BESLENME DBHAD Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi www. dbhadergisi.com Mayıs – Haziran – Temmuz - Ağustos 2015 Sayı: 04 Yaz May - June - July - August 2015 Issue 04 Summer (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (2015/03940 / 2015-GE-17289)

I DBHAD DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir” yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir yazar(lar) der- gimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. Dergimizde yayınlanmaya hak kazanan “Etik Kurul Raporu” bulunan yayınlara dair etik kurul bilgileri yazılı olarak editörlüğe gönderilmesi ve sisteme yayın yüklenirken sisteme yüklenmesi zorunludur. Etik kurul raporu olan ve sisteme bilgisi girilmeyen ya da yazılı olarak editörlüğe bilgileri ulaştırılmayan çalışmalardan doğan her türlü sorumluluk yazar(lar)’a aittir. Dergimizin hiçbir kurulu ve yetkilisi bu konuda maddi ve manevi sorumluluk kabul etmez. Dergi kurul ve üyeleri “yetkilileri” Hukuki yükümlülük altına alınamaz. Her yazar ve yazarlar bu durumu peşinen kabul etmiştir.

2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar) dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin web sayfasında www. dbhadergisi.com adresinden edinilebilir.

3. Dergimiz yılda ÜÇ sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Nisan – Ağustos – Aralık” aylarının son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser “makale” ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır.

4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/03940 / 2015-GE-17289) Marka patent ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri ile ilgili çalış- manın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası güvence sağlamaktadır.

5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print: 2148-4791/ Online: 2148-8150 nu- marası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü bilgiye ulaşılabilir.

6. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kay- nakçada ise YILMAZ, M., (2015). Ketojenik Diyetin Antiepileptik Etkisi, DBHAD “Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi”, Sayı: 5, Cilt: 3, ss.1-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında mutlaka erişim tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve metinin kullanıldığı sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur.

II 7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır.

8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır.

9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı “makale formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir.

10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir. Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul etmiş sayılır. Aksi du- rumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar. Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder.

III GENERAL INFORMATION ABOUT DBHAD JOURNAL

1- Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by two referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two field referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our journal in this case. Data, concerning the ethics committe of the studies, approved to be published in our journal, having the Ethics Committee Report, should be submitted to the editors in written and uploaded to the system with the article. Author(s) should take the responsibility of their articles, having the Ethics Committee Report, which were not submitted to the editors in written and were not uploaded to the system. None of the committes and the authorities in our journal are responsible for pecuniary and non-pecuniary damages. The committes and the authorities in our journal do not have any legal obligations. Author(s) have accepted this situation beforehand.

2- Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians in journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t given any information, system process cannot be changed. Necessary information about our journal can be obtained from the website of the journal www. dbhadergisi.com

3- Our journal publishes three times a year, all articles in the relevant volume of journal are up- loaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months “April / August and December” All readers can download the articles from the journal’s web system and the relevant paper “article” can be used on condition that our journal is cited. Readers can download all volumes of our journal for free.

4- All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008 Doc. No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent ((2015/03940 / 2015-GE- 17289). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights and international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi information.

5. Our journal has both printed and online versions. Necessary information about our journal can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print: 2148-4791/ Online: 2148-8150

6. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015: 1) or (Yılmaz et al. 2015:1), in the reference part YILMAZ, M., (2015). Antiepileptic Effects Of Ketogenic Diet, DBHAD “International Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research”, Issue:5, Volume:3, pp.1-2. All authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the published articles in

IV their own papers. It is an obligation to indicate the access date of the internet sources and the last accessed full internet link in the references and below the page by giving numbers.

7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of the journal should be taken into account by all authors.

8. Our journal is an internationally indexed journal, and all articles and papers published in our journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal.

9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to be in an article format” and these publications are also included.

10. All papers sent to the journal and uploaded to the system shouldn’t be previously published, not evaluated and not rejected. All articles uploaded to the system are acknowledged that author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All material and moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our journal acts in line with the T.R. Law.

V İÇİNDEKİLER

ARAŞTIRMA ve UYGULAMA ARAŞTIRMA, LİTERATÜR ve TOFAŞ OTOMOBİL FABRİKASI’NIN MONTAJ DERLEME BÖLÜMÜNDE ÇALIŞAN İŞÇİLERİN BESLENME THE REFLECTION OF ADEQUATE AND BALANCED DURUMLARININ ANTROPOMETRİK NUTRITION (FOOD CLOVER) EDUCATION TAUGHT ÖLÇÜMLERİNE ve KAN BULGULARINA ETKİSİ 1-19 FIVE-YEAR CHILDREN ON THE VISUAL ARTISTIC Ş. Esin ŞEKER, M. Emel Tüfekçi ALPHAN, Nilüfer OZAYDIN, PRODUCTS 55-69 Funda ŞENSOY, Bülent ASLANHAN, Aysel ÖZKAN Ayşegül SARIKAYA, Gülriz AKAROĞLU, Didem ONAY DERİN

OKULDA KONTROLLÜ KAHVALTI UYGULAMASI YÜKSEK PROTEİNLİ DİYETLERİN VÜCUT İLE SAĞLIKLI BESLENME BECERİLERİNİN AĞIRLIĞI VE SAĞLIĞA ETKİSİ 70-90 GELİŞTİRİLMESİ 20-37 Nevin ŞANLIER, Çiğdem Ceren BAŞALAN Ümit SORMAZ, Mübeccel DEMİRKOL

KÜLTÜRLER ARASI ETKİLEŞİM BAĞLAMINDA KIBRIS DEĞİRMENLİK KÖYÜ YEMEK KÜLTÜRÜ 38-54 Leyla ÖZGEN

VI BAŞ EDİTÖR ULUSLARARASI YAYIN KURULU Aslı UÇAR Arash RASHİDİ Azadeh DAVARİ BAŞ EDİTÖR YARDIMCILARI Paul JOHNSTON Nazan AKTAŞ Yahya ÖZDOĞAN YÖNETİM KURULU Ayşe Özfer ÖZÇELİK İLETİŞİM VE SEKRETERLİK Metin Saip SÜRÜCÜOĞLU Esma ASİL Funda Pınar ÇAKIROĞLU Münevver ARISOY GENEL YAYIN YÖNETMENİ Çetin YAMAN Murat KORKMAZ Gülten HERGÜNER Fatih ÇATIKKAŞ DİL EDİTÖRLERİ Murat KORKMAZ Gökşen ARAS (İngilizce) Gökşen ARAS Gülsemin HAZER (Türkçe) Ali Serdar YÜCEL Aslı UÇAR İSTATİSTİK VE ÖLÇME DEĞERLENDİRME Nazan AKTAŞ Gökhan DELİCEOĞLU Yahya ÖZDOĞAN Işık BAYRAKTAR Gökşen ARAS Saliha ALTIPARMAK Av. Onur BAYKAN Av. Bülent YILMAZ TEKNİK EDİTÖR Burhan MADEN KAPAK TASARIM Ozan KARABAŞ YAYIN KURULU Aslı UÇAR Nazan AKTAŞ Serkan YILMAZ Yahya ÖZDOĞAN Murat KORKMAZ Metin Saip SÜRÜCÜOĞLU Ayşe Özfer ÖZÇELİK Funda Pınar ÇAKIROĞLU Münevver ARISOY Gülsemin HAZER Gökşen ARAS Ali Serdar YÜCEL Saliha ALTIPARMAK Esma Asil Gülten HERGÜNER Nalan AKDOĞAN Ümran SEVİL

VII YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ ALAN VE DİSİPLİNLER

• Beslenme Bilimleri • Toplu Beslenme Sistemleri ve Besin • Diyetetik Güvenliği • Toplum Beslenmesi ve Beslenme Eğitimi

DISCIPLINES

• Nutrition Sciences • Community Nutrition and Nutrition • Dietetics Education • Mass Catering and Food Safety Systems

VIII DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER

IX DİĞER DERGİLERİMİZ

1. SPOR SAĞLIK TIP BİLİMLERİ DERGİSİ http://www.sstbdergisi.com 2. KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ http://www.jacsdergisi.com 3. ORTOPEDİ TRAVMATALOJİ http://www.otshdergisi.com 4. PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI http://www.uhpadergisi.com 5. MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ http://www.hmfdergisi.com 6. İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ http://www.iibdergisi.com 7. MULTİDİSİPLİNER SOSYAL BİLİMLER http://www.uhbabdergisi.com 8. EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI http://www.uhedergisi.com 9. OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ARAŞTIRMALARI http://www.aceddergisi.com 10. HEMŞİRELİK http://www.khsdergisi.com 11. MİMARLIK VE TASARIM http://www.mtddergisi.com 12. PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI http://www.uhpdergisi.com 13. MÜZİK VE SAHNE SANATLARI http://www.uhmadergisi.com 14. EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI http://www.uheyadergisi.com

X Aslı UÇAR Değerli Okurlar., Baş Editör

Dergimizin bu sayısında toplam 05 çalışmaya yer vermiş bulunmaktayız. Yine bu sayıda birbirinden değerli araştırma ve Uygulama çalışmaların sayıya kazandırılmasında aktif görev alan sayı hakemlerimize ve emeği geçen tüm dergi çalışanlarına teşekkür ederim. Her geçen sayıda farklı yazarlara ve araştırmacılara ait çalışmalara yer vermekten ayrıca mutluluk duyduğumuzu iletmek isterim. Uluslararası farklı indeks başvurularımız da hızla devam etmektedir. Umut ediyoruz en kısa sürede dergimiz hak ettiği yere gelecektir. Siz değerli okur ve yazarlarımızın desteği ve katkılarıyla bu inancımızın çok ivedi bir şekilde hayata geçeceğine olan inancımız tamdır. Her sayımızda olduğu gibi bu sayımızda da değerli çalışmalarını bizlerle paylaşan yazarlarımıza ayrıca teşekkür ederiz. Bir sonraki sayımız Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarını içine alacak şekilde sistemdeki yerini alacaktır. Şimdiden tüm okur ve yazarlarımıza esenlikler diler saygılarımızı sunarız.

(Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin sistemine yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda oluşan ya da oluşacak bir sorunda problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem ve bilim kurulları sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür. Bu konuda tüm sorumluluk yazar(lar) a aittir).

Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yükümlülükleri kabul etmez. Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu, kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur.

XI Dear Readers.,

We have included 05 papers in this volume of the journal. I thank our referees of this volume and all staff taking an active part in preparation of valuable researches and compilation studies for this volume. We feel the pleasure of giving place to the studies of different authors and researchers each day. Our applications for other international indexes are going on. We hope that our journal will reach to the place it deserves. We believe that this will realize so fast thanks to your support and contributions. Our next volume will be in the system in a way to include the months of september, october, november and december. I wish all the readers and authors welfare and joy.

(In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the data of necessary ethical board report while uploading their publication in editorship and journal system. Our journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake any responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged to give this information to journal in written. All liability in this issue belongs to author(s)).

As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of m-13-14 unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and publisher don’t accept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which contribute to literature are accepted and published in our journal. Apart from this, the papers with political, legal and commercial content which are against the intellectual property rights are not accepted. in case of a possible negative situation, author(s) is/are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible material and emotional damage beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t accept any responsibility regarding the second, third and other persons and institutions under any condition. in this sense, a legal sanction on our journal and its boards is out of question. The content and the current status of the papers belong to author(s) and our journal only takes part in the publication of these papers and contribution to literature. Respectfully announced to all readers, public and followers by publication.

XII ULUSLARARASI HAKEMLİ BESLENME ARAŞTIRMALARI DERGİSİ DBHADACEDInternational Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research

TOFAŞ OTOMOBİL FABRİKASI’NIN MONTAJ BÖLÜMÜNDE ÇALIŞAN İŞÇİLERİN BESLENME DURUMLARININ ANTROPOMETRİK ÖLÇÜMLERİNE ve KAN BULGULARINA ETKİSİ (1)

EFFECTS OF EATING HABITS ON ANTHROPOMETRICS AND BLOOD VALUES OF AUTOMOTIVE FACTORY WORKERS IN TOFAŞ

Ş. Esin ŞEKER1, M. Emel Tüfekçi ALPHAN1, Nilüfer OZAYDIN2, Funda ŞENSOY1, Bülent ASLANHAN3, Aysel ÖZKAN3 1 Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölümü, İstanbul / Türkiye 2 Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İstanbul / Türkiye 3TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası Sağlık Birimi, Bursa / Türkiye

Öz: Bu çalışma, TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası’nın montaj Abstract: In this study, TOFAS Turkish Automobile Factory bölümünde çalışan işçilerin beslenme durumlarının, antropometrik assembly section of the nutritional status of workers, their an- ölçümlerine, kan şekeri ve kan yağlarına etkisini belirlemek amacıyla thropometric measurements were carried out and planned in planlanıp yürütülmüştür. Kesitsel bir çalışmadır. Montaj bölümünde order to determine the effect on blood sugar and blood fat. It is a çalışan işçilerin tamamı (n=1001-erkek) bu çalışmanın kapsamına cross-sectional study. All of the workers in the assembly portion alınmıştır. İşçilerin boy, bel çevresi, ağırlıkları ölçülmüş, vücut of the automobile plant (n=1001 men) were included in this study. analizleri yapılmıştır. İşçiler arasında kan vermeye gönüllü olan 441 Workers height, waist circumference and weight were measured işçiden 12 saatlik açlık sonrası alınan kan örneklerinde, açlık kan and body analyses were performed. Between workers surveyed şekeri, toplam kolesterol, trigliserid, HDL-kolesterol, LDL-kolesterol 441 workers who volunteered to give blood at blood samples taken after a 12-hour hunger, fasting blood glucose, total cholesterol, ölçülmüştür. Besin tüketimleri, 24saatlik hatırlama yöntemiyle, triglycerides, HDL-cholesterol, LDL-cholesterol were measured. diyetisyen tarafından alınmış, besin değişimlerine dönüştürülerek Food consumption, with 24 hour recall method, was taken by a günlük tüketim miktarları belirlenmiştir. Araştırmaya katılanların dietician, converted into daily food consumption changes were yaş ortalaması 36.1±7.8yıl, boy ortalaması 174.3±6.7cm, ağırlık determined. The average age of survey participants was 36.1±7.8y, ortalaması 80.5±11.9kg, BMI ortalaması 26.5±3.5kg/m2 (BKİ≥30kg/ height 174.3±6,7cm, weight 80.5±11.9kg, BMI 26.5±3.5kg/m2 m2:%14), vücut yağ ortalaması %19.7±6.1 (yağ oranı>%21:%46), (bki≥30kg/m2:14%), body fat 19.7%±6.1 (fat content>21%:46%), bel çevresi ortalaması 93.4±10.1cm (bel çevresi> 94cm:%46.1) idi waist circumference 93.4±10.1cm (waist circumference>94cm: (n=1001). İşçilerin %58’inin süt grubunu az (≤1 değişim), %5.7’sinin 46.1%), respectively (n=1001). Less 58.0% of workers milk çok (≥3 değişim) tükettiği ve süt tüketiminin artışı ile bel çevresi group (≤1change), so the 5.7% (≥3change) consume it, and waist (p:0.0001) ve BKİ’lerinin (p:0.0001)arttığı belirlenmiştir. İşçilerin circumference with increasing milk consumption (p=0.0001) and %42.5’i et grubunu az, (≤4 değişim), %45.9’unun çok tükettiği (≥6 BMI (p=0.0001) was determined to increase. 42.5% of workers değişim) saptanmıştır. Et tüketimi-kan yağları arasında herhangi had fewer groups (≤4change), which consume a lot of 45.9% bir korelasyon bulunamamıştır. İşçilerin %82.9’u tahıl grubunu (≥6change), respectively. Meat consumption-no correlation was (≤11 değişim) az, % 4.1’inin ise çok tükettikleri (≥12 değişim) found between blood lipids. 82.9% of the grain group of workers bulunmuş, az tüketenlerin %65’inin obez olduğu belirlenmiştir. (≤11exchange), less than the 4.1% they too consume (≥12change) Sebze-meyve grubunu az tüketenler (≤4 değişim) %82.9, çok was found, it was determined that 65% of obese consume less. tüketenler (≥12 değişim), %5.8 oranında olduğu belirlenmiştir. Consume less fruit and vegetables group (≤4 change) 82,9%, so consume (≥12change) was determined to be 5.8%. Anahtar Kelimeler: İşçi, Beslenme, Antropometri, Kan Glikozu, Kan Lipidleri, Beden Kütle İndeksi Key Words: Workers, Nutrition, Anthropometrics, Blood Sugar, Blood Lipids, Body Mass Index

Doi: 10.17362/DBHAD.2015412528

(1) Sorumlu Yazar: Esin ŞEKER, Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölümü, İstanbul / Türkiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 01.04.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 30.07.2015 Makalenin Türü: Type of article article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Araştırmanın Yapıldığı Kurumdan İzin Var – There Authority Permission From the Survey”

1 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

GİRİŞ SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİMvb.) bazılarını ARALIKLARINA ise dolaylı GÖRE (enfeksiyon hastalıkları, ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN kalp-damar hastalıkları, diyabet, hipertansiyon, Bir toplumda kaliteli yaşam, üretim üzerindeİNCELENMESİ karaciğer hastalıkları, şişmanlık vb.) yönden etki- yükselir. Üretimin temel unsuru iseMurat insan KORKMAZ, gü- Hakan AÇIKGÖZ cüdür. Yetenekli, bedenen ve sosyalGüven olarak Grup tam A.Ş. Finansler. YönetmeniYetersiz ve dengesiz beslenen kişinin vücudu bir iyilik hali gösteren insanın1Kilis üretime 7 Aralık Üniversitesi,katkısı Elektrikmikroplara-Enerji Bölümü karşı dayanıklı değildir, kolay hasta olabilir. Kötü beslenme, işçinin üretim hızını olur ve hastalıkları daha ağır seyreder. Herhangi Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi düşürür. Gereklive olankonutlarda enerji kullanılan kısıtlandığında, doğalgaz ile elektrik iş tüketimininbir besin istatistiksel öğesinin olarak yetersiz analiz edilmesi alınması durumunda gücü azalır. Enerjişeklindedir. yanında, Farklı gerekli analiz besin teknikleri öğelerinin kullanılarak vücutta hazırlanan o besin çalışmada öğesinin ANOVA görevi model yerinei getirileme- uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. alınmaması, dayanıklılığıSanayi ve konutlarda ve hastalıklara tüketim aralıklarına direnci göre elektrikyeceğinden, ve doğalgaz vücutfiyatlarının çalışması tespit edilmesi aksar ve hastalıklar yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde azaltabilir, işe devamsızlıkedilen bulgular oranısonucunda; yükselir. sanayi sektörüAyrıca için tüketimoluşur aralığı (Baysal, arttıkça, 2009; elektrik Sağlıkve doğalgaz Bakanlığı, 2004). yetersizlik işçininfiyatlarının ilgi ve geneldikkatini seviyesinde olumsuz düşüş gözlendiğiyönde sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmaŞişmanlık meydana ve gelmektedir. şişmanlığa bağlı hastalık ve ölümlerin etkileyebilir, iş kazaları ve meslek hastalıkları Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,azaltılması Sanayi, Konut, öncelikli Anova, TUİK, bir Fiyat halk sağlığı sorunudur oranı yükselebilir. Üretim hızı düşmesi ve sağlık (Sözen ve ark., 2009). 2010 yılında yapılan harcamaları artabilir. Çalışan kesim içerisinde ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYTURDEP-II AND NATURAL (Satman, GAS PRICES2010) çalışmasına göre yer alan işçiler, toplumdaACCORDING risk TO altındaki CONSUMPTION gruplar RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND içerisinde olduklarından beslenmelerine ayrı birHOUSES Ülkemizde şişmanlık sıklığı erkeklerde %27.3, kadınlarda %44.2’dır. 1998 yılında yapılan özen gösterilmesiAbstrac gerekirt: In this(Baysal, study prepared 2009; by Sağlık using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, Bakanlığı, 2004)the . consumption of electricity and natural gas usedTURDEP-I in industry andçalışması houses is ile statistically kıyaslandığında, Türk analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisyetişkin were toplumunda applied and the obezite research sıklığının, was %22.3’ten Batılı ülkelerin çoğunda,made more comprehensive.özellikle çok The sayıda purpose işçi was to determine electricity and natural gas prices %31.2’ye (%40.0 artış) ulaştığı belirlenmiştir. çalıştıran büyük kuruluşlarda, kaliteli işgücünü Şişmanlığın azaltılması çalışanların kronik has- kendilerine çekmek ve ellerinde tutmak için, talıklara yakalanma riskini ve sağlık hizmetlerine personele konforlu bir ortamda sunulan kaliteli, duyulan ihtiyacı azaltması bakımından da önemlidir lezzetli ve sağlıklı yemeklerin olumlu etkisine çok (Sözen ve ark., 2009).Dünyada ve Ülkemizde önem verilir. İşyerinde sağlanan bir öğün yemek, işçilerin beslenme ve sağlık durumlarını ortaya işçinin yaşam kalitesini ve moralini yükseltecek bir araçtır. Yeterli ve dengeli beslenmenin, işçinin koyan bilimsel araştırmalar oldukça yetersizdir. verimini ve yapılan üretimi arttırdığı, iş kazalarını Yapılan bu çalışmalarda, işçilerin beslenme ve ve meslek hastalıklarını azalttığı, işçilerin sağlığını sağlık durumu açısından bir takım olumsuzluklar koruduğu, işe devamsızlığı azalttığı, işyeri psiko- olduğu da belirlenmiştir (Güneyli, 1973; Sözen lojisini, iş barış ve huzurunu güçlendirdiği, işçinin ve ark., 2009; Bekar ve Ersoy, 2011). Bu çalışma, hastalıklara karşı direncini arttırdığı gösterilmiştir. TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası’nın montaj bö- (Bilir, 2012) Yetersiz ve dengesiz beslenme, bazı lümünde çalışan işçilerin beslenme durumlarının, hastalıkların oluşmasını doğrudan (anemi, raşitizm antropometrik ölçümleri ile glisemi ve dislipidemi

2 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

üzerine etkisini belirlemekSANAYİ VE amacıyla KONUTLAR planlanıp AÇISINDAN TÜKETİMve glisemi ARALIKLARINA ve serum lipidlerine GÖRE etkisini belirlemek ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN yürütülmüştür. İNCELENMESİamacıyla yapılan kesitsel bir araştırmadır.

MATERYAL VE METOT Murat KORKMAZ, HakanAraştırmanın AÇIKGÖZ Yeri ve Zamanı Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni

TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası1Kilis 71968 Aralık yılında Üniversitesi, ElektrikAraştırma,-Enerji Bölümü İşyeri Sağlık Birimi’nde çalışan kurulmuş ve bugüne kadar gelişerek büyümüş diyetisyen, hekim, hemşire vb. sağlık personeli Türkiye’nin önemliÖzet bir: 2012-2014 otomotivYılları şirketidir. arasındaki İkiTUİK ve verileri tarafından kullanılarak hazırlanan planlanmış, bu çalışma, 2012 sanayi Nisan-Mayıs ayla- ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi üç vardiya halindeşeklindedir. toplam Farklı 7000 analiz işçinin teknikleri çalıştığı kullanılarak rında hazırlanan gerçekleştirilmiştir. çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. TOFAŞ Türk OtomobilSanayi ve konutlarda Fabrikası’nın tüketim aralıklarına montaj göre elektrikAraştırmanın ve doğalgaz fiyatlarının Yöntemi tespit edilmesi bölümünde çalışan,yönünde (toplam hareket edilmiş 1001) olup, erkek yapılan işçi istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimAraştırmaya aralığı arttıkça, katılan elektrik işçilere ve doğalgaz ilişkin kişisel bilgiler, üzerinde çalışılmafiyatlarının yapılmıştır. genel seviyesinde2012 yılında düşüş toplam gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim 1001 işçinin tümüaralığı çalışma Kw cinsinden grubunu yükseldikçe, oluşturmuş fiyatlarda da azalmaaraştırıcı meydana tarafından gelmektedir. geliştirilen soru formuna ak- Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,tarılmıştır. Sanayi, Konut, Ayrıca Anova, TUİK,besin Fiyat tüketim kayıt formu ve ve çalışmaya alınmışlardır. Özel bir şirketten kan sonuçları kayıt formu da araştırıcı tarafından yemek hizmeti satın alan fabrikanın yemekleri, hazırlanmış ve veriler bu formlara geçirilmiştir. aynı alanda bulunanECONOMETRIC bir mutfakta ANALYSIS yemek OFşirketi ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESBütün IN TERMS bu veriler, OF INDUSTRY biyokimyasal AND testler için kan çalışanları tarafından yapılmakta ve servise suHOUSES- alındığı gün toplanmış ve ilgili formlara akta- nulmaktadır. Yapılan yemekler 3 gıda mühendisi Abstract: In this study prepared by using data ofrılmıştır. TSI belonging to the years of 2012-2014, tarafından denetlenmektedir.the consumption Fabrikadaof electricity andvardiyalı natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different çalışma sistemi olduğundan,techniques for analysis.öğle ve Moreover, akşam yemek tests of hypothesisAntropometrik were applied andÖlçümler the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices servisi yapılmaktadır. Ayrıca gece vardiyası için İşçilerin boy uzunlukları duvara monte edilen işçilere sandviç, meyve, meyve suyu, ayran ve skala ile ayakkabısız ve yükseklik yaratan platform çorba vb. besinler verilmektedir. Fabrikanın sağlık kullanılmadan alınmıştır. Bel çevresi ölçümleri, biriminde 4 iş yeri hekimi, 1 diyetisyen, 1 biyolog, kişi ayakta iken abdomen gevşek, kollar iki yanda 1 laborant ve 6 sağlık memuru çalışmaktadır. ve ayaklar birleşik iken, en alt kaburga kemiği Araştırmanın Tipi ile kristailiak (göbek deliği) arasında, esneme- yen mezura ile aynı kişi tarafından alınmıştır. Araştırma, “Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağ- Bel ölçüsünün değerlendirilmesinde IDF’nin lanmasına Dair Yönetmelik” gereğince; (Sağlık önerilerine göre erkekler için sınır değer olan Bakanlığı, 2011) çalışanlara yönelik yapılması 95 cm olarak alınmıştır (Metabolik Sendrom gereken sağlık taramaları çerçevesinde Bursa İl Kılavuzu, 2009). İşçilerin vücut ağırlıkları, en Merkezi’nde bulunan TOFAŞ Türk Otomobil az 4 saatlik açlıktan sonra, ince kıyafetlerle ve Fabrikası’nın montaj bölümünde çalışan işçilerin ayakkabısız olarak ölçülmüş ve vücut analizleri beslenme durumlarının, antropometrik ölçümlerine Tanita 418 BC Bioelektrik Empedans aletiyle

3 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

yapılmış ve anında SANAYİbilgisayara VE KONUTLAR işlenmiştir. AÇISINDAN Vücut TÜKETİMtişkin bir ARALIKLARINA kişinin alması GÖRE gereken besin miktarları ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN analizi sonuçlarından, sadece, işçilerin ağırlıkları,İNCELENMESİ ile karşılaştırılmış ve işçilerin sağlıklı beslenip

Beden Kütle İndeks (BKİ)’leri ve Muratyağ oranları KORKMAZ, Hakanbeslenmedikleri AÇIKGÖZ irdelenmiştir. Alınması gereken ile ilgili veriler çalışmada kullanılmıştır.Güven Grup BKİ A.Ş. Finansbesin Yönetmeni gruplarının değerlendirilmesinde “normal” değerlendirilmesinde sınır değerler;1 <18.4 kg/ tüketim ile “fazla” ve “az” tüketim için kullanılmış Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü m2zayıf, 18.5-24.9 kg/m2 normal, 25.0-29.9 kg/ olan miktarlar Tablo 1’de gösterilmiştir. (Baysal, m2 hafif obez, 30.0-39.9Özet : 2012-2014 kg/m2Yılları obez, arasındaki >40.0 kg/mTUİK 2verileri 2009; kullanılarak T.C. hazırlanan Sağlık buBakanlığı, çalışma, sanayi 2004). ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi aşırı obez olarak alınmıştır (Lohman et al.,1988; şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakKan hazırlanan Bulguları çalışmada ANOVA modeli Pekcan, 2013). uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi Araştırmaya katılan 1001 işçi arasından kan vermeyi Besin Tüketimleriyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimkabul aralığı eden arttıkça, 441 elektrikişçiden ve 12doğalgaz saatlik açlık sonrası fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim İşçilerin besin tüketimleriaralığı Kw cinsinden 24 saatlik yükseldikçe, hatırlama fiyat yönlarda- da azalmaalınan meydana kan gelmektedir. örneklerinde, açlık kan şekeri, serum temi kullanılarak,Anahtar diyetisyen Kelimeler tarafından : Elektrik, alınmıştır.Doğalgaz, Tüketim, toplam Sanayi, Konut,kolesterol, Anova, trigliserid, TUİK, Fiyat HDL-kolesterol, LDL- Alınan besin tüketim kaydındaki besinler, besin kolesterol düzeylerine, TOFAŞ Türk Otomobil değişimlerine dönüştürülerek,ECONOMETRIC işçininANALYSIS tükettiği OF ELECTRICITY Fabrikası AND NATURALSağlık Birimi’nin GAS PRICES laboratuvarlarında besinlerin miktarları,ACCORDING değişim olarakTO CONSUMPTION belirlenmiş RANGES MİNDRAY IN TERMS OFBS-300 INDUSTRY yöntemi AND kullanılarak bakıl- HOUSES ve hazırlanan forma işlenmiştir. Bu değişimlerin mıştır. Etik: Araştırma için fabrika yönetiminden miktarları, besinAbstrac gruplarınat: In this study entegre prepared edilerek by using data ofve TSI her belonging fabrika to the çalışanından years of 2012-2014, onay alınmıştır. the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically Türkiye’ye Özgüanalyzed. Beslenme ANOVA Rehberi’ndeki model was applied ye to- the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices

4 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Tablo 1. Türkiye’yeSANAYİ Özgü VE Beslenme KONUTLAR Rehberine AÇISINDAN TÜKETİMGöre Besin ARALIKLARINA Gruplarının GÖRE Tüketim Miktarları ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Besin Grupları 1 Değişim MiktarlarıİNCELENMESİ Az Normal Tüketim Çok Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZTüketim Tüketim

Süt Grubu 200 g Güven Grup A.Ş. Finans ≤1Yönetmeni değişim 2-3 değişim ≥3 değişim Et Grubu 30 g 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik≤4- Enerjideğişim Bölümü4-6 değişim ≥6 değişim Sebze-Meyve Sebze:4-5 YK* dolusu Grubu Özet :Meyve:2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir.1 adet Farklı elma, analiz armut, teknikleri şeftali, kullanılarakportakal hazırlanan≤4 değişim çalışmada4-10 ANOVA değişim modeli ≥12 değişim uygulanmıştır.1 SB* çilek,Ayrıca vişne,hipotez kiraz,testleri üzümuygulanarak vb. araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi1 ve ince konutlarda dilim tüketimkavun/karpuz aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde3-5 hareket adet erik edilmiş ve kayısı olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz Tahıl Grubu fiyatlarının1 dilim genel ekmek seviyesinde (25 gram)düşüş gözlendiği sonucuna≤11 varılmaktadır. değişim Sonuç11-12 olarak değişim tüketim ≥12 değişim aralığı 1Kw kase cinsinden çorba yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. Anahtar1 dilim Kelimeler börek : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat 2-3 YK pilav/makarna Yağ-şeker grubu 1 TK* şeker ≤3 değişim ≥6 değişim ECONOMETRIC1 TK reçel-bal ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND 1 TK sıvı yağ HOUSES 1 TK margarin/tereyağı Abstrac5-8t: Inadet this siyah/yeşil study prepared zeytin by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques*YK:Yemek for analysis. Moreover, Kaşığı, tests SB: of Suhypothesis Bardağı, were TK:applied Tatlı and Kaşığıthe research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices

İstatistik BULGULAR

SPSS 11,0 ile analiz yapılmıştır. Sürekli değişken- Araştırmaya katılan 1001 işçinin yaş ortalaması lerin dağılımları Kolmogorov Smirnov testi ile 36.1±7.8 yıl, boy uzunluğu ortalaması 174.3±6.7 değerlendirilmiştir. Spearman korelasyon analizi, cm, vücut ağırlığı ortalaması 80.5±11.9 kg, BKİ Mann Whitney U test, Kruskal Wallis testleri ortalaması 26.5±3.5 kg/m2, bel çevresi ölçümlerinin kullanıldı. Ki kare analizi yapılmıştır. İstatistiksel ortalaması 93.4±10.1 cm, vücut yağ ortalaması anlamlılık düzeyi olarak 0.05 kabul edilmiştir. %19.7±6.1 bulunmuştur (Tablo 2). Ayrıca işçi- lerin BKİ’lerinin yükselmesi ile bel çevrelerinin genişlemesi arasında pozitif bir korelasyon olduğu saptanmıştır (r:0.830, p:0.0001).

5 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

TabloSANAYİ 2. VE Temel KONUTLAR Sosyodemografik AÇISINDAN TÜKETİM Özelliklere ARALIKLARINA Göre Dağılım GÖRE ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Sosyodemografik özellikler İNCELENMESİAritmetik Ortalama±SS Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ Minimum Maksimum

Yaş (yıl)Güven Grup A.Ş. Finans36.1±7.8 Yönetmeni 20 53 Yaş grupları (yıl) n 1Kilis 7% Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü ≤29 282 28.2 Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi 30-34 ve konutlarda 209kullanılan doğalgaz20.9 ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli 35-39 uygulanmıştır. 71Ayrıca hipotez7.1 testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. 40-44 Sanayi ve konutlarda265 tüketim26.5 aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde 45≥ edilen bulgular174 sonucunda;17.3 sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı KwBoy cinsinden Uzunluğu yükseldikçe, (cm) fiyatlarda da azalma174.3 meydana gelmektedir. 150 201

AnahtarVücut Kelimeler Ağırlığı : Elektrik, (kg) Doğalgaz, Tüketim,80.5±11.9 Sanayi, Konut, Anova, TUİK,45.9 Fiyat 127.0 BKİ (kg/m2) 26.5±3.5 17.2 39.5

2 BKI (kg/m ) ECONOMETRICn ANALYSIS% OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND ≤ 19.9 58 5.8 HOUSES 20.0-24.9 263 26.3 Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, 25.0-29.9 the consumption540 of electricity53.9 and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different 30≥ techniques for140 analysis. Moreover,14.0 tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices Bel Çevresi (cm) 93.4±10.1 63.0 140.0 Bel Çevresi (cm) n % ≤93 540 53.9 ≥94 461 46.1 Vücut yağı (%) 19.7±6.1 1.8 39.0 Vücut Yağı (%) n % ≤14.99 207 20.6 15.00-20.99 334 33.4 ≥21.00 460 46.0 Toplam 1001 100.0

İşçilerin laboratuar bulgularının ortalamalarına 167.8±114.1 mg/dl, LDL-kolesterol 112.1±30.2 bakıldığında; açlık kan glikozu 93.9±11.4 mg/dl, mg/dl ve HDL-kolesterol 50.4±9.3 mg/dl olduğu toplam kolesterol 196.3±39.9 mg/dl, trigliserid görülmektedir (Tablo 2).

6 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

TabloSANAYİ 3. Laboratuvar VE KONUTLAR BulgularınınAÇISINDAN TÜKETİM Dağılım ARALIKLARINA Özellikleri GÖRE (n=441) ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Aritmetik ortalama±SSİNCELENMESİMedyan Minimum Maksimum Toplam (n) Açlık Kan Glikozu (mg/dl) Murat 93.9±11.4 KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ 92.0 74 181 441 Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni Toplam Kolesterol (mg/dl) 196.3±39.9 193.0 86 373 441 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü Trigliserid(mg/dl) 167.8±114.1 133.0 34 917 438

LDL-KolesterolÖzet (mg/dl) : 2012-2014 Yılları arasındaki112.1±30.2 TUİK verileri kullanılarak111.0 hazırlanan22 bu çalışma, sanayi240 439 HDL-Kolesterolve (mg/dl) konutlarda kullanılan doğalgaz50.4±9.3 ile elektrik tüketiminin 49.0 istatistiksel olarak23 analiz edilmesi 87 440 şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Tablo 4’te gösterilenSanayi işçilerin ve konutlarda laboratuvar tüketim aralıklarına bulguları göre elektrikarttığı ve doğalgaz belirlenmiştir. fiyatlarının tespitÖzellikle edilmesi bu bulgu, 40 yaş yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde incelendiğinde; edilenişçilerin bulgular %2.0’sinin sonucunda; diyabetsanayi sektörü tanı için tüketimve üzerindeki aralığı arttıkça, işçilerde elektrik vedaha doğalgaz belirgindir. Koleste- kriterlerine göre fiyatlarının(American genel Diabetes seviyesinde Association- düşüş gözlendiği sonucunarol, trigliserid varılmaktadır. ve Sonuç kan olarak lipoproteinlerinin tüketim durumu aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. ADA, 2012) “diyabet” olabileceği, %21.8’inin incelendiğinde; işçilerin %42.9’unun toplam Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat de Gecikmiş Glikoz İntoleransı (IGT-açlık kan kolesterol düzeylerinin yüksek, %41.2’sinin şekeri:100-125 mg/dl arasında) açısından risk trigliserid düzeylerinin yüksek, %66.7’sinin LDL- taşıdığı görülmektedir.ECONOMETRIC Kan glikozu ANALYSIS ile BKİ OF araELECTRICITY- kolesterollerinin AND NATURAL yüksek GAS PRICES olduğu ve %52.0’sinin ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND sında istatistiki yönden anlamlı bir ilişki olduğuHOUSES de HDL-kolesterol düzeylerinin düşük olduğu (p:0.0001); obezite arttıkça glisemi düzeyinin görülmüştür (Tablo 4). Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically Tablo 4.analyzed. İşçilerin ANOVA Glisemi, model wasKolesterol, applied to theTrigliserid study prepared ve Lipoproteinwith the use of differenDüzeylerinint techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purposeDeğerlendirilmesi was to determine electricity and natural gas prices

Düşük Yüksek Toplam Parametreler n % n % n % Açlık Kan Glikozu (mg/dl)* ≤99 ≥126 Açlık kan şekeri (mg/dl) 336 76.2 9 2.0 441 100.0 Toplam Kolesterol (mg/dl) ≤199 ≥ 200 Toplam Kolesterol (mg/dl) 252 57.1 189 42.9 441 100.0 Trigliserid Düzeyleri (mg/dl) ≤ 149 ≥ 150 Trigliserid Düzeyleri (mg/dl) 258 58.8 181 41.2 439 100.0 LDL-Kolesterol (mg/dl) <100 ≥ 100 LDL-Kolesterol (mg/dl) 146 33.3 292 66.7 438 100.0 HDL-Kolesterol (mg/dl) ≤ 49 ≥ 50 HDL-Kolesterol (mg/dl) 229 52.0 211 48.0 440 100.0

*Açlık kan glikozu 100-125 mg/dl arasında bulunan işçi sayısı 96 (%21.8)’dır.

7 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

İşçilerin toplam kolesterollerininSANAYİ VE KONUTLAR yükselmesi AÇISINDAN ile TÜKETİM%57.5’inin ARALIKLARINA BKİ’leri≥25 GÖRE kg/m 2 iken, toplam koles- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN BKİ’nin artması arasında pozitif bir korelasyonİNCELENMESİ terolü yüksek olan işçilerin %87.5’inin BKİ’leri≥25 2 olduğu, toplam kolesterolü düşük olanMurat işçilerin KORKMAZ, Hakankg/m AÇIKGÖZ ve olduğu bulunmuştur (p<0.05). Tablo 5. İşçilerin BesinGüven Gruplarına Grup A.Ş. Finans Göre Yönetmeni Günlük Tüketim Miktarları 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü Az Normal Çok Besin GruplarıÖzet : 2012-2014TüketimYılları arasındaki TUİK verileriTüketim kullanılarak hazırlananTüketim bu çalışma, sanayi Toplam ve konutlarda nkullanılan doğalgaz% ile elektrikn tüketiminin% istatistikseln olarak analiz% edilmesi n % şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli Süt grubu uygulanmıştır.586 Ayrıca hipotez58.7 testleri uygulanarak355 araştırma35.6 daha kapsamlı 57 hale getirilmiştir. 5.7 998 100.0 Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi Et grubu yönünde hareket116 edilmiş 42.5 olup, yapılan 116 istatistik bulgulara11.6 göre de457 sonuca gidilmiştir.45.9 Elde 996 100.0 Tahıl grubu edilen bulgular956 sonucunda;95.9 sanayi sektörü- için tüketim- aralığı arttıkça, 41 elektrik ve 4.1 doğalgaz 997 100.0 fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim Sebze/meyve grubuaralığı Kw cinsinden827 yükseldikçe,82.9 fiyatlarda113 da azalma11.3 meydana gelmektedir. 58 5.8 998 100.0 Yağ/şeker grubuAnahtar Kelimeler 10 : Elektrik, 1.0 Doğalgaz,113 Tüketim, Sanayi,11.3 Konut, Anova,875 TUİK,87.7 Fiyat 998 100.0

İşçilerin, besin gruplarına göre tükettikleri besin lasyon bulunamamıştır. Sebze-meyve grubunu az ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES değişim miktarlarıACCORDING incelendiğinde TO CONSUMPTION süt grubunu RANGES tüketenler IN TERMS (≤4 OF değişim)INDUSTRY %82.9, AND çok tüketenlerin HOUSES az tüketenlerin (≤1 değişim/porsiyon) oranı (≥12 değişim), %5.8 oranında olduğu belirlen-

%58.7, çok tüketenlerinAbstract: In (≥3this studydeğişim/porsiyon) prepared by using data ofmiştir. TSI belonging Sebze to vethe yearsmeyve of 2012 grubunu-2014, az tüketen işçi the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically oranı %5.7olarakanalyzed. bulunmuştur ANOVA vemodel süt wastüketiminin applied to the studysayısının prepared fazla with olduğu the use (827of differen kişi-%82.9)t ve sebze techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was artışı ile bel çevresimade more (p:0.0001) comprehensive. ve BKİ’lerininThe purpose was to determinetüketimi electricity düşük olanand natural işçilerin gas prices toplam kolesterol ve (p:0.0001) arttığı belirlenmiştir. Süt grubunu LDL-kolesterollerinin yüksek olduğu bulunmuş- az tüketenlerin %61.9’unun BKİ’lerinin ≥25 tur. Tahıl grubunu (≤11 değişim) az tüketenlerin olduğu, süt grubunu normal ve çok tüketenlerin oranı %82.9, çok tüketenler (≥12 değişim) %4.1 de %75.0’inin BKİ’lerinin ≥25 olduğu belirlen- olarak bulunmuş ve tahıl grubunu az tüketenlerin miştir. Yapılan bu araştırmanın sonucuna göre; %65.0’inin obez olduğu belirlenmiştir. süt tüketimi arttığında işçilerin BKİ’lerinde de Yağ-şeker grubunu az tüketenler (≤3 değişim) %1.0 artış olduğu bulunmuştur (p<0.05). oranında, çok tüketenler (≥6 değişim) %87.7 olarak Et grubunu az tüketenlerin (≤4 değişim) oranı bulunmuş ve tüketim arttıkça, BKİ’nin (p:0.0001), %42.5, çok tüketenlerin (≥6 değişim) oranı bel çevresinin (p:0.0001), kolesterolün (p:0.032) %45.9 olarak bulunmuştur. Et grubunu çok ve trigliseridin (p:0.042) yükseldiği bulunmuştur. tüketen işçi sayısının (457 kişi-%45.9) oldukça Çalışmada, tahıl grubunu az tüketen işçi sayısının fazla olmasına rağmen et tüketimi ile kan lipit ve (956-%95.9) fazla olmasına rağmen, yağ-şeker kolesterol düzeyleri arasında herhangi bir kore- grubunu tüketen işçi sayısının (875 kişi-%87.7)

8 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

çok fazla olduğu saptanmıştır.SANAYİ VE KONUTLARİşçilerde yağ-şeker AÇISINDAN TÜKETİM≤29 yaş ARALIKLARINA işçi sayısı %28.2 GÖRE ile en yüksek grubu, ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN grubunun tüketimi arttıkça bel çevresinin genişİNCELENMESİ- 35-39 yaş grubu işçi sayısı %7.1 ile en düşük lediği ve kolesterol ve trigliserit arasındaMurat anlamlıKORKMAZ, Hakangrubu AÇIKGÖZ oluşturmuştur (Tablo 2). Erkek işçilerin, bir ilişki olduğu ve yağ tüketimininGüven artması Grup ileA.Ş. FinansBKİ; Yönetmeni ≤19.9 olanlar % 5.8, BKİ; 24.9-29.9 kg/ 2 2 toplam kolesterol (p:0.032) ve trigliserit1 (p:0.042) m olanlar %53.9, BKİ; >30 kg/m olanların Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü düzeylerinin arttığı saptanmıştır. Tahıl grubunu oranı %14.0 olarak bulunmuştur. TURDEP-II az tüketenlerinÖzet %65.0’inin : 2012-2014 YıllarıBKİ’si>25 arasındaki kg/m TUİK 2verileri çalışmasında kullanılarak hazırlanan (Satman, bu çalışma, 2010), sanayi BKİ 24.9-29.9 kg/ ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin2 istatistiksel olarak analiz edilmesi iken, tahıl grubunuşeklindedir. normal Farklı ve analizçok tüketenlerin teknikleri kullanılarak m hazırlanan olan genel çalışmada nüfus ANOVA (kadın-erkek modeli toplamı) oranı %80.3’ünün BKİ’sinin>25uygulanmıştır. Ayrıca kg’m hipotez2 olduğu, testleri fakatuygulanarak %37.0 araştırma olarak daha kapsamlı belirlenmiş hale getirilmiştir. olup, bu çalışmada hafif Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi bu iki oran arasındakiyönünde farklılığın hareket edilmiş istatistiki olup, yapılan olarak istatistik bulgularakilolu grubuna göre de sonuca giren gidilmiştir. erkek işçi Elde oranının Türkiye sınırda anlamlı edilenolmadığı bulgular bulunmuştur sonucunda; sanayi (p:0.06). sektörü için tüketimortalamasından aralığı arttıkça, yüksekelektrik ve olduğu doğalgaz saptanmıştır. fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim Besin gruplarınınaralığı tüketimlerindeki Kw cinsinden yükseldikçe, farklılıklar fiyatlarda ile da azalma meydana gelmektedir. TURDEP-II (Satman, 2010) çalışmasındaki yaş HDL-KolesterolAnahtar düzeyleri Kelimeler arasında : Elektrik, herhangi Doğalgaz, bir Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat gruplarına göre BKİ>30 kg/m2 olanlar karşılaş- farklılık bulunamamıştır. tırıldığında; çalışmaya katılan işçilerin (BKİ>30 TARTIŞMA ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYkg/m AND2olanlar NATURAL %14.0), GAS PRICES Türkiye ortalamasının ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES(kadınların %26.0, erkeklerin %25.0) altında Sanayileşen toplumlarda üretimin sürekliliğini olduğu görülmektedir. Bu farklı bulgunun işçilerin sağlamak ve aynıAbstrac zamandat: In this üretiminstudy prepared temel by using un -data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas usedsağlıklı in industry olması and açısından houses is statistically olumlu olduğu ve bunun suru olan çalışanlarınanalyzed. sağlıklarının ANOVA model korunması was applied ve to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisnedeninin were applied de işçilerin and the researchenerji harcamalarınınfazlawas devamı konusundamade önlemler more comprehensive. alınması The gereklidir. purpose was to determine electricity and natural gas prices olmasına bağlı olduğu düşünülmektedir. Yeterli ve dengeli beslenme, sağlıklı olmanın temel öğelerinden biridir. İşçiler ise çalışanlar Çalışmada, TOFAŞ Türk Fabrikası’nın montaj arasında risk taşıyan grup içinde yer aldığından, bölümünde çalışan erkek işçilerin yaşlarının beslenmelerine özel olarak özen gösterilmesi artması ile BKİ’nin artması arasında pozitif kore- gerekir (Rakıcıoğlu, 1999; Sağlık Bakanlığı, lasyon bulunmuştur (r:0.337, p:0.0001). Yapılan 2004; Baysal, 2009). bu çalışmada, işçilerin yaşlarının artması ile bel çevresinin genişlemesi arasında pozitif bir kore- Bu araştırma 1001 kişilik erkek işçi grubunun lasyon bulunmuştur (r:0.830, p:0.0001). Ayrıca, tamamının 24 saatlik besin tüketimlerinin alın- BKİ ile bel çevresi arasında istatistikî olarak ması, antropometrik ölçümlerinin yapılabilmesi anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p:0.0001). BKİ, ve gönüllü 441 işçinin eş zamanlı kan biyokim- arttıkça bel çevresinin genişlediği de bulunmuştur yalarının incelenebilmiş ve ortak analiz edilebil- (r:0.830, p:0.0001). miş olması nedeniyle kıymetli bir araştırmadır. Erkek işçilerin yaş ortalamaları 36.1±7.8 yıldır.

9 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Çalışmaya katılanSANAYİ erkek VE işçilerin KONUTLAR vücut AÇISINDAN yağ TÜKETİMglisemi ARALIKLARINAregülasyonunda GÖRE olumlu etkileri olduğu ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN oranları değerlendirildiğinde; %46.0’sının vücutİNCELENMESİ bilinir (ADA, 2012; Alphan, 2013). Bu çalışmada, yağ oranının %21.0’in üzerinde ve Muratstandartların KORKMAZ, Hakanilginç AÇIKGÖZ olan bulgu; glisemik indeksi ve enerji yo-

(Pekcan, 2013) üzerinde olduğu bulunmuştur.Güven Grup A.Ş. Finansğunluğu Yönetmeni yüksek olan yağ-şeker grubu besinlerin

1 tüketimindeki artış ile glisemi düzeyi arasında Bilge’nin yaptığı araştırmada Kilisvücut 7 Aralık yağ Üniversitesi, oranı Elektrik-Enerji Bölümü istatistiki bir ilişki bulunamamış olmasıdır. (%55.8’inin yüksek) ile bel çevresi ölçümü Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi (%22.4’ünün yüksek)ve konutlarda arasında kullanılan istatistiki doğalgaz yönden ile elektrik tüketimininÇalışmada, istatistiksel işçilerin olarak %2.0’sininanaliz edilmesi diyabetli olabile- anlamlı bir ilişki şeklindedir.saptanmıştır Farklı (Bilge, analiz 2009). teknikleri Benzer kullanılarak ceği, hazırlanan %21.8’inin çalışmada de ANOVA Gecikmiş model Glikozi İntoleransı uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. şekilde yapılan Sanayibu çalışmada ve konutlarda da tüketim işçilerin aralıklarına vücut göre elektrik(IGT) ve doğalgaz açısından fiyatlarının risk tespit taşıdıkları edilmesi görülmüştür yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde yağ oranları (%46.0)edilen bulgular ve bel sonucunda; çevresi sanayi ölçümleri sektörü için tüketim(ADA, aralığı 2012). arttıkça, Diabeteselektrik ve doğalgazMellitus, morbidite ve (%46.1) yüksek fiyatlarınınbulunmuştur. genel seviyesindeMetabolik düşüş sendrom gözlendiği sonucunamortaliteyi varılmaktadır. arttıran Sonuç bir olarak hastalık tüketim olmasına rağmen, aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. açısından değerlendirildiğinde; bel çevresi 94 erken tanı ve tedavi ile morbidite ve mortalitenin Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat cm’den büyük işçiler arasında; lipit ve karbon- azaltılabileceği belirtilmiştir. Tıbbi Beslenme hidrat metabolizması bozuk olan sadece 1 kişinin Tedavisi (TBT), diyabetin önlenmesinde, gecik- metabolik sendromECONOMETRIC kriterlerini taşıdığıANALYSIS belirlen OF ELECTRICITY- tirilmesinde AND NATURAL ve tedavisinde GAS PRICES son derece önemlidir ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND miştir (Metabolik Sendrom Kılavuzu, 2009).HOUSES ve diyabetin tedavisinin temelini oluşturur (ADA, Kan glikozu ile BKİ arasında istatistiki yönden 2012; Alphan, 2013). Bu yüzden diyabetli işçi- Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, anlamlı bir ilişkithe olduğu consumption (p:0.0001); of electricity obezitenin and natural gas usedlerin in veindustry IGT’si and housesolan işçilerinis statistically mutlaka TBT için analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different derecesi arttıkçatechniques kan glikozu for analysis. düzeyinin Moreover, arttığıtests of hypothesisbeslenme were applied danışmanlığı and the research almasının was yararlı olduğu made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices belirlenmiştir. Özellikle bu bulgu, 40 yaş ve düşünülmektedir. üzerindeki işçilerde daha belirgindir. Dünyadaki Hindistan’da yapılan iki araştırmada (Mishra ve Türkiye’deki diyabet sıklığının da yaşa paralel et al., 2009; Dabhadker et al., 2013), çalışmada olarak arttığı göz önüne alınırsa bu bulgunun da kullanılan BKİ kriterinin dışında bir yöntem literatürle paralel olduğunu söyleyebiliriz (Satman, kullanılmış (işçilerin ağırlıkları Broca Endeksi 2010; ADA, 2012). ile hesaplanmış ve daha sonra Waterlow sınıf- Tahıl grubunu çok tüketenlerle, kan şekerleri lamasına göre sınıflandırılmıştır) ve işçilerin arasında istatistiki yönden düşük ama negatif hesaplanan ağırlıklarının boya uygun ağırlıklarla korelasyonun bulunmuş olması (p:0.033), li- kıyaslanması sonucunda, işçilerde beslenme teratürle paralellik göstermiştir. Özellikle rafine yetersizliğinin oldukça yüksek olmasına rağmen edilmemiş tam tahıl tüketiminin, diyet posasının (%37.2 ve %14.3), obezitenin de (%16.6 ve %25.4) yanında vitamin ve mineralleri sağlaması açı- azımsanmayacak düzeyde olduğu belirlenmiştir. sından ve tam tahıllı ürünlerin glisemik indeks Yapılan bu çalışmada ise BKİ ≤ 20 kg/m2 olan ve glisemik yükünün düşük olmasından dolayı işçilerin oranı Hindistan’daki işçilere göre oldukça

10 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

düşük (%5.8) olmasınaSANAYİ rağmen VE KONUTLAR obezitenin AÇISINDAN (BKİ TÜKETİMÖvet ve ARALIKLARINA Alphan (2004) GÖRE tarafından yapılan başka 2 ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN >30 kg/m ) Hindistan’daki işçilere yakın olduğuİNCELENMESİ bir çalışmada; Metal Fabrikasında çalışan işçilerin belirlenmiştir. Bu bulgular, fiziksel aktivitesiMurat KORKMAZ, ol- Hakankolesterolü AÇIKGÖZ ve çoklu doymamış yağ asitlerinin dukça yüksek olan işçiler arasında bileGüven obezitenin Grup A.Ş. Finansönerilenden Yönetmeni fazla tükettikleri görülmüştür. Bu

önemli bir sağlık sorunu olduğunu,1 fakat obezite çalışmada da, Övet ve Alphan’ın (2004) ça- Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü yanında, özellikle gelişmekte olan ülkelerde ye- lışmasında olduğu gibi yağ–şeker tüketimi ile tersiz beslenmeyeÖzet de : dikkatin2012-2014 Yıllarıçekilmesi arasındaki gerektiği TUİK verileri kolesterol kullanılarak hazırlanan ve trigliseritler bu çalışma, sanayiarasında anlamlı bir ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi konusunda ipuçlarışeklindedir. vermesi Farklı açısından analiz teknikleri önemlidir. kullanılarak ilişki hazırlanan olduğu çalışmada ve yağ-şeker ANOVA model tüketiminini artması Hindistan’da yapılanuygulanmıştır. diğer Ayrıcaçalışmalarda hipotez testleri yetersiz uygulanarak ile araştırma toplam daha kapsamlıkolesterol hale getirilmiştir. (p:0.032) ve trigliserit Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi beslenenlerin prevalansınınyönünde hareket %6.5-%31.4 edilmiş olup, yapılanarasında, istatistik bulgulara(p:0.042) gör edüzeylerinin de sonuca gidilmiştir. arttığı Elde bulunmuştur. Ko- aşırı beslenenlerinedilen ise bulgular %11.35-%19.56 sonucunda; sanayi arasında sektörü için tüketimlesterolün aralığı arttıkça,ve yağın elektrik besinlerle ve doğalgaz gerekenden fazla fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim olduğu ve düşükaralığı eğitimli Kw cinsinden ve düşük yükseldikçe, gelir grubunda fiyatlarda da azalmaalınması meydana kalp gelmektedir. ve damar hastalıklarının oluşma olan çalışanlar arasındaAnahtar Kelimeler aşırı beslenenlerin : Elektrik, Doğalgaz, ora Tüketim,- riskini Sanayi, Konut,artırmaktadır. Anova, TUİK, Bu Fiyat çalışmadaki sonuçlara nının daha yüksek olduğu belirtilmiştir (%58.6 göre işçilerin kolesterol (%42.9), LDL-kolesterol ve %56.0) (MishraECONOMETRIC et al., 2009). ANALYSIS OF ELECTRICITY(%66.7) AND ve NATURAL trigliseridlerin GAS PRICES (%41.2) yüksek, HDL ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESkolesterollerinin IN TERMS OF INDUSTRY de (%52.0) AND düşük olduğu ve Yapılan bu araştırmada kan lipidleri incelendiğinde;HOUSES işçilerin yarıya yakın bir kısmının ateroskleroz işçilerin %42.9’unun toplam kolesterol düzeyle- Abstract: In this study prepared by using data ofriski TSI belonging taşıdığı to belirlenmiştir. the years of 2012 -2014,Kalp-damar hastalığı rinin yüksek, %41.2’sininthe consumption trigliserid of electricity düzeylerinin and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the studyriskini prepared azaltmada, with the beslenmede use of differen teklit doymamış yağ yüksek, %66.7’sinintechniques LDL-kolesterollerinin for analysis. Moreover, tests yük of- hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determineasitlerinin electricity artırılmasının and natural gas(enerjinin prices %12-14’ü) ve sek olduğu ve %52.0’sinin de HDL-kolesterol çoklu doymamış yağ asitlerinin (enerjinin %8’i) düzeylerinin düşük olduğu göz önüne alınırsa, ve doymuş yağ asitlerinin azaltılmasının (enerjinin işçilerin yarısına yakın bir kısmının ateroskleroz <%7.0’si) önemi büyüktür (ADA, 2012; Echel, açısından risk taşıdıkları söylenebilir (ADA, 2013). Obezite veya kilo fazlalığı olan işçilerin 2012; Echel, 2013). Dislipideminin yanı sıra, ve dislipidemisi olan işçilerin sağlıklı, yeterli ve ateroskleroz açısından risk faktörü olan genetik dengeli beslenmeyi öğrenmeleri gerektiği, bu- etkileri ve yaşam tarzının da önemli olduğunu nun için beslenme eğitimine ve gerektiğinde de vurgulamak gerekiyor. İşçilerde toplam koleste- beslenme tedavisi için beslenme danışmanlığına rolün yükselmesi ile BKİ’nin artması arasındaki ihtiyaçları olduğunu belirtilmesi gerekir. Ayrıca, korelasyonun pozitif olduğu, toplam kolesterolü fabrikada işçilere verilen yemeklerin de sağlıklı düşük olan işçilerin %57.5’inin BKİ’leri≥25 kg/ beslenme kurallarına göre planlanması ve işyeri m2 iken, toplam kolesterolü yüksek olan işçilerin diyetisyeni tarafından yönetilmesi gereklidir. %87.5’inin ≥ BKİ’leri 25 kg/m2bulunmuştur (p<0.05).

11 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

İşçilerin verimliliklerininSANAYİ artmasında VE KONUTLAR ve refahında AÇISINDAN TÜKETİMönerilenden ARALIKLARINA az miktarda GÖRE aldıkları saptanmıştır ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN yeterli ve dengeli beslenmenin oldukça önemliİNCELENMESİ (Övet ve Alphan, 2004). İşçilerde yapılan bir bir yeri vardır. İşçilerin enerji harcamaları,Murat KORKMAZ, genel- Hakanbaşka AÇIKGÖZ araştırmada 150 işçi incelenmiş ve işçilerin likle işçi olmayan daha sedanter bir Güvenhayat Grup süren A.Ş. Finans%76.0’sının Yönetmeni enerjiyi yetersiz aldığı, buna karşılık, kişilere göre biraz daha yüksektir.1Kilis 7Bu Aralık nedenle, Üniversitesi, Elektrikprotein,-Enerji kalsiyum, Bölümü demir ve C vitaminini yeterli işçilerin yeterli enerjiyi ve gereksinimleri kadar miktarlarda aldıkları saptanmıştır (Yazıcı, 1992). besin öğelerini Özetalmaları : 2012-2014 çok önemlidir.Yılları arasındaki Fiziksel TUİK verileri Enerjinin, kullanılarak gereksiniminhazırlanan bu çalışma, üzerinde sanayi alınması, çalışma ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi aktivite, besin alımışeklindedir. ve aşırı Farklı çevre analiz sıcaklığı teknikleri ara kullanılarak- verimini hazırlanan artırmayacağı çalışmada ANOVA gibi, model böylei bir beslenme sındaki ilişkiler,uygulanmıştır. aktiviteleri Ayrıca farklı hipotez olan testleri işçilerin uygulanarak şekli, araştırma hem daha iş kapsamlı kazaları-verimlilik hale getirilmiştir. açısından, hem Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi besin alımını ve fizikselyönünde hareketperformanslarını edilmiş olup, yapılanetkileyen istatistik bulgularade kalp gördamare de sonucahastalıkları gidilmiştir. açısından Elde işçilerin sağ- edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz önemli faktörlerdendir.fiyatlarının İşçilerin genel seviyesinde yeterli düşüş enerji gözlendiği ve sonucunalığını varılmaktadır. olumsuz etkileyebilir Sonuç olarak tüketim (Tanır ve ark., 2001; besin öğelerini aralığıalmalarının Kw cinsinden yanında yükseldikçe, kendilerini fiyatlarda da azalmaBeyhan, meydana 2008). gelmektedir. Hindistan’da 517 erkek kömür hastalık risklerindenAnahtar koruyacak Kelimeler : Elektrik,sağlıklı Doğalgaz, bir bes Tüketim,- madeni Sanayi, Konut, işçisinde Anova, yapılanTUİK, Fiyat araştırmada, 1 günlük lenme uygulamalarının da çok önemli olduğu besin tüketimi sonucunda elde edilen verilerin bilinmektedir. YapılanECONOMETRIC bu çalışma, ANALYSIS dünyada OF ELECTRICITY ve ortalamaları, AND NATURAL RDA GAS önerileri PRICES ile karşılaştırılmış ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND ülkemizdeki işçi beslenmesi ile ilgili yapılmış azHOUSES ve sonuçta, maden işçilerinin kalori alımlarının sayıdaki çalışmaların sonuçlarına baktığımızda; %36.4 oranında önerilenin altında olduğu, pro- Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, işçilerin de, yetersiz-dengesizthe consumption of beslenmenin electricity and natural yanı gas usedtein in alımlarınınindustry and houses 60 g/günis statistically yerine, 36.29 g/gün analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different sıra, obezite, metaboliktechniques for sendrom, analysis. Moreover, diyabet tests ve of hypothesisolduğu were ve applied protein and the yetersizliğinin research was var olduğu, kalp-damar hastalığımade more vb. comprehensive. global epidemilerden The purpose was to determineyağ tüketiminin electricity and de natural %38.9 gas pricesoranında önerilenin etkilenmiş oldukları görülmektedir. altında olduğu bulunmuştur. Ayrıca 1 günlük besin tüketimine göre kalsiyum, demir, çinko, Sağlıklı bir beslenme ve vücudun çalışabilmesi tiamin, riboflavin, niasin ve vitamin C alımlarının için gerekli olan enerjinin %55-60’ı karbonhid- da RDA’nın önerdiğinden oldukça az olduğu da ratlardan, %10-20’si proteinlerden, %25-30’u belirlenmiştir (Dabhadker et al., 2013). Yapılan yağlardan sağlanmalıdır (Sağlık Bakanlığı., 2004, bu çalışmada, işçilerin besin tüketimleri, besin ADA., 2012). Övet ve Alphan (2004) tarafın- grupları olarak irdelenmiş ve Türkiye’ye Özgü dan yapılan bir çalışmada, metal fabrikasında Beslenme Rehberindeki günlük alınması gereken çalışan işçilerin yaptıkları işe göre ortalama miktarlar, işçilerin besin tüketimleriyle karşılaş- günlük enerji gereksinimlerini karşıladıkları tırılmış, RDA’nın önerileri ile kıyaslanmamıştır. saptanmıştır. İşçilerin, posa, çoklu doymamış yağları, kolesterolü, sodyum, magnezyum, fosfor, Yapılan bu çalışmada, otomobil fabrikasının demir ve çinkoyu önerilenden fazla aldıkları, A montaj bölümünde çalışan işçilerin 1 günlük ve B6 vitaminlerini, folik asidi ve potasyumu, besin tüketimlerinim sonucunda besin gruplarına

12 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

entegre ederek değerlendirilenSANAYİ VE KONUTLAR ve Türkiye’ye AÇISINDAN TÜKETİMişçiler, etARALIKLARINA ve ürünlerini GÖRE fazla tüketerek protein ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Özgü Beslenme Rehberi ile kıyaslandığında İNCELENMESİelde ihtiyaçlarını karşılıyor olabilirler. Bu çalışmanın edilen verilere göre; süt grubunu azMurat tüketen KORKMAZ, işçi Hakanaksine, AÇIKGÖZ Hindistan’da maden işçilerinde yapılan sayısının (586 kişi - %58.7) fazla olduğuGüven Grupve süt A.Ş. Finans(Dabhadker Yönetmeni et al., 2013) çalışmada ise protein tüketiminin artışı ile bel çevresi1Kilis (p:0.0001)ve7 Aralık Üniversitesi, Elektrikalımının-Enerji oldukça Bölümü düşük olduğu bulunmuştur BKİ’nin arttığı belirlenmiştir. Süt grubunu az (protein alımının 60 g/gün yerine 36.29 g/gün tüketenlerin %61.9’ununÖzet : 2012-2014 BKİ’lerininYılları arasındaki ≥25 TUİKoldu -verileriolduğu kullanılarak ve hazırlanan protein buyetersizliğinin çalışma, sanayi varlığı). ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi ğu, süt grubunu normal ve çok tüketenlerin de şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakSebze hazırlanan ve meyve çalışmada grubunu ANOVA modelaz tüketeni işçi sayı- %75’inin BKİ’lerininuygulanmıştır. ≥25 olduğuAyrıca hipotez belirlenmiştir. testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektriksının ve doğalgazfazla olduğu fiyatlarının (827 tespit edilmesikişi-%82.9) ve sebze Böylece yapılanyönünde bu araştırmanın hareket edilmiş sonucuna olup, yapılan göre; istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimtüketimi aralığı düşük arttıkça, olanelektrik işçilerin ve doğalgaz toplam kolesterol süt tüketimi arttığında,fiyatlarının genelişçilerin seviyesinde BKİ’lerinin düşüş gözlendiği de sonucunave LDL-kolesterollerinin varılmaktadır. Sonuç olarak yüksektüketim olduğu bulun- aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. arttığı bulunmuştur (p<0.05). Oysaki son yıllarda muştur. Sağlıklı beslenme önerilerine göre en az Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat süt ve süt ürünleri tüketiminin zayıflamaya neden 5 porsiyon sebze meyve tüketiminin, vücudun olduğunu bildiren çalışmaları literatürde görmek ihtiyacı olan vitamin ve minerallerin yanı sıra, mümkündür (Astrup,ECONOMETRIC 2008; Dalfardi ANALYSIS et al., OF2013). ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESantioksidan IN TERMS OFbesin INDUSTRY öğelerinin AND (C, E vitamini ve Bu çalışmalara göre süt ve ürünlerinin içerdiğiHOUSES beta karoten) alınmasını da sağlayarak obezite, kalsiyumun yüksek miktarlarda alınmasının li- Abstract: In this study prepared by using data ofdiyabet, TSI belonging metaboliksendrom, to the years of 2012-2014, hipertansiyon ve polizi artırarak zayıflamayathe consumption nedenof electricity olduğu and naturalfakat gas usedkalp-damar in industry hastalığınaand houses is karşıstatistically koruyucu olduğunu analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different alınan süt ürünlerinintechniques yağsız for analysis. olması Moreover, gerektiği tests de of hypothesistüm otoritelerwere applied bildirmişlerdir and the research was (Sağlık Bakanlığı, made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices vurgulanmaktadır. Çalışmada bulunan bu sonuç, 2004; ADA, 2012). işçilerin süt ve süt ürünlerini yağlı tüketmelerinden kaynaklanabilir. Sütün yağlı olması, kilo alımına Bu çalışmada, tahılgrubunu az tüketen işçi sayısının katkısının yanı sıra, diyetle alınan doymuş yağın (956-%95.9) fazla olmasına rağmen, yağ-şeker grubunu tüketen işçi sayısının (875 kişi-%87.7) artmasına, kan yağlarının yükselmesineve dolayı- çok fazla olduğu saptanmıştır. Bu tüketimin sonuç- sıyla kalp damar hastalığı riskinin artmasınaneden larına göre; yağ-şeker grubunun tüketimi arttıkça olabilir (ADA, 2012; Echel, 2013). bel çevresinin genişlediği, yağ–şeker grubunun Yapılan bu çalışmada, et grubunu çok tüketen tüketimi ile kolesterol ve trigliseritler arasında işçi sayısının (457 kişi-%45.9) oldukça fazla anlamlı bir ilişkinin olduğu ve yağ tüketiminin olmasına rağmen, et tüketimi ve dislipidemi artması ile toplam kolesterol (p:0.032) ve trigliserit arasında herhangi bir korelasyon bulunamamıştır. (p:0.042) düzeylerinin arttığı belirlenmiştir. Tahıl Bu sonuca göre, işçilerin enerji gereksinimleri- grubunu az tüketenlerin %65’inin BKİ’si>25 kg/ nin yüksek olmasına bağlı olarak et tüketiminin m2iken, tahıl grubunu normal ve çok tüketenlerin fazla göründüğü söylenebilir. Sütü az tüketen %80,3’ünün BKİ’si>25 kg/m2olduğu, fakat bu

13 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

iki oran arasındakiSANAYİ farklılığın VE KONUTLAR istatistiki AÇISINDAN olarak TÜKETİMüretken yaşARALIKLARINA grubundan eldeGÖRE edilmiş veriler olduğu ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN sınırda anlamsız olduğu bulunmuştur (p:0.06).İNCELENMESİ dikkate alınmalıdır. Tahıl grubunu az tüketen işçilerin, yağ ve şeker Murat KORKMAZ, HakanSonuç AÇIKGÖZ olarak bu çalışmadan elde edilen bulgular; grubu besinleri fazla tüketerek, enerjiGüven açıklarını Grup A.Ş. Finans Yönetmeni kompanse ettikleri ve bu yüzden1Kilis kilo7 Aralık aldıkları Üniversitesi, Elektrik• Hafif-Enerji kilolu Bölümü grubuna giren erkek işçi oranının düşünülmektedir. Nitekimbu çalışmada yağ-şeker Türkiye ortalamasından yüksek olduğu, obez tüketiminin artmasıyla,Özet : 2012-2014 BKİ’nin,Yılları bel arasındaki çevresinin, TUİK verileri kullanılarakgrubuna hazırlanan giren buişçilerin çalışma, sanayioranının ise Türkiye ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi kolesterolün ve şeklindedir.trigliseritlerin Farklı yükseldiği analiz teknikleri de kullanılarakbu- hazırlananortalamasından çalışmada düşük ANOVA olduğu modeli ve işçilerin yaş- uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırmalarının daha artması kapsamlı ilehale BKİ’ningetirilmiştir. artması arasında lunmuştur. TahılSanayi grubu ve besinlerin,konutlarda tüketim sağladığı aralıklarına posa, göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi vitamin, minerallerinyönünde yanında, hareket edilmiş kişinin olup, gereksinim yapılan istatistik bulgularapozitif gör ekorelasyon de sonuca gidilmiştir. saptanmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz duyduğu miktarlardafiyatlarının yenildiği genel seviyesinde takdirde, düşüş kilo gözlendiği aldı- sonucuna• İşçilerin varılmaktadır. %46.0’sının Sonuç olarak vücuttüketim yağ oranları ve aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. rıcı etkilerinin olmadığı ve sağlıklı beslenme için %46.1’inin bel çevresi ölçümleri yüksek Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat mutlaka her gün alınmaları gerektiği otoriteler bulunmuştur. tarafından da bildirilmiştir (T.C.Sağlık Bakanlığı, ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY• İşçilerin AND NATURAL kan glikozu GAS PRICESile BKİ arasında istatistiki 2004; ADA, 2012;ACCORDING Eckel, 2013). TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES yönden anlamlı bir ilişki olduğu; obezitenin Besin gruplarının tüketimlerindeki farklılıklar derecesi arttıkça kan glikozu düzeyinin arttığı ile HDL-KolesterolAbstrac düzeylerit: In this study arasında prepared herhangi by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used vein industry bu bulgunun and houses TURDEP is statistically çalışmasındaki gibi, bir farklılık bulunamamıştır,analyzed. ANOVA bumodel da was literatürle applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisözellikle were applied 40 andyaş the ve research üzerindeki was işçilerde daha paralellik göstermektedirmade more comprehensive. (T.C. Sağlık The Bakanlığı, purpose was to determinebelirgin electricity olduğu and natural saptanmıştır. gas prices 2004; Baysal, 2009; ADA, 2012; Echel, 2013). • Bilindiği gibi HDL kolesterolün yükselebilmesi İşçilerin %2.0’sinin diyabetli olabileceği, %21.8’inin de IGT açısından risk taşıdıkları için düzenli fiziksel aktivite yapılması gereklidir. görülmüştür. Bu araştırmanın kısıtlılıkları, 1001 işçinin ta- • İşçilerin %42.9’unun toplam kolesterol düzeyle- mamının antropometrik ölçümlerine, 24 saatlik rinin yüksek, %41.2’sinin trigliserit düzeylerinin beslenme öykülerine ulaşılabilmiş olmasına karşın, yüksek, %66.7’sinin LDL-kolesterollerinin sadece 441 işçinin kan vermeye gönüllü olması yüksek ve %52.0’sinin de HDL-kolesterol ve sonuçlarının değerlendirmeye alınabilmiş düzeylerinin düşük olması nedeniyle işçilerin olmasıdır. Bir başka kısıtlılık, ilgili fabrikada yaklaşık yarısının ateroskleroz riski taşıdıkları sadece erkek cinsiyetinde işçilerin olması, kadın söylenebilir. işçilerin çalışmamasıdır. Elde edilen bulguların yorumunda “sağlıklı işçi etkisi” hatırda tutulmalı, • Süt tüketimi arttıkça işçilerin BKİ’lerinde ve elde edilen bulguların çalışabilecek kadar sağlıklı, bel çevrelerinde artış olduğu bulunmuştur.

14 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

• Et grubunu çok SANAYİtüketen VE işçi KONUTLAR (%45.9) AÇISINDAN olduk- TÜKETİMTedavisi ARALIKLARINA kitabında. GÖRE Editör:ME Tüfekçi Alp- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN ça fazla olmasına rağmen, et tüketimiİNCELENMESİ ve han. 1. Baskı s: 415-507, Hatiboğlu Yayınevi,

dislipidemi arasında herhangi birMurat korelasyon KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZAnkara bulunamamıştır. Güven Grup A.Ş. FinansAMERICAN Yönetmeni DIABETES ASSOCIATION., 1 • Sebze ve meyve grubunu azKilis tüketen 7 Aralık işçilerin Üniversitesi, Elektrik(2012).-Enerji Bölümü Standarts of medical care in diabetes. (%82.9) fazla olduğu ve sebze tüketimi düşük Diabetes Care,35 (suppl 1):11-58 Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi olan işçilerinve konutlardatoplam kullanılankolesterol doğalgaz ve ileLDL- elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakANONYMOUS, hazırlanan çalışmada (2011). ANOVA Hasta model vei çalışan güven- kolesterollerinin yüksek olduğu bulunmuştur. uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırmaliğinin daha sağlanmasınakapsamlı hale getirilmiştir. dair yönetmelik. T.C. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi • Tahıl grubunuyönünde az harekettüketenlerin edilmiş olup, %65.0’inin yapılan istatistik bulgularaSağlık göre deBakanlığı, sonuca gidilmiştir. 6 Nisan Elde Tarihli ve 27897 edilen2 bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz BKİ’si>25 kg’mfiyatlarının iken, genel tahıl seviyesinde grubunu düşüş normal gözlendiği sonucunaSayılı varılmaktadır. Resmi Sonuç Gazete olarak tüketim ve çok tüketenlerinaralığı Kw cinsinden%80.3’ünün yükseldikçe, BKİ’si>25 fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. ANONYMOUS, (2009). Metabolik sendrom kg/m2olduğu,Anahtar fakat Kelimeler bu iki : oranElektrik, arasındaki Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat kılavuzu. Türkiye Endokrinoloji ve Meta- farklılığın istatistiki olarak sınırda anlamsız bolizma Derneği,Tuna Matbaacılık San ve olduğu bulunmuşturECONOMETRIC (p:0.06). ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES INTic. TERMS A.Ş., OF Ankara, INDUSTRY Türkiye AND HOUSES • Yağ-şeker tüketiminin artmasıyla, BKİ’nin, ANONYMOUS, (2004). Türkiye’ye özgü besin bel çevresinin,Abstrac kolesterolünt: In this study ve preparedtrigliseridlerin by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used inrehberi. industry andT.C. houses Sağlık is statistically Bakanlığı Temel Sağlık yükseldiği bulunmuştur.analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis Hizmetleriwere applied and Genel the research Müdürlüğü, was Hacettepe • Yetersiz ve dengesizmade more beslenmelerinin comprehensive. The yanıpurpose sıra was to determineÜniversitesi electricity and Beslenme natural gas veprices Diyetetik Bölümü, işçilerin, obezite, diyabet, kalp-damar hastalığı Ankara, Türkiye vb. global epidemilerden etkilenmiş oldukları ASTRUP, A., (2008). The role of calcium in görülmüştür. energy balance and obesity: the search for • Obezite veya kilo fazlalığı ile diyabeti, IGT’si mechanisms. American Journal of Clinicial ve dislipidemisi olan işçilerin sağlıklı, yeterli Nutrion, 88: 873-874 ve dengeli beslenmeyi öğrenmeleri gerektiği, BAYSAL, A., (2009). Beslenme. Ankara:Hatiboğlu bunun için beslenme eğitimine ve gerektiğinde Yayınevi de beslenme tedavisi için beslenme danışman- lığına ihtiyaçları olduğu bulunmuştur. BEKAR, A., & ERSOY, A.F., (2011). Sanayi- de çalışan işçilerin enerji harcamaları ve KAYNAKLAR beslenme durumlarının değerlendirilmesi. ALPHAN, M.E., (2013). Diabetes Mellitus ve e-journal of World Sciences Academy, 6(3): beslenme tedavisi. Hastalıklarda Beslenme Article Number: 2C0037

15 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

BEYHAN, Y., & SANAYİKARAKURT, VE KONUTLAR Ö., AÇISINDAN(1987). TÜKETİMof cardiology ARALIKLARINA / american GÖRE heart association ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Ankara’da sanayi ve siteler işçi kesimindeİNCELENMESİ taskforce on practice guidelines. http://circ.

çalışan 12-17 yaş işçilerin beslenmeMurat ve KORKMAZ, sağlık Hakan ahajournalsAÇIKGÖZ .org/ durumları üzerine bir araştırma. Türk Hijyen Güven Grup A.Ş. FinansGÜNEYLİ, Yönetmeni U., (1973). Mamak gaz maske fabrikası ve Deneysel Biyoloji Dergisi,1 44 (81) Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrikişçilerinin-Enerji Bölümü beslenme durumu, bunun sağlık BEYHAN, Y., (2008). İşçi sağlığı–iş güvenliği ve ve işe devam etkisi, Doktora Tezi, Hacettepe Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi beslenme. T.C.ve konutlarda Sağlık Bakanlığıkullanılan doğalgaz Temel ile Sağlık elektrik tüketimininÜniversitesi istatistiksel olarak Sağlık analiz Teknolojisi edilmesi Yüksekokulu, Hizmetleri şeklindedir.Genel Müdürlüğü Farklı analiz Beslenme teknikleri kullanılarak ve hazırlananBeslenme çalışmada ve Diyetetik ANOVA modelBölümü,i Ankara uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Fiziksel AktivitelerSanayi ve konutlarda Daire Başkanlığı tüketim aralıklarına Yayını, göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi JAISWAL, A., (2012). A study on the intake and Klasmat Matbaacılık,yönünde hareket Ankara edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimexpenditure aralığı arttıkça, ofelektrik calories ve doğalgaz among the manufac- fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim BİLGE, E., (2009).aralığı Kw Bir cinsinden işletmede yükseldikçe, çalışanların fiyatlarda da azalma meydanaturing gelmektedir.workers. Human Biology Review,

beslenme durumlarıAnahtar Kelimeler ve enerji : Elektrik, harcamalarının Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,1(2): Konut, 151-168. Anova, TUİK, Fiyat değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Trakya KARABUDAK, E., NURSAL, B., PEKCAN, Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYG., AND & NATURALYÜCECAN, GAS S.,PRICES (2000). Ankara’da oto Sağlığı AnabilimACCORDING Dalı, Edirne. TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES sanayinde ve mobilya işinde çalışan işçilerin BİLİR, N., & YILDIZ, A.N., (2012). İş sağlığı ve beslenme durumları ve enerji harcamaları üzerine Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, güvenliği. Halkthe consumption Sağlığı Temel of electricity Bilgiler and, Editörnatural -gas used inbir industry araştırma. and houses III. isUluslararası statistically Beslenme ve analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different ler: Ç Güler,techniques L Akın, for 2. analysis. Baskı, Moreover, s:1070-1101, tests of hypothesis Diyetetik were applied Kongresi, and the research pp. 186, was Ankara, Türkiye made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları LOHMAN, T.G., ROCHE, A.F., & MARTO- DABHADKER, K., SHRIVASTVA, R., & SHARMA, RELL, R., (1988). Anthropometry and body A., (2013). Nutrition of coal mine workers (a composition. Anthropometric standardization case study of korbacoalmines, chhattisgarh). reference manual. Champaign, IL: Human International Journal of Scientific&Technology Kinetics Books Research, 2(5): 278-287 MISHRA, B.K., & MOHANTY, S., (2009). Dietary DALFARDI, O., JAHANDIDEH, D., & OMRANI, intake and nutritional anthropometry of the G., (2013). The correlation of serum calcium workers of INDAL. Hirakud. Anthropologist, level and obesity; is there any explanation? 11(2): 99-107 Galen Medical Journal, 2(1): 26-31 ÖVET, O., & ALPHAN, M.E., (2004). İstanbul ECKEL, R.H., et al. (2013). AHA/ACC guideline ilinde farklı iki fabrikada çalışan işçilerin on lifestyle management to reduce cardiovas- beslenme durumlarının saptanması. I. Ulusal cular risk.are port of the american college Sağlığı Geliştirme ve Sağlık Eğitimi Sempoz-

16 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

yumu (UluslararasıSANAYİ Katılımlı), VE KONUTLAR24-26 AÇISINDAN Kasım, TÜKETİMŞEKERCİ, ARALIKLARINA Ş., (1994). Ankara’daGÖRE Çıraklık Okul- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Ankara, Türkiye İNCELENMESİlarına Devam Eden 14-22 Yaş Grubundaki Bazı İşçilerin Beslenme Durumu ve Bunu PEKCAN, G., (2013). BeslenmeMurat durumunun KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma, belirlenmesi. Hastalıklarda BeslenmeGüven Grup Teda A.Ş.- Finans Yönetmeni 1 Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, visi. Editör: ME Tüfekçi Alphan.Kilis 7 Aralık 1. Baskı Üniversitesi, s: Elektrik-Enerji Bölümü Ev Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans 85-134, Ankara: Hatiboğlu Yayınevi Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarakTezi, Ankara. hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi RAKICIOĞLU, N., (1999). Özel grupların bes- şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakTANIR, hazırlanan F., ŞAŞMAZ, çalışmada ANOVA T., BEYHAN, modeli Y. & BİLİCİ, lenme durumları:uygulanmıştır. İşçi beslenmesi.Ayrıca hipotez testleri Ankara uygulanarak İli araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik veS., doğalgaz (2001). fiyatlarınınDoğankent tespit edilmesi beldesinde bir tekstil Beslenme Alışkanlıkları ve Mutfak Kültürü yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularafabrikasında göre de sonuca çalışanların gidilmiştir. Eldebeslenme durumu. Sempozyumedilen Bildirileri, bulgular sonucunda; VEKAM, sanayi Ankara, sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaTürk varılmaktadır. Tabipler Sonuç Birliği olarak Mesleki tüketim Sağlık ve Gü- Türkiye aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. venlik Dergisi, Temmuz: 22-25 Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat SATMAN, İ., (2010). TURDEP-II Ön sonuçlar. 32. YÜCECAN, S., (1979). İnşaat işçilerinin enerji Türk Endokrinoloji Metabolizma Hastalıkları harcamaları, beslenme ve sağlık durumları Kongresi, Antalya,ECONOMETRIC Türkiye ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES INüzerine TERMS bir OF araştırma. INDUSTRY Doçentlik AND Tezi, Hacettepe HOUSES SÖZEN, S., BİLİR, N., YILDIZ, A.N., YILDIZ, Üniversitesi Sağlık Teknolojisi Yüksekokulu E., & SÖZEN,Abstrac T., t:(2009).In this studyMetal prepared sektöründe by using bir data of TSI Beslenmebelonging to theve yearsDiyetetik of 2012 -2014,Bölümü, Ankara the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically işyerinde çalışanlarınanalyzed. ANOVA beslenme model alışkanlıklarıwas applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisYAZICI, were S.,applied (1992). and the İnşaat research malzemesi was üretiminde ve ilişkili antropometrikmade more comprehensive. ölçümleri. The purpose Toplum was to determine electricity and natural gas prices çalışan işçilerin beslenme durumlarının Saptan- Hekimliği Bülteni, 28(3): 7-14 ması. Bilim uzmanlığı Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara

17 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN İNCELENMESİ

Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ

EXTENDEDGüven Grup A.Ş. Finans ABSTRACT Yönetmeni

1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü

This study TofasÖzet Turkish : 2012-2014 AutomobileYılları arasındaki Factory’s TUİK verileriassembly kullanılarak section hazırlanan of the bu nutritional çalışma, sanayi status of workers, ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi their anthropometricşeklindedir. measurements Farklı analiz teknikleriwere carried kullanılarak out hazırlananand planned çalışmada in order ANOVA to modeldeterminei the effect on blood sugar uygulanmıştır.and blood Ayrıcafat. In hipotez this studytestleri uygulanarakis cross-sectional araştırma daha study. kapsamlı All hale of getirilmiştir.which are working in an Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi automobile factoryyönünde assembly hareket edilmiş portion olup, of yapılan the male istatistik (n bulgulara = 1001). gör eAll de sonucathe workers gidilmiştir. were Elde included in this study. Workers’ edilenheight bulgular was measuredsonucunda; sanayi without sektörü shoes için tüketimwith the aralığı scale arttıkça, mounted elektrik onve doğalgazthe wall, waist circum- fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim ference, were takenaralığı byKw thecinsinden same yükseldikçe, person andfiyatlarda stretch da azalma the meydanatape measure. gelmektedir. Workers of body weight after at least 4 hours Anahtarof fasting, Kelimeler as measured : Elektrik, Doğalgaz, by thin Tüketim, clothes Sanayi, and Konut, shoes Anova, and TUİK,is made Fiyat by the body 418 BC Tanita Bioelectric impedance analysis tool. From 441 people who volunteered to give blood out of a total 1001 workersECONOMETRIC participated ANALYSIS in the study OF ELECTRICITY after an overnight AND NATURAL fast of 12GAS hours PRICES blood samples were taken, in these bloodACCORDING samples, TOfasting CONSUMPTION blood glucose, RANGES total IN cholesterol,TERMS OF INDUSTRY triglycerides, AND HDL-cholesterol, HOUSES LDL-cholesterol levels were measured and evaluated. Food consumption, with twenty-four hour recall method, was takenAbstrac byt: a Indietician, this study preparedwere daily by using food data consumption of TSI belonging ofto theworkers. years of 2012Found-2014, this amount, milk the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically group, meat group,analyzed. divided ANOVA into model food wasgroups applied such to theas fruitsstudy preparedand vegetables with the use group of differen and cerealst and foods techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was taken from this madefood more group, comprehensive. converted The to purpose food waschanges to determine daily electricity consumption and natural were gas prices identified and these amounts are compared with the recommended amount for adults in Turkey Nutrition Guide. It was analyzed with SPSS. Kolmogorov-Smirnov test, Spearman correlation analysis it, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test, chi-square analysis was performed. 0.05 was considered statistically sig- nificant. The mean age of the participants was 36.1 ± 7.8 years, mean height 174.3 ± 6.7 cm, mean weight was 80.5 ± 11.9 kg, BMI average of 26.5 ± 3.5 kg / m2, body fat average of 19.7 % ± 6.1 and waist circumference average were 93.4 ± 10.1 cm . BMI of 30 kg / the proportion of workers who are on m2, 14% body fat and 46% of workers over 21 %, it was found that 46% of workers are on the waist circumference 94cm’n (n = 1001).Milk group, 58% of workers less than 1 change, 45% that 9 is determined to be consumed more than 3 change. Milk consumption is the rise of the workers ‘waist circumference and BMI’ s and has been found to increase both the findings of the statistical aspects of advanced significantly (p = 0.0001) was determined to be. 42.5% of the workers’ group 4 from the change in the meat (120 grams), less than 45% 9’s 6 from the change (180 grams) were found to consume a lot. With the amount of meat consumed workers could not find any correlation between blood lipids. 82. 9 % of the workers’ group of less than 11 changes of grain flour, 4.1 %

18 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:36 & K:56(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

have been found if SANAYİthey consume VE KONUTLAR more AÇISINDANthan 12 variations. TÜKETİM ConsumingARALIKLARINA less GÖRE than the recommended ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN 65% of the grain group ‘s is determined toİNCELENMESİ be obese. 4 fruit and vegetable group that consume 82

% less than nine workers of the change,Murat KORKMAZ,the change Hakan is very AÇIKGÖZ consuming than 12 workers, was deter- mined to be 5.8 %. Fat, sugar groupGüven 3 less Grup consume A.Ş. Finans 1 Yönetmeni% of change, the rate of very consuming of fat, sugar group 6 change was 1found to be 87.7% and the oil consumption of sugar increases, BMI Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü (p = 0.0001), waist circumference (p = 0.0001), cholesterol (p : 0.032), triglyceride (p: 0.042) were found to increase.AccordingÖzet : 2012-2014 Yıllarıto the arasındaki results TUİK obtained verileri kullanılarakin this study; hazırlanan workers, bu çalışma, poor sanayi and unstable, and ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi they fed obesity,şeklindedir. diabetes, Farklı cardiovascular analiz teknikleri disease kullanılarak and hazırlananso on. It çalışmadawas found ANOVA to be model affectedi by the glo- bal epidemic. Obesityuygulanmıştır. or overweight Ayrıca hipotez withtestleri diabetes,uygulanarak IGTaraştırma have daha and kapsamlı dyslipidemia hale getirilmiştir. which workers are Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi healthy, balancedyönünde and hareketadequate edilmiş nutrition olup, yapılan for istatistiklearning bulgulara are necessary, göre de sonuca for gidilmiştir.it was found Elde that they need nutrition counselingedilen bulgularand nutrition sonucunda; education sanayi sektörü for için nutritional tüketim aralığı therapy arttıkça, needed. elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.

Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat

ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES

Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices

19 ULUSLARARASI HAKEMLİ BESLENME ARAŞTIRMALARI DERGİSİ DBHADACEDInternational Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research

OKULDA KONTROLLÜ KAHVALTI UYGULAMASI İLE SAĞLIKLI BESLENME BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ (1)

HEALTHY NUTRITION SKILLS DEVELOPMENT WITH CONTROLLED BREAKFAST APPLICATION IN THE SCHOOL

Ümit SORMAZ1, Mübeccel DEMİRKOL2 1 Necmettin Erbakan Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Konya / Türkiye 2 İstanbul Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Beslenme ve Metabolizma Bilim Dalı, İstanbul / Türkiye

Öz: Bu araştırma; ilköğretim öğrencilerinde sağlıklı beslenme Abstract: The purpose of this study is develop healthy nutrition becerilerini okulda kontrollü kahvaltı uygulaması ile geliştirmek skills of elementary school students with controlled breakfast ap- amacıyla yapılmıştır. Araştırma, İstanbul İli Fatih İlçesindeki iki plication in the school. The study was performed in total of 126 ilköğretim okulunda rastgele seçilen üç 5. sınıfta toplam 126 öğ- students from three 5th grade randomly selected in two elementary rencide Şubat 2012-Mayıs 2013 tarihlerinde [Uygulama Dönemi üç schools in Istanbul Province, Fatih District on February 2012-May ay, Değerlendirme Dönemi 12 ay] yürütüldü. Uygulama Grubuna 2013 [Application Period: three months, Evaluation Period: 12 (n:42), kontrollü kahvaltı uygulaması ve kuramsal beslenme eğitimi; months]. The Practice Group (n:42) was provided with the con- Eğitim Grubuna(n:42), kuramsal beslenme eğitimi verildi; Kontrol trolled breakfast application and theoretical nutrition training; The Grubuna (n:42) herhangi bir müdahalede bulunulmadı Öğrencilere; Training Group (n:42) was provided with the theoretical nutrition training; The Control Group (n:42) was not applied any study. The çalışma başlamadan önce, Uygulama Dönemi bittikten sonra ve students were measured by questionnaire in the Evaluation Period Değerlendirme Döneminde (1. hafta, 4., 8. ve 12. ay) anket yapıldı. (1st week, 4th, 8th and 12nd month) after Application Period is Öğrencilerin %24.6’sının günde ≥dört öğün yedikleri, %60.0’unun finished before study begins, measured by data obtained from ‘kahvaltı’ öğününü atladıkları, %65.9’unun okula erken gittiği için the school. It is determined that 24.6% of the students eats ≥four kahvaltıyı atladığı, %12.7’si ‘evden götürdüğü kahvaltıyı sınıfta meals per day, 69% skips ‘breakfast’, 65.9% skips breakfast due yediği tespit edilmiştir. Çalışma sonunda Uygulama ve Eğitim to they go to school early, 12.7% eats breakfast from home in Grubu’nda ‘düzenli kahvaltı yapma’ oranı %2.4’den %81.0’e the classroom. At the end of study, the rate of ‘having regular çıkmış, kahvaltıda içecek olarak ‘süt’ ve ‘sağlıklı kahvaltı yapma’ breakfast’ in Application and Training Group increased from 2.4% oranı, ‘kahvaltı bilgi ve alışkanlıklarında değişim’ çalışma süresince to 81.0%, the rate of ‘milk’ as drinking in breakfast and ‘having artmış (p<0.01), Eğitim Grubu’nda Değerlendirme Döneminde health breakfast’, ‘change in breakfast knowledge and habits’, başlangıç seviyesine dönmüştür. Çocukluk döneminde kalıcı sağlıklı increased during the study (p<0.01), returned to beginner level in beslenme ve fiziksel etkinlik alışkanlığı kazandırarak toplumun Training Group in Evaluation Period. No change was observed in beslenme durumunu düzeltmek için okul müfredat programlarında the Control Group. The nutrition skills should be provided in the sağlıklı beslenmeye yönelik uygulamalı dersler ve çeşitli fiziksel applied courses and various physical activities for healthy nutrition etkinliklerle beslenme becerileri kazandırılmalıdır. in the school curriculum to correct the nutritional status of the community by adopting the habit of permanent healthy nutrition Anahtar Kelimeler: Beslenme, Okul, Kontrollü Kahvaltı, Sağlıklı and physical activity during childhood. Beslenme Becerisi Key Words: Nutrition, School, Controlled Breakfast, Healthy Nutrition Skills

Doi: 10.17362/DBHAD.2015412527

(1) Sorumlu Yazar: Ümit SORMAZ, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Konya / Turkey, [email protected] Geliş Tarihi / Received: 01.04.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 30.07.2015 Makalenin Türü: Type of article article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik Kurul Raporu Var – Yes Ethics Committee”

20 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

GİRİŞ SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİMWison et. ARALIKLARINA al., 2006). Yeterli GÖRE ve dengeli kahvaltı ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN alışkanlığı olan çocukların ebeveynlerinin, kah- Çocukların beslenmesinde amaç; sağlıklı büyümeİNCELENMESİ valtının önemine inanmış anne-babalar oldukları ve gelişmeyi sağlamaktır. Yeterli veMurat dengeli KORKMAZ, bes- Hakan AÇIKGÖZ gösterilmiştir (Pearson, 2009). lenme sayesinde çocukların beklenenGüven büyüme Grup A.Ş.ve Finans Yönetmeni 1 gelişmeleri sağlanmakta, hastalıklaraKilis karşı7 Aralık dirençleri Üniversitesi, ElektrikOkul -kahvaltısınınEnerji Bölümü besin ögeleri açısından hedefi; artmakta, kemik gelişimi, bilişsel yetenek ve okul yaşa göre önerilen günlük alımın dörtte birini Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi performansında veartış konutlarda ve ileri kullanılan yaşlarda doğalgaz görülen ile elektrikbazı tüketimininsağlamak, istatistiksel beş besin olarak grubununanaliz edilmesi her birini içermesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakve hazırlanan günlük çalışmadaönerilen ANOVAenerji alımının modeli (RDA) en az hastalıkların önlenmesindeuygulanmıştır. buAyrıca dönemde hipotez testleri kazanılan uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. beslenme alışkanlıklarıSanayi ve konutlardaönemi vurgulanmaktadır tüketim aralıklarına göre elektrik%10’unu ve doğalgaz karşılamasıdır fiyatlarının tespit (Raaijmakers edilmesi et al.,2009; yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde (Hasbay, 2004; edilenGökçay bulgular ve Garipağaoğlu,sonucunda; sanayi sektörü2002). için tüketimUSDA, aralığı 2015).Bazı arttıkça, elektrik ülkeler ve doğalgaz (ABD, İngiltere, İsveç, Çocuklarda beslenmefiyatlarının alışkanlıkları genel seviyesinde oluşmasında; düşüş gözlendiği sonucunavb.) okullarda varılmaktadır. çocuklara Sonuç olarak ücretsiz tüketim yemek sağlayarak aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. kişinin yeme seçimleri, ailenin yeme biçimi, ebe- sağlıklı beslenmeyi, başarılı akademik sonuçları Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat veynlerin yeme seçimi konusunda model olması, geliştirmeyi ve kahvaltı alışkanlığı kazanımını medya ve toplum normları birincil faktörlerdir hedeflemektedir (Defeyter et al., 2010; USDA, ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES (Neumark-SztainerACCORDING et al., 2005). TO CONSUMPTION RANGES2014). IN TERMS Bu araştırmanın OF INDUSTRY amacı; AND okulda kontrollü HOUSESkahvaltı uygulaması sağlanarak ilköğretim öğren- Son yıllarda beslenmeyle ilişkili ortaya çıkan Abstract: In this study prepared by using data ofcilerinde TSI belonging sağlıklı to the beslenmeyears of 2012 becerisi-2014, geliştirmektir. sağlık sorunlarınınthe consumptionhızla artması, of electricity bu konuda and natural yeni gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the MATERYALstudy prepared with ve the YÖNTEM use of differen t politikaların geliştirilmesinitechniques for analysis. ve uygulanmasını Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices zorunlu hale getirmiştir (Serra-Majem, 2004; Araştırma; ulaşılabilirliği kolay ve gelişmişlik Hareket, 2012). Yetişen yeni nesil; beslenme düzeyi yüksek bölgelerden biri olan İstanbul İli alışkanlıkları ve sağlıklı beslenme konularına Fatih İlçesinde uygulanmış ve 15 ay sürmüştür karşı ne kadar bilinçlendirilebilirse ekonomik, (Dinçer & Özaslan, 2004). Araştırma öncesinde psikolojik ve sosyal anlamda topluma pozitif İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Etik katkılar sağlayacaktır (Dalan, 2010). Kurulu’ndan 18.01.2012 tarih ve 122 sayılı yazısı, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün (İİMEM) Kahvaltı, gece boyu açlıktan sonra günlük besin 17.02.2012 tarih ve 24210 sayılı yazısı ve İstanbul alımına önemli katkı sağlayan en önemli öğündür. Valiliği’ nün 20.02.2012 tarih ve 25086 sayılı Okul çocuklarında kahvaltı, makro ve mikro- yazısı ile gerekli onay ve izinler alınmıştır. besin ögelerinin sağlanması ile beyinsel işlevler ve öğrenme açısından vazgeçilmezdir. Kahvaltıyı Araştırmaya, rastgele örneklem yöntemi ile seçilen atlayan çocukların, kahvaltı edenlere göre günlük üç grup ilkokul 5. sınıf öğrencisi katılmıştır. Bu beslenmeyi yeterli ve dengeli şekilde sağlama- gruplar; 1.Uygulama Grubu (kuramsal beslenme dıkları gösterilmiştir (Raaijmakers et al.,2009; eğitimi ve uygulamalı kahvaltı hazırlama eğitimi

21 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

verilen, n:42), 2.EğitimSANAYİ Grubu VE (kuramsal KONUTLAR beslenme AÇISINDAN TÜKETİMmında değerlendirilmiş ARALIKLARINA GÖRE ve yorumlanmıştır. Öğ- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN eğitimi verilen, n:42), 3.Kontrol Grubu (n:42)İNCELENMESİ rencilerin demografik verileri için “Frequence”, olmak üzere toplam 126 öğrenci katılmıştır.Murat KORKMAZ, Hakankahvaltı AÇIKGÖZ durumları için “Friedman Testi” ve sağlıklı beslenme becerisi kazanımlarının ölçülmesinde Araştırmaya başlamadan önce veli Güven(n:126) Grup veA.Ş. Finans Yönetmeni 1 “Kruskal Wallis-H Testi” kullanılmıştır (Li, 2013). öğrencilerden (n:126) “GönüllüKilis Onay 7 Aralık Formu” Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü alınmıştır. Araştırmada, geçerliliği ve güvenilirliği BULGULAR Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi test edilmiş sorulardanve konutlarda yararlanılarak kullanılan doğalgaz hazırlanan ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakAraştırmaya, hazırlanan çalışmada 67 erkek ANOVA (%53.2) model vei 59 kız (%46.8) anket formları kullanılmıştır (Turconi et al., 2008; uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanaraköğrenci araştırma katılmış,daha kapsamlı kahvaltıyı hale getirilmiştir. atlama oranı, Türkiye’de Vereecken et al.,Sanayi 2005). ve konutlarda Anketler, tüketim araştırma aralıklarına baş göre- elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularaOkul Çağı göre Çocuklarında de sonuca gidilmiştir. (6-10 Elde Yaş Grubu) Büyü- lamadan, bittiğindeedilen ve bulgular kontrollerde sonucunda; olmaksanayi sektörü üzere için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz menin İzlenmesi (TOÇBİ) Projesi Raporu’na göre 6 kez araştırıcı tarafındanfiyatlarının genel aynı seviyesinde anda öğrencilere düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmaülke meydana genelinden gelmektedir. daha yüksek (%69) bulunmuştur. dağıtılmış ve ders sırasında doldurmaları sağla­ Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat mıştır. Araştırmada; Uygulama Grubu’nda uygulama sonrası kahvaltıyı atlama durumu azaldığı ve Araştırma; ŞubatECONOMETRIC 2012-Mayıs ANALYSIS 2013 arasında OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESkontrollerde IN TERMS OFarttığı INDUSTRY (p<0.001), AND Eğitim Grubu’nda toplam 15 ay sürmüştür. Araştırıcı tarafından;HOUSES eğitim sonrasında azaldığı ancak kontrollerde Eğitim Grubu öğrencilerine, 12 hafta yalnız Abstract: In this study prepared by using data oftekrar TSI belonging arttığı to belirlenmiştir the years of 2012 -2014,(p<0.01) (Tablo 1). kuramsal beslenmethe consumption eğitim çalışması; of electricity Uygulama and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different Grubu öğrencilerine,techniques kuramsal for analysis. eğitim Moreover, ve kahvaltı tests of hypothesisAraştırmaya were applied katılan and the öğrencilerin research was kahvaltıyı atlama uygulaması eğitimimade yaptırılmıştırmore comprehensive. (USDA, The purpose 2010; was to determinenedenleri; electricity Uygulama and natural Grubu’nda gas prices “okula erken gi- BNF. 2013; CDC, 2013). Uygulama ve eğitim diyorum” nedeni uygulama sonrası ve kontrollerde çalışmalarında belirlenen menülerin hazırlanmasında anlamlı olarak azalmıştır (p<0.001). Araştırmada; ve kuramsal eğitim sırasında kullanılan her türlü kahvaltıyı düzenli yapmama nedenleri; okula er- mutfak ve elektronik araç İstanbul Üniversitesi ken başlama (%52.4), erken kalkamama (%7.1), Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından sabahları iştahsız olma (%34.1), annenin kahvaltı karşılanmıştır (proje no: 23210). Kontrol grubu hazırlamaması (%3.9) olarak değerlendirilmiştir. öğrencilerine herhangi bir eğitim ve uygulama “Okula erken başlama” nedeniyle kahvaltı ede- çalışması yapılmamıştır. meme durumu, çalışma süresince Uygulama ve Eğitim Grubu’nda anlamlı olarak azalmış (sırasıyla; Çalışma döneminin değerlendirilmesi; çalışmanın p<0.001 ve p<0.05); Kontrol Grubu’nda anlamlı bitiminden sonra 1. hafta (Haziran 2012-Kontrol olarak artmıştır (p<0.05) (Tablo 2). 1), 4. ay (Eylül 2012- Kontrol 2), 8. ay (Ocak 2013- Kontrol 3) ve 12. ayda (Mart 2013- Kontrol Araştırmaya katılan öğrencilerin %12.7’si kahvaltı 4) değerlendirilmiştir. Veriler SPSS 21.0 progra- öğününde evden götürdüğünü sınıfta yemektedir.

22 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Araştırma sonrasında,SANAYİ “evde VE KONUTLAR kahvaltı” AÇISINDANyapma TÜKETİM(%11.1). ARALIKLARINA Araştırma süresince, GÖRE ‘okulda ve evde ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN alışkanlığı, Uygulama ve Eğitim Grubu’ndaİNCELENMESİ kahvaltıda’ Uygulama ve Eğitim Grubu’nda artmış (sırasıyla; p<0.001 ve p<0.01),Murat KORKMAZ,Eğitim Hakankahvaltı AÇIKGÖZ tabağı tercihi artmış (p<0.001), ancak

Grubu’nda azalmıştır (p=0.490) (TabloGüven 2). Araştır Grup A.Ş.- FinansEğitim Yönetmeni Grubu’nda ‘okulda (p=1.00) ve evde mada; ‘okulda kahvaltıda’ öğrenciler1 tost-sandviç (p<0.05), kahvaltıda kontrollerde eski oranına Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü (%42.1), açma-poğaça (%26.2) tercih etmekteyken, düşmüştür. Kontrol Grubu’nda ise anlamlı fark kahvaltı tabağı tercihiÖzet : 2012-2014 oranı düşükYılları arasındakibulunmuştur TUİK verileri olmamıştır kullanılarak hazırlanan (p=0.652) bu çalışma, (Tablo sanayi 3). ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi Tablo 1. Öğrencilerinşeklindedir. Farklı Kahvaltı analiz teknikleri Öğününü kullanılarak Atlama hazırlanan Durumunda çalışmada ANOVA ve Kahvaltıyı modeli Atlama uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarınaNedenlerinde göre elektrik Değişim ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilenUYGULAMA bulgular GRUBU sonucunda; (n:42) sanayi sektörü için EĞİTİMtüketim GRUBU aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgazKONTROL GRUBU B fiyatlarınınUS K1 genelK2 seviyesindeK3 K4 düşüşp gözlendiğiB ES sonucunaK1 K2varılmaktadır.K3 K4 Sonuçp olarakK1 K2tüketimK3 K4 K5 K6 p Kahvaltı öğününü atlama durumundaaralığı Kw değişim cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. n 31 0 0 0 0 2 29 14 14 15 18 19 27 25 25 26 28 28 Evet % 73.8 Anahtar0.0 0.0Kelimeler0.0 : 0.0Elektrik,4.8 Doğalgaz,69.0 Tüketim,33.3 33.3 Sanayi,35.7 Konut,42.9 Anova,45.2 TUİK,64.3 Fiyat59.5 59.5 61.9 66.7 66.7

n 3 40 40 40 38 35 7 27 27 18 11 8 10 10 10 7 4 4 Hayır

% 7.1 95.2 95.2 95.2 90.5 83.3 16.7 64.3 64.3 42.9 26.2 19.0 p<0,01 23.8 23.8 23.8 16.7 9.5 9.5 ECONOMETRIC ANALYSISp<0,001 OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES p=0,927 ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND n 8 2 2 2 4 5 6 1 1 9 13 15 5 7 7 9 10 10 Bazen HOUSES % 19.0 4.8 4.8 4.8 9.5 11.9 14.3 2.4 2.4 21.4 31.0 35.7 11.9 16.7 16.7 21.4 23.8 23.8

Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically Kahvaltıyı atlama nedenlerinde değişim analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different n 3 40 40 40 38 35 7 27 27 17 9 6 10 10 10 7 4 4 Atlamam techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was % 7.1 made95.2 more95.2 comprehensive.95.2 90.5 83.3 The purpose16.7 was64.3 to determine64.3 40.5 electricity21.4 14.3 and natural23.8 gas23.8 prices23.8 16.7 9.5 9.5

Okula erken n 28 2 2 2 4 7 30 9 9 13 20 22 25 27 27 30 33 33 gidiyorum % 66.7 4.8 4.8 4.8 9.5 16.7 71.4 21.4 21.4 31.0 47.6 52.4 59.5 64.3 64.3 71.4 78.6 78.6 p<0.001 p<0.001 p=0.260 Okulda yeme n 7 0 0 0 0 0 1 5 5 3 4 5 4 2 2 3 3 3 imkânım yok % 16.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 2.4 11.9 11.9 7.1 9.5 11.9 9.5 4.8 4.8 7.1 7.1 7.1

Alışkanlığım n 4 0 0 0 0 0 4 1 1 9 9 9 3 3 3 2 2 2 yok % 9.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 9.5 2.4 2.4 21.4 21.4 21.4 7.1 7.1 7.1 4.8 4.8 4.8

n 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 TOPLAM % 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

B:Başlangıç US: Uygulama sonrası ES: Eğitim sonrası K: Kontrol

23 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Tablo 2.ÖğrencilerinSANAYİ VE Düzenli KONUTLAR Kahvaltı AÇISINDAN Yapmama TÜKETİM Nedenleri ARALIKLARINA ve Kahvaltı GÖRE Öğününün ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN YenildiğiİNCELENMESİ Yerde Değişim

UYGULAMA GRUBU Murat KORKMAZ,EĞİTİM Hakan GRUBU AÇIKGÖZ KONTROL GRUBU B US K1 K2 K3 K4 p B ES K1 K2 K3 K4 p K1 K2 K3 K4 K5 K6 p Düzenli kahvaltı yapmama nedenlerinde değişim Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni Düzenli n 2 39 39 39 36 34 0 30 30 13 10 7 1 0 0 0 0 0 kahvaltı 1 % Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü yapma 4.8 92.9 92.9 92.9 85.7 81.0 0.0 71.4 71.4 31.0 23.8 16.7 2.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Okula erken n 22 Özet2 : 2012-20142 2 Yılları2 arasındaki2 23TUİK 7verileri7 kullanılarak13 14 hazırlanan15 bu21 çalışma,33 sanayi33 34 34 34 gitme % 52.4 ve 4.8konutlarda4.8 4.8kullanılan4.8 doğalgaz4.8 ile54.8 elektrik16.7 tüketiminin16.7 31.0 istatistiksel33.3 35.7 olarak50.0 analiz78.6 edilmesi78.6 81.0 81.0 81.0 şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli Erken n 2 uygulanmıştır.0 0 Ayrıca0 0 hipotez0 testleri3 uygulanarak1 1 araştırma1 daha2 kapsamlı0 hale4 getirilmiştir.4 4 1 0 0 p<0,05 p<0,05 kalkamama % 4.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 p<0,001 7.1 2.4 2.4 2.4 4.8 0.0 9.5 9.5 9.5 2.4 0.0 0.0 Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde Sabahları iştah n 13 0 0 0 0 0 15 1 1 1 1 1 15 2 2 1 0 0 edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz olmaması % 31.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 35.7 2.4 2.4 2.4 2.4 2.4 35.7 4.8 4.8 2.4 0.0 0.0 fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. Annenin n 3 1 1 1 4 6 1 3 3 14 15 17 1 3 3 6 8 8 hazırlamaması % 7.1 2.4 2.4 2.4 9.5 14.3 2.4 7.1 7.1 33.3 35.7 40.5 2.4 7.1 7.1 14.3 19.0 19.0 Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat

TOPLAM n 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 % 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES Kahvaltı öğününün yenildiği yerdeACCORDING değişim TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND n 31 0 0 0 0 0 29 HOUSES14 14 19 23 26 27 25 25 24 24 22 Hiç yememe % 73.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 69.0 33.3 33.3 45.2 54.8 61.9 64.3 59.5 59.5 57.1 57.1 52.4

Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, n 3 39 39 39 37 36 7 24 24 15 12 9 3 4 4 4 4 6 Evde the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically % 7.1 analyzed.92.9 92.9 ANOVA92.9 88.1model85.7 was applied16.7 57.1to the57.1 study35.7 prepared28.6 21.4with the 7.1use of9.5 differen9.5 t 9.5 9.5 14.3 techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was Evden n 5 3 3 3 3 3 3 4 4 6 5 5 8 7 7 7 7 7 p<0.01

made more comprehensive. The p<0.001 purpose was to determine electricity and natural gas prices p=0.490 götürdüğünü % sınıfta 11.9 7.1 7.1 7.1 7.1 7.1 7.1 9.5 9.5 14.3 11.9 11.9 19.0 16.7 16.7 16.7 16.7 16.7

Okulda n 1 0 0 0 2 3 3 0 0 2 2 2 4 6 6 7 7 7 kantinden % 2.4 0.0 0.0 0.0 4.8 7.1 7.1 0.0 0.0 4.8 4.8 4.8 9.5 14.3 14.3 16.7 16.7 16.7

TOPLAM n 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 % 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

B:Başlangıç US: Uygulama sonrası ES: Eğitim sonrası K: Kontrol

Araştırmada; öğrencilerin okulda yaptıkları artmıştır (p<0.001). Eğitim Grubu’nda süt tercihi kahvaltıda seçtikleri içecekler hazır meyve suyu araştırma süresince ‘okulda’ kahvaltıda ileri de- (%61.1), süt (%21.4) ve çay (%17.5); ‘evde’ rece artmış, ‘evde’ kahvaltıda aynı oranda artış kahvaltıda ise çay (%73.8), süt (%15.1), taze göstermemiştir (p<0.01). Kontrol Grubu’nda ise sıkılmış meyve suyudur (%11.1). ‘okulda’ kahvaltıda Milli Eğitim Bakanlığı’nın “Okul Sütü Projesi” kapsamında öğrencilere ‘Süt’ tercihi Uygulama Grubu’nda ‘okulda ve ücretsiz süt dağıtımı dönemlerinde (K2, K3 ve evde’ kahvaltıda araştırma süresince ileri derecede K6) artış göstermiş, diğer dönemlerde azalmış

24 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

(p=0.086), ‘evde kahvaltıda’SANAYİ VE anlamlı KONUTLAR bir değişiklik AÇISINDAN TÜKETİMGrubu’nda ARALIKLARINA anlamlı artışa GÖRE (sırasıyla, p<0.001 ve ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN olmamıştır (p=0.478) (Tablo 4). İNCELENMESİp<0.01) neden olduğu, Kontrol Grubu’nda de- ğişiklik olmadığı ortaya çıkmaktadır. Araştırma Araştırmada; öğrencilerin ‘okulda veMurat evde KORKMAZ, kah- Hakan AÇIKGÖZ sonucunda; yapılan kontrollü kahvaltı uygulama valtıda’ ekmek tercihi; beyaz ekmekGüven (%88.1), Grup A.Ş. Finans Yönetmeni 1 çalışmasının Uygulama Grubu öğrencilerinde kepekli ekmek (%11.9), tam buğdayKilis 7 Aralık ekmeğidir Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü daha çok davranış değişikliği meydana getirdiği (%0). Uygulama Grubu’nda ‘okulda ve evde Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileritespit kullanılarak edilmiştir hazırlanan (p<0.001) bu çalışma, sanayi(Tablo 5). kahvaltıda’ tam vebuğday konutlarda ekmeği kullanılan seçimi doğalgaz artmıştır ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi (p<0.001). Eğitimşeklindedir. Grubu’nda Farklı eğitim analiz teknikleri sonrasında kullanılarak Kontrollü hazırlanan çalışmadakahvaltı ANOVAuygulaması modeli ve eğitimin öğ- uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. ‘okulda ve evdeSanayi kahvaltıda’ ve konutlarda tam tüketim buğday aralıklarına ekmeği göre elektrikrencilerin ve doğalgaz kahvaltı fiyatlarının davranışlarındaki tespit edilmesi değişikliğe yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde seçimi artmış (p<0.01),edilen bulgular ancak sonucunda; kontrollerde sanayi sektörü azal -için tüketimyönelik aralığı anket arttıkça, puanları elektrik kısa ve doğalgaz(Fark1:A1~A2) ve uzun mıştır. Kontrol Grubu’ndafiyatlarının genel ise seviyesinde ekmek düşüştercihinde gözlendiği sonucuna(Fark2:A2~A6) varılmaktadır. dönem Sonuç olarak kalıcılığının tüketim Kruskal-Wallis aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. anlamlı bir değişiklik gösterilememiştir (p=1.00) H Testi’ne göre istatistiksel karşılaştırılmasında; Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat (Tablo 4). Uygulama Grubu’nda Fark 1 (A1~A2) verileri arasında anlamlı fark olmuş (p<0.001), Fark 2 Kontrollü kahvaltı uygulaması ve eğitimin öğ- ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY(A2~A6) AND verileriNATURAL arasında GAS PRICES anlamlı fark olmamıştır rencilerin kahvaltıACCORDING davranışlarındaki TO CONSUMPTION değişime RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES(p=0.762). Eğitim Grubu’nda Fark 1 (A1~A2) yönelik anket puanlarının ortanca, ort±ss, alt/üst verileri arasında (p<0.001) ve Fark 2 (A2~A6) sınır değerlerininAbstrac Friedmant: In this Testi study preparedile istatistiksel by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas usedverileri in industry arasında and houses (p<0.01) is statistically anlamlı fark olmuştur değerlendirilmesinde;analyzed. ANOVA Uygulama model wasve appliedEğitim to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis(p<0.001). were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices

25 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Tablo 3. ÖğrencilerinSANAYİ Okulda VE KONUTLAR ve Evde AÇISINDAN Yaptıkları TÜKETİM Kahvaltıda ARALIKLARINA Yiyecek TercihlerindekiGÖRE Değişim ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN UYGULAMA GRUBU (n:42) İNCELENMESİEĞİTİM GRUBU (n:42) KONTROL GRUBU (n:42) B US K1 K2 K3 K4 p B ES K1 K2 K3 K4 p K1 K2 K3 K4 K5 K6 p “OKULDA” yapılan kahvaltıda yiyecek tercihlerinde değişim Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ n 4 39 39 39 39 38 7 21 21 10 7 7 3 6 6 0 0 0 *Kahvaltı Tabağı % 9.5 92.9 92.9 92.9 92.9 Güven90.5 Grup16.7 A.Ş.50.0 Finans50.0 Yönetmeni23.8 16.7 16.7 7.1 14.3 14.3 0.0 0.0 0.0

1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü Reçel, pekmez, bal, n 1 0 0 0 0 0 6 5 5 5 5 2 6 2 2 2 0 0 margarin % 2.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 14.3 11.9 11.9 11.9 11.9 4.8 14.3 4.8 4.8 4.8 0.0 0.0

Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi n 5 0 0 0 0 0 3 3 3 5 5 5 5 7 7 10 7 7 Simit-Sürme peynir % ve11.9 konutlarda0.0 0.0 kullanılan0.0 0.0 doğalgaz0.0 ile elektrik7.1 7.1 tüketiminin7.1 11.9 istatistiksel11.9 11.9 olarak analiz11.9 16.7edilmesi16.7 23.8 16.7 16.7 şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli p=1.00 p<0.001 n uygulanmıştır.14 1 1 Ayrıca1 hipotez1 testleri1 uygulanarak11 6 araştırma6 8 daha8 kapsamlı10 hale8 getirilmiştir.9 9 11 11 11 p=0.276 Açma-poğaça % Sanayi33.3 2.4ve konutlarda2.4 2.4 tüketim2.4 aralıklarına2.4 26.2 göre14.3 elektrik14.3 ve 19.0doğalgaz19.0 fiyatlarının23.8 19.0 tespit21.4 edilmesi21.4 26.2 26.2 26.2 yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde n 18 2 2 2 2 3 15 7 7 14 17 18 20 18 18 13 24 24 Tost- Sandviç edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz % fiyatlarının42.9 4.8 genel4.8 seviyesinde4.8 4.8 düşüş7.1 gözlendiği35.7 16.7 sonucuna16.7 33.3varılmaktadır.40.5 42.9 Sonuç 47.6olarak42.9 tüketim42.9 45.3 57.2 57.2 aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. n 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 TOPLAM % Anahtar100.0 100.0 Kelimeler100.0 100.0 : Elektrik,100.0 100.0 Doğalgaz,100.0 Tüketim,100.0 100.0Sanayi,100.0 Konut,100.0 Anova,100.0 TUİK,100.0 Fiyat100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

Hafta sonu “EVDE” yapılan kahvaltıda yiyecek tercihlerinde değişim n 11 40 40 40 40 39 13 31 31 27 25 22 12 12 12 16 13 13 *Kahvaltı Tabağı % 26.2ECONOMETRIC95.2 95.2 95.2 ANALYSIS95.2 92.9 OF ELECTRICITY31.0 73.8 73.8 64.3AND 59.5NATURAL52.4 GAS28.6 PRICES28.6 28.6 38.1 31.0 31.0 ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND Reçel, pekmez, bal, n 3 2 2 2 2 3 5HOUSES2 2 2 2 2 8 6 6 2 2 2 margarin % 7.1 4.8 4.8 4.8 4.8 7.1 11.9 4.8 4.8 4.8 4.8 4.8 19.0 14.3 14.3 4.8 4.8 4.8 Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, n 16 0 0 0 0 0 20 5 5 9 11 14 12 20 20 20 20 20 Açma-poğaça the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically

% 38.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 47.6 11.9 11.9 21.4 26.2 33.3 p<0.05 28.6 47.6 47.6 47.6 47.6 47.6 analyzed. ANOVA model was appliedp<0.001 to the study prepared with the use of different p=0.652 techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was n 12 0 0 0 0 0 4 4 4 4 4 4 10 4 4 4 7 7 Tost- Sandviç made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices % 28.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 9.5 9.5 9.5 9.5 9.5 9.5 23.8 9.5 9.5 9.5 16.7 16.7

n 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 TOPLAM % 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

B:Başlangıç US: Uygulama sonrası ES: Eğitim sonrası K: Kontrol

*Kahvaltı Tabağı: Tam buğday ekmeği, yumurta, peynir çeşitleri, zeytin, domates-salatalık, taze otlar (maydanoz, dereotu, nane, semizotu, tere, v.b.), ceviz-badem, süt.

26 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Tablo 4.SANAYİ Öğrencilerin VE KONUTLAR Okulda AÇISINDAN ve Evde TÜKETİM Yaptıkları ARALIKLARINA Kahvaltıda GÖRE İçecek ve ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Ekmek TercihlerindekiİNCELENMESİ Değişim

UYGULAMA GRUBU (n:42) Murat KORKMAZ,EĞİTİM Hakan GRUBU AÇIKGÖZ (n:42) KONTROL GRUBU (n:42) B US K1 K2 K3 K4 p B ES K1 K2 K3 K4 p K1 K2 K3 K4 K5 K6 p “OKULDA” yapılan kahvaltıda içecek tercihlerinde değişim Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni n 10 42 42 42 37 37 9 42 42 28 42 42 8 42 42 14 14 35 Süt 1 % 23.8 100.0 100.0 100.0 Kilis88.1 7 88.1Aralık Üniversitesi,21.4 100.0 Elektrik100.0 66.7-Enerji100.0 Bölümü100.0 19.1 100.0 100.0 33.3 33.3 83.3

n 4 0 0 0 2 2 10 0 0 0 0 0 8 0 0 14 14 4 Çay % 9.5Özet 0.0: 2012-20140.0 0.0Yılları4.8 arasındaki4.8 TUİK23.8 verileri0.0 0.0 kullanılarak0.0 0.0 hazırlanan0.0 bu 19.1çalışma,0.0 sanayi0.0 33.3 33.3 9.5

ve konutlarda kullanılan doğalgaz p<0.001 ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarakp<0.001 analiz edilmesi p=0.086 Hazır meyve suları n 28şeklindedir.0 0 Farklı0 analiz3 teknikleri3 23 kullanılarak0 0 hazırlanan14 0 çalışmada0 ANOVA26 0 model0 i 14 14 3 % 66.7uygulanmıştır.0.0 0.0 Ayrıca0.0 7.1hipotez7.1 testleri 54.8uygulanarak0.0 0.0 araştırma33.3 daha0.0 kapsamlı0.0 hale61.9 getirilmiştir.0.0 0.0 33.4 33.4 7.1 Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi Hafta sonu “EVDE” yapılan kahvaltıdayönünde içecek hareket tercihlerinde edilmiş değişim olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde n 6 37 37 37 35 35 9 26 26 18 25 25 4 6 6 3 3 2 Süt edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz % 14.3fiyatlarının88.1 88.1 genel88.1 seviyesinde83.3 83.3 düşüş gözlendiği21.4 61.9 sonucuna61.9 42.9 varılmaktadır.59.5 59.5 Sonuç9.5 olarak14.3 tüketim14.3 7.1 7.1 4.8 aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. n 31 2 2 2 4 4 27 10 10 19 15 15 35 30 30 33 33 37 Çay % 73.8Anahtar4.8 Kelimeler4.8 4.8 : Elektrik,9.5 9.5 Doğalgaz,64.3 Tüketim,23.8 23.8 Sanayi,45.2 Konut,35.7 Anova,35.7 TUİK,83.3 Fiyat71.4 71.4 78.6 78.6 88.1 p<0.01 p<0.001 p=0.478

Taze sıkılmış meyve n 5 3 3 3 3 3 6 6 6 5 2 2 3 6 6 6 6 3 suyu % 11.9 7.1 7.1 7.1 7.1 7.1 14.3 14.3 14.3 11.9 4.8 4.8 7.1 14.3 14.3 14.3 14.3 7.1 ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES “OKULDA” kahvaltıda ekmek tercihlerindeACCORDING değişim TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND n 34 0 0 0 0 0 38 HOUSES7 7 18 27 29 39 40 40 40 40 40 Beyaz ekmek % 81.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 90.5 16.7 16.7 42.9 64.3 69.0 92.9 95.2 95.2 95.2 95.2 95.2 Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, n 8 2 2 2 4 4 4 3 3 3 1 0 3 2 2 2 2 2 Kepekli ekmek the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically % 19.0 4.8 4.8 4.8 9.5 9.5 9.5 7.1 7.1 7.1 2.4 0.0 7.1 4.8 4.8 4.8 4.8 4.8

analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with thep<0.01 use of different p=1.00 p<0.001 techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was n 0 40 40 40 38 38 0 32 32 21 14 13 0 0 0 0 0 0 Tam buğday ekmeği made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices % 0.0 95.2 95.2 95.2 90.5 90.5 0.0 76.2 76.2 50.0 33.3 31.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Hafta sonu “EVDE” kahvaltıda ekmek tercihlerinde değişim n 34 1 1 1 2 2 38 7 7 17 28 30 39 40 40 40 40 40 Beyaz ekmek % 81.0 2.4 2.4 2.4 4.8 4.8 90.5 16.7 16.7 40.5 66.7 71.4 92.9 95.2 95.2 95.2 95.2 95.2

n 8 2 2 2 2 2 4 3 3 3 2 1 3 2 2 2 2 2 Kepekli ekmek % 19.0 4.8 4.8 4.8 4.8 4.8 9.5 7.1 7.1 7.1 4.8 2.4 7.1 4.8 4.8 4.8 4.8 4.8 p<0.01 p=1.00 n 0 39 39 39 38 38 p<0.001 0 32 32 22 12 11 0 0 0 0 0 0 Tam buğday ekmeği % 0.0 92.9 92.9 92.9 90.5 90.5 0.0 76.2 76.2 52.4 28.6 26.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

n 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 TOPLAM % 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

B:Başlangıç US: Uygulama sonrası ES: Eğitim sonrası K: Kontrol

27 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Tablo 5. KontrollüSANAYİ Kahvaltı VE KONUTLAR Uygulamasının AÇISINDAN TÜKETİM Öğrencilerin ARALIKLARINA Kahvaltı GÖRE Davranışlarındaki ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Değişime Yönelik Anket Puanlarının İNCELENMESİOrtanca, Ortalama ±ss, alt/üst Sınır Değerlerinin

Friedman Testi ile OrtancaMurat KORKMAZ, Verilerinin Hakan İstatistiksel AÇIKGÖZ Değerlendirilmesi

*Friedman Test B USGüven GrupK1 A.Ş. Finans YönetmeniK2 K3 K4 χ2 *p *Ortanca 4.00 15.00 15.00 15.00 14.00 14.00 Uygulama 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü Grubu Ort ± SS 4.6±2.1 15.2±1.0 15.0±1.1 14.8±1.4 14.0±1.7 13.9±1.7 140.224 p<0.001 n:42 Alt/Üst Sınır 1/9 12/16 12/16 10/16 9/16 9/16 Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi *Ortanca 5.00 13.00 13.00 9.00 8.50 8.00 Eğitim şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli Grubu Ort ±uygulanmıştır. SS 4.5±1.5 Ayrıca hipotez12.9±1.6 testleri uygulanarak12.9±1.6 araştırma9.5±1.9 daha kapsamlı8.8±1.8 hale getirilmiştir.8.4±2.0 82.475 p<0.01 n:42 Alt/ÜstSanayi Sınır ve konutlarda1/7 tüketim10/16 aralıklarına10/16 göre elektrik 5/13ve doğalgaz fiyatlarının5/12 tespit5/13 edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde *Ortancaedilen bulgular4.00 sonucunda;6.00 sanayi sektörü6.00 için tüketim4.00 aralığı arttıkça,5.00 elektrik ve 5.50doğalgaz Kontrol fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim Grubu Ort ± SS 4.1±1.4 5.8±1.6 5.8±1.6 4.5±1.4 5.0±1.7 5.4±1.2 54.844 p=0.426 n:42 aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. Alt/Üst Sınır 1/7 2/8 2/8 2/7 1/8 3/7 Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat Ort: Ortalama SS:Standart Sapma B:Başlangıç US: Uygulama sonrası K: Kontrol *Friedman Testi ile ortanca verilerinin istatistiksel değerlendirilmesi ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND Tablo 6. Kontrollü Kahvaltı UygulamasınınHOUSES Öğrencilerin Kahvaltı Davranışlarındaki Değişimin Kısa (A1-A2) ve uzun (A2-A6) Dönem Kalıcılığının Kruskal-Wallis H Testi ile Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity andDeğerlendirilmesi natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and 2the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity andχ natural gas prices P Uygulama Grubu Fark 1 (A1-A2) 90.968 p<0.001 (n:42) Fark 2 (A2-A6) 56.107 p=0.762

Eğitim Grubu Fark 1 (A1-A2) 42.000 p<0.001 (n:42) Fark 2 (A2-A6) 41.000 p<0.01

Kontrol Grubu Fark 1 (A1-A2) 16.000 p=0.376 (n:42) Fark 2 (A2-A6) 3.333 p=0.842

Araştırma sonucunda; yapılan kontrollü kahvaltı Eğitim Grubu’nda zamanla davranış değişikliğinin uygulama çalışmasının Uygulama Grubu öğ- kaybolduğu tespit edilmiştir (Tablo 6). rencilerinde daha uzun süre davranış değişikliği meydana getirdiği, sadece kuramsal eğitim verilen

28 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

TARTIŞMA SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM2009). Snoek ARALIKLARINA ve ark. (2007), GÖRE Hollandalı ergenlerde, ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN düzenli kahvaltı yapmayanların her gün düzenli Gençler, sıklıkla kahvaltıyı atlamaya eğilimlidirİNCELENMESİ kahvaltı yapanlara göre şişmanlama eğiliminin (Pearson et al., 2009). Türkiye’de OkulMurat Çağı KORKMAZ, Ço- Hakan AÇIKGÖZ daha fazla olduğunu tespit etmişlerdir. Brezilyalı cuklarında Büyümenin İzlenmesi (TOÇBİ)Güven ProjesiGrup A.Ş. Finans Yönetmeni 1 obez ocukların % 16.6’sının hiç kahvaltı yapma- Raporu’na göre; her gün kahvaltıKilis yapma 7 Aralık sıklığı,Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü dığı, tespit edilmiştir (Duncan et al., 2011). kentsel alanda kız-erkeklerde %62.9 iken, kırsal Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi alanda daha yüksekve konutlarda bulunmuştur kullanılan (kızlar:%67.2,doğalgaz ile elektrik tüketimininAraştırmaya istatistiksel katılan olarak öğrencilerin analiz edilmesi kahvaltıyı atlama erkekler: %65.3)şeklindedir. (SB.,2011). Farklı Araştırmada, analiz teknikleri kullanılarak67 nedeni hazırlanan olan çalışmada “okula ANOVAerken gidiyorum”; modeli Uygulama uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. erkek (%53.2) veSanayi 59 vekız konutlarda (%46.8) tüketim öğrenci aralıklarına katıl göre- elektrikGrubu’nda ve doğalgaz uygulamafiyatlarının tespit sonrası edilmesi ve kontrollerde yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde mış ve kahvaltıyıedilen atlama bulgular oranı sonucunda; ülke sanayigenelinden sektörü için tüketimanlamlı aralığı olarak arttıkça, azalmıştır elektrik ve doğalgaz (p<0.001). Güne dinç daha yüksek (%69.0)fiyatlarının bulunmuştur genel seviyesinde düşüş(Tablo gözlendiği 1). sonucunabaşlama, varılmaktadır. fiziksel Sonuç etkinlikleri olarak tüketim güçlü sürdürme ve aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. Norveç’te ergenlerin %20’si (Ask et al., 2006); kan şekeri düzeyinin korunmasında kahvaltının Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat Kore’de, erkeklerin %13.6’sı, kızların %11.1’i önemli etkisi bildirilmektedir. Yaman ve ark. (So, 2013); Çin’de, erkeklerin %41.7’si, kızların (2006); öğrencilerin “iştahı olmaması”; Kaşıkçı %23.5’i (Sun et al.,ECONOMETRIC 2013), Yeni ANALYSIS Zelanda, OF ABD ELECTRICITY (2010), AND Ünsal NATURAL (2007) GAS ve PRICES Özcan (2010), “canları- ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND ve Avustralya’da gençliğinin ise önemli bir kısHOUSES- nın istememesi” ve “vakit bulamama” nedeniyle mının haftanın herhangi bir gününde kahvaltıyı kahvaltıyı atladıklarını bildirmişlerdir. Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, atladıkları belirlenmiştirthe consumption (Mhurchu of electricity et al.,and 2010;natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the studyAraştırmada; prepared withkahvaltıyı the use düzenliof differen yapmamat nedenleri; Basch, 2011; O’Deatechniques & Wagstaff, for analysis. 2011).Moreover, Yapılan tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determineokula erken electricity başlama and natural (%52.4), gas prices erken kalkamama benzer çalışmalarda, öğrencilerin büyük oranda (%7.1), sabahları iştahsız olma (%34.1), annenin kahvaltıyı atladıkları tespit edilmiştir (Evrim, kahvaltı hazırlamaması (%3.9) olarak değerlen- 2010; Kaşıkçı, 2010; Demirözü, 2011; Er, 2012). dirilmiştir. “Okula erken başlama” nedeniyle Brezilya’da, öğrencilerde kahvaltı müdahalesinden kahvaltı edememe durumu, araştırma süresince sonra kahvaltı oranındaki artışın %45 olduğu rapor Uygulama ve Eğitim Grubu’nda anlamlı olarak edilmiştir (Gaglianone et al., 2006). Araştırmada; azalmış (sırasıyla; p<0.001 ve p<0.05); Kontrol Uygulama Grubu’nda uygulama sonrası kahvaltıyı Grubu’nda anlamlı olarak artmıştır (p<0.05) atlama durumu azalmış ve kontrollerde devam (Tablo 2). ettiği (p<0.001), Eğitim Grubu’nda eğitim son- Araştırmaya katılan öğrencilerin %12.7’si kah- rasında azaldığı ancak kontrollerde tekrar arttığı valtı öğününü evden götürdüğünü sınıfta yiyerek belirlenmiştir (p<0.01) (Tablo 1). yapmaktadır. Araştırma sonrasında, “evde kah- Kahvaltının atlanması ile obezite riski arasında valtı” yapma alışkanlığı, Uygulama ve Eğitim da ilişki kurulmaktadır (Gonzalez-Suarez et al., Grubu’nda artmış (sırasıyla; p<0.001 ve p<0.01),

29 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Eğitim Grubu’nda SANAYİazalmıştır VE KONUTLAR(p=0.490) AÇISINDAN (Tablo TÜKETİMçocuk ve ARALIKLARINA gençler arasında GÖRE çok sık atlanan öğündür. ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN 2). Kaliteli kahvaltı; tam tahıllı ekmek, meyve,İNCELENMESİ Okul çağı çocuklarında kahvaltının atlanması, sebze, süt ve sütlü ürünler olarak bildirilmiştirMurat KORKMAZ, Hakanbilişsel AÇIKGÖZ ve psiko-sosyal işlevler, performans ve

(Matthys et al., 2007). Araştırmada;Güven ‘okulda Grup A.Ş. Finansruh Yönetmeni halleri üzerinde olumsuz etkili olmakta, öğ- kahvaltıda’ öğrenciler tost-sandviç1 (%42.1), aç- rencilerin problem çözme becerilerini olumsuz Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü ma-poğaça (%26.2) tercih etmekteyken, kahvaltı etkilemekte, aç olarak derse katıldıklarında derse tabağı tercihi oranıÖzet düşük: 2012-2014 bulunmuşturYılları arasındaki (%11.1). TUİK verileri hazır kullanılarak olmalarını hazırlanan azaltmakta, bu çalışma, sanayi sınıf içi etkinliklerde ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi enerji ve motivasyon eksikliği yaşamalarına neden Çalışma süresince,şeklindedir. ‘okulda Farklı ve analiz evde teknikleri kahvaltı kullanılarak- hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakolmaktadır. araştırma daha kapsamlıOysa yhaleeterli getirilmiştir. ve dengeli beslenen, da’ Uygulama Sanayive Eğitim ve konutlarda Grubu’nda tüketim aralıklarına kahvaltı göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi düzenli kahvaltı yapan çocukların okul devamı, tabağı tercihi artmışyönünde (p<0.001), hareket edilmiş ancak olup, yapılan Eğitim istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimokul aralığıve sınıf arttıkça, içi elektriketkinliklerde ve doğalgaz performansları ve Grubu’nda okuldafiyatlarının (p=1.00) genel seviyesinde ve evde düşüş (p<0.05) gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmaakademik meydana gelmektedir.başarıları artmakta, okul ve arkadaş kahvaltıda kontrollerde eski oranına düşmüştür. Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,çevreleriyle Sanayi, Konut, Anova,sosyal TUİK, ilişkileri Fiyat olumlu etkilenmek- Kontrol Grubu’nda ise anlamlı fark olmamıştır tedir. Araştırmada, Uygulama Grubu’nda kulla- (p=0.652) (Tablo 3). İsrail’de, öğrencilerin müda- nılan müdahale yöntemi (uygulama ve kuramsal hale öncesinde %10.0’unun,ECONOMETRIC müdahaleden ANALYSIS OF sonra ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESeğitim) IN TERMS ile OFbeslenme INDUSTRY eğitiminin AND öğrencilerin %30.0’unun (Adar et al., 2011); Hollanda’daHOUSES yaşamlarında beslenme ve sağlık açısından daha %5.2’sinin (Raaijmakers et al., 2009); Yeni Abstract: In this study prepared by using data ofuzun TSI belonging süre bilgi to the kazanımını years of 2012 sağladığı-2014, ve davranışa Zelanda’da %16.0’sınınthe consumption sağlıklı of kahvaltıelectricity yaptıklarıand natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the studydönüştüğü prepared belirlenmiştir.with the use of different (Wison et al., 2006);techniques Japonya’da; for analysis. kahvaltıda Moreover, teststemel of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices besinlerin alımının erkeklerde daha fazla olduğu Okul çocuğu döneminden itibaren doğru kahvaltı rapor edilmiştir (Nozue et al., 2010). Araştırmada, alışkanlığının kazandırılması, gelecek yaşlarda kahvaltıda temel besinlerin alımında cinsiyet farkı sağlıklı beslenmenin öğrenilmesi ve davranış haline belirlenmemiştir. dönüşmesi açısından son derece önemlidir. Bu nedenle, öğrencilere sağlıklı beslenme ve doğru Araştırma sonucunda; yapılan kontrollü kahvaltı kahvaltı alışkanlıklarının kazandırılmasına yönelik uygulama çalışmasının Uygulama Grubu öğren- “Okul Tabanlı Beslenme Eğitim Programları”nın cilerinde daha çok ve daha uzun süre davranış Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu’nca değişikliği meydana getirdiği, sadece kuramsal hazırlanan müfredat programlarına geçmesi ge- eğitim verilen Eğitim Grubu’nda zamanla dav- rekmektedir. Hedefi; “sağlıklı beslenme becerisi ranış değişikliğinin kaybolduğu tespit edilmiştir. kazandırmak ve sürdürmek” olan bu programlar SONUÇ tüm eğitim seviyelerini kapsayacak şekilde öğren- cilerin gelişim dönemlerine göre planlanmalı ve Beslenme, kontrol edilebilen ve doğrudan sağlığa okullarda kurulacak “Beslenme Labaratuvarı”nda etki edebilen bir yaşam biçimi şeklidir. Kahvaltı,

30 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

öğrencilerin aktif katılımınıSANAYİ VEsağlayacak KONUTLAR uygulama AÇISINDAN TÜKETİMDALAN, ARALIKLARINA H., (2010). Liselerde GÖRE Obezite ve Sağlıklı ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN ve kuramsal eğitim odaklı planlanmalıdır. İNCELENMESİ Beslenme Konularında Öğrencilerin Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniver- KAYNAKLAR Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmenisitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ortaöğretim

ADAR, S.E., MORAG, N.K., TOV,1Kilis M.S., 7 Aralık LİVNE, Üniversitesi, ElektrikFen-Enerji ve Bölümü Matematik Alanları, Biyoloji Eğitimi I., & ALTMEN, H., (2011). School-Based Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara interventionÖzet to promote: 2012-2014 eatingYılları arasındakidaily and TUİK he -verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininDEFEYTER, istatistiksel M.A., olarak GRAHAM,analiz edilmesi P.L., WALTON, althy breakfast:şeklindedir. a survey Farklı and analiz a case–control teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırmaJ., & daha APİCELLA, kapsamlı hale getirilmiştir.T., (2010). Breakfast clubs: study. EuropeanSanayi Journal ve konutlarda of Clinical tüketim aralıklarına Nutrition göre, elektrik veavailability doğalgaz fiyatlarının for British tespit edilmesi schoolchildren and the yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde 65: 203-209edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim nutritional,aralığı arttıkça, Socialelektrik veand doğalgaz Academic Benefits. fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaNutrition varılmaktadır. Bulletin Sonuç olarak, 35: tüketim 245-253 ASK, A.S., HERNES,aralığı Kw S., cinsinden AAREK, yükseldikçe, A., JOHAN fiyatlarda- da azalma meydana gelmektedir. NESSEN, AnahtarG., & KelimelerHAUGEN, : Elektrik, M., Doğalgaz, (2006). Tüketim, DEMİRÖZÜ, Sanayi, Konut, Anova, B.E., TUİK, (2011). Fiyat Spor Okullarına Changes in dietary pattern in 15 year old Devam Eden 8-12 Yaş Grubu Çocuklara adolescents followingECONOMETRIC a 4 ANALYSIS month dietary OF ELECTRICITY Verilen AND NATURAL Beslenme GAS PRICESEğitiminin Çocukların ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND ıntervention with school breakfast–a pilotHOUSES Beslenme Bilgi ve Alışkanlıklarına Etkisi. study. Nutrition Journal, 5(33): 1-6 Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ensti- Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used intüsü, industry Beden and houses Eğitimi is statistically ve Spor Anabilim Dalı, BASCH, C.E., analyzed.(2011). ANOVABreakfast model and was the applied achi to- the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis Yüksekwere applied Lisans and the Tezi, research İstanbul was evement gapmade among more comprehensive. urban minority The purpose youth, was to determine electricity and natural gas prices Journal of School Health, 81(10): 635-640 DİNÇER, B., & ÖZASLAN, M., (2004). İlçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araş- BASCIANO, H., FEDERICO, L., & ADELI, tırması, T.C. Başbakanlık Devlet Planlama K., (2005). Fructose, insulin resistance and Teşkilatı, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum metabolic dyslipidemia. Nutrition and Me- Genel Müdürlüğü, Ankara tabolism, 2: 5 DUNCAN, S., DUNCAN, E.K., FERNAN- BNF., (2013). British Nutrition Foundation. Food DES, R.A., BUONANI, C, BASTOS, K., a fact of life, http://www.foodafactoflife.org. & SEGATTO, A.F.M., (2011). Modifiable uk/site.aspx?siteId=15&t=2, Erişim Tarihi: risk factors for overweight and obesity in 10.12.2013 children and adolescents from São Paulo/ Brazil, BioMed Center, 11: 585 CDC. (2013). Centers for Disease Control and Prevention. Nutrition for Everyone, www. ER, B., (2012). İstanbul İli Pendik İlçesi Er- cdc.gov/nutrition, Erişim Tarihi: 24.06.2013 tuğrulgazi İlköğretim Okulu Öğrencilerinin

31 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Beslenme AlışkanlıklarıSANAYİ VE KONUTLARve Besin Tüketim AÇISINDAN TÜKETİMErciyes ARALIKLARINA Üniversitesi GÖRE Eğitim Fakültesi, Pegem ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Durumları. Gazi Üniversitesi Eğitim BilimleriİNCELENMESİ Akademi, Kayseri Enstitüsü, Aile Ekonomi ve Beslenme Eğitimi Murat KORKMAZ, HakanHASBAY, AÇIKGÖZ S. A., (2004). Okul Çağı Çocuklarında Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Güven Grup A.Ş. Finans YönetmeniBeslenme ve Fiziksel Aktivitenin Önemi. 1 EVRİM, F.İ., (2010). Ankara İliKilis Etimesgut 7 Aralık Üniversitesi, İlçesi ElektrikKlinik-Enerji BölümüÇocuk Forumu, 4(1): 32- 37 Şeyh Şamil İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriKAŞIKÇI, kullanılarak hazırlanan S., (2010). bu çalışma, Edirne sanayi İli Merkez İlköğretim Beslenme Alışkanlıklarıve konutlarda kullanılan ve Obezite doğalgaz Durumu ile elektrik. tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlananOkullarında çalışmada Okuyan ANOVA 6., model 7. vei 8. Sınıf Öğren- Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırmacilerinin daha kapsamlı Beslenme hale getirilmiştir.Alışkanlıkları Üzerine Bir Ev EkonomisiSanayi Anabilim ve konutlarda Dalı, tüketim Yüksek aralıklarına Lisans göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularaAraştırma göre de sonuca. Namık gidilmiştir. Kemal Elde Üniversitesi, Fen Tezi, Ankaraedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim Bilimleriaralığı arttıkça, Enstitüsü, elektrik ve Gıdadoğalgaz Mühendisliği Ana fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim GAGLİANONE,aralığı C.P., Kw TADDEI, cinsinden yükseldikçe, J.A.A.C., fiyat COlarda- da azalma meydanaBilim gelmektedir.Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat LUGNATI, F.A.B., MAGALHÃES, C.G., Lİ, Y., (2013). SPSS Introduction, http://www. DAVANÇO, G.M., & MACEDO, L., (2006). stat.purdue.edu/~jennings/stat582/softwa- Nutrition educationECONOMETRIC in public ANALYSIS elementary OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES INre TERMS/ SPSS OF% INDUSTRY20Introduction AND , Erişim Tarihi: schools of São Paulo, Brazil: the ReducingHOUSES 26.04.2013 Risks of Illness and Death in Adulthood Abstract: In this study prepared by using data ofMATTHYS, TSI belonging toC., the DE years HENAUW, of 2012-2014, S., BELLEMANS, Project. Revistathe consumption de Nutrição of electricity Campinas and natural, gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study M.,prepared DE with MAEYER, the use of differenM. &t DE BACKER, 19(3): 309-320techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determineG., electricity (2007). and Breakfast natural gas priceshabits affect overall GONZALEZ-SUAREZ, C., WORLEY, A., nutrient profiles in adolescents. Public Health GRİMMER-SOMERS, K., & DONES, Nutrition, 10,413–421 V., (2009). School-based interventions on MHURCHU, C.N., TURLEY, M., GORTON, D., childhood obesity: A meta-analysis, American JIANG, Y., MICHIE, J., & MADDISON, Journal Prev Med., 37, 418–427 R., (2010). Effects of a free school breakfast GÖKÇAY, G., & GARİPAĞAOĞLU, M., (2002). programme on school attendance, achieve- Çocukluk ve ergenlik döneminde beslenme. ment, psychosocial function, and nutrition: Saga yayınları, İstanbul a stepped wedge cluster randomised trial. BMC Public Health, 10:738 HAREKET, E., (2012). İlköğretim öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve bu alışkanlıkların NEUMARK-SZTAINER, D., FRENCH, S.A., oluşumunda etkili olan faktörler (Kayseri HANNAN, P.J., STORY, M., & FULKER- örneği). II. Eğitim Bilimleri Öğrenci Araş- SON, J.A., (2005). School lunch and snacking tırma Kongresi Bildiri Özetleri Kitapçığı, patterns among high school students: asso-

32 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

ciations with schoolSANAYİ food VE KONUTLAR environment AÇISINDAN and TÜKETİMSB. (2011). ARALIKLARINA T.C. Sağlık GÖRE Bakanlığı, Temel Sağlık ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN polices, International Journal of BehavioralİNCELENMESİ Hizmetleri Genel Müdürlüğü, “Türkiye’de

Nutrition and Physical Activity,Murat 2:14 KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZOkul Çağı Çocuklarında (6-10 Yaş Grubu) Büyümenin İzlenmesi (TOÇBİ) Projesi Araş- NOZUE, M., YOSHITA, K., JUN,Güven K., GrupISHİ A.Ş.- Finans Yönetmeni 1 tırma Raporu”, Sağlık Bakanlığı Yayın No: HARA, Y., TAKETA, Y., &Kilis NARUSE, 7 Aralık Üniversitesi, A., Elektrik-Enerji Bölümü 834, Kuban Matbaacılık Yayıncılık, Ankara (2010). Amounts served and consumed of Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi school lunchve differedkonutlarda bykullanılan gender doğalgaz in Japanese ile elektrik tüketimininSERRA-MAJEM, istatistiksel olarak analizL., RIBAS, edilmesi L., NGO, J., elementary şeklindedir.schools. Nutr. Farklı Res. analiz Pract. teknikleri, 4(5): kullanılarak hazırlananORTEGA, çalışmada R.M., ANOVA GARCIA, modeli A., PEREZ- uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. 400-404. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik veRODRIGO., doğalgaz fiyatlarının C., tespit& ARANCETA, edilmesi J., (2004). yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularaFood, göre youth de sonuca and gidilmiştir. the Mediterranean Elde diet in O’DEA, J.A., &edilen WAGSTAFF, bulgular sonucunda; S., (2011).sanayi sektörü Inc -için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaSpain, varılmaktadır. Development Sonuç olarak tüketimof KIDMED, Medi- reased breakfastaralığı Kw frequency cinsinden yükseldikçe, and nutritional fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. terranean Diet Quality Index in children quality amongAnahtar schoolchildren Kelimeler : Elektrik, after Doğalgaz,a national Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat and adolescents, Public Health Nutrition, breakfast promotion campaign in Australia 7, 931-935 between 2000ECONOMETRIC and 2006. Health ANALYSIS Education OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES Research, 26(6):ACCORDING 1086-1096 TO CONSUMPTION RANGESSNOEK, IN TERMS H.M., OF INDUSTRY STRIEN, AND T.V., JANSSENS, HOUSES J.M., & Engels R.C., (2007). Emotional ÖZCAN, S.A., (2010). Ortaöğretime Devam Abstract: In this study prepared by using data of TSI belongingExternal to Restrainedthe years of 2012 Eating-2014, and Overweight Eden Öğrencilerinthe consumption Beden of electricityKitle İndeksleri and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study inprepared Dutch with Adolescents. the use of differen Scandinaviant Journal ve Beslenmetechniques Alışkanlıkları for analysis. İleMoreover, İlgili tests Gö of- hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determineof Psychologyelectricity and natural, 48, 23-32gas prices rüşlerinin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Aile Ekonomisi SO, W.Y., (2013). Association between frequency ve Beslenme Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek of breakfast consumption and academic Lisans Tezi, Ankara performance in healthy Korean adolescents. Iranian Journal Public Healthy, 42(1):25-32 PEARSON, N., BIDDLE, S.J.H., & GORELY, T., (2009). Family Correlates of Breakfast SUN, J., YI, H., LIU, Z., WU, Y., BIAN, J., Consumption Among Children and Adoles- & WU, Y., (2013). Factors associated with cent. A systematic review, Appetite, 52; 1-7 skipping breakfast among Inner Mongolia Medical students in China, BioMed Center RAAIJMAKERS, L.G.M., BESSEMS, K.M.H., Public Health.13(42): 1-8 KREMERS, S.P.J., & ASSEMA, P., (2009). Breakfast consumption among children and TURCONI, G., GUARCELLO, M., MACCARINI, adolescents in the Netherlands, European L., CIGNOLI, F., SETTI, S., BAZZANO, Journal of Public Health, 20(3): 318-324 R., & ROGGI, C., (2008). Eating habits

33 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

and behaviors, SANAYİphysical VE activity, KONUTLAR nutritional AÇISINDAN TÜKETİMBazı ARALIKLARINA Faktörlerin İncelenmesi GÖRE , Gazi Üniver- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN and food safety knowledge and beliefs inİNCELENMESİ an sitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek

adolescent Italian population. JournalMurat KORKMAZ, of the Hakan AÇIKGÖZLisans Tezi, Ankara American College of Nutrition, 27(1): 31-43 Güven Grup A.Ş. FinansVEREECKEN, Yönetmeni C.A., COVENTS, M., MATTHYS, USDA. (2010). US Department1Kilis of 7 AralıkHealth Üniversitesi, and ElektrikC.,-Enerji & MAES,Bölümü L., (2005). Young adolescents’ Human Services and US Department of nutrition assessment on computer (YANA-C), Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi Agricultureve. Dietarykonutlarda Guidelineskullanılan doğalgaz for ileAme elektrik- tüketimininEuropean istatistiksel Journalolarak analiz of edilmesiClinical Nutrition, 59, ricans, 2010.şeklindedir. 7th edition. Farklı Washington, analiz teknikleri DC. kullanılarak hazırlanan658–667 çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. US GovernmentSanayi vePrinting konutlarda Office tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularaWISON, gör N.,e de PARNELL, sonuca gidilmiştir. W., EldeWOHLERS, M., & USDA. (2014). edilenU.S. bulgularDepartment sonucunda; of sanayiAgriculture sektörü için tüketim SHIRLEY,aralığı arttıkça, P.,elektrik (2006). ve doğalgaz Eating breakfast and fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim Food and Nutritionaralığı Kw Service,cinsinden yükseldikçe, Fy 2013 fiyatBudgetlarda da azalma meydanaits impact gelmektedir. on children’s daily diet, Nutrition

Summary andAnahtar Annual Kelimeler Performance : Elektrik, Doğalgaz, Plan Tüketim,. Sanayi,& Konut,Dietetics Anova,, 63:15-20 TUİK, Fiyat http://www.obpa.usda.gov/mwg-internal/ YAMAN, M., YALÇINKAYA, H., & KORKMAZ, de5fs23hu73ds/progress?id=kN, Erişim ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYM., AND (2006). NATURAL Afyon GAS PRICES İli Salim Pancar İlköğ- Tarihi: 21.12.2014ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES retim Okulu I. ve II. kademe öğrencilerinin USDA. (2015). U.S. Department of Agriculture beslenme alışkanlıklarının karşılaştırılması, Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, Food and Nutritionthe consumption Service, of electricity A Menü and Planner natural gas used inMilli industry Eğitim and houses Dergisi is statistically, 171, 257-273 analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different for Healthytechniques School Meals,for analysis. Food Moreover, and Nutiti tests of- hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determineYazar Notuelectricity: Araştırmanın and natural gas prices hazırlanmasında on Service, Publication Number: FNS 303, ve tamamlanmasında danışmanlık yapa- http://cnn.k12.ar.us/Files/admin_guidance/ rak emeğini esirgemeyen Sayın Prof. Dr. Menu, Erişim Tarihi: 26.01.2015 Mübeccel DEMİRKOL’a teşekkür ederim. ÜNSAL, B., (2007). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Yeme Davranışlarını Etkileyen

34 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN İNCELENMESİ

Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ

EXTENDEDGüven Grup A.Ş. Finans ABSTRACT Yönetmeni The main purpose of child nutrition1Kilis 7 Aralıkis to Üniversitesi,ensure healthy Elektrik growing-Enerji Bölümü and development. Such factors as personal eating preferences, the way the family eats, the way how parents act as a model regarding Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi eating styles, andve mediakonutlarda and kullanılan society doğalgaz norms ile are elektrik primary tüketiminin factors istatistiksel that have olarak an analiz important edilmesi role in forming eating habits of şeklindedir.children. FarklıThe fact analiz that teknikleri there kullanılarakhas been hazırlanana rapid increase çalışmada ANOVAin health model problemsi related to uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. nutrition in recentSanayi years ve konutlarda has made tüketim it aaralıklarına must to göre develop elektrik veand doğalgaz apply fiyatlarının new regulations tespit edilmesi and policies con- yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde cerning this issue.edilen The bulgular more sonucunda; the new sanayi generation sektörü için is informedtüketim aralığı and arttıkça, gains elektrik awareness ve doğalgaz about eating habits and healthy eatingfiyatlarının patterns, genel theseviyesinde more düşüşlikely gözlendiği they are sonucuna to contribute varılmaktadır. to Sonuçthe society olarak tüketim positively in econo- aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. mic, psychological, and social aspects. The research has been carried out in Fatih, a district of İstan- Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat bul, which is one of the highly accessible and well-developed areas, and it took 15 months. Prior to the study, the required approvals and permissions have been obtained from the Ethics Committee, Provincial DirectorateECONOMETRIC of National ANALYSIS Education, OF ELECTRICITY and Governorship. AND NATURAL 3 groups GAS PRICES of 5th graders randomly ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND selected from primary schools have participatedHOUSES in the research. These groups are (1) Experimental (Application) Group: (the group which was given theoretical education and applied breakfast prepa- Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, ration education),the (2)consumption Education of electricity Group and (the natural group gas usedwhich in industry was given and houses theoretical is statistically education), and (3) analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different Control Group. techniquesA total forof analysis.126 students Moreover, have tests ofparticipated hypothesis were in appliedthe research. and the research The studywas period of the made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices research took 12 weeks (3 months). Within this research, the education group was given only theo- retical education for 12 weeks while the experimental group was given theoretical education and applied breakfast preparation by the researchers. Any kinds of utensils, kitchen tools, and electronic devices used in preparation of the menus for application and education practices and theoretical education were met (financed) by the Institution of Scientific Research Projects at İstanbul Univer- sity. (Project id no: 23210). On the other hand, the control group was not given any educational or applied training. The evaluation of the study period was performed regularly following this schedu- le: The first week (June, 2012), 4th month (September, 2012), 8th month (January, 2013), and 12th month (March, 2013). The data gathered has been assessed and interpreted via SPSS 21.0. Of all the students participated in the research, 67 of them were boys (53.2%) while the remaining 59 were girls (46.8%). It has been seen that the habit of skipping breakfasts has decreased among the expe- rimental group participants while it has continued in the control group (p<0.001), it has decreased in the education group after receiving education but been found to increase again in the controls later on (p<0.01). Of the reasons the students expressed why they were skipping breakfasts, the re-

35 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

ason “because I goSANAYİ to the VEschool KONUTLAR very early” AÇISINDAN was TÜKETİMseen to be ARALIKLARINA remarkably GÖREdecreasing in the experi- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN mental and control groups after the trainingİNCELENMESİ (p<0.001). The reasons our research showed as to why students do not have breakfast regularlyMurat KORKMAZ,but skip them Hakan are AÇIKGÖZ schools’ starting early (52.4%), students’ not being able to get up early (7.1%),Güven having Grup noA.Ş. appetite Finans Yönetmeni in the mornings (34.1%), and mothers’ not preparing the breakfast (3.9%).1 12.7% of the students participated in the research get some take-away Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü food from home to school and eat them in their classrooms. At the end of the study, the habit of regular breakfastÖzet eating : 2012-2014 at homeYılları increasedarasındaki TUİK in verilerithe application kullanılarak hazırlanan (experimental) bu çalışma, andsanayi education group ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi while it decreasedşeklindedir. in the education Farklı analiz group teknikleri (p<0.001 kullanılarak and hazırlanan p<0.01, çalışmada respectively). ANOVA Throughout modeli the study, regarding eatinguygulanmıştır. breakfast Ayrıcaat home hipotez and testleri school, uygulanarak the application araştırma daha and kapsamlı education hale getirilmiştir. group preferred break- Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi fast plates (p<0.001);yönünde however, hareket edilmiş the olup,rates yapılan of having istatistik regular bulgulara breakfasts göre de sonuca decreased gidilmiştir. to Elde former levels later on at school (p=1)edilen and bulgular at home sonucunda; (p<0.05). sanayi sektörüAs for için the tüketim control aralığı group, arttıkça, there elektrik was ve doğalgaznot a significant chan- fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim ge (p=0.652). Throughoutaralığı Kw cinsinden the study,yükseldikçe, milk fiyat preferencelarda da azalma for meydana breakfasts gelmektedir. both at home and school highly increased in theAnahtar application Kelimeler group : Elektrik, (p<0.001). Doğalgaz, Tüketim, As for Sanayi, the Konut,milk Anova,preference TUİK, Fiyat of the education group throughout the study, it highly increased regarding breakfasts eaten at school but it did not show the same increase at homeECONOMETRIC breakfasts ANALYSIS (p<0.01). OF ELECTRICITYWhen it comes AND to NATURAL the bread GAS preferences PRICES of the students for breakfasts bothACCORDING at school andTO CONSUMPTION at home, 88.1% RANGES of the IN studentsTERMS OF prefer INDUSTRY white AND bread, 11.9 % prefer HOUSES bran bread, and 0% of the students prefer whole-wheat bread. The preference of whole-wheat bread for both home andAbstrac schoolt: In this breakfasts study prepared increased by using data in ofthe TSI application belonging to thegroup years of(p<0.001). 2012-2014, The preference the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically of whole-wheatanalyzed. bread forANOVA both model home was and applied school to the breakfasts study prepared increased with the usein theof differen educationt group after techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was the education theymade received more comprehensive. (p<0.01), The but purpose it was was found to determine to decrease electricity in and the natural controls gas prices later on. As for the control group, there was not a significant change with regard to bread preferences (p=1). At the end of our study, it was discovered that the controlled breakfast practices gave more long-lasting expec- ted behaviors in the Application (Experimental) group, but it was also seen that these behaviors di- sappeared over time in the education group which was given only theoretical education. Teenagers tend to skip breakfasts frequently (Pearson et al., 2009). According to the Monitoring Growth in School Age Children Project Report in Turkey (acronym in Turkish: TOÇBİ), the frequency of daily breakfast eating was found 62.9% in boys and girls in urban areas while it was found to be higher in rural areas (girls: 67.2%; boys:65.3) (SB, 2011). Moreover, it was discovered that 20% of adoles- cents in Norway (Ask et al., 2006); 13.6% of boys and 11,1% of girls in Korea (So, 2013); 41.7% of boys and 23.5% of girls in China (Sun et al.,2013), and a significant portion of teenagers in New Zealand, The USA, and Australia skip breakfasts on some days of the week (Mhurchu et al., 2010; Basch, 2011; O’Dea & Wagstaff, 2011). Skipping breakfasts is also correlated with the risk of obe- sity and being overweight (Gonzalez-Suarez et al., 2009). Snoek et al. found that of Dutch teenagers who do not have regular breakfast are more likely to put on weight compared to those who do have.

36 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:45 & K:69(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

16.6% of BrazilianSANAYİ obese VE and KONUTLAR overweight AÇISINDAN children TÜKETİM were found ARALIKLARINA not to have GÖRE any breakfast at all ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN (Duncan et al., 2011). Among the reasons whyİNCELENMESİ the students participated in the research skip breakfasts that “because I go to school very Muratearly KORKMAZ, in the morning Hakan AÇIKGÖZ” was found to significantly decrease and disappear in the Application Group Güvenin the Grup post-application A.Ş. Finans Yönetmeni period and in later controls (p<0.001). It is known that breakfasts have 1an important role in starting the day energetic, maintaining physical Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü works more effectively and keeping the level of blood sugar at a certain level. Yaman et al. (2006) stated that studentsÖzet :skip2012-2014 breakfastsYılları arasındaki “because TUİK they verileri have kullanılarak no appetite hazırlanan in bu theçalışma, morning”; sanayi on the other ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi hand, Kaşıkçı (2010),şeklindedir. Ünsal Farklı (2007) analiz teknikleriand Özcan kullanılarak (2010) hazırlanan attributed çalışmada this to ANOVA “students’ model ihaving no appe- tite” and “not havinguygulanmıştır. enough Ayrıca time hipotez to testleri have uygulanarak breakfast.” araştırma Breakfasts daha kapsamlı are halethe getirilmiştir.most frequently skipped Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi meal among childrenyönünde and hareket teenagers. edilmiş olup, School yapılan age istatistik children’s bulgulara skipping göre de sonuca breakfasts gidilmiştir. have Elde negative impacts on their cognitiveedilen and bulgular psycho-social sonucunda; sanayi functions, sektörü için and tüketim it also aralığı negatively arttıkça, elektrik influences ve doğalgaz students’ problem fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim solving skills; inaralığı addition, Kw cinsinden this causesyükseldikçe, students fiyatlarda readiness da azalma meydana levels gelmektedir.to be rather low when they attend the classes while hungry,Anahtar which Kelimeler also : Elektrik, leads Doğalgaz,to the fact Tüketim, that Sanayi,they have Konut, lack Anova, of TUİK, motivation Fiyat and energy during in-class activities. On the contrary, the students who follow a balanced diet and have regular break- fast are found to beECONOMETRIC more successful ANALYSIS in school OF ELECTRICITY and in-class AND activities, NATURAL maintain GAS PRICES a regular attendance to classes and showACCORDING an increase TO inCONSUMPTION terms of academic RANGES success, IN TERMS and OF INDUSTRYlead a strong AND relationship within HOUSES the school environment and with their friends. In our study, with the intervention method we used (applied and theoreticalAbstract: Ineducation), this study prepared it was by foundusing data out of thatTSI belonging nutrition to thetraining years of offered 2012-2014, more long-lasting the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically expected behaviorsanalyzed. in terms ANOVA of modelnutrition was andapplied health. to the Gainingstudy prepared children with thethe use habit of differen of regulart and healthy techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was breakfast eatingmade starting more comprehensive. from the very The purposeearly wasschool to determine ages iselectricity of utmost and natural importance gas prices in that it helps children learn healthy eating and turn it into permanent behavior. Therefore, “School-Based Nutriti- onal Education Programs” to gain students healthy and regular breakfast eating should be within the curriculum prepared by the Board of Education and Discipline by the Ministry of National Educa- tion. These programs the aims of which are “to gain and maintain healthy eating” should be planned according to students’ developmental stages and in a way to cover all the educational levels. More- over, it should also be planned based on application and theoretical education that will encourage students’ active participation in the “Nutrition Laboratory” to be founded in schools.

37 ULUSLARARASI HAKEMLİ BESLENME ARAŞTIRMALARI DERGİSİ DBHADACEDInternational Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research

KÜLTÜRLER ARASI ETKİLEŞİM BAĞLAMINDA KIBRIS DEĞİRMENLİK KÖYÜ YEMEK KÜLTÜRÜ (1)

FOOD CULTURE IN CYPRUS KYTHREA VILLAGE WITHIN THE CONTEXT OF CROSS-CULTURAL INTERACTION

Leyla ÖZGEN Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Gıda ve Beslenme Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara / Türkiye

Öz: Bu makalede Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Abstract: This study was aimed at identifying whether there Lefkoşa iline bağlı Değirmenlik Köyü’nde uzun yıllar was any interaction in the preparation and consumption of Rumlarla bir arada yaşamış Türk ailelerinin geleneksel ve traditional and special occasion cuisines between Greek özel gün yemekleri hazırlamada ve tüketmede Rumlarla Cypriots and Turkish families who had lived together with herhangi bir etkileşimlerinin olup olmadığının tespiti amaç- Greek Cypriots for many years in Kythrea Village located lanmıştır. Homi Bhabha’nın farklı kültürlerin yorumlanma- in Lefkoşa Province in the Turkish Republic of Northern sında kullanılan melezlik kuramı açısından değerlendirilen Cyprus. Food and beverage culture was evaluated in terms of yeme içme kültürü köyde yaşayan 191 kişiden alınan veri Homi Bhabha’s theory of hybridity used in the interpretation analizine göre değerlendirilmiştir. Makalenin evreni De- of different cultures, and was analyzed with data collected ğirmenlik Köyü yemek hazırlama ve tüketim kültüründe from 191 residents of the village. Study population was böyle bir melezliğin söz konusu olup olmadığıdır. Haram whether such a hybridity existed in the food preparation and lokma-yasak elma mitine dayandırılan dünya hayatında consumption culture of Kythrea Village. Food and beverage yeme-içme kültürü, büyük oranda inançlar temelinde culture in a life predicated on the haram food–forbidden şekillenmektedir. Değirmenlik Köyü’nde yaşayan Türk fruit is mostly shaped on the basis of faith. Investigation of ailelerinin, geleneksel ve özel gün yemeklerinin hazırlanma the preparation and consumption habits of traditional and ve tüketme alışkanlıkları incelendiğinde kültürler arası special occasion cuisines by Turkish families residing in etkileşim olduğu tespit edilmiştir. Köyde geleneksel Türk Kythrea Village revealed a cross-cultural interaction. In the çorba kültürü özgün bir şekilde korunurken, yemeklerden village, the traditional Turkish soup culture is characteristi- bazıları Rumca karşılıkları karşısında adlarını kaybetmiştir. cally preserved whereas some of the cuisines has lost their Kıbrıs Türk yemek isimlerinin büyük çoğunluğunun, Türkçe names to be replaced by their Greek equivalents. The fact karşılıkları bulunurken, Rumcada kullanılan isimlerin tercih that the Greek names of a great majority of Turkish Cypriot edilmesi, adanın İngiliz yönetiminde olduğu dönemin kültür cuisines are preferred notwithstanding the existence of their politikaları ile ilgili olmalıdır. Turkish equivalents must be connected with the culture policies of the period under British rule. Anahtar Kelimeler: Kültür, Yiyecek Tüketim Kültürü, Beslenme Alışkanlıkları, Kıbrıs Değirmenlik Köyü Mutfağı Key Words: Culture, Food Consumption Culture, Nutrition Habits, Cyprus Degirmenlik (Kythrea) Village Cuisine

Doi: 10.17362/DBHAD.2015412526

(1) Sorumlu Yazar: Leyla ÖZGEN, Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Gıda ve Beslenme Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara / Türkiye, [email protected] Geliş Tarihi / Received: 25.04.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 28.07.2015 Makalenin Türü: Type of article article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee”

38 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

GİRİŞ SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİMyemek kültürününARALIKLARINA şekillenmesinde GÖRE önemli bir ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN rol oynamaktadır. Hatta yenilen yemeklerin ve Toplumları belirleyen en önemli özellik kültürleİNCELENMESİ- yemek yeme üslubunun toplumun ideolojisin- ridir. Kültürleri tanımlamak için ikili Muratkarşıtlıkların KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ den etkilenmemesi ve ideolojisini etkilememesi zorunlu görüldüğü merkez-çevre, kendi-ötekiGüven Grup gibi A.Ş. Finans Yönetmeni 1 de mümkün görünmemektedir (Yılmaz, 2006; ayırıştırıcı ifadelerin kullanımı Kilisda 7daha Aralık üretken Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü Türkyılmaz, 2013). bir bağlamda kullanılmaya başlanmıştır. Homi Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi Bhabha’nın hibriteve konutlarda (melezlik) kullanılan kavramı doğalgaz ileile elektrik bu tüketimininYemek istatistiksel yeme, gelenekselolarak analiz edilmesideyimle sırf bir karın merkez-çevre ilişkilerininşeklindedir. Farklı kültürel analiz alandaki teknikleri üre kullanılarak- doyurma hazırlanan değil, çalışmada sosyal ANOVA roller model vei ilişkilerle ilgili uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. ticiliğine dikkatSanayi çekmektedir ve konutlarda (Benedict,tüketim aralıklarına 1991; göre elektrikolarak ve doğalgaz kültürel fiyatlarının mesajların tespit edilmesi aktarıldığı iletişimsel yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde Bhabha, 1994).edilen Farklı bulgular kültürlerin sonucunda; yorumlanma sanayi sektörü -için tüketimbir olaydır. aralığı arttıkça, İnsan elektrik grupları, ve doğalgaz yaşadıkları geçiş sında melezlik kavramıfiyatlarının kullanılmaktadır. genel seviyesinde düşüş Melezlik gözlendiği sonucunadönemlerini varılmaktadır. anlamlı Sonuç olarakkılmak tüketim için, çeşitli yemek aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. kuramına ve Homi Bhabha’ya atıfta bulunulma döngüleri yaratmış ve yemek paylaşımını sosyal Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat nedeni, farklı iki kültürün karşılaşma alanını bizim/ ilişkilerle belirlemiştir (Good, 2009). Good’un bu sizin karşıtlığı dışında yorumlamasıdır (Demirkol, ifadesinden hareketle, yemek birçok kişiyi aynı ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES 2013). Dünyada, yerelliklerinACCORDING TObirbirinden CONSUMPTION kopuk RANGES ortamda IN TERMS toplamak OF INDUSTRY için bir AND araç, bireyi topluluğa bağlantılar şeklinde küreselleşmenin dönüştürdüğüHOUSES dâhil etmede ve insanların dönüm noktalarını deneyimler olarakAbstrac yaşandığıt: In this savın study açıklamasıprepared by using olan data ofpaylaşmada TSI belonging toise the önemliyears of 2012bir -2014,etmendir. Türk halk melezlik kavramıdır.the consumption Melezlik ofdünyanın electricity farklıand natural yer- gas usedirfanının in industry buluşu and houses olan isgeleneksel statistically bir sözle ifade analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different lerindeki kültürlerintechniques birbirine for analysis. karışmasıdır Moreover, (Küçük tests of hypothesisedilecek were olursa applied gönül and the ne research kahve was ister ne kahvehane; made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices ve Kahyaoğlu, 2013). Melez (creole) ve yaratma gönül sohbet ister kahve bahane, sözü Good’un (create) arasındaki benzerlikler rastlantısal değildir. bu düşüncesini doğrulamaktadır. Her zamankinden daha kesin bir sezgiyle, melez Yeme alışkanlığının değişiminde coğrafyalarda kültürlerin, insanların etkin bir biçimde kendi karşılaşılan yerel kültürlerin yeme alışkanlıkları sentezlerini oluşturmaya çalışmalarının bir sonucu eklenince yemek kültüründe yeni melezlikler olduğu belirtilmektedir (Kurt, 2013). Melezleşme oluşabilmektedir. Kıbrıs Türk mutfağının gerek biraz kaybetmeyi ama biraz da kazanmayı içerdiği İngiltere, gerekse Rum mutfağıyla uzun zaman ifade edilmiştir (Hannerz, 1998). etkileşim halinde olması bu duruma iyi bir örnek Dünya hayatının temeli yemek kültürüne dayan- oluşturmaktadır (İslamoğlu, 1981; Toygar, 1993; dırılmaktadır. Haram lokma-yasak elma mitine Halıcı, 1999). Kıbrıs Türk mutfağı ya da Ada dayandırılan dünya hayatında yeme-içme kültürü, mutfağı olarak da bilinen ve Akdeniz mutfak büyük oranda inançlar temelinde şekillenmektedir. kültürünün özelliklerini taşıyan bu mutfak (Toygar, Bireylerin içinde yaşadıkları toplumun standartları, 1993), bir taraftan Anadolu Türk yemek kültürünü yaşama biçimleri, eğitim ve kültür düzeyleri de sürdürürken diğer taraftan çağlar boyu süren bir

39 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

kültür merkezi olarak,SANAYİ Venedik, VE KONUTLAR Ceneviz, AÇISINDAN Arap, TÜKETİMbölümde ARALIKLARINA Lefkoşa İli DeğirmenlikGÖRE Köyü Türk ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN İtalyan, İngiliz ve Rum’ların etkisinde özgünİNCELENMESİ bir ailelerinin “Türk ailelerinin geleneksel ve özel mutfak kültürünü oluşturmuştur (Direktör,Murat KORKMAZ, 1995). Hakangün AÇIKGÖZ yemekleri hazırlamada ve tüketmede Rum

Böylece uzun zaman etkileşim içindeGüven yaşayan Grup A.Ş. Finansailelerle Yönetmeni bir etkileşimlerinin olup olmadığı ile toplumların; huyundan, suyundan,1Kilis 7 Aralık tüyünden Üniversitesi, Elektrikilgili -Enerjisoru Bölümüformu”, ikinci bölümde ise “kişisel etkilenmesi kaçınılmazdır. Kıbrıs Türk mutfak bilgi formu” kullanılmıştır. Veriler 2014 Haziran- kültürüne zamanÖzet içinde : 2012-2014 çeşitliYılları yemek arasındaki türleri TUİK ve verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininTemmuz istatistiksel tarihleri olarak arasında analiz edilmesi toplanmıştır. özellikle de mezelerşeklindedir. eklenmiştir Farklı analiz(İslamoğlu, teknikleri 1981; kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli Toygar, 1993; Altan,uygulanmıştır. 1998). Ayrıca hipotez testleri uygulanarakVeri araştırma Toplama daha kapsamlı Süreci hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde XIX. yüzyılda kültüreledilen bulgular değerleri sonucunda; yaşatmak sanayi sektörü için için tüketimVerilerin aralığı toplanmasıarttıkça, elektrik için ve doğalgaz aile bireylerinin isim fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunalistesi varılmaktadır. muhtarlıktan Sonuç olarakalınmıştır. tüketim Aile bireyinin saklamak düşüncesiaralığı Kw hâkimken cinsinden yükseldikçe, XX yüzyıldan fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. günümüze yaşatmak için yaymak düşüncesi Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,gönüllülük Sanayi, Konut, Anova,esasına TUİK, göre Fiyat çalışmaya katılması hâkim olmuştur. Bu yeni düşünce, var olan istenmiş, bilgilerin gizli kalacağı ve verilerin kültürün unutulmaya karşı korunması açısından sadece bu çalışma için kullanılacağı açıklanmıştır. ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES önemlidir (Oğuz, ACCORDING2002). Bu TOmakalenin CONSUMPTION amacı RANGES Veri IN araçları, TERMS OF aile INDUSTRY bireyinin AND uygun olduğu gün ve HOUSES uzun yıllar Rum ailelerle bir arada yaşamış Kuzey saatlerde evlere gidilerek ve tek tek görüşülerek Kıbrıs Türk CumhuriyetiAbstract: In Lefkoşa this study iliprepared Değirmenlik by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas usedveriler in industry toplanmıştır. and houses is statistically Köyü’nde yaşayananalyzed. Türk ANOVA ailelerinin model geleneksel was applied ve to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisVerilerin were applied Analizi and the research was özel gün yemeklerimade hazırlarken more comprehensive. ve tüketirken The purpose Rum was to determine electricity and natural gas prices ailelerle herhangi bir etkileşim olup olmadığını Veriler amacına uygun istatistiki teknikler kulla- tespit etmektir. nılarak analiz edilmiştir. Elde edilen veriler sayı Materyal ve Yöntem Evren ve Örneklem ve yüzde olarak değerlendirilmiştir.

Çalışma evrenini Kıbrıs Değirmenlik Köyü Bulgular ve Tartışma bireyleri oluşturmaktadır. Değirmenlik köyünde Mutfak kültüründe melezliğin izlerinin canlı bir sadece Kıbrıslı Türk aileleri ikamet etmesi nede- şekilde sürülebildiği Değirmenlik köyünde aile niyle evren örneklem olarak alınmıştır. Örneklem basit tesadüfi yöntemle seçilerek toplam 191 birey bireyleri gönüllülük esasına dayalı olarak çalış- üzerinde yürütülmüştür. maya alınmıştır. Çalışmada 127’si kadın ve 64’ü erkek olmak üzere toplam 191 kaynak kişiden Veri Toplama Aracı veri toplanmıştır. Bireyler 25-57 yaş aralığında Araştırmacı tarafından geliştirilen veri toplama olup, öğrenim durumları ilkokul, ortaokul, lise aracı olan anket, iki bölümden oluşmaktadır. İlk ve üniversite mezunu olarak tespit edilmiştir.

40 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Bu bölümde, Türk ailelerinSANAYİ gelenekselVE KONUTLAR ve özel AÇISINDAN gün TÜKETİMyaşamaktadır. ARALIKLARINA Ailelerin GÖRE yarıdan fazlası, Rum ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN yemekleri hazırlama ve tüketimleri hakkındakiİNCELENMESİ ailelerin mutfak kültüründen etkilendiklerini görüşleri hem Tablolar halinde hemMurat de KORKMAZ, metin Hakanbelirtirken, AÇIKGÖZ diğerleri ise kültürler arası etkileşim olarak verilmeye çalışılmıştır (Tablo1-8):Güven Grup A.Ş. Finansolmadığını Yönetmeni ifade etmişlerdir. Ancak, bu durum,

1 savaştan önce Kıbrıslı Türk ailelerin Rum aile- Değirmenlik köyünde ikamet edenKilis 7Kıbrıslı Aralık Üniversitesi, Türk Elektrik-Enerji Bölümü ler ile birlikte yaşanmışlıktan kaynaklı olarak, ailelerin yarıdan fazlası on yıl ve üzeri, yarıdan Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerimutfakların kullanılarak hazırlanan az da buolsa çalışma, benzer sanayi özelliklere sahip azı ise on yıldanve konutlardadaha kısa kullanılan süredir doğalgaz bu ileköyde elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakolması hazırlanan ile çalışmadaaçıklanmaktadır ANOVA model (Tablo1).i uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Tablo 1. BireylerinSanayi ve konutlarda Kıbrıs’ta tüketim İkamet aralıklarına Süreleri göre elektrik ve veKıbrıs doğalgaz Türk fiyatlarının Mutfağının tespit edilmesi Rum Mutfak yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilenKültüründen bulgular sonucunda; Etkileşimine sanayi sektörü için İlişkin tüketim Görüşlerininaralığı arttıkça, elektrik Dağılımı ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim İkamet süresi aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydanan gelmektedir. %

On yıl ve üzeri Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,128 Konut, Anova, TUİK, Fiyat 67.0 On yıldan az 63 33.0

Toplam ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND191 NATURAL GAS PRICES 100.0 ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND Etkilenme görüşü HOUSES Etkilenmiş 106 55.5 Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, Etkilenmemiş the consumption of electricity and natural gas used in industry85 and houses is statistically 44.5 analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different Toplam techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were191 applied and the research was 100.0 made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices Etkilenme görüşü Birlikte yaşanmışlık 25 49.1 Ortak kültür 14 27.4 Mutfakların benzer olması 12 23.5 Toplam 51 100.0

Ailelerin çorba tercihlerine bakıldığında, sırasıyla magarına fırında (fırın makarna), fırın kebabı ve trahana (tarhana), sebze, şeherge (şehriye) ve mer- kolokası sıklıkla pişirdiklerini, çok azı ise şeftali cümek (mercimek) çorbasına öncelik verdikleri kebabını daha seyrek aralıklarla hazırladıklarını tespit edilmiştir (Tablo 2). Bu durum geleneksel belirtmişlerdir (Tablo 2). Aileler, şeftali keba- Türk mutfağının karakteristik özelliği olan çorba bının hazırlanmasının emek ve zahmet verici tahtının sarsılmadığını göstermektedir. Ailelerin olmasından dolayı çok pişirmediklerini, sadece hazırladıkları yemeklerin sıklık durumuna bakıl- dini bayramlarda ve özel günlerde yaptıklarını dığında, çoğunluğu magarına-tavuk, molohiya, vurgulamışlardır. Direktör (1995) de Kıbrıs

41 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Türk mutfağında fırınSANAYİ kebabı, VE KONUTLAR şiş, köfte, AÇISINDAN şeftali TÜKETİMtoplumsal ARALIKLARINA değişim süreci GÖRE içerisinde geleneksel ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN ve patates kebabının yanı sıra, mangalda yapılanİNCELENMESİ yemeklerin unutulmaya başlandığı söylenebilir. ızgaraların da önemli olduğunu belirtmiştir. Özel- Murat KORKMAZ, HakanAilelerin AÇIKGÖZ ekmek tüketimleri incelendiğinde, likle yemeğin devamında bile mangalda pişirilen Güven Grup A.Ş. Finansçoğunluğun Yönetmeni buğday ekmeği, çörek, hellimli ve ızgaraların çoğu kez yemek üzerine1 yenildiği ifade Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrikzeytinli-Enerji ekmek Bölümü çeşitlerini günlük olarak tüket- edilmiştir. Pilav tercihlerinde, genellikle pirinç tikleri belirlenmiştir (Tablo2). Ailelerin bazıları pilavı ön sırada Özetyer :almaktadır.2012-2014 Yılları Türk arasındaki kültüründe TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininekmeklerini istatistiksel kuzine olarak veanaliz taş edilmesi fırınlarda geleneksel fakir yemeği olarak-kötü-ünlenen bulgur pilavı ve şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakolarak hazırlanan kendileri çalışmada pişirirken, ANOVA model bir i kısmı da sanayi mucendra pilavınıuygulanmıştır. ise çok Ayrıcaazı tercih hipotez etmektedir testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektriktipi ve fırınlarda doğalgaz fiyatlarının hazır tespitolarak edilmesi yapılan ekmekleri (Tablo 2). Önceleri daha çok yapılan mucendra yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularatüketmektedir. göre de sonuca Hellim, gidilmiştir. Roma Elde Uygarlığı’ndan da pilavının, günümüzedilen kadınlarının bulgular sonucunda; çalışma sanayi hayatına sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaetkilenmiş varılmaktadır. olduğu Sonuç Kıbrıs olarak Türkler’inintüketim magarına girmesiyle sadecearalığı özel Kw ve cinsinden belirli yükseldikçe, günlerde fiyat yapıllarda- da azalma meydana gelmektedir. yemeğine nane ile karıştırılmış hellim serpmeleri maya başlandığıAnahtar belirtilmiştir. Kelimeler Baykan : Elektrik, veDoğalgaz, Tekgül Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat bunun açık bir göstergesi olarak ifade edilmiştir (1993) tarafından Türkiye’nin farklı illerinde (Osam ve Kasapoğlu, 2010). ikamet eden ve Ankara’daECONOMETRIC üniversite ANALYSIS okuyan OF 500ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES öğrenci annesinin,ACCORDING evlerde pişirdiği TO CONSUMPTION pilav çeşit -RANGESAilelerin IN TERMS tükettiği OF INDUSTRY tatlılara AND bakıldığında, Kıbrıs’a HOUSES leri üzerine yaptıkları çalışmada, bahar, örgülü, özgü yöresel tatlılardan, fırın katmeri, kek, yaş kestaneli, duvaklıAbstrac ve t:gendimeIn this study gibi prepared geleneksel by using data ofpasta, TSI belonging nor böreği, to the years baklava of 2012 -2014,ve ekmek gadeyifini the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically özelliği olan pilavlarınanalyzed. ANOVAhazırlanma model vewas başkaları applied to the study(kadayıf) prepared çok with az tükettiklerithe use of differen tespitt edilmiştir (Tablo techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was tarafından bilinmemade ve more uygulanma comprehensive. durumlarının The purpose was to determine2). Oğuz electricity vd., (2008) and natural tarafından gas prices yapılan çalışmada hemen hemen olmadığı belirtilmiştir. Bu ça- da Kıbrıs Türkleri arasında tatlı tüketiminin az lışmada da, Değirmenlik Köyü yemek kültürü olduğu belirtilmiştir. Bu benzer sonuçlar, ada örneklemindeki mucendra pilavında olduğu gibi, coğrafyasında meyve ağaçlarının bol olması ve meyve tüketiminin fazla olması ile açıklanabilir.

42 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Tablo 2.SANAYİ Ailelerin VE KONUTLAR Sıklıkla Hazırladığı AÇISINDAN TÜKETİM Yemeklerin ARALIKLARINA ve Tatlıların GÖRE Dağılımı ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Çorbalar İNCELENMESİ n % Tarhana(Trahana) Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ92 48.2 Sebze Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni42 22.0 Şehriye(Şeherge) 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji32 Bölümü 16.8 Mercümek 25 13.0 Toplam Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak191 hazırlanan bu çalışma, sanayi100.0 ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi Yemekler şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli Makarna-tavuk uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma61 daha kapsamlı hale getirilmiştir.31.9 Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi Patates fırında yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara28 göre de sonuca gidilmiştir. Elde14.7 Molohiya1 edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı25 arttıkça, elektrik ve doğalgaz13.1 fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim Fırın kebabı aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana24 gelmektedir. 12.6 2 Kolokas Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, 23Konut, Anova, TUİK, Fiyat 12.0 Makarna yahni 18 9.4 Şeftali kebabı 12 6.3 ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES Toplam ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS191 OF INDUSTRY AND 100.0 HOUSES Pilavlar

Pirinç pilavı Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging103 to the years of 2012-2014,53.9 Bulgur pilavı the consumption of electricity and natural gas used in industry62 and houses is statistically32.5 analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different Mucendra pilavıtechniques3 for analysis. Moreover, tests of hypothesis were26 applied and the research was13.6 made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices Toplam 191 100.0 Ekmekler Ekmek (Buğday) 147 77.0 Çörek 31 16.2 Hellimli ya da hallumi4 10 5.2 Zeytinli 3 1.6 Toplam 191 100.0 Tatlılar Fırın katmeri 60 31.4 Sütlü kek 44 23.0 Yaş pasta 32 16.9 Nor böregi5 27 14.1 Baklava 23 12.0 Ekmek gadeyifi (kadayıf) 5 2.6 Toplam 191 100.0

43 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Ailelerin içecek tüketimleriSANAYİ incelendiğinde VE KONUTLAR sırasıyla, AÇISINDAN TÜKETİMfarklı olarak, ARALIKLARINA demlenmeden, GÖRE kaynamakta olan su ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Türk kahvesini, çayı veya sütlü çayı, limonataİNCELENMESİ içerisine çay koyup hazırladıkları belirtilmiştir. ve ayranı daha sık, alkolü ise seyrekMurat tükettikleri KORKMAZ, HakanYakın AÇIKGÖZ geçmişte Anadolu köylerinde ve Türk dün- tespit edilmiştir (Tablo 3). Kahve tüketimi,Güven Grup 1571 A.Ş. Finansyasında Yönetmeni çayın bu şekilde demlendiği tarafımdan yılında Türklerin Kıbrıs’ı fethinden1 sonra gelmiştir tespit olunmuştur. Ailelerin, Rum kültüründen Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü (Ahmetbeyoğlu ve Afyoncu, 2001). Başlangıçta etkileşimleri sonucunda bazen de hazırladıkları Türkler tarafındanÖzet tüketilen : 2012-2014 kahve,Yılları zaman arasındaki içerisinde TUİK verileri çayın kullanılarak içerisine hazırlanan süt bu ve çalışma, buz sanayiilave ederek içtikleri ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi Rum aileler arasındaşeklindedir. da genel Farklı analizkabul tekniklerigörmüştür. kullanılarak ifade hazırlanan edilmiştir. çalışmada Rum ANOVA kültürünün modeli 1904 yılından Kıbrıs’ta kahve, uygulanmıştır.geleneksel AyrıcaTürk kahvesihipotez testleri tarzında uygulanarak bu araştırma yana daha Anglo-Sakson kapsamlı hale getirilmiştir. kültürünün etkisi altında Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yapılmış ve sunulmuşturyönünde hareket (Yorgancıoğlu, edilmiş olup, yapılan 2000). istatistik bulgularakalmalarından göre de sonuca dolayı gidilmiştir. buzlu çay Elde içiminin yaygın Buradan da anlaşıldığıedilen bulgular üzere sonucunda; Türkler sanayi gittikleri sektörü için tüketimolduğu aralığı ifade arttıkça, edilmiştir elektrik (Tezcan, ve doğalgaz 1990). Değirmenlik fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim yeni coğrafyalardaaralığı kültürlerine Kw cinsinden yükseldikçe, ekledikleri fiyat yenilarda da azalmaköyü meydana ailelerinin gelmektedir. çay içme alışkanlıkları açısından tatlara karşılık kendiAnahtar tatlarını Kelimeler da : Elektrik, vermişlerdir. Doğalgaz, Tüketim,Rum Sanayi, kültüründen Konut, Anova, TUİK,etkilendiği Fiyat söylenebilir. Fakat Anadolu’da pek yaygın olmamakla birlikte Türk Değirmenlik köyünde yaşayan aileler, çayı dünyasında sütlü çay içiminin yaygın olması genellikle, günümüzECONOMETRIC Türk mutfak ANALYSIS kültüründen OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESdikkatlerden IN TERMS OF kaçmamalıdır. INDUSTRY AND HOUSES Tablo 3. Ailelerin İçecek Tüketim Sıklıklarının Dağılımı Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically İçecek türleri analyzed. ANOVAHer günmodel was Günapplied aşırı to the studyOn preparedbeş günde with bir the use Aydaof differen bir t Hiç techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive.n % The purposen was% to determinen electricity% and naturaln gas prices% n % Türk kahvesi (sade) 158 82.7 14 7.3 9 4.7 - - 10 5.3 Türk kahvesi (sütlü) 17 8.9 17 8.9 5 2.6 7 3.7 145 75.9 Çay (sade ) 95 49.7 25 13.1 22 11.5 - - 49 25.7 Çay (sütlü) 17 8.9 12 6.3 24 12.6 19 9.9 119 62.3 Limonata (sade) 16 8.4 23 12.0 38 19.9 30 15.7 84 44.0 Ayran 13 6.8 24 12.6 51 26.7 24 12.6 79 41.3 Alkol 7 3.7 7 3.7 25 13.1 44 23.0 108 56.5

Ailelerin günlük yemek hazırlamada kullandıkları yaparken kullandıklarını belirtmişlerdir (Tablo 4). yağ çeşitlerinde ise, çoğunluğu zeytinyağı, ayçiçek İslamoğlu’nun araştırmalarında (1998) da Kıbrıslı yağı, susam ve kaymak yağı, çok azı ise katı yağ Türk ailelerin genellikle yemeklerinde sıvı yağ kullanmaktadır. Ayrıca, aileler kaymak yağını tüketiminin fazla olduğu, katı yağ tüketiminin ise (koyun sütünden elde edilen yağ) saç katmeri az olduğu ifade edilmiştir. Bu durum, Akdeniz

44 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

bölgesi mutfak kültürününSANAYİ VE bir KONUTLAR yansıması AÇISINDAN olarak TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN değerlendirilebilir. İNCELENMESİ Tablo 4. Ailelerin Yemek HazırlamadaMurat KORKMAZ, Kullandığı Hakan AÇIKGÖZ Yağ Türleri ve Sıklıklarının Dağılımı Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni Yağ türleri Her gün Gün aşırı On beş günde bir Ayda bir Hiç 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü n % n % n % n % n % Zeytin yağı Özet : 2012-2014165 Yılları86.4 arasındaki19 TUİK9.9 verileri kullanılarak7 hazırlanan3.7 bu çalışma,- sanayi- - - ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi Ayçiçek yağı şeklindedir.87 Farklı analiz45.5 teknikleri42 kullanılarak22.0 hazırlanan22 çalışmada11.5 ANOVA12 model6.3 i 28 14.7 uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Kaymak yağı Sanayi ve konutlarda13 tüketim6.8 aralıklarına7 göre3.7 elektrik21 ve doğalgaz11.0 fiyatlarının16 tespit edilmesi8.4 134 70.1 Susam yağı yönünde hareket6 edilmiş3.1 olup, yapılan- istatistik- bulgulara- göre de - sonuca gidilmiştir.4 2.1 Elde 181 94.8 edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz Katı yağ fiyatlarının genel5 seviyesinde2.6 düşüş3 gözlendiği1.6 sonucuna- varılmaktadır.- Sonuç olarak8 tüketim4.2 175 91.6 aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.

Ailelerin çoğunluğuAnahtar tavuk Kelimeler ve kırmızı : Elektrik, eti, Doğalgaz, çok azı Tüketim, çok Sanayi, azı Konut, domuz Anova, eti, TUİK, garavolli Fiyat (salyangoz) ve av deniz ürünlerini tüketmektedir. Ancak ailelerin, hayvanı eti tüketmektedir (Tablo 5).

ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES TabloACCORDING 5. Ailelerin TO CONSUMPTIONTükettiği Et RANGESTürlerinin IN TERMS ve Sıklıklarının OF INDUSTRY Dağılımı AND HOUSES Et türleri Her gün Gün aşırı On beş günde bir Ayda bir Hiç Abstract: In thisn study %prepared byn using% data of TSIn belonging %to the years ofn 2012-2014,% n % the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically Tavuk analyzed. ANOVA141 model73.8 was applied37 19.4to the study3 prepared 1.6with the use 5of differen2.6 t 5 2.6 techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices Kırmızı et 70 36.6 79 41.4 18 9.4 8 4.2 16 8.4 Deniz ürünleri 10 5.2 95 49.8 41 21.5 10 5.2 35 18.3 Domuz eti (Jambon) 3 1.6 4 2.1 2 1.0 10 5.2 172 90.1

Garavolliler (Salyangoz) 2 1.0 - - 6 3.1 17 8.9 166 86.9 Av hayvanları - - 4 2.1 6 3.1 47 24.6 134 70.2

Bazı aile bireylerinin domuz eti tüketmesi, Bayramında; mangalda hazırlanan şiş kebabı, Rum mutfak kültüründen etkilendiğini yani iki fırın kebabı, fırında patates, kabak çiçeği sarması, toplum arasında zaman içinde, karşılıklı göç ve sarma, magarına fırında (fırın makarna) yemeği, etkileşimlerle biçimlenmiş, bir yemek kültürü herse, pilavuna, molohiya ve şeftali kebabını tercih oluştuğu söylenebilir. ettikleri saptanmıştır. Bayramlarda, Kıbrıs Türk mutfak kültürü bağlamında, Değirmenlik köyü Ailelerin dini bayramlara özel tüketmeyi tercih aileleri geleneksel yemekleri tercih etmeye daha ettiği yiyecekler incelendiğinde sırasıyla; Ramazan fazla özen göstermektedirler. Bunların başında da

45 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

molohiya, şeftali kebabı,SANAYİ herse VE KONUTLAR ve pilavuna AÇISINDAN gel- TÜKETİMzerlik göstermektedir. ARALIKLARINA Ancak, GÖRE kurban bayramının, ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN mektedir. Bayram tatlısı olarak ise en çok baklavaİNCELENMESİ Ramazan bayramından farkı kurban kesilmesidir. tüketiminin tercih edildiği, ekmek Muratkadayıfı KORKMAZ, ve HakanKurban AÇIKGÖZ edilecek hayvan, ailenin sosyo-ekonomik tulumbanın daha az tercih edildiği belirtilmiştir.Güven Grup A.Ş. Finansdüzeyine Yönetmeni göre değişmekle birlikte seçilen hayvan

Bayramda gelen konuklara, genellikle1 sarma ve koyun ya da koçtur. Aile, kurbanı kestikten sonra, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü baklava ile birlikte Türk kahvesi, çay veya meyve bir kısmını kurban kesemeyen ailelere birer pay suyu ikram edildiğiÖzet :ifade2012-2014 edilmiştirYılları arasındaki (Tablo TUİK 6). verilerivererek kullanılarak dağıtmaktadır. hazırlanan bu çalışma, Özellikle sanayi şeftali kebabı, ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi fırın kebabı ve kavurma kurban bayramında en Kurban Bayramındaşeklindedir. tüketilen Farklı yemekler analiz teknikleri ise, Ra kullanılarak- hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakçok araştırma yapılan daha kapsamlı çeşittir; hale ayrıca getirilmiştir. kurban eti ile sebze mazan BayramındaSanayi tercih ve konutlarda edilen tüketim yemeklere aralıklarına ben göre- elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularayemekleri göre yapılmaktadır de sonuca gidilmiştir. (Tablo Elde 6). edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz Tablo 6. Ailelerinfiyatlarının Ramazan genel seviyesinde ve Kurban düşüş gözlendiği Bayramında sonucuna Özelliklevarılmaktadır. Tükettiği Sonuç olarak Yemeklerintüketim Dağılımı aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.

Ramazan BayramıAnahtar (n: 284) Kelimeler : Elektrik, nDoğalgaz, Tüketim,% Sanayi,Kurban Konut, Bayramı(n:239) Anova, TUİK, Fiyat n % Şiş kebap 65 22.9 Şiş kebap 68 28.4

ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYŞeftali AND NATURALkebap GAS PRICES 46 19.3 ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND Fırın kebabı 63 HOUSES22.2 Fırın kebap 34 14.2 Fırında patates 35 12.3 Dolma 28 11.8 Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, Kabak çiçeği dolmasıthe consumption of electricity33 and natural11.6 gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different Magarına fırındatechniques for analysis. Moreover,32 tests 11.3of hypothesisFırın were makarna applied and the research was 26 10.9 made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices Herse6 15 5.3 Kavurma 28 11.7 Pilvula 13 4.6 Herse 5 2.1 Molohiya 10 3.5 Molihiya 4 1.6 Şeftali kebap 8 2.8 Tatlı (bakalava, kadayıf, tulumba) 10 3.5

Kurban eti ile birlikte kola, ayran, meyve suyu ve su tüketilirken, çok az alkol tüketimi tespit edilmiştir (Tablo 7).

46 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Tablo 7. AilelerinSANAYİ Kurban VE KONUTLAR Eti ile Hazırlanan AÇISINDAN TÜKETİM Yemekler ARALIKLARINA ile Birlikte TükettiğiGÖRE İçeceklerin ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN DağılımıİNCELENMESİ (n:191)

Yemek türleri n Murat KORKMAZ,% Hakanİçecek AÇIKGÖZ türleri n % Sebze yemekleri 50 Güven Grup26.2 A.Ş. FinansKola Yönetmeni 75 39.3 1 Şeftali kebap Kilis47 7 Aralık Üniversitesi,24.6 ElektrikAyran -Enerji Bölümü 41 21.4

Fırında kebap Özet : 2012-2014 Yılları35 arasındaki 18.4TUİK verileriAlkol kullanılarak hazırlanan bu çalışma,32 sanayi 16.8 Kavurma ve konutlarda kullanılan34 doğalgaz ile17.8 elektrik tüketimininMeyve Suyu istatistiksel olarak analiz edilmesi26 13.6 şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli Molihiya uygulanmıştır. Ayrıca hipotez25 testleri13.0 uygulanarakSu araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.17 8.9 Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi Kut’un Türklerdeyönünde beslenme hareket edilmiş biçiminin olup, yapılan dünü- istatistik bulgularaarasında gör zamane de sonuca içerisinde gidilmiştir. Eldealışkanlık kazanıp, edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz bugünü üzerinefiyatlarının yaptığı genel araştırmada seviyesinde düşüş (2006), gözlendiği sonucunaKıbrıslı varılmaktadır. Türk ailelerin Sonuç olarak evlerinde tüketim yılbaşı kutla- aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. tören yemekleri ve et yemekleri ile birlikte en malarının alışkanlık haline geldiği belirtilmiştir. çok beğenilip tüketilenAnahtar Kelimeler ayran, : Elektrik,şerbet Doğalgaz,ve hoşaf Tüketim, Türk Sanayi, kültüründe Konut, Anova, olduğu TUİK, Fiyat gibi Kıbrıs Değirmenlik çeşitleridir. Beşirli (2010) de inanç ile beslenme Köyü’nde yaşayan Türk ailelerinde de, yeni bir ilişkisinin oluşmasıECONOMETRIC sonucunda, toplumun ANALYSIS beslen OF ELECTRICITY- yıla girerken AND NATURAL yeni umutlar,GAS PRICES dilekler dilenmekte; ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND me alışkanlıklarının oluşmasına neden olduğunuHOUSES aile içinde sevdiklerine hediyeler alınıp verilmekte; belirtmektedir. Değirmenlik Köyünde yapılan o geceye özgü yeni kıyafetler giyilip sevilen özel Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, bu araştırmada theda, consumption görüldüğü of gibielectricity ailelerin and natural çok gas usedyemekler in industry hazırlanmaktadır. and houses is statistically Değirmenlik köyünde, analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different azı kurban eti iletechniques birlikte for alkol analysis. tüketimini Moreover, tercihtests of hypothesisSenebaşında were applied, aileler and the yemek research olarakwas kebap, hindi etmiştir. Çok azmade görülse more decomprehensive. bazı ailelerin The purpose kurban was to determineveya tavuk, electricity gollifa, and natural içli pilav, gas prices şeftali kebabı, herse eti ile alkol tüketmesi, gerek ada kültüründen ve tatlı hazırlamaktadırlar. Ayrıca aileler bu gece etkilenmesi gerekse fertler arasındaki iletişim ve için çeşitli mezeler hazırlamakta, alkolle birlikte etkileşim sürecinden etkilenmesiyle, değişime tüketmektedirler (Tablo 8). Evde hazırlanan bu uğradığı yani bir melezleşme olduğu söylenebilir. yemekler, normal yemek saatinde değil, daha geç saatlerde yenilmektedir. Kıbrıs Türk yemek kültüründe değişim ve etkileşim açısından dikkati çeken bir başka gün senebaşı Saatler yirmi dördü gösterdiğinde köyde bir dakika yani yılbaşıdır. Yılbaşı, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ışıklar kapatılıp tekrar açılmakta; bununla yılın kuruluşuna kadar Kıbrıs Türkleri tarafından, değiştiği, yeni yılın başladığı ifade edilmiştir. Hıristiyanların Noel seremonilerinin baskın ka- Işıklar yandıktan sonra küçükler büyüklerin ellerini rakteri nedeniyle kutlanmamıştır. Ancak İngiliz öperek, büyükler de onları öperek yeni yıllarını idaresi döneminde mevki sahibi Türklerin, aynı kutlamaktadırlar. Sonra da büyükler birbirlerini konumdaki Rumlar tarafından davet edilmeleri öperek uzun senelere yetişelim, gelen senebaşına ve bu kutlamalara katılmaları nedeniyle aileler gene buluşalım dileklerinde bulunduklarını belirt-

47 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

mişlerdir (Yorgancıoğlu,SANAYİ 2000). VE KONUTLAR Aileler arasında, AÇISINDAN TÜKETİMsadece sade ARALIKLARINA kahve içerek GÖRE sabaha kadar oturdukları ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN bu senebaşı seremonisinin arkasından isteyenİNCELENMESİ ifade edilmiştir. bireylerin yemeğe devam ettiği, isteyenlerinMurat KORKMAZ, ise Hakan AÇIKGÖZ Tablo 8. Ailelerin YılbaşındaGüven Grup En A.Ş. Çok Finans Tükettiği Yönetmeni Yemeklerin Dağılımı 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü Yemek türleri n* % Kebap Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak88 hazırlanan bu çalışma, sanayi 28.4 ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi Mezeler şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan47 çalışmada ANOVA modeli 15.2 uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Hindi veya tavuk 45 14.5 Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi Gollifa yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara gör42e de sonuca gidilmiştir. Elde 13.6 edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz Pilav fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır.32 Sonuç olarak tüketim 10.4 aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. Şeftali kebabı 22 7.1 Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat Herse 19 6.1 Tatlı 14 4.5 ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES Toplam ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS309 OF INDUSTRY AND 100.0 HOUSES *: Birden fazla seçenek işaretlenmiştir. Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically Değirmenlik köyündeanalyzed. yapılan ANOVA özel model gün was yemekle applied to- the studykültür prepared arasında with theöğrenilmesine use of differen tneden olduğunu rinden bir diğeri techniquesaşuredir. forTürk analysis. mutfak Moreover, kültüründe, tests of hypothesisgöstermektedir. were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices muharrem ayının onuncu gününde yapılan aşure, SONUÇ ve ÖNERİLER KKTC Değirmenlik köyündeki ailelerde, Rum mutfağından etkilenerek senebaşı tatlısı olarak Bu araştırmada, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hazırlanmaktadır. Gollifa adı verilen aşure tat- Lefkoşa ili Değirmenlik Köyü’nde yaşayan Türk lısı, özellikle yılbaşı günü pişirilerek komşulara ailelerinin, geleneksel ve özel gün yemeklerinin dağıtılmaktadır. Oğuz vd., (2008) de, Kıbrıs hazırlanma ve tüketimi hakkında, kültürler arası Türklerinin Gollifa’yı özellikle yılbaşı günle- etkileşim olup olmadığı incelenmiştir. Ailelerin rinde bolluk, bereket, sağlık ve şans getireceği yemek kültürüne bakıldığında, öncellikle trahana inancıyla yaptıklarını ve komşulara dağıtıklarını (tarhana), sebze, şeherge (şehriye) ve mercümek belirtmişlerdir. Bu durum, iki toplumun dini ina- (mercimek) çorba tüketiminin hâlâ yapıldığı ve nışları farklı olsa da yaşadıkları coğrafi koşullar çorba hazırlama geleneğinin devam ettiği tespit nedeniyle farklı, dini ve milli günlerin ailelerin edilmiştir. Günlük olarak makarna-tavuk, molohiya, paylaşımlarını arttırmakta geleneklerin her iki fırın kebabı ve kolokas yemeği yapılırken, pirinç, bulgur ve mucendra pilavı da yapılmaktadır. Ancak,

48 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

mucendra pilavı veSANAYİ saç katmeri VE KONUTLAR gibi yemeklerin AÇISINDAN TÜKETİMİngiliz yönetimi ARALIKLARINA döneminde GÖRE gerek yemek adları ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN yavaş yavaş unutulmaya başlandığı tespit İNCELENMESİedil- gerekse ritüel içerikleri ile ilgili etkileşimin fazla miştir. Bazen ailelerin geleneksel olarakMurat KORKMAZ,ekmek Hakanolması AÇIKGÖZ dönemin kültür politikalarının bir sonucu pişirdikleri, bazen de hazır ekmek Güventükettikleri Grup A.Ş. Finansolarak Yönetmeni dikkati çekmektedir. belirlenmiştir. Yemeklerde çoğunlukla1 zeytinyağı, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, ElektrikXIX.- Enerjiyüzyıl Bölümü kültürel değerleri yaşatmak için çok az miktarda da katı yağ kullanıldığı tespit saklamak yerine artık yaşatmak için yaymak edilmiştir. Et tüketimindeÖzet : 2012-2014 ise, Yıllarıçoğunluğun arasındaki tavukTUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminindüşüncesi istatistiksel ile hareketolarak analiz edilerek, edilmesi Değirmenlik etini, bunu kırmızışeklindedir. et, deniz Farklı ürünleri, analiz teknikleriav hayvanı kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli köyü aileleri arasında hazırlanan yöresel ve özel eti, garavolli (salyangoz)uygulanmıştır. ve Ayrıca bazen hipotez de domuztestleri uygulanarak eti araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrikgünlerde ve doğalgaz yapılan fiyatlarının yemeklerin tespit edilmesi yaşatılması için tükettikleri tespityönünde edilmiştir. hareket edilmişDini bayramlardan olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde olan Ramazan Bayramında;edilen bulgular sonucunda; şiş ve fırınsanayi kebabı, sektörü için tüketimgenç aralığı nesiller arttıkça, arasında elektrik Kıbrısve doğalgaz Türk yemeklerinin fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunamarkalaştırılması, varılmaktadır. Sonuç Türkçe olarak adlarınıntüketim korunması ve kabak çiçeği sarması,aralığı Kw herse, cinsinden molohiya yükseldikçe, ve fiyat şeftalilarda da azalma meydana gelmektedir. etiketlenmesi gibi unsurlar ile cazip hale getirilerek, kebabı tükettikleriAnahtar saptanmıştır. Kelimeler : Elektrik, Kurban Doğalgaz, bayra Tüketim,- Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat mında ise kurban eti ile birlikte az da olsa alkol yeniden canlandırılmalıdır. Dolayısıyla, bu durum somut olmayan kültürel değerlerin korunmasına tüketilmeye başlanmıştır.ECONOMETRIC Bu da ANALYSISfarklı toplumsal OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESda INyardımcı TERMS OFolacaktır. INDUSTRY AND birlikteliklerin ve onların ritüellerinin bir kültüHOUSES- rün beslenme alışkanlıklarını etkileyebildiğini Notlar göstermektedir. AbstracBu duruma,t: In this domuzstudy prepared eti tüketimi by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically iyi bir örnektir.analyzed. Yine, senebaşıANOVA model kutlamalarında was applied to the studyKıbrıs prepared Değirmenlik with the Köyündeuse of differen çalışmamt süresince, techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was kebap, hindi veyamade tavuk, more comprehensive. gollifa ve tatlı The purposeçeşitleri was to determineailelere electricityulaşmada and naturalve kalacak gas prices yer bulmada yar- tüketilmektedir. Bunların yanı sıra, Hıdırellez dımcı olan, başta Aile Ekonomisi ve Beslenme kutlamalarının devam etmesi ve bu gün için Eğitimi Programı” mezunu Kıbrıslı Öğretmen yaprak sarması, kabak çiçeği dolması ve börek Perin Öztümen’e ve çalışmama katılarak bil- çeşitlerinin yapılmasıdır. Değirmenlik köyü aile gilerini ve deneyimlerini paylaşan herkese çok bireyleri arasında, yemek isimlerinin büyük ço- teşekkür ederim. ğunluğunun Türkçe karşılıkları bulunduğu halde, 1Molohiya: Naneye benzeyen yapraklı ve uzun Türk yemeklerinin isimlerinin yerine Rumcada dallı yeşil bir bitkidir. Etle birlikte yahnisi yapı- kullanılan isimlerin tercih edilmesi, yemek kül- larak pişirilir. Yapraklar saplarından ayrıldıktan türündeki bir diğer değişimdir (örneğin: Rum sonra kurutulup saklanır. Kendine has değişik bir mutfak kültüründe gollifa isminin Türklerde aşure kokusu vardır (Yorgancıoğlu, 2000). olarak adlandırılması gibi). Bu durum, Kıbrıs Türk mutfak kültürünün değişim nedeninin, aynı 2Kolokas: Adada yetişen, patatese benzeyen yumru kültürel doku içerisinde yetişmiş ve yıllardır bir- şeklinde 1 kg. ağırlığında kabuklu bir sebzedir. likte yaşanmışlıktan kaynaklandığı düşünülebilir. Türkiye’nin Akdeniz bölgesinde yetişmektedir;

49 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Alanya ilinde “Göleviz”SANAYİ VE diye KONUTLAR bilinmektedir. AÇISINDAN TÜKETİMAHMETBEYOĞLU, ARALIKLARINA GÖRE A., & AFYONCU, E., ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Sulak yerde yetiştiği için bu isim verilmiştir.İNCELENMESİ (2001). Dünden Bugüne Kıbrıs Meselesi,

Etle birlikte yahnisi yapılarak tüketilmektedirMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZTürkiyat Araştırmaları Dergisi, İstanbul:

(Yorgancıoğlu, 2000). Güven Grup A.Ş. Finans YönetmeniTatav Yayınları:21-38.http://www.turkiyat. 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrikselcuk.edu.tr/dergi/.pdf.[Erişim:15.03.2015]-Enerji Bölümü 3Mucendra Pilavı: Adanın yöresel pilavıdır. Pi- rinçle, yeşil mercimeğinÖzet : 2012-2014 pişirilmesiYılları arasındakiile hazırlanır. TUİK verileri BAYKAN, kullanılarak hazırlanan S., & TEKGÜL,bu çalışma, sanayi N., (1993). “Evle- Hem görünüş, hemve konutlarda de lezzet kullanılan yönünden doğalgaz bilinenile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlananrimizde çalışmada Pişirilen ANOVA Pilav modelÇeşitlerii Üzerine Bir diğer pilavlardanuygulanmıştır. farklıdır (Yorgancıoğlu, Ayrıca hipotez testleri 2000). uygulanarak araştırmaAraştırma”. daha kapsamlı Türk hale getirilmiştir.Mutfak Kültürü Üzerine Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi 4Hellimli:(Kıbrısyönünde Türkleri hareket arasında) edilmiş olup, & yapılanHallumi istatistik bulgularaAraştırmalar göre de sonuca. gidilmiştir.Ankara: EldeTürk Halk Kültü- edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz (Rumlar arasında):fiyatlarının Adanın genel kendineseviyesinde düşüşözgü gözlendiği pey- sonucunarünü varılmaktadır. Araştırma Sonuç veolarak Tanıtma tüketim Vakfı Yayınları niri olan hellimaralığı kullanılarak Kw cinsinden yapılan yükseldikçe, bir fiyatekmeklarda da azalma meydanaNo:3:1-10 gelmektedir. çeşididir. EkmeğinAnahtar içerisine Kelimeler hellim : Elektrik, ilave Doğalgaz, edilirse Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat BENEDİCT, A., (1991). Imagined Communities. hellimli, zeytin ilave edilirse zeytinli adını aldığı Londra - New York: Verso ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ifade edilmiştir (Uysal,ACCORDING 1993). TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSESBHABHA, H., (1994). The Location of Culture. 5Nor böreği: Şerbetli tatlı, Türk mutfak kültüründe Londra: Routledge “lor” Kıbrıs mutfakAbstrac kültüründet: In this study ise prepared “nor” by olarak using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically tanımlanmaktadır.analyzed. Bir ANOVAçeşit şerbetli model was tatlı applied olup, to the studyBEŞİRLİ, prepared H.,with (2010). the use Yemek,of differen Kültürt ve Kimlik, techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was hamurun iki ucundanmade more tutup comprehensive. ekseni etrafında The purpose ters was to determineMilli electricity Folklor, and22 natural (87): gas 159-169prices yönlere bükülerek yapılan hamur tatlısı olarak DEBEŞ, T., (1990). Bir Kıbrıs Türk Köy Düğü- belirtilmiştir (Yorgancıoğlu, 2000). nü ve Herse, Üçüncü Milletlerarası Yemek 6Herse: Dövme pilav. Düğün yemeğidir. Dü- Kongresi, Konya Kültür ve Turizm Vakfı ğünlerde dövme pilavın içine koyun ve keçi eti Yayını, 7-12 Eylül: 189-192 parçaları konularak pişirilmesidir. Özelliği etle pilavın pişirilip birbirine karışması gerekmektedir DEMİRKOL, N., (2013). “Bir Masa Etrafın- (Debeş, 1990). da Toplanmak: Kültürlerarasılığın Hayata Geçirilme Alanı Olarak Sofra ve Mutfak”. KAYNAKLAR Aynı Tadı Paylaşmak: Türkiye-Romanya ALTAN, Z., (1988). “Mezeler”, I.Kıbrıs Türk Geleneksel Ortak Mutfağı Çalıştay Bildirileri, Mutfağı ve El Sanatları Kolokyumu Bildirile- Ankara, Unesco Yayınları:23-30 http://www. ri, Gazimağusa: Doğu Akdeniz Üniversitesi unesco.org.tr/dokumanlar/kitaplar/romanya. Basımevi:152 pdf.[Erişim:15.12.2014]

50 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

DİREKTÖR, Ş., (1995).SANAYİ “Kıbrıs VE KONUTLAR Türk Halkının AÇISINDAN TÜKETİMKURT, ARALIKLARINAG., (2013). Modernlik GÖRE ve Gelenekçilik ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Yemek Yeme Alışkanlıkları Yörede KullanıİNCELENMESİ- İkliminde Türkiye’de Kamu Diplomasis ve

lan Yabani Otlar, Mutfak AletleriMurat ve KORKMAZ,Yemek Hakan AÇIKGÖZÜlke Kimliğ. The Turkish Online Journal of

Tariflerinin Standartlaştırılması”, GüvenKıbrıs Grup Türk A.Ş. Finans YönetmeniDesign, Art and Communication-TOJDAC

Mutfağı, Lefkoşa: Galeri Kültür1 Yayınları:1-21 April 3(2): 48-55 Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü GOOD, J., (2009). “Yemek.” Çev. Fatih Mor- KÜÇÜK, B., & KAHYAOĞLU, İ., (2013). Ye- Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi menekşe. Halkbilimindeve konutlarda kullanılan Kuramlar doğalgaz ve ile Yakelektrik- tüketimininrellik istatistiksel Öğeleri olarak İçinde analiz Küreselleşen edilmesi Yönetmen: laşımlar 3 (Ed.şeklindedir. M. Öcal Farklı Oğuz analiz vd.) teknikleri Ankara: kullanılarak hazırlananFerzan çalışmada Özpetek. ANOVA The Turkish modeli Online Journal uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Geleneksel SanayiYayınları: ve konutlarda 375-382 tüketim aralıklarına göre elektrik veof doğalgaz Design, fiyatlarının Art and tespit Communication-TOJDAC edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularaApril gör e3(2):57-66 de sonuca gidilmiştir. Elde HALICI, N., (1999).edilen “bulgularSiniden sonucunda; Tepsiye sanayi” İstanbul, sektörü 6 için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmaOSAM, meydana N., gelmektedir. & KASAPOĞLU, M.K., (2010). HANNERZ, U., (1998). “Çevre Kültür Senar- Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,Hellim: Konut, Anova, Kültürel TUİK, Bir Fiyat Değerin Kimlik Çö- yoları”, Kültür Küreselleşme ve Dünya-Sis- zümlemesi. Milli Folklor, 22(87):170-180 temi: Kimlik Temsilinin Çağdaş Koşulları, der: AnthonyECONOMETRIC D. King, çev: ANALYSISGülcan Seçkin, OF ELECTRICITY OĞUZ, AND NATURAL M., Ö., GAS TUTSAK, PRICES E., & GENÇ, ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND Ümit Hüsrev Yolsal, Ankara: Bilim ve SanatHOUSES K.,(2008).“KKTC’de 2008 Yılında İmgesel Yayınları:139-163 Yemekler, Doğu Akdeniz Üniversitesi”.

51 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Romanya GelenekselSANAYİ Ortak VE KONUTLAR Mutfağı Çalıştay AÇISINDAN TÜKETİMYILMAZ, ARALIKLARINA L.G., (2006). GÖRE (Yay. Haz. İsmail Boz- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Bildirileri, Ankara, Unesco Yayınları:131-138İNCELENMESİ kurt-Federa Arnault). “Yeniboğaziçi Köyünde

kitaplar/romanya.pdf. [Erişim: 15.12.2014]Güven Grup A.Ş. Finans YönetmeniGazimağusa: Doğu Akdeniz Üniversitesi

1 Basımevi UYSAL, A.E., (1993). “HellimKilis Peyniri”, 7 Aralık Üniversitesi, Türk Elektrik-Enerji Bölümü Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Ankara: YORGANCIOĞLU, O., (2000). Kıbrıs Türk Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi Türk Halk Kültürünüve konutlarda Araştırmakullanılan doğalgaz ve Tanıtma ile elektrik tüketimininFolkloru istatistiksel Duydum olarak analiz Gördüm edilmesi Yazdım. Geniş- Vakfı Yayınlarışeklindedir. No:3:71-72 Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlananletilmiş çalışmada İkinci ANOVABaskı, Mağusa modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.

Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat

ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES

Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices

52 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN EXTENDEDİNCELENMESİ ABSTRACT Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ

This study was aimed at identifying whetherGüven Grup there A.Ş. wasFinans any Yönetmeni interaction in the preparation and consump- tion of traditional and special occasion1 cuisines between Greek Cypriot and Turkish families who had Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü lived together with Greek Cypriot families for many years in Değirmenlik (Kythrea) Village located in Lefkoşa ProvinceÖzet : in2012-2014 the TurkishYılları arasındaki Republic TUİK of verileriNorthern kullanılarak Cyprus. hazırlanan The bumost çalışma, significant sanayi characteristic ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi that defines societiesşeklindedir. are Farklıtheir cultures. analiz teknikleri In identifying kullanılarak hazırlanansocieties, çalışmada discriminatory ANOVA modelrepresentations,i such as center-peripheryuygulanmıştır. and self-other, Ayrıca hipotez that testleri entail uygulanarak dualities araştırma were dahastarted kapsamlı to be hale used getirilmiştir. in a more productive Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi context. The foodyönünde and beverage hareket edilmiş culture olup, yapılanwas evaluated istatistik bulgulara in terms göre of de Homi sonuca Bhabha’s gidilmiştir. Elde theory of hybridity used in the interpretationedilen bulgular of sonucunda; hybridized sanayi different sektörü için cultures, tüketim aralığıand wasarttıkça, analyzed elektrik ve with doğalgaz data collected from fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim 191 residents of aralığıthe village. Kw cinsinden Food yükseldikçe, and beverage fiyatlarda culture da azalma in meydanaa life predicated gelmektedir. on the haram food-forbidden fruit is mostly shapedAnahtar onKelimeler the basis : Elektrik, of faith. Doğalgaz, The Tüketim, standards, Sanayi, lifestyles,Konut, Anova, educational TUİK, Fiyat and cultural levels, and ideologies of the society play a significant role in the formation of the food culture. Dining is a communicative ECONOMETRICoccasion where ANALYSIS cultural OF messages ELECTRICITY pertaining AND NATURAL to social GAS roles PRICES and relationships are conveyed. Human ACCORDINGcommunities TO have CONSUMPTION created various RANGES food IN TERMS cycles OF an INDUSTRYd devised ANDrituals to give meaning HOUSES to periods of transition they experienced. Investigation of the preparation and consumption habits of traditional and specialAbstrac t:occasionIn this study cuisines prepared by by Turkishusing data familiesof TSI belonging residing to the in years Değirmenlik of 2012-2014, (Kythrea) Village the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically revealed the followinganalyzed. findings:ANOVA model Various was appliedtypes toof thedishes study andprepared especially with the mezesuse of differenin thet Turkish Cypriot techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was cuisine have changedmade more in comprehensive.time. Among The the purpose families was to of determine the village, electricity the and traditional natural gas pricesTurkish soup culture is characteristically preserved whereas some of the cuisines have lost their names to be replaced by their Greek equivalents. The majority said they cooked pasta with chicken, molohiya (mulukhiyah), pastitsio, oven kebab, kolakas (gölevez) frequently, and very few said they cooked sheftalia less fre- quently. Pilaf preference has also changed in time with bulgur pilaf(rice) and mujaddara pilaf (rice) being cooked less frequently. With respect to their choice of bread, the majority eats whole wheat bread, çörek (tsoureki), and bread with hellim (halloumi) and olives daily. Chicken and red meat is consumed more than sea food. The lack of sea food in the cuisine of the Turkish population despite the rich fish culture of Greek Cypriots indicates limited interaction. Turkish people, who practiced continental nutritional habits in the Turkestan geography, have not been able to alter these habits in the Anatolian peninsula they have inhabited for a millennium. During the Ramadan Feast, a special and religious occasion, the residents of Değirmenlik (Kythrea) Village mostly prefer traditional dishes such as molohiya, şeftali kebab (sheftalia), herse and pilavuna (flaouna). Baklava is the most commonly preferred festive dessert while bread qatayef and tulumba are consumed less often. The dishes eaten during the Feast of the Sacrifice are similar to those consumed during the Ramadan

53 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:46 & K:71(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Feast. However, theSANAYİ difference VE KONUTLAR of the Feast AÇISINDAN of the SacrificeTÜKETİM fromARALIKLARINA the Ramadan GÖRE Feast is the sacrifice ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN of an animal. Especially şeftali kebab (sheftalia),İNCELENMESİ oven kebab, and kavurma (braised sacrificial ram’s meat) are the most frequently cookedMurat dishes KORKMAZ, during Hakan the AÇIKGÖZFeast of the Sacrifice. In addition, vegetable dishes with the meat from the sacrificedGüven animal Grup A.Ş. are Finans also Yönetmeni prepared. However, the fact that some, albeit few, families consume alcoholic1 beverages with the sacrificial meat is indicative of a change, i.e. Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü hybridization, due to being influenced by both the culture of the island and the communication and interaction betweenÖzet :individuals.2012-2014 Yılları The arasındaki New TUİKYear verileri is another kullanılarak day hazırlanan that is worthy bu çalışma, of sanayi note with respect to ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi the change and interactionşeklindedir. Farklı in the analiz Turkish teknikleri Cypriot kullanılarak food hazırlananculture. çalışmadaDuring this ANOVA period, model turkeyi or chicken, the form of ashureuygulanmıştır. called gollifa Ayrıca hipotez(koliva), testleri içli uygulanarak pilaf (seasoned araştırma daha rice), kapsamlı herse, hale desserts getirilmiştir. and various mezes Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi are prepared. Someyönünde people hareket prefer edilmiş to olup, drink yapılan alcohol istatistik alongside bulgulara görthesee de home-cooked sonuca gidilmiştir. dishes Elde that are eaten at a later hour thanedilen regular bulgular sonucunda;dinner time. sanayi Sources sektörü için have tüketim said aralığı that arttıkça, dinner elektrik time ve is doğalgaz delayed intentionally. fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim On the night ofaralığı the NewKw cinsinden Year yükseldikçe,when clocks fiyatlarda strike da azalma midnight, meydana the gelmektedir. lights in the village are turned off for a period of oneAnahtar minute Kelimeler before : Elektrik, being Doğalgaz, turned Tüketim, on again Sanayi, to Konut, signify Anova, the TUİK, changing Fiyat of the year and the beginning of the New Year. After the lights are turned on, the young kiss the hands of their elders, and the elders kissECONOMETRIC them back to ANALYSIS celebrate OF their ELECTRICITY New Year. AND Following NATURAL thisGAS NewPRICES Year ceremony, the members of the familyACCORDING who wish TO CONSUMPTION to resume eating RANGES may IN TERMSdo so OFwhile INDUSTRY others ANDsit until morning only HOUSES drinking coffee. The fact that the Greek names of a great majority of Turkish Cypriot cuisines are preferred notwithstandingAbstract: In this the study existence prepared by of using their data Turkish of TSI belonging equivalents to the years is dueof 2012 to-2014, the culture policies the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically of the period underanalyzed. British ANOVA rule. model Increased was applied interaction to the study in prepared ritualistic with practicesthe use of differenmostlyt during periods techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was such as Christmasmade and more the comprehensive. New Year The supports purpose was this to idea.determine As electricitya result, and there natural limited gas prices hybridization was observed in the preparation and consumption habits of traditional and special occasion cuisines of the Turkish families residing in Değirmenlik (Kythrea) Village in the context of cultural interaction with Greek Cypriot families.

54 ULUSLARARASI HAKEMLİ BESLENME ARAŞTIRMALARI DERGİSİ DBHADACEDInternational Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research

THE REFLECTION OF ADEQUATE AND BALANCED NUTRITION (FOOD CLOVER) EDUCATION TAUGHT FIVE-YEAR CHILDREN ON THE VISUAL ARTISTIC PRODUCTS (1)

5 YAŞ ÇOCUKLARINA VERİLEN YETERLİ VE DENGELİ BESLENME (BESİN YONCASI) EĞİTİMİNİN GÖRSEL SANAT ÜRÜNLERİNE YANSIMASI

Ayşegül SARIKAYA1, Gülriz AKAROĞLU2, Didem ONAY DERİN3 1 Selcuk University, Faculty of Health Sciences, Department of Child Development, Konya / Turkey 2 Karatay University, Faculty of Health Sciences, Department of Child Development, Konya / Turkey 3 Selcuk University, Faculty of Health Sciences, Department of Nutrition and Dietetics, Konya / Turkey

Öz: Görsel sanat eğitimi sadece teorik bilgiyi ya da uy- Abstract: Visual education of art is a method aiming at gulamayı kapsamayan, bir konu üzerinde çok yönlü bakış forming multiple viewpoints on a subject, which does not açılarının oluşmasını hedefleyen bir yöntemdir. Çocukların contain only theorical information or practice. It is important sadece sanatsal yaratıcılıklarının zenginleşip geliştirilmesiyle not to be contented with enriching and developing only the yetinilmemesi aynı zamanda görsel sanatların çeşitli kültü- artistic inventiveness of children and also with structuring rel, sosyal ve tarihi çevreyle olan ilişkinin kavratılmasına their skills towards the comprehension of the relation with yönelik yeteneklerin de yapılandırılmasının sağlanması various cultural, social and historical environment of visual önemlidir. Sanat eğitimini farklı disiplinlerle, farklı kül- arts. Uniting of art training with different disciplines and dif- türlerle birleştirmek bu dersi zengin kılarak ve çocuğun ferent cultures is to provide for a child to look and question bu derse ve sanat eserlerine değişik açılardan sorgulayarak this course and work of art through different perspectives bakmasını sağlamaktadır. Bir disiplin alanı olarak görsel by enriching it. In this study that aims at uniting the train- sanatlar eğitiminin diğer bir disiplin alanı olan beslenme ing of visual arts as a field of discipline with the training eğitimi ile birleştirilmesini hedef alan bu çalışmada; of nutrition as another field of discipline, it is purposed to Besin Yoncasının sanat etkinlikleri ve görsel materyaller examine visual work of art that appears as a result of the kullanılarak verilmesi sonucu ortaya çıkan görsel sanat use of Food Clover by some art activities and visual materi- çalışmalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma Konya als are presented. The study is performed with 25 children il merkezinde bulunan Özel Esentepe İlköğretim Okulunda who are five years old and receive a preschool education Okul öncesi eğitimi alan 5 yaş grubu 25 çocuk üzerinde in the Private Esentepe Primary School, which is in the yürütülmüştür. Bu çalışma gözlem, görüşme ve doküman centrum of Konya City. This study has been done, getting analizi gibi nitel veri toplama yöntemlerinden yararlanılarak benefitted from some qualitative data collecting methods yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde Betimsel analiz like observation, negotiation and document analysis. For yaklaşımı kullanılmıştır. Bu çalışma sonucunda çocukların the analysis of data, the descriptive analysis approach has resimleri aracılığıyla yeterli ve dengeli beslenme (4 yapraklı been used. By these studies, it is seen that children are able yonca) bilgisini, duygusunu, düşüncesini, kültürünü ifade to express the information, emotion, thought, and culture edebildikleri görülmüştür. of adequate and balanced nutrition (four-leaf clover) to via their paintings. Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi, Sanat Faaliyetleri, Yeterli ve Dengeli Beslenme, 4 Yapraklı Yonca, Görsel Sanat, Key Words: Pre-School, Art Activities, Adequate and Bal- Beslenme Eğitimi anced Nutrition, Four-Leaf Clover, Visual Arts, Nutrition Education

Doi: 10.17362/DBHAD.2015412525

(1) Corresponding Author: Didem Onay Derin, Selcuk University, Faculty of Health Sciences, Department of Nutri- tion and Dietetics, Konya/Turkey, [email protected] Received: 14.04.2015 Revision Date 07.06.2015 Accepted: 30.07.2015 Type of Article (Literature - Review) Conflict of Interest: None “None of Ethics Committee”

55 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

INTRODUCTIONSANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİMshape of ARALIKLARINA heart. This state GÖRE explains the impor- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN tance of heart health and love. On the lower Preschool education is a period which İNCELENMESİ chil- half of the spherical object surrounding the dren live an important change forMurat their KORKMAZ, physi- Hakan AÇIKGÖZ leaves, it is written the expression “Adequate cal, cognitive, and social developments,Güven Grup and A.Ş. Finans Yönetmeni 1 and Balanced Nutrition,” and there are olive these fields of development Kilisare in7 Aralık an interac Üniversitesi,- Elektrik-Enerji Bölümü branches on its upper half. Inside the upper, tion with each other (Gander and Gardiner, Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerilower, kullanılarak right, hazırlanan and bu left çalışma, leaves sanayi of clover, there 2007: 248). Forve konutlarda children, kullanılan everything doğalgaz ile in elektrik the tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi are some pictures belonging to nutritional world is new andşeklindedir. a new Farklı experience. analiz teknikleri They kullanılarak set hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakgroups. araştırma daha On kapsamlı the upperhale getirilmiştir. leaf, milk and milk a bond tying todaySanayi with ve konutlarda future tüketim by uniting aralıklarına new göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularaproducts gör aree de shown. sonuca gidilmiştir. The third Elde group (the low- experiences toedilen experiences bulgular sonucunda; in the sanayi past sektörü that için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz they had (Tuna,fiyatlarının 2005: 64).genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaer part varılmaktadır. of clover) Sonuç is vegetablesolarak tüketim and fruits. The aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmaleft meydanaleaf of gelmektedir. clover, which is the fourth group, The education Anahtarof nutrition Kelimeler is :oneElektrik, of Doğalgaz,the disci Tüketim,- is Sanayi, bread Konut, and Anova, grains TUİK, (Anonymous, Fiyat 2004;15). plines that are mostly benefitted to set these Nutritional guides mean bringing the foods bonds. The nutritionalECONOMETRIC education ANALYSIS starts OF with ELECTRICITY needed AND to NATURAL consume GAS in PRICESdaily in visuality in or- the first meetingACCORDING with adequate TO CONSUMPTION and balanced RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSESder that its type and quantity are realized by nutrition and the four-leafed clover. By the people (Yoshiike and et al., 2007: 149-154). call made byAbstrac Worldt: In this Health study prepared Organization by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically (WHO) and Foodanalyzed. and ANOVA Agricultural model was Organiza applied to- the Thestudy prepared education with the of use visual of differen artst is one of the techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was tion (FAO), manymade countriesmore comprehensive. have acceleratedThe purpose was to determinedisciplines electricity to and set natural the bonds.gas prices This education the developing process of the feeding guides starting with the first meeting with environ- based on the food and the visual nutrition ment improves later in seeing, perceiving, guides (Albert, J., 2007: 2-7). Considering the naming, and regulating by yielding and tast- states of nutrition and nutritional production ing (Kirisoglu, 2002: 31). The visual educa- of our Country, it has been decided and seen tion of arts is a way of understanding and fit to use the four groups of nutrition to plan knowing about the world (Gencaydin, 1993). the basic foods having to be taken in daily, and Children express themselves and state the the four-leafed clover (Anonymous, 2004;15) information, which they obtain from their has started to be used. It has been a great facil- environment, in completely free, pure, and ity to collect the foods under the four groups, clean ways, while painting, without having fix the quantities consumed through these worry for art. They are not interested in the groups, and make the daily feeding plans size, perspective, beauty, or ugliness of their (Welsh, 1994). Clover symbolizes happiness paintings. For them, it is important to paint because of its chance. Leaves are shown in a excitedly and joyfully. They do not linger on

56 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

details. Only they SANAYİtrust themselves, VE KONUTLAR and AÇISINDAN they TÜKETİMUnder theARALIKLARINA context, every GÖRE child was wanted ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN are free (Buyurgan and Buyurgan, 2001: İNCELENMESİ20). to draw four pictures about one group of

The education of art, in short, makesMurat KORKMAZ,a child Hakanfood AÇIKGÖZ clover. Each child was given, papers, tasting of success. In this way, theGüven child Grup has A.Ş. Finanscrayons, Yönetmeni dry and watercolor paints and not

1 performed any intervention. In the research, self-confidence. Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü it was selected fruits as a subject for before- A child’s artisticÖzet activities : 2012-2014 constituteYılları arasındaki a kind TUİK of verileri during-after kullanılarak hazırlanan of education bu çalışma, sanayifor the assessment. ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi thinking languageşeklindedir. for himself. Farklı analiz For teknikleri example, kullanılarak Children hazırlanan çalışmadawere wanted ANOVA to model painti an orchard two children neveruygulanmıştır. display Ayrıca similar hipotez character testleri uygulanarak- before araştırma anddaha kapsamlıafter the hale education. getirilmiştir. As for during Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi istics to. Each yönündeof them hareket shows edilmiş individual olup, yapılan dif istatistik- bulgularathe education, göre de sonuca various gidilmiştir. fruits Elde were given and edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimprovided aralığı arttıkça,with aelektrik chance ve doğalgaz for children to work ferences in developmental,fiyatlarının genel seviyesinde cognitive, düşüş gözlendiği emo- sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim tional, and perceptional,aralığı Kw cinsinden and yükseldikçe, they interpret fiyatlarda da azalmawith meydana them. gelmektedir. Clement (1986: 82) states that it their environmentAnahtar with Kelimeler different : Elektrik, viewpoints Doğalgaz, Tüketim, can Sanayi, be Konut, benefitted Anova, TUİK, from Fiyat vegetables and fruits (Artut, 2001: 187). It is possible with assess- at schools for artistic workings. Many consid- erations and skills are learned mostly when ments to determineECONOMETRIC individualistic ANALYSIS differOF ELECTRICITY- AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESgiven IN TERMS an opportunity OF INDUSTRY for AND children to touch, ences and children’s separate viewpoints forHOUSES speak, and discover (Roedel, Jackson and their environment. Abstract: In this study prepared by using data ofRobinson, TSI belonging 1985:to the years 69). of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically Kirisoglu and analyzed. Stokrocki, ANOVA who model consider was applied the to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisThe werestudies applied done and theby research children was before-during- education of paintingmade more needscomprehensive. to be The assessed, purpose was to determine electricity and natural gas prices after the nutritional education taught by in- group the methods related to assessment into tegrating with visual artistic education are Traditional, Quantitative, Qualitative, Pre- examined, paying attention to leveling, com- Assessment and Post-Assessment by their pletion, transparency, hierarchy of length, re- studies (Kirisoglu and Stokrocki, 1997: 349). alism, symmetry, repetition, proportion, wit- The most assessment in the artistic education ticism, painting suited to rules, content, color, is the assessment of product (study) for the figure, composition, and line. applied studies. The behaviors aimed at ob- MATERIALS and METHODS taining, the technical knowhow, the knowing- using of possibilities of equipment, the points Subject of view, the child’s knowledge on the sub- The universe of research consists of five-year ject, and the product emerging should be col- children who have same socio-economic lev- lectively assessed in the processes until the els and go to the Private Esentepe Primary product to be assessed will be concluded in. School in the centrum of Konya. Under the re-

57 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

search, without usingSANAYİ any VE sampling KONUTLAR selection AÇISINDAN TÜKETİMand whether ARALIKLARINA painting GÖRE or drawing a picture ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN method, it was aimed at reaching the wholeİNCELENMESİ they like or not. Analyzing of document is to of universe, and twenty-five childrenMurat KORKMAZ,receiv- Hakanprovide AÇIKGÖZ data by the written documents, which ing a nutritional education were includedGüven Grup A.Ş.in Finansare Yönetmeni concerned with facts and events related the research (the turnout is1 83.3%). When to the subject examined under the research, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü the children were determined for attending are analyzed. Much information related to the to the research,Özet it :was2012-2014 met Yıllarıwith arasındaki their teach TUİK -verileriresearch kullanılarak fieldhazırlanan in buscope çalışma, of sanayi the research can be ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi ers, and the childrenşeklindedir. who Farklı continuously analiz teknikleri go kullanılarak to obtained hazırlanan viaçalışmada the ANOVAway of model documenti analysis the establishmentuygulanmıştır. were preferred. Ayrıca hipotez In testleriaddition, uygulanarak without araştırma daha needing kapsamlı tohale meet getirilmiştir. and observe. A re- Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi five children yönündewho are hareketabsent edilmiş during olup, education yapılan istatistik bulgularasearcher gör cane de sonucaachieve gidilmiştir. time and Elde source savings were excluded edilenfrom bulgular the research. sonucunda; sanayi sektörü için tüketimin this aralığı manner. arttıkça, Itelektrik needs ve todoğalgaz decide which docu- fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmament meydana is important gelmektedir. and can be used as a re- Research Design Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,source Sanayi, Konut, of data, Anova, considering TUİK, Fiyat the subject of re- This study was done benefitting from quali- search (Yildirim and Simsek, 2008: 188). In tative data collectionECONOMETRIC methods ANALYSIS as observing, OF ELECTRICITY this context, AND NATURAL the documents GAS PRICES like some studies, meeting, and analyzingACCORDING of document. TO CONSUMPTION Under RANGES which IN TERMS are doneOF INDUSTRY by children AND on the research HOUSES the qualitative researches, it can be applied matter before the education, and activities on various dataAbstrac collectiont: In this study methods prepared like by using ob -data ofand TSI belongingpaintings to the are years analyzed of 2012-2014, systematically by the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically serving, meeting,analyzed. and ANOVAanalyzing model of was document applied to the studytheir prepared originality with the is usecontrolled. of different In the school, a techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was (Yildirim and made Simsek, more comprehensive. 2005). Observation The purpose was to determinesimple electricityapplication and natural room gas which prices has tables and is inclined towards direct achieving the data cushions was prepared for (three) children to indeed, not reported by someone or similar remain alone with researchers. The children ways (Karasar, 2010). The data gotten by ob- were taken to the room three by three. Firstly, servation is recorded in a very short time, and it was talked to meet and earn child’s confi- these records are performed in benefitting dence and then provided the children joined from psychical recording instruments (e.g., in the meeting with their own will. After they picture recorders). Meeting is the most con- completed their paintings, it was met with the venient way of data collection to collect data children again and taken information from about another people’s opinions and percep- the children themselves about the things they tions and to grasp diversities and differences drew on the picture during this meeting. In on points of view (Patton, 2002). Under the this meeting, the recording of data was per- research, it was used a meeting form that was formed personally by the researcher, and the configured to understand which colors or col- researcher took notes by herself and benefit- oring book or painting they like or dislike ted from the picture recording machines dur-

58 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

ing or just after theSANAYİ meeting VE KONUTLAR for this purpose. AÇISINDAN TÜKETİMtogether ARALIKLARINA (Altunisik andGÖRE et al., 2010: 322). ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN After three weeks from the education, it İNCELENMESİwas For the analysis of data, it was used the ap- wanted from every student to drawMurat a pictureKORKMAZ, Hakanproaches AÇIKGÖZ of descriptive and content analysis. of a vegetable, an orchard and aGüven farm Grup that A.Ş. FinansThe Yönetmeni data gotten by meetings and observations they like mostly and also the 1most needed nu- was arranged and classified according to the Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü trient for our body. On the tables, it was left themes fixed before, briefed, and interpreted. papers, crayons,Özet dry : 2012-2014 and watercolorYılları arasındaki paints TUİK for verileri While kullanılarak data hazırlanan was bu interpreted, çalışma, sanayi the researcher ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi each child andşeklindedir. not performed Farklı analiz any teknikleri interven kullanılarak- did hazırlanan not give çalışmada a place ANOVA to his model owni opinions and tion. Each of twenty-fiveuygulanmıştır. Ayrıca students hipotez testleriin the uygulanarak re- interpretations araştırma daha kapsamlı and hale tried getirilmiştir. to read the collected Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi search drew fouryönünde each hareket pictures. edilmiş Among olup, yapılan these istatistik bulgularainformation göre de in sonuca processed. gidilmiştir. The Elde data abstracted four drawings,edilen the bulgular pictures sonucunda; about sanayi “orchard” sektörü için tüketimand aralığıinterpreted arttıkça, elektrikwithin ve thedoğalgaz descriptive analy- fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim were treated toaralığı examine. Kw cinsinden The yükseldikçe, whole fiyat phaseslarda da azalmasis meydana was collected gelmektedir. under some concepts and of research wereAnahtar applied Kelimeler personally : Elektrik, Doğalgaz, by the Tüketim, themes Sanayi, Konut, similar Anova, to TUİK, each Fiyat other by the method of researchers. Within a meeting after the stud- content analysis, they were interpreted after ies were completed,ECONOMETRIC it was taken ANALYSIS information OF ELECTRICITY arranged AND NATURALin an understandable GAS PRICES way, and new from the childrenACCORDING about what TO CONSUMPTION they drew on RANGES concepts IN TERMS were OF INDUSTRY discovered. AND When the answers HOUSES the pictures. in the structured interview form was evalu- Abstract: In this study prepared by using data ofated TSI belonging statistically, to the years it wasof 2012 utilized-2014, from the pro- Statistical Analysisthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the studygramme prepared of withStatistical the use of Package different for the Social techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was In a qualitativemade study, more thecomprehensive. data obtained The purpose by wasa to determineSciences electricity SPSS, and and natural the gas tables prices were prepared research is put to the methods of descriptive to indicate numbers and percent values (Table and content analysis. While descriptive anal- 1 and Table 2). ysis is used for processing a (deeply) anal- Results and Discussion ysis-free data, content analysis necessitates to examine the data gotten from a closer per- 25 students in the research drew four each spective and reach the concepts and themes pictures. From these four drawings, the pic- that explain these data (Yildirim and Simsek, tures about “orchard” were treated to exam- 2008: 89). Within a descriptive analysis, it is ine. Before, during, and after the nutritional assessed the findings introducing the people education given in integration with visual ar- with whom meetings are done, tried to define tistic education, 25 children made 75 studies, the data via content analysis, and interpreted and 20% of these 75 studies were taken into the data, which looks like each other and is examination to be assessed in the study. In fixed to have a relationship with each other, addition, while these studies were examined, by definite concepts and themes are come it was paid attention to the following points:

59 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

- It was made an SANAYİexamination VE KONUTLAR by paying AÇISINDAN at- TÜKETİM- It was ARALIKLARINA made assessments GÖRE about children’s ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN tention to leveling, completion, transparency,İNCELENMESİ selections (e.g., dry paints, watercolor paints, hierarchy of length, realism, symmetry,Murat KORKMAZ, rep- Hakanpastel AÇIKGÖZ paints, felt-pens etc.) that were intro- etition, proportion, witticism, paintingGüven Grupsuited A.Ş. Finansduced Yönetmeni to the children while they were paint- to rules, content, color, figure,1 composition, ing or drawing. Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü and line. - It was examined the information about Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi - It was given theve konutlarda answers kullanılan for these doğalgaz questions ile elektrik tüketimininchildren’s istatistiksel dominance olarak analiz on edilmesi knowledge of fruit asked the children;şeklindedir. “Which Farklı colors analiz tekniklerido you like kullanılarak group hazırlanan and çalışmada paintings ANOVA during model thei education of uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. / dislike at most?”,Sanayi ve“Do konutlarda you tüketimlike painting?”, aralıklarına göre elektrikfood ve doğalgazclover. fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde “Do you want edilento paint bulgular with sonucunda; a coloring sanayi sektörü book için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz or with a picturefiyatlarının drawn genel by seviyesindeyourself?” düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.

Table 1. TheAnahtar Distribution Kelimeler : Elektrik, on Whether Doğalgaz, Tüketim,Children Sanayi, Like Konut, Painting Anova, TUİK, or Fiyat Painting Coloring Books or Pictures Drawn by Themselves

On liking paintingECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICESNumber % ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND Like HOUSES 23 92.0

Dislike Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,2 8.0 On painting thethe coloring consumption book of or electricity the pictures and natural drawn gas byused themselves in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different Coloring Book techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research14 was 56.0 made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices Pictures Drawn by Themselves 11 44.0

On Table 1, it is seen most of the children (56.0%) like painting the pictures on the col- (92.0%) like painting and more than half oring book.

Table 2. The Distribution of the Colors That Children Like or Dislike

Colors Liked Number % Hot Colors 19 76.0 Cold Colors 6 24.0 Colors Disliked Hot Colors 9 24.0 Cold Colors 16 76.0

According to Table 2, children like hot colors at most (76.0%)

60 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

SANAYİ VE KONUTLARFigure 1.AÇISINDAN The Studies TÜKETİM of ChildARALIKLARINA 1 GÖRE ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN İNCELENMESİ

Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ

Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni

1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü

Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli Picture 1.1. Beforeuygulanmıştır. Education Ayrıca Picturehipotez testleri 1.2. uygulanarak Process araştırmaof Education daha kapsamlı Picture hale getirilmiştir.1.3. After the Education Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde When the picturesedilen done bulgular by sonucunda; the child sanayi 1, whosektörü is için tüketimair onto aralığı thearttıkça, center elektrik of ve paper. doğalgaz In this study, it one of the attendeesfiyatlarının of research,genel seviyesinde are düşüşexamined gözlendiği sonucunais not varılmaktadır. seen the Sonuç feature olarak of tüketim completion due to aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. generally, it is seen that he uses yellow and his age. While he fixes the outer boundaries Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat red, which are from the colors of yellow, red of the fruit, which he paints with orange, by and blue that the child says to like at most, in a pencil, he does not use any limitation for ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES his three studies ACCORDINGand uses the TO green CONSUMPTION color he RANGES other IN TERMS fruits. OF INDUSTRY AND does not like for a fruit in the study before theHOUSES In the study during the education, a train is education. In the meeting with the child, it is Abstract: In this study prepared by using data ofmade TSI belonging from to fruits. the years The of 2012 child-2014, puts fruits over fixed accordingthe toconsumption the child’s of electricity expression and natural that gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the studyand overprepared on with the the paper use of for differen a threet dimensional he matches thetechniques fruit he for does analysis. not Moreover,like with tests the of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determinetest, but electricity it does and notnatural conform gas prices with the level- color he does not like. Children unconscious- ness of surface because s/he shows a grand ly think, saying, “The paper I draw is plain. manner more than her/his age’s characteris- Only I’m able to draw any picture of object tics. He shows the feature of completion by plainly on a plain surface” (Sezer, 2001; cited making all details of a train like rail, wagon, from Ozel, 2005: 116). Consequently, it ap- windows, and even train’s smoke and pays pears the feature of leveling in the studies be- attention to symmetry and repetition, mak- fore and after the education. In their studies, ing the wagons of train at the same way. In the dry paint is preferred. the train made from fruits, there are ratio and In the painting done by him before the edu- proportion. Moreover, it is seen suitability to cation, the features of symmetry, repetition, rules. suitability to painting rules, perception of When the study after the research is exam- place, and locating line cannot be seen. There ined, it appears that he goes over his age level is not any worry of filling the overall surface inside the group, that some of other children of paper. Fruits are painted as hanged in the

61 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

benefit from the SANAYİfloor ofVE KONUTLARpaper as a AÇISINDANlocating TÜKETİMthey draw ARALIKLARINA on their paintings, GÖRE in spite of their ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN line, and that the child 1 expresses the locatİNCELENMESİ- points of views, as if they say, “I know it” ing line by drawing grasses. The Murattrees KORKMAZ, in the Hakan(Buyurgan AÇIKGÖZ and Buyurgan, 2007: 34). In this orchard are from the front side, andGüven they Grup ap A.Ş.- Finanscontext, Yönetmeni the feature of completion is not seen pear in a superficial view. Children1 show the in the study of the child 1. The branches of Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü whole characteristics of the object, which tree are not showed but expressed as a whole. Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılanFigure doğalgaz 2. ile The elektrik Studies tüketiminin of istatistiksel Child 2 olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.

Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat

Picture 2.1. BeforeECONOMETRIC Education ANALYSISPicture 2.2. OF ELECTRICITYProcess of Education AND NATURAL Picture GAS PRICES2.3. After the Education ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES When the pictures done by the child 2, who is not any worry of filling the overall surface is one of the attendeesAbstract: Inof this research, study prepared are bytreated using data ofof TSI paper. belonging Fruits to the yearsare ofpainted 2012-2014, as hanged in the the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically in general, it isanalyzed. seen he ANOVA does modelnot usewas theapplied yel to- the studyair onto prepared the with center the use of ofpaper. differen Fruitst cannot be techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was low color that hemade says more tocomprehensive. like at most The purposeand the was to determineset any electricity bond withand natural each gas other. prices As a painting black color that he says not to like for every technique, dry pen is preferred. study of him. While the feature of leveling is In the studies during the education, a figure of seen in his first and third studies and the fea- butterfly within fruits is worked. Fruits have ture of completion in his three studies, he ex- been put over and over on the paper, and a presses to prefer painting the pictures drawn three dimensional study has been made. But by him because he does not like painting on it does not conform with the levelness of the coloring book. His study after the educa- surface because s/he shows a grand manner tion proves this expression of him, and it is more than her/his age’s characteristics. He authentic and original. makes all details of butterfly like wing, body, In the painting done by him before the edu- antennas, and designs of wing and puts the cation, the features of symmetry, repetition, feature of completion on the study. He pays suitability to painting rules, perception of attention to symmetry and repetition making place, and locating line cannot be seen. There both wings of butterfly on the same line. On

62 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

the butterfly that SANAYİhe makes VE KONUTLAR from fruits, AÇISINDAN there TÜKETİMIf we put ARALIKLARINA the information GÖRE that he gives about ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN are ratio and proportion. Moreover, suitabilİNCELENMESİ- his study done after the research, we see the ity to rules is seen. He prefers banana,Murat bananaKORKMAZ, Hakandrawings AÇIKGÖZ are from the front and the superfi- peels, reverse of orange peels and Güvenapple Grup slic A.Ş.- Finanscial Yönetmeni view. In his study, the feature of comple- es. He does not want to benefit1 from colors of tion appears. He shows his originality and Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü other fruits and their peels. Because he likes genuineness and says to draw a new type of yellow color atÖzet most, : 2012-2014 it is consideredYılları arasındaki that TUİK yel -verilerifruit kullanılarak after hazırlanan treating bu theçalışma, subject sanayi from different ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi low color is effectiveşeklindedir. to Farklı select analiz fruits teknikleri besides. kullanılarak perspectives, hazırlanan çalışmada in the ANOVA meeting model duringi the study. The child in theuygulanmıştır. meeting Ayrıca expresses hipotez testleri that uygulanarak he The araştırma picture daha kapsamlı consists hale getirilmiştir.of both lines and paint- Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi loves a butterflyyönünde and hareket the edilmiş same olup, yapılanchild istatistik during bulgularaed areas. gör e He de sonucapaints gidilmiştir. inside Eldethe new fruit that the study drawsedilen a figure bulgular sonucunda;of butterfly. sanayi sektörü için tüketimhe designs aralığı arttıkça, and elektrikleaves ve thedoğalgaz figures, which he fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmadraws meydana around gelmektedir. it, as a line.

Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat Figure 3. The Studies of Child 3

ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES

Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices

Picture 3.1. Before Education Picture 3.2. Process of Education Picture 3.3. After the Education

When the pictures done by the child 3, who In the painting done by him before the edu- is one of the attendees of research, are treated cation, the features of symmetry, repetition, in a general perspective, it is seen that he uses suitability to painting rules, perception of orange that he says to like at most and does place, and locating line cannot be seen. Nev- not use black that he says not to like for every ertheless, while the features of leveling and study of him. However he states to like paint- completion in the child’s study are seen, he ing on the coloring book, he produces origi- has no worry of filling the overall surface of nal studies inside the group and puts forwards paper. Fruits are painted as hanged at the air that he has a different perspective by drawing on the surface of paper. the boundaries of orchard in the study on the orchard.

63 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

In the study doneSANAYİ during VE theKONUTLAR education, AÇISINDAN he TÜKETİMorange ARALIKLARINAand yellow colors. GÖRE During the meet- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN does not make a three dimensional studyİNCELENMESİ by ings, because his favorite color is known as putting fruits over and over on the Muratpaper KORKMAZ, while Hakanorange, AÇIKGÖZ this color gains weight for selection working on the portrait with fruits;Güven it makesGrup A.Ş. Finansof Yönetmenicolors. it conform with the levelness1 of surface, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, ElektrikIn the-Enerji meeting Bölümü done about his study after the showing his age’s characteristics. He puts the research, he expresses to design and portray feature of completionÖzet : 2012-2014 by makingYılları arasındaki all details TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininthe fruits istatistiksel inside olarak a gardenanaliz edilmesi after placing them belonging to a face like eyes, nose, mouth, şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakand hazırlanan draws çalışmada himself ANOVA and his model brotheri in his imag- hair, and ears, uygulanmıştır.but he torments Ayrıca hipotez the symmetry testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrikination. ve doğalgaz He fiyatlarınındraws himself tespit edilmesi and his brother as because he makes a part of chin with orange yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularaa stickman göre de who sonuca has gidilmiştir. not any Elde hands and feet. slices and a partedilen of itbulgular with sonucunda; apple slices. sanayi sektörüHow -için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaWhile varılmaktadır. head, arm, Sonuç body,olarak tüketim eyes, nose, mouth, ever, there is notaralığı any Kw repetitioncinsinden yükseldikçe, in the fiyat study.larda da azalma meydana gelmektedir. lower lip, and upper lip are drawn, legs, neck, The laying togetherAnahtar ofKelimeler mandarin : Elektrik, slices Doğalgaz, used Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat hair, and nostrils are not drawn. The figures in the beginning and the repetition of banana do not step on the floor. In addition, he does slices as hair are very attractive. There are ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYnot draw AND NATURAL the details GAS PRICES of hair, ears, and neck ratio and proportionACCORDING on the TO portrait CONSUMPTION that he RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSESwhile drawing his brother and himself. This makes with fruits and suitability to rules at conclusion shows the feature of completion the same time.Abstrac The appearance,t: In this study prepared which by givesusing data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas usedis notin industry presented. and houses Also is statistically in this picture of him, the best informationanalyzed. about ANOVA the model structure was applied of ob to- the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesishe uses were the applied colors and the that research he likes. was Drawings are ject, is the appearancemade more comprehensive. of that object The purpose that iswas to determine electricity and natural gas prices from the front and the superficial view. The suitable for rules (Ozel, 2005: 120). It gives painting does not consist of lines but also the rise to thought an existence of perception on internal parts of some fruits are painted. He level of age because the banana peel refers brings the orchard into the forefront as a per- to lower and upper lips. The number of col- ception of place by expressing it in a limited ors used by him does not change according to way. his paintings. It is seen that he usually prefers

64 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

SANAYİ VE KONUTLARFigure 4.AÇISINDAN The Studies TÜKETİM of ChildARALIKLARINA 4 GÖRE ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN İNCELENMESİ

Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ

Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni

1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü

Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli Picture 4.1. Beforeuygulanmıştır. Education Ayrıca Picturehipotez testleri 4.2. uygulanarak Process araştırmaof Education daha kapsamlı Picture hale getirilmiştir.4.3. After the Education Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi When the studiesyönünde done hareket by the edilmiş child olup, 4, yapılan who istatistik is bulgularawanted gör toe draw de sonuca only gidilmiştir. a fruit, Elde it shows his dom- edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz one of the attendeesfiyatlarının of genel research, seviyesinde aredüşüş exam gözlendiği- sonucunainance varılmaktadır. on the subject Sonuç olarak to betüketim low. ined with its allaralığı dimensions, Kw cinsinden ityükseldikçe, is seen fiyatthatlarda he da azalma meydana gelmektedir. He states to study on caterpillar and its home does not use theAnahtar purple Kelimeler that he: Elektrik, says Doğalgaz,that it isTüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat with fruits in the study during the education. his favorite color and uses the brown that he By he makes the feet and body of caterpillar dislikes in his everyECONOMETRIC study. He ANALYSIS expresses OF ELECTRICITY in AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGEScompletely; IN TERMS OF he INDUSTRY puts forwards AND the feature of the meetings that he likes painting and prefersHOUSES completion in the study. The features of sym- painting on the pictures done by himself. Abstract: In this study prepared by using data ofmetry TSI belonging and repetitionto the years of are 2012 seen-2014, in the study. On the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically In the picture thatanalyzed. he ANOVAdoes before model wasthe appliededuca to- the studythe caterpillar’sprepared with the legs use of that differen het produces from techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was tion, there aremade the more features comprehensive. of suitability The purpose towas to determinefruits, thereelectricity are and ratio, natural proportion, gas prices and suitabil- painting rules, perception of place, and lo- ity to rules. He leaves the mandarin in half cating line. However, he uses the features of without slicing and shows it as its house. This both symmetry and repetition on the apple should be seen as an effort of filling in the schemes that are showed in his study by or- surface as a composition. ange and green colors. Additionally, while When the study after the research is exam- the study has the features of leveling and ined, two trees and one house appear in the completion, it is seen that he attaches more orchard. The drawings are from the front side, importance to balance and composition in the and they have a superficial view. The picture painting than his other friends despite there is consists of lines, and solely it is painted the not any worry of filling the overall surface of insides of some fruits. The perception of paper. The objects on the picture are painted place is expressed with a house to be drawn as hanged in the air on the surface of paper. inside the orchard. By trees, branches, the Because he draws a vegetable despite he is Sun, birds, home, and similar things are re-

65 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

flected on the paperSANAYİ in a VEbalance, KONUTLAR an aesthetic AÇISINDAN TÜKETİMdows), mouth,ARALIKLARINA and nose GÖRE on a house figure that ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN composition is tried to constitute. This resultİNCELENMESİ he draws. Giving play characters on a picture is an indicator of feature of completionMurat KORKMAZ, at the Hakanwith AÇIKGÖZ witty lines is among the attributes of same time. An important characteristicGüven ofGrup this A.Ş. Finanschild’s Yönetmeni paintings. So a child makes a human’s study is details to be realistically1 expressed. Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrikface -onEnerji a Bölümüflower or the Sun and decorates a According to Yavuzer (1998), a child who chimney of house with various figures. It is prefers to drawÖzet a dog : 2012-2014 with Yıllarıits collar, arasındaki a horseTUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininseen that istatistiksel a child olarak skillfully analiz edilmesi tends to simplify in running, a duck in swimming, and a leaf şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılaraksome hazırlanan shapes çalışmada emerging ANOVA from model ai child’s feeling in falling showsuygulanmıştır. to be fastidiously Ayrıca hipotez testleri loyal uygulanarak to araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrikof humorve doğalgaz (Yavuzer, fiyatlarının tespit1998). edilmesi The expression of the details of reality.yönünde In hareket this edilmiş context, olup, yapılana reality istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde is put on a pictureedilen bulgularthat apples sonucunda; are sanayi expressed sektörü için tüketimchimney aralığı inarttıkça, a falling-down elektrik ve doğalgaz manner instead of fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim while falling offaralığı their Kw cinsinden branch. yükseldikçe, Another fiyat larda im- da azalmaa vertical meydana gelmektedir.manner appears as a feature that is portant feature Anahtarof study Kelimeler is to contribute: Elektrik, Doğalgaz, a wit Tüketim,- frequently Sanayi, Konut, met Anova, on TUİK, the Fiyatpaintings of children in ticism to the picture by drawing eyes (win- this age.

ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TOFigure CONSUMPTION 5. The RANGES Studies IN ofTERMS Child OF 5INDUSTRY AND HOUSES

Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices

Picture 5.1. Before Education Picture 5.2. Process of Education Picture 5.3. After the Education

When the studies done by the child 5 among In the painting done by him before the edu- the attendees of research are treated in a gen- cation, the features of symmetry, repetition, eral perspective, it is seen that the child uses suitability to painting rules, perception of place, and locating line are not seen. While red color as his favorite color for his three the study has the features of leveling and studies and uses green color in the first and completion, it has not any worry of filling third studies to lead a realist effect on the ob- the overall surface of paper. The fruits are jects. He expresses on the matter as “I painted painted as hanged in the air on the surface of it with its own color.” paper. It shows his weakness of dominance

66 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

on the subject becauseSANAYİ lemon VE KONUTLAR takes a place AÇISINDAN to TÜKETİMtic reproductions ARALIKLARINA that GÖRE are shown to children ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN the composition despite the subject wantedİNCELENMESİ is via some data shows during the nutritional about fruits. Fruits, in a technical perspective,Murat KORKMAZ, Hakaneducation AÇIKGÖZ provided by the help of visual ar- are determined with contour lines.Güven It appears Grup A.Ş. Finanstistic Yönetmeni education and other visual materials. In to be painted with the dry pen1Kilis technique. 7 Aralık Üniversitesi, Elektrikaddition,-Enerji this Bölümü can be seen in the education of art that children receive from the nutritional When we look at his study after the research, Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriactivities kullanılarak hazırlananduring thebu çalışma, education sanayi of food clover. we see the drawingsve konutlarda are kullanılan from the doğalgaz front ile sideelektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakPainting hazırlanan for çalışmada children ANOVA is a modelmagici power of ex- and in a superficial view. In the garden, two uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakplanation araştırma daha and kapsamlı parallel hale getirilmiştir. to a child’s originality. trees and a bushSanayi appear ve konutlarda on the tüketim ground. aralıklarına On the göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularaChildren, göre thanks de sonuca to gidilmiştir. this original Elde power of ex- floor of paper,edilen trees bulgular and sonucunda;bushes sanayiare stood sektörü in için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz planation, can explain many things that can- line. This indicatesfiyatlarının the genel first seviyesinde signs düşüşof locating gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmanot meydana be orally gelmektedir. explained. That’s why; children line. When asked the child what these bushes Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,should Sanayi, Konut, be supported Anova, TUİK, and Fiyat encouraged in paint- are, he says it is a garden of strawberry and ing. Anymore, it should be avoided from the proves his dominance on the subject, saying ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYsame AND study NATURAL hanged GAS on PRICES the blackboard is made that he draws it onACCORDING the ground TO insteadCONSUMPTION of tree RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSESby the whole class and provided for children because strawberries grow on the ground. to express themselves without damaging their Abstract: In this study prepared by using data ofingenuities TSI belonging to while the years given of 2012 an-2014, education to the CONLUSIONthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the studypresent prepared time with children. the use of Because different the feelings of techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was In this researchmade in which more comprehensive. the children’s The purpose studies was to determineseeing, electricity hearing, and and natural touching gas prices are collectively of painting are examined, it is attractive that used under this study, the positive effect of children prefer the dry painting technique for learning on permanence cannot be questioned. their all studies, the colors that they say they It can be given weight on the educations that like and the other colors that they apply in the use different disciplines, methods, and tech- studies are not completely same, the original- niques by the activities towards the skills of ity and the ingenuity in the studies after the original thinking to provide for children to be education and the fullness and the balance in productive individuals in their preschool edu- the compositions increase in a more positive cational programmes. In children’s education direction than the studies before the educa- and training, the permanent and complete tion, and those who dislike painting on the learning can be supported by paying more at- coloring book do more detailed studies. It can tention to the studies that unite the discipline be said the reason of originality and ingenu- of visual artistic education with other disci- ity in the studies done after the education is plines. In the food clover, fat and sugar are drawing studies, graphical studies, and artis- not presented. In this way, the groups of fat

67 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

and sugar and its damagesSANAYİ VE are KONUTLAR not treated. AÇISINDAN An TÜKETİMH. ARALIKLARINAN. Çelen, B. GÖREOnur, çev.). (6. Baskı). ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN education can be prepared by the nutritionalİNCELENMESİ (Eserin aslının basım tarihi 1993), İmge pyramid including the group of fatMurat and KORKMAZ, sugar Hakan AÇIKGÖZKitap Evi, Ankara, s. 248 examined as a subject of education. Güven Grup A.Ş. FinansGENCAYDIN, Yönetmeni Z., (1993). Sanat egitimi, REFERENCES 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, ElektrikA.U.-Enerji AcıkBölümü Oğretim Fakultesi Yayinlari, Eskisehir ALBERT, J., Özet (2007). : 2012-2014 GlobalYılları Patternsarasındaki TUİK and verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi Country Experiencesşeklindedir. Farklı with analiz the teknikleri Formula kullanılarak- KARASAR, hazırlanan çalışmada N., (2010). ANOVA modelBilimseli arastirma tion and Implementationuygulanmıştır. Ayrıca ofhipotez Food testleri Based uygulanarak araştırmayontemleri daha kapsamlı, Nobel hale getirilmiştir. Yayin Dagitim, 21. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi Dietary Guidelines.yönünde hareket Ann edilmiş Nutr olup, yapılan Metab istatistik, bulgularaBaski. göre deAnkara sonuca gidilmiştir. Elde (51), s.2-7-21edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaKIRISOGLU, varılmaktadır. Sonuç O., olarak (2002). tüketim Sanatta egitim. aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. ALTUNISIK, R., COSKUN, R., BAYRAK- gormek-ogrenmek-yaratmak, Pegem Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat TAROGLU, S., & YILDIRIM, E., Yayincilik, Ankara, s.31 (2010). Sosyal Bilimlerde Arastirma KIRISOGLU, O., & STOCROCKI, M., Yontemleri SPSSECONOMETRIC Uygulamali, ANALYSIS 5. Baski,OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN(1997). TERMS OF OrtaogretimINDUSTRY AND sanat ögretimi, Sakarya Yayincilik, İstanbul, s. 322 HOUSES MEGEP hizmet öncesi ögretmen ye- ANONIM, (2004).Abstract: In this Turkiye’ye study prepared by Ozgüusing data of TSI belongingtistirme, to YOKthe years Yayinları, of 2012-2014, Ankara, s.349 the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically Beslenme analyzed. Rehberi. ANOVA Saglik model was Bakanligi applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisOZEL, were Y., applied (2005). and the Cocuk research resimlerindewas kom- Temel Saglikmade Hizmetleri more comprehensive. Genel The Mudurlu purpose was- to determine electricity and natural gas prices pozisyon (12-14 yaş). Marmara Üniver- gu, Ankara, s.71 sitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Yuksek ARTUT, K., (2001). Eğitim fakülteleri ve Lisans Tezi, İstanbul ilköğretim öğretmenleri için sanat eğitimi PATTON, M. Q., (2002). Qualitative re- kuramları ve yöntemleri. Anı Yayıncılık, search & evaluation methods (3rd ed). Ankara, s. 4-187 Sage Publications, Inc, London BUYURGAN, S. U., (2001). Bir cocugun altı ROEDELL, W.C., JACKSON, R., (1985). dokuz yaş arasi cizgisel gelisimi. Gazi Gifted young children. pp. 48.Columbia Sanat Dergisi, 2: 31-44 University, New York, USA CLEMENT, R., (1986). The art teacher’s art SALTOS, E., (1999). Adapting the food guide book, pp, 82, Hutchinson, London. pyramid for children: defining the target GANDER M. J., & GARDINER H., (2007). audince. Family Economics and Nutri- Çocuk ve ergen gelişimi, (A. Dönmez,

68 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:44 & K:27(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

tion Review. 12(3&4).SANAYİ VE Sezer, KONUTLAR 2001; AÇISINDAN cited TÜKETİMYILDIRIM, ARALIKLARINA A. & SIMSEK, GÖRE H. (2005). Sosy- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN from Ozel, 2005: 116 İNCELENMESİ al bilimlerde nitel arastirma yöntemleri. 5. Baski, Seckin Yayincilik, Ankara TUNA, S., (2005). Yaraticilik ve Muratgörsel KORKMAZ, algi. Hakan AÇIKGÖZ (Editör: Ozsoy, V). IlkögretimGüven Grup Sanat A.Ş. FinansYOSHIIKE, Yönetmeni N., HAYASHI, F., TAKEMI, Eğitimi Kuramlari ve Yöntemleri.1Kilis 7 Aralık Üniversitesi,s, 64, ElektrikY., MIZOGUCHI,-Enerji Bölümü K., & SEINO F. (2007). Gorsel Sanatlar Egitim Dernegi Yayinlari A New Food Guide in Japan: The Japa- Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi 3, Ankara ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininnese Foodistatistiksel Guide olarak analiz Spinning edilmesi Top. Nutr Rev, şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak(65):149–154 hazırlanan çalışmada ANOVA modeli WELSH, S., (1994).uygulanmıştır. At water Ayrıca hipotezto the testleri present: uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi Evalution ofyönünde nutrition hareket education. edilmiş olup, yapılanJ. Nutr, istatistik bulgularaThe Authors göre de sonuca Note gidilmiştir.: This study Elde was just oral (124), 1799-1807edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimpresented aralığı arttıkça, at International elektrik ve doğalgaz Conference on fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmaGlobal meydana Trends gelmektedir. in Academic Research (June YAVUZER, H., (1998). Resimleriyle Cocuk. Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,2014 Sanayi,), Konut, Bali Anova,, Endonezya TUİK, Fiyat and was published Remzi Kitabevi, İstanbul. in abstract book.

ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES

Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices

69 ULUSLARARASI HAKEMLİ BESLENME ARAŞTIRMALARI DERGİSİ DBHADACEDInternational Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research

YÜKSEK PROTEİNLİ DİYETLERİN VÜCUT AĞIRLIĞI VE SAĞLIĞA ETKİSİ (1)

EXAMINATION OF HIGH PROTEIN DIETS EFFECTS ON BODY WEIGHT AND HEALTH

Nevin ŞANLIER1, Çiğdem Ceren BAŞALAN2 1 Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Ankara / Türkiye 2 Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, Bursa / Türkiye

Öz: Dünya üzerinde obezite prevalansının hızla artması Abstract: Due to the rapid increase in obesity prevalence nedeniyle vücut ağırlığını azaltmak ve korumak için over the world the numbers of applications made to reduce beslenme programı ve tedavisine ilgi artmaktadır. Bu and maintain body weight are also increasing. At the amaçla beslenme programı uygulamalarının negatif enerji beginning of these applications comes dietary treatment. dengesine rağmen tokluğu arttıran mekanizmaları uyararak İt has been asserted diet regimes created for this purpose ağırlık kontrolü sağlamaktadır. Güncel diyetler arasında en will provide body weight control despite of negative energy popüler olanı karbonhidrat alımının azaltılmasını, protein balance by stimulating a variety of mechanism that increase alımının arttırılmasını öneren diyetlerdir. Ancak yüksek satiety. The most popular of these diets regimes are the ones proteinli diyetin tanımına dair genel bir fikir birliği yoktur. that recommend the reduction of carbohydrate intake and Vücut ağırlığı kaybı amacıyla kullanılan yüksek proteinli increase of protein intake. There is no general consensus diyetlerde genellikle diyetin proteinden gelen enerji miktarı on what is a high protein diet. High protein diets in body %30 civarında tutulmaktadır. Yüksek proteinli diyetlerde weight loss studies often indicate diets in which 30% of the alınan enerji miktarı azalırken, protein kaynaklı tokluğu energy is obtained from protein. High protein diets, while sağlamadaki etkileri nedeniyle ağırlık kaybetme stratejisi reducing the amount of energy received, because providing haline getirilmiştir. Özellikle düşük karbonhidrat içeriğine of protein-induced satiety, have become a popular weight sahip olan yüksek proteinli zayıflama diyetlerinin güven- loss strategy. Nevertheless safety and efficacy of high liği ve etkinliği sorgulanmaktadır. Bu çalışmada, yüksek protein diets have been questioned, especially of these proteinli diyetlerin, kısa ve uzun dönemde vücut ağırlığı with low carbohydrate content. In this review, the long and ve vücut kompozisyonundaki değişiklikleri, tekrar ağırlık short term effects of high protein diets on the body weight kazanımına etkisi ile kardiyovasküler hastalıklar, kan ba- changes, body composition, the body weight regain after sıncı, böbrek ve kemik sağlığı, antioksidan durumu üzerine loss and the potential side effects (cardiovascular disease, etkileri irdelenmiştir. blood pressure and blood lipids, kidney and bone disease, antioxidant status) are examined. Anahtar Kelimeler: Yüksek Proteinli Diyet, Vücut Ağırlığı, Vücut Bileşimi, Sağlık Etkileri Key Words: High Protein Diet, Body Weight, Body Com- position, Health Effects

Doi: 10.17362/DBHAD.2015412529

(1) Sorumlu Yazar: Nevin ŞANLIER, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Ankara/ Turkey [email protected] Geliş Tarihi / Received: 21.02.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 29.07.2015 Makalenin Türü: Type of article (Literatür Araştırması – Derleme / Literature Review) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee”

70 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

GİRİŞ SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİMgöstergesi ARALIKLARINA olarak kullanılmaktadır GÖRE (Astrup et al., ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN 2004). Ancak yüksek proteinli diyetlerin ağırlık Obezite ve ilişkili olduğu hipertansiyon, kardiyoİNCELENMESİ- kaybıyla sonuçlanıp sonuçlanmadığı ve sağlık vasküler hastalıklar, tip 2 diyabet vb.Murat komplikas KORKMAZ,- Hakan AÇIKGÖZ açısından önemli yararları olup olmadığı tartı- yonları önlemek toplum sağlığı programlarınınGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni 1 şılmaktadır (Sacks et al., 2009). Bu derlemede önceliği haline gelmiştir (BlanckKilis 7et Aralık al., Üniversitesi,2006). Elektrik-Enerji Bölümü yüksek proteinli diyetlerin kısa ve uzun dönemde Obezite dünya çapında epidemiyolojik boyutlara Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerivücut kullanılarak ağırlığı hazırlanan ve vücut bu çalışma, kompozisyonu sanayi üzerindeki ulaşmıştır. Amerikave konutlarda da bulunan kullanılan yetişkin doğalgaz bireylerin ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi değişiklikleri, tekrar ağırlık kazanımına etkisi ve yarısından fazlasınınşeklindedir. beden Farklı kütle analiz indeksi teknikleri (BKI) kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanaraksağlık araştırma üzerine daha kapsamlı etkileri hale irdelenmiştir.getirilmiştir. 25 kg/m2 veya üzerindedir.Sanayi ve konutlarda Yani tüketim üç kişiden aralıklarına birisi göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde obezdir (BMI≥30kg/m²)edilen bulgular (Halton sonucunda; ve Frank, sanayi sektörü2004). için tüketimYüksek aralığı Proteinli arttıkça, elektrik Diyet ve doğalgazNedir? Türkiye Beslenmefiyatlarının ve Sağlık genel seviyesinde Araştırması düşüş gözlendiği 2010 sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmaYüksek meydana proteinli gelmektedir. zayıflama diyetleri popüler litera- (TBSA-2010) sonuçlarına göre yetişkin bireylerde Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,türde Sanayi, 1890’larda Konut, Anova, tanımlansa TUİK, Fiyat da 2000 yıl kadar önce obezite oranı %30.3, hafif şişmanlık oranı %34.6, Yunan vücut geliştiriciler tarafından kullanılmıştır. morbid obezite oranı ise %2.9’dur. Yetişkin er- Bu diyetin içeriği et ve az miktarda sebzeden keklerin %38.7’si,ECONOMETRIC kadınların ise ANALYSIS%26.6’sı normalOF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESoluşmaktadır IN TERMS OF (Denke, INDUSTRY 2001). AND Ancak yıllar sonra beden kütle indeksi (BKİ) değerlerine sahiplerdirHOUSES yüksek protein alımına teşvik eden diyetler günü- (Alikaşifoğlu vd., 2013). Abstract: In this study prepared by using data ofmüzde TSI belonging yeniden to the popülarite years of 2012 kazanmıştır-2014, (Evangelista the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically Obezite enerji dengesianalyzed. ANOVAbozukluğu model olarakwas applied bilin to- the etstudy al., prepared 2009). withDikkate the use alınması of differen gerekent önemli bir techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was mesine rağmenmade hastalığın more comprehensive. gerçek nedenlerinin The purpose was to determinenokta yüksek electricity proteinli and natural diyetingas prices tanımlanmasıdır. ve tedavisinin anlaşılması karmaşıktır (Halton ve Diyetin protein içeriğinin belirlenmesinin farklı Frank, 2004). Obezite prevelansı arttıkça Atkin’s yöntemleri vardır. Diyetteki protein miktarı (g) Diet, South Beach Diet, The Zone Diet gibi po- olarak belirlenir, proteinin toplam enerjiden gelen püler diyet akımları ortaya çıkmıştır. Birçok kişi yüzde (%) oranı olarak hesaplanır ya da vücut bu tür diyetlerin tokluğu arttıran mekanizmaları ağırlığı kilogramı başına alınan protein miktarı etkileyerek vücut ağırlığı kontrolünü sağladığını şeklinde belirlenebilir. Yüksek proteinli diyetin düşünmektedir (Feedman et al., 2001).Yüksek tanımlanmasına dair genel bir fikir birliği yoktur. proteinli diyetlerin kullanılmasındaki mantık bu Örneğin; İngiltere’de normal protein alımı sedanter tür diyetlerin karbonhidrat ve yağlarla karşılaş- bir yetişkin için yaklaşık olarak enerjinin %16’sı, tırıldığında daha uzun süre tokluk sağlamaları; kadın ve erkeklerde sırasıyla yaklaşık 64-88g/ bunun sonucunda uzun vadede enerji alımını gün olarak önerilmiştir (Johnstone, 2012). Besin azaltmasıdır. Yağların enerji kaynağı olarak sanayinde toplam enerjinin proteinden gelen oranı kullanılması bu diyetin ana temeli olup keton %20’den fazla olduğunda ‘’protein bakımından cisimciklerinin salınımı katabolik sürecin bir zenginleştirilmiş’’ terimi kullanılmaktadır. Vücut

71 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

ağırlığı kaybı çalışmalarındaSANAYİ VE ifade KONUTLAR edilen AÇISINDANyüksek TÜKETİMyönünden ARALIKLARINA yüksek proteinli GÖRE düşük karbonhidratlı ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN proteinli diyetlerde genellikle günlük alınan enerİNCELENMESİ- diyetlerin yüksek proteinli orta derecede karbon- jinin proteinden gelen miktarının %30Murat civarında KORKMAZ, Hakanhidratlı AÇIKGÖZ diyetlere göre bir üstünlüğünün olmadığı tutulmasını hedeflemektedir (HendersonGüven Grupet al., A.Ş. Finansbelirtilmektedir Yönetmeni (Astrup et al., 2004).

2003). Genel olarak proteinden gelen1Kilis 7enerji Aralık yüzdesi Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü Yüksek Proteinli Diyetlerin Olası Etki Me- %15 den 30’a çıkarılarak ikiye katlanmaktadır. Bu tür zayıflamaÖzet diyetlerinde : 2012-2014 Yılları diyetin arasındaki toplam TUİK verileri kanizmaları kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi enerji miktarı azaltıldığışeklindedir. için Farklı diyetle analiz alınan teknikleri protein kullanılarak İştah hazırlanan ve Tokluk çalışmada ANOVA modeli miktarının aslındauygulanmıştır. 2 kat artmadığına Ayrıca hipotez dikkat testleri ediluygulanarak- araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi melidir. Proteininyönünde gram/gün hareket artışı edilmiş yaklaşık olup, yapılan %20 istatistik bulgularaTokluk görfizyolojik,e de sonuca psikolojik gidilmiştir. ve Elde davranışsal meka- edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimnizmaların aralığı arttıkça, etkileşimi elektrik sonucu ve doğalgaz oluşan karmaşık bir düzeyindedir (Johnstone,fiyatlarının genel 2012). seviyesinde Yüksek düşüş protein gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim alımıyla birlikte aralığıböbrek Kw taşları, cinsinden osteoporoz, yükseldikçe, fiyat kanserlarda da azalmaolaydır. meydana Lezzet, gelmektedir. besin miktarı, enerji yoğunluğu, ya da kardiyovaskülerAnahtar Kelimelerhastalık : riskininElektrik, Doğalgaz, arttığına Tüketim, posa Sanayi, ve Konut, glisemik Anova, TUİK,indeks Fiyat gibi birçok faktörden dair net bir kanıt bulunmamaktadır (Trumbo, etkilenmektedir (Halton ve Frank, 2004). Protein 2002). Bu nedenleECONOMETRIC gereksinimleri ANALYSIS karşılamak OF ELECTRICITY kaynaklı AND tokluğun NATURAL mekanizması GAS PRICES tam olarak bilin- ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND için kabul edilebilir protein alımı yetişkinler içinHOUSES memektedir. Ancak artmış aminoasit konsatras- %10-15’dir (Merdol vd., 2006). yonu, anoreksijenik hormonların yanıtı ve protein Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas usedkaynaklı in industry enerji and houses harcanması is statistically bu mekanizmaya Yüksek proteinlianalyzed. zayıflama ANOVA diyetlerinin, model was özellikleapplied to the study prepared with the use of different dahil edilebilir (Veldhorst et al., 2009). Diyetin düşük karbonhidratlatechniques kombinasyonlarının for analysis. Moreover, testsetkisi of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determineprotein electricitymiktarlarını and natural değiştirirken gas prices tüm bu faktörleri ve güvenilirliği sorgulanmaktadır. Düşük ya da dengede tutmak oldukça zordur. Aminostatik çok düşük karbonhidratlı diyetler karbonhidrat hipoteze göre aminoasit konsantrasyonu azalmış alımı < 20g/gün olduğunda ketojenik diyet olarak tanımlanmakta ve keton cisimcikleri (β-hidroksi açlık düzeyiyle ilişkili denilmektedir. Beyindeki bütirat,asetoasetat) oluşmaktadır. Keton cisimcik- bir tokluk merkezi serum aminoasitlerine karşı leri karaciğer tarafından beyin için alternatif bir duyarlıdır ve belli bir noktaya ulaşıldığında açlık enerji kaynağı olarak üretilirler (Astrup,2005). kesinleşmektedir. Yüksek protein alımıyla birlikte Diyet açlık sırasında karbonhidratlar yerine plazma aminoasit konsantrasyonu artmakta ve yağların yakılması için vücudu zorlayarak keton santral sinir sisteminde fedback mekanizmasıyla cisimciklerinin kanda artmasına, kanın pH’sının anoreksijenik hormonların salınımı artmaktadır. düşmesine ve ilerleyen süreçte ketoasidoza bağlı Plazma ve kan aminoasit konsantrasyonunun kan basıncında aşırı düşme, şok ve bilinç kaybı artmasıyla protein sentezinde kullanılmayan gibi olumsuz durumlara neden olmaktadır. İştah aminoasitlerin besin alımını düzenleyen kontrol kontrolü, metabolik avantajlar ve bağırsak sağlığı mekanizmasında bir doygunluk sinyali olarak

72 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

görev yaparak besinSANAYİ alımını VE azalttığı KONUTLAR belirtilmek AÇISINDAN- TÜKETİMmada bireylere ARALIKLARINA 3 izokalorik GÖRE diyet uygulanmıştır. ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN tedir (Halton ve Frank, 2004). İNCELENMESİBu diyetlerin bileşiminde %13 protein içeren makarna, %76 protein içeren tavuk ve %2 protein Açlığı baskılamadaki diğer bir mekanizmanınMurat KORKMAZ, da Hakan AÇIKGÖZ içeren krema verilmiş ve daha sonraki enerji ketojenik evre olduğu düşünülmektedir.Güven Yüksek Grup A.Ş. Finans Yönetmeni 1 alımları değerlendirilmiştir. Makarna tüketiminden proteinli ve yağlı, karbonhidratKilis içeriği 7 Aralık Üniversitesi,düşük Elektrik-Enerji Bölümü sonra 2,822 kj, tavuk tüketiminden sonra 2,684 bir diyetin yağ asidi oksidasyonunu ve keton Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerikj, kullanılarak krema hazırlanantüketiminden bu çalışma, sonra sanayi da 3,408 kj enerji cisimciklerinin konsantrasyonunuve konutlarda kullanılan artırarakdoğalgaz ile iştahı elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi alımının olduğu hesaplanmıştır. En düşük enerji baskıladığı hattaşeklindedir. yağ asidi Farklı oksidasyonunun analiz teknikleri kullanılarakart- hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakalımı araştırma yüksek daha kapsamlı proteinli hale getirilmiştir. diyet tüketimi sonrası masıyla iştahı azalttığıSanayi ve düşünülmektedirkonutlarda tüketim aralıklarına (Halton göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi gerçekleşmiştir. Ayrıca enerji kısıtlı diyetlerde ve Frank, 2004).yönünde Keton hareket cisimcikleri edilmiş olup, yapılanaminoa istatistik- bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimağırlık aralığı kaybının arttıkça, elektrikbesin vetercihi doğalgaz çeşitliliğinin azal- sitlerden oluşmaktadır.fiyatlarının genelBundan seviyesinde dolayı düşüş yüksek gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmamasından meydana gelmektedir.kaynaklanabileceği, bu tür diyetlerin ketojenik aminoasit içeren diyet tüketimi keton Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,sade, Sanayi, monoton Konut, Anova, oluşunun TUİK, Fiyat iştah ve besin alımını cisimciklerinin üretiminde artışla sonuçlanmak- azalttığı şeklinde yorumlanmıştır. tadır. β-hidroksibütirat, kandaki en önemli keton cisimciklerinden biridir.ECONOMETRIC Subkutanöz ANALYSIS injeksiyonu OF ELECTRICITY Termojenez AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND ve introserebrovasküler infüzyonu ratlarda besinHOUSES Obezite problemini çözmek amacıyla geliştirilen alımını azaltmıştır. Lösin ve lizin sadece ketojenik Abstract: In this study prepared by using data ofyaklaşımlar: TSI belonging to negatifthe years ofenerji 2012-2014, dengesine rağmen iki aminoasit iken;the isolöysin,consumption fenilalanin,of electricity andtriptofan natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the studytokluk prepared sağlamak, with the ağırlık use of differenkaybıylat birlikte bazal ve trozin hem ketojeniktechniques hem for analysis. de glukojenik Moreover, amino tests of- hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determineenerji harcamasınıelectricity and natural ve yağsızgas prices vücut kütlesinin asitlerdir. Ağırlıklı olarak ketojenik aminoasitlerden tutulumunu arttırmaktır (Astrup, 2004). Yüksek oluşan yüksek proteinli diyet alımıyla plazma proteinli diyet savunucuları protein alımının enerji düzeylerinin artacağı ve tokluğa katkı sağlayacağı yüzdesinin %25’ini karşılayan veya aşan miktarlarda düşünülmektedir (Veldhorst et al., 2009). Yapılan olmasını önermektedir. Bu teori yüksek proteinli başka bir çalışmada 20 kadına izokalorik, %43 diyetlerin termojenezi arttırması, daha yüksek ve %10 protein içeren iki tür diyet uygulanmış, doygunluk sağlaması ve sonraki enerji alımını açlık durumlarında farklılık görülmezken, yüksek azaltması nedeniyle ağırlık kaybını arttırması proteinli diyetin bireyler tarafından daha lezzetli fikrine dayanmaktadır (Halton ve Frank, 2004). bulunduğu rapor edilmiştir. Aynı zamanda bu sonuç beğenilen besinlerin tüketiminin açlık Besinlerin termik etkileri yağlar için % 0-3, durumuna dönüşümünü hızlandırdığı ve yeme karbonhidratlar için % 5-10, proteinler için % isteğini arttırdığı şeklinde yorumlanmıştır (Halton 10-20’dir. Kabaca besinlerin termik etkisi günlük ve Frank, 2004). Skov ve arkadaşları (1999)’nın alınan enerji değerinin %10’luk kısmını temsil 14 erkek ve 14 kadın üzerinde yaptığı bir çalış- etmektedir (Westerterp-Plantenga et al., 2009 ).

73 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Besinlerin termik etkilerindekiSANAYİ VE KONUTLAR farklılık vücudun AÇISINDAN TÜKETİMbir kısmını ARALIKLARINA açıklayabilmektedir GÖRE (Astrup et al., ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN proteinler için depolama kapasitesinin olmayışıİNCELENMESİ ve 2006). Başka bir çalışmada da diyetin protein böylece proteinlerin doğrudan metabolikMurat süreçler KORKMAZ,- Hakaniçeriği AÇIKGÖZ %15’ten %30’a çıkarıldığında besinlerin de kullanılması gerçeğiyle ilişkilendirilmektedir.Güven Grup A.Ş. Finanstermik Yönetmeni etkinin 34kj/saat arttığı belirlenmiştir

Protein sentezi, üre üretiminin1 yanı sıra peptid (Johnston et al., 2002). Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü bağı sentezindeki ve glukoneojenezdeki yüksek Yüksek Proteinli Diyetlerin Vücut Ağırlığı ATP maliyeti sıklıklaÖzet : proteinlerin2012-2014 Yılları termik arasındaki etkileriyle TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininÜzerine istatistiksel Kısa veolarak Uzun analiz Dönem edilmesi Etkileri ilişkilendirilmektedirşeklindedir. (Halton Farklı ve analiz Frank, teknikleri 2004). kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli Üre sentezini deuygulanmıştır. içine alan Ayrıca oksidasyon hipotez testleri ve bunauygulanarak Kısa araştırma Dönemli daha kapsamlı Vücut hale Ağırlığı getirilmiştir. ve Vücut Bileşimi Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi benzer metabolikyönünde olayların hareket başlangıç edilmiş olup, basamak yapılan istatistik- bulgularaDeğişiklikleri göre de sonuca gidilmiştir. Elde ları için yüksek edilenATP bulgulargerekmektedir. sonucunda; sanayi Bu durumsektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaYüksek varılmaktadır. proteinli Sonuç diyetler olarak düşük tüketim proteinli diyetlerle kısa süreli proteinaralığı alımının Kw cinsinden besin yükseldikçe, kaynaklı fiyat enerjilarda da azalma meydana gelmektedir. karşılaştırıldığında kısa dönemde vücut ağırlık harcamasını arttırmasınıAnahtar Kelimeler açıklamaktadır. : Elektrik, Doğalgaz, Ayrıca Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat kaybını sağladığına dair kanıt bulunmaktadır yüksek protein alımıyla birlikte uyku metabolik (Hu, 2005). Yüksek proteinli diyetlerin, alınan hızının artması vücudun protein sentezine ve ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYenerji AND miktarını NATURAL azaltırken, GAS PRICES protein kaynaklı tok- protein döngüsüneACCORDING stimüle edilmesiyle TO CONSUMPTION ilişkilen -RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSESluğu sağlayarak açlığı azalttığı düşünülmektedir dirilmektedir (Westerterp-Plantenga et al., 2009). (Johnstone, 2012). Dört hafta süresince yüksek Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, Diyetle yüksek theprotein consumption alımı ofhomeostatik electricity and enerjinatural gas usedproteinli in industry diyetle and houses ad-libitum is statistically (enerji kısıtlaması analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different harcama için çabatechniques sarfederek for analysis. termojenezi Moreover, testsartır of- hypothesisolmadan were appliedistenildiği and the kadar) research beslenen,was diyet sü- made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices dığı bildirilmektedir (Sacks et al., 2009). Diyetin resince fiziksel aktivite düzeylerinde değişiklik protein içeriğindeki değişimin etkilerini belirlemek yapılmayan bireylerde önerilen zayıflama hızına amacıyla yapılan bir çalışmada bireylere enerjinin uygun olarak haftada yaklaşık 1 kg ağırlık kaybı %10’u ve %30’u proteinden oluşan iki tür diyet gözlenmiştir (Johnstone et al., 2008). Ağırlık kaybı uygulanmış ve 4 gün süresince solunum odasında sonucunda vücut bileşimi ve kan basıncında da izlenmişlerdir. Yüksek proteinli diyet alan bireylerde olumlu değişim görülürken, enerji kısıtlaması diyet kaynaklı termojenez (0.91±0.25, 0.69±0.24), sırasında vücut yağ kütlesindeki azalma ve yağsız uyku metabolik enerjisi ve doygunluk daha yüksek vücut kütlesinin korunması ile diyetin protein bulunmuştur (Lejeunu et al., 2006). Eğer enerji içeriğinin yüksek olması ilişkilendirilmiştir harcaması günde 168 kj artırılırsa, bir yılda 1.9 (Wycherley et al., 2010). kg ağırlık kaybı sağlanması beklenmektedir. Buna Seksen yedi kısa süreli çalışmanın incelendiği bir karşın yüksek proteinli diyetler 24 saatlik enerji meta regresyonda günlük >1.05 g/kg protein alımı harcamasını %2-3 oranında arttırmaktadır. Bu 0.6 kg yağsız kütle tutulumu ile ilişkilendirilmiş, etki de gözlenen ağırlık kaybının sadece küçük 12 haftadan daha uzun süreli çalışmalarda bu

74 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

miktar 1.2 -5.6 kg SANAYİ‘a kadar VE çıkmıştır.KONUTLAR Karbon AÇISINDAN- TÜKETİMOn iki ayARALIKLARINA süreli yapılan GÖRE bir çalışmada yüksek ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN hidrat alımının enerjinin %35-41’den dahaİNCELENMESİ az protein içeren (enerjinin proteinden gelen oranı olduğu çalışmalarda yağ kütlesindeMurat 2 kg KORKMAZ, daha Hakan%25 AÇIKGÖZ ) diyete uyumun % 92; düşük karbonhidratlı fazla azalma saptanmıştır. Genel olarakGüven yüksek Grup A.Ş. Finans(enerjinin Yönetmeni karbonhidrattan gelen oranı %12) di- proteinli diyetlerin azaltılmış karbonhidrat1 mik- yete uyumun ise %72 olduğu ifade edilmektedir Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü tarıyla birlikte daha yüksek yağ kütlesi kaybı ve (Due et al., 2004). göreceli olarak Özetdaha : 2012-2014 az yağsızYılları kütle arasındaki kaybıyla TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininYapılan istatistiksel bir başka olarak çalışmada analiz edilmesi yüksek protein, düşük ilişkili olduğu ifade edilmektedir (Krieger et al., şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakkarbonhidratlı hazırlanan çalışmada diyet ANOVA (%22 protein) modeli ve düşük yağ, 2006). Yapılan uygulanmıştır.bir çalışmada Ayrıca tip hipotez 2 diyabetli testleri uygulanarak 26 araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrikyüksek ve doğalgaz karbonhidratlı fiyatlarının tespitdiyet edilmesi (%16 protein) tüketen hastaya %30, 28 hastaya da %15 protein içeren, yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara132 obez gör ehasta de sonuca değerlendirilmiş, gidilmiştir. Elde 6 ay sonunda ayrıca bu bireylereedilen ilk bulgular 8 hafta sonucunda; enerji sanayikısıtlaması, sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunayüksek varılmaktadır. proteinli Sonuç düşük olarak karbonhidratlı tüketim diyet tü- son 4 hafta enerjiaralığı dengesini Kw cinsinden sağlayan yükseldikçe, diyet fiyat uygularda- da azalma meydana gelmektedir. keten grupta 5.8 kg ağırlık kaybı görülürken; lanmıştır. ÇalışmanınAnahtar sonundaKelimeler : gruplarElektrik, Doğalgaz, arasında Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat diğer grupta 1.9 kg ağırlık kaybı gözlenmiştir ağırlık kaybı açısından farklılık tespit edilememiştir (Trumbo et al., 2002). Yüksek proteinli diyetlerin (Halton ve Frank, 2004). ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYuzun ANDdönem NATURAL etkilerinin GAS PRICESaraştırıldığı 8 çalışmanın ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND Uzun Dönemli Vücut Ağırlığı ve Vücut BileşimiHOUSES incelendiği bir meta analizde de yüksek proteinli Değişiklikleri diyetin uygulandığı 6 ay süreli bir çalışmada Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas usedağırlık in industry kaybı and 3.7 houses kg ikenis statistically 17 ay süren bir başka Diyetin proteinanalyzed. içeriğinde ANOVA değişiklik model was yapılarak applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisçalışmada were applied kayıp and 1.2 the kgresearch olarak was tespit edilmiştir. uzun vadede vücutmade ağırlığınamore comprehensive. etkisi konusuThe purpose ilgi was to determine electricity and natural gas prices Yüksek proteinli diyetin uygulandığı sekiz çalış- çekmektedir. Yüksek proteinli diyet uygulayan ma sonucunda ortalama ağırlık kaybının 6.3 kg bireyler yüksek karbonhidratlı diyet alan birey- olduğu bildirilirken, standart diyette 5 kg olarak lerle karşılaştırıldığında 12 ay süresince 3 kg’dan belirlenmiştir (Lepe et al., 2011). fazla ağırlık kaybettiği saptanmıştır (Larsen et al., 2011). Yüksek protein, düşük glisemik Yüksek proteinli diyetler konusunda yapılan bir indeks içeren diyetlerin daha fazla ağırlık kaybı başka meta analiz çalışmasında en az 24 hafta sağladığı bildirilmektedir. Ancak birçok insan süreyle yapılmış 481 sonuç ve 8 çalışma incelenmiş, bu tip diyetleri uzun süre uygulayamamaktadır en az 50 en çok 119 kişiden oluşan çalışmalarda (Johnstone et al.,2008). Bireylerin diyet seçimleri bireylerin yaş aralığı 18-70 yıl ve BKI aralığı beslenme alışkanlıklarına ve daha önceki zayıflama 25-43 kg/m² olarak belirlenmiştir. Çalışmalarda diyeti deneyimlerine bağlı olarak değişmektedir. kullanılan diyetlerin protein içeriği enerjinin %25- Yüksek protein, orta derecede karbonhidrat içeren 40, karbonhidrat ise %5-45 aralığındadır. En uzun diyet uygulayan bireylerin diyeti 12 aya kadar süreli çalışma 24 ay, en kısa süreli çalışma ise 6 sürdürme olasılığı artmaktadır (Clifton, 2006). ay sürmüş, 24 ay süreli çalışmada bireylerin diyeti

75 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

tamamlama oranı %34;SANAYİ 6 ay VE süreli KONUTLAR çalışmada AÇISINDAN ise TÜKETİMYapılan ARALIKLARINAbir meta analiz GÖRE çalışmasında enerji kı- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN bu oran %92’dir. Çalışmalardan 8’inin sonuçlarıİNCELENMESİ sıtlaması olmayan düşük karbonhidratlı diyetle değerlendirildiğinde; 3 çalışmanın sonuçlarıMurat KORKMAZ, istatis- Hakanenerji AÇIKGÖZ kısıtlı düşük yağlı geleneksel diyet karşı- tiksel açıdan anlamlı bulunmamıştır. YüksekGüven Grup tekli A.Ş. Finanslaştırılmıştır. Yönetmeni Altı ayın sonunda yüksek proteinli doymamış yağ asidi içeren diyet1 tüketen grupta diyet alan grupta 3.3 kg daha fazla ağırlık kaybı Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü yüksek proteinli diyet tüketen gruba göre daha tespit edilmiş, 12 ayın sonunda ağırlık kaybının fazla ağırlık kaybıÖzet görülmüştür. : 2012-2014 Yılları Yüksek arasındaki proteinli TUİK verileri iki kullanılarak grup arasında hazırlanan bufarklı çalışma, olmadığı sanayi görülmüştür. ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi diyetler standartşeklindedir. diyetlerle Farklı karşılaştırıldığında analiz teknikleri kullanılarak Yüksek hazırlanan proteinli çalışmada diyetler ANOVA ağırlık modeli kaybı açısından en yüksek ağırlıkuygulanmıştır. kaybı farkı Ayrıca 6hipotez aylık testleri çalışma uygulanarak- kısa araştırma vadede daha kapsamlı avantajlı hale gibigetirilmiştir. görülmesine rağmen Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi da (3.7 kg); en yönündedüşük hareketağırlık edilmiş kaybı olup, farkı yapılan ise istatistik17 bulgularauzun dönemde göre de sonuca etkileri gidilmiştir. açık değildir Elde (Gardner et aylık çalışmadaedilen (1.2 bulgularkg)’dır sonucunda; (Lepe et sanayi al., sektörü2011). için tüketimal., 2007). aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim Yüksek proteinliaralığı diyetlerin Kw cinsinden vücut yükseldikçe, yağ regülâsyonu fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. Yüksek Proteinli Zayıflama Diyetlerinden üzerinde yararlıAnahtar etkileri Kelimeler vardır. : FakatElektrik, bu Doğalgaz, etkinin Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat Sonra Tekrar Ağırlık Kazanımı protein çeşidine bağlı olarak farklı olup olmadığı bilinmemektedir (GilbertECONOMETRIC et al., 2011). ANALYSIS Hayvansal OF ELECTRICITY Ağırlık AND kaybının NATURAL ardından GAS PRICES diyetin protein içeriğinin proteinlerin (özellikleACCORDING sütte bulunan) TO CONSUMPTION zayıflama RANGES arttırılmasının IN TERMS OF tekrar INDUSTRY ağırlık AND kazanımı ve ağırlığın HOUSES diyetlerinde bitkisel proteinlerle karşılaştırıldığı korunması üzerine olumlu etkileri olabileceğine bir çalışmada tümAbstrac esansiyelt: In this studyamino prepared asitleri by using içer -data ofdair TSI belonginggörüşler to thevardır. years ofLejeune 2012-2014, ve arkadaşlarının the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically mesi nedeniyle analyzed.kaslarda ANOVA protein model sentezinin was applied daha to the study(2006) prepared yaptığı with birthe useçalışmada of differen 4t haftalık ağırlık techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was fazla desteklendiğimade morebildirilmektedir. comprehensive. The Ayrıca purpose bu was to determinekaybı periyodundan electricity and natural sonra gas pricesağırlığın korunması durumun potansiyel olarak enerji harcamasını sırasında protein alımının %20 oranında arttı- artırdığı, ancak sonuçların yetersiz olduğu da rılması ile azalan ağırlığı izleyen 3 ay içinde söylenmekte, whey ve balık proteinlerinin diğer %50 oranında geri kazanıldığı rapor edilmiştir. protein kaynaklarıyla karşılaştırıldığında daha fazla Başka bir çalışmada da protein miktarının ikiye doyurucu etkiye sahip olduğu gösterilmektedir. katlandığı (0.8 g/kg, 1.6 g/kg) bir zayıflama diyeti Ancak farklı protein kaynaklarının ağırlık kaybı uygulamasının 4. ve 12. aylarında vücut ağırlı- üzerine etkisi konusundaki kanıtların yetersiz ğının %10’undan fazlasını kaybeden bireylerde olduğu ifade edilmektedir (Gilbert et al., 2011). daha iyi vücut bileşimi sağlandığı belirtilmiştir Protein alımı enerji harcaması, doygunluk ve (Layman et al., 2009). Yapılan bir çalışmada 773 vücut yağ kütlesi kaybını arttırdığı belirtilirken, birey incelenmiş ve kaydedilen ağırlığın geri ka- farklı protein türlerinin etki boyutlarının farklı zanımı yüksek proteinli diyette, düşük proteinli olup olmadığı konusunda kanıtlar net değildir diyete oranla 0.93 kg daha düşük bulunmuştur. (Johnstone, 2012). Yüksek glisemik indeksli diyet tüketen grup ile karıştırıldığında ise düşük glisemik indeksli diyet

76 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

grubunda ağırlık geriSANAYİ kazanımı VE KONUTLAR 0.95 kg dahaAÇISINDAN az TÜKETİMYüksek ARALIKLARINA Proteinli Diyetlerin GÖRE Potansiyel Yan ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN olduğu belirlenmiştir (Due et al., 2004). BuİNCELENMESİ so- Etkileri nuç doğrultusunda ağırlık kontrolünü sağlamak Murat KORKMAZ, HakanKardiyovasküler AÇIKGÖZ Hastalık Riski ve Kan Basıncı için yüksek protein-orta düzeyde düşükGüven glisemik Grup A.Ş. Finans Yönetmeni indeksli karbonbonhidrat içeren1 diyetler önerile- Alınması gereken optimal protein miktarı konu- Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü bilmektedir. sunda öneride bulunmadan önce yüksek proteinli Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileridiyetlerin kullanılarak hazırlananmetabolik bu çalışma,parametreler sanayi üzerindeki et- EPIC (European Prospective İnvestigation into ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininkilerini istatistiksel belirlemek olarak çok analiz önemlidir. edilmesi Vücut ağırlığı Cancer and Nutrition)şeklindedir. çalışmasında Farklı analiz teknikleri balık kullanılarakve hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakile araştırma protein, daha yağkapsamlı ve karbonhidratlardahale getirilmiştir. eş zamanlı süt ürünlerindenSanayi ziyade ve konutlarda kırmızı tüketim et ve aralıklarına işlenmiş göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi değişimler olduğunda spesifik bir besin öğesinin et ürünlerindenyönünde sağlanan hareket yüksek edilmiş protein olup, yapılan tüke istatistik- bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimlipoprotein aralığı arttıkça, profili elektrik üzerindeki ve doğalgaz bağımsız etkisini ten kadınlarda fiyatlarının6.5 kg’dan genel dahaseviyesinde fazla düşüş ağırlığın gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmadeğerlendirmek meydana gelmektedir. oldukça güçtür. Yüksek protein geri kazanımı saptanmıştır (Du et al., 2009). Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,içeren Sanayi, Konut,diyetlerin Anova, diyetinTUİK, Fiyat bileşimini ve doymuş Amerika’da yapılan bir başka çalışmada 811 yağ içeriğini değiştirerek serum lipitlerini ve bireye 2 yıl süreyle orta (enerji bileşimi %20 kardiyovasküler hastalık riskini arttırabileceğine yağ, %15 protein,ECONOMETRIC %65 karbonhidrat) ANALYSIS ve yüksek OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESdair IN endişelerTERMS OF vardırINDUSTRY (Johnstone, AND 2012). Fakat düzeyde protein (enerji bileşimi %20 yağ, %25HOUSES bu konudaki epidemiyolojik veriler sınırlıdır. protein, %55 karbonhidrat), yüksek yağ, orta Abstract: In this study prepared by using data ofYaklaşık TSI belonging 26 to yıl the sürenyears of 2012bir çalışmada-2014, kırmızı et, düzeyde proteinthe içeren consumption diyet ofile electricity (enerji and bileşimi natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the studyişlenmiş prepared et ürünleriwith the useve oftam differen yağlıt süt ürünlerinin %40 yağ, %15 protein,techniques %45 for analysis.karbonhidrat) Moreover, yüksek tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determinekoroner electricity kalp hastalıkları and natural gas riskinde prices artışla ilişki- protein, yüksek yağ içeren (enerji bileşimi %20 si incelenmiş, bu ürünlerin bir porsiyonunun yağ, %15 protein, %65 karbonhidrat) 4 tip diyet kuruyemişler, düşük yağlı süt ürünleri, kümes uygulanmıştır. Altı ay sonunda ortalama 6 kg hayvanları ve balıkla değişiminin koroner hastalık (%7) ağırlık kaybı gözlenmiş ancak 2 yıl sonunda riskini %13-30 oranında azalttığı bildirilmiştir gruplar arasında ağırlık kaybı açısından belirgin (Bernstein et al., 2010). bir fark kaydedilmemiştir (Sacks et al., 2009). Nordmann ve arkadaşlarının (2006) yaptığı bir Bu sonuçlardan yüksek proteinli zayıflama diyetleri meta analizde düşük karbonhidratlı, yüksek ile ağırlık kaybı sağlandıktan sonra tekrar ağırlık proteinli diyetlerin trigliserit ve HDL kolesterolü kazanımının önlenmesi amacıyla protein içeriği seviyelerine olumlu etkilerinin olduğu, ancak total arttırılmış düşük glisemik indeksli karbonhidrat kolesterol ve LDL kolesterolü seviyeleri üzerinde içeren diyet tüketimini önerilmektedir. geleneksel düşük proteinli diyetlere göre daha az olumlu etkileri olduğu belirtilmiştir. Nurses’s Health Study tarafından miyokard enfarktüsü geçirmiş

77 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

2258 kadın ve 1840SANAYİ erkek birey VE KONUTLAR üzerinde AÇISINDANyapılan TÜKETİM12 haftalık ARALIKLARINA çalışmada düşük GÖRE karbonhidratlı, yüksek ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN bir çalışmada, bireylerin besin tüketim özellikleriİNCELENMESİ proteinli diyet uygulanan bireylerde daha yüksek bir yıl boyunca takip edilmiş, karbonhidratMurat KORKMAZ, alımı Hakankarbonhidratlı AÇIKGÖZ daha düşük proteinli diyet uygu- düşük, yağ ve hayvansal kaynaklı proteinGüven Grup alımı A.Ş. Finanslayan Yönetmeni bireylere göre HDL kolesterolü, trigliserit, yüksek olan bireylerde kardiyovasküler1 mortalite insülin düzeyleri, açlık glikozu, kan basıncı ve Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü oranı 1.3 kat daha yüksek bulunmuştur (Li et al., CRP düzeylerinde daha olumlu sonuçlar olduğu 2014). Ratlar üzerindeÖzet : 2012-2014yapılan başkaYılları arasındakibir çalışmada, TUİK verileri görülmüştür. kullanılarak hazırlanan Ancak bu çalışma,yüksek sanayi proteinli diyet alan ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi 3- 6 aylık ratlara şeklindedir.12 hafta boyunca Farklı analiz yüksek teknikleri protein, kullanılarak grupta hazırlanan LDL çalışmada ve homosistein ANOVA model düzeylerindei artış düşük karbonhidratuygulanmıştır. içeren Ayrıca diyet hipotez uygulanmıştır. testleri uygulanarak meydana araştırma daha gelmiş, kapsamlı LDL hale getirilmiştir. kolesterolündeki bu artış Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi Çalışmanın sonundayönünde hareketratların edilmiş kardiyovasküler olup, yapılan istatistik bulgularayüksek görproteinlie de sonuca diyetlerle gidilmiştir. birlikte Elde alınan posa sistem moleküleredilen aşamada bulgular sonucunda;(arteriyel sanayi reaktivite, sektörü için tüketimmiktarının aralığı arttıkça, azalmasıyla elektrik veilişkilendirilmiştir doğalgaz (Brehm fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim m RNA, immünohistokimya)aralığı Kw cinsinden yükseldikçe,değerlendirilmiş fiyatlarda da azalmave meydanaDavid, gelmektedir. 2008). ve 12 hafta sonundaAnahtar trigliserit Kelimeler ve: Elektrik, rezistin Doğalgaz, düzey Tüketim,- Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat Lagiou ve arkadaşlarının (2012) bir ay süreli lerinde belirgin artış, aort esnekliğinde azalma, yaptıkları bir araştırmada yüksek buğday proteini sol ventrikül disfonksiyonu ve glikoz intoleransı ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY(%27) AND alan NATURAL ve yüksek GAS PRICESproteinli diyetlerin kalp oluştuğu gözlenmiştirACCORDING (Bedorida TO CONSUMPTIONet al., 2014). RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSESdamar sağlığı üzerine etkileri 43,396 kadında Dansinger ve arkadaşları (36)’nın BKİ’leri 27-42 15 yıl süreyle izlenmiş ve günlük karbonhidrat Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, kg/m2 arasında thedeğişen, consumption 160 of bireye electricity farklı and natural tipte gas usedalımının in industry 20 andg azalması houses is statistically ve protein alımının 5 g analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different diyetler (40’ar techniqueskişiye Atkins for analysis. diyeti-karbonhid Moreover, tests of- hypothesisartmasıyla were applied kardiyovasküler and the research hastalıkwas riskinin %5 made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices rat içeriği kısıtlanan, Zone diyeti-makro besin oranında arttığı bulunmuştur. Protein kaynağı öğeleri dengeli, Weight Watchers diyeti-enerjisi ve karbonhidrat türü düşünülmeden uygulanan kısıtlanan diyet ve Ornish diyeti-yağ içeriği yüksek proteinli-düşük karbonhidratlı diyetler kısıtlanan diyet) uygulamışlar ve katılımcıların kardiyovasküler hastalıklarda artışla ilişkilendi- vücut ağırlığındaki kayıpları değerlendirmişler- rilmiştir. Altmış obez kadın üzerinde 3 ay süreyle dir. Buna göre bir yılın sonunda bireyler Atkins yapılan bir çalışmada bireyler iki gruba ayrılarak; diyeti ile 2.1-4.8 kg, Zone diyetiyle 3.2 -6.0 kg, birinci gruba yüksek proteinli diyet, ikinci gruba Weight Watchers diyetiyle 3.0-4.9 kg ve Ornish da standart enerji kısıtlı diyet uygulanmıştır. Ça- diyeti ile de 3.3-7.3 kg kaybetmişlerdir. Bütün lışma sonucunda trigliserit, sistolik kan basıncı, gruplarda vücut ağırlıklarındaki kayıpların benzer total kolesterol değerlerinin protein miktarından olduğu, toplam kolesterol/ HDL-kolesterol oranı bağımsız olarak her iki grupta da azaldığı görül- ve HDL-kolesterol düzeylerinde % 10 azalma müştür (Azadbanlcht et al., 2013). Yüksek protein sağlandığı, diyetlerin kan basıncı ve kan glukoz alımının kan basıncını arttırabileceği söylenirken düzeylerini etkilemediği bildirilmiştir. Bir başka bu konuda yapılan çalışmaları sonuçları çelişkilidir.

78 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Hodgson ve arkadaşlarıSANAYİ yaptıkları VE KONUTLAR bir çalışmada AÇISINDAN TÜKETİMmektedir ARALIKLARINA (Kerstetter et al., GÖRE 2003). Proteinler kemik ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN enerjinin %5 lik kısmı için karbonhidrat yerineİNCELENMESİ kollojen sentezi için esansiyeldir. Ancak yüksek proteinlerin kullanılmasının hipertansifMurat bireylerde KORKMAZ, Hakanprotein AÇIKGÖZ alımının Ca atımına etkisi tartışmaları kan basıncında 5 mmHg’lik bir düşüşeGüven Grupneden A.Ş. Finansodak Yönetmeni noktası olmaya devam etmektedir. Fazla olduğunu saptamışlardır (Hodgson1 et al., 2006). protein alımının kalsiüriyi arttırması nedeniyle Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü kemik sağlığı üzerinde olumsuz etkileri vardır. Diyetin protein içeriği belirlenirken özellikle ba- Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriBunun kullanılarak altında hazırlanan yatan bu çalışma, neden sanayi ise yüksek protein lık, kümes hayvanları,ve konutlarda kabuklu kullanılan deniz doğalgaz hayvanları, ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi (özellikle hayvansal protein) yüksek kükürtlü az yağlı kırmızışeklindedir. et, az yağlı Farklı süt analiz ürünleri teknikleri ve kuru kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakaminoasit araştırma daha içeriği kapsamlı nedeniyle hale getirilmiştir. böbrekler tarafından baklagillerden yararlanılmasıSanayi ve konutlarda önerilmektedir. tüketim aralıklarına Az göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi nötralize edilemeyen daha yüksek asidik yükü- yağlı süt ve ürünlerininyönünde hareketobezite edilmiş başta olup, olmak yapılan üzere istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimnün oluşması,aralığı arttıkça, vücudun elektrik ve pH doğalgaz dengesini sağlamak metabolik sendromfiyatlarının ve diyabet genel seviyesinde gelişiminin düşüş önlengözlendiği- sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmaiçin meydana kemiğin gelmektedir. yapısında bulunan Ca’u çekmesi ve mesinde olumlu etkilerinin olduğu bildirilmektedir Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,Ca’un Sanayi, idrarKonut, yoluyla Anova, TUİK, atılması Fiyat şeklinde açıklanmak- (Yorgun ve Tokgözoğlu, 2007).Sonuçta yüksek tadır (Marcason, 2010). Daha yakın zamandaki proteinli diyetlerin uzun vadedeki kardiyovasküler bulgular bu sanıyı desteklememektedir. Fakat bir zararlarının kısa vadedekiECONOMETRIC ağırlık ANALYSIS kaybına OF olan ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGESmeta IN TERMSanalizde OF soyaINDUSTRY proteini AND ve süt bazlı protei- etkilerinden daha baskın olduğu ifade edilmektedirHOUSES nin lumber omurgadaki kemik dansitesi üzerine (Lagiou ve Sandin, 2012). Bunlara rağmen düşük Abstract: In this study prepared by using data ofbelirgin TSI belonging etkileri to the olmadığı years of 2012 belirtilmiştir-2014, (Kerstetter karbonhidrat –yüksekthe consumption proteinli of electricity diyetler and bitkisel natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the studyet al., prepared 2003). with Son the bulguların use of differen temelinde,t RDA da kaynaklı proteinintechniques ağırlıklı for analysis. olması Moreover, ve işlenmiş tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determineönerilen electricity düzeyden and natural fazla gas protein prices tüketiminin Ca şeker, basit karbonhidrat alımının azaltılması utilizasyonu ve kemik sağlığı üzerinde olumlu koşuluyla beslenme açısından kabul edilebilir etkileri özellikle yaşlı bireylerde görülmektedir. olacağı belirtilmektedir (Özer ve Argan, 2005). Yüksek proteinli bir diyetle yeterli Ca, sebze ve Diğer Etkiler meyve tüketildiğinde ya da yüksek potasyum veya bikarbonatlı suplemanların tamponlama Kemik Metabolizması kapasitesini arttırmaya aracılık etmesi kemik Dünyada milyonlarca insan osteoporozdan sağlını korumaktadır (Johnstone, 20012). Ancak etkilenmekte ve kadınlar erkeklerden dört kat yine de alınması gereken günlük protein miktarı fazla risk taşımaktadır. Beslenme bu kronik konusunda bu tartışmaları çözmek için daha fazla hastalığın patogenezi ve önlenmesinde önemli çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır. rol oynamaktadır. Ca ve D vitamini iskelet küt- Böbrek Sağlığı lesinin korunmasında ve arttırılması için kritik besin öğeleridir. Protein gibi besin öğeleri Ca Yüksek proteinli diyetlerin böbrek sağlığı üzerine homeostazını ve iskelet metabolizmasını etkile- güvenilirliği konusunda endişeler bulunmaktadır.

79 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Yüksek protein alımınınSANAYİ VEglomerüler KONUTLAR hiperfilt AÇISINDAN- TÜKETİMdeğerlerinde ARALIKLARINA farklılık gözlenmemiştir GÖRE (Poortmans ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN rasyon, hiperemi, kronik böbrek hastalıklarınınİNCELENMESİ ve Dellalieux, 2000 ). Li ve arkadaşlarının (2010) hızlanması, proteinürinin artması, diürez,Murat natriürez KORKMAZ, Hakanyaptığı AÇIKGÖZ bir çalışmada bir yıl süreyle yüksek pro- ve kaliürez, kan basıncında değişiklikler,Güven Grup nep A.Ş.- Finansteinli Yönetmeni diyet alan bireylerin böbrek fonksiyonları rolithiazis riskinin artması ve 1çeşitli metabolik değerlerinde olumsuz bir değere rastlanmamış; Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü değişikliklerle ilişkili olduğu düşünülmektedir ancak 12 aylık sürenin de bu olumsuz etkilerin (Frank et al., 2009).Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriortaya kullanılarak çıkması hazırlanan için bu yeterliçalışma, sanayiolmayabileceği ifade ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi edilmiştir (Li et al., 2010). Uzun süre yüksekşeklindedir. proteinli Farklı diyet analiz alımı teknikleri prote kullanılarak- hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. in metabolizmasıSanayi sonucu ve konutlarda üretilen tüketim azotlu aralıklarına atık göre elektrikBöbrek ve doğalgaz rahatsızlığı, fiyatlarının diyabet, tespit edilmesi böbrek taşı, gut ve yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde ürünlerinin salgılanmasıylaedilen bulgular sonucunda; glomerüler sanayi basınçsektörü için tüketimbu tip aralığı hastalıklar arttıkça, elektrikaçısından ve doğalgaz risk taşıyan bireylerin ve hiperfiltrasyonufiyatlarının artırdığı genel veseviyesinde renal hasardüşüş gözlendiği riski sonucunauzun varılmaktadır.süreli protein Sonuç alımına olarak tüketim karşı dikkatli olma- aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. taşıdığı ifade edilmektedir. Böbrek rahatsızlığı sında fayda vardır. Özellikle böbrek rahatsızlığı Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat olmayan yüksek protein alan sağlıklı bireylerde olan bireylere metabolik artıkların temizlenmesi renal boyutta ve fonksiyonda adaptif değişiklikler açısından yeterli sıvı alımı önerilmektedir (Brehm gözlenmekte ve buECONOMETRIC değişiklikler ANALYSIS normal adaptif OF ELECTRICITY ve David, AND NATURAL 2008). Ancak GAS PRICES yüksek proteinli diyetin ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND mekanizması olarak algılanmaktadır. YüksekHOUSES tüm dünyada kabul edilebilir bir tanımının olma- proteinli diyetlerin aminoasitlerin asidik etkisi yışı, uzun dönemli çalışmaların yetersiz oluşu Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, ve kan basıncınıthe consumptionarttırması of gibi electricity etkilerinden and natural gas usednedeniyle in industry bu and tür houses diyetlerin is statistically böbrekler üzerine olan analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different dolayı subkliniktechniques böbrek for hasarıanalysis. olanMoreover, bireyleri tests of hypothesisetkileri were net applied olarak and thebilinmemektedir research was (Johnstone, made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices daha fazla etkileyeceği bilinmektedir (Noble 2012). Her şeye rağmen ADA (American Diabetes ve Kushner, 2006). Özellikle kronik böbrek Association) yüksek protein alımının diyabet hastalığının genelde sessiz ilerleyen bir hastalık yönetimi ve böbrek fonksiyonu üzerindeki uzun olması nedeniyle bu tür diyetlere başlamadan süreli etkileri açısından total enerjinin protein önce tüm bireylerin serum kreatinin düzeyine içeriği %20 ve daha az olmasını önermektedir ve idrar proteinüri düzeylerine bakılmalıdır (Cunningham ve Hyson, 2006). (Johnstone, 2012). Yapılan bir çalışmada 70-108 Bağırsak Sağlığı g/gün protein alındığında glomerüler filtrasyon hızında değişiklik gözlenmezken, yaklaşık 125 Sebzeler ve meyveler diyet posası, izotiyosiyonatlar g/gün doyma noktasına kadar protein alındığında ve polifenoller gibi antioksidan ve anti-inflamatuar hiperfiltrasyonun arttığı rapor edilmiştir (Halton aktivitesi olan ve kansere karşı koruyucu olan ve Frank, 2004). Bir başka çalışmada 2.8 g/gün’e bileşenleri içermektedir. Diyet posasının karsino- kadar protein tüketen atletlerle orta düzeyde protein jenik bileşiklerin etkisini azaltmak, gaita geçişini alan atletlerin kreatinin klirensi, üre ve albumin hızlandırmak, bütirik asit gibi yararlı fermantasyon

80 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

ürünlerinin etkisini arttırmak,SANAYİ VE N-nitrozaminler KONUTLAR AÇISINDAN gibi TÜKETİMetlere uygulanan ARALIKLARINA yanlış pişirmeGÖRE yöntemleri sonucu ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN zararlı metabolitleri ve kolon pH’ını azaltmakİNCELENMESİ gibi oksidatif DNA hasarları, nitrozaminler de risk kolonda çok sayıda yararı bulunmaktadır.TümMurat KORKMAZ, bu Hakanoluşturmaktadır AÇIKGÖZ (Sandhu et al., 2001). yararlı etkilerin yanında kolon kanseri riskininin Güven Grup A.Ş. FinansThe Yönetmeni European Prospective Investigation into de azalmasına katkısı bulunmaktadır1 (Key et al., Kilis 7 Aralık Üniversitesi, ElektrikCancer-Enerji and Bölümü Nutrition çalışmasında tavuk eti ve 2004). Posadan zengin besinlerin aynı zamanda balık yiyenlerin düzenli egzersiz yaparak ve ağırlık nişastadan (tahıllar/kahvaltılıkÖzet : 2012-2014 Yılları gevrekler/kuru arasındaki TUİK -verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketimininkaybederek istatistiksel kolorektal olarak analiz kanserden edilmesi korunabilineceği baklagiller) veya şekerden (meyveler) de zengin şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakbildirmektedir. hazırlanan çalışmada Ayrıca ANOVA 28 modelg/gün’deni fazla posa olmaları nedeniyleuygulanmıştır. enerji kısıtlı Ayrıca diyetlerde hipotez testleri alımları uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrikalımının ve doğalgaz bu etkilerefiyatlarının karşıtespit edilmesi koruyucu olabileceği, kısıtlanabilmektedir.yönünde Duncan hareket edilmiş ve arkadaşlarının olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde bu yüzden yüksek proteinli diyetlerde işlenmiş (2008) yaptığı çalışmadaedilen bulgular düşük sonucunda; karbonhidratlı sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaetlerin varılmaktadır. yerine tavuk Sonuç eti olarak ya tüketim da balık kullanmanın diyet (24 g/gün)aralığı tüketen Kw cinsinden bireylerde yükseldikçe, kolonda fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. ve yeterli posa alımını sağlamanın en iyi strateji karbonhidratlardanAnahtar bütirat Kelimeler üreten : Elektrik, Roseburia Doğalgaz, spp. Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat olacağı söylenmektedir (Norat et al., 2005). ve Eubacterium rectale gibi bakteri türlerinde azalma görülmüştür.ECONOMETRIC Bu yüzden ANALYSISsağlıklı bir OF diyet ELECTRICITY Antioksidan AND NATURAL Durumu GAS PRICES bütirat üretimi ve ACCORDINGkolon sağlığını TO CONSUMPTION desteklemek RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSESYüksek proteinli düşük karbonhidratlı zayıflama için yeterli miktarda kompleks karbonhidrat ve diyetlerinde sebze ve meyve tüketimi azaltıldığı çözünmez posayıAbstrac da içermelidir.t: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas usediçin in antioksidan industry and houses düzeyi is statistically üzerine olumsuz etkile- analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different Kanser techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesisrinin wereolabileceğine applied and thedair research endişeler was vardır. Yüksek made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices proteinli diyetlerin antioksidan düzeyi üzerine Sebze, meyve ve tam tahılların batı toplumlarını etkilerinin incelendiği bir çalışmada bu diyetlerin sarsan kolerektal, meme, pankreas, akciğer, mide, 4 haftalık süre içerisinde plazma antioksidan özefagus ve mesane kanseri gibi hemen hemen düzeyi, kardiyovasküler ve metabolik biyomar- tüm kanser türlerine karşı koruyucu etkisi olduğuna kerlar üzerinde olumsuz etkilerinin olmadığı dair epidemiyolojik kanıtlar bulunmaktadır (Watzl, belirlenmiştir (Larsen et al., 2011). 2005). Yüksek protein alımına paralel olarak et tüketimi de artmaktadır. Dünya Kanser Araştır- Yüksek protein, düşük karbonhidrat ve yüksek ma Fonu’nun raporunda kırmızı et ve işlenmiş protein, orta derecede karbonhidrat içeren diyetle- et ürünlerinin kolorektal kanser riskini arttırdığı rin karşılaştırıldığı bir diğer çalışmada da ağırlık bildirilmektedir. Günlük alınan et miktarında kaybıyla ilişkili olarak sağlık biyomarkerları her 100 g artışın kolorektal kanser riskini %12-17 iki grupta da benzer bulunmuştur. Çalışmaya arttırdığı gösterilmiştir. Fakat bu konudaki epide- katılan bireylerin hiçbirinde vitamin yetersiz- miyolojik çalışmalar net değildir. Et tüketiminin liği görülmezken, plazma retinol, E vitamini artmasıyla doymuş yağ asidi alımı da artmakta; (α-tokoferol), β-kriptosantin değerlerinde bir

81 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

miktar azalma olmasınaSANAYİ rağmen VE KONUTLAR belirtilen AÇISINDAN değer- TÜKETİMkarbonhidrat, ARALIKLARINA %30 yağ GÖRE içeren diyetler uygulan- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN lerin üzerinde oldukları tespit edilmiştir. AncakİNCELENMESİ mıştır. Bireylerde 16 hafta sonunda başlangıçtaki bu durumun araştırma süresinin kısaMurat olmasından KORKMAZ, Hakankan AÇIKGÖZ glikozları ile değerlendirme yapıldığında kaynaklanabileceği ifade edilmektedirGüven (Johnstone Grup A.Ş. Finansyüksek Yönetmeni proteinli diyetle beslenen grupta kan et al., 2011). 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrikglikoz-Enerji eğrisinin Bölümü daha altta olduğu yani, plazma glikozundaki azalmanın yüksek proteinli diyette Diyabet ve Glisemik İndeks Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileridaha kullanılarak fazla hazırlanan olduğu gözlenmiştirbu çalışma, sanayi (Halton ve Frank, ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi Glisemik indeks,şeklindedir. açlık ve Farklı tokluk analiz mekanizması teknikleri kullanılarak 2004). hazırlananTip çalışmada2 diyabetli ANOVA hastalar model iüzerinde yapılan üzerinde etkili olmasıuygulanmıştır. nedeniyle Ayrıca ağırlık hipotez kontrolünde testleri uygulanarak başka araştırma bir daha çalışmada kapsamlı hale 350 getirilmiştir. mL et suyu çorbasına Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi önemlidir. Proteinleryönünde karbonhidratlarla hareket edilmiş olup, yapılankarşılaş istatistik- bulgulara55 g whey göre deilave sonuca edilmiş gidilmiştir. ve Elde whey ilave edilen tırıldığında kanedilen glikozuna bulgular sonucunda;etkisi kısa sanayi sürelidir. sektörü için tüketimçorbayı aralığı tüketen arttıkça, gruptaelektrik ve gastrik doğalgaz boşalmanın daha fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim Proteinin kan glikozuaralığı Kw seviyesine cinsinden yükseldikçe, karbonhidrattan fiyatlarda da azalmageç meydana olduğu gelmektedir. ve plazmada glukoza bağımlı insüli- daha az etkisi olmasınaAnahtar Kelimeler rağmen, : Elektrik, insülin Doğalgaz, yanıtını Tüketim, notropik Sanayi, Konut, polipeptitler, Anova, TUİK, insülin, Fiyat glukagon-benzeri oluşturduğu düşünülmektedir (Brehm ve David, peptit 1 ve kolesistokinin konsantrasyonlarının

2008).Yüksek proteinECONOMETRIC alımının hepatik ANALYSIS ve periferal OF ELECTRICITY daha ANDyüksek NATURAL olduğu GAS bildirilmiştir. PRICES Böylece pro- ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND insülin duyarlılığının azalmasına neden olduğu,HOUSES teinlerin glukoz homeostazı üzerinde karbon- dolaşımdaki aminoasit kompozisyonunun artma- hidratlara göre daha etkili olduğu saptanmıştır sıyla spesifik aminoasitlerinAbstract: In this studyyakıt prepared oksidasyonu by using data of(Ma TSI belonging et al., 2009).to the years Gannon of 2012-2014, ve Nutall’ın (2010) the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically veya enerji dengesianalyzed. üzerindeki ANOVA dolaylı model wasetkilerinden applied to the studyyaptığı prepared bir çalışmadawith the use diyetof differen enerjisinint %25’ lik techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was ziyade direkt sinyalizasyonmade more comprehensive. yoluyla Theinsülin purpose du was- to determinekısmının electricity karbonhidratlar and natural gas yerineprices proteinlerden yarlılığını akut olarak azalttığı düşünülmektedir gelmesi sağlandığında 10 hafta sonunda HbA1c (Johnstone, 2012). Diyabetik olmayan bireylerde değerinin 7.3 ten 6.8’e düştüğü tespit edilmiştir. karma bir öğünde çeşitli protein içeriklerinin İnsüline bağlı diyabet başlangıcı olan bireylere (%11-20 protein içeren) insülin ve glikoz yanı- 1.87 g/kg/gün ve 0.74 g/kg/gün protein içeren tına önemli bir etkisinin olmadığını bulunmuştur diyet uygulanmış, yüksek protein alan grupta (Du et al., 2009). Bir başka çalışmada da 50 g glikoz atımının arttığı ve insülin duyarlılığının hayvansal protein/50 g glikoz alan bireylerde azaldığı görülmüştür. de eşdeğer insülin yanıtı saptanmış, glikoz ve Psikoloji proteinin birlikte sinerjik etkiye sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır (Gannon ve Nuttal, 2010). Diyet yapan bireylerde ağırlık kaybı terapisi bo- Yapılan bir başka çalışmada yüksek proteinli diyet yunca anksiyete ve sinirlilik durumlarının arttığı olarak %30 protein ( yaklaşık 110 g/gün ) %40 gözlenmiştir. Zayıflama diyetlerinin uygulanması karbonhidrat, %30 yağ; standart proteinli diyet esnasında depresyon, vücut imge algısı bozukluk- olarak ta %15 protein ( yaklaşık 60 g/gün) %55 ları ve kötü ruh halinin oluşabileceği bildirilmiştir

82 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

(Johnstone, 2012). SANAYİBunların VE nedenleriKONUTLAR arasında AÇISINDAN TÜKETİMproteinli ARALIKLARINA diyetler, alınan GÖREenerji miktarını azaltırken, ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN sağlıksız diyetlerin, bireyleri sağlık açısındanİNCELENMESİ protein kaynaklı tokluğu sağlamalarından dolayı zararlı olabilecek ağırlık döngüsüne teşvikMurat KORKMAZ,etmesi, Hakanpopüler AÇIKGÖZ bir ağırlık kaybetme stratejisi haline yeme davranış bozukluklarının oluşmasınaGüven Grupneden A.Ş. Finansgelmiştir. Yönetmeni Yine de yüksek proteinli zayıflama olması, diyette başarı sağlanamaması1 ve tüm bu diyetlerinin güvenliği ve etkinliği özellikle düşük Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü faktörlerin kişide strese neden olması gösteril- karbonhidrat içeriğine sahip olanlar sorgulanmak- mektedir (HaltonÖzet ve : 2012-2014Frank, 2004).Yılları arasındaki Ayrıca TUİK çok verileri tadır. kullanılarak Orta-kısa hazırlanan vadeli bu çalışma, müdahale sanayi çalışmalarında ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi düşük karbonhidratlışeklindedir. diyet Farklı tüketen analiz bireylerin teknikleri kullanılarakruh proteinler hazırlanan çalışmadaalınan enerji ANOVA miktarı modeli üzerinde etkili hali ve bilişsel fonksiyonlarınınuygulanmıştır. Ayrıca değerlendirildiği hipotez testleri uygulanarak görülmektedir. araştırma daha kapsamlı Yüksek hale getirilmiştir. proteinli diyetlerin iştah, Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi bir çalışmada yüksekyönünde protein hareket edilmiş tüketen olup, bireylerin yapılan istatistik bulgularakemik sağlığı, göre de sonuca renal gidilmiştir. fonksiyon, Elde kan basıncı, kar- ruh halinin kötüedilen ve mutsuzbulgular sonucunda; olduğu saptanmıştırsanayi sektörü için tüketimdiyovasküler aralığı arttıkça, biyomarkerlar, elektrik ve doğalgaz antioksidan düzeyi, fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim (Brinkworth et al.,aralığı 2009). Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalmabağırsak meydana sağlığı gelmektedir. ve fizyolojik fonksiyonlar üzerine

Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,etkileri Sanayi, Konut, tartışılmaktadır. Anova, TUİK, Fiyat Yüksek proteinli diyet- Diğer Potansiyel Etkileri lerin protein, yağ ve karbonhidratların kalitesini

Yüksek protein içerenECONOMETRIC et, kümes ANALYSIS hayvanları, OF ELECTRICITYde- değiştirme AND NATURAL ve egzersiz, GAS PRICESsupleman kullanımı gibi niz ürünleri, yumurtaACCORDING ve kabuklu TO CONSUMPTIONkuruyemiş vb. RANGES diğer IN TERMSmüdahalelerle OF INDUSTRY etkileşimini AND içine alan fizyo- HOUSES besinlerin pürin içeriği de yüksektir. Pürin ürik lojik etkilerini doğrulamak amacıyla daha fazla aside yıkılır, bu nedenleAbstract: pürindenIn this study zengin prepared besinlerin by using data ofuzun TSI belonging süreli toçalışmalara the years of 2012 ihtiyaç-2014, vardır. Yüksek the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically aşırı tüketimi ürikanalyzed. asit seviyesini ANOVA model arttırarak was applied hassas to the studyproteinli prepared diyetler with the sağlıklı use of differendiyetlerlet karşılaştırıl- techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was bireylerde guta nedenmade more olabilir. comprehensive. Bir çalışmaya The purpose göre was to determinedığında; electricity proteinin and naturaldiyette gas karbonhidratlarınprices ya yüksek proteinli diyet tüketen bireyler düşük pro- da yağların yerini alıp almadığı, karbonhidrat tein tüketen bireylerle karşılaştırıldığında, yüksek içeriğinin düşük veya çok düşük olup olmaması proteinli diyet tüketenlerde konstipasyon ( %23, ile ketozis ilişkisi, protein kaynağının bitkisel mi %7), ağız kokusu (%38, %8) ve diyare (%23, hayvansal mı olması gerektiği ve diyetin protein %7) daha fazla görülmüştür (Franzese, 2000). içeriğinin ne kadar olması gerektiği gibi sonuçları yorumlamayı güçleştiren birçok soru vardır. Bu SONUÇ VE ÖNERİLER tür diyetlerin plazma lipit profili, kan basıncı Zayıflama diyetlerinin besin öğeleri bileşimleri ve ağırlık kaybı üzerine geliştirici etkileri olsa günümüzde geniş bir tartışma alanıdır. Popüler da bu etkileri zayıftır ve uzun süreli potansiyel diyetlerde yalnız besin öğesi bileşiminde deği- etkileri açık değildir. Sonuç olarak hızlı ağırlık şiklikler yapılarak ağırlık kaybına odaklanılmak- kaybı sağlayan ancak uzun dönemde olası etkileri tadır. Ancak ağırlık kaybı tek başına bir sağlık henüz net olarak açıklanamayan diyetler yerine, belirleyicisi değildir. Bu nedenle diğer sağlık yeterli-dengeli bir beslenme programı ile ağırlık belirteçleriyle birlikte değerlendirilmelidir. Yüksek kaybının daha güvenilir olacağı inancındayız.

83 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

KAYNAKLAR SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİMrisk ARALIKLARINA of coronary GÖREheart disease inwomen. ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Circulation, 122, 876-83 ALİKAŞİFOĞLU, M., ARTIK, N., ARSLAN,İNCELENMESİ Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ P., ASLAN, D., AYVAZ, G., BAĞRIAÇIK, BLANCK, H.M., GILLESPIE, C., &SERDULA, Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni N., BALTACI, G., et al., (2013). (Ed. Irmak, M.K., (2006). Use of low-carbonhydrate, high 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü H., Torunoğlu, M., Yıldırım, N., Keklik, K., protein diets among Americans: correlates

Türkiye SağlıkÖzet : 2012-2014Bakanlığı,Yılları Türkiye arasındaki TUİKHalk verileri kullanılarakduration, hazırlanan and weightbu çalışma, loss. sanayi Medscape General Sağlığı Kurumu,ve konutlarda Türkiye kullanılan Sağlıklı doğalgaz Beslenme ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlananMedicine, çalışmada 8(2), ANOVA 5 modeli ve Hareketliuygulanmıştır. Yaşam Programı(2013-2017), Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. p.23, 3.baskı.Sanayi Ankara ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrikBREHM, ve doğalgaz B., fiyatlarının & DAVID, tespit edilmesi A., (2008). Benefits yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim ofaralığı high-protein arttıkça, elektrik weight ve doğalgaz loss diets: enough ASTRUP, A., LARSEN,fiyatlarının genel T.M., seviyesinde & HARPER, düşüş gözlendiği A., sonucunaevidence varılmaktadır. for Sonuç practice?current olarak tüketim opinion in (2004). Atkinsaralığı and Kw cinsindenother low-carbohydrate yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. endocrinology, Diabetes&Obesity, 15(5), diets: hoax Anahtaror an Kelimelereffective : Elektrik,tool for Doğalgaz, weight Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat 416-21 loss? The Lancet, 364(9437), 897-9 ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYBRİNKWORTH, AND NATURAL G.D.,GAS PRICES BUCKLEY, J.D., NO- ASTRUP, A., (2005).ACCORDINGThe satiating TO CONSUMPTION power of pro -RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES AKES, M., CLIFTON, P.M., & WILSON, tein – a key to obesity prevention? American CJ., (2009). Long-Term Effects of A Very Journal of ClinicalAbstract: In Nutrition,this study prepared82,1-2 by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study Low-Carbohydrateprepared with the use of Diet differen andt a Low-Fat Diet AZADBANLCHT,techniques L., OLZADI,for analysis. Moreover,V., SURKAN tests of hypothesis onwere Mood applied Andand the Cognitive research was Function. Arch made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices P.J., & ESMAILZADEH, A., (2013). Effect Intern Med, 169(20), 1873-1880. of a high protein weight loss diet on weight, CLIFTON, P., (2006). Value of high-protein diet high-sensitivity C-Reaktive protein, and cardiovascular risk among overweight and is clearer thandrawbacks. Nature 439:266 obese women: A paralel clinical Trial. Int J CUNNİNGHAM, W., & HYSON, D., (2006). Endocrinol, 8 The skinny on high-protein , low carbonhy- BEDORIDA, T., BARON S., VESSIELES, E., drate diets. Prev Cardiol, 9(3), 166-7 VIBORT, F., AYER, A., FOURNIGAULT, C., DANSINGER, M.L., GLEASON, J.A., GRIF- et al., (2014). High protein low carbonhydrate FITH, J.L., SELKER, H.P. & SCHAEFER, diet: deterious metabolic and cardiovascular E.J., (2005). Comparison of the Atkins, effects depend on age, 307(5), 649-657 Ornish, Weight Watchers, and Zone diets for BERNSTEIN, A.M., SUN, Q. & HU, F.B., weight loss and heart disease risk reduction. (2010). Major dietary protein sources and A randomized trial. JAMA, 293, 43-53

84 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

DENKE, M.A., (2001).SANAYİ MetabolicVE KONUTLAR effects AÇISINDAN of TÜKETİMFRANK, ARALIKLARINA H., GRAF J. GÖRE&, AMANN-GASSNER, ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN high-protein, low-carbohydrate diets. İNCELENMESİThe U., (2009). Effect of short-term high-protein

American Journal of Cardiology, Murat88 (1), KORKMAZ, 59-61 Hakan AÇIKGÖZcompared with normalprotein diets on renal hemodynamics and associated variables in DU, H., van der., A D.L., & van, BAKELGüven GrupM.M., A.Ş. Finans Yönetmeni 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrikhealthy-Enerji Bölümü young men. American Journal of (2009). Dietary glycaemic index, glycaemic Clinical Nutrition, 9(6), 1509-16 load and subsequentÖzet : 2012-2014 changesYılları ofarasındaki weight TUİK and verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi waist circumferenceve konutlarda inkullanılan European doğalgaz men ile elektrikand tüketimininFRANZESE, istatistiksel TA.,olarak analiz( 2000). edilmesi Medical nutrition şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli women. Intuygulanmıştır. J Obes, 33(11), Ayrıca hipotez 1280-8 testleri uygulanarak araştırmatherapy daha kapsamlıfor rheumatic hale getirilmiştir. disorders . In: Mahan Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi LK, Scott SE, Stump S, eds. Krause’s Food, DUE, A., TOUBRO,yönünde S., hareket & SKOV, edilmiş A.R., olup, yapılan (2004). istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim Nutritionaralığı arttıkça, and elektrik Diet ve Therapy. doğalgaz 13 th ed. Phila- Effect of normal-fatfiyatlarının genel diets, seviyesinde either medium düşüş gözlendiği or sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydanadelphia: gelmektedir. PA Saunders pp.970-986 high in protein, on body weight in overweight Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat subjects: a randomised 1-year trial. Interna- GANNON, M.C., & NUTTAL, F.Q., (2010). tional Journal of Obesity Related Metabolic Effect of a high-protein, low-carbohydrate ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES Disorders, 28(10),ACCORDING 1283-90 TO CONSUMPTION RANGES INdiet TERMS on bloodOF INDUSTRY glucose AND control in people with HOUSES type 2 diabetes. Diabetes, 53(9), 2375-82 DUNCAN, S.H., LOBLEY, G.E., & HOLTROP, Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, G., (2008). theHuman consumption colonic of electricity microbiota and natural as- gas usedGARDNER, in industry and C.D., houses KIZANAND, is statistically A., & ALHAS- analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different sociated withtechniques diet, obesityfor analysis. and Moreover, weight tests loss. of hypothesis SAN,were applied S., (2007).and the research Comparison was of Atkins, made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices Int J Obes, 32(11), 1720-4 Zone, Ornish and Learn diets for change in weight and related risk factors among EVANGELİSTA, L.S., HEBER, D., Lİ, Z, overweight premenopasual women: the A BOWERMAN, S., HAMİLTON, M.A., & TO Z weight loss study; a randomized trial. FONAROW, G.C., (2009). Reduced Body JAMA, 297(9), 969-77 Weight and Adiposity With a High-Protein Diet Improves Functional Status, Lipid Pro- GILBERT, J.A., BENDSEN, N.T., & TREMB- files, Glycemic Control, and Quality of Life LAY, A., (2011). Effect of proteins from in Patients With Heart Failure: A Feasibility different sources on body composition. Study. Journal of Cardiovascular Nursing, Nutrition Metabolism and Cardiovascular 24(3), 207-15 Diseases, 21(2); 16-31

FEEDMAN, M.R., KİNG, J., & KENNEDY, HALTON, T., & FRANK, B., (2004). The effects E., (2001). Popular Diets: Scientific Review. of high protein diets on thermogenesis, satiety Obesity Research , 9(1), 1-40 and weight loss: a critical review. Journal of

85 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

the American CollageSANAYİ VE of KONUTLAR Nutrition, AÇISINDAN 23(5), TÜKETİMJOHNSTONE, ARALIKLARINA A.M., LOBLEY, GÖRE G.E., & HOR- ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN 373-85 İNCELENMESİ GAN, G.W., (2011). Effects of a High-Protein, Low-Carbohydrate Weight Loss Diet on HENDERSON, L., GREGORY, J.,Murat & SWAN,KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ Antioxidant Status, Endothelial Function and G., (2003). The National Diet andGüven Nutrition Grup A.Ş. Finans Yönetmeni 1 Plasma Indices of Cardio-Metabolic Profile. Survey: Adults Aged 19 to 64Kilis Years. 7 Aralık Energy, Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü Br J Nutr, 106 (2), 282-91 Protein, Carbohydrate,Özet : 2012-2014 fat Yıllarıand Alcohol arasındaki Intake. TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi London: Theve konutlardaStationery kullanılan Office, doğalgaz 2(3), ile 1-149 elektrik tüketimininKERSTETTER, istatistiksel olarak J.E., analiz edilmesiO’BRIEN, K.O., & şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırmaINSOGNA daha kapsamlı K.L., hale getirilmiştir.(2003). Dietary protein, HODGSON, J.M., BURKE, V., & BEILIN, L.J., Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik vecalcium doğalgaz fiyatlarınınmetabolism, tespit edilmesi and skeletal homeos- (2006). Partialyönünde substitution hareket edilmiş of olup,carbohydrate yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim tasisaralığı revisited.arttıkça, elektrik American ve doğalgaz Journal of Clinical intake withfiyatlarının protein genel intake seviyesinde from düşüş lean gözlendiği red sonucunaNutrition varılmaktadır., 78(3), Sonuç olarak584-92 tüketim meat lowersaralığı blood Kw pressurecinsinden yükseldikçe, in hypertensive fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir. persons. AmericanAnahtar Kelimeler Journal : Elektrik, of Clinical Doğalgaz, Nu Tüketim,- KEY, Sanayi, T.J., Konut, SCHATZKIN, Anova, TUİK, Fiyat A., & WILLETT, W.C., tition, 83(4), 780-7 (2004). Diet, nutrition and the prevention of ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYcancer. AND NATURAL Public GASHealth PRICES Nutr, 7(1A), 187-200 HU, FB., (2005). ACCORDING Protein, Body TO CONSUMPTION Weight, And RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES Cardiovascular Health. American Journal of KRİEGER, J.W., SITREN, H.S., & DANIELS, Clinical Nutrition,Abstract: 82(2),In this study 242-7 prepared by using data of TSI belongingM.J., (2006). to the years Effects of 2012 of-2014, variation in protein the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study andprepared carbohydrate with the use intakeof differen ont body mass and JOHNSTON, C.S.,techniques DAY, for C.S.,analysis. & Moreover,SWAN, testsP.D., of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determinecomposition electricity and during natural gasenergy prices restriction: a me- (2002). Postprandial thermogenesis is taregression. American Journal of Clinical increased 100% on a high protein, low fat Nutrition, 83(2), 260-74 diet versus a high carbonhydrate low fat diet LAGIOU, P., SANDIN, S., LOF, M., TRICHO- healthy young women. Journal of American POULOS, D., ADAMI, H-O., & WEIDER- College Nutrition, 21(1), 55-61 PASS, E., (2012). Low carbonhydrate-high JOHNSTONE, A., (2012). Safety and efficacy of protein diet and incidence of cardivascular high-protein diets for weight loss. Proceeding diseases in Swedish women: Prospective of the Nutrition Society, 71(2), 339-49 Cohort Study. BMJ, 344, 4026

JOHNSTONE, A.M., HORGAN, G.W., & MU- LARSEN, R.N., MANN, N.J., & MACLEAN, RISON, S.D., (2008). Hunger And Appetite E., (2011). The effect of high-protein, low- Response To A High-Protein Ketogenic Diet carbohydrate diets in the treatment oftype 2 In Obese Men Feeding Ad Libitum. Ameri- diabetes: a 12 month randomised controlled can Journal Clinical Nutrition, 87(1), 44-55 trial. Diabetologia, 54(4), 731-40

86 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

LAYMAN, D.K., EVANS,SANAYİ E.M., VE KONUTLAR & ERICKSON, AÇISINDAN TÜKETİMMARCASON, ARALIKLARINA W., (2010). GÖRE What is the effect of a ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN D., (2009). A Moderate Protein Diet ProduİNCELENMESİ- high-protein diet on bone health? Journal of

ces Sustained Weight Loss AndMurat Longterm KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZAmerican Dietetetic Association, 110(5), 812 Changes In Body Composition And Blood Güven Grup A.Ş. FinansMERDOL, Yönetmeni T., BAYSAL, A., ARSLAN, P., Lipids In Obese Adults. J Nutr1 , 139(3), 514-21 Kilis 7 Aralık Üniversitesi, ElektrikYÜCECAN,-Enerji Bölümü S., PEKCAN G., YURTTA- LEJEUNU, M.P., WESTERTERP, K.R., & GÜL, M., et al., (2006). Sağlık Bakanlığı Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ADAM, T.C.ve, konutlarda(2006). Ghrelinkullanılan anddoğalgaz glucagon- ile elektrik tüketimininTemel istatistiksel Sağlık olarak Hizmetleri analiz edilmesi Genel Müdürlüğü, şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlananTürkiye’ye çalışmada Özgü ANOVA Beslenme modeli Rehberi 5.baskı. like peptideuygulanmıştır. 1 concentration Ayrıca ,24-hhipotez satiety testleri uygulanarak and araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. energy andSanayi substrate ve konutlarda metabolism tüketim aralıklarına during görea elektrik veAnkara; doğalgaz fiyatlarının2006.p.12-65 tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde high-protein diet and measuredin a respira- edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimNOBLE, aralığı C.A.,arttıkça, & elektrik KUSHNER ve doğalgaz R.F., (2006). An tion chamber.fiyatlarının American genel seviyesindeJournal ofdüşüş Clinical gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydanaupdate gelmektedir. on low-carbonhydrate, high-protein Nutrition, 83(1), 89-94 Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,diets. Konut, Curr Anova, Opin TUİK, Gastroenterol, Fiyat 22(2), 153-9

LEPE, M., GASCÓN, M.B., & CRUZ, A.J., NORAT, T., BINGHAM, S., & FERRARİ, P., (2011). Long-TermECONOMETRIC Efficacy ANALYSIS Of High-Protein OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN(2005). TERMS OFMeat, INDUSTRY fish, ANDand colorectal cancer Diets: A Systematic Review. Nutrition HosHOUSES- risk: the European Prospective Investigation pital, 26(6), 1256-9 Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonginginto cancer to the and years nutrition. of 2012-2014, J Natl Cancer Inst, the consumption of electricity and natural gas used in97(12), industry and906-16 houses is statistically LI, S, FLİNT, A.,analyzed. PAİ, ANOVA J., FORMAN, model was J.,applied HU, to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was F., WİLLETmade W., more et comprehensive. al., (2014). The Low purpose car was- to determineNORDMANN, electricity A.J.,and natural NORDMANN, gas prices A., & BRIEL, bonhydrate diet from plant or animal sources M., (2006). Effects of low-carbonhydrate and mortality among myocardial infarction vs low-fat diets on weight loss and cardi- survivors. J Am Hearth Assoc, 3, 1169 ovascular risk factors:a metal-analysis of LI, Z., TREYZON, L., & CHEN, S., (2010). randomized controlledtrials. Arch Intern MED, 166, 285-93 Protein-enriched meal replacements do not adversely affect liver, kidney or bone density: ÖZER, S., & ARGAN, G., (2005). Kalp Yet- an outpatient randomized controlled trial. mezliğinde Sağlık Davranışları, Sağlığa Nutr J, 9, 72 Verilen Önem ve Yaşam Kalitesi İlişkisinin İncelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik MA, J., STEVENS, J.E., & CUKIER, K., Yüksekokulu Dergisi, 21, 63-77 (2009). Effects of a protein preload on gastric emptying, glycemia, and gut hormones after POORTMANS, J.R., & DELLALIEUX, O., a carbohydrate meal in diet-controlled type (2009). Do regular high protein diets have 2 diabetes. Diabetes Care, 32(9), 1600-2 potential health risks on kidney function

87 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

in athletes? InternationalSANAYİ VE KONUTLAR Journal AÇISINDANSports TÜKETİMand ARALIKLARINA Nutrition Board, GÖRE Institute of Medicine, ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN Nutrition Exercise Metabolism, 10, 28-38İNCELENMESİ TheNational Academies, Washington DC, USA. Journal of American Dietetic Asso- SACKS, F.M., BRAY G.A., & CAREY,Murat KORKMAZ, V.J., Hakan AÇIKGÖZ ciation, 102, 1621-30 (2009). Comparison of weight-lossGüven Grup diets A.Ş. Finans Yönetmeni with different compositions1Kilis of 7 fat,Aralık protein, Üniversitesi, ElektrikVELDHORST-Enerji Bölümü M.A., NIEUWENHUIZEN and carbohydrates. New England Journal of A.G., & HOCHSTENBACH-WAELEN, A., Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi Medicine , ve360, konutlarda 859-73 kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin(2009). istatistiksel Effects olarak of analiz high edilmesi and normal soyprotein şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlananbreakfasts çalışmada on satiety ANOVA and model subsequenti energy SACKS, F.M.,uygulanmıştır. BRAY, G.A., Ayrıca hipotezCAREY, testleri V.J.,uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik veintake, doğalgaz includingfiyatlarının tespit amino edilmesi acid and ‘satiety’ SMITH, S.R., RYAN D.H., &, ANTON, yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgularahormone göre de sonucaresponses. gidilmiştir. Europe Elde Journal Nutri- S.D., (2009).edilen Comparison bulgular sonucunda; of weightsanayi sektörü loss için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunation, varılmaktadır. 48(2), Sonuç92-100 olarak tüketim diets differentaralığı compositions Kw cinsinden yükseldikçe, of fat, protein,fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.

and carbonhydrates.Anahtar Kelimeler New :EnglandElektrik, Doğalgaz, Journal Tüketim, WATZL, Sanayi, Konut, B., Anova, (2005). TUİK, Consumption Fiyat of vegetables of Medicine, 360(9), 859-73 and fruits and risk of breast cancer. JAMA, 293(2), 2209-10 SANDHU, M.S., WHITE,ECONOMETRIC I.R., & ANALYSISMCPHERSON, OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND K., (2001). Systematic review of the prosHOUSES- WESTERTERP-PLANTENGA, M.S., NİEU- pective cohort studies on meat consumption WENHUİZEN, A., & TOME, D., (2009). Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, and colorectalthe consumptioncancer risk: of aelectricity meta-analytical and natural gas used inDitary industry protein,and houses weight is statistically loss and weight ma- analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different approach. Cancertechniques Epidemiolfor analysis. Moreover, Biomarkers tests of hypothesis intenance.were applied Annuand the Revresearch Nutr was, 29,21-41 made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices Prev, 10(5), 439-46 WYCHERLEY, T.P., NOAKES, M., & CLİFTON SKOV, A.R., TOUBRO, S., RONN B., HOLM P.M., (2010). A High Protein Diet With Re- L., & ASTRUP A., (1999). Randomized sistance Exercise Training Improves Weight Trial On Protein Vs Carbohydrate In Ad Li- Loss And Body Composition In Overweight bitum Fat Reduced Diet For The Treatment And Obese Patients With Type 2 Diabetes. Of Obesity. International Journal of Obesity, Diabetes Care, 33(5), 969-76 23(5), 528-36 YORGUN, H., & TOKGÖZOĞLU, L., (2007). TRUMBO, P., SCHLICKER, S., & YATES , Dislipidemi ve Diyet. Türk Kardiyoloji Se- A.A., (2002). Dietary reference intakes for minerleri, 3:139-151 energy, carbohydrate, fiber, fat, fatty acids, cholesterol, protein and amino acids. Food

88 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN EXTENDEDİNCELENMESİ ABSTRACT Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ

Obesity has become one of the mostGüven important Grup A.Ş. public Finans healthYönetmeni issues in the world. Obesity has many healths, social, psychological and1 economic consequences for the individuals being affected and for Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü the society. Expenditures will continue to rise particularly due to increases in obesity prevalence and in the cost of relatedÖzet : health2012-2014 care.Yılları Diet arasındaki and exerciseTUİK verileri are kullanılarak known tohazırlanan play a bu valuable çalışma, sanayi role in the treatment ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi and prevention ofşeklindedir. obesity Farklı associated analiz teknikleridisorders kullanılarak such as hazırlananhypertension, çalışmada heart ANOVA disease model andi diabetes. We- ight loss programmersuygulanmıştır. decreases Ayrıca hipotez complications testleri uygulanarak associated araştırma with daha kapsamlıobesity hale contribute getirilmiştir. to the health care Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi and increase expectationsyönünde hareket associated edilmiş olup, with yapılan life istatistik span. bulgularaIt has been göre deasserted sonuca gidilmiştir.diet regimes Elde created for this purpose will provideedilen bulgular weight sonucunda; control sanayi despite sektörü of içinnegative tüketim aralığıenergy arttıkça, balance elektrik by ve stimulating doğalgaz a variety of fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim mechanism thataralığı satiety. Kw cinsindenNutrient yükseldikçe, compositions fiyatlarda of da theseazalma meydanaapplications gelmektedir. of weight loss are wide field of discussion at theAnahtar present Kelimeler time. :CurrentElektrik, Doğalgaz, dietary Tüketim, trends Sanayi, making Konut, changes Anova, TUİK, only Fiyat in nutrient composition focuses on weight loss. The most popular of these diet regimes are the ones that recommend the reduction of carbohydrateECONOMETRIC intake ANALYSIS and increase OF ELECTRICITY of protein AND intake. NATURAL There GAS is noPRICES general consensus on what is a high proteinACCORDING diet; but TO in CONSUMPTION food industry, RANGES the term IN TERMS protein OF enriched INDUSTRY is AND used when more than HOUSES 20% of the total energy comes from protein. High protein diets in body weight loss studies often indicate diets inAbstrac whicht: 30%In this ofstudy the prepared energy by isusing obtained data of TSI from belonging protein. to the İn years general, of 2012 -2014,percentage of energy the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically from protein areanalyzed. doubled ANOVA by increasing model was appliedfrom 10%to the tostudy %30. prepared İn suchwith theweight use of lossdifferen diet,t due to the re- techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was duced amount ofmade energy, more comprehensive. the amount The of purposeprotein was not to determinedoubling electricity in fact. and It naturalshould gas be prices noted at this point. Increase of protein grams/day is the risk rate of about 20%. But the amount of protein that can be kept at the highest level of protein induced satiety to ensure the loss of body weight and to restrict energy is discussed. Logic of use of high-protein diet: Such diets provide longer toughness compared to carbohydrates and fats. İn resulting, energy intake is reduced in the long run. Mechanism of protein induced satiety is described in amino acid concentrations, response of the anorexigenic hormone and protein-induced energy expenditure. The main basis of this diet is used as an energy source of fats. Due to a low intake of carbohydrates release of ketone bodies is accepted as an indication of the catabolic process. Low or very low carbohydrate diet is called ketogenic diet when consumed <20 g/day carbohydrate. Diet forces the body to burn fat instead of carbohydrates during fasting. Ketone bodies increases in the blood, decrease blood pH and late in the process ketoacidosis due excessive drop in blood pressure, shock and loss of consciousness may occur. So, safety and efficacy of high protein diets have been questioned, especially of these with low carbohydrate content. Because of high protein diet increasing thermo genesis, providing higher saturation, reducing subsequent energy intake increase weight loss in short term. Nevertheless weight loss is not a determinant of health

89 DBHAD ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİwww. dbhadergisi.com YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ULUSLARARASIInternational Refereed HAKEMLİ Journal BESLENME of Researches ARAŞTIRMALARI on Economy Management DERGİSİ InternationalEkim / Kasım Peer-Reviewed/ Aralık 2014 Sayı:Journal 02 Cilt: of Nutrition 01 Sonbahar Research Kış October / MayısNovember – Haziran/ December – Temmuz 2014 Issue:- Ağustos02 Volume:2015 Sayı: 01 04Autumn Yaz Winter May - June - July - AugustID:13 2015 K:02 Issue 04 Summer (Ekonomi)ID:27 & K:49(Economy) (ISO 9001-2008 Belge No: www.uheyadergisi.com12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) (Marka Patent / Trademark Patent) (ISO 9001-2008 Belge(2015/03940 No: 12879 /& 2015-GE-17289) ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

alone. Therefore allSANAYİ health VEindicators KONUTLAR should AÇISINDAN be considered TÜKETİM together. ARALIKLARINA In this GÖREarticle, the long and short ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN term effects of high protein diets on the bodyİNCELENMESİ weight changes, body composition, the body weight regain after loss and the potential sideMurat effects KORKMAZ, (cardiovascular Hakan AÇIKGÖZ disease, blood pressure and blood lipids, kidney and bone disease antioxidantGüven status) Grup are A.Ş. examined. Finans Yönetmeni

1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü

Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir. Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.

Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat

ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND HOUSES

Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014, the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices

90 DERGİ HAKKINDA

DBHAD “Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi”; 2014 yılı itibariyle yayın hayatına girmiştir. Dergimizde literatüre kaynak sağlayacak nitelik ve değerde olan yayınlara yer verilmektedir. Dergimiz uluslararası hakemli bir dergi olup, yılda ÜÇ sayı çıkarmaktadır. Dergimizin sayıları NİSAN, AĞUSTOS ve ARALIK aylarında sistem üzerinden yayınlanmak- tadır. Dergimiz gerek basılı, gerekse de internet üzerinden ulaşılabilen bir dergidir. Dergimizde Beslenme Bilimi konusunda yapılmış her türlü araştırma çalışmasına yer verilecektir. Beslen- me Bilimleri, Toplum Beslenmesi, Beslenme Eğitimi, Diyetetik, Besin Mikrobiyolojisi ve Top- lu Beslenme Sistemleri, Epidemiyoloji, Diyet Araştırmaları, Besin Gereksinimleri, Beslenme Davranışları, Metabolik Çalışmalar, Vücut Kompozisyonu, Şişmanlık, Genetik, Nütrigene- tik, Besin Güvenliği ve Güvencesi alanı içerisinde değerlendirilebilecek her türlü yayına yer verilebilmektedir. Dergimizin baş editörü Doç. Dr. Aslı UÇAR olup, dergi yönetim kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda faaliyetlerini gerçekleştirilmektedir. Yönetim kurulu başkanı der- ginin o anki yönetim kurulundaki en üst unvana sahip hocamız olup yönetim kurulunun %51’ inin aldığı kararlar uygulanmaktadır. Gönderilen her yayın kendi alanında uzman iki hakemin onayından geçmeli ve hakemler tarafından yayınlanabilir görüşüne sahip olmalıdır. Aynı sayı içerisinde yazarın bir yayınına yer verilir. Birden fazla hakem ve yönetim kurulu onayından geçen çalışmalar sıraya alınarak ilerleyen sayılarda yayınlanır. Hiçbir yazar hakem ve yönetim kurulu üyeleri üzerinde etkili değildir. Dergimizde yayınlanmak üzere sisteme yüklenen çalış- malar için yayın telif hakkı sözleşmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar dergiye devre- dilmiş olarak kabul edilir. Yazar ya da yazarlar bu durumu kabul etmiş ve derginin yayın kabul şartlarına uygun hareket etmeyi teyit ederek bu sisteme dahil olmuştur.

Dergimiz hakem ve bilim kurullarında yer almak isteyen akademisyen ve bilim araştırmacıla- rının mutlaka Dr. unvanı almış ve alanında uzman olması gerekmektedir. Ayrıca bilimsel çalış- malar yapmış olması şartı aranır. Dr. ya da Uzman unvanına sahip olmayan ve alanında yayın yapmayan hiç kimse bilim, danışma ve hakem kurullarında yer alamaz. Dergi yönetim kurulu derginin en üst karar ve yürütme mekanizmasını oluşturur. Yönetim kurulunun aldığı her türlü karar kesin ve değiştirilemez niteliktedir. Yönetim kurulu kararı olmaksızın hiçbir koşul ve şart- ta dergi üzerinde işlem gerçekleştirilemez ve uygulamaya gidilmez. Dergi baş editörü hakem onayına gönderilmeyen çalışmaların dergide kabul edilip edilmeyeceğine, hakem sürecine gön- derilip gönderilmeyeceğine karar verebilir. Bu karar sürecinde yönetim kuruluna bilgi vermek zorunda değildir. Dergimiz bünyesinde hakem, bilim ve danışma kurulunda yer almak isteyen bilim insanlarının katılımına ancak yönetim kurulu karar verebilir.

Dergimizde bazı ulusal ya da uluslararası kongrelerde yayınlanmış sözlü ve hakem onayından geçmiş çalışmalar için özel sayılar şeklinde çalışmalar da gerçekleştirilmektedir. Bu tip özel sayılar ancak anlaşma yapılan kongrelerde sunulmuş sözlü bildiriler için geçerlidir. Bu bildiri- lerin mutlaka kongre bilim kurulundan onay almış hakem değerlendirmesi yapılmış olmalıdır. Hakem değerlendirilmesi yapılmamış hiçbir çalışma yayına alınmaz. Yayınlanmak için gönde- rilen çalışmalar dergi hakem onayına gönderilir. Ancak her iki hakemden olumlu dönüş alan çalışmalar yayına alınır. Ayrıca sözlü sunulan bildirilerin mutlaka basılı materyali ile hakem onay raporları dergimiz yönetim kuruluna ve baş editörüne sunulmuş olmalıdır. Bu bilgi ve materyallere sahip olmayan bildirilere dergimizde yer verilmez. Dergimizde işlem sürecine dair bilgiler yazar ve yazarlara yazılı olarak dergi internet adresinden bildirilir. Ayrıca dergimize üye olup sisteme giriş yapan her bir yazar süreç ile ilgili bilgileri derginin web sayfasından kendisi izleyip gelişmeleri takip edebilir. Dergimizdeki koşul ve şartlar her bir yazar ve yazarlar için aynıdır. Hiçbir kimse için bu kurallar ve koşullar değiştirilmez. Farklılık sağlanması istenemez talep edilemez. Dergimiz bünyesinde yayınlanması istenen eserlerin mutlaka derginin yayın kabul ettiği alanlardan olması şartı aranır. Bu özellikleri taşımayan hiçbir yayına dergimizde yer verilemez. Hakem sürecine dair işleyiş baş editör kontrolünde gerçekleştirilir. Baş editör yayı- nın dergide hakem sürecine dair işleyişine yönelik bilgi ve karar verme yetkisine sahip bulunur. Baş editörün uygun bulmadığı ya da kabul etmediği bir yayın dergide sürece dahil edilmez. Bu konuda yazar ya da yazarlar dergi ile diğer organlar üzerinde bir yükümlülük oluşturamaz. Hakem onayından geçse bile editörler ya da yönetim kurulu mevcut çalışmanın yayınlanmasına olumlu görüş bildirmemesi veya makale sistemde yayına alınsa bile kurulların kararı ile iptal edilebilir. Böyle bir durumda yazar ya da yazarlar dergiye bir yaptırım uygulamaz. Her türlü yetki tek taraflı olarak dergi yönetim ve editörler kuruluna aittir.

Dergimiz T.C. hukuk kuralları çerçevesinde “5846” sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanun ve Hükümleri’ne tabi hareket eder. Bu kanunun gerekliliklerini yerine getirmeyen yazar ya da yazarlar hakkında dergimiz tek taraflı olarak hukuki haklarını korumaya sahiptir. Dergimizde yayınlanması amacıyla gönderilen çalışmalarda yapılan ilgili kanunlara uygun olarak gerçek- leştirilmeyen alıntılar, intihal gibi konularda yazar ya da yazarlar tek taraflı olarak sorumlu- dur. Her bir yazar ve yazarlar uluslararası akademik, bilimsel etik kurallara uymak zorundadır. Bu kurallara uymayan yazarlar hakkında ilgili kurum ve kuruluşlara dergimiz doğrudan resmi olarak bilgi verir. Doktora, Yüksek Lisans ve Uzmanlık tezlerinden yararlanılarak hazırlanan çalışmalarda mutlaka kaynakça ya da özet altında hangi çalışmadan yararlanılarak hazırlandığı belirtilmelidir. Aksi durumda bu tip çalışmalar etik kabul edilmez ve intihal çerçevesinde de- ğerlendirilir. Tez ve uzmanlık tezlerinde mutlaka ilgili yayının asıl sahibinin ismi bulunmalıdır. İlk sırada etik kurallar çerçevesinde tezin “yayının” asıl sahibi konumundaki kişi ilk sırada yer almalıdır. Danışman ve diğer yazarlar tezin sahibinin önünde yer alamaz. Bu tip çalışmalarda tez danışmanı dışında farklı yazar isimleri bulunuyor ise çalışmaya ne tür bir katkı sağlandığı kaynakça kısmında açıkça belirtilmelidir. Dergimiz basılı ve online olarak hareket eden bir ya- yın organıdır. Akademik alanda hazırlanan çalışmaların yer aldığı bir materyal olarak bilimsel araştırma yapan kurum ve kişilere fayda sağlamak amacıyla toplumsal hizmet sunan sosyal bir organdır. Dergimiz paralı bir dergi olmayıp, hiçbir yazara ya da yazarlara basılı materyal göndermek zorunda değildir. Dergimizde kabul edilen ve basıma hak kazanan çalışmalar dergi yayın kabul şartları ve yazım kurallarına uygun olarak mizanpajı yapılır ve sisteme yüklenir. İhtiyacı olan yazar ya da yazarlar ile okuyucular sistemden bu sayıyı indirerek ihtiyacını gide- rebilir. Mizanpaj yazar tarafından örnek makale baz alınarak yapılmaktadır. ABOUT THE JOURNAL

“International Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research” (DBHAD) has started to publish articles as of 2014. Our journal includes valuable and qualified articles which will provide sources for the literature. Our journal is an international refereed journal, and is pub- lished three times a year. The issues of our journal are published on APRIL, AUGUST and DECEMBER. Both online and printed versions of the journal are available. Our journal wel- comes all types of works tackling the issues of Nutritional Sciences, Public Health Nutriti- on, Nutrition Education, Dietetics, Food Microbiology and Collective Nutrition Systems, Epidemiology, Diet Research, Food Requirements, Metabolic Studies, Body Composition, Adiposity, Genetics, Nutrigenetics, Food Safety and Security. Editor-in-Chief of the jour- nal is Assoc. Prof. Aslı UÇAR and the journal carries out its activities in accordance with the decisions taken by the Executive Board of the journal. The President of the Executive Board is the member of the board who has the highest rank, and decisions taken by 51% of executive board are implemented. Each submitted article is approved by two referees who are experts in their fields, and is expected to be granted with positive opinions of referees as to being eligible for publishing. Within the same issue, single article of the author is published. If the author has more than one article which is approved by referees and the executive board, those are lined up for the following issues. No author has any kind of power on referees and executive board. Copy right agreement is not demanded for articles which have been uploaded to the system for publishing. Rights of articles which have been uploaded to the system are considered to be transferred to the journal. Author or authors are regarded to have agreed on this and have been included in this system by committing to act in accordance with the publishing conditions of the journal.

Academicians and researchers who would like to become a member of referees and scientific boards of the journal are required to hold Ph. D. degree and be granted with the title of Doctor and to be experts in their fields. In addition, one of the conditions is to have carried out scienti- fic studies. No one who has not published works in his/her field and does not have the titles of Doctor or Expert cannot become a member of referees and advisory boards. Executive board of the journal is the senior decision and executive mechanism of the journal. Each and every de- cision of the executive board is absolute and irreversible. Without the decision of the executive board, nothing can be carried out or performed under no circumstance. The Editor-in-Chief of the journal can decide on whether works which have not been sent to the approval of refere- es can be accepted or not, whether they can be included in the process of referees’ approval. Editor-in-Chief does not have to inform the executive board on this process. Only executive board takes decisions regarding the participation of scientists who would like to participate in the referees, scientific and advisory boards of the journal.

In our journal, special issues can be prepared for works which have been presented orally in some national or international congresses and which have been approved by a referee. Such special issues are just valid for oral presentations in agreed congresses. Such works have to be approved by scientific board of the congress and evaluated by referees. No work can be publis- hed without referee assessment and approval. Works which are sent for publishing are submit- ted to referees for their approvals. Works which are evaluated positively by the two referees are published. In addition, printed versions of the orally-presented works and their referee approval reports should be submitted to executive board of the journal as well as editor-in-chief. Works lacking this information and printed material cannot be accepted for our journal. Information regarding the process are provided for author and authors in a written format in the web page of the journal. Each author who registers to our journal and logins the system can follow up the process on the web page of the journal. All conditions and principles are eligible and same for each and every author. These conditions and rules cannot be changed for anyone. Any change or difference cannot be requested. Works sent to be published in the journal have to be related to the fields that the journal accepts. If a work does not hold such features, it is not published in the journal. Procedure regarding refereeing process is under the control of editor-in-chief. Editor- in-chief has the authority to decide on the procedure of refereeing process for a work. A work which has not been found appropriate or not been accepted by the editor-in-chief cannot be included in the refereeing process of the journal. Under such circumstances, author or authors cannot form any liability for the journal and other bodies. Even if a work is approved by a re- feree or accepted in the system to be published, its publication can be cancelled due to negative opinion of editors or executive board regarding the publication of the work or related decision of the boards. Under such cases, author or authors cannot impose sanctions on the journal. Any kind of authority belongs unilaterally to the executive and executive boards of the journal.

Our journal acts in accordance with the Law numbered “5846” on Intellectual and Artistic Works and its provisions within the frame of Turkish Republic legal rules. Our journal has the right to protect its legal rights unilaterally against author or authors who do not fulfil the neces- sities of this law. Author or authors are held responsible unilaterally regarding quotations which are not in accordance with related rules, and plagiarism. Ethics board report is mandatory in re- search and applied studies. Studies without ethics board report cannot be accepted even if they have received referee’s approval. Author or authors cannot claim any right on this matter. On this matter, any institution, individual or other authorities cannot impose sanction on the jour- nal. Each and every author has to obey international academic, scientific and ethical rules. Our journal informs related institutions or organizations directly and formally about authors who do not obey the rules. In studies which are prepared by utilizing PhD, MA/MS and Expertise theses, studies that have been utilized have to be definitely stated under the title of bibliography or abstract. Otherwise, such studies cannot be regarded as ethical and evaluated within the fra- me of plagiarism. In MA/MS and Expertise theses, name of the author of the original study has to be stated. If different author names exist in such studies, the contributions of the authors to the study have to be clearly stated in the bibliography. Our journal has both online and printed versions. Our journal, as a material including academically-prepared studies, is a social organ which provides services to the society in order to provide benefits to institutions and individuals which carry out scientific studies. Our journal does not charge any fee thus does not have to send printed material to author/authors. Page-setting of the works which have been accepted and granted to be published in our journal is carried out according to the journal’s publication and writing rules, and then uploaded to the system. Works can be downloaded from the system by author/authors and readers so that their needs are met. Page-setting is performed by authors based on the sample work provided for them. YAZARLARA BİLGİ

1.Dergimizin yazım dili Türkçe ve İngilizcedir.

2. Farklı dillerde hazırlanan yayınlar ve çalışmalar editör başta olmak üzere derginin yönetimi onay vermesi durumunda kabul edilir. Bu durum tek taraflı olarak dergimize aittir.

3. Dergimiz internet ortamında tam metin olarak yer alır. “Basılı hali ile sisteme yüklenir”

4. Dergimiz sistemine üye olmadan yüklenen yayını kabul etmez.

5.Hiçbir yazar dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz.

6. Yapılan her bir çalışmanın sorumluluğu tek taraflı olarak yazar(lar) aittir. Dergimiz bu konu- da bir yükümlülük altına alınamaz sokulamaz.

7. Dergimiz bünyesinde değerlendirilmek koşulu ile gönderiler çalışmaların, her hangi bir ne- denle bir başka yerde kullanılmamış veya değerlendirmeye gönderilmemiş olması gerekir. Böy- le bir olumsuzluk ile karşılaşılması durumunda tekzip yayınlanması koşulu ile çalışma reddedi- lir ve yazar hakkında hukuki işlem başlatılır.

8. Her bir çalışma alanında uzman iki hakem tarafından değerlendirilip, iki hakemden olumlu görüş alan çalışmalar sıraya alınmak koşulu ile yayına alınır.

9. Hiçbir çalışmanın bir başka çalışmadan farklılığı veya üstünlüğü yoktur. Her bir yazar ve çalışma aynı hak ve eşitliğe sahiptir. Her hangi bir ayrıcalık tanınmaz.

10.Yazarlar çalışmalarının hangi hakemler tarafından değerlendirildiğini bilemez ve bilmek is- teme hakkına sahip olamaz. Bu durum sadece sistem yönetici ve editör tarafından bilinir ve gizli tutulur.

11. Düzeltmeler majör ve minör şeklinde yapılır. Her bir düzeltme sadece iki hakka sahiptir. İki talep doğrultusunda istenen düzeltmenin yapılmaması durumunda çalışma otomatik olarak ret alır.

12. Tez, sunum ve bildiri şeklinde daha önce kullanılmış çalışmalar makaleye dönüştürülüyor ise mutlaka daha önceki kullanımına yönelik bilgi makalenin dipnotunda bulundurulmalı ve açıklanmalıdır. Aksi durumda intihal olarak kabul edilir ve dergimiz bu yükümlülüğü kabul etmez. 13. Dergimizin yayın kabul ettiği alanları dışında yapılan çalışmalar ilgili yönetim veya editör tarafından tek taraflı olarak kabul edilir veya red edilir. Bu durumda yazar bir hak iddiasında bulunamaz.

14. Dergimize yüklenen çalışmaların her türlü hakkı yazar tarafından dergiye verilmiştir. Bu işlem için yazardan bir imza ve onay bilgisi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar her hakkı ile dergimize devredilmiş olur.

15. Dergimizin yayınları değerlendirme süresi hakemlerden gelen dönüşlere göre iki aydır. İki ay içerisinde dönüş alınamayan çalışmalar bir başka hakeme yönlendirilir. Bu durumda süre uzayabilir ve bir talep oluşturulamaz. Yazar bu durumda hiçbir hak iddiasında bulunamaz, ma- kaleyi sistemden çekemez.

16. Dergimiz bünyesinde değerlendirmeye alınan çalışmalarda dergimiz sorumlu yazarı muha- tap alır, diğer yazarlarla bir ilişki içerisinde bulunmaz ve sorumlu yazar dışındaki kişilere bilgi vermez, vermek zorunda değildir.

17.Çalışmaları değerlendiren hakemler tamamen bağımsız hareket ederler. Bu konuda dergimi- zin hakemler üzerinde bir yaptırımı ve özel talebi oluşmaz oluşturulamaz.

18. Dergimizin yayın süresi yılda üç defa olmak üzere; Nisan, Ağustos ve Aralık aylarına gelen süredir. Bu süreler derginin yayın sistemine bağlı olarak kaymalar oluşturabilir. Bu nedenle dergimiz hiçbir talep ve sorumluluk altında bulunmaz. Ayrıca baş editör kararı ile özel sayılar çıkartılmaktadır. Bu durum sadece baş editör onayına bağlıdır.

19.Yayın değerlendirmesine ilişkin hakem görüş bildirir raporu ilgili birinci yazara gönderilir. Düzeltme istenen çalışmaların düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre içerisinde düzeltmesi ya- pılmayan çalışmalar sistemden çıkarılıp reddedilir. Bu durumda yazar dergimiz hakkında bir yaptırım hakkına sahip olamaz.

20. Makaleler aşağıdaki başlıkları içermelidir. a) Başlık sayfası: yazar isimleri akademik derece belirtilmeden açık olarak numaralandırılmış şekilde verilmelidir. Bağlı olunan kurum ve adresi, her yazara ilişkin olarak açık şekilde belir- tilmelidir. Sorumlu yazara ait, adres, e-posta adresi telefon numaraları varsa fax numarası yer almalıdır. b) Özet ve Abstract: Makalelerde Türkçe ve İngilizce özet bulunmalıdır. Özet ve abstract bö- lümleri en fazla 150 kelimeden oluşmalıdır. Tek paragraf halinde çalışmanın amacı, metodu, temel sonuçları ve beslenme açısından önemi açıklanmalıdır. Bu bölümlerin sonunda anahtar kelimeler/key words yer almalıdır. Anahtar kelime sayısı en az 3, en fazla 7 tanedir. c) Giriş: Çalışmanın önemini açıklayan, bu çalışmanın neden gerekli olduğunu vurgulayan en fazla 3 sayfadan oluşan giriş bölümü makalede yer almalıdır. d) Materyal ve Yöntem: Giriş bölümünden sonra yer almalıdır. Çalışmada kullanılan yöntemi ve istatistiği açık bir şekilde ifade etmelidir. e) Bulgular: Açık ve net bir şekilde yazılmalı, figür veya tablo içermelidir. Makale derleme bir makale ise buna gerek yoktur. f) Tartışma: Çalışmanın sonuçlarının literatür ile benzerlikleri farklılıkları burada vurgulanmalı, mümkünse ayrı bir bölüm şeklinde yazılmalıdır. Ancak bazı durumlarda sonuçlar ile birlikte verilebilir. Mümkünse beş sayfayı aşmamalıdır. g) Kaynaklar: Yazar isimleri alfabetik sırada burada verilmelidir. h) Summary: Türkçe makalelerin sonunda 750-1000 kelimeden oluşan genişletilmiş ingilizce summary bölümü yer almalıdır. Summary bölümü içerisinde amaç, kapsam, kısa literatür bil- gisi, bulgular ve sonuç yer almalıdır. 750-1000 kelime arası olmalıdır. Bu bölümün sonunda da abstractta yer alan key words yer almalıdır.

Her bir çalışma en fazla 15 sayfa olmalıdır. Dergimizin yazım şekli TIMES NEW ROMAN olup 12 puntodur. Satır aralığı 1.5 puntodur. Çalışmanın konu başlığı 14 punto ve kalındır. Ça- lışmanın başında Türkçe ve İngilizce başlıklar yer almalıdır. Yazar isim ve bulunduğu kurum bilgileri 12 punto kalın ve italik şeklindedir. Türkçe ve İngilizce özet 10 punto özetler alt alta gelecek şekilde hazırlanmalıdır. Makalenin ilk sayfasında (özetin yer aldığı) alt bilgi olarak yazışma yazarına ilişkin adres ve telefonlar yer almalıdır. Makale özet, abstract, giriş, materyal ve yöntem, sonuçlar, tartışma sonuç, kaynaklar ve summary bölümlerini içermelidir.

Çalışmalar hakem değerlendirmesine gönderilmeden önce ilk başvuruda satır sayıları eklenerek gönderilmelidir. Bu aşamada tablolar makale sonuna eklenmelidir. GUIDELINES FOR THE AUTHORS

1. Publication language of our journal is Turkish and English.

2. Articles and works prepared in other languages can be accepted with the approval of parti- cularly editor-in-chief and management of the journal. The right to accept such works belongs unilaterally to our journal.

3. Our journal has the full text version on internet. “It is uploaded to the system as a printed version.”

4. No publication is accepted without registering to the system.

5. No author can claim any rights over our journal.

6. Responsibility of any work belongs unilaterally to the author(s). Our journal is not put under obligation on this matter.

7. Works submitted to our journal for evaluation for publication have to be authentic and have not been used somewhere else for any reason or sent for evaluation to anywhere else. Otherwi- se, works are refused on condition that disclaimer is published, and legal procedure about the author is initiated.

8. Each and every work is evaluated by two referees who are experts in the field, then published on condition that works approved by both referees are lined up.

9. No work has superiority or privilege over another work. Each and every author and work is equal and has the same rights. Any kind of privilege is not provided.

10. Authors do not know which referees have evaluated their works; they do not have the right to ask for it. Only system manager and editor-in-chief do have such information and it is kept secret.

11. Corrections are made in major or minor way. Each work has only two chances for correc- tions. If necessary corrections are not made based on two requests, works are automatically refused.

12. If previously used works such as thesis, presentation and conference proceeding are turned into articles, then the information of previous use of the work should be provided and explained in the footnote. Otherwise, it is regarded as plagiarism and our journal does not accept any lia- bility stemming from this situation. 13. Works on fields other than our journal accepts are accepted or refused unilaterally by the management of the journal or editor-in-chief. In such cases, authors cannot claim any rights.

14. Every right of the works uploaded to our journal is granted to the journal by the author. Signature and consent form are not asked from the author for this, any written document is not required. Rights of works uploaded to the system are automatically transferred to the journal.

15. Evaluation process of works submitted to our journal is two months depending on the feed- back from referees. If no feedback is received within two months, works are directed to another referee. In this case, the time may extend. Under such circumstances, author cannot claim any right and cannot withdraw the article from the system.

16. In the case of works with more than one author, journal management regards the first name written in the work as addressee if it is not stated precisely in the work, and acts accordingly. The journal does not have any contact with other authors and does not and does not have to inform them except for the first author.

17. Referees who evaluate works act totally independently. Our journal does not impose any sanction on referees and does not ask special treatment.

18. Our journal is published three times a year; April, August and December. These periods may change depending on the publication system of the journal. For this reason, our journal is not liable for any demand and obligation. In addition, special issues are published with the decision of editor-in-chief. It depends on the approval of only the editor-in-chief.

19. Referees present their opinions regarding the evaluation of the works; their reports are sent to the related author. Correction period is 15 days for each work. Works whose corrections are not completed within this period of time are removed from the system and refused. In this case, authors do not have the right to sanction on our journal.

20. Articles must include titles below: a) Title page: names of authors must be stated clearly without stating their academic titles. Af- filiated institution and its address must be provided for each author. Address, e-mail address, phone numbers and fax number (if there is) b-of the author who is in charge must be included. b) Abstract: Abstracts should be both in Turkish and English and they must be composed of 150 words maximum. Objective, methods, main findings and importance of the study must be explained in a single paragraph. In Turkish articles there should be a Turkish and English abs- tract maximum made of 150 words and at the end of the article an English summary should be placed, maximum made of 750-1000 words. In the English summary; objectives, subject of the study, short summary of related literature, findings and results should be included. Key words should be included at the end of this chaptesr and minimum 3, maximum 7 key words should be included. c) Introduction: an introduction which explains the importance of the study, and why it is neces- sary must be included in the article without exceeding 3 pages. d) Materials and Method: This part must follow introduction. It must clearly explain the method used in the study and the statistics. e) Results: They must be clearly written using figures and tables. In case of review articles, this part is not necessary. f) Discussion: The results of the study, its similarities with and differences from other studies in the literature must be stressed in this part and must be written as a separate part. In some cases, discussion can be written with results. This part must not exceed five pages. g) References: Names of authors of sources must be listed alphabetically.

Maximum page number for each work is 15. Appendices are not included in 15-page limitation. TIMES NEW ROMAN should be used in the articles, type size should be 12. Article should be written in 1.5 pt. Turkish and English Title should be given fist. Title of the work should be writ- ten bold in 14 pt. Name of authors and their affiliated institutions should be bold, italicized and in 12 pt. Turkish and English abstracts should be written in 10-type size and placed one after the other. Articles must have abstract, introduction, materials and method, findings, discussion, conclusion, references and summary (for the Turkish articles) parts.

Numbers of lines of articles must be added and sent in this way in the initial application before they are sent to referee’s evaluation. In this phase, tables must be at the end of the article. YAYIN İLKELERİ

1. “Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi”; 4 ayda bir yayınlanan akademik ve bilimsel nitelikli uluslararası hakemli bir dergidir. Ancak derginin özel durumlarda ara dönem içerisinde de yayın çıkarma hakkı bulunmaktadır.

2. Dergide Beslenme Bilimi konusunda yapılmış her türlü araştırma çalışmasına yer verilecek- tir Beslenme Bilimleri, Toplum Beslenmesi, Beslenme Eğitimi, Diyetetik, Besin Mikrobiyo- lojisi ve Toplu Beslenme Sistemleri, Epidemiyoloji, Diyet Araştırmaları, Besin Gereksinimle- ri, Beslenme Davranışları, Metabolik Çalışmalar, Vücut Kompozisyonu, Şişmanlık, Genetik, Nütrigenetik gibi beslenme bilimi ile ilgili konuları ya da sorunları ele alıp inceleyen, bilimsel ve özgün nitelikli çalışmalar yer almaktadır. Çalışmaların bilimsel kaygılarla yazılmış olması, alana katkıda bulunacak nitelikte olması, alandaki önemli kaynakları referans göstermesi, ön- yargı ile yazılmamış olması, slogan niteliğinde cümleler içermemesi beklenir. Ayrıca tarama, araştırma, bildiriden geliştirilme vb. niteliklerinden birine sahip olmalıdır.

3. Derginin yazım kurallarına uymayan, kaynakçasız, önsözsüz ya da özetsiz yazılar için hakem süreci başlatılmaz.

4.Birden fazla yazarın bulunduğu çalışmalarda sorumlu yazar olarak belirtilen yazar muhatap kabul edilir.

5. Kullanılan kaynaklar dergimiz yayın kurallarına uygun şablona göre hazırlanmalıdır.

6. Düzenleme ve çalışmanın dizgisi derginin web sitesinde yüklü örnek makale formatı dikkate alınarak hazırlanmalıdır.

7. Yazıların değerlendirilmesi aşamasında öncelikle hakem ve yazarların aynı kurumdan olma- masına özen gösterilir. Hakem ve yazarların isimleri titizlikle saklanır ve hiçbir şekilde açıklan- maz. Hakem Kurulu her sayıda değişir ve yazıların konusuna göre oluşturulur.

8. Her yazının alanına göre ilk aşamada iki hakem tayin edilir. Hakem raporlarından birinin “Yayınlanamaz”, diğerinin “Düzeltilerek Yayınlanabilir” ya da “Yayınlanabilir” olması duru- munda ilgili alandan 3. hakem tayin edilebilmekte ve onun raporu beklenebilmektedir. Yazar- dan sadece üç defa düzeltilmesi istenir. Her üç düzeltmede de istenilen düzeltmeler gerçekleş- tirilmemiş ise yayın sistem tarafından reddedilir.

9. Yazarların, kendilerinden istenen düzeltmelere titizlikle ve ivedilikle uymaları, yazının son şeklini düzeltilmiş haliyle dergiye 15 gün içinde göndermeleri beklenir. Düzeltmeler konusuna yeterince uyulmadığı anlaşılırsa bu durum yazara bildirilir. Belirtilen sürede düzeltilmiş olarak geri gönderilmeyen yazılar yayınlanacaklar listesine alınmaz.

10. Dergimizin yayın dili Türkçe ve İngilizcedir.

11. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazıların, daha önce başka bir yayın organında ya- yınlanmamış olması ya da yayın için değerlendirme aşamasında bulunmaması gerekmektedir.

12. Daha önce akademik alanda ulusal ya da uluslararası nitelikli bilimsel toplantı, kongre, konferans ya da sempozyumda sunulmuş olan bildiriler, başka bir dergi ya da yayında yayın- lanmamış olması ve makale formatına ve içeriğine dönüştürülmesi koşulu ile kabul edilebilir ve hakem sürecine alınır.

13. Çeviri metinler, eğer o metin Türkçe’de ender bulunabiliyorsa, çevirisinin alana katkı sağ- layacağı düşünülüyorsa editör ve yayın kurulunun onayı ile kabul edilir ve hakem süreci baş- latılır. Ancak her sayıda yayınlanacak çeviri sayısı sınırlıdır. Özgün metinler tercih nedenidir.

14. Dergiye gönderilecek yazılar, MS Word Programı kullanılarak, Times New Roman karak- terinde, 12 Punto ve 1,5 satır aralığında yazılmalıdır. Sayfanın üst, alt, sol ve sağ taraflarında 3’er cm’lik boşluklar olmalıdır.

15. Yazılar toplamda 15 sayfayı geçmemeli ve alt ortada sayfa numarası verilmiş olmalıdır. Yazıda paragraf girintisi olmamalıdır.

16. 100-150 kelimeyi geçmeyen Türkçe özet, özetin altında 3-7 anahtar sözcük(ler) yer alma- lıdır. Özetin, yazıldığı yabancı dilde başlığı ve anahtar kelimeleri (keywords) de bulunmalıdır. Türkçe hazırlanan çalışmalarda 750-1000 Kelimeden oluşan genişletilmiş ingilizce özet bulun- malı ve bu özet kaynakçadan sonra konulmalıdır. Örnek makale dikkate alınmalıdır.

17. İngilizce yazılarda 100-150 kelimeyi geçmeyen Türkçe ve İngilizce özet, başlık ve anahtar kelimeler bulunmalıdır.

18. Özette araştırmanın kapsamı, amacı, yöntemi, ulaşılan sonuçlar ve konudan kısaca söz edil- melidir.

19. Yazar adı ya da adları, kapak sayfasında yer almalıdır. Kapak sayfasında ayrıca, yazarın akademik ünvanı ve çalıştığı kurumun adı, adresi, iş ve cep telefonu, faks numarası ve e-posta adresi de bulunmalıdır.

20. Yazıların yayınlanması konusunda son karar baş editöre aittir. Baş editörün yazı hakkındaki değerlendirmesi, yazar(lar)a en kısa zamanda hakem raporlarıyla birlikte iletilir.

21. Dergiye gönderilen yazılar, yayınlansın veya yayınlanmasın geri gönderilmez. 22. Yazıların tüm sorumluluğu yazar(lar)ına aittir.

23. Yayımlanan çalışmaların yayın ve telif hakkı dergimize aittir. Sisteme yüklenen her bir ça- lışmanın yayın hakkı yazar tarafından otomatik olarak dergiye devredilir. Bu işlem için hiçbir yazardan telif hakkı sözleşmesi imza etmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışma için yazar bu şartları peşinen kabul etmiştir. İtiraz hakkı bulanmamaktadır.

24. Yazar(lar) ulusal ve uluslararası akademik bilgi paylaşımını desteklemek amacıyla yazı- larının tam metin olarak ticari niteliği bulunmayan elektronik veri tabanlarında yer almalarını onaylarlar.

25. “Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi” elektronik sistemle çalışan bir der- gi olup, basılı olarak da yayınlanmaktadır. Basılı yayın almak isteyen kişilerin dergi bedelini ilgili basım yapan firmaya ödemesi karşılığında temin etme hakkı bulunmaktadır. Dergimiz hiçbir yazara veya bireye, kuruma basılı dergi vermek zorunda değildir. Yine dergimize gön- derilen çalışmalar için yıllık üyelik ücreti ilgili basım firmasına ödenmelidir. Bu ücret sadece derginin yıllık basım ve diğer giderleri için basım evimin yaptığı harcamalara istinaden alınır. Ayrıca dergi giderleri için yazarlardan ücret talep edilebilir.

26. Sisteme yüklenen çalışmaların değerlendirme süresi iki aydır. Bu süre içerisinde değerlendi- rilmeyen ve hakkında ilgili bilgi rapor alınmayan çalışmalar farklı bir hakeme daha gönderilir.

27. Yazar(lar) uygulama içerikli “DENEYSEL”, “VAKA” ve “KURUMSAL” içerikli araştır- malarda ETİK KURUL raporu gerektiren çalışmalarında mutlaka çalışmanın sisteme yüklen- mesi durumunda ETİK KURUL raporunun “TARİHİ” ve “RAPOR BİLGİSİ – RAPOR NU- MARASI” çalışma sisteme yüklenirken sistemde bulunan “ETİK KURUL RAPOR BİLGİSİ” kısmına gerekli bilgileri yazmak zorundadır. Olası bir olumsuzluk ve eksiklik durumunda der- gimiz ulusal ya da uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde bir sorumluluk yüklenmez. Bu konuda her türlü sorumluluk yazar(lar) aittir. Etik kurul raporu ve araştırmaya ilişkin resmi bilgiler bulunmakta ise mutlak surette bu bilgiler çalışma sisteme yüklenirken girilmelidir. Bu konuda, dergi editörleri, sistem editörleri, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yayın yönetmeni, ha- kem kurulu ve değerlendirme yapan hiçbir hakem yükümlülük ve sorumluluk altında değildir. Oluşabilecek her türlü maddi, manevi ve hukuksal bir olumsuzlukta yazar(lar) sorumludur. DERGİMİZ ADINA OLUŞABİLECEK HER TÜRLÜ MADDİ, MANEVİ VE HUKUKİ BİR DURUMDA “OLUMSUZLUKTA” DERGİMİZ TEK TARAFLI OLARAK HUKUKİ HAK- LARINI ULUSAL VE ULUSLARARASI OLARAK SAKLI TUTAR.

YUKARIDA BELİRTİLEN 27 MADDELİK YAYIN İLKESİ VE BİLGİLERİ SİSTEME DÂHİL OLAN YAZAR veya YAZARLAR TARAFINDAN KABUL EDİLMİŞ SAYILIR. HİÇ BİR YAZARIN BU YAYIN İLKELERİNE İTİRAZ ETME HAKKI YOKTUR. DERGİMİZ YAYIN İLKELERİ ve ÇALIŞMALARIN YAYINLANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ veya RED EDİLMESİNDE TEK TARAFLI HAKKA SAHİPTİR. BU HAK HİÇ BİR KOŞUL ve ŞARTA BAĞLI OLMAKSIZIN DEĞİŞTİRİLEMEZ. İLGİLİ İLKELER veya KURALLAR ÇERÇEVESİ DIŞINDA HAREKET EDEN YAZAR/YAZARLAR HAKKINDA DERGİMİZ İLGİLİ KANUN VE YÜKÜMLÜKLER ÇERÇEVESİNDE KANUNİ HAKKINI TEK TA- RAFLI OLARAK KULLANMA HAKKINA SAHİPTİR. SİSTEME DÂHİL OLAN HERKES BUNLARI PEŞİNEN KABUL ETMİŞTİR. PUBLICATION PRINCIPLES

1. “International Refereed Journal of Nutrition Research” (DBHAD) is an international refere- ed journal which publishes academic and scientific articles every four months a year. But the journal has the right to publish special issues out of these periods under certain circumstances.

2. All types of works on Nutritional Science are included in our journal, scientific and authentic works which tackle the issues or problems in the fields of Nutritional Sciences, Public Health Nutrition, Nutrition Education, Dietetics, Food Microbiology and Collective Nutrition Systems, Epidemiology, Diet Research, Food Requirements, Metabolic Studies, Body Composition, Adi- posity, Genetics, Nutrigenetics, Food Safety and Security are published in our journal. Works are expected to have scientific concerns, to contribute to the field, to cite and refer to important sources within the disciplines, not to have prejudice, not to include slogan-like sentences, and to have been written in a developed language. In addition, they also must have one of the qualities of review, research, and developed version of presented papers, etc. Our journal welcomes all types of works tackling the issues of. which are prepared in the fields of

3. Refereeing process is not initiated for works which do not follow the writing instructions, which do not have reference list, preface or abstract.

4. In the case of works with more than one author, the author stated as the responsible one is regarded as addressee.

5. Sources used in the works must be prepared according to the publication principles.

6. Regulation and installed in the string magazine website article format should be prepared taking into account the working example

7. In the process of evaluating articles, ultimate attention is shown to the fact that referee and author are not from the same institution. Names of referees and authors are kept secret and never revealed. The Referee Board varies in every issue and is reestablished depending on the topic of the issue.

8. Initially two referees are assigned for each work according to the field. Another third referee can be assigned if one of the referee’s report states “It cannot be published”, and the second one states “It can be published after corrected” or “It can be published”, and the report of the third referee is considered. Author is asked to carry out corrections only three times. If corrections are not made as required in each time, work is refused by the system. 9. Authors are expected to carry out correction in time and meticulously, and to send the final version to the journal within 15 days. If it is found out that corrections are not made as expected, authors are informed about this situation. Works which are not corrected and sent back to the journal in time are not included in the list of works to be published.

10. Publication language of our journal is Turkish and English.

11. Works which are submitted to the journal for publication are expected not to have been published somewhere else or not to be in the evaluation process of another publication organ.

12. Papers which have been presented in an academic national or international scientific mee- ting, congress, conference or symposium can be accepted and included in the referee process on condition that they have not been published in another journal or publication and they are appropriate to turn into an article format and content.

13. Translated texts are accepted and referee process is initiated with the approval of editor(s)- in-chief and publication board if that text is very rare in Turkish and it is believed that its trans- lation will contribute to the literature. However, the number of translated works in each issue is limited and authentic works are preferable.

14. Works submitted to the journal must be prepared in MS Word Program with Times New Roman in 12 pt. in 1.5 space. 3 cm space must be left from top, bottom, right and left margins.

15. The page number of works must not exceed 15. Page numbers must be written at bottom in the middle. Paragraph indent must not be used.

16. English and Turkish abstracts should not exceed 100-150 words for English articles, 3-7 key word(s) below abstract must be in works prepared in Turkish. Title and key words must be written in the both languages.

17. Turkish abstract not exceeding 100-150 words, under 3-7 keywords abstract (s) should be included. The summary is written in a foreign language titles and keywords (keywords) must be present. In Turkish prepared to work extended English summary consisting of 750-1000 words should be placed after this summary and bibliography. Sample article should be taken into account.

18. Scope, object, method, results and topic of the works must be briefly mentioned in the abs- tract.

19. Name(s) of author(s) must be in the cover page. Academic title of the author, his/her work- place name, address, cell-phone and work phone numbers, fax number and e-mail address must be present in the cover page. 20. Final decision on publication of works belongs to editor(s)-in-chief. Opinions of editor(s)- in-chief on the work together with referee reports are conveyed to author(s) as soon as possible.

21. Works sent to the journal are not sent back to authors whether they have been published or not.

22. All responsibility of works belongs to author(s).

23. Publication and copy rights of published works belong to our journal. Publication right of each work uploaded to the system is automatically transferred to the journal by the author. For this, there is no need to ask for signing of any copy right agreement with the author. Author(s) are considered to have acknowledged this when they have uploaded their work to the system. They do not have any right to object.

24. Author(s) approve that full versions of their works are uploaded to non-commercial electro- nic data bases to support national and international information exchange.

25. “International Refereed Journal of Design and Architecture” is an electronic journal but is also published in paper version. Individuals who would like to get printed version of the journal can obtain it by paying the necessary fee to the relevant printing company. Our journal does not have to provide printed version of the journal to any author or individual. Annual membership fee should also be sent to relevant printing company for works sent to our journal. This mem- bership fee is collected for only annual printing and other costs of the journal. You may also be charged to the authors magazine costs.

26. Evaluation process of works uploaded to the system is two months. Works which are not evaluated within this period of time and about which information report is not received are sent to a different referee.

27. Author(s) has to upload “DATE OF REPORT”, “REPORT INFORMATION-REPORT NUMBER” to “ETHICS BOARD REPORT INFORMATION” part of the publication sub- mission system of the journal in “EXPERIMENTAL, CASE STUDY and INSTITUTIONAL” works requiring ETHICS BOARD report. Our journal is not held liable within the framework of national or international legal rules in case of possible unfavourable and deficient situati- on. In such cases, every responsibility belongs to author(s). If ethics board report and official information related to the research is available while uploading the work to the system, such information must be entered into the system. In such case, editors of the journal, system editors, editorial board, publisher, editorial director, referees board and any referees evaluating works cannot be held liable and responsible. Author(s) are held responsible in any possible material, moral and legal unfavourable situation. OUR JOURNAL UNILATERALLY RESERVES ITS LEGAL RIGHTS NATIONALLY AND INTERNATIONALLY IN CASE OF ANY MATE- RIAL, MORAL AND LEGAL “UNFAVOURABLE” SITUATION WHICH MAY OCCUR AGAINST OUR JOURNAL.

IT IS CONSIDERED THAT ABOVEMENTIONED 27 ITEMS OF PUBLICATION PRINCIP- LES GUIDELINE ARE ACCEPTED BY AUTHOR or AUTHORS WHO ARE INVOLVED IN THE SYSTEM. NO AUTHOR HAS THE RIGHT TO OBJECT TO THESE PRINCIPLES. OUR JOURNAL HAS UNILATERAL RIGHT IN TERMS OF PUBLICATION PRINCIP- LES, and PUBLISHING, EVALUATION or REFUSAL OF WORKS. THIS RIGHT CANNOT BE CHANGED UNDER ANY CIRCUMSTANCES AND CONDITIONS. OUR JOURNAL HAS THE RIGHT TO USE ITS LEGAL RIGHTS WITHIN THE FRAMEWORK OF RELE- VANT LAWS AND LIABILITIES IN CASE OF AUTHOR/AUTHORS WHO DO NOT ACT IN ACCORDANCE WITH RELEVANT PRINCIPLES and RULES. EVERYBODY WHO IS INVOLVED IN THE SYSTEM HAS AUTOMATICALLY AGREED ON THESE POINTS IN ADVANCE. HAKEM LİSTESİ

DR. Ahmet KOLUMAN GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI

DR. Alev KESER ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Ali Serdar YÜCEL FIRAT ÜNİVERSİTESİ

SH. BEHESHTI (MELLI) UNIVERSITY OF MEDICAL DR. Arash RASHİDİ SCIENCES

DR. Aslı AKYOL HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

DR. Aslı UÇAR ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Aydan ERCAN BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ

DR. Ayla TAŞKIRAN DÜZCE ÜNİVERSİTESİ

DR. Aylin AYAZ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

DR. Aylin ZEKİOĞLU CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ

DR. Aynur Bütün Ayhan ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Ayşe Özfer ÖZÇELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Azadeh DAVARİ UNIVERSITY OF SAN DIAGO

DR. Baki YILMAZ SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

DR. Biriz ÇAKIR KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ

DR. Çetin YAMAN SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

DR. Çetin YAMAN SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

DR. Ebru YILMAZ GAZİ ÜNİVERSİTESİ

DR. Eda KÖKSAL GAZİ ÜNİVERSİTESİ

DR. Elisabeth HOLD STUDIENGANG DIATOLOGIE UNIVERSITY

DR. Emel TÜFEKÇİ ALPHAN OKAN ÜNİVERSİTESİ

DR. Fatma NİŞANCI KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ

DR. Filiz ÖZÇELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Funda ELMACIOĞLU MARMARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Funda Pınar ÇAKIROĞLU ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Gül KIZILTAN BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ

DR. Gülay KOÇOĞLU CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ

DR. Gülden PEKCAN HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

DR. Hakan Yardımcı ANKARA ÜNİVERSİTESİ

Dr. Hülya YARDIMCI ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Kadir HALKMAN ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Kamuran AYHAN ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Mehmet AKMAN MEVLANA ÜNİVERSİTESİ DR. Mendane SAKA BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ

DR. Metin Saip SÜRÜCÜOĞLU ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Muazzez GARİPAĞAOĞLU MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ

DR. Muhittin TAYFUR BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ

DR. Murat BAŞ ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ

DR. Münevver ARISOY ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Nazan AKTAŞ SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

DR. Nermin BİLGİÇLİ NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ

DR. Nevin ŞANLIER GAZİ ÜNİVERSİTESİ

DR. Nevzat ARTIK ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Nurcan YABANCI ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Paul JOHNSTON BRIGHAM YOUNG UNIVERSITY

DR. Petra RUST UNIVERSITY OF VIENNA

DR. Saniye BİLİCİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ

DR. Serkan YILMAZ ANKARA ÜNİVERSİTESİ

DR. Sidiga WASHI UNITED ARAB EMIRATES UNIVERSITY

DR. Suzanne PISCOPO UNIVERSITY OF MALTA

DR. Yahya ÖZDOĞAN SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

DR. Yasemin BEYHAN HALİÇ ÜNİVERSİTESİ

DR. Yavuz TAŞKIRAN KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ

DR. Şebnem ASLAN SELÇUK ÜNİVERSİTESİ