie warto tego specjalnie komentować. sumować. To, co się mówi od dawna na temat pozio- Wiem, że cały czas opozycja nas krytykuje za to, że mu rozwoju gospodarczego w Polsce, w pewnej mierze nie dzielimy się tym sukcesem z poprzednikami. przypomina znaną nam już propagandę sukcesu. Chętnie się podzielę, byle wzrost na tym poziomie (Poseł Jadwiga Wiśniewska: To są fakty.) się utrzymał. Dzisiejsza debata nie odbiega od tej normy. Była Może odpowiem, pani marszałek, na pytanie do- tutaj mowa o bardzo wielu wskaźnikach, ale wskaź- tyczące budownictwa… niki – nawet najlepsze, nawet te bardzo dobre – mogą wskazywać na stan gospodarki tylko wtedy, gdy po- równamy je z innymi wskaźnikami, a szczególnie, Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: gdy porównamy się z innymi krajami, zwłaszcza z tymi, z którymi konkurujemy. Mówimy, że w Polsce Panie ministrze, myślę, że będzie jeszcze okazja 6 czy nawet 7% PKB to dużo, ale gdy spojrzymy na po serii pytań zadawanych przez posłów, tak że dzię- Łotwę czy Estonię, gdzie jest 12%, to już co innego, kuję. (Oklaski) prawda? Otwieram dyskusję. (Poseł Marek Matuszewski: To nie ta skala kraju. Do dyskusji zgłosiło się trzydziestu pięciu posłów. To demagogia.) Czy ktoś jeszcze chce dokonać zgłoszenia? Jeżeli mówimy, że w przeliczeniu PKB na jednego Jeżeli tak, to proszę o włożenie karty do czytnika. obywatela w Polsce mamy 7 tys. euro, to wydaje się Dziękuję bardzo. dużo, ale gdy spojrzymy na Czechy, gdzie jest 11 tys., Bardzo proszę, pierwsze pytanie zada pan poseł albo na Węgry, gdzie jest 9 tys. euro, to już jest bar- Tomasz Górski, Prawo i Sprawiedliwość. dzo mało. Jeżeli spojrzymy na eksport, to zauważy- my, że rośnie on szybko, dynamika jest wysoka – 22%. Jednak zauważymy także, że w przeliczeniu na jedną Poseł Tomasz Górski: osobę w Polsce ten eksport wynosi ok. 2 tys. euro, a np. u naszych sąsiadów Czechów lub na Węgrzech Dziękuję, pani marszałek. wynosi 5 tys. euro, 2,5 razy więcej. Nie wspomnę Panie Ministrze! Przedstawione dane są oczywi- o Holandii – 20 tys. euro. Okazuje się, że nie jest to ście bardzo budujące i bardzo się cieszę, że pan je już mistrzostwo świata. Gdy spojrzymy na wszystkie dzisiaj zaprezentował, bo informacje docierają do po- wskaźniki, o których wspomniał pan minister, słów faktycznie w stosunkowo małym zakresie, ale (Dzwonek) to zobaczymy, że Polska kilka lat temu chciałbym poruszyć inny temat. była liderem przemian gospodarczych w Europie. Przez półtora roku obowiązywania przygotowanej Dzisiaj jesteśmy na szarym końcu, zajmujemy 8., 9., przez rząd SLD w 2005 r. ustawy o partnerstwie pu- 10. miejsce wśród 10 państw, które weszły do Unii bliczno-prywatnym nie podpisano ani jednej umowy Europejskiej. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 122 Informacja bieżąca

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Poseł Lech Kuropatwiński:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję. Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Sojusz Lewicy Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pan poseł Demokratycznej. Szejnfeld twierdzi, że dojdzie do tego, że gospodarka Bardzo proszę o przestrzeganie limitu dwóch mi- się pogrąży. Ja powiem tak: Opozycja ma to do siebie, nut przy zadawaniu pytania. że krytykuje, i dobrze, tylko żeby ta krytyka odby- (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Brawo, pani mar- wała się na normalnych zasadach. Przypomnę, że szałek.) w 2001 r. bezrobocie wynosiło 16%. Koalicja – wtedy SLD, PSL, Unia Wolności – doprowadziła do tego, że Poseł Tadeusz Tomaszewski: bezrobocie w 2004 r. wynosiło 19%. Kiedy rząd przej- mowały PiS, Samoobrona i LPR spadło ono do 17,4%. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Kiedy rządziła poprzednia koalicja bezrobocie nie Trudno dyskutować ze wskaźnikami, są one takie, spadło i zwiększało się o 1% rocznie. Dziś bezrobocie jakie są. Przed chwilą mój przedmówca wspomniał, jest na poziomie 13,7% i po dwóch latach obniżyło się że jest to efekt polityki gospodarczej, w przypadku prawie o 4%. To pokazuje, jaka jest gospodarka. Do- której początki wzrostu gospodarczego sięgają po- rzucę do tego jeszcze takie sprawy, jak np. załamanie przedniej kadencji, kiedy trzeba było gospodarkę się rynku wschodniego. Dzisiaj zarzuca się, że rynek ruszyć z poziomu 0,2%, następnie 2, 3, 5%, teraz jest wschodni załamała ta koalicja i ten rząd, a to prze- 6, 7%. Sądzę, że te elementy wzrostu gospodarczego cież w 2005 r., przed objęciem sterów przez ten rząd, muszą być kontynuowane bez względu na zmianę Rosja wypowiedziała nam przyjmowanie naszych ekipy rządowej. Nie może być elementów związanych towarów. Kto wtedy rządził Ministerstwem Rolnic- z tzw. polityką doktrynerską. Wspomniał pan o tym, twa i Rozwoju Wsi? Wicepremier Andrzej Lepper czy że oczywiście można by było spowalniać wzrost go- marszałek Olejniczak? Trzeba tu mówić jasno i otwar- spodarczy. Całe szczęście, że dzisiaj nie ma takiej woli cie prawdę, jaka by ona nie była. politycznej, ale poza doskonałymi wynikami, o któ- Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Uważam, że rych pan mówił, nie wspomniał pan nic o zagroże- wzrost gospodarczy będzie się nadal utrzymywał. niach, które w Polsce są związane z naszymi szansa- Mówienie dzisiaj i przedstawianie w mediach, że jak- mi rozwojowymi na przyszłość. Po pierwsze, jeśli by ten rząd nie rządził, to i tak będzie wzrost gospo- chodzi o liczbę osób, które dzisiaj w Polsce pracują, darczy, jest niesprawiedliwe, dalece niesprawiedliwe. są w wieku produkcyjnym, to z wynikiem 54% jeste- Uważam, że ten rząd robi wszystko, a będzie robił śmy na samym końcu wśród krajów Unii Europej- jeszcze więcej, aby wzrost gospodarczy był większy, skiej. Po drugie, system ubezpieczeń społecznych jest żeby nie zaszkodzić, żeby zagraniczni i nasi inwesto- ogromnym wyzwaniem dla wszystkich, a zwłaszcza rzy nie tylko inwestowali, ale żeby w tym kraju byli dla obecnych pokoleń i budżetu państwa w najbliż- pewni, (Dzwonek) że chcą inwestować, że ich inwe- szym czasie. Skoro jest tak dobrze, to dlaczego 9 mln stycje będą w tym kraju potrzebne i będą budować emerytów i rencistów, którzy mają prawo do udziału przyszłość Polski. Dziękuję. we wzroście gospodarczym, w ubiegłym roku nie otrzymało waloryzacji, mimo że premier Jarosław Kaczyński w swoim opracowaniu na sto dni rządu Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: napisał, że taka waloryzacja będzie. Co prawda jest zapowiedź z wczoraj, że waloryzacja będzie przepro- Dziękuję bardzo. wadzona w 2008 r., ale dalej nie ma realizacji zapo- Pan poseł Witold Bałażak, Liga Polskich Rodzin. wiedzi dotyczących likwidacji starego portfela, jak Proszę bardzo o pytanie. również specjalnych emerytur dla stulatków. Panie Ministrze! Wspomniał pan o tym, że mamy 50-procentowy wzrost produkcji budowlano-monta- Poseł Witold Bałażak: żowej. Czy nie dostrzega pan zagrożenia dla realizacji planu budowy 3 mln mieszkań, zwłaszcza jeśli Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! chodzi o koszty wytwarzania, które dramatycznie Moje pytanie dotyczy sytuacji gospodarczej kraju ze wzrastają, i w związku z tym znaczna część obywa- szczególnym uwzględnieniem programu sektorowe- teli nie będzie w stanie podjąć wyzwania, jakim jest go, strategii działania, zamierzeń i planów rządu budowa mieszkania na własny koszt? w stosunku do bardzo specyficznego kierunku w gospodarce polskiej, a mianowicie przemysłu zbrojenio- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: wego. Specyficzny, unikalny oraz szczególny charakter tego przemysłu polega na potrzebie zachowania Dziękuję bardzo. jak największej samodzielności, niezawodności do- Pan poseł Lech Kuropatwiński, Samoobrona Rze- staw oraz samowystarczalności w perspektywie czypospolitej Polskiej. ewentualnych, oby nigdy niemających miejsca w przy- Bardzo proszę. szłości, konfliktów. Z drugiej zaś strony przedsiębior- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 123

Poseł Witold Bałażak Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: stwa produkujące na potrzeby uzbrojenia państwa Dziękuję bardzo, panie pośle. muszą mieć jasną i przejrzystą sytuację, jeśli chodzi o perspektywy polityki i ciąg dalszy produkcji. W tym kontekście rodzi się pytanie o politykę gospodarczą Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk: państwa z uwagi na zamówienia i proﬁl oczekiwanych potrzeb, jak również potrzebę innowacyjności i wdra- Panie Ministrze! Zawsze będziemy się cieszyć, żania nowych technologii, co wiąże się z czasem i kosz- jeżeli polska gospodarka będzie się rozwijała, ale tami. Jak z powyższego punktu widzenia wygląda niech ją rozwija polski pracownik i polski kapitał. sytuacja gospodarcza naszego kraju oraz jakie są perspektywy rozwoju przemysłu zbrojeniowego w Polsce, w tym prognozy eksportowe? Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Panie pośle, to już jest część opisowa. Bardzo dzię- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: kuję za pytanie.

Dziękuję bardzo. Pan poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk, Polskie Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk: Stronnictwo Ludowe. Pani Marszałek! Pani też powinna wiedzieć, że Bardzo proszę, panie marszałku. jeżeli co dziesiąte stanowisko w Irlandii jest obsadzone przez Polaków, to ja się z tego powodu nie cieszę. (Oklaski) Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk: (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Zabrał pan czas ko- muś innemu.) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Myślę, że wszyscy Polacy powinni się cieszyć wtedy, kiedy rozwija się gospodarka. Tylko że na obecne notowania staty- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: styczne świadczące o wzroście gospodarczym naj- większy wpływ ma przetwarzanie w Polsce środków Dziękuję bardzo, panie pośle. unijnych, i musimy być tego świadomi, a na malejące Panie pośle, bardzo przepraszam, ale proszę sza- bezrobocie – otwarcie granic na europejskie rynki nować czas posłów, którzy będą zadawać pytania, pracy. W ten sposób wyjechała najbardziej potrzebna a tak odbieramy im ten czas. Bardzo dużo osób się w kraju kadra ludzi wykształconych i przygotowa- zapisało… nych, która może mieć wpływ na rozwój gospodarki (Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk: Nie da się wewnątrz. w dwie minuty dogadać w sprawie gospodarki.) Co robi rząd? Otóż na rządzie spoczywa odpowie- Pan marszałek tym bardziej powinien go prze- dzialność za politykę walutową, a ja przypominam, że strzegać jako osoba, która piastowała to zaszczytne wtedy kiedy jest mocny pieniądz, jest zielone światło stanowisko. (Oklaski) dla importu do Polski towarów, a nie wytwarzanie ich Pan poseł Artur Zawisza, Prawica Rzeczypo- w Polsce. Przypomnę tylko, że w 1998 r. dolar równał spolitej. się 4,60 zł, w tej chwili euro poniżej 4 zł, a dolar poni- Bardzo proszę. żej 3 zł. Jest to zielone światło dla rozwoju zewnętrz- nego produktu na terenie Polski i cieszymy się, jeżeli przyciągamy inwestycje, w Polsce rozwijają się ﬁrmy Poseł Artur Zawisza: zewnętrzne i napędzają obrót gospodarczy. Bardzo dziękuję, pani marszałek. Pytanie moje brzmi: Co robi rząd w tym zakresie, Przedstawiony obraz sytuacji gospodarczej był jakie warunki rozwoju stworzy dla rodzimej produk- optymistyczny i prawdziwy, dlatego składam gratu- cji i rodzimego producenta? Bo zwróćmy uwagę na lacje, panie ministrze. Parafrazując sentencję „si vis fakt – to już mój dyżurny temat – że dawno oczeki- pacem, para bellum” można powiedzieć: jeśli chcesz wana szeroka skala produkcji biopaliw w Polsce, to wzrostu, gotuj się na dekoniunkturę. Stąd syntetycz- znaczy zmniejszenie importu paliw i ropy naftowej nie cztery kwestie co do podejmowanych przez mini- do Polski, została przez ministra ﬁnansów skutecz- sterstwo działań. nie zablokowana na rok 2007. Jest to całkowicie nie- Po pierwsze, swoboda działalności gospodarczej. opłacalne dla wytwórców i producentów. Pytam za- Wiemy, że był dobry i zaawansowany projekt noweli- tem: Jakie ma być to zielone światło dla polskiego zacji ustawy uwalniającej działalność gospodarczą producenta, polskiej gospodarki i jej rozwoju, panie w Polsce, przygotowany w Ministerstwie Gospodarki. ministrze? Wiemy też, że został on zastopowany na szczeblu 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 124 Informacja bieżąca

Poseł Artur Zawisza nie zmieniła i polityka pana Balcerowicza jest kontynuowana. To szkodzi polskiej gospodarce. Tak uważa rządowym w imię alternatywnej propozycji, wypra- wielu ekonomistów. cowanej także w łonie rządu, ale w innym minister- Chciałbym również zapytać pana o zdanie w spra- stwie, nazywanej pakietem, choć, jak wiemy, charak- wie niekorzystnych dla Polski decyzji Unii Europej- teru pełnego, pakietowego ona na pewno nie ma. skiej. Tego się nie podnosi, a wielu uważa, że ostatnio Stąd pytanie: Jak ministerstwo będzie dalej zacho- podejmowane działania są wręcz wrogie, takie jak w wywać się w tej sprawie? sprawie omawianej dzisiaj redukcji emisji gazów cie- Po drugie, jeśli chodzi o wspomnianą już ustawę plarnianych do atmosfery. Dlatego, panie ministrze, o partnerstwie publiczno-prywatnym, to potrzebna uważam, że ciągle czekamy na radykalną zmianę jest zapewne nie tylko mała nowelizacja, ale daleko polityki gospodarczej i na polską politykę gospodar- idąca zmiana pozwalająca uelastycznić tę ustawę. czą, niezależną od międzynarodowych instytucji fi- Choć nasuwa się pytanie, czy jest po temu wystar- nansowych. Dziękuję bardzo. czająca odwaga. Przypomnę, że nawoływał do tego kolega z klubu Prawo i Sprawiedliwość, ale w zeszłej kadencji jednak klub PiS wniósł o odrzucenie tego Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: projektu w pierwszym czytaniu jako zbyt elastycznego, a więc pytanie: Czy będzie odwaga, by bardziej to Dziękuję bardzo. uelastyczniać? Pan poseł Marek Matuszewski, Prawo i Sprawie- Po trzecie, kwestia podatku od towarów i usług. dliwość. Nie mówię o stawkach, bo to temat zawsze trudny, Proszę bardzo. ale o poręczności tego podatku dla przedsiębiorców: Czy jest korespondencja, współdziałanie między Mi- nisterstwem Gospodarki a Ministerstwem Finansów, Poseł Marek Matuszewski: aby wspólnie pilotować projekty mające na celu stworzenie tej ustawy jako lepszej dla tych, którzy się nią Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! na co dzień posługują? A miało być tak źle w naszej polskiej gospodarce. Po Rzecz ostatnia: Czy skończone już jest to zamie- wysokiej wygranej Prawa i Sprawiedliwości tak zwa- szanie w Polskiej Organizacji Turystyki i Polskiej ni specjaliści od gospodarki – widzę ich kilku na tej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, które sali – ogłosili… nie przyczyniało się do dobrego działania tych insty- (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Bo to tacy specjaliści.) tucji? Miejmy nadzieję, że jest po tym zamieszaniu. …że gospodarka się załamie, złotówka upadnie, Proszę o potwierdzenie. Dziękuję bardzo. zachwieje się giełda, będzie galopująca inflacja, inwestorzy odejdą, bezrobocie wzrośnie itd., itd. I cóż? Wszystko wskazuje na to, że ci spece od gospodarki Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: totalnie się pomylili. Po bez mała dwóch latach rzą- dów Prawa i Sprawiedliwości z koalicjantami mamy Dziękuję bardzo. gigantyczny wzrost gospodarczy, nienotowany od 17 Pan poseł Marian Daszyk, poseł niezależny. lat. Produkt krajowy brutto w pierwszym kwartale Proszę o pytanie. 2007 r. osiągnął 6,9%. Inwestorzy zagraniczni i krajowi potężnie inwestują, bezrobocie wynosi około 14%, a realne jest jeszcze niższe. Unia Europejska Poseł Marian Daszyk: przewiduje, że w 2008 r. bezrobocie w Polsce spadnie do około 9%. Unia Europejska widzi naszą gospodar- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! kę w różowych barwach, stajemy się tygrysem gospo- Nie jestem zadowolony z informacji pana ministra, darczym Europy. W tym wzroście mają największy ponieważ nie jest to informacja pełna, mimo że po- udział małe i średnie firmy. Jeżeli będziemy szli w dane dane są prawdziwe. Tylko pełna prawda jest w kierunku ułatwień dla firm, będzie to prawdziwe stanie wypracować dobrą i skuteczną politykę gospo- koło zamachowe dla jeszcze lepszych wyników naszej darczą, która naprawi sytuację w państwie. Dlatego gospodarki. Podam przykład, dlaczego warto wspo- mam pytanie: Jak pan ocenia ogromny wzrost zadłu- magać małe i średnie firmy i nie dopuszczać do mo- żenia kraju? W ostatnim roku podano, że zadłużenie nopolu dużych firm. Nastąpił wielki boom budowla- kraju wzrosło o 14 mld euro, dług wynosi już ponad ny, w związku z czym są problemy z cegłą, pustaka- 500 mld zł. mi ceramicznymi, które zdrożały o 200% i nadal ich Niekorzystna dla gospodarki jest sprawa wymia- brakuje. Powodem jest dominujący udział wielkich ny gospodarczej z zagranicą. Rośnie import, a male- koncernów zachodnich w produkcji cegły. Jednym z je eksport. Jest sprawa polityki Narodowego Banku nich jest austriacki koncern Wienerberger, którego Polskiego, który właśnie na to ma wpływ. A więc od udział w rynku cegły i pustaków, jak donosi najnow- wielu lat zbyt mocna, nadwartościowa złotówka. Wy- szy „Newsweek”, to 55%. Ma jednak również miejsce daje się, że polityka Narodowego Banku Polskiego się sytuacja odwrotna, jeśli chodzi o okna, które prawie 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 125

Poseł Marek Matuszewski minach ustalonych w rozmowach z Brukselą. Podzie- lam słuszny gniew pana ministra, który w poniedzia- wcale nie zdrożały i nie ma najmniejszych kłopotów łek skrytykował dotychczasowe działania zarządów z ich nabyciem. Dlaczego tak jest? Wytwarza je bo- stoczni, aczkolwiek dziwię się, że wiedza o tym, co wiem ponad 3 tys. firm w Polsce, ponad 90% z nich dzieje się w polskich stoczniach, dotarła do pana mi- jest polskich. Na rynku okien jest zdrowa konkuren- nistra dopiero teraz. Poza tym, ktoś te zarządy po- cja i dlatego nie ma nieuzasadnionych podwyżek. W wołał, a decyzje, których brak może zatopić polskie branży ceglanej natomiast jedna firma dyktuje ceny stocznie, znacznie przekraczają ich kompetencje. cegły w całym kraju. Gdyby nie było takich sytuacji, Panie Ministrze! Mam dwa pytania. Pytanie o PKB byłoby wyższe jeszcze o kilka procent. przyszłość: Czy widzi pan ścieżkę wyjścia z bardzo Mam pytanie: Czy Urząd Ochrony Konkurencji i trudnej w dniu dzisiejszym sytuacji? Drugie pytanie Konsumentów będzie z jeszcze większym zaangażo- dotyczy odpowiedzialności. Jakie jest samopoczucie waniem kontrolował takie firmy, które mają dominu- pana i pana kolegów z rządu? Czy ktoś czuje się odpo- jący udział w rynku? Pytanie drugie: Jakie rozwią- wiedzialny za to, co się działo z polskimi stoczniami w zania przewiduje rząd, aby małe i średnie firmy mia- ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy? Czy ktoś zamie- ły jeszcze lepsze warunki do rozwoju? Dziękuję. rza wyciągnąć konsekwencje z diagnozy, którą przed- (Oklaski) stawił pan po poniedziałkowym spotkaniu z panią komisarz do spraw konkurencji? Dziękuję. (Oklaski) Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Dziękuję bardzo. Pan poseł Tadeusz Aziewicz, Platforma Obywa- Dziękuję bardzo. telska. Pan poseł Stanisław Stec, Sojusz Lewicy Demo- kratycznej. Poseł Tadeusz Aziewicz: Poseł Stanisław Stec: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje pytanie dotyczy sytuacji i zarządzania restruk- Dziękuję, pani marszałek. turyzacją polskich stoczni. Od początku tej kadencji Panie Ministrze! Zgadzam się z pana diagnozą, że aktywnie przyglądam się działaniom podejmowanym ożywienie gospodarcze wiąże się z członkostwem w przez rząd Prawa i Sprawiedliwości w stosunku do Unii Europejskiej, gdyż nastąpiło zwiększenie ekspor- tego sektora. Niestety, ze smutkiem stwierdzam, że tu, dopływ funduszy unijnych oraz możliwość wyjazdu, zarządzanie naszymi stoczniami przejdzie do historii niestety, aż 2 mln ludzi. Spowodowało to, że spadło u gospodarczej Polski jako studium przypadku upoli- nas bezrobocie, ponieważ gdyby te 2 mln osób zostało tycznienia gospodarki, niekompetencji i decyzyjnej impotencji. Z uwagi na prowadzone przez Komisję w naszym kraju, to poziom bezrobocia praktycznie zbyt Europejską postępowanie, czas na Wybrzeżu biegnie dużo by się nie zmniejszył. Natomiast w związku z tym, szczególnie szybko. Każdy dzień dryfowania sektora sytuacja gospodarcza jest oczywiście korzystna. zwiększa ryzyko pozbawienia pracy tysięcy ludzi. Czy nie czas, panie ministrze, na zdecydowaną Tymczasem, w efekcie rządów Prawa i Sprawiedliwo- reformę finansów publicznych? Czy nie czas na obni- ści stocznie stały się przedmiotem radosnej twórczo- żenie podstawowej stawki VAT, która wynosi u nas ści, poligonem, na którym uczą się zarządzania dzia- 22%? Obciąża ona przecież konsumentów i ogranicza łacze Prawa i Sprawiedliwości, którzy postanowili popyt, jest jedną z najwyższych stawek w Europie i sprawdzić się w gospodarce. Przypominam, że preze- pozostaje niezmieniona od 1993 r., gdy wprowadzono sem Stoczni Gdańskiej został etnolog, a jedną z VAT. Czy nie czas również na zmianę polityki walu- pierwszych decyzji w stosunku do sektora było pod- towej? Utrzymywanie w dalszym ciągu tak wysokiej wyższenie mu pensji do około 35 tys. zł. Natomiast złotówki powoduje bowiem, że eksport jest nieopła- pierwszym kontraktem nowego zarządu zajmuje się calny, a bardzo opłacalny jest import. Nadal też bar- teraz Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. dzo ujemny jest bilans handlu zagranicznego, wyno- Kolejne ostrzeżenia wysyłane przez panią komi- si bowiem ponad 10 mld euro. Jak to też jest, panie sarz do spraw konkurencji spotykały się z ciszą lub ministrze, z zakładanym przyśpieszeniem płatności wywoływały komentarze kompromitujące stocznio- środków z programów operacyjnych, z programów wych menedżerów. Rząd długo nie chciał przyjąć do regionalnych? Te płatności zakładano przyśpieszyć wiadomości, że prawo unijne istnieje i że dotyczy tak- na początku działań tego rządu, a znam przedsiębior- że Polski, a jedynym możliwym wyjściem z impasu ców, którzy oczekują rok na zwrot wydatkowanych jest prywatyzacja i rozsądne ograniczenie mocy pro- środków po złożeniu wniosków w Agencji Rozwoju dukcyjnych. Rząd w końcu obudził się, ale prawdo- Przedsiębiorczości. Czy nastąpi przyśpieszenie re- podobnie jest już zbyt późno, aby zmieścić się w ter- fundacji tych wydatków? Dziękuję. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 126 Informacja bieżąca

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Poseł Marek Kawa:

Dziękuję bardzo. Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- Pan poseł Bolesław Borysiuk, Samoobrona Rze- soka Izbo! Moje pytanie zahaczy trochę o politykę czypospolitej Polskiej. finansów państwa, ale ona zdecydowanie warunkuje Bardzo proszę, panie pośle. polską gospodarkę. Chodzi mi o niebezpieczną ten- dencję, wybraną przez panią premier Gilowską, ustalania minimalnego budżetu. Wydaje mi się, że w Poseł Bolesław Borysiuk: dzisiejszych czasach to jest jednak pewna iluzja, żeby ograniczać w bardzo zdecydowany sposób wydatki Dziękuję, pani marszałek. państwa. Proszę zwrócić uwagę, że dobrze funkcjo- Panie Ministrze! Pierwsze pytanie dotyczy spraw nują te państwa, które dobrze finansują swoje zada- związanych z eksportem. Ten wzrost, o którym pan nia. Różnie oceniany Jeffrey Sachs zwrócił niedawno mówił, jest wielkim osiągnięciem naszej gospodarki, uwagę, że znakomicie prosperują państwa skandy- naszych przedsiębiorców. Mam tylko pytanie, panie nawskie. Okazuje się, że przy ogólnie wyższych po- ministrze. W którym roku, według Ministerstwa Go- datkach i budżetach, pod wieloma względami mają one lepszą gospodarkę i wyższy wzrost niż kraje an- spodarki, mamy szansę zrównoważyć eksportem glosaskie, które wyznają doktrynę niskich podatków wartość importu? To jest ten cel strategiczny, do któ- i mniejszych wydatków socjalnych. Jako wydatki so- rego powinniśmy dążyć, to byłby przełom w rozwoju cjalne proszę rozumieć tutaj również politykę proro- gospodarczym naszego kraju. dzinną państwa. Drugie pytanie. Komisja Europejska na początku Zadam bardziej konkretne pytanie. Czy istnieje ubiegłego roku ogłosiła podstawę nowej polityki w końcu strategia propolskiej polityki gospodarczej, energetycznej, zawartej w sformułowaniu: 3 razy lobbującej polskie, rodzime podmioty, nawet tych naj- 20%. Oznacza to redukcję o 20% gazów cieplarnia- mniejszych, zwykłych sklepikarzy, handlowców? Tu- nych, głównie dwutlenku węgla, 20-procentowy taj taka retrospekcja lokalna, dotycząca przypadku udział energii odnawialnej w konsumpcji Unii Euro- drobnych sklepikarzy, handlowców, którzy są wypie- pejskiej i 20-procentowe zmniejszenie zużycia ener- rani z lokalnego, miasteczkowego rynku na przykład gii. Panie ministrze, pan w swoim rozporządzeniu z przez handlowców z nowych państw Unii Europej- grudnia 2005 r., i słusznie, sformułował potrzebę skiej, Bułgarów, Rumunów. Pamiętamy, że w dużej wygenerowanie zielonej energii z biomasy, która w mierze obecne ujemne skutki w niektórych branżach, 2014 r. ma pochodzić w 60% z upraw, z plantacji ro- na przykład dzisiaj wspominanej branży budowlanej ślin energetycznych. Będę wdzięczny, panie mini- to skutek rozprzedania polskich cementowni, choćby strze, za odpowiedź na następujące pytanie. Jak pan na Opolszczyźnie, już nie chcę wchodzić tutaj w ocenia realizację tego niezwykle ważnego, strate- szczegóły. gicznego kierunku działania? Po drugie, w jakim Kolejna bardzo ważna kwestia. Ostatnio słyszeli- stopniu resort gospodarki wykorzystuje doświadcze- śmy, że Unia Europejska chce zmniejszyć limit emisji nia Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, a głównie Niemiec, dwutlenku węgla przyznany Polsce. Pamiętajmy, że które stały się liderem nie tylko w Europie, ale i na to bardzo wyraźny instrument negatywnego mani- świecie, w produkcji energii właśnie z odnawialnych pulowania i ingerencji w polską gospodarkę. Zmniej- źródeł energetycznych. szona emisja dwutlenku węgla będzie dalszą konse- Oczywiście, na koniec, zgodnie z opinią eksper- kwencją pewnego deficytu i w branży energetycznej, i w branży cementowej, no i jest to bardzo brutalna tów, w Polsce są niezwykle korzystne warunki do ingerencja w nasze sprawy gospodarcze. Zapłacimy rozwoju technologii energetycznego wykorzystania prawdopodobnie większe kary. Dziękuję. biomasy. Są one porównywalne z warunkami, które panują na terenie Niemiec. Sytuacja taka ma miejsce pod warunkiem, że spojrzymy na biomasę, panie mi- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: nistrze, nie tylko od strony biopaliw płynnych, ale szerzej. Energetyka zawodowa natomiast, jeśli będzie Dziękuję bardzo. taka inspiracja i motywacja, uczestniczyłaby kapita- Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stron- łowo we wdrożeniach nowych technologii produkcji nictwo Ludowe. energii ze źródeł odnawialnych. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę o pytanie.

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Poseł Mieczysław Kasprzak:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Pan poseł Marek Kawa, Liga Polskich Rodzin. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Niewątpliwie Proszę bardzo. wskaźniki, które przedstawił tutaj pan minister, są 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 127

Poseł Mieczysław Kasprzak i inne elementy polityki prorodzinnej około 8 mld zł, tymczasem obecna propozycja rządu przewiduje wy- imponujące, ale to tylko wskaźniki, które powinny datki na politykę prorodzinną tylko około 600 mln czemuś służyć. Czemu? Po prostu ludziom, którzy są zł. Wobec tego mam jeszcze pytanie: Czy polityka w najtrudniejszej sytuacji ﬁnansowej. A jaką sytuację prorodzinna rządu pozostanie tylko niezrealizowaną mamy dzisiaj w kraju? Otóż nie są to jakieś zmyślone deklaracją programową z kampanii wyborczej? Dzię- przeze mnie cyfry, czy kwoty, ale informacja GUS za kuję bardzo. I kwartał. Otóż przeciętna emerytura – przy takim dużym wzroście gospodarczym – jest wyższa tylko o 2,2%, jej siła nabywcza spadła, nie rośnie, tylko spa- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: dła o 0,8%. Rolnicza emerytura w przeciągu ostatniego roku wzrosła tylko 0,5%. Siła nabywcza rolni- Bardzo dziękuję. czej emerytury spadła o 2,4%. Wzrasta liczba bezro- Pani poseł Beata Szydło, Prawo i Sprawiedli- botnych bez prawa do zasiłku, tam, gdzie bezrobocie wość. trwale się utrzymuje. Natomiast niepokojące jest to, Bardzo proszę. co dzieje się na ścianie wschodniej. Miało być wyrów- nywanie szans rozwojowych, natomiast Wschód traci, kraj się rozwija, ale na Wschodzie tego nie widać. Poseł Beata Szydło: Ludzie rzeczywiście wyjeżdżają, jak ktoś wcześniej mówił, za granicę i to może jest jakiś efekt, ale bardzo Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! niebezpieczny. Wschód kraju, wschód Polski się wy- Słuchając wypowiedzi moich kolegów, posłów z opo- ludnia. Są tam tylko osoby starsze i te, które już rze- zycji, mam wrażenie, że państwo podejmujecie kry- czywiście nie nadają się do pracy. Przeciętna płaca tykę dla samej krytyki, i zastanawiam się, skąd bie- jest o 1200 zł niższa na Wschodzie niż w Warszawie. rzecie wskaźniki, o których mówicie. Wskaźnik, jaki Niepokojące jest również to, że Euro 2012, jak widać, jest, każdy widzi, ale interpretować go można oczy- nie przyczyni się do rozwoju wschodniej Polski, a wiście na różne sposoby. Jak traktować na przykład wszystkie inwestycje będą podejmowane na Zacho- prognozy pana posła Szejnfelda, który mówił o tym, dzie, więc niepokoje u wielu osób są widoczne. że wzrost PKB wyniesie w naszym kraju około 3%, Pan poseł Tomaszewski mówił o braku waloryza- a mamy ponad 6%? Trudno mówić, że to jest zwykła cji w tym roku. No, można było zwaloryzować, ale pomyłka, można mówić o całkowitym rozminięciu się Wysoka Izba tego nie dokonała. Dzisiaj konsekwencje prognoz. Mówienie dzisiaj, w roku 2007, że Mistrzo- tego są widoczne. Dziękuję. stwa Europy Euro 2012 nie przyniosą ścianie wschodniej korzyści i nie będzie rozwoju, jest – moim zda- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: niem – bardzo odważną prognozą. Proszę Państwa! Myślę, że to, o czym tutaj dzisiaj Dziękuję bardzo, panie pośle. mówimy, przede wszystkim jest potwierdzone wskaź- Pan poseł Dariusz Antoni Kłeczek, Prawica nikami poważnych analiz, które wskazują – o czym Rzeczpospolitej. mówi się nie tylko w naszym kraju, ale z czym zga- Bardzo proszę. dzają się również ekonomiści, analitycy europejscy – że polska gospodarka w tej chwili rozwija się najszybciej. W związku z tym mam pytanie do pana Poseł Dariusz Antoni Kłeczek: ministra, bo mówimy, że inwestycji będzie coraz wię- cej, wzrost gospodarczy będzie coraz szybszy, jakie Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie propozycje dla przedsiębiorców przygotowuje rząd, Ministrze! Od paru lat wzrost gospodarczy utrzymu- jeżeli chodzi o współpracę z partnerem publicznym, je się na wysokim poziomie. Powoduje to zwiększenie z samorządami, właśnie w kontekście tych dużych przychodów budżetu państwa i umożliwia kierowa- wzrostów i dużych możliwości inwestycyjnych, które nie środków na realizację ważnych dla funkcjonowa- w naszym kraju dopiero się rozpoczynają. Musimy nia państwa celów. Czy polskie rodziny mogą liczyć pamiętać, że wzrost gospodarczy to jest początek te- na skorzystanie z tego wzrostu? Czy konkretne roz- gorocznej akcesji i prognoz, które wskazują, że go- wiązania, takie jak: znaczące wydłużenie urlopów spodarka nasza będzie rozwijała się coraz efektyw- macierzyńskich, ulgi podatkowe rekompensujące niej i jeszcze szybciej. Dziękuję bardzo. (Oklaski) koszty utrzymania i wychowania dzieci, powrót do pomocy ﬁnansowej dla kobiet oczekujących dziecka, będących w trudnej sytuacji materialnej, powrót do Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: opłacania składek emerytalnych rodzicowi na urlopie wychowawczym, będą mogły być zrealizowane? Dziękuję bardzo. Program wyborczy Prawa i Sprawiedliwości prze- Pan poseł Andrzej Czerwiński, Platforma Obywa- widywał przeznaczenie na ulgi podatkowe dla rodzin telska. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 128 Informacja bieżąca

Poseł Andrzej Czerwiński: dynamika jest okupiona ogromnym kosztem społecz- nym – wzrasta liczba wypadków przy pracy w budow- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- nictwie. Zwracam uwagę na to, dlatego że to zjawisko soka Izbo! Akurat dobrze się składa, że przedmów- może się pogłębiać. Sporo fachowców, znaczna część czyni zapytała opozycję, skąd bierze dane, że inter- kadry o dużych umiejętnościach w branży budowla- pretuje pewne fakty w sposób odmienny od rządu. nej, wyjechało na Zachód. Rozwój gospodarczy wzbu- Mam przed sobą Zieloną Księgę „Państwo Przyjazne dził rozwój budownictwa, przyznanie nam mistrzostw Pracodawcom”, świeżą broszurkę wydaną w tym Europy także wzmacnia dynamikę tego sektora. Dzi- roku przez Konfederację Pracodawców Polskich, siaj słyszymy już tu i ówdzie, że jedyną kwaliﬁkacją gdzie możemy m.in. przeczytać o nadmiernej lub zgo- w branży budowlanej są dwie zdrowe ręce do pracy. ła niepotrzebnej ingerencji organów i urzędów pań- Trzeba by było w związku z tym zastanowić się nad stwa w gospodarkę, a to poprzez zwykłe nadużywa- tym, czy nie warto opracować programów i projek- nie władzy, poprzez ręczne sterowanie oraz admini- tów, które będą powodowały wzrost wynagrodzeń w stracyjne kształtowanie ładu gospodarczego i korpo- racyjnego albo też sięgające zbyt daleko regulacje branży budowlanej, będą zachęcały do powrotu do prawne. kraju budowlańców, a przede wszystkim czy nie war- Wskaźniki są jasne, rozwój gospodarczy ma miej- to rozważyć – to być może nie zależy od pańskiej ini- sce, tyle że dzięki zaangażowaniu i przedsiębiorczości cjatywy, ale generalnie rządu – powrotu do szkolenia ludzi aktywnych, jednym słowem przedsiębiorczych. zawodowego w tej branży, do szkolnictwa zawodowe- I chwała im za to. Jeśli teraz rząd wysłuchałby tego, go czy też różnego rodzaju kursów dokształcających. co chce powiedzieć pracodawca, jak również tego, co I to jest jakby pierwsze zagrożenie. chce powiedzieć opozycja, to być może ten rozwój się- Drugie zagrożenie jest takie, że kiedy jest wzrost gałby dalej i krytycznych głosów byłoby mniej. gospodarczy, kiedy rośnie budżet, trzeba inwestować Szanowny Panie Ministrze! Krótkie pytanie, czy w przyszłość. Inwestycją w przyszłość jest inwestycja dwa pytania, pan jest wybitnym specjalistą od spraw w ludzi szczególnie uzdolnionych, najzdolniejszych. energetyki, energetyka jako towar, czy energia jako Oni niestety dzisiaj wyjeżdżają za granicę. Należy towar, ma bezpośredni wpływ na cenę produktu i stworzyć takie szanse, by chętnie wracali, by tam nie usług. Co rząd zrobi, aby energia nie była ciągłe ob- pozostawali, bo przecież kiedy jest wzrost dochodów, ciążana tak wysoką akcyzą? Co rząd planuje zrobić, powinno się myśleć o przyszłości. Dziękuję. aby rozbić monopole, które decydują o cenie gazu, paliw płynnych, również i energii elektrycznej? W jaki sposób wykorzysta się szanse związane z wpro- wadzeniem nowych technologii w przemyśle węglo- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: wym, ale również nowych technologii aktywnych układów pomiarowych, umożliwiających końcowemu Dziękuję bardzo. odbiorcy korzystanie z dobrodziejstwa konkurencji i Pan poseł Jan Łączny, Samoobrona Rzeczypospo- wyboru najbardziej efektywnego producenta energii? litej Polskiej. Dziękuję. (Oklaski) Proszę bardzo.

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Poseł Jan Łączny:

Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Pan poseł Janusz Krasoń, Sojusz Lewicy Demo- Oczywiście, że z ogromnym optymizmem i satysfak- kratycznej. cją przyjmujemy pańską informację o wzroście, wskaźniki o tym mówią, a przełożenie na życie prze- ciętnego Polaka jest oddzielną sprawą, ale myślę, że Poseł Janusz Krasoń: będzie to w najbliższym czasie do odczucia. Natomiast chciałbym się odnieść do wystąpienia Dziękuję, pani marszałek. posła Szejnfelda z Platformy Obywatelskiej, który w Panie Ministrze! Niestety pańska informacja była powierzchowna i nonszalancka. Moja ocena nie wy- tak totalny sposób skrytykował wszystko i przedsta- nika tylko i wyłącznie z faktu, że podczas jej wygła- wił wskaźniki innych państw Unii Europejskiej. Sza- szania trzymał pan rękę w kieszeni, ale przede nowni państwo z Platformy Obywatelskiej, pobra- wszystkim z tego, że poruszył pan jedynie pozytywy, tymcy Unii Wolności, kiedy byliście.... a pominął niebezpieczeństwa, jakie czyhają na pol- (Poseł Jan Rzymełka: Ale to już było dzisiaj. Mia- ską gospodarkę. W związku z tym spróbuję uzupełnić ły być pytania do ministra.) pańską informację, wymieniając kilka zagrożeń. (Poseł Jakub Rutnicki: Balcerowicz musi odejść.) Po pierwsze, rzeczywiście branża budowlana, bu- ...u władzy, pamiętamy wszyscy wasze słynne dowlano-montażowa, ma ogromną dynamikę, ale ta hasło... 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 129

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: wyrwać, wydrzeć prawie z kieszeni, bo koalicjant daje tylko na te resorty, gdzie ma swoich ministrów. Chwileczkę... Proszę pozwolić panu posłowi… To już taka skaza tej koalicji. Natomiast mam pytanie zasadnicze. Już była o tym mowa – tzw. ściana wschodnia, zaniedbywany Poseł Jan Łączny: obszar Rzeczypospolitej przez tyle lat, w ciągu dalszych prawdopodobnie będzie obszarem Polski B albo ...gospodarkę trzeba schłodzić, gospodarka jest i Polski C. Państwo ostatnio jako ministerstwo, jako przegrzana. I dzisiaj mamy efekty waszego schłodze- rząd idziecie w kierunku przekazywania pieniążków nia gospodarki. Bylibyśmy na pewno dużo dalej niż na budowę dróg, stadionów, bo Euro 2012, i nagła- Węgrzy, Czesi i inne państwa. śniania tego. Euro się skończy, Polska zostanie. Pod- Natomiast, panie ministrze, ... stawą rozwoju regionu, a zwłaszcza ściany wschod- (Poseł Jakub Rutnicki: Chwała Samoobronie.) niej, jest infrastruktura. Jeżeli państwo chcecie zbu- Panie ministrze, chciałbym postawić takie pyta- dować stadiony kosztem drogi S19, bo to już żeście nie. Wiemy, zresztą mówił pan o tym w swoim wy- zapowiadali, wycofując się z wcześniejszych obietnic, stąpieniu, że jesteśmy w zasadzie w przededniu po- w tym międzynarodowych – bo jest podpisane poro- zyskania ogromnych środków z Unii Europejskiej, a zumienie pod patronatem pana prezydenta Kaczyń- może już są one w naszym zasięgu. Jakie rozwiązanie skiego w sprawie budowy drogi S19, a zanosi się na rząd planuje w celu pozyskania siły roboczej? Faktem to, że państwo przekażecie środki na budowę tej dro- jest, że wielu, wielu Polaków wyjechało – i tych z gi na drogi związane z Euro 2012 – to pytam: Czy wykształceniem, i tych mniej wykształconych, z wy- mój region, Polska dzisiaj przez was skazana znowu kształceniem zawodowym – z Polski. Moim zdaniem, na niebyt, Polska B, będzie pozbawiony infrastruk- panie ministrze – i nie tylko moim zdaniem, bo jest tury? Czy budowa dróg S19, S8, S16, dróg, które za- to zdanie wielu pracowników, którzy są zatrudnieni pewniają nam, wszystkim mieszkańcom północnej i w budownictwie, i w innych sektorach – coś należy Polski, kontakt z krajem i z zagranicą, będzie zanie- uczynić w sprawie tzw. biznesmenów, którzy w spo- chana? Czy państwo dzisiaj zdeklarujecie się, że bę- sób zadziwiający doszli do ogromnych fortun, stwo- dzie to inwestycja zrealizowana do 2013 r., zgodnie z rzyli miejsca pracy, a dzisiaj żerują na ciężko pracu- oświadczeniem rządu i pana prezydenta? (Oklaski) jących ludziach zarabiających niejednokrotnie po 3, 4 złote na godzinę, natomiast oni, mający po 3 po 4 jachty, wille itd., w dalszym ciągu poniżają człowieka, Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: który ciężko pracuje. Jakie rząd ma rozwiązania, ażeby poprawić sytuację płacową polskich robotni- Dziękuję bardzo. ków, żeby wrócili tutaj, do kraju, i mieli zapewnione Pan poseł Henryk Smolarz, Polskie Stronnictwo godne warunki? Dziękuję. Ludowe. Proszę o pytanie.

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Poseł Henryk Smolarz: Dziękuję bardzo. Pan poseł Andrzej Fedorowicz, Liga Polskich Ro- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! dzin. Jedno zdanie odnośnie do wypowiedzi mojego przed- Proszę bardzo, panie pośle. mówcy. Nie jest dokładnie tak, że wszelkie środki na (Poseł Jakub Rutnicki: Zmiana rządzących.) podwyżki są wydzierane sobie nawzajem przez współ- (Poseł Andrzej Czerwiński: Szkoda, że nie Je- koalicjantów, bo wczoraj oto padła propozycja, aby rzy.) podzielić korzyści ze wzrostu gospodarczego, zwięk- szając wynagrodzenia prezesom spółek Skarbu Pań- stwa, a wydaje się, biorąc pod uwagę protesty i nauczy- Poseł Andrzej Fedorowicz: cieli, i środowisk medycznych, i wielu, wielu innych grup zawodowych, że to nie jest najwłaściwszy kieru- Dziękuję bardzo. nek i że znalazłoby się pewnie wiele innych celów, na Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! które można by te dodatkowe środki przeznaczyć. Skoro jest tak dobrze, to dlaczego nie słychać na dole, Chciałbym odnieść się do wypowiedzi pana mini- dlaczego nie słychać ze strony społeczeństwa, że coś stra. Otóż, panie ministrze, pan doskonale wie, że ze potaniało, że można za pieniążki więcej nabyć niż w statystyką można różnie postępować i statystycznie poprzednim okresie? Skoro jest tak dobrze, to, panie rzecz biorąc, jeżeli pan wychodzi ze swoim psem na ministrze, dlaczego społeczeństwo ciągle utyskuje? spacer, to mają średnio po trzy nogi. (Wesołość na Emerytom, rencistom ciągle brakuje, nauczyciele nie sali) Pan wskazywał na wskaźniki, które są wygodne mają podwyżek. Każdą podwyżkę współkoalicjant dla rządu, i tylko nimi się posługiwał. Mówił pan o Liga Polskich Rodzin musi od głównego koalicjanta tym, iż jest znaczący wzrost eksportu, przeliczał to 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 130 Informacja bieżąca

Poseł Henryk Smolarz Poseł Jadwiga Wiśniewska: nawet na dni, godziny. Chciałbym zapytać: A co ze Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! wzrostem importu – to już było podkreślane przez Wbrew licznym wcześniejszym opiniom tzw. eksper- posłów – co z brakiem równowagi w bilansie handlu tów gospodarczych skupionych w kręgach obecnej zagranicznego? Czy nie jest to przypadkiem efekt opozycji jesteśmy świadkami trwającego od 1,5 roku polityki kursowej, za którą jest odpowiedzialny rząd? wysokiego wzrostu gospodarczego. Sytuacja naszej Kiedy trwała debata nad kandydaturą nowego pre- gospodarki jest dobra, wzrost gospodarczy jest wyso- zesa Narodowego Banku Polskiego, wiele o tym pana ki, spada bezrobocie, przybywa miejsc pracy, powoli, ugrupowanie mówiło, często o tym wspominała ko- szczególnie w stosunku do oczekiwań, wzrastają za- alicja, natomiast sam kandydat już nieco mniej. Czy robki. A jednocześnie mamy niską inﬂację. I to nie nie uważa pan, że jest niewłaściwe to, że polityka jest propaganda sukcesu, lecz fakty. Wskaźniki mó- kursowa i zbyt mocny złoty powodują, iż opłaca się wią same za siebie. Nie powinno nas to jednak uśpić, wszystko importować? Dzisiaj materiały budowlane, albowiem nawet w okresie wzrostu występują zagro- podstawowe, które można produkować w każdym żenia dla rozwijającej się gospodarki. I jest tych za- miejscu w Polsce, gdyby nie zaniedbania w innym grożeń niemało. zakresie ze strony rządu, podlegają importowi – opła- Chciałabym skupić się na jednym z nich, a mia- ca się to robić – natomiast krajowa wytwórczość jest nowicie na limitach emisji gazów cieplarnianych, a ograniczana. Czy będzie pomimo zmiany na stano- konkretnie dwutlenku węgla. Dzisiaj wypowiadał się wisku prezesa NBP-u kontynuowana dotychczasowa na ten temat minister środowiska, ale ja chciałabym polityka? O tym nawet zapominają współkoalicjanci, prosić o stanowisko z punktu widzenia ministerstwa którzy głośno mówili, że Balcerowicz musi odejść i gospodarki. Poza tym chciałabym podkreślić rangę wraz z tym ma nastąpić zmiana polityki rządu w tym tego problemu. zakresie. Czy są podejmowane jakieś skuteczne dzia- Rząd polski występował o przyznanie na lata łania? (Oklaski) 2008–2012 limitu emisji dwutlenku węgla na poziomie 284,6 mln ton/rok. Komisja Europejska obcięła ten limit o ponad 26%. W poprzednich latach nie wy- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: korzystaliśmy przyznanych nam limitów emisji dwutlenku węgla, ale obecnie, gdy gospodarka jest roz- Dziękuję bardzo. pędzona, pojawiają się opinie, głównie z dziedziny Pani poseł Lucyna Wiśniewska, Prawica Rzeczy- energetyki i przemysłu stalowego, że nowe limity pospolitej. emisji dwutlenku węgla mogą stanowić barierę wzro- Proszę bardzo. stu produkcji w istniejących instalacjach oraz barie- rę w realizacji kolejnych zadań inwestycyjnych, zwiększających moce produkcyjne. Nasze ﬁrmy mogą Poseł Lucyna Wiśniewska: oczywiście dokupić dodatkowe kwoty emisji dwutlenku węgla na wolnym rynku, ale efektem tego będzie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! wzrost kosztów produkcji. W związku z powyższym Myślę, że bardzo nas wszystkich cieszy wysoki wzrost proszę o udzielenie informacji, czy rząd widzi możli- gospodarczy. Mam pytanie do pana ministra: Czy tak wość zwiększenia przyznanych nam przez Komisję dobra sytuacja gospodarcza kraju utrzyma się w Europejską limitów emisji dwutlenku węgla. Jakie przewidywalnej, dłuższej oczywiście perspektywie kroki zostały podjęte? A jeżeli nie uzyskamy zwięk- czasu? Bo jeśli by tak było, to czy nie można by za- szenia, jak przyznane obecnie limity wpłyną na roz- planować tendencji do wzrostu wynagrodzeń pracow- wój gospodarki. Dziękuję. (Oklaski) ników w różnych dziedzinach gospodarki, w tym również oczywiście w ochronie zdrowia czy oświacie, czy w budownictwie chociażby, tak aby odwrócić nie- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: korzystną obecnie tendencję do wyjazdów Polaków poza granice kraju, w tym personelu medycznego? Dziękuję bardzo. Już obecnie w Polsce brakuje rąk do pracy w wie- (Poseł Jakub Rutnicki: Brawo, pani poseł.) lu dziedzinach, co może mieć swoje reperkusje nawet (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Dziękuję bardzo. w nieodległej perspektywie czasu. Dziękuję bardzo. Opozycja mi klaszcze?) Pan poseł Tomasz Szczypiński, Platforma Oby- watelska, bardzo proszę. Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska:

Dziękuję bardzo. Poseł Tomasz Szczypiński: Pani poseł Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Sprawie- dliwość. Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- Bardzo proszę. soka Izbo! Rozwój gospodarczy i jego dobre, cytowa- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 131

Poseł Tomasz Szczypiński pani minister finansów Teresa Lubińska przyszła na początku tej kadencji podziękować, pogratulować ne tutaj wskaźniki są wynikiem działalności w dłuż- SLD za pozostawienie finansów państwa w doskona- szej perspektywie w szczególności firm małych i łym stanie, czego nie można powiedzieć o roku 2001, średnich, tych, którzy są przedsiębiorczymi ludźmi i kiedy była katastrofa. mogą swą aktywnością stymulować ten rozwój. W Chciałbym pana zapytać, panie ministrze, czy związku z tym ja chcę się skoncentrować, panie mi- może pan z trybuny sejmowej przedstawić chociaż jed- nistrze, na tych sprawach: na ustawie o swobodzie ną decyzję obecnego rządu w sprawach gospodarczych, działalności gospodarczej czy zmianach, które miały która by ułatwiła działalność gospodarczą w Polsce. obniżać pozapłacowe koszty pracy. „Nasz niepokój Bo z tego, co ja się orientuję, cały czas gospodarka budzi to, że szumnym zapowiedziom zwiększenia kręci się dzięki mechanizmom zatwierdzonym i opra- swobody gospodarczej towarzyszą kolejne projekty cowanym przez poprzednią kadencję parlamentu i rozbudowy systemu koncesjonowania, regulacji i re- poprzedni rząd Sojuszu Lewicy Demokratycznej. presyjnej kontroli. Zapowiedź ułatwień i jednocześnie Chciałbym pana zapytać, czy robicie coś konkret- mnożenie kolejnych utrudnień nie usuwa barier nego w sprawie dialogu z przedsiębiorcami i z orga- przed przedsiębiorczością, lecz zastępuje stare nowy- nizacjami związkowymi, bo ten dialog wygląda na mi”. To jest cytat z uchwały Rady Przedsiębiorczości, razie kompromitująco, czego przykładem jest ostat- to nie jest opinia li tylko moja i Platformy Obywatel- nia konferencja związków zawodowych zrzeszonych skiej, acz zgadzamy się z nią w pełni. w OPZZ w Sejmie, organizowana przez OPZZ i Sojusz Panie Ministrze! Od półtora roku oczekujemy pro- Lewicy Demokratycznej, na którą przybyło 136 ponowanej zmiany ustawy o swobodzie działalności związkowców i ani jeden przedstawiciel rządu. Ja za gospodarczej. Pan minister i pana zastępcy na forum chwilę przekażę panu taki roboczy materiał z tej kon- Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości kilkakrotnie ferencji, skierowany do premiera z prośbą o zapozna- wskazywali różne terminy jej dostarczenia. Tej usta- nie się z 20 problemami, które związkowcy zgłosili. wy nie ma dalej. Pytam się, panie ministrze, kiedy to Ale związkowcy pokazują, że jak się skończy ko- nastąpi. Czy pan jako minister koordynuje te sprawy, niunktura, to może być bardzo źle w gospodarce, czy są one takimi jakby bańkami mydlanymi – tak jak ponieważ rząd nie podejmuje żadnych nowych decyzji to było z pakietem Kluski czy pakietami o innych na- i w ogóle nie zwraca uwagi na sygnały płynące ze zwach, które się tworzy, a które potem nie znajdują strony związków zawodowych z ruchu branżowego. odbicia w propozycjach rządowych? Czy to nastąpi w Pan premier powiedział, że on kocha tylko jeden końcu i czy pan minister kontroluje ten proces, czy jest związek – „Solidarność”, ale na takiej formule dzia- on w innym miejscu w rządzie nadzorowany? łania nie zbuduje się porozumienia wokół najważniej- szych spraw dla polskiej gospodarki. I druga z tym związana sprawa – z tym to znaczy Chciałbym zapytać również, czy macie jakieś kon- z obietnicami bez pokrycia: to obniżenie pozapłaco- kretne propozycje dla młodych Polaków, którzy wy- wych kosztów pracy. Ich zmniejszenie jest konieczne, jechali za granicę, poszukując zarobków, i którzy aby był zachowany szybki wzrost i był również wzrost wrócą ze swoimi pieniędzmi – czy mogą w Polsce te wynagrodzeń, a w efekcie zmniejszenie skłonności do pieniądze inwestować w polską gospodarkę i kiedy emigracji zarobkowej, przy zachowaniu konkurencyj- można spodziewać się, że rząd zacznie poważnie ności polskich przedsiębiorstw. (Dzwonek) Czy zapo- traktować partnerów w gospodarce i partnerów spo- wiedzi obniżenia pozapłacowych kosztów pracy przez łecznych? Dziękuję. (Oklaski) rząd przejdą po półtora roku – i kiedy – ze sfery obietnic w sferę propozycji i projektów rozwiązań praw- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek nych? (Oklaski) Sejmu Bronisław Komorowski)

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Dziękuję bardzo. Pan poseł Władysław Stępień, Sojusz Lewicy De- Dziękuję bardzo. mokratycznej, proszę bardzo. Następna wypowiedź, proszę bardzo, pan poseł Henryk... Przepraszam bardzo, pan poseł Adam Oł- dakowski, Samoobrona. Poseł Władysław Stępień: Nie ma pana posła, w takim razie pan poseł Sta- nisław Kalemba z PSL-u. Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Sojusz Lewicy Demokratycznej ogromnym wysił- Poseł Stanisław Kalemba: kiem wyprowadził gospodarkę ze stanu katastrofy, do jakiego doprowadziły ją rządy AWS-u, i od 2004 Dziękuję. r. mamy intensywny wzrost gospodarczy, z którego Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każdy rozsądny obecna koalicja czerpie garściami. Przypomnę, że Polak cieszy się ze wzrostu gospodarczego, rozwoju 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 132 Informacja bieżąca

Poseł Stanisław Kalemba Poseł Stanisław Kalemba: gospodarki i sądzę, że też każdy poseł na tej sali, bez Dobrze. (Oklaski) względu na to, w którym miejscu siedzi. Ale dzisiaj też podejmujemy decyzje, które mają wpływ na procesy za kilka, może kilkadziesiąt lat. Nie wiadomo, Wicemarszałek Bronisław Komorowski: kto wtedy będzie rządził, o tym zadecyduje naród suweren. Ale trzeba jedno powiedzieć – pytanie: Dla- Przepraszam bardzo, zostało dosłownie 3 minuty. czego przeciętni ludzie nie odczuwają właśnie skut- Dziękuję bardzo. ków tej poprawy gospodarki? A to jest fakt. I warto Proszę, pan poseł Marian Piłka, Prawica RP. zapytać o to poszczególne grupy. Dla mnie bliscy są Bardzo proszę. rolnicy. Poprawiło się tutaj w dochodach rolniczych? Dochody rolnicze, już po wstąpieniu do Unii, za rok 2006 w porównaniu z rokiem 1995 spadły realnie o Poseł Marian Piłka: 30%. To jest fakt. Nie poprawia się sytuacja. Tym bardziej niepokoi wczorajsza wypowiedź pana mini- Prawica Rzeczypospolitej, panie marszałku. stra Religi, który nie potrafi rozwiązać spraw w służ- bie zdrowia i wpada na pomysł, żeby z KRUS-u wy- rwać kilka miliardów złotych. Jako lekarz powinien Wicemarszałek Bronisław Komorowski: wiedzieć, że primum non nocere – nie wolno rozwalać jednego, aby ratować drugie. Pewna forma oszczęd- Przepraszam bardzo, jeszcze się nie nauczyłem, ności jest możliwa – wycofać nominacje zastępców ale się nauczę, panie pośle, obiecuję. dyrektorów w 17 oddziałach wojewódzkich KRUS-u. Oni tam nie byli potrzebni, nie ma wzrostu zadań. Tu jest bardzo proste wyjście. Poseł Marian Piłka: Nie ma pana posła Kuropatwińskiego – jego po- myłki tutaj były szalone, bo na początku tego stulecia Panie Ministrze! Polsce najbardziej potrzebny jest nie było już ani Unii Wolności, ani Unii Demokratycz- długofalowy wzrost gospodarczy, tymczasem wsku- nej tutaj w Sejmie, a Polskie Stronnictwo Ludowe nig- tek sytuacji demograficznej, takiej mianowicie, że w dy z tymi partiami nie współrządziło. (Dzwonek) Ale ciągu 20 lat pokolenie emerytów zwiększy się o 60%, warto wspomnieć, że kiedy PSL był w koalicji w latach natomiast liczba roczników wkraczających na rynek 1993–1997, wzrost gospodarczy też wynosił 7%, bez pracy spadnie o 40%, nastąpi gwałtowny wzrost po- środków unijnych, cena kilograma żywca była 4 i 4,30, zapłacowych obciążeń polskiej gospodarki, zwłaszcza dzisiaj jest 2,7, 2,8, a cena oleju napędowego wynosiła obciążeń z tytułu nakładów na system emerytalny, wtedy 1,4, a dzisiaj prawie 4 zł. Trochę… na świadczenia zdrowotne. A zatem jeżeli chcemy utrzymać długofalowy wzrost gospodarczy, to obecnie najważniejszą inwestycją gospodarczą, podkre- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: ślam, nie społeczną, ale gospodarczą, są działania, które przyczynią się do przezwyciężenia kryzysu go- Dziękuję bardzo. spodarczego. W związku z tym chcę pana ministra zapytać: w jakiej perspektywie rząd zamierza zwięk- szyć nakłady na politykę prorodzinną, tak aby poko- Poseł Stanisław Kalemba: lenie dzieci mogło odtwarzać pokolenie rodziców? W przeciwnym razie dojdzie do załamania systemu eme- …pokory w tym zakresie… rytalnego, systemu finansów publicznych, zahamo- wania wzrostu gospodarczego. Francja pokazała, że przeznaczenie wydatków na Wicemarszałek Bronisław Komorowski: politykę prorodzinną w wysokości 2% produkcji krajowego brutto powoduje, że można doprowadzić do Dziękuję bardzo. sytuacji przezwyciężenia kryzysu gospodarczego. Kiedy rząd polski przeznaczy analogiczną sumę, analogiczną wysokość produktu krajowego brutto, na Poseł Stanisław Kalemba: politykę prorodzinną? To jest, trzeba powiedzieć, ostatni moment, dlatego że teraz weszło w dorosłe Może ostatnie pytanie… życie pokolenie miniwyżu z początku lat 80. Jeżeli dzisiaj tego nie zrobimy, to znaczy, że skazujemy się na szybki spadek gospodarczy i w przyszłości na kry- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: zys gospodarczy. A zatem dzisiaj trzeba powiedzieć, że najważniejszym instrumentem polityki gospodar- Nie, nie, panie pośle… czej jest polityka demograficzna. Dziękuję bardzo. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 133

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: nowiska szefów kilku placówek faktycznie te osoby nie wyjechały i nie pracują za granicą w tych placów- Dziękuję bardzo. kach? Dlaczego w kraju tak bardzo strategicznym dla Proszę państwa, informuję, że zostały dosłownie turystyki polskiej jak Wielka Brytania nie ma obsa- już ostatnie minuty, ponieważ mamy tylko godzinę dzonego stanowiska polskiej informacji turystycznej? na te pytania. Może należy zmienić ministerstwo, które zajęłoby się (Poseł Jakub Rutnicki: Panie marszałku, jeszcze rzeczywiście turystyką? Może nie powinno to być trochę...) Ministerstwo Gospodarki? Dlaczego na stanowisku Proszę bardzo, pan poseł Marek Polak, PiS. szefa PAIIZ-u od 2005 r. nastąpiły cztery zmiany? Dlaczego to stanowisko i ta instytucja, ta agencja nie wzbudza zaufania inwestorów zagranicznych i dla- Poseł Marek Polak: czego są tak bardzo rozczarowani, że spotkania organizowane przez tę agencję są bardzo niedopraco- Dziękuję bardzo. wane i goście nie są zagospodarowani? Dziękuję Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sza- bardzo. (Oklaski) nowny Panie Ministrze! Jak wiadomo, na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy zanotowano bardzo dynamiczny wzrost gospodarczy, napędzany coraz to Wicemarszałek Bronisław Komorowski: wyższym poziomem inwestycji, eksportem i dynami- ką w budownictwie, skutkiem czego utrzymująca się Dziękuję bardzo. na bardzo wysokim poziomie stopa bezrobocia gwał- Jako ostatnia pani poseł Małgorzata Ostrowska, townie zaczęła się obniżać. Te pozytywne dane są SLD. niezwykle pocieszające i wierzę, że wzrost ten zosta- W ten sposób mamy wyczerpaną całą sekwencję klubową. nie utrzymany. Mam nadzieję, że zmniejszy to m.in. niepożądane zjawisko migracji ludności w wieku produkcyjnym do krajów Europy Zachodniej. Dodatkowym napędem wzrostu gospodarczego Poseł Małgorzata Ostrowska: może też być poważny zastrzyk kapitału przekaza- Dziękuję pięknie. nego do Polski przez emigrantów, ale obawiam się, Trzy pytania. Jedno nawiązuje do tej wcześniej- że to może stać się również źródłem nieoczekiwanej szej debaty, jeżeli chodzi o emisję gazów. Pan mini- inflacji. Sądzę, że przyczyną wzrostu inflacji może ster był uprzejmy przygotować na dzisiejsze posiedze- być też towarzyszący temu wzrost konsumpcji i płac, nie połączonych komisji sejmowych materiał na te- przy nieustannym wzroście cen mieszkań na naszym mat wpływu limitów emisji CO2 na produkcję mate- rynku mieszkaniowym. riałów budowlanych i budownictwo. Są tu wymienio- Dlatego chciałbym zapytać: czy rzeczywiście uza- ne trzy sektory: wapienniczy, cementowy, hutniczy. sadniona jest obawa pojawienia się niepożądanej in- To jest pańskiego autorstwa dokument jedno- flacji w sytuacjach, o których właśnie mówiłem, w znacznie wskazujący na bardzo poważne zagrożenia, wyniku której banki, podwyższając oprocentowanie które się z tym wiążą. Pan nie był uprzejmy o tym kredytów, doprowadziłyby tym samym do załamania wspomnieć w swoim wystąpieniu ogólnym. Mam bar- na rynku mieszkaniowym, a co za tym idzie do za- dzo mało czasu, żeby w tej chwili cytować je tutaj hamowania wzrostu gospodarczego? Dziękuję bar- wszystkie, ale chciałabym, żeby pan się odniósł do dzo. (Oklaski) tego, odpowiadając jednocześnie na pytanie: jaki ma pan pomysł, jako minister gospodarki, w sytuacji gdy Komisja Europejska nie zmieni decyzji i np. nie bę- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: dzie korzystnego też wyroku za 2–3 lata, kiedy wy- czerpiemy procedurę odwoławczą, w jaki sposób pan Dziękuję bardzo. zadziała w stosunku do firm? Jakich narzędzi praw- Pani poseł Alicja Olechowska, Platforma Obywa- nych zechciałby pan użyć, żeby jakoś zrekompenso- telska. wać czy może nie tyle zrekompensować co zniwelować złe skutki tej decyzji, przegranej przez państwa na forum Komisji Europejskiej? Z przykrością to, nie- Poseł Alicja Olechowska: stety, stwierdzam. To jest jedno pytanie. Drugie pytanie. Proszę powiedzieć, panie mini- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! strze, dlaczego pan w swojej informacji – poza tymi Chciałabym zapytać o gospodarkę w branży tury- dobrymi wskaźnikami, z których się ogromnie cieszę, stycznej. Dlaczego brak jest promocji gospodarki, a bo to jest ogromny wysiłek gospodarki, ludzi, wszyst- szczególnie gospodarki w branży turystycznej? Dla- kich, którzy się zajmują sprawami gospodarczymi, i czego na placówkach zagranicznych nie są obsadzone należy to docenić – nie wspomniał też o kłopotach stanowiska szefów promocji informacji turystycznej? związanych choćby z branżą stoczniową? Ona jest mi Dlaczego mimo rozstrzygniętych konkursów na sta- bliska sercu, pochodzę z okręgu pomorskiego, wiem, 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 134 Informacja bieżąca

Poseł Małgorzata Ostrowska deﬁnicji społecznego budownictwa swoje pytanie zadane wcześniej, złożone na ręce pana ministra, a z jakimi kłopotami na co dzień się spotykamy, jeżeli także poprosić pana ministra wobec wątpliwości chodzi o przemysł stoczniowy. Proszę nam przybliżyć zgłoszonych na sali o rozwinięcie tematu ustawy o to, jak daleko są posunięte rozmowy w sprawie przy- partnerstwie publiczno-prywatnym i potwierdzenie szłości polskich stoczni, czy są jakieś nowe pomysły bądź zaprzeczenie informacji podanej przez jednego dotyczące pomocy publicznej itd. – czy inwestorów, z posłów o tym, że przez półtora roku obowiązywania czy prywatyzacji, może coś się zmieniło. (Dzwonek) ustawy przyjętej w 2005 r. staraniem rządu SLD nie I ostatnia rzecz, bardzo króciutko, ale bardzo zostały podpisane żadne dokumenty o współpracy ważna. Brakuje... partnerów publicznych i prywatnych, szczególnie w świetle 11% wykorzystania tego narzędzia w Wielkiej Brytanii, jako narzędzia do rozwoju infrastruktury Wicemarszałek Bronisław Komorowski: państwa. Bardzo dziękuję. Pani poseł... Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Poseł Małgorzata Ostrowska: Dziękuję panu posłowi. A tu pan marszałek Komorowski się ze mną zgo- Proszę o zabranie głosu ministra gospodarki pana dzi, że brakuje... Piotra Woźniaka.

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Minister Gospodarki Piotr Grzegorz Woźniak: Zgadzam się. Dziękuję serdecznie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chciałbym bardzo przeprosić pana posła – aha, nie Poseł Małgorzata Ostrowska: ma pana posła – za to, że trzymałem rękę w kieszeni. Trzymałem tylko jedną i z lewej, ale za to nie rozma- ...w naszym komunikowaniu się ze społeczeństwem wiałem przez telefon komórkowy w czasie obrad, co polskim dobrych przykładów ludzi przedsiębiorczych. uważam za mniejsze wykroczenie przeciwko przepi- Zależałoby mi na tym, żeby akurat minister gospodar- som (Oklaski), ale bardzo przepraszam, to się nie ki był inicjatorem propagowania pozytywnego... powtórzy. Ponieważ ze sprawozdania wynika, że takie zapytanie zostało złożone w sprawach bieżących, Wicemarszałek Bronisław Komorowski: oprócz, panie pośle, tego co za chwilę powiem o partnerstwie publiczno-prywatnym, gdyż to bardzo waż- Pani poseł, dziękuję bardzo. ny instrument, chciałbym się odnieść do spraw stycz- niowych, bo one rzeczywiście są nabrzmiałe. Wczoraj byłem w Brukseli i rozmawiałem w tej sprawie. Tak, Poseł Małgorzata Ostrowska: proszę państwa, mamy scenariusz awaryjny, z tym że on wymaga pełnego współdziałania już w tej ...przykładu Polaka, który umie faktycznie o sie- chwili nie tylko na linii rząd–spółki, ale wymaga bie zadbać także na rynku pracy. również roboczej współpracy na linii rząd–spółki i Komisja. To udało się ustalić w czasie tych bardzo trudnych rozmów w Komisji. Od jutra będzie formal- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: nie istnieć grupa robocza, z udziałem przedstawiciela komisji, wysokiego przedstawiciela komisji, pana Dziękuję. dyrektora, tzw. DG, czyli dyrektoriatu konkurencyj- Proszę państwa, jest mi bardzo przykro, niestety, pozostałe osoby nie będą mogły już się wypowiedzieć, ności. Będzie on brał udział w cotygodniowych kon- bo upłynęła godzina przeznaczona na to. sultacjach w tej sprawie, dlatego że intencją, oczy- W związku z tym proszę o zabranie głosu przed- wiście naszą, ale również stoczniowców i komisji, jak stawiciela wnioskodawców pana posła Maksa Kracz- wynikało to z ostatnich rozmów, jest dobre rozwią- kowskiego. zanie problemu stoczni. Co do udzielania dalszej pomocy publicznej, o któ- rą pytała pani poseł Ostrowska, to jasno i precyzyjnie Poseł Maks Kraczkowski: powiem – to jest wykluczone. Ani grosza więcej pomocy publicznej nie udzielimy stoczniom, nie dlatego, Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! żebyśmy tego nie chcieli zrobić, tylko dlatego, że zo- Chciałbym ponowić w części dotyczącej właściwie stały przekroczone... i przykro to powiedzieć, ale ten 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 135

Minister Gospodarki Piotr Grzegorz Woźniak natomiast u nas jakoś nie udało się nawet najmniej- szej inwestycji w ten sposób skonstruować. eksperyment na stoczniach nie trwa półtora roku, I to jest też odpowiedź na zarzuty dotyczące za- pani poseł. On trwa sześć lat. niechania pracy nad rozwojem tak zwanej ściany (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Właśnie.) wschodniej. Ja przypomnę, że poza wszystkimi inny- On trwa sześć lat i trzeba przyznać, że nie jest mi działaniami, które zostały podjęte, których rezul- udany. Podwaliny pod ten eksperyment nie myśmy tatów siłą rzeczy jeszcze nie można zobaczyć, bo po kładli. To nie znaczy, że my się tym nie zajmiemy czy prostu nawet cykl inwestycyjny tyle nie trwa, licząc że to lekceważymy. To jest niezwykle ważny sektor od chwili, kiedy myśmy tym mogli się zajmować, gospodarki, bardzo duża ilość osób, sztandarowe za- mamy specjalny program operacyjny dotyczący ścia- kłady. Nie zostawimy ich samych. Natomiast współ- ny wschodniej, mamy specjalne pieniądze przyznane działanie w tej kwestii, uzyskana obietnica współ- nawet przez stronę niemiecką w momencie negocjacji działania bieżącego z Komisją Europejską, z DG budżetu 2007–2013; to dodatkowa taka jeszcze za- Competition jest czymś istotnym i ważnym, chociaż chęta. Ja ze swojej strony złagodziłem do minimum czas nam niezwykle szybko ucieka, bo zgodnie z przy- wszelkie wymagania formalne, w tym również wy- jętym przez rząd programem powinniśmy restruk- magania kapitałowe, w odniesieniu do specjalnych turyzację stoczni zakończyć do czerwca. stref ekonomicznych, które działają na obszarach Chciałbym się tu zobowiązać do tego, że chociaż tzw. ściany wschodniej. Ta regulacja akurat wejdzie oczywiście stocznie, tak jak cały majątek i większość w przyszłym tygodniu w życie. specjalnych stref ekonomicznych, większość jedno- Partnerstwo publiczno-prywatne jest jednym z stek, tak zwanych państwowych podmiotów gospo- podstawowych elementów, przy pomocy których chce- darczych, jest w rękach ministra skarbu, tym razem my, że tak powiem, zegalitaryzować ten wzrost gospo- będę bardzo rygorystycznie dyscyplinował zarówno darczy, jaki mamy. Partnerstwo publiczno-prywatne zarządy, jak i rady nadzorcze. Nie po to, żeby się poma działać również na rzecz małych, wręcz bardzo tem pochwalić ewentualnym sukcesem, tylko dlate- małych przedsięwzięć. Ja nie chcę w tej chwili wdawać go, że zagrożony jest rzeczywiście byt całego sektora, się w dyskusję ani państwa przekonywać, czy próg 50 bardzo ważnego dla Polski. tys. euro, który jest warunkiem zwolnienia z tych wszystkich procedur – znaczy, nie ze wszystkich, ale Jeśli chodzi o partnerstwo publiczno-prywatne, uproszczenia procedur przygotowawczych, oceny ry- postaram się rzeczywiście ująć to w skrócie, przekro- zyka, oceny wykonalności itd. – jest wystarczający, czy jowo; pytań dostałem ponad miarę dużo w stosunku nie, bo jeszcze możemy dyskutować do przyszłego do tego, co się spodziewałem. Tak, partnerstwo pu- wtorku, kiedy to chcemy ustawę oddać do uzgodnień bliczno-prywatne w wydaniu ustawy z 2005 r. było i międzyresortowych ostatecznie... przepraszam, pod- pozostało bublem. Ja zostałem jako minister gospo- dać pod obrady rządu. I tu jest, to mogę zapowiedzieć, darki przymuszony właściwie okolicznościami do jeszcze miejsce do dyskusji na ten temat, niemniej tej tego, żeby nawet wydawać do tej ustawy rozporzą- nowelizacji przyświecała jedna najważniejsza intencja: dzenia na bieżąco, które, z góry wiedziałem, będą zejść z koturnów, zdjąć z piedestału to partnerstwo niestosowalne, dlatego że cała ustawa jest po prostu publiczno-prywatne, które się stało jakimś totemem i zwyczajnie, mówiąc delikatnie, nieudana – o, tak niezrozumiałym, i sprowadzić je do zupełnego parte- bym chciał powiedzieć. Po prostu się nie udało. Ja nie ru, tak żeby i samorządy najniższego szczebla mogły wiem, czy to jest wypadek przy pracy, czy cokolwiek w tym trybie okleić styropianem szkołę i zbudować innego, niemniej prace nad tą ustawą o ppp trwały kawałek drogi, żeby każde przedsięwzięcie było moż- lat cztery. To było aż nadto dużo i wynik jest aż nad- liwe do wykonania w ten sposób – mieszając strumie- to słaby. Ja jestem empirykiem z przekonania i wy- nie pieniądza prywatnego i państwowego. Dodatkowo kształcenia, tak że jeżeli coś nie działa i jest na to wprowadziliśmy mechanizm, który jednoznacznie wy- dowód, bo nie działa, to znaczy, że jest bardzo złe. jaśnia wszelkie wątpliwości co do używania pieniędzy Ta zmiana natomiast, którą my proponujemy – unijnych, brukselskich. Można łączyć pieniądze po- zarzucacie nam państwo z jednej strony, że dokonane chodzące z programów operacyjnych, z działań, po- zmiany są zbyt łagodne, a z drugiej strony, że zbyt szczególnych poddziałań. Mogą być one traktowane radykalne. Otóż to trzeba było wypośrodkować. Eks- jako środek własny, jeśli zostały ostatecznie przyzna- perymentu pod tytułem: partnerstwo publiczno-pry- ne w procedurach przewidywanych innymi regulacja- watne w Polsce jeszcze do tej pory nie było. Opieramy mi prawnymi. Mogą być traktowane jako środek wła- się tylko i wyłącznie na doświadczeniach zagranicz- sny inwestora prowadzącego inwestycje w systemie nych, które są. W wydaniu niektórych państw i nie- partnerstwa publiczno-prywatnego. których regulacji są one pozytywne, w innych śred- Podkreślam jeszcze raz: partnerstwo publiczno- nie. Najlepiej sobie z tym radzą Brytyjczycy. Przypo- -prywatne przestaje być bałwochwalczym dokumen- mnę, że tam w systemie partnerstwa publiczno-pry- tem, zaczyna być dokumentem żywym, który się watnego, czyli współﬁnansowania przez ﬁnanse pu- nadaje do stosowania na wszelkich możliwych pozio- bliczne i przez strumień pieniądza prywatnego, bu- mach inwestycji, aczkolwiek to narzędzie będzie moż- duje się nawet więzienia, szkoły i kładki przez rzeki, na również stosować do inwestycji bardzo dużych, 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 136 Informacja bieżąca

Minister Gospodarki Piotr Grzegorz Woźniak Wicemarszałek Bronisław Komorowski: stadionów na Euro 2012 albo dużej drogi czy auto- Proszę o pewną dyscyplinę, ale proszę bardzo, strady. Natomiast obniżamy próg stosowalności tego może pan swobodnie kontynuować myśl, bez niepoko- instrumentu do minimalnego możliwego poziomu. ju. Mnie nie widać, ale ja tu żadnych min nie robię. Były dwa pytania w sprawie PAIIZ i POT. Tak, Proszę bardzo. chciałbym państwa posłanki i posłów zapewnić, że sytuacja została tam opanowana. Najtrudniejsza była do opanowania, zwierzę się w ten sposób, sytu- Minister Gospodarki acja w Polskiej Organizacji Turystycznej. Otóż jest Piotr Grzegorz Woźniak: mi bardzo trudno przyjąć stary model funkcjonowania POT. Trwało to rzeczywiście prawie pół roku, Dziękuję bardzo. zanim udało się przekonać – wydaje się, że udało się Ponieważ, jak mówię, sprawy są bieżące, myślę, przekonać – partnerów w tej branży, żeby spróbowa- że wyczerpałem to, co dotyczy ppp. Gdyby były do- li popatrzeć na tę branżę szerzej. Rozwój turystyki w datkowe pytania, to jeszcze mogę odpowiedzieć. Polsce nie zależy w 99%, jak to widziano do tej pory, Z dwóch bieżących spraw przede wszystkim z jed- od tego, ile plakatów zostanie rozwieszonych po świe- ną zalegam, bo nie zdążyłem w czasie poprzedniej cie z wizerunkiem hydraulika albo przedstawiciela tury odpowiedzieć. To jest zgłoszone na piśmie, to innego równie szacownego zawodu... rzeczywiście ma pierwszeństwo. Dotyczy to deﬁnicji (Poseł Bolesław Borysiuk: Też jest ważne.) budownictwa społecznego. ...tylko od tego, ile pieniędzy zostanie przeznaczo- Proszę państwa, przypomnę tylko historię. W nych na infrastrukturę turystyczną w kraju. Dwie 2004 r. przestaliśmy mieć prawo do podatku VAT w wizje kompletnie różne, dwa zupełnie odmienne bie- wysokości obniżonej. Obowiązuje co do zasady jedno- guny. Proszę państwa, to, że będzie brakowało jesz- lita, podstawowa stawka VAT-owska na materiały i cze przez trzy czy cztery miesiące przedstawiciela usługi budowlane – 22%. Udało się wynegocjować naszego w Londynie bądź gdziekolwiek indziej, za- derogację na tę stawkę do końca grudnia 2007 r. Od mieniam, że tak powiem, przepraszam za kolokwia- 1 stycznia 2008 r. wchodziłaby z powrotem w całej lizm, w ciemno na drogę między Białymstokiem a pełni stawka podstawowa. Ale skorzystaliśmy w dowolną najbliższą miejscowością. Rozwój turystyki ostatnich dniach z przepisów dwóch dyrektyw, a wła- w Polsce, powtarzam, taki jest pogląd ministra go- ściwie z jednej dyrektywy, ale z dwóch przepisów spodarki w tym kraju, póki on jest, rozwój gospodar- oddzielnych, konkretnie z trzeciego i z czwartego ki i rozwój turystyki zależy od infrastruktury w kraju, a nie od obsady licznych stanowisk – licznych, a załącznika do dyrektywy 112 z 2006 r., która, po powiem nawet wprost: zbyt licznych stanowisk – któ- pierwsze, pozwala wprowadzić deﬁnicję budownictwa re kosztują nas bardzo poważne pieniądze, bo budże- społecznego, a po drugie, za pomocą wprowadzenia ty tych przedstawicielstw zagranicznych w osiem- zasad stosowania, rozumienia tzw. usługi praco- dziesięciu kilku procentach zużywane są na wydatki chłonnej pozwala obniżyć stawkę VAT z powrotem administracyjne własne. To znowu odmienna wizja. do 7%. Oczywiście nie ma tutaj pełnej dowolności, Moja wizja agencji – czy to będzie PAIIZ, czy to bę- trzeba zastosować transparentne i możliwie zrozu- dzie POT, czy to będzie jakakolwiek inna agencja miałe zasady, tak żeby być w zgodzie z tą dyrektywą rządowa, których jest coraz mniej... (Dzwonek) i w ogóle z acquis communautaire, które obowiązuje Już kończę. w sprawach podatkowych. ...polega na czymś zupełnie innym. Do tej pory I taka próba została przez rząd dokonana. 3 model był taki: budżet asygnował złotówkę, agencja kwietnia Rada Ministrów przyjęła dokument, który odpisywała z tego 40 czy 60 groszy na własne dzia- się nazywa: założenia dotyczące budownictwa spo- łanie i pozostałe 40 groszy, bądź 60, wypuszczała na łecznego. Ja rozumiem, że wszystkich niecierpliwi to, rynek. Koniec. Teraz złotówka wyasygnowana z bu- że od 3 kwietnia do dziś nic się nie stało, ale chciał- dżetu ląduje w agencji, tam jest mnożona razy 5 u bym państwa posłów zapewnić, że jesteśmy w trakcie pani minister Gęsickiej za pomocą programu opera- konsultacji. Tu przy okazji dygresja: bardzo dobrze cyjnego, jednego, drugiego lub trzeciego, jaki jest nam się współpracuje z Ministerstwem Finansów we akurat do wyboru i jaki jest stosowany, i dopiero wte- wszystkich sprawach, nie tylko podatkowych. Mam dy ląduje na rynku. Agencje przestają być miejscami zapewnienie z Ministerstwa Finansów, że jeszcze w do konsumpcji pieniędzy budżetowych, zaczynają być tym tygodniu prawna materializacja tych założeń w narzędziem do mnożenia pieniędzy przeznaczonych postaci zmiany ustawy o podatku VAT zostanie już na konkretną działalność. To też biegunowo różna wysłana do konsultacji międzyresortowych, co w na- wizja od dotychczas prezentowanej przez POT i – acz- szym żargonie urzędniczym oznacza, że najważniej- kolwiek nie lubię tego słowa używać – będę takie si gracze uzgodnili co do zasady tę zmianę. Polega wizje, które do tej pory temu przyświecały, zwyczaj- ona na tym, że obniżamy stawkę z 22 do 7%, tę, co nie zwalczał. do której cały czas jesteśmy jeszcze w okresie dero- Panie marszałku, nie wiem, czy to jest koniec cza- gacji, ale gdyby ten okres upłynął, wróciłaby ona w su, czy… pełnym wymiarze. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 137

Minister Gospodarki Piotr Grzegorz Woźniak Jest jedno ważne zastrzeżenie, o którym też war- to mówić. Otóż co do pozostałych remontów – nie W założeniach przyjęto, że do budownictwa spo- tych, które wcześniej wymieniłem – zakłada się, że łecznego objętego preferencją podatkową po 31 grud- one także będą objęte stawką podatkową VAT-owską nia, czyli po okresie wygaśnięcia zwolnienia czy de- obniżoną, 7-procentową, ale tylko pod takim warun- rogacji, zaliczane będą między innymi – te najważ- kiem, że udział materiałów zużytych nie przekroczy niejsze elementy chciałbym precyzyjnie wymienić – 50% wartości kosztorysowej. To znaczy jeżeli ktoś budynki mieszkalne jednorodzinne (według klasyfi- zamawia ułożenie podłogi z drewna tekowego i koszt kacji PKOB to jest nr 111) o powierzchni użytkowej materiału to jest 90% usługi, to mu ta stawka nie do 220 m2. Wiem, że w tej chwili jest w przygotowa- będzie przysługiwać, natomiast jak ułoży parkiet so- niu również projekt poselski, który podwyższa tę snowy albo dębowy, to zdaje się, że się zmieści. To poprzeczkę do 240 m2. Chciałbym tu zaapelować, je- oczywiście też jest manewr – nie chodzi o to, żeby śli mogę, panie marszałku, o powstrzymanie się od wspierać najbardziej luksusowy wystrój wnętrz, tyl- podnoszenia tej stawki, ponieważ wielkość 220 m2 ko chodzi o to, żeby ułatwić i obniżyć koszty budowy wynika z parytetu dochodowego społeczeństwa. Ten tak naprawdę mieszkań. rachunek jest konserwatywny i mamy jako taką pew- Korzystamy tutaj w pełni – to już koniec, ostatnie ność, że przejdzie w momencie, kiedy będziemy to zdanie – z tych dwóch możliwości, które stwarza dy- uzgadniać z Brukselą. Natomiast 240 m2 wychodzi rektywa unijna, to znaczy z definicji budownictwa poza próg. Nie uda nam się tego uzgodnić, więc bę- społecznego i tzw. usługi pracochłonnej w tymże dzie trudność. Proponowałbym nie stosować tu me- przemyśle. tody licytacji, bo ona po prostu może nam nic nie dać. To jestem państwu winien, bo nie zdążyłem po- Na koniec dnia oczywiście dojdziemy do właściwej wiedzieć tego poprzednio. liczby, tylko to nam może opóźnić prace i uznawanie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze jedno. tego w Brukseli. Pozostańmy przy 220 m2, w każdym Bardzo stanowczo chciałbym udzielić jednoznacznej razie tak to przewiduje projekt rządowy. Inna kate- odpowiedzi. Był tutaj apel o podwyższenie podatków. goria tutaj zaliczana to są budynki mieszkalne o Na to chciałbym jasno odpowiedzieć, że to się długo dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe (według nie zdarzy. Cała energia – to mogę spokojnie powie- dzieć w imieniu ministra finansów, swoim i rządu – polskiej klasyfikacji to jest nr 112). Trzecia kategoria skupia się na tym, żeby, po pierwsze, podatków było to lokale mieszkalne o powierzchni użytkowej do 120 niewiele... m2, ale w budynkach mieszkalnych o dwóch miesz- (Poseł Adam Szejnfeld: Kto to proponował, panie kaniach bądź wielomieszkaniowych. No i oczywiście ministrze?) to już ściśle socjalne budownictwo, to znaczy budyn- …a po drugie, żeby były dosyć niskie. ki noclegowni, domów dla bezdomnych, zgodnie (Poseł Adam Szejnfeld: Nazwisko.) zresztą z przepisami ustawy z grudnia z 2006 r., już Zaraz znajdę. Jeżeli znajdę. Proszę państwa, sta- naszej ustawy, dotyczącej wsparcia lokali socjalnych, rałem się bardzo starannie notować, ale nie ze mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bez- wszystkim nadążyłem. W każdym razie do takiego domnych. apelu chciałbym się odnieść jednoznacznie. Nie Zakłada się, że w takich obiektach i lokalach tylko chciałbym bowiem, żeby to mi było przypisane. Jasno w części dotyczącej przekroczenia limitów metrażo- chciałem tak to wyrazić. wych miałaby zastosowanie ta stawka. To znaczy je- Któryś z panów posłów również mówił o tym, że 2 żeli ktoś buduje dom o powierzchni 221 m , według wskaźniki mają czemuś służyć. Ja tego nie rozumiem. 2 naszej propozycji, to do 220 m według odpowiedniej Chciałbym odpowiedzieć w ten sposób: Wskaźniki są stawki przeliczeniowej to zwolnienie mu się należy i wynikiem pewnych faktów. To znaczy jest to sposób może się o nie ubiegać, natomiast co do tego ostatnie- liczenia czegoś, co jest. To jest odzwierciedlenie, nie go metra, który wychodzi ponad limit, będzie płacił zawsze wierne i czasem nawet prymitywne, ale tego, już stawkę tzw. podstawową, czyli 22-procentową. co jest. One do niczego nie służą, oprócz tego, żeby je Ważna jest również uwaga – też czuję się zobowią- mieć. One opisują, nie zawsze w wierny sposób, rze- zany to powiedzieć – że w myśl założeń tego naszego czywistość. Tak że ja się nie posługuję wskaźnikami programu, tego dokumentu, przedsięwzięcia remon- w żadnym specjalnym celu. Przytaczam je po to, żeby towe dotyczące części objętych współużytkowaniem opisać faktycznie rzeczywistość. wielomieszkaniowych obiektów mieszkalnych byłyby Było jedno nieporozumienie, które chciałbym wy- również objęte stawką obniżoną, z tym że stawka ta jaśnić, dotyczące udziału tzw. upraw energetycznych miałaby na tej samej zasadzie zastosowanie do okre- w produkcji bioenergii. 60% zacytowane przez posła ślonych rodzajów robót budowlanych w domach jedno- z lewej strony – spróbuję znaleźć nazwisko – to jest rodzinnych oraz do wymiany okien i drzwi wejścio- docelowy… wych. To może nie wszystkich państwa interesuje, ale (Poseł Bolesław Borysiuk: 2014 r.) to jest ważne, bo łączymy tutaj naraz dwa cele – wy- Tak jest, 2014 r. Nie startujemy od tego, bo to by miana okien i drzwi z zasady jest na okna i drzwi no- było samobójstwo, tak wysokie wskaźniki. Mamy woczesne, a to są zawsze duże oszczędności energii. najlepszy przykład w postaci tego, co tak naprawdę 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 138 Informacja bieżąca

Minister Gospodarki Piotr Grzegorz Woźniak jakim zostawiono dokumenty, ale nie za budżet. Na szczęście budżet ma się znakomicie, nie chcę wyrę- nam nakazała Unia, 3 razy 20, z tym że to nie jest czać minister finansów w tej sprawie, zresztą pani koniec, proszę tego wprost nie odbierać. Nie ustali- minister, pani premier znakomicie wyręcza się sama śmy w dyskusji z Unią o sprawie 20%, tak naprawdę w tej sprawie, tak że nie będę tego komentował. Je- żadnych 20% dopuszczonej efektywności energetycz- steśmy w dobrej sytuacji budżetowej. nej, bo to przyjmujemy i jesteśmy w stanie z gospo- Nierównowaga płatnicza, o którą było kilka pytań darki, że tak powiem, uzyskać. – proszę państwa, ona potrwa jeszcze jakiś czas. To Natomiast jeśli chodzi o pozostałe dwie dwu- nie jest żadna tragedia ani, broń Boże, nie dzwonią dziestki, to nie, tu jesteśmy cały czas na etapie dys- też żadne dzwonki alarmowe. Takim ostatnim narzę- kusji, bo ostateczne kryteria, sposób – bo to ma być dziem ratunkowym przed zachwianiem bilansu są średni wynik w Unii Europejskiej – w jaki zostanie oczywiście rezerwy. Narodowy Bank Polski już od iks rozdystrybuowane to obciążenie między poszczegól- lat, chyba mogę tak powiedzieć, utrzymuje rezerwy na nych członków, jest na szczęście jeszcze dyskusyjny. poziomie między 5 a 6 miesięcy, o wielkości wystar- Tu mamy bardzo mocne argumenty, mamy energe- czającej na pokrycie między 5 a 6 miesięcy importu. tykę, która jest głównym emitentem CO2 i ta energe- To bardzo bezpieczny margines. Gdyby to porównać tyka w 96% polega na spalaniu węgla, ona opiera się z innymi krajami, bo takie porównania, wiem, że są na spalaniu węgla brunatnego i kamiennego mniej miłe panu posłowi na przykład, to mniej więcej dwa więcej w proporcji 60 i 40%. Tym niemniej z tego nie razy te rezerwy mamy przestrzelone, to znaczy więk- zrezygnujemy, przez długi czas nie zrezygnujemy. sze niż w innych rozwiniętych gospodarkach, na ogół Pobrzmiewał tu również w pytaniach głos, co dalej utrzymuje się te rezerwy na poziomie 2–3 miesięcy z energią w ogóle, w związku z tym że takie duże ob- wartości importu. Nie ma o to obawy, chciałem pań- ostrzenia powstają w stosowaniu tradycyjnych źródeł stwa zapewnić, że nierównowaga płatnicza w handlu i technologii. Odpowiedź, proszę państwa, częściowo zagranicznym absolutnie nie zagrozi naszemu budże- mamy w naszych dwóch dokumentach o charakterze towi czy stabilizacji finansów publicznych. strategicznym: w programie dla przemysłu gazowego (Poseł Bolesław Borysiuk: Ale zadłużenie kraju i w programie dla przemysłu naftowego. Nie mamy nie maleje.) jeszcze, ale to będzie w najbliższym czasie nadrobione, Zadłużenie kraju jest w tej chwili na poziomie założeń do kierunkowej dyskusji w sprawie rozwoju 47%, o ile pamiętam. Zaraz sięgnę po to, bo nie wy- energetyki o charakterze innym, niż do tej pory w Pol- pada podawać z pamięci takich liczb. Obecnie w sto- sce jest. Jak państwo wiecie, eksperymentujemy, cho- sunku do PKB, tak jak to liczy się w krajach konsty- ciaż może to złe słowo, próbujemy włączyć się w budo- tucyjnych, to jest 505 mld. wę bloku jądrowego na Litwie za pomocą naszego wzmocnionego teraz przedsiębiorstwa, Polskiej Grupy Energetycznej, czy też dawnego PSE. To poważne Wicemarszałek Bronisław Komorowski: przedsięwzięcie, które w przypadku powodzenia może nam wyznaczyć zupełnie inny kierunek rozwoju ener- Panie ministrze, rozumiem, że powolutku zbliża- getyki, niż mieliśmy do tej pory. my się do finału. Kwestia PAIIZ to chyba nie jest pilna sprawa. Sy- tuacja w PAIIZ – ktoś pytał o sprawę PAIIZ, pani poseł, tylko już jej nie widzę – jest jak najbardziej Minister Gospodarki opanowana. Proszę natomiast nie traktować PAIIZ Piotr Grzegorz Woźniak: jako czegoś, co jest absolutnie niezmienne w krajobrazie gospodarki czy krajobrazie administracji. Już kończę, panie marszałku. Mamy swoje plany wobec PAIIZ. To, że jej udział w Chciałem podać tylko wielkości – 505 mld na ko- strumieniu inwestycji, które napływają do Polski, niec roku. Przewidujemy, że wzrośnie to do 550 mld maleje, to nie jest zarzut do PAIIZ, to jest raczej po- na koniec tego roku, ale to jest szacunek, a nie to jest chwała samej gospodarki, która jest wystarczająco przyzwoity szacunek, bo pochodzi z Ministerstwa atrakcyjna, żeby przyciągać inwestorów bez protezy Finansów. Tak że balansujemy między 47 a 48% w administracyjnej. Przypomnę, w skali 12 mld euro stosunku do PKB, co jest wartością wręcz niską. rocznie miliard euro na miesiąc wpływa w inwesty- Co do CO2, rozumiem, że państwo nie jesteście cjach zagranicznych o bardzo różnym profilu, po- usatysfakcjonowani wcześniejszą odpowiedzią pana cząwszy od przemysłu elektroenergetycznego po mo- ministra Szyszki, ale rzeczywiście w ten problem za- toryzacyjny i coraz bardziej przesuwa się to w kie- angażowani są wszyscy ministrowie, bo problem do- runku przemysłu wysokich technologii. tyczy całej gospodarki, mówię o emisji CO2. To są Chciałem też pani wyjaśnić jedno nieporozumie- wartości przeliczeniowe. nie. Byłem na posiedzeniu, na którym pani Lubińska Pytanie o scenariusz: Co zrobić, jeżeli nie uda się wypowiadała się na temat budżetu i stanu finansów albo jeżeli uzyska się dopiero na skutek zaskarżenia państwa na początku kadencji, nie było tam słów po- czy odwołania przywrócenie limitów lub zmianę li- chwały. Tam były słowa pochwały za porządek, w mitów na korzyść? Otóż proszę państwa, takiego 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Informacja bieżąca 139 scenariusza nie ma. Nie zakładamy, że nam to nie Ponadto właściwe komisje przedłożyły sprawozda- uda się, będziemy w międzyczasie robić to na kredyt. nia o stanowiskach Senatu w sprawie następujących Tak wygląda w tej chwili nasze stanowisko i nie mam ustaw: o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych prawa prezentować innego stanowiska ze względu na oraz ustawy o podatku rolnym, o zmianie ustawy o zamiar zaskarżenia tego postanowienia, które uzna- cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. liśmy rzeczywiście za krzywdzące. Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom Natomiast chciałem zwrócić uwagę na bezpośred- doręczone odpowiednio w drukach nr 1741 i 1723. nią – taki jest mój pogląd –przyczynę, dla której tak Na podstawie art. 95f regulaminu Sejmu marsza- się stało. Było to niewykorzystanie limitów za zeszły łek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku rok. Dlaczego one nie zostały wykorzystane? Chodzi dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych o poprzedni okres Nie dlatego że gospodarka była w sprawozdań. aż tak złej kondycji, tylko dlatego że prognozy zosta- Proponuję, aby Sejm wysłuchał w dyskusjach nad ły zawyżone. Tego organy regulacji z zasady nie lu- tymi punktami 5-minutowych oświadczeń w imieniu bią. Gdybyśmy wahali się w granicach kilku procent klubów i kół. niewykorzystania limitu przyznanego, wtedy po- Jeżeli nie usłyszą sprzeciwu będę uważał, że Sejm twierdziłaby się metoda, którą to liczyliśmy, uzgod- propozycję przyjął. nilibyśmy to i organ regulacyjny byłby w stanie zro- Sprzeciwu nie słyszę. zumieć, że jesteśmy w granicach racjonalnego ra- Sprawozdania te rozpatrzymy dziś w godzinach chunku. W takiej sytuacji, gdy te limity nie zostały wieczornych. wykorzystane, ponieważ prognozy były niedostoso- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. wane do rzeczywistości, organ regulacyjny uznał, że porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- metoda jest niedobra i w związku z tym zastosował wego projektu ustawy o zmianie ustawy Ko- własną, a ta skończyła się obcięciem z 284 do 208. To deks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk bardzo dużo. nr 1684). Proszę o zabranie głosu ministra pracy i polityki Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście jestem społecznej panią Annę Kalatę w celu przedstawienia gotów do odpowiedzi na dalsze pytania, gdyby zaszła uzasadnienia projektu ustawy. taka potrzeba. Bardzo państwa przepraszam, że nie wszystkie kwestie wyczerpałem, ale jesteśmy do dyspozycji na co dzień. Dziękują bardzo. (Oklaski) Minister Pracy i Polityki Społecznej Anna Kalata:

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posło- wie! Przedkładany pod obrady Wysokiej Izby rządowy Dziękuję bardzo, panie ministrze. projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz Proszę państwa, wypowiedź pana ministra kończy niektórych innych ustaw, zawarty w druku sejmowym rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego. nr 1684, ma na celu stworzenie podstaw prawnych Proszą państwa, właściwe komisje przedłożyły wykonywania pracy w formie telepracy. Podstawą pro- sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie ponowanych zmian ustawowych jest projekt porozu- ustaw: o zmianie ustawy o komornikach sądowych i mienia krajowych partnerów społecznych dotyczący egzekucji oraz niektórych innych ustaw, o zmianie telepracy z dnia 10 czerwca 2005 r. Implementuje on ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczy- europejskie ramowe porozumienie w sprawie telepra- pospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych cy z dnia 16 lipca 2002 r., w którym określono podsta- ustaw, o zmianie ustawy o rzemiośle. wowe zasady organizowania pracy w formie telepracy, Sprawozdania zostały te paniom i panom posłom jakie powinny być stosowane w Polsce. doręczone odpowiednio w drukach nr 1730, 1740 Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim przejdę do i 1722. zaprezentowania rozwiązań proponowanych w pro- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii jektowanej ustawie, chciałabym przypomnieć, że w Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję styczniu 2005 r. został powołany zespół negocjacyjny o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obej- ds. telepracy, działający przy zespole opiniodawczo- mujące rozpatrzenie tych sprawozdań. -doradczym Okrągły Stół Dialogu Społecznego na Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził rzecz Integracji Europejskiej. Negocjatorzy i eksper- zgodę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu Sej- ci wyznaczeni przez partnerów społecznych do prac mu oraz wysłuchał w dyskusjach nad tymi punktami nad implementacją w Polsce europejskiego porozu- 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół. mienia ramowego w sprawie telepracy wypracowali Jeżeli nie usłyszą sprzeciwu, będę uważał, że Sejm treść projektu porozumienia, które stanowi podstawę propozycję przyjął. zmian w Kodeksie pracy. Pragnę również dodać, że Sprzeciwu nie słyszę. projektowana ustawa, niezależnie od opiniowania jej Sprawozdania te rozpatrzymy dziś w godzinach w trybie ustawowym z partnerami społecznymi, była wieczornych. także dwukrotnie przedmiotem prac Zespołu ds. pra- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 140 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy

Minister Pracy i Polityki Społecznej pracowników, gdy u danego pracodawcy nie działają Anna Kalata związki zawodowe. Zatem pracodawca nie będzie mógł samodzielnie wprowadzić tej formy organizacji wa pracy i układów zbiorowych Trójstronnej Komisji pracy. Wykonywanie pracy w formie telepracy przez ds. Społeczno-Gospodarczych. Treść projektu ustawy pracowników będzie mogło odbywać się wyłącznie na została przychylnie oceniona przez stronę społeczną zasadach dobrowolności. Uzgodnienie między stro- jako oddająca istotę porozumień europejskiego i kra- nami wykonywania pracy w formie telepracy będzie jowego, dotyczących telepracy. mogło nastąpić przy zawieraniu umowy o pracę, Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Przystępując zgodnie z wolą obu stron, bądź w trakcie zatrudnie- do zaprezentowania Wysokiej Izbie projektowanych nia. W tym przypadku także wymagane będzie po- rozwiązań prawnych w zakresie telepracy, pragnę na rozumienie stron. Projekt ustawy nie przewiduje wstępie wyjaśnić, że specyfika pracy w formie tele- zatem żadnej możliwości powierzenia wykonywania pracy nie odbiega w zasadniczy sposób od świadcze- pracy w formie telepracy bez woli pracownika. nia pracy w ramach klasycznego stosunku pracy. Sposób odstąpienia od wykonywania pracy w for- Wykonywanie pracy w formie telepracy charaktery- mie telepracy będzie uzależniony od tego, w którym zuje się jednak pewnymi odrębnościami związanymi momencie pracownik stanie się telepracownikiem. W zwłaszcza z miejscem i sposobem wykonywania pra- przypadku uzgodnienia tej formy wykonywania pracy przez pracownika. W związku z tym proponuje się cy przy zawieraniu umowy o pracę odstąpienie przez wprowadzenie do Kodeksu pracy nowego rozdziału pracodawcę będzie następowało na ogólnych zasa- zatytułowanego „Warunki zatrudniania pracowni- dach określonych w Kodeksie pracy, natomiast w ków w formie telepracy”, w którym koncentrujemy razie uzgodnienia wykonywania pracy w formie te- się właśnie na specyfice i odrębnościach świadczenia lepracy dopiero w trakcie zatrudnienia projektowana pracy w formie telepracy. Należy bowiem podkreślić, ustawa przewiduje 3-miesięczny okres próbny, w cza- że do telepracownika i pracodawcy korzystającego z sie którego telepracownik będzie mógł wystąpić do jego pracy będą miały zastosowanie wszystkie prze- pracodawcy z wiążącym wnioskiem o przywrócenie pisy Kodeksu pracy, a tylko w zakresie uzasadnio- poprzednich warunków pracy. Pracownik nie powi- nym charakterem telepracy – nowe regulacje zawar- nien zatem obawiać się zmiany sposobu wykonywa- te w przedkładanym projekcie. nia pracy na telepracę, bowiem gdy uzna, że taka Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powszechnie wia- forma mu nie odpowiada, będzie mógł bez negatyw- domo, że mimo braku wyraźnych przepisów określa- nych konsekwencji powrócić do poprzednich warun- jących zasady stosowania telepracy taka forma orga- ków zatrudnienia. Ochronę telepracownika stanowią nizacji pracy występuje już w Polsce w około 16% również proponowane przepisy zakazujące pracodaw- przedsiębiorstw. Jest ona stosowana w różnym za- cy wyciągania negatywnych konsekwencji w razie kresie, zawsze jednak postrzegana jest jako elastycz- braku zgody pracownika na propozycję zmiany spo- na forma zatrudnienia, przynosząca pozytywne efek- sobu wykonywania pracy w trakcie zatrudnienia, a ty zarówno pracodawcom, jak i pracownikom. Rząd, także zaprzestania pracy w formie telepracy. Przed- opracowując projekt ustawy przedkładany Wysokiej stawione wyżej propozycje regulacji mocno zatem Izbie, korzystał także z praktycznych doświadczeń podkreślają eksponowaną w obu porozumieniach pracodawców, którzy już obecnie z powodzeniem sto- zasadę dobrowolności świadczenia pracy w formie sują tę formę zatrudnienia. Pragnę także dodać, że telepracy. brak jest przepisów prawa unijnego wprost regulują- Ze względu na to, że telepraca co do zasady będzie cych problematykę telepracy. Dlatego też, opracowu- wykonywana w domu pracownika i z wykorzysta- jąc projekt nowelizacji Kodeksu pracy, dążyliśmy do niem sprzętu pracodawcy, projektowana ustawa za- maksymalnie wiernego oddania intencji partnerów wiera szereg rozwiązań regulujących te odrębności społecznych, które wynikają z europejskiego porozu- telepracy od klasycznego stosunku pracy. Proponuje mienia w sprawie telepracy oraz z krajowego porozu- się zobowiązać pracodawcę do dostarczenia telepra- mienia dotyczącego telepracy. cownikowi sprzętu niezbędnego do wykonywania W projekcie ustawy proponuje się zdefiniowanie pracy w formie telepracy, spełniającego wymagania pojęć „telepracy” i „telepracownika”. Telepracą mia- określone w przepisach dotyczących bezpieczeństwa łaby być praca wykonywana regularnie poza zakła- i higieny pracy. Pracodawca będzie również zobowią- dem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji zany ubezpieczyć sprzęt, pokryć koszty związane z elektronicznej, zaś telepracownikiem byłby pracow- instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją nik wykonujący pracę w takich warunkach i przeka- sprzętu, jak również zapewnić telepracownikowi po- zujący wyniki swojej pracy w szczególności za pośred- moc techniczną i niezbędne szkolenia w zakresie nictwem środków komunikacji elektronicznej. Wpro- obsługi sprzętu. wadzenie u danego pracodawcy telepracy wymagać Powyższe kwestie będą mogły być także przed- będzie porozumienia z przedstawicielami pracowni- miotem odrębnej umowy, jeżeli telepracownik i pra- ków. Proponuje się, aby porozumienie takie było za- codawca postanowią o innym zakresie wzajemnych wierane między pracodawcą i związkami zawodowy- obowiązków. Zatem telepracownik będzie mógł komi bądź między pracodawcą i przedstawicielami rzystać ze sprzętu stanowiącego jego własność, speł- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy 141

Minister Pracy i Polityki Społecznej wiek sposób. Tak samo zatem, jak każdy inny pra- Anna Kalata cownik, telepracownik nie będzie mógł być traktowany mniej korzystnie w zakresie nawiązania i niającego wymagania określone w przepisach o bez- rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnie- pieczeństwie i higienie pracy. Przedmiotem odrębnej nia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu umowy będą mogły być także inne zagadnienia, mię- podnoszenia kwalifikacji zawodowych. W celu unik- dzy innymi zasady porozumiewania się pracodawcy nięcia izolacji telepracownika od pozostałych pracow- z telepracownikiem, w tym sposób potwierdzania ników projektowana ustawa ma zagwarantować te- obecności telepracownika na stanowisku pracy czy lepracownikowi m.in. możliwość przebywania na też sposób i forma kontroli wykonywania pracy w terenie zakładu pracy, kontaktowania się z innymi formie telepracy. W przypadku wykorzystywania pracownikami, a przede wszystkim korzystania z sprzętu stanowiącego własność telepracownika, pro- pomieszczeń i urządzeń pracodawcy. Podobne roz- jektowana ustawa gwarantuje telepracownikowi wiązanie z powodzeniem jest stosowane w przypadku ekwiwalent pieniężny. Projektowana ustawa nakłada pracowników tymczasowych. na pracodawcę również inne obowiązki konieczne dla Konieczną do uregulowania odrębnością w odnie- zapewnienia prawidłowego funkcjonowania tej formy sieniu do telepracowników jest kwestia stosowania wykonywania pracy. Jednym z nich jest obowiązek przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. określenia zasad ochrony danych przekazywanych Jest oczywiste, że za bezpieczne i higieniczne warun- telepracownikowi oraz przeprowadzania, w miarę ki pracy odpowiada pracodawca. Jednak ta zasada potrzeb, instruktażu i szkolenia w tym zakresie. musi być zmodyfikowana ze względu na miejsce wy- Obowiązkowi temu odpowiada obowiązek pracowni- konywania pracy przez telepracownika. Obiektywnie ka zapoznania się z zasadami ochrony danych oraz rzecz biorąc, nie można bowiem oczekiwać od praco- obowiązek ich przestrzegania. dawcy, aby realizował on wszystkie obowiązki z za- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W projektowanej kresu bezpieczeństwa i higieny pracy możliwe do ustawie konieczne jest zawarcie regulacji umożliwia- wypełniania na terenie zakładu pracy także w odnie- jących pracodawcy kontrolowanie efektów pracy te- sieniu do telepracownika mającego stanowisko pracy lepracownika. Ze względu na miejsce świadczenia w swoim domu. Dlatego też, zachowując ogólną zasa- pracy, jakim ma być zwłaszcza dom pracownika, ko- dę odpowiedzialności pracodawcy za stan bezpieczeń- nieczne jest takie określenie uprawnień kontrolnych stwa i higieny pracy, proponuje się wyłączenie tylko pracodawcy, które dadzą się pogodzić z konieczną do takich obowiązków pracodawcy, które są niemożliwe ochrony prywatnością pracownika. Dlatego też pra- do realizacji w domu pracownika. Chodzi tu więc wy- codawca będzie miał prawo kontrolować wykonywa- łącznie o: obowiązek dbałości o bezpieczny i higienie pracy przez telepracownika w jego domu, ale niczny stan pomieszczeń pracy, obowiązki w zakresie wyłącznie po uzyskaniu uprzedniej zgody telepra- obiektów budowlanych i pomieszczeń pracy określone cownika na takie czynności. Takiej zgody będzie wy- w rozdziale III działu dziesiątego Kodeksu pracy, a magało również przeprowadzenie kontroli w zakresie także obowiązek zapewnienia odpowiednich urzą- bezpieczeństwa i higieny pracy czy też instalacji dzeń higienicznosanitarnych. sprzętu, jego inwentaryzacji, konserwacji, serwisu Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przedkłada- lub naprawy. Wyłącznie na wniosek pracownika pra- nym projekcie nowelizacji Kodeksu pracy proponuje codawca będzie obowiązany przeprowadzić pierwszą się również dokonanie zmian w innych ustawach, tj. kontrolę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych przed rozpoczęciem wykonywania przez pracownika oraz w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej pracy w formie telepracy. oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zmiany Dalsze gwarancje o charakterze ochronnym to w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek dostosowania sposobu przeprowadzenia zmierzają do tego, aby zapobiec podwójnemu zwroto- kontroli do miejsca wykonywania pacy i charakteru wi podatnikowi wydatków ponoszonych z tytułu ko- tej pracy w taki sposób, aby nie naruszać prywatno- rzystania z sieci Internet. W praktyce bowiem tele- ści telepracownika i jego rodziny ani nie utrudniać pracownik może już korzystać z sieci Internet, posia- korzystania z pomieszczeń domowych w sposób zgod- dając komputer. Jeżeli wydatki ponoszone przez te- ny z ich przeznaczeniem. lepracownika z tytułu użytkowania sieci Internet w W tym miejscu pragnę jednak zaznaczyć, że po- miejscu jego zamieszkania nie zostaną mu zwrócone prawne stosunki między pracodawcą a telepracowni- w jakiejkolwiek formie, to nadal będą one podlegały kiem, zwłaszcza związane z przeprowadzaniem kon- odliczeniu od dochodu. Jeżeli jednak telepracownik troli w domu telepracownika, będą zależały nie tylko otrzyma ekwiwalent pieniężny od pracodawcy, któ- od regulacji prawnych określających pewne standar- rego kwota będzie obejmować wydatki na Internet, dy, ale przede wszystkim od relacji i wzajemnego za- to jest oczywiste, że nie mogą one wówczas podlegać ufania samych stron stosunku pracy. odliczeniu od dochodu telepracownika. Projektowana ustawa potwierdza także w odnie- Natomiast zmiany w ustawie o rehabilitacji zawo- sieniu do telepracowników zasadę równego trakto- dowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełno- wania i niedyskryminacji w zatrudnieniu w jakikol- sprawnych mają na celu jak najszersze udostępnienie 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 142 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy

Minister Pracy i Polityki Społecznej lamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić Anna Kalata Wysokiej Izbie stanowisko klubu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz tej formy pracy osobom niepełnosprawnym. Projek- niektórych innych ustaw. Projekt ten został państwu towana zmiana polega zatem na umożliwieniu pra- przedłożony w druku nr 1684. cownikom zaliczonym do znacznego lub umiarkowa- Celem projektu ustawy jest stworzenie podstaw nego stopnia niepełnosprawności wykonywania pra- prawnych umożliwiających wykonywanie pracy w cy w formie telepracy, a więc w domu, mimo że pra- formie telepracy, zgodnie z europejskim Ramowym codawca nie zapewnia na terenie zakładu pracy Porozumienie w sprawie Telepracy z dnia 16 lipca warunków pracy chronionej. 2002 r. Podstawą zaś do proponowanych w druku nr Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim wystą- 1684 zmian jest projekt porozumienia krajowych pieniu starałam się przedstawić najistotniejsze pro- partnerów społecznych, m.in. związków zawodowych ponowane przez rząd rozwiązania prawne dotyczące i organizacji pracodawców, dotyczący telepracy z 10 telepracy, zawarte w druku nr 1684. Ze względu na czerwca 2005 r., w którym zostały określone zasady rosnące zapotrzebowanie na regulacje dotyczące te- organizowania pracy w formie telepracy, jakie powin- lepracy oraz sprawny przebieg prac poprzedzających ny być stosowane w Polsce. wniesienie projektu ustawy do Sejmu, żywię nadzie- Ze względu na to, że charakter pracy w ramach ję, że prace parlamentarne nad tym projektem za- telepracy nie odbiega w sposób zasadniczy od świad- kończą się przyjęciem ustawy w kształcie oczekiwa- czenia pracy w ramach klasycznego stosunku pracy, nym przez pracodawców i pracowników, zapewniają- charakteryzuje się jednak pewnymi specyficznymi cym racjonalizację zatrudnienia oraz ułatwiającym cechami, rząd proponuje zamieścić regulacje dotyczą- godzenie życia zawodowego z życiem rodzinnym. ce telepracy w dziale drugim Kodeksu pracy w no- Podsumowując, chciałabym zwrócić szczególną wym rozdziale zatytułowanym „Warunki zatrudnia- uwagę na zagwarantowanie pracownikom pełnej nia pracowników w formie telepracy”. Przepisy za- dobrowolności w podejmowaniu telepracy, możliwość warte w tym rozdziale koncentrowałyby się na spe- rezygnacji z tej formy w ciągu trzech pierwszych cyfice i odrębności świadczenia pracy w formie tele- miesięcy bez negatywnych skutków, a także równe pracy w zakresie zarówno wprowadzania u danego traktowanie, a więc zakaz wszelkiej dyskryminacji pracodawcy takiej formy organizacji pracy, jak i wza- telepracowników. Pragnę również zwrócić uwagę na jemnych relacji między stronami stosunku pracy. konieczność wynegocjowania przez pracodawcę po- Przechodząc do szczegółów, należy zauważyć, że rozumienia (regulaminu) albo konsultacji z przed- projektowane rozwiązania prawne wiernie oddają stawicielami pracowników, a także na to, iż projekt oczekiwania partnerów społecznych zawarte w pro- reguluje tylko konieczne odrębności, w pozostałym jekcie porozumienia, o którym już mówiłam, propo- zakresie stosuje się Kodeks pracy i inne przepisy nując dokonanie odpowiednich zmian w przepisach prawa pracy. Chcę również zwrócić uwagę na ochro- Kodeksu pracy dotyczących zwłaszcza definicji tele- nę prywatności, którą telepracownik ma zagwaran- pracy i telepracownika, sposobów wprowadzania towaną właśnie w tym projekcie, jeżeli pracę wyko- telepracy u danego pracodawcy, formy stawania się nuje w domu. telepracownikiem oraz zasad odstępowania od wyko- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiając nywania pracy w formie telepracy, a także zakresu projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz dodatkowych informacji przekazywanych telepra- niektórych innych ustaw (druku nr 1684), wnoszę o cownikom przez pracodawcę, obowiązków pracodaw- uchwalenie przez Wysoką Izbę tej ustawy. Dziękuję. cy i telepracownika. (Oklaski) I tak telepraca charakteryzowałaby się regular- nym wykonywaniem przez pracownika pracy poza zakładem pracy z wykorzystaniem środków komuni- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: kacji elektronicznej. W pozostałym zakresie wykonywanie pracy w formie telepracy powinno charakte- Dziękuję bardzo, pani minister. ryzować się odpłatnym osobistym wykonywaniem Proszę państwa, Sejm podjął decyzję o wysłucha- prac określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod niu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego jego kierownictwem. 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół. Proponowana definicja telepracownika zakłada, W związku z tym otwieram dyskusję. że cechą wyróżniającą telepracownika od innych pra- Proszę o zabranie głosu panią poseł Beatę Mazu- cowników jest wykonywanie pracy regularnie poza rek w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość. zakładem pracy z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej i przekazywanie wyników pracy pracodawcy zwłaszcza za pośrednictwem takich Poseł Beata Mazurek: środków. W zakresie sposobu wprowadzania telepracy u Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! danego pracodawcy projekt ustawy przewiduje sze- Mam zaszczyt i przyjemność w imieniu Klubu Par- roki udział związków zawodowych lub przedstawicieli 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy 143

Poseł Beata Mazurek trudnienia umożliwi pracownikowi przede wszystkim godzenie życia zawodowego i rodzinnego. Ela- pracowników w celu zawarcia porozumienia określa- styczne zasady organizacji pracy zawodowej stano- jącego warunki korzystania z takiej formy wykony- wią bardzo ważny czynnik determinujący aktywność wania pracy w ramach stosunku pracy. zawodową osób, które mają obowiązki rodzinne – Projektowana nowelizacja przewiduje dwie formy, szczególnie chodzi o nagłaśniany ostatnio cykl arty- w jakich dochodzi do ustalenia wykonywania pracy kułów w „Dzienniku”, który przyczynił się, nie ukry- w formie telepracy: już na etapie zawierania umowy wam, do tego, że tak szybko procedujemy nad dzi- o pracę lub w trakcie zatrudnienia, ale takie ustale- siejszym projektem ustawy – ale dotyczą też osób, nie wymagałoby zawarcia porozumienia stron z ini- które są niepełnosprawne, osób, które łączą pracę z cjatywy bądź pracodawcy, bądź pracownika. nauką, pracują w więcej niż jednym miejscu lub Projektowana ustawa przewiduje również możli- mieszkają w miejscowości dosyć znacznie oddalonej wość zaprzestania wykonywania pracy w formie te- od miejsca pracy. lepracy skutkującego powrotem pracownika do po- Projektowana ustawa będzie oddziaływać rów- przednich warunków wykonywania pracy. nież na pracodawców zatrudniających pracowników. Poza obowiązkami ciążącymi na pracodawcy wo- Stosowanie przez pracodawców telepracy może mieć bec ogółu zatrudnionych pracowników projektowana wpływ na zmniejszenie kosztów związanych z za- ustawa nakłada na pracodawcę dodatkowe obowiąz- trudnieniem pracowników, w tym przede wszystkim ki wobec telepracownika takie jak m.in. dostarczenie na zmniejszenie kosztów związanych z utrzymaniem sprzętu niezbędnego do wykonywania pracy, jego stanowisk pracy, z absencją pracowników. Będzie ubezpieczenie, pokrycie kosztów związanych z insta- również sprzyjać uelastycznieniu struktury organi- lacją, serwisem czy eksploatacją. Z kolei na telepra- zacyjnej, jak również zwiększeniu efektywności i cowniku spoczywają te same obowiązki, które doty- produktywności pracowników. Stosowanie telepracy czą ogółu pracowników, w szczególności wskazane w wpływa bowiem na poprawę jakości i wydajności pra- art. 100 Kodeksu pracy. cowników, którzy lepiej wykorzystują czas pracy. Proponowane zmiany dopuszczają również zawar- Na uwagę zasługuje również fakt, że wszyscy cie dodatkowej umowy, określającej wzajemne zobo- partnerzy społeczni zgłaszający uwagi co do omawia- wiązania pracodawcy i telepracownika, w której moż- nego projektu ocenili go pozytywnie, jako zgodny z na byłoby określić w szczególności zakres ubezpiecze- dotyczącym telepracy porozumieniem zawartym w nia oraz zasady wykorzystywania przez telepracowni- czerwcu 2005 r. ka sprzętu niezbędnego do wykonywania pracy, formę Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdaniem Klubu porozumiewania się pracodawcy z telepracownikiem, Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość jest to do- w tym sposób potwierdzania na przykład obecności na bra ustawa, idąca w dobrym kierunku i odzwiercie- stanowisku pracy, czy sposób i formę kontroli wyko- dlająca czy reagująca na tendencje na rynku pracy. nywania pracy przez telepracownika. Dlatego też w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość Projektowana ustawa zawiera także szereg usta- wnioskuję o skierowanie tego projektu ustawy do wowych gwarancji dla telepracownika, chociażby właściwych komisji celem dalszego procedowania. takich jak zakaz wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę z powodu niewyrażenia przez pracownika zgody na wykonywanie pracy w formie telepra- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: cy, zachowanie prywatności w czasie przeprowadzania kontroli wykonywanej pracy, równe traktowanie Dziękuję bardzo. pracownika zatrudnionego w ramach telepracy z in- O stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej pro- nymi pracownikami w zakresie nawiązywania i roz- szę pana posła Arkadiusza Litwińskiego. wiązywania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania, dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwaliﬁkacji zawodowych czy też zakaz ja- Poseł Arkadiusz Litwiński: kiejkolwiek dyskryminacji związanej z wykonywaniem telepracy bądź odmową wykonania pracy w Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Platforma Oby- takiej formie. watelska, której klub parlamentarny mam zaszczyt Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektowana w dniu dzisiejszym reprezentować, od początku swo- ustawa jest adresowana przede wszystkim do pra- jego istnienia domaga się likwidacji barier w rozwoju cowników, których stosunek pracy podlega przepi- przedsiębiorczości. Domagamy się tego od socjali- som Kodeksu pracy. Umożliwi ona osobie ubiegającej stycznych rządów niezależnie od tego, czy one odwo- się o zatrudnienie... (Dzwonek) łują się do marksizmu i leninizmu, do takiej tradycji, Kończę, panie marszałku. czy też promują jakiś przaśny nacjonalizm i ideę pań- ...wybór takiej formy zatrudnienia już na etapie stwa autorytarnego, które przesadnie i we wszelkich nawiązania stosunku pracy, jak również da pracow- aspektach ingeruje w życie publiczne, polityczne – po- nikowi możliwość stania się telepracownikiem w lityczne to wiadomo – ale publiczne, prywatne i go- trakcie zatrudnienia. Taka forma elastycznego za- spodarcze. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 144 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Arkadiusz Litwiński jedynie nazwanie jej po imieniu, usankcjonowanie pewnych rozwiązań. Wśród wielu postulatów służących zrównoważo- Reasumując, Klub Parlamentarny Platformy nemu rozwojowi gospodarczemu wymieniamy libe- Obywatelskiej opowiada się za przekazaniem projek- ralizację prawa pracy, a zwłaszcza uelastycznienie tu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy i zmianie form zatrudnienia. Telepraca nie jest w tej dziedzinie niektórych innych ustaw, zawartego w druku jedyną ani najważniejszą kwestią. Przedłożenie rzą- nr 1684, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian dowe traktujemy jako krok w dobrą stronę, choć krok w kodyﬁkacjach, która zapewne po zasięgnięciu opi- niewielki, nie całkiem dopracowany i odosobniony na nii Komisji Pracy szczegółowo rozpatrzy wiele uwag, tle całej listy niezbędnych działań, których do tej postulatów zgłoszonych przede wszystkim przez or- pory brakuje. Na czele tej listy oczywiście można by ganizacje pracodawców, ale też i przez związki zawo- wymienić likwidację zbyt dużych obciążeń pozapła- dowe. Tak że, pani minister, ta praca nie była tak cowymi kosztami pracy każdego, nawet najdrobniej- szybka, jakby wynikało z pani wypowiedzi. Propozy- szego przedsiębiorcy. cje mają w większości charakter redakcyjny i porząd- Taką potrzebę zrozumiały już wcześniej władze kowy, niemniej jednak należy je rozpatrzyć. Naszym Danii, kiedyś uchodzącej za rezerwat socjalistyczne- zdaniem, zdaniem Platformy Obywatelskiej, w dużej go podejścia i państwo zbyt daleko ingerujące w sferę części zasługują one na aprobatę. Dziękuję za uwagę. wolności gospodarczych. Dziś Dania jest liderem (Oklaski) w zakresie liberalizacji prawa pracy, a Duńczycy wedle badań światowych są najbardziej zadowolonymi ze swojego państwa obywatelami. Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Telepraca jest jedną z wielu kwestii, o które warto się upominać, a zaproponowane przez rząd rozwiąza- Dziękuję bardzo. nia w nowelizacji to tylko mały wycinek działań, któ- Pani poseł Izabela Jaruga-Nowacka przedstawi re należy podjąć, ażeby telepraca zaczęła mieć jeszcze stanowisko klubu SLD. większe i bardziej pozytywne znaczenie w polskim życiu gospodarczym, w polskiej gospodarce. Chodzi o promocję i zachęty, choćby przejściowe, Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: również natury ﬁskalnej, większe niż te, o których zdawkowo wspomniała pani minister, a o których Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ramach toczo- wspomina również projekt. Potrzeba nam działań, nych tu sporów politycznych rząd często zarzucał potrzeba nam rządu, który zrozumie potrzeby posłom Sojuszu Lewicy Demokratycznej, że nie jeste- współczesnego świata i doprowadzi do faktycznego, śmy skłonni popierać rządowych projektów, nawet jeszcze dalej zaawansowanego upowszechnienia wtedy, gdy zdaniem wnioskodawców niosą one poten- usług telekomunikacyjnych i informatycznych. Nie cjalnie dobre rozwiązania. Otóż to nie jest i nigdy nie trzeba szukać dalej niż kilkaset kilometrów od Pol- było prawdą. Nie jest jednak naszą winą, że projekty ski: Estonia jest dobrym wzorcem do naśladowania, przedkładane przez rząd nader rzadko można ocenić kraj znajdujący się w podobnej sytuacji, a o jakże jako dobre i potrzebne. Wiele z nich w naszej ocenie innych efektach takich działań. Chodzi więc o zwięk- wyrządziło obywatelom wielu szkód i nie przyniosło szenie zakresu i jakości tego rodzaju usług, usług chwały krajowi. teleinformatycznych. Omawiany dziś projekt rządowy, dotyczący udo- Musimy też – co jest chyba najbardziej istotne dla stępnienia nowej formy zatrudnienia, jaką jest tele- przedsiębiorców, jak również dla nas w parlamencie – praca, jest jednak inny. Ten projekt nie jest ideolo- doprowadzić do obniżenia cały czas zawyżonego w Pol- gicznym triumfem prawicowego modelu rodziny, ale sce poziomu kosztów, cen, które funkcjonują na rynku jest próbą rozwiązania realnie istniejących proble- usług telekomunikacyjnych i informatycznych. mów niektórych słabszych społecznie grup na rynku Przedłożenie jest inicjatywą rządową w sensie pracy. Dlatego, Wysoka Izbo, mój klub, klub Sojuszu formalnym. W istocie zostało ono wymuszone przez Lewicy Demokratycznej, popiera omawiane przedło- otoczenie gospodarcze, a w szczególności przez poro- żenie rządowe. Jest to bodaj pierwsza propozycja, zumienia zawarte na poziomie europejskim w roku w której rządząca prawica nie poucza, nie ocenia, nie 2002, a na poziomie krajowym w roku 2005. Powsta- nakazuje Polakom, w jaki sposób mają pełnić swoje je pytanie, na które można by oczekiwać odpowiedzi. role społeczne, ale uwzględnia realne problemy spo- Dlaczego ten projekt inicjatywy legislacyjnej powsta- łeczne i aspiracje życiowe obywateli. wał 2 lata? Bylibyśmy też wdzięczni za informację na Telepraca jest bowiem szansą dla wielu polskich temat opinii Państwowej Inspekcji Pracy, której bra- rodzin. Rodziny, które chcą mieć dzieci, chcą wycho- kuje w materiałach przedłożonych parlamentowi, jak wywać te dzieci, mają jednak też świadomość, że pani minister wspomina w uzasadnieniu. Mam na- muszą pracować, by utrzymać swoją rodzinę. A więc, dzieję, że będą tu jakieś konkretne doświadczenia Wysoka Izbo, tym razem koalicja rządząca nie mówi natury praktycznej, bo telepraca jest faktem, ona o zamykaniu kobiet w domu, o ich tzw. naturalnej funkcjonuje, natomiast to, co dzisiaj robimy, to jest roli, nie uszczęśliwia becikowym. Tym razem rząd 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy 145

Poseł Izabela Jaruga-Nowacka Prawa do wypoczynku, prawa do płacy, właści- wych warunków pracy w miejscu jej świadczenia, proponuje rozwiązania mogące uwolnić współczesne prawa do zrzeszania się w związkach zawodowych rodziny od częstego przecież dylematu: jak pogodzić czy równego traktowania w stosunku do pracowni- aktywność zawodową z opieką nad dzieckiem. Dyle- ków zatrudnionych w formie klasycznej, mam przede matu, który jest jedną z przyczyn niskiego przyrostu wszystkim na myśli szkolenia, awanse, możliwości demograficznego, zwłaszcza że możliwość skorzysta- korzystania z pakietów socjalnych. Istotnym manka- nia ze żłobków i przedszkoli w Polsce, jak sami pań- mentem w systemie telepracy pozostaje nadal fakt, stwo posłowie wiecie, jest znikoma. Telepraca daje i chyba będziemy mieli z tym duże kłopoty, że praca możliwość aktywności zawodowej bez konieczności poza firmą tworzy poczucie izolacji społecznej. Tu rozstawania się z dzieckiem. Myślę, że dlatego jest to trzeba zrobić wszystko, żeby jednak pracownik nie projekt warty poparcia. czuł się wyizolowany. Lewica popiera tę formę aktywności zawodowej, Wysoka Izbo! Stworzenie prawnych warunków jaką jest telepraca, daje ona bowiem szansę przede wykonywania telepracy w systemie umów o pracę ma wszystkim tym, którzy na otwartym rynku pracy szansę przyczynić się do rozwoju tej formy pracy często przegrywają, tym, których tradycyjnie zorga- i zdjąć z telepracy odium zajęcia niepewnego, gdzie nizowany rynek pracy w znacznym stopniu eliminu- pracownik nie ma gwarancji zatrudnienia i płacy. je. W praktyce, Wysoka Izbo, są to przede wszystkim Dotychczasowi telepracownicy uważali, niestety nie- kobiety z małymi dziećmi, osoby niepełnosprawne, bezzasadnie, taką formę zatrudnienia za niepełno- osoby opiekujące się chorymi lub niepełnosprawnymi wartościową. Telepracownik zatrudniany był prze- członkami rodziny, a także mieszkańcy małych mia- ważnie na podstawie umów cywilnoprawnych zawie- steczek i wsi, w których pobliżu nie ma zakładu pra- ranych z osobami prowadzącymi działalność gospo- cy, który byłby zainteresowany w korzystaniu z no- darczą. Rodziło to również problemy z wyegzekwo- woczesnych technologii. waniem zapłaty za wykonaną pracę. Nie może więc dziwić, że na taką formę zatrudnienia ludzie decydo- Panie i Panowie Posłowie! Szczególnie ważna wali się wyłącznie z konieczności, nie mając innych w naszej ocenie jest propozycja zmiany w ustawie możliwości zatrudnienia lub traktując te zajęcia jako o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnia- czasowe, dodatkowe. niu osób niepełnosprawnych. Ta zmiana daje możli- Biorąc pod uwagę obawy, w szczególności związa- wość wykonywania pracy w formie telepracy u pra- ne z przestrzeganiem prawa do pracy, chcielibyśmy codawcy niezapewniającego warunków pracy chro- prosić panią minister, żeby po roku od wprowadzenia nionej. Wyrażamy nadzieję, że rozwiązanie to pomo- tych rozwiązań zechciała nam przedstawić, wraz że osobom niepełnosprawnym znaleźć miejsce na z państwowym inspektorem pracy, ocenę, jak ta nowa wolnym rynku pracy, umożliwi uzyskanie pracy forma zatrudnienia funkcjonuje. w warunkach umowy o pracę, a nie samozatrudnie- Wysoka Izbo! Burzliwy rozwój technik teleinfor- nia, które, jak wszyscy dobrze wiemy, często niezgod- macyjnych, którego jesteśmy świadkami, zmienia ne z obowiązującym prawem, jest nadużywane przez nasze życie, zmienia także warunki pracy. Musimy pracodawców. Najniższy w Europie wskaźnik zatrud- nauczyć się z nich korzystać, także w tym znaczeniu, nienia osób niepełnosprawnych jest, Wysoka Izbo, dla by nowe formy zatrudnienia służyły do pokonywania nas wszystkich wielkim wstydem i oczywistą stratą trudności, przed jakimi stajemy, ale tak, by nie sta- z tego powodu, że nie umiemy korzystać z talentów wały się pretekstem do uszczuplania lub łamania i zaangażowania osób niepełnosprawnych. Oczywi- prac pracowniczych. ście telepraca nie może być rozwiązaniem adresowa- Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Apeluję, nym do wszystkich, nawet tych, którzy z powodu wspólnie zadbajmy o to, by omawiana regulacja, do- szczególnej sytuacji rodzinnej czy zdrowotnej chcie- tycząca telepracy, potrzebna wielu ludziom, nie stała liby, choćby przez jakiś czas, zostać i pracować się kolejną fikcją i nie ukazała niemocy państwa w domu Z tej formy zatrudnienia nie będzie mogła w przestrzeganiu konstytucji świata pracy, jaką jest skorzystać pielęgniarka, lekarka, fryzjerka czy eks- Kodeks pracy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) pedientka. Niemniej jednak rozwiązanie to ma szanse poprawić sytuację wielu osób, które czasowo pozo- stając w domu, będą mogły wykonywać swoje obo- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: wiązki zawodowe za pomocą komputera, łącza inter- netowego czy telefonu. Ta forma zatrudnienia może Dziękują pani poseł. być dla nich szansą. O stanowisko klubu Samoobrona RP proszę pana Panie i Panowie Posłowie! Widząc istotne korzy- posła Bolesława Borysiuka. ści z uregulowania tej formy zatrudnienia w polskim systemie prawnym, musimy także wskazać na ryzyka z tym związane. Są to przede wszystkim kwestie Poseł Bolesław Borysiuk: dotyczące przestrzegania czasu pracy w tej formie jej świadczenia. (Dzwonek) Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Panie marszałku, jeszcze chwilka, jeśli można. Mam zaszczyt przedstawić stanowisku Klubu Parla- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 146 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Bolesław Borysiuk mogących pracować i zarabiać, ale wprowadza z poziomu pracownika szansę jego większej mobilności, mentarnego Samoobrony RP wobec interesującego a na płaszczyźnie przedsiębiorstw, z racji wspomnia- projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy nej już redukcji kosztów, szansę na większą konku- oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku rencyjność. A zatem telepracę traktujemy jako inte- nr 1684, a dotyczącego wykonywania pracy w formie resującą formę pracy budującej tak pożądane cechy, telepracy. jak samodzielność pracowników, umiejętność precy- Mój klub z zadowoleniem przyjął inicjatywę resor- zyjnego rozliczania się z wykonywanych zajęć i czasu tu pracy i decyzję rządu o rozszerzeniu katalogu form ich trwania, ale przede wszystkim jako możliwość zatrudnienia o telepracę. Uważamy, że uregulowanie budowania świadomości ludzi inicjatywy. Klub Par- tej kwestii w Kodeksie pracy zdecydowanie ułatwi lamentarny Samoobrona RP z zadowoleniem podkre- wprowadzenie nowego na naszym rynku pracy roz- śla fakt, iż zapisy zawarte w projekcie wiernie odda- wiązania i zakończy się prawdziwym, realnym sukce- ją oczekiwania krajowych partnerów społecznych. sem, tak, jak stało się to przeszło 20 lat temu w Szwe- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiemy, że specy- cji, która jest prekursorem tej formy zatrudnienia. fika pracy w ramach telepracy nie odbiega w sposób Jeśli mówimy o nowych zapisach w Kodeksie pra- zasadniczy od świadczenia pracy w klasycznym ro- cy, konieczne staje się przypomnienie, iż na straży zumieniu stosunku pracy. Charakteryzuje się jednak przestrzegania tego kodeksu stoi Państwowa Inspek- pewnymi specyficznymi cechami, związanymi cja Pracy. Zdaniem Samoobrony przy omawianej dzi- zwłaszcza z miejscem (dom, siedziba klienta przed- siaj tak nowatorskiej zmianie w kodeksie nie tylko siębiorstwa, telecentra, telechatki) oraz sposobem interesująca, ale wręcz pożądana byłaby opinia tej wykonywania pracy przez pracownika. Dobrze więc inspekcji. Podzielamy pogląd, że brak możliwości za- się stało, że w projekcie tym zapisano definicję tele- poznania się z tą opinią stanowi pewien problem. Czy pracy w dziale drugim Kodeksu pracy, w nowym brak tej opinii jest oznaką tego, że Państwowa In- rozdziale pt. Warunki zatrudnienia pracowników spekcja Pracy, którą Wysoka Izba wyposażyła w nowy w formie telepracy, że możliwe są wszystkie formy jej instrument, jakim jest nowa ustawa o inspekcji pra- świadczenia. Dzięki nowym rozwiązaniom zarówno cy, sygnalizuje, że są problemy z interpretacją funk- pracodawcę, jak i telepracownika będą obowiązywać cji nowej formy zatrudnienia, czy też są inne przy- przepisy Kodeksu pracy, ale na pracodawcy, obok czyny, z powodu których nie znamy tej opinii, tak wszystkich obowiązków, które ma on wobec ogółu ważnej dla naszego dzisiejszego debatowania? zatrudnionych, ciążą obowiązki dodatkowe: dostar- Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W zapropono- czenia telepracownikowi sprzętu niezbędnego do wanych w ustawie o telepracy zmianach Samoobrona wykonywania pracy, chyba że strony postanowią, że RP widzi kolejny krok na drodze poszerzania elastycz- telepracownik będzie pracował na własnym sprzęcie, nych form organizacji pracy oraz kolejny może nie tyle ubezpieczenia sprzętu, pokrycia kosztów związanych krok, co kroczek umożliwiający zmniejszenie bezrobo- z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją cia w naszym kraju, na czym nam wspólnie zależy. Chciałbym tutaj odnieść się do uwagi pana posła sprzętu, zapewnienia telepracownikowi pomocy tech- Litwińskiego. Uczyńmy wszystko, panie pośle, żeby nicznej i niezbędnych szkoleń w zakresie obsługi tego ten pierwszy kroczek rzeczywiście stał się dobrym sprzętu. (Dzwonek) fundamentem, na którym zbudujemy warunki sku- Już kończę, panie marszałku. tecznego prowadzenia tej nowej formy zatrudnienia, Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Zdaniem Klu- zgodnie z apelem pani poseł Jarugi-Nowackiej, który bu Parlamentarnego Samoobrony RP, jeśli chodzi na pewno wszyscy podzielamy. o wprowadzanie elastycznych form zatrudnienia, te- Mamy nadzieję, że rozwiązanie zawarte w projek- lepraca ułatwia godzenie życia zawodowego z rodzin- cie omawianej ustawy ucieszy młode matki, młodych nym oraz pozwala na wzrost zatrudnienia wśród ojców, bo dzięki telepracy osoby te, mające obowiązki tych, którzy do tej pory napotykali zbyt poważne rodzinne, uzyskają dodatkową możliwość łączenia utrudnienia organizacyjne w wykonywaniu obowiąz- pracy zawodowej z opieką nad dziećmi albo nad star- ków służbowych. Dlatego mój klub, klub Samoobrona szymi rodzicami. Na prowadzeniu telepracy powinni RP, popiera projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks też skorzystać studenci, osoby niepełnosprawne, pracy oraz niektórych innych ustaw. mieszkańcy wsi i miejsc znacznie oddalonych od ich Na zakończenie pragnę podkreślić w imieniu Klu- przedsiębiorstw oraz ci, którzy pracują w więcej niż bu Parlamentarnego Samoobrona RP, że z satysfak- jednej firmie. Na rozwiązaniu, które wprowadza ta cją odnotowujemy, że omawiany dzisiaj projekt – bio- ustawa, zyskają także pracodawcy, co uczciwie przy- rąc pod uwagę ustawę o zatrudnieniu socjalnym, znaje Konfederacja Pracodawców Polskich, gdyż przyjętą nie tak dawno przez Wysoką Izbę, oraz ak- dzięki zaproponowanym zmianom będą mogli zaosz- tualnie trwające prace nad nowelizacją ustawy o in- czędzić i czas, i pieniądze, chociażby minimalizując stytucjach rynku pracy – jest kolejną, śmiałą i dobrą koszty wynajmu czy zakupu pomieszczeń biurowych inicjatywą ustawodawczą Ministerstwa Pracy i Poli- oraz wydatki na utrzymanie stanowisk pracy. tyki Społecznej na rzecz rynku pracy, za co minister- Dla Samoobrony RP telepraca ma jeszcze dodat- stwu i pani minister w imieniu klubu serdecznie kowe znaczenie, gdyż nie tylko poszerza grono osób dziękuję. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy 147

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: też będzie się odbywać z reguły za pośrednictwem takich środków. Dziękuję. W zakresie sposobu wprowadzania telepracy Bardzo proszę pana posła Roberta Strąka o wy- u danego pracodawcy projekt przewiduje szeroki stąpienie w imieniu klubu LPR. udział związków zawodowych lub przedstawicieli pracowników. Wprowadzenie telepracy będzie wyma- gać porozumienia między pracodawcą a związkami Poseł Robert Strąk: zawodowymi, a jeżeli do takiego porozumienia nie dojdzie, bo będą różnice choćby między dwoma związ- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt kami zawodowymi działającymi na terenie danego przestawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Liga pracodawcy, to taka regulacja będzie się musiała zna- Polskich Rodzin dotyczące projektu ustawy o zmia- leźć w regulaminie pracy. nie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych Omawiana nowelizacja przewiduje w art. 677 dwie ustaw. formy, w jakich dochodzić będzie do ustalania wyko- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany pro- nywania pracy w formie telepracy. Pierwsza forma jekt ustawy ma na celu stworzenie podstaw prawnych to nawiązywanie stosunku pracy z pracownikiem już do wykonywania pracy w formie telepracy, zgodnie na zasadzie telepracy, a druga będzie polegała na z Europejskim Ramowym Porozumieniem w sprawie tym, że pracownik pracuje w ramach klasycznego Telepracy z dnia 16 lipca 2002 r. Cieszymy się, że nie stosunku pracy i to będzie mogło być zmienione na musieliśmy czekać długo. Pojęcie „długo” też jest formę telepracy; oczywiście wymagane będzie tutaj względne, ale wreszcie w naszym kraju telepraca, zgodne oświadczenie woli obu stron. o której mówił choćby przedstawiciel Platformy Oby- Projektowana ustawa przewiduje możliwość za- watelskiej, zostanie usankcjonowana, bo faktycznie przestania wykonywania pracy w formie telepracy, telepraca w Polsce nie jest niczym nowym, a w Euro- skutkującego powrotem pracownika do poprzednich pie czy Stanach Zjednoczonych jest czymś normal- warunków jej wykonywania; jest to także pozytywne nym, funkcjonującym od kilkunastu lat. rozwiązanie. Poza obowiązkami ciążącymi na pracodawcy wobec ogółu zatrudnionych pracowników pro- Ze względu na to, że specyfika pracy w ramach jektowana ustawa w nowym art. 6711 nakłada na telepracy nie odbiega w sposób zasadniczy od świad- pracodawcę dodatkowe obowiązki wobec telepracow- czenia pracy w ramach klasycznego stosunku pracy, ników. Warto je tu przytoczyć. Pracodawca będzie charakteryzuje się jednak pewnymi specyficznymi musiał dostarczyć telepracownikowi sprzęt niezbęd- cechami, proponuje się regulację dotyczącą telepracy ny do wykonywania pracy w formie telepracy. Ten zamieścić w dziale drugim kodeksu pracy, w nowym sprzęt będzie musiał spełniać wymogi z zakresu rozdziale IIb zatytułowanym: Warunki zatrudnienia bezpieczeństwa i higieny pracy określone w dzia- pracowników w formie telepracy. W mojej ocenie dole X Kodeksu pracy. Pracodawca będzie musiał ubez- brze się stało, że resort zdecydował się zapisy doty- pieczyć sprzęt i pokryć koszty związane z jego insta- czące telepracy zamieścić w Kodeksie pracy, a nie lacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją oraz w jakiejś innej ustawie z zakresu prawa pracy. Będzie będzie musiał zapewnić telepracownikowi pomoc to prostsze i bardziej czytelne. techniczną i niezbędne szkolenia w zakresie obsługi Projektowana definicja telepracy, która zawarta sprzętu. Są to właściwe wymagania, winny one być 5 jest w art. 67 § 1 wskazuje na cechy wyróżniające spełniane. ten sposób wykonywania pracy od świadczenia pracy Na telepracowniku spoczywają te same obowiąz- w ramach klasycznego stosunku pracy. Tak napraw- ki, które dotyczą ogółu pracowników, w szczególności dę jest tu tylko jedna różnica: chodzi o wykonywanie wskazane w art. 100 Kodeksu pracy. W związku ze pracy przez pracownika poza zakładem pracy, z wy- specyfiką wykonywanej pracy ustawa nakłada na korzystaniem środków komunikacji elektronicznej telepracownika dodatkowe obowiązki, które są enu- w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. meratywnie wyliczone w ustawie. (Dzwonek) o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Pozwolę sobie, panie marszałku, wzorem innych W pozostałym zakresie telepraca powinna speł- przedłużyć moje wystąpienie o kilkadziesiąt sekund. niać wszelkie przesłanki klasycznego stosunku pra- Projektowana ustawa daje pracodawcy i telepracy, określonego w Kodeksie pracy. To dobrze, że tak cownikowi możliwość zawarcia odrębnej umowy, się dzieje, ponieważ jeżeli chodzi o klasyczny stosu- w której będą oni mogli określić inny niż przewidzia- nek pracy, mamy olbrzymie orzecznictwo i sprawa ny w ustawie zakres wzajemnych obowiązków zwią- będzie bardzo czytelna. zanych ze sprzętem niezbędnym do wykonywania Proponowana definicja telepracownika zakłada, pracy w formie telepracy. W mojej ocenie ten przepis że cechą wyróżniającą go od innych pracowników należy doprecyzować, żeby nie dochodziło takich do jest wykonywanie przez niego pracy regularnie sytuacji, że to nie pracodawca będzie miał obowiązek poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków zapewnić sprzęt, tylko będzie się wykorzystywało komunikacji elektronicznej. Warto jeszcze podkre- sprzęt pracownika, i to za jakąś tam niewielką od- ślić, że przekazywanie wyników pracy pracodawcy płatnością. Pamiętajmy, że w Polsce na rynku pracy 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 148 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Robert Strąk wykonywaniu pracy, znane były w systemie pracy nakładczej czy chałupniczej. Znane były też cywilno- nadal jest krucho z pracą umysłową, a telepraca ge- prawne umowy dotyczące udostępniania przez pra- neralnie będzie dotyczyć ludzi, którzy będą wykony- cowników pracodawcom urządzeń niezbędnych do wać pracę umysłową. Chyba nikt sobie nie wyobraża, wykonywania zadań przez zakład pracy. że rolnik, górnik, hutnik, stoczniowiec będzie wyko- Przedłożony Sejmowi rządowy projekt zmiany nywał telepracę, to jest totalny absurd. Ustawa za- ustawy Kodeks pracy idzie we właściwym kierunku, wiera także wiele gwarancji dla telepracownika. z tym jednak, że wymaga on wnikliwej analizy w cza- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na zakończenie sie pracy w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian chciałbym powiedzieć, że ta ustawa częściowo pomo- w kodyﬁkacjach. że młodym matkom, ale tym wykształconym. I to W projekcie zmiany Kodeksu pracy występują dobrze, bo na Zachodzie z reguły telepracę wykonują określenia nieostre, prawnie niezobowiązujące, co właśnie osoby wykształcone, często mające wolne najwyżej wskazujące na pewne intencje. Zdaniem zawody. Mamy także nadzieję, że przyczyni się to do klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego takich okre- postępu w zakresie konkurencji polskich przedsię- śleń, bez względu na to, czy one gdziekolwiek dotych- biorstw, bo tak naprawdę na telepracy najbardziej czas występowały, czy nie, należy unikać. Przykła- zyskają pracodawcy, którzy nie będą musieli wydzier- dowo w art. 677 w § 3 proponuje się zapis o treści: żawiać, wynajmować tak dużych pomieszczeń biuro- Pracodawca powinien w miarę możliwości uwzględ- wych. Taka jest zasadnicza prawda. Mamy też na- niać wniosek pracownika dotyczący wykonywania dzieję, że tego typu nowatorskich rozwiązań Mini- pracy w formie telepracy. Jeżeli zgodnie z art. 676 § 1 sterstwo Pracy i Polityki Społecznej będzie wprowa- warunki stosowania telepracy przez pracodawcę dzać coraz więcej, żeby uatrakcyjnić i uczynić bar- określa się w porozumieniu zawieranym między pra- dziej konkurencyjnym polski rynek pracy. Dziękuję codawcą a zakładową organizacją związkową, to taka bardzo za uwagę. (Oklaski) sytuacja powinna być przewidziana w porozumieniu albo, zgodnie z art. 677 § 1 i 2, uwzględniana przy uzgadnianiu wykonywania pracy w formie telepracy, Wicemarszałek Bronisław Komorowski: a nie w Kodeksie pracy. Zwrot „powinien w miarę możliwości” niczego nie rozstrzyga. Dziękuję, panie pośle. W art. 678 § 1 proponuje się faktyczne wypowie- Proszę o stanowisko klubu PSL, pan poseł Józef dzenie wykonywania pracy w formie telepracy w for- Zych. mule bardzo skomplikowanej. Najpierw mówi się o wiążącym obydwie strony wniosku o zaprzestanie wykonywania pracy w formie telepracy, sugerując, Poseł Józef Zych: jakoby zwykłe wypowiedzenie nie było wiążące, a następnie o ustalenie przez strony terminu przy- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kolejna nowe- wrócenia poprzednich warunków pracy, czyli o poro- lizacja Kodeksu pracy, a trzecia w ciągu ostatnich zumieniu. W jedną instytucję prawa pracy wtłacza miesięcy uświadamia, jak pilna jest potrzeba podjęcia się sztucznie dwie: wypowiedzenie i porozumienie. pracy nad nowym kodeksem, dostosowanym do obec- Ta sprawa musi być precyzyjnie określona i taka nych warunków społeczno-gospodarczych, rozwijają- możliwość istnieje. cego się rynku pracy, a także nowych technologii Nieprecyzyjny jest także zapis art. 6711 § 3, doty- oraz międzynarodowych uwarunkowań. czący faktycznie wynagrodzenia związanego z korzy- Przedstawiony przez rząd projekt zmiany Kodek- staniem przez pracownika z własnego sprzętu do su pracy, dotyczący wprowadzenia uregulowań od- wykonywania telepracy. Proponowany przepis stano- noszących się do nowego prawnie określonego sposo- wi, że telepracownikowi w takim przypadku przysłu- bu oraz rodzaju wykonywania telepracy, dotyka tylko guje ekwiwalent pieniężny w wysokości określonej jednego z zagadnień, które wymagają pilnego uregu- w porozumieniu lub regulaminie albo w umowie. lowania. Pilnego nie tylko ze względu na europejskie Wiadomo przecież, że bez zgody pracownika na udo- Ramowe Porozumienie w sprawie Telepracy z dnia stępnienie własnego sprzętu na warunkach przez 16 lipca 2002 r., ale przede wszystkim z tego powodu, niego postawionych żaden regulamin czy porozumie- że takie rozwiązanie wymusza obecna sytuacja na nie nie może mieć zastosowania i do tego go nie zmu- rynku pracy, potrzeby pracodawców, a zwłaszcza czę- si. W tym przypadku potrzebny jest prosty zapis, że ści pracowników. Należy podkreślić, że pewne ele- warunki korzystania ze sprzętu należącego do pra- menty, które występują obecnie przy wprowadzaniu cownika określa się w zawartej z nim umowie o pra- telepracy, znane są polskiemu ustawodawstwu i były cę. Wcześniej w wielu regulacjach tak było. Umowy dotychczas stosowane w ograniczonym zakresie. takie są znane na gruncie polskiego prawa i, co war- Mam na myśli wykonywanie pracy poza siedzibą za- to podkreślić, są to umowy cywilnoprawne, a nie kładu pracy i poza formą zorganizowanego wykony- wynikające z Kodeksu pracy. wania pracy na terenie zakładu pracy. Pewne ele- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uznając, że menty, jak np. korzystanie z własnych urządzeń przy projekt zmiany Kodeksu pracy dotyczący telepracy 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy 149

Poseł Józef Zych Prosimy panią minister o ciągłe monitorowanie efektów tej nowelizacji i jeżeli to będzie możliwe, zasługuje na poparcie, Klub Parlamentarny Polskie- przedkładanie Sejmowi corocznej informacji przed- go Stronnictwa Ludowego wnosi o jego skierowanie stawiającej skutki wprowadzonych zmian. do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyﬁ- Koło Parlamentarne Prawica Rzeczypospolitej kacjach. Dziękuję. (Oklaski) popiera zawarte w projekcie rozwiązania i proponuje skierowanie tej nowelizacji między innymi do komisji rodziny. Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Bronisław Komorowski:

Dziękuję, panie marszałku. Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Pan poseł Dariusz Kłeczek wystąpi w imieniu koła Prawica Rzeczypospolitej. Bardzo dziękuję. Pan poseł Bernard Ptak, Koło Posłów Bezpar- tyjnych. Poseł Dariusz Antoni Kłeczek:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam Poseł Bernard Ptak: zaszczyt w imieniu Prawicy Rzeczypospolitej przed- stawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmia- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła nie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych Posłów Bezpartyjnych mam przyjemność przedsta- ustaw. wić stanowisko koła dotyczące rządowego projektu Projekt ma na celu stworzenie podstaw prawnych ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektó- do wykonywania pracy w formie telepracy, zgodnie rych innych ustaw. z europejskim Ramowym Porozumieniem w sprawie W obecnej sytuacji społeczno-gospodarczej nie- Telepracy. Podstawą zaproponowanych zmian usta- zwykle ważna jest każda inicjatywa legislacyjna wowych jest projekt porozumienia krajowych part- zmierzająca do uelastycznienia rynku pracy. Obecnie nerów społecznych dotyczący telepracy z czerwca na rynku pracy daje się zaobserwować tendencję za- 2005 r., w którym określono podstawowe zasady or- biegania pracodawców o pracowników. Przedstawio- ganizowania pracy w formie telepracy, jakie powinny ne zmiany w Kodeksie pracy umożliwią pracodawcom być stosowane w Polsce. zaproponowanie pracownikom bardziej elastycznej Projektowana ustawa określa warunki wykony- formy pracy przy jednoczesnym zachowaniu bezpie- wania pracy w formie telepracy, to jest pracy, która czeństwa socjalnego. może być wykonywana systematycznie poza zakła- Projekt ustawy ma na celu przede wszystkim dem pracy z wykorzystaniem technologii informa- stworzenie podstaw prawnych wykonywania pracy tycznej. Projektowana ustawa umożliwi osobie ubie- w formie telepracy zgodnie z europejskim Ramowym gającej się o zatrudnienie wybór takiej formy zatrud- Porozumieniem w sprawie Telepracy z dnia 16 lipca nienia już na etapie nawiązywania stosunku pracy, 2002 r. Zaproponowane przez wnioskodawców roz- jak również pracownikowi da możliwość zmiany spo- wiązania prawne wnoszą stosowne zmiany w przepi- sobu i miejsca wykonywania pracy w trakcie zatrud- sach Kodeksu pracy dotyczące między innymi deﬁ- nienia. Taka forma elastycznego zatrudnienia umoż- nicji telepracy i telepracownika. liwi pracownikowi przede wszystkim godzenie życia Projektowana nowelizacja przewiduje następujące zawodowego i rodzinnego. Elastyczne zasady organi- formy, w jakich dochodzi do ustalenia wykonywania zacji pracy zawodowej stanowią bardzo ważny czyn- pracy w formie telepracy: ustalenie wykonywania nik determinujący aktywność zawodową osób, które pracy w formie telepracy mogłoby następować już na mają obowiązki rodzinne, są niepełnosprawne, łączą etapie zawierania umowy o pracę, w takim przypad- pracę z nauką, pracują więcej niż w jednym miejscu ku umowa o pracę powinna dodatkowo określać wa- lub mieszkają w miejscowości oddalonej od miejsca runki wykonywania umówionego rodzaju pracy cha- pracy. W Polsce elastyczność organizacji pracy zawo- rakterystyczne dla telepracy; ustalenie wykonywania dowej jest bardzo niska, a proponowana nowelizacja pracy w formie telepracy mogłoby nastąpić także ustawy Kodeks pracy może tę sytuację poprawić. w trakcie zatrudnienia, takie ustalenie wymagałoby Projektowana ustawa będzie oddziaływać również zawarcia porozumienia stron bądź z inicjatywy pra- na pracodawców zatrudniających pracowników. Sto- codawcy, bądź pracobiorcy. Dotyczy to sytuacji, gdy sowanie przez pracodawców telepracy może mieć pracownik został zatrudniony na podstawie umowy wpływ na zmniejszenie kosztów związanych z zatrud- o pracę, a następnie składa propozycję zmiany spo- nieniem pracowników, w tym przede wszystkim na sobu wykonywania pracy bądź wyraża zgodę na taką zmniejszenie kosztów związanych z utrzymaniem sta- zmianę, gdy zaproponował mu to pracodawca. nowisk pracy. Spodziewamy się korzyści z przyjęcia Należy podkreślić, że zaproponowane formy sta- tej nowelizacji zarówno dla młodych matek, małych wania się telepracownikiem są zgodne z zasadą do- dzieci, całych rodzin, jak również pracodawców. browolności wykonywania pracy w formie telepracy. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 150 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Bernard Ptak głosować za skierowaniem procedowanej ustawy do dalszych prac w stosownej komisji sejmowej. Dzięku- Omawiana ustawa przewiduje możliwość zaprzesta- ję za uwagę. nia wykonywania pracy w formie telepracy, co skutkuje powrotem pracownika do poprzednich warun- ków wykonywania pracy. Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Projektowana ustawa zawiera wiele ustawowych gwarancji dla telepracownika, w szczególności takich Dziękuję bardzo. jak: zakaz wypowiadania przez pracodawcę umowy Proszę państwa, do zadania pytań zapisało się o pracę z powodu niewyrażenia przez pracownika 15 osób. Jeżeli ktoś jeszcze chce skorzystać z takiej zgody na wykonywanie pracy w formie telepracy, za- możliwości, to proszę bardzo. chowanie prywatności w czasie przeprowadzania Nie widzę zgłoszeń. Zamykam listę. kontroli wykonywania pracy lub w celu inwentary- Półtorej minuty na zadanie pytania. zacji albo naprawy powierzonego sprzętu, równe Proszę panią poseł Karolinę Gajewską z PiS. traktowanie telepracownika z innymi pracownikami w zakresie nawiązania i rozwiązywania stosunku pracy, możliwość przebywania na terenie zakładu Poseł Karolina Gajewska: pracy i kontaktowania się z innymi pracownikami. Rządowy projekt ustawy określa warunki wyko- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! nywania pracy w formie telepracy, to jest pracy, któ- Projektowana ustawa jest skierowana przede wszyst- ra może być wykonywana systematycznie poza za- kim do pracowników, których stosunek pracy podle- kładem pracy, z wykorzystaniem technologii infor- ga przepisom Kodeksu pracy. Taka forma elastycz- matycznej. nego zatrudnienia umożliwi pracownikowi między Koło Posłów Bezpartyjnych pragnie zwrócić uwa- innymi godzenie życia zawodowego i rodzinnego oraz gę, że w Polsce elastyczność organizacji pracy zawo- stosowanie elastycznej organizacji pracy. Dlatego też dowej jest bardzo niska. Z badań przeprowadzonych chciałabym zapytać, czy osoba wykonująca pracę poprzez GUS wynika, że pracownicy rzadko korzy- w formie telepracy w związku z jej specyﬁką będzie miała prawo do tych samych świadczeń i przywilejów, stają z takich rozwiązań, jak: możliwość zmiany go- jakie przysługują pracownikowi wykonującemu pra- dziny rozpoczęcia lub zakończenia dnia pracy, wyj- cę w ramach klasycznego stosunku pracy? Czy na ścia z pracy przynajmniej na godzinę, czy też wyko- tych samych zasadach jak w wypadku pracownika nywania swoich obowiązków zawodowych w domu. klasycznego będzie ustalany staż pracy, który między Należy przypuszczać, że ustawowe uregulowanie do- innymi łączy się z możliwością uzyskania prawa do tyczące charakteru telepracy przyczyni się do zwięk- emerytury czy renty? Czy osobę wykonującą pracę szenia wśród pracowników zainteresowania tą formą w formie telepracy obowiązują te same zasady ubez- wykonywania pracy. pieczenia przez pracodawcę jak pracownika zatrud- Zastosowanie przez pracodawców telepracy ma nionego w ramach klasycznego stosunku pracy? znaczący wpływ na zmniejszenie kosztów związa- Dziękuję bardzo. nych z zatrudnieniem pracowników, w tym przede wszystkim na zmniejszenie kosztów związanych z utrzymaniem stanowisk pracy. Wprowadzenie no- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: wych przepisów przyczyni się do uelastycznienia struktury organizacyjnej, jak również zwiększenia Dziękuję. efektywności i produktywności pracowników. Oka- Proszę pana posła Tadeusza Kopcia z Platformy. zuje się bowiem, że stosowanie telepracy wpływa na poprawę jakości i wydajności pracowników, którzy lepiej i efektywniej wykorzystują czas pracy. Poseł Tadeusz Kopeć: Telepraca jest postrzegana jako elastyczna forma zatrudnienia umożliwiająca godzenie życia zawodo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! wego z życiem rodzinnym oraz stosowanie elastycz- Proponowana forma pracy telepraca choć jest umow- nej organizacji pracy. Stworzenie warunków instytu- nym stosunkiem pracy, to w praktycznym ujęciu cjonalnych i prawnych umożliwiających telepracę bardziej przypomina stosunek cywilnoprawny. Do- pozwoli na wzrost zatrudnienia wśród osób napoty- dajmy, że obowiązujące przepisy Kodeksu pracy – kających na utrudnienia organizacyjne w wykonywa- art. 22 § 1 – nie zabraniają jej stosowania. Wydaje się niu obowiązków zawodowych, w tym też osób niepeł- więc, że zapisy projektu ustawy o zmianie ustawy nosprawnych. Kodeks pracy powinny ograniczać się tu jedynie do Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Posłów Bez- niezbędnego, w moim przeświadczeniu, minimum, partyjnych uważa, że proponowana ustawa zmierza pozostawiając szeroką formę pracy uregulowaniom do poprawy warunków na rynku pracy, jednak w celu umownym, a mówiąc wprost, proponowane regulacje dopracowania niektórych zagadnień dotyczących są zbyt obszerne i zbyt drobiazgowe. W związku bezpieczeństwa socjalnego pracowników będziemy z tym mam pytanie, czy na przykład nie pozostawić 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy 151

Poseł Tadeusz Kopeć powinny zachęcać pracodawców do zgadzania się na taką formę pracy, na takie podejście całkowicie po- problematyki kontroli telepracownika wyłącznie ure- zwalają regulacje europejskie. Większość krajów ma gulowaniom umownym, tym bardziej że wyniki umó- tylko ogólne wytyczne bądź układy zbiorowe, a jedy- wionej pracy przekazywane na czas spełniać będą nie Czechy, Węgry, Belgia i Luksemburg mają to za- niejako ową funkcję kontrolną. pisane w kodeksach pracy, ale też bardzo ramowo, I drugie pytanie. Czy nie jest przypadkiem tak, pozostawiając dużą swobodę stronom. Czy nie uważa że owszem, staramy się wykorzystać w praktycznym pani minister, że powinniśmy pozostawić więcej swo- działaniu rozwiązania informatyczne, lecz mentalnie body w zakresie nakładania na pracodawców obo- nadal tkwimy w czasach minionych, bo czy koniecz- wiązków wobec zatrudnianych pracowników, czy też na jest tutaj, jeśli w ogóle, ustawowa gwarancja otrzy- w zakresie organizacji miejsca pracy dla telepracow- mania przez telepracownika od pracodawcy na przy- ników, tak aby ustawa spełniała swoją rolę i zachę- kład środków higieny osobistej? Dziękuję. cała pracodawców do zatrudniania w ramach telepracy kobiet opiekujących się dziećmi, osób niepełno- sprawnych bądź osób, które nie mają możliwości Wicemarszałek Bronisław Komorowski: dojazdu do odległych zakładów pracy? Drugie pytanie: Czy rząd przewiduje akcję promocyjną dla oma- Dziękuję bardzo. wianej formy zatrudnienia? Proszę pana posła Marka Polaka z PiS-u. Ostatnie pytanie dotyczy spraw poruszanych przez pana posła Józefa Zycha, a mianowicie Kodeks postępowania administracyjnego nie zna pojęcia Poseł Marek Polak: „otrzymania”, operuje terminem „doręczenia”. Ze względu na daleko idące skutki prawne w przypadku Dziękuję bardzo. niedotrzymania właściwego terminu, czy to ze strony Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sza- pracodawcy, czy to ze strony telepracownika, czy nie nowna Pani Minister! Nowe podstawy prawne pole- uważa pani minister, że należy w odpowiednich prze- gające na systematycznym wykonywaniu pracy poza pisach projektu zamienić wyraz „otrzymania” na miejscem zatrudnienia dają ogromne możliwości po- „doręczenia”? Dziękuję. (Oklaski) zostawania aktywnym zawodowo przede wszystkim pracobiorcom mającym problemy z godzeniem życia zawodowego z życiem rodzinnym, osobom niepełno- sprawnym, uczącym się lub pracującym w kilku miej- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: scach pracy. Możliwość zatrudnienia w formie telepracy może dać też wymierne korzyści pracodawcom Dziękuję bardzo. polegające na obniżeniu kosztów związanych z utrzy- Proszę pana posła Jerzego Budnika z Platformy maniem stanowisk pracy i poprawie jej wydajności. Obywatelskiej. O ile w sektorze prywatnym zatrudnienie w formie telepracy jest uzasadnione i rzeczywiście może przy- nieść poprawę jakości i efektywności, to w mojej oce- Poseł Jerzy Budnik: nie wątpliwości może budzić forma takiego zatrudnienia w sektorze ﬁnansowanym z budżetu państwa Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! lub np. w jednostkach samorządu terytorialnego. Zmiana Kodeksu pracy idąca w kierunku uelastycz- Dlatego chcę zapytać, czy nie istnieje obawa, że nienia prawa pracy to z całą pewnością nie jedyny zatrudnienie w tym sektorze w formie telepracy może sposób na zmniejszenie wciąż dużego u nas bezrobo- stać się też przyczyną tworzenia ﬁkcyjnych stano- cia. Pani minister zgodzi się na pewno ze mną, że tak wisk, na których pobierane wynagrodzenie nie bę- samo ważne, a może nawet ważniejsze, dla poprawy dzie miało nic wspólnego z efektami wykonywanej sytuacji na rynku pracy jest obniżenie pozapłaco- pracy. Dziękuję. wych kosztów pracy, m.in. składek na ubezpieczenia społeczne, obniżenie podatków i innych obciążeń pa- rapodatkowych oraz ograniczenie wszędobylskiej Wicemarszałek Bronisław Komorowski: biurokracji. Wracam jednak do Kodeksu pracy. Dzisiejsza de- Dziękuję bardzo. bata jest okazją do zadania pytania o stan prac nad Proszę panią poseł Ewę Wolak z Platformy Oby- kompleksową zmianą Kodeksu pracy. Projekt zmiany watelskiej. odziedziczyli państwo po poprzednim rządzie, po- wstał on przy udziale wybitnych polskich prawników, specjalistów prawa pracy. Poseł Ewa Wolak: Przypomnę tylko, że ich pracami kierował profesor Michał Seweryński, obecny Minister Nauki Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! i Szkolnictwa Wyższego. Dobrze, że rząd sięga po Proponowane zmiany w Kodeksie pracy generalnie zaproponowane w tym projekcie rozwiązania. Tak 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 152 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy

Poseł Jerzy Budnik Poseł Wojciech Ziemniak: jest m.in. z telepracą, nad którą obecnie debatujemy. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim pyta- Nie rozumiem jednak, dlaczego rząd nie chce rozpo- niu chciałbym się odnieść do zapisów, które zmie- cząć publicznej debaty nad całym projektem. Wycin- niają ustawę o podatku dochodowym od osób ﬁzycz- kowe, fragmentaryczne, wymuszone bieżącymi po- nych. Zgodnie z nimi telepracownik otrzymujący trzebami nowelizacje Kodeksu pracy nie sprzyjają ani zwrot wydatków na Internet od pracodawcy nie jego spójności, ani czytelności. Wprowadzają zatem może skorzystać z ulgi podatkowej. Mam wrażenie, bałagan legislacyjny i nowe wątpliwości interpreta- że wnioskodawcy zapomnieli, iż zwrot wydatków cyjne, a to nie pozostaje bez wpływu na poziom – zda- podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od niem wielu wciąż niski – praworządności w stosun- osób ﬁzycznych. Sam fakt opodatkowania zwrotu kach pracy. jest nielogiczny, gdyż nie ma on charakteru przy- Drugie pytanie. Czy pani minister potwierdzi, że sporzenia, a proponowana nowelizacja ten brak lo- polskie prawo pracy wciąż niestety nie w pełni odpo- giki potęguje. wiada standardom wynikającym z zawartych przez Przypominam, iż nowelizacja w art. 6711 § 1 mówi, Polskę umów międzynarodowych oraz wiążących nas iż to pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracow- przepisów prawa wspólnotowego? Czy nie tym powin- nikowi niezbędny sprzęt i pokryć koszty związane ny się zająć w tempie ekspresowym polski rząd m.in. z jego eksploatacją i konserwacją. Obecna no- i parlament? Dziękuję bardzo. welizacja powoduje, że pracownik faktycznie nie do- stanie pełnego zwrotu, co jest moim zdaniem niewła- ściwe. Proszę w związku z tym o ustosunkowanie się Wicemarszałek Bronisław Komorowski: wnioskodawcy do powyższych uwag. Dziękuję.

Dziękuję bardzo. Proszę pana posła Henryka Siedlaczka z Platfor- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: my Obywatelskiej. Dziękuję bardzo. Pan poseł Witold Bałażak, LPR. Poseł Henryk Siedlaczek:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt Poseł Witold Bałażak: nowelizacji Kodeksu pracy wprowadza przepisy, któ- re określają zasady wykonywania telepracy, sposoby Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! zatrudniania telepracowników, a także uregulowa- Przedstawiony projekt rządowy zmieniający ustawę nie ich praw oraz obowiązków pracodawcy. Telepraca dotyczącą Kodeksu pracy ma na celu stworzenie pod- pozwala pracownikowi na godzenie życia zawodowe- staw prawnych do wykonywania pracy w formie tego z prywatnym, a także jest dobrą formą aktywiza- lepracy realizowanej za pośrednictwem środków cji osób niepełnosprawnych. Pozwala ona również komunikacji elektronicznej. Przedłożony projekt na- pracodawcy na obniżanie kosztów związanych z two- wiązuje do europejskiego ramowego porozumienia rzeniem miejsca pracy, np. z wynajmem większej w sprawie telepracy z 16 lipca 2002 r., stąd wniosek, powierzchni biurowej. że w niektórych krajach już on funkcjonuje. Wysoka Izbo! Ten rodzaj zatrudnienia nie jest Mam wobec tego pytanie dotyczące ewentualnych jednak w Polsce zbyt znany, telepracę stosuje zaled- wniosków, doświadczeń i skutków płynących z in- wie 16% przedsiębiorców, a pracuje w ten sposób tyl- nych krajów europejskich, które są związane z wpro- ko 1% zatrudnionych osób. W związku z tym rodzi wadzeniem tam proponowanego systemu telepracy się kilka pytań. Czy usankcjonowanie telepracy i jego wpływem na rynek pracy oraz na sytuację spo- w Kodeksie pracy może sprzyjać poprawie sytuacji łeczną w powyższych krajach. Dziękuję. na rynku pracy oraz rozwojowi tej formy zatrudnienia? Czy ﬁrmy chętniej będą zatrudniały telepracow- ników na podstawie umowy o pracę? Jak pracodawcy Wicemarszałek Bronisław Komorowski: ustosunkowali się do dodatkowo nałożonych obo- wiązków oraz roli związków zawodowych określonej Dziękuję bardzo. w ustawie? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Pan poseł Włodzimierz Stępień, SLD.

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Poseł Włodzimierz Stępień:

Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pan poseł Wojciech Ziemniak, Platforma Obywa- W Polsce elastyczność przy organizacji pracy zawo- telska. dowej jest niska i oczywiste jest, że wprowadzenie do 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy 153

Poseł Włodzimierz Stępień ochrony danych. Zadaję pytanie: Czy te zapisy są wystarczające, aby dane były bezpieczne? Czy nie Kodeksu pracy uregulowań dotyczących telepracy można byłoby wprowadzić dodatkowych zapisów, przyczyni się do zwiększenia zainteresowania tą które by uściśliły pewne zobowiązania? Na przykład formą wykonywania pracy przez pracowników, ale telepracownik zobowiązuje się do stworzenia i za- również przez pracodawców. Można mówić o pozy- chowania warunków, do przestrzegania zasad i po- tywnym wpływie zaproponowanych rozwiązań, nosi konsekwencje ich nieprzestrzegania czy wydo- zarówno na pracodawców, jak i pracowników, czas stania się danych do środowiska, do konkurencji. wystąpienia jest jednak ograniczony i możliwość Poddaję to pod rozwagę, pod następne czytania wchodzenia w szczegóły jest bardzo mała. Dlatego i chciałbym zasugerować pani minister, aby moni- nie będę mówił o komplementach, pozytywnym torowanie funkcjonowania tej ustawy odbywało się aspekcie, tylko chciałbym zapytać panią minister systematycznie na forum parlamentu. Dziękuję. o szczególny, być może marginalny, wpływ zwięk- (Oklaski) szenia zainteresowania tą formą wykonywania pracy. Mianowicie pragnę zapytać: Jaki wpływ bę- dzie mieć ta nowelizacja na szarą strefę zatrudnienia, czytaj: ograniczenie tejże szarej strefy. Każde Wicemarszałek Bronisław Komorowski: bowiem jej ograniczenie jest pożądane i oczekiwa- Dziękuję bardzo. ne przez wszystkich uczciwych pracodawców i pra- cowników. Przypomnę, że według szacunków Pani poseł Beata Mazurek, Prawo i Sprawiedli- w Polsce bezpośrednio bądź częściowo w szarej wość. strefie wykonuje pracę ok. 1300 tys. osób, a ubytki z budżetu z tytułu niezapłaconych wszelkich po- datków sięgają kwoty 30 mld zł rocznie. Stąd każ- Poseł Beata Mazurek: de ograniczenie szarej strefy, również poprzez zastosowanie nowej formy zatrudnienia, jest oczeki- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nie wane, pożądane. Bardzo bym prosił o odpowiedź ukrywam, że jako członek Komisji Nadzwyczajnej ds. na postawione przeze mnie pytanie. Dziękuję bar- zmian w kodyfikacjach, a także Komisji Pracy jestem dzo. (Oklaski) zadowolona z tego, że praktycznie wszystkie kluby parlamentarne wyraziły chęć akceptacji pracy nad projektem tej ustawy. Mam jednak w związku z tym Wicemarszałek Bronisław Komorowski: pytanie. Wiadomo, że ta ustawa nie tylko sprzyja ela- styczności zatrudnienia, ale też wpisuje się w program Dziękuję bardzo. prorodzinny polityki prowadzonej przez rząd. Proszę pana posła Andrzeja Gut-Mostowego, Plat- Pani Minister! Z ogólnopolskich badań, ogólno- forma Obywatelska. polskiego programu promocji szkoleń dla przedsię- biorstw przeprowadzonych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości wynika, że ponad 1/4 Poseł Andrzej Gut-Mostowy: badanych pracodawców czy pracowników nie umie zidentyfikować pojęcia telepracy, a także błędnie ją Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! identyfikuje, sprowadzając do pracy na telefon. Mam Oczywiście trzeba pozytywnie odczytać intencje świadomość tego, że te zmiany, nad którymi dzisiaj ustawy, które pozwolą na aktywność zawodową debatujemy, idą w bardzo dobrym kierunku, ale mam w miejscu pracy kobietom z dziećmi, osobom niepeł- też świadomość, że jeśli nie będzie szerokiej kampa- nosprawnym czy osobom mającym problem z dłu- nii społecznej w tym zakresie, to one mogą być nie gim dojazdem do miejsca pracy. Powodzenie rozwią- w takim stopniu wykorzystane, w jakim byśmy tego zań ustawy zależy jednak od dobrej woli dwóch oczekiwali. W związku z tym moje pytanie: Czy rząd stron: pracodawcy i pracobiorcy. W czasie moich konsultacji ze środowiskiem gospodarczym Mało- zamierza przeprowadzić kampanię społeczną w tym polski pojawił się jeden problem: w związku z tym, zakresie? Czy możemy liczyć na to, że z chwilą, kiedy że praca odbywa się w domu, często na sprzęcie te- zakończymy procedowanie – a biorąc pod uwagę lepracownika, problemem może być bezpieczeństwo przychylną atmosferę panującą na tej sali, mam na- danych. Pracodawcy obawiają się, czy dane, które dzieję, że ono będzie szło szybciej – że państwo ruszy- znajdują się poza miejscem pracy, które są czasami cie z tą kampanią. Badania wskazują na liczne zale- na komputerze telepracownika, będą odpowiednio ty telepracy, ale też i wady, takie jak możliwość utra- zabezpieczone przed wydostaniem się, przed uzy- ty informacji – o tym już była mowa – ataki na serwer, skaniem przez konkurencję. Zapisy ustawy mówią, wirusy czy włamania do sieci. Jak wówczas rozwią- że pracodawca określa zasady ochrony danych prze- zać odpowiedzialność pracownika w takich sytu- kazywanych telepracownikowi, a telepracownik acjach za utratę informacji czy danych, którymi dys- potwierdza na piśmie zapoznanie się z zasadami ponuje dany pracownik? Dziękuję bardzo. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 154 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy

Wicemarszałek Bronisław Komorowski: w uzasadnieniu projektu przewiduje a priori zakres nieuregulowany w nowym, dodanym rozdziale. Dziękuję bardzo. O jaki konkretny zakres sytuacji, co do których za- Proszę pani poseł Ewa Kopacz, Platforma Oby- stosowanie mieć będą przepisy Kodeksu pracy, cho- watelska. dzi? I pytanie ostatnie: proszę o wyjaśnienie sytuacji, Bardzo proszę, co legło u postaw nieprzedstawienia stanowiska do projektu ustawy przez głównego inspektora pracy. Pytam o to jako poseł członek Rady Ochrony Pracy. Poseł Ewa Kopacz: Dziękuję bardzo. (Oklaski) Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Oczywiście jestem zwolennikiem tej formy zatrud- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: nienia, i nieraz to deklarowałam, zanim debatowali- śmy na tej sali na temat tego projektu. Dzisiaj jednak Dziękuję. mam do pani minister i strony rządowej właściwie Pani poseł Izabela Jaruga-Nowacka, SLD. bardziej apel niż pytanie. Myślę, że część z tych py- tań, które chciałabym zadać, zostało zadanych dużo wcześniej. Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Pani Minister! Chciałbym prosić panią o jedną rzecz: żeby pani była dobrym ambasadorem w walce Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! o to, aby telepraca, która dzisiaj jest traktowana jako Chciałabym zapytać panią o następującą kwestię. bardzo elastyczna forma zatrudnienia, stała się rów- Wiadomo, że mimo zabezpieczeń kodeksowych kobie- nież elastyczna dla pracodawców, bo to od nich będzie zależało, czy ten pomysł będzie sukcesem czy też nie. ty powracające po urlopie macierzyńskim lub wycho- Nie oszukujmy się, w polskim myśleniu, w polskiej wawczym dowiadują się, że ich miejsce pracy zostało mentalności to, co nowe, nie zawsze się przyjmuje. zrestrukturyzowane czy zlikwidowane. Czy nie oba- Niekiedy będzie mnóstwo obaw ze strony pracodaw- wia się pani, że kiedy kobieta, która właśnie z tego ców. A więc moje pytanie, mój apel, do pani minister powodu, chęci pogodzenia pracy zawodowej i opieki jest takie: Czy pani będzie takim dobrym orędowni- nad dziećmi, zdecydowała się na podjęcie pracy kiem, chociażby w tym zakresie, o którym tak głośno w formie telepracy, po powrocie, gdy już odchowa ostatnio się mówiło, a co zostało sprzedane jako wiel- dziecko, będzie chciała wrócić jako normalny stacjo- ki sukces medialny – mówię o pakiecie Kluski? To narny pracownik, dowie się, że również jej miejsce tam będzie można zapisać te ulgi dla pracodawców, pracy zostało zlikwidowane? które jednocześnie będą przekonywać ich o tym, że Drugie moje pytanie dotyczy tego, jak walczyć telepraca jest dobrą formą, również na terenie Polski. z ową samotnością telepracownika. Mówiliśmy o tym, To jest jedna moja prośba. że praca poza ﬁrmą tworzy poczucie izolacji społecznej. Druga prośba polega na tym, abyście państwo, na Myślę, że to jest niezmiernie ważne: Jakie możemy dzień dzisiejszy traktując to jako formę walki z bezro- mieć wspólne pomysły i zapisać je jako rozwiązania bociem, nie szczędzili wysiłku i pieniędzy na formę prawne, żeby ta samotność była ograniczona? informacyjną, o której mówiła moja przedmówczyni. I wreszcie trzecia rzecz dotyczy niedawnego pro- Wreszcie takie końcowe pytanie do pani minister: jektu rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa Jakie inne formy, bo wiemy, że na Zachodzie, w kra- wyższego z dnia 25 kwietnia 2007 r., w którym mó- jach europejskich nie jest to w tej chwili jedyna forma wimy o warunkach, jakie muszą być spełnione, aby zatrudnienia elastycznego, w przyszłości będzie pani zajęcia dydaktyczne na studiach mogły być prowa- przenosić na grunt polski? Jeśli tak, to jakie i czym się dzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia pani kieruje w wyborze? Dziękuję bardzo. (Oklaski) na odległość. Ten projekt rozporządzenia ogranicza możliwości kształcenia na odległość. Jak to się ma Wicemarszałek Bronisław Komorowski: zatem do wykorzystania tego, co niesie rozwój nowoczesnych technologii informatycznych, do tego, żeby Dziękuję. osoby niepełnosprawne nie tylko mogły pracować Pan poseł Mirosław Pawlak, PSL. w formule telepracy, ale również zdobywać wykształ- cenie? Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Poseł Mirosław Pawlak: Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Czy proponowany zapis art. 67 stosowany będzie tak- Dziękuję bardzo. że w przypadku, gdy pracodawca zatrudniać będzie Jako ostatni zada pytanie pan poseł Włodzimierz mniej niż 3 pracowników? Pytanie drugie: rząd Karpiński, Platforma Obywatelska. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy 155

Poseł Włodzimierz Witold Karpiński: Szanowni Państwo! Odniosę się w swojej odpowiedzi do najczęściej stawianego pytania, które dotyczy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! ło tego, dlaczego Państwowa Inspekcja Pracy nie Na początek chciałbym podzielić się refleksją, że to zgłosiła do tego projektu uwag w trakcie uzgodnień jest już któraś nowelizacja prawa pracy w tej kaden- międzyresortowych. cji. I, w gruncie rzeczy, ja wiem, że to zabrzmi jak Szanowni Państwo! Przedstawiciel Państwowej herezja dla obecnej koalicji rządzącej, ale w państwie, Inspekcji Pracy uczestniczył w pracach zespołu do które ma najniższą stopę bezrobocia, do którego mi- spraw prawa pracy i układów zbiorowych Komisji liony obywateli całego świata płyną, lecą, jadą, żeby Trójstronnej. Zgłaszał on na bieżąco uwagi do tego pracować, w Stanach Zjednoczonych w ogóle nie ma projektu, w związku z tym regulacja, którą przedło- kodeksu pracy. Czy nie rozważyłaby pani minister, żyliśmy, uwzględnia wszystkie oczekiwania Państwo- nawiązując tutaj do pytania chyba pani poseł Kopacz, wej Inspekcji Pracy w stosunku do tego projektu. żeby iść w tym kierunku, żeby coraz bardziej dere- Dlatego też już w momencie międzyresortowego kon- gulować przepisy pracy, uelastyczniać je, tak jak to sultowania tego projektu, Państwowa Inspekcja Pra- mamy w przypadku propozycji telepracy? To jest cy uznała, że nie ma potrzeby zajmowania stanowi- taka ogólna refleksja, która kończy się pytaniem, czy ska, dlatego że zawarte tam zapisy zostały uzgodnio- resort pod pani przewodnictwem planuje jakieś tego ne już wcześniej. typu działania, mające na celu uelastycznienie i wy- Kolejne pytanie, które się pojawiało, dotyczyło promowanie tych możliwości zatrudnienia, czy rela- tego, czy pracownik zatrudniony w formie telepracy cji między pracodawcą a pracobiorcą. będzie miał takie same uprawnienia. Tak, szanowni państwo. Zdecydowanie, tak, jeżeli chodzi o prawa, Chciałbym też zadać konkretne pytanie, dotyczą- przywileje emerytalne, dlatego że do zatrudnienia ce art. 67 przedłożenia. Przepis ten daje możliwość osoby w formie telepracy ma zastosowanie cały Ko- przeprowadzenia na wniosek telepracownika, przed deks pracy. Jedynie dodatkowe kwestie są regulowa- rozpoczęciem przez niego pracy, kontroli w zakresie ne tutaj w nowym rozdziale. Szanowni państwo, tak bezpieczeństwa i higieny. Czy jednak w tym wypadku więc, jeśli chodzi o wszystkie przywileje emerytalne, nie pójść dalej? Czy nie należy dać mu kompetencji wszystkie wynikające z Kodeksu pracy obowiązki do kontroli, w celu inwentaryzacji, konserwacji, ser- pracodawcy i przywileje dla pracowników zatrudnio- wisu naprawionego sprzętu, a także jego instalacji, nych w formie telepracy, będą one miały tutaj zasto- bo przecież to się najczęściej będzie odbywało przy sowanie. użyciu zestawów komputerowych, a wiemy, że bardzo Pojawiały się też z państwa strony sugestie, że być często może stanowić to dla pracownika problem, może te regulacje są zbyt drobiazgowe, że może na- żeby był on odpowiedzialny także za to. Dzięki temu leży pozostawić więcej swobody. Przypomnę pań- pracownik zyska dodatkową gwarancję poprawnej stwu, że tak naprawdę cały ten projekt był uzgadnia- instalacji, a w związku z powyższym, dobrze przygo- ny z pracodawcami, ze związkami zawodowymi, towanego narzędzia do wykonywania zajęcia w ra- z partnerami z Komisji Trójstronnej i jako konsensus mach stosunku pracy jako telepracownik. Dziękuję zostały przyjęte rozwiązania, które przedstawiamy bardzo. (Oklaski) tutaj w projekcie rządowym. Dlaczego te prace tak długo trwały? Właśnie dlatego, że projekt ten był wielokrotnie konsultowany. Chcie- Wicemarszałek Bronisław Komorowski: liśmy oddać w nim intencje partnerów społecznych, zarówno strony związkowej, jak i strony pracodawców. Dziękuję bardzo. Dlatego też te prace były kontynuowane w ten sposób, W ten sposób lista posłów zapisanych do głosu gdyż wymagany był na to określony czas. została wyczerpana. Padło również pytanie, czy w sektorze publicz- Proszę o wystąpienie panią minister Annę Kalatę. nym, jeżeli będzie możliwość korzystania z telepracy, mogą pojawić się z tego tytułu jakieś nadużycia. Otóż, pragnę powiedzieć, że ten projekt nie ma takich Minister Pracy i Polityki Społecznej zapisów, o których można byłoby powiedzieć wprost, Anna Kalata: że mogą być one w jakiś sposób niekorzystne. Wszyst- ko tak naprawdę zależy bowiem od kontroli. Jeżeli Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym na będzie ona egzekwowana w odpowiedni sposób, to nie początku bardzo serdecznie podziękować przedsta- sądzę, żeby to stanowiło jakiekolwiek zagrożenie dla wicielom wszystkich klubów parlamentarnych i wy- efektów wykonywanej pracy w instytucjach publicz- razić nadzieję, że, tak jak dzisiejsza bardzo konstruk- nych, gdzie będzie wykorzystana właśnie telepraca, tywna dyskusja nad tym projektem, tak samo będą czyli ta forma elastycznego zatrudnienia. przebiegały prace w komisjach sejmowych. Jeszcze Kolejna kwestia, która się tutaj pojawiała, doty- raz bardzo dziękuję, że wszystkie kluby parlamen- czyła tego, dlaczego nowelizujemy ten kodeks, dla- tarne poparły przedłożony przez rząd projekt nowe- czego nie są podjęte dodatkowo prace nad nowymi lizacji Kodeksu pracy w zakresie telepracy. kodeksami, czyli dorobkiem komisji kodyfikacyjnej, 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 156 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy

Minister Pracy i Polityki Społecznej Wicemarszałek Bronisław Komorowski: Anna Kalata Dziękuję bardzo. która przedstawiła kodeks indywidualnego prawa Zamykam dyskusję. pracy i zbiorowego prawa pracy. Otóż, sprawa w tej Proszę państwa, marszałek Sejmu na podstawie chwili wygląda tak, że te projekty analizowane są art. 87 ust. 2 w związku z art. 90 ust. 1 regulami- w kancelarii premiera. Profesorowie, którzy praco- nu Sejmu kieruje rządowy projekt ustawy o zmia- wali nad tymi aktami, wnoszą jeszcze pewne uwagi. nie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych Kiedy ten proces zostanie zakończony, na pewno te ustaw, zawarty w druku nr 1684, do Komisji Nad- kodeksy zostaną poddane kolejnym pracom. Żeby zwyczajnej do spraw zmian w kodyﬁkacjach w celu jednak nie trzeba było czekać na wynik ostatecznych rozpatrzenia. decyzji, zaproponowaliśmy tę nowelizację, aby już Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. dziś – w cudzysłowie oczywiście, bo wiadomo, że po- porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- trzebny jest jeszcze pewien proces legislacyjny – tę nansów Publicznych o rządowym projekcie usta- regulację wprowadzić jak najszybciej do polskiego wy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obo- prawa, do Kodeksu pracy, który jest tak naprawdę wiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu konstytucją prawa pracy, aby już teraz zwrócić pra- Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycie- codawcom uwagę na tę możliwość zatrudnienia. Jak li Komunikacyjnych oraz ustawy o działalności państwo słusznie wskazywaliście, wielu pracodaw- ubezpieczeniowej (druki nr 1680 i 1738). ców nie ma jeszcze dzisiaj pełnej wiedzy na temat Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji możliwości korzystania z tej formy zatrudnienia. Dla- pana posła Ryszarda Gallę. tego właśnie nasza decyzja była taka, żeby zamieścić dodatkowy rozdział w Kodeksie pracy, ponieważ pracodawcy zapoznają się z reguły z aktami, które regu- Poseł Sprawozdawca Ryszard Galla: lują ich funkcjonowanie. Ten nowy rozdział, który traktuje o tej formie zatrudnienia, spowoduje, że pra- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! codawcy będą mieli pod ręką określoną wiedzę, aby Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac Ko- móc korzystać z tego rodzaju rozwiązań w zakresie misji Finansów Publicznych nad rządowym projek- telepracy. tem ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach Szanowni państwo, jeśli chodzi o promocję, to na obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwa- pewno dołożymy w tej kwestii wszelkich starań. Li- rancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komu- czymy na współpracę państwa, współpracę mediów, nikacyjnych oraz o działalności ubezpieczeniowej, aby do pracodawcy doszły pełne informacje na temat druki nr 1680 i 1738. możliwości korzystania z telepracy. Na tę chwilę Celem wprowadzenia ustawy jest dostosowanie przygotowana jest przez ministerstwo pracy ulotka polskiego prawa do postanowień tzw. piątej dyrek- na temat telepracy. Podejmowane są już więc działa- tywy komunikacyjnej Unii Europejskiej, dotyczącej nia, aby zwrócić uwagę pracodawców na tę formę, ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywil- która jest korzystna zarówno dla pracowników, ale nej za szkody powstałe w związku z ruchem pojaz- również dla pracodawców, ponieważ zmniejsza kosz- dów mechanicznych. Dyrektywa ta musi zostać ty tworzenia stanowisk pracy. implementowana do krajowego porządku prawnego Jaki będzie to miało wpływ na szarą strefę? Zde- w terminie do 11 czerwca 2007. Projekt ustawy był cydowanie, będziemy to monitorować. Pani poseł przedmiotem uzgodnień międzyresortowych i śro- Jaruga-Nowacka była uprzejma zwrócić w swojej dowiskowych oraz konsultacji społecznych. Komisja wypowiedzi uwagę, że konieczny jest minitoring. Na Finansów Publicznych 22 maja przeprowadziła pewno, tak. Nie wiem tylko, czy rozważymy to od pierwsze czytanie projektu ustawy. Efektem szcze- razu po roku, czy będzie to wystarczający czas, po gółowej dyskusji było przyjęcie 6 poprawek, z któ- pierwszym roku funkcjonowania, żeby dokonać ana- rych 2 mają charakter merytoryczny, 2 redakcyjny lizy, która nam pokaże, jak funkcjonuje ta ustawa i 2 legislacyjny. w praktyce. Być może trzeba rozważyć, czy pierwsze Pierwsza poprawka dotyczy art. 1 lit. a pkt 2 takie sprawozdanie, informacja ministra pracy nie w odniesieniu do szkody w mieniu powstałej w wyni- powinna pojawić się po dwóch latach. Na pewno je- ku wypadku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, steśmy zdecydowanie za tym, żeby ten monitoring jeśli jednocześnie u któregokolwiek uczestnika zda- był. Później byłoby to już w okresach rocznych, że- rzenia nastąpiła śmierć, naruszenie czynności narzą- byśmy wiedzieli, jak te regulacje funkcjonują du ciała lub rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 14 w praktyce. dni. W tej poprawce został dodany punkt dotyczący Szanowni Państwo! Było też wiele zapytań szcze- śmierci. Następna poprawka dotyczy także pkt. 2, gółowych, na które odpowiemy na piśmie. Kończąc, a polega na określeniu sumy gwarancyjnej według powiem jeszcze, że bardzo serdecznie dziękuję wszyst- tabeli kursów, ponieważ to Narodowy Bank Polski kim klubom parlamentarnym za poparcie tego rzą- określa średni kurs, obowiązujący w dniu wyrządze- dowego projektu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) nia szkody. Trzecia poprawka dotyczy także art. 1 lit. b 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących ubezpieczeń 157

Poseł Sprawozdawca Ryszard Galla Głównym celem powyżej zmiany jest dostosowanie prawa rodzimego i implementowanie do niego pkt 1a, gdzie wprowadza się sformułowanie „w związ- postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego ku”, co pozwala bardziej, powiedziałbym, czysto i przej- i Rady z 11 maja 2005 r. oraz dyrektywy Parlamentu rzyście czytać ten zapis. Następna poprawka o cha- Europejskiego i Rady, dotyczących ubezpieczeń w za- rakterze redakcyjnym, wprowadzenie przecinka, to kresie odpowiedzialności cywilnej za szkody powsta- jest art. 2 pkt 7a w ppkt. d. Następna poprawka łe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych. o charakterze legislacyjnym wprowadza w art. 5 uzu- Dyrektywa powyższa, tak jak już poseł sprawozdaw- pełnienie zapisu o „równowartość w złotych”, co jest ca powiedział, to jest tzw. piąta dyrektywa komuni- pewną konsekwencją całej nowelizacji ustawy, w któ- kacyjna Unii Europejskiej, opublikowana w Dzienni- rej właśnie mówimy o równowartości euro w złotów- ku Urzędowym Unii Europejskiej 11 czerwca 2005 r. kach. I ostatnia poprawka, o merytorycznym charak- Na jej implementację, czyli wdrożenie do krajowego terze, dotyczy art. 6, w którym komisja zawniosko- porządku prawnego, mamy czas do 11 czerwca 2007 r., wała, aby ustawa wchodziła w życie z dniem ogłosze- więc tak naprawdę niecały miesiąc, ale mam nadzie- nia. Ta poprawka ma ścisły związek z terminem, ję, że zdążymy. w jakim powinniśmy implementować do krajowego Jakie są najważniejsze skutki zmian ustawowych, porządku prawnego przepisy ustawy, a więc 11 czerw- które przynosi nam powyższa regulacja? Pierwszy ca 2007 r. skutek to zwiększenie ochrony osób poszkodowanych Wysoka Izbo! Proponowane zmiany w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczenio- w zdarzeniach powstałych w związku z ruchem po- wym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze jazdów mechanicznych przez podwyższenie w okre- Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz o działalno- ślonym terminie wysokości minimalnej sumy gwa- ści ubezpieczeniowej są zgodne z prawem Unii Euro- rancyjnej, to jest w przypadku szkód na osobie – pejskiej. 5 mln euro, w przypadku szkód na mieniu – 1 mln Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komi- euro, art. 36 ust. 1. Druga taka pozytywna regulacja sji Finansów Publicznych wnoszę o uchwalenie rzą- to możliwość uzyskania w określonych przypadkach dowego projektu ustawy wraz z poprawkami. Dzię- odszkodowania za szkody w mieniu wyrządzone kuję. (Oklaski) w związku z ruchem pojazdu mechanicznego przez niezidentyﬁkowanego sprawcę, zmiana w art. 98. (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Następna regulacja to uprawnienie posiadaczy pojaz- Sejmu Janusz Dobrosz) dów mechanicznych do uzyskania informacji o dotychczasowym przebiegu ubezpieczenia odpowie- dzialności cywilnej i ubezpieczenia komunikacyjne- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: go, jest to zmiana w art. 104. Zmiany zasady doty- czącej państwa umiejscowienia ryzyka w przypadku Dziękuję bardzo. importu pojazdu mechanicznego nabytego w innym Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad państwie Unii Europejskiej – osiągniemy tutaj tym punktem porządku dziennego 5-minutowych zmniejszenie kosztów ubezpieczenia – to zmiana art. 90 oświadczeń w imieniu klubów i kół. ust. 1a, art. 123 i art. 135. I ostatnia istotna zmiana, Proszę bardzo, otwieramy dyskusję. czyli zrównanie praw, jakie przysługują poszkodowa- Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława nym w obcym kraju, z prawami tych, którzy są po- Stawińskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego szkodowani wskutek wypadków w kraju swojego Prawa i Sprawiedliwości. zamieszkania w zakresie tzw. procedury uzasadnio- (Poseł Jan Łopata: Stawiarskiego.) nej oferty zarówno przez zakłady ubezpieczeń, jak Stawiarskiego. Przepraszam bardzo. i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Są Proszę bardzo, panie pośle. to zmiany w art. 135. Reasumując, zmiana ustawy o ubezpieczeniach Poseł Jarosław Stawiarski: obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwa- rancyjnym, Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komu- Dziękuję, panie marszałku. nikacyjnych oraz ustawy o działalności ubezpiecze- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! niowej w pełni implementuje prawo unijne do polskie- W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- go porządku prawnego, z korzyścią przede wszystkim dliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu dla milionów użytkowników pojazdów mechanicz- w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o ubez- nych, zwiększając ich prawa i zabezpieczając przed pieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym negatywnymi skutkami. Dlatego Klub Parlamentar- Funduszu Gwarancyjnym, Polskim Biurze Ubezpie- ny Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera przedło- czycieli Komunikacyjnych oraz ustawy o działalności żoną przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej nowelę ubezpieczeniowej, druk nr 1680. powyższej ustawy. Dziękuję. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 158 Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących ubezpieczeń

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Dobrym rozwiązaniem jest określenie pojęcia znaczącej szkody osobowej jako szkody, która spowo- Dziękuję bardzo, panie pośle. dowała naruszenie czynności narządu ciała lub roz- Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława stroju zdrowia na okres dłuższy niż 14 dni. Urbaniaka z Klubu Parlamentarnego Platformy Kompletnym nieporozumieniem jest natomiast Obywatelskiej. sposób procedowania. Rząd czekał prawie dwa lata Nie widzę pana posła. na wdrożenie korzystnej dla obywateli, jak się wy- Proszę bardzo, głos ma pan poseł Wiesław Jędruś daje, dyrektywy. Termin upływa 11 czerwca 2007 r., w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy więc pracujemy pod presją czasu. Nie można zasta- Demokratycznej. nowić się, nie ma czasu na ekspertyzy, na konsul- Proszę bardzo, panie pośle. tacje z rzecznikiem praw ubezpieczonych. Wczoraj, 22 maja, na posiedzeniu Komisji Finansów Publicz- nych – pierwsze czytanie, dzisiaj, 23 maja – drugie Poseł Wiesław Jędrusik: czytanie, jutro – zapewne trzecie czytanie i głoso- wanie nad ustawą. Nie wiem, kiedy zbierze się Se- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt nat. Pracujemy bez stosownego namysłu, bez va- w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy catio legis, bo termin 11 czerwca mamy na karku. Demokratycznej przedstawić stanowisko do rządowe- Nie rozumiem, dlaczego rząd nie przedstawił pro- go projektu ustawy o zmianie ustawy o ubezpiecze- jektu znacznie wcześniej, aby można było spokojnie niach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu procedować. Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Ko- Mimo wszystko Klub Parlamentarny Sojuszu Le- munikacyjnych oraz ustawy o działalności ubezpie- wicy Demokratycznej będzie głosował za uchwale- czeniowej, druk sejmowy nr 1680. niem ustawy, dlatego że te rozwiązania są korzystne Projekt wprowadza zmiany do ustaw przyjętych dla obywateli. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 22 maja 2003 r. Zmiana wymuszona jest konieczno- ścią dostosowania krajowego porządku prawnego do postanowień dyrektywy Parlamentu Europej- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: skiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczących Dziękuję bardzo, panie pośle. ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywil- Głos ma pani poseł Renata Rochnowska z Klubu nej za szkody powstałe w związku z ruchem pojaz- Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej. dów mechanicznych. Według dyrektywy powyższej, Proszę bardzo. zwanej piątą dyrektywą komunikacyjną Unii Eu- ropejskiej, termin dostosowania prawa krajowego do jej postanowień wynosi dwa lata od jej opubliko- Poseł Renata Rochnowska: wania, tj. upływa 11 czerwca 2007 r. Generalnie rzecz biorąc rozwiązania europejskie są, jak to się Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt wy- często zdarza, bardziej korzystne dla ubezpieczo- stąpić w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobro- nych. Wprowadzono przepis, zgodnie z którym or- na Rzeczypospolitej Polskiej i przedstawić stanowisko gan nadzoru stosuje wobec zakładu ubezpieczeń w kwestii projektu ustawy o zmianie ustawy o ubez- właściwe środki nadzorcze. W wyniku tych regula- pieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Fun- cji będzie możliwość nałożenia przez organ nadzoru duszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczy- kary ﬁnansowej na zakład ubezpieczeń, gdy nie cieli Komunikacyjnych oraz ustawy o działalności wywiąże się z ustawowego obowiązku wypłaty od- ubezpieczeniowej – są to druki 1680 oraz 1738. szkodowań. Zmiana w art. 36 dotyczy określenia Zmiany proponowane w ustawie wynikają z ko- nowych minimalnych sum gwarancyjnych w obo- nieczności wprowadzenia do polskiego prawa tak wiązkowym ubezpieczeniu OC posiadaczy pojaz- zwanej piątej dyrektywy komunikacyjnej. Niektóre dów mechanicznych. Określono większe w stosun- regulacje wynikające z dyrektywy 2005/14/WE już ku do obecnie obowiązujących minimalne sumy funkcjonują w polskim porządku prawnym, inne na- gwarancyjne: w przypadku szkód na osobie – 1 mln tomiast nie, gdyż prawo unijne pozwalało na możli- euro na jednego poszkodowanego lub alternatywnie wość zmian, ale nie nakładało takiego obowiązku. 5 mln euro na jedno zdarzenie niezależnie od liczby Najważniejszy zapis omawianej nowelizacji dotyczy poszkodowanych; w przypadku szkód na mieniu – wprowadzenia nowych minimalnych sum gwaran- 1 mln euro na jedno zdarzenie niezależnie od liczby cyjnych w obowiązkowym ubezpieczeniu OC posia- poszkodowanych. Niestety będzie to obowiązywało dacza pojazdu mechanicznego lub kierującego takim dopiero od 2012 r., ponieważ rząd proponuje wyko- pojazdem. Należy zaznaczyć, iż wprowadzane zmiany rzystanie pełnego okresu dostosowania kwot mini- obejmują również rolnika oraz osobę pozostającą malnych sum gwarancyjnych, czyli 5 lat. Nie było z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub czasu na analizę, czy rzeczywiście trzeba aż tak osobę pracującą w jego gospodarstwie rolnym w przy- długo czekać. padku wyrządzenia szkody, której następstwem jest 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących ubezpieczeń 159

Poseł Renata Rochnowska Poseł Jan Łopata:

śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, zniszcze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! nie czy też uszkodzenie mienia, jeżeli rolnik nie był W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stron- objęty obowiązkowym ubezpieczeniem OC rolników. nictwa Ludowego mam przyjemność przedstawić W zarysie przedstawię proponowane w ramach im- stanowisko dotyczące projektu ustawy zawartego plementacji prawa unijnego minimalne sumy gwa- w druku nr 1680 o zmianie ustawy o ubezpieczeniach rancyjne, które według wskazanej w art. 5 ścieżki obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwa- będą obowiązywały od 11 czerwca 2012 r. I tak, rancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komu- w przypadku szkód na osobie będzie to 1 mln euro nikacyjnych oraz ustawy o działalności ubezpiecze- na jednego poszkodowanego lub 5 mln euro na jedno niowej. zdarzenie niezależnie od ilości poszkodowanych. Nowelizacja, którą dzisiaj omawiamy, to próba Obecnie minimalna suma gwarancyjna wynosi przeniesienia do polskiego prawa rozwiązań unij- 1,5 mln euro. W przypadku szkód w mieniu będzie nych, a konkretnie tak zwanej piątej dyrektywy ko- to 1 mln euro na jedno zdarzenie niezależnie od licz- munikacyjnej z maja 2005 r., opublikowanej w czerw- by poszkodowanych. Obecnie kwota ta wynosi 300 tys. cu 2005 r. Mówię: próba, bo choć jest to projekt, euro. Sumy te ustalane będą przy zastosowaniu śred- który nie budzi większych kontrowersji, to trzeba niego kursu Narodowego Banku Polskiego obowią- poczynić uwagę, którą zresztą wygłaszam prawie zującego w dniu zaistnienia takiego zdarzenia. przy wszystkich projektach rządowych, że po raz ko- Jeżeli chodzi o ścieżkę dochodzenia do wyżej wy- lejny działamy pod presją czasu. Dyrektywa ta musi mienionych sum, to należy podkreślić, iż do 10 grud- zostać implementowana do krajowego porządku nia 2009 r. minimalna suma gwarancyjna obowią- prawnego w terminie do dnia 11 czerwca 2007 r. Pan zywać będzie na dotychczasowym poziomie. Nato- minister Huzarek w trakcie prac w Komisji Finan- miast od 11 grudnia 2009 r. do 10 czerwca 2012 r. sów Publicznych wprawdzie tłumaczył wszystko bar- będzie ona wynosiła 50% wcześniej przeze mnie po- dzo szerokimi uzgodnieniami, nie można się jednak danych kwot, tak aby od 11 czerwca 2012 r. stano- oprzeć wrażeniu, że mimo kilku ministrów koordy- wiła kwotę określoną w piątej dyrektywie komuni- natorów w składzie Rady Ministrów proces legisla- kacyjnej. Odszkodowania ustala się i wypłaca cyjny kuleje. w granicach odpowiedzialności cywilnej osoby od- Nowelizacja zwiększa ochronę osób poszkodowa- powiedzialnej, najwyżej jednak do ustalonej w umo- nych w wypadkach komunikacyjnych. Normalizuje wie sumy gwarancyjnej. również wypłatę odszkodowań za szkody wyrządzone Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana usta- przez niezidentyﬁkowanego sprawcę. Określona zowa daje również możliwość nałożenia przez organ stała też w noweli kwota, poniżej której nie może nadzoru odpowiedniej kary ﬁnansowej za niewywią- zostać określona odpowiedzialność ubezpieczyciela zanie się zakładu ubezpieczeń z ustawowego obo- w ubezpieczeniach majątkowych. Proponuje się, by wiązku wypłaty odszkodowania lub nieudzielenie w przypadku szkód doznanych przez osobę suma ta odpowiedzi na roszczenia osób poszkodowanych lub wynosiła 1 mln euro na poszkodowanego lub 5 mln uprawnionych. Projekt wprowadza również zapis mó- euro na jedno zdarzenie niezależnie od liczby po- wiący, iż szkody wynikłe z ruchu pojazdu nieoznako- szkodowanych. W dotychczasowych uregulowaniach wanego w wypadku braku obowiązkowego ubezpie- prawnych obowiązujących w Polsce stawki te są zde- czenia OC powinny być objęte odpowiedzialnością cydowanie niższe, ponadtrzykrotnie. Zasadne jest funduszu gwarancyjnego. w związku z tym, by okres przejściowy, tzw. ścieżka Proponowane zmiany w omawianej ustawie po- dojścia do sum przewidzianych w dyrektywie, był siadają charakter prokonsumencki. Skutkiem wpro- jednak maksymalnie długi. W propozycji rządowej wadzenia wyższych limitów minimalnych sum gwa- jest zapisane, by do dnia 10 grudnia 2009 r. mini- rancyjnych nie powinno być podwyższenie składki malna suma gwarancyjna była na obecnym pozio- ubezpieczeniowej, która uzależniona jest głównie od mie, natomiast w okresie od dnia 11 grudnia 2009 r. szkodowości i wysokości odszkodowań, a nie od sum do dnia 10 czerwca 2012 r. suma gwarancyjna uległa gwarancyjnych. podwyższeniu do połowy wysokości określonych dy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- rektywą. tarny Samoobrona poprze omawiany projekt ustawy Nowelizacja wprowadza również zmiany w art. 52 z druku nr 1680. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski) ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych odnośnie do minimalnych sum gwarancyjnych w obowiązko- wych ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej Wicemarszałek Janusz Dobrosz: rolników. Godne poparcia jest również uregulowanie doty- Dziękuję bardzo, pani poseł. czące odpowiedzialności Ubezpieczeniowego Fundu- Głos zabierze pan poseł Jan Łopata w imieniu szu Gwarancyjnego za szkody wyrządzone przez Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Lu- pojazdy pozbawiane tablic rejestracyjnych lub wypo- dowego. sażone w fałszywe tablice, jak również wówczas gdy 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 160 Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących ubezpieczeń

Poseł Jan Łopata Równocześnie podobne zmiany należy uwzględnić w ubezpieczeniach obowiązkowych. Chodzi o mini- posiadacz pojazdu nie zawarł obowiązkowego ubez- malne sumy gwarancyjne w ubezpieczeniu obowiąz- pieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zmiany te, kowym odpowiedzialności cywilnej rolników. Ubez- które pokrótce omówiłem, są ważne i, można by rzec, pieczenie obowiązkowe rolników obejmuje szkody prokonsumenckie. Z tego punktu widzenia na pewno związane z ruchem pojazdów wolnobieżnych będą- godne są poparcia. Budzi jednak pewną wątpliwość cych w posiadaniu rolników, właścicieli gospodarstw przeświadczenie Ministerstwa Finansów, że propo- rolnych. Sumy gwarancyjne są analogiczne jak w przy- nowane zmiany nie wpłyną na podwyższenie składek padku pojazdów mechanicznych. ubezpieczeniowych. Mamy bowiem również świado- Projekt reguluje zasadę dotyczącą pojazdów pozba- mość, że równocześnie w Sejmie trwają prace nad wionych tablic rejestracyjnych oraz pojazdów, których zmianą ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej tablice rejestracyjne nie są przydzielone administra- ﬁnansowych ze środków publicznych, czyli owym 12- cyjnie. W takim przypadku w razie spowodowania -procentowym ryczałtem z kwot OC na leczenie po- wypadku powinny być traktowane tak, jakby były szkodowanych w wypadkach. Mój kolega klubowy zarejestrowane w państwie, w którym wydarzył się marszałek Józef Zych w imieniu klubu Polskiego wypadek. W przypadku gdy posiadacz takiego pojazdu Stronnictwa Ludowego zaproponuje stosowną nowe- lizację ustaw w tej sprawie. nie zawarł umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC Reasumując, Klub Parlamentarny Polskiego posiadaczy pojazdów mechanicznych, szkody wynikłe Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyję- z ruchu pojazdu powinny być objęte odpowiedzialno- ciem zapisów projektowanej ustawy. Dziękuję za ścią funduszu gwarancyjnego. uwagę. (Oklaski) Ważnym zapisem w projekcie ustawy jest dodanie przepisu nakładającego na zakład ubezpieczeń obo- wiązek dostarczania ubezpieczonemu w terminie Wicemarszałek Janusz Dobrosz: 15 dni od dnia złożenia wniosku zaświadczenia doty- czącego przebiegu ubezpieczenia, informacji o szko- Dziękuję bardzo. dach, które zostały wyrządzone w związku z posia- Proszę o zabranie głosu pana posła Bernarda Pta- daniem tego pojazdu w ostatnich 5 latach, bądź in- ka w imieniu Koła Posłów Bezpartyjnych. formacji o braku takich szkód. Ma to ułatwić posia- Proszę bardzo. daczowi pojazdu w przypadku chęci zmiany ubezpieczyciela negocjacje z nowym zakładem ubezpieczeń. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uważamy, że pro- Poseł Bernard Ptak: jekt ustawy zwiększy ochronę poszkodowanych w zdarzeniach związanych z ruchem pojazdów ko- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła munikacyjnych oraz – co jest niezwykle korzystne – Posłów Bezpartyjnych pragnę przedstawić nasze sta- pozwoli posiadaczom pojazdów mechanicznych uzy- nowisko w sprawie sprawozdania Komisji Finansów skiwać informacje o dotychczasowym przebiegu Publicznych o projekcie ustawy o zmianie ustawy ubezpieczenia. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczenio- Koło Posłów Bezpartyjnych poprze sprawozdanie wym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Komisji Finansów Publicznych w sprawie przedmioto- Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy o dzia- wego projektu ustawy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) łalności ubezpieczeniowej. Projekt ustawy wynika z obowiązku wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europy Wicemarszałek Janusz Dobrosz: odnośnie do ubezpieczeń w zakresie odpowiedzialno- ści cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem Dziękuję bardzo. pojazdów mechanicznych. Przepisy zawarte w projekcie ustawy dają możliwość nałożenia przez organ Głos ma pan poseł Jarosław Urbaniak w imieniu nadzoru odpowiedniej kary ﬁnansowej w razie nie- Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej. wywiązania się zakładu ubezpieczeń z ustawowego Proszę bardzo, panie pośle. obowiązku wypłaty odszkodowania. Projekt określa nowe wysokości minimalnych sum gwarancyjnych w obowiązkowym ubezpieczeniu odpowiedzialności Poseł Jarosław Urbaniak: cywilnej posiadaczy pojazdów. Określono wyższe w stosunku do obecnie obowiązujących wysokości Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt minimalnych sum gwarancyjnych: przedstawić opinię Klubu Parlamentarnego Platfor- — w przypadku szkód na osobie – 1 mln euro na ma Obywatelska w sprawie projektu ustawy o zmia- jednego poszkodowanego lub alternatywnie 5 mln nie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubez- euro na jedno zdarzenie, pieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim — w przypadku szkód w mieniu – 1 mln euro Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz usta- na jedno zdarzenie niezależnie od liczby poszkodo- wy o działalności ubezpieczeniowej zawartego w dru- wanych. ku nr 1680. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących ubezpieczeń 161

Poseł Jarosław Urbaniak Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Jak już tutaj powiedziano, projekt ten jest imple- Dziękuję bardzo, panie pośle. mentacją 5 dyrektywy komunikacyjnej Unii Euro- Przystępujemy do zadawania pytań. pejskiej. Trzech posłów zgłosiło się do zadania pytań. Wysoka Izbo! Proponowane zmiany nie budzą I jeszcze pan poseł Zawisza. większych zastrzeżeń, natomiast pewne zapropono- Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia? Nie widzę. wane rozwiązania budzą pewne pytania i wątpliwo- Zamykam listę posłów, którzy będą zadawać py- ści, jak w praktyce będzie ta ustawa realizowana. tania, na tej czwórce. Ustalam minutę na zadawanie W art. 4b 5 dyrektywy komunikacyjnej Unia Euro- pytań. pejska daje krajom członkowskim możliwość wyboru Głos ma pan poseł Tadeusz Kopeć z Platformy podmiotu wydającego zaświadczenia o przebiegu Obywatelskiej. ubezpieczenia. W rozwiązaniu proponowanym przez Proszę bardzo, panie pośle. Ministerstwo Finansów obowiązek ten ma wypełniać Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, który do tej pory takich zaświadczeń nie wydawał. Zaniepokoje- Poseł Tadeusz Kopeć: nie budzi więc fakt, jak w związku z dużą ilością wy- dawanych zaświadczeń przez zakłady ubezpieczenio- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! we Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny z tym W uzasadnieniu rządowego projektu ustawy o zmia- problemem sobie poradzi. Nasuwa się także uzasadnie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubez- nione pytanie, czy Ubezpieczeniowy Fundusz Gwa- pieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim rancyjny podoła temu zadaniu w aspekcie tego, że Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz usta- dane o przebiegu ubezpieczeń fundusz ten zbiera dowy o działalności ubezpieczeniowej pisze się, że skut- piero od 1 maja 2004 r., podczas gdy dyrektywa na- ki tej nowelizacji nie powinny wpłynąć na wysokość kłada obowiązek, by zaświadczenie o przebiegu ubez- składki ubezpieczeniowej OC komunikacyjnego, ale pieczenia nie było krótsze niż 5-letnie. Jak z tym czyni się to w moim przeświadczeniu jakby bez prze- problemem będzie sobie radził Ubezpieczeniowy konania. Życie natomiast niejednokrotnie już poka- Fundusz Gwarancyjny? zało, że wszelkie dodatkowe obciążenia określonych Wydaje się także, że nie jest dobre dla klientów instytucji przenoszone są w takiej czy innej postaci zakładów ubezpieczeń to, że projekt ustawy nie prze- na zwykłych ludzi. Chciałbym więc zadać podstawowe pytanie: czy widuje minimalnej sumy gwarancyjnej w przypadku pan minister z tej wysokiej trybuny może zapewnić szkód osobowych w odniesieniu do jednego poszko- posiadaczy samochodów, czyli miliony ludzi, że istot- dowanego, że rozwiązanie zawarte w projekcie usta- nie wysokość składki ubezpieczeniowej OC komuni- wy mówi tylko o minimalnej sumie gwarancyjnej dla kacyjnego tutaj nie wzrośnie, gdyż mechanizmy kon- jednego zdarzenia. trolne, a także skorzystanie z franszyzy redukcyjnej Podczas prac komisji dowiedzieliśmy się, że Mi- pozwolą utrzymać wysokość tych składek na dotych- nisterstwo Finansów nie zrobiło żadnych kalkula- czasowym poziomie? Dziękuję. cji dotyczących wpływu podwyższenia minimalnej sumy gwarancyjnej na wysokość składki. Że taki wpływ jest, jest rzeczą jasną i oczywistą, bo o tym Wicemarszałek Janusz Dobrosz: wpływie wspomina zarówno dyrektywa unijna we wstępie, jak i Ministerstwo Finansów w uzasadnie- Dziękuję bardzo, panie pośle. niu do projektu ustawy. Ja mogę się zgodzić z tym, Głos ma pan poseł Henryk Siedlaczek, również że wysokość minimalnej kwoty gwarancyjnej Platforma Obywatelska. w niewielkim stopniu oddziałuje na wysokość składki, jednakże brak jakiejkolwiek symulacji jest niepokojący szczególnie w aspekcie innych zmian Poseł Henryk Siedlaczek: legislacyjnych dokonanych w ostatnim okresie, które z pewnością wpłyną na wysokość składki Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana dzi- ubezpieczeniowej. Warto przypomnieć choćby tzw. siaj nowelizacja ustaw, niestety, znowu pod presją podatek Religi, 12-procentowy, który bezpośrednio czasu, związana jest z koniecznością implementowa- wpłynie na podwyższenie składki OC. Notabene nia do krajowego porządku prawnego postanowień przy pracach nad podatkiem Religi symulacji ak- dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady. Zwięk- tuarialnych dotyczących wpływu tego podatku na szeniu ulegają wysokości minimalnych sum gwaran- wysokość składki też nie poczyniono. cyjnych, które są obecnie ponadtrzykrotnie niższe Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu niż określone w dyrektywie. Zostaje także rozszerzo- Platformy Obywatelskiej chciałbym powiedzieć, że na odpowiedzialność Ubezpieczeniowego Funduszu poprzemy przedłożony projekt ustawy. Dziękuję Gwarancyjnego. W związku z tym formułuję nastę- bardzo. pujące pytania: Czy zdaniem rządu wpłynie to na 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 162 Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących ubezpieczeń

Poseł Henryk Siedlaczek czenie OC? Czy są szacunki tej wielkości? Gdy się słucha uzasadnienia, można mieć uzasadniony nie- podwyższenie składek ubezpieczeniowych? Jakie in- pokój w tej sprawie. Czy system wdrożeniowy będzie formacje w tej kwestii przedstawiają ubezpieczyciele? zawierał się w granicach 5 lat? Dziękuję bardzo. Czy została oszacowana wysokość potencjalnych wpływów do budżetu z tytułu nakładania kar ﬁnan- sowych na zakłady ubezpieczeń chociażby za niedo- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: pełnianie obowiązków określonych w ustawie? (Dzwonek) (Oklaski) Dziękuję bardzo. Proszę o odpowiedź podsekretarza stanu w Mini- sterstwie Finansów pana Arkadiusza Huzarka. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Proszę bardzo, panie ministrze.

Dziękuję bardzo, panie pośle. Głos ma pan poseł Włodzimierz Karpiński, rów- Podsekretarz Stanu nież Platforma, proszę bardzo. w Ministerstwie Finansów Arkadiusz Huzarek:

Poseł Włodzimierz Witold Karpiński: Dziękuję bardzo. Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie Po- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! słanki! Szanowni Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Chwilę wcześniej w trakcie krótkiej dyskusji posłowie Postaram się odpowiedzieć na wszystkie zadane ustalili, że wszyscy mają w zasadzie te same pytania. przez państwa pytania, zwłaszcza że można je z grub- Tak że kwestia zasadnicza, dlaczego – nie powiem na sza podzielić na dwie zasadnicze grupy, które właści- łapu-capu, ale pod presją czasu, w tej kadencji to jest wie sprowadzają się do jednej kwestii. To znaczy nie wiem już która implementacja prawa europejskie- właściwie wszystkie państwa pytania sprowadzają go do naszego prawodawstwa w takim dosyć gwał- się do tempa wdrożenia, ponieważ wszystkie następ- townym trybie dokonywana, tzn. gwałtownym w tym ne odpowiedzi będą jakby konsekwencją tego, dlacze- sensie, że mamy jeszcze dwa tygodnie na to, żeby go dopiero w tym momencie jest to rozpatrywane zgodnie z zaleceniami ją wdrożyć – tak się dzieje i czy w parlamencie. nie można by było w resorcie rozpoznać tego w per- Proszę państwa, to prawda, że to jest implemen- spektywie czasu, chociażby tej kadencji, aby uniknąć tacja dyrektywy Unii Europejskiej do porządku tego rodzaju procedowania? To jest jedno pytanie. prawnego krajowego. Niestety, czy może nawet na Drugie pytanie powiela to, skąd to przekonanie, szczęście, dyrektywy wdraża się w ten sposób, że dy- że nie będzie wzrostu składek OC? rektywa określa generalnie kierunek, natomiast I trzecia kwestia, bardziej konkretna. Chciałbym w różny sposób można do celu dojść. W związku zapytać pana ministra o okres przejściowy na dosto- z powyższym naszym celem w Ministerstwie Finan- sowanie kwot minimalnych sum gwarancyjnych sów jest osiągnięcie takiego stanu w momencie im- w kontekście art. 36? (Dzwonek) Jak długo będzie plementacji dyrektyw Unii Europejskiej, żeby droga trwał w Polsce okres przejściowy, czy będzie wynosił dojścia do określonego przez Unię Europejską celu do 5 lat od dnia wdrożenia w polskim systemie praw- zadowalała albo żeby udało się osiągnąć konsensus nym przepisów dyrektywy do roku 2012, czy będzie wszystkich zainteresowanych podmiotów. To jest za- też krótszy? Jak na tę sprawę zapatruje się pan mi- zwyczaj bardzo trudne, nawet jeśli chodzi tylko nister, tym bardziej że po połowie tegoż okresu wy- o implementację prawa Unii Europejskiej. sokość sum gwarancyjnych ma być podwyższona do Ponieważ ta kwestia pojawiała się tutaj wielokrot- połowy przewidzianej kwoty? Dziękuję bardzo. nie, w związku z tym chciałbym tylko zwrócić uwagę czy raczej poinformować państwa, bo ta informacja mogła do państwa nie dotrzeć, że w uzgodnieniach, Wicemarszałek Janusz Dobrosz: które trwały wiele miesięcy, te prace nie rozpoczęły się miesiąc czy dwa miesiące temu, czy na początku Dziękuję. tego roku, brały udział właściwie wszystkie instytu- Głos ma pan poseł Jerzy Zawisza z Samoobrony cje, czy to bezpośrednio rynku ubezpieczeniowego, Rzeczypospolitej Polskiej. czy z tym rynkiem powiązane, czyli: Komisja Nadzo- ru Finansowego, Polska Izba Ubezpieczeń, Rzecznik Ubezpieczonych, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwa- Poseł Jerzy Zawisza: rancyjny, Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunika- cyjnych, Stowarzyszenie Polskich Brokerów, Izba Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Gospodarcza Ubezpieczeń i Obsługi Ryzyka, Ogólno- Czy nie zachodzi obawa, iż wprowadzane zmiany nie polskie Stowarzyszenie Pośredników Ubezpieczenio- spowodują znaczącej podwyżki składki na ubezpie- wych i Finansowych, Polska Izba Pośredników Ubez- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących ubezpieczeń 163

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów nie wypłacanych odszkodowań, natomiast sama wy- Arkadiusz Huzarek sokość minimalnej sumy gwarancyjnej jest gwaran- cją dla klienta, ale nie musi mieć wpływu – i tutaj pieczeniowych i Finansowych. Należy zwrócić uwagę, zakładamy, że nie będzie miała wpływu – na wyso- że minister finansów nie przyjął tu na siebie roli ar- kość składki. Zresztą, jeśli chodzi również o symula- bitra, to znaczy nie zostały rozesłane tylko informacje ewentualne tego wzrostu, takich symulacji prze- cje, że zamierzamy czy jesteśmy zobowiązani do prowadzić po prostu fizycznie się nie da i nikt ich nie wdrożenia dyrektywy, ale chodziło o osiągnięcie kon- jest w stanie przeprowadzić, ani minister finansów, sensusu. ani Komisja Nadzoru Finansowego, ani nawet same Proszę sobie wyobrazić, że w takiej sytuacji mamy zakłady ubezpieczeń z uwagi na to, że każdy zakład do czynienia z usługodawcami, obrońcą usługobior- ubezpieczeń samodzielnie tworzy taryfy i wysokość ców, czyli rzecznikiem ubezpieczonych, organem nad- tych składek określa. Informacja o tym podlega zoru, czyli KNF, i regulatorem, czyli Ministerstwem wprawdzie zgłoszeniu do Komisji Nadzoru Finanso- Finansów, i tutaj trzeba osiągnąć stan kompromiso- wego, ale nie ma możliwości określenia w dłuższej wy, który zadowoli wszystkich. W jakim celu? Pod- perspektywie czasowej, w jaki sposób te składki będą stawowym. Tu idzie o określenie właśnie sposobu się kształtować. dojścia do wymogów dyrektywy i przede wszystkim Odpowiadając już na kolejne pytanie, ale również osiągnięcie konsensusu, który ustabilizuje sytuację powiązane z poprzednimi, odnośnie do okresu przej- prawną, pozwoli ustabilizować orzecznictwo w tym ściowego – ponieważ okres na wdrożenie tych mini- zakresie, jeśli się będzie pojawiało, i pozwoli ustabi- malnych sum gwarancyjnych określonych w dyrek- lizować praktykę nadzorczą. Wiem, że to dla państwa tywie i w tej chwili przeniesionych do ustawy jest 5- jest sytuacja nie bardzo komfortowa, jeśli jest prze- -letni, biorąc pod uwagę to, że ustalenia z zakładami widziany miesiąc właściwie na wdrożenie tej dyrek- ubezpieczeń i z całym rynkiem trwały przez szereg tywy, ale jeśli chodzi o ten projekt, to udało się osią- miesięcy, a także to, że wszyscy są świadomi tego, jak gnąć konsensus wszystkich tych podmiotów. Każdy wygląda projekt i prawdopodobnie w jakim kształcie z nich chciałby coś więcej jeszcze bądź coś jeszcze zostanie uchwalony, zakładamy, że ten 5-letni okres chciałby zmienić, ale generalnie udało się osiągnąć przejściowy zapewni nam swobodne, niewywołujące konsensus. Jest to nawet w przypadku regulacji unijnej bardzo trudne. I do tego właśnie dążymy, jeśli jakichś perturbacji na rynku ubezpieczeń czy co do chodzi o wszystkie projekty ustaw, które nie tylko wysokości składki, spokojne wdrożenie tej dyrekty- wdrażają prawo Unii Europejskiej, ale które general- wy, która, jak tutaj wielokrotnie już dzisiaj było to nie mają udoskonalać nasz krajowy rynek finansowy. podkreślane właściwie przez wszystkie kluby, ma I to jest jakby pierwsza część odpowiedzi. charakter prokonsumencki i generalnie zwiększa Druga część odpowiedzi dotyczy podwyższenia ochronę klientów zakładów ubezpieczeń, ubezpieczo- czy ewentualnej możliwości wzrostu składki. To rów- nych, ale również jest akceptowana przez zakłady nież wiąże się bezpośrednio jakby z procesem uzgod- ubezpieczeń. Tak że jeśli chodzi o ten okres przejścio- nień, tzn. chodzi o to, aby uniknąć sytuacji, w której wy, to, tak jak to wielokrotnie było dzisiaj powtarza- zakłady ubezpieczeń zareagują nerwowo na jakieś ne, został on podzielony na dwa podokresy. Pierwszy zmiany w regulacjach krajowych, aby uzyskać stano- skończy się w roku 2009, drugi w 2012 r., kiedy to wisko rzecznika ubezpieczonych, aby również Komi- zostaną spełnione te wymogi wynikające z imple- sja Nadzoru Finansowego miała czas na przygotowa- mentowanej dyrektywy. nie się do działań nadzorczych. Te uzgodnienia trwa- W związku z powyższym uważam, że proces ły długo i w związku z tym udało nam się przyjąć uzgodnień, który postawił państwa w takiej sytuacji, stanowisko, zresztą to wczoraj na posiedzeniu Komi- iż za miesiąc trzeba właściwie wdrożyć dyrektywę, sji Finansów Publicznych też było przedstawiane był jednak konieczny i w efekcie dzięki temu właści- przez przedstawiciela Polskiej Izby Ubezpieczeń, że wie wszystkie kluby popierają ten projekt ustawy. wzrost wartości minimalnej sumy gwarancyjnej nie A gdyby nie było to poprzedzone tak szerokimi kon- jest bezpośrednio powiązany ze wzrostem wysokości sultacjami, mogłoby się okazać, że nawet przy wdro- składki, którą będą ponosili klienci z zakładów ubez- żeniu dyrektywy, która jest prokonsumencka, poja- pieczeń. Wobec tego czy ja mogę zapewnić z tej try- wiłyby się bardzo rozbieżne stanowiska różnych buny, że na pewno w związku z tą ustawą nigdy żad- podmiotów z obszaru tego rynku, z których każdy na składka nie zostanie podniesiona? Oczywiście nie chciałby za państwa pośrednictwem w jakiś sposób mogę w 100% tego zapewnić, nie ma takiej możliwo- być może tę nowelizację czy tę propozycję oprotesto- ści. Natomiast Polska Izba Ubezpieczeń, tj. to stowa- wywać. W związku z powyższym uważam, że ten rzyszenie, które gromadzi usługodawców, czyli wła- proces długotrwałych konsultacji miał swoje uzasad- śnie zakłady ubezpieczeń, wczoraj na posiedzeniu nienie i w efekcie tego mamy dzisiaj stosunkowo uła- Komisji Finansów Publicznych i w trakcie uzgodnień twioną pracę – państwo macie ułatwioną pracę, jeśli również podtrzymywała stanowisko, że jest to tylko chodzi o zgłaszanie ewentualnych poprawek, bo one jeden z elementów. Tak naprawdę najistotniejsze jest dzisiaj nie zostały wniesione. Ale rozumiem, że jest to, jaka jest szkodowość, jaka jest wysokość faktycz- pewien problem z czasem. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 164 Projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących ubezpieczeń

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. po- Arkadiusz Huzarek rządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku do- Biorąc pod uwagę fakt, że wszystkie podmioty chodowym od osób prawnych (druk nr 1724). z całego sektora zostały wprowadzone w tę tematykę, Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Roch- nawet krótki okres poprzedzający wejście w życie, nowską w celu przedstawienia uzasadnienia projektu czyli właściwie wejście w życie ustawy od momentu ustawy. jej ogłoszenia, nie będzie dla nich zaskoczeniem – Proszę bardzo, pani poseł. wszyscy ten projekt znają i wszyscy go od samego początku uzgadniali. Mam nadzieję, że odpowiedzia- łem na wszystkie państwa pytania. Dziękuję bardzo. Poseł Renata Rochnowska: (Oklaski) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu grupy posłów wnioskodawców z Samoobrony Rzeczypospo- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: litej Polskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości mam zaszczyt przedstawić projekt ustawy o zmianie ustawy Dziękuję bardzo. o podatku dochodowym od osób prawnych zawarty Głos ma sprawozdawca komisji pan poseł Ryszard w druku nr 1724. Galla. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wniesiony pro- Proszę bardzo. jekt ustawy jest kolejnym etapem na drodze do uru- chomienia i rozwinięcia sektora produkcji biokompo- nentów i biopaliw ciekłych w Polsce oraz wpisuje się Poseł Ryszard Galla: w konsekwentne działania koalicji rządowej, aby sta- ło się to przy wykorzystaniu możliwości produkcyj- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co prawda do nych polskich rolników i przedsiębiorców. Propono- posła sprawozdawcy nie było pytań, co mnie bardzo wane zapisy wprowadzają do ustawy o podatku do- cieszy, niemniej, mimo że projekt tej ustawy wpłynął chodowym od osób prawnych ulgę podatkową, która bardzo późno do laski marszałkowskiej, to w pracach ma rekompensować część kosztów produkcji biokom- Sejmu i komisji tempo, panie ministrze, było dosyć ponentów. Bezspornym faktem jest to, iż koszty pro- przyzwoite i, jak widać, praktycznie na jednym po- dukcji biokomponentów przy zastosowaniu obecnych siedzeniu Sejmu będziemy mogli także tę ustawę technologii przewyższają w znacznym stopniu koszty przyjąć. produkcji tradycyjnych paliw, a więc wystąpiła ko- Ja chciałbym, wykorzystując okazję, podziękować nieczność wyrównania tej różnicy poprzez zastoso- serdecznie przede wszystkim uczestniczącym dzisiaj wanie ulgi podatkowej dla producentów biokompo- w debacie. Myślę, że ona była krótka, ale treściwa. nentów. O tej propozycji zmiany w ustawie o podatku W zasadzie te problemy, które były podejmowane, dochodowym od osób prawnych mówiłam jako poseł były także dyskutowane na posiedzeniu Komisji Fi- sprawozdawca wtedy, kiedy debatowaliśmy nad usta- nansów Publicznych. Dziękuję bardzo za stanowisko wą o biokomponentach i biopaliwach. wszystkim klubom; myślę, że jest zgodne. Przepisami ustawy wprowadza się dla producen- Jak ważny jest projekt tej ustawy, niech świad- tów biokomponentów okresową ulgę, która będzie czy przykład osobisty. Przed kilkoma laty miałem obejmowała lata 2007–2014, tak aby zapewnić jak kolizję samochodową, było to w 2005 r., jeszcze najpełniejsze pod względem ekonomicznym jej wyko- przed wyborami do parlamentu. Jak się okazuje, rzystanie. Mechanizm funkcjonowania tej ulgi będzie właśnie dowiedziałem się o tym, do dzisiaj ﬁrma polegał na odliczeniu przez producentów biokompo- ubezpieczeniowa nie rozliczyła się z wykonawcą, nentów od podatku dochodowego 19% kwoty stano- który dokonywał naprawy mojego samochodu. Jest wiącej nadwyżkę kosztów wytworzenia biokompo- to naprawdę bardzo długi okres i myślę, że po przy- nentów nad kosztami wytworzenia paliw ciekłych jęciu tej ustawy takich sytuacji w naszym prawie o takiej samej wartości opałowej, do których te bio- ubezpieczeniowym nie będzie. Tak że jeszcze raz komponenty mogą być dodawane. Zgodnie z przepi- chciałbym serdecznie wszystkim podziękować za sem art. 19a ust. 1 nowelizowanej ustawy o podatku czynny udział w pracach nad projektem tej ustawy. dochodowym od osób prawnych podatnik w pierwszej Dziękuję. (Oklaski) kolejności oblicza różnicę pomiędzy kosztami wypro- dukowania biokomponentów i paliw ciekłych tradycyjnych o takiej samej wartości opałowej, jaką posia- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: dają wytworzone przez niego biokomponenty. Odli- czenie będzie następnie limitowane kwotą stanowią- Dziękuję bardzo. cą 19% kwoty różnicy pomiędzy wartościami wytwo- Zamykam dyskusję. rzonych biokomponentów i wartością wytworzonych Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- paliw ciekłych, obliczonej według średnich cen bio- my w bloku głosowań. komponentów i paliw ciekłych o takiej samej warto- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 165

Poseł Renata Rochnowska za rok podatkowy rozpoczynający się właśnie w 2007 r. Zmiany wprowadzają korzystne dla podatników roz- ści opałowej. Ustalenie limitu ma na celu zapobieże- wiązania i nie naruszają one zakazu działania prawa nie przerzucaniu na budżet nieuzasadnionych kosz- wstecz. tów produkcji. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szacowane skut- Średnie ceny biokomponentów i paliw ciekłych ki ulgi podatkowej dla producentów biokomponentów oraz wartości opałowe będzie ogłaszał w obwieszcze- spowodują zmniejszenie dochodów sektora finansów niu do końca stycznia każdego roku kalendarzowego publicznych – w tym budżetu państwa, jak również minister właściwy do spraw gospodarki w porozu- budżetów jednostek samorządu terytorialnego – mieniu z ministrem właściwym do spraw finansów w 2008 r. z podatku CIT z tytułu rozliczenia za 2007 r. publicznych, a przy rozliczeniu za 2007 r. – do końca w wysokości około 120 mln zł, w tym zmniejszenie tego roku. Ceny te nie będą uwzględniać podatków dochodów w budżecie państwa przewiduje się na kwo- i opłat takich, jak podatek akcyzowy, podatek od to- tę około 91 mln zł, natomiast w budżetach jednostek warów i usług czy też opłata paliwowa. Jeżeli produ- samorządu terytorialnego szacuje się, że będzie to cenci biokomponentów nie będą produkowali trady- kwota około 29 mln zł, według łącznego wskaźnika cyjnych paliw ciekłych, bo tak może się zdarzyć, udziału z 2006 r., to jest 24,01% dla jednostek samo- wówczas do obliczenia kwoty ulgi będą stosowali rządu terytorialnego. Przy założeniu, że w 2008 r. średnie ceny paliw ciekłych ogłoszone w obwieszcze- podatnicy realizują proponowaną ulgę również w zaniu. Natomiast w przypadku gdy producenci biokom- liczkach na podatek, skutek finansowy w pierwszym ponentów będą wykorzystywali surowce pochodzące roku funkcjonowania ulgi może stanowić dwukrot- z własnej produkcji, przy obliczeniu kosztów wytwo- ność wyżej wymienionej kwoty. Powyższy skutek rzenia biokomponentów lub paliw ciekłych będą sto- obliczono, zakładając, że produkcja biokomponentów sowali ceny rynkowe tych surowców. W przypadku w 2007 r. będzie stanowiła 2,3% prognozowanej pro- gdy w danym roku podatkowym podatnicy nie doko- dukcji paliw. nają pełnego odliczenia, wówczas nieodliczoną kwotę Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu posłów ulgi będą mieli prawo odliczyć w następnych latach wnioskodawców wnoszę o jak najszybsze przekazanie podatkowych, aż do całkowitego odliczenia. Podatni- projektu ustawy do dalszych prac sejmowych, aby cy, u których rok podatkowy jest inny niż rok kalen- uchwalenie ustawy mogło odbyć się w możliwie naj- darzowy, będą stosować do końca rozpoczętego roku szybszym terminie i mogło służyć polskim przedsię- podatkowego wartości opałowe oraz średnie ceny biorcom produkującym biokomponenty. Dziękuję biokomponentów i paliw ciekłych ogłoszone w ob- uprzejmie. (Oklaski) wieszczeniu, obowiązujące w pierwszym miesiącu ich roku podatkowego. W przepisach ustawy zostały uregulowane niezbędne do prawidłowego zastosowania Wicemarszałek Janusz Dobrosz: ulgi definicje paliw ciekłych oraz producenta biokom- ponentów, który musi posiadać status prowadzącego Dziękuję bardzo, pani poseł. skład podatkowy, w którym będzie wytwarzał bio- Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad komponenty. tym punktem porządku dziennego 5-minutowych Zgodnie z przepisem przejściowym ulga za 2007 r. oświadczeń w imieniu klubów i kół. będzie mogła być rozliczona wyłącznie w zeznaniu Otwieram zatem dyskusję. rocznym, a za lata 2008–2014 będzie mogła być rów- Głos ma pan poseł Andrzej Szlachta w imieniu nież rozliczana w ciągu roku podatkowego, w zalicz- Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. kach na podatek dochodowy (miesięcznych lub kwar- Proszę bardzo. talnych, w zależności od tego, w jaki sposób rozlicza się dany podatnik), tak aby zapewnić podatnikom możliwie jak najbardziej efektywne wykorzystanie Poseł Andrzej Szlachta: tej ulgi. Ponadto w ramach przepisów przejściowych zo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu stały uregulowane kwestie braku możliwości zasto- Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam za- sowania ulgi w stosunku do podatników, których rok szczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego podatkowy rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2007 r. projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku docho- i zakończy się po tym dniu. Wprowadzono natomiast dowym od osób prawnych, druk nr 1724. możliwość skorzystania z ulgi podatnikom, których Proponowane zmiany mają stworzyć warunki do podatkowy rozpoczął się w 2007 r. Rozwiązanie takie trwałej opłacalności i stabilnego rynku biopaliw wynika z jednej strony z przyjęcia zasady stabilności w Polsce. Rozwiązania dotyczące produkcji biopaliw rozwiązań prawnych w okresie roku podatkowego, muszą być korzystne zarówno dla producentów su- z drugiej zaś z respektowania zasady ochrony praw rowców, producentów biokomponentów, producentów słusznie nabytych. paliw, jak i dla konsumentów, czyli użytkowników Ustawa wejdzie w życie z dniem ogłoszenia i bę- pojazdów. Trwałą opłacalność dla wszystkich uczest- dzie miała zastosowanie do osiągniętych dochodów ników powstającego rynku biopaliw należy ocenić 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 166 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Poseł Andrzej Szlachta Wicemarszałek Janusz Dobrosz: poprzez aspekt bezpieczeństwa paliwowego, ochrony Dziękuję bardzo. środowiska i zobowiązań wynikających z członko- Głos ma pan poseł Jakub Szulc w imieniu Klubu stwa Polski w Unii Europejskiej, impulsu rozwojowe- Parlamentarnego Platforma Obywatelska. go dla gospodarki poprzez tworzenie nowych miejsc Proszę bardzo. pracy, jak też wpływu na rynek rolny. Przedmiotowy projekt ustawy wprowadza do ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od Poseł Jakub Szulc: osób prawnych ulgi podatkowe dla producentów bio- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! komponentów. Będą oni mogli w latach 2007–2014 Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Platformy odliczać od podatku dochodowego od osób prawnych wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku kwotę stanowiącą 19% nadwyżki kosztów wytwarza- dochodowym od osób prawnych, zawartego w druku nia biokomponentów nad kosztami wytwarzania pa- nr 1724. liw ciekłych o takiej samej wartości opałowej, jednak Pierwsza konstatacja, która tutaj się narzuca, tak nie więcej niż 19% kwoty różnicy, o której mowa naprawdę, proszę Wysokiej Izby, jest następująca. w proponowanym art. 19a ust. 2 ustawy zmienionej. W przypadku biopaliw mamy do czynienia z takim Kwotę różnicy w roku podatkowym stanowi nadwyż- oto dziwnym zjawiskiem, że rząd zapowiadał kilka- ka wartości wytworzonych biokomponentów nad krotnie – i Ministerstwo Gospodarki, i ministerstwo wartością wytworzonych paliw ciekłych, obliczonych rolnictwa – że opracuje kompleksowy projekt, po według średnich cen biokomponentów i paliw cie- pierwsze, zapewniający opłacalność produkcji biopa- kłych, o których mowa w ust. 3, o wartości opałowej, liw, po drugie, zajmujący się informowaniem społe- czeństwa o tym, na czym biopaliwa polegają, dlacze- o której mowa w ust. 1. Średnią cenę biokomponen- go biopaliwa powinny być stosowane, że wpisujemy tów oraz paliw ciekłych w danym roku podatkowym się tutaj w politykę również Unii Europejskiej zmie- stanowi średnia cena odpowiednio biokomponentów rzającą do tego, żeby udział biopaliw był jak najwięk- i paliw ciekłych, na rynku wewnętrznym, w imporcie szy, że jest to kierunek prorozwojowy. A to, co dosta- oraz w nabyciu wewnątrzwspólnotowym, z roku ka- jemy, to kolejne projekty poselskie. Przed kilkoma lendarzowego poprzedzającego dany rok podatkowy. posiedzeniami mieliśmy dyskusję nad drukami po- Ceny te będzie ogłaszał w obwieszczeniu do końca selskimi nr 1502 i 1503 w sprawie akcyzy od biopaliw. stycznia każdego roku kalendarzowego minister wła- W tym momencie mamy wprowadzone w podatku ściwy do spraw gospodarki w porozumieniu z mini- dochodowym ulgi dla producentów biopaliw. Są to strem właściwym do spraw ﬁnansów publicznych, więc projekty cząstkowe, projekty, które wyjmują coś, a przy rozliczeniu za 2007 r. do końca tego roku. Je- pokazują coś, natomiast tak naprawdę nie dają nam żeli producenci biokomponentów nie wytwarzają pa- rozwiązania kompleksowego. Co więcej, wobec tych liw ciekłych, do obliczenia kwoty nadwyżki kosztów projektów bardzo często nie ma stanowiska, a przynajmniej nie ma jednoznacznego i jednolitego stano- z ust. 1 stosuje się średnie ceny paliw ciekłych. Na- wiska rządu. W związku z tym chciałem zapytać się tomiast w przypadku gdy producenci biokomponen- z tego miejsca, czy rząd ma określone stanowisko tów będą wykorzystywali surowce pochodzące z wła- wobec polityki dotyczącej promowania i produkcji snej produkcji, przy obliczaniu kosztów wytwarzania biopaliw w Polsce. biokomponentów lub paliw ciekłych będą stosowali W przekonaniu Platformy Obywatelskiej zamiast ceny rynkowe tych paliw. Odliczenie, o którym mowa pojedynczych projektów ustaw potrzebny jest nam w ust. 1, może być dokonane w miesięcznych lub jeden kompleksowy, wewnętrznie spójny program kwartalnych zaliczkach. pomocowy dotyczący produkcji biopaliw i producen- W przepisach ustawy zostały zawarte niezbędne tów biopaliw. Tymczasem znowu to, z czym mamy do do prawidłowego zastosowania ulgi deﬁnicje paliw czynienia, te przepisy komplikują jeszcze bardziej ciekłych oraz producenta biokomponentów, który ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych. musi posiadać status prowadzącego skład podatko- Zapisy, które możemy znaleźć w przedmiotowym pro- wy, w którym będzie wytwarzał biokomponenty. Po- jekcie, są mało czytelne. Pytanie: Jaki naprawdę jest efekt, do którego zmierzamy poprzez wprowadzanie nadto projekt ustawy zawiera przepisy dotyczące takich przepisów? Pytanie tutaj jest takie: Która to stosowania ustawy u podatników, u których rok po- z rzędu nowelizacja podatku dochodowego od osób datkowy jest inny niż rok kalendarzowy. prawnych czy projekt nowelizacji podatku dochodo- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parla- wego od osób prawnych w ciągu ostatniego półtora mentarny Prawo i Sprawiedliwość, biorąc pod uwagę roku, od początku tej kadencji? Przecież działając ważne czynniki gospodarcze i społeczne związane w ten sposób, doprowadzimy do tego, że nie tylko z nowelizacją omawianej ustawy, będzie głosował za Polacy będą wyjeżdżać z kraju, nie tylko Polacy będą jej przyjęciem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) emigrować do Wielkiej Brytanii, do Irlandii za zarob- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 167

Poseł Jakub Szulc wyżkę kosztów ogrzewania mieszkania gazem nad energią elektryczną. Jeżeli piję kawę, która kosztuje kami, ale doprowadzimy również do tego, że ze wzglę- więcej niż herbata, to też chciałbym uzyskać zwrot. du na skomplikowane przepisy podatkowego z Polski To znaczy, nie mam problemu z tym, żeby uważać, będą wyprowadzać się także firmy i rejestrować się że celowe jest wspieranie produkcji biopaliw, celowe gdzie indziej. jest wspieranie produkcji biokomponentów, ale na Ponadto projekt tak naprawdę jest projektem po- Boga nie uzasadniajmy tego w taki sposób. zornym i z tego też trzeba sobie zdawać sprawę, dla- Kolejna sprawa: zmiany stanowią korzystne dla tego że jeżeli producenci w tym momencie urucha- podatników rozwiązania i nie naruszają zakazu dzia- miają linie technologiczne związane z produkcją łania prawa wstecz. Jest reguła, natomiast zakazu nie biopaliw, to znaczy, że ponoszą nakłady inwestycyjne. ma. Zakaz dotyczy niekorzystnych zmian podatko- Jeżeli ponoszą nakłady inwestycyjne, to rozliczenie wych, których nie można dokonywać po 30 listopada tych nakładów inwestycyjnych w postaci kosztów, roku poprzedzającego rok podatkowy. Te zmiany są w postaci amortyzacji będzie następowało w ciągu oczywiście korzystne, natomiast są to zmiany, które najbliższych kilku lat, czyli będą mieli zwiększone skutkują wstecz, bo skutkują od początku 2007 r. nakłady w stosunku do normalnego poziomu działal- Oczywiście ten projekt będzie wymagał notyfika- ności bez inwestowania w koszty. Co za tym idzie? cji, bo jest to pomoc publiczna i tutaj znowu apel: Jak państwo wyobrażają sobie odliczanie podatku, Proszę Wysoką Izbę, zajmijmy się tym i wypuśćmy jeżeli ten podatek w żaden sposób nie będzie do za- jeden wspólny projekt, a nie twórzmy pozorów, nie płacenia, bo te firmy będą odnotowywały straty grajmy w ten sposób, jak gramy, że co rusz pojawia w ciągu najbliższych kilku lat? Robimy zatem coś, się nowy projekt, który teoretycznie powinien zwięk- żeby pokazać, że coś robimy, ale tak naprawdę nie szyć szanse, który teoretycznie powinien usprawnić robimy niczego. i umożliwić opłacalność produkcji biopaliw, nato- Sam projekt jest z jednej strony mało skompliko- miast tak naprawdę tego nie czyni. wany, a z drugiej strony mało czytelny. Są chociażby Platforma Obywatelska z niechęcią, acz opowiada takie zapisy, jak ten, który nie określa podstawy, nie się za przesłaniem tego projektu do dalszych prac określa bazy, na podstawie której minister gospodar- w Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję. (Oklaski) ki ustali średnie ceny biopaliw i biokomponentów i średnie ceny paliw ciekłych obowiązujących w danym roku podatkowym, bo nie mamy tutaj ani od- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: niesienia do rozporządzenia, które powinno zostać wydane i określać szczegółowe warunki ustalania (Poseł Marek Sawicki: Ze wstydem.) średniego poziomu cen, ani też szczegółowego wymie- Dziękuję. nienia w przepisach ustawy tego, w jaki sposób i na Głos ma pan poseł Stanisław Stec w imieniu jakiej podstawie to odniesienie i to wyliczenie cen Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokra- średnich będzie dokonywane. Co więcej, jeżeli wczy- tycznej. tamy się w uzasadnienie, które z niewielkimi zmia- Proszę bardzo, panie pośle. nami przez moich przedmówców było dwukrotnie przytaczane... (Dzwonek) Panie marszałku, jeżeli pan pozwoli, jeszcze chwi- Poseł Stanisław Stec: leczkę. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko w imieniu klubu Sojuszu Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Lewicy Demokratycznej odnośnie do zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zmiany, Pół minuty. która w założeniu ma pomóc producentom biopaliw przez odliczenie części kosztów od dochodu. Żeby ta ustawa zafunkcjonowała, w praktyce Poseł Jakub Szulc: musi być uzyskany dochód przez wytwórcę biopaliw, czyli nadwyżka dochodów nad kosztami uzyskania. Pozwolę sobie jeszcze zacytować, ale nie w całości: Cały problem w tym, co podnoszą wytwórcy, że przy Z uwagi bowiem na fakt, iż koszty produkcji bio- proponowanej stawce akcyzy ten dochód trudno wy- komponentów przewyższają w znacznym stopniu pracować. W związku z tym jest pytanie do wniosko- koszty produkcji tradycyjnych paliw wystąpiła dawców, ale i do pana ministra: Czy tak skonstru- konieczność wyrównania tej różnicy poprzez zasto- owana ustawa zafunkcjonuje w praktyce? Jest pyta- sowanie ulgi podatkowej dla producentów biokom- nie o to, o co pytał już mój przedmówca, o zapowia- ponentów. Jeżeli tak, proszę Wysokiej Izby, ponieważ dany przez ministra gospodarki program pomocy ogrzewam swoje mieszkanie gazem, powinienem w produkcji biopaliw. Jak orientuję się, po zaewiden- zwrócić się do Wysokiej Izby, żeby Wysoka Izba cjonowaniu ponad 400 firm, które były zaintereso- uchwaliła takie prawo, które będzie zwracało mi nad- wane przetwórstwem biopaliw w Agencji Rynku Rol- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 168 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Poseł Stanisław Stec biorca czy osoba fizyczna uzyskuje dochód, czyli jeże- li jest z czego tę ulgę odpisać. Bardzo serdecznie nego, do podpisywania umów z producentami rzepa- dziękuję za uwagę. (Oklaski) ku już taka duża liczba skłonna nie była. Wszyscy liczyli na to, wpisując się na tę listę, że ten program pomocy zostanie opracowany. Dobrze, że dla produ- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: centów rzepaku przyjęto tę dopłatę dodatkową 186 zł do hektara uprawianego rzepaku na cele energetycz- Dziękuję bardzo, pani poseł. ne. Może to zrekompensuje ewentualne straty finan- Proszę o zabranie głosu pana posła Bogusława sowe. Autentycznie potrzebny jest program pomocy Sobczaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga dla producentów biopaliw. Polskich Rodzin. Chciałbym tu zapytać pana ministra, jaka jest sytuacja w Rafinerii Trzebinia, bo niedawno dosta- łem taki apel od tych, którzy tam prawdopodobnie Poseł Bogusław Sobczak: jeszcze głodują, że z powodu tego słynnego rozpo- rządzenia ministra finansów z 22 grudnia 2006 r. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- wstrzymano produkcję, która stała się nieopłacalna. mie! W związku z pierwszym czytaniem poselskiego Tą firmą zainteresowani są mieszkańcy miasta i po- projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku docho- wiatu z uwagi na liczbę osób pracujących tam. dowym od osób prawnych, druk nr 1724, mam za- W związku z tym chciałbym uzyskać krótką infor- szczyt przedstawić w tej sprawie stanowisko Klubu mację od pana ministra, jaka jest sytuacja w tym Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin. Proponowa- zakresie w hucie Trzebinia. Czy zdaniem pana mini- ne w projekcie rozwiązanie wprowadza ulgę podat- stra ten projekt ustawy pomoże producentom biopa- kową, której celem jest częściowa rekompensata kosztów ponoszonych przez producentów biokompo- liw, bo w mojej ocenie bardzo minimalnie? Co jest nentów. W związku z faktem, że przy zastosowaniu z kompleksowym programem pomocy dla producen- obecnych technologii koszty produkcji biokomponen- tów biopaliw? Jest to bardzo ważna dziedzina nasze- tów przewyższają koszty produkcji paliw tradycyj- go przemysłu, dziedzina, która umożliwi rozwój rolnych, wprowadzenie takiego rozwiązania jest, wyda- nictwa. I dlatego wszystkie osoby związane z wsią je się, jak najbardziej uzasadnione. i rolnictwem są zainteresowane tym, żeby to wreszcie Zdaniem Ligi Polskich Rodzin istnieje absolutna w naszym kraju ruszyło. Dziękuję za uwagę. konieczność wsparcia przez państwo produkcji bio- komponentów i wytwarzania biopaliw. O ile wsparcie w formie bezpośredniej pomocy publicznej nie zawsze Wicemarszałek Janusz Dobrosz: może być zastosowane, to z pewnością obowiązkiem rządu i Sejmu jest stworzenie takich warunków, aby Dziękuję bardzo, panie pośle. produkcja w tym zakresie mogła się rozwijać jak naj- Głos zabierze pani poseł Renata Rochnowska lepiej. Stąd w imieniu Ligi Polskich Rodzin pragnę w imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej. z zadowoleniem poprzeć przedłożony projekt i wyra- Proszę bardzo. zić pozytywną opinię mojego klubu o tym projekcie. Jego istotą jest zmiana ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Poseł Renata Rochnowska: Zaproponowane rozwiązanie stanowi, że producenci biokomponentów będą mogli odliczać od podatku do- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie chciałabym chodowego od osób prawnych kwotę stanowiącą 19% powtarzać uzasadnień, jak również zapisów zawar- nadwyżki kosztów wytwarzania biokomponentów nad tych w projekcie ustawy, ponieważ przedstawiłam je kosztami wytwarzania paliw ciekłych o takiej samej w imieniu posłów wnioskodawców, w związku z tym wartości opałowej. Projekt przewiduje, że odliczanie chciałabym tylko prosić o to, aby ustawa, tak jak mó- takie stosować będzie można w latach 2007–2014. wiłam poprzednio, trafiła jak najszybciej do dalszych Wysoki Sejmie! Należy zwrócić uwagę, że zapro- prac w Komisji Finansów Publicznych i jak najszyb- ponowane rozwiązanie obejmuje program pomocy ciej weszła w życie. publicznej i podlega procedurze notyfikacyjnej. Rodzi Któryś z panów posłów powiedział, że ustawa ta również koszty dla budżetu państwa w 2008 r. z roz- w praktyce może nie zdać egzaminu. Myślę, że czas liczenia tegorocznych zobowiązań z tytułu podatku pokaże, czy ta ustawa przyniesie korzyści przedsię- od osób prawnych w szacowanej wysokości około biorcom i producentom biokomponentów, ponieważ 120 mln zł. Wsłuchując się w kolejne wystąpienia możemy mieć wątpliwości w przypadku każdej usta- klubowe, nie sposób uciec od pytań dotyczących roz- wy, która wprowadza ulgę podatkową. Każda z tych wiązań kompleksowych, mających na celu zapewnie- ustaw bowiem, niezależnie od tego, czy dotyczy ulgi nie opłacalności i promocji produkcji biopaliw. podatkowej od osób fizycznych czy od osób prawnych, Pozostaje również pytanie o zakres, w jakim ni- tylko wtedy funkcjonuje w praktyce, gdy przedsię- niejsza ustawa wesprze wytwórczość w tej dziedzinie. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 169

Poseł Bogusław Sobczak sowali olej rzepakowy, to nie mogliby komponować złej jakości paliw. Niemniej jednak w obliczu potrzeby wsparcia pro- Czas najwyższy publicznie o tym jeszcze raz z tej dukcji biokomponentów i zwiększenia opłacalności trybuny przypomnieć. A więc nie jest to problem fi- rozwoju tej produkcji omawiane dziś rozwiązanie jest nansowy. Umawiałem się z wicepremierem Leppe- pożądane i oczekiwane przez producentów. W imie- rem, że spróbujemy przyspieszyć wprowadzenie obo- niu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin wiązku dolewania, bo nie w ekonomii tkwi w tej deklaruję poparcie dla omawianego projektu i proszę chwili problem, lecz w jakości paliw i braku obowiąz- o jego skierowanie do dalszych prac sejmowych. Dzię- ku dolewania. Wszystkie kluby, także Samoobrona, kuję. (Oklaski) i sam wicepremier Andrzej Lepper, wycofały się z proponowanego w poprzedniej nowelizacji wprowadzenia obowiązku dolewania od 15 czerwca 2007 r. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Jeśli nie będzie istniał ten obowiązek, jeśli pozosta- niemy przy wprowadzeniu obowiązku od 1 stycznia Dziękuję bardzo. 2008 r., Wysoka Izbo, to mamy 100% gwarancji, że Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Marka będzie skierowany wniosek do Trybunału Konstytu- Sawickiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Pol- cyjnego, zaskarżający ten obowiązek. Przez kolejny skiego Stronnictwa Ludowego. rok będzie trwała dyskusja i będziemy pisali do Unii Europejskiej, że Polska nie ma warunków gospodarczych, ekonomicznych do tego, ażeby wytwarzać bio- Poseł Marek Sawicki: komponenty i biopaliwa. Jak to jest, że w Brazylii opłaca się dzisiaj produ- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając głos kować paliwo, benzynę z dodatkiem 30% spirytusu, w imieniu klubu PSL, chcę na początku podziękować a w Polsce się nie opłaca normatywnie wprowadzać klubowi Samoobrony, że próbuje ratować honor poli- wielkości 3,75%? Jeszcze raz pytam ministra finan- tyków i honor rządu w bezproduktywnej walce o pro- sów, jak to jest, że koszt wytworzenia spirytusu su- dukcję biopaliw, biokomponentów w Polsce. Problem rowego, po odwodnieniu, wynosi 2 zł, benzyny suro- polega na tym, że wasz projekt, szanowni państwo, wej – 2,20 zł. Stosujemy dodatkowe ulgi, podnieśli- jest projektem pozornym i tak naprawdę niczego nie śmy wielkie larum, ja też, w sprawie zmiany rozpo- zmienia i nie wprowadza nic nowego do istoty pro- rządzenia Zyty Gilowskiej, ale istota problemu nie dukcji biokomponentów, biopaliw w Polsce. tkwi w rozporządzeniu i w uldze akcyzowej. Istota Niejednokrotnie już mówiłem z trybuny sejmo- problemu tkwi w oporze producentów paliw naftowej, co stoi na przeszkodzie produkcji biopaliw wych. Jeszcze raz powtarzam: dopóki nie będzie obo- w Polsce. Nie to, o czym mówił pan poseł z Ligi wiązku kontroli jakości i obowiązku dolewania, do- Polskich Rodzin i o czym mówił pan poseł Stec póty nie wpuszczą oni produkowanego w kraju spi- z SLD: że koszty produkcji biokomponentów znacz- rytusu i produkowanego w kraju oleju roślinnego. nie przewyższają koszty produkcji paliw tradycyj- Trzeba jednak zapytać, gdzie jest prokuratura, gdzie nych, naftowych, a w związku z tym biokomponen- jest Najwyższa Izba Kontroli i gdzie jest Minister- ty nie są powszechnie wprowadzane i należą się stwo Finansów? z tytułu ich produkcji rekompensaty. (Poseł Stanisław Kalemba: CBA.) Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Dzisiaj spirytus Centralne Biuro Antykorupcyjne. Jeśli ma się je- surowy kosztuje 1,70–1,80 zł. To są ceny z dnia dzi- den kontrakt na dostawę ropy naftowej, na dostawę siejszego. Nie ma kto go kupić. Surowa benzyna, bez benzyny, ba, gazu ziemnego, to oczywiście łatwo wte- opodatkowania, ta, która wychodzi z rafinerii, kosz- dy o prowizję, łatwo wtedy o korzyści osobiste. Nato- tuje dzisiaj 2,10–2,20 zł. O czym więc, na litość bo- miast niestety z chłopami czy z małymi producenta- ską, mówimy? Olej rzepakowy, który kupowała także mi z Trzebini, z Mord, z innych miejscowości, w któ- Rafineria Trzebinia, bankrutująca i głodująca, kupo- rych produkuje się olej rzepakowy, kontraktu na wany jest dzisiaj u małych producentów tego oleju po prowizję się nie podpisze. Warto byłoby naprawdę to 1,80 zł. Olej napędowy surowy, sprzedawany przez sprawdzić. Jak to jest, panie ministrze – przepra- rafinerie Płock i Gdańsk, kosztuje 2,20–2,40 zł. szam, panie marszałku, dosłownie dwa zdanie – że Dlaczego my, posłowie, powielamy informację, że równolegle obradują 3 komisje nad kwestią zmniej- oto koszty produkcji biokomponentów w Polsce są szenia przydziału Polsce emisji CO2, dwutlenku wę- zdecydowanie wyższe od kosztów produkcji benzyny gla, i podnosi się wielkie larum, bo przemysł cemen- surowej, oleju napędowego surowego? Jest to ewi- towy się wali, bo przemysł naftowy płacze, że Unia dentna nieprawda. Dopóki producenci paliw nafto- Europejska zmniejszyła nam wielkość emisji CO2? wych w Polsce nie będą mieli pełnej kontroli nad ja- A przecież tak naprawdę na samym rynku paliw tyl- kością paliwa na tym rynku, dopóty będą wlewali do ko w ramach normatywnych 5% dodatku biokompo- tego paliwa wszystko, czego w innych państwach nentów emisję mamy zmniejszoną o 5%. Gdybyśmy wlać się nie da, bo kontrola by to wykryła. Gdyby natomiast zrobili tak jak w Brazylii, a więc 30%, to stosowali spirytus, a nie eter, gdyby powszechnie sto- mamy emisję zmniejszoną o 30%. Są więc pożądane 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 170 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Poseł Marek Sawicki Wicemarszałek Janusz Dobrosz: warunki do tego, żeby nie dyskutować, żeby nie pła- Tym bardziej, że już czas minął. kać nad ograniczeniami wynikającymi z ochrony środowiska wprowadzanymi przez Unię dla Polska, jest bowiem powód, są warunki i jest potrzeba, panie Poseł Janusz Chwierut: ministrze, żeby temu, co się dzieje na rynku paliw naftowych w Polsce, przyjrzeć się. Czas najwyższy, Kieruję pytanie do ministra finansów, do rządu: żeby nie martwić się o wojnę naftową w Iraku, konkretnie na przykładzie Rafinerii Trzebinia proszę w Afganistanie, bo w rzeczywistości do tego się ona o podanie pozytywnych przykładów działania na sprowadza. Czas najwyższy wygrać wojnę o paliwa rzecz producentów biopaliw. Dziękuję. (Oklaski) odnawialne, o CO2 w Polsce, bo z tego będą i miejsca pracy, i zadowolenie, i chleb, nie będzie zaś trupów, ofiar w Iraku czy Afganistanie. Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: (Oklaski) Dziękuję bardzo. Głos ma pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo Wicemarszałek Janusz Dobrosz: i Sprawiedliwość.

Dziękuję, panie pośle. Pięciu posłów zgłosiło się do zadania pytań. Poseł Andrzej Szlachta: Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia? Dopisać pana posła Kalembę, tak? Proszę. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tradycyjnie po minucie. Zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób Proszę bardzo, pierwszy zadaje pytanie pan poseł prawnych jest zapewne korzystna dla producentów Janusz Chwierut, Platforma Obywatelska. biokomponentów. Nie jest jednak ustawą neutralną dla budżetu państwa ani dla budżetu jednostek sa- morządu terytorialnego. Szacowane skutki ulgi po- Poseł Janusz Chwierut: datkowej dla producentów biokomponentów spowo- dują zmniejszenie dochodów sektora finansów publicznych w 2008 r. z podatku CIT z tytułu rozlicze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! nia za 2007 rok w wysokości 120 mln zł. Mam pyta- W ciągu ostatnich dwóch miesięcy dyskutujemy nad nie do pana ministra finansów: Jaki jest szacowany trzecią ustawą, która dotyczy pomocy przewidzianej skutek zmniejszenia dochodów z podatku CIT za cały dla producentów biopaliw. Należałoby zapytać, jaki okres obowiązywania ulgi podatkowej, tj. za lata jest powód tego, że w ciągu ostatnich trzech miesięcy 2008–2014? Czy takie symulacje zostały przeprowa- tak nagle koalicja rządząca, o której pani poseł Roch- dzone w Ministerstwie Finansów? Dziękuję bardzo. nowska tutaj wspomniała, chce pomóc producentom biopaliw. Moim zdaniem to koalicja rządząca decyzją pani minister finansów w grudniu zapaliła czerwone Wicemarszałek Janusz Dobrosz: światło dla producentów biopaliw. To wskutek decyzji pani minister finansów teraz cały Sejm musi two- Dziękuję bardzo, panie pośle. rzyć, występować z nowymi inicjatywami. (Oklaski) Głos ma pan poseł Jakub Szulc, proszę bardzo. Ewidentnym tego przykładem jest właśnie Rafineria Trzebinia. Miałem okazję uczestniczyć na spotkaniu z pracownikami, z zarządem Rafinerii Trzebinia Poseł Jakub Szulc: i powiem szczerze, że jestem bardzo rozczarowany postawą właściciela, bo to Skarb Państwa jest ponie- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do kąd właścicielem Rafinerii Trzebinia. (Dzwonek) przedstawiciela wnioskodawców. W świetle wypowiedzi pana Sawickiego chciałem zapytać przedstawiciela wnioskodawców: Czy wiedzą, ile kosztuje wypro- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: dukowanie 1 litra oleju napędowego i o ile wyprodukowanie 1 litra oleju napędowego jest wyższe, bo tak Panie pośle, proszę zmierzać do pytań, bo na razie czytamy w uzasadnieniu, przepraszam, jest niższe, to jest wystąpienie. bo tak czytamy w uzasadnieniu ustawy, od wyprodu- kowania 1 litra spirytusu? To pierwsze pytanie. I drugie pytanie. Ten projekt już w uzasadnieniu, Poseł Janusz Chwierut: w opiniach zawiera odniesienie do tego, iż będziemy musieli się odwoływać do procedury notyfikacyjnej, Będę zmierzał do pytania. czyli, że projekt musi być notyfikowany. I znowu py- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 171

Poseł Jakub Szulc podatku dochodowego, więc nie będzie też z czego odliczać. Ten element pozostawiam jednak. Jak mini- tanie do pani poseł Rochnowskiej, reprezentującej ster naliczy, obliczy to wszystko? Być może mam złe wnioskodawców: W jaki sposób chcecie państwo no- dane, ale sprawdzałem jeszcze raz dzisiaj, ile kosztuje tyfikować ten projekt, skoro regulamin Sejmu nie benzyna surowa, olej napędowy surowy przed opodat- przewiduje w przypadku projektów poselskich żadnej kowaniem, jakimkolwiek opodatkowaniem, i ile kosz- ścieżki, żadnej drogi ich notyfikowania w Komisji tuje wyprodukowanie biokomponentu przy obecnych Europejskiej? Dziękuję. (Oklaski) cenach rzepaku, zboża. Z tych danych wynika wyraź- nie, że biokomponenty wbrew powszechnie lansowanej opinii są tańsze w produkcji. Koszty produkcji są niż- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: sze, a przynajmniej blendownicy płacą mniej producentom i ci producenci nadal to produkują i chcą pro- Dziękuję bardzo. dukować. Jeśli tak, to pytanie: Czy ta ustawa rzeczy- Głos ma pan poseł Jarosław Urbaniak. wiście będzie ustawą wykonalną, czy też jest tak, jak powiedziałem na początku, że uczestniczymy w grze pozorów polityków, że oto znowu coś robimy w sprawie Poseł Jarosław Urbaniak: biopaliw, a pies pogrzebany jest zupełnie gdzie indziej? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zadać pytanie pani poseł reprezentującej wnioskodawców. W ust. 4 nowelizowanego art. 19a ustawy o CIT czytamy, że minister właściwy do Wicemarszałek Janusz Dobrosz: spraw gospodarki w porozumienie z ministrem wła- Dziękuję. ściwym do spraw finansów publicznych ogłasza... Proszę bardzo pana posła Stanisława Kalembę i tutaj: wartości opałowe oraz średnie ceny biokom- o zabranie głosu. ponentów itd. Chciałem zapytać: Gdzie w tym projekcie są mechanizmy wyliczenia? Rozumiem, że ogłasza, ale jak liczy? Interesuje mnie to, jak on bę- Poseł Stanisław Kalemba: dzie to wyliczał. Nawiązując do wypowiedzi moich przedmówców, Dziękuję. w uzasadnieniu jest taka oto uwaga: „Z uwagi bo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zajmujemy się wiem na fakt, iż koszty produkcji biokomponentów kolejną atrapą. Pozorowane działanie, jeżeli chodzi przewyższają w znacznym stopniu...” Mój poprzed- o wdrażanie biopaliw. Panie ministrze, jakie jest sta- nik, pan poseł Jakub Szulc zadał pytanie. Pani poseł, nowisko rządu wobec tego projektu? chciałem je także skierować do pana ministra: Czy Kolejna sprawa. Dlaczego rząd, skoro Skarb Pań- istnieją dane dotyczące średnich kosztów produkcji stwa jest większościowym właścicielem, udziałowcem oleju napędowego i biokomponentów, spirytusu? Dziękuję bardzo. (Oklaski) w Orlenie, nie może sobie poradzić z wdrażaniem biopaliw? Dlaczego tak się dzieje, skoro dzisiaj producenci spirytusu są w stanie zapewnić każdą ilość Wicemarszałek Janusz Dobrosz: w Polsce, bo są gorzelnie, są pracownicy, są surowce w cenie 1,80, 1,90, 2 zł, są wiec w stanie dostarczyć Dziękuję bardzo. każdą ilość? Mam codziennie mnóstwo telefonów Głos ma pan poseł Marek Sawicki. w związku z tym. Jak rząd ma zamiar realizować te kolejne narodowe wskaźniki w poszczególnych latach, bo na razie są to działania, powiedziałbym, Poseł Marek Sawicki: pozorowane? I, panie ministrze, czy w tym zakresie nie wygrywają pośrednicy w handlu ropą, którzy nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zadać chcą nawet, powiedziałbym, podzielić się 1% z rolni- pytanie panu ministrowi jako wybitnemu finansiście, kami, podczas gdy rolnicy są najlepiej przygotowani bo projekt zakłada, że rzeczywiście będzie można do tego zadania. Administracja, przepisy – nawet nie skorzystać z tej ulgi wtedy, kiedy koszty produkcji potrafimy wykorzystać korzystnych rozwiązań, jeże- biokomponentów będą wyższe niż koszty produkcji li chodzi o Unię Europejską. Dziękuję. porównywalnych paliw naftowych. Wiem, owszem, że przy wyliczaniu podatku dochodowego jest jeszcze kwestia inwestycji poczynionych przez te firmy, więc Wicemarszałek Janusz Dobrosz: kiedy rozmawiam z właścicielami firm, które inwe- stują w tym obszarze, to mówią oni, że przez najbliż- Dziękuję bardzo. sze 5 lat nie będą mieli nadwyżki, nie będą mieli tego Na tym lista pytających została wyczerpana. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 172 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Wicemarszałek Janusz Dobrosz zmianę kosztów produkcji. Niemniej jednak, jeżeli nie będą generalnie wyższe koszty produkcji, to oczy- Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu wiście ulga nie będzie funkcjonowała. w Ministerstwie Finansów pana ministra Jacka Do- Były pytania dotyczące możliwości faktycznego minika. skorzystania przez producentów z tej ulgi w sytuacji, Proszę bardzo. kiedy w tej chwili będą oni odliczali podwyższone koszty związane z inwestycjami. Chciałbym zwrócić uwagę na ust. 12, który zakłada, że podatnik, jeżeli Podsekretarz Stanu nie uzyskał dochodu w danym roku, może przesuwać w Ministerstwie Finansów odliczenia na następne lata. Jest tak przez cały okres Jacek Dominik: trwania tego siedmioletniego programu, taki jest wymóg dyrektywy, że programy wsparcia powinny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciał- dotyczyć siedmiu lat. bym generalnie ustosunkować się do przedmiotowe- Tak naprawdę trudno jest sobie wyobrazić prowa- go projektu i może to już odpowie na część uwag dzenie działalności gospodarczej z nastawieniem na i pytań, które zostały zgłoszone w trakcie wcześniej- systematyczne ponoszenie strat. Straty mogą poja- szej dyskusji. wiać się w pierwszym, drugim, trzecim roku działal- Otóż w ocenie rządu ten projekt ma pozytywne ności, ale kiedyś powinien nastąpić moment, w któ- elementy dla producentów biopaliw w Polsce. Pod- rym firma zaczyna przynosić zyski, bo inaczej nie ma kreślam: on jest adresowany przede wszystkim do to najmniejszego ekonomicznego sensu. Ten projekt producentów. Pośrednicy nie korzystają z tego roz- rozwiązuje też ten problem. Kiedyś nastąpi zysk wiązania, tak więc nie będzie tu żadnego elementu z produkcji biopaliw i w tym momencie podwyższone wspierającego kogoś, kto nie jest sam bezpośrednio koszty produkcji, jeżeli w ogóle zaistnieją, będą mo- zaangażowany w cały system produkcji. To jest po- gły być odliczane. zytywny element tego projektu. W odniesieniu do generalnej oceny tego projektu Po drugie, było wiele pytań dotyczących wylicze- uważam, że biorąc pod uwagę trzy kompleksowe ele- nia kosztów produkcji, kosztów paliw, jak to będzie menty, które pojawiły się już w tej chwili jako elemen- robione. W ust. 3 jest wskazane, w jaki sposób będą ty wsparcia produkcji biopaliw, czyli maksymalne wyliczane średnie ceny referencyjne, które później dopuszczalne prawem wspólnotowym zwolnienie posłużą do wyliczania wielkości ulgi. Są to właśnie z podatku akcyzowego dla biokomponentów, jak rów- ceny odpowiednio biokomponentów, paliw ciekłych nież proporcjonalne zwolnienie już biopaliw, dopłaty na rynku wewnętrznym, czyli polskim, w imporcie bezpośrednie dla rolników produkujących rzepak oraz w nabyciu wewnątrzwspólnotowym. Są to oraz ulga dla producentów, którzy mają miejsce pro- wszystkie trzy możliwe kierunki, skąd taki biokom- dukcji w Polsce... ponent może napłynąć na rynek. Na to też chciałbym zwrócić uwagę: ta ustawa Idea tego rozwiązania jest taka, żeby w pewnym adresowana jest tylko do polskich podmiotów, czyli sensie kontrolować również koszty produkcji w Pol- działających na podstawie polskiego prawa. Nie sce. One muszą być porównywalne i utrzymywane na wprowadzamy żadnych rozwiązań, z których mogły- porównywalnym poziomie do rynków międzynarodo- by skorzystać podmioty zagraniczne produkujące wych, żeby nie było takiej sytuacji, że ulga zachęca- biokomponent u siebie i sprzedające nam gotowy pro- łaby do podnoszenia w nieskończoność kosztów produkt. Chodzi nam o wsparcie rodzimej produkcji. dukcji w samych polskich zakładach. A więc te trzy elementy w naszej ocenie zdecydo- Poza tym jest jeszcze jeden podstawowy mecha- wanie powinny poprawić opłacalność produkcji bio- nizm. Ta ulga będzie wykorzystywana przez produ- paliw w Polsce i te rozwiązania, wszystkie trzy ele- centów tylko wtedy, gdy w ogóle zaistnieją różnice menty mają szansę wejść w życie jeszcze w tym roku. w kosztach produkcji. W tym zakresie bardzo zdu- Jeżeli chodzi o kwestię akcyzy, to ulga w akcyzie miała mnie dosyć rewolucyjna teza posła Sawickiego, praktycznie jest już taka, jaka powinna być. Dopłaty który przez ostatnie kilka lat chciał czegoś innego bezpośrednie też wchodzą zgodnie z przyjmowaną i jeszcze parę tygodni temu sam złożył wniosek ustawą praktycznie bez żadnego vacatio legis, bo nie o zmianę ustawy o podatku akcyzowym, właśnie ma takiej potrzeby. Ta ustawa oczywiście będzie wy- wskazując na to, że produkcja biopaliw jest w Polsce magała notyfikacji komisji, ale dzięki mechanizmowi nieopłacalna ze względu na dużo wyższe koszty pro- wpisanego automatu, że nigdy nie może to doprowa- dukcji tych biopaliw, a dzisiaj twierdzi, że jest dokład- dzić do nadkompensaty, nie powinno być problemów nie odwrotnie i taka zmiana w ogóle nie ma najmniej- z uzyskaniem pozytywnej opinii Komisji Europej- szego sensu, ale to, rozumiem, kwestia tego, że skiej. A więc cały system kompleksowy wchodzi jesz- w ciągu kilku tygodniu bardzo usprawniła się i bar- cze w tym roku i jest to realne wsparcie finansowe dzo potaniała produkcja biopaliw, możliwe, że rów- dla producentów biopaliw. nież dzięki temu, iż parę tygodni temu Sejm przyjął Pojawił się szereg pytań, a przede wszystkim ustawę przyznającą dopłaty dla rolników do produk- kompleksowe pytanie, czy to pomoże Rafinerii Trze- cji rzepaku. Może to tak wpłynęło na dramatyczną binia. Wokół tej rafinerii jest bardzo dużo szumu 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 173

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów produkcję biopaliw, pod warunkiem że generalnie nie Jacek Dominik zakłócimy konkurencji na rynku, bo konkurencja między biopaliwami a paliwami tradycyjnymi ma być informacyjnego i bardzo dużo nieprawdziwych infor- zachowana. To mają być dwa konkurujące ze sobą macji co do rzeczywistych problemów, jakie w niej produkty. Tylko taki zakres ulg i wsparcia ze strony istnieją. rządu może być stosowany, który nie zakłóci tej kon- Nie mogę mówić o wszystkich elementach, które kurencji. Czyli nie możemy preferować żadnego pali- pojawiły się tam, dlatego że jest to objęte tajemnicą wa, bo będziemy mieli automatyczne naruszenie skarbową, ale proszę pamiętać, że w tej chwili odby- traktatów założycielskich i będziemy mieli cały sys- wają się tam dwie kontrole skarbowe na wniosek tem niezgodny z prawem wspólnotowym. prokuratury związane z potężnymi zaległościami Wydaje mi się, że udzieliłem odpowiedzi na więk- podatkowymi, jakie zaistniały w tej rafinerii wiele szość zadanych pytań. Stanowisko rządu, powta- lat temu. To jest główny problem Rafinerii Trzebinia, rzam, w tej sprawie jest pozytywne. Ten projekt, nie problem produkcji biopaliw, nie problem z rozpo- biorąc pod uwagę pozostałe elementy, akcyzę i dopła- rządzeniami ministra finansów, tylko olbrzymie, ty, powinien realnie wesprzeć rodzimych producen- wielomilionowe, liczone w dziesiątkach milionów za- tów biopaliw. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ległości podatkowe powstałe za czasów poprzednich zarządów tej rafinerii. W tym zakresie naprawdę nie możemy odnosić Wicemarszałek Janusz Dobrosz: sytuacji patologicznych, jakie pojawiły się w tym jednym, konkretnym zakładzie, do zilustrowania sytu- Dziękuję bardzo. acji całej branży i uważać, że ktokolwiek, czy to rząd, (Poseł Marek Sawicki: Panie marszałku, w trybie czy to Sejm, jest w stanie poprzez ustawę i normalne sprostowania.) instrumenty prawne uzdrowić patologiczną, krymi- Zanim zabierze głos pani poseł sprawozdawca, nogenną sytuację, która tam się pojawiła. Tego nikt pani poseł Rochnowska, pan poseł Sawicki chciał nie jest w stanie rozwiązać i to jest ten problem. sprostować. Kiedyś nawet w artykule w jednej z gazet prze- Proszę bardzo, panie pośle. czytałem, że strata Rafinerii Trzebinia z tytułu produkcji biopaliw mogłaby być szacowana na ok. 3 mln zł, a straty w danym roku z innej działalności stanowi- ły ponad 40 mln zł. A więc proszę zobaczyć, jaka jest Poseł Marek Sawicki: proporcja. Tego nie da się uzdrowić. Panie Ministrze! Przykro, że nie zrozumiał pan Poza tym faktycznie możemy mieć pytanie do właściciela tej rafinerii, też my jako rząd, co przez mojej wypowiedzi. Jeśli chodzi o zaskarżenie rozpo- ten czas robił. Właścicielem Rafinerii Trzebinia nie rządzenia pana szefowej, to nie ma w uzasadnieniu jest rząd, tylko Orlen, który ma ponad 70% udziałów. warunków ekonomicznych, a jest naruszenie praw Wiedział o tym, co się dzieje, i nie reagował. nabytych i tryb wprowadzenia. To zarówno w pro- Naprawdę możemy rozmawiać o branży, możemy kuraturze jest w tej chwili badane, jak i w Trybu- rozmawiać o innych rafineriach, które wcale nie sy- nale Konstytucyjnym, który przyjął skargę do roz- gnalizują tak dużych problemów i nie sygnalizują patrzenia. tego, że te rozwiązania są dla nich niekorzystne, ale Pytałem pana ministra jako wybitnego finansistę, Rafineria Trzebinia zawsze będzie złym przykładem, jak będzie funkcjonować ta ustawa, dzisiaj nie po bo ich problemy wynikają z zupełnie innych powodów uldze, nie po dopłacie 45 euro, ale przed tą dopłatą i mają zupełnie inne korzenie. 45 euro, koszt produkcji spirytusu surowego wynosi Jeżeli chodzi o szacowanie kosztów tej propozycji 1,70–1,80 zł, koszt produkcji oleju rzepakowego dla budżetu, to jest to bardzo trudne. My szacowali- – 1,80 zł, a benzyna surowa – 2, olej napędowy surowy śmy, że może to być faktycznie około 120 mln zł, bio- – 2,20. A więc paliwa ropopochodne są droższe, wię- rąc pod uwagę ceny paliw i biokomponentów, jakie cej kosztują niż produkowane dziś biokomponenty. obowiązywały kilka miesięcy temu. Jeśli spojrzeć na Jak pan w takim wypadku wyliczy ulgę w podatku skalę wahań, jaka jest na rynku produktów ropy naf- dochodowym, czy ona w ogóle jest możliwa? Na mój towej, i na przykład choćby na zmianę, jaka pojawi stan wiedzy ona nie jest możliwa, ale pan minister się w cenie rzepaku poprzez zastosowanie dopłat bez- mówi, że ta ustawa jest potrzebna, że to rozwiązanie pośrednich, widać, że automatycznie te koszty zmniej- jest potrzebne. Rozumiem, że wtedy, kiedy rzeczywi- szą się czy zmniejszy się różnica, w związku z czym ście koszty produkcji biokomponentów będą wyższe nawet sama wielkość ulgi będzie już mniejsza. Nie niż produkcji surowych paliw naftowych. Jeszcze raz tyle jednak chodzi o to, czy to będzie 120 mln, 60 mln pytam: Dlaczego rząd, dlaczego Centralne Biuro An- czy 90 mln. Chodzi o to, że jest realne wsparcie do tykorupcyjne nie zajmie się tym, że mimo korzyst- wyrównania, jeżeli różnice zaistnieją. nych warunków ekonomicznych biokomponenty nie Oczywiście zgodnie z regulacjami Unii Europej- są dolewane, a my obowiązek dolewania odraczamy, skiej, co jest wszędzie podkreślane, można wspierać jak możemy? Dziękuję bardzo. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 174 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo pani poseł. Proszę bardzo, głos ma pani poseł Renata Roch- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- nowska, sprawozdawca komisji, przedstawiciel wnio- pana. skodawców. Zamykam dyskusję z tą nadzieją, że wreszcie zrobimy krok naprzód w kwestii pomocy tym, którzy starają się wprowadzić biopaliwa na polski rynek. Poseł Renata Rochnowska: Z taką też konstatacją, że to też jest probierz naszej wiarygodności, kiedy mówimy o tym, że chcemy się Dziękuję, panie marszałku. uniezależnić energetycznie od dostaw czy to z Rosji, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że pan czy to z krajów arabskich. To jest mały krok, ale zawsze krok naprzód w tej materii, chciałbym, żeby minister odpowiedział na pytania, które padły pod- Wysoka Izba miała to na uwadze. czas dyskusji, jak również na wątpliwości, które Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- zrodziły się podczas debaty nad projektem ustawy dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselski o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodo- prawnych. wym od osób prawnych, zawarty w druku nr 1724, do Chciałabym serdecznie podziękować wszystkim Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. przedstawicielom klubów, którzy zajęli głos w tej de- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, iż Sejm bacie, jak również tym, którzy zadawali pytania. propozycję przyjął. Chciałabym przede wszystkim zwrócić się do Sprzeciwu nie słyszę. pana posła Sawickiego, jak zwykle. Panie pośle, bar- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. dzo szanuję pana duże zainteresowanie biokompo- porządku dziennego: Pierwsze czytanie senac- nentami, biopaliwami. Powiem, że moja wiedza na kiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks ten temat jest o wiele mniejsza. postępowania cywilnego (druk nr 1691). (Poseł Marek Sawicki: Nie złożyłem wniosku Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wniosko- o odrzucenie.) dawców pana senatora Aleksandra Bentkowskiego Natomiast dzisiaj debatujemy nad projektem usta- w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. wy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób Witamy serdecznie, panie senatorze i wieloletni prawnych i ustosunkowałam się głównie do kwestii czołowy pośle. Proszę bardzo. ﬁnansowych. Chciałabym powiedzieć, panie pośle, że pan jest bardzo zainteresowany tą ustawą, ale rząd koalicyjny jest również zainteresowany, aby wesprzeć Senator Aleksander Bentkowski: produkcję biokomponentów i biopaliw. Pan poseł wie, że w poprzedniej kadencji ten temat również był wie- Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Będę przed- lokrotnie rozpatrywany i ma tę świadomość, jak trud- stawiał dzisiaj zupełnie spokojny temat, który nie no było się przebić w Wysokiej Izbie i doprowadzić do wywoła tylu emocji, co poprzedni. tego, aby kompleksowo ten temat rozwiązać. Zgadzam Projektowana ustawa stanowi wykonanie obo- się z panem odnośnie do niewystarczającej kontroli wiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Try- w zakresie jakości biopaliw. Są odpowiednie instytucje bunału Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2006 r., kontrolne, które mają określone narzędzia i wielokrot- stwierdzającego niezgodność przepisu Kodeksu ponie te narzędzia i możliwości mogłyby być bardziej stępowania cywilnego z konstytucją. Nie muszę do- skutecznie wykorzystywane. dawać, że zgodnie z art. 190 ust. 1 konstytucji orze- Były pytania do mnie odnośnie do wyliczania czenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc po- średniej ceny biokomponentów i paliw ciekłych. Pan wszechnie obowiązującą i są ostateczne. minister o tym mówił. Zresztą zapis w pkt. 3 mówi, Wyrokiem z dnia 28 listopada 2006 r. Trybunał że średnią cenę biokomponentów oraz paliw ciekłych orzekł o niezgodności z konstytucją art. 416 K.p.c. w zakresie, w jakim wyłącza dopuszczalność wzno- w danym roku podatkowym wyliczamy, stosując wienia postępowania w sytuacji, gdy podstawą skar- średnią cenę odpowiednio biokomponentów i paliw gi o wznowienie jest art. 4011 tegoż kodeksu. Zgodnie ciekłych na rynku wewnętrznym w imporcie oraz z zaskarżonym art. 416 K.p.c. – takie jest obecne w nabyciu wewnątrzwspólnotowym z roku kalenda- brzmienie: Niedopuszczalne jest dalsze wznowienie rzowego poprzedzającego dany rok podatkowy. Jest postępowania zakończonego prawomocnym orzecze- to ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospo- niem wydanym na skutek skargi o wznowienie. Prze- litej Polskiej Monitor Polski. pis ten ogranicza możliwości wznowienia postępowa- To te najważniejsze sprawy. Myślę, że jesteście nia zakończonego prawomocnym orzeczeniem nieza- państwo usatysfakcjonowani odpowiedziami. Dzię- leżnie od różnych rodzajowo podstaw wznowienia. kuję bardzo. (Oklaski) Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego art. 416 ma 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego 175

Senator Aleksander Bentkowski Mając na uwadze konieczność wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2006 r. wymiar konstytucyjny. Przyjęte z nim rozwiązanie – wywołał on skutki prawne już od 11 grudnia 2006 r. jest związane z zasadą państwa prawnego, zasadą – kierując się brzmieniem sentencji wyroku oraz mo- sprawności działania organów państwa oraz prawem tywami jego uzasadnienia, proponuje się, aby prze- do sądu. Zasada stabilności prawomocnych orzeczeń słankę wznowienia postępowania mającą podstawy sądowych ma istotne znaczenie z punktu widzenia konstytucyjne wyłączyć spod ogólnego zakazu dal- formalnego aspektu zasady państwa prawnego, za- szego wznawiania postępowań w sprawach cywil- sady ochrony zaufania do państwa i prawa oraz pra- nych. Zmiana ta powinna wzruszyć prawomocny wa do rozstrzygnięcia sprawy sądowej w rozsądnym wyrok sądu, wydany na podstawie przepisu uznane- czasie. Oczywiste jest, że każda sprawa, w tym każdy go przez Trybunał za niekonstytucyjny, również spór prawny rozpatrywany w drodze sądowej, powin- wówczas, gdy wcześniej w sprawie było już wznawia- na mieć swoje ostateczne, skuteczne i niepodważalne ne postępowanie w oparciu o inną przesłankę. Dzię- na drodze prawnej rozstrzygnięcie. Niewzruszalność kuję bardzo. (Oklaski) prawomocnych orzeczeń sądowych nie jest zasadą absolutną, jednak odstępstwa od niej muszą być oceniane z punktu widzenia wskazanych dyrektyw kon- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: stytucyjnych, przy założeniu, że sama zasada jest elementem zasady państwa prawnego. Art. 416 K.p.c. Dziękuję bardzo, panie senatorze. wyklucza przy tym dodatkowo stosowanie swoistej Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad obstrukcji procesowej. W jego braku możliwe byłoby tym punktem porządku dziennego 5-minutowych wielokrotne wnoszenie skarg o wznowienie postępo- oświadczeń w imieniu klubów i kół. wania, opartych na coraz to nowych podstawach, Otwieram dyskusję. których zasadność sądy musiałyby badać w kolejnych Głos ma pan poseł Łukasz Zbonikowski w imieniu procesach cywilnych. Kodeks wprowadza zatem śro- Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości. dek mający na celu wymuszenie wnikliwego rozwa- żenia sytuacji prawnej w wypadku składania skargi o wznowienie postępowanie, a tym samym przyczy- Poseł Łukasz Zbonikowski: nia się do usprawnienia działalności sądów. Dziękuję. Oceniając zakwestionowaną regulację, Trybunał Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt Konstytucyjny doszedł do wniosku, że przyjęcie przez przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego ustawodawcę, iż wcześniejsze wznowienie postępo- Prawo i Sprawiedliwość dotyczące senackiego projek- wania w sprawie wyklucza ponowne wznowienie matu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania jące na celu sanację konstytucyjności orzeczenia, cywilnego. stanowi nieproporcjonalne podkreślenie ściśle for- Nowelizacja dotyka tylko i wyłącznie art. 416 Ko- malnego aspektu państwa prawnego w stosunku do deksu postępowania cywilnego. Wynika ona z ko- zasady nadrzędności konstytucji w systemie źródeł nieczności dostosowania prawa do orzeczenia Trybu- prawa oraz zasad dotyczących skutków orzeczeń Try- nału Konstytucyjnego, który 28 listopada ub. r. bunału Konstytucyjnego. Ma to tym większe znacze- orzekł o niezgodności tego artykułu z konstytucją. nie, gdy chodzi o ochronę wolności i praw człowieka Art. 416 mówi o niedopuszczalności wznowienia po- i obywatela. Jak już wskazano, wznowienie postępo- stępowania w przypadku prawomocności orzeczenia, wania w celu sanacji konstytucyjności rozstrzygnię- natomiast Trybunał Konstytucyjny co do samego cia nie może być stawiane na jednej płaszczyźnie ze aktu niedopuszczalności… Sam ten artykuł ma cha- wznowieniem z przyczyn określonych w ustawie. Nie rakter konstytucyjny i pewne gwarancje konstytu- można oczywiście lekceważyć tego, że dopuszczal- cyjne, przede wszystkim jest tu dbałość o zasadę ność ponownego (tzw. drugiego) wznowienia postę- państwa prawnego, zasadę sprawności działania or- powania przyczynia się do powstania pewnej niepew- ganów państwa, ale także o zasadę stabilności. Jest ności w stosunkach prawnych. Jednak jego praktycz- to ważne dla niewzruszalności pewnych orzeczeń, ne skutki nie są aż tak daleko idące, by uzasadniać pewności w postępowaniu w obrocie prawnym. Na- całkowite wykluczenie ponownego wznowienia, gdy tomiast Trybunał uznał, że nie jest to zasada abso- podstawą jest żądanie sanacji konstytucyjności roz- lutna i że są też sytuacje, kiedy nawet w takich przy- strzygnięcia. padkach należy dopuścić do wyjątków i wprowadzić Należy tu podkreślić, że prawomocne rozstrzygnię- możliwość wznowienia postępowania. Takim przy- cie dotknięte jest w tym wypadku szczególnie istotną padkiem jest przede wszystkim sytuacja, gdy orze- wadą prawną, tak iż można domniemywać, że roz- czenie zostało wydane na podstawie aktu normatyw- strzygnięcie to nie było sprawiedliwe. Postulat zapew- nego, który później orzeczeniem Trybunału Konsty- nienia niewzruszalności orzeczeniom sądowym nie tucyjnego został uznany za niekonstytucyjny. W tym powinien iść tak daleko, by a limine wykluczać moż- przypadku należałoby wzruszyć takie orzeczenia i na liwość przywrócenia stanu zgodnego z konstytucją. nowo rozpatrzyć. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 176 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego

Poseł Łukasz Zbonikowski oraz zasad dotyczących skutków orzeczeń Trybuna- łu Konstytucyjnego. Dlatego wydaje się, że inicjatywa ta jest jak naj- Przedkładany Wysokiej Izbie projekt ustawy czy- bardziej oczekiwana i potrzebna, aczkolwiek nie jest ni zadość wymogom stawianym w sentencji wyroku ona rzeczywiście bardzo pilnie i nagle konieczna, Trybunału, mianowicie proponuje on, aby przesłankę gdyż wiadomo, że z chwilą opublikowania orzeczenia wznowienia postępowania, mającą podstawy konsty- Trybunału Konstytucyjnego już są stosowane. Moż- tucyjne, wyłączyć spod ogólnego zakazu dalszego na by tu również zauważyć, że być może artykuł ten wznawiania postępowań w sprawach cywilnych. Po jest zapisany niezbyt poprawnie legislacyjnie. Otóż tej zmianie art. 416 będzie można wzruszyć prawo- w jednym artykule i w jednym ustępie zapisana jest mocny wyrok sądu, wydany na podstawie przepisu norma i jednocześnie wyjątek. Może należałoby to uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niekon- przeredagować. stytucyjny, także wtedy, gdy wcześniej w sprawie Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Pra- było już wznawiane postępowanie w oparciu o inną wo i Sprawiedliwość wnoszę o dalsze prace w komi- przesłankę. sjach. Dziękuję bardzo. Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska, mając na względzie dbałość o jakość stanowionego prawa, opowiada się za skierowaniem projektu usta- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: wy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w ko- dyﬁkacjach. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Dziękuję bardzo, panie pośle. Głos ma pan poseł Sławomir Rybicki w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Dziękuję bardzo, panie pośle. Poseł Sławomir Rybicki: Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Kurczuka w imieniu Klubu Parlamentarnego Soju- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Debatujemy szu Lewicy Demokratycznej. nad senackim projektem ustawy o zmianie ustawy Proszę bardzo, panie pośle. Kodeks postępowania cywilnego (druk nr 1691), któ- ry jest wykonaniem obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Poseł Grzegorz Kurczuk: Trybunał wyrokiem z dnia 28 listopada ub. r. orzekł Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pan o niezgodności z konstytucją art. 416 K.p.c. w zakre- senator Aleksander Bentkowski bardzo obszernie sie, w jakim wyłącza dopuszczalność wznowienia i dokładnie omówił istotę, czyli cele i zakres projek- postępowania w sytuacji, gdy podstawą skargi o wzno- towanej ustawy, wyjaśniali to także występujący wienie jest art. 4011 tego kodeksu. przede mną posłowie. Chodzi o wykonanie wyroku Wysoka Izbo! Zdaniem Trybunału Konstytucyj- Trybunału Konstytucyjnego z 28 listopada ub. r. Pro- nego art. 416 Kodeksu postępowania cywilnego ma ponuje się, aby przesłankę wznowienia postępowa- wymiar konstytucyjny, a przyjęte w nim rozwiązanie nia, która ma podstawy konstytucyjne, wyłączyć jest związane z zasadą państwa prawnego, zasadą spod ogólnego zakazu dalszego wznawiania postępo- sprawności działania organów państwa oraz prawem wań w sprawach cywilnych. Zmiana, którą się nam do sądu. Niewzruszalność prawomocnych orzeczeń proponuje, pozwoli wzruszyć prawomocny wyrok sądowych nie jest zasadą absolutną, odstępstwa od sądu, wydany na postawie przepisu uznanego przez niej muszą być jednak oceniane z punktu widzenia Trybunał za niekonstytucyjny, również wówczas, gdy wspomnianych wcześniej dyrektyw konstytucyjnych. wcześniej w sprawie było już wznowienie postępowa- Czytamy w wyroku Trybunału, że samo wykluczenie nia w oparciu o inną przesłankę. Myślę, że jest to możliwości wielokrotnego wznawiania postępowania istota proponowanego rozstrzygnięcia, o którym się nie narusza unormowań konstytucyjnych. Dlatego zresztą mówi w uzasadnieniu. Mówiąc inaczej, nie nie są a priori wykluczone przez konstytucję ograni- można bez końca wnosić o wznowienie postępowania, czenia możliwości wznowienia postępowania również jeśli ono było już wznawiane, drugi, trzeci raz. Nato- w sytuacji, gdy podstawą wznowienia jest wyrok Try- miast dopuszcza się możliwość ocenienia przez Try- bunału Konstytucyjnego. bunał danego przepisu jako niekonstytucyjny. Ten Wysoki Sejmie! Trybunał Konstytucyjny, mając wyjątek na tle ograniczenia wznawiania postępowa- na względzie zakwestionowany przepis, doszedł do nia wydaje się nam – w klubie Sojuszu Lewicy Demo- wniosku, iż wcześniejsze wznowienie postępowania kratycznej – słuszny, dlatego poprzemy tę propozycję. w sprawie wyklucza ponowne wznowienie mające na I tak jak mój przedmówca, uprzejmie proszę pana celu sanację konstytucyjności orzeczenia, stanowi marszałka o skierowanie tej nowelizacji Kodeksu nieproporcjonalne podkreślenie ściśle formalnego postępowania cywilnego do Komisji Nadzwyczajnej aspektu państwa prawnego w stosunku do zasady do spraw zmian w kodyﬁkacjach. To wszystko. Dzię- nadrzędności konstytucji w systemie źródeł prawa kuję. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego 177

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: o niezgodności aktu normatywnego z konstytucją, ratyﬁkowaną umową międzynarodową lub z ustawą, Dziękuję bardzo, panie pośle. na podstawie którego zostało wydane orzeczenie. Ko- Głos ma pani poseł Alina Gut w imieniu Klubu misja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Pol- i Praworządności wniosły o podjęcie inicjatywy usta- skiej. Proszę bardzo, pani poseł. wodawczej dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- Poseł Alina Gut: tarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o skierowanie projektu do dalszych prac legislacyj- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu nych. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Pol- skiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego. Przedmiotowy projekt ustawy o zmianie Wicemarszałek Janusz Dobrosz: ustawy K.p.c. zakłada nowelizację kodeksu z uwagi na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia Dziękuję, pani poseł. 28 listopada 2006 r., sygn. akt SK 19/05. Powyższym Głos zabierze pan poseł Edward Ośko w imieniu wyrokiem Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgod- Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin. ności z konstytucją art. 416 Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie, w jakim wyłącza dopuszczalność wznowienia postępowania w sytuacji, gdy podstawą Poseł Edward Ośko: skargi o wznowienie jest art. 4011 tego kodeksu. Zgodnie z art. 416 K.p.c. niedopuszczalne jest dal- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu sze wznowienie postępowania zakończonego prawo- Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt mocnym orzeczeniem wydanym na skutek skargi przedstawić stanowisko w sprawie senackiego pro- o wznowienie. Powyższy przepis ogranicza możliwo- jektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania ści wznawiania postępowania zakończonego prawo- cywilnego. mocnym orzeczeniem niezależnie od różnych rodza- Wysoka Izbo! Jak wcześniej podkreślali moi jowo podstaw wznowienia. przedmówcy, proponowany projekt ustawy obejmuje Art. 416 K.p.c. wyklucza ponadto stosowanie ob- tylko jeden przepis, a mianowicie art. 416 Kodeksu strukcji procesowej, co mogłoby spowodować wielo- postępowania cywilnego, dotyczący wznowienia po- krotne wnoszenie skarg o wznowienie postępowa- stępowania. Instytucja ta dotyczy prawomocnych nia. Kodeks wprowadza zatem środek mający na orzeczeń sądowych i może być stosowana po prawo- celu wymuszenie wnikliwego rozważenia sytuacji prawnej w wypadku składania skargi o wznowienie mocnym orzeczeniu wydanym na skutek skargi postępowania. o wznowienie postępowania. Niedopuszczalne jest Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyj- dalsze wznawianie postępowania. Unormowanie nego, błędny jest także przyjęty przez ustawodawcę to ma za zadanie zapewnienie bezpieczeństwa ob- zapis określający, że wcześniejsze wznowienie postę- rotu prawnego i niewzruszalność orzeczeń sądo- powania w sprawie wyklucza ponowne wznowienie wych. W demokratycznym państwie prawa rozstrzygnię- mające na celu sanację konstytucyjności orzeczenia. cia ostateczne powinny być trwałe i obowiązujące. Dopuszczalność ponownego, drugiego wznowienia Wysoka Izbo! Senacki projekt ustawy czyni w tym postępowania pociąga za sobą określone skutki praw- zakresie wyłom i pozwala na kolejne wznowienie po- ne, jednakże nie tak daleko idące, aby uzasadniały stępowania. Jest to jednak wynik orzeczenia Trybu- one całkowite wykluczenie ponownego wznowienia, nału Konstytucyjnego z 28 listopada 2006 r. W myśl gdy podstawą jest żądanie sanacji konstytucyjności tego orzeczenia w przypadku uchylenia przez Trybu- rozstrzygnięcia. nał Konstytucyjny przepisu prawnego, na podstawie Biorąc powyższe pod uwagę, Trybunał Konstytu- którego został wydany wyrok, można jeszcze raz zło- cyjny uznał art. 416 K.p.c. w określonym zakresie za żyć skargę o wznowienie postępowania. Można powie- niezgodny z art. 190 ust. 4, a przez to z art. 45 ust. 1, dzieć, że jest to przesłanka nadzwyczajna, bowiem art. 77 ust. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypo- spolitej Polskiej. Po uwzględnieniu sentencji wyroku pozostałe są precyzyjnie określone w Kodeksie postę- Trybunału z inicjatywą ustawodawczą wystąpiło se- powania cywilnego. Jednakże z uwagi na to, że orze- nackie Biuro Legislacyjne, które zaproponowało czenia Trybunału są powszechnie obowiązujące i osta- nadanie art. 416 K.p.c. brzmienie o następującej tre- teczne, a także proponowane rozwiązanie ma na celu ści: niedopuszczalne jest dalsze wznowienie postępo- zrealizowanie zasady prawa do sądu, klub Ligi Pol- wania zakończonego prawomocnym orzeczeniem skich Rodzin wnosi o przekazanie projektu ustawy do wydanym na skutek skargi o wznowienie, z wyjąt- dalszych prac w Komisji Nadzwyczajnej do spraw kiem wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł zmian w kodyﬁkacjach. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 178 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Poseł Lucyna Wiśniewska:

Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Senatorze! Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Zycha W imieniu Koła Poselskiego Prawica Rzeczypospoli- w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stron- tej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie nictwa Ludowego. projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępo- wania cywilnego wniesionego przez Senat. Poseł Józef Zych: Projektowana ustawa stanowi wykonanie obo- wiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Try- Panie Marszałku! Panie Senatorze! Wysoki Sej- bunału Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2006 r. mie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Lu- stwierdzającego niezgodność przepisu Kodeksu po- dowego z uznaniem odnosi się do inicjatywy Senatu stępowania cywilnego z konstytucją. Zgodnie z za- w przedmiocie zmiany Kodeksu postępowania cywil- skarżonym art. 416 niedopuszczalne jest dalsze nego i popiera tę inicjatywę. Ponieważ pan senator wznowienie postępowania zakończonego prawomoc- Bentkowski tak dogłębnie, dobitnie i po prawniczemu nym orzeczeniem wydanym na skutek skargi o wzno- uzasadnił projekt ustawy, pozwolę sobie jedynie na wienie. Przepis ten ogranicza możliwości wznawiania pewne uwagi dotyczące procesu legislacyjnego. postępowania zakończonego prawomocnym orzecze- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parla- niem niezależnie od różnych rodzajowo podstaw mentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego w związ- wznowienia. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego ku z propozycją zmiany Kodeksu postępowania cy- art. 416 Kodeksu postępowania cywilnego ma wy- wilnego zauważa, że to Sejm Rzeczypospolitej Pol- miar konstytucyjny. Przyjęte w nim rozwiązanie jest skiej powinien na bieżąco analizować orzecznictwo związane z zasadą państwa prawnego, zasadą spraw- Trybunału Konstytucyjnego i reagować niezwłocznie ności działania organów państwa oraz prawem do odpowiednimi projektami ustaw, o ile Trybunał sądu. Zasada stabilności prawomocnych orzeczeń są- uznał za konieczne znowelizowanie lub opracowanie dowych ma istotne znaczenie z punktu widzenia for- od nowa zakwestionowanych przepisów. malnego aspektu zasady państwa prawnego, zasady Wysoki Sejmie! Duża liczba kwestionowanych zaufania do państwa i prawa oraz prawa do rozstrzy- przez Trybunał Konstytucyjny, szczególnie w ostat- gnięcia sprawy sądowej w rozsądnym czasie. Oczy- nim czasie, ustaw jako niezgodnych z konstytucją wiste jest również, że każda sprawa, każdy spór musi niepokoić i powinna być przedmiotem analizy prawny rozpatrywany w drodze sądowej powinny przeprowadzonej przez rząd, jeśli chodzi o projekty mieć swoje ostateczne, skuteczne i niepodważalne rządowe, a także przez Prezydium Sejmu, jeśli chodzi rozstrzygnięcie na drodze prawnej. Jednak niewzru- o projekty poselskie. szalność prawomocnych orzeczeń sądowych nie jest Wyciągając wnioski z prac nad zakwestionowany- zasadą absolutną, ale odstępstwa od niej muszą być mi przez Trybunał przepisami ustaw, Klub Parla- oceniane z punktu widzenia wskazanych wyżej dy- mentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego dochodzi rektyw konstytucyjnych, przy założeniu, że sama do przekonania, iż istnieje kilka przyczyn tego stanu zasada jest elementem zasady państwa prawnego. rzeczy. Po pierwsze, szybkie procedowanie nad pro- Z pewnością nie można lekceważyć tego, że dopusz- jektami ustaw bez dostatecznej i głębokiej analizy czalność ponownego wznowienia postępowania przy- prawnej. Po drugie, brak rzeczowej analizy projektów czynia się do powstania pewnej niepewności w sto- ustaw pod kątem ich zgodności z konstytucją oraz sunkach prawnych, jednak jego praktyczne skutki bagatelizowanie wysuwanych zarzutów o niekonsty- nie są aż tak daleko idące, aby uzasadniać całkowite tucyjności projektu. I po trzecie, wyraźne obniżanie wykluczenie ponownego wznowienia, gdy podstawą się poziomu pracy osób, które są odpowiedzialne za jest żądanie sanacji konstytucyjności rozstrzygnię- przygotowanie projektów. cia, tym bardziej że prawomocne rozstrzygnięcie do- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ se- tknięte jest w tym wypadku istotną wadą prawną, nacki projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks po- z czego można wyciągnąć wniosek, że rozstrzygnięcie stępowania cywilnego jest zgodny z orzeczeniem nie było sprawiedliwe. Wobec powyższego propono- Trybunału Konstytucyjnego, Klub Parlamentarny wana przez Senat zmiana jest konieczna. Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosować za Koło Poselskie Prawicy Rzeczypospolitej poprze jego przyjęciem. (Oklaski) projekt ustawy, ale naszym zdaniem należałoby się zastanowić nad jasnością i czytelnością proponowa- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: nego zapisu, oczywiście z poszanowaniem zasad dobrej, poprawnej polszczyzny. Przygotujemy tekst Dziękuję bardzo, panie pośle, panie marszałku. poprawki w tym zakresie, tak aby nie zawierała wy- Proszę bardzo o zabranie głosu panią poseł Lucy- jątku od zakazu, który to wyjątek stanowi o dopusz- nę Wiśniewską z Koła Poselskiego Prawica Rzeczy- czalności skargi tylko domyślnie, lecz warunki do- pospolitej. puszczalności wymienione wprost i enumeratywnie. Proszę bardzo, pani poseł. To tak do zastanowienia się. Dziękuję bardzo. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego 179

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: zmian, jakie mają zostać dokonane w Kodeksie postę- powania cywilnego. Pragnę zasygnalizować, że w dniu Dziękuję bardzo, pani poseł. 15 maja bieżącego roku, a więc zaledwie kilka dni Na tym lista zabierających głos w dyskusji zosta- temu, rządowy projekt zmiany ustawy Kodeks po- ła wyczerpana. stępowania cywilnego dotyczący dokładnie tej samej Mam na razie jedno zgłoszenie do pytania. Czy są kwestii został zatwierdzony przez Radę Ministrów jeszcze jakieś pytania? i w najbliższych dniach powinien znaleźć się w parla- Nie widzę. mencie, stąd będziemy postulowali, aby na etapie prac Tradycyjnie minutkę. komisji oba projekty połączyć, jako że te propozycje są Proszę bardzo, panie pośle. prawie że tożsame ze sobą. Są pewne różnice w opra- Głos ma pan poseł Mirosław Pawlak. cowaniu legislacyjnym, tak że zdecydowanie popieramy w ogóle wprowadzenie tego rozwiązania, aby tutaj ta zmiana nastąpiła. Dziękuję bardzo. Poseł Mirosław Pawlak:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z projektu wnie- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: sionego przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej można wprost wywieść wniosek o tak zwanej powadze rze- Dziękuję bardzo. czy osądzonej. Jest to rozumowanie prawidłowe, ale Czy przedstawiciel wnioskodawców pan senator czy w polskim wymiarze sprawiedliwości nie są zna- Aleksander Bentkowski chce zabrać głos? ne przypadki, że sądy nawet w dwóch instancjach nie Nie, bo wszystko jest raczej oczywiste. miały w chwili orzekania wiedzy o istotnych faktach Marszałek Sejmu, na podstawie art. 90 ust. 1 mogących mieć wpływ na treść orzeczenia? Dobrym w związku z art. 87 ust. 2 regulaminu Sejmu, kieru- obyczajem, ale i dostarczającym parlamentarzystom je senacki projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks bardziej wszechstronnej wiedzy jest w tak ważnych postępowania cywilnego, zawarty w druku nr 1691, kwestiach prośba kierowana do Sądu Najwyższego do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyﬁ- o opinię bądź wyraźne stanowisko. Dlaczego w tym kacjach w celu rozpatrzenia. przypadku pominięto najwyższy w Polsce organ są- Dziękuję bardzo, panie senatorze. downiczy? Dziękuję bardzo. Ten punkt zamykamy. Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 28. i 29. porządku dziennego: Wicemarszałek Janusz Dobrosz: 28. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów Dziękuję bardzo, panie pośle. i usług oraz niektórych innych ustaw (druk No cóż, proszę bardzo o odpowiedź, choć tu za nr 1507). wielu pytań i wątpliwości nie było, podsekretarza 29. Pierwsze czytanie poselskiego projektu stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana mini- ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów stra Andrzeja Dudę. i usług oraz zmianie innych ustaw (druk nr 1700). Proszę bardzo. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wniosko- dawców pana posła Wiesława Andrzeja Szczepań- skiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu Podsekretarz Stanu ustawy zawartego w druku nr 1507. w Ministerstwie Sprawiedliwości Proszę bardzo, panie pośle. Andrzej Duda:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pyta- Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: nie zadane przez pana posła jest pytaniem o tyle trudnym, że właściwie nie jestem w stanie w tej chwi- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! li odpowiedzieć, dlaczego w jednostkowym przypad- W imieniu grupy posłów Sojuszu Lewicy Demokra- ku sąd nie zwrócił się z takim zapytaniem, stąd od- tycznej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie powiedź na to pytanie jest tutaj praktycznie niemoż- projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towa- liwa. Natomiast nawiązując do samego projektu, nad rów i usług oraz niektórych innych ustaw. którym dzisiaj obraduje Wysoka Izba, chciałbym po- Zgodnie z art. 12/3/a szóstej dyrektywy każde wiedzieć, że z pewnością proponowane przez Senat państwo członkowskie jest uprawnione do wprowa- rozwiązanie jest rozwiązaniem słusznym i przede dzenia na czas nieokreślony jednej z dwóch obniżo- wszystkim można odnieść się z wielkim uznaniem do nych stawek podatku VAT w stosunku do robót, tego, w jak szczegółowy sposób zostało opracowane usług określonych w załączniku H, a więc również uzasadnienie tego projektu. Chciałbym przy tym jed- w odniesieniu do budowy, modernizacji i remontów nak zaznaczyć, że również i rząd zajął się sprawą tego zasobów mieszkaniowych w ramach prowadzonej orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i stosownych polityki społecznej. W uproszczeniu zastosowanie tej 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 180 Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

Poseł Wiesław Andrzej Szczepański nego do ceny 1 m2 nowego mieszkania. Wskaźnik ten w Polsce wynosił ostatnio 0,6–0,8 m2 powierzchni opcji określa się powszechnie jako skorzystanie z tak mieszkalnej za średnią miesięczną płacę. Dziś może zwanej definicji budownictwa społecznego. Polska po być to jeszcze mniej. Tymczasem w większości krajów wejściu do Unii Europejskiej stosuje na postawie de- Unii Europejskiej wskaźnik ten waha się między 1,8 rogacji do traktatu akcesyjnego obniżoną stawkę a 2,4 m2, a więc wynosi 3-krotnie więcej. Dziś cena siedmioprocentową VAT w budownictwie mieszka- każdego metra kwadratowego mieszkania w Polsce niowym, z wyłączeniem materiałów budowlanych. w blisko 40–50% składa się z różnych podatków. Przy Regulujący tę kwestię art. 41 ust. 12 ustawy o podat- zrozumiałej bardzo silnej motywacji do poprawy sy- ku od towarów i usług stosuje się do czynności wy- tuacji mieszkaniowej, każdy wzrost kosztów wywo- mienionych w pozycji 161 załącznika nr 3 do ustawy, łuje poszukiwanie sposobu uniknięcia ich płacenia. przy spełnieniu warunków określonych dla budow- Skutki, jakie obserwowaliśmy po 1 maja 2004 r. do nictwa społecznego na podstawie odrębnych przepi- momentu uchwalenia ustawy o zwrocie podatku VAT sów. Jednocześnie w załączniku nr 3 określającym na materiały budowlane, tj. wzrost szarej strefy na wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką po- rynku materiałów budowlanych, były takich zacho- datku w wysokości 7% w pozycji 161 wprowadzony wań przykładem. Sprzedaż ok. 15 do 30% materiałów został przepis mówiący o dostawie, remoncie lub w szarej strefie skutkowała utratą dochodów budże- przebudowie budynków mieszkalnych i ich części, towych i pogorszeniem sytuacji rzetelnych przedsię- z wyjątkiem lokali użytkowych realizowanych w ra- biorców. mach budownictwa społecznego. Wiedząc o tym, iż w myśl wspomnianej derogacji Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z pod- 7-procentowa stawka VAT na usługi budowlane wyższeniem stawki VAT na materiały budowlane w budownictwie mieszkaniowym wygasa z dniem z 7% do poziomu stawki podstawowej, to jest 22%, 1 stycznia przyszłego roku, sejmowa Komisja Infra- zaistniała potrzeba równoległego wprowadzenia sys- struktury w ubiegłym roku przyjęła dezyderat, temu rekompensaty wydatków ponoszonych przez w którym uznała za konieczne utrzymanie obniżonej osoby fizyczne budujące na własny rachunek, będące stawki VAT po roku 2007 w całym obszarze budow- tym samym ostatecznymi nabywcami materiałów nictwa mieszkaniowego, z równoczesnym podkreśle- budowlanych bez prawa do odliczeń i zwrotu VAT niem zastosowania rozwiązań, które zapewnią, iż w ramach obowiązujących wówczas mechanizmów. niezależnie od formy organizacyjnej realizacji budo- Konsekwencją tego było przyjęcie przez Wysoką Izbę wy, remontu lub modernizacji obiektów mieszkanio- ustawy z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom wych, rzeczywiste koszty dla obywateli będą obcią- fizycznym niektórych wydatków związanych z bu- żone ww. obniżoną stawką. Komisja pozostawiła downictwem mieszkaniowym. Ustawa ta określa rządowi wybór odpowiednich rozwiązań. zasady zwrotu osobom fizycznym części wydatków Posłowie z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Le- poniesionych na zakup materiałów budowlanych wicy Demokratycznej również czekali na rozwiąza- w związku z budową i remontem budynku mieszkal- nia rządowe, ale niestety do dziś się nie doczekali. Co nego lub jego części. Ustawa weszła w życie 1 stycznia robił w tym czasie rząd? Niestety, nie potrafił się po- 2006 r. i objęła systemem zwrotu wydatki poniesione rozumieć. Sprzeczne sygnały krążyły między mini- i udokumentowane fakturami wystawionymi od 1 maja strem finansów, który stał się kreatorem fiskalnych 2004 r. do 31 grudnia 2007 r. rozwiązań budowlanych, a ministrem budownictwa, Jakie zatem przesłanki przemawiają za przedło- który bardzo chciał, ale nic nie mógł. Wiosną ub.r. żeniem Wysokiej Izbie przez grupę posłów stosowne- rząd mówił: Mamy propozycję rozwiązań. Budownic- go projektu? Otóż derogacja i wspomniana ustawa twem społecznym objęte zostaną wszystkie budynki o zwrocie VAT praktycznie wygasają z dniem 31 grud- i mieszkania o powierzchni do 350 m2. Nic, tylko nia br. Chyba wszyscy obecni na tej sali uznajemy, że przyklasnąć. Potem rząd mówił, że stawka VAT bę- istnieje konieczność utrzymania w dalszym ciągu dzie uzależniona od wartości budynku. Jeszcze póź- niższych obciążeń fiskalnych dla mieszkalnictwa, niej, że obniżoną stawkę stosować się będzie w przy- tj. remontów i budowy nowych mieszkań, a zatem padku domów jednorodzinnych o powierzchni 200 m2, konieczne jest przyjęcie odpowiednich instrumentów lokali w budynkach wielomieszkalnych o powierzch- prawnych. Polska ma najgorszą w Unii Europejskiej ni 120 m2. 18 lipca ub.r. na posiedzeniu Komisji In- sytuację mieszkaniową na 1000 obywateli, najwięcej frastruktury przedstawicielka ministra finansów osób przypadających na jedno mieszkanie i najmniej- mówiła: Z całą pewnością najbliższych kilka miesię- szą średnią powierzchnię mieszkalną. Brakuje nam cy będzie okresem intensywnej pracy nad ostatecz- dzisiaj ok. 3,5 mln mieszkań. nym stanowiskiem rządu. Chcemy ją szybko zakoń- Warto sobie odpowiedzieć, dlaczego stawka podat- czyć, aby móc je przedstawić społeczeństwu i Komisji ku VAT w budownictwie mieszkaniowym ma być Infrastruktury. Na pytanie zadane przez posła Soju- niższa niż stawka powszechna. Najbardziej synte- szu Lewicy Demokratycznej pana Stanisława Wziąt- tycznym zobrazowaniem możliwości ekonomicznych ka, czy pan minister może jednoznacznie stwierdzić, społeczeństwa w zaspokajaniu potrzeb mieszkanio- że do października 2006 r. przygotuje wszystkie pro- wych jest relacja średniego wynagrodzenia miesięcz- pozycje dotyczące podatku VAT, a ponadto, czy pan 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług 181

Poseł Wiesław Andrzej Szczepański zycji jest związanie preferencji podatkowej z końco- wym nabywcą obiektu mieszkalnego, co jest oczywi- minister może zapewnić, że propozycje te będą posłom stym przejawem polityki społecznej. Jednocześnie przedstawione w taki sposób, by Sejm mógł je przyjąć z uwagi na fakt, że dostawa towarów, gruntu i mate- do końca roku 2006, aby mogły obowiązywać od riałów budowlanych z obniżoną stawką VAT w ra- 1 stycznia 2007 r., ówczesny minister budownictwa mach budownictwa społecznego mogłaby być uznana Antoni Jaszczak powiedział: Odpowiedź brzmi tak, za niezgodną z prawem Unii Europejskiej, proponu- termin październikowy będzie dotrzymany. Wymaga jemy zniesienie epizodyczności w stosowaniu ustawy to jeszcze konkretnych ustaleń z ministrem finansów. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków Uważamy, że materiały budowlane również powinny związanych z budownictwem mieszkaniowym. Brak być objęte preferencyjną stawką podatku VAT, choćby tych zmian spowodowałby powrót do sytuacji, w któ- dlatego, że chodzi nam o budownictwo realizowane rej istniał znaczny wzrost szarej strefy i fakturowej w systemie gospodarczym, ale musimy prowadzić twórczości. w tej kwestii dalsze ustalenia z ministrem finansów, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przechodząc do który ma inną opinię na ten temat. szczegółowych rozwiązań, chciałbym powiedzieć, iż Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co dalej w tej spra- zaproponowana przez nas ustawa zmienia dwie ustawie? Minął październik, listopad ub.r. W końcu Sejm wy, tj. ustawę o podatku VAT oraz ustawę o zwrocie uchwalił nowelizację ustawy o zwrocie osobom fizycz- osobom fizycznym niektórych wydatków związanych nym niektórych wydatków związanych z budownic- z budownictwem mieszkaniowym. twem mieszkaniowym. Większość parlamentarna na W ustawie o podatku od towarów i usług projekt wniosek rządu, w tym klub Samoobrona, który jest zmienia definicję obiektów budownictwa mieszkanio- przecież zapleczem politycznym dla ministra budow- wego, odnosząc to pojęcie do całości działu 11. nictwa, odrzuciła poprawki zgłoszone przez posłów Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych. Są SLD, aby przedłużyć bezterminowo zwrot podatku to obiekty w przeważającej większości odpowiadające VAT za materiały budowlane osobom budującym sys- pojęciu budownictwa objętego polityką społeczną temem gospodarczym. W lutym br. mieliśmy kompro- państwa jako domy opieki społecznej, domy dziecka, mitujące, przerwane wspólne posiedzenie sejmowej domy dla bezdomnych. Definicja budownictwa obję- Komisji Finansów Publicznych i Komisji Infrastruk- tego społecznym programem mieszkaniowym obej- tury, podczas którego ministrowie rządu z obu resor- muje lokale i budynki o charakterze mieszkalnym, tów nie potrafili przedstawić posłom wspólnego stano- z wyłączeniem lokali i budynków o charakterze ko- wiska w tej sprawie. Od tego czasu zapadła cisza prze- mercyjnym, w tym budynki zamieszkania zbiorowe- rywana co jakiś czas słowami greckiego uczonego: go, a także – w drodze wyjątku – budynki instytucji eureka, rząd coś ma, ale nie ma projektu. ochrony zdrowia świadczące usługi zakwaterowania Co dzieje się w tym czasie na rynku mieszkanio- z opieką lekarską i pielęgniarską dla ludzi niepełno- wym? W ciągu roku nastąpił drastyczny wzrost cen sprawnych, starszych itp. Są to głównie domy pomo- mieszkań o blisko 50%. Zaczyna brakować ciągle cy społecznej. Budowa i remont tych obiektów objęta droższych materiałów budowlanych, ludzi do pracy by była po roku 2007 preferencyjną 7-procentową w budownictwie, brak jest gruntów pod zabudowę stawką podatku VAT. Do budynków objętych społecz- mieszkaniową. Mimo zapowiedzi nie znowelizowano nym programem mieszkaniowym proponujemy nie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym i prawa zaliczać budynków mieszkalnych jednorodzinnych, budowlanego, by uprościć procedury. Program budo- których powierzchnia użytkowa przekracza 240 m2, wy 3 mln mieszkań w ciągu najbliższych 8 lat, który oraz lokali mieszkalnych w obiektach budownictwa zapowiadał PiS, właściwie legł w gruzach. mieszkaniowego o powierzchni użytkowej powyżej W tej sytuacji, kiedy deweloperzy, w obawie przed 150 m2. W przypadku przekroczenia tego limitu pre- niepewnością co do wysokości stawki VAT po roku ferencyjną 7-procentową stawkę podatku stosować 2008, stale podnoszą ceny, a osoby budujące syste- się będzie tylko do części podstawy opodatkowania mem gospodarczym kupują materiały budowlane na nieprzekraczającej tego limitu. 7-procentową stawką zapas, mój klub nie mógł już oczekiwać na dalsze VAT proponujemy również objąć m.in. urządzenia działania rządu. Posłowie SLD chcą pomóc koalicji budowlane związane z uzbrojeniem terenu pod bu- rządzącej, a przede wszystkim tysiącom Polaków downictwo mieszkaniowe, jak również urządzenia oczekującym na zakup lub budowę własnego miesz- terenu wokół wybudowanych obiektów. Wraz z wpro- kania, aby nie było ono jeszcze droższe o wzrost po- wadzeniem definicji budownictwa społecznego pro- datku VAT w roku przyszłym. ponujemy również uproszczenie redakcyjne, polega- Podstawowym celem proponowanych zmian jące na zamieszczeniu podstawy prawnej dostosowa- w przedłożonej ustawie jest umożliwienie stosowania nia obniżonej stawki w treści przepisu ustawy o po- obniżonej stawki VAT w całym obszarze budownic- datku VAT, tj. art. 41 ust. 12. Powinno to poprawić twa mieszkaniowego po 1 stycznia 2008 r. bez zakłó- trwałość rozwiązań prawnych i łatwość w stosowa- cenia konkurencyjności i uzależnienia wysokości niu prawa. stawki podatku VAT od formy organizacyjnej reali- W art. 2 nowelizacji ustawy o zwrocie osobom fi- zacji przedsięwzięcia mieszkaniowego. Istotą propo- zycznym niektórych wydatków związanych z budow- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 182 Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

Poseł Wiesław Andrzej Szczepański jekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz zmianie innych ustaw. nictwem mieszkaniowym proponujemy odejść od Radykalny wzrost efektów budownictwa miesz- epizodyczności tej ustawy poprzez wykreślenie daty kaniowego jest jednym z największych wyzwań obowiązywania obecnej ustawy, tj. 31 grudnia 2007 r. współczesnej Polski, a inwestycje w mieszkalnictwie Zmiana ta pozwoli na zwrot osobom fizycznym bu- są i będą finansowane głównie ze środków gospo- dującym w systemie gospodarczym swoje domy róż- darstw domowych. Klub Parlamentarny Samoobrona nicy podatku VAT za materiały budowlane między RP przygotował projekt ustawy zawarty w druku obowiązującą dziś stawką 22% podatku a stawką pre- nr 1700, który wychodzi naprzeciw powszechnym ferencyjną 7%. Pozwoli to zachować równość podmio- oczekiwaniom co do dalszego stosowania obniżonej tów w dostępie do dobra, jakim jest mieszkanie. Pro- stawki VAT w budownictwie mieszkaniowym, wyni- ponujemy, aby limity zwrotu VAT obowiązywały kającym z ograniczonych możliwości ekonomicznych w okresach 5-letnich i aby wniosek o zwrot VAT mógł społeczeństwa. Negatywna relacja dochodów do kosz- być złożony tylko raz w roku. tów budownictwa jest szczególnie dotkliwa dla tego W art. 3 przedstawionej dziś Wysokiej Izbie usta- grupy gospodarstw domowych, które nie dysponują wy zakładamy, że termin jej wejścia w życie następo- samodzielnym mieszkaniem. Aby utrzymać trend wałby na dzień następny po wygaśnięciu derogacji wzrostowy, nie można więc dopuścić do pogorszenia i ustawy o zwrocie niektórych wydatków mieszkanio- relacji pomiędzy dochodami gospodarstw domowych wych, tj. 1 stycznia 2008 r. a cenami mieszkań. Relacja ta może ulec wyraźnemu Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjęta definicja pogorszeniu po 2007 r., gdy przestanie obowiązywać budownictwa społecznego swoim zakresem i kon- przyznany Polsce okres przejściowy na stosowanie strukcją nie odbiega znacznie od rozwiązań przyję- obniżonej stawki VAT w mieszkalnictwie. Dodatkowo tych w innych krajach Unii Europejskiej. Jeśli wziąć niepewność co do przyszłych stawek VAT sztucznie pod uwagę brak mieszkań, stopień bezrobocia i stan napędza dziś popyt i ceny. rozwoju gospodarczego w Polsce, nie wydaje się dziś Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedkładana zasadne ograniczanie zakresu objętego pojęciem bu- nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług ma downictwa społecznego w większym stopniu, niż ma zapewnić utrzymanie 7-procentowej stawki w odnie- to miejsce w części państw członkowskich Unii Eu- sieniu do bardzo szerokiego katalogu inwestycji ropejskiej. mieszkaniowych po 2007 r. w drodze zdefiniowania Przyjęcie proponowanych zmian uspokoi rynek zasobu objętego społecznym programem mieszkanio- budownictwa mieszkaniowego, a zarazem – co warto wym, który zgodnie z prawem Unii Europejskiej zaznaczyć – brak tych rozwiązań po roku 2007 znacz- może być objęty stawką zredukowaną. Ponieważ nie pogorszyłoby możliwość rozwiązania problemów duża część efektów budownictwa mieszkaniowego, mieszkaniowych sporej części społeczeństwa. szczególnie na wsi, powstaje w systemie gospodar- Projekt ustawy jest zgodny z konstytucją i pra- czym i nie byłaby objęta dobrodziejstwem definicji wem Unii Europejskiej. Mamy nadzieję, że co prawda budownictwa społecznego, proponuje się jednocześnie niższy VAT na roboty budowlane oraz zwrot jego czę- utrzymanie obowiązującego dziś systemu zwrotu in- ści niektórym osobom obniży wpływy do budżetu, to westorom różnicy pomiędzy obniżoną a standardową jednak wszystkie wyliczenia ekonomistów wskazują, stawką VAT. że 1 złotówka zaangażowana dziś w budownictwo Najbardziej syntetycznym zobrazowaniem możliwo- przyniesie budżetowi kolejne 2–3 zł zysku. ści ekonomicznych społeczeństwa w zaspokajaniu po- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu wnio- trzeb mieszkaniowych jest relacja średniego wynagro- skodawców proszę o przyjęcie projektu ustawy za- dzenia miesięcznego do ceny 1 m2 powierzchni nowego wartego w druku nr 1507. (Oklaski) mieszkania. Wskaźnik ten kształtuje się w Polsce w przedziale od 0,6 do 0,8 m2 powierzchni mieszkalnej do średniego wynagrodzenia. W większości krajów Unii Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Europejskiej ten wskaźnik kształtuje się pomiędzy 1,8 a 2,4 m2. Inaczej mówiąc, mieszkania w Polsce Dziękuję bardzo. w stosunku do możliwości ekonomicznych obywateli są Proszę w takim razie o zabranie głosu przedsta- trzykrotnie droższe. Niezadowalający poziom tej relacji wiciela wnioskodawców pana posła Wojciecha Roma- jest efektem niskich wynagrodzeń. niuka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu Drugim czynnikiem obrazującym możliwości eko- ustawy zawartego w druku nr 1700. nomiczne społeczeństwa jest zdolność do utrzymywa- Proszę bardzo, panie pośle. nia stanu technicznego istniejących zasobów mieszkaniowych. Wyraża się ona w niedostatecznej liczbie prac remontowych i modernizacyjnych, a w efekcie Poseł Wojciech Romaniuk: rosnącej liczbie obiektów zdekapitalizowanych tech- nicznie. Wynika to ze zbyt małych gromadzonych Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt środków jako skutku zaniżonych i nieopłacanych przedstawić w imieniu wnioskodawców poselski pro- czynszów. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług 183

Poseł Wojciech Romaniuk odnawianie okresów derogacji w stosowaniu stawek podstawowych VAT, które zasadniczo są niższe niż Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiając sytu- w Polsce. Zakres preferencji podatkowych w podatku ację w budownictwie mieszkaniowym, nie można od towarów i usług jest zróżnicowany, np. od stoso- pominąć realizacji nowych obiektów i remontów dowania stawki zerowej na dostawę nowych domów konywanych w tzw. systemem gospodarczym. Przede mieszkalnych w Wielkiej Brytanii do objęcia pojęciem wszystkim z powodów ekonomicznych udział w ta- budownictwa społecznego domów jednorodzinnych kich przedsięwzięciach jeszcze przez wiele lat będzie posadowionych na działkach gruntów o powierzchni znaczący. nieprzekraczającej 3 tys. m2 we Włoszech. W ostatnich latach budownictwo indywidualne, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy czyli realizowane przez osoby fizyczne, stanowiło 50– zakłada zmianę ustawy z dnia 11 marca 2004 r. –60% budownictwa mieszkaniowego ogółem. Znaczą- o podatku od towarów i usług. Wprowadza on nową cy w Polsce udział realizacji mieszkaniowych syste- definicję obiektów budownictwa mieszkaniowego mem gospodarczym jest konsekwencją konieczności jako budynków mieszkalnych stałego zamieszka- stosowania rozwiązań umożliwiających obniżenie wy- nia sklasyfikowanych w polskiej klasyfikacji obiek- datków i dopasowanie ich do problemów płynnościo- tów budowanych w dziale 11, które to w przeważa- wych gospodarstw domowych, czyli wielkość realizacji jącej większości doskonale odpowiadają pojęciu systemem gospodarczym całego obiektu lub jego części budownictwa objętego polityką społeczną państwa. jest konsekwencją właśnie tych możliwości. Są to domy opieki społecznej, domy dziecka, domy Zbliżający się termin graniczny możliwości stoso- dla bezdomnych, internaty i bursy szkolne, a także wania przez Polskę obniżonej 7-procentowej stawki domy studenckie. Ponadto, w projekcie przewiduje VAT w mieszkalnictwie, czyli 31 grudnia 2007 r., się stosowanie obniżonej stawki podatku VAT dla i świadomość faktu, że podwyższenie tej stawki projektowania, dostawy, budowy, remontu, moder- do poziomu podstawowego 22% stanowi znaczące nizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiek- zagrożenie dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych tów budowlanych lub ich części zaliczonych do bu- w Polsce, zdecydowały o konieczności przygotowania downictwa objętego społecznym programem miesz- niniejszego projektu. Wykorzystuje on fakt, iż reguły kaniowym. opodatkowania zawarte w 6 dyrektywie Rady Unii Projekt zawiera definicję budownictwa objętego Europejskiej z 17 maja 1977 r. obligujące Polskę do społecznym programem mieszkaniowym jako obiek- stosowania po upływie okresu derogacyjnego stawki tów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, podstawowej VAT w wysokości 22% dają też możli- z wyłączeniem lokali użytkowych oraz lokali miesz- wość stosowania w odniesieniu do określonych kate- kalnych w budynkach niemieszkalnych. Zgodnie gorii budownictwa mieszkaniowego obniżonej stawki z projektem, do budownictwa społecznego nie zali- VAT – na podstawie załącznika 3, do niedawna cza się budynków mieszkalnych jednorodzinnych, w przepisach dyrektywy określanego jako załącznik których powierzchnia użytkowa przekracza 250 m2 H, zgodnie z którym obniżonej stawce może podlegać oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia dostawa, budowa, remont lub przebudowa budynków użytkowa przekracza 130 m2. Projekt określa rów- mieszkalnych w ramach polityki społecznej, czyli bu- nież kategorie urządzeń budowlanych związanych downictwa społecznego. z budownictwem objętym społecznym programem Dyrektywa pozostawia państwom członkowskim mieszkaniowym. kwestię uregulowania zakresu znaczeniowego i ram Niniejsza propozycja przewiduje wprowadzenie do pojęciowych sformułowania określonego mianem de- ustawy o podatku od towarów i usług definicji bu- finicji budownictwa społecznego. Art. 12 wspomnia- downictwa społecznego. Umożliwi to stosowanie ob- nej dyrektywy przewiduje możliwość stosowania niżonej do 7% stawki podatku VAT na mieszkalnic- obniżonej stawki podatku od towarów i usług bez two po 2007 r., co w przypadku braku takiej definicji ograniczenia czasowego dla lokali i budynków zali- nie byłoby możliwe. Wraz z propozycją definicji bu- czanych do budownictwa społecznego. Sama dyrek- downictwa społecznego proponuje się wprowadzenie tywa zawiera wyłącznie ogólne przyzwolenie na sto- definicji urządzeń budowlanych związanych z budow- sowanie stawki obniżonej bezterminowo. Nie zawiera nictwem społecznym, jako elementu niezbędnego do natomiast definicji budownictwa społecznego. W po- prawidłowego korzystania z budynków i lokali zali- zostałym prawie wspólnotowym brak jest również tej czanych do budownictwa społecznego. Objęcie infra- definicji czy oficjalnej wykładni takich pojęć jak spo- struktury towarzyszącej budownictwu mieszkanio- łeczna polityka mieszkaniowa czy społeczne budow- wemu i związanej z budownictwem społecznym staw- nictwo mieszkaniowe. Pozostawiono w tym zakresie ką obniżoną jest możliwe w świetle przepisów Unii swobodę państwom członkowskim w określaniu za- Europejskiej. kresu budownictwa mieszkaniowego uznanego za Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjęta definicja budownictwo społeczne. swoim zakresem i konstrukcją nie odbiega od rozwią- Większość państw członkowskich korzysta z moż- zań przyjętych w tych państwach członkowskich, liwości stosowania obniżonych stawek bądź w ra- które w oparciu o możliwości załącznika H stosują mach społecznej polityki mieszkaniowej, bądź przez szeroki zakres wsparcia mieszkalnictwa w oparciu 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 184 Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

Poseł Wojciech Romaniuk trwałej poprawy sytuacji gospodarczej, w tym poprawy na rynku pracy. o obniżone stawki VAT. Tak jak wcześniej wspomi- Przepisy określone w projekcie ustawy będą wpły- nałem, definicja budownictwa społecznego we Wło- wały korzystnie na sytuację poszczególnych regionów szech jako podstawowe kryterium przyjmuje również kraju, m.in. na poprawę warunków mieszkaniowych, powierzchnię użytkową i powierzchnię gruntu, na nowe inwestycje, mobilność zawodową, ograniczenie którym dana inwestycja się znajduje. Mając na uwa- negatywnych trendów demograficznych. Proponowa- dze stopień rozwoju gospodarczego i poziom bezrobo- ne regulacje będą miały również pozytywny wpływ cia oraz stan budownictwa mieszkaniowego w Polsce, na warunki życia społecznego i gospodarczego. Za- nie wydaje się zasadne ograniczanie zakresu objęte- sadniczym celem proponowanych rozwiązań jest po- go pojęciem budownictwa społecznego w większym prawa warunków mieszkaniowych, przede wszyst- stopniu, niż ma to miejsce w części państw członkow- kim zaś stworzenie warunków umożliwiających za- skich szeroko stosujących stawkę obniżoną VAT na spokojenie potrzeb mieszkaniowych, jednych z pod- mieszkalnictwo, odznaczających się jednocześnie sy- stawowych potrzeb społecznych. tuacją mieszkaniową nieporównywalnie lepszą niż Proinwestycyjny charakter rozwiązań będzie od- występująca w Polsce. działywał pozytywnie także na rozwój budownictwa Projekt przewiduje także zmianę ustawy z dnia mieszkaniowego oraz lepszą koniunkturę w bran- 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym nie- żach powiązanych z mieszkalnictwem, optymalizację których wydatków związanych z budownictwem rynku mieszkaniowego, lepsze uwarunkowania sy- mieszkaniowym. Ma ona na celu, po pierwsze, bez- tuacji występującej na rynku pracy, efektywność terminowe przedłużenie możliwości uzyskania zwro- środków budżetowych kierowanych do sektora miesz- tu wydatków na podstawie ustawy, po drugie, wpro- kaniowego w ramach istniejących i nowych progra- wadzenie współczynnika korygującego cenę 1 m2 mów wsparcia. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego sto- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu posłów sowaną do wyznaczenia limitów wydatków podlega- wnioskodawców rekomenduję Wysokiej Izbie przyję- jących zwrotowi. Współczynnik 1,3 sprawi, że cena cie tej ważnej i potrzebnej ustawy. Dziękuję. przyjmowana do obliczania limitów będzie lepiej sko- relowana z cenami rynkowymi. Współczynnik tej samej wysokości proponuje się w poselskim projekcie Wicemarszałek Janusz Dobrosz: nowelizacji ustawy z dnia 8 września 2006 r. o finan- Dziękuję bardzo, panie pośle. sowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w łącznej dys- mieszkania. Po trzecie, to wprowadzenie sześciolet- kusji nad tymi punktami porządku dziennego 10-mi- nich okresów obowiązywania limitu wydatków. nutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minuto- Obecnie epizodyczna, obliczana zaledwie na parolet- wych oświadczeń w imieniu kół. ni okres obowiązywania, regulacja nie wymagała Otwieram dyskusję. tego rodzaju rozwiązań. Proszę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parla- Proponowane zmiany w ustawach będą miały po- mentarnego Prawa i Sprawiedliwości pana posła Ry- zytywny wpływ bezpośrednio na rynek pracy na co szarda Wawryniewicza. najmniej dwóch płaszczyznach. Utrzymanie obec- Proszę bardzo, panie pośle. nych preferencji VAT oraz systemu tzw. zwrotu in- westorskiego wpłynie na wzrost zatrudnienia w sektorze budowlanym oraz powiązanych branżach. Stop- Poseł Ryszard Wawryniewicz: niowa poprawa warunków mieszkaniowych, wspie- rana dodatkowo w różnych obszarach instrumentami Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mamy dzisiaj polityki mieszkaniowej, będzie wpływała na popraw- do czynienia w Sejmie z dość niecodzienną sytuacją, ne kształtowanie się procesów dostosowawczych na bowiem rozpatrujemy dwa projekty ustaw, które rynku pracy, w szczególności w kontekście utrudnio- w jednym przypadku są znakomicie spóźnione, w dru- nej m.in. z tego powodu mobilności geograficznej. gim przypadku, o dziwo, są inicjatywą poselską, a nie Należy podkreślić także, że wejście w życie prze- rządową. Otóż jeden projekt ustawy jest zgłaszany pisów przewidywanych w projekcie ustawy nie wpły- przez Klub Parlamentarny SLD, czyli przez tę siłę nie bezpośrednio na zmianę konkurencyjności we- polityczną, która odpowiada za wynegocjowanie tak wnętrznej i zewnętrznej gospodarki. Pozytywny efekt krótkiego terminu obowiązywania obniżonej stawki wpływający na konkurencyjność zewnętrzną gospo- VAT w budownictwie mieszkaniowym. Z drugiej stro- darki będzie wiązał się z zauważalną poprawą stanu ny natomiast mamy inicjatywę Klubu Parlamentar- zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, a więc ogra- nego Samoobrony, który ma w tym rządzie swojego niczenia jednej z barier wpływających na obserwo- ministra budownictwa, który był odpowiedzialny za wane w ostatnich latach procesy czasowej lub trwałej przygotowanie takiego projektu ustawy. emigracji, m.in. w grupie osób młodych z wyższym No cóż, ta sala parlamentarna widziała jednak już wykształceniem. Pozytywna zmiana w tym zakresie nie takie manewry, więc przeżyje i ten. Można powie- będzie oczywiście uzależniona przede wszystkim od dzieć, że mimo tych wad, tej bardzo łagodnej krytyki 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług 185

Poseł Ryszard Wawryniewicz definicję budownictwa, która dotyczyłaby całego spo- łecznego programu mieszkaniowego. Wtedy jeszcze inicjatorów i w jednym, i w drugim przypadku tych była taka szansa, bo przypomnijmy, że negocjacje projektów, z całą dobrą wolą przyjmujemy chęć pracy w obszarze podatków zostały zakończone 30 marca nad zagadnieniem, które jest niewątpliwie bardzo 2002 r. Zwracaliśmy wówczas uwagę na to, jak waż- ważne dla wielu obywateli naszego kraju i nie będzie- ne jest to zagadnienie, jaki ważny problem. Dzisiaj, my zgłaszali wniosku o odrzucenie tych projektów, po kilku latach, kolega partyjny ówczesnego wicepre- czekając na kolejny projekt rządowy w tej materii. miera minister budownictwa, pan Aumiller, znowu W tej chwili mamy już pewność, że taki projekt rzą- nie jest w stanie przygotować i w imieniu rządu dowy będzie i zostanie on szybko skierowany do Sej- przedstawić sensownego projektu ustawy, która wy- mu, ponieważ koordynację prac nad tym projektem korzystywałaby możliwości, jakie dają nam dyrekty- przejęło Ministerstwo Finansów i pan minister Do- wy Unii Europejskiej. Tak się akurat składa, że minik jest w stanie zreferować, jak szybko ten projekt w odniesieniu do tego podatku polski rząd w niezro- rządowy będzie w Sejmie. zumiały dla mnie sposób nie wykorzystuje szans Natomiast, odnosząc się bezpośrednio do materii i możliwości, a w zakresie definicji społecznego pro- tych obu projektów, należy stwierdzić, że oba regu- gramu mieszkaniowego naprawdę miałby ogromne lują w bardzo podobny sposób dwa problemy, które pole do popisu. Nie jesteśmy tutaj w żaden sposób są konieczne do uregulowania. Nie można mieć więk- zmuszani do przyjęcia jakichś restrykcyjnych defini- szych uwag do zaproponowanych przepisów, oprócz cji, możemy przyjąć bardzo szeroką definicję dotyczą- być może jednej, że warto byłoby wyeliminować cą społecznego programu mieszkaniowego, która w toku dalszych prac parlamentarnych problem dwu- będzie akceptowana przez Komisję Europejską i nie krotnego korzystania przez potencjalnych beneficjen- będzie sprzeczna z przyjętymi w tym zakresie dyrek- tów tejże pomocy, po pierwsze, z obniżonej stawki tywami. Stąd niezrozumiała dla mnie opieszałość podatku VAT, a po drugie, z ewentualnego zwrotu rządu i kłótnia między ministrem finansów a mini- tego podatku. strem budownictwa, która tak naprawdę trwa od Reasumując, panie marszałku, doceniając dobrą paru miesięcy i która może zakończyć się wielką stra- wolę wnioskodawców tych dwóch projektów, reko- tą, porażką Polaków, branży budowlanej, firm i wy- mendujemy skierowanie ich do Komisji Finansów konawców, którzy czekają na te rozwiązania. Publicznych. Liczymy na to, ze będą one rozpatrywa- W związku z tym dzisiejszy apel, jeżeli posłowie ne wspólnie z niedalekim, mam nadzieję, projektem próbują wyręczyć rząd w tak trudnej pracy, to proś- rządowym. Dziękuję bardzo. ba, żeby rząd zechciał pochylić się nad tymi projektami, zechciał pomóc i zrobił wszystko, żeby można było przyjąć je jak najszybciej, bez żadnej obstrukcji. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Tak na marginesie, to te projekty zawierają dwa waż- ne elementy: z jednej strony definicję budownictwa Dziękuję bardzo, panie pośle. objętego społecznym programem mieszkaniowym, Głos ma pan poseł Zbigniew Chlebowski w imie- a z drugiej strony wątek zwrotu różnicy w podatku niu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywa- 7% i 22%. Otóż, zdaniem mojego klubu, definicja spo- telskiej. łecznego programu mieszkaniowego powinna być na tyle szeroka, aby obejmowała możliwość realizacji programu budownictwa, remontów, tzw. systemem Poseł Zbigniew Chlebowski: gospodarczym, abyśmy nie musieli stosować definicji zwrotu tej różnicy, która obowiązywała przez ostat- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Istotnie, te dwa nie miesiące i powodowała problemy zarówno po stro- poselskie projekty ustawy są przejawem, tak napraw- nie podatników – tych, którzy remontowali czy budo- dę, kompromitacji rządu, który od dawna doskonale wali, jak również po stronie urzędów skarbowych, wie, że z dniem 31 grudnia 2007 r. Polska traci moż- które musiały w tej sprawie wykonywać gigantyczną liwość stosowania 7-procentowej stawki podatku od pracę. W związku z tym, na etapie prac Komisji Fi- towarów i usług w odniesieniu do mieszkalnictwa. nansów Publicznych będziemy robić wszystko, zgła- Warto jednak dzisiaj, podczas tej debaty, zatrzymać szać takie poprawki, żeby ta definicja rzeczywiście się na moment i powiedzieć o pewnej nieudolności była bardzo szeroka. obecnego ministra budownictwa. Warto również A tak na marginesie dzisiejszej debaty – oczywi- wrócić do momentu, kiedy kolega partyjny dzisiejsze- ście dwa potrzebne poselskie projekty ustaw, które go ministra był wówczas wicepremierem odpowie- proponujemy skierować do Komisji Finansów Pu- dzialnym m.in. za budownictwo i infrastrukturę. To blicznych i tam rozpocząć niezwłocznie pracę – to właśnie w styczniu 2002 r., pamiętam dokładnie, myślę, że debacie toczącej się na dobra sprawę od kil- Klub Platformy Obywatelskiej zwracał się z prośbą ku miesięcy, nie można przejść obojętnie obok tego, do premiera, do rządu, do wicepremiera Pola o to, co dzieje się na rynku materiałów budowlanych. To żeby w rozmowach negocjacyjnych z Unią Europejską znowu, moim zdaniem, poważny kamyczek do ogród- starać się wywalczyć dla Polski rzeczywiście szeroką ka ministra Aumillera, do Ministerstwa Budownic- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 186 Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

Poseł Zbigniew Chlebowski projekt. Istotna różnica jest na pierwszej stronie, tam gdzie mamy wykaz wnioskodawców. Projekt klubu twa. Otóż, z jednej strony, koalicja rządowa zrobiła Sojuszu Lewicy Demokratycznej, druk nr 1507, nosi wszystko, żeby usunąć prezesa Urzędu Ochrony Kon- datę 12 stycznia, projekt Samoobrony, druk nr 1700, kurencji i Konsumentów, przypomnijmy, prezesa, jest o dwa miesiące późniejszy. Mówię bez złośliwości, który miał swoje wielkie osiągnięcia, ta instytucja chcę tylko zwrócić uwagę, że nie jest to pierwszy miała wielkie osiągnięcia, wyrzuciliście państwo przypadek przetrzymywania projektu Sojuszu Lewi- kompetentnego, dobrze przygotowanego prezesa. cy Demokratycznej przez marszałka po to, aby umoż- Z drugiej strony, minister budownictwa udaje, że nie liwić rządowi bądź posłom ugrupowań tworzących widzi, co teraz dzieje się na rynku materiałów bu- koalicję przygotowanie podobnego czy wręcz takiego dowlanych, a mamy niesamowitą eksplozję wzrostu samego projektu. Powtarzam, nie mam pretensji do cen materiałów budowlanych, jeżeli chodzi o cement, kolegów z Samoobrony, ponieważ sprawa jest ważna wapno, styropian, wełnę, cegłę, pustak. Przecież mi- i dobrze, że koledzy z Samoobrony również dostrzegli nister budownictwa powinien chyba wiedzieć, że jed- problem i zgłosili stosowny projekt, podczas kiedy nym z bardziej cenionych towarów importowanych rząd się zastanawia i zapowiada. Zresztą te zapowie- są właśnie materiały budowlane. Z tej mównicy za- dzi, szczególnie ze strony Ministerstwa Finansów, daję ministrowi budownictwa pytanie: Dlaczego do słyszymy non stop. Rząd bez przerwy zapowiada: dzisiaj Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów a to reformę finansów publicznych, a to jakieś bardzo nie zajął się na przykład tą kwestią? Według różnych ważne ustawy, a to podjęcie kolejnych decyzji uła- informacji skala podwyżek osiągnęła na przestrzeni twiających funkcjonowanie przedsiębiorstw, ale na kilku miesięcy nawet kilkadziesiąt, a w niektórych zapowiedziach się kończy. W związku z tym dobrze, przypadkach 100%. Stąd przy okazji dzisiejszej deba- że posłowie tych dwóch klubów wzięli sprawę w swo- ty prośba, żeby minister budownictwa zechciał po- je ręce i próbują przedstawić projekt, ponieważ spra- chylić się nad tym zagadnieniem i zająć się przynajm- wa jest pilna. Z dniem 31 grudnia 2007 r. upływa niej monitorowaniem tego, co dzieje się w branży możliwość stosowania w Polsce obniżonej 7% stawki produkcji materiałów budowlanych. VAT w mieszkalnictwie. Od 1 stycznia 2008 r., jeśli Panie Marszałku! Tak jak powiedziałem wcze- nic nie zrobimy, obowiązywać będzie stawka podsta- śniej, dwa poselskie projekty –to absolutnie słuszny wowa 22%, co znacząco wpłynie na pogorszenie moż- kierunek. Polska, polski rząd, polski parlament musi liwości budowy mieszkań. Jeśli dodamy do tego wykorzystać szansę, jaką dają nam zapisy dyrektyw wzrost cen materiałów budowlanych, o którym tutaj unijnych dotyczących podatku od towarów i usług. wspominał kolega z Platformy, to wzrost podatku Trzeba zrobić wszystko, żeby ta definicja, raz jeszcze VAT wpłynie dramatycznie na budżety obywateli powtarzam, była na tyle szeroka, żeby – z jednej stro- i nie tylko obywateli, ale również na budżety gmin, ny – nie budziła kontrowersji Komisji Europejskiej a co za tym idzie ograniczy rozwój przemysłu mate- i – z drugiej strony – dawała Polsce i Polakom szanse riałów budowlanych i wyposażenia mieszkań. stosowania obniżonej stawki podatku VAT w budow- Utrzymanie preferencyjnej stawki VAT na indy- nictwie. Dziękuję. widualne budownictwo mieszkaniowe zależy wyłącz- nie od polskiego rządu, a rząd, jak dotąd, nie podjął żadnej decyzji. Miałem wrażenie na wspólnym posie- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: dzeniu Komisji Infrastruktury i Komisji Finansów Publicznych, że to raczej Ministerstwo Finansów Pu- Dziękuję bardzo, panie pośle. blicznych jest hamulcowym. To wiceminister finan- Głos ma pan poseł Wiesław Jędrusik w imieniu sów, obecny na tym posiedzeniu, wprowadzał ob- Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokra- strukcję czy wręcz destrukcję w przeciwieństwie do tycznej. przedstawiciela Ministerstwa Budownictwa, który dążył do doprowadzenia do uchwalenia ustawy. Powszechnie wiadomo, że dochody Polaków są ni- Poseł Wiesław Jędrusik: skie w relacji do kosztów budowy mieszkań, a w naj- bliższych latach znacznie wzrosną ceny materiałów Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt budowlanych i usług. Dochody obywateli też rosną, ale w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy nie tak szybko. To wszystko przemawia za utrzyma- Demokratycznej przedstawić stanowisko do posel- niem obniżonej stawki VAT do poziomu 7%. Trzeba skich projektów ustaw o zmianie ustawy o podatku szukać rozwiązań, które zapewnią, niezależnie od for- od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, my organizacyjnej, budowę, remonty i modernizację druki sejmowe nr 1507 i 1700. obiektów mieszkalnych. Projekty zmieniają definicję Na początek uwaga. Oba projekty mają taki sam budownictwa mieszkaniowego, odnosząc to pojęcie do tytuł, oba wydają się dobre i potrzebne, ale – czytając całości działu 11 Polskiej Klasyfikacji Obiektów Bu- – ma się wrażenie, że są niemal słowo w słowo takie dowlanych: budynki mieszkalne. Są to obiekty w więk- same. Przez chwilę myślałem, że czytam ten sam szości odpowiadające budownictwu objętemu polityką 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług 187

Poseł Wiesław Jędrusik projektów ustaw o zmianie ustawy o podatku od to- warów i usług oraz niektórych innych ustaw (druki społeczną państwa. Wedle definicji obejmuje ono bu- nr 1507 i 1700). dynki i lokale o charakterze mieszkalnym, z wyłącze- Przedmiotowe projekty ustaw zakładają zmianę niem lokali i budynków o charakterze komercyjnym. ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów Nie zalicza się do tego budownictwa budynków jedno- i usług oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwro- rodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekra- cie osobom fizycznym niektórych wydatków związa- cza 240 m2, oraz lokali mieszkalnych w obiektach nych z budownictwem mieszkaniowym. Możliwość o powierzchni powyżej 150 m2 czy 130 m2, w zależności stosowania przez Polskę obniżonej 7-procentowej od projektu. W przypadku przekroczenia tego limitu stawki podatku VAT w mieszkalnictwie kończy się powierzchni stawkę podatku preferencyjnego stosuje 31 grudnia 2007 r. Należy zaznaczyć, iż reguły opo- się tylko do części podstawy opodatkowania nieprze- datkowania określone w szóstej dyrektywie Rady kraczającej limitu. Stawką 7-procentową podatku VAT Unii Europejskiej dają możliwość stosowania stawki proponuje się też objąć m.in. urządzenia budowlane obniżonej do określonej kategorii budownictwa związane z uzbrojeniem terenu oraz budownictwo mieszkalnego. Zgodnie z załącznikiem nr 3, określa- mieszkaniowe, jak również urządzenie terenu wokół nym jako H, obniżonej stawce może podlegać dosta- wybudowanych obiektów. wa, budowa, remont lub przebudowa budynków W art. 2 nowelizacji ustawy o zwrocie osobom fi- mieszkalnych w ramach budownictwa społecznego. zycznym niektórych wydatków związanych z budow- Szósta dyrektywa pozostawiła krajom członkowskim nictwem mieszkaniowym istotne jest odejście od określenie definicji tego budownictwa. epizodowości tej ustawy poprzez wykreślenie daty jej Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy zauważyć, obowiązywania. Pozwoli to zwrócić osobom fizycz- iż większość państw Unii Europejskiej korzysta nym budującym domy jednorodzinne różnicę podat- z obniżonej stawki podatku VAT w ramach tzw. bu- ku VAT za materiały budowlane między obowiązują- downictwa społecznego lub poprzez przedłużanie cym 22-procentowym VAT a stawką preferencyjną okresów derogacji. Omawiane projekty mają właśnie w wysokości 7%. Słuszne jest ustalenie, że limit na celu wprowadzenie do polskiego prawa, a konkret- zwrotu może być wykorzystywany przez 5 lat. nie do ustawy o podatku od towarów i usług, definicji Mój klub popiera projekty zawarte w druku nr 1507. budownictwa społecznego oraz definicji urządzeń Wyrażamy również gotowość poparcia zapisów zawar- budowlanych związanych z budownictwem społecz- tych w druku nr 1700 i wnioskujmy o przekazanie pro- nym, czyli tzw. infrastruktury. Podwyższenie stawki jektów do Komisji Infrastruktury oraz Komisji Finan- podatku VAT do 22% byłoby zagrożeniem dla rozwo- sów Publicznych. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ju budownictwa mieszkaniowego w Polsce i dużą przeszkodą w zaspokajaniu potrzeb w tym zakresie. Pragnę zaakcentować, iż omawiane projekty przewi- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: dują stosowanie obniżonej stawki VAT na projektowanie, dostawę, budowę, remont, modernizację, ter- Dziękuję bardzo, panie pośle. momodernizację lub przebudowę obiektów budowla- Głos zabierze pani poseł Renata Rochnowska nych objętych społecznym programem mieszkanio- w imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej. wym. Obydwa projekty zawierają normy powierzchni Pani poseł ma dzisiaj bardzo pracowite popo- domów jednorodzinnych, czy też mieszkań, które łudnie. kwalifikują do naliczenia stawki VAT w wysokości 7%. O szczegółach mówili posłowie występujący w imieniu wnioskodawców. Poseł Renata Rochnowska: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy jeszcze zwrócić uwagę na zaproponowane zmiany w zakresie Tak. zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. W omawianych projektach proponuje się bezterminowe Wicemarszałek Janusz Dobrosz: przedłużenie okresu, w którym istnieje możliwość uzyskania zwrotu wydatków, i wprowadzenie współ- Swoisty benefis. czynnika korygującego cenę 1 m2 powierzchni użyt- Prosimy bardzo. kowej budynku mieszkalnego stosowaną do wyznaczenia limitów wydatków podlegających zwrotowi. Zaproponowany współczynnik na poziomie 1,3 może Poseł Renata Rochnowska: doprowadzić do lepszej korelacji z cenami rynkowymi 1 m2 omawianej powierzchni. Jako trzecią zmianę Dziękuję bardzo, panie marszałku. proponuje się wprowadzenie 6-letnich okresów wy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt korzystywania limitów wydatków. Jest to bardzo ustosunkować się w imieniu Klubu Parlamentarnego istotne w przypadku bezterminowej możliwości uzy- Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej do poselskich skania zwrotu wydatków. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 188 Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

Poseł Renata Rochnowska bowiem wyrównywanie poziomu cen z tymi, które obowiązują w krajach Europy Zachodniej. Zjawisko Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- to bardzo wyraźnie obserwujemy właśnie na rynku tarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera mieszkaniowym. Mówiąc o sytuacji w mieszkalnic- proponowane zmiany, które zlikwidują niepewność twie w imieniu Ligi Polskich Rodzin, nie mogę o tym wśród potencjalnych inwestorów w budownictwie nie wspomnieć. Tym bardziej że problem ten podno- mieszkaniowym, a pośrednio mogą ustabilizować szony był przez nas wielokrotnie i na taką sytuację rynek materiałów i usług budowlanych. Mówił ponie tylko obecny rząd, ale przede wszystkim poprzed- przednio już pan poseł Chlebowski o rosnących, ni powinien być całkowicie przygotowany i powinien w szalonym tempie rosnących cenach na materiały również przygotować odpowiednie rozwiązania praw- budowlane, jak też na usługi budowlane, a także ne. Problem tkwi również, szczególnie w dużych mia- o braku materiałów i braku fachowców świadczących stach, w ograniczonych możliwościach, jeśli chodzi usługi budowlane. Co najważniejsze, projekty te dają o tereny pod budownictwo mieszkaniowe. To w połą- szansę na poprawę sytuacji mieszkaniowej wielu pol- czeniu z dużym popytem również przyczynia się skich rodzin. istotnie do podnoszenia cen mieszkań. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospo- Coraz bardziej dotkliwym problemem stają się litej Polskiej wnioskuje o skierowanie omawianych coraz wyższe ceny materiałów budowlanych – to projektów do dalszych prac. Proponowalibyśmy, żeby m.in. dzięki temu, że fabryki cegieł czy cementownie je przekazać do Komisji Finansów Publicznych, ale zostały wyprzedane, czy jak kto woli, sprywatyzowa- oprócz tego również do Komisji Infrastruktury. Dzię- ne, podobnie jak polskie huty. To dlatego teraz ceny kuję uprzejmie. (Oklaski) materiałów budowlanych dyktowane są nam z ze- wnątrz w oparciu o bezwzględne dążenie właścicieli do zysku, a bez uwzględnienia realiów interesu spo- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: łecznego. Ceny rosną, bo np. cementownie zamiast zwiększyć produkcję, żeby zaspokoić popyt, wolą ob- Dziękuję bardzo, pani poseł. serwować wzrost cen i maksymalizować swoje zyski. Proszę pana posła Bogusława Sobczaka, który Dodatkowe komplikacje wprowadza ograniczenie li- będzie zabierał głos w imieniu Klubu Parlamentar- mitów emisji dwutlenku węgla przez Unię Europej- nego Ligi Polskich Rodzin. ską. Taką mamy sytuację, że nie dość, że materiały budowlane w naszym kraju są drogie, nierzadko Poseł Bogusław Sobczak: droższe niż w Europie Zachodniej, to jeszcze są trud- ności w ich zakupie. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Brak siły roboczej z uwagi na emigrację zarob- W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich kową i konieczność podnoszenia płac w budownic- Rodzin mam zaszczyt zabrać głos w sprawie posel- twie też generuje dodatkowe koszty i podnosi ceny skich projektów ustaw (druki nr 1507 i 1700) o zmia- mieszkań. nie ustawy o podatku od towarów i usług oraz zmia- Stąd też nie może dziwić, że perspektywa wpro- nie innych ustaw. wadzenia stawki 22-procentowej VAT-u zamiast obo- Omawiane projekty mają związek ze zbliżającym wiązujących dziś 7% to dla polskiego budownictwa się terminem 31 grudnia 2007 r., od którego w związ- kolejne znaczące utrudnienie, a dla społeczeństwa ku z członkostwem w Unii Europejskiej przestanie kolejne podniesienie poprzeczki i dalsze ograniczenie obowiązywać w naszym kraju obniżona 7-procentowa dostępności mieszkań. Omawiane dziś projekty, jak stawka podatku VAT w mieszkalnictwie. tu zostało wspomniane, bardzo do siebie podobne, Wysoki Sejmie! Ostatnie kilka lat w budownic- mają na celu wprowadzenie nowej definicji obiektów twie mieszkaniowym to przede wszystkim radykalny budownictwa mieszkaniowego jako budynków miesz- wzrost cen, który uniemożliwia wielu milionom Po- kalnych stałego zamieszkania, które sklasyfikowane laków nabycie własnego mieszkania. Ceny są tak są w Polskiej Klasyfikacji Obiektów w dziale 11, oraz wysokie, że nawet możliwość sfinansowania kupna utrzymanie 7-procentowej stawki VAT w odniesieniu mieszkania za pomocą kilkudziesięcioletnich kredy- do szerokiego katalogu inwestycji mieszkaniowych. tów pozostaje poza zasięgiem znacznej części społe- Do katalogu tego wprowadza się takie działania jak czeństwa, w tym ludzi młodych, którzy wchodzą projektowanie, dostawę, budowę, remont, moderni- w dorosłe życie, rozpoczynają pracę zawodową, za- zację, termomodernizację lub przebudowę obiektów kładają rodziny. Bardzo często mieszkania nie mogą budowlanych zaliczanych do budownictwa objętego nabyć te osoby, które najbardziej go potrzebują. Ten społecznym programem mieszkaniowym. olbrzymi wzrost cen, a za metr2 mieszkania obecnie Obydwa przedłożone projekty z budownictwa obję- trzeba zapłacić 6, 8, 10 tys. zł, ma wiele przyczyn. tego społecznym programem mieszkaniowym wyłą- Jedną z nich jest wstąpienie naszego kraju do Unii czają budynki mieszkalne jednorodzinne powyżej Europejskiej. W ten sposób społeczeństwo ponosi – w zależności od projektu – 240 i 250 m2 powierzchni koszty członkostwa w Unii Europejskiej. Następuje użytkowej oraz odpowiednio 150 i 130 m2 powierzchni 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług 189

Poseł Bogusław Sobczak Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: użytkowej w odniesieniu do lokali mieszkalnych Dziękuję bardzo, panie pośle. w obiektach budownictwa mieszkaniowego. Głos zabierze pan poseł Bronisław Dutka, Polskie Ponieważ rozwiązania zaproponowane w omawia- Stronnictwo Ludowe. nych projektach w znacznym zakresie zapobiegać Bardzo proszę. mają negatywnym tendencjom cenowym w budownictwie mieszkaniowym, w imieniu Ligi Polskich Rodzin pragnę zadeklarować poparcie dla tych pro- Poseł Bronisław Dutka: jektów. Jednocześnie pragnę wspomnieć, że Liga Polskich Rodzin za jeden z fundamentów programo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klu- wych uznaje stworzenie takich warunków, by każda bu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludo- przeciętna rodzina miała możliwość nabycia własne- wego mam zaszczyt przedstawić stanowisko mojego go mieszkania. To jeden z warunków realizacji poli- klubu wobec dwóch poselskich projektów ustaw tyki prorodzinnej – nie tylko urlopy macierzyńskie, o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatki prorodzinne, lepsza opieka, kształcenie i wy- niektórych innych ustaw, przedstawionych w dru- chowanie, ale także stworzenie elementarnych wa- kach nr 1507 i 1700. runków bytowych, takich jak możliwość nabycia Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Lu- własnego mieszkania. O to w imieniu Ligi Polskich dowego z niedowierzaniem przyjął obietnicę budowy Rodzin pragnę zaapelować przy okazji toczącej się 3 mln mieszkań wyrażoną w exposé pana premiera debaty. Kaczyńskiego. Niezależnie od naszego niedowiar- Potrzeba dalszych rozwiązań i projektów. Wszak stwa my też chcemy, aby te mieszkania w Polsce po- nasza sytuacja mieszkaniowa jest w dalszym ciągu wstały. Dla naszego klubu, opozycyjnego dziś, nie jest jedną z najgorszych, o ile nie najgorszą, w całej Unii ważne, kto w tym dziele pomoże, kto te mieszkania Europejskiej. Brakuje około półtora miliona miesz- wybuduje, ważne jest, by te mieszkania były i by mie- kań. Ten fakt mówi sam za siebie. Stąd też wprowa- li je ci, którzy ich potrzebują. Mieszkania bowiem dzenie stawki VAT trzykrotnie większej od dotych- mogą zatrzymać młodych ludzi w Polsce, dając im czas obowiązującej byłoby dla nas bardzo nieko- możliwość do zamieszkania. Ale mieszkania to bu- rzystne. W kontekście Unii Europejskiej warto downictwo i nowe miejsca pracy. wspomnieć, że większość państw członkowskich ko- Dziś koszt mieszkania w Polsce jest ogromny rzysta z możliwości stosowania obniżonych stawek – 0,8 m2 można sobie kupić za średnią pensję, czyli bądź w ramach społecznej polityki mieszkaniowej, to trzy razy drożej niż w Unii Europejskiej. Duży budownictwa mieszkaniowego, bądź przez odnawia- wpływ na ten koszt mają koszty materiałów budow- nie okresów derogacji w stosunku do stawek podsta- lanych. Dziś galopujące koszty pokazują, jak znaczą- wowych VAT, które zasadniczo są niższe niż w na- cy jest ten wpływ kosztów materiałów budowlanych szym kraju. Zakres preferencji podatkowych w po- na koszt samego mieszkania. datku od towarów i usług jest zróżnicowany, np. od 1 stycznia 2008 r. wygaśnie możliwość zwrotu stawki 0% na dostawy nowych domów mieszkalnych VAT indywidualnym inwestorom. Rząd zapowiedział w Wielkiej Brytanii do objęcia pojęciem budownic- przedstawienie projektu i przedłużenie tej możliwo- twa społecznego domów jednorodzinnych posado- ści odliczania, ale jak dotąd nie otrzymaliśmy i nie wionych na działkach o powierzchni nieprzekracza- widzieliśmy takiego projektu. Wielokrotnie też Ko- jącej 3 tys. m2 we Włoszech. misja Infrastruktury w formie dezyderatów i w każ- Popierając przedłożone propozycje, w imieniu Ligi dej innej o tę sprawę pytała. Projekt z druku nr 1507 Polskich Rodzin pragnę jednak zwrócić uwagę na wpłynął w styczniu, a projekt z druku nr 1700 inne przyczyny, na inne problemy, o których wcze- w marcu. Oznacza to, że rząd miał wystarczająco śniej pokrótce już wspomniałem, a które powodują dużo czasu, aby taki projekt przygotować. Wpływ wzrost cen mieszkań i ograniczają ich dostępność dla tych dwóch projektów powinien był dawno zmobili- społeczeństwa. To ceny materiałów budowlanych, zować rząd, aby projekt swój przedłożył. Niestety brak gruntów, brak siły roboczej. Szanowni państwo, teraz nie ma już czasu na to, aby czekać na projekt Wysoki Sejmie, o ile omawiane dziś projekty pozwolą rządowy. 22-procentowy VAT jest szkodliwy zwłasz- w jakimś stopniu ograniczyć negatywne tendencje, cza dla wsi. Na wsi bowiem najwięcej buduje się tzw. to bez rozwiązania pozostałych problemów pozosta- systemem gospodarczym i brak możliwości odlicze- ną te rozwiązania tylko kroplą w morzu potrzeb. nia VAT przez inwestorów indywidualnych najbar- Deklarując w imieniu Ligi Polskich Rodzin popar- dziej uderza właśnie w wieś, która tak buduje. cie dla omawianych rozwiązań, zwracam się do rządu Wysoki VAT to również zagrożenie szarą strefą. o podjęcie działań, które doprowadzą do znaczącej po- Mieliśmy przykład w poprzedniej kadencji, kiedy ob- prawy w budownictwie mieszkaniowym. Dziękuję. niżona została wysoka akcyza na alkohol, że nie tylko w wyniku obniżenia akcyzy nie zmniejszyły się (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek wpływy do budżetu, ale one się zwiększyły, zmniej- Sejmu Jarosław Kalinowski) szył się bowiem szary obrót alkoholem, zmniejszyła 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 190 Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

Poseł Bronisław Dutka Poseł Artur Zawisza: się szara strefa, zmniejszył się legalny czy nielegalny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Koło Parlamen- import tegoż alkoholu. Podobnie jest z materiałami tarne Prawicy Rzeczypospolitej popiera oba projekty budowlanymi. Drogie materiały mogą być powodem nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług importu tych materiałów z różnych stron, nie tylko oraz niektórych innych ustaw. Można nawet powie- z Unii Europejskiej, ale i spoza niej, gdzie koszty dzieć, że to bardzo dobra koincydencja, że te dwa produkcji tych materiałów będą niższe. Możliwość zbieżne projekty zgłaszane są przez jedną partię ko- odliczenia VAT to również zmniejszenie szarej stre- alicyjną i jedną partię opozycyjną, bo w takich spra- fy ze względu na to, że zainteresowany musi posia- wach, jak dobrobyt polskiego społeczeństwa, nie po- dać rachunki. Tak więc nie ma możliwości zakupie- winno być różnic pomiędzy koalicją a opozycją. Moż- na przy tej okazji przypomnieć, jak w zeszłej kadencji nia materiałów na czarno. Toteż wysoki VAT nie cała Izba jednogłośnie uchwalała ustawę o zwrocie oznacza większych wpływów do budżetu; być może niektórych wydatków poniesionych przez inwestorów właśnie zmniejszenie tego VAT-u zwiększy wpływy indywidualnych budujących domy metodą gospodar- do budżetu, ograniczając szarą strefę i wielkość ob- czą, do której zresztą to ustawy także w tle tych pro- rotu w niej. pozycji nawiązujemy, i mając właśnie w pamięci tam- Projekty z druków nr 1507 i 1700 są bardzo poten przykład, powinniśmy postępować podobnie, to dobne. Były one tutaj szczegółowo przedstawione znaczy, jednomyślnie uchwalać dobre ustawy. zarówno przez posłów wnioskodawców, jak i przez W tym przypadku posiadamy bardzo dobry in- posłów występujących przede mną. Wydaje się, że strument w postaci unijnej prawnie zagwarantowa- powtarzać tego nie ma potrzeby. nej możliwości wprowadzenia do krajowego ustawo- Polska polityka w zakresie VAT-u od wielu lat, dawstwa definicji budownictwa społecznego. To na- długo przed wejściem do Unii Europejskiej, była bar- wet swego rodzaju paradoks, że czasem mamy kłopo- dzo błędna. Przyjęliśmy stawkę podstawową 22%, ty w negocjacjach z Unią Europejską czy to jeżeli kiedy Unia Europejska wymagała od nas 15%. Trud- idzie o kwestie podatkowe, czy to jeżeli idzie o pomoc no dziś znaleźć motywację tego, ale bez wątpienia publiczną, czy jeżeli idzie o politykę prywatyzacyjną, wszyscy w tej Izbie powinniśmy pomyśleć o tym i a w tym szczególnym przypadku Unia Europejska, zmobilizować rząd, aby starać się o obniżenie VAT-u jak to się mówi, zapala zielone światło, tylko że Pol- ska nie potrafi jeszcze do tej pory skorzystać z tego w Polsce w ogóle, bowiem zwiększy to konkurencyj- zielonego światła i mimo już kilkunastu miesięcy ność gospodarki i wcale nie musi zmniejszać wpły- działania obecnego rządu ciągle definicja budownic- wów z podatków. twa społecznego nie została zaproponowana Wysokiej Kolejna sprawa to pojęcie społecznego budownic- Izbie, nie została wykuta w rządzie. A szczególna od- twa mieszkaniowego. W naszym przekonaniu, Klubu powiedzialność spoczywa na rządzie, ponieważ to Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, partie tworzące go dzisiaj podpisywały się pod pro- pojęcie to powinno być jak najszersze. Unia Europej- gramem budowy 3 mln mieszkań. Otóż nie będzie w ska w tym wypadku nie reguluje szczegółowo tej Polsce ani trzech, ani dwóch, ani miliona mieszkań, kwestii. Jeżeli tego faktu nie wykorzystamy dzisiaj, jeżeli nie będzie wprowadzona definicja budownictwa to wkrótce może się okazać, że nie możemy już tej społecznego. Tu mamy do czynienia z klasyczną al- naszej definicji zmienić. Dlatego też będziemy popie- ternatywą rozłączną: albo – albo. Albo skorzystamy rać te rozwiązania, które społeczne budownictwo z tej dobroczynnej możliwości prawnej, albo nie bę- mieszkaniowe traktują jak najszerzej. dziemy mogli zrealizować programu budowy 3 mln Obydwa projekty są korzystne zarówno dla roz- mieszkań i wtedy wszyscy powinniśmy się wstydzić, woju budownictwa mieszkaniowego, jak i dla całej co oby nigdy nie nastąpiło. gospodarki. Dlatego też Klub Parlamentarny Pol- Dlatego, jak mówię, Prawica Rzeczypospolitej bardzo mocno i serdecznie oba projekty, i ten koalicyjny, skiego Stronnictwa Ludowego jest za uchwaleniem i ten opozycyjny, popiera. Patrząc z tego punktu wi- jednej, w tym wypadku już ostatecznej wersji ustawy, dzenia, trochę zaskakująca była sceptyczna reakcja, która umożliwi odliczenie VAT-u, i za skierowaniem wypowiedź wygłoszona z tej trybuny przez przedsta- tych projektów do Komisji Infrastruktury z opinią wiciela Prawa i Sprawiedliwości, mojego dobrego ko- Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo. legę posła Ryszarda Wawryniewicza, który dwa akcen- (Oklaski) ty krytyczny podniósł. Po pierwsze, stwierdził, że jest to wina poprzedniego rządu, iż nie mamy definicji budownictwa społecznego. Jednak w tym przypadku, Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: mimo licznych błędów poprzedniego rządu, nie jest to prawda, bo to jeszcze rząd Jerzego Buzka popierany Dziękuję bardzo, panie pośle. przez Akcję Wyborczą „Solidarność”, której Ryszard Głos zabierze pan poseł Artur Zawisza, Prawica Wawryniewicz także był posłem, jako pierwszy defini- Rzeczypospolitej. tywnie niestety zaniedbał sprawę negocjacyjną w za- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług 191

Poseł Artur Zawisza Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Jacek Dominik. kresie podatku od towarów i usług w dziedzinie bu- Bardzo proszę, panie ministrze. downictwa i dzisiaj wszyscy jesteśmy spadkobiercami tej słabej taktyki negocjacyjnej ówczesnego rządu. Ale jeszcze bardziej zaskakująca była druga teza krytycz- Podsekretarz Stanu na przedstawiciela Prawa i Sprawiedliwości, który w Ministerstwie Finansów miał pretensje do klubu Samoobrony, że zgłasza taki Jacek Dominik: projekt, mimo iż ma w rządzie ministra budownictwa. Otóż Prawo i Sprawiedliwość ma nie tylko niejednego Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po- ministra, ale ma prezesa Rady Ministrów, a też nie zwolę sobie odnieść się od razu do obydwu projektów, było w stanie wymóc na nim zgłoszenia przez rząd gdyż, jak już wcześniej zwrócono uwagę, są bardzo podobnego projektu. Stąd nie ma co się boczyć na tych, do siebie podobne i właściwie różnią się tylko w pew- którzy rząd wyprzedzają, jak kluby Samoobrony i So- nych kwestiach powierzchniowych, natomiast regu- juszu Lewicy Demokratycznej. Trzeba dziękować po- lują w całości w bardzo podobny sposób materię do- słom obu tych klubów, a w konsekwencji zgodnie tyczącą definicji budownictwa społecznego. Chciał- uchwalić dobre ustawodawstwo w tej dziedzinie, na bym również powiedzieć na wstępie, na jakim etapie czym miliony polskich rodzin skorzystają. Dziękuję są prace w rządzie właśnie w zakresie rządowej defi- bardzo. (Oklaski) nicji budownictwa społecznego. Otóż w ciągu kilku najbliższych dni powinien zo- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: stać skierowany do uzgodnień międzyresortowych projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towa- Dziękuję bardzo, panie pośle. rów i usług oraz innych ustaw, który właśnie regu- Przechodzimy do pytań. luje tę kwestię. Jest to wynik przyjęcia przez rząd Czas – 1 minuta. założeń definicji budownictwa społecznego, które na- Pan poseł Henryk Siedlaczek. stąpiło 3 kwietnia. Założenia więc są, tam jest do- (Głos z sali: Nie ma.) kładnie opisane, w jaki sposób będzie regulowane w Nie ma, w takim razie pan poseł Stanisław Stec. tej ustawie budownictwo społeczne, jak będzie defi- Bardzo proszę, panie pośle. niowane. Procedury przyjmowania przez rząd prze- pisów prawnych są dosyć długotrwałe i stąd pewien czas musiał upłynąć, żeby można było zachować Poseł Stanisław Stec: wszystkie procedury. W ciągu kilku dni zostanie to przekazane do uzgodnień międzyresortowych. Zaraz Panie marszałku, przepraszam bardzo; mam na- po tych uzgodnieniach trafi to do Sejmu i będzie moż- dzieję, że pan wybaczy, iż jestem w koszuli, ale wła- na nad tymi projektami procedować. śnie wyszedłem z posiedzenia podkomisji finansów Chciałbym też zdementować stwierdzenia, które publicznych. tutaj padały, że jest jakiś spór w rządzie, że były nie- Pytanie do pana ministra jest związane z tym, że porozumienia. Była dyskusja pomiędzy dwoma resor- niedawno odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Fi- tami i chciałbym powiedzieć, że bardzo konstruktyw- nansów Publicznych i Komisji Infrastruktury, na któ- na dyskusja z przedstawicielami Ministerstwa Bu- rym minister budownictwa przedstawił swoją koncep- downictwa bardzo pomogła w konstruowaniu tej cję budownictwa społecznego, a minister finansów definicji. Definicja została przyjęta przez rząd, więc swoją. W żadnym wypadku te koncepcje nie były nie ma mowy o tym, że jest odmienne stanowisko, wspólne. Czy dzisiaj, po trzech miesiącach od odbycia odmienne zdanie rządu w tym zakresie. I na tej pod- takiego wspólnego posiedzenia, jest już stanowisko stawie, posługując się tą definicją, która została przez rządu w sprawie definicji budownictwa społecznego? To stanowisko rządu będzie po prostu w najbliższym rząd przyjęta, oceniamy przedłożenia poselskie pod czasie potrzebne albo Komisji Infrastruktury, albo kątem możliwości ich wdrożenia. Komisji Finansów Publicznych, bo mam nadzieję, pa- Chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na jedną rzecz. nie marszałku, że ten projekt ustawy skieruje pan do Otóż nie jest prawdą, że prawo wspólnotowe pozosta- Komisji Finansów Publicznych i do Komisji Infra- wia pełną dowolność w konstruowaniu definicji bu- struktury, żeby wspólnie się nad tym pochylić i jak downictwa społecznego. Załącznik trzeci do dyrekty- najszybciej uchwalić. Dziękuję bardzo. (Oklaski) wy VAT-owskiej określa pewne podstawowe kryteria, które definicja taka musi spełniać. Również załącz- nik czwarty określa pewne zasady, którym podlegają Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: remonty, w jaki sposób mają być rozliczane i jak ma być rozliczany udział materiałów budowlanych w Dziękuję bardzo, panie pośle. kosztach remontu. To są dwie podstawowe regulacje, Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- w ramach których musimy się poruszać przy definio- pana. waniu budownictwa społecznego. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 192 Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów tu i przejście tylko i wyłącznie na element metrażu, Jacek Dominik jest właściwie tylko i wyłącznie polskim rozwiąza- niem. Nikt w taki sposób, bez dodatkowych ograni- Odnosząc się do obydwu projektów, chciałbym czeń dotyczących dochodowości, nie podchodzi do zwrócić uwagę, że one są w wielu miejscach zbliżone definicji budownictwa społecznego. A zatem przesu- do projektu rządowego, natomiast w wielu wykracza- wanie tych granic w górę naraża nas ponownie na ją poza projekt rządowy, który będzie przygotowany, pewne zarzuty ze strony Komisji Europejskiej – i, i wykraczają w naszej ocenie również poza ramy do- chciałbym zwrócić uwagę, również innych państw puszczalne prawem wspólnotowym. Z naszej analizy członkowskich – że w ramach preferencyjnej stawki wstępnej wynika, że przynajmniej trzy elementy tych nie wspieramy budownictwa, które w Unii Europej- definicji mogą budzić pewne wątpliwości. skiej rozumiane jest jako budownictwo dla najuboż- Po pierwsze, już samo zdefiniowanie, że stawką ob- szych i najbardziej potrzebujących, a zaczynamy niżoną objęte będą również momenty projektowania wspierać wszelkie budownictwo mieszkaniowe, rów- budynków mieszkalnych. Tego nie ma w dyrektywie, nież dla tych, którzy są bardzo zamożni. I tutaj oczy- tego nie ma w obecnej ustawie, to jest daleko idąca in- wiście pojawia się pytanie: Czy taka jest intencja, że terpretacja, która nie znajduje żadnego odzwierciedle- wspieramy tych, których naprawdę stać na zapłace- nia w tekście dyrektywy. To by oznaczało, że usługi nie tego podatku? W wielu państwach powierzchnia architektów z jakiegoś powodu mają być objęte obniżo- mieszkaniowa 250 m2 w przypadku domów jednoro- ną stawką podatkową. Tego nie ma w dyrektywie. dzinnych jest to powierzchnia willi luksusowych. Kolejnym elementem, który budzi wątpliwości, Nikt w takim zakresie nie wspiera tego typu budow- jest bardzo szerokie podejście do definicji infrastruk- nictwa, bo trudno to nazwać zaspokajaniem podsta- tury towarzyszącej, której również nie ma bezpośred- wowych potrzeb mieszkaniowych. To jest naprawdę nio wymienionej w tej dyrektywie, nie ma jej wymie- duży dom, bardzo kosztowny w utrzymaniu, na któ- nionej w załączniku trzecim. Obecnie stosowana ry pozwalają sobie tylko bardzo majętne osoby. A dosyć szeroka definicja preferencyjna w tym zakresie więc musimy zachować pewne granice rozsądku, wynika z faktu, że Polska korzysta z zupełnie innego żeby takie rozwiązanie nie zostało zakwestionowane typu rozwiązania, to jest okresu przejściowego na przez inne kraje, że jest to zbyt daleko idąca definicja. całość budownictwa mieszkaniowego. Stąd można Ona musi być osadzona w realiach Unii Europejskiej było interpretować, że możemy zastosować tak sze- i nie może być zupełnie oderwana od tego, co propo- rokie rozwiązanie. Jesteśmy jedynym krajem, który nują i co stosują inne państwa członkowskie. w Unii Europejskiej stosuje takie rozwiązanie w od- Tak że jeśli się uwzględni te podstawowe kwestie i niesieniu do elementu infrastruktury towarzyszącej jeśli się weźmie pod uwagę to, że rząd właśnie kończy w budownictwie społecznym. prace nad swoim projektem, stanowisko rządu będzie Trzeci element, który w ocenie rządu można ana- negatywne wobec obydwu projektów. Regulują one w lizować pod kątem zgodności z prawem wspólnoto- kilku przynajmniej kwestiach sprawy ponad to, na co wym, to jest właśnie bardzo szerokie podejście do pozwala dyrektywa, czyli tak naprawdę pozwalają Ko- remontów. Chciałbym zwrócić uwagę, że w załączni- misji Europejskiej zakwestionować całe to rozwiąza- ku czwartym do dyrektywy z 2006 r. regulującym nie. Jeżeli bowiem w odniesieniu do kilku czy przy- zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług najmniej trzech elementów jest już wątpliwość co do w punkcie drugim wskazujemy: remonty i naprawy zgodności z prawem wspólnotowym, to automatycznie prywatnych budynków mieszkalnych z wyłączeniem ta definicja może zostać zakwestionowana przez ko- materiałów stanowiących znaczną część wartości misję jako niezgodna z prawem wspólnotowym, zbyt świadczonej usługi. W żadnym projekcie nie mamy daleko idąca interpretacja przepisów podatkowych. odesłania, że wartość materiałów budowlanych w Chciałbym też odnieść się do debaty, która tu się jakikolwiek sposób jest ograniczona. Natomiast tu odbywała, na temat wpływu podatku VAT na koszty jest ewidentnie, expressis verbis wskazane, że to w budownictwie, na wzrost cen mieszkań. Chciałbym musi być ograniczone, to nie może być 100% wartości tylko zauważyć, że stawka podatku VAT od wielu lat usługi, to nie są wszystkie materiały budowlane uży- się nie zmieniła, natomiast ceny się zmieniają. Oczy- te, bez żadnego ograniczenia. wiście ono może wspomóc utrzymanie tej stawki na A więc już przy pierwszej lekturze przynajmniej niższym poziomie, ale to nie jest panaceum na wszyst- trzy elementy wskazują na dosyć poważne problemy ko, to nie rozwiąże wszystkich problemów. Chciałbym co do zgodności z prawem wspólnotowym. też przypomnieć, że wtedy gdy wprowadzono stawkę Poza tym powoływano się tutaj na praktykę 7-procentową w miejsce poprzedniej zerowej, doszło do państw członkowskich w zakresie definiowania bu- sytuacji, kiedy część cen mieszkań spadła, dlatego że downictwa społecznego. Otóż w większości znanych była akurat w tym momencie nadprodukcja mieszkań nam definicji przede wszystkim zwraca się uwagę na w Polsce. A więc to są wszystkie elementy, które oczy- kwestie dochodowości osób, które z tej definicji ko- wiście wspomogą budownictwo mieszkaniowe, przy rzystają. Rozwiązanie, które wcześniej było propono- zastosowaniu 7-procentowej stawki będzie się ono roz- wane i przyjęte przez rząd w postaci założeń, jak wijało dalej i będzie to korzystne, natomiast to nie również to rozwiązanie, czyli odejście od tego elemen- rozwiąże kwestii wysokich cen mieszkań. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług 193

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Jacek Dominik Dziękuję bardzo, panie ministrze. Chciałbym się odnieść również do jeszcze jednego Głos zabiorą przedstawiciele wnioskodawców. elementu obydwu projektów. Otóż jakby zupełnie Jako pierwszy pan poseł Wiesław Szczepański, pominięto fakt, że wprowadzamy dwa nowe reżimy, bardzo proszę. to znaczy wprowadzamy reżim budownictwa społecz- nego i reżim polegający na zwrocie części kosztów poniesionych przy budowie mieszkań, czyli przy tzw. Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: budownictwie metodą gospodarczą. Te dwie ustawy zaczną funkcjonować równolegle. Nikt z projekto- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! dawców nie pokusił się o próbę skorelowania tych Przede wszystkim chciałbym podziękować wszyst- dwóch ustaw, tak aby nie następowały nadużycia kim klubom parlamentarnym za poparcie tego pro- podatkowe polegające na tym, że ktoś wykorzysta jektu. Mam nadzieję, że w pracach komisji czy być jednocześnie preferencyjne rozwiązania w podatku może podkomisji uda się ewentualne błędy w tym VAT i dodatkowo skorzysta ze zwrotu na te materia- projekcie zredukować tak, aby jak najszybciej po- ły budowlane. Naprawdę to nie jest żaden problem, wstała ustawa. A sądzę, że jeśli projekt trafi do połą- żeby wybudować dom, a następnie kupić jeszcze ma- czonych komisji, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby teriały budowlane na inne cele i skorzystać z obydwu projekt rządowy, który teraz jest być może już na ulg. Wydaje się, że ta kwestia powinna zostać rozwią- etapie uzgodnień międzyresortowych, a to oznacza, zana. Nie można tego pominąć w taki sposób, dlate- że co najmniej dwa albo trzy miesiące będą trwały go że pojawiają się przepisy niekontrolowane z punk- jeszcze prace, czyli na pewno nie do wakacji, też tam tu widzenia podatku od towarów i usług. trafił, ewentualnie minister finansów mógłby ten To samo dotyczy właśnie tak szerokiej definicji in- projekt w trakcie prac komisji wspólnie z posłami frastruktury towarzyszącej. My już w tej chwili znamy negocjować czy razem ustalić to tak, aby wyszedł z sytuacje, kiedy próbowano definiować właśnie jako komisji właściwy projekt. infrastrukturę towarzyszącą i podciągać pod tę defi- No, panie ministrze, odczułem, niestety, że pan z nicję drogi, które ciągnęły się przez trzy gminy. Jeże- tej trybuny, wiedząc, o czym mówi, wprowadza Wy- li pozostawimy tak szerokie interpretacje tych przepi- soką Izbę w błąd. sów, jak są proponowane w obydwu projektach, to Po pierwsze, projekt ustawy został zaopiniowany będziemy mieli bardzo dużo problemów tego typu, że przez Biuro Analiz Sejmowych, konkretnie przez Ze- trudno będzie rozdzielić, co jest faktycznie infrastruk- spół Prawa Europejskiego. W opinii jest mowa, że, turą towarzyszącą związaną bezpośrednio z budow- zacytuję: Projektowana ustawa nie wprowadza od- nictwem czy z budową konkretnego domu lub kon- stępstwa od ogólnej zasady równego traktowania kretnego budynku mieszkalnego, a co jest budowane wyrażonej w art. 93 TWE, co jest podstawową zasa- na potrzeby działalności komercyjnej. Proszę to roz- dą regulującą możliwość stosowania przez państwa graniczyć, iż mamy sytuację taką, że ktoś wybuduje członkowskie odmiennych zasad opodatkowania nie- ciepłownię, która dostarcza ciepło zarówno do budyn- których towarów i usług na podstawie obiektywnych ku mieszkalnego, jak i do najróżniejszych budynków kryteriów. Jest to orzeczenie Trybunału Sprawiedli- gospodarczych, i tu skorzysta z preferencyjnej stawki, wości Wspólnot Europejskich w sprawie 200/85-Ko- natomiast w sąsiednim budynku, który jest w 100% misja Europejska w sprawie Republiki Włoskiej. przeznaczony na budownictwo gospodarcze, taka Po drugie, panie ministrze, teraz mamy dwie sama inwestycja będzie objęta stawką podstawową. W ustawy – ustawę o zwrocie VAT-u i derogację, która tym momencie możemy zaburzyć konkurencyjność na wprowadziła już 7-procentowy VAT na remonty, rynku budowlanym, ponieważ możemy doprowadzić usługi i budowę mieszkań. I jakoś takich spraw, o do tworzenia dosyć dziwnych konstrukcji i podczepia- których pan mówił, że ktoś wykorzystuje jedną i dru- nia pewnych instalacji, które na pewno nie będą mia- gą ustawę, nie ma. Chyba że państwo nie potraficie ły nic wspólnego z budownictwem mieszkaniowym, tego dopilnować albo mówicie, że to na przyszłość, właśnie do definicji budownictwa społecznego tylko po ponieważ nie chcecie dać projektu ustawy, która mo- to, żeby zastosować preferencyjną stawkę podatkową. głaby tę rzecz realizować. Chciałbym powiedzieć, że Tak że stanowisko rządu, oczywiście jeszcze niefor- rzeczywiście być może termin, który został przez po- malne, ale na podstawie założeń, które zostały przy- przedni rząd ustalony, był krótki. Ale obecny rząd jęte przez rząd, jest negatywne w odniesieniu do oby- miał na to czas, ponieważ ta ustawa czy ten 7-pro- dwu projektów poselskich ze względu na to, że te centowy VAT obowiązywał od wejścia Polski do Unii propozycje są zbyt daleko idącą interpretacją przepi- Europejskiej do końca 2007 r. Unia Europejska dała sów i przynajmniej w kilku miejscach mogą naruszyć nam czas na wprowadzenie definicji budownictwa prawo wspólnotowe, jak również zawierają one liczne społecznego. Teraz pan minister powiedział, że pro- luki, które umożliwiają nadużycia podatkowe. Dzię- pozycje, które są dzisiaj przedstawiane, mogą być kuję bardzo. zakwestionowane przez Unię Europejską. W związku 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 194 Projekty ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

Poseł Wiesław Andrzej Szczepański Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji z tym, panie ministrze, pozwolę sobie powiedzieć, jak Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie to wygląda w krajach Unii Europejskiej. ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądo- Francja. Pomoc finansowa państwa obejmuje miesz- wych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw kania do 150 m2 lub do 190 m2, jeśli w rodzinie jest 6 (druki nr 1713 i 1730). osób. Domy – 200 m2. Rodzina 6-osobowa – 240 m2. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Niemcy. Stawka podstawowa – 16%. Ziemia pod pana posła Adama Rogackiego. budowę i dostawa nowych budynków zwolniona z podatku VAT. Pomoc prywatnym inwestorom budu- jącym mieszkania na wynajem – rocznie 518 mln Poseł Sprawozdawca Adam Rogacki: euro. Wielka Brytania. Stawka podstawowa – 17,5%. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt Stawka 0% dla wznoszenia budynków – grupa 5, bu- przedstawić sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej dynki chronione – grupa 6 oraz stawka 5-procentowa. powołanej do rozpatrzenia projektów ustaw związa- Grecja. Podatek standardowy – 19%. Budownic- nych z koalicyjnym programem rządowym „Solidar- two społeczne – 9%. ne Państwo” w kwestii uchwały Senatu Rzeczypo- Kolejne. Preferencyjna stawka VAT – 5,5%. Jeśli spolitej Polskiej z dnia 10 maja 2007 r. w sprawie chodzi o kwestię w kolejnym kraju, we Francji to jest ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych 5,5, 19,6. Niskooprocentowane pożyczki. Dotacje 1– i egzekucji oraz niektórych innych ustaw. –1,5% kosztów inwestycji, obojętne, kto buduje. I Komisja obradowała w dniu 22 maja 2007 r. W ko- zwolnienie z podatku od nieruchomości dla każdego misji uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Spra- przez 25 lat. wiedliwości, służąc wiedzą merytoryczną posłom i Portugalia. Pomoc samorządom, preferencyjna panu senatorowi sprawozdawcy. Podczas obrad komi- stawka – 5%. Dofinansowanie do 50% budowy nowych sja podjęła następujące decyzje. Komisja rekomenduje mieszkań, dopłaty do kredytów, zwolnienia od opat z przyjąć poprawki: 1., która doprecyzowuje zastrzeże- odsprzedaży działek i 50% opłat notarialnych. nie kompetencji do wykonywania egzekucji wyłącznie Węgry. Pomoc państwa dla nowych inwestycji dla komorników, wraz z poprawką 20., poprawkę 4., mieszkaniowych. Udział państwa podniesiony w która zwalnia z obowiązku odbycia aplikacji komorni- roku 2004 do 2,6% PKB. My, przypomnę, mamy czej i złożenia egzaminu komorniczego osoby posiada- obecnie 0,1. I dotacja dla samorządów. jące stopień doktora nauk prawnych, poprawkę 5., Czechy. 5% stawka preferencyjna wynegocjowana która zawiera przesłanki zwalniające z obowiązku w Unii Europejskiej. odbycia aplikacji komorniczej określonej grupy osób Proszę nie mówić, że te propozycje metrażu, jeśli spełniających wskazane w ustawie kryteria. we Francja jest 240 m2, są niezgodne z prawem Unii Komisja proponuje przyjąć również poprawkę 10., Europejskiej. Być może to rząd nie chce, powiedzmy, w której Senat skrócił termin, z tygodniowego, ocenia- a minister finansów stara się, jak osoba, która chce jąc go jako zbyt długi, do 4 dni, w ciągu którego ko- jak najwięcej wyciągnąć od ludzi, aby obecnie objąć mornik powinien bez konsekwencji finansowych prze- jak największą powierzchnię, jeśli chodzi o budow- kazać uprawnionemu wyegzekwowane należności. nictwo mieszkaniowe, żeby ten projekt ustawy za- Komisja rekomenduje również przyjąć poprawkę funkcjonował. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 18., która zmniejsza z 10% do 8% opłatę w przypadku skierowania egzekucji do wierzytelności z rachunku bankowego lub wynagrodzenia za pracę, oraz po- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: prawkę 19., która skraca termin, z 14 do 7 dni, od dnia wydania postanowienia wzywającego do zapła- Dziękuję bardzo. ty, w ciągu którego dłużnik w przypadku umorzenia Pan poseł Wojciech Romaniuk. postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela Nie ma pana posła. albo wierzyciel w przypadku niecelowego wszczęcia Zamykam dyskusję. egzekucji powinni uiścić opłatę. Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- Komisja również rekomenduje Wysokiej Izbie dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselskie przyjęcie poprawek: 3., 6., 7., 8., 11., 13. i 14., które projekty ustaw: o zmianie ustawy o podatku od to- mają charakter legislacyjny. warów i usług oraz niektórych innych ustaw, druk Komisja zaleca odrzucić poprawki: 2. i 20. Komi- nr 1507, oraz o zmianie ustawy o podatku od towa- sja podzieliła tutaj opinię Ministerstwa Sprawiedli- rów i usług oraz zmianie innych ustaw, druk nr 1700, wości, iż mediacja uregulowana już jest w Kodeksie do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji In- postępowania cywilnego i chcąc wprowadzić szcze- frastruktury w celu rozpatrzenia. gólne uprawnienia dla komorników, należałoby Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm szczegółowo doprecyzować propozycję Senatu. propozycję przyjął. Komisja proponuje odrzucić również poprawkę 9. Sprzeciwu nie słyszę. związaną z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji 195

Poseł Sprawozdawca Adam Rogacki charakterze asesora komorniczego co najmniej rok, a zatem te obowiązki – nie dotyczą sędziów, proku- dotyczącego lustracji oraz poprawki: 15. i 16. Komisja ratorów, adwokatów, radców prawnych, notariuszy, podzieliła tutaj zdanie Ministerstwa Sprawiedliwo- starszych radców prokuratorii generalnych oraz osób ści, iż wierzyciel nie powinien ponosić kosztów egze- posiadających tytuł naukowy profesora lub stopień kucji. Dziękuję bardzo. (Oklaski) naukowy doktora nauk prawnych. Gdyby słowa „doktora habilitowanego” nie zostały usunięte, oznacza- łoby to, że doktorzy nauk prawnych muszą się tym Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: wszystkim wymogom poddawać, a zatem byłoby to istotne i całkowicie nieuzasadnione ograniczenie. W Dziękuję bardzo, panie pośle. związku z powyższym klub będzie głosował za przy- Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad jęciem poprawki Senatu. tym punktem porządku dziennego 5-minutowych Poprawka 5. dotycząca pkt 7, odnosząca się do art. oświadczeń w imieniu klubów i kół. 10 ust. 5 ustawy, polega również na doprecyzowaniu Otwieram dyskusję. przepisów dotyczących zwolnienia z odbycia aplikacji Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Anna Pa- komorniczej. Mój klub, Prawo i Sprawiedliwość, bę- luch, Prawo i Sprawiedliwość. dzie głosował za jej przyjęciem. Bardzo proszę. Poprawka 7. łączy się z poprawką 8. One dotyczą pkt 13, 14, 26 i 30 zmiany, a poprawka 7. dotyczy jeszcze pkt 56. Odnoszą się do art. 15, 15a, 30a, 30b, Poseł Anna Paluch: 32a, 32b i 78 i doprecyzowują, że w wymienionych przepisach chodzi o nieumyślne przestępstwo skar- Dziękuję bardzo, panie marszałku. bowe. Mój klub oczywiście będzie głosował za przy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt jęciem tych przepisów. przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Poprawka 9. zawiera przepis odnoszący się do art. Prawo i Sprawiedliwość w sprawie poprawek Senatu 15 ust. 1 zawierającego przesłanki odwołania komor- do uchwalonej przez Sejm w dniu 13 kwietnia tego nika z zajmowanego stanowiska i polega na dodaniu roku ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądo- pkt 8a w brzmieniu: złożył niezgodne z prawdą wych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw. Po- oświadczenie lustracyjne, stwierdzone prawomocnym prawki Senatu zawarte są w druku nr 1713, nato- orzeczeniem sądu. Poprawka zawiera rozwiązanie miast opinia Komisji Nadzwyczajnej „Solidarne Pań- takie, jakie zostało zanegowane przez Trybunał Kon- stwo” w druku nr 1730. Senat przedstawia Wysokiej stytucyjny w ostatnim rozstrzygnięciu w sprawie Izbie do rozpatrzenia 20 poprawek. Poprawka 1. ma charakter doprecyzowujący i po- ustawy lustracyjnej, zatem nie ma sensu uchwalać lega na dodaniu w art. 1 pkt 1 lit. a wyrazu „wyłącz- przepisu, który zostanie podważony. Należy problem nie”, a zatem brzmienie przepisu jest następujące: lustracji korporacji komorniczej rozwiązać w inny czynności egzekucyjne w sprawach cywilnych wyko- sposób. Mój klub będzie głosował przeciwko przyjęciu nuje wyłącznie komornik. Klub Prawo i Sprawiedli- tej poprawki. wość będzie głosował za przyjęciem tej poprawki. Poprawka 10. uściśla przepisy dotyczące zasad Poprawka 2. polega na dodaniu w art. 1 pkt 1 lit. przekazywania odsetek za wyegzekwowane, a nie- b1 w brzmieniu: na zlecenie uprawnionego i za zgodą przekazane wierzycielowi w terminie należności. zobowiązanego prowadzić negocjacje zmierzające do Będziemy głosowali za przyjęciem tej poprawki. dobrowolnego spełnienia świadczenia pieniężnego w Poprawka 12. dotycząca pkt 24 zmiany i odnoszą- oparciu o dokument stwierdzający istnienie świad- ca się do art. 29 ust. 7 ma charakter porządkujący. czenia. Mój klub będzie głosował za odrzuceniem tej Będziemy głosować za jej przyjęciem. poprawki, ponieważ przepisy o mediacji już istnieją i Co do poprawek 13. i 14. już mówiłam, jakie jest nie ma potrzeby dublowania ich. Przepis jest poza nasze zdanie. tym na tyle niedopracowany, że trudno go w takiej Poprawka 15. łączy się z poprawką 16. Klub Pra- postaci poprzeć. Również będziemy głosowali przewo i Sprawiedliwość będzie głosował za odrzuceniem ciwko przyjęciu poprawki 20., która wiąże się z tą obydwu poprawek. poprawką 2. Poprawka 17. dotyczy pkt 42 zmiany i odnosi się Poprawki 3., 6, 11., 13. i 14. mają charakter do- do art. 45a. Klub będzie głosował przeciw. Nowe precyzowujący i mój klub, Prawo i Sprawiedliwość, brzmienie art. 45a zaproponowane przez Senat jest będzie głosował za przyjęciem tychże poprawek. sprzeczne z koncepcją nowelizacji, zwłaszcza w kwestii Poprawka 4. odnosi się do art. 10 ust. 4 ustawy opłat. Stoimy na stanowisku, że wynagrodzenie ko- matki. Mianowicie proponowane przez Senat brzmie- mornika powinno zależeć od efektów jego pracy. Ce- nie tego zapisu jest takie: wymogi, o których mowa lem nowelizacji była poprawa sprawności i skuteczno- w ust. 1 pkt 8–10 – przypomnę, że to są wymogi, takie ści i zmniejszenie obciążenia stron kosztami postępo- jak zwolnienie z obowiązku odbycia aplikacji komor- wania, a zatem będziemy głosować przeciwko tej po- niczej, złożenie egzaminu komorniczego i pracy w prawce, czyli za odrzuceniem poprawki 17. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 196 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji

Poseł Anna Paluch wateli przed nadużywaniem prawa ze strony organów egzekucyjnych, wnosimy o odrzucenie tej poprawki. Poprawka 18., dotycząca pkt 45, odnosząca się do Poprawka 9., jak już powiedziała moja przedmów- art. 49 dotyczącego egzekucji świadczeń… (Dzwo- czyni, związana jest z wyrokiem Trybunału Konsty- nek) tucyjnego, który stwierdził niekonstytucyjność Już kończę, panie marszałku. uchwalonej ustawy lustracyjnej. Przede wszystkim …powoduje zmniejszenie stawki z 10% do 8% wychodzi o to, że zakwestionowano wzór oświadczenia egzekwowanego świadczenia pieniężnego. Oczywiście lustracyjnego. Mówi się: kto złożył nieprawdziwe będziemy głosować za jej przyjęciem. oświadczenie lustracyjne, stwierdzone prawomocnym Poprawka 49. natomiast, również odnosząca się wyrokiem. W tej sytuacji utrzymywanie tego przepi- do art. 49, ale ust. 3 i 4, polega na skróceniu termi- su byłoby w niezgodzie z treścią wyroku Trybunału nów uiszczenia opłat przez dłużnika i wierzyciela z Konstytucyjnego. 14 do 7 dni. Będziemy głosować za przyjęciem tej po- Poprawka opisana w pkt 17 wprowadza starą za- prawki. Dziękuję bardzo. sadę, która obowiązywała przed laty, że komornik pobiera opłaty – co prawda niewielkie, stałe opłaty, ale pobiera – przed rozpoczęciem niejako czynności Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: egzekucyjnych, czyli nie zaspokaja się z efektów swojej egzekucji, z wyegzekwowanego świadczenia, lecz Dziękuję bardzo, pani poseł. najpierw żąda uiszczenia opłaty, którą potem sobie Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerze- zalicza do opłaty należnej z wyegzekwowanego świad- go Kozdronia, Platforma Obywatelska. czenia. W naszej ocenie byłoby to sprzeczne z zasadą zaspokajania się z efektów egzekucji i dlatego wnosi- Poseł Jerzy Kozdroń: my o odrzucenie tej poprawki. Poprawka 4., opisana w pkt 20, jest konsekwencją Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt tej poprawki w pkt 2, która twierdzi, że wyposażała- przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Plat- by komornika w możliwość prowadzenia tych nego- forma Obywatelska stanowisko wobec zgłoszonych cjacji. Przyznaje mu się tu wynagrodzenie w wyso- przez Senat poprawek do uchwalonej przez Sejm kości 10% wynagrodzenia od spełnionego świadcze- ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych nia. Ponieważ wnosimy o odrzucenie poprawki opi- i egzekucji oraz niektórych innych ustaw. sanej w pkt 2, to konsekwencją tego jest też wniosek Zajmę się w swoim wystąpieniu tylko tymi po- o odrzucenie poprawki zgłoszonej w pkt 20. prawkami, co do których wnosimy o ich odrzucenie Chciałbym się tutaj również zająć poprawkami przez Sejm, ponieważ zdecydowana większość popra- opisanymi w pkt 15 i 16, w przypadku których Ko- wek – na 20 zgłoszonych – ma charakter redakcyjny, misja Nadzwyczajna wnosi o odrzucenie przez Sejm. legislacyjny, doprecyzowujący i nikt z przedstawicie- Te poprawki w pkt 15 i 16 odnoszą się do art. 40 ust. li naszego klubu ani też, jak widzę, koalicji rządzącej 2 i art. 42 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i ich nie kwestionuje. Chodzi o poprawki zgłoszone w egzekucji, a dotyczą uprzywilejowania Skarbu Pań- pkt: 2, 9, 17 i 20. Wnosimy o ich odrzucenie. stwa, sądu i prokuratorów, znosi się zwolnienie z Poprawka opisana w pkt 2 mówi o tym, że komor- obowiązku ponoszenia wydatków na zaliczki od czynnik ma prawo na zlecenie prowadzić negocjacje w celu ności egzekucyjnych. Chodzi o to, że ta ustawa wpro- dobrowolnego skłonienia do spełnienia świadczenia wadza przywilej dla pewnej kategorii podmiotów, przez zobowiązanego na podstawie dokumentu uprzywilejowuje je niezgodnie z zasadami konstytu- stwierdzającego istnienie świadczenia. Jest to niebez- cyjnymi równości podmiotów wobec prawa. Uważa- pieczna, nowa instytucja w ustawie o komornikach my, że ta poprawka jest niekonstytucyjna, odrzucanie sądowych, którą Senat próbuje wprowadzić do usta- tej poprawki jest niekonstytucyjne. Senat miał świa- wy. Inną sprawą jest to, czy pod względem konstytu- domość niekonstytucyjności tego przepisu art. 40 cyjnym byłaby ona zgodna z prawem, bo została ust. 2 i art. 42 ust. 2 ustawy i dlatego wnosi o skre- zgłoszona już na etapie prac w Senacie jako nowa ślenie tych ustępów. W naszej ocenie te poprawki norma prawna – w naszej ocenie zbyt późno. Senatu zasługują na uwzględnienie, bo to będzie pre- W tej sytuacji ta instytucja paraegzekucyjna, któ- tekst do zakwestionowania ich przed Trybunałem ra wyposaża w niebezpieczne uprawnienia komorni- Konstytucyjnym. Dziękuję. (Oklaski) ka, mogłaby być przez tego komornika nadużywana, ponieważ komornik będzie mógł prowadzić egzeku- cję, egzekwować i wymuszać na dłużnikach spełnie- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: nie świadczenia nie w oparciu o tytuł egzekucyjny, lecz w oparciu o jakiś dokument stwierdzający istnie- Dziękuję bardzo, panie pośle. nie świadczenia, który równie dobrze może być we- Pan poseł Stanisław Rydzoń, Sojusz Lewicy De- zwaniem do zapłaty. Dlatego też, żeby uchronić oby- mokratycznej. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji 197

Poseł Stanisław Rydzoń: poszerzania tego enumeratywnego wykazu. Należy zaznaczyć, że Komisja Nadzwyczajna także rekomen- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- duje odrzucenie tej poprawki. strze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu W poprawce nr 10 Senat proponuje nowe brzmie- Lewicy Demokratycznej przedstawiam stanowisko nie art. 22 ustawy. Jest to w zasadzie powrót do pier- wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej „Soli- wotnego, nadal obowiązującego zapisu tego artykułu, darne Państwo” o stanowisku Senatu w sprawie z jedną różnicą polegającą na skróceniu z 7 do 4 dni ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych terminu, jaki ma komornik na przekazanie upraw- i egzekucji oraz niektórych innych ustaw (druki nr nionemu wyegzekwowanych należności. Klub nasz 1713 i 1730). uważa, że obowiązujący dotychczas 7-dniowy termin 10 maja 2007 r. Senat wprowadził do uchwalonej jest optymalny i nie powinien być skracany. przez Sejm ustawy o komornikach sądowych i egze- W przypadku poprawek nr 15 i 16 zgadzamy się kucji 20 poprawek. Do tych poprawek ustosunkowa- ze stanowiskiem Komisji Nadzwyczajnej negatywnie ła się w dniu 22 maja br. Komisja Nadzwyczajna, rekomendującym te poprawki. Zapisy art. 40 ust. 2 rekomendując Sejmowi przyjęcie 14 poprawek i od- oraz art. 42 ust. 2 zdanie drugie ustawy nakazujące rzucenie 6. Klub nasz, po przeanalizowaniu popra- komornikowi prowadzenie spraw o egzekucje i o za- wek Senatu, będzie popierał poprawki nr 1–3, 5–8, bezpieczenie niezwiązanych z prowadzeniem działal- 11–14, 19 i 20, zaś będzie głosował przeciwko popraw- ności gospodarczej, wszczętych na wniosek Skarbu kom nr 4, 9, 10, 15, 16 i 18. Państwa, m.in. na polecenie sądu lub prokuratora, W dalszej części wystąpienia zajmę się niektórymi są dobre i nie ma potrzeby ich zmieniać. poprawkami Senatu, których nasz klub nie popiera. Wreszcie ostatnia sprawa dotyczy poprawki nr 17 Pierwszą z nich jest poprawka nr 4 dotycząca ustale- odnoszącej się do art. 45a. Według uchwalonej usta- nia nowego brzmienia ust. 4 w art. 10 ustawy. Przepis wy komornik miał obowiązek podejmować czynności art. 10 ustala wymogi, jakie musi spełniać osoba, któ- niezwłocznie w celu skutecznego przeprowadzenia ra stara się o powołanie na stanowisko komornika, w egzekucji lub zabezpieczenia roszczenia, bez wzywa- tym m.in. obowiązek odbycia aplikacji komorniczej, nia wierzyciela do uiszczenia opłaty stałej. Taką opła- złożenia egzaminu komorniczego, a także co najmniej tę wprowadza poprawka Senatu, ustalając jej wyso- 2-letniego stażu pracy w charakterze asesora komor- kość na 50 zł i 100 zł, w zależności od wartości egze- niczego. Zgodnie z zapisem ust. 4 w uchwalonej przez kwowanego roszczenia. Sejm ustawie z wymogów tych zwolnione mogą być Z uzasadnienia przedstawionego przez Senat do tylko osoby posiadające tytuł naukowy profesora lub poprawki nr 17 nie wynika, dlaczego Senat za podjęcie stopień naukowy doktora habilitowanego nauk praw- czynności przez komornika obciążył wierzyciela opła- nych. Senat swoją poprawką obniża wskazane wymo- tą stałą w wymienionych wysokościach. Dopiero lek- gi, proponując, by także osoba z tytułem doktora nauk tura zamieszczonej w dzisiejszej „Gazecie Prawnej” prawnych mogła skutecznie starać się o powołanie na wypowiedzi senatora Aleksandra Bentkowskiego od- stanowisko komornika. słoniła powody uchwalenia przedmiotowej poprawki. Nie tak dawno uchwalaliśmy nowelizację ustaw Cytuję: W pierwszym roku obowiązywania nowelizacji radcowskiej i adwokackiej, wprowadzając w analogicz- powstanie kilkaset nowych kancelarii komorniczych, nej sprawie wymóg posiadania tytułu doktora habili- to trzeba zapewnić im minimum egzystencji, po to by towanego. Konieczne więc jest podwyższenie wymo- mogły utrzymać się na rynku – wyjaśnia senator Alek- gów kwaliﬁkacyjnych, a nie ich obniżanie. Po przyję- sander Bentkowski. A więc już wiemy, co stało za zgło- ciu poprawki Senatu osobom zainteresowanym wyko- szeniem tej poprawki. A trzeba byłoby powiedzieć, że nywaniem zawodu komornika bardziej będzie się intencje rządowego projektu były w tym przypadku opłacało uzyskać tytuł doktora nauk prawnych, niż inne, o czym mówiłem przed chwilą. zdawać egzamin na aplikację komorniczą, odbywać W przedstawionej sytuacji klub nasz ponownie dwuletnią aplikację, składać egzamin komorniczy rozważy kwestie poparcia czy odrzucenia poprawki, oraz pracować przez 2 lata w charakterze asesora ko- co wyrazi w głosowaniu. Dziękuję uprzejmie. morniczego. Wydaje się, że uzyskanie tytułu doktora nauk prawnych jest w tym kontekście łatwiejsze. W poprawce nr 9 Senat proponuje dodać w art. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: 15a w ust. 1 pkt 8a w brzmieniu: minister sprawie- dliwości odwołuje komornika z zajmowanego stano- Dziękuję, panie pośle. wiska, jeżeli komornik złożył niezgodne z prawdą Pan poseł Grzegorz Skwierczyński, Samoobrona. oświadczenie lustracyjne, stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu. Klub nasz będzie głosował za odrzuceniem tej poprawki, mając na uwadze ostatni Poseł Grzegorz Skwierczyński: wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie lustracji. Uważamy, że określone w ustawie sejmowej przy- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt padki dotyczące odwołania komornika są wystarcza- przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Sa- jące i w obecnym stanie prawnym nie ma potrzeby moobrona Rzeczypospolitej Polskiej stanowisko wo- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 198 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji

Poseł Grzegorz Skwierczyński Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: bec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej „Solidarne Dziękuję bardzo, panie pośle. Państwo” do stanowiska Senatu w sprawie ustawy o Pan poseł Edward Ośko, Liga Polskich Rodzin. zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1713. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- Poseł Edward Ośko: tarny Samoobrona będzie głosował zgodnie z roz- strzygnięciami, które zostały podjęte przez Komisję Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nadzwyczajną „Solidarne Państwo”, czyli będziemy Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin będzie za przyjęciem 14 poprawek i za odrzuceniem 6. głosował identycznie jak komisja, która rozpatrywa- Powiem o kilku z nich, przede wszystkim o po- ła poprawki Senatu, czyli poprze 14 poprawek, nato- prawce nr 1, która była już wcześniej wymieniana miast będzie głosował przeciwko 6 poprawkom. przez moich przedmówców. Naszym zdaniem może Ułatwiłem sobie w ten sposób zadanie, nie będę ona skutecznie ograniczyć tzw. dziką windykację, z już mówił na temat konkretnych poprawek. Nato- którą w tej chwili mamy do czynienia na bardzo dużą miast chciałbym się odnieść, bo to chyba jest najcie- skalę. Głównie ma to chronić tych najsłabszych, naj- kawsza materia – do poprawek, o których odrzucenie biedniejszych, którzy bardzo często wpadają w pu- wnosi komisja; i tak będzie głosował klub Ligi Pol- łapkę zadłużenia, a później są zmuszani przez firmy skich Rodzin. windykacyjne do spłacania często wielokrotnej war- Pierwsza poprawka, będziemy głosować za jej od- tości towarów, które zakupili. Myślę, że należy to w rzuceniem, to jest propozycja Senatu, żeby przed ten sposób uregulować. Tak jak powiedziałem, ta rozpoczęciem czynności egzekucyjnych komornik poprawka ma chronić przede wszystkim tych najsłab- prowadził negocjacje między stronami. Podzielamy szych, abyśmy mogli w pewnym stopniu kontrolować argumentację Ministerstwa Sprawiedliwości, że działalność firm windykacyjnych. wcześniej, już w postępowaniu procesowym, są me- Kolejna sprawa to oczywiście wspomniana przed diacje, następnie jest cały proces, gdzie można dojść chwilą przez mojego kolegę posła przedmówcę z klu- do porozumienia, i chyba to wystarczy. Postępowanie bu SLD kwestia poprawki nr 17 dotyczącej opłat egzekucyjne służy innym celom, w egzekucji komor- przed przystąpieniem do czynności komorniczych. nik powinien jak najskuteczniej egzekwować kwoty Trudno wyobrazić sobie taką sytuację w przypadku, zasądzone tytułem wykonawczym. gdy mamy do czynienia z egzekwowaniem długów Następna poprawka, będziemy głosować za jej od- alimentacyjnych albo gdy o swoje należności, o swoje rzuceniem, to jest pkt 9. Tutaj też podzielamy pogląd, prawa upominają się ludzie ubodzy, najsłabsi, np. dotyczy to oświadczenia lustracyjnego składanego rzemieślnicy, przedsiębiorcy, którzy bardzo często przez komorników, że skoro Trybunał Konstytucyjny borykają się z ogromnymi problemami, i wpłacanie uznał ten przepis za niekonstytucyjny, ta poprawka na dzień dobry określonej kwoty byłoby dla nich wiel- nie ma większego sensu, narażałaby ewentualnie na kim utrudnieniem. Chyba nie muszę przypominać, zaskarżenie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego. że w przypadku dochodzenia swoich praw przez ko- Kolejne propozycje poprawek senackich, które biety, które często nie mogą wyegzekwować należno- naszym zdaniem nie zasługują na uwzględnienie, to ści, mamy do czynienia z taką sytuacją, że nie stać poprawki 15. i 16. Dotyczą one sytuacji, w której ich nawet na te 50 czy 100 zł. Tak że kategorycznie Skarb Państwa zwolniony jest z wpłacania zaliczki należy taką poprawkę odrzucić. w postępowaniu egzekucyjnym oraz zabezpieczają- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- cym w stosunku do podmiotów, które nie prowadzą tarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej uważa, działalności gospodarczej. Tutaj nie zgadzam się ze że jest to długo oczekiwana norma prawna. Ufamy, stanowiskiem przedstawionym przez przedstawicie- że dzięki zmianie proponowanej w tej ustawie dopro- la Platformy Obywatelskiej, że ten artykuł może być wadzimy przede wszystkim do skutecznej egzekucji niekonstytucyjny. Przede wszystkim warto zwrócić długów alimentacyjnych, że dzięki tej ustawie sku- uwagę, że niepobieranie zaliczki absolutnie nie po- teczniej będą mogły dochodzić swoich należności woduje, że w przypadku bezskutecznej egzekucji osoby, których nie stać na zatrudnianie drogich komornik nie będzie mógł uzyskać opłat, ponieważ prawników, których nie stać na wynajmowanie firm mówi o tym art. 42 ust. 2. Jest tam mowa, że w windykacyjnych. Mam nadzieję, że ta ustawa wes- przypadku bezskutecznej egzekucji koszty będzie prze również polskich przedsiębiorców, szczególnie pokrywał wierzyciel, czyli summa summarum te tych najmniejszych, bardzo często mających proble- koszty zostaną komornikowi zwrócone. Natomiast my z wyegzekwowaniem należności od potężnych zwolnienie Skarbu Państwa jest w wielu przypad- kontrahentów, którzy niejednokrotnie pozostawiają kach uzasadnione, chociażby jeśli weźmiemy pod ich albo każą czekać na pieniądze długie miesiące; uwagę sądy, które często wytaczają procesy i mają trudno jest im walczyć z taką ogromną konkurencją. tytuły egzekucyjne w stosunku do opłat zwolnionych Mocno wierzę, że ta norma prawna ureguluje ten od kosztów sądowych. Jeżeli ktoś jest zwolniony od obszar. Dziękuję bardzo, panie marszałku. kosztów i przegra sprawę, wtedy często nie zapłaci 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji 199

Poseł Edward Ośko dziej go urynkowiamy, istotne jest to, jaką opłatę egzekucyjną będą pobierać komornicy, dlatego rów- kosztów postępowania, w związku z czym trudno, nież jesteśmy za odrzuceniem tej poprawki. żeby w postępowaniu egzekucyjnym Skarb Państwa, Pozostałe poprawki są godne rozpatrzenia i uwa- a w tym przypadku reprezentujące go sądy ponosiły gi, dlatego nasz klub będzie głosował za ich przyję- koszty już w postępowaniu zabezpieczającym czy ciem. Dziękuję bardzo, panie marszałku. egzekucyjnym. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na dwie sprawy. W uzasadnieniu swojego stanowiska komisja napisała Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: m.in., że poprawki w pkt 7 i 8 mają charakter legislacyjny, doprecyzowują przepisy, korygują błędne ode- Dziękuję bardzo, panie pośle. słania. Nie zgodziłbym się z tym, ponieważ w tych Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- punktach dodaje się do pojęcia przestępstwa skarbo- pana. wego wyraz „nieumyślne” bądź wyraz „umyślne”. To Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie absolutnie różnicuje ten typ przestępstw. Na pewno Sprawiedliwości pan Andrzej Duda. przestępstwo umyślne ma dużo cięższy charakter niż Bardzo proszę. przestępstwo nieumyślne, ale wydaje się, że taki po- dział tych przestępstw jest słuszny, gdyż jest pewnego rodzaju gradacja odpowiedzialności komorników czy Podsekretarz Stanu aplikantów komorniczych, jeśli chodzi o popełnianie w Ministerstwie Sprawiedliwości przestępstw i ich odpowiedzialność zawodową. Andrzej Duda: Reasumując, Wysoka Izbo, Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin będzie głosował tak, jak wnosi Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzię- komisja „Solidarne Państwo”. Dziękuję bardzo. kuję serdecznie państwu posłom za prawie jednogło- śne podzielenie stanowiska komisji „Solidarne Pań- stwo”. Dziękuję za to, dlatego że my, jako rząd, rów- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: nież się z tym zgadzamy i akceptujemy uchwałę podjętą przez komisję. Uważamy, że rozwiązania, Dziękuję bardzo, panie pośle. które zostały wprowadzone, są bardzo potrzebne. Pan poseł Jan Bury, Polskie Stronnictwo Ludowe. Zmiany w ustawie, które zostały przez komisję przy- O, jak turystycznie pan poseł… jęte, a były proponowane przez Senat, są potrzebne. Można powiedzieć, że w pewnym sensie są one rów- nież w jakimś stopniu, przynajmniej w niektórych Poseł Jan Bury: punktach, wynikiem debaty w Sejmie, która toczyła się wcześniej nad projektem ustawy. Mają być dwumiesięczne wakacje, panie marszał- Chciałbym się ustosunkować do jednego aspektu ku, można zacząć wcześniej. wypowiedzi pana posła przedstawiciela klubu Soju- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- szu Lewicy Demokratycznej. Mianowicie chodzi o tarny Polskiego Stronnictwa Ludowego zapoznał się poprawkę 4. i kwestię, jak to pan poseł określił, ob- z poprawkami Senatu zgłoszonymi do tekstu ustawy niżenia wymagań przewidzianych dla kandydatów o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie na stanowisko komornika. Proszę państwa, chciał- ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz bym przedstawić pewne wyjaśnienie. Zwracam uwa- niektórych innych ustaw. Nie ukrywamy, iż ta usta- gę, że obecnie obowiązująca ustawa przewiduje, iż wa jest bardzo oczekiwana i potrzebna. Gratulujemy właśnie m.in. doktorzy nauk prawnych mają możli- więc komisji „Solidarne Państwo”, że tak szybko tę wość wejścia do zawodu komornika, uzyskania sta- ustawę przygotowała, rozpatrzyła i że Senat też w nowiska komornika bez jakichkolwiek dodatkowych miarę szybkim czasie przedstawił swoje poprawki. wymagań. W efekcie poprawka, która została wpro- Po dość dogłębnej analizie poprawek, które zgłosił wadzona przez Senat, w żadnym stopniu nie powo- Senat, jesteśmy przekonani, iż 7 poprawek ma cha- duje obecnie obowiązującego stanu prawnego. rakter typowo doprecyzowujący, zapisy pozostałe zaś Można powiedzieć, że w pewnym sensie była to mają charakter merytoryczny. Jeśli chodzi o te po- pomyłka rządu, że te wymagania zostały zawyżone. prawki, na naszą uwagę zasługuje kilka, które popie- Albowiem ostatnią rzeczą, jakiej rząd chce, jest pod- ramy, natomiast będziemy za odrzuceniem poprawek wyższanie wymagań koniecznych do tego, aby dostać nr 9 i 18. Poprawka 9., jak wskazywali moi przed- się do zawodów prawniczych, m.in. zawodu komorni- mówcy, dotyczy kwestii lustracyjnej komorników ka. Dlatego całkowicie popieramy tę poprawkę. Uwa- sądowych, a więc po orzeczeniu Trybunału uważamy, żamy, że ona w żadnym stopniu nie obniża wymagań, że jest ona bezzasadna, dlatego jesteśmy za jej odrzu- nie ogranicza ich. Ona po prostu powoduje, że zostaje ceniem. Co do poprawki 18., uważamy, iż w sytuacji, utrzymane status quo. Dlatego jeszcze raz zwracam w której niejako trochę otwieramy ten zawód, bar- się do państwa o poparcie również tej poprawki. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 200 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Sprawiedliwości Andrzej Duda Bardzo dziękuję, pani poseł. Całą ustawę, z tymi zmianami, uważamy za bar- Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad dzo potrzebną krajowi, społeczeństwu. Uważamy, że tym punktem porządku dziennego 5-minutowych będzie ona miała korzystny wpływ na rynek obrotu oświadczeń w imieniu klubów i kół. prawnego, na rynek egzekucji. Jest potrzebna nie Otwieram dyskusję. tylko przedsiębiorcom – bo wiele przepisów jest ukło- Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Kazimierz nem w kierunku przedsiębiorców, o czym już miałem Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość. przyjemność mówić z tej trybuny – ale również oso- Sejm wyznaczył 5-minutowy limit czasu, ale moż- bom, w przypadku których egzekucje mają prowadzić na wziąć przykład z pani poseł sprawozdawcy. do uzyskania należności niższych, drobnych, również alimentacyjnych. W odniesieniu do tych osób także są tu przewidziane rozwiązania. Przede wszystkim mam na myśli wielość komorników w jednym rewi- Poseł Kazimierz Gwiazdowski: rze, możliwość wyboru komornika – to z pewnością przyniesie zwiększenie konkurencji i szybszą, sku- No tak, na pewno. teczniejszą egzekucję, również tych najdrobniejszych Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! świadczeń. Dziękuję bardzo. Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: oraz niektórych innych ustaw, druki nr 1338, 1481, 1482, 1715. Dziękuję bardzo. Projekt ustawy dotyczy przebudowy systemu Zamykam dyskusję. kompetencji organów państwa w zakresie polityki Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy migracyjnej, właściwości organów w sprawach doty- w bloku głosowań. czących obywatelstwa polskiego, repatriacji oraz do- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. stosowania prawa krajowego do aktualnego prawa. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ad- Najważniejszymi zmianami są: powierzenie mini- ministracji i Spraw Wewnętrznych o stanowisku strowi spraw wewnętrznych i administracji opinio- Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wania spraw związanych z repatriacją oraz przyzna- cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw waniem i pozbawianiem obywatelstwa polskiego, co (druki nr 1715 i 1723). pozwoli stworzyć warunki do kreowania i realizowa- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji nia przez państwo jasnej polityki wobec cudzoziem- panią poseł Małgorzatę Sadurską. ców. Politykę emigracyjną minister spraw wewnętrz- nych będzie realizował wspólnie z innymi ministrami za pośrednictwem szefa Urzędu do Spraw Cudzo- Poseł Sprawozdawca ziemców, który zastąpi dotychczasowego prezesa Małgorzata Sadurska: Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców. Prócz opiniowania wniosków dotyczących obywatelstwa Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa- minister będzie prowadził rejestr danych o jego na- nie Ministrze! W imieniu Komisji Administracji i byciu i utracie. Spraw Wewnętrznych mam zaszczyt przedstawić W wyniku rozpatrzenia uchwalonej przez Sejm sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz nie- ustawy o cudzoziemcach. których innych ustaw Senat wprowadził 17 popra- Senat do ustawy o cudzoziemcach wniósł 17 po- wek. Poprawki te dzielą się na trzy grupy. Poprawki prawek. Mają one różny charakter. Są to poprawki merytoryczne, ale także mające na celu doprecyzo- 7. i 11. mają charakter redakcyjny, poprawki 4., 9., wanie ustawy. Ważna, bo wychodząca poza zaplano- 10. i 12. – legislacyjny. Poprawki merytoryczne doty- wane normy regulacji, jest poprawka 17., która wpro- czą: wprowadzenia nowego rodzaju wizy pobytowej, wadza przepisy abolicyjne dla osób, które nie skorzy- liberalizacji przepisów w zakresie udzielania zezwo- stały z aktu abolicji w 2003 r. Zgodnie z tą poprawką leń na zamieszkanie na czas oznaczony, zmiany miej- cudzoziemcy przebywający na terytorium Rzeczypo- sca publikacji listy zatwierdzonych placówek nauko- spolitej Polskiej co najmniej od dnia 1 stycznia 1997 wych, doprecyzowania przepisów ustawy w zakresie r. mogą, na takich samych zasadach, jak w 2003 r., decyzji o odmowie przedłużenia lub cofnięciu za- skorzystać z aktu abolicji. twierdzenia placówki naukowej, wprowadzenia regu- Komisja przeanalizowała wszystkie poprawki Se- lacji umożliwiającej zalegalizowanie pobytu cudzo- natu, wszystkie zostały jednogłośnie przyjęte przez ziemców przebywających na terytorium Rzeczypo- komisję. W imieniu komisji wnoszę do Wysokiej Izby spolitej co najmniej od 1 stycznia 1997 r., którzy nie o przyjęcie przedłożonych przez Senat poprawek. skorzystali z unormowań abolicyjnych wprowadzo- Dziękuję. (Oklaski) nych w 2003 r. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 201

Poseł Kazimierz Gwiazdowski Podsumowując, chciałbym powiedzieć, że klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował za przyję- Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość tak ciem poprawek Senatu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) jak komisja popiera wszystkie zgłoszone przez Senat poprawki. Reasumując, pragnę powiedzieć, że Klub Parla- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: mentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera ustawę o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych Dziękuję bardzo, panie pośle. innych ustaw. Dziękuję bardzo. Pan poseł Stanisław Wziątek, Sojusz Lewicy De- mokratycznej. Nie widzę. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Pan poseł Jan Jarota, Liga Polskich Rodzin.

Dziękuję bardzo, panie pośle. Pan poseł Wojciech Wilk, Platforma Obywatel- Poseł Jan Jarota: ska. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- strze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Pol- Poseł Wojciech Wilk: skich Rodzin pragnę odnieść się do sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o sta- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! nowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej chciałbym o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw, druk przedstawić stanowisko odnośnie do uchwały Senatu nr 1715 oraz druk nr 1723. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach Senat w swojej uchwale z dnia 10 maja 2007 r. oraz niektórych innych ustaw. wprowadził do tekstu ustawy 17 poprawek. Więk- Senat w swojej uchwale zaproponował do cytowa- szość z nich ma charakter doprecyzowujący, redak- nej na wstępie ustawy 17 poprawek. Wspomniała o cyjny i legislacyjny. Część z nich wynika z koniecz- nich pani poseł sprawozdawca. Ja chciałbym zwrócić ności dokonania zmiany nazwy w ustawach, w któ- uwagę na jedną poprawkę, na poprawkę 17. Wprowa- rych taka zmiana nie została wprowadzona, wynika- jącej z przejęcia zadań prezesa Urzędu do Spraw dzono zapis, że cudzoziemcowi, który spełnia wska- Repatriacji i Cudzoziemców przez szefa Urzędu do zane w ustawie warunki, a nielegalnie przebywa na Spraw Cudzoziemców, poprawki nr 13–16. terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieprzerwanie Natomiast poprawki merytoryczne: 1., 2. i 17., co najmniej od 1 stycznia 1997 r., wojewoda, właściwy mają na celu, zdaniem wnioskodawców, złagodzenie ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, udzieli zbyt restrykcyjnych unormowań ustawy, w tym do- zezwolenia na zamieszkanie na okres jednego roku. puszczenie do zalegalizowania pobytu na terytorium Intencją tej poprawki jest umożliwienie zalegalizo- Rzeczypospolitej Polskiej, pod pewnymi warunkami, wania pobytu w Polsce cudzoziemcom, którzy nie cudzoziemców przebywających na jej terytorium co skorzystali z unormowań abolicyjnych wprowadzo- najmniej od 1 stycznia 1997 r. nych w roku 2003. Na uwagę zasługuje dłuższy, bo Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych po- sześciomiesięczny termin na składanie wniosków o zytywnie zaopiniowała propozycje poprawek zawarte udzielenie zezwolenia na zamieszkanie, ale aby fak- w uchwale Senatu. Również Klub Parlamentarny Liga tycznie cudzoziemcy, którzy spełniają określone wa- Polskich Rodzin opowiada się za przyjęciem senackich runki, mogli skorzystać z dobrodziejstw abolicji, mu- poprawek. Dziękuję bardzo. (Oklaski) szą o tym wiedzieć. Ważna jest zatem skuteczna akcja informacyjna, która powyższe spowoduje. Na marginesie chciałbym zaznaczyć, że omawia- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: ne przepisy nie wyczerpują katalogu sytuacji, kiedy to cudzoziemiec na trwale chcący związać się z na- Dziękuję bardzo. szym krajem, chcący na stałe pozostać Polsce mógłby Pan poseł Wiesław Woda, Polskie Stronnictwo się o to ubiegać. Pan minister wspomniał na posie- Ludowe. dzeniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Proszę bardzo. że trwają prace, które mają umożliwić pozostanie w Polsce w sytuacjach chociażby opisywanych ostatnio w mediach, kiedy to cudzoziemiec przebywający na Poseł Wiesław Woda: terenie Polski praktycznie nie ma związku z krajem, do którego ma być deportowany, a zgodnie z prawem Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos musi być deportowany. Wyrażam nadzieję, że wkrót- w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stron- ce poznamy te przepisy. nictwa Ludowego w sprawie poprawek Senatu do 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 202 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Poseł Wiesław Woda tym, że napływ Polaków czy innych obywateli środko- wej Europy wywołała jakieś fatalne skutki. Jednak ustawy o cudzoziemcach, chcę zauważyć, że ścierają jest to imigracja pełnych lotnisk w sobotę. Wielu ludzi się tu różne opinie i poglądy oraz doświadczenia. Kie- po prostu wraca przynajmniej raz w miesiącu, a cza- dy nasi obywatele wyjeżdżają poza granice kraju sami częściej, do domu, wykorzystując pozostały czas chcielibyśmy, aby możliwie szybko uzyskiwali stabi- na pracę. Czasami, w innych krajach, jest to imigracja lizację, a więc pracę, mieszkanie, ewentualnie prawo płonących przedmieść. Rzeczywiście jest to jeden z stałego pobytu. Chcielibyśmy, by mogli się uczyć i największych, najpoważniejszych problemów dzisiej- zarabiać. Nie wszyscy jednak wyjeżdżają z takimi szych czasów. Dlatego musi to być przedmiotem poli- zamiarami. Są kraje zamożne i również bogate w tyki państwa, a nie tylko działań administracyjnych doświadczenia. Nie chcą się one dzielić swoim bogac- tego czy innego resortu, bo jak stwierdzili mądrzy so- twem i spokojem, w różny sposób ograniczają więc cjolodzy już w latach 50. na Zachodzie, przewidując przyjazdy cudzoziemców. Podobnie jest u nas, czasem falę emigracyjną, imigracja to skutek depresji demo- cudzoziemców traktuje się w różny sposób, choć jest graficznej społeczeństw, u których otwiera się duża ich u nas stosunkowo mało i nie przysparzają na ogół luka na rynku pracy. W Polsce musimy przede wszyst- większych problemów. Zdarzają się jednak sytuacje kim zachować równowagę społeczną polegającą na konfliktowe. Nie dalej jak dzisiaj, dwie godziny temu, zastępowalności pokoleń, a nie możemy nastawić się telewizja publiczna wyemitowała program pokazują- na to, o czym pisał w Narodowym Planie Rozwoju cy konflikt w jednej z podwarszawskich gmin między jeszcze premier Belka, i co, niestety, pojawia się w nie- Czeczenami a rdzennymi mieszkańcami, a więc których wypowiedziach pani premier Gilowskiej: prze- gdzieś lokalnie takie problemy występują. W takiej konanie, że nieuchronnie czeka nas stały spadek licz- sytuacji zadajemy sobie wiele pytań, rodzi się rów- by ludności, a lukę na rynku pracy będziemy musieli nież wiele wątpliwości, jak postępować. Wydaje się, wypełnić poprzez otwarcie naszych granic na masowy że powinniśmy być umiarkowanie gościnni dla ludzi napływ ludności cudzoziemskiej. To jest mało odpo- uczciwych i zdecydowanie odprawiać różnych obieży- wiedzialna hipoteza, od której trzeba odejść. Musimy światów i przestępców. myśleć o tym, w jaki sposób mądrą polityką państwa Senat zaproponował 17 poprawek i większość z zagwarantować równowagę społeczną, zastępowal- nich nie budzi wątpliwości, gdyż mają charakter le- ność pokoleń, a problemy imigracji i cudzoziemców w gislacyjny bądź porządkujący, poza poprawką 17., Polsce rozwiązywać w skali, w jakiej rozwiązuje je która wraca do sprawy propozycji abolicji. Komisja dzisiejsza ustawa. Administracji i Spraw Wewnętrznych zaproponowa- Prawica Rzeczypospolitej poprze wszystkie po- ła przyjęcie wszystkich 17 poprawek. Posłowie moje- prawki. Popieramy dwie pierwsze poprawki, bo uwa- go klubu poprą 16 z nich, natomiast w sprawie 17. żamy, że regulowanie korzystnych warunków pobytu zagłosują według własnego uznania i sumienia. Cu- studentów w Polsce jest dobrym przykładem współ- dzoziemcy mogli skorzystać z abolicji w 2003 r. i z pracy międzynarodowej, również na forum Unii Eu- takiej możliwości nie skorzystali, więc nie wiadomo, ropejskiej. Uważamy, że polityka imigracyjna całej czy rozpatrywać te sprawy indywidualnie czy jeszcze Unii powinna obejmować ułatwienia, jeśli chodzi np. raz dawać wszystkim szansę. Stąd też stanowisko o przyjazdy studentów. To jest rzeczywiście wymiana klubu jest takie, jak zaprezentowałem. Dziękuję. kulturalna i to zbliża narody. Kto studiuje, czasu nie marnuje. To jest prawda i to są dobre rozwiązania. Poprzemy również poprawkę 17. nie dlatego, żeby Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: co jakiś czas trzeba było przeprowadzać abolicję w stosunku do osób nielegalnie przebywających w Polsce, Dziękuję bardzo. ale dlatego, że uzyskane od rządu informacje o po- Pan poseł Marek Jurek, Prawica Rzeczypospolitej. przedniej abolicji, tej z 2004 r., pokazują, że objęła ona Bardzo proszę, panie marszałku. ograniczoną liczbę osób. Jeśli chodzi o strukturę na- rodowościową, to są to przede wszystkim Ormianie i Wietnamczycy, a więc akurat te narody, wobec któ- Poseł Marek Jurek: rych w szczególnym stopniu powinniśmy prowadzić otwartą politykę imigracyjną. Dlatego możemy spró- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest rzeczywiście bować jeszcze raz. Natomiast absolutnie nie powinno tak, jak przed chwilą mówił pan poseł Woda, że imi- się to zamieniać w stały, periodyczny mechanizm re- gracja przynosi różne efekty w różnych krajach Euro- gulowania nielegalnego pobytu. Polska jest krajem py. Na szczęście my jesteśmy w takiej sytuacji, że ob- wykonującym suwerenność na swoim terytorium. ciążeni swoją historią mogliśmy obserwować pole Mamy prawo oczekiwać przestrzegania naszego prawa eksperymentalne, to w jaki sposób w zachodniej Eu- i odejście od tej zasady, w ramach rozsądnej polityki ropie i jakie skutki społeczne przynosi duży napływ solidarności społecznej, tolerancji i zwykłego współ- cudzoziemców do różnych krajów. Czasami są to takie czucia, jest właściwe wtedy, kiedy przemawiają za tym efekty – i tu myślę, że w pełni możemy tego bronić – rozmiary problemu i okoliczności, a przede wszystkim jak w Irlandii czy w Szwecji, gdzie prognozy mówiły o możliwości społeczno-polityczne Rzeczypospolitej Pol- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 203

Poseł Marek Jurek tutaj szeroka debata, wszyscy doszliśmy do wniosku, że warto głębiej zastanowić się nad potrzebą otwarcia skiej. Tym razem ten mechanizm można zastosować, się naszego kraju na innych, na ich potrzeby, nad za- popieramy powtórną abolicję, ale nie można przyjmo- legalizowaniem ich pobytu w Polsce, nad uhonorowa- wać, że będzie to mechanizm stosowany periodycznie niem tego, że ci ludzie, chociaż przebywają tutaj nieco trzy, cztery czy co pięć lat. Dlatego że o tym, czy tak legalnie, związali się właśnie z naszym krajem i wy- będzie czy nie, będą decydować warunki. brali Polskę jako miejsce swojego pobytu oraz aktyw- Dzisiaj Polskę stać na to, żeby wobec potrzebują- ności życiowej i zawodowej. Dlatego też chciałbym cych świata prowadzić politykę otwartych granic, podziękować panu ministrowi za to, że w tej ostatniej zresztą otwieramy granice, podobnie jak nam je otwo- fazie dyskusji zechciał pan minister zmienić przy- rzono w Unii Europejskiej, i otworzyliśmy je dla naj- najmniej częściowo zdanie i, zgodnie z dżentelmeń- nowszych członków Unii. To jest dobra decyzja, która skim ustaleniem, w poprawkach senackich znalazła realizuje politykę solidarności. Ale jednocześnie mó- się propozycja, która w określony sposób, niecałkowi- wię, to, co jest najważniejsze: nie można odrywać po- ty, ale jednak dostrzega tę propozycję, którą złożył lityki wobec cudzoziemców, polityki imigracyjnej od klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Wydaje się jed- polityki społecznej, rodzinnej i ekonomicznej. Musimy nak, że poprawka 17. – bo właściwie o niej mówimy, prowadzić politykę na rzecz urodzeń, zastępowalności jako o tej merytorycznie najważniejszej, nazywanej pokoleń, żeby otwieranie granic było otwieraniem ich także wielką abolicją, czy dużą abolicją – nie przyjmu- dla tych, którym naprawdę możemy pomóc, a nie roz- je jednak takiego rozwiązania, które byłoby tak otwar- wiązywaniem naszych własnych problemów. te, jak tego oczekiwaliśmy. Oczywiście poprzemy, pa- Pamiętamy pierwsze przemówienie premiera nie ministrze, tę poprawkę, tak jak i wszystkie inne, Marcinkiewicza po wygranych wyborach, w którym ponieważ pokazują one właściwy kierunek, właściwą mówił o tym, że nie ma ceny, której nie można by tendencję. Z pewnym rozczarowaniem natomiast zapłacić za normalne funkcjonowanie przyjmującego wskazuję, że nie udało się zawrzeć w tej 17. poprawce kolejne pokolenia narodu, i oczekujemy od rządu wy- takich zapisów, które znacznie szerzej podchodziłyby pełnienia tych zobowiązań społecznych. Polska czeka do możliwości zalegalizowania pobytu obcokrajowców, na politykę prorodzinną, nie na deklaracje, nie na którzy przebywają tu krócej niż 10 lat. Dotychczas nie symulowanie tej polityki, ale na rzeczywiste działa- było takiego bardzo restrykcyjnego zapisu o nieprze- nia. Działania, a nie słowa. Nasza dzisiejsza debata rwanym pobycie w naszym kraju. Teraz mówimy o 10 o polityce wobec cudzoziemców, polityce imigracyjnej latach, a więc od roku 1997 do 2007. Mamy zatem jest takim dzwonem, który przypomina nam, że je- świadomość, że rzeczywiście nie wszyscy wówczas, żeli chcemy normalnie funkcjonować wśród innych kiedy wprowadzana była abolicja w roku 2003, z niej narodów, otwierając się na zjawiska, które istnieją skorzystali i teraz przynajmniej część z nich może z wszędzie, musimy przede wszystkim normalnie się niej skorzystać. Natomiast mamy świadomość, że po- rozwijać. To jest wyzwanie, które musimy podjąć, a nie szukać pracowników cudzoziemskich. O tym za- jawiające się wówczas słabości dotyczące braku poli- wsze w tym kontekście musimy pamiętać. Dziękuję tyki informacyjnej i rozpropagowania tej wiedzy, stwo- bardzo. (Oklaski) rzyły właśnie tę sytuację. Wierzymy zatem, panie ministrze, że tym razem się to nie powtórzy i uda się dotrzeć do wszystkich zainteresowanych tą abolicją. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Drugim słabym punktem jest fakt, że nie uwzględ- niono tego, co nazywamy małą abolicją. Osobiście Dziękuję bardzo. jestem tym wielce rozczarowany, ponieważ nigdy nie Pan poseł Stanisław Wziątek, Sojusz Lewicy De- wyobrażałem sobie, że polski rząd nie chce wiedzieć, mokratycznej. ilu na terenie Polski przebywa nielegalnie obcokra- Bardzo proszę. jowców, którym można było stworzyć szanse legalne- go wyjazdu. Ta informacja, wiedza, a wręcz monitorowanie tej sytuacji stworzyłoby bardzo dobrą okazję Poseł Stanisław Wziątek: do tego, żeby przekonać się, że w naszym kraju jest taka czy też inna liczba obcokrajowców, którzy nie są Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie w Polsce legalnie. Mielibyśmy zatem pewien system, Ministrze! Ustawa o cudzoziemcach, jak się wydawało, który być może nie byłby doskonały, ale jednak stwo- nie budziła kontrowersji żadnego z klubów parlamen- rzyłby nam szanse na to, żeby monitorować cały tarnych. Zasadniczo wszyscy przyjmowali propozycje, przebieg tego procesu. które rząd przedstawił. Najbardziej dyskusyjne, być Wszystkie pozostałe poprawki, oprócz 1. i 2. – któ- może dla wielu kontrowersyjne, były propozycje dwóch re są merytorycznymi, ale słusznymi uwagami i pro- poprawek zgłoszonych przez Sojusz Lewicy Demokra- pozycjami zmian, a które również zostaną przez nas tycznej. Mimo iż zostały one w początkowej fazie ne- poparte – mają charakter redakcyjny i legislacyjny. gatywnie zaopiniowane przez stronę rządową, to w One także zasługują na poparcie klubu Sojuszu Le- drodze dyskusji już w drugim czytaniu, odbywała się wicy Demokratycznej. Dziękuję. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 204 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję bardzo, panie ministrze. Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- Poseł sprawozdawca pani Małgorzata Sadurska. pana. Czy ktoś z rządu? Bardzo proszę, głos zabierze podsekretarz stanu Poseł Małgorzata Sadurska: w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administra- cji pan Wiesław Tarka. Panie Marszałku! Na zakończenie również chcia- łabym podziękować wszystkim posłom pracującym w Bardzo proszę, panie ministrze. komisji administracji nad ustawą o cudzoziemcach, jak również Wysokiej Izbie za jej przyjęcie. Żywię rów- nież nadzieję, że poprawki zostaną uwzględnione w Podsekretarz Stanu w Ministerstwie jutrzejszym głosowaniu. Chciałabym również odnieść Administracji i Spraw Wewnętrznych się do poprawki 17. Przepisy abolicyjne, które propo- Wiesław Tarka: nował Sojusz Lewicy Demokratycznej, były wniesione w drugim czytaniu, a Komisja Administracji i Spraw Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z uwagi na porę, Wewnętrznych cały czas miała taką wątpliwość, że bardzo krótko. Chciałem podziękować panu posłowi mimo wszystko abolicja jest aktem o charakterze wy- Wziątkowi za ciepłe słowa pod moim adresem, ale jątkowym i nie powinna być stosowana przy każdej myślę, że należy je skierować przede wszystkim do nowelizacji ustawy, jak to się dzieje teraz. Nie ma tutaj Senatu, który pracował nad poprawkami. Nasza rola posła Wody, ale obawy i wnioski wysuwane przez posła polegała na tym, że na forum Sejmu nie sprzeciwia- Wodę miała również komisja. Natomiast, w drodze liśmy się propozycjom będącym wynikiem tamtych konsensusu, porozumienia, można rzec pochylenia się dyskusji. Natomiast, nawiązując do tego, co powie- nad częstymi dramatami osób, które nie skorzystały z abolicji w 2003 r. oraz, jak podkreślił pan poseł, rów- dział pan marszałek Jurek i, korzystając z okazji, nież zachowując dżentelmeńskie umowy, zobowiąza- chcąc podsumować prace nad tą ustawą w Sejmie, liśmy się powrócić w Senacie do tego problemu i nim chciałem jednak zwrócić uwagę na podstawowy cel się zająć. Dlatego właśnie została wniesiona ta po- wprowadzanej nowelizacji. To znaczy, panie mar- prawka. Trudno wprowadza się przepisy abolicyjne w szałku, myślę, że w tej chwili nie chodzi o to, jak to czasie, kiedy Polska przygotowuje się do wejścia do będzie wyglądało za 10–20 lat, czy będziemy musie- strefy Schengen, kiedy stawiamy wymagania sąsia- li uzupełniać braki, czy będziemy prowadzili właści- dom Unii Europejskiej i osobom przebywającym na jej wą politykę dotyczącą zastępowalności pokoleń, tyl- terytorium, a sami wprowadzamy takie przepisy. Jed- ko chodzi o to, abyśmy w dziedzinie migracji w ogó- nak, mając na względzie osoby, które nie skorzystały le prowadzili jakąkolwiek politykę. Chciałbym przy- z abolicji, to jest szczególnie ludność ormiańską i wiet- pomnieć, że tą nowelizacją jednoznaczne przypo- namską, pozytywnie rekomendujemy tę poprawkę. rządkowujemy zadania związane z koordynacją i Jeszcze raz dziękuję wszystkim za pracę nad ustawą. tworzeniem polityki migracyjnej ministrowi spraw Dziękuję bardzo. wewnętrznych i administracji. To zadanie nie było dotychczas przypisane żadnemu z ministrów, co może wydawać się dziwne, ale tak rzeczywiście było. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Poza tym następuje rozgraniczenie elementów pro- ceduralnych i procedur, którymi zająć ma się nowy Dziękuję bardzo, pani poseł. urząd, który powstanie z przekształcenia URiC-u. Pan poseł Marek Jurek. Jak rozumiem, w trybie sprostowania. Przypominam też, że w Ministerstwie Spraw We- wnętrznych i Administracji powstał z mojej inicjatywy Departament Polityki Migracyjnej. Na tym eta- Poseł Marek Jurek: pie nie dyskutujemy jeszcze o materii, natomiast Dziękuję. Istotnie chcę sprostować, dlatego że in- staramy się mieć narzędzia, które z czasem pozwolą strumenty proponowane w tej ustawie w odniesieniu nam podejmować właściwe decyzje i tak naprawdę o do pobytu cudzoziemców w Polsce, co dzisiaj jest zja- to chodzi. wiskiem ograniczonym, są dobre. Jeszcze raz powtó- Kończąc, chciałbym również skorzystać z okazji i rzę, że Prawica Rzeczypospolitej poprze poprawki podziękować wszystkim klubom parlamentarnym, senackie w ich warstwie merytorycznej, bo uważamy, wszystkim państwu posłom za prace nad tą ustawą, że i studentom należy organizować dobre warunki za poparcie, jak również za dyskusję, która się toczy- pobytu w Polsce – niech wracają z Polski z dobrymi ła i która, jak mi się wydaje, była bardzo potrzebna i wspomnieniami albo nawet jeżeli założą rodziny w również w przyszłości na pewno pomoże nam w pra- Polsce, niech dobrze wspominają czas swoich studiów cach w tej dziedzinie. Dziękuję bardzo. i młodości – i abolicja jest potrzebna, bo doświadcze- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym 205

Poseł Marek Jurek czany będzie na osobę w rodzinie. Zdaniem Senatu obecne rozwiązanie dyskryminuje rodziny wielo- nie poprzednie pokazuje, że dotoczyła ona bardzo dzietne przy obliczaniu ich dochodu w stosunku ro- ograniczonej liczby osób akurat ze społeczności, któ- dzin posiadających tylko jedno dziecko i różnicuje te rych pobyt w Polsce jest w pełni zrozumiały. Nato- rodziny. Toteż Senat postanowił to skorygować i zamiast zwracałem się do pana ministra nie jako do proponował przeliczanie dochodu na osobę w rodzi- przedstawiciela resortu, który administruje tym pro- nie, z uwzględnieniem liczby dzieci. blemem, ale jako do przedstawiciela rządu, który Poprawka 2. Senatu ma na celu wydłużenie z 3 do powinien prowadzić taką politykę, by poprzez dzia- 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka terminu, w łanie różnych organów administracji starać się osią- którym można złożyć wniosek o wypłatę jednorazo- gnąć pewien efekt społeczny albo mu zapobiec. Dzi- wej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka. Zresztą siaj musimy mieć wyobrażenie tego, czy za 10, 20 lat poprawka ta została przyjęta przez senatorów na w Polsce w wyniku zmian będzie np. 3 mln Polaków prośbę posłów, bo zorientowali się oni dosyć późno, mniej i na rynku pracy ich miejsca wypełnią cudzo- że dobra byłaby taka korekta. Chodzi o to, żeby ziemcy, którzy przybędą wraz rodzinami, czy nie. uwzględnić różne bardzo trudne, nieraz kryzysowe Dziś pomagamy tym, którym możemy pomóc. Chodzi sytuacje w rodzinach, kiedy nie zdołają one poradzić tylko o to, żebyśmy nie byli bezradni. Zwracamy się sobie z dopełnieniem formalności. Kiedy na przykład do pana ministra jako do przedstawiciela rządu, a nie rodzi się dziecko bardzo ciężko chore, matka jest z tylko resortu, który zajmuje się administrowaniem nim w szpitalu, ojciec zaś zajmuje się gromadką dzie- tym problemem. Dziękuję bardzo. ci pozostałych w domu i pracuje, rodzina nie mogła po terminie złożyć tego wniosku, ponieważ przepisy dotychczasowe mówiły, że pozostawia się go wtedy Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: bez rozpatrzenia, a termin był 3-miesięczny. Tak więc chodzi o to, żeby rodziny miały szansę na sko- Dziękuję bardzo. rzystanie z becikowego, nawet jeżeli później złożą niż Zamykam dyskusję. w terminie 3 miesięcy od urodzenia się dziecka wnio- Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy sek o wypłatę zasiłku. Stosuje się takie zasady w w bloku głosowań. przypadku, kiedy dziecko jest objęte opieką prawną Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. albo jest dzieckiem przysposobionym. Gdyby nie porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji wprowadzić tej poprawki, to wtedy sytuacja rodziny Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki naturalnej byłaby gorsza niż tej rodziny, która przy- Społecznej o stanowisku Senatu w sprawie sposabia dziecko, a tak zostało to zrobione, żeby było ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach ro- sprawiedliwie, i zrównano to. dzinnych oraz ustawy o podatku rolnym (druki Poprawka 3. Senatu wprowadza w miejsce fakul- nr 1717 i 1741). tatywności obligatoryjność przekazywania należnego Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji świadczenia rodzinnego w całości lub w części w for- panią poseł Annę Pakułę-Sacharczuk. Pani poseł już mie rzeczowej w przypadku, gdy osoba uprawniona jest. lub jej przedstawiciel marnotrawią wypłacone świad- Bardzo proszę. czenia rodzinne lub wydatkują je niezgodnie z przeznaczeniem. Wprowadzenie obowiązku przekazywania świadczenia w formie rzeczowej pozwoli, zdaniem Poseł Sprawozdawca Senatu, skuteczniej eliminować patologie w zakresie Anna Pakuła-Sacharczuk: gospodarowania przez uprawnionych wypłaconymi świadczeniami rodzinnymi oraz zwiększy racjonal- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt ność wydatkowania środków publicznych. Jest to w przedstawić sprawozdanie połączonych Komisji Fi- tekście bardzo mała zmiana, zamiast „może przeka- nansów Publicznych i Komisji Polityki Społecznej zywać” wprowadzamy: „przekazuje” – tzn. w formie dotyczące stanowiska Senatu w sprawie ustawy o rzeczowej te świadczenia dla rodzin potrzebujących. zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz Na posiedzeniu połączonych komisji wszystkie ustawy o podatku rolnym. Chodzi o druk nr 1717. poprawki zostały zaakceptowane i komisja rekomen- Senat zaproponował tylko 3 poprawki do tej usta- duje przyjęcie tych poprawek zaproponowanych przez wy. Pierwsza z nich dotyczy zasady przyznawania Senat. Dziękuję. (Oklaski) prawa do zasiłku rodzinnego w sytuacji, gdy dochód rodziny lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: się do zasiłku rodzinnego o kwotę niższą od kwoty odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu Dziękuję bardzo, pani poseł. przysługującemu w okresie, na który jest on ustala- Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad ny, lub równą tej kwocie. Chodzi o to, aby obliczać w tym punktem porządku dziennego 5-minutowych to w ten sposób, że dochód brany pod uwagę przeli- oświadczeń w imieniu klubów i kół. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 206 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski którzy zajmują się tymi sprawami, taką reakcję, któ- ra jest stosowna do danej sytuacji. Stąd też zapis Otwieram dyskusję. wprowadzający obligatoryjność w tym przypadku Jako pierwszy pan poseł Tadeusz... wydaje się zbyt rygorystycznym zapisem i dlatego (Głos z sali: Plawgo.) mój klub będzie głosował przeciwko takiej propozycji ...Tadeusz Plawgo, Prawo i Sprawiedliwość. Bar- i temu zapisowi co do obligatoryjności, chcielibyśmy dzo proszę, panie pośle. Chciałem skonfrontować bowiem opowiedzieć się za fakultatywnością przy- nazwisko z zapisanym na ekranie, żeby się nie pomy- znawania tych świadczeń. lić. Przepraszam najmocniej. Tak więc reasumując, dwie pierwsze poprawki przyjmujemy, trzecią odrzucamy. Dziękuję bardzo.

Poseł Tadeusz Plawgo: Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedli- Dziękuję bardzo, panie pośle. wość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w spra- Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Sojusz Lewicy wie wprowadzonych przez Senat poprawek w uchwa- Demokratycznej. lonej przez Sejm ustawie o zmianie ustawy o świad- czeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym (druk nr 1717). Poseł Tadeusz Tomaszewski: W 1. poprawce Senat doprecyzowuje deﬁnicję przekroczenia dochodu rodziny w przeliczeniu na Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parla- osobę w rodzinie, co umożliwi przyjęcie korzystnego mentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, uczest- dla rodziny rozstrzygnięcia w przyznawaniu zasiłku nicząc w pracach nad tą ustawą, zamierza poprzeć rodzinnego. dwie pierwsze poprawki Senatu, natomiast odmawia Zmiana zawarta w 2. poprawce była brana pod poparcia trzeciej poprawki Senatu. Chciałbym jed- uwagę w trakcie posiedzeń sejmowej Komisji Polityki nak, Wysoka Izbo, zauważyć, że 1. poprawka Senatu, Społecznej, gdzie uzyskiwała pozytywną ocenę. zgodnie z informacją Biura Legislacyjnego Sejmu, Poprawka 3. zawiera obowiązek przekazywania wykracza poza zakres przedmiotowy ustawy. I to jest świadczenia rodzinnego w formie rzeczowej, gdy za- określony problem formalnoprawny, który został chodzi podejrzenie marnotrawstwa wypłaconych podniesiony w czasie rozpatrywania uchwały Senatu świadczeń rodzinnych. w połączonych komisjach. Musimy jednak o tym pa- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym stanie miętać, że gdyby tak się stało, że ta ustawa znalazła- rzeczy Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość by się w Trybunale, wówczas byłaby przesłanka, odnosi się pozytywnie do przedstawionych poprawek niestety, uznania jej za niekonstytucyjną. Jednak i wnosi o ich przyjęcie. Dziękuję. (Oklaski) biorąc pod uwagę to, iż ta zmiana wynika m.in. z pozytywnego rozstrzygnięcia na rzecz osób, których dotyczą te świadczenia, mając na uwadze ten fakt, Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: opowiadamy się za przyjęciem zmiany 1. proponowanej w uchwale Senatu. Dziękuję bardzo, panie pośle. Jeśli chodzi o zmianę 2., to ona również jest ko- Pan poseł Jarosław Duda, Platforma Obywatel- rzystna, dotyczy jednorazowej zapomogi, tzw. beci- ska. kowego. Sądzę, że przedłużenie tego terminu z 3 do 12 miesięcy jest zasadne, zwłaszcza że w innym miejscu rozwiązanie jest podobne, gdy chodzi o inną sy- Poseł Jarosław Duda: tuację. Stąd Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokra- tycznej popiera również poprawkę nr 2. Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Jeśli chodzi o poprawkę nr 3, to jesteśmy przeciw- Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu swojego klubu ni wprowadzeniu obligatoryjnego rozwiązania zwią- zaprezentować nasze stanowisko wobec ustawy o zanego z przekazywaniem świadczeń w formie rze- zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz czowej, gdyby oczywiście ośrodek pomocy społecznej ustawy o podatku rolnym. przekazał organowi właściwemu informację, że osoba Wysoki Senat zaproponował trzy poprawki do tek- uprawniona marnotrawi wypłacane świadczenie ro- stu ustawy. Dwie pierwsze z nich uznajemy za bardzo dzinie. Uważamy, że instrument wywiadu środowi- pożądane i wskazane i będziemy głosować za ich skowego, rozpoznanie na miejscu to są wystarczające przyjęciem, natomiast jeśli chodzi o poprawkę trze- instrumenty do tego, że można taką decyzję podjąć, cią, uważamy, że argumentacja Senatu nie do końca a nie to, żeby taką decyzję obligatoryjnie podejmo- oddaje rzeczywistą pracę służb pomocy społecznej w wać. Obawiam się, że tutaj mogłyby występować tzw. terenie, naszym zdaniem fakultatywność umożliwia sąsiedzkie relacje, donoszenie jednych na drugich po jednak służbom pomocy społecznej i tym wszystkim, to, żeby jedna osoba mogła otrzymać świadczenie w 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym 207

Poseł Tadeusz Tomaszewski terminie skutkuje pozostawieniem takiego wniosku bez rozpoznania, więc uznano za konieczne wydłu- postaci węgla, a druga w postaci środków finanso- żenie powyższego terminu. Jest to zwłaszcza ważne wych. Stąd uważamy, że rozwiązanie, które jest za- dla rodzin, które adoptują, przysposabiają dzieci. Po- warte obecnie w art. 17a, jest rozwiązaniem wystar- prawka ostatnia obliguje do przyznawania należnego czającym, dającym możliwość podejmowania decyzji. świadczenia rodzinnego w całości lub w części w for- Całość świadczenia lub część świadczeń może być mie rzeczowej, w przypadku gdy osoba uprawniona przyznawana w formie rzeczowej. lub jej przedstawiciel marnotrawią wypłacane świad- Korzystając z obecności pani minister Kluzik, czenia lub wydatkują je w sposób niezgodny z prze- chciałbym zapytać: na jakim etapie prac znajdują się znaczeniem. ustawy z zakresu tzw. polityki prorodzinnej? Dlatego Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- że będziemy stawać przed wyzwaniami związanymi tarny Samoobrona RP, mając na uwadze pozytywne ze środkami finansowymi, które mogłyby być prze- skutki proponowanych przez Senat poprawek, wnosi znaczane na elementy polityki prorodzinnej państwa. o ich przyjęcie. Dziękuję za uwagę. Mam na myśli obniżenie składki rentowej. Jak wynika z uzasadnienia projektu rządowego, już w przy- szłym roku budżet państwa z tego powodu będzie Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: musiał wyłożyć 19,3 mld zł. To są znaczące środki finansowe, a opinia w sprawie tego projektu, w spra- Dziękuję bardzo. wie ewentualnych pozytywnych skutków, wydana Poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo przez organizacje pracodawców prywatnych jest ne- Ludowe. gatywna. Oni mówią, że 2% to dla nich jest niewiele. Nie będzie to miało wpływu na rynek pracy. Tak w uzasadnieniu pisze Polska Konfederacja Pracodaw- Poseł Mieczysław Kasprzak: ców Prywatnych. W związku z powyższym to wyma- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! ga głębokiego namysłu, czy za pomocą tych środków Odnosząc się do sprawozdania Senatu, uchwały Se- nie można by było w sposób bardziej korzystny reali- natu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadcze- zować instrumentów polityki prorodzinnej państwa. niach rodzinnych i podatku rolnym, nie będę już Dziękuję. powtarzał uzasadnienia, które kilkakrotnie było przytaczane. Przeanalizowaliśmy wszystkie trzy poprawki zgłoszone przez Senat. Klub Polskiego Stron- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: nictwa Ludowego uważa, że są to poprawki merytoryczne i będzie głosował za ich przyjęciem. Tak, jak Dziękuję bardzo, panie pośle. powiedziałem, dość obszerna dyskusja na posiedze- Pan poseł Adam Ołdakowski, Samoobrona. niu komisji, jak również dzisiaj, przekonała nas do tego, aby głosować za ich przyjęciem. Dziękuję bardzo, panie marszałku. Poseł Adam Ołdakowski:

Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP mam zaszczyt przedstawić oświadczenie w sprawie Dziękuję bardzo, panie pośle. stanowiska Senatu wobec ustawy o zmianie ustawy Lista posłów została wyczerpana. o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku Bardzo proszę, głos zabierze podsekretarz stanu rolnym. w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pani Jo- Szanowni Państwo! Senat rozpatrując projekt anna Kluzik-Rostkowska. ustawy, wprowadził do niej trzy poprawki. Pierwsza Bardzo proszę panią minister, nie widziałem pani z nich zmienia zasadę przyznawania prawa do zasił- tam za tym ﬁlarem. ku rodzinnego w sytuacji, gdy dochód rodziny lub Bardzo proszę. dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawnia- jącą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego, o kwotę niższą lub równą kwocie odpo- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przy- Pracy i Polityki Społecznej sługującemu w okresie, na który jest ustalany tak, Joanna Kluzik-Rostkowska: że dochód uwzględniany uzależniony będzie od ilości osób w rodzinie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwie sprawy. Je- Druga poprawka wydłuża z 3 do 12 miesięcy od żeli chodzi o poprawkę 3., to nie była to poprawka narodzin dziecka termin, w którym należy złożyć proponowana przez rząd. wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi z tytułu Chciałabym natomiast, żebyście państwo zdali urodzenia dziecka. Ponieważ złożenie wniosku po sobie sprawę z jednej rzeczy. W tej chwili zdecydowa- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 208 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy chcemy zmienić. A zatem, niestety, nie można było i Polityki Społecznej Joanna Kluzik-Rostkowska tego tak szybko napisać. Do końca wakacji ten drugi element będzie gotowy. Ważne jest to, że z punktu na większość ośrodków pomocy społecznej nie wyko- widzenia budżetu zdecydowana większość elementów rzystuje tych instrumentów, które ma. W ustawie z znalazła się w tym projekcie, który, mam nadzieję, 2004 r. zapisano na przykład, że pomoc rodzinie moż- już niebawem trafi pod obrady Wysokiej Izby. Dzię- na kontraktować, czyli można ją uzależniać od tego, kuję bardzo. (Oklaski) czy rodzina spełnia pewne warunki, czy też nie. Oka- zuje się, że jest tylko kilka miast w Polsce, m.in. Łódź, które po ten środek kontraktowy sięga, reszta Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: w ogóle nie zajmuje się tym, po prostu wypłaca świad- czenia. Efekt jest taki, jak historia sprzed trzech ty- Dziękuję bardzo, pani minister. godni 12-latki z Bytomia, która popełniła samobój- Zamykam dyskusję. stwo. Jej babcia próbowała przez kilka lat wyciągnąć Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy ją z rodziny, a pracownicy ośrodka pomocy społecznej w bloku głosowań. pytani, dlaczego nie pomogli tej rodzinie skutecznie, Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. odpowiadali: ale przecież wypłacaliśmy świadczenia. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Tak naprawdę więc intencja, rozumiem, tej poprawki Rozwoju Przedsiębiorczości o stanowisku Sena- jest taka, żeby wymóc na ośrodkach pomocy społecz- tu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemio- nej bardziej jednoznaczne starania w momencie, kie- śle (druki nr 1714 i 1722). dy w rodzinie dzieje się coś niepokojącego. W tej chwi- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji li apeluję do samorządów, tam gdzie mogę, we wszyst- pana posła Michała Wójcika. kich miejscach, z którymi mam do czynienia, żeby Bardzo proszę, panie pośle. korzystali z tych narzędzi, które już mają. Naprawdę kontraktowanie to jest bardzo poważne narzędzie, uzależnianie wypłat pomocy społecznej od zadbania Poseł Sprawozdawca Michał Wójcik: o dzieci, zadbania o siebie, poszukiwania pracy, to można robić. Tylko musi się chcieć. Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jeżeli chodzi o sprawy związane z prowadzeniem Wysoka Izbo! Pozwalam sobie przedstawić sprawoz- polityki rodzinnej, to mam właśnie przy sobie pierw- danie Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości dotyczące szy odcinek przekuwania na język ustaw tego progra- nowelizacji ustawy o rzemiośle. Z natury rzeczy musi mu, który przedstawiliśmy szeroko w marcu. Muszę być ono krótkie, ponieważ, co jest rzeczą rzadką, Se- powiedzieć tak: odbyła się bardzo szeroka dyskusja nat zdecydował się odrzucić ustawę o rzemiośle w publiczna nad tym projektem i były opinie zarówno całości. Dzisiaj, w czasie posiedzenia, Komisja Roz- ze strony konfederacji pracodawców, związków zawo- woju Przedsiębiorczości, po wysłuchaniu przedstawi- dowych, organizacji pozarządowych, jak również lu- ciela rządu, jak również posła sprawozdawcy, podjęła dzi, którzy pisali, uczestniczyli w dyskusjach na fo- decyzję, żeby rekomendować Wysokiej Izbie odrzuce- rum i ten program generalnie został oceniony bardzo nie stanowiska Senatu, a zatem przyjęcie ustawy. dobrze. Mam przy sobie projekt ustawy rodzinnej, Dziękuję bardzo. (Oklaski) która będzie zmieniała wiele ustaw. Projekt ten trafi w najbliższym czasie do konsultacji wewnątrzre- sortowych, międzyresortowych i do partnerów spo- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: łecznych. Zawiera on szereg elementów polityki rodzinnej, ale jeszcze nie wszystkie, dlatego że na Dziękuję bardzo, panie pośle. przykład okazało się, że jeżeli chcemy uporządkować Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad sprawy związane z przedszkolami, żłobkami, funk- tym punktem porządku dziennego 5-minutowych cjonowaniem różnych form opieki nad małymi dzieć- oświadczeń w imieniu klubów i kół. mi, otwarciem szeroko drzwi na różne inne formy, Otwieram dyskusję. mikroprzedszkola, mikrożłobki, to znacznie lepiej, Pierwszy zabierze głos pan poseł Krzysztof Ma- zamiast ingerować w poszczególne akty prawne, któ- ciejewski, Prawo i Sprawiedliwość. re w tej chwili organizują tę sferę, zbudować ustawę, która to ureguluje, a przede wszystkim lepiej zdefi- niuje te kwestie, które powinny być zdefiniowane, i Poseł Krzysztof Maciejewski: szeroko otworzy wrota dla różnych innych form. Jestem w kontakcie z przedstawicielami żłobków Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! i przedszkoli oraz organizacji pozarządowych w Pol- Kończymy prace nad ustawą o zmianie ustawy o rze- sce, które zajmują się tą działalnością. Daliśmy sobie miośle. Jest mi niezmiernie miło, że dzisiaj po raz czas do końca wakacji na napisanie projektu tej usta- kolejny mogę reprezentować mój klub, Klub Parla- wy, bo żeby to dobrze zrobić, trzeba najpierw dobrze mentarny Prawo i Sprawiedliwość, i przedstawić rozpoznać te kwestie, zebrać opinie, wiedzieć, co Wysokiej Izbie opinię na temat senackiej uchwały w 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle 209

Poseł Krzysztof Maciejewski Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozmawiając z wieloma posłami i senatorami, głównie tymi, którzy sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle, we- sceptycznie ustosunkowani byli do omawianej usta- dług druku nr 1714. wy, zauważałem często, iż inaczej rozumieją pojęcie Niestety, z wielkim trudem przyszło mi odczytać kwalifikacji i sposobu ich zdobywania. Nic więc dziw- uchwałę Senatu odrzucającą w całości uchwaloną nego, że autorowi projektu zarzucano korporacjo- przez Sejm na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia 2007 nizm i lobbing. Myślę, że nikogo nie urażę, jeśli przy- r. ustawę o zmianie ustawy o rzemiośle. Doszukując pomnę, iż kwalifikacje to zespół umiejętności prak- się powodów takiej decyzji Senatu, postanowiłem tycznych i wiedzy zawodowej wchodzących w zakres najpierw przeczytać z wielką uwagą uzasadnienie danego zawodu. Potwierdzając kwalifikacje, ocenia- uchwały, a później przestudiować sprawozdanie ste- my, czy osoba potrafi świadomie i na odpowiednio nograficzne z 33. posiedzenia Senatu. Z powyższej wysokim poziomie wykonać czynności z zakresu lektury wynika, że całe uzasadnienie ogranicza się określonego zawodu. Dowodami takich kwalifikacji do udowodnienia, iż przedstawiona Senatowi sejmo- zawodowych rzemieślnika są: dyplom lub świadectwo wa ustawa dotycząca rzemiosła jest niekonstytucyj- ukończenia wyższej lub ponadgimnazjalnej szkoły o na, chociaż takie wątpliwości wyjaśniane były w profilu technicznym bądź artystycznym w zawodzie trakcie prac sejmowych. odpowiadającym dziedzinie wykonywanego rzemio- Na nic się zdały bardzo rzeczowe wyjaśnienia po- sła; dyplom mistrza w zawodzie odpowiadającym sła wnioskodawcy dotyczące wszystkich wątpliwości, danemu rodzajowi rzemiosła; świadectwo czeladnicze na nic zdały się pozytywna opinia rządu dotycząca lub tytuł robotnika wykwalifikowanego w zawodzie ostatecznej wersji projektu, opinia Biura Analiz Sej- odpowiadającym danemu rodzajowi rzemiosła. A za- mowych i zainteresowanych środowisk czy wreszcie tem kwalifikacje zawodowe można uzyskać, kończąc bardzo dużej grupy posłów. Nie zauważono, że od np. studia. Na podstawie ustawy o systemie oświaty wielu lat widzimy stale postępujący proces podupa- powołana została Centralna Komisja Egzaminacyjna dania środowiska rzemieślniczego, środowiska, od oraz okręgowe komisje egzaminacyjne upoważnione którego zależało i nadal zależy wykonywanie szeregu do przeprowadzania egzaminów potwierdzających czynności z zakresu usług i produkcji, będących nie- kwalifikacje zawodowe w przypadku absolwentów szkół prowadzących kształcenie zawodowe. Osoby zbędnym uzupełnieniem luki, jaka zawsze istniała uczestniczące w szkoleniach pozaszkolnych mogą między potrzebami zwykłego człowieka i gospodarką zdobywać kwalifikacje, zdając egzamin przed komisją wielkoprzemysłową. powołaną przez kuratora przy szkole publicznej i nie- Wszyscy dostrzegamy stale pogarszającą się sytu- publicznej, placówce kształcenia ustawicznego czy ację w dziedzinie usługowej lub drobnej wytwórczo- też placówce kształcenia praktycznego. Powyższe ści. Dlaczego więc nie wspierać istniejącej wiele lat możliwości wynikają z ustawy o systemie oświaty i organizacji, posiadającej bogate, sprawdzone przez rozporządzenia ministra edukacji i nauki z dnia 3 rynek doświadczenia? Dlaczego nie korzystać z jej lutego 2006 r. Są jeszcze inne możliwości zdobywania umiejętności? Podczas debaty w Sejmie nad projek- kwalifikacji zawodowych, ale na tym ten temat zatem ustawy o rzemiośle argumentowałem z tej mów- kończę, bo wystarczy sięgnąć po odpowiednią ustawę nicy, jak długo środowisko rzemieślnicze czekało na i wszystko będzie jasne. tę inicjatywę. Środowisko, które ma potężny wpływ Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od początku na kształtowanie polskiego życia gospodarczego, sku- uczestniczyłem w pracach nad przyjętą przez Wyso- piające ponad 300 tys. firm. Dlaczego senatorowie ką Izbę ustawą o rzemiośle. Ustawą, która budziła i podczas prac nad ustawą o rzemiośle nie zauważyli nadal budzi wiele wątpliwości. W tej sali jednak, w np. takich ważnych zmian, jak: zmiana definicji pod- chwili kiedy przyszło nam rozstrzygnąć ostateczną miotowej rzemiosła, polegająca na wykreśleniu limi- wersję projektu w wyniku wzajemnego zrozumienia tu zatrudnienia do 50 osób w odniesieniu do osób i kompromisu, podjęliśmy decyzję w głosowaniu, że chcących być rzemieślnikiem; utworzenie listy zawo- ta ustawa jest potrzebna środowisku rzemieślnicze- dów rzemieślniczych; włączenie do rzemiosła firm mu i dobrze będzie mu służyła. Nie jest prawdą, że prowadzących działalność w charakterze spółek jaw- ustawa jest niekonstytucyjna. Jako argument niech nych; dopuszczenie do kierowania robotami budow- posłuży chociażby opinia świetnego konstytucjonali- lanymi rzemieślników, jednakże pod kierunkiem sty pana prof. Granata, który w żadnym zapisie oma- osób posiadających uprawnienia umożliwiające sa- wianej ustawy nie widzi łamania Konstytucji Rze- modzielne prowadzenie wszelkich prac budowlanych; czypospolitej Polskiej. przywrócenie honorowego tytułu mistrza rzemiosła Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Roz- artystycznego, podnoszącego w ten sposób prestiż woju Przedsiębiorczości po dyskusji postanowiła za- branży artystycznej? lecić Wysokiej Izbie odrzucenie uchwały Senatu. Klub Okazuje się, że można prześlizgnąć się po uchwa- Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość również tak lonej zdecydowaną większością głosów przez Wysoką się zachowa, bo nie widzi powodów, aby postąpić tak, Izbę ustawie, nie zauważając w niej głębszych war- jak senatorowie. Nadal uważamy, że ustawa o rze- tości. miośle, która przyczyniła się do tak wielkiej dyskusji, 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 210 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle

Poseł Krzysztof Maciejewski łalności gospodarczej nie ogranicza rzemieślników, nie ogranicza żadnych zawodów, a ta ustawa zdecy- będzie dobrze służyła środowisku rzemieślniczemu, dowanie stara się stworzyć monopol. Wiem, że w ko- a tym samym wszystkim Polakom. Sądzę, że podob- lejnych propozycjach rządowych są ustawy, które nie uczynią wszystkie kluby parlamentarne w Sej- będą otwierały zawody, a w tym przypadku – prze- mie. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) ciwnie do następnych propozycji rządowych, które niedługo wpłyną do Komisji Gospodarki – zawody zamykamy. Jest to dziwne podejście z tego powodu, Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: że niedawno rząd ogłosił pakiet Kluski. W pakiecie tym również brakuje takich elementów, które poja- Dziękuję bardzo. wiają się w tej ustawie. Pani poseł Alicja Olechowska, Platforma Obywa- Jeśli mamy otworzyć zawody, jeśli dostępność do telska. tych zawodów ma być powszechna, to nie możemy dla 50-latków, którzy pracują całe życie w zawodach rze- mieślniczych, ponownie organizować egzaminów. To Poseł Alicja Olechowska: oni są mistrzami w tym fachu i jest uwłaczające, że prosimy ich, żeby ponownie przyszli, zapłacili i zdali Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! egzamin. Czy nie wierzymy tym ludziom, że wyko- Projekt poselski ustawy o rzemiośle budzi jednak nując swoje czynności zawodowe w swoich warszta- szereg wątpliwości. Wątpliwości, które zgłaszały śro- tach, są coraz lepsi, i potrzebujemy zadać im nowe dowiska gospodarcze, środowiska opiniotwórcze – zadanie, żeby stanęli przed egzaminem? Myślę, że świadczy też o tym uchwała Senatu mówiąca o braku jest to jeden z bardziej poważnych argumentów do- zgodności z konstytucją – i przede wszystkim rząd. tyczących złego podejścia do tej ustawy, rozgrzebują- Nie jest prawdą, że rząd pozytywnie zaopiniował cych rany tych rzemieślników, a niezałatwiających ustawę. Od początku pracy nad tą ustawą rząd do ich problemów. Dziękuję bardzo. dnia dzisiejszego włącznie, czyli do posiedzenia Ko- Platforma Obywatelska zgodnie z uchwałą Sena- misji Rozwoju Przedsiębiorczości i pracy nad uchwa- tu oczywiście będzie za odrzuceniem w całości pro- łą Senatu, zgłaszał zastrzeżenia, wskazując, że nie jest to dobra ustawa, gdyż ma wiele mankamentów. jektu ustawy. Dziękuję. Trudno było rządowi zająć konkretne stanowisko w tej sprawie. (Głos z sali: Nieprawda.) Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Ustawa nie zdobyła pozytywnych rekomendacji. Se- nat, Fundacja Batorego, Polska Konfederacja Praco- Dziękuję pani poseł. dawców Prywatnych Lewiatan i w końcu same izby Pani poseł Stanisława Prządka, Sojusz Lewicy gospodarcze, same izby rzemieślnicze i cechy dostar- Demokratycznej. czyły dzisiaj do komisji opinie, które godzą w pozytywne ukierunkowanie ustawy. Izby rzemieślnicze wyraziły się o tej ustawie, że Poseł Stanisława Prządka: jest ona wyłącznie monopolem Związku Rzemiosła Polskiego, że dąży do nadawania kwaliﬁkacji zawo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w dowych, że pragnie, by egzaminy czeladnicze, mi- imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy De- strzowskie, uprawnienia dotyczące zawodów budow- mokratycznej zaprezentować stanowisko do uchwały lanych były dodatkowym źródłem zarobku. Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemio- Wreszcie jest to ustawa przyjęta przez Sejm na śle, druk nr 1714. wniosek mniejszości pomimo negatywnego stanowi- Senat Rzeczypospolitej Polskiej podjął 10 maja ska rządu. Ustawa, która jest tak zagmatwana, że do 2007 r. uchwałę o odrzuceniu ustawy o rzemiośle, dzisiaj nie przedstawia katalogu zawodów, o których uchwalonej przez Sejm 13 kwietnia bieżącego roku. tak dużo mówimy, i do dziś nie wiadomo, o jakie za- Ta decyzja Senatu powoduje liczne pytania i budzi wody miałoby w tej ustawie chodzić. Ustawa, która wątpliwości co do przyczyn takiego stanowiska Izby. w swojej zasadniczej części wskazuje na tradycje rze- W pracach nad nowelizacją ustawy aktywnie bowiem miosła, ale tradycje te nie pokrywają się z dobrym uczestniczyli przedstawiciele organizacji samorządu imieniem rzemiosła. Powrót do nadawania upraw- gospodarczego, a ich głos był wnikliwie analizowany nień czy nadawania honorów z tytułu artysty rze- przez Komisję Rozwoju Przedsiębiorczości i w wielu mieślnika jest drugorzędny z tego powodu, że sam rozstrzygnięciach także uwzględniany. Związek Rzemiosła Polskiego może w swoim statucie Środowiska rzemieślnicze zgłaszały także liczne nadać tego typu honorowe odznaczenia dla artystów opinie i uwagi dotyczące omawianej noweli na etapie rzemiosła. prac w Sejmie. Jedne z nich oceniały zmiany jako W końcu ustawa zdecydowanie godzi w swobodę potrzebne i dobrze służące rozwojowi rzemiosła, inne działalności gospodarczej. Ustawa o swobodzie dzia- wnosiły uwagi do uchwalonej przez Sejm ustawy, li- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle 211

Poseł Stanisława Prządka Poseł Lech Szymańczyk: cząc, że Senat podzieli kierunek ich myślenia i wnie- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! sie stosowne poprawki. Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm ustawy Senat Rzeczypospolitej Polskiej nie zgłosił popra- o zmianie ustawy o rzemiośle podjął uchwałę o jej od- wek, ale zastosował najbardziej drastyczną formę: rzuceniu. Chciałbym tylko przypomnieć, jakie argu- odrzucenie ustawy. Podkreślenia wymaga fakt, że menty przemawiały za odrzuceniem tej ustawy. Według prace nad ustawą trwały kilka miesięcy, albowiem Izby poważne wątpliwości co do zgodności z konstytucją wszyscy zainteresowani procesem legislacyjnym budzi już definicja rzemiosła. Jeżeli to prawda, jeżeli mieli na uwadze, by nie pominąć żadnego głosu po- tak stwierdziła Wysoka Izba Senatu, to dlaczego dopu- trzebnego do wypracowania dobrych rozwiązań, ściliśmy do dalszego procedowania? To jest pytanie do zapewniających dalszy rozwój polskiego rzemiosła. Prezydium Sejmu. To nie jest opinia prawna, ekspercka Dziś, kiedy Polska jest członkiem Unii Europejskiej, tylko oświadczenie. To jest stanowisko Senatu. ważną i znaczącą rolę mają udokumentowane kwa- Argumentem przemawiającym za odrzuceniem lifikacje zawodowe, albowiem warunkiem podjęcia ustawy była ponadto przyjęta przez Sejm w trzecim legalnej pracy w krajach Unii Europejskiej jest po- czytaniu poprawka do art. 11 ust. 3 ustawy, w myśl siadanie dokumentu potwierdzającego kwalifikacje. której za uprawnione do przeprowadzenia egzaminów To między innymi sprawa kwalifikacji wzbudziła kwalifikacyjnych na tytuł zawodowy czeladnika lub wątpliwości, czy zapis ustawy wprowadza obowiązek mistrza określonego rzemiosła zostały uznane tylko potwierdzania kwalifikacji przez wszystkich, także izby rzemieślnicze zrzeszone w Związku Rzemiosła tych, którzy już te kwalifikacje posiadają. Należy Polskiego. Rozwiązanie to, zdaniem Senatu, pozbawia więc wyjaśnić, że ustawa o rzemiośle nie przewiduje prawa do określonego rodzaju działalności inne orga- weryfikacji już posiadanych kwalifikacji zawodo- nizacje rzemiosła, naruszając w ten sposób wynikają- wych, uzyskanych w rzemiośle bądź też w innym cą z art. 32 konstytucji zasadę równości. Wspomniana systemie edukacji, żadna z tych osób nie będzie mu- zasada nie zezwala bowiem na tworzenie uprzywilejo- siała zdawać powtórnie egzaminu. (Oklaski) Zawód wanej pozycji jednego podmiotu względem innych rzemieślnika wykonywać będą zgodnie z zapisami podmiotów o takim samym statusie prawnym. ustawy osoby, które mają dyplom mistrza i czeladni- Ustanowienie listy zawodów rzemieślniczych, ograniczającej w stosunku do obecnego stanu prawka, a także mające dyplom ukończenia szkoły ponad- nego wolność działalności gospodarczej w sferze rze- gimnazjalnej oraz wyżej technicznej lub artystycznej miosła, w akcie rangi podstawowej nie spełnia stan- w zakresie odpowiadającym danemu rodzajowi rze- dardów wyznaczonych w art. 22 konstytucji. Sama miosła. delegacja jest przy tym niezgodna z art. 92 ust. 1 kon- Środowisko rzemieślników i przedsiębiorców od stytucji, ponieważ nie określa wytycznych dotyczących dawna słusznie prezentuje stanowisko, iż określony treści aktu wykonawczego. Jest jeszcze wiele uwag zawód winien być wykonywany przez osoby posiada- dotyczących natury konstytucyjnej. jące odpowiednie kwalifikacje zawodowe, potwierdzo- Biorąc pod rozwagę powyższe racje, Senat uznał, ne dyplomem mistrzowskim lub świadectwem czelad- że przyjęcie zaproponowanej ustawy zamiast przewi- niczym. Posiadanie kwalifikacji gwarantuje wyższą dywanych przez wnioskodawców pozytywnych skut- jakość świadczonych usług, co jest szczególnie istotne ków dla polskiego rzemiosła mogłoby przynieść efek- dla wszystkich, którzy z tych usług korzystają. ty odwrotne. Jest to streszczenie uchwały Senatu. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat Rzeczypo- Szanowny Panie Ministrze! Panie Marszałku! spolitej, odrzucając ustawę, nie wziął pod uwagę opi- Niewielka nowela, a podzieliła zarówno środowisko nii środowiska rzemieślników, którzy pozytywnie rzemieślnicze, jak i parlament. W związku z tym cóż oceniają przyjęte zmiany i rozwiązania. Widzą w nich takiego stoi na przeszkodzie, aby tę ustawę doprecy- szanse na dalsze podnoszenie rangi i budowanie wi- zować, tak by była zgodna z konstytucją? Czym spo- zerunku polskiego fachowca, w tym właśnie rze- wodowany jest ten pęd, ta szybkość? A może Senat, mieślnika, zarówno w kraju, jak i za granicą, a to wskazując na niekonstytucyjność, nie wprowadzał w będzie przybliżało nasz kraj do wysoko rozwiniętych swojej uchwale poprawek, dlatego że jest inny pod- krajów Unii Europejskiej. tekst wprowadzenia tej ustawy, nieznany parlamen- Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokra- tarzystom, posłom? tycznej, mając na uwadze potrzebę dalszego wspiera- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Samoobro- nia rozwoju polskiego rzemiosła, będzie głosował za ny Rzeczypospolitej, w imieniu którego mam zaszczyt odrzuceniem uchwały Senatu. Dziękuję za uwagę. przemawiać, wyrazi swoje stanowisko w głosowaniu. (Oklaski) Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo, panie pośle. Pan poseł Lech Szymańczyk, Samoobrona. Pan poseł Jan Jarota, Liga Polskich Rodzin. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 212 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle

Poseł Jan Jarota: znacznie opowiedzieć się po jednej ze stron sporu. Sporu, jak się okazało, o wręcz gigantycznych roz- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- miarach. W tej sytuacji mój klub parlamentarny roz- strze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Pol- waża opowiedzenie się w głosowaniu za przyjęciem skich Rodzin pragnę odnieść się do sprawozdania stanowiska Senatu o odrzuceniu ustawy w całości, Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości o stanowisku uznając, że Senat jako Izba refleksji, mniej polityczna Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemio- Izba podjął roztropną decyzję. Dlatego mamy rów- śle (druki nr 1714 i 1722). nież pytanie dotyczące tego, że inicjatywę posłów Ustawa Sejmu nowelizująca ustawę z dnia 22 mar- Prawa i Sprawiedliwości w Senacie, gdzie jest prze- ca 1989 r. o rzemiośle miała na celu nowe zdefinio- cież większość senatorów PiS, spotyka taki los. Ale wanie pojęcia rzemieślnika, wprowadzenie listy za- cóż, w polityce waży się argumenty, a nie przynależ- wodów rzemieślniczych, wzmocnienie struktury ność polityczną. rzemieślniczej, wprowadzenie wymogu kwalifikacji Szanowni Państwo! Doskonale wiemy, że rzemio- do wykonywania zawodów rzemieślniczych przez oso- sło w Polsce ma długoletnią i chlubną tradycją. Po by, które zajmują się działalnością mogącą stanowić II wojnie światowej było, obok rolnictwa indywidual- zagrożenie życia lub zdrowia obywateli. Wywołała nego, jedną, a wręcz można powiedzieć, jedyną osto- wiele kontrowersji, uwag i działań lobbingowych ze ją prywatnego gospodarowania. W jego ramach znaj- strony zrzeszeń rzemieślniczych. W ostateczności dowała ujście chęć bycia przedsiębiorczym, chęć została uchwalona przez Wysoką Izbę. Z pewnością stworzenia czegoś od podstaw i osiągania sukcesów nowelizacja ta spowodowałaby zmianę w modelu dzięki swojej pracy i zdolnościom ekonomicznym. funkcjonowania polskiego rzemiosła. Często marzenia o takim osobistym sukcesie go- Senat w uchwale z dnia 10 maja podjął natomiast spodarczym stawały się rzeczywistością. Nie zawsze decyzję o odrzuceniu w całości tej ustawy. W uzasad- ten sukces wychodził na dobre tym, którzy go osią- nieniu wyrażono poważne zastrzeżenia co do zgod- gali. Wielu rzemieślników zdołało rozwinąć swój biz- ności proponowanych przepisów ustawy z Konstytu- nes i wypłynąć na szersze wody dzięki przemianom cją Rzeczypospolitej Polskiej. ustrojowym, jakie nastąpiły dopiero po 1989 r., choć W związku z tym mam pytania do pana posła ustawa o swobodzie działalności gospodarczej inicjo- sprawozdawcy: Czy i w jakim zakresie przepisy zno- wana przez Wilczka w tych naszych poczynaniach welizowanej ustawy naruszają art. 22, art. 2, art. 32 legislacyjnych w niektórych obszarach nakłada pew- oraz art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Pol- ne ograniczenia. skiej? I czy zarzuty dotyczące naruszenia zasad wol- Dzięki tym przemianom po 1989 r., ale również, ności gospodarczej, sprawiedliwości społecznej, rów- a może przede wszystkim dzięki swojej ciężkiej pracy, ności oraz procedur wydawania aktów wykonaw- samozaparciu, zdolności i wytrwałości rzemieślnicy czych przez właściwe organy jest uzasadnione? osiągali sukcesy w działalności wytwórczej. Tak zwa- Klub Parlamentarny oczekuje na odpowiedź ze ny wolny rynek, jaki funkcjonuje w Polsce, od kilku- strony pana posła sprawozdawcy i uwzględniając nastu lat kieruje się swoimi prawami. Obok sztanda- wszystkie argumenty przedstawione przez wniosko- rowej wręcz zasady wolności prowadzenia działalności dawców, zajmie ostateczne stanowisko w głosowaniu. gospodarczej kierują nim również różnego rodzaju Dziękuję bardzo. (Oklaski) mechanizmy mające na celu, mówiąc najoględniej, zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa zarówno świadczącym usługi, jak i konsumentom. I trudno się Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: przecież nie zgodzić z tym, iż nie należy pozwolić na wykonywanie usług komuś, kto się na tym kompletnie Dziękuję bardzo. nie zna i może swoim działaniem spowodować szkody Poseł Eugeniusz Grzeszczak, Polskie Stronnictwo u konsumenta. Tego typu profesji nie jest zapewne Ludowe. wiele, ale miejmy świadomość, że jednak są. Zasta- nówmy się, czy należy pozwolić na leczenie ludzi osobie bez studiów medycznych, czy można powierzyć Poseł Eugeniusz Grzeszczak: osobie bez odpowiedniego przygotowania prowadzenie gabinetu kosmetycznego. Raczej nie należy, i chyba Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! nikt z nas nie ma co do tego wątpliwości. W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stron- Inną sprawą jest natomiast zakres i sposób owej nictwa Ludowego zabieram głos w dyskusji nad spra- ingerencji państwa w działalność rzemieślników. Są- wozdaniem komisji o stanowisku Senatu w sprawie dząc po burzy, jaka wybuchła w mediach po uchwa- ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle. Ta noweliza- leniu przez nas 13 kwietnia tej ustawy, owa ingerencja, szanowni państwo, wywołuje wiele zamieszania. cja była jednak chyba zbyt duża. Mój klub głosował Pojawiły się zachwyty, a obok nich ostre, prawie gi- za odrzuconymi przez Senat zapisami. gantyczne protesty. W takiej atmosferze trudno jest Jeszcze raz pytam: Co się stało w Senacie, że tę prowadzić merytoryczną dyskusję, trudno jedno- inicjatywę Prawa i Sprawiedliwości spotkał taki los? 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle 213

Poseł Eugeniusz Grzeszczak Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

Uważamy jednak, że w celu dalszego harmonijnego Panie pośle… rozwoju rzemiosła polskiego należy na nowo przepro- wadzić jak najszersze dyskusje z przedstawicielami tego środowiska i wypracować kompromisowy pro- Poseł Antoni Sosnowski: jekt nowelizacji ustawy o rzemiośle, który będzie odpowiadał potrzebom i wyzwaniom, jakie stają …zachowywać się inaczej. przed tą gałęzią aktywności ekonomicznej, i który przede wszystkim nie będzie stanowił zarzewia kolejnego konﬂiktu społecznego. Nie trzeba być szcze- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: gólnie uważnym obserwatorem sceny politycznej, żeby widzieć, iż w ostatnim czasie te konﬂikty w róż- Panie pośle, panie pośle… nych środowiskach się nasilają. Wiemy również, że zanim Senat podjął decyzję o odrzuceniu ustawy w całości, wnosił poprawki, które sprawiają – również Poseł Antoni Sosnowski: zdaniem rządu – że ta ustawa staje się mniej kontro- To jest wypowiedź pana wicemarszałka Krzysz- wersyjna. (Dzwonek) tofa Putry. Kończę, dziękuję. Już kończę, panie marszałku. Apelujemy więc, aby rozpocząć szybkie prace, a decyzję o swoim stanowisku mój klub podejmie pod- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: czas głosowania. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Panie pośle, pozwoliłem na zadanie tego pytania, bo ono miało być w granicach jednej minuty, a pan Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: tutaj wystąpienie prezentuje. (Poseł Antoni Sosnowski: Pierwszy raz to mi się Dziękuję bardzo, panie pośle. przydarzyło.) Pan poseł Antoni Sosnowski, Liga Polskich Rodzin. Nie zmieścił się pan w limicie. 1 minuta. Przeszliśmy w tym momencie do pytań. Pan poseł Andrzej Grzyb, bardzo proszę.

Poseł Antoni Sosnowski: Poseł Andrzej Grzyb:

Dziękuję, panie marszałku. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zadam pytania, Ustawa uchwalona przez Sejm wywołała wiele kon- których nie udało mi się przedstawić w trakcie posie- trowersji. Senat proponuje odrzucenie tejże ustawy. dzenia Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości. Krótko, Pan marszałek Putra, jak słyszeliśmy, argumentuje do posła sprawozdawcy. Dostałem list z izby w Ryb- dlaczego, że to jest uderzenie w wolność gospodarczą, niku, myślę, że wielu posłów ten list dostało i posłużę a ja chciałbym zapytać, jakie jest istotnie w tej spra- się tym listem. Czy prawdą jest, panie pośle, że propo- wie stanowisko rządu? To pytanie kieruję do pana nowana ustawa nadaje Związkowi Rzemiosła Polskie- ministra Tchórzewskiego, ponieważ z informacji, go pozycję monopolistyczną w przeprowadzaniu egza- które między innymi w trakcie dyskusji w komisji się minów na czeladnika i mistrza? To pytanie zadają rozchodziły, wynika, że stanowisko polskiego rządu rzemieślnicy z izby rzemieślniczej w Rybniku, któ- było takie, że po uchwaleniu tej ustawy należałoby wnieść szybką nowelę. Po co więc w ogóle uchwalać rzy uważają, że w nagannej mierze ta ustawa narzuca ustawę, która wymaga od razu na jej starcie noweli- obowiązek posiadania odpowiednich kwaliﬁkacji za- zacji? Stąd pytanie, jak tutaj rząd widzi koegzysten- wodowych prowadzącym działalność gospodarczą. Ja cję z takim uchwalonym prawem, co do którego sam cytuję ich zarzut, ale nie do końca się z nim zgadzam, ma wątpliwości? Dziękuję bardzo. (Oklaski) po prostu cytuję dla porządku. I ostatnie pytanie. Ci rzemieślnicy powołują się na wypowiedź w prasie… (Dzwonek) – zaraz kończę Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: – wicemarszałka Senatu Krzysztofa Putry, którą za- cytuję: Nie ma takiej możliwości, by senatorowie PiS Dziękuję bardzo. poparli taką ustawę. Jesteśmy za wolnością gospo- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- darczą, udogodnieniami dla ludzi, którzy chcą otwie- pana. rać swoje ﬁrmy. Nie chcemy tworzyć okazji do kumo- Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie terstwa i korupcji. Taki mieliśmy program przed Transportu pan Krzysztof Tchórzewski. wyborami i nie możemy teraz… Bardzo proszę, panie ministrze. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 214 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle

Sekretarz Stanu znaczną część rynku europejskiego, a w tej chwi- w Ministerstwie Transportu li 90% przewozów towarowych z Niemcami obsłu- Krzysztof Tchórzewski: gują polscy przewoźnicy. A więc trzeba wszystkie te rzeczy równoważyć i rozróżniać, co jest dobre, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Do stanowiska a co złe. Senatu, znaczy, odnośnie do uchwały Senatu rząd nie Jeśli chodzi o tę ocenę, to w tej sprawie mieliśmy zajął stanowiska, natomiast ja w trakcie posiedzeń posiedzenie kierownictwa resortu w sprawie popra- komisji, bo tego pytanie podstawowe dotyczyło, od- wek Senatu, i ja podkreśliłem, że Ministerstwo Go- nosiłem się do poprawek, które były zgłoszone w trak- spodarki z zadowoleniem przyjęło te poprawki i uzna- cie obrad Senatu. Otóż na posiedzeniu komisji gospo- ło, że ustawa po uchwaleniu, po przyjęciu poprawek darki Senatu zostały zgłoszone poprawki, które w jakiś będzie dobra. Stąd moja wypowiedź – chciałbym wy- sposób wychodziły naprzeciw oczekiwaniom, żeby to raźnie podkreślić – że jako resort gospodarki uzna- podniesienie poprzeczki, czyli jednak żądanie prze- liśmy, że decyzja Senatu była w tej dziedzinie pochop- stawienia kwalifikacji przy wykonywaniu niektórych na, jeśli chodzi o decyzję o pełnym odrzuceniu usta- zawodów weszło w sposób łagodniejszy, żeby był trzy- wy. Uważaliśmy, że przyjęcie tych poprawek dałoby letni okres przejściowy, żeby w tym czasie mogły się dużą szansę na podniesienie marki rzemieślnika pol- firmy normalnie rejestrować i dopiero miały mieć, skiego w Europie. Podkreśliłem też, że w tej wersji według tych poprawek Senatu, trzyletni okres na ustawa jest trochę ułomna, to jest fakt, i zwróciłem uzupełnienie kwalifikacji, zdanie egzaminów. Nato- się do komisji przedsiębiorczości, żeby komisja uchwa- miast co dalej? Te poprawki Senatu przewidywały, liła odrzucenie wniosku Senatu, czyli nieprzyjęcie że te osoby, które prowadzą od pewnego czasu dzia- wniosku o odrzucenie ustawy w całości. W takiej sy- łalność, nie muszą uzupełniać egzaminów, chyba że tuacji, jeżeli Wysoka Izba to przyjmie, zasugerowa- dla społeczeństwa rola posiadania certyfikatu, że się łem tylko komisji, że dobrze by było, żeby komisja posiada odpowiednie kwalifikacje w zakresie rynku podjęła inicjatywę legislacyjną jeśli chodzi o popraw- i poszukiwania wykonawców spowoduje, że będzie to ki zgłoszone przez Senat, w ten sposób, by doprowa- znacząca sprawa, to wtedy taka osoba i tak będzie dziło to do tego, że ta ustawa pozbyłaby się wszyst- starała się taki certyfikat uzyskać. Biorąc pod uwagę kich kontrowersji, o których mówiło się wcześniej. To dynamiczny rozwój gospodarczy i chociażby zwięk- tyle gwoli wyjaśnienia, jeśli chodzi o pytania pana szenie się liczby przedsiębiorstw w Polsce w ubiegłym posła. Dziękuję. (Oklaski) roku o około 30 tysięcy, wskazywało to na to, że taka forma spełni dwie role: po pierwsze, że jednak posiadanie kwalifikacji i sama forma egzaminu mobilizu- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: je, bo inaczej jeżeli byśmy mówili tutaj o niekonsty- tucyjności, to jednak w pracach wcześniejszych Dziękuję bardzo, panie ministrze. w rządzie ta sprawa niekonstytucyjności nie byłaby Bardzo proszę, głos zabierze sprawozdawca komi- podnoszona, dlatego że niekonstytucyjne byłyby sji pan poseł Michał Wójcik. wszystkie korporacje i zawody prawnicze, szereg za- wodów, które są związane z koniecznością posiadania specjalizacji. Chociażby do wykonywania niektórych Poseł Michał Wójcik: czynności lekarskich trzeba posiadać I lub II stopień specjalizacji. A więc co do samej kwestii określania Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! wymogów kwalifikacji – przynajmniej według prac, Szanowni Państwo! Zadano kilka pytań skierowa- które odbyły się wcześniej na ten temat w rządzie – nych do mnie. Zacznę może od pana posła Eugeniu- nie był podnoszony zarzut niekonstytucyjności. To sza Grzeszczaka. Pan poseł zapytał, czy nie można wynikło w samym uzasadnieniu Senatu. Ponieważ wypracować jakiegoś kompromisu. To jest ten kom- w Polsce istnieje wiele takich form określania kompromis. Z kim mamy rozmawiać na temat ustawy petencji zawodowych, nie budzi to wątpliwości. o rzemiośle? Możemy rozmawiać ze środowiskiem Chciałbym podkreślić, że taka forma kompetencji rzemieślniczym i ta rozmowa została przeprowadzo- zawodowych istnieje w międzynarodowych przewo- na, ona trwała wiele miesięcy. Związek Rzemiosła zach towarowych, gdzie bez posiadania certyfikatu Polskiego jest organizacją reprezentatywną dla śro- kompetencji zawodowych przewoźnik nie może dowiska rzemieślniczego od wielu lat, od okresu mię- otworzyć firmy. Nie oznaczało to zamknięcia pol- dzywojennego, kiedy związek powstał, i nikt tego nie skiego rynku i tego, że tego typu sytuacja spowodo- kwestionuje. Jest członkiem organizacji międzynaro- wała jakiś krach w tej dziedzinie. W 1990 r. Polska dowych, największą organizacją – zrzesza ponad 300 posiadała 5 tys. ciężarówek o ładowności powyżej tys. przedsiębiorców, daje ok. 1,5 mln miejsc pracy, 12 ton, w tej chwili posiada ich 100 tys. i mamy jest organizacją powszechnie szanowaną, która jest ponad miliard euro na plusie w zakresie przewozów w Komisji Trójstronnej, czego się na przykład nie międzynarodowych. Przewoźnicy dzięki temu, że udaje wielu innym organizacjom. A przecież na po- fakt posiadania wymogu kompetencji spowodował, trzeby Komisji Trójstronnej trzeba sądownie przeli- że jednak podniosły się ich kwalifikacje, opanowali czyć, ilu ma się przedsiębiorców. Więc z kim mamy 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle 215

Poseł Michał Wójcik także przy różnych organizacjach. Tak jak było po- wiedziane w stanowisku Klubu Parlamentarnego rozmawiać? Z grupą ludzi, którzy w Rybniku stwier- Prawo i Sprawiedliwość, że przecież przy centrach dzili, że chcemy założyć izbę, i praktycznie zrobią to kształcenia ustawicznego, centrach kształcenia prak- z dnia na dzień? Jeżeli tak, to jest inny punkt widze- tycznego może powstać komisja kuratoryjna, kura- nia. Akurat ja uważam, że właśnie to był kompromis. torium na wniosek może wyrazić zgodę i tam może Przedstawiciele Związku Rzemiosła Polskiego byli na odbywać się nabywanie kwalifikacji. To jest trzecia wszystkich posiedzeniach, konsultowaliśmy ten pro- ścieżka. Nie jest ona taka mała, bo przecież to się jekt z ponad 500 organizacjami rzemieślniczymi, praktykuje. Są zakłady doskonalenia zawodowego, z 28 izbami rzemieślniczymi. Czy my mamy tak na- różne organizacje. Kto próbuje więc wmówić, że jest prawdę rozbijać system, który funkcjonuje od okresu monopolizacja tego rynku, nie ma racji, gdyż mono- międzywojennego, dlatego że jakaś grupa ludzi polizacji nie ma. w jednym mieście stwierdziła, że oni mają inny po- Druga sprawa dotyczy wymogu kwalifikacji. Jest mysł na rzemiosło? To jest pytanie otwarte. Odno- ona rzeczywiście szersza. Odwołuję się również do śnie do tego, na co pan poseł zechciał tutaj zwrócić tego, co powiedział pan minister Tchórzewski. Otóż, uwagę, czy nie lepiej pracować nad kompromisem, to proszę państwa, na potrzeby tej ustawy został przy- jest ten kompromis. gotowany OSR, ocena skutków regulacji już według Chciałbym powiedzieć jeszcze jedną rzecz. Do se- nowego modelu. Chciałbym dzisiaj zapytać, czy mamy natorów, do pana marszałka Senatu bądź przewod- bagatelizować to, że Ministerstwo Gospodarki wysy- niczącego senackiej komisji gospodarki wysłano gru- ła kilkaset pism do różnych organizacji, nie tylko bo ponad 100 różnych, popierających pism od wielu rzemieślniczych, do Polskiej Akademii Nauk, urzę- środowisk, także od rzemieślników, którzy są zdegu- dów marszałkowskich, urzędów wojewódzkich, po- stowani dyskusją, która od kilku tygodni prowadzo- wiatowych urzędów pracy, w których pyta, jak mamy na jest na łamach różnych gazet. Nie rozumieją oni, stworzyć ustawę o rzemiośle, żeby spełniała ona ocze- o co chodzi. Rzeczywiście, do mnie, tu odpowiadam kiwania nie tylko środowiska, ale także was, admi- na pytanie jednej z osób, również są kierowane uwa- nistracji samorządowej i rządowej. Przecież można gi, czy rzemieślnicy muszą ponownie weryfikować się było z tym materiałem zapoznać. To jest materiał swoje umiejętności, czy ponownie muszą zdawać eg- Ministerstwa Gospodarki, gdzie jest napisane wprost: zamin. Nie, proszę państwa. Zdecydowana większość kwalifikacje są potrzebne, bo tak mówi dyrektywa rzemieślników ma już kwalifikacje, bo dobry, szanu- np. 2005/36, z której jasno wynika, że jeżeli nasz rze- jący się rzemieślnik ma tytuł czeladnika, mistrza czy mieślnik chce otworzyć przedsiębiorstwo w Niem- też robotnika wykwalifikowanego. Jest oczywiście czech, to musi mieć kwalifikacje, a jeżeli Niemiec pewna grupa bardzo dobrych tzw. złotych rączek, jak chce otworzyć u nas, nie musi mieć. Chciałbym tylko to potocznie nazywamy, ludzi, którzy nie mają kwa- zwrócić uwagę również na to, że w tej chwili jest oma- lifikacji. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, żeby oni wiany załącznik drugi, zgłoszony przez trzy kraje: te kwalifikacje zdobyli. Natomiast rzemieślnikom nie Austrię, Niemcy i Luksemburg. Z tego załącznika wolno wmawiać, że oni mają ponownie weryfikować wynika, że rzemieślnicy w ogóle będą musieli mieć swoje umiejętności. To nie jest prawda. kwalifikacje. My nie możemy tego nie brać pod uwa- Pan poseł Sosnowski z Ligi Polskich Rodzin py- gę. Takie są dzisiaj prace w Unii Europejskiej. tał, czy Związek Rzemiosła Polskiego będzie miał (Poseł Alicja Olechowska: To dlaczego nie praco- pozycję monopolisty. Nie będzie, bo taki jest system, waliśmy na podstawie dyrektyw Unii Europejskiej, który funkcjonuje od wielu lat, nie od kilku miesięcy, a na podstawie pomysłów pana posła?) ale od wielu lat. To jest właśnie to, co w wielu me- To nie jest coś nowego, pani poseł, co my sobie diach niestety błędnie przekazywano, komunikowa- wymyślamy i oto w Polsce powstanie coś, czego nie no społeczeństwu. Są trzy ścieżki nabywania kwali- ma na świecie. Tam to już dawno funkcjonuje. W Pol- fikacji. Jedną z nich jest ścieżka rzemieślnicza, która sce od 18 lat nie potrafimy się tego systemu dopraco- funkcjonuje od okresu międzywojennego, a nawet, wać. Rzeczywiście są jednak kraje w Unii Europej- jak ktoś dzisiaj powiedział, od siedmiu wieków. Tak skiej, gdzie kwalifikacje nie są wymagane – to muszę jest, od XIII w. w rzemiośle jest prosty system: uczeń, uczciwie powiedzieć – ale w zdecydowanej większości czeladnik, mistrz. Przecież to jest oczywiste. Ten są. Taka jest prawda. system został sformalizowany w okresie międzywo- Sprawa dotycząca konstytucyjności. To, na co jennym, kiedy powstały izby. Tak też powstała ta Liga Polskich Rodzin, pan poseł przedstawiający sta- ścieżka. Ona już była, funkcjonowała od 80 lat i to nowisko Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Ro- nie jest coś, co my w tej ustawie tworzymy. To jest dzin zechciał zwrócić uwagę, to ostatnia, ale niezwy- nieprawda. Druga ścieżka to są centra edukacyjne, kle ważna sprawa, czyli brak konstytucyjności wielu państwowe. Kto zna ten system, doskonale wie, że zapisów. Rzeczywiście, jestem zaskoczony, że takie przecież po szkołach np. zawodowych odbywają się jest uzasadnienie senackie. Chciałbym powiedzieć, egzaminy. To jest bardzo duży obszar nabywania a właściwie powtórzyć to, co dzisiaj mówiłem już kwalifikacji. To jest druga ścieżka. Ścieżka trzecia to w czasie posiedzenia Komisji Rozwoju Przedsiębior- są komisje kuratoryjne tworzone np. w szkołach, ale czości. Przy tworzeniu tej ustawy posiłkowaliśmy się 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 216 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzemiośle

Poseł Michał Wójcik zadanie państwowe, publicznoprawne, wykonywane w imieniu państwa. Każdy z państwa, nawet pani opiniami wybitnych konstytucjonalistów, m.in. pana poseł Alicja Olechowska, może w kilka dni założyć prof. Granata, który przygotował opinię i jednoznacz- izbę, a w kilka tygodni wprowadzić egzaminy w imie- nie odniósł się również do zapisu, który przewiduje niu państwa. Jeżeli pani uważa, że to jest dobra dro- wymóg kwalifikacji dla rzemieślników – mam tę opi- ga, no to życzę powodzenia. Ja akurat uważam, że to nię, oczywiście jest ona do wglądu – i wprost stwier- jest droga prowadząca do upadku środowiska i roz- dził, że ten zapis nie jest sprzeczny z konstytucją, bicia systemu, który funkcjonuje, jeszcze raz powta- chodzi o art. 22 konstytucji. Ograniczenie wolności rzam, nie kilka miesięcy, a kilkadziesiąt lat. Dzięku- gospodarczej – pozwolę sobie zacytować bardzo kró- ję bardzo. (Oklaski) ciutko, panie marszałku – może być wprowadzone ze względu na potrzeby ochrony ważnego interesu publicznego, ale muszą być respektowane pewne zasa- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: dy. Zasady proporcjonalności, czyli: po pierwsze, wy- móg przydatności ograniczenia danego prawa, to Dziękuję, panie pośle. znaczy ograniczenie musi być oparte na racjonalnych Zamykam dyskusję. przesłankach; wymóg konieczności ograniczenia, to Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy znaczy, że prawo może być ograniczone jedynie w bloku głosowań. w zakresie niezbędnym dla realizacji zamierzonego Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. celu; i wymóg zachowania proporcjonalności w ści- porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji słym tego słowa znaczeniu, to znaczy, że musi być Obrony Narodowej o stanowisku Senatu w spra- zachowana należyta proporcja między stopniem wie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym uciążliwości środka a korzyściami, jakie wynikają obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej dla interesu publicznego. W konkluzji napisał, że ten oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki zapis jest zgodny z konstytucją. Podobnie odniósł się nr 1716 i 1740). do zapisu, który mówi o Związku Rzemiosła Polskie- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji go, że system przeprowadzania egzaminów czeladni- pana posła Czesława Mroczka. czych i mistrzowskich wymaga uporządkowania. Bardzo proszę. Winny one być prowadzone pod jednorodnym nadzo- rem Związku Rzemiosła Polskiego jako reprezenta- tywnej organizacji rzemieślników. Poseł Sprawozdawca Czesław Mroczek: Otóż, proszę państwa, nie mnie polemizować z tą opinią, ja tylko przytaczam to jako kontrargument Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt dla tych wszystkich, którzy uważają, że jest oczywi- przedstawić sprawozdanie Komisji Obrony Narodo- ste, że ustawa wypracowana przez Sejm i przyjęta wej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie miażdżącą ilością głosów jest sprzeczna z konstytu- ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczy- cją. W moim przekonaniu nie jest. Chcę powiedzieć pospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych jeszcze jedną rzecz, że to jest istotne – tak powiedział ustaw. pan minister – z punktu widzenia podniesienia jako- Senat wprowadził do ustawy przyjętej przez Sejm ści usług, chodzi o wymóg wprowadzenia kwalifika- 7 poprawek. W poprawce 2. poszerza się zakres zacji. Jakość usług musi być wyższa, ci, którym najbar- dań dowódcy wojsk specjalnych o obowiązek szkole- dziej zależy – przynajmniej mówię to na podstawie nia podległych mu jednostek wojskowych, podobnie rozmów, które odbyłem z osobami, które wykonują, do zadań pozostałych dowódców rodzajów wojsk. parają się pewnymi zawodami – żeby tego wymogu W poprawce 7. przesuwa się na dzień 1 lipca 2008 r. nie było, to są ludzie, proszę państwa, którzy funk- czas wejścia w życie przepisów określających zadania cjonują w szarej strefie, więc nie są zainteresowani dowódcy operacyjnego sił zbrojnych w zakresie ochro- podatkami, ani żadnymi kwalifikacjami. Musimy ny granicy państwowej w przestrzeni powietrznej. uporządkować ten rynek i taka jest propozycja. Tak wydłużony okres vacatio legis pozwoli na płynne Właściwie to tyle mam do powiedzenia. Może jesz- przejęcie obowiązków przez dowódcę operacyjnego sił cze jedna kwestia. Chodzi o izbę, która nie została zbrojnych. Te dwie poprawki Komisja Obrony Naro- zrzeszona w Związku Rzemiosła Polskiego, izbę dowej przyjmuje bez uwag. Pozostałe poprawki w Rybniku. Otóż jest to izba, która praktycznie wy- w zamierzeniach Senatu miały na celu uporządko- dzieliła się z Cechu Rzemiosł Różnych, funkcjonują- wanie i doprecyzowanie przepisów ustawy. Zasadność cego w Rybniku, największej organizacji rzemieślni- niektórych z nich budzi jednak poważne wątpliwości, czej na Śląsku, która zrzesza kilkuset przedsiębior- w szczególności poprawki nr 5 dotyczącej kompeten- ców. Po prostu być może na tle pewnego konfliktu cji szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, która personalnego doszło do powstania organizacji, nie zdaniem komisji wywołuje skutek przeciwny do za- cechu, nie izby gospodarczej, tylko izby rzemieślni- mierzonego – zamiast precyzować wprowadza nieja- czej. Mam prawo podejrzewać, że chodzi przede sność pojęciową. Z tego względu komisja postanowi- wszystkim o to, żeby prowadzić egzaminy, a to jest ła odrzucić tę poprawkę. Wątpliwości budzi również 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej 217

Poseł Sprawozdawca Czesław Mroczek Poseł Jadwiga Zakrzewska: poprawka nr 6 wprowadzająca zmianę w ustawie Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych w zakresie strze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentar- wyznaczania na stanowiska służbowe. Przy czym nego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko w tej sprawie zdania członków komisji były podzielo- wobec uchwały Senatu, w której zawarte jest stano- ne. W głosowaniu wniosek o odrzucenie tej poprawki wisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o po- Senatu nie przeszedł, zatem komisja tę poprawkę wszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Pol- przyjmuje. skiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zawar- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reasumując, Ko- te w drukach nr 1716 i 1740. misja Obrony Narodowej rekomenduje Wysokiej Izbie Platforma Obywatelska popiera poprawki Sena- odrzucenie poprawki nr 5, a przyjęcie pozostałych tu nr 1, 2, 3, 4, 6, 7, a wnioskuje o odrzucenie po- 6 poprawek Senatu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) prawki nr 5 zgodnie ze stanowiskiem Komisji Obrony Narodowej. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Jednocześnie zwracamy uwagę na fakt, że ustawa o powszechnym obowiązku obrony sięga jeszcze za- Dziękuję bardzo, panie pośle. mierzchłych czasów PRL, została uchwalona w listo- Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad padzie w 1967 r. i była kilkadziesiąt razy nowelizo- tym punktem porządku dziennego 5-minutowych wana. Czas najwyższy, ażeby Ministerstwo Obrony oświadczeń w imieniu klubów i kół. Narodowej przygotowało projekt nowej ustawy regu- Otwieram dyskusję. lującej wszystkie powinności obronne. Nowe jakościo- Jako pierwszy – pan poseł Marek Polak, Prawo i we środowisko bezpieczeństwa na progu XXI wieku Sprawiedliwość. i w konsekwencji poważnie zmienione w stosunku do Proszę. dotychczasowych warunki funkcjonowania i użycia sił zbrojnych powodują, że w Ministerstwie Obrony Narodowej pilnie konieczna jest reforma, ale reforma Poseł Marek Polak: jakościowa, zmieniająca istotę, a nie tylko formę, dotychczasowego, mocno rozbudowanego, zhierarchizo- Dziękuję bardzo. wanego i anachronicznego już dzisiaj systemu kiero- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam wania i dowodzenia siłami zbrojnymi. zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo Kluczem do takiej reformy jest konsolidacja sys- i Sprawiedliwość wyrazić opinię na temat stanowiska temu kierowania i dowodzenia wokół trzech jego róż- Senatu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie nych centralnych funkcji: ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczy- — planowania strategicznego – tj. długofalowe, pospolitej Polskiej i niektórych innych ustaw. wieloletnie ustalanie planów użycia oraz programów Po analizie zgłoszonych przez Senat poprawek transformacji sił zbrojnych w kontekście całego sys- pragnę oświadczyć, że mój klub poprze 6 z 7 popra- temu bezpieczeństwa narodowego, wek, które w zdecydowanej większości mają charak- — bieżącego zarządzania codziennym życiem woj- ter porządkowy i wydają się uzasadnione. Nie poprze- ska, jego transformacją i wszechstronnym przygoto- my natomiast poprawki nr 5, która ma wady redak- waniem do realizacji zadań operacyjnych, cyjne o charakterze legislacyjnym. Szczegółów nie — dowodzenia operacyjnego w razie użycia woj- będę omawiał, zrobił to mój przedmówca sprawoz- ska w sytuacjach kryzysowych i wojennych. dawca komisji. Obecnie ﬁlozoﬁa postępowania Ministerstwa Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwadze Obrony Narodowej, polegająca na ciągłym jedynie potrzebę zapewnienia pełnej zdolności polskiej armii naprawianiu istniejącego stanu rzeczy zamiast pro- nie tylko do obrony państwa, ale i planowania operacji międzynarodowych, udziału w nich i dowodzenia jektowania generalnych zmian, stosownie do daleko- nimi, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość siężnych celów przyszłościowych, nie ukazuje nam w pełni popiera przedłożony projekt ustawy wraz czytelnej myśli przewodniej polskiej armii. Dlatego z poprawkami zgłoszonymi przez Senat, z wyjątkiem, też klub Platforma Obywatelska postuluje przygoto- jak już mówiłem, poprawki nr 5. Dziękuję bardzo. wanie nowej ustawy, w której zawarte będą general- (Oklaski) ne rozwiązania w zakresie obrony narodowej Rzeczy- pospolitej Polskiej. Na koniec pragnę przypomnieć słowa gen. Sikor- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: skiego, które również po dzień dzisiejszy są aktualne: Armia jest organizmem złożonym, bardzo wrażli- Dziękuję bardzo. wym, który zepsuć łatwo, a naprawić trudno. Łatwo Pani poseł Jadwiga Zakrzewska, Platforma Oby- zniszczyć wartości, jakie posiada wojsko w swym watelska. obecnym stanie, a nie stworzyć nowych. Dziękuję za Bardzo proszę. uwagę. (Oklaski) 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 218 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej

Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Chcę na zakończenie odnieść się z dużym szacun- kiem dla pracy komisji, dla pracy pana posła spra- Dziękuję bardzo, pani poseł. wozdawcy. Myślę, że jak na tak skomplikowaną usta- Pan poseł Janusz Zemke, Sojusz Lewicy Demo- wę parlament w stosunkowo szybkim tempie uporał kratycznej. się z różnymi kwestiami, przede wszystkim natury prawnej. Dziękuję. (Oklaski)

Poseł Janusz Zemke: Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Chciałbym bardzo serdecznie podziękować za moż- liwość przedstawienia zdania klubu SLD. Otóż chciał- Dziękuję bardzo. bym stwierdzić, po pierwsze, że dobrze się dzieje, iż Pan poseł Adam Ołdakowski, Samoobrona. dzisiaj praktycznie dobiega końca praca w parlamencie nad kolejną zmianą ustawy o powszechnym obo- wiązku obrony. Ta ustawa – myślę, że mamy wszyscy Poseł Adam Ołdakowski: świadomość tego – reguluje przede wszystkim działa- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! nie najważniejszych dowództw polskich sił zbrojnych W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP i to dobrze, to jest potrzebne. Nie budzi dyskusji fakt, mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie iż należy umocować ustawowo w szczególności funk- uchwały Senatu dotyczącej ustawy o zmianie ustawy cjonowanie Dowództwa Operacyjnego, Dowództwa Sił o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Specjalnych oraz należy także umocować ustawowo Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. funkcjonowanie Inspektoratu Wsparcia. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Potrzeba dokona- Zgadzam się w pełni z tym, o czym pani poseł tu nia zmian w ustawie o powszechnym obowiązku mówiła przed chwileczką. Pani poseł Zakrzewska ma obrony Rzeczypospolitej Polskiej jest skutkiem no- rację, że właściwie w tym roku obchodzimy jubileusz wych uwarunkowań użycia sił zbrojnych w okresie 40-lecia, bo to już tyle czasu mija od chwili wejścia pokoju. Wynikają one ze zmian w środowisku bezpie- w życie ustawy o powszechnym obowiązku, w zupeł- czeństwa międzynarodowego i dotyczą głównie ko- nie innym czasie, w zupełnie innych uwarunkowa- nieczności użycia jednostek i pododdziałów wojsko- niach geopolitycznych, w zupełnie innych uwarun- wych w różnych rodzajach i misjach wymuszania kowaniach, jeśli chodzi o rynek, o funkcjonowanie i utrwalania pokoju, a także humanitarnych, prowa- podmiotów gospodarczych i fizycznych. Bardzo dzonych przez organizacje międzynarodowe, ONZ, chciałbym w związku z tym zachęcić MON do trudnej NATO, Unię Europejską, oraz koalicje państw. Wy- pracy, bo taka jest prawda, której efektem byłoby nikają one również z konieczności dostosowania przygotowanie nowej całościowej ustawy o powszech- struktur najwyższych organów dowodzenia Sił Zbroj- nym obowiązku obrony. Budujemy nowy ustrój prak- nych Rzeczypospolitej Polskiej do zmieniających się tycznie od 18 lat, wiemy, jakie są i realia prawne, i re- potrzeb dotyczących prowadzenia zarówno narodo- alia gospodarcze, i finansowe, i trzeba się z nimi wych, jak i sojuszniczych operacji połączonych na będzie najnormalniej w świecie zmierzyć. terenie kraju. Jeśli chodzi o poprawki, które przyjął Senat, chcę Projekt przewiduje utworzenie kolejnego rodzaju powiedzieć, że klub SLD zgadza się ze stanowiskiem Sił Zbrojnych RP – Wojsk Specjalnych oraz Dowódz- Komisji Obrony Narodowej, z jednym wyjątkiem. Ten twa Operacyjnego Sił Zbrojnych z zaszeregowaniem wyjątek dotyczy naszym zdaniem pewnej nie do koń- dowódcy Dowództwa Operacyjnego do poziomu do- ca jasnej sytuacji. Mamy dzisiaj bowiem w parlamen- wódców rodzajów sił zbrojnych. Senat zarekomendował wprowadzenie siedmiu cie równoczesną pracę nad dwoma ustawami: nad poprawek, z których cztery mają charakter typowo ustawą o powszechnym obowiązku obrony, nad jej redakcyjny, porządkujący projekt ustawy. Senat nowelizacją i nad nowelizacją ustawy o służbie żoł- słusznie zauważył w poprawce nr 7, że przesunięcie nierzy zawodowych. Powstaje wątpliwość, czy do mo- w czasie niektórych przepisów ustawy dotyczących mentu przyjęcia przez Sejm – co pewnie stanie się za zadań dowódcy operacyjnego sił zbrojnych w zakresie kilka tygodni – ustawy o służbie żołnierzy zawodo- ochrony granic państwowych w przestrzeni powietrz- wych, trzeba, epizodycznie być może, na kilka tygo- nej pozwoli na płynne i lepsze przekazanie obowiąz- dni, a najdalej, myślę, na kilka miesięcy, regulować ków pomiędzy dowódcami poszczególnych rodzajów tak precyzyjnie kwestie awansowania oficerów star- sił zbrojnych a dowódcą operacyjnym sił zbrojnych. szych. Wydaje się, że nie ma tutaj luki prawnej, chy- Wydaje się, że słuszna jest poprawka nr 2, posze- ba że mielibyśmy jakieś silnie argumenty, iż gdyby rzająca zakres zadań dowódcy Wojsk Specjalnych Sejm nie dokonał obecnej zmiany, to byłaby luka o obowiązek szkolenia podległych mu jednostek woj- prawna i przez kilka miesięcy w Dowództwie Opera- skowych. Każde szkolenie, nawet podstawowe, prowa- cyjnym, w Dowództwie Sił Specjalnych i w Inspekto- dzone przez wykwalifikowaną kadrę dowódczą niesie racie Wsparcia nie można by było mianować na stop- ze sobą korzystne aspekty i jest coraz częściej pozy- nie podpułkownika i pułkownika. tywnie odbierane przez podwładnych żołnierzy. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej 219

Poseł Adam Ołdakowski Poseł Mieczysław Marcin Łuczak:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten słuszny pro- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa- jekt nie budzi wielkich wątpliwości posłów i senato- nie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego rów. Senat doprecyzował niektóre przepisy, wprowa- Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt zająć dzając, jak wspomniałem, siedem poprawek, z czego stanowisko dotyczące stanowiska Senatu w sprawie komisja rekomenduje przyjęcie sześciu poprawek. ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku Podobnie będzie głosował klub Samoobrony RP. Dzię- obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie nie- kuję za uwagę. (Oklaski) których innych ustaw. Wysoka Izbo, jak wspominałem w dyskusji podczas poprzednich czytań projektu rządowego, mate- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: ria będąca przedmiotem nowelizacji należy do najbardziej delikatnych spośród tych, którymi zajmuje- Dziękuję bardzo, panie pośle. my się w pracach parlamentarnych. Naszym obo- Pan poseł Antoni Sosnowski, Liga Polskich Rodzin. wiązkiem jest czynić wszystko, aby każdy obywatel Rzeczypospolitej czuł się bezpieczny, żeby miał świa- domość, iż na straży jego bezpieczeństwa stoi dosko- Poseł Antoni Sosnowski: nale, profesjonalnie wyszkolona i wyposażona w no- woczesny sprzęt armia. Powtarzam główne myśli Dziękuję, panie marszałku. zawarte w moich poprzednich wystąpieniach, czy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! niąc to z pełną świadomością i przekonaniem, że Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla- nigdy dość apeli o zgodę w dyskusji nad bezpieczeń- mentarnego Liga Polskich Rodzin dotyczące uchwa- stwem państwa i obywateli. ły Senatu w sprawie ustawy o powszechnym obo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub parla- wiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmia- mentarny opowiada się za przyjęciem poprawek nie niektórych innych ustaw, druk nr 1716. z wyjątkiem poprawki 5., tak jak proponuje komisja. Senat wprowadził do uchwalonej przez Sejm usta- Mimo że jesteśmy w opozycji, deklarujemy nasz ak- wy siedem poprawek. tywny udział w dalszych pracach, bo wierzymy, że Poprawka nr 1 polega na przestawieniu szyku takie będą, nad projektem ustawy, która całkowicie wyrazów w zdaniu po to, aby zaakcentować fakt, iż jednostka wojskowa jest podstawową komórką w struk- unormuje ustrój polskiej armii. Dziękuję bardzo. turze sił zbrojnych. Poprawka dotyczy tylko art. 3 (Oklaski) ust. 4 ze względu na fundamentalne znaczenie przepisu art. 3 z punktu widzenia wykładni i rozumienia całej ustawy. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Poprawka nr 2 poszerza zakres zadań dowódcy Wojsk Specjalnych o obowiązek szkolenia podległych Dziękuję bardzo. mu jednostek wojskowych, jak to ma miejsce w przy- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- padku dowódców Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych pana. i Marynarki Wojennej. Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Poprawka nr 7 przesuwa na dzień 1 lipca 2008 r. Obrony Narodowej pan Jacek Kotas. czas wejścia w życie niektórych przepisów ustawy Bardzo proszę pana ministra. dotyczących zadań dowódcy operacyjnego sił zbrojnych w zakresie ochrony granicy państwowej i przestrzeni powietrznej. Podsekretarz Stanu Pozostałe poprawki mają na celu uporządkowanie w Ministerstwie Obrony Narodowej i doprecyzowanie zmienianych przepisów ustawy. Jacek Kotas: Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin poprze poprawki: 1.–4., 6.–7. Nie poprzemy poprawki 5. Jak Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym po- widać, stanowisko Klubu Parlamentarnego Liga Pol- dziękować paniom i panom posłom za uwagi i opinie skich Rodzin jest zbieżne ze stanowiskiem sejmowej zgłaszane w toku prac nad projektem ustawy o zmia- Komisji Obrony Narodowej zawartym w druku nr nie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rze- 1740. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) czypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Szczególne podziękowania pragnę skie- rować do członków sejmowej i senackiej Komisji Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Obrony Narodowej za wniesione propozycje zmian, które merytorycznie i redakcyjnie wzbogacają tę Dziękuję bardzo. ustawę. Pan poseł Mieczysław Marcin Łuczak, Polskie Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pra- Stronnictwo Ludowe. gnę zapewnić, że przyjęte rozwiązania prawne po- (Głos z sali: Ładnie to zabrzmiało.) zwolą przyspieszyć prace nad dostosowywaniem sys- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy 220 o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Oświadczenia poselskie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie W takim razie zamykam listę. Obrony Narodowej Jacek Kotas Jako pierwszy pan poseł Jerzy Zawisza, Samo- obrona. temu dowodzenia i kierowania Siłami Zbrojnymi Panie pośle, pan jest rekordzistą chyba, tak mi się Rzeczypospolitej Polskiej do współczesnych wyzwań wydaje. i wymagań stawianych nowoczesnym strukturom Bardzo proszę. kierowniczo-dowódczym. Proszę zatem o głosowanie zgodnie z przedłożeniem komisji i przyjęcie zaproponowanych poprawek do ustawy. Dodatkowo chciał- Poseł Jerzy Zawisza: bym zapewnić panie i panów posłów, że kierownictwo resortu obrony narodowej dostrzegło problem, może Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 17 maja bieżące- niekoniecznie wieku ustawy, ale jej zbyt wielu nowego roku w Rzeszowie zmarł profesor Wiktor Zin, zna- lizacji i nieprzystosowania do sytuacji obecnej, i mi- komity rysownik, a nade wszystko niestrudzony nister obrony narodowej w marcu podjął decyzję popularyzator architektury i zabytków całego kraju o powołaniu zespołu do spraw kodyfikacji prawa. w znanym i cenionym programie „Piórkiem i wę- Chcemy do końca września przedstawić propozycje glem” i nie tylko. skodyfikowania wszystkich przepisów prawa regulu- Profesor urodził się 24 września 1925 r. w Hru- jących służbę żołnierzy zawodowych i kwestie doty- bieszowie. Ukończył Politechnikę Krakowską. 2 lata czące rodzajów sił zbrojnych, nazywając to konstytu- po jej ukończeniu doktoryzował się. 8 lat później uzy- cją Wojska Polskiego. Mam nadzieję, że wtedy, pod- skał tytuł doktora habilitowanego na podstawie dy- czas dyskusji, okaże się, że te zaproponowane zmiany sertacji: Budownictwo sakralne Lubelszczyzny. Był pozwolą na uniknięcie sytuacji, w których będziemy asystentem, a następnie adiunktem i docentem tej nowelizować tylko czterdziestoletnie ustawy. Dzięku- uczelni. Tytuł profesora otrzymał w 1979 r. Był dy- ję. (Oklaski) rektorem Instytutu Historii Architektury i Konser- wacji Zabytków. W latach 1958–1964 był głównym architektem Krakowa, a także dziekanem Wydziału Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Architektury Politechniki Krakowskiej, kierowni- kiem badań staromiejskiego zespołu Krakowa. Pia- Dziękuję bardzo, panie ministrze. stował stanowisko wiceministra kultury, generalne- Sprawozdawca komisji zabierze głos – pan poseł Czesław Mroczek. go konserwatora zabytków. Reaktywował Towarzy- stwo Opieki nad Zabytkami, Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa. Realizował przebudowę Poseł Czesław Mroczek: rynku, wieży ratuszowej, kościołów św. Wojciecha, św. Salwatora, kaplicy Myszkowskich, attyki Bone- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa- rowskiej, ratował starą zabudowę Zamościa, Chełma, nie Ministrze! Panowie Oficerowie! Ja chciałbym Opatowa, Jarosławia. Był autorem projektu przebu- podziękować wszystkim posłom Komisji Obrony Na- dowy architektonicznej organów w cudownej kaplicy rodowej, posłom podkomisji, której przewodniczyłem, Najjaśniejszej Panienki na Jasnej Górze. Otrzymał za zgodną i sprawną pracę zmierzającą do uchwalenia tytuł doktora honoris causa uniwersytetu w Buda- tej ustawy. Wszyscy działaliśmy w przekonaniu, że peszcie, a także Politechniki Krakowskiej. Otrzymał ta ustawa przysłuży się polskiej armii, że ta nowela wiele nagród, w tym nagrodę von Herdera. Zasiadał jest ważna i przyniesie dobry skutek. Jeszcze raz w prezydium Meksykańskiej Akademii Architektury. dziękuję. (Oklaski) Odznaczony został wieloma wysokimi odznaczenia- mi państwowymi krajowymi i zagranicznymi. Profesor oprócz cnót architekta miał niepowta- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: rzalny dar nawiązywania bliskich kontaktów. Z pie- tyzmem i zachwytem potrafił opisywać bogactwo Dziękuję bardzo, panie pośle. polskiej kultury. Zostawił niewidzialny stygmat po- Zamykam dyskusję. dziwu i zrozumienia piękna. Profesor był wielkim Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy renesansowym erudytą, łączył wirtuozerię z orator- w bloku głosowań. ską swadą urodzonego gawędziarza. Posiadał cudow- Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów ną umiejętność krzewienia patriotyzmu, narodowej porządku dziennego zaplanowanych na dzień 23 maja dumy. Przekonywał o wartości naszej kultury jako bieżącego roku. ważkiego elementu europejskiego dorobku bez cienia Komunikatów nie mamy. patosu. Jestem przekonany, że nie znamy artysty, Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło- który choćby w przybliżeniu tyle uczynił dla popula- szenia oświadczeń poselskich. ryzacji piękna polskiego krajobrazu, najdawniejszej Czy ktoś chciałby jeszcze dopisać się do listy po- i współczesnej architektury. słów wygłaszających oświadczenie? Zmarł mistrz nad mistrze, piewca bogactwa Nie. kulturowego, Polak, Europejczyk, światowiec. Mógł 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Oświadczenia poselskie 221

Poseł Jerzy Zawisza wszelkiej pomocy polskiemu narodowi, nie wyklucza- jąc działań siłowych. Jan Paweł II oddał Polskę szcze- błyszczeć w każdym kraju na świecie, ale na nasze gólnej modlitwie całemu Kościołowi powszechnemu. szczęście był do końca wśród nas. Odszedł od nas Powołał się na pokojowe wysiłki Kościoła i dokument architekt piękna. Zasłużył na wieczną pamięć. Cześć końcowy z Helsinek, w tym na zasadę nieingerencji jego pamięci. Niech odpoczywa w pokoju. Dziękuję za w wewnętrzne sprawy państwa. W przeciwieństwie uwagę. do Stolicy Apostolskiej sowiecki przywódca Breżniew oskarżał „Solidarność” o otwarte wystąpienie przeciwko państwu i wyraził stanowisko o utrzymaniu Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: państwa socjalistycznego, a komuniści spod znaku PZPR oskarżyli nas o sianie nieufności do partii, Dziękuję bardzo, panie pośle. władz państwowych i służb bezpieczeństwa. Mimo Pan poseł Witold Hatka, Liga Polskich Rodzin. gróźb, prowokacji nie ugiął się wielki Prymas Tysiąc- lecia, a także solidarni rolnicy. Cel osiągnięto, 20 maja dokonano rejestracji, jednak wielka radość Poseł Witold Hatka: trwała zaledwie kilka godzin. W tym miejscu przywołujemy następną rocznicę, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W oświadczeniu dramat – 13 maja 1981 r. plac św. Piotra w Rzymie, sejmowym przywołuję trzy wielkie historyczne zda- strzał i ból wstrząsnęły sumieniem świata. Nie je- rzenia, które w sposób szczególny wryły się w pamięć stem w stanie z trybuny sejmowej określić rozmiaru polskiej historii. Zdarzenia te miały miejsce w roku bólu, płaczu i przygnębienia. Nie był mniejszy niż 1981 w maju, 26 lat temu. duma Polaków, gdy najlepszy syn narodu dostąpił W roku 1981, 12 maja, po wielu miesiącach zma- najwyższych zaszczytów Kościoła. Stan ducha na- gań z komunistyczną przemocą polscy rolnicy przy rodu próbował oddać nieznany poeta: Święty płacz, wsparciu Kościoła doprowadzili do rejestracji Nieza- co łączy ludzi. Święty ból, co braćmi w męce czyni leżnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolni- wszystkich ludzi. Kule w naród ugodziły, by Polacy ków Indywidualnych „Solidarność”. Przywołuję ku razem byli w bólu, w męce, zjednoczeniu ku prawo- pamięci patriotyczny lud wiejski, który na zagonach ści dnia. polskiej ziemi zdawał egzamin z myślenia, życia Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na koniec i heroicznych zmagań o reformy, o godność, o wolną oświadczenia pragnę przywołać jeszcze trzecie histo- Polskę. Pragnienie wolności w „Solidarności” rodzi- ryczne zdarzenie. Jest klamrą, która łączy, upamięt- ło się z wolna, nie w jednym roku, nie w jednym mienia przedstawione zdarzenia. W dniu 28 maja 1981 r. siącu. Nie byłoby zwycięstwa, gdyby z gór i nizin nie umiera wielki prymas. Utworzenie związku zawodo- popłynęły strumienie ludzkich starań, marzeń i wy- wego rolników „Solidarność” było ostatnim jego dzie- rzeczeń. Jako świadek, współdecydent i organizator łem. Do końca był z narodem. Proszę Sejm o wsłu- zrywów ludu wiejskiego przywołuję tzw. porozumie- chanie się w zapis dotyczący rozmowy telefonicznej nia rzeszowsko-ustrzyckie, przywołuję protest głodo- prymasa prowadzonej z Ojcem Świętym, cytuję: Roz- wy rolników w Świdnicy, którzy wspierali tak dra- mowa trwa 20 minut. Poprosiłem o błogosławieństwo matyczną formą protestu dążenie do rejestracji apostolskie. Dziękuję za niezwykłą łaskę i dobroć. związków zawodowych na wsi. Komunistyczne wła- Całuję nogi namiestnika Chrystusa. Informuję o mo- dze nie pozostawały bezczynne wobec walczących jej kuracji i ogólnej sytuacji w kraju. Po wywalczeniu o swoje prawa rolników. Przygotowano 1000 miejsc przez Episkopat prawa związków zawodowych dla w więzieniach dla liderów rolniczej „Solidarności”. rolników indywidualnych powstała wielka baza spo- W tak groźnym momencie wkroczył wielki prymas, łeczna dla pracy Kościoła – przemysł i wieś. Jest na- Stefan Kardynał Wyszyński. My, rolnicy, byliśmy dzieja, że może przyjadę do Rzymu. Papież bardzo się wtedy na służbie, a on nas wpisywał w historię. ucieszył. Wskazania prymasa były dla nas inspiracją do pod- Zakończyłem cytatem z notatek prymasa Wy- jęcia dalszej walki o rejestrację poprzez strajk rolni- szyńskiego. Dziękuję za uwagę. ków w Bydgoszczy. Cały świat podziwiał strajk, Byd- goszcz, Polskę i Polaków zwartych duchem poświę- cenia. Im większe zagrożenia, tym większa fascyna- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: cja wolnością. Moskwa i komuniści z Warszawy skierowali przeciwko nam tysiące wojsk Układu War- Dziękuję bardzo, panie pośle. szawskiego oraz tabuny zmotoryzowanych zomow- Pan poseł Artur Górski, Prawo i Sprawiedliwość. ców. W Waszyngtonie przewodniczący komisji Sena- tu Percy, minister obrony Weinberger, sekretarz stanu Haig uznali sytuację w Polsce za bardzo trud- Poseł Artur Górski: ną i oświadczyli, że próby rozwiązania jej siłą będą oznaczać załamanie stosunków Wschód–Zachód. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od dawna to- Prezydent Reagan polecił rozpoznanie i udzielanie czy się w Polsce dyskusja o jakości polskiej admini- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 222 Oświadczenia poselskie

Poseł Artur Górski wości, skuteczności i szybkości. Coraz częściej ceni się w urzędniku jego samodzielność, inicjatywę stracji. W dość powszechnym przekonaniu wciąż i działania twórcze, pozbawione rutyny i szablono- mamy do czynienia z kryzysem, który przejawia się wych rozstrzygnięć. Nie oznacza to oczywiście dowol- w niedostatecznej sprawności administrowania oraz ności działań i swobodnych reguł w decydowaniu biurokratycznym podejściu do obywateli. Dlatego o sposobach rozstrzygania konkretnych spraw. Służy coraz częściej mówi się o nowym podejściu do zarzą- jedynie poprawie efektywności przez zwiększenie dzania w administracji, a także o potrzebie oddzia- elastyczności działań, umiejętności reagowania na ływania na postawy urzędników w celu zmiany ist- zmiany w powstałych nagle sytuacjach, a także niejącego w świadomości społecznej negatywnego zwiększeniu gotowości współpracy z innymi podmio- wizerunku urzędnika biurokraty. Jeszcze nie tak tami. Oczywiście nie każdy minister i dyrektor ma dawno powszechnie uważano, że kostyczna biurokra- takie podejście do swoich podwładnych, ale nowe ten- cja jest niepodważalną zasadą administracyjnej tech- dencje i wymagania są coraz bardziej powszechne. niki organizacji, metodą zarządzania instytucjami W myśl tych nowoczesnych wymagań urząd po- państwowymi, które z konieczności wymagają sztyw- winien funkcjonować niemal jak prywatna firma. nych metod biurokratycznych. Słusznie krytykowano Oznacza to, że zmiany struktur w administracji urzędników, którzy pracowali marnotrawnie, niesku- mają następować dynamicznie, w zależności od tecznie i wolno, ale jednocześnie nawet sami libera- zmieniających się potrzeb, podobnie jak w firmach łowie ich usprawiedliwiali. Tłumaczyli, że nic nie da następuje zmiana profilu produkcji jako odpowiedź się zrobić, szczególnie w zbiurokratyzowanej do szpi- na nowe wyzwania rynku. Urząd musi reagować na ku kości Europie, gdyż urzędy państwowe nie są potrzeby obywateli, którzy oczekują na obsługę przedsiębiorstwami nastawionymi na zysk, a działa- kompleksową i możliwie najszybszą, jak firma wy- nie urzędnicze nie ma żadnej wartości gotówkowej chodzi naprzeciw oczekiwaniom coraz bardziej wyna rynku. „Brak standardów, które mogłyby w spo- magających klientów. sób niepodważalny określić sukces czy jego brak Dziś debiurokratyzacja to nie tylko likwidacja w wykonywaniu obowiązków urzędnika, stanowi zbędnych urzędów, jak choćby Rządowego Centrum problem nie do rozwiązania. Zabija ambicję, niszczy Studiów Strategicznych i Urzędu Służby Cywilnej inicjatywę i bodźce do robienia więcej niż wymagane czy zwalnianie posteseldowskich urzędników, lecz minimum” – pisał Ludwig von Mises w książce przede wszystkim budowanie sprawnej administra- „Biurokracja”. cji, zmiana biurokratycznego podejścia urzędników Z kolei Guy Sorman zwraca uwagę na inne cechy do obywateli, a także upraszczanie procedur admini- biurokratycznej mentalności urzędniczej. Jego zda- stracyjnych. niem każdy urzędnik domaga się zwiększenia inter- Obecna koalicja nie obawia się, że straci głosy wencji państwa, gdyż z rozrostem państwa związana wyborcze urzędników, jeśli nie spełni ich roszczeń jest jego kariera. „Nie zdarza się nigdzie spotkać wy- finansowych. Dbałość o stan finansów publicznych sokiego funkcjonariusza państwowego awansowane- powoduje, że rząd nie rozpieszcza finansowo człon- go dlatego, że chciał ograniczyć zakres kompetencji ków korpusu służby cywilnej, których pensje pozo- swego urzędu; sukces w administracji państwowej stają na dość niskim poziomie. Ponadto ministrowie, jest fatalnie związany ze wzrostem ilości biur, jakie choć rozumieją trudną sytuację nauczycieli i lekarzy, danemu urzędowi podlegają, i ze wzrostem ilości i gotowi są do płacowych negocjacji, to jednak potra- przepisów, jakie urząd ten i jego biura wydają” – pisał fią sprzeciwić się żądaniom nierealistycznych podwy- Sorman w książce „Państwo minimum”. Jego zda- żek nawet w obliczu strajku. Dziękuję. niem urzędnicy są przede wszystkim zainteresowani podwyżkami i stale się ich domagają, gdyż wydaje im się, że rząd posiada mistyczną moc udzielania łask Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: z niewyczerpanego rogu obfitości. A rząd, nawet jeśli ma dziurę w budżecie, zazwyczaj ulega tym żąda- Dziękuję bardzo, panie pośle. niom ze strachu. Pani poseł Beata Małecka-Libera, Platforma Oby- Czasy się zmieniają. Choć wiele racji mieli i wiąż watelska. Nie ma. mają liberałowie, bo trudno zmieniać mentalność Poseł Kazimierz Kleina, Platforma Obywatelska. i przyzwyczajenia urzędników, to jednak coraz powszechniej administracja publiczna zaczyna działać na nowych zasadach, zbliżonych do tych, które obo- Poseł Kazimierz Kleina: wiązują w firmach prywatnych. Kluczowymi pojęcia- mi stają się polityka celów i zarządzanie jakością. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od kilku lat Petent staje się klientem, a praca urzędnika usługą. 24 maja uwaga opinii publicznej zwrócona jest na Od członka korpusu służby cywilnej wymaga się już problematykę ochrony dziedzictwa przyrodniczego nie tylko znajomości przepisów prawa i umiejętności Europy. Tego dnia bowiem z inicjatywy EUROPARC ich stosowania w konkretnych wypadkach, ale także Federation od 1999 r. organizowane są obchody Eu- pracowitości i zaangażowania, oszczędności i uczci- ropejskiego Dnia Parków. Data ta ma wymiar histo- 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Oświadczenia poselskie 223

Poseł Kazimierz Kleina Narodowego. W 1997 r. park zyskał status Światowe- go Rezerwatu Biosfery. ryczny i upamiętnia ustanowienie 24 maja 1990 r. Walory przyrodnicze Słowińskiego Parku Naro- pierwszego parku narodowego w Europie (w Szwecji). dowego zostały również zaakcentowane decyzją o wdro- Federacja w swoich działaniach koordynuje wszelkie żeniu na jego terenie zaleceń „Konwencji o obszarach działania popularyzujące ideę ochrony bogactwa wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodo- przyrodniczego Starego Kontynentu, siedlisk przy- we, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wod- rodniczych i krajobrazów. Tegoroczne obchody upły- nego”. Nową kartę w historii Słowińskiego Parku wają pod hasłem Living Working Landscapes. Inicja- Narodowego zapisały wydarzenia roku 2004, zdomi- tywy edukacyjne podejmowane przez służby ochrony nowane pracami nad kształtem Europejskiej Sieci przyrody we współpracy z lokalną społecznością do- Ekologicznej „Natura 2000” w Polsce i nowelizacją starczają dowodów na to, iż obszary chronione to granic parku. Tak więc dzisiaj granice parku to po- natura, ludzie, harmonia, a ich zachowanie to jedyna nad 32 tys. ha, w tym 11 tys. ha wód przybrzeżnych droga do rozwoju, w którym potrzeby obecnego po- Morza Bałtyckiego, a więc w postaci powierzchniowo kolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania zbliżonej do pierwotnych założeń. Włączenie w gra- szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie. Cywi- nice parku dwumilowego pasa wód przybrzeżnych lizacja osiągnęła poziom dobrobytu możliwy do Morza Bałtyckiego ma na celu włączenie parku do utrzymania pod warunkiem zachowania właściwych międzynarodowego Systemu Przybrzeżnych i Mor- relacji pomiędzy wzrostem gospodarczym, dbałością skich Obszarów Chronionych Morza Bałtyckiego. o środowisko oraz zdrowiem człowieka. Szczególnego Słowiński Park Narodowy to także Międzynaro- znaczenia nabiera w takim rozumieniu edukacja dowa Ostoja Ptaków, ustanowiona zgodnie z przyję- w zakresie ochrony przyrody. Edukacja jest jednym tymi przez BirdLife International naukowymi kry- z podstawowych zadań statutowych realizowanych teriami dotyczącymi składu gatunkowego i liczebno- z mocą ustawy o ochronie przyrody przez służby pol- ści awifauny występującej na danym terenie. Słowiń- skich parków narodowych. Zważywszy na hasło prze- ski Park Narodowy to wreszcie trzon Ostoi Słowiń- wodnie Europejskiego Dnia Parków Narodowych skiej i Pobrzeża Słowińskiego – obszarów wyznaczo- w 2007 r., warto przywołać przykład Słowińskiego nych według tych samych założeń we wszystkich Parku Narodowego. Parku, w którego nazwie zawar- krajach Unii Europejskiej. to pamięć o historycznych mieszkańcach naszego Słowiński Park Narodowy to dla jednych hasło ze regionu jako symbol harmonijnej więzi pomiędzy stron podręcznika szkolnego lub kolorowa fotografia człowiekiem a otaczającym go środowiskiem, a zara- z wycieczki, dla innych bezcenna ostoja naturalnej zem jako symbol dbałości o osobliwości przyrody przyrody, a dla mieszkańców, których mam przyjem- i kultury materialnej. Tradycje słowińskie, kaszub- ność reprezentować, to krajobraz oglądany z okien skie pielęgnowane są tu nadal dzięki udostępnieniu własnego domu, będący symbolem trwałości naszego zwiedzającym w 1963 r. Zagrody Słowińskiej, obecnie dziedzictwa narodowego. Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach. Dziękuję wszystkim pracownikom Słowińskiego Słowiński Park Narodowy powołano do życia Parku Narodowego, firmom pracującym w Słowiń- z dniem 1 stycznia 1967 r., chociaż działania zmie- skim Parku Narodowym, tym wszystkim, którzy rzające do jego utworzenia podejmowano już w 1945 r. przez 40 lat dbali i dbają o to najcenniejsze dobro nie na pierwszym zjeździe Państwowej Rady Ochrony tylko naszego regionu i Polski, ale także Europy Przyrody, a inicjatorem tego przedsięwzięcia był prof. i świata. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Władysław Szafer, przez wiele lat orędownik i promotor tej idei. Pierwszy projekt parku zakładał włączenie Mie- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: rzei Łebskiej i Sarbskiej wraz z najwartościowszymi przyrodniczo terenami w głębi lądu, łącznie ponad Dziękuję bardzo, panie pośle. 32 tys. ha. Ostatecznie ustanowiono ochronę na po- Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywa- wierzchni niewiele większej niż 18 tys. ha, co znaczy, telska. że zrealizowano plany zaledwie w połowie. Od 40 lat w cieniu wydm zapisują się karty nowego rozdziału w historii naszej ziemi związanego Poseł Henryk Siedlaczek: z funkcjonowaniem parku narodowego. Na naszych oczach splatają się losy przyrody, ale też i ludzi. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wydarzenia ma- Wśród tych ostatnich warto wspomnieć pomysłodaw- jące miejsce w ostatnim czasie wywołują wielki nie- ców utworzenia nadmorskiego parku narodowego, pokój o przyszłość naszego państwa i polskich oby- autorów publikacji, z których czerpiemy wiedzę o jego wateli. Wielokrotnie przyczyniają się do powstawania walorach przyrodniczych oraz kulturowych, pracow- konfliktów między znajomymi, przyjaciółmi czy też ników parku i lokalną społeczność, podejmujących rodzinami. Wypowiedzi zwykłych ludzi, z którymi trud zachowania dziedzictwa regionu. Trud ten zna- miałem przyjemność rozmawiać, to stwierdzenia o pa- lazł odzwierciedlenie w statusie Słowińskiego Parku nującym strachu wynikającym ze stanowiska władz 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 224 Oświadczenia poselskie

Poseł Henryk Siedlaczek zadowolenie przybiera nieraz formy gwałtowne. Czy o to nam politykom chodzi? chociażby na temat podsłuchów, gromadzenia da- Moje oświadczenie jest wyrazem solidarności ze nych według własnego widzimisię, a nie decyzji pro- społeczeństwem, które uważa, że władza nie chce dać kuratora lub sądu. O tym, że prawo jest traktowane odporu na rozwijającą się nienawiść, traktowanie instrumentalnie, mówiły ostatnio środowiska nauko- ludzi przedmiotowo i zapominanie o tym, że Polska we, w tym środowiska uniwersyteckie. jest w wielkiej rodzinie europejskiej, gdzie mamy wie- Prof. Jerzy Malec, szef Konferencji Rektorów Za- le do zaoferowania i będzie to znaczący wkład w roz- wodowych Szkół Polskich, skupiającej 208 uczelni, głównie prywatnych, podjął niedawno działania wój Europy. Dziękuję. (Oklaski) w sprawie spotkania z prezydentem RP i wysłał stanowisko w sprawie naukowców w celu przekonania do wstrzymania lustracji do czasu rozpatrzenia usta- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: wy przez Trybunał Konstytucyjny. Ciągłe poszukiwanie wroga, chęć zamknięcia, Dziękuję bardzo, panie pośle. wręcz bagatelizowania poprzez złą ocenę historii Pol- Pan poseł Józef Berger, Platforma Obywatelska. ski od 1945 r. do 2005 r. spowodowało odsunięcie na dalszy plan wielu bardzo ważnych spraw dla całego społeczeństwa. Zapomniano o zwykłym, często star- Poseł Józef Berger: szym, schorowanym człowieku i jego problemach dnia codziennego. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na 52. Między- Metropolita krakowski kardynał Stanisław Dzi- narodowych Targach Książki w Warszawie w minio- wisz podczas niedawnej porannej mszy krzyżma ny piątek doszło do niewyobrażalnego wprost skan- w katedrze na Wawelu powiedział, że lustracja od- dalu. Z niewyjaśnionych przyczyn gościem imprezy słania trudną, a raczej fragmentaryczną prawdę był znany z antysemityzmu, zaprzeczający holokau- o minionym czasie, ale także rani, krzywdzi wielu stowi brytyjski historyk David Irving. Ten zdeklaro- ludzi, dezintegruje środowiska i całe społeczeństwo. wany nacjonalista został aresztowany w Austrii Trudno jest się nie zgodzić z wypowiedzią metropo- i w lutym 2006 r. skazany na 3 lata więzienia za gło- lity krakowskiego. szenie tzw. kłamstwa oświęcimskiego. Zwolniony Społeczeństwo zadaje pytanie, czy prawdą jest, że przed czasem, po złagodzeniu wyroku, nie zrewido- budujemy państwo solidarne. Polska staje się krajem wał swych kontrowersyjnych poglądów. Za głoszenie donosicieli, ludzi o słabych charakterach, którzy ko- fałszywych tez o holokauście nie został wpuszczony niecznie chcą rządzić nami wszystkimi. To jest za- właszczanie wszystkich obszarów życia społecznego do kilku krajów europejskich. David Irving w swych i głęboka ingerencja w psychikę ludzi. pracach reprezentował również niejednokrotnie W ostatnim czasie wielu moich znajomych prze- otwarty antypolonizm. bywało w wielu krajach Unii Europejskiej. To oni mi Jako poseł ziemi bieruńskiej, mieszkaniec powia- mówią, że zaczynamy być śmieszni, niezrozumiali, tu bieruńsko-lędzińskiego, któremu od dziesiątków a nawet zaściankowi. Wielu stwierdza, że rozwija się lat przychodzi spoglądać przez Wisłę na tereny byłe- nowa formuła totalitaryzmu, nienawiści władzy do go obozu Auschwitz-Birkenau, pragnę zdecydowanie społeczeństwa. Łapiemy i skazujemy ludzi prostych, zaprotestować przeciwko takim praktykom. Ufam, którzy odważyli się mieć własne zdanie, a wielkich że zgodnie ze słowami rzecznik targów do piątkowe- przestępców niejednokrotnie omijamy i stosujemy go popołudnia nikt nie zdawał sobie sprawy, że za- procedury. Podsłuchy, wzajemne nagrywanie, publi- proszono właśnie tego Irvinga. Jedyną przyczyną kacje – to zaczyna być mroczny okres we współcze- obecności tego bardzo kontrowersyjnego historyka snej Polsce, to według społeczeństwa inkwizycja. i pisarza w Polsce była ignorancja i niefrasobliwość Apeluję do pana marszałka, do polskich władz organizatorów imprezy. Opowiadam się jednocześnie o to, by zaprzestano tych złych praktyk, by dano spo- łeczeństwu prawo wyboru do godnego i spokojnego za uniemożliwieniem rozpowszechniania książek Da- życia. Dajmy ludziom prawo do troszczenia się o roz- vida Irvinga w naszym kraju, które jak dotąd ukaza- wój gospodarczy i intelektualny Polski. ły się drukiem w Polsce aż jedenastokrotnie. Dzięku- W tym miejscu należy przypomnieć, że historia ję. (Oklaski) może zatoczyć koło. Pamiętamy wszyscy bunt ludzi wobec nieznośnych warunków życia w Poznaniu, Gdańsku, Radomiu, Płocku, Szczecinie, Jastrzę- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: biu. Obawiam się, iż może on mieć podobny przebieg i być realny dzisiaj. Wielu myśli, że wybory Dziękuję bardzo, panie pośle. powszechne to forma demokracji i wówczas doko- Pan poseł Andrzej Kłopotek, Polskie Stronnictwo nują się zmiany. To jest prawda pozorna, lecz nie- Ludowe, bardzo proszę. 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Oświadczenia poselskie 225

Poseł Andrzej Kłopotek: kto, komu i za ile sprzedał ziemię po zlikwidowanych PGR-ach? Dziękuję za uwagę. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu wła- snym i Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę ustosunkować się do wczorajszej debaty sejmowej Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: w sprawie zmiany ustawy o obrocie nieruchomościa- mi rolnymi będącymi w dyspozycji Agencji Nierucho- Dziękuję, panie pośle. mości Rolnych i złożyć następujące oświadczenie. Pani poseł Lucyna Wiśniewska, Prawica Rzeczy- Działalność państwa na rzecz rolnictwa w Polsce pospolitej. m.in. miała być realizowana przez wspomnianą agencję, odpowiedzialną za obrót wtórny areałami ziemi rolnej, która dla dobra interesów państwa mia- Poseł Lucyna Wiśniewska: ła być wydzierżawiona, sprzedawana i kierowana do chętnych do jej uprawiania rolników, wpierw na wa- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniach 11–13 runkach dzierżawy, a potem z możliwością jej zaku- maja 2007 r. odbył się w Warszawie IV Światowy pu, szczególnie przez tych rolników, którzy chcieli Kongres Rodzin. Spotkało się ponad 3 tys. osób z ok. powiększyć obszar uprawianego przez nich gospodar- 60 krajów świata. stwa. Dziwię się bardzo, że posłowie i organizacje Inicjatywa organizowania światowych kongresów rolnicze nie mieli możliwości zapoznania się z rapor- rodzin narodziła się w środowisku międzynarodowym, tami Najwyższej Izby Kontroli, która po kontroli które dostrzegło globalne zagrożenie dla wartości, przeprowadzonej w Agencji Nieruchomości Rolnych jaką stanowi naturalna rodzina, uznana za podstawo- stwierdziła nie tylko wiele nieprawidłowości w spo- wą komórkę społeczną. Środowiska te, reprezentowa- ne przez polityków, liderów oraz członków różnych sobie jej działania, ale odnotowała wiele działań, jak grup wyznaniowych i organizacji działających na mówią rolnicy, o charakterze przestępczym, wyma- rzecz rodziny, tysiące rodzin z ponad 75 krajów świa- gającym interwencji prokuratury i Ministerstwa ta, spotkały się już podczas trzech światowych kon- Sprawiedliwości. Nie tylko nie sprzedano tej ziemi gresów rodzin, w Pradze Genewie i Meksyku. polskim rolnikom, mówią rolnicy, ale trafiła ona Zdaniem organizatorów: „Europa ginie z powodu w dzierżawę do podmiotów i osób je reprezentują- demograﬁcznej zimy i sekularyzacji. I właśnie takie cych, które nie płacąc dzierżawy nawet za setki hek- zmiany niesie dalej w świat. Polska na początku XXI w. tarów, za dotację przeliczoną na 1 hektar w sposób staje się osią zmagań dotyczących rodziny i ludności, niezgodny z zawartą umową, kupowały tę ziemię, które toczą się na arenie Europy”. Stąd pomysł, by uzyskując nawet możliwość spłaty w ratach. Tak po- IV Światowy Kongres Rodzin odbył się w ojczyźnie stępowali słynni, jak ich ostatnio nazwano, rolnicy Jana Pawła II, w Polsce. z Marszałkowskiej, tworząc nową kastę obszarników Patronat honorowy nad kongresem objął prezy- ziemskich, działających wcale nie z myślą o krajo- dent Rzeczypospolitej Polskiej pan Lech Kaczyński, wym rynku obrotu płodami rolnymi, lecz zaintere- a przewodniczącym komitetu honorowego był śp. ar- sowanych zdobyciem majątku kosztem dóbr przyna- cybiskup Kazimierz Majdański. Na kongresie poru- leżnych Skarbowi Państwa. Zakupy ziemi po cenach szano tematykę dotyczącą rodziny, jej praw, zagrożeń daleko odbiegających od cen wolnorynkowych, na i współczesnych wyzwań, jakie przed nią stoją. ustawionych przez nich przetargach, to była nieraz Efektem dyskusji i prac podjętych na kongresie codzienność. jest przesłanie: „Deklaracja z Warszawy IV Świato- Pytam pana premiera, reprezentującego w parla- wego Kongresu Rodzin”. Pozwolę sobie przedstawić mencie Prawo i Sprawiedliwość, jak się mają te prze- ją państwu: stępcze praktyki do zasad sprawiedliwości? Czy nor- „Zebrani na IV Światowym Kongresie Rodzin, malne jest zawłaszczanie majątku państwa przez chcemy z całą mocą bronić prawdy o rodzinie, przy- wchodzenie w posiadanie gospodarstw o powierzchni pomnieć jej misję wspólnoty, miłości i życia, wzywać od 500–600 ha do kilku tysięcy hektarów bez kontro- do poszanowania jej niezbywalnych praw zapisanych li tych transakcji? Polskie Stronnictwo Ludowe nie w Karcie Praw Rodziny. godzi się na tak bezkarne i bezprawne działania Rodzina jest dziełem Boga, podstawową ludzką Agencji Nieruchomości Rolnych. Wnoszę o upublicz- wspólnotą, opartą na nierozerwalnym małżeństwie nienie tych raportów, udostępnienie ich posłom i or- mężczyzny i kobiety, wspólnotą miłości otwartej na ganizacjom rolniczymi, by opinia publiczna wpłynę- życie, środowiskiem, w którym poczynają się, przy- ła na administrację naszego rządu, który w imię chodzą na świat i wzrastają nowi ludzie. prawa te sprawy i przestępstwa, jeżeli miały miejsce, »Przyszłość ludzkości idzie przez rodzinę«, a tak- powinien do końca rozliczyć, a winnych nieprawnych że »nie ma skuteczniejszej drogi odrodzenia społe- działać ukarać. czeństw, jak ich odrodzenie przez zdrowe rodziny«, Zarzucano kiedyś Polskiemu Stronnictwu Ludo- zdrowe – to znaczy wierne swojemu powołaniu mał- wemu, że zlikwidował PGR-y. W imieniu Polskiego żeńskiemu i rodzicielskiemu. Stronnictwa Ludowego i polskich rolników pytam: Takie rodziny niosą dzisiejszemu światu: 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 226 Oświadczenia poselskie

Poseł Lucyna Wiśniewska Wicemarszałek Jarosław Kalinowski:

— wierność Prawdzie Bożej, w miejsce relatywi- Proszę bardzo. zmu, — prawdziwą miłość będącą całkowitym i bezin- teresownym darem z siebie, w miejsce hedonizmu, Poseł Lucyna Wiśniewska: — wierne trwanie aż do śmierci, w miejsce braku odpowiedzialności za los najbliższych, „…by nieśli młodym ludziom wartości, które służą — poszanowanie życia każdego człowieka od po- rzeczywistemu trwałemu rozwojowi człowieka. częcia do naturalnej śmierci, w miejsce dyskrymina- Prosimy młodych, aby szukali mądrości, wybrali cji i eksterminacji najsłabszych, życie, chronili swoje serca i ciało oraz wzrastali w praw- — radość z każdego dziecka przychodzącego na dzie i wiernej miłości. świat, w miejsce lęku przed dzieckiem, wyrażonym Zwracamy się do wszystkich ludzi dobrej woli, aby w mentalności antykoncepcyjnej, byli z rodzinami i pomagali odbudować nadzieję, — tworzenie zdrowego środowiska wychowawcze- i służyli im pomocą w trudnościach. go, w którym wzrastają młode pokolenia, w miejsce A wreszcie my, rodziny zgromadzone na IV Świa- fałszywych ideologii propagujących demoralizację. towym Kongresie Rodzin zwracamy się do wszyst- I tak rodzina niesie Europie i światu »wiosnę« kich rodzin: «Nie bójcie się!» Bądźmy jedno! Bądźmy cywilizacji miłości i życia, w miejsce »demograﬁcznej znakiem nadziei! Wspierajmy się nawzajem, niosąc zimy«. szczęście i radość! Jesteśmy wdzięczni wszystkim wspólnotom reli- Nieśmy nadzieję wszystkim ludziom, by ich twórczy gijnym, które potwierdzają tę prawdę. Spotykając się entuzjazm przyniósł wiosnę dla Europy i świata.” w Warszawie, stolicy Polski, ojczyźnie Jana Pawła II, Powyższe przesłanie zostanie przekazane Ojcu dziękujemy Bogu za jego nauczanie o zamyśle Bożym Świętemu Benedyktowi XVI, sekretarzowi general- wobec małżeństwa i rodziny, za wielką miłość dla nemu ONZ, przewodniczącemu Parlamentu Europej- rodzin, za ochronę życia oraz jego modlitwę i cierpie- skiego. Zostanie ono również przesłane do przywód- nie oﬁarowane w intencji rodzin. ców krajów, z których przybyli na kongres uczestnicy, Dziękujemy Jego następcy, Ojcu Świętemu Bene- oraz do polskich parlamentarzystów. dyktowi XVI, który kontynuuje to świadectwo Praw- Koło Poselskie Prawica Rzeczypospolitej wystąpi dy o życiu i rodzinie. Dziękujemy wszystkim, którzy z wnioskiem do Wysokiej Izby o ogłoszenie roku 2008 służą rodzinie, którzy jej bronią. Dziękujemy każdej Rokiem Rodziny. Doceniając rolę rodziny, głęboko rodzinie, będącej prawdziwie znakiem nadziei we współczesnym świecie. Dziękujemy wszystkim mał- zakorzenionej w polskiej kulturze i tradycji, jej zna- żonkom, ojcom i matkom, którzy trwają w wiernej czenie dla trwania polskiego narodu, świadomi za- miłości i otwierają swe serca na przyjęcie nowego ży- grożeń, jakie przed nią stoją we współczesnym świe- cia. cie, chcemy zwrócić uwagę zarówno Wysokiej Izbie, Zwracamy się z apelem do wszystkich: kościołów jak i rządowi polskiemu, że jest już najwyższy czas i wspólnot religijnych, aby głosiły prawdę o życiu, na przyspieszenie działań wzmacniających polską małżeństwie i rodzinie, potwierdzając, że jest pierw- rodzinę. szą wspólnotą wiary i szkołą wszystkich powołań. Chcemy wspólnie wypracować jak najlepsze roz- Wzywamy rządzących i polityków, aby rodzina wiązania prawne, aby nie były to puste deklaracje, stała się podmiotem polityki, jako podstawowe i nie- ale by hasło: rok 2008 Rokiem Rodziny – jeśli taką zbywalne dobro w służbie narodowi. Apelujemy, aby decyzję podejmie Sejm – poparte było konkretnymi chronili życie każdej istoty ludzkiej od poczęcia do działaniami legislacyjnymi. Byłoby to wreszcie wy- naturalnej śmierci, kładąc nacisk na wychowanie pełnienie testamentu Ojca Świętego Jana Pawła II dzieci, które jest podstawowym prawem rodziców. oraz arcybiskupa Kazimierza Majdańskiego. Dzięku- Apelujemy, by chronić młodych ludzi przed demora- ję bardzo. lizacją i promować ekonomiczne rozwiązania prowa- dzące do godnych warunków życia wszystkich rodzin. Odpowiedzią na to wyzwanie niech będzie ogłoszenie Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: roku 2008 Rokiem Rodziny. Zwracamy się do ludzi nauki, by swoją wiedzą Dziękuję bardzo, pani poseł. służyli sprawie rodziny. Pan poseł Alojzy Lysko, Prawo i Sprawiedliwość. Prosimy lekarzy i wszystkich pracowników służ- by zdrowia, by bronili prawa do wolności sumienia i wiernie stali na straży ludzkiego życia, szczególnie Poseł Alojzy Lysko: gdy jest ono najsłabsze i zagrożone. Wzywamy przedstawicieli mediów, by służyli prawdzie, wskazywali Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Swoim oświad- prawdziwe zagrożenia i potrzeby rodziny, by nieśli czeniem pragnę wyrazić zaniepokojenie narastają- młodym ludziom…” (Dzwonek) cym zjawiskiem, które socjologowie nazywają getto- Jeszcze chwilę, panie marszałku. izacją przestrzeni. Zjawisko dostrzegalne, choć może 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. Oświadczenia poselskie 227

Poseł Alojzy Lysko pomoc unijna dla samorządów – to tylko niektóre klucze w ramach „Solidarnego państwa”, które mo- nie zawsze uświadamiane we wszystkich większych głyby pozwolić na otwarcie gett i niwelację niespra- miastach Polski, szczególnie jaskrawo rysuje się wiedliwych podziałów. w miastach śląskich, których na stosunkowo niewiel- Reasumując, gettoizacja polskich miast jest fak- kim obszarze jest ponad 40. tem, którego nie należy dziś lekceważyć. Potrzebne Władysław Kopaliński w „Słowniku wyrazów ob- są programy społeczne i polityczna wola ich wdraża- cych” wyjaśnia pochodzenie słowa „getto”. Ma ono nia. Dziękuję bardzo. (Oklaski) pochodzić od włoskiego gettare, znaczy odlewać. W XVI wieku w Wenecji senat miasta odizolował spo- łeczność żydowską, zamykając ją poza miastem w nie- Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: czynnej odlewni. Z biegiem czasu miejsce to zaczęto coraz powszechniej nazywać gettem. Dziękuję bardzo, panie pośle. Źródłem mojego zaniepokojenia są getta nie w tym Pana posła Wojciecha Wilka nie ma. historycznym znaczeniu, gdyż tamte weneckie i te W takim razie poseł Kazimierz Moskal, Prawo nowsze, hitlerowskie miały charakter wymuszony. i Sprawiedliwość. Moje zaniepokojenie budzą getta dzisiejsze, dobrowol- Bardzo proszę. ne, powstałe w wyniku wyodrębnienia pewnych ob- szarów miejskich. Coraz wyraźniej widać, jak w ślą- skich miastach jak grzyby po deszczu powstają wyspy Poseł Kazimierz Moskal: dobrobytu, a nawet luksusu, oraz – z piętna przypi- sania – wyspy skrajnego ubóstwa i wielorakich pato- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejsze oświad- logii. Dawniej porządki rzeczywistości bogactwa czenie jest moją reakcją na ostatnie populistyczne i biedy mieszały się i nawzajem oddziaływały na sie- wystąpienia ZNP oraz na nieprzemyślaną propozycję bie. Bieda uczyła bogatych pokory wobec życia, styl zmiany art. 30 ustawy Karta nauczyciela przez Plat- życia bogatych hamował patologie poprzez liczne formę Obywatelską. akty solidarności społecznej. Badacze takie interak- Edukacja jest obszarem wymagającym roztrop- cje nazywali skrzyżowaniami społecznymi. Im więcej nych i wyważonych działań. Nie powinno tu być dzia- było tych skrzyżowań, tym współpraca obu porząd- łań chaotycznych, nieprzemyślanych. Próba rozwią- ków była ściślejsza. Dziś, niestety, skrzyżowań spo- zywania wielu kryzysowych sytuacji istniejących łecznych pomiędzy enklawami dobrobytu i ubóstwa w polskiej edukacji, poprawa jakości nauczania i no- widzi się mało lub wcale. Natomiast coraz wyraźniej woczesny program szkolny stały się fundamentem uwidaczniają się granice zarówno mentalne, jak i do- zmian przygotowywanych przez rząd. W myśl nie- słowne, w postaci wysokich płotów, murów i bram. dawno wprowadzonych przepisów została znacznie Getta dostatku są to nowoczesne osiedla domów wzmocniona pozycja nauczycieli m.in. poprzez przy- klasy średniej oraz pełne luksusu osiedla rezyden- znanie im ochrony przysługującej funkcjonariuszom cjalne najbogatszych. Ogrodzone wysokimi murami publicznym. Ma to zapewnić wzmocnienie rangi za- i obsadzone gęsto zielenią stanowią wyraźnie wyod- wodu nauczyciela. Wzmocnienie pozycji nauczycieli rębnioną przestrzeń tylko dla wybranych. Gettami nastąpiło również poprzez podwyższenie ich wyna- biedy zaś – choć bez murów i bram, ale za to z wy- grodzenia zgodnie z przyjętą przez koalicję ustawą raźnymi granicami mentalnymi – są stare dzielnice budżetową na 2007 r. Nie jest to podwyżka na miarę robotnicze z zabudową familokową oraz blokowiska oczekiwań nauczycieli. Trzeba jednak zauważyć, że z epoki realnego socjalizmu. To miejsca swoistej ba- takiej podwyżki jak w tym 2007 r. nauczyciele nie nicji społecznej wprawdzie otwarte dla obcych, lecz mieli od kilkunastu lat. odstraszające. W tych gettach żyją ludzie, którzy O wysokości podwyżki decyduje tzw. kwota bazo- utracili pracę w procesie transformacji i od tej pory wa, która jest podstawą do uzyskania średnich wy- nie nauczyli się zdobywać środków do życia w inny nagrodzeń nauczycieli. Zgodnie z kwotą bazową sposób. przyjętą w ustawie budżetowej na 2007 r. średnie Najbardziej niepokojące jest to, że obserwuje się wynagrodzenie nauczycieli wzrosło o 5% i dla na- coraz większą izolację mieszkańców obu tych gett, uczyciela stażysty wynosi 1546 zł, kontraktowego – rodzącą się nieskrywaną niechęć wobec siebie. Tak 1933 zł, mianowanego – 2706 zł, dyplomowanego – postępująca gettoizacja miast nie sprzyja budowie 3479 zł. Wysokość najważniejszego składnika wyna- społeczeństwa obywatelskiego, wręcz przeciwnie – grodzenia płacy zasadniczej określa minister eduka- rujnuje ją, pogłębia podziały, eskaluje uprzedzenia. cji narodowej. Zarówno wysokość minimalnych sta- Jakie mogą być następstwa tego zjawiska, trudno wek wynagrodzenia zasadniczego, jak i wzrost śred- przewidzieć. Jedno jest oczywiste – państwo nie może niego wynagrodzenia nauczycieli w 2007 r. jest naj- pozostać obojętne wobec tego zjawiska. Walka z bez- większe od kilkunastu lat i wynosi 5%. Zapomina się robociem, zapewnienie pracującym godziwych zarob- przy tym, że największe oszczędności na wynagro- ków, konsekwentna realizacja programu mieszkanio- dzeniach zasadniczych nauczycieli były w latach wego, szeroka i odczuwalna pomoc rodzinom ubogim, 2001–2004 za rządów SLD. Zdziwienie budzi fakt, że 42. posiedzenie Sejmu w dniu 23 maja 2007 r. 228 Oświadczenia poselskie

Poseł Kazimierz Moskal budżetowej, wynosi 1726 zł. Średnie wynagrodzenie nauczyciela stażysty wyniosłoby więc 84% razy ta wtedy środowisko ZNP z pokorą przyjmowało decyzje kwota bazowa, co daje 1450 zł. Odpowiednio mniej o marginalizacji nauczycieli w zakresie płac i nie na- wynosiłyby średnie wynagrodzenie nauczycieli kon- woływało do strajku. traktowych, mianowanych i dyplomowanych. Obecnie to samo środowisko, nie chcąc dostrzec Gdybyśmy odeszli od odrębnego wyszczególnienia postępu podwyżek, tak zażarcie broni nauczycieli kwoty bazowej dla nauczycieli, tak jak było w roku przed rzekomym brakiem wzrostu ich wynagrodze- obecnym, sytuacja powtórzyłaby się w latach następ- nia. Co gorsza, prezes ZNP chce się jawić jako jedyny nych. W tym roku, zamiast 5% wzrostu, mielibyśmy wybawiciel walczący o podwyżkę dla nauczycieli 2%, a tego chyba nikt nie chce. Opozycja ma prawo, z okrutnym rządem koalicyjnym. Nie chodzi mu a może nawet obowiązek krytykować. Ma prawo do o prawdę i fakty, ale o stworzenie atmosfery niepoko- pewnych działań politycznych i populistycznych ju i tragedii narodowej. Gdyby pan prezes, korzysta- w stosunku do rządu. Ale ma obowiązek uczciwego jąc z podstawowej wiedzy w zakresie ekonomii i ma- i rzetelnego działania na rzecz nauczycieli. W prze- tematyki, porównał wzrost wynagrodzeń w ostatnich ciwnym przypadku postawa i działanie są moralnie latach, to niewątpliwie uczciwie musiałby przyznać, naganne i wysoce szkodliwe. że w 2007 r. była największa podwyżka w ostatnich Postawa ZNP i projektodawców zmiany art. 30 latach, zarówno w wymiarze nominalnym, jak i re- Karty nauczyciela to zwykła polityczna obłuda. alnym. Zapomina przy tym, że koalicja musi teraz nadrobić zaległości ostatnich lat. Nie tęsknimy przy tym, jak to robi ZNP, do podwyżek, którymi tak hoj- nie uszczęśliwiał nas poprzedni rząd SLD-owski. Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: Tych podwyżek po prostu nie było. Miejmy świadomość, że kłamstwa i fałszowanie Panie pośle, czas. rzeczywistości przez ZNP może obrócić się przeciwko całemu środowisku oświatowemu. W perﬁdnej grze uszczęśliwiania nauczycieli przez ZNP uczestniczą Poseł Kazimierz Moskal: także parlamentarzyści, którzy wystąpili z inicjaty- wą zmiany art. 30 w ustawie Karta nauczyciela. Nie- Już kończę, panie marszałku. stety, jest to propozycja nielogiczna, która pogarsza Wiemy, że musimy przywrócić rangę zawodu na- sytuację ﬁnansową nauczycieli na lata następne. In- uczyciela, w tym zwiększyć środki na wynagrodze- tencje i próba uproszczenia problemu to za mało, żeby nia. Robimy to z przekonaniem i determinacją. Ape- osiągnąć zamierzony cel. Trzeba jeszcze zmateriali- luję do ZNP i Platformy Obywatelskiej: nie przeszka- zować to w konkretnych przepisach. dzajcie koalicji w naprawianiu wieloletnich zaniedbań Według propozycji przyjętej na dzisiejszym posie- w zakresie podwyżki wynagrodzeń nauczycieli. Dzię- dzeniu komisji edukacji autorzy projektu nieświado- kuję za uwagę. (Oklaski) mie zadziałali na szkodę nauczycieli. W ustawie bu- dżetowej na 2007 r. kwota bazowa dla nauczycieli była odrębnie wyszczególniona w art. 15 ust. 1 pkt 2 Wicemarszałek Jarosław Kalinowski: lit. e tej ustawy i wynosi ona 1885,59 zł. Średnie wynagrodzenie nauczyciela stażysty wynosi więc 82% Dziękuję bardzo, panie pośle. razy kwota bazowa i daje to 1546 zł. Według propo- Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie. zycji autorów zmiany art. 30 kwota bazowa, zgodnie Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 24 z art. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. maja 2007 r. do godziny 9. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze Dziękuję bardzo i dobranoc.

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 30)