Naar Een Sociaal Krachtig Westervoort
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Naar een sociaal krachtig Westervoort Sociale samenhang en leefbaarheid in gemeente Westervoort Drs. F.H. Bredewold Drs. M.J. Alblas Ma J. Slendebroek- Meints MSc Januari 2010 Naar een sociaal krachtig Westervoort Sociale samenhang en leefbaarheid in de gemeente Westervoort. In opdracht van gemeente Westervoort en Provincie Gelderland Uitgevoerd door het Centrum voor Samenlevingsvraagstukken in samenwerking met MOVISIE Drs. F.H. Bredewold Drs. M.J. Alblas Ma J. Slendebroek- Meints MSc Januari 2010 Centrum voor Samenlevingsvraagstukken Postbus 10030 8000 GA ZWOLLE 038 - 425 55 42 Alle rechten voorbehouden Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/ of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande toestemming van de auteurs. Inhoudsopgave WOORD VOORAF .................................................................................................................................. 5 SAMENVATTING.................................................................................................................................... 7 1. ONDERZOEK NAAR SOCIALE SAMENHANG EN LEEFBAARHEID IN GEMEENTE WESTERVOORT ........................................................................................................................... 11 1.1 NIEUWE VRAGEN DOOR WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING (WMO).................................. 11 1.2 KADER VAN DIT ONDERZOEK...................................................................................................... 13 1.3 SPECIFIEKE AANLEIDING VOOR GEMEENTE WESTERVOORT OM OPDRACHT TE GEVEN VOOR HET ONDERZOEK .............................................................................................................................. 14 1.4 THEORETISCH KADER: SOCIAAL EN MOREEL KAPITAAL ................................................................. 14 1.5 ONDERZOEKSVRAAG ................................................................................................................. 15 1.6 ONDERZOEKSOPZET: DESKRESEARCH, VRAGENLIJSTEN EN INTERVIEWS....................................... 15 1.7 LEESWIJZER.............................................................................................................................. 15 2. RESULTATEN DESKRESEARCH................................................................................................ 16 2.1 DE GEMEENTE WESTERVOORT .................................................................................................. 16 2.2 DE INWONERS EN AANDACHTSGROEPEN IN DIT ONDERZOEK......................................................... 16 2.3 DE WIJKEN VAN WESTERVOORT ................................................................................................. 17 2.4 DE NETWERKEN VAN WESTERVOORT ......................................................................................... 21 2.5 KRACHTBRONNEN EN AANDACHTSPUNTEN .................................................................................. 22 3. RESULTATEN UIT ENQUÊTES EN INTERVIEWS...................................................................... 24 3.1 RESPONS ENQUÊTE; AANTAL INTERVIEWS................................................................................... 24 3.2 ACHTERGRONDKENMERKEN RESPONDENTEN.............................................................................. 24 3.3 HOE KAN DE SOCIALE SAMENHANG IN WESTERVOORT GETYPEERD WORDEN? .............................. 26 3.3.1 Sociale netwerken van burgers.............................................................................................27 3.3.2 Netwerken op niveau van maatschappelijke organisaties in Westervoort............................ 28 3.4 SOCIALE SAMENHANG IN WESTERVOORT .................................................................................... 30 3.4.1 Betrokkenheid van bewoners onderling................................................................................ 30 3.4.2 Betrokkenheid van burgers bij organisaties en sociale verbanden....................................... 37 3.4.3 Betrokkenheid bij wijkzaken .................................................................................................. 40 3.4.4 Betrokkenheid bij Westervoortse zaken................................................................................ 43 3.5 LEEFBAARHEID IN WESTERVOORT .............................................................................................. 44 3.5.1 Woonbeleving........................................................................................................................ 45 3.5.2 Voorzieningen in Westervoort............................................................................................... 47 3.5.3 Schoon, heel en veilig ........................................................................................................... 50 3.6 WELKE GROEPEN IN WESTERVOORT KUNNEN ONVOLDOENDE SOCIAAL EN MAATSCHAPPELIJK PARTICIPEREN?......................................................................................................................... 57 3.6.1 Kwetsbare groepen in Westervoort....................................................................................... 57 3.6.2 Wat burgers doen om participatie mogelijk te maken........................................................... 63 3.7 WELK SOCIAAL EN MOREEL KAPITAAL IS AANWEZIG IN WESTERVOORT?........................................ 65 3.7.1 Sociaal kapitaal ..................................................................................................................... 65 3.7.2 Moreel kapitaal...................................................................................................................... 66 4. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN ......................................................................................... 70 4.1 CONCLUSIES ............................................................................................................................. 70 4.2 AANBEVELINGEN ....................................................................................................................... 74 5 LITERATUUR..................................................................................................................................... 80 6 BIJLAGEN ......................................................................................................................................... 83 BIJLAGE I THEORETISCH KADER ..................................................................................................... 85 BIJLAGE II OPERATIONALISERING EN ONDERZOEKSOPZET................................................................. 90 BIJLAGE III VERANTWOORDING RESPONS, BETROUWBAARHEID EN VALIDITEIT ..................................... 95 BIJLAGE IV VRAGENLIJST VOOR BURGERS IN DE GEMEENTE WESTERVOORT ....................................... 97 BIJLAGE V VRAGENLIJST VOOR ORGANISATIES ACTIEF IN DE GEMEENTE WESTERVOORT .................. 107 Woord vooraf De Nederlandse samenleving is zich de laatste jaren zeer bewust geworden van het belang van sociale betrokkenheid van burgers op elkaar. Te vaak moet worden geconstateerd dat mensen er alleen voor staan, sociaal geïsoleerd zijn, zich buitengesloten voelen. De Wet maatschappelijke ondersteuning heeft nadrukkelijk tot doel sociale samenhang en leefbaarheid te bevorderen. De Wmo wil gemeenten op dit punt activeren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat in tal van gemeenten de sociale kwaliteit van de samenleving onder de loep wordt genomen. Wat is dat eigenlijk: sociale samenhang? En hoe meet je eigenlijk leefbaarheid? Het Centrum voor samenlevingsvraagstukken in Zwolle (CvSv) heeft daarvoor een methodiek ontwikkeld om de sociale kwaliteit van gemeenten in kaart te brengen. Het rapport dat u nu in handen heeft, doet dit voor de gemeente Westervoort. Het onderzoek naar sociale samenhang en leefbaarheid in de gemeente Westervoort is het eerste van de zogenaamde ‘Gelderse onderzoeken’ van het CvSv. Mede in opdracht van de Provincie Gelderland wordt dit onderzoek in verscheidene Gelderse gemeenten uitgevoerd. Al eerder verrichtte het CvSv een dergelijk onderzoek in Nunspeet en Overijssel. Al deze onderzoeken samen geven een dwarsdoorsnede van verschillende lokale samenlevingen in Gelderland. In Westervoort is met een grote hoeveelheid plaatselijke instanties, burgers, verenigingen en de lokale overheid samengewerkt om dit onderzoek tot stand te brengen. Wij hebben ons als onderzoekers een goed beeld kunnen vormen en danken alle betrokkenen voor hun medewerking. In het bijzonder danken wij Angelique Voskamp en Willy Schurink, beleidsmedewerkers van de gemeente Westervoort. Op een prettige manier werkten we samen en werden we geholpen en ondersteund in het organiseren van de gesprekken en bijeenkomsten. Er is een goed beeld ontstaan van de sociale kwaliteit van de Westervoortse samenleving, waarmee de gemeente ook echt verder kan. Het onderzoek is uitgevoerd door drs. Femmianne Bredewold en drs. Marleen Alblas Ma. Jeannette Slendebroek MSc was verantwoordelijk voor de kwantitatieve analyses in dit onderzoek. Het onderzoek is ondersteund door de projectgroep Gelderlandse gemeenteonderzoeken van het CvSv onder leiding van Marja Jager Vreugdenhil MSc. Marleen Alblas is werkzaam bij Movisie in Utrecht en was gedurende dit onderzoek toegevoegd als gast-onderzoeker. Wij danken hen allen voor het vele werk en hopen dat het resultaat van dit onderzoek de sociale kwaliteit van de Westervoortse samenleving ten goede mag komen. Dr.