Uchwala XXXIX/232/2021
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Kraków, dnia 15 lutego 2021 r. Poz. 977 UCHWAŁA NR XXXIX/232/2021 RADY GMINY KLUCZE z dnia 9 lutego 2021 roku w sprawie przyjęcia gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Klucze na lata 2021 – 2024 Na podstawie art.7 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. 2020r. poz. 713 z późn. zm.) oraz art. 87 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2020r. poz. 282 z późn. zm.) Rada Gminy Klucze uchwala co następuje: § 1. 1. Przyjmuje się gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Klucze na lata 2021 – 2024 po pozytywnym zaopiniowaniu przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały. 2. Gminny Program Opieki nad Zabytkami gminy Klucze na lata 2021 – 2024 obejmuje obszar administracyjny gminy Klucze. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Klucze. § 3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego. Wiceprzewodnicząca Rady Gminy Klucze mgr inż. Iwona Walnik Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego – 2 – Poz. 977 Załącznik do Uchwały Nr XXXIX/232/2021 Rady Gminy Klucze z dnia 9 lutego 2021r. Program opieki nad zabytkami gminy Klucze na lata 2021-2024 Listopad 2020 Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego – 3 – Poz. 977 Wykonawca: ul. Rzemieślnicza 1 /801 30-363 Kraków www.terra-adp.pl tel. 508 292 460 Zespół: mgr inż. arch. Agnieszka Rozenau-Rybowicz mgr inż. Danuta Ciepły Program opieki nad zabytkami gminy Klucze na lata 2021-2024 Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego – 4 – Poz. 977 Spis treści: 1. Wprowadzenie ............................................................................................................................3 2. Uwarunkowania prawne tworzenia programu opieki nad zabytkami ........................................4 3. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce .........................................6 4. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego ...............................................7 4.1. Strategiczne cele polityki państwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami .................. 7 4.2. Polityka w zakresie ochrony i opieki nad zabytkami w dokumentach szczebla wojewódzkiego ...... 13 4.3. Dokumenty w zakresie ochrony i opieki nad zabytkami szczebla powiatowego ............................... 21 5. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego ............................................23 5.1. Dokumenty programowe gminy ......................................................................................................... 23 5.2. Zarys historii przekształceń przestrzennych obszaru gminy .............................................................. 28 5.3. Charakterystyka zasobów dziedzictwa i krajobrazu kulturowego gminy ........................................... 33 5.3.1. Zabytki objęte prawnymi formami ochrony ............................................................................ 33 5.3.2. Zabytki w gminnej ewidencji zabytków ................................................................................. 37 5.3.3. Zabytki archeologiczne ........................................................................................................... 46 5.3.4. Dziedzictwo niematerialne ...................................................................................................... 54 5.4. Stan zasobów obiektów zabytkowych ................................................................................................ 56 5.5. Zabytki o najwyższym znaczeniu dla gminy ...................................................................................... 59 6. Ocena stanu dziedzictwa kulturowego. Analiza szans i zagrożeń ...........................................60 6.1. Mocne strony środowiska kulturowego .............................................................................................. 60 6.2. Słabe strony ........................................................................................................................................ 60 6.3. Szanse ................................................................................................................................................. 61 6.4. Zagrożenia .......................................................................................................................................... 61 7. Założenia programowe .............................................................................................................62 7.1. Priorytety programu opieki ................................................................................................................ 62 7.2. Kierunki działań ................................................................................................................................. 62 7.3. Zadania ............................................................................................................................................... 63 8. Instrumenty realizacji programu opieki nad zabytkami ...........................................................64 9. Zasady oceny realizacji programu ............................................................................................65 10. Źródła finansowania .............................................................................................................66 11. Literatura ..............................................................................................................................78 1 Program opieki nad zabytkami gminy Klucze na lata 2021-2024 Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego – 5 – Poz. 977 2 Program opieki nad zabytkami gminy Klucze na lata 2021-2024 Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego – 6 – Poz. 977 1. Wprowadzenie Obowiązek sporządzania gminnego programu opieki nad zabytkami wynika z art. 87 ust.1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 282). Uwarunkowania prawne tworzenia tego dokumentu omówione zostały w Rozdziale 2. niniejszego opracowania. Celem opracowania jest wskazanie najbardziej wartościowych obiektów i zespołów zabytkowych, określenie zagrożeń oraz wskazanie zasadniczych kierunków działań i zadań na rzecz opieki nad zabytkami. Jest to dokument programowy, który określa uwarunkowania i formułuje politykę w zakresie działań związanych z inicjowaniem, wspieraniem oraz koordynowaniem prac z dziedziny ochrony zabytków i krajobrazu kulturowego, a także upowszechniania i promowania dziedzictwa kulturowego gminy. Przedmiotem niniejszego opracowania jest dziedzictwo kulturowe gminy Klucze, położonej w powiecie olkuskim, przy północno-zachodniej granicy województwa małopolskiego z województwem śląskim. Dziedzictwo kulturowe Gminy odzwierciedla historię i znaczenie tego regionu, a lokalne zabytki stanowią ważny i rozpoznawalny element krajobrazu kulturowego. Na terenie gminy znajdują się zabytki architektoniczne wpisane do rejestru zabytków województwa małopolskiego, obiekty nieruchome wpisane do gminnej ewidencji zabytków oraz stanowiska archeologiczne. Podstawą dla formułowania polityki w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego jest rozpoznanie zasobów dziedzictwa materialnego oraz niematerialnego. W 2011 r. dla gminy Klucze w porozumieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, sporządzono gminną ewidencję zabytków – zweryfikowano wówczas w toku prac inwentaryzacyjnych stan obiektów znajdujących się w ewidencji wojewódzkiej. W roku 2020 ponownie dokonano weryfikacji zasobów obiektów zabytkowych i zaktualizowano ewidencję zabytków, która stanowi podstawę dla niniejszego opracowania. Program opieki nad zabytkami wyznacza cele – kierunki działań oraz zadania na rzecz ochrony i opieki nad zabytkami na lata przyszłe w oparciu o charakterystykę i stan zabytków nieruchomych. Program określa również mechanizmy finansowania działań ochronnych środowiska kulturowego i działań edukacyjnych wobec społeczności gminy. Adresowany jest do mieszkańców, w tym do właścicieli obiektów objętych ochroną, władz samorządu terytorialnego, miejscowych organizacji, mogących w praktyce zastosować się do określonych postulatów i proponowanych działań. 3 Program opieki nad zabytkami gminy Klucze na lata 2021-2024 Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego – 7 – Poz. 977 2. Uwarunkowania prawne tworzenia programu opieki nad zabytkami Ochrona zabytków i opieka nad zabytkami należy, zgodnie z art. 7 ust.1 pkt 9 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz.U. z 2020 r. poz. 713), do zadań własnych gminy. Ustawa z dnia 23 lipca o opiece nad zabytkami i ochronie zabytków (t. j. Dz.U. z 2020 r. poz. 282) nakłada na lokalne organy samorządowe obowiązki i uprawnienia: - prawo do utworzenia przez radę gminy (po uprzednim zasięgnięciu opinii konserwatora zabytków) parku kulturowego w celu ochrony krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej (art. 16), - obowiązek uwzględniania ochrony zabytków i opieki nad zabytkami przy sporządzaniu i aktualizacji strategii rozwoju gmin, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy (art. 18 i 19), - obowiązek