T Eespalt Verlam Ka Inet

11 November 1988 Tel (011) 836-7236/7/8/9 Prys: R1,20 (AVB ingesluit) . , , Die nuwe stem vir 'n nuwe Suid-Afrika Ka inet VryDag! verlam

Ons kuns de r en vermaak tydskrif t eespalt Sport

Max du Preez en Elsabe Wessels Die regering is vasgevang in 'n week 'n skerp aanval op koeran te verlammende tweespalt en rug gedoe n wat oor 'n moontlike kab stekery. inetskom meling en die behandeling Dit is besig om Staatspresident van twee van Heunis se amptenare PW Botha se "hervormingsproses" geskry f het, maar al die inligting is in ' n nog groter klug te laat ontaard persoonlikdeur Kabinetslede of hul en ondennyn verder sy kabinet se senior amptenare aan die pers ver verrnoe om d ie lan d effektief te ad skaf. Apart heid en min istreer. D ie hele koukus en senior staats diens is vol van skinderstorie s oor Die twee hoofkarakters in die die sport onsmaaklike binnegevegte is Chris die twee ministers. Daar word selfs Heunis, Minister van Staatkundige oor pr ivate lewens geskinder. woestyn Ontw ikkeling en Beplanning, en Pik Die stories dat Heunis uitgeskuif Botha, Minister van BuitelandseSake. gaan word na die ad minis tratiewe BI8 & 9 Maar die kern van die probleem pos van Eerste Minister en dat Pi k is intense fru strasie met PW Both a Botha sy plek as ho of-herv ormer se gebrek aan leierskap. Sy born gaan oomeem , kom re gstreek s uit bas tiese en dikt atori ale styl en on die kam p van Pik Botha en Pietie du Nuus vermoe om leiding te gee, het sy Plessis, Minister van Mann ekr ag. kab inet laat verbrokkel, het 'n NP PW Bo tha het ditlater as "n gegaf bron aan Vrye Weekblad gese. fel" en "skinderstories" om di e een D aar is aanduidinge dat selfs die heid van die NP te ondermyn, be Nasionale Intelli gensiediens nou by stem pel. die tweespalt betrek is. Die "wenner" indie stryd sover is Emstige kommer heers onder ele Pik Botha, hoewel sy openbare mente in die regering endie Staatsvei uit barsting voor 300 mense by 'n M~eder Teresa op Jan Smuts:" Ek raak noolt betrokke In ligheidsraad dat toegelaat word dat * Na bladsy 2 politlek nle••." Foto: Anna Zlemlnskl, Afraplx binnegevegte die regering lamle terwyl Suid-Afrika sy grootste politieke en ekonomiese krisis be1eef. Kritieke 'Ek het nie geweet apartheid bestaan nie' besluite oor sake soos die vrylating Moeder Teresa het gese sy sal van Nelson Mandela en die SahmVenter in Khayelitsha ingewag. Syhet gese: I eers kan se of die armocde di e pro daad werklike aanspreek van swart 'n "Lewende engel", geklee in 'n "Ek hetnie geweet apartheid bestaan Pik, PW duk van apar theid is nadatsy met die aspirasies is op die agtergrondgeskuif sari en sandale, hethierdie week met nie. Ek raak nooit betrokke in poli terwyl die politieke straatgevegtc 'n hart vol liefde "v ir die armstes tiek nie." mense gesels het. en die di e susters begin werk het voortwoed, meen hulle. onder die annes" in Kaapstad aang Sy het na Suid-Afr ika gekom tien "Sodra en julle sien hulliefde in aks ie, sa l Heunis-ondersteuners voel dat hy ekom. jaar nadat sy di e eerste keer genooi matlabaas julle-verstaan wat die antwoord is." die sondebok gemaak word vir rnis Maeder Teres a, die legendar iese is. Sy is hier om, soos sy dit stel: Haarwerk.het sy gese, is om "die lukkings soos die voorgestelde Na non van Kalkutta en wenner van die ' '' Liefde en so rg tc gee aan die ann - 815 siekes en sterwendes te vers org en sionale Raad en die Groepsgebie Nobelprys vir Vrede, was in Ka ap stes onder die armes." lief te he. Behalwe dat die mense dewet-trilogie. Hy hanteer die sake stad om 'n sending in Khayelitsha te Gcvra of sy wcet van die' honger is vir brood, is daar baie wat streng volgens bcsluite van die hele begin. ontstuimige geskiedenis van Khaye oo k honger is vir Iiefdc." kabinet, se hulle. Hoewel dit wereldwyd bek end is litsha - 'n regeringsop gerigte gebied Grammatika Die sus ters van diemis sie sal kos, Hulle gee egter toedat Heunis, in dat hierdie 78-jarige Icier van d ie vir plakkers w atteen hul sinverskuif klere en mediese sorg aan behocfti 'n poging om sy kanseom PWBotha Rooms Katolieke Missionaries of is - het sy gesc:"Ek kan jou nie van ges gee. Hul1e is nog onseker oor op te volg, baie na aan die Staatsprc Charities nie in politiek belangstel antwoord nie, want ek weet nie. watter vorm die sending gaan aan sident beweeg enhard probeerom in nie, was baie verstom oor haar ge "Ekhet nie ecns gewcct die mense rassisme ncem. "Dit hang afhocMocdcrTeresa sy goeie boeke te bly. In parlementCre brek aan kennis van Suid-Afrika. is swartofwitnie.Hulle isalmal kin ders vanGod. W aar jy nou ookal is, die behoeftcs van die mense idcnti- kringestaan Heunis asdie"MrFixit" Die tenger moeder Teresa is deur - 817 'n horde plaaslike en intemasionale is jy steeds'n kind van God gesk apc van die Botha-beleid bekend. • Na bladsy 2 Die Staatspresident her verlede persmanne by die S1.Raphael' s Kerk vir liefde en Iiefhe." 2 11 NOVEMBER NUUS

Ten minste 52 mense kom in Okto *** ber in politeieke geweld in Suid Afrkia om - 50 van hulle in Pieter Rugbybaas Danie Craven is die maritzburg en Dwban. Altcsaam 208 gunsteling om 'n bitter botsing met gevalle vanpolitiekc geweld is aan regse elemente in in die Rugbyraad gemeld. Ten minste 22 mense sterf Swapo se sekretaris-generaal Her nansiele en godsdienstige sake. 'n Monument wat die Groot Trek hierdie week net-net te wen. I in die Hammarsdale/Mpumalanga man Toivo ja Toivo. herdenk, word deurvandale in Hen '., gebied. *** nenman in die Vrystaat beskadig. 'n *** *** KP-ondersteuner se die "linkerflank" 'I *** 'n Senior regeringswoordvoerder se is daarvoor verantwoordelik. Zimbabwe hoopdie verkose Ameri 'n Lid van die polisie se reaksie "volgens ons mening is alle beperk • *** kaanse president George Bush sal Bek-en-klouseer breck uit in die eenheid en twee swartmans word inge op die vrylating van Mandela saamwerk met die Frontliniestateom Kruger-wildtuin. doodgeskiet in 'n skietgeveg tydens nou verwyder". Maar gerugte dat apartheid in Suid-Afrikauit te wis en 'npolisie-klopjagop'nhuisin Orlan Mandela en die Ander Rivonia-be Die "wit olifante van Walmer Es '. onafhanklikheid in Namibia daar te *** do-Wes, Soweto, skuldigdes hierdie week vrygelaat tate" - die sewe luuksehuise wat vir stel, se die minister van inligting, , sou word; is onwaar. kleurlingministers gebou is - sal Witness Mangwende. 'n Aansoek om borgtog vir ses veil • *** waarskynlik uit pules teendieGroeps igheidspolisiemanne van die Ciskei *** gebiedewet nie deur hulle bewoon ' *** wat aangekla word van moord op Die ekonomie van Suid-Afrika het wordnie. Die huise het R4,5 miljoen Idasa se mede-direkteur Eric Mnton nou so versleg dat die land kan nie Suid-Afrikaanseswemmers watmet gekos en Ie naby Kaapstad se mid Rocksangeres PJPowersstel Amen ~' . ga, word in die Hooggeregshof in meer geld in die buiteland kan leen, beurse in Amerika studeer word destad, kaanse reklame-agente aan na haar Bisho van die hand gewys. Die poli belastings kan verhoog of 'n toe verbied orri aan swembyeenkomste lou ontvangs in Amerika. siemanne sluit twee generaals-ma name instaatsuitgawes kan bekostig deel te neem. *** joors, 'n kolonel en 'n majoor in. nie, se Chris Saunders, voorsitter *** *** van Tongaat/Hulett. As 'n militante organisasiekan Swapo \' *** nie op 'n bestaan in Namibia aan Tweehonderd nudiste word oor die *** L Die aanstelling van regter Michael spraak maak nie, se die hoof van die Kersseisoen inKaapstad verwag - in \l Swapo sal die bosoorlog vir Na Corbett as hoofregter van Suid-Af Weermag, genl Jannie Geldenhuys, 'n poging om aan 'n nudistiese rol mibia se vryheid voortsit indien die Die SAUK stel sy eie psigiater aan. rika word in regskringe geloof as "'n in die Caprivistrook, prent deel te neem wat op video ' implementeringvan VVOResolusie Hy sal as 'n welsynsbeampte optree, triomf vir regsneutraliteit", oorsee vrygestel gaan word. I: 435 nie op 1 Januarie begin nie, se en slegs advies gee oor sosiale, fi- *** *** J:" *** " Vakbondleiers oorweegregstappe teen I, die SA -Vervoerdienste na die af-: Ciskei se president Lennox Sebe het I Moeder Teresa danking van 1440 werkers in Oos 'in 1986 'n verband van R180 ()()() Landen. gekry om sy huis te verbeter - maar Vervolg van bladsy 1 totvandag toe nog nie die verband 1 fiseer," het die Katolieke aartsbiskop van Kaapstad, Stephen Naidoo, gess, *** . dokumente onderteken nie. Die meeste van moeder Teresa se antwoorde moes deur die aartsbiskop herhaal wordomdat sy sosag praat, Sy hetondermeergessas ditnodig blyk, Meer as 100gevalle kindermisghan *** sal sy ander sendings ook open. deling - diemeeste daarvan seksueel "Ons is in lande betrokke en oral vind ons dat die mense se behoeftes - word binne 'n week in Durban ,I 85 Regter RN Leon, kanselier van die dieselfde is." aangemeld, Dit volg onthullings in universiteit van Natal. erken dat hy r MaederTeresa gaan vier susters in Kaapstad agterlaatwat in Khayelitsha die pers oor die seksuele misbruik elke keer sleg geslaap het nadat hy sill woon en werk. Susters Audrey en Kulbushbais van Indie,susterBethanie van kinders. iemand galg toe gestuur het. is in Kaapstad gebore en suster Concessa is van Ruanda inSentraal-Afrika.. , "Dieteenwoordigheidvan diesustershieris 'n geskenkvanGod.Ons moet *** *** saam mooi en pragtige dinge vir God doen. Soos in Ander lande is bier ook rykenarm mense wat niksenniemandhetme. Daarom isdie susters hier om George Matanzima, voormalige eerste Lesbiers misbruik kinders seksueel Iiefde en vrede vir julle te bring," het sy gese, minster van Transkei, en een van sy op groot skaal, onthul 'n koerant. Dit Die orde aanvaar nie regeringsgeld of kerkondersteuning me. Hulle glo ministers, Sidney Qaba, word in volg onthullings oor homoseksuele God sal voorsien. "Julie moet nie net in oorvloed gee nie, maar tot dit Transkei vir bedrog gedagvaar. .wat kinders landswyd in 'n seksnet seermaak," ' werk betrek het, 'n "Pragtigevoorbeeld," het sy gese is die van 'n huwelikspaartjie wat die -*** geld gegee bet wat hulle op 'n huweliksonthaal en trourok sou spandeer. *** Toe sy hul vra hoekom, het hul gese: "Ons het mekaar so liefdat ons wil Verdere stappe irigevolgedie nood deel in die liefde wat jy op Ander uitstort." maatreels moet binnekort geneem 'n Switsersebankdoenindie Kaapse Moeder Teresa het aan die pers gevra: "HetjulIe al die vreugde van gee word teen sekere radikale organis Hooggeregshofaansoek om die sek ervaar?" ' asies wat 'n revolusionere klirrraat westrasie van Jean Getty, seun van Elke tree van haar is gevolg deur 'n groot groep nuuskieriges en bewon bevorder, se die hoof van die veil diemultimiljoenerPaulGetty.Getty deraars. _ igheidspolisie,genl-majBasieSmit. junior woon in Constantia. Beverley Evans, 'n 23-jarige verlamde vrou, se hartewens is vervul toe moeder Teresauitdie kar geklim en 'n rooi roos van haar ontvang het, Sy het *** *** die seen oor Beverley uitgespreek. Die skare het haar toegejuig. Moeder Teresa Mpho, een van 'n Siamese tweeling ~ Sewe beweerde "comrades" tussen wat ses maande geledevanhaar sussie 16 en 18 jaar oud pleit onskuldig in geskei is. gaan huis toe. Haar sussie,' die Hooggeregshof in Durban op 'n Mphonyana, moet nog drie maande aanklag dat hulle 'n lid van Inkhata ONS SAL,JOU.INGELIG HOD in Baragwanath-hospitaal bly. vermoorhet. *** ,***

\ Sendingsna Antarktika om die blin Prof Gerald Pillay kry 'n groeps I dedermontsteking van dr Fred van gebiedepermitom in Irene, Pretoria, Ons leuseis: Onssteek niks weg nie. Oris bedoel dit. J der. Merwe van die Sanae-basisin te woon, Dit isdie eerste keer dat so ~ bedwang te hou, kos nou reeds R3 'n permit aan 'nswartman toegestaan Maak seker jy kry VryeWeekblad elkeVrydag - en spaar boonop 15% op die nor- miljoen. word. male prys van R61 ,20. . l Kabinet verIam deur tweespalt Vir R52 (AVB ingesluit) kan jy Vrye Weekblad kry vir 12 maande.Vir ses maand Vervolg van bladsy1 I dinee van buitelaiidse korrespondente verlede Saterdag hom weer 'n paar sal ditjou R28 kos (AVB ingesluit). punte laat terugsak het. Heunis het dillvoorval informee1 metjoemalistebespreek voor'nperskon I ferensie in Pretoria die week en toe eenjoemalis se die buitelandsekorrespon Voltooi die'vormen stuur dit met 'n posorderof gekruisde tjek aan: dente was onregverdig in hul optrede, het hy gese: "Ja, maar dit lyk sleg vir albei kante." Op die perskonferensie het hy joernaliste verwelkom met die J woorde: "Ek is blyom tesienjullehet Saterdagaandoorleef." Joemaliste was 'f VRYE WEEKBLAD, POSBUS 42637, FORDSBURG 2033. verbaas oor wat hulle as sy openlike sarkasme gelees het. Die tweespalt draai nie soos tevore om "links" en "regs" nie, en die verdeeldheid in diekabinet loop wyer as net om die persone van Pik Botha en Heunis. Die skokkende terugtrekking van tweevan Heunisse amptenare, wat deel is van die binnegevegte, het gedraai om hul pogings om die ANC by gesprekke te betrek. Pik Botha bou graag die beeld dat hy op die verre Ek wil graag inteken op Vrye Weekblad vir 12/6 maande en sluit hiermee 'n posor linkervleuel van die party staan. ' I der/tjek in vir R ,...... ' , Vrye Weekblad het die week bevestiging gekry dat die klub van Pik .. ,; ondersteuners in die NP-koukus wat verlede jaar deur die Financial Mail oopgevlek is, steeds bestaan, Dit staan bekend as "Klub 22" en het as NAAM: ; : . sarneroepers Pietie du Plessis en die Oos-Kaapse LP, Sakkie Louw. Heunis word glo "deurentyd ingelig" oor die klub, het 'n bran aan Vrye Weekblad ADRES: .. ; ., g~e. . . Intussen het 'n ou Pik-man, Barend du Plessis, glo besluit om 'n bietjie - ...... verder van die Minister van Buitelandse Sake te staan sodat hy nie "saam " •••••••"."I."."•• "" •••••••• " "" ••• ",,• ~ " ." •" ." "" ••• "" •• ". "." ••••••• "• ~ •••• " ""." •• "•.••••••••••• " •• " " • "•••• " " " " " " • " •• "."." "."" ondergaan'' as Pile Botha in onguns verval nie, Hyen dieander ministers wat hul oe op die troon het, Magnus Malan en FW de Klerk, sit volgens een bron "met grynslagte" die Pik-Heunis sage en dophou. 11 NOVEMBER 3

Mandeia is met gebalde vuis tussen Sahm Venter die skare deurhuis toe. Weersonder KAAPSTAD - Mandela-manie het haar man.Maar diegerugte het soos hierdie week 'n hoogtepunt bereik Mandela-manie verniet 'n veldbrand versprei. By die Samaj toe duiserdeKapenaars by die Univer Sentrum in Rylands hetnog 'n skare siteitvan Wes-Kaaplandsaamgedrom met baniere saamgedrom om hulle Sekuriteit is by die kliniek ver het Boesak geantwoord. hetinafwagting op die ANe-Ieierse Bydie Constantiaberg-kliniek waar leiers welkom te heet. Boesak, wat vroeg reeds skepties vrylating. NelsonMandela tans aangehou word, skerp en vir 'n wyle het die regtig Teen laat-aand was die enigste was oor die veelbesproke vrylating, Vroeg Maandagoggend het die het menseteen 10.30begin saamdrom. gelyk asof Mandela vrygelaat sou teken vanMandeladie afdrukvansy het aangevoer dat die gerugte deur nuus begin loop: "Mandela word Ben van die wat stelling ingeneem word. gesig op'nreuse banier by die Univer die Nasionale Party regering ver vandag vrygelaat," het, was Val Rose-Christie van die Teen 11.30 hetMandela se vrou siteit van Wes-Kaapland, waar so sprei is as deel vanhul "sielkundige Kaapse aktiviste het beweer dat PFP se Onrus-aksiegroep: "'n Mens Winnie saam metdieprokureurs Krish wat3000mensesaamgedromhetvir N aidoo en EssaMossaopgedaag. Dr oorlog" teen die Mandela-familie. "goedgeplaastebronne" bevestighet kan nie so 'n geleentheid laat ver 'n "verwelkomingsfees." "Wanneer gaandie Staatspresident dat die Rivonia-veroordeeldes,Walter bygaan nie. Daar is al.soveel keer Allan Boesak het later by hul aang- . Maar die eregaste het nooit I' esluit. . menslikheid aandie dag en reguit Sisulu, Ahmed Kathrada, Elias 'wolf geroep, maar indien dit die Ie opg edaag om dieses bosse goudgeel "Het julIe hom kom haal?" wou seofMandela voorofna Kersfees of Motsoaledi, Andre Mlangeni. en keer waar is, wil ek dit nie misloop blommeop dieverhoog- versiermet almal mi hul besoek aan Mandela in die nuwe jaarvrygelaatgaan word?" RaymondMhlaba ook vrygelaatsou nie. OIlshou duimvas enhoop dat hy geel, green en swart linte - te sien word. weI vrygelaat gaan word." weet. "Ek sal dit glo as ek dit sien," 'n Duidelik gespanne Winnie nie. Tentedorp se stryd duur voort

KAAPSTAD - Die munisipaliteit van Port Nolloth se aansoek vir die uit setting van die gemeenskap van die Tentedorp- en Sourpan-plakkersge meenskap is polities-gernotiveerd en is net so goed as deportasie, het die Hooggeregshof vandeesweek gehoor. Aartsbiskop DesmondTutu- wat die gebied onlangs besoek het - en . ander seniorgeestelikes hetdie hofver rigtinge twee uur lank bygewoon, Die plakkers se advokaat, DP de Villiers QC, het gese; "Die agter grond tot die munispaliteit se be doelingeis heeltemalduidelik- ditis die optrede van 'n raad wat politieke drukondervindom 'n bele gerneenskap uit sy gebied te verwyder." Oie munisipaliteit het vroeg in Augustus aansoek gedoen om die plakkers se verblyf op munisipale grond onwettig verklaar te kry. Die munispaliteit het ook aan soek gedoen orri hulle met behulp van die Kaapse Provinsiale Admi nistrasie en die polisie te verwyder. De Villiers het gese die munisi- . paliteit het "ontsaglike druk" van belastingbetalers ondervind wat "aangedring" het om te weet wan neer "dieswartes"uitdiemunisipale Tentedorp, Port Nolloth. Ole munlslpalltelt wll swart plakkers verwyder, maardie naaste swart groepsgeolea IS nonaerae gebied verwydergaan word. kilometers daarvandaan. Foto: Rashid Lombard Die munisipaliteit het ook 'n hofaansoek gedoen om die ge meenskap van 500 te verwyder na "niemarid weet waar nie", .. Hoewel die plakkers dit duidelik . aan die provinsiale owerhede gestel het dathul bereidis omopenigeplek tussen Port Nolloth, Kleinsee en Maart-verkiesing:NP SteinkopfinN amakwaland gevestig . te word, kan hulle "duisende myle .ver" verwyder word, het De Villiers gese. "Deportasie" is 'n saak van die owerheidenniedie howe nie, het hy se laaste loopgraaf bygevoeg. Hyhetverwysna 'n 1986-Witskrif waarin pres PWBothadie eindevan Max du Preez en Jacques >10 Dilkan die laaste verkiesing wees beinvloed, maar nie noodwendig Mosiegaangewis ingedien worddat gedwonge verskuiwings aangekon Pauw . voor Ofwerklike onderhandeling met negatief vir die NP nie. die Arbeidersparty sy deelname aan dig het, en gese die niunisipaliteit STAATSPRESIDENT PW Botha swartweerstandsgroepe soos die ANC 'n Ander wolkoor die NP se op diedriekamerparlement moetbeein "skuifdie klok terug" inhul pogings gaan byna seker Maandag 'n alge en UDF, Of die bloedige konflik in timisme is dieemstige verdeeldheid dig na die regeringbesluithet omdie om die die plakkers te verwyder. mene verkiesing vir einde Maart Suid-Afrika tot 'n onhoudbare vlak indieKabinet, 'nGroot "dinkskrum" nuwe Groepsgebiedewet nadie Pre . Die regsverteenwoordiger van die volgendejaar aankondig. eskaleer, word deur die NP vir 13 Ianuarie sidentsraad te verwys, munispaliteit, advTheoBarnard,het Die verkiesing, vir al drie huise Daar word wyd in politieke bin volgendejaarbeplanommet 'n "plan Oit is bekenddatdieArbeidersen gese diemunisipaliteit besit die grand van die Parlement, kan 'n nuwe tydvak nekringeverwag dat Bothadie aankon van versoening" na die kiesers te die People's PartyOf SA en Solida waarop die plakkers woon en het vir die Suid-Afrikaanse politiek inlui: diging oor' die verkiesing gaan. . rity van die Huis van Afgevaardi daarom die gesag om hulle uit te sit. >10 Met die magsbalans wat tussen die Maandagaand by die kongres van Die KP self glo darhy tussen 45 gders onlangs samesprekings gehou Regter HL Berman het uitspraak Nasionale Partyendie Konserwatiewe die Nasionale Party in Transvaal gaan en 65 setels kan wen. het en die hele kwessie rondom die . voorbehou op die munisipaliteit se . Party aan die ontwikkel is, kan die maak, en dat die datum einde Maart Die verkiesing spruitvoortuitdie Groepsgebiedewet bespreek het. Die aansoek, asook op die aansoekvan 'n losse alliansie van die Nasionale of begin April gaan wees. Arbeidersparty se weiering om tot noodsaaklikheid van gesprekke met plakker,JM Luwalala,om die muni Demokratiese Beweging, die Pro In die Nasionale Party is daar 1992 te wag om na die stembus te "buite-parlemenere groepe" soos die sipaliteitteverhoedom 150plakker gressiewe Federale Party en die nuwe moed na die uitslag van die gaan. Uit Arbeiderspartygeledere UDF is ook beklemtoon. shuisies af te breek, Onafhanklikheidsparty homselfin 'n munisipale verkiesing. Die KP het word selfs gese dat hierdie verkie Weens die regering se vasbesloten . Uitspraak ~al gelyktydig gegee bepalende magsposisie bevind; hoegenaamd nie so goed gevaar as sing die finale mandaat vir die Ar heid om die nuweGroepsgebiedewet word, het die regter gese> Sapa >10 Dit kan die laaste keer .....ees dat wat aanvanklik gevrees is nie en beiders kan weesom voort te gaan deur te voer, gaandie Arbeidersparty witmense, bruinmense en Indiers volgens NP-berekenings kan huHe met deelname in die driekamerpar ook die herafbakening en ontlading hul aantal setels in die volgende Vrye Weekblad word ultgegee afsonderlik stem. Soos die regse lement al dan nie. en belaaiding vankiesafdelings blok deurWending Publikasles groepegroei, sogroei die druk binne verkiesing tot hoogstens 35 opstoot Die Arbeidersparty seultimatum keer. Die regering wil bitter graag Beperk. die drie regerende partye - die NP, Die groot onbekende faktor wat virdie uitstelvandie verkiesing was sekere plattelandse kiesafdelings Die adres is BrE*lstraat 153, die Arbeidersparty en die National oor die hele verkiesing hang, is die die afskaffing vandie Groepsgebie ontlaai om die KPhok te slaan, Newtown, Johannesburg, en die People's Party -vir'n terugkeer na 'n belofte watBothaen van sy kollegas dewet. Dit hetniegebeurnie. Inteen "Verligte" faksies binne die Na telefoonnommer is 836 7236. Oit gemeenskaplike kieserslys; aan Europese leiers en bankiers deel, die nuwe Groepsgebiedewet sionale Party beoog glo emstige word gedruk deur Hendlers .Printers van Andrlesstraat, >10 Ditgaan die laasteverkiesing wees gemaak het dat die ANC-vaderfiguur word gesien as 'n verswaring daar onderhandelings met die Arbeider Wynberg en versprei deur Allied . voorNamibia syonafhanklikheid lay Nelson Mandela en sy Rivonia-kol van. Die kongres van die Arbeider sparty oor die afskaffmg van apart Uitgewers Beperk, Wepenerstraat32, - met al die gevolge wat dit vir die legasnog vanjaar vrygelaat sal word. sparty moet later vanjaar oor sy heid en die moontlikheid van 'n Booysens Suider-A.frikaansepolitiek inhou; en Oil kan die wit politiek ingrypend voortgesette deelname besluit. 'n Handves van Menseregte. 4 11 NOVEMBER

• > ~' ~.' •

. . . DIl IS ONS REG OM IE WEET WAT IN· ONS LAND AANGAAN

'. '.

csucso@ . ANGLO AMERICAN CORPORATION ONDERSTEUN 'N VRY EN VERANTWOORDELIKE PERS . 7 = n z

NUUS, 11 NOVEMBER Pik, PW en die Mafia-baas

;;", :';' Jacques Pauwen Renier Verster -: c' • Pres. P.W. Botha PlkBotha STAATSPRESIDENT P.W. Botha week lank kommissie-getuienis gesit Switserland. Hy het gese sy bestu Pontes. aan 'n Ciskeise liedadigheidsfonds en die Minister vanBuitelandse Sake, en aanhoor het. Daar was ook 'n rende direkteur is in hegtenis ge "Ek was ook daarvan bewus dat oor te dra, vir homself gevat Pile Botha, het self die berugte ma amptenaar van die kantoor van die neem en daarvan aangekla dat hy die minister vanbuitelandse sake in Palazzolo bet onder eed uit sy fiabaas Vito Palazzolo ontmoet en ministervanbinnelandseaangeleen fondse hanteer het wat gekom het 'n periode kort daarna 'n partytjie Switserse tronksel getuig dat hy dit saam met hom geeet, thede, Stoffel Botha. van dwelmsmokkel. bygewoon het wat Palazzolo in sy oorweeg het om na Oos-Duitsland Hierdie opsienbare getuienis is In sy beedigde verklaring ver Palazzolo het gese die transak huis in Oos-Londen aangebied het. uit te wyk en daar vir die KGB te onlangs in die vormvan 'n beedigde dedig Bentley sy betrokkenheid by sies het plaasgevind in 'n tyd toe hy "Ekis ook latermeegedeeldat hy werk - totdat hyna beweringdeur De verklaring deur 'nPretoriase reken Palazzolo en se hy het aIle rede gehad met vakansie wasen nie geweet het en mnr, Kok (die geheimsinnige . Pontes oorreed is om sy miIjoene meester,Clifford FrederickBentley, om te glo die mafiabaas is ryk en wat by die bank aangaan nie. Die Sjinesevennoot)'netegehadhetmet dollars na Suid-Afrika te bring. by die Harmse-kommissie in Kaap invloedryk - onder meer weens sy mafiabaas het verduidelik dat hy die Staatspresident in kaapstad. Ek Dit is bekend dat PaIazollo deur stad ingedien. ontmoeting met PW Botha en Pik volgens Switserse reg verantwoor hetdus alleredegehad omte aanvaar die Amerikaners gesoek word om Die kommissiehoordie afgelope Botha. delik gehou was vir sy bank se be dathy beide ryken invloedryk was," daar in 'n groot Mafiasaak te getuig. weke getuienis aan oor ongeryrnd Bentley was verantwoordelik vir trokkenheid. ' lui Bentley se verklaring, Hy isop 5 Februarie vanjaaronder hede oor landsgrense heen en die die oorplasing van RIO miljoen van Die saak is nooit afgehandel nie Die getuienisvoordie kommissie geleide van twee Switserse polisie bedrywighede vanPalazzolo. Palazzolo se geld na Suid-Afrika, omdat dit te makegehad het met die is verlede week afgehandel en na offisiere uit Suid-Afrikanadietronk Volgens die getuienis het Palaz openbaarmaking van private bank-: verwagting sal regter Louis Harms La Stampain Luganogebringom die zolo eers vir Pik Botha in sy huis in Ele Bank besonderhede, Hy was in aanhoud aan die einde vanvandeesmaand 'n res vann vonnis van vyf jaar uit te Oos-Londen onthaalendaarnasaam Op 17 Februarie vanjaar het ing op 'n "dag-tot-dag-basis", het voorlopige verslag uitbring. dien. met sy geheimsinnige Chinese ven Bentley, 'n geoktrooieerde reken Palazzolo vir Bentley volgens die Volgens getuienis voor die kom Palazzolo is 41 jaaroudengebore noot, ene "mnr, Kok", 'n ete saam meester met sy praktyk te Veale verklaring gese, missie het van Palazzolo se mafia in Terrasini, Palermo. Hy is in April met die Staatpresident in Kaapstad straat 345, Pretoria, 'n beedigde Omdat die situasie onhoudbaar geld gehelp om die Nasionale Party 1984 opklagtes van dwelmsmokkel geniet. verklaring aan diepolisiein Pretoria gewordhet, het Palazzolobesluitom se verkiesingsveldtog in Mei ver in Switserland in hegtenis geneem, Hierdie getuienis is 6f deur die gemaak. Hierdie dokument is as uit Switserland pad te gee. lede jaar te finansier. Hy het in morfien en heroien handel mediamisgekyk,Ofhulle hetverkies getuienis ingedien. Palazzolokondusnieweerterug- Die betrokkenheid van Peet de gedryf wat 'n geldwaarde van meer om dit nie te publiseer nie. Daar Volgens Bentley is hy omstreeks , keer na Europa nie. Bentley is aan Pontes, LP vir Oos-Londen-Stad, het as R50 miljoen gehad het Hy het bestaanboonop 'nfoto van PikBotha Maart 1987 in Oos-Londen voorge gestel om Europa toe te gaan om reeds tot sy skorsing uit die N asion noue bande met die Siciliaanse mafia saam met Palazzolo. Minstens een stel aan die bankier Palazzolo. Kort reelings te tref vir die oorplaas van ale Party gelei. 'nBedrag van min gehad . Afrikaanse koeranthet die foto in sy hier-na is Bentley aangestel om die sy geld na Suid-Afrika. stens R42 000 is deur Palazollo vir .Hy is skuldig bevind en tot vyf besit gehad, maar net die deel deel mafiabaas se sake in Europa en ander "In daardie tyd het ek geen rede sy verkiesingsveldtog aan hom be jaaren sesmaandeen'n boetevan 20 publiseer waarop diemafiabaas ver dele van die wereld te hanteer. gehad om die storie wat Palazzolo taal. 000 Switserse frank gevonnis. skyn! Hy se by hul ontmoeting in Oos vertel het, nie te glo nie: Ek was .Volgens getuienis het De Pontes Hy het op 24 Desember 1986 uit Dit het nou verder aan die lig Londen het Palazzolo onder meer daarvan bewus dat dat Palazzolo meerasdiehelftevan'ngeskenkvan Swiserland gevlug toe hy 'n 36-uur gekom dat'n amptenaar van Pik Botha aan hom verduidelikdathy die voor vriende was met die Nasionale Par R56 000 wat Palazollo in sy Swit pas gekry betomKersfees saammet se kantoor, mnr. Ferdie Bergh, 'n sitter was van sy eie bankin Lugano, ty-LP vir Oos-Londen, mnr. De .sersetronksel aanhom gegeehetom sy familie deur te bring. Dosente spreek weersin uit oor aanhouding van Tukkie-studcnte

Victor Munnik lede van die SDS in samewerking lik uit SDS-lede bestaan. "Dit het Ses dosente van dieUniversiteit van met die Black sash gereel. Die beto ons baie getroos om te weet mense Pretoria het hul "diepe weersin" gers het die voorgeskrewe afstand daar buite gee soveel om," se Best. uitgespreek teen dieaanhouding van , van mekaar gestaan, het 'n vriend 'n Brief waarin die aanhouding agt jongmense verlede Vrydag wat gese, - "ernstigbevraagteken word", is deur teen die sluiting van die Weekly "Dit was 'n proeflopie. Ons wou ses dosente aan drie koerante ges Mail betoog het. kyk hoe hulle dit hanteer as ons tuur. Hulle ondersteun 'n nuwe lig Vier wiskunde-dosente - dr BC protesteer," het Minnette Carstens, gaam - die Forum vir 'n Demokra Vermeulen, profWL Fouche,dr EW 22,ligweg oor hul aanhouding -gese. tieseSuid-Afrika-wat in September Straeuliendr B Kok-entweefisika Dat die ervaring nie Carstens en vanjaarbeginis asgespreksgroep op dosente- drFJKoken DLTonsing Best se geesdrif vir politiek demp kampus. se volgens alle aanduidings het die nie, was duidelik waar hulle hul Die "Pretoria Agt" se regsverteen betrokkenes geen landswet oortree ervarings met vriende wat die heel woordiger, adv, Bill Sceales, was nie, en is hul arbitreraangehou. tyd ingestroorn het, sit en bespreek kort voor hul vrylating besig om 'n Aangesien die onderdrukking van het. dringende vrylatingsaansoek voorte die individu se reg op protes onver Carstens, een van die organiseer berei. Hy se daar was niks onwettigs dedigbaar is, moet hulle die, betrokke ders, deeltyds verpleegster en.deel aan die protes me."Ditwasvreedsaam owerhede se motiewe emstig tyds student, se sy is nou nog meer en ordelik. En ons is nog nie soos bevraagteken, se die dosente, bereid om aktiefbetrokke teraak. "'n Rusland waar aIleprotes verbode is Die aangehoudenes is Dinsdag Mens moet nie net praat nie, maar nie," vrygelaat nadat hulle in die hof ver optree. Maar ek glo ook nie 'n mens Pretoria is 'n moeilike plek vir skyn het. Hulle moetop 7 Desember moet uitdagend teenoor die staat wees hulle soort politiek, se Best. Aan die weer in die hof verskyn. nie." een kant kansuIkeoptredebaie mense Hulle is Minette Carstens, Kerry Best (22), 'n gebore Pretorianer die hamas injaag, en aan die ander 'n Vrollke AmpleCoetzee In gesprekmet die stem wat nle Harris, Laura Best en Come Scholtz wat navorsing doen oor arbeidsver- kant is daar witmense wat al polities stllgemaak kon word nle... die stem van Salman Rushdle, van Pretoria, Zachariah Rantseli en , houdinge, se sy was onsteld oor die bewus geraak het,maar vir wie daar wat met diedood gedrelg Is ashy sy voete In Suld·Afrlka Patrick Malewi vanMamelodi, en 'n verbodop die Weekly Mail. Sygebruik geen politieke infrastruktuur is nie. sou sit. Syboek "Satanic Verses" Is verlede week hler Johannesburger, Libby Lloyd. die koerant vir haar werk. Ook haar Die positiewe van die aanhou verb led. Oit bevat gedeeltes wat vir Moslems aanstootllk Is. Lloyd was na bewering nie deer oortuigings is deur die aanhouding ding is dat di t - hoewel maar 'n klein Rushdle, watdie Weekly Mail seboekefeessou open met 'n van die protes nie, maar het 'n T versterk. dceltjie van die stryd is - gewys het toespraak teen sensuur, het toe oor die telefoon by die fees hemp oor menseregte aangehad toe Sy se dat hulle goed behandel is. dat Pretoriancrs, witmenseen 'n groot opgetree. System Is uit luidsprekers Indie dak uitgesaal. sy aangehou is. Dit was egter duidelik dat gediskri getal vroue betrokke geraak het, se . Toe Coetzee vir hom 'n boodskap lees waar!n verwys word Hulle behoort aan 'n verskeiden mineer word teen die twee swart sy. na "dulsende mlljoene" mense wat w~reldwyd seergemaak heid organisasies: Studente vir 'n mans wat saam met hulle was. Prof. Piet Oosthuizen, vise-rek voel oor dieverbod (wat ook In Moslem-Iande geld) was Dernokratiese Samelewing (SDS) aan Hulle is vol lof vir die onder torvan die Universiteit vanPretoria, die UniversiteitvanPretoria, die Black was nie bereid om kommentaar oor Rushdie ongelowlg. "Praat jy van helekontlnente? Ek hat steuningsgroep wat hulle "naderhand nlegeweet ek het soveel mag nle."- Sash, Koinonia, die PFP en die soveel kos gestuur het dat ons nie die gebeure te lewernie. "Dis'n saak Oleboekefees wat by Johannesburg seMarkteater gehou N asionaIe Demokratiese B eweging. tronkkos hoef te geeet het nie". Die wat deur die polisie hanteer word," word, elndlg Saterdag. Die betoging is deur individuele ondedrsteunings groep het hoofsaak- het hy gese, 4 11 NOVEMBER

• > ~' ~.' •

. . . DIl IS ONS REG OM IE WEET WAT IN· ONS LAND AANGAAN

'. '.

csucso@ . ANGLO AMERICAN CORPORATION ONDERSTEUN 'N VRY EN VERANTWOORDELIKE PERS . 7 = n z

NUUS, 11 NOVEMBER Pik, PW en die Mafia-baas

DIE I?el":!asoverhoor, wat reeds langer asdrie jaar duur, berelk Dlnsdag sy hoogtepunt wanneer die regter moet beslis of die negetien beskuldigdes skuldig is aan ~oogverraad. Pit is. een ,:,an die duurste en langste poll tleke verhore In SUld-Afnka se regsgekiedenis. Oit is 'n verhoor met ingewikkelde regsargumente en duisende

Langste en.duurste verhoor ooit in SA

DeurJacques Pauw Pretoria se Hooggeregshof verskuif IN die Paleis van Justisiein Pretoria is. Ole 22 lede van die Delmas-verhecr... wag 814 [aar lank. Ie 25 000 bladsye hofgetuienis voor Van die oorspronklike 22 beskuldi regter Kees vanDijkhorst en eenas gdes is drie • Simon Vilakazi, Amos '0 sessor. Agter hulle Ie die nimmer Malindi en Lazarus More - intussen Mense kom hof toe om te sien hoe lyk 'terror' eindigende verhaal van die Delmas: vrygespreek. verhoor. Sestienvandienegentien beskuldi Dit is 'n verhoor wat 19 swart gdes is op borgtog. Die "UDF-Drie" geneem en van hoogverraad aan beskuldigdes het gesinne terwyl DIE beskuldigdes in die Delmas mense langer as drie jaar in die - Moses Chikane(gewese Transvaalse gekla is. minstens nog drie familielede on verhoor verteenwoordig 'n deursnit beskuldigdebanke van vier ver sekretaris), Patrick (Terror) Lekota Na verskeie mislukte borgaan derhou. van die swart gemeenskap. Hierdie skillende hofsale gehou het, Drie (publisiteitsekretaris) en Popo Molefe soeke sit Lekota en Moss Chikane, Beskuldigde Tsietsi Mphuti het verhoor het gewone mense en akti van hulle sitnou byna vier jaar lank (algemene sekretaris) - sit steeds in gewese Transvaalse sekretaris van . sy twaalfjarige dogter en sy rna viste in dieselfde beskuldigdebank indie tronk omdat borg tog aan hulle die tronk. die UDF,enPopoMolefe, algemene onderhou deur hout en pluimvee in bymekaargebring. Almal was be geweier is. Hulle sal volgende weekweerdie sekretaris van dieUDF, steeds in die Sebokeng te verkoop. Tot met die trokke by die hutirboikot van 1984. Die klagstaatbeslaan 368 bladsye . verkeerinVermeulenstraat agterdie tronk. Hulle staan as die UDF-Drie huurboikot was hy by geenpolitieke Onder hulle is onderwysers, en noem die name van vyftig organ Paleis van Justisie tot stilstand bring bekend. beweging betrokke nie. versekeringsagente, kerkleiers, isasies en 911 beweerde rnede-sa wanneer hul met loeiende sirenes Al drie is in hullaat dertigerjare Tussen die magdom getuies en werkers...Die meeste is getroud en mesweerders. Daar is bekende name: hofselle toe gebring word. en getroud, Lekota en Molefe het ingewikkelde regsargumente deur, het kinders. In baie gevalle oorleef Oliver Tambo, Beyers Naude, Blankes sal ongeerg kyk na die drie kinders en Chikane twee. het dieverhoorook sy ligter oomblikke die beskuldigdes en hul gesinne op Desmond Tutu en Prank Chikane. konvooi polisiemotors wat die tronkwa Molefe is tydens sy aanhouding gehad. . toelaesen skenkings deur Suid-Afri . Die DeImas-verhoor isdie duurste tussen hulle vasdruk. met longontsteking in die hospitaal Voorsy ontslag is Mohapi Lazarus kaanse en oorsese organisasies. en kan op die ou end die langste Swartmense sal soosdieafgelope opgeneem. Hy wasglo in voetboeie. More in die hofsaal getroud. Ditwas Die kleurrykste beskuldigde is politieke verhoorinSuid-Afrika word. jaar op die straathoeke staan en kyk Nog 'n beskuldigde wat in die 'n aandoenlike seremonie, Die kaal Patrick"Terror" Lekota, 'n vriende Die staatse getuienis het bykans die tot die drie beskuldigdes in die donker hospitaal belandhet,was Tseko Nkoli en onpersoonlike hofsaal in Delmas like man met 'n dinamiese persoon hele 1986 in beslag geneem; die ingewande van die hof verdwyn en op 28 die jongste van die groep. Hy is vir 'n paar oomblikke deur helder likheid. Hy is een·'nvandie trekpleis verdediging die hele 1987 om sy die swaar hek toeslaan. is twee keer vir kliniesedepressie blomme en confetti opgevrolik, ters vandie verhoor. Mense komhof saak te stel. -Tussendieregterendiebeskuldi behandel. Biskop Desmond Tutu het die toe om te sien hoe 'n "terror" lyk. Die verhoor vertel die geskie gdes staan van die beste regsbreine Toe die staat sy saak in Novem huwelik waargeneem. Die seremo Hy het, anders as wat baie mense denis van die onrus en geweld in die in die land. Drie prokureursfirmas, ber 1986 sluit, is borgtog vir die nie is bygewoon deur Terry Waite, dink, sy bynaam op die sokkerveld townships sedertdie vroeetagtiger twee senior advokate en drie ad eerste keer aan ses beskuldigdes verteenwoordigervan die aartsbiskop gekry! Hy was in sy jonger dae in jare. vokate behartig die verdediging. 'n toegestaan. In Junie 1987 is nog tien van Canterbury. Waite is kart hiema Kroonstad 'n briljante speIer. Veel meer is opdie spel as netdie Senior advokaat en twee advokate op borgtog vrygelaat. op 'nvredesending in Libanonontvoer. Lekota is in 1974 ingevolge die lot van die negentien beskuldigdes kla aan. Tot dusver hetniemandhul voor Twee van die UDF-Drie se kin Wet op Terrorisme skuldig bevind wat aangekla word vanhoogverraad Langsdie regter sit assessor Willem waardes verbreeknie. Die beskuldig ders is gebore terwyl hul pa's in en. het ses jaar op Robbeneiland en altematiewelik onderrnyning, die Krugel. Die tweede assessor se plek \ des het een keer laat by die hof aanhouding was. Lekota was vyf deurgebring. Hy was 'n leiersfiguur bevordering van die doelwitte van is leeg. opgedaag omdat die kombi wat hul maande in die tronktoe sy dogtertjie, in die SwartBewussynsbeweging voor die . ANC, terrorisme en vyf Dit is een van die opsienbarende Pretoria toe neem, in die Nonkululeko, gebore is. Tokoloho hy tronk toe is•. moordklagte. aspekte van die verhoor, Die Del bomontploffing by Khotso-huis in Chikane is drie maande'na Chikane Hywas 'nstigterslidvandie UDF Van Dijkhorst moet binne die mas-verhoor het in Maart 1987 sy die slag gebly het. . se arrestasie gebore, en is tot nasionale publisiteitsekre volgende dae besluit: het die UDP regmatigeplek op die voorblaaie Groot gesinne is van hul brood Albei het hul babas vir die eerste taris verkies. Hy is in Oktober 1983 die doelstellings van die ANC on van koerante ingeneem toe Van winnersontneemtoe hulle in 1985 in keer uit diebeskuldigdebankgesien, enj].Augustus 1984 aangehouvoor dersteun? En het die lede van die Dijkhorst besluit het prof. Willem .hegtenis geneem is. Twaalf van die dal'l.y weer inApril 1985inhegtenis United Democratic Front hoogver Joubert mag nie sy amp as assessor raad gepleeg deur saam te sweerom voortsit rue. Hywas die senior assesor die Staatmetgeweld omverte werp? van die twee, Die beskuldigdes sal die regterse Joubert het in 1983 tydens die DIE SUIDNAFRIKAAN uitspraak op 15 November aanhoor veldtog rondom die nuwe grondwet in dieselfde bank in Hof C waar vergaderings gehouom op die gevare van die bedeling te wys. Hy het DIESUID-AFRlKAAN Nelson Mandela en sewe ander leiers van die ANC in 1963 lewenslank tydenseen vanhierdie vergaderinge 'Op soek na die UDP se Million Signature Cam '.nuwe allian tronk toe gestuur is. Die Delmas-verhoor het tot dusver paign teen die nuwe grondwet en -" min aandag in die Afrikaanse pers apartheid onderteken. gekry. 'n Joemalis merk op datbuite Joubert het in Maart 1987 die landers - sy noem hulle politieke veldtog terloops aan Van Dijkhorst toeriste - graag die saak bywoon. genoem. Hy is van sy pligte onthef Die verhoor is op die oog af 'n omdat sy partydigheid in die gedrang mikrokosmos vandie konflikin Suid gekomhet. Afrika. Die beskuldigdes is swart, Die verdediging het drie weke die hof wit, later'n aansoekingedien dat die regter Die verhooris 'n uitvloeisel van en Krugel hul aan die saak onttrek. . die huurboikot watin September 1984 Die verdediging het aangevoer dat in Sebokeng begin en uiteindelik 'n hul deurlopend die indruk gekry het .. spoor van geweld en dood gelaathet, dat die regter en Krugel partydig is. Die oruus het na diehele Vaaldriehoek Krugelis boonop'n lid vandieBroe Wees ingelig .en toe oor die land versprei. derbond, het hul beweer. Van al die verhore wat uit hierdie . Die staat en die verdediging het onrus gespruit het, is die bekendste vier dae lank betoog voordat die i-Lees DIE SUID-AFRIKAAN steeds die van die Sharpeville Six regter die aansoek verwerp het. wat in die dodesel sit vir die moord Advokaat Arthur Chaskalson SA, DIE SUID·AFRIKAAN is 'n onafhanklike meningsblad wat elke tweede maand op Jacob Dlamini, 'n stadsraadslid. virdie beskuldigdes, hetin sy betoog 'n verklaring vir die lengte van die I~te~engeld Die dood van Dlamini word ook in verskyn. vir 'njaarbeloop R13,50;Vul netdie vormhieronderin en pos dit die klagstaat van die Delmas-ver verhoor gegee. Hy het gese: "Partof saam met n tjek ofposorder vir RI3,~O aan: DIE SUID-AFRIKAAN, Breestraat 215 hoor genoem. the problem ofthis case comes from Kaapstad 8001.' ' Die beskuldigdes het glodie massas the attempt to roll up into one con tot geweld aangespooren indie proses spiracy people who really did not die doelstellings van die ANC en SA belong together. ~ Kommunistiese Party bevorder. Die "And to be able to join them to Naam: ..: , : .. doelstellings van die ANC/SAKPen ~ether. the St~te has rolled them up die UDP is volgens dieklagstaateen into this one smgle ongoing conspir Adres: ...... ~ : ~ . en dieselfde: die omverwerping van acy saying everything is admissible die staat deur geweld. against all of you, every act done by ...... Poskode: : .. Op 11 Junie 1985 het 22 mans in every person is evidence against all die Pretoria-streekhof verskyn. Die ?fyou an~, to try to catch everybody verhoor is daarna in Delmasvoortgesit In the net, Itputsthem down together voor dit vroeer vanjaar na Hof C. in in this way." • E rw= E' 7 F

11 NOVEMBER 7

Deur Jacques Pauw swart reaksie op 'n KP·regering en DR. PIETER MULDER is 'n "nuwe-geslag" KP. Op 37jaar 'n KP-plan vir Suid-Afrika, Nuwe VRYEWEEKBLAD: Na die uitslag instromingsbeheer, nuwe van die munisipale verkiesing is is hy een van die blink en opkomende sterre in die Kon serwatiewe Party en woordvoeder oor inligting. Hy is apartheidswette, Watvan geweld? daarontledings watwys datdie KP MULDER: Die interressante is in 'n algemene verkiesing nie veel welsp-rekend en het in Amerika en Brittanje studeer. Hy is n seun van oud-minister Connie Mulder en was, dat in die dae toe die Nasionale meer setels kan wen nie. Stem jy Party met die beleid voortgegaan daarmee saam? soos so bale van sy kollegas, eens "hoog op" in die Nasionale Party. Hy was 'n stigterslid van die KP in 1982. het, het hy vier tuislande op 'n MULDER: Ekverski! daarvan.: vreedsame wyse onafhanklik gekry. maardit pas my. Ekdink ons is nou Hy is onder meer weg orndat hy glo dat PW Botha se regering menseverhoudings beduiwel en hierdie en Die afgelope den jaar onder PW in 'n goeie posisie. Diemedia is nou Botha het ons nie regtig in daardie gems. Die media wasso verlig dat daardie kant toe mik sonder om rigting te kry. Hy is nie . weg oor bitterheid weens sy pa nie. ' rigting gevorder nie.Ons staan stil, ons nie die land skoongemaak het ons mik hierdie kant toe, ons mik nie dat hulle nog niebesefhoeveel Hy glo dat die KP se beleid van partisie of totale skeid ing die enigste uitweg vir Suid-Afrika is. Hy glo boonop daardie kant toe. Ekhetnoudie dag sukses ons behaal het nie. Ons het met 'n swartman gesels wat gese byvoorbeeld geensetel kon wen op dat die hierdie beleid veel meer aan die swartman kan bied as die huidige NP-beleid. het: "It is good to meeta real Afri 6 Mei in Pretoria me. Volgens huidige kaner again." Ek dink hy was nog projeksieskanonssesnasewewen. Mulder wat homself as "n jong KP op pad vorentoe sien", verduidelik sy beleid. UDP ook gewees. Ashy nie sy eie Dit is groot vordering. land wi! he nie, gee dithom nie die VRYEWEEKBLAO: Hoegaan reg om dit van my afweg te neem die KP dit regkry om sy seteltal nie. As ek my eie wilhe, moet ek Dr. Pleter Mulder meer as te verdriedubbel om 'n regverdig genoeg weesom virhom ding, as opposisieparty is ons eer volsterkte meerderheid te kry? 'n soortgelyke iets tekan aanbied. steprioriteitom die mag te kry. Jy MULDER: Ekwil nie voorspel VRYE WEEKBLAD: Wat van kanwerklik eers sinvol konsulteer die wanneer nie. Soos die NP die Kleurlinge? as jy die mag het. Ek gaan is die voortggaan en niesukses hetnie, is 'Ons eerste MULDER: Ek is bereid om vir eerste plek onderhandel oor my . dit onafwendbaardatons moet groei. hom 'n tuisland aan te bied. Asdie beleid en ekgaandit probeerverleoop. Volgens konserwatiewe skattings Kleurling bereid is om permanent As ek egter op die punt kom waar kan ons 47; 50 en selfs tot 67 setels geboelie te word in die blanke stelsel eknievorder nie, gaan hymy egter wen. Ons kort nog net die hup soos tans, kan hy seker maar so niedwing omin 'n grotergeheel op stootjie, aangaan. te gaan nie._ VRYEWEEKBLAO: Watvan ·prioriteit VRYE WEEKBLAD: Indienjulle VRYE WEEKBLAO: Hoe gaan die moontlikheid dat die regering aan bewind korn, wat gaan julie julie bande tussen 'n swartman in bruinmense en Indiers op 'n ge doen om die ekonomie stabiel. te Soweto, wathomselfas Suid-Afri meenskaplike kieserslys sit en ki houen disinvestering tekeer? Op 'n kaner beskou, en sy sogenaamde esafdelings belaai en ontlaai om onlangse konferensie van interna "tuisland" bewerkstellig? die KP hok te slaan? sionalebankiers in Johannesburg is MULDER: As hyvanaandbysy MULDER: Dis waar, maar die is om die gese'n KP-regeringkanvergeetvan familie sit, praat hy waarskynlik staatspresident en die Nasionale leningskapitaal. nog'nswart taalmethulle, Dit toon Partysalditniedoennie. Hywilhy MULDER: As ons aan bewind 'n verbintenis'aan. Asjyna Inkatha sy Kaapse magsbasis behou, en die kom, salons sorg datdie ekonomie gaankyk wat selfs in Soweto vor grootstebeladingenontlading is in nie skrik nie. Die KPisnie vanplan der, dan is ek nie seker hoe groot die Kaapprovinsie. My indruk van om dil plek oomag omte keer nie. diegrys gebied is nie. Ek is bereid, die Nasionale Party is dat hy nog Wat jy ook al doen, saljy demokra en dit is ook KP-beleid, om meer nie bereidis om diesprong na 'n ge mag te kry' tiesmoetdoen envantyd tot tyd. Ek mag te gee op derdevlak. meenskaplike kieserslys te neem sal se: man, die hemelhet nie geval VRYE WEEKBLAO: Die KP nie. nie. Die KP regeer, ons gaan voort het gedreig hy gaan Streeksdien VRYE WEEKBLAO: Sal die en sal geleidelik dingein 'n rigting gehad het en iets om te eet, terwyl die potensiaal vir 'n oplossing al sterade ontwrig en nie saamwerk KP wette soos instromingsbeheer, begin stuur, Wat diefinansiers be hy hier in haglike toestande sit. moei!iker. Dit is oneerlik;dieswart nie. Wat gaan julIe houding wees paswette, ontug en gemengde tref, ek weetnieof ekhierdie mense VRYE WEEKBLAO: Dink jy man is nie dom nie en hy sien dir en hoeveel SDR'e beheer julle, huwelike herstel ashy aan bewind glo nie. Dit Iyk of ekonome groot nie Suid-Afrika het reeds. te ver op raak. glo as 'n jong KP ek is op MULDER:Ons praatvanses na kom? Ek gewetes het in hul toesprake, maar die hervormingspad geloop om dit pad vorentoe en ek saljou hoekom. agtwat ons beheer. Inariderhet ons MULDER: Ja,maar op 'n slim sa as dit gaan oor wins of geldmaak, te stop en selfs om te swaai nie? PartisieIs 'n oplossing vir 'n ge genoeg stemme om teveto waar mer manier. Ditisbyvoorbeeld inter- keer min dinge hulle. !,j~ graa~ mpI"nc; wat vanons nie hounie. As opposisiep- ~t;inila;:i ~HlnVJiarbaar lnm te .vp.rrleeld is om _•• 1 • ~ • .. .,.,_ .J~ .. _& n 1 dat Ii!!TIa..Tt 'n : MULDER.; E,lc sien Q!! I ':'': .. _~''::-'''...a.-.t'' •• _~ -- , ";:------t T[)"tTT':' 1.1 TT""T"'TfTI' AT'\.. 't"----1 .....u ...... Qn\l..-OS_ ..... nl .,.,. _Ov•• .,.,.'....IU"~llU ,I ~!~!~ !!!:.!::.."-!)LAJ.:: !!!...'.!.~El'WiU!. I ~waal ,U.!"oI' ~o:u.J.J} ..u. LJJla.A.J..lAU.u.O_ ...... werkpermit moet he om te gaan as rue. Ek sien dit asvoren saam in een stelsel in te gaan. vakbonde afgeskaf? nietmaak asjy nie daarmee saam werk. Ek moetdieiotale toestroming toe vinniger ontwikkel, Ek glo ons MULDER: Swart vakbonde is stemnie. Ons sal weI kan kyk dat op 'n manier kontroleer. Ek sal dit sal met partisie eindig ofons wil of VRYE WEEKBLAD: Partisie nie wi! nie. Die partisie-oplossings virmy 'n probleem, wantdan geejy dieaanwending van fondse nie heel net 'n klein bietjie meer wi! orden. impliseer 'n terugkeer na die tuis nou eintlik vir 'n man.magte en in die wereld was almal na 'nbloed lande. Wat gaan julie doen om dit temal tot nadeel van die blanke is Se maar in terme van 'n werksper regte gee binne in jou eie larid. nie, Jy mag selfs beheerhe oor die mit of 'n paspoort glo ek kan ons bad gewees. Dit was so in Cyprus, ekonomies meer lewensvatbaar te Vakbonde is 'n vreemde ding in belastings watgehefword. Daaris dieselfde effek lay. Ek sien nie 'n Indie, Ierland. Ek hoop ek kan maak? Afrika. Vakbonde is .vandag die heelwat dinge wat ons kan doen. vreedsaam daar uitkom. MULDER: Ekdinksoos hy aan grootskaalse verskuiwing van mense instrument vir die swartman, en ek VRYEWEEKBLAD: Wat is jou VRYE WEEKBLAO: Voorspel vanklik was waar blanke kapitaal nie. Ek gaan probeer om dit meer .hetbegripdaarvoor, vanbedinging. houding oor KP's wat ook lede van jy 'n bloedbad vir Suid-Afrika? nie toegelaat was nie, in Verwoerd deur natuurlike en ekonomiese . Dit word 'n politieke~magsinstru MULDER: Ek dink dit kan se tyd, was baie idealisties. Toe is dieAWB is? maatreels te doen. Ons moet swart ment. MULDER:Solank die AWB se voorkom word, maar as ons langer geglo hulle moet huleie ekonomie stede op ander plekke begin. Of 'n VR YE WEEKBLAD: Konsul hy isnie 'npolitiekepartynie en nie aangaan met oneerlike oplossings ontwikkel. Die praktyk het gewys man nou niks doenhier by my nie, teer julle enigsens met ander polities deelneem nie, sien ek hom dan skep ons elke dag meer van 'n dit gaan nie werk nie. Ek is ten en of hy daar niks doen nie, is skleuriges oor jul beleid? nie as in my liga nie. Sodra hy 'n klimaat. Ons is nou tien jaar besig gunste daarvan dat onswei kapitaal basies dieselfde. Diekanse daar is .MULDER: Ons het al interres politieke party word, is hy opposi waarskynlik beter dat hy 'n huis metNP-oplossings watswarten wit toelaat. .sante gesprekke gehad. Onthou een sie. verhoudinge versleg het. Dit maak VRYE WEEKBLAD: Wat van .

Deur Max du Preez • v "kafferlui: versterking van lui, baie Vir baiedekades alvertel die Afri e lui";·''kafferwerk: werk war as benede kaner vir homself en vir almal wat Die grammatika van faSS1Sm die waardigheidvan blankes ofook wil hoor dat sy beleid van apart van fatsoenlike of ontwikkelde heid 'n regverdige een is en nie op Kleurlinge beskou word, veral growwe werk, handearbeid wat rassisme gebaseer is nie. Almal waardig, sleg en lui. kom die politieke houdings agter gehalte, soos die watdikwels in die gewoonlik deur ongeskoolde kaf ken die "afsonderlikmaar gelyk" Die woord word aangegee as die die woorde uit, Een van die ge besit van Kaffers aangetref word." fers gedoen word". argument- "ons isnie beternie,net "algemene benaming vir 'n lid van bruike van die woordword aangegee En: "Kafferhond: Minderwaardige, En "kaffersleg: versterking van anders." die Bantoeras in SA", maar dan as 'n "onbeskaafde. onopgevoede, nie-opregte hond, soos by Kaffers sleg, baie sleg,so sleg as kan korn"; Selfs ekstremistesoos die Afri word bygevoeg dat "weens die ongemanierde, ruwe persoon." Dit aangetref, kafferbrak."Of: "Kaffer "kafferstadig:pejoratiewe versterk kaner-Weerstandsbeweging en die ongunstige waarde wat dit veclal . kan ook wees '''ndenkbeeldige per-' lekker: goedkoop lekker van swak ing van stadig; besonder, hinderlik Konserwatiewe Party se deesdae het", ditvervang worddeur"naturel soon met wie kinders bang gemaak gehalte, veral die watvirdie Kaffers stadig." Hier word 'n voorbeeld uit nog gereeld dat hullenie rassiste is of tans by voorkeur, deur Bantoe." word", se die woordeboek, of 'n vervaardig word." . 'n ouuitgawe van Die Burger ter il nie, en dat hul beleid van partisie Maardaar is verskillende soorte "onderhorige, weinig gerekende Daar is nog. 'n Kafferhalfkroon lustrasie gebruik: "Onder studente bloot daarop gemikis om rassew kaffers, se die woordeboek. 'n Wit persoon." .. is die "skertsende naam vir 'n pen kry 'nmens baie soorte: die goeies, rywing te voorkom. Kafferof'n Bocrkaffer is byvoorbeeld . Die woordeboek se die woord nie"; en "kaffermaniere:slegte, on· die slegtes en die kafferslegtes." SwartSuid-Afrikaners hethier 'n "kaffer van goeie inbors". kom van die Arabies "kafir" wat bcskaafde rnaniere." 'n"Kafferplek" Die woordeboek se 'n "kaffer die argumente nognooit geglo nie. Maar voor 'n mens dink kaffer is "ongelowige" beteken.: is 'n "slegte, treurige,onaangename pakkaas" is 'n "pakkasie wat uit Dit word aanvaar dat 'n taal 'n 'n skelwoord, se die woordeboek En dan begin die lang Iyswoorde. plek." kaffersbestaan. Volgens OS Preller volk se siel weerspieel. Te oordeel dat daar nog ander name ook is vir Hier is net 'n paar. Plek-plek Iyk dit asof daar 'n is Kafferpakkasie 'n klomp nutte aan die amptelikeWoordeboek van die mense: "Name vir 'n kaffer, "Kafferagtig: soos(van) 'n Kaf sweempie seksuelenaywer kan wees. lose, onbruikbare volk." die Afrikaanse Taal, gedruk deur dikwels skertsend of skimpend ferofdie Kaffers; SODS 'n onbeskaafde 'n Eiervrug staan ook bekend as Neem asseblief ookkennis dat 'n die Staatsdrukker.het Afrikaans 'n gebesig, is: asem, bitterbek, Kaffer; onbeskaafonwellewend." "kafferbal", terwyl een van die "kafferpapegaai" eintlik'n boskraai sterk rassistiese onderbou. blinkasem, gifasem, houtkop,hout Of: "Kafferarbeid: werk deur Kaf skeldname vir 'n swartman "peer is endat "kafferdom" tweebeteken Indie Vyfde Deelvan diewoor skouer, Kamsketel, klipkop, klits, fers verrig; werk geskik vir Kaf voel" is. isse het. Dit kan beteken "al die deboek wat strekvan J tot K is daar korthaar, kroeskop, pikkop, skep fers." En: "Kafferboetie: skimpnaam Maar luisterna dievolgende: "kaf kaffers gesamentlik, die hele Ban 1WAALF BLADSYE oor die woord sel, stinkasem, swartasem, swarte vir 'n blanke wat blyk gee van 'n fervryery: vryery op kaffermanier, toeras", of dit kan beteken "ver "kaffer" - nie minder nie as 303 tater, swartnerf,. swartskepsel, voorliefde vir Kaffers,hulle beson waarop dievryerdienooi op speels~ sterking van dom; baie dom." woorde wat met "kaffer" begin, vaalasem, Oamsgeslag, swartgoed, der goedgesind is; negrofieI." wyse afknou, byvoorbeeld haar knyp Diewoordeboekis in 1968 gepub word behandel. Endie goue draad swartnasie." Die idee van minderwaardigheid of inet 'n latjie slaan, ens." liseer, maar is steeds die geldige, wat deur al die woorde loop, is dat Hoe verdei jy gaan, hoe meer is oral teenwoordig. soos in "Kaf Daar kan ook nie veel twyfel amptelike Woordeboek van die Af ';kaffer" gelykstaan aan minder- ferbok: 'n bok van minderwaardige wees wat agter die volgende sit nie: rikaanse Taal Deel V. 8 11 NOVEMBER FOKUS FOKUS 11 NOVEMBER

Die verhaal van SA sport: Apartheid 'n skandvlek: Dis 'Van rassisme na isolasie die regering se skuld en basta Lappe Laubscher Afrika - Sanok self. beleid. Louis de Vililers die onafwendbare val vanapartheid. is dit me omdat onsnic hard genoeg DIE verhaal van rassisme in Suid NadieTweedeWereldoorlog het 1956: Onder geen ornstandighede SUID-AFRIKAANSE krieket sal "Ek belowe jou, groepsgebiede en probeer nie, Ons moet maar wag tot Afrikaansesport moetreedsin 1894 'n menseregbeweging ook begin sou wit enswart saam op Suid-Afri moet wag totdat apartheid beeindig aparte onderwysdepartemente sal nie die einde van apartheid." gaan haal word· die jaar toe die posvat Na Hitler se eskapades met kaanse sportvelde deelneem nie. word voor ware intemasionale mede hounie. Disnet 'n kwessie van tyd." Gevra oor Craven se samespre eerste Suid-Afrikaanse krieketspan dieJode in Duitsland was die wereld 1963: Suid-Afrikaanse spannemag dinging hom weer beskore is. In Gevra oor waar Suid-Afrikaanse kings met die ANC, se Bacher: "Ek onderdieleidingvan Herbert Carstens op soek na nog moontlike misken uit aile bevolkingsgroepe bestaan tussen kan Suid-Afrika maar net sit krieket op die oomblik staan, het is IngrootondersteunervanCraven. in Engeland gaan toer het, ners van menseregte. opvoorwaardedathulle in die buite en wag vir apartheid om beeindig te Bachergese:"In1988 is die kanseop Ekverwelkom sy inisiatief. Na alles AB Tancred was nie beskikbaar In Suid-Afrika het hul spoedig 'n land gaan deelneem; dat hulle in word. Indien dit wei gebeur, sal amptelike erkenning ongelukkig nul. gese is, bly dit 'n onomstootlike feit nie, en die volgende opdie verdien teiken gevind. afsonderlike vliegtuie oorsee vlieg minstens twee lande, Engeland en Dis die realiteit - enigiemand wat dat die regering een ofander tyd met stelys was die 18·jarige Jimmy Sin In 1959 is daarin Suid-Afrikadie en dat slegs die wit lede Springbok Australie, vir Suid-Afrikakolf. 'anders glo isnaief, Ditinag genome, die ANC sal moet praat. clairen die "kleurling" Anton Hen- SA Sport Assosiasie gestig. Die lig kleure kry. S6 se dr,Ali Bacher, besturende het ek nogtans vanjaaruit sornmige "Ons sal egter nie met die ANC dricks. gaamwas die eerste koepelstruktuur 1968: Suid-Afrikaanse spanne in direkteur van die Suid-Afrikaanse kringe groter belangstelling in ons gaan praat nie om 'n baie eenvoudige Toe die span aangekondig was, " vir "nie-blanke" sport. Dieselfdejaar Suid-Afrika mag net uit blankes krieketunie, in 'n onderhoud met krieket bespeur. rede: ons bestee tans al ons energie wasnie een vanhulle indiespannie. het die 10K in Moskou vergader en bestaan, maar oorsese lande sou nie Vrye: Weekblad. "Ons ontwikkelingsprograrn in die in Suid-Afrika ter bevordering van Sinclair was te jonk en dit was nie aan Suid-Afrika gevra of sy span op verder voorgeskryfwordnie oorhoe Hoewelhynie foutvind met Danie swart woongebiede het beslis be krieket onder alle bevolkingsgroepe. gepas om 'n kleurling - Hendricks meriete verkies sou word. hulle hul spanne wat na Suid-Afrika Craven se pcging om via Afrika en langstellingverwek. Die krieketweceld Dit is ons beleggingvirdie toekoms. te kies nie, , Ja, het Reg Honey van Suid-Af kom moet kies nie. die ANC rugby-isolasie te probeer neem kennis van plaaslike gebeure. "Ons sloof onsself intem op 'n Die presedent wat die keurders geantwoord. "Die rede , rika enigste 1972: Suid-Afrikaanse spanne kon verbreeknie,se Bacher: "Disnie die Hulle salonsnooit begrawenie,"het groot skaal af vir die bevordering geskep hetdeur Hendricks uit te hoekom 'n nie-blanke nog nie SA by net in hoogs uitsonderlike gevalle ANC of enigiemand anders wat die Bacher gese. ' van krieket. Ons hetkontakmetbaie laat, is slaafs tot 1976 nagevolg toe 'n Spele verteenwoordig het nie, is uit aile bevolkingsgroepe saamgestel Corrie van Zyls en Allan Donalds BacherseSuid-Afrikase behoud mense in die swart woongebiede. die eerste swartmanSpringbokkleure omdat daar nieeen is war goed genoeg word. Proewe moes agter geslote . internasionale mededinging ontse nie. Ie daarin om binnelands die beste Ons dink datons groot vordering by ontvang het, is nie." deure plaasvind. Sulke proewe is Dis die regering se skuld en basta. krieketstruknnr in die wereld te skep. jongmense toon." Hendricks het twee jaar tevore Die debat het toe verskuifna die gehou vir die Federasiebekerspan van "Ons sal eers ons regmatige plek As enigiets daama gebeur, is dit 'n Bacher se daar is tans bitter min vir 'nMaleise span teenAW Read se rede hoekom swart sportrnanne nie 1973. in die krieketwereld kaninneem nadat bonus. Hy se swart kinders is be kontak met Sacos. Tog meen hy die Engelse toerspan vier paaltjies vir presteer nie, 1973: Wit en swart mag saam op apartheid, rasse-skeiding, noem dit geesterd deurkrieket en hulle is die krieketunie se integriteit is "00 alle 50 lopies laat kantel. In 1963is Suid-Afrika se uitnodig die atletiekveld deelneem op voor watjy wil,vandie wetboek verwyder kampioene van die toekoms. twyfel". By die besoekers was daar geen ing na die Olimpiese Spele in Tokio waarde dat daar ook atlete van die is. Die hele konsep van apartheid is - "Onssal diebeste interne struktuur Gevra of hy nie baie bitterheid twyfel dat hy van intemasionale die volgendejaar, teruggetrek. Die buiteland deelneem. Alle swart en , beledigend vir die mens se waar teweegbring.Ons salons bes doen oor die huidige situasie het nie, se, standaard was nie. selfde jaar is die Suid-Afrikaanse bruin atlete moet lappies op hulle digheid. Dit is 'n skandvlek,' se om jong spelers van intemasionale Bacher: "Nee, glad nie. Ek kan nie Kleur en sport het nooit heel- Nie-rassige Olimpiese Komitee bors dra methul starnverband daarop. Bacher. mededinging te voorsien. Ons sal veg nie. Ek kan nie in die parlement , temal opdie agtergrond van die Suid (Sanroc) in Fordsburg gestig. Diejaarisdaarookdie toegewing Bacher se die grootste waarborg ons bes doen om jorig spelers van inloop nie; daar is baie dinge wat ek Afrikaanse samelewingverdwyn nie. Generaal HBKlopper, die presi gemaak dat 'n swartman teen 'n wat Suid-Afrikahetom terug te keer intemasionale kompetisie te voor gewoon nie kan doen nie. Ons moet Vroeg in die' twintigste eeu is 'n dent van die Suid-Afrikaanse Olimp witman in Suid-Afrika mag boks op na intemasionale mededinging, is sien, maar asons dit nie regkry nie, wag vir die val van apartheid." redelik emstige debat gevoer of "nie iese Komitee, is ook na die voorwaarde dat die swartman buite blankes" aan atletiekbyeenkomste stigtingsvergadering genooi, maar Suid-Afrika gebore is. mag deelneem of nie. Die antwoord wou nie gaan nie. "Die enigste ver- . 1976:'Swart sportmanne kan nou , t,"'c~.~nn ~T'\ ~.C"""n,.l."n ~~~ !li~'!~~~~lb:-~'''~~,:':~1'-- W!3t. oCllr Q

Die is veral belangrik dat die seuns JANNIE MOMBERG was aan die voorpunt van die be voor en na 'n wedstryd meng. Dit is Die regering Alles draai vandag mede-voorsitter van die togings wat Suid-Afrikaanse sport wanneerdieseuns - en baie keer ook • • Onafhanklike Party en Isolasie volkome manne se lewe in die buiteland ver hulouers - mekaar beter leer ken. IS me bekende sport'admlnistrateur suurhet. "Die belangrikeding is datmense DIE jaar 1960 was die keerpunt vir Maar die Suid-Afrikaanse rege om kleur... mekaar beter leer ken. Dit is waar apartheidsport in Suid-Afrika. Dit ring self het die skietgoed verskaf ons struikel. Ons ken mekaar nie. ernstig nie was die laastekeer dat 'nSuid-Afri • danksy regering aan buitelandse drukgroepe om die Ons se nie vir hulle om gemengde kaanse span aandie Olirnpiese Spele lewe vir Suid-Afrikaanse sportmanne HY sal met enigiemand gesels in sy is. Hulle glo daarmoet eers politieke rugby te speel nie; ons moedig hulle , DANIE CRAVEN het een aand in deelgeneem het. oorsee ondraaglik te maak. pogings om Suid-Afrikaanse rugby verandering weesvoor sport genor net aan,' se Craven. 1977 aan anti-apartheidsbaas Peter V66r 1960 het Suid-Afrika son 1968 se Spele in Mexiko. liggarne voorskryf wat om te doen. Sommige sport-administrateurs se terug te kry in die intemasionale maliseer kan word en'Suid-Afrika Hy se hy het 'n dokument geskyf Hain se voordeur geklop en om 'n derveelprobleme indiebuitelanden Maar sport het hom teen Hendrik In 1969 het Verwoerd se opvol sportlui moet binne die regering se arena. Sport is al wat tel. En as daar weer internasionaal meeding. met die naam "The Road to Integra onderhoudgevra. Hy het gese hy wil teen internasionale spanne meegeding. Verwoerd se konsep van totale skei ger, John Vorster, met Dr Albert raamwerk optree. 'n lid van die ANC in die geselskap "Hulle het Inpunt. Die een ding tion" waarin hy se die SA Rugby graag vinniger beweeg, maar die InSuid-Afrika selfis alle sport op In ding vasgeloop. Verwoerd het bot Hertzog oor die sportbeleid gebots. 'Dit is egter totaal verkeerd is, gee hy nie 'n duiwel om nie. wat tussen ons staan, is apartheid. Federasie (bruinmense) en die SA regering blokkeer sy pogings. apartheidsgrondslag bedryf, en aile weg geweier dat gesamentiike proewe Dit het tot die berugte Basil d'Oli sportmense het die regering sedert HAIN: Hervormlng Is nle S6 se dr Danie Craven in 'n on Indien ons nie daarvan ontslae raak Rugbyvereniging (swartmense) moet Hain vertel in 'n onlangse uitgawe SpringOOkkewas wit. gehou word om 'nOlimpiese spante veira-insident aanleiding gegce. 1965 slaafs gevolg en vandag is die genoeg nle ,1& " derhoud in die jongste uitgawe van nie, salons verdeel bly," se Craven. in elke provinsiale unie verteenwoor van The Guardian dat hy spesifieke Tragies genoeg is apartheidsport kies. Elke kleurgroep moes eie proewe situasie ,bereik dat Suid-Afrika se . Die MCC wat Suid-Afrika sou MOMBERG: Apa.rtheldsport Is Leadership. Cravenkomvandag voor IngevolgedieRugbyraad se grond dig wees. deur blankes aanvaar, en daar is isolasie arnpervolkome - danksydie voorwaardes aan Craven vir Suid verbied ten vollegei'ntegreerde sport. hou. besoek, het In span aangewys wat deur blankes aanvaar een van sy moeilikste raadvergader wet is daar gelyke geleenthede vir "Oit is deur almal aanvaar. Wan Afrika se terugkeer na intemasion "Die probleem die hele tyd is dat bloedweinig gedoen om die situasie Die span is dcelname aan die Spele D'Oliveira aanvanklik nie ingesluit regering. ings ooit te staan wanneer hy sy almal in rugby. Maar, voeg hy by: neer ons ons eeufees volgende jaar ale sport gestel het: volle integrasie dieregeringnieeerlike veranderings te verander. geweier. het nie., 'n' Speier het onttrek, en Selfs in die 1970's, toe die rege Ek glo vas die tyd het aangebreek samesprekings met die ANC aan lede ,"Ons het probleme met die imple vier, salons die geleentheid 'Die op skoolvlak, 'n programom sponge maak nie, ,maar dit aanbring om te Toe kom die traumatiese 1960's. Die groot breekpunt het egter in D'Oliveira, watin die vorige Engelse ring gemengde sport wou bevorder, dat sportmense die leiding neem en moet verduidelik. mentering van ons beleid. Indoktri Jaar van Aigehele Integrasie' ncem." riewe vir swartmense te verbeter, en sien waarmee hy kan wcgkom," se Onafhanklike swart state het by inter 1%5 gekom toe die regering regstreeks toetsreekS uitstekend gevaar het, is het hy nog steeds struikelblokke in hulself losruk uit die web wat apart Gevra oor rugby se isolasie, se nasie en rasse-vooroordeel het hul Craven se hy is besig om baie die afskaffing van apartheidswette Hain. nasionale spOltbeheerliggame aange in sportadministrasie en die aanwys as plaasvervanger aangewys. die pad vansportliggamegele. Swart heid om hulle gespin het. hy: "Ditis apartheid watons van die merk opdie bevolking gelaat. Alles hard kontakte oorsee en in Suid soos die Groepsgebiede en die ou Hy se as 'n nie-rassige sport sluiten hul posisie gebruikom Suid van spanne ingemeng het. Op die NasionaleParty se kongres en bruin spelers kon slegs in "inter Daarom moet die inisiatief van res van die wereld geisoleer het. Die draai vandag rondom kleur." Afrika te bou. Hy wit baie graag , Paswette. beleid al agtien jaar gelede ingestel Afrikaanse sport aan te val en te In sy berugte Loskopdam in die Vrystaat het Vorster onder nasionale hotelle" tuisgaan. drr Danie Craven en Louis Luyt om mense wat dit ingestel het, moet hul Op 'n vraag op wat hy doen om Robert Mugabe van Zimbabwe CravenhetnaHaingeluisteren is is soos hy bepleit is, Suid-Afrika 'n isoleer. toespraakin 1965 hetVerwoerdhom luide toejuigingaangekondig dat Suid Die konsep van veelvolkigheid is kontak met sportleiers in Afrika te foute regmaak. rugby op skoolvlak te integreer, ontmoet en aan hom se: "Ons het daar weg met die Iysvan voorwaardes. vinnige hertoetrede tot sportkon maak. Reeds met die wind van voorhet uitgespreek teen Maori's watmoont Afrika nie sal toelaat dat D'Oliveira steeds baie sterk beklemtoon. maakbroodnodig. "Kom ons plaas Suid-Mrikaeer antwoord Craven: "Te veel skole geen apartheid in rugby nie. Ek sal Kort hiema sou Hain en dr. Piet In plaas daarvan het die blankes van Suid-Afrika in 1960 in Rome vir die lik in 'n All Black-span opgeneem die Engelse span vergesel nie. S6 is Eers I~at in die, 1970's is nie Ek wit die hoop uitspreek dat ste. Neem my. Ek is Afri weier om oor die kleurlyn te speel. vir hom se kom ons begin erens. Koomhof, gewese minister van sport, hierdie land hulself dieper en dieper laaste keer aan 'n Olimpiese Spele sou word vir die 1967-toer in Suid nog 'n toer gekanselleer. blankes toegelaatom lede van blanke meer sportildministrateurs die lei kaanssprekend, maar ek is nie een Uiteraard kan ons niemand dwing Hoekom mense strafw at probeerom in die geheim in Switserlandonlrnoet. in die isolasiegraf ingerawe. deelgeneem. Afrika. Sowat 20 jaar later kondig die klubs te word.Die Groepsgebiedewet dingneem en met sportadministrateurs van hulle me. Ek wit nie een van om in 'n span tespeel waarin hy nie hul huis te orden?" John Vorster het egter 'n stokkie "Nou is die prys heelwat hoer. In 1964 is Suid-Afrika deelname Die Minister van Binnelandse Indiese regering aan dat hulle nie het egter nonnale verkeer tussen in die res van Afrika kontak maak hulle wees nie. Ek is eerste 'n Suid· wi! speel nie. Maaronshetbeginmet Hy se hyhetopdieKaapseVlakte daarvoor gesteek. Sporthervormings is nie meer gt:Iloeg by die SpeleinTokio verbied. Tog is ,Sake, sen Jande Klerk, het duidelik Suid-Afrikaanse spelers of spelers sportlui aan bande gele. om sportisolasie te probeer beein Afrikaner," het Craven gese. projekspanne watbest.aanuit agt swart gesien hoe bruinmense rugby in die Hain bereken dat net een persent nie. Werklike hervormings om van daar besluit om 'n feitesending na laat blyk dat hy nie 'n visum sou wat in SA gespeel het, in Indie sal Hierdiestruikelblokke in die weg dig. Craven se hy is nie net besig om en sewe wit seuns. _ sand moes specl. "Dit het my bekom· van aIle sportaktiwiteiteinSuid-Afrika apartheid ontslae te raak is nou die Suid-Afrika onder die leiding van toestaan aan enige Maori's nie. Die toelaat nie. Hulle het duidelik 'n les van normale sport het regstreeks Indien die sportadministrateurs kontak in Afrika te maak nie, maar "Dit is 'n QIltwikkeling van die mer dat hulle onder sulke omstan vandag ten volle gei'ntegreer is. enigste manier om weer 'n intema Lord Killannin te stuur. Die sending All Bli\cks het toe nooit gekom nie. by die Suid-Afrikaanseregering geleer aanleiding gegee tot die anti in hulle soeke na 'n sportoplossing dighede moes speel terwyl ons gesels ook plaaslik met Sacos rn Craven-week waarin elke provinsie Sportgeriewe vir swartmenseis steeds sionale sportkaartjie te verwerf," se het s6 'n positiewe verslag opgestel Suid-Afrikahethier 'n voorbeeld oorhoe om aansportliggarne voor te apartheidsveldtogte vandie laatjare die binne1and~e situasie in Suid-Afrika Saru, wat teendie Rugbyraad gekant deur 'n span verteenwoordig word. wonderlike geriewe gehad het." ondergerniddeld en apartheidswelte Hain. dat Suid-Afrika toegelaat is tot die gestel van 'n reg~ring wat aan sport- skryf hoe om 'n span te kies. 1960s en vroee-1970s. Peter Hain kan verbeter, sal dit 'n bonus wees.

_------.-;..-- - ~~ ' r" ~~. -:-~-.;...--- _ ...... : ._...._....,; __~~..;...;...;;..;..;...;..,;....;. _ _. _.,

.0 11 NOVEMBER MENINGS

Vrye lJlE 7:~aES /)1& Xfl06~~ "Cekblad /)/c 601H05, Onderhandeling Ole "'.5W~N'Q~ Ole MinIstervan Staatkundige DI& ;::'£/)15 •.. Ontwikkeling en Bep/annlng, Chris Heunis, het die we~k 'n mondvol te sll gehad oor onderhandellng. Met van die goedwat hy ges6 het, kan min redelike mense verskil. Soos: "Oaar is nle 'n ander weg as datdie toekomstlge bedellng vir Suid Afrika deur onderhandeling, gesprek en oorlegtussen aIdie groepe, partye en organisasies uitgewerk word nle." /-{O£KoM f?€ Maar nou ken Suid-Afrika al G£ER /)/& Heunis en sy departement se unieke vermes om met woorde tlf"RIKfW£f Slovo het albei hierdie sieninge !':' Sal biank~s bereid wees om te L _. ;f! I,rende swari ieler, gaan Olt tog Wes-Ouitsland, wat deur Sowjet verwerp deur te argurnenteer dat die verander wanneer hul materiele be toelaat nie, en die watdittoe spesialiste, die ANC en Suid "tweenasie-tese" nie steek hou nie. laat, sal waarskynlik 'nvar- ' lange bedreig word? Of saldie meer Afrikaanse akademicl bygewoon is. Hy argumenteer dat Suid-Afrika as skuilde agenda he om ditafte hardnekkige krag van nasionalisme 'n spesiale soort kolonialisme ver skaf so gou hulle kan. Hy bespreek die breedvo.arige hulle tot 'n verwoestingsbeleid dryf? staan moet word. Die Nasionale Raad is ge debat oor die "nasionale vraagstuk" Drie belangrike lesings op die Anders as die Russe, het Slovo se diski'editeer voordit nog begin konferensie het die debat omlyn. van Suid-Afrika wat daar het, en geen swartleier metbe; plaasgevind het. argwnentop 'nklasse-analise berus, tekenisvolle gevolg was sover Twee het dieselfde aannames Hy het betoog dat kolonialisrne bereid om daaraan te raak nie. . gedeel, naamlik prof Herman Gili 'n setlaar-heersersklas in Suid-Af Laastens, hoekan 'nmens omee van die Kaapstadse Univer rika geskep het wat 'n reeks rassige van "onderhandeling" praat as siteit se lesing "The South African en etnies-gebaseerde meganismes ge jynie bereid is omte praarmet Conflict: Settlers and Natives, Afri bruik om die swart meerderheid te dieleiers wat werklik nasionale kaner.and African Nationalists" en verdeel en hul te regeer. versoening teweeg kan bring prof Vassili Solodovnikov,vise-voor nie. Hierdiepunt word nou Hierdie pogings om 'n multi sitter van die Afro-Asiatiese Soli nasionale sarnelewing te "skep" is stadigaan deur sekere ampte dariteitskomitee in Moskou, wat nare in Heunisse departement ondennyn deur: begryp - tot hul verdrietl - en gepraat hetoor"Theory andPractice (a) integrerende ekonomiesekragte selfs voorste Broederbonders in theNational Relations in theUSSR". (soos verstedeliking); en ' begin nou al skelmafsprake . Die derde was Joe Slovo, leier (b) die bevordering van 'n na met die ANCte maak. Maar V'an die Suid-Afrikaanse Kommunis sionale bewustheid onder die swart intussen duur die staatsmasji tepartyse"TheSouthAfricanWork meerderheid deur versetbewegings. nerle se rneedoenlosa de ing Class and the National Demo Die resultaat was egter nie die monisering van die ANC endie cratic Revolution" wat die argurnente UDF en die Tutu's enBoesaks skepping vantwee nasies-eenswart van die vorige twee fundamenteel en die ander wit nie - nie. vcort. uitgedaag het. Ons het 'n reg omby die Slovo het daarenteen argurnen regering te eis om optehou Giliomee het geargumenteer dat teer dat daar aan die een kant 'n wit met woorde speel, Daar is die konflik in Suid-Afrika nie 'n heersersklas is wat sy belange wil eenvoudige voorwaardes wat klasse- of 'n rassestryd is nie, maar beskenn deur 'n rnulti-etniese, multi vironderhandeling gestel word: "grootliks 'n kommunaleof nasio nasionale sarnelewing in die land te die beeindiging vandie nalistiese een, probeer skep. noodtoestand; die vrylating van "Dit is 'n konflik gewortel in die Aan die ander kant isdaaregter 'n Nelson Mandelaenander swart land se geskiedenis as setlaarskolo aangehoudenes; endie enkele Suid-Afrikaanse nasie in nie en die gevolglike strydvan Afri wording. 'n Volledigverenigde Suid- afskaffing van die oorblywende kane teen 'n politieke stelsel wat apartheidswetgewing. .Afrika wat aIle "etniese ge Tot dan kan Heunis "her .gedomineer word deur die Afrikaner meenskappe" irisluit en terselfder vorm" en "onderhandel" soos hy nasionaliste, die kemgroep van die tyd "kulurelediversiteit" erken, kan wil, aan die krlsls in die land groter wit gerneenskap." egter nie geskep word tensy apart gaan dit niks doen nie. lateen Hierdie "tweenasie-tese" is in heid afgetakel word nie, was die deeI. soorgelyke begrippe herhaal deur argument. Geen blanke hoefvir die Solodovnikov, wat gese het: "Ons 'n Aantal akademicihet Slovo se . stappe bang te wees as dit sienin die apartheidstelsel 'n spesiale klasse-analise verwerp op grand binne die konteks van werklike vorm van kolonialisme wanneer die Vasill Solodovnikov (links) en kollega Siava Tetekin tydens hul daarvan dar dit die outonome nie onderhandellng en versoening regerende nasie (die wit gemeenskap) gedoen word nie. , deelname aan die debat oor die 'naslonale kwessle" reduscerbare aard van etnisiteit en en die onderdrukte nasie (die swart Die leiers van die swart nasionalisme ignoreer, gemeenskappe het nou aIjare meerderheid met inbegrip van die Die akademici het weereens lank hul verantwoordelikheid en kleurlinge en Asiers) dieselfde skil hulle oor die uiteinde van die enkele nasie teweegbring". Dit wil ! bondgenote onder prof Solodovnikov vsrdraaqsaamheid onder die grondgebied erf maar deur die konflik. Sl: kapitalisme is disfunksioneel vir se kolIegas gevind - hulle het ernstigste provokasie bewys. apartheidstelsel en rassewette ver- Solodovnikov het die klassieke . apartheid. saarngestem die geskiedenis van Hulle het net soveelte verloor o deel word." ekonomiese liberale siening gestel Giliomee het volgehou dat die , nasionalisme in hul eie land wys dat in 'n Suld-Afrika wat in Hoewel Giliomee en Solodovnikov dat "kapitalisme nie slegs 'n enkele Afrikaner en Afrika-nasionalisme nie die oorsake van nasionale bewust bloedvergieting en armoede die siening deel dat die konfliktusscn nywerheids- en landbourn ark skep mi apartheid sal wegkwyn nie of dat heid baie min met ekonomiese kragte verval as blankes. hierdie t~ee nasies plaasvind, ver- nie maar ook die vonning van 'n ekonomiese kragte hul tot 'n enkele , te.doen het.

~~':~' •. • ..•• _i.l, .J.i. 1.4. ' - ,. .a .. • = MENINGS 11 NOVEMBER 11 Die swygsames~~

Ver-regses in Suid-Afrika is gewoonlikdie mensewatdiemeeste Gogga maak praat en die hardsteraas. Maar bring 'n swart Suid-Afrikaner van aange sig tot aangesig methulle, enhulle is skielik tjoepstil. Tweevoorbeeldedaarvanhierdie vir baba week. AWB-grootbaas Eugene Ter reBlanche weier omtweeswart tien derjarige verteenwoordigers van 'n jeugtydskrif te woord te staan, en se bang dan aan hulle wit maats wat vra ••• hoekom hy swartmense haat: "Ek haathullenie, tional financial manipulators?" Ek het bloot Sjoe! niks vir hulle te se nie." Cromwell Andries Treurnicht En hoor hoe laat so 'n Engelse weer wounie oompie die Staatspresident se broek reageer op bewe: "We believe, however, that John Gogotya Pieter Willem Botha will yet hear van die Fed from his own Afrikaner people the eral Independ words of Cromwell, when he dis ent Demo missed the Long Parliament: De cratic Alliance part.I say, andletus have done with se uitdaging you. In the name of God, go!" aandieKPom Soos hulle indiestrokies se: Gnnft1 sy beleid oor o 0 p Nie In ette laat nie? sakegebiede te . implimenteer DieweeksenuusisdatdieSAUK "n Bietjie boerehaat? nie, en se toe 'n eie psigiateraangestel het, Hy/sy bot aan 'n koerantman: "Ek wil nie dae net kan bekostig om in Zambie moetglo omsien na die werknerners Hierby plaas ons 'n spotprent uit 'n onlangse uitgawe van die Sondag met 'n swartman in debat tree nie." en Zaire vakansie te hou - disorntrent se welsyn en sosiale, godsdienstige tydskrif van daardie ou liberale Johannesburgse koerant, The Star. Die Is die regses dan bang vir swart . die enigste lande wie se geldwaarde en finansiele behoeftes. opskrif van die reeks karikature is "Pofadderfontein votes.;" en dan word mense'[Is al die lawaai van die ver vinniger daal. Dis nie vir Bittergal snaaks nie. elke elniese stereotipe ingespan:die oommet die dik gewrigte, kruisbande, hoe af dan net holledreigemente? Of AIgehoor van die SentAksepbank? Wat vir hom snaaks is, is dat net een 'n tiervelhoed en Inbaard en wat nie eintlik kan lees en skryf nie. is hulle doodgewoon rassiste? aangestel is, en datditnou eersgedoen Afrikaners hetalmooi groot geworden skreeunie meer"Boerehaat!"vir Ver-regse twak word. Geoordeel aan al die stories elkegrappie watvanhomgemaakwordnie,maarBrolloks wonderdarem wat Ken se pen watuit Aucklandpark kom, gaan die diereaksiesouweesas AbeBerrynou 'nJoodmet 'nyamulkaen 'nhaakneus Bittergalhetso afgestompgeraak psigiater dalk binnekort self psigia- of 'n swartman met 'n been deur sy neus en dik lippe daar geteken her, Sou Gehoor wat Ken Owen in Busi hier in die Goudstad dat dit die week triese hulp nodig he. . daar nie dalk 'n koor van "Rassisme!" opgegaan het nie? ness Day oorVryeWeekblad te skrywe soos 'n skok gekom het toe SED (In minder goeiesmaak: Gehoor Die argument loop vermoedelik dat die meeste Afrikaners rassiste is en deurhul onderdrukking sedert 1948 verdien hulleom rassisties uitgebeeld te gehad het? Hy sedie publikasie van Brown sy SA Observer (gratis) vir dat minstens tweegewilde TV-pro word. 'n anti-apartheidskoerant is deelvan hom aangestuur het. Die skok was gramme se name verandergaan word? 'n groter beweging in. Afrikaner nou dat daar waaragtig nog in die Die nuwe name is"Twelvesomething" Ons koop dit nie, geledere en voeg dan by: redelik beskaafde Suid-Afrika van en "Agter elke Seun.") "Chipsfrom theAfrikanerrnono 1988 sulke kinderagtige snert gedruk lith fly in all directions, but there is word, a clear affinity among the new anti Oorn Brown (Brolloks se hy het . Leon se apartheid dissidents. They are un gedink die oom is laankal dood ...) comfortable with the Englishvalues laat 'n township comrade soos 'n twee and English institutions which have lykbesorger klink met sy holle, sin traditionally supplied such people nelose retoriek, Soos die: "Will we, hoedjies with a refuge. the White people of South Africa, "Ifnothing else,they arerecogni retain our destiny in our own hands, Nettoe 'nrnensdinkdis sing the pointlessness of trying to or will we surrender our nation and weer veilig om Leader organise an English minority to our sovereignty to the "liberals", ship te lees, toe's daar overthrow an Afrikaner majority; their communists, Zionists and the mighty weer 'n foto van Leon properfield of endeavour is Afrikan financial interests here and abroad Wessels in met 'nhoedjie erdom itself. Nor are they liberals in whose ultimate aim is nothing. less op. Ons kon weer.nie the Anglo-Saxon mould but - at best than the obliteration of the concept die versoeking weerstaan - social democrats in die German of nations and their substitution by a om dit vir julIe wys saam mould, with an addedtouchofagrar collectivist "One World" order, met verlede w-eek se ian suspicion and hostility towards. controlled by the UN and its invis 1964-foto 'nie. (English?) capital." ibleZionist, communistand interna- So by my kooll Moet elke Boer . dan 'n label he? Jaag wie?

Van die KP gepraat. 'n Kollega meer het dit nie die publiek sy nu onthou die week van Clive Derby 'n Vrye Weekblad plaas aile briewe wat nie diewet oortree uskierigheid besweer nie, maar dit Lewis, LP, wat in die hitte van die of lasterlik is nle, mits die korrespondent se naam en eerder gesimuleer. munispale verkiesingstryd op 'n volledige adres bygevoeg word as 'n skuilnaam gebruik Hoe meer verduidelikings die vergadering in Krugersdorp gese het: Verskoning word, Skryf aan: Die Redakteur, Vrye Weekblad, Posbus Kaapse koerant op gesag van "in geligte woordvoerders" en "senior "Die KP is nie 'n klomp hoerjaers 42637, Fordsburg 2033. nie. Ekskuus, my Afrikaans is nie so kollegas"gee, hoe interessanter word goed nie. Ek bedoel ons is nie 'n vir PW en die debakel, en hoe rneer wil ons klomp hierjy's nie." Die betrokke oggendkoerant weet mede-verantwoordelikheidl weet. Dit is mos 'n koerant se taak Geen kommentaar. die ANC... op 1 November aansy leserte vertel Op2 Novemberskryfdie Kaapse om ons in te lig. . dat "volgens ingeligte woordvoer- oggendkoerant 'n artikel waarin hy Doet so voort, "Ingeligte woordvoer Randeen sente • W.F. de Lange, Posbus 414, Nl .... ders.. (wie is hulle?), mnr Heunis by VOLUITtot die verdediging vandie ders.....senior kollegas" en/of mnr gel, skryf: verskeie geleenthede in NP-kringe Kaapse NP-Ieier tree. Die ou simbi Heunisbeskik tog seker oor baie Die waarde vandie rand daal nou Gedagtig aan dit watekop bladsy 10 gewaarsku het teen die moontlike otieseverhouding tussen die Kaapse adisionele inligting om Kaapland se so vinnig dat Suid-Afrikaners dees- en op 'n paar ander plekke in die implikasies wat dit vir die parle Party en die Kaapse koerant is NP se saak te bevorder - of hoe? ee~~te uitgawe van die sogenaamde rnentere Driekamerstelsel kan he as skynbaar so heg soos ooit tevore, * Die volgende brief is aan Vrye "Vrye Weekblad" lees, kan ek my die trilogie wetsontwerpe oor Wat sou die grootbaas hiervan se? Weekblad deurgebel. Dit kom van groepsgebiede deurgevoersou word. Volgens die artikel van 2/11/88 Mlchlel Lombard van Eikenhof. ~:~"'~"~':~I'.~.' .. nie voorstel wie hierdie bykomende Dankie .... verskoningvir die ANC en die Bothas Die oggendkoerant skroom nie om het "links en regs...belang daarby Hyse; ,~;;~ :%.~ sal koop en lees nie. verdeeldheid in diekabinetwereldkun dat die Kaaplandse NP-leier getakel Dit is die swakste koerant wat nog Die redaksie van Vrye ~I:@ · Willem Pienaar, Boland, skryf: dig te maak in 'n desperate poging word"nadiesukseswat Kaapland in ooit uitgegee is. Dit is ook in die Weekblad se baiedankie vir :/./. Ben van die raarste aspekte van die om rnnrHeunissebas te rednie. Wat die provinsiale verkiesing gahaal het! swakstesmaak. Watprr-beeru in die die talle goeie wense, vrien- ~1 geskarrel rondom Min Heunis sou die grootbaas daarvan se? Hierdie "links en regs" sluit blyk koerantdoen? delike ondersteuning en.:¥ gedurende die afgelope twee weke Die oggendkoerant beweer ook dat baar ook die linksesen regses in die JulIe soek net konfrontasie en woorde van aanrnoedigingwat kandarem nieonvermeld verbygaan "senior kollegas" (wie is huIle?) Party en kabinet in. konflik, Ekis skaam om die koerant ons met verlede week se eer-:W~ nie, beweer dat dit onbillik is om mnr Die oggendkoerant se desperate in my huis in te bring. Julle soek net ste uitgawe gekry het. Selfs :~1 Dit is die wyse waarop 'n Kaapse Heunis aIleen die skuld vir die ge poging om "sy leier"te red,herinner sensasie. diedreigoproepehetonsoor- III oggendkoerant (en sy susters brek aanvordering metonderhande aan die"Operation Hangout"watdie Eken mymensein my omgewing ~g dat ons op die regte pad li landwyd?) as die pleitbesorger(s) van lings met swartmense te gee. Nou Wit Huis tydens dieWatergate-skan .gaan julie beveg... ",-. IS. JM MinHeunisontpop het. Soveel provin· dat hy misluk het, is dit onbillik om daal van stapel laatloop het. (In hierdie stadium het mnr ~~:~ot:~~~~~:~~~teit hom aIleen die skuld te gee en is die Hoe meer inligting en verduide Lombard. wat baie ontsteld geklink [W1?NJJitB'M&EjEMJJ het ons eintlikesondebokdie kabinet metsy likings die Wit Huis verskafhet, hoe het, die telefoon neergegooi - red.) wERELD 12 11 NOVEMBER Die nuwe presidentsvrou: 'n Mollige witkop tannie toe hy gevra is wat hy sou doen as Hy starn uit 'n ryk uitgewersfa AMERIKA se nuwe presidenlsvrou hom te trou. kinders, Haar dogter Robinis opdrie pres Bush om die lewe gebring sou milie van Indianapolis, Indiana. is 'n mollige, witkop tannie wat ge Sy is tipies van 'n geslag Ameri aan bloedkanker dood. word. "Bid," net hy gese. Hy is getroud met 'n prokureur, maklike kleredrag verkies - 'n regte kaanse vrouens wat in die agter Sy is 'n sterk vegter teen on Gedurende die veldtog is hy van Marilyn, tien weke nadat hy haar Republikeinse ouma-figuur. grond bly terwyl hul mans hul geletterdheid (vanwee 'n kind wat die pers weggehou en het'toesprake ontmoet het, Hulle het drie kinders. En wanneer mense se dat sy haar loopbane volg: sy het al 29 keer gesukkel het om te leer lees) en sy op kleiner, onbelangrikeplekkegehou. Quayle het 'n sterk konserwatiewe hare moet kleur of gewig verloor saam met hom getrek na 17 ver speel graag tennis. Die vriendelike blonde man se siening van sake soos aborsie, antwoord sy dat niemand op 63'n skillende stede in 43jaarsegetroude ,.. Onder-president Dan Quayle, kollegas in die senaat se egter dat hy dwelmmisbruik en die weermag. ballerina van haar gaan maak nie. lewe. Sy het onlangs aan LifeMaga 41, 'n prokureur van Indiana, het nie 'n intelligente wetgewer was wat sy Bush het gese hy gaan Quayle BarbaraBush - "Bar"-komuit 'n zine erken dat sy wei soms jaloers 'n goeie beeld in die verkiesingstryd aanstel as hoof van 'n taakmag om raak op pragtigejong vrouens wat in gehadnieomdatdie indrukgeskep is sieninge met hartstog verdedig het ryk New Yorkse familie. dwelmsmokkelary en dwelrnmisbruik Haar man het sy op 16 ontmret, die manswereld beweeg. .dat hy intellektueel vlak is. . en redelik suksesvol wetgewing kon te misbruik. enop 19 het sy kollegegelos om met Sy het ses kinders en tien klein Hyhetdiesenuweesophol gehad deurvoer. Verveling, vrede en voorspoed virVSA

Gavin Moore-Wallis " Bush is in aparte boodskappedeur ONDER president Bush gaan min president PW Botha en die Minister vir Amerika - en Suid-Afrika - ver van Buitelandse Sake, Pik Bollia, ander. gelukgewens. En heelwaarskynlik sal dr Ches Sybenaderingtot Suid-Afrika sal ter Crocker, onder Ronald Reagan egtersteeds 'n toutrekkery weesmet die argitek van konstruktiewe be die Kongres en Senaat, omdat albei trokkenheid en bemidde1aar in die huise weer deur die Demokrate be AngolaINarnibie-onderhandelings, sy heer word. N adie verkiesing is daar werk voortsit. meer Demokrate in die Kongres as Kenners meen dat hy sy huidige onder Reagan. pes as onderminster.vanbuitelandse Ontleders in Washington verwag sake,belas met Afrika, sal behou, of .'n "kabinetskommeling" eerder as , as spesiale ambassadeur aangestel 'n regeringsverandering na die ver Die nuwepresident: George Bush word.Amerikaanse amptenare isvol kiesing. Bush, wat agtjaar lank Re hoop dat 'n skikking volgende jaar agan se vise-president was, het sy Hy is pragmaties en konserwatief. Country en .Western-musiek en heelwat avonture ondemeem, soos bereik sal word. heleveldtog gebouop die belofte dat Hy glodat Amerika 'nleiersrol in ''hoefystergooi'', 'n Amerikaansesoort die staatsgreep in Chili watdie sosiali Dit kan lei tot onafhanklikheid hy die Reagan-beleid van "vrede en die wereld moet speel, en eweneens jukskei. sitiese president Allendeselewe gekos virNamibie en 'nversoening tussen voorspoed" sal voortsit. dat vrede en voorspoed die resultaat 'n Universiteitsmaat van Yale het en die diktator Pinochetaan bewind Angola se MPLA-regering en die Hy het gewen met sterksteun uit 'is van milifumag.Hy was "nbomwer -beskryf hom as "'n presteerder eer geplaas het. rebellebeweging Unita. die suide (wat voorspelbaar was) en perloods in die Tweede Wereldoor der as 'n intellektueel". Na sy stu Daarwas ook 'nplan om Kuba se Bush is gekant teen ekonomiese uitdie nywerheidsgebiede -waardie log. dies is Bush na die olievelde van Fidel Castro te vergiftig, en aan sanksies teen SAen is bewusvan die Demokrate gewoonlik sterk steun Sy konserwatisme spreek ook uit Texas, waar hy 'nreputasie gekry klagte van onwettige binnelandse strategiese waarde van 'n stabiele, geniet. Die stempersentasie, wat as sy oortuiging dat die Amerikaanse het as 'n goeie baas, en 'n jong spioenasie. pro-Westerse regering in Pretoria.. "gematig" beskryfis, was 'n refleksie ' stelsel goedwerk, en datdaarnie aan fortuintjie en 'npaarmaagsereryker . Bush het meesal probeer om kon Volgens sy adviseur oor buite van die negatiewe aard van dieverki gepeuter moet word nie. geword het. greslede wat ontsteld was oor die landse beleid,lt-genl BrentScowcrott, esingsveldtog wat baie kiesers Ontleders van die nuwepresident NIitwee termyne in die kongres, onwettige optredes van die CIA te sal die nuwe regering "alles in hul , afgeskrik het. se agtergrond wys daaropdathy in 'n ishyin1971 deurdiedestydsepresi- ' paai. vermoe doen om 'n bloedbad in Bush het herhaaldelik beklern baie bevoorregte huis geword "vol dent, Richard Nixon, aangewys as In 1980 het hy met Ronald Rea Suider-Afrika te voorkom. Amerika toondathy 'nversigtigebinnelandse ' - ouerlikeliefde en bediendes" groot VVO-ambassadeur; waar hy (vol gan meegeding omdie Republikeinse voel dat ons net kan help as ons beleid wil volg wat voortbou op die gewordhet. gens ingeligtes) regstreeks bevele partyse nominasie, en sterkvan hom betrokke IS - nie as ons sommer . van sy voorganger. Die beleid is om Hykomvan 'nrykfamilie in New van Henry Kissinger uitgevoer het. verskil oor ekonomiese beleid. Sy sanksies ins tel of Suid-Afrika tot die rol van die staat te .beperk, pri England, in die costevandie land. Sy Van 1974-75 was hy gesant in gemaklike bekering na Reagan se terroriste-staat verklaar nie", vate inisiatief aan te moedig en die pa was bankier en later senator. Die China - waar algemeen aanvaar is sogenaamde regse sieningehet gesorg Die Bush-regering sedoersal wees . gesag oor welsynsake aan plaaslike vyf kinders is van kleins af geleer dat hy hom weer eens streng deur dat mense hom as 'n pragmatis om Suid-Afrika te, oorreed om sy' regerings af te staan. hoe belangrik ambisie enkompetisie Kissinger laat voorskryf het. sonder ideologiese kettings beskou. rassebeleid te laat vaar en met die ,Bush, 64, se politieke profiel is is. Hy was ook direkteur van die Maar juis daarom is die grootste stemlose swart meerderheid te on die van 'n lojale maarpassiewe werker In die kiesveldtog het hy klem CIA -van Januarie 1976 totJanuarie vraag: Wie gam aan die president derhandel. in aangestelde eerderas verkose peste. gele op sy gewoonheid - hy hou van 1977. In die tydperk het die CIA voorse?

NAIROBI - Kenia se olifante en Perestroika is 'n opregte proses Sakharov renosters, wat reeds gevaarlikminis Wildsoorte ,,. weens wilddiefstal, is slegs twee BOSTON - Die Sowjet-Unie beweeg proses" met"waremikpunte...en nie gesien word as 'n misdaad waarvoor van verskeie Oos-Afrikanse wild sterf uit in in die rigting van egte demokratiese teater vir die Weste nie", jy kan tronk toe gaan. spesies wat gevaar loop om uit te verandering en die Weste rnoet dit "Dit is 'n opregte proses wat in Die nuwe wette is "'n bedreiging sterf, hetdie Keniaanse paleontoloog aanmoedig en ondersteun, het die die interne struktuurvan dieSowjet vir perestroika en demokratiese en bewaringsbewuste Richard Leakey Kenia Russiese andersdenkende Andrei Unie plaasvind. Die Weste moet nie vryhede. Dit is 'nregstreckse reaksie hier gese, Sakharov hier gese. perestroika vrees nie.... van be af op demokratiese inisia- In 'n onderhoud het hy gese drin het in die land, waardie aantal renos Sakharov, wat in 1975 die No: MaarhyhetdieWestegewaarsku tiewe van onder". . gendeoptrede is ooknodigom ander ters van 20000 in 1969 totongeveer belprys vir Vrede ontvang het, het om die veranderinge waronderSowjet 'n Nuwe wet wat vryheid van as wildsoorte, insluitende twee aap 425 vanjaar afgeneem het. egter gewaarskudat sy regering ook leier Mikhail Gorbatsjof plaasvind sosiasie beperk, het gelei tot die soorte, en die wildehond, te bes "Ons sal die renosterswaarskynlik nuwebeperkinge op menslikevryhede "met oop oe" dop te hou en sy hulp "gewelddadige ontwrigting" van 'n kerm. red," het hy gese, geplaas het wat "omtrent krygswet" aan Moskou aan werklike verander herdenkingsvergadering vir S tal in Leakey. die voorsitter van die Leakey het egter gewaarsku dat beteken. ing te meet. . slagoffers in 'n begraafplaas in Minsk Oos-Afrika N aruurlewevereniging, olifante die gevaar loop om uit te Die 67-jarigeDr. Sakharov,opsy Nuwe wette hetdie Sowjet-Unie op 30 Oktober. het geseoop ruimtes word aan wild sterf. "Ons het nie jare om mee te eerste besoek aan die Weste, het 'n se departement van binnelandse sake Baiernenseisgearresteer, en baie ontneemen deur die landbou ingesluk speel nie." perskonferensie van die Amerikaanse nuwe magte gegee om vryheid van afgeransel. om aan die behoeftes van Kenia se Wilddiewe slag gemiddeld twee akademie vir kuns en wetenskap vergadering en die pers aan bande te Sakharov was hier vir 'n konfe .groeiende bevolking te voldoen. olifante per dag in Kenia - die vandeesweek toegespreek. ie. rensie van die nuwe Intemasionale Hy is optirnisties oor die oorle olifantbevolking het van2,5 miljoen .Hy het gese perestroika is "'n Nou kan "die besit van 'n per Vredesorganisasie waarvan hy 'n wing van die renoster, hoewel hy se in 1945 afgeneem tot 400 000 ver buitengewoon ernstige ... opregte soonlike rekenaar en 'n drukker" bestuurslid is. .dat wilderenosters so te se verdwyn lede jaar, - AFP

______;.... "" "'~!f' fit EKONOMIE 11 NOVEMBER 13 Die probleem word apartheid genoem Christo Nel het. Dit word bereken dat staatsamte nare se byvoordele aileen meer as SUID-AFRIKA hetnogsanksies nag R3,2-miljard beloop. Dit is bykans "totale aanslae" van welkeaard nodig. twee keer meer as wat aan swart Ons staar 'n krisis in die gesig wat onderwys bestee word.. reeds dreig om aile ander probleme Teen hierdie lelike agtergrond te oorskadu. Die probleem is tuisge glinster die potensiaal van 'n ekon maak. omie watmet tenminste agtpersent Dit is nie dramatics of pessimisties per jaar kan groei. Die koste ver om te se dat die huidige ekonomiese bonde aan verlore geleenthede laat krisis epidemiese omvang aangeneem mens egter steier. het nie, Vergelykings met soortgelyke Suid-Afrika beleef 'n strukturele ontwikkelende ekonomiee wat deur ekonomiese verrotting wat slegs deur meer pragmatiese oorwegings bedryf fundamentele herstrukturering her word, wys dat ons minstens 50persent stel kan word. Tydens die sestiger vinnigerkangroei. In 1976soudit'n jarehetons 'ngroeikoers vanmeeras hoer BBP van Rl3-miljard beteken Wins op straat gaan na dieskoen nie die bank vyfpersentbeleef. Dithettotongev het, enin 1985 'nekstraR56-miljard. eer drie persent gedaal tydens die Christo Nel Hierdie potensiaal kan slegs ver . sewentigerjare, en belooptussen 1982 vul word as Suid-Afrikase politieke en 1986minder as 'nhalf persentper dikwelsekonomies onregverdigbare beleid fundamenteel geherstruktureer jaar. desentralisasieprogramme bestee, word om as onderbou vir 'npragrna Bruto binnelandse vaste beleg Objektiewe analises toon weer eens tiese en doelgerigte ekonomiese beleid gings het sedert 1980 vanaf R18 dat die tuisland-gekoppelde desen te dien.ri Sosio-politieke omgewing miljard tot minder asR12,6-miljard tralisasiebeleidorntrent geen noemen wat deur die oorgrote meerderheid 'n jaar gedaal (herlei na 1980 se swaardige werkskepping tot gevolg Suid-Afrikanersondersteun word, is waardes). het nie. Dit heteerderonekonomiese daarvoor nodig. Voorspellings vir Teele bruto bedryfsaktiwiteite laat posvat. Maar dan moet diedemografiese oar binnelandse produk die volgende Die finansiering van hierdie ekon realiteite en ideologiese mistastings vier jaar toon 'n sorgwekkende dal omiese siekte lei daartoe dat die eerlik erken word. ing vanafnet meer asdrie persentvir Des Latham belastinglas op Jan Allemanjaar na Suid-Afrika beskik ongetwyfeld terwyl sy besigheid soos 'n bank 1987 tot minder as een persent vir jaar toeneem. oor die vermoe om die21steeeu as 'n geadministreer word. DAAR is 'n revolusie - nie 'n revo die volgende drie jaar. 'n Persoon wat RIO 000 in 1980 ekonorniese wonderwerk te betree. Meesal is die rentekoerse baie Hierdie ekonomiese siekte hetmin lusie van stokke, klippe of petrol verdienhet.hetsewepersentinkom Dit sal egter 'n doelgerigte strewe laeras banke s'n, 'n Mens kan R100 metbuitelandse oorsake tedoen. Dit bomme nie, maar 'n revolusie het stebelasting betaal. Indien sy salaris verg om ekonomiese onregverdigbare totRlOOO teen'n minimalerentekoers is wei waar dat sekere simptoma skoene. .met inflasie tred gehouhet, betaal hy sosio-politieke strukture te verwyder. leen. Groot bedrae van R20 000 en tiese buitelandse faktore 'nrol begin Dit het Lawrence Mavundla van vandag 20 persent belasting. Sy Dit moet gepaard gaan met 'n meer word ook uitgeleen. Hoe hoer speel het. Die oorsaak van die dieAfricanCouncil forHawkersand koopkrag is nog steeds dieselfde, binnelandse beleid wat Suid-Afrika diebedrae, hoe hoerdierentekoerse. InformalBusinesses onlangseop die probleemsitegterinSuid-Afrika- in maar die hap wat die regering neem weereens 'n welkomernededingerin Bankiers het hul ore gespits toe Pretoria. Ditword apartheid genoem. N asionale Kleinsakeweek-konferen om apartheid te finansier maak hom internasionale kringe kan maak, hyse 100 persent vandielenings wat sie gese, 'nGroot deelvan die gesprek Geen land kan 13 afsonderlike jaarliks armer. Die enigste struktuurwat hierdie dieGet Ahead Foundation toestaan, het gehandel oor die verhouding tussen parlemente metmeer as 150 staatsde Oor die afgelope 20jaar het reger doelwitte kan ondersteun is 'n nie .word terugbetaal. partemente bekostig nie. Meer as 'n banke en smouse. ingsbesteding as 'n persentasie van rassige demokratiese bestel. Daar Die konferensiegangers het ook dosyn departemente van gesondheid, Benewens kleinsakemanne is die . BBP bykans verdubbel. Dit kan . kan geen kompromieposisie tussen die staat bygekom. Daar is 729 opvoeding ens. kan hoegenaamdnie konferensie ook bygewoon deur hoofsaaklik aan die enorme groei 'n rassige minderheidsisteem en die munisipale en parlementere wette ekonomies regverdig word nie. verteenwoordigers vanbanke en ander vandie staatsdiens en verwante sektore noodwendigheid van 'n nie-rassige watsmouse en die informele sektor groot sake-ondernemings. Konserwatiewe analises toon dat toegeskryf word. bestelonderhandel word nie. aanbande Ie. hierdie beleid reeds in 1985 bykans Mavundla het gese. "Die banke Die implementering van die drie Die insig van 'nstaatsmanisnodig In die meeste Suid-Afrikaanse R2,8-miljard, en moontlik soveel as Iuister nie na die mense nie. Daar kamerstelsel het byvoorbeeld daar om hierdie uitdaging die hoof te dorpe en stede tree plaaslike ower- R5,7-miljard aan duplikasie- en on word op straat gesedie banke is nie toe gelei dat salarisse en administra bied. Hymoetoordievermoebeskik • hede teen smouse op. In Johannesburg dersteuningskostes beloop het, bereidom smousetehelpnie. Mense siekoste van R8,7-miljoen in 1981 om veral die blanke Suid-Afrikaner word daagliks teen hulle opgetree Meer as R700-miljoen word aan neemniehulgeldbanketoeniemaar tot R40,5-miljoen in 1986 gestyg saarn met hom te neem. diestadsraad se individuele sakeon plaas dit in hul skoene en onder huI dememings oefen druk op hulle uit -rnatrasse." omdat hulle bang is vir kompetisie. Mavundla het die staaltjie vertel In plekke soos Pietersburg en Versigtige van 'n smous wat R2000 op 'n Vry Vanderbijlpark word selfs sterker dag by 'n bank w~u leen. Hy het vir opgetree, omdat die sakekamers as Association of Democratic Journalists die bestuurder gcse hy sou die geld geheel hierdie optrede steun. optimisme__ die Maandag met rente terugbetaal. In Kaapstad egter het die prokureur Die bestuurder het sy kop agteroor generaal opdrag gegee dat optrede NATIONAL ORGANISER gegooi en gelag. teensmouse gestaak word. Voorheen oor Bush Die smous het die geld van 'n het'n staatsaanklaergese dat "ditmy verrnoende vriend geleen en rolom smouse te vernietig". The Association of Democratic Journalists is SUID-AFRIKA se sakegemeenskap voedselvoorrade vir die naweek Johan Naude, voorsitter van die lookingfor afull-tlme national organiser based was versigtig optimisties nadat dit gekoop. Hy het dit by'n groat sok Nasionale Kleinsakeweek-konferen in Johannesburg. bekend geword het datGeorge Bush kerwedstryd verkoop. Die volgende sie,hetdie moontlikheid van 'n veldtog die nuwe Amerikaanse president is. Maandag het hy R7 000 onder die van burgerlike ongehoorsaarnheid 'n Senior ekonoom van die die neus van die bankbestuurder gewaai genoem. Smouse wat gearresteer word The person we are looking for should: Gefedereerde Kamer vanNywerhede, en gese dat hy die geld onder sy kan onskuldig pleit en die howe Roelof Botha, het' gese dit sal waar matras gaan bank. oorstroom. * Have media experience anda knowledge of the skymnlik nie lei tot 'n dramatiese Syfers oor Tembisa is genoem: Op die konferensie is die voorbeeld South African media verandering in VSA·beleid teenoor . daar is 205 kleinhandelaars wat R23 genoem vandie koffiekarhandelaars Suid-Afrika nie. . 000 se goedere van 'nsekeregroothan - of cafe de move-oris. Die Johan delaar permaand koop.Maardaar is * Be free to travel Widely Die president vandie Vereniging nesburgse stadsraad het 30 jaar lank van Kamers van Koophandel en 70 smouse wat R50 000 se goedere probeer om hul te verwyder, en dit Nywerheid, Sydney Matus, het gese by hom koop. * Be computer literate toe in 1963 met behulp van die hy verwag nie 'n ommekeer oor Israel Skosana, adjunk-besturende Groepsgebiedewet reggekry. sanksies teen Suid-Afrikanie, maar direktcur van die Get Ahead Foun Mavundla het gese smouse ig * Have administrative experience hy glo nie Bush sal sterkerrnaatreels dation, het gese hy glo banke is te noreer die wette wat hul aan bande toepas nie. geheg aan die wyse waarop geld in Ie. · Hy het ook gese interne politieke die Eerste Wereld uitgeleen word Een segment van die informele Organisational experience- ideally, within the trade verandering kan die land se vriende en die gepaardgaande papierwerk. sektor word egter nie' deur die wette union movement· and their own transport would nou help om strenger sanksies af te Swartes kan slegs sedert1986 grond geraak nie. Hulle is die 300 000 be an advantage. We offer a competitive salary, weer. besit, maar bankbestuurders vra vir blanke rokmakers,koekbakkers, agter travellingallowance, and medical aid benefits. Die president vandie Handelsin- bykomstige sekuriteit.. plaaswerktuigkundiges ens. stituut, Dries Niemand, het geseBush Sy Get Ahead Foundation het sy Hulle broers en vriende is die Please send applications to the ADJ, PO Box · sal sy voorganger se beleid moet wortels in die tradisionele stokvel: wetstoepassers, hulle pa's en ooms 260425,Excom 2023 beforeNovember 30. Appttca navolg vera! omdatdiekongressteeds almal dra by tot 'n gemeenskaplike reik die permitte uit, is op die kon- tions should includea telephone number, a CVand deur Demokrate beheer sal word. geldpot waaruit dan geleen word. ferensie gese. . the names, addresses and telephone numbers of Die besturende direkteur van die Indien mense lenings nie op die Theo Rudman, 'n ekonoom en two referees. . Amerikaanse Kamer van Koophan voorgeskrewe manier terugbetaal nie, skrywer, het gese daar is 'n poten del, Adrian Botha, het ook gese hy pas die gemeenskap druk op hul toe siaal vir normale ekonomiese verwag nie grootveranderingein die om te betaal. aktiwiteit aangesien deregulasienou kart termyn in VSA-beleid jeens Hy het verduidelik hoe hy en sy 'n modewoord in die staat se Suid-Afrika nie, maar interne her- span die stokvel aangepas en verfyn woordeskat is. Diteis egterrealisme · vorming kan 'n belangrike TOI speel, het. Rentekocrse word nou gehef, van die bankbedryf. 14 11 NOVEMBER

~~ONS LESERS IS BAlE SPESIALE MENSE. DIE BESTE MANIER- OM HULLE TE BEREIK, IS OM OP'ONS BLADSYE TE ADVERTEER.~~

~~Tariefkaart~~

~~Standaard-tariewe Enkel-kolom em (wit en swart) R8,50 Volblad (swart en wit) R2300 Halfblad (wit en swart), R1150 .~~

~~Kleur Een spot R140 ' Twee spot . R280 Volkleur R420 . Spesiale posisie .Voorblad Vrydag-tydskrif +25%~~

Spesiale tariewe 4 opeenvolgende plasings 7,5% 13" " 12,5% af 26','" " 20% af 52 ." " 25%af 2 plasings per maand* 6 10% af . 2 plasings per maand * 12 20%af 1 plasing permaand * 6 10% af 1 plasing permaand * 12 15% at'

~~Tegniese besonderhede Standaard ponlegroone (tabloid) van 39 emdiep by 26 em wyd, 7 kolomme van 3,6em elk. (Nie dieselfde as redaksionele kopie nie.)~~

Spertye . Swart en wit: Laaste bespreking Maandag voor publikasie .Laaste materiaal Dinsdag voor publikasie ' Kleur: Laaste bespreking Vrydag voor publikasie .Kansellasies: Op dielaatste 12'uurmiddag, Dinsdag voor publikasie.

~~LOOP SAAM MET ONS OP DIE WENPAD. 11 NOVEMBER 11 Die melkkoei, demokrate en sportbase '~~

DITwas nie die soortweekwaarin 'n dinamiese baas vanNoord Transvaal like a butterfly" Eloff. ton gebring aan die kort manneljie man in Amerika 'n Demokraat moos krieket, Willie Basson.Net 'n maand Die verdedigendekampioen, Dok wat virso lank so moedig geveg het. wees of in Suid-Afrika 'n sportbaas gelede was Willie nog vol vertroue Craven, se helpers het laat weet hy Oppies self het net een klagte nie. DieEngelsenoemhomMurphy. dat sy span vanjaar minstens een veg vir Suid-Afrika. Die uitdager se gehad. Uit Afrikanergeledere is hy Wat die boere hom kan noem is nog beker Centurionpark toe gaan bring. helpers het ook laat weet hy veg vir vele kere as 'nliberalis beskouen uit nie uitgespelnie,maar iets soos"Van" Nou lyk dit asof die Blou Bul se Suid-Afrika. liberale kringe as 'n verstokte boer. sal seker pas. stiefbroer vanjaar 'n melkkoei gaan Dit lyk asof Suid-Afrika in 'n Die week oor 'n goeie Kaapse Dit is die ou wat alles wat kan wees vir ander spanne. tydperk van sportisolasie rninstens wyn by Pottle se eetplek kla Peter verkeerd loop, laat verkeerd loop. Vir die normaalweg flambojante hier seker kan weesvan 'n corwin Hendrickse dat hy in die Arbieder Noudat Dukakis, by wyse van Williemoetdit 'n moeilike pil wees ning. sparty beskou word as 'nliberalisen spreke, diepotmisgesithet, sal 'n ou om te sluk. Ongelukkig isdit nie so nie. 'n lid van die linkervleuel en in sy maar moet sien of Bush gaan help kiesafdeling as 'n "sell-out". om Suid-Afrikauitdie bos telei. Dit * Die voorbereiding vir die groot * Verlede Vrydagaand het die Olirnp Dat Oppies en die linkervleuel is egter 'n onderwerp vir 'n rubriek geveg in Kaapstadhetookagter geslote iese sportgemeenskap afskeid geneem van die Arbeidersparty iets in ge op 'n ander blad. deure geskied, van Rudolf Opperman. Na sewen meen sou he SQU 'n man nooit kon In Suid-Afrika het sportbase egter In die een kamp was daar Dok tien jaar in die woestyn het Oppies raai nie. 'n week beleef wat hulle ook maar "I'm the greatest" Craven en in die finaal besluitomdiearena te verlaat. Maar dan is Suid-Afrika "a very sal wil vergeet, Neem nou maar die ander Fritz "Sting like a bee, float Hulde is op 'nonthaal in Gerrnis- strange society", soos Allen Drury reeds jare gelede geskryf het ' Miskien deel die twee albei Paulus se frustrasie toe hy moedeloos uitgeroephet dat hy die goeie probeer, Mitchell is maar die kwade byl hom agterhaal. Miskien kan 'n ander ru briekskrywer op 'nandertydeendag vir ons vertel wat 'n goeie Suid Afrikaner nou werklik is. ODS grootste *Snaaks hoe mensebyinekaarverby kan praat. Dok Craven onderbreek die week sy voorbereiding en laat weet uit Stellenbosch dat die rege ring Suid-Afrikaanse sport in die gemors laat beland het en dat die kampioen regering sal moet sorg dat die gem ors regkom. Carel Burger 'n fantastiese werktempo, 'n rotsvaste Sportmiriister FW de Klerk laat HY is die junior liggewig verdediging en is altyd superfiks. weer dat die regering van planis om bokskampioenvandie wereld en die Bokskenners glo dat Mitchell sport by te staan om op aggressiewe eerste Suid-Afrikaner wat sy onoorwonne uitdiekrytkan tree. Hy wyse uit die greep van sportisolasie wereldtitel ses keer na mekaar het tot dusver in sy loopbaan bitter te breek. suksesvolkon verdedig. Hy het ver min straf gekry. Oppervlakkig is die minister en . lede Woensdagaand in Londen fi Brian het in Kensington, Johan die Dok geesgenote. naal gewys dat hy Suid-Afrika se nesburg grootgeword. As tjokkertjie Geesgenote? Sekernieregtignie. beste bokser ooit is. het hy reeds baie met boks te doen Brian Mitchell: Uiters professloneel . Brian Mitchell, reeds twee keer gekry. Pa Brian was in die sestiger * Suid-Afrika se nuwe Olimpiese Suid-Afrika se Sportman van die jare Suid-Afrikaanse kapokge- sowat negentig vanhierdie gevegte nie. baas is stoeibaas Johan du Plessis. Jaar, gaan volgende jaar in April wigkampioen. , . gewen. Van sy 38 gevegtehet hy net een Hy het verlede Saterdag Dennis weer sy titel verdedig. Hy het gese Op Jeppe Prep het hy in atletiek Hy het in 1981 op 19 jaar verloor - teen 'n man wie se naam ·McIldowie in 'n stemming verslaan hy glo as hysy titeltien keer suksesvol uitgeblink en was veral 'n kranige beroepsbokser geword. Met Willie nog baie in sy loopbaansou opduik om die mantel wat Rudolf Opper verdedig het, dit dan'n goeie tyd sal naelloper. Hy was ook 'n goeie sok Toweel as afrigter het hy sy eerste Jacob "Dancing Shoes" Morake. NA man neergele het, nou op te tel. .wees om uit te tree. kerspeler. Hy het op nege jaar begin geveg teen Joseph Monoane metpunte synederlaag teen Morake, wenBrian Mclldowie, 'n skoonseunvanGenl. Mitchellhet diewereldritel op27 boks, maar het op skool nooit juis gewen. Ironies hetMitchellnooit in die volgende drie kragmetings. Smuts, isdie laastevandieklassieke September1986indieSuperbowlby boks emstig opgeneem nie. Suid-Afrika die erkenninggekry wat Die laaste tragiesegeveg in 1986 kolonialers. 'n Mens het sy neder Sun City gewentoehyAlfredo Layne Maar toe is hy Weermag toe. En hom toegekorn het nie. ' by Sun City toe Morake na die tyd laag met 'n tikkie nostalgie gade ' van Panama in die tiende rondte van so tussen die voetestamp en wag Hy moes in townships sy geld in aan kopbeserings sterf, isoorbek geslaan. hul geveg met 'n tegniese ~itkIop stanery deurhet Brian Mitchell man die krytverdienenwas meerbekend end. .Die Olimpiese Komitee is egter hou verslaan het. geword. Vir die eerste keer het hy onderswartboksgeesdriftiges. Selfs Met sy goeie vriend/bestuurder, nou reeds so lankin 'n vol Nelson Sedertdien het Mitchell vir hom werklik hard begin oefen. nadat hy Suid-Afrikaansekampioen Carlos Jacomo, agterhom, is Brian deur die intemasionale sportwereld 'n plek onder die heel beste Hy het as amateur ongeveer 'n geword het, het hy nooit in 'n altyd uiters toegewyd en uiters pro- . dat 'nstoeier sekerdie logiesekeuse wereldkampioene losgeslaan. Hy het honderd keerdeurdie touegeklim en hoofgeveg in Suid-Afrika opgetree fessionee!. was.

.. Aile oe op Scottsville · en die R200 000 . Equus Blazer, die enigste merrievul onder Groot nuus gebeur het toe die laaste oorsese I Gold Mission moet vir groter per DIEoe van alle wedrengeesdriftiges die deelnemers, ook goed kan vaar. Grootnuus op die wedrenfrontis die jokkies hier opgetreehet. mutasie oorweeg word. sal die naweek gevestig wees op Dawson Trail behoort 'n goeie aankondiging dat vyfinternasionale Na Woensdag se reuse uitbetal . In die Executive Fashion Stakes Scottsville, di~ gewilde buitebaan wenkans te he 'aangesien hy reeds jokkies oor 'n paar weke hulslag aan ing van R798 155 aaneen gelukkige is daar sestien deelnemers en ver naby Pietermaritzburg waar die SA met verskeie vanSaterdagsedeelne die Rand kom wys. Hulle is John , wenner 'op die Kies Ses op New skeie van die merrievullens kan met Invitation Stakes OOT 1600 meter met mers afgereken het. Reid. die veteraan Greyville Starkey, market sal wedders na verwagting die grootste deel van die prysgeld 'n prysgeld van R200 000 afgehan Onder hulle is ook die hoog aan 49, Michael Kinane wat op 29 die weer sakkevol geldop die wedsoort van R50 000 wegloop. Bo-aan my del word. geskrewe Much Pleasure, wat deur jongeling in die span is maar reeds verwed. Iys is MoneyMachine en Queensbury Verskeie top-driejariges is onder die karnpioen Felix Coetzee gery verskeie kere die jokkiekampioenskap Dit lyk of daar miskien net op Bay, terwyl kanse ook gegun moet die 12 deelnemers watvirdie wedren word. Dieperdhetegter al tweekeer in Ierland gewen het,en Bruce Ray twee ankers pyl getrek kan word. word aan CopperTan, Queen of the . ingeskryf is en 'n kwaai stryd kan die knie voor Dawson Trail gebuig. mond en Tony Ives. Hulle is Blancmange, wat in die eerste Ice en Evening Mist. hier verwag word.. DieTransvaalse vroulike kampioe Saam met hulle kornook die eer been hardloop,en Opportunity Knocks In die voorlaaste been lyk dit na Wedders sal met meer as die nafrigter, Jean Heming, het twee tydse SA kampioen Muis Roberts, in die laaste been. 'ntweestyd tussen Spanish Sting en gewone belangstelling nadieInvita stalmaats - Prince Henri en Chetak w at reeds getoon hetdat hy die beste Tussenin moet die bene maar gelaai Dakar. Laasgenoemde is die keer tion Stakes kyk aangesiendie wedren Express - ingeskryf. Eersgenoemde, Britse jokkies die loef kan afsteek. word. In die tweedebeen lyk Silver beterafwatgewig betrefenkandalk nog altyd 'n goeie maatstaf was vir wat deur Rhys van Wyk gery word, Roberts is juis Saterdag in die saal Supremena die eenom te klop maar die bordjies teen Spanish Sting ver jong kampioene watdit nog ver kan het moontlik die beste kans. van Correspond watop Scottville in Spanish Painter en die belowende hang. bring. 'nOpvallende afwesigheid in die die Invitation Stakes hardloop. driejarige Space Mission moet ook: Afgesien van TV-dekking, is die wedren isdie driejarige hingsvul Mr Die besoekende jokkiessalmoont- bygevoeg word. . Kies Ses van R45: Invitation Stakes ook ingesluit by Hawaii, wat as jaaroud vul vir die .: lik'ook in ander· wedrensentrums Cricket Season; in die derde been, Eerste been: 3' die plaaslike wedrenprogram op rekordbedrag vim R510 000 gekoop deelneem. Dit kan 'n kwaai stryd is 'n perd wat mik nasy vierde oor Tweede been: 7, 12,13 Gosforth Park. is. Die perd het aanvanklik op nael tussen die besoekers en die plaaslike winning. Nadat hy laas slegs sowat Derde been: 3,5, 14 Deelnemers wat hier uittroon is lope gekonsentreer maar sal moont jokkies tot gevolg he. Dit sal seker drie lengtcs agter Bucket Shop geein Vierde been: 2, 4, 10, 11, 14 .die hingsvullens DawsonTrail, Much lik later oor langer afstande 'getoets lik 'n groot trekpleister wees vir dig het, kan hy dit dalkregkry. Bold Vyfde been: I, 5 .Pleasureen Correspond, terwyI Turf word. wedrengangers soosdrie jaar gelede Battle wat na 'n driekuns mik en Sesde been: 6 11 NOVEMBER rye eekblad

~~.81. 15 Lappe Laubscher se • 81. 15: Brian Mitchell Sportrubriek. - onbetwiste kampioen. pi R SA boks heeltemal in die oerwoud~~

Lappe Laubscher SUlD- AFRIKA hetnouheeltemalin dieintemasionale boksoerwoudver dwaaI. Dit is al gevolgtrekkiilg waar- . toe 'n mens kan kom nadat Regter HWO Klopper en Stan Christodolou verlede week onverwags opgedaag het by die stigting van die vierde intemasionale beheerliggaam vir boks. Tot voor die stigting van die Wereldboksorganisasie (WBO) het intemasionale boks reeds met die Wereldboksvereniging (WBA), Wereldboksraad (WBC) en die Inter nasionale Boksfederasie(lBF) gesit. . Elkeen van dieliggamewys hulle eie wereldkampioene aan en stel hulle eie ranglysteop.Ons eie BrianMitch ell is tans wereldkampioen van die ,DAVID·F WBA. Carlos Jacomo, bestuurder en afrigter van Mitchell, was die week erg ontsteld oor Suid-Afrika se vlerkslepery by die WBO. "Die WBO is niks anders as 'n klomp ontevrede lede van die'WBA nie. Die mense kon nie op die WBA ODS nuwesuperster se vergadering hul sin kry nie en toe dros hulle en stig net nog 'n olig gaam," het 'n omgekrapte Jacomo Lappe Laubscher Cannes Ope in Frankryk gewen. 27 toemooie waarin hy in Amerika hetvanjaarreedsR1300000gewen. gebrom. "HulIevertecnwoordig plek . j ~ SUID-AFRIKA het weer 'n gholfster .Dieselfde jaar het hy besluit om deelgeneem het, in nie minder nie as Baiegholfkenners beskouhom nou kies soos Puerto Rico en Cypris. omin die voetspore van Bobby Locke sy loopbaan in Arnerika voort te sit. twaalfonderdie eerste tien geeindig, as een van die vyfbeste gholfspelers Tussen die twee lande het hulle nie en Gary Player te loop. Weer was die wysneuse vol twyfel, Aan dieeinde van die seisoen het ter wereld. genoeg boksers om een toernooi aan . Die week het David Frost finaal "Frostie is te kort van die bof," het hy met die beste tellinggemiddelde Slegte nuus vir Suid-Afrikaners te bied nie - wat nog te se van 'n ontdooi toe hy sy tweede toemooi hulle gese, van. 70,09 van aIle spelers op die is dat Frost vanjaar nie op die Son wereldkampioen oplewer. Dit was binne 'n maand in Arnerika gewen Ander het beweer dat sy spelpa Amerikaanse reeks gespog. skynreeks in aksie sal wees nie, Hy egter insiggewend dat Cypris bydie het, Anders as Locke en Player was troonnooitin Arnerika souwerknie. Skielik is daar 'n ander deuntjie gaan wel in die Miljoendollartoer stigtingsvergadering van die WBO David nie as 'n jong speler dadelik "Hy moet in Europa bly, want daar oor Frostie gesing. Sy totale verdi nooi gedurendedie tweede weekvan verteenwoordig is deur George Chris uitgesonder vir sterstatus nie. Trouens, kan hy minstens vir hom 'n goeie enste vir die jaar van meer as sow at Desember by Sun City speel, maar todolou. Hy is 'nman watnieonbek toe hy in 1981 beroepseler geword lewe uitkerf." Rl 000000 hethom elfde opdie ver daama gaan hy sy stokke wegbere. end isin Suid:Afrika nie," het Jacomo het,was daar onder die kennerstwyfel . David het hom egter nie aan die dienstelys geplaasen almalhetbesef "As ek in Suid-Afrika sou speel, gese . of hy hoegenaamd goed genoeg was raad gesteur nie, In 1985, sy eerste dit sou net 'n kwessie van tyd wees sou die druk in Amerika net te groot As mens objektief na die saak . om as beroepspeler in Suid-Afirka jaar in Amerika, het hy R240 000 -voordathy sy eerste toernooi wen. op my word," het Frost die week probeer kyk.lyk dit asofJ acoma iets die mas op te kom.. gewen en sewentigste op die ver . Toe kom vanjaar. In nie minder gese, Hy woon tans in Dallas, Texas, beet het. Nadat Suid-Afrika in 'n 1 DiedonkerkopBolanderhethom dienstelys geeindig, Die volgende nie as sewetoernooie het hy 'ntweede en oorweeg dit om weens die poli stadium baie invloed in die WBA . 'j egter nie aan die wysneuse gesteur jaar het hy byna R400 000 in sy sak plek verower. Die wysneuse wasweer tieke toestand aansoek te doen om gehad het, het hy begin om vlerk te nie. Hy het reeds in sy eerste jaar as gesteeken46steopdieverdienstelys daar met die doemstorie dat hy net Amerikaanse burgerskap. sleep by die IBF. Die vlerkslepery . beroepspeler in vsuid-Afrika. die geeindig, Nog was daar rnense.wat nie die temperament het om 'n toer "Met 'n Suid-Afrikaanse paspoort . het opniks uitgeloop nie en nou lyk Gordons Gin Classic by Sun City skepties was teenoor Frostie se ver nooi te wen nie. Dit was tot verlede word jou wereld as intemasionale dit asofSuid-Afrika weer op 'n boks gewen. moe om werklik in 'n speler van maand. Hy het net na sy 29ste ver sportman baieklein. Mensemoetdit cui de sac is. Hiernahethy in Europasyloopbaan intemasionale gehalte te ontwikkel. jaardag syeerste groot toemooigewen nie sien as dislojaliteitteenoor Suid 'nMens sou verwag dat die Suid voortgesit. In net sy tweede seisoen Verlede jaar het hy tweede gekom en die week het hy weer so gemaak. Afrika nie. Ek is egter : 'n Afrikaanse Boksbeheerraad sy invloed in Europahethy onderdie eerste tien indie HertzBay HillClassic, tweede Skielik begin Frost nou super beroepgholfspeler en moet dft doen probeer terugwen by die WBA en op die Europese geldwennerslys indie Kanadese Ope en tweede indie sterstatus in Amerika kry. Hyis nou watmy loopbaankanbevorder," het minstenssO sywereldkampioen, Brian geeindig, In 1984 het hy ook die Southern Ope. Hy het verder uit die sesde opdieAmerikaanse geldlys en hy gese, Mitchell, ondersteun.•

John Perlman tein gespeel te word nie, word Celtic VRYSTATERS - moenie hartseer se tuiswedstryde ooknieop televisie wees nie -jullehoefnie elke weekna Dis Vrystaaaaat vir Celtic! uitgesaai nie. 'n verloorspan te kyk nie. Die SAUK is nie baie gewillig Die Seiso Ramabodu-sokkerveld Hy se Celtic is nie 'n eenman-span met 'n enkele pawiljoen en karige loos. "Ek het gaan kyk toe Vrystaat om sokker in die townships uit te indie Rocklands-township isnet sowat nie. Hulle het goed gevaar selfs geriewe. Celtic doen nie eens die teen Noord-Transvaal gespeel het. saai nie. Vyfvan die top agt spanne vyftien minute se ry van Bloemfon wanneer hulsterre nie kon speel nie. moeite om die kleedkamers te ge Daar was sowat 3000 toeskouers. in die liga - Celtic, Sundowns, Pi tein. Gee Steve Strydom se vyftien Celtic se rekord vanjaar vertel bruik nie. "Ek het gese hulle kon op die B rates, Cosmos en Witbank Aces mace manne 'n welverdiende ruskans hul suksesverhaal. Hy hetnetdrieuit Boonop is dieoppervlakongelyk veld gespeel het en die hoofveld vir speel hul tuiswestryde in die town en gaan gooi 'n draai in Rocklands. , 31 wedstryde verloor en minder doele en nie juisgeskik vir eersteliga-sokker Celtic gehou 'het, Ten minste sou ships.Nie een hiervan is nog uitgesaai nie. . Want glo dit of nie, maar uit die (20) as enige ander span afgestaan. , nie, daar meer atmosfeer gewees het. dorre Vrystaatse landskap het 'n In die voorste linie is die plaas Celtic het geleer om hul by die "Ons is een van die beste spanne 'n Handvol "wit" Bloemfontein kampioenspan verrys - Bloemfon like ster TroySaila enCedric Nakhum omstandighede aan te pas, maar dit in die liga en behoort geregtig te ers woon alreeds elke.wedstryd van tein "Magic Curl" Celtic. wa van die voorste doelskoppers in gebeur soms dat Roberts met ver wees op die heel beste geriewe. Celtic by. Celtic se laaste wedstryd , Celtic is uitstekend geplaas om die liga. langende oe in die rigting van die Ongelukkig sienniealmal inBloem is 'n grote- teen OrlandoPirates. Dit die Nasionale Sokkerliga se Castle Al hierdie talent is uiteraard 'n Bloemfonteinstadion kyk. Veral as fontein dit so nie. Almal praat van kan die liga beslis. bekerbuit te maak. Hulle het vanjaar .geweldige aantrekkingskrag. Sowat groot spanne soos Kaizer Chiefs of die afskaffingvan apartheid, maaras Celtic se strydkreet is "Phunya . van die beste en opwindendste sok- 20 000 mense woon elke wedstryd :Orlando Pirates teen Celtic speel is mens nie geriewe kan deel nie, wat SeleSele", watbeteken"breekdeur, ker in Suid-Afrika gespeel. ' van Celtic by. daar heeltemal te min plek. se sin is daar daarin?" Celtic".Niemandgaan egter die minste Celtic se bestuurder is Dave Nogtans is Seiso Ramabodu 'n Pogings om die Bloemfontein Behalwe dat daar dus geen kans omgee vir 'n lekker lang, diep Roberts van Liverpool in Engeland. tipies-verwaarloosde townshipstadion . stadion tehuur was tot dusver vrugte- vir topklas-sokker is om inBloemfon- "VRYST·A·A·A-T" nie!

2 ROCK Musiek (met een voet in die graf) knipsels *DIE groepie verwinterde rockers wat in Harare was om naiewe poli tiekeuitings oor ons grens te slinger. Saamgeflans deur het nou finaal die Afrika-stof van Chris du Plessis hulle skoene afgevee. Ons sit nou magteloos en wag tot die volgende lot wereld-redders hulle verskyning WOOD van die Stones. maak. Intussen het die afgeleefde ou Childhood Home - Complete with Springsteen aansoek gedoen om original furnishings. Maar die ou Amnestie Intemasionaal se toer grysaard wat net so bekend is vir Rusland toe te neem. Mag toestem spekskietoor sy herkoms (laat mens Hilton Schilder, die talentvolle sprult van die Kaapse jazz ming aan homverleen word. En mag wonder of dit wel sy eie huis is wat Dis weer Harare veteraan Tony, probeer die slgarette,van 'n mede-Genuines-lid hy daargeloofvind. HalleLOOOJAH! , hy verkoop) het nietemin sy ver met die dampe van glsteraand se knoffel-plzza aansteek. Ole * Die onbetwiste leier van die kalkte bene bymekaar geskraap om of bars... groep vertrek elnde November vir 'n besoek van twee maande onoffisieleIRKB, (lnternasionaleRock drie optredes virverdwaaldehippies DIE veteraan musiek-paartjie Caiphus lank aanDultsland na 'n reeks vertonlngs In Kaapstad. KlubvirBejaardes), MickJagger. en in die Groot (vrot'i) Appel se ou Semenyaensyvrou, LettaMbulu,se Ole lang-verWagte Goema·lang~peler, Mr Mac and the Genu sy groepie "slimey limeys" (die Radio City Music Hall te reel. nuwe musiekblyspel, Buwa, het Rolling Stones) het hulle seksuele Goeienag, Ines, met Mac Mckenzie Junior(bas) en senior (banjo), wat deur verlede weekin Harare begin. , voorkeure blootgestel toe hulle * Ja-neel Glo dit as jul wi!: SAN Shifty Records opgeneemIs, Is nou besklkbaar. , Caiphus en Letla (drie dekades onlangs in Brisbane, Australie ty TANA (onthou nog vir Carlos en sy lank eenvanMiriam Makeba se beste dens 'n verassings-optrede onderdie "cronies"?) het onlangs 'n reunie vriendinne), het in die vyftigerjare Jackson naam "The Brothers of Sodom" op toerbeginmet al dieselfde oubokkies saam met ander bekende Suid-Afri die verhoog verskynhet. Jagger begin van weleer:Michael Shrieve, Gregg, kaanse musikante soos Makeba en nou haas uit truuks raak om aandag Rolie, Chepito Areas. Die toer dien HughMasekela (hulle was ook twee na Tokyo te trek. Al watoorbly is om 'n staal as promosie vir Viva Santana, 'n jaarlank getroud)inself-ballingskap , AL 45 000 kaartjies vir Michael valhelm verkeerd omaan sy kop te digitaal-herverwerkte drie-plaat na Amerika verhuis., ' Jackson se Desember-konserte in Iaat vassweis. Ofselfmoord, Dit sal bundel vanSantana-Classicsoordie Volgens Caiphus sal die stuk Tokyo is binneeen dag uitverkoop. ten minste na-doodse aandag verseker. afgelope twintig jaar. gehore terugvoernadie bloeityd van Die uitgeteerde, waansinnige ' * Die duidelikste aanduiding tot , Die hygende huldeblyk aan die Suid-Afrikaanse musiek in die danser-sanger is nou besig met die dusver datBob Dylan se dae as pop "goeie ou tye" gaan aan die einde ' vyftigerjare - toe marabi- en tweede beenvan sy Amerikaanse digter getel is, was die verskyning van die jaar 'n draai maak in Latyns mbaqanga-jazzgroepe soos die toer, Intussen word Jackson se van 'n onlangse advertensie in die Amerika (Carlos se ou "stomping Manhatten Brothers en die Merry BAD nog steeds so gou opgeraap Amerikaanse musiektydskrif Roll ground") en vroeg volgende jaar na Blackbirds Orchestra se musiek die oorsee as pomografiese materiaal ing Stone: For Sale - Bob Dylan's Japan en Europa. townships oorheers het. in ons eie landjie. Agt keer Volgens Semenya wit die stuk platinum in Engeland, vier keer diehedendaagsevlakheid van town platinum in Nieu Zeeland, vier Crystal Globe vir Sade JACKSON ship-disko vergelyk met die genial keer in Italie, drie in Spanje en SADE was onlangs die ontvanger van die Crystal Globe-toekenning. Dit iteit van ons landse jazz- en kwelako Switserland, twee in Australie, Intussentyd raak die Beige al hoe gaan aan kunstenaars wat meer as 5 miljoen plate buite hulle eie land nings soos Lemrny"Special"Mabaso platinum in Portugal, Norwee en maller oor Thriller wat nou al daar verkoop. Watnatuurlik moeliker is vir iemand van.Amerika of Engeland en Spokes"KingKwela" Mashiyane. Denemarke, goud in Griekeland. op sewe keer platinum staan, as iemand van se Tasrnanie, Of Afrika. Soos Sade. Kapisch?

"Die tyd indie hospitaal hetmy net geestelik sterkergamaak." ,Soos baie ander kontemporere Diepolitiek Suid Afrikaanse kunstenaars wat vasgevang is in die middel vandie huidige politieke strominge, sukkel hyom sy individualiteit te behou. Aan die een kant moet mens van die hart gedurig diplomaties wees as mens die regering wil kritiseer en aan RAY PHIRI vryf sy een hand oor die ander kant word kreativiteit STIMELA (trein) se 'Live l sy kortgeskeerde kop. "Swart bei'nvloed deur die gedurige druk dubbellangspeler is pas vrygestel; musikante in Suid Afrika het hulle om politieke komentaar te lewer, Diegroepseleier, Ray Phiri, sien oorgegee aan siellose diskomusiek: "Ek probeer s6 skryfdat ek dieprojek met sy broekskeur Oorspronklikheid is daardeur ' myself nie bind aan enige politieke begroting as In voorbeeld vir vernietig," se hy. "Ek voorspel dat party oforganisasie nie, Om musikantewat nie ateljee-tyd kan die beste musikante in Suid Afrika " terselfderttyd polities en a-polities bekostig nie. KAREL HERTZOG in die volgende tweejaar wit sal tewees," se hy. praatmetdiekltaar-genie watdie wees, Hy voel dat sy politieke ver Graceland-sag« en 'n ongeluk wat "Te veel swart musikante word antwoordelikheid eerder daarin Ie ampersylewe gekos het, oorleel deur kommersiele wins aan het, ' om selfbewussyn by mense te gespoor. Baievan die wit mu bevorder, Mense moet eers sikante laat nie toe dat hulle Die hele projek is deur Stimela hulleself ken, bewus wees van daardeur gedryf word nie. Omdat selfbetaal. Binne die eerste week hulle eie probleme, voordat hulle die groot maatskappye hulle dan na vrystelling is reeds 10 000 plate die fout by ander mense gaan soek. verwerp, moet hulle harder werk opgeraap. "Ek predik die politiek van die vir erkenning. Hulle'woede maak Phiri voeldat Stimela daardeur Hart;" s8 hy. hulle meer kreatief as baie van bewys het watgedoen kan word . Phiri voel ook mense moet die hulle swart ewekniee wat gelok met 'n klein begroting as 'n mens positiewe kant van 'n situasie word deur vinnige geld." net wil. Die hele projek het hulle Stlmela se Ray Phlrlln volle swang raaksien. Begin om hulleself te Die ledevan Stimela, wat slegs sowat Rl8 000 gekos teenoor help. Stimela se doel is om mense mekaar all5 jaar lank ken, se die gewone R30 000 tot R40 000 Suid Afrikaanse musiek kan he.In "Dit is juis die Amerikaanse deur middel van hulle musiek nuwe dubbellangspeler, Live.js , wat hulle sou moes betaal vir die die eerste plek sorg dit dat Suid invloed wat besig isom ons bewus te maak hiervan. Hulle pas deur Gallo GRC uitgereik, ateljeetyd. Met ateljeeopnames is Afrikaners se werk nie voor hul musiek te vemietig," se Phiri. word die groep van "the people" HuIle is tans besig met 'n landwye die kans groterdat daar aan jou ge neuse weggesteel gaan word nie Byna 'n jaar ita sy amper-nood genoem. Baie van hulle lirieke promosie-toer vir die plaat tot net dikteer gaan word. Maar as dit (soos in die kontroversiele lottige ongeluk met Stimela se word in township-flytaal gesing voor Kersfees. Live is tydens hulle moet, kan mens sonder die ateljee ' Maclaren/Duck Rock-insidenr- "Unfinished Story"·toer verlede . die taal watop straat gepraat word. onlangse Warehouse-konserte oor klaarkom. Mens hocf nie jou krea ..red). En dit sal Suid Afrikaans mu jaar, lyk Phiri fikser as ooit. Hy .. 'n "Taal watalma! kan verstaan" ses dae opgeneem. Daar is tiwiteit uit teverkoop vir kommer sikante forseer om inspirasie op loopnou nog rond met nege . en wat hopelik binnekort volgens uiteindelik drie uur se musiek uit siele wins nie,voel Phiri. tuisgrond te soek en hulle nader staalpenne en 'n chroomplaat in sy Phiri universeel deur Suid 72 uur se bande vir die plaat Hy dink ook dat die kulturele aan mekaar bring. Op die manier lyf. Dokters het gedinkhy sal nooit , Afrikaners aanvaar en verstaan sal opgeneem. boikot 'n positiewe invloed op kan isolasie ons tot voordeel strek. weer kan sing nie. Maar. se PhID: 'word. ' KUNS 8 Lee·sale sorg vir krisis by die Mark

Elsabe Wessels DIE Mark Teater is in 'n krisis, gehaal. Mannie Manim, besturende Vir die mislukkings noem hy direkteur van die Mark Teater vele redes. Die swak ekonomie is t geselskap wil egter nie die woord een rede. Teatergangers dink krisis gebruik nie. Daarvoor is hy deesdae twee keer voordat hulle j te veer van 'n optimis. geld uithaal vir vermaak. Maar Manirn erken: "Ons kan . "Die mense wil verseker wees t nie langer bekostig om in lee sale dat dit die moeite werd gaan te speel nie.' wees,' se Manim. Hy weet hoe Manim verkies om die krisisas moeilik dit is want die afgelope 'n "uitdaging" te sien. En die tyd het dit al hoe moeiliker geword uitdaging is om 'n nuwe lewens om sale te vul. kragtigheid aan die Mark Teater te Ook uit die townships het gee deur sterk klem-op "kwaliteit'' minder toeskouers gekom weens te plaas. die streng noodmaatreels wat In die 12 jaar van die Mark se toegepas word. Manim haal Simon bestaan het Manim en sy vennoot aan: "Dit lyk asof blankes bedruk Barney Simon, artistieke direkteur en swartrnense onderdruk is." van die Mark Teater-geselskap, die Maar Manim staar nie teen teatersentrwn as die brandpunt van buitefaktore vas nie. Hy is self egte Suid-Afrikaanse teater krities en het die rede in eie gevestig. Talle opvoerings wat hier boesem gaan soek. Die antwoord, het hy besluit, Ie in die afwesigheid van teater van goeie kwaliteit. Dit beteken nie 'n 'OOS sal voort teruggryp na kommersieleteater Afrikaans uiteindelik Voelvry nie of dat hy hom minder verbonde gaaoom werk voel om eg Suid-Afrikaanse teater dinarniek. Koos se Germaanse aan te moedig nie. Oil het begin met Andre Letoit en Johannes Kerkorrel se Gotiek is so vol hol-oogkas angst uit eie bodem Inteendeel glo hy dat goeie Boere-blues In die ou Black Sun en ontplof In 'n onvoorsiene dat mens wil ontplof. Hul ander teater ook kommersiele teater orgie vanAfrikanargie (Afrikaner-anargie) met die Eerste snit, Cowboy, is meer aanvaarbaar. moet wees en dat al die Alternatiewe Afrikaanse Rock Konsert vroeervanjaar. . Dit klink soos 'n elektroniese Ry aan te moedig, Daarna is dit deur Kruik in die vorm van Piekniek by Dingaan Cooder met 'n ligte babelaas.As f bestanddele in die regie maat [~ gehore sal teruglok. (eers Kinders van Verwoerd) verbled nadatdit Grahamstad op daarooit 'n film gemaak sou word I maar ODS sal Kritiek dat te veel swak hoi gehad en die Pick of the.Fringe-Toekenning ontvang het. met die titel Parys Vrystaat sou I protesteater verhore verdryf het, is Dit watal soveel keer neerbuigend/neerhalend as die stem hierdie een die temalied kon wees. I strenger met 'n vereenvoudigde siening, glo van die sogenaamde "nuwe/alternatlewelverligte" Afrikaner Die oorblywende twee snitte ! Manim. beskryf Is, word deur Kerkorrel selfgesien as plein au rock 'n laat 'n mens 'n sug van verligting , roll met Afrikaanse IIrieke. slaak. Pieter van der Lugt se die keuring te Dit is juis protesteater, soos gedramatiseer deur Athol Fugard Wat(ever) dit ook al mag wees, dit Is noudeur Shifty Records Voelvry is primapop met saamsing I werk gaan.' en uitgebeeld in opvoerings soos op viniel met Voelvry vasgevang. KARELHERTZOG luister en lirieke en 'n vashak-wysie. Shifty Woza Albert, wat die adrenalien in spuug sy opinies daaroor ult, . kan gems oorweeg om dit as plaaslike teater laat klop het. . kortspeler uit te reik. I Tog erken Manim dat die Slang van Die Kerels laat mens VOeLVRY (Shifty Records). hoorbaar isnie en dit was altyd die lig gesien het, het in die toneelstukke van die afgelope jaar lippe aflek vir hul Shifty langspe Shifty Records se samestelling van een van die groep se sterk punte, buiteland nuwe belangstelling in nie van dieselfde kwaliteit was nie. ler,Ek se, wat binnekort verskyn. nuwe Afrikaanse musiek wat later Nietemin, die musiek self is 'n Suid-Afrikaanse teater gaande "Ek dink nie ons h~t die regte . Dit is die driestuks se potjiekos vandeesmaand uitgereik word, is plesier en ditmaak mens spyt dat gemaak, toneelstukke gekies nie. Ons sal pop op sy beste. Ongelukkig is gerusstellend. Soliede bewys dat die groepuiteengespat het voordat Die jare toe opvoerings soos voortgaan om werk uit eie bodem hulle ook nie meer in die formaat daar meer is aan Afrikaanse meer van hul musiek op viniel Woza Albert, Asimanali, Saturday aan te moedig, maar ons sal met ons nie. musiek as"AI Die Eksarnens is vasgele kon word. Night at thePalace en Serafina hier strenger met die keuring te werk Shifty verdien 'n klop op die. Nou Klaar,' Bemoldus Niemand se en in die buiteland ongekende gaan.' skouer vir die professionele Al nege bydraers (groepe en klassieke Snor City trek die sukses behaal het, beskryf Manim Verder se Manim: "Ons produksie. Dit sal slegs 'n dom solo-kunstenaars) se oorspronklike hoofs tad aan die moestas rondo as die "vetjare". uitdaging nou is om die uitbeeld ding wees om die stukkie Afri- Afrikaanse lirieke kom soos 'n kus Musikaalgewys is dit een van die Maar dievet jare is verby. "Ons ing van die kompleksiteit van die , kaanse geskiedenis nie aan te skaf op oorlogsmoee ore, hoewel dit oor hoogtepunte op die langspeler. Hy wittebrood toe ons baanbrekers Suid-Afrikaanse gemeenskap en nie. Vratte en al is die plaat 'n voorstedelike angs, bomme, seks het natuurlik geen bekendstelling werk gedoen het deur protesteater die land se politieke problematiek moetl en die Botha'shandel. nodig nie. aan gemengde gehore in ordentlike hemieude trefkrag in die teater te Die Gereformeerde Blues Band Twee lekker danssnitte deur die teaters aan Suid-Afrikaners voor te gee." se nuwe kortspeler met Ry en die ghoeroe's van goema, The stel, is verby." gewilde ballade Hillbrow is ook vir Genuines, is 'n welkome inslui Die Mark-Teater was die die langspeler opgeneem. Kerkor ting. 'n Bonus is die voorste pionier van "teater deur almal, met rel op klawerborde, Piet Pers (van eksponent van goema-banjo, Mr almal, vir almal. Local was lekker. Die Kerels-Iaam) op baskitaar, • Mac, se optrede op albei liedjies. Maar vandag het die meeste Meneer Volume op kitaar, en Die eksistensiele Hoeveld teatergeselskappe deur die Hanepoot vim Tonder (van di~ troebadoer, Andre Letoit, verras rasseskeidslyn gebreek," se gewese, hoogs jive-bare Winston's aangenaam met die musikaliteit op Manim. Jive Mix-up) op dromme en Boer in Betonomdat hy nooit -. "Opdie oomblik staar ons 'n tromboon, sorg vir veelseggende eintlik bekend gestaan het as die veer groter uitdaging in die gesig.' persoon watdie meeste Dit het tyd geword om 'n "veran .Iirieke op 'n stewige onderbou van kitaardrukke in Suid-Afrika ken dereride Suid-Afrika" aan te klassieke rock and roll. nie. Maar sy lirieke is soos altyd spreek. Dit is musiek soos hierdie wat gesorg het dat die GBB nou kan van hoogstaande gehalte. Dit het nodig geword, wantdie bek rek in belangrike Minder verfrissend is Randy Mark Teater het die laaste paar musiekgeselskap. Rambo en die Rough Riders se maande nie so goed gevaar soos Khaki Monitor se Warrelwind Jong Dames Dinamiek en Koos se Manim gehoop het nie. Verskeie kon eerder vervang geword het Sing jy vanBomme, _ opvoerings het deurgaans sleg by deur 'n ou gunsteling soos Vrek. Eersgenoemde begin belowend, die loket gevaar en die laaste twee si~tiseerder Die beswaar teen Warrelwind is maar die monotoon en weke is tweestukke, Hotel Polana dat die!irie~~niealtyd duidelik oor-oulike lirieke verloor sy Bernoldus Nlemand en Flight, vroeg van die planke Mannie Manlm KUNS 4 Saam met John Savage in die Caprivi

en sy motorbestuurder Shosolozal Ole bekende Ameri Die man het 'n goeie stem. Savage is mal oor die deuntjie. kaanse rolprentakteur Fred, die hotelbestuurder, en John Savage het PGdu Plessis, wat by die land Suider-Afrlka onlangs bouskou op Grootfontein optree, sit by een van die tafels, Ek bied besoek om 'n rolprent biltong aan en kry 'n Texan Plain ' te skiet. Die Johan by PG voordat ek uitvind dat hy nesburgse akteurl PGis. skrywer James Whyle Diepartytjie verskuif geleidelik na die biljart-kamer. Fred se aksent beskryf sy on begin al hoe meer Amerikaans dervindlnge saam met word - eerder 'n mengsel tussen 'n Savage tydens die Rhodesiese vlootaksent en Haities Amerikaans. verfilming. Ons gaan na 'n braaivleisby 'n huis waar lede van die rol- . MY agent bel en se ek het die prentspan bly. , werk. Goeie geld en een kort Daar word baie whisky gedrink toneel met John Savage. en 'n bietjie dagga gerook. Die "Wie is John Savage?" vra ek. mense het uiteenlopende seksuele "Ekdink hy het Hair en voorkeure. Blikkies, 'n luitenant in Coming Home gedoen," se die die staande mag, is salig onbewus agent. van die nuanses. "Waar skiet ons?" Ek vlug na die landbouskou "Swakopmund." waar die militere teenwoordigheid 'n Paar weke later word 'n oorweldigend is. Ek steier terug na vliegkaartjie na Tsumeb afgelewer. die Meteor-hotel en bestel 'n bier Ek vra my vrou daaroor uit, John Savage en sy seun Lochlan. in die verlate kroeg. lemand sing "Tsumeb is in Namibia. Daar is nog steeds Shosoloza en ek volg 'n kopermyn. Dis seker vir jou terwylek onder protes deur die geval. Hetjy die draaiboek?," se helikopter leun. Ons is omring . dieklank. fliek." grimeerafdeling geverf word Savage. . deur dienspligtiges wat as ekstras 'n Partytjie is nog steeds in 'n "Nee," s6 ek.·..Dis in Swakop." pikswart. Die weennag help met Nadat ons die toneel 'n paar gebruik word. Die helfte van hulle ander kroeg aan die gang. Savage Ek was verkeerd. die rolprent en 'n dame, majoor keer hersien her, vra ek homuit is swart en die ander helfte wit. se chauffeur het die hele kroeg *** Grace Greyling, staan by om seker oor Coming Home. Maar dit kan mens nie sien nie soos 'n sirnfonie-orkes geheror Ek vlieg saam met Sam te maakdat alles vlot verloop. "No, that was John Voight," se want Majoor Greyling het gesorg ganiseer. Almal sing in perfekte Barnard, 'n Afrikaner wat die rol "Jysal nie in hierdie rolprent Savage. Hy word blykbaar gereeld dat almal ewe swart is. besope harmonie. Hy is die "star .van 'n Suid Afrikaanse weermag herkenword nie,' s6 die grimeer vir Voight aangesien. ' Daar word op Savage inge van die bar". Ek stel voor dat offisier vertolk, oor Botswana na der oorvriendelik.. Ons bespreek die nuwe dialoog zoom. Die hare-afdeling en die Savage vir die hele geselskap 'n Mpacha, 'n weermagbasis in Oos Ek konsentreer op Savage. met die regisseur, Thomas Clegg. kontinuiteitsafdeling kibbel vir 'n tequila bestel. Caprivi wat deur klein han "Jy onthou die reel waar jy my Die toneeltjie speellangs 'n wyle oor sy kuif. "What the heck," se Savage. delsvliegtuie gebruik word. uitvra oor die Boesmans en ek s6: helikopter af. Die Suid Afrikaanse Dan moet ek my reel se. Majoor "Cheersh,' se ek. "Op fliek Ons klim afen sien twee yslike "Ons besit hulle nie, ons gebruik Weermag het kort tevore 'n Greyling protesteer onmiddellik maak in Grootfontein." bruin trokke met sinistere hulle net af en toe?'" Swapo-basisuitgewis en onswag oor die dialoog oor die Boesmans. Dietequila kap almal flou - ook uitsteeksels wat in 'n oop skuur "Yeah?" se Savage. om opgelaai te word. Savagese "Dis 'n grap," verduidelik die die entoesiastiese "hip" meisie wat staan, Sam vra die wag daaroor uit. "Ekwil eerder s6: 'Ek het twee karakter gesels met een vandie regisseur, voor hy na my draai en s6 sy verkoop stofsuiers in "Kan ons kyk," se Sam. Boesmans gehad. Maar ek het die verkenners (ek) oor 'n oorlogskor se: "Doen dit bietjie ligter." Kaapstad. "Nee," s6 die wag. .een geskiet omdat hy gedrink het.' respondent/vriend wat spoorloos "Maar dit is hoe Suid Afrikan Later bevind ek my sonder 'n "Dis brandweerwaens - hoekom "Hulle sal jou nie toelaat om dit saam met die Boesmans verdwyn ers is," s6 ek. .valhelm agter op Fred se rno kan ons nie daama kyk nie? Ons te s6 nie," se die grirneerineisie. het. 'n Koor van ongenoee druis op torfiets in die township op soek na sal mos nie na Fidel toe gaan en "Yeah, I like that," se Savage. Die oorlogstonele is ingesluit uit die geledere van die akteurs en 'n partytjie, se: Haai! die Suid Afrikaners het "I hearda guy at breakfast talking om plaaslike kleur aan die begin die filmspan, Fred is totaal ver-Amerikaans, brandweerwaens in Mpacha me." exactly like that." van die film te verleen. Die "You got them this time," se "Hey, weet enige vanjulle waar "Watter soort mens is Savage?" "Majoor Greyling sal nie hooftema gaan oor 'n meisie en die Savage vir my. daar 'n paartie is," skreeu hy vir vra ek vir Sam. daarvan hou me," s6 die grimeer verlore joernalis en mal Nazi die verwarde inwoners. "Ons is "Hy is 'n gentleman." *** darne. wetenskaplikes, In die kroeg van die Meteor- van Amerika." Ekword aan Savage voorgestel "Komons probeer dit in elk Die regisseur laar ons teendie hotel in Grootfontein sing 'n man

~~Kentridge se reis deur nagmerrie-landskap~~

Deur Johan Bruwer WILUAM KENTRIDGE sereeks beklemmende komposisionele struktuur deur die skerp ritme van "landskappe" in die Cassirer-kunssaal (Mutual Square vertikale en horisontale Iyne van die verlate steiers en 13. Rosebank, Johannesburg) laat mens voel jy reis staalgeraamtes in die veld. (Die droomagtige deur 'n nagmerrie. ruimtehantering herinner nogal aan die 18de-eeuse Die ergste is datdie nagmerrie 'n alledaagse Italiaanse etskunstenaar Piranesi se reeks uitbeeldings werklikheid is - dis maar netdie woeste wereld wat jy van die spookagtige ruines van gevangenisse, Carceri.) deur die venster sien as jy met die trein deur die Die intiemste voorwerpe in die ashoop:landskappe. Oosrand ry: natuur en.nywerheidsgebied roeterig is messe, vurke, lepels, surrealisties groot uitgebeeld, verstrengel: Afrika verkrag deur verbruikerskultuur. en 'n herhalende tema in die komposisies - 'n In Kentridge se groot houtskool- en pastelsketse is verwysing na die persoonlike konsumpsie van die daar geen mens in die geplunderde landskappe nie: die enkeling, die basiese dryfveer van die kapitalistiese verkragters het vertrek en net 'n reuse rommelhoop kultuur. 'n Ironiese kommentaar op die kwaliteitvan agtergelaat, In brokstukke yl grasveld groei doring die lewe in die meganiese verbruikerskultuur is die draadbosse wild en enkele verskrompelde borne word, wrakstukke van swembaddens wat tussen die rommel- verdring deur die geraamtes van staal- en betonkon . hope Ie soospoele brak, besoedelde water wat struksies. onrnoontlik in die woesteny lafenis kan bied. Die kleurgebruik onderstreep die ongenaakbaarheid In sy satiriese kommentaar op die burgery het van die nywerheidswereld; swart. koue wit, Kentridge al dikwels In siniese toonaard getoon, maar metaalgrys, met net spatsels kleur op 'n adverten in die rnensverlate landskappe is daar 'n weemoedige siebord hier en daar. Die ruimtes is onrustig: met die aanslag, 'n verwysing na 'n verlore paradys. eerste oogopslag lyk dit of die landskappe lewensge Minder geslaag is die drie sifdrukke in die styl van . trou weergegee is, maar die ekspressiewe lyrigebruik politieke plakkate: Art in a State of Hope, Art in a skep 'n dubbelsinnige perspektief wat die verhouding State of Grace, en Art in a State of Siege. Die aanslag tusssen groot en klein, voorgrond en agtergrond subtiel is te klinies-intellektueel en die dekoratiewe hantering verwring en aan die werke 'n droomagtige element ontneem selfs die monsteragtige figuur met sy gee. bekleding van hangende Iyke van sy emosionele Eenvan Kentrldge se werke. Die sketse beeld chaos uit, maar behou self trefkrag. ... PROFIEL JANA Dierolprent Quest F~r Love met Jana Cilliers en Sandra Prinsloo het gisteraand in Johannesburg by sekere Metro-teaters begin draai. Jana is vir haar vertolking 'Vir die genomineer as beste aktrise vir die 1988 AA Life/M-Net Vita-toekennings, Sy gesels met CH RIS DU PLESSIS oor die prent en 'n paar ander wendings in haar lewe. eerste keer

persoonlike konflikte op sosiale en is ek bereid JANA CILLIERS is 38. En haar politieke kwessies projekteer." lewe is besig om te verander. "Vir Inteendeel, Jana is 'n praktiese die eerste keer," se sy, "is ek mens. "Ek is op my gelukkigste as om myself bereid om myself by die diep kant ek met my hande kan werk. Ek in te gooi." moes ek eerder 'n stelbouer of so Die skugterheid wat sy aan iets gewees het ... en ek het nog haarself toeskryf en wat 'n by die diep altyd weggeskram van 'n politieke regisseur van haar laat se het: en sosiale vaandelswaaiery. Ek "You have an on-stage quality that was instinktief gekant teen -ismes . makes you look like you're making kant in te nog voordat ek verstaan het wat dit a beeline for the wings", is besig regtig is." om te verdwyn voor 'n nuwe Hoewel sy nie Alex se "wereld gooi' selfvertroue. van woorde" deel nie, is sy wei Sy skryf die geinhibeerdheid analities van aard. Dit is 'n wat sy nou afskud, aan haar kwaliteit wat spruit uit haar raak te sien." tradisionele Afrikaanse agtcrgrond Jana Cilliers saam met Wayne Bowman in Quest for Love. Calvinistiese agtergrond en wat Ek vra haar of dit toegeskryf toe. "Ons is nie geleer om vir haar werk as aktrise beperk. kan word aan die ou probleem onssclf te dink Mense wat nie. "Akteurs moet nie te veel dink haar nuwe karakter kon'identifiseer verantwoordclikheid aanvaar nie onder aantreklike mense, veral beskermd grootgemaak is se nie, Dit belemmer inisiatiefen nie, is ook deur die omdat sy bang is vir die vrouens: Die kompetisie-faktor. vermoe om teleurstellings te spontaniteit, wat die basis is van rolprentmedium vergroot. werklikheid. Sy antwoord deur vir Jung aan konfrontcer, is swak. En die vrees die skeppende proses. Ekpink te "Ditis moeiliker om 'n karakter "Dieselfde emosionele te haal: "Vrouens se kreatiwiteit Ie vir teleurstelling belemmer jou veel. Maar ek dwing myself om dit wat van jou eie persoonlikheid strominge vind plaas in in hulle manlikekwaliteite, soos groei as kunstenaar." al hoe minder te doen ..." Haar verskil op die silwerdoek te heteroseksuele verhoudings," mans se kreatiwiteit in die vroulike Sy plaas die s telling in die gedagtes is vir 'n ruk iewers projekteer. Die karnera is te lief vir verduidelik Jana. "Die prent spreek aspekte van hulle psiges gevind konteks van haar beroep. anders. jou De en gesigsuitdrukkings. Op die kwessie van "commitments" in kan word. Ek het net my manlike "Om teen jouself te speel,om 'n Quest was ook'n praktiese . die verhoog is dit makliker am dit die algemeen aan." aspekte goed ontwikkel." rol te aanvaar wat nie regtig Jy is uitdaging. Daar is vyf weke lank weg testeek." . Mense het vooropgestelde idees Jana Cilliers is.'ri lopende nie, is altyd stimulerend. Dit is 'n aan die rolprent geskiet. Een week Dit was eerder die konsep van het oordie sosiale rolle van mans kondradiksie. (Sy se sy is nie 'n akteur se grootste uitdaging." moes oorgeskiet word omdat die 'n liefdesdrarna tussen vroue wat en vrouens. Tradisioneel word daar kollektiewe mens nie, maar hou Haar rolle in Frankie en Johnnie karneraspan verander het, en nog 'n teen 'n Derde Wereld-egtergrond in rolprente wat heteroseksuele ' van geselskap. Sy se sy het (waarin sy saarn met Bill Flynn in week se film het op die redigeerder geskets word wat die projek vir verhoudings uitbeeld eerder op probleme om haar gedagtes uit te 'n sogenaamde naak-toneel se vloer beland. Gehore sien dus in haar aantreklik gemaak het. hierdie rolle, die karakters se druk, maar kom duideliker oor as verskyn) en Quest for 'Love (wat werklikheid slegs drie weke se Jana se karakter, Alex, het sosiale "personas" as op die wat sy dink. Sy se sy hounie van oor die liefde tussen vroue handel) karnerawerk. romantiese iIIusies oor 'n beter werklike dinarniek van praat nie, maar gesels sonder loon dat sy sulke uitdagings Hulle het 18 uur 'n dag, sewe wereld, en veg op politieke vlak verhoudings gekonsentreer. voorbehoud, ens.) Tog begin sy aanvaar. Voorheen sou sy dae 'n week gewerk. Verder is om haar ideale te bereik. In die geval van twee vrouens is tuisvoel met die reenstcllings. gehuiwer het om dit te doen. Sandra Prinsloo en Jana se rolle ter Die prent wat op Gertrude Stein hierdie komplikasies afwesig. "Dit . Sy steur haar ook a1 hoe minder Van Frankie se sy: "As jy my elfder ure omgeruil. . se boek Q.E.D. gebaseer is, is is meer suiwer. Die prent handel aansosiale druk. Dit word al hoe nou rerig in 'n rol wil sien waar ek Buiten die prent se irriterende reeds deur die media as 'n "gay" oor basiese, algemene menslike makliker am tot 'n vergelyk te korn nie is watek werklik is nie, moet gebrek aan dringendheid, was die film gebrandmerk. konflikte. En daarmee het ek wei tussen dit wat sy is en dit wat van jy die stuk sien." produksieprobleme vol gens my Sandra Prins)oo se karakter, tuis gevoel." haar verwag word. Sy kon nie met Alex(andria), ook duidelik merkbaar. Janahet Dorothy, 'n marine-bioloog, is 'n Haar gedagtes dwaal weer: "Ek "Hoe meer ek 'nontvanger die karakter wat sy in Quest egter groot lof vir Helena praktiese mens wat haar bepaal by hou vanmans. Op skool was die word - stilstaan en toelaat oat die vertolk, identifiseer nie. "Sy Nogueira, wat hier die eerste keer aardse probleme. Sy wi! he Alex meeste van my vriende mans. Ek lewe dinge aan my voorstel - en Alex - is 'n joernalis, 'n regisseur is. moet haar tot 'n verhouding het onlangs eers begin om die minder van 'n aanbieder, hoe intellektuele denker wat haar Die feit dat sy nie maklik met 'verbind, maar Alex kan nie die waarde van vroue-vriendskappe kalmer voel ek," se sy.

~~Nuwe Afrikaanse Musiek vir vandag~~

• Volllvry • Mr Mac & The Genulnes • Ole K~rel. - Ek s6 AI die beste nuweAfrikaansemusiek op een plaat. Tradisionele KaapseGoemalKlopse musiek. Hulle Potjiekospopvan een van Jhb se meer energieke Lengspeler en K.saen Rl8 word ondersteun deur veteraan banjo-speIer Mr graspe. Nou historiese rnatertaal aangaslen hulls Mac. reeds ontbind het. Langspeler en K••••l! Rl8 Lengspel.r en Kassen R18. 1-- ---1

I • Koos I I, Muurmuslekin teensteJlh;g met "kamermuslek". i j Kern met Interessante bruin- papiersakverpakking I I enlae pry•. I Naam I ~ t K....U RIO Stuur asb. die volgende: .~~:~ I Adres ( I 1. I -.\ I 2, I Kode 3. Oak Bestelbaar:- I • Andr6 Leloll I Telefoon 4. Wel- bekende ek.istensi.~I. troebedo.r,punk.\ skrywer. pizza-maker, hoender- rep". en Pos aan: P.O, Box 27513 I 5, ~:~~~it"~;8 Bertsham I I 6 ------• B.moldu8 NI.mend 2013 ~ .. I Enigmatiese bilk op hosveld Straat - kultuur. Styl . lIJ=Il.... 7. -:-__ wisse4vankwasi-reggaetotdansvfoer"Boog19". I . Kass.tt Rl8 Ek sluit in R Nota: Slegs tjeks en posorders wat I I- '- ---x.ee-- _.-aan---Shifty Records--uitgemaak------is sal aanvaarbaar wees,.

~~r T - - - ., -_ • . - ~ __ _ _ .. 6 BOEKE~~

Johan Bruwer bedreigword nie. Wanneer lWEE van die "drie verwante Die straf vir sy 'sonde' is die dood Wynandontdek dat hy met 'n eenbedrywe"(almal met 'n gay psigopaatte doene het, ishy te tema) in Hennie Aucamp se ing, Die kern-ironie is dat Johny samelewing se oe het hy hom sy bang omdie polisie op tebel: sy SJampanJe vir ontbyt: Orle "Sjampanjevir ontbyt" is ligte homself as die eintlike slagoffer eie dood op die hals gehaal en Ou baas verafsku gays en die"skande" verstrooiing: stereotipe-moffies verwante eenbedrywe deur durf vootstel deur hom te beroep .~ Testamenties geboet vir die kan Wynand sy werk koso paradeerneuroties selfbewus in 'n Hennle Aucamp. Human & op die maatskaplike moraliteit "sonde" van sy"perversie". Disegter nie net "straights" se verspottenarrespelvoor die Rousseau, Kaapstad en wat homoseksualiteit verwerp. Die stukbevraagteken die gebrekaan begrip vir "gays" wat gehoor. Pretoria, 1988. R16,95 So sterk is die maatskaplike medemenslike waardes van die onderdie loep kom nie. Aucarnp Diederde stuk,"Die Nagapie", vooroordeel teen homoseksualiteit, burgerlike moraliteit, Die sa se ironie word 'n tikkie bitter is een vandie kragtigste- en keurige woning vermoor deur 'n dat Johny dit asvoldoende verweer distiese moordenaarJohny kan wanneer hy onderstrcep datdie gay ontstellendste- eenbedrywe in psigopatiese manlike prostituut vir die moord beskou om te se dat hom - soosBarabbas - beroep op in sy uurvan nood ook vandie Afrikaans. (Johny) wathy in 'n kroeg ontmoet Wynand 'n vatterige gay was. Die' die maatskaplike vooroordeel oppervlakkig gekunstelde gay Dietema is aktueel (lees maar het. . vooroordeel waarop hy hom sonder datdie waarheid ter sprake subkultuur geen ware begripof die koerante). 'n Eensame mid Wanneer die "rent piece" van beroep, word onderstreep wanneer korn. Maardie gay, as uitgewor bystandte wagte kan wees nie. deljarigegay (Wynand) soek moordaangekla word, verskoonhy Wynand se vriende te skaamis om pene, kan hom nie op die samele- Wynand se gay mend Daphnehet geselskapvir dienag en word in sy sy geweld as morele selfverdedig- sy begrafnis by te woon.In die . wing beroep wanneer hy fisiek geen meegevoel met sy vrees nie en weierom die nag by homte ,",7, waak. APeople's College BoOk; , , 'j ~ , Ookdie slagoffer Wynandword i "'Write '-. krities bekyk - al isdit deurdie Geskiedcnis geniepsige De van Johny (die ,. yourt)~n boeiendstekarakter). Hy onthul, sadisties eerlik, die selfbedrog van die gaywat emosionele kontak ~ h;~torV.i selfs "liefde" - soek by iemandmet '" ~"'. ,. . vir die · wie hybloot 'n "deal" aangegaan het vir 'n nag se seks. 'J..tsli~ Wit; -.' VirJohny word die nagapie,

lor the d, wat ophom "skyt", die simbool ;;{;~~P , van syeie, onderdrukte anale 1'/;' " gewone mens ~; erotiek.Hy ontken die erotiek · verwoeddeur die apie doodte ~!:~!;~~~~~<:~:; · maak. Albert Grundllngh Becausethey chose the plan , --" , 't. Virdie gehoor word dienagapie DIE publikasies van Edgar en La of God(The story of the die simboolvan 'n rnoffie, Hawse is die eerste in 'n nuwe Bulhoek massacre) deur gevangein 'n hok van een reeks vandie History Workshop . Robert Edgar, R4.S0j saamheid, wat vertroeteling begeer van dieUniversiteitvan die Witwatersrand, wat vars vertolk- Brewers, Beerhalls and - maarmet groot oe skrik wanneer Boycotts (A history of liquor die hande wat hom vashon, te ru ings vandie Suid-Afrikaanse sie by Bulhoek 'n poging om sistematiese uiteensetting van hoe In SouthAfrica) deur Paulla word. (Syelegante hok beskerm verledeaan die bree publiek '.blanke wette en nonne toe te pas; gemeenskappe en individue onder Hausse, RS.50; Write your hom ookteen onaangename bekendstel. vir die Israeliete was dit 'n finale meer deur mondelinge getuienisse werklikhede.) Dit gebeurdikwels dat own history deur Leslie Witz, en desperate poging om hulle teen hulle eie geskiedenis kan navors, Die ander twee eenbedrywe akademiese kennisnie veel verder R11.9S; blanke dominasie te verset. Op 'n Geskiedenis hetdie potensiaal boei ongelukkig minder, "Jakopre as die universiteitsmurestrek nie, Eerste twee van Ravan Press, tragiese wyse is hulle dood indie om polities 'n rnagtige wapen te gop" is 'n gestileerde "saterspel" maar dieHistoryWorkshop is nou en Writeyour own history geloof dat 'n beter lewe bestaan as wees - veralin Suid-Afrika waar met 'n geforseerde simboliek alruim tienjaar besig om deur 'n van Ravan en Sached, die wat hulkop aarde deur die swartes seervaringsuit die verlede (twee ougays se ervaring van verskeidenheid aanbiedings en Johannesburg 1988. blankes gegun is. veel rede tot bitterheid bied. lyflikegenot word verdoof, nie net publikasiesakademiese kennis La Hausse skets op 'n onder Indien die herwinning van deur huljare nie maar ook deurhul \ wyer bekendte stel, BulhoeknabyQueenstown in Mei houdende wyse hoe drank gereeld "verlore" geskiedenisegtermet te Die boekevansowel Edgar as 1921deurdie polisie geskiet is. vanaf omstreeks 1800 tot diepin eksplisiete en engpolitieke . Iiefdelose venyn en gefrustreerde jaloesie). La Hausseisverdere verbeelding» Op 'n empatiese wyse onthul hy die 20ste eeu gebruik is om oogmerke gedoenword, kan dit Die situasie is te klugtig om ryke enlofwaardige pogings in die hoe die Israeliete te midde van 'n swartes te beheer en temanipuleer. nuwernites skep. Hierteen word rigting, enis suksesvolle toenemende gebrek aan grond en So is drank byvoorbeeldnadie tereg gewaarsku:nie slegs om meer asligweg te arnuseer. "Sjampanje vir ontbyt" is meer '1 voorbeelde van hoe akaderniese gepaardgaande armoede hulle ontdekking van goud in 1886as 'n akademiese redes nie, maar ook realistiesingeklee - maar daar's te '! '. werk op 'n gepopulariseerde wyse vertroosting en verlossing in . middel gebruik om swartesnadie omdat wanvoorstellings van die veel karakters en gesigspunte, . : aangebied kan word.. dramatiese godsdienstige Rand te 10k om die toenemende verlede dieoptrede en strategiee sodat niks of niernand deeglik . Edgaren La Hausse het albei , denkbeelde gesoek het. Indien daar tekort aan arbeid die hoof te bied. van politieke organisasies vandag . nagraadse kwalifikasies verwerf ' nie vir swartes plek op aarde was Die praktyk is egter gestaaktoedie kan skaad. belig wordnie. Die gays bly karikature met wie met hullenavorsing - onderskeide nie, is geredeneer, sou daar produktiwiteit van swart werkers Gesamentlik en individueel is die gehoor- buiten in toneletwee lik oor dieBulhoek-slagting en die sekerlikindie hiemamaals vir weens oormatige drankgebruik hierdie boeke 'n welkome en sewe- min rnenslike kontak veranderende politieke en sosiale hulle voorsiening gemaak word. gedaalhet. korrektief op 'n algemene blanke kry. Dieteatraal oppervlakkige funksie vandrankvoorsiening aan Die slagting het plaasgevind toe In albei gevalle het die geskiedenisbeeld wat slegs op die swartes. die Smuts-regeringprobeer het om mynbase se winsrnotief voorop "suksesvolle" in die verlede karakters neig om die samelewing se geeiktebeeld van "rnoffies" Edgarse werkhandel oor die die Israeliete met dreigemente van .gestaan en is die drankhandel konsentreer, en die lot van die omstandighede wat daartoe gelei geweldtedwing om hulle neder daarvolgens aangepas. menige slagoffersvan blanke reaksionerte bevestig, eerderas setting teverlaat. om 'n bevrydende begrip vandie het dat l83lede van 'n godsdien In "Write your ownhistory" vooroordeel en kapitalisme stige sekte,die Israeliete, by Vir diestaat was die konfronta- verskaf Leslie Witz 'n helder en gerieflik verswyg. gay as mens te bring. Wanneer dieavokadopere begin swel... DIS Saterdagmiddag en nll. twee volkslied nie: wie sing dit buiten die horing? weke sereenskyndie son dat die wat die dood van 'n hond veroor die wittes, die Afrikanerwiltes,en "Sonder enige beraad of stoom sostaan. Hier bo in die saak het Terwyl die rnielies groei, 'n sinkende skipvol joiners? begroting word 'n paar rniljoen berge, vervan diestad, Iyk slaan enskop hulle hom en bind Walter ossew aens kreun vir wie rand bewillig en werk vreemde hom oomag aan 'n boom vas.'As Twickenham gryserig groen op die oor die vlaktes? kassie. linge saain om tweegewone die son skitterend opkom endie 'n Digtersvriend vermaan: walvisse tered." Verwonderd oor die tegnologie stem gekunsteld verklaar "goeie "Here, man, los die politiek.Orals Soos 'diewonderwedstryd voort wat die moontlik maak om hier te more Suid-Afrika" word dieproses om jou gaan mense doad, word gaan en drieegedruk word, vra ek sit en kykna 'n rugbywedstryd 'n voortgesit totdat hy stukkend by kleintjies gebore, raak wesens hom vir wieek skryf.Nie waaroor bootreisver weg,sien ek hoe die die polisiestasie afgelaai word verlief. Troeteldiere wordmishan nie, maar virwie. Want vir maande AustraIieers en dieEngelse hul waar hysal sterf. del en kinders word seksueel volksliedere sing. sock ek reedsna hulle. Op trek na Die avokadopere begin swel toe misbruik. hul eie; majoor Wynand du Toil; Waaroor skryf 'n mens in 'n hulle gevonnis WOrd: die voor Fanle Olivier skryf ult Levubu "Drank mans slaan hulle die verkoopsdame by die CNA; die land waardie taalnog steeds in slaner vyfjaar, opgeskon. Boete. vrouens. Eggenotes loop wegsaam kafeekat op Naboomspruit; Naas brokke onverstaanbaarheid ver betaalbaar in paaiemente, virdie broeidie woedeweer in my op. met hulle seuns se sportafrigters en Botha; die bevelvoerder by die . bysweef'lWaardieborne in die ander. Toe ek 'n kindwas, was alles matriekmeisies flankeer met die Braambos-lugmagbasis. skeure onherkenbaar bly? Hoe (En aandie einde van dieberig naby. DieLeeus op Nuweland; die biologie-onnie. Waarop sal ek hulle trots kan slaan jy hoekpale in, ofselfs net 'n notatjie: dankie vir die !Wee se All BlacksinDurban. Hoe het "Borne kry blare in die lenteen laat voel, wonderek. Waarop tentpenne? Hoe vatjOllpen die familiesvir die telegramme en julie onsnieuitverkoop, verraai, radyse groei nog steeds sonder roem? Wat uit die veriede vat en 'n streek waarjy saammet Peter briewe teronderskraging.) veragterlik deur die obsessie met moeite. Siklone wis hele dorpeuit; toekoms daaropbou? Blum weetopwaltervasteland jy Buiteword dit aand, so mooi julIe wit velnie? sprinkane vrek van die droogte, Terwyl die bornebaldadig boer? 5005 kankom, met die lacries wat Ek luister hoe hulle sing en Wat van plastiek langs ons paaie, tekere gaan,gaan soek twee wit roep. En terwyl ek so sit en kyk, wonder.Hoe betekenisloos is ons of renosters wat geslag word vir base in die jaar 1987'n werknemer Ek vatmy potlOOden begin... RESENSIES 7

vervreem is. De Ville ville (sorry, Not The Midnight Mass. ek MOES net) he Hart moet drie Met NatalieGamsu, Alan 'n Lekker van haar man se skilderye vir haar Glass, Christine Weir en .vervals sodat sy die oorspronklikes Graham Weir. Gina Benjamin • Parys in saam met haar na Amerika kan redlgeer. maruer om neem. By die nuwe Black Sun In Hart, wie se pa 'n berugte Orange Grove. vervalser was, wildit eers nie doen middemag nie, maar dink die geld kan Chris du Plessis moontlikRachel vir hom terugwen Daar is maar min vertonings wat die goeie en stem later in. Teen die tyd is dit 'n duur bier kan laat beter smaak, in die duidelik dat Rachel en Hart se maar Not the Midnight Mass is verhouding 'n lang geskiedenis een, het... So saldie wat kortby midder ·stad Hart se beste vriendin en nag op 'n Dinsdag, Donderdag of vertroueling, Libby Valentin Vrydag die trappe na die boonste oudae (Genevieve Bujold in een van haar verdieping van die nuwe Black te oorleef beste rolvertolkings) besit 'n Sun aandurf, agterkom. besigheidsman wat homself in die systraat-kunsgallery wat Hart se Want daar sal hulle sien hoe 'n THE MODERNS: .elite Paryse kunskring probeer werke probeer verkoop, Hulle a capella-vertoning nag vir veertig Met Keith Carradine, Linda inkoop. Aan sy arm is sy vrou beplan 'n klassieke "sting" minute lank kan lewe blaas in die irriterend opduik met "Guilty"•. Fiorentino, Genevieve Bujold, Rachel. Rudolph laat dit onmidde waardeur Hart beide die "geld en lewensverveeldes en die Hoekom Gamsu, wat 'n nuwe Geraldine Chaplin, Kevin J. Iik met staccato nabyskote blyk dat die vrou" kan wen. Maar Stone is depressiewes vir 'n wyle weer laat Suid-Afrikaanse tradisie geskep 0' Connor as Hemingway en . daar "iets" tussen Hart en Rachel weI in besit van een emosie: manies word. het met die tipe revue saam met Elsa Raven as Gertrude Stein. is. jaloesie... Maar, soos die titel aandui, is Joanna Weinburg 'n paar jaar Regglseur en skrywer: Alan Soos die name Hart en Stone Die "betekenisvolle" name van Not The Midnight Mass eerder 'n gelede, nog nie ryk en beroemd is Rudolph. aandui, word Carradine se karakter die karakters, die dialoog, die onpretensieuse Not the Nine 0' nie, weet nugter alleen. Begin volgende week by Ster as die stereotipe "tough guy" met stelle en die modes verleen 'n Clock News-agtige gekskeerdery Vars weergawes van ou Kinekor-teaters. 'n groot hart uitgebeeld en Stone onrealisme aan die hele prent wat met a capella. bekendes soos Heard it Through as 'n klip-koue amper-emosielose sterk herinner aan die byna Aspirant-sinikusse word met the Grape Vine en Carol King se Chris du Plessis eh...booswig. surrealistiese, tong-in-die-kies die intrapslag ontsenu wanneerdie NaturalWoman (Christine Weir) DIE titel van Alan Rudolph se Rachel ontpop eers as die atrnosfeer wat in die vyftiger vier lede in perfekte harmonie die en nog ouer gunstelinge soos hoogs-gestileerde uitbeelding k1assieke femme fatale, maar word Comic-boeke soos Eisner se Spirit gehoor laat weet dat hulle basies Georgia (briljant gesing deur van dienog hoer gestileerde redelik g~u in die rol oorskadu geskepis. senuweeagtig is, nie mooi weet , Glass) werp nuwe lig op same Paryse "Cafe Society" en avante deur ene Nathalie de Ville (briljant Soos in die tradisie van Film waaroor dit alles gaan nie en hoop sang. garde-kunstenaars van die vertolk deur Geraldine Chaplin) 'n Noir, is die vrouens in The die vertoning loop vlot. Die feit dat al die deuntjies twintigerjare, se min of meer hooggeplaasde wat van haar man Moderns ook almal "tough Dit verloop vlot herkenbare "cover-versions" is; alles oor die rolprent. Dit cookies". Nathalie de Ville kon Gamsu en kie hou luisteraars se kan die enigste kritiek wees. Nie herhaal die tyd toe Hemingway, met gemak net sowel Cruella de aandag vir die volle duur van die net omdat mens graag Stein, Picasso en al wat'n "hep Ville, (diehalf-blond heks uit vertoning. Die repetoire wyk slegs oorspronklike materiaal sal wi! cat" bydie rokerige straat Disney se1001 Dalmations) effens afvan die vertoning wat . hoor uitdie groep se ke1e nie.. kafees van die West Bank en gewees het. Gertrude Stein bulder gehore in Grahamstad (en die ou maar baie mense is nog bang vir Montpamasse bymekaargekom deur haar eksklusiewe kunssalon Black Sun) op die punte van hulle plaasvervangers van ou ..classics". het omgedagtes en uitdagings soos 'n gewonde walvis -die maker stoele gehou het. Twee van die (Daar was iemand in die gehoor te wissel. en breker van aspirant-kunstenaars . deuntjies is vervang met vier wat gedink het Weir behoort tot Maar Rudolph konsentreer - en Libby Valentin word nuwes. dieselfde vokale hoogtes te styg as eerder op die laaste stuiptrek uitgebeeld as 'n straatwys kans Die groep het ook 'n paar snitte Robert Plant met Zeppelin se kings van die era toe die woord vatter watnet so min geskeel is van die oorspronklike lysie Whole Lotta Love, maar hy het op straat was dar-Hollywooddie oor die emosionele chaos wat om verwerk. Hulle gee Handel se gou agtergekom hoe simpel hy is volgende IN plek gaan wees en haar losbars as oor profyt vir haar Messiah 'n vars "twist" en gooi en sy kop in sy hande laat sak.) die exodus uit Parys reeds in kunswinkel. netjies water oor die musiekrol 'n ROOI Ford Cortina (ons het aanloop was. . Rachel kom selfs tydens die prent Oliverse "Who will buy?". advertensies nodig) vir enige Die besondere sosiale k1imaks met 'n feministiese Graham Weir sing 'n wonderlike iemand wat 'n beter manier kan atrnosfeer van die tydperk word tussensnit vorendag deur ontydig weergawe van "My Mind is voorstel om die bose midder basies opgesom deur Heming te begin filosofeer oor die"afhank- . Clearer Now" uit Jesus Christ naguur te verwyl... way (Kevin 0' Connor) watdeur likheld" van die MANSdom, Superstar en 'n Bach fugue word die storie strompel en bedwel terwyl aldie vroue-karakters se as basis gebruik vir 'n geani mende eksistensiele kwinkslae "onafhanklikheid" op een of ander meerde gesprek wat weldra in 'n kwytraak. tydstip indie rolprent beklemtoon goed-gekalkuleerde kakofonie (Of die regte akteur gekies is word. verval. om die rol van Hemingway te Kunskenners sal miskien Die ganse vertoning het 'n .vertolk sal nog lank onder fliek ontevrede wees oor die kunsregie gemaklike pas waarin die humo boffins en in Iiterere kringe spannetjie se verlee weergawes ristiese tussensnitte en meer betwis word.) van die drie nie-lewende hoofkar emstige geharmoniseerdery geed Die begin van die prent akters: werke van Modigliani, afgewissel en gespasieer is. fokus op die hoofkarakter Nick Cezanne en Matisse (laas Al vier gee ook solo-vertonings Hart (Keith Carradine) waar hy genoemde pynlik verklein), maar of sing voor. Gamsu herinner, as soos gewoonlik in een van die aanhangers van Spirit Comics en mens ver genoeg van voor af sit, straatkafees Hirschell-agtige die wat hulle tonge vir die duur vir "n paarbedwelmende karikature van bekendes vir die .van die rolprent in hulle kieste kan oomblikke aan Bessie Smith met Chicago Tribune se skinder hou, sal die humor daarin raaksien. haar blues-deukntjies. Sy bars deur rubriek sit en skets. Alles in ag genome is The enige sweernpie oorblywende Spanning (met viole en al) Moderns 'n heel plesierige skeptisisme met "Wild Woman" word dadelik geskep met die moderne periode-stukwat ook kan (waarin die res as uitstekende aankoms van ene Bertram Stone dien as dokurnenter vir Suid plaasvervangers vir 'n orkes Linda Fiorentino in The (John -The Last Emperor Afrikanerswat die "Roaring kIarinet, hoof-bas en sax - dien) en Lone), 'n verdagte, stinkryk Moderns Twenties" in Sandton wil naboots, laat ou obsessiewe verhoudings Natalie Gamsu Shaffer se visie nie hierdie keer gestand gedoen Deur POEN CILLIERS nooit hulle menswaardigheid nie. hartstogtelike eenvrouvertoning die twee. Saam dramatiseer hulle Dit is jammer dat regisseur Rex PETER SHAFFER is een van Dis wat die probleem is met eerder as 'n droe lesing. beroemde historiese teregstellings. Garner en die twee hoofspelers nie daardie dramaturge wie se dramas Rex Garner se produksie van Lette Schoen (Paddy Canavan) Lettice and Lovage is 'n . Shaffer se briljante visie gestand .• of hulle nou 'n tragiese, komiese Lettice and Lovage, Shaffer se is 'n historikus wat geskiedenis vemuftige komedie wat met kon doen nie, of klugtige inslag het - gekenmerk jongste komedie. Die komedie met 'n kiloog beskou. Nooit word komiese situasies, galgehumor en Veral Lister speel met 'n word deurmenslikheid: Sy handel oor twee bejaarde dames daar van die feite afgewyk nie, gevathede vermaak. Dit kontras oordrewe tegniek wat alle klein Amadeus en Equus het 'n mens wat 'n obsessie het oar die Wanneer Lette een van Lettice se teer ook twee lewensbenaderings • mens like nuanses in Lettice se diep ontroer en selfs ontsteI. Sy geskiedenis. Hulle benaderings "vertonings" bywoon, na klagtes 'n en emosionele karakter vernietig. Ironies is dit Black Comedy en White Liar, 'n skeppende verskil egter aansienlik. Lettice dat die toerleier nie streng by die lewensbenadering wat opwindend Paddy Canavan, in die rol van die skittererideen vemuftig komiese (gespeel deur Moira Lister) het 'n feite hou nie, is daar 'n botsing. is en 'n akademiese een wat kil en kil historikus, wat die meeste tweeluik, het jou laat skater. Maar skeppende, teatrale en verbeelding Lette is in 'n posisie om Lettice af afsydig is. Shaffer het 'n verbeel warmte uitstraal. al spot hy hoe met die mensdom en ryke aanslag in haar hantering van te dank. Dit doen sy d~ ook. Die dingryke nuwe manier gekry om Dis tragies dat hierdie werk nie al bekyk hy hulle foute onder 'n die onderwerp. Haar begeleide ontrnoeting het haar egrer geraak die hart en die brein weer teen met meer agting behandel is nie, vergrootglas, verloor die karakters toere deur 'n ou herehuis is 'n en 'n vriendskap ontstaan tussen inekaar af te speel.. 8 ETE EN DRINJ{E

Aan die begin van die somer begin ons dink aan lang koue biere. Baie van ons drink baie bier, maar ken 'n Lang Terug na Leipoldt ons die produk? Dit lyk nie so nie. Weet jy dat die wereld van bier net so fassinerend en net so 'n koue bier groot verskeidenheid het as die wereld van wyn? Ja, daar sit baie meer agter bier as die gewone glas vir die die kok lager. - Basies is daar twee hoofkatego IN Johannesburg is daar 'n restau riee bier: laaggegiste bier en somer rant met die naam Leipoldts, waar hooggegiste bier. Die maklikste ek as nuutaangekome Kapenaar KOSBLAD manier om hierdie twee soorte te nog nie geeethet nie. Ek vemeem onder redaksie van Koos Coetzee beskryf is deur dit met wit- en die restaurant gebruik die resepte rooiwyn te vergelyk. Dit is nie so 5 tot 8 grade Celsuis gegis. van Louis Leipoldt, verwarrend soos dit lyk nie. Hooggegiste bier gis teen 15 tot 20 Die Afrikaanse digter, kok, Dink aan witwyn - jy drhlk dit grade. Die warm gisting neem chirurg, skooldokter, joemalis, koel. Net so drink jy laaggegiste omtrent 'n week en koue gisting onsuksesvolle volksraadkandidaat, bier soos lagers en pils en export, een tot twee weke. wereldreisiger, amateurbotanis, wat basies almal dieselfde is, koel. Dis te begryp dat warm gisting was een van die merkwaardigste Rooiwyn drink mens teen baie meer aktief as koue gisting is. mense wat hierdie land opgelewer kamertemperatuur, of nog beter, Dikwels verkleur die vloeistof en het, keldertemperatuur. Netso met daarom is hooggegiste.biere Dis lofwaardig dat die restau . hooggegiste bier SODS ales en meesal donkerder as lagers. rant erkenning verleen aan oubaas stouts en en 'n menigte ander. In Die woord lager kom van die Leipoldt, die kok.(Hoe goed hulle resepte netjies aanpas en baie geld Brittanje is die meeste biere woord "laagering", wat berein dit doen, weet ek nog nie.) uit hierdie boeke maak. Dit is nou hooggegis. Daarom se ons die Duits beteken. Tradisioneel is B aie Afrikaners is nie eens 1988, en Tafelberg-uitgewers sit Britte is geneig om bier warm te sulke bier tot ses maande lank bewus daarvan dat Leipoldt'die nou al 55 jaar op hierdie kul bedien - wel, dit is soos dit hoort. gelager. Vandag kombineer baie digter ook versot was op koskook, tuurskat en laat Gods water oor Hoe word bier gebrou? Bier brouerye die lagering- en gisting en uitstekende kookboeke geskryf . Gods akker loop. word gebrou deurdie basiese stydperke en het bier blitsvinnig op het nie. Die mentaliteit dat Peter Veldsman, kosredakteur bestanddele - gemoute gars (soms die mark. koskook die werk van 'n vrou is, van 'n vrouetydskrif, het die ander graan), hops en water - te Ons moet egter byvoeg dat en dat daar iets verkeerd is met 'n volgende oor Leipoldt geskryf: "'n meng en te kook. Dit neem brouerye wat bier 12-14 weke lank man wat agter 'n stoof staan, loop Mens oordryf nie as jy se dat C ongeveer10-12 uur. verouder, uitstekende bier boonop nog sterk onder ons volkie. Louis Leipoldt die belangrikste en Daama word die vloeistof produseer. As die bier eers Leipoldt het 'n groot deel van Kenner, 'n kookboek met meer as kundigste skrywer is oor kos endie afgekoel en gefilter en na die gebottel is, word dit dikwels sy lewe agter die stoof gestaan en 'n duisend resepte. Dit is eers weer kookkuns wat die land nog ferinenteerkelder geneem. Die gepasteuriseer, en dit kan tot 25 vir sy vriende kos gekook. Hy was in 1978 in 'n beperkte oplaag baie opgelewer het." broumeester besluit nou of hy persent van die smaak wegneem, 'nfynproewer en uitstekende kok, onaantreklik deur Tafelberg Kan Tafelberg nie vir Veldsman hoog- of laaggegiste bier wil Gelukkig het Castle nou 'n en het 'n ontsaglike bydrae tot die uitgewers herdruk, en is nou glad of iemand anders kontrakteer om maak. Hulle vereis verskillende tweeliterhouer met ongepasteur koskultuur van ons land gemaak. nie meer beskikbaar nie. 'n paar jaar aan 'n Leipoldt-projek . soorte suurdeeg maar die werklike iseerde bier op die mark. Dit is 'n Sy bydrae is egter grootliks Dit lyk my die uitgewers, wat te werk en sy resepte vir almal aan verskil le in die temperatuur, welkome toevoeging tot die mark vergete, iets van die Afrikaner se kultuur te pas nie? (Veldsman het dit Laaggegiste bier word teen 'n en kan aanbeveel word. trouens al 'n klein kookboekie met koel en selfs koue teinperatuur van -BJ Lankwarden As 'n klein Kaapse uitgewer nie behoort te weet, dink hierdie boek . . 'n ongepubliseerde kookboek van is net 'n stukkie Africana. Leipoldt-resepte die Iig laat sien.) Leipoldt, wat kort voor sy dood in Ekwil hulle inlig dat my vriend As oubaas Leipoldt weet uit 1947 geskryf is, in 1976 as Gert, watdaagliks uit Leipoldt watter kookboeke die Yolk vandag Leipoldt's Cape Cookery uitgegee, kook, in 1997. wanneer kopiereg kook, draai hy in sy graf om. Hier word daar nie wyn en dit 'n paar keer herdruk het nie, op Leipoldt se boeke verval, 'n Kom ons kook uit Leipoldt, en . . sou bitter min mense van Leipoldt reeks kookboeke uit Leipoldt se bewys hom die eer wat hom die kok geweet het. Kos vir die Kenner gaan saarnstel toekom. Ons sal ook heerIik eel. geproe file Maar dis nie al kookboek wat Leipoldt se Souse, Leipoldt oor Hy is soveel beter as enigiemand Leipoldt geskryf het nie. Reeds in Vis, Leipoldt oor Vleis ens. anders wat die land opgelewer het.. VOSNEE-ROMANEE (Frankryk) ondergrond is vrugbare kleigrond, 1933 verskyn sy Kos vir die Hy gaan kIeurplate gebruik, die Koos Coetzee - Besoekers aan die Rornanee watnogtans goed dreineer. Conti-wingerd word reguit deur Alles werk saam om 'n delikate, die gids ingeIig: "Hier wordnie maar fors en ryk rooiwyn te lewer. wyn geproe nie." Dit verouder uitstekend in die Kiwivrugte: Romanee-Conti, 'n plasie van bottel - verkieslik tussen 10 en 35 ------1,83 hektaar,lewer so min wyn dat jaar lank. wynkenners oor 'n bottel baklei, Dit het 'n buitengewone geur die goue Die wyn is selfs meer gesog as die watmens aan viooItjies en sappige • beroemde en hoog aangeskrewe . bessies herinner, en het die kleur sersoen Boergondiese wyne. van duifbloed. Onlangs het 'n Japanse 'n Aanliggende plaas se grond is winkelgroep ongeveer R30 miljoen swak,en die wyn is nie waffers . nouverby aangebied vir 'n 33 persent-aandeel nie. Daarom het die eienaars van in Leroy SA, 'n klein Franse WELLINGTON - Nieu-Seeland se handelaar wat Romanee-Conti en eens florerende kiwivrugbedryf, ' ander gesogte Boergondiese wyne 'n Geur wat wat di{"eksotiese" vrug aandie verkoop. wereld bekend gestel het, is in die Die Franse minister van moeilikheid. herinner aan landbou, Henri NalIet, het gedink Die landverdien 700 miljoen dis 'n slenter om 'n aandeel in Nieu-Seelandse dollars (ongeveer Romanee-Conti te bekom. Hy het viooltjies en RIOOOm) 'n jaar aan uitvoere van .4 die wyn 'n "katedraal" genoem en . die kiwivrug, wat hier as die gese hy sou nie toelaat dat Chinese appelliefie bekend gestaan sappige Frankryk se "kulturele erfenis" in het voordat die naarn vir reklame vreemde hande val nie. doeleindes verander is. bessies... Jaarliks besoek duisende "Die bedryf staar 'n uiters wynpcIgrims Vosne om'n bottel fJ3y ail 9dart'Ieater emstige situasie in die gesig,' se van die beroemde wyn te bedel, Romanee-Conti die lappie aarde die minister van landbou, Colin maar kry gewoonlik niks nie sedert die 13de eeu tot die dood toe Moyle. omdat slegs 5 000 bottels 'n jaar verdedig. In 1760 het die markiesin "Die wereldmark is ernstig geproduseer word - en die meeste van Pompadour, die minnares van by oorvoorsien, nie slegs uit Nieu Kom kuier ons vir word uitgevoer. Veriede jaar was Lodewyk XV, en die prins van Seeland nie, maar ook uit verskeie daar slegs 3 000 bottels. Conti 'n tweegeveg oor die plasie huiskos, goeie wyn ander lande in die noordelike Romanee-Conti se volmaakt gehou. Die prins het gewen, sowel as suidelike halfrond." heid word hoofsaaklik toegeskryf vandaar die naam Rornanee-Conti, .en lekker mense Syfers van Nieu-Seeland se ki aan die ongewone Jigging van die . Sommige wynkenners se ditis wivrugowerheid wys dat produksie plasie. Die wingerde kry die eerste die beste wyn in die wereld.Wat tussen 1982 en 1987 tienvoudig • Die ideale plek vir u kersfunksie sonIig, maar worddeur 'n heuwel ook al die gehalte, Romanee-Conti toegeneem het, maar dat die teen wind beskerm. is die duurste wyn ter wereld, 'n Bespreek vandag 836-6611/2 inkomste per kissie met meer as Die oker-bogrond bevat klei en Bottel van die 1955-wynjaar kos die helfte gedaal het. kalk, maar ook baie yster. Die ten rninsteR3 000. - AFP FOKUS . ' ,. Te Koop: die kreun van ossewa

~'DIE kreun van ossewa" staanagter 'n Reeks poskaarte van Coetzer VICTOR MUNNIKhet gaan kyk watter aanden op die Groot Trek se goue sakhor ...en teelepels, toon 'n wa teen die berg af, 'n wa losie wat een van Clyde Mason van onaantasbaar bokant die wilde kings verkoop word om die Groot Trek te her die FAKse voorverkopers is. mampoernesse, Zoeloes by Bloedrivier, die denk. In 'n winkel naby scweto verkoop die "Goudkleurig," help Mason my op koffiebekers, geraamte van 'n wa na die FAK aandenkings oor die pos, terwyl die Engels reg. muurkaarte, Bloukransmoorde, die vrede van En die toekoms lyk goudkleurig boekevat op 'n groot groen tafel Afrikanervolkswag sakedoen op 'n kleinhoewe vir hom: hy het al Groot Trek- . polistireen-pistole.• wat onmoontlik nie in die wa kon op pad Mamelodi toe. memorabilia aan 30 000 mense saamry nie... verkoop. Nuwe voorraad verkoop Daar is 'n polistireenwa onmiddellik uit. Op feesdae laer op, mansjetknopies, tafellap Mason se dis wonderlike hand verkoop aandenkings soos pies.., en 'n bord beskilder deur werk, in 'n opwindende nuwe ...en poppe en voorlaaiers soetkoek. Marie Oukamp met 'n toneel van materiaal. Ditbreek ongelukkig Hyhet baie aangename mense 'n aankomende wa wat deur die maklik in die pos. BY die Volkswagkantoor - 'n eu agterop die Volkswag se embleem. ontmoet, en sy Afrikaanshet baie drif moet kom. huis naby die WNNR - word Die KP het ook 'n byl, waaraan verbeter. Onvriendelikheid het hy armsvollappoppe bymekaarge 'n grafie, 'n saag en 'n kapmes vas nog nieteegekom nie - behalwe een maak. Veral Annetjies, die klein is. Langsaan Ie 'n mandjie met vrou wat hom gebel omdat sy teen ste poppie, is gesog, seep in. 'n boervrou in relief die regering en die FAK gekantis. En Anna Boshoff (Verwoerd se daarop. Hy reken hy verkoop 90 persent dogter) vat raak tussen die Anna Die kappies, onderbaadjies, van aldie FAK se memorabilia. 'n Steenekamps, Susarma Smits, Voortrekkerrokke en tjalies is die Deel van die wins word aan die Debora Retiefs en Elsie Krugers. werk van menseveral in Pretoria FAKgegee. Virdie seuntjies is daar sterk Noord, "werk-en-oorleef" vrouens Nee, Afrikaners dink nie dis denne-waentjies en voorlaaiers wat hul inkomste aanvul deur snaaks dat 'n Engelsman die Groot met soliede lope - speelgoedge naaldwerk, vertel Marianne Jooste. Trek-aandenkings verkoop nie, se were mag mos nie meer lee buise Bestellings word ingepak dear Mason. vir lopehe nie. Deesdae beroof die jongman met 'n effense Hy het twee jaar gelede daarmee mense mos banke en winkels met feesbaard. Hy pak keramiek begin. Toe hy sien hoe groot sake speelgoedgewere... stelletjies streng op grond van word, sluit hy aan by GroIliers, 'n . Op 'n outydse traporrel is fyn kleur in rye uit: geel, kakie, pienk, posbestelsaak. Nou sit hy as kopergoetertjies, gietertjies en ligblou, wit en liggroen. werknemer in Grolliers se mooi, naaimasjientjies, driepootpotjies, Die Volkswag se omset aan modeme kantore. melkkanne en lampe. aandenkings beloop meer as 'n Sy deel van die winkel heet Opdie boekrak, langs die halfmiljoen rand, en "nog 'n Africana Vertoonkas. Agter ogies video's oor die Yolk se verlede, is miljoen sal deur oris hande gaan," draad staan die war~: presiese daar speletjies: 'n slangetjies-en se Boshoff. replikas van 1938 se Voortrekker leertjies, maar die leertjies is Mense het die organisasie monument-kommetjie, Groot Trek ossewaens en die slangetjies asse aangeraai om hoe winste te maak, mampoerflesse, Groot Trek gaaie. maar "my hare rys as iemand wi! koffiebekers, Groot Trek-muur Diekamer ruik na die leer van geldrnaak uit Afrikaner-sentiment". kaarte. gordels, saketasse en Bybel Die wins word vir kultuurwerk Daar is ook teelepels met Pieter omslae. Voorop die omslag staan gebruik. maritzburg se Geloftekerk, 'n 'n Afrikanergesin met 'n wa wat -Die Volkswag se embleem "lyk polistireen- pistool wat Iykof dit agterhulle uitsteek: "Ek en my beter as die.FAK se wieletjie war van hout gemaak is, t-hemde met 'n 'n Beskilderde bard deur MarieOukamp. huis.ons sal die Here dien", en so agteruit rol,' se sy. r Seeskilpaaie vind skuiling in Kosibaai Elizabeth Badenhorst Warmeer sy klaar is, word die . In November elke jaar komreuse daardie seisoen aan wal gekom ligte af. 'n Entjie vorentoe beweeg swempote wat soos speelgrafies gat netjies gevul en dan vee sy seeskilpaaie na die strande net suid 97 dae later is sy 2 550kilometers 'n donker ovaalvormige dop werk, grawe sy 'n diep en netjiese driftig sand oor om die nes te van Kosibaai op die Natalse verder noord by Dar-Es-Salaam. moeisaarn die helling op. Die silindriese gat. Sy plaas haar verbloem. Dan is dit duin-af see noordkus om hul eiers in die sand aangetref. skilpad blaas en steun. agterlyf oor die gat en Ie wit eiers toe. te Ie. Hulle kom van so ver as Dieselfde skilpad kom tot vyf Totdat sy begin eiers Ie, moet met sagtedoppe so groot soos Die eiers neem omtrent twee Zanzibar in die noorde, Madagas keer 'n seisoen aan wal enIe sy nie van ons bewus wees nie biljartballe. ' maande om uit te broei, Die son kar in die ooste en Kaap Agulhas om trent 125 eiers op 'n slag. Sy anders keer sy doodeenvouding Wanneer sy begin Ie, kan 'n bepaal die kleintjies se geslag: in die suide. rus twee weke lank voordat sy haar terug see toe. ·mens aan haar vat en jou flitslig wyfies broei in 'n warm nes uit en In die sestigerjare is die lyf die duine uitsleep om weer Ververby die hoogwatermerk skyn omdie eiers te sien, Dis marinetjies in 'n koel nes. prehistoriese spesie se voort eiers te Ie. druk sy haar bek in die sand om 'n harde werk vir haar. Sy sug diep Die eiers broei gelyktydig uit en bestaan bedreig omdat hulle op Dit is 'n indrukwekkende gepaste plekkie te vind. Met haar en draderige trane loop uit haar oe, die gewoel maak die sand los sodat groot skaal geslag is. In 1966 het proses. Ons strandkar kom skielik voorste swempote gooi sy vlae Dit is 'n beskermende vloeistof, die kleintjies na die oppervlak kan die Natalse Parkeraad met 'n tot stilstand en Peter skakel die sand agtertoe. Met haar agterste maar dit lyk of sy huil. beskermingsprogram vir kom. Dan is daar 'n malle gejaag seeskilpaaie begin. Navorsing om die veiligheid van die see te bereik, .. word ook oor hul aanwas gedoen. Twee soorte seeskilpaaie skop In 1966 het slegs 200 karet hier nes- die karetseeskilpad en seeskilpaaie en vyf leer die massiewe leerrugseeskilpad, rugseeskilpaaie op die strande om wat so groot soos 'n platterige Bhanga-nek hul eiers kom Ie. Iii VoIkswagen-kewer is. 1986 het 2 000 karetseeskiIpaaie en Peter Keartland, die beampte 450 leerrugseeskilpaaie dit as hul wat die navorsingstasie by . leplek. gebruik. Bhanga-nek saam met sy vrou Die toekoms van die Suzette beheer, ry elke nag 56 seeskilpaaie is nie sonder kilometers van Kosibaai in die vraagtekens nie. 'n Paar jaargelede noorde tot Mabibi in die suide om . is die moontlikheid van 'n hawe by inligting by sy wagte te kry. Bhanga-nck genocm en die skadu Seeskilpaaie Ie hul eiers in die nag. hang nog steeds oor die gebied. ' Wagte van die Natalse Parke Daarom word eiers oorgeplaas na' raad patrolleer 'n deel van die 56 neste suid van Cape Vidal in die St kilometers te voet, Plaatjies word Lucia-marinereservaat, aan dielinkervoorste swemvoet Sewentig persent van die van 'n seeskilpad aangebring om oorgeplaaste eiers broei uit teenoor aan te dui wanneer hulle die eerste 90 persent in onversteurde neste, keer byBhanga-nek aandoen. Toeriste kan onder begeleiding Benkaretseeskilpad het op van amptenare van die Natalse Oukersaand 1986 die laaste keer Peter Keartland vandie Natalse Parkeraadafgeneem saam met 'n masslewe leerrugskllpad. Parkeraad die seeskilpaaie besoek. - 10 KSOop triomftog na Taiwan Ole KaapstadseSimfonle Orkes In die Linder Oudito rlum met werk van Weber, Rachmaninof en Tsjalkowskl•.

Louis Heyneman OP die vooraand van 'n historiese konsertreis na Taiwan het die Kaapstadse Simfonie-Orkes Sondag 'n e~ route-uitvoering in die Linder Ouditorium gegee - en deeglik rekenskap van homself gegee, Die KSO het dertig jaar gelede laas in Johannesburg opgetree en sy reputasie as Suid Afrika se oudste simfonie-orkes was as't ware op die spel. Die _uitvoering het die KSO se trotse Pleter Brand in 'n toneel uit Pantagleize tradisie eer aangedoen. Die meerdoelige Linder is weliswaar geen ideale simfoniese konsertsaal nie: die gebrek aan akoestiese klanksarnebinding Onskuld van '0 swaap verydel 'n "ideale" klank - verai . . by die slaginstrumente wat tot dowwe, stomp plofgeluide *****Uitstekend ****Goed Knap spel, maar ook The Return of the Thomas verwring word. Nogtans was die ***Middelmatig "Onder teleurstellende vertolkings. Met Equinuus Show met JeffZerbst en uitvoering in vele opsigte 'n triomf gemlddeld *Swak Pieter Brand, Aletta Bezuidenhout, Mike Sarakinski vanaand en vir dirigentDavid de Villiers en verbeeldinglose vertolking van Tjaart Potgieter,Nomhle Nkonyeni Donderdag om halfelf. pianis Steven de Groote. *****FRANKIE AND Peter Shaffer se jongste komedie en Peter Terry. Doekel en Mense met Charles Reeds met die openingswerk, JOHNNY AT THE CLAIR DE oor twee bejaarde vroue wat in die *DIE PROPONENTllE, Drama, Fourie vanaand en more-aand om Weber se Ouverture tot Der LUNE, Leonard Rayne-Teater, greep van die geskiedenis en die Staatsteater, Pretoria. 'n Onnodig middemag en Mabhemi, 'n . . Freischiitz, het De Villiers se Doomfontein, Johannesburg. 'n teater vasgevang is. Met Moira oordadige vertolking deur rnusiek-revue met Darlington .weldeurdagte musikale beplanning, Deemisvolle en en teer komedie Lister, Paddy Canavan, John regisseur Francois Swart van 'n Michaels en Duma Mnembe "aandag aandinamiese toonvlakke deur Amerikaner Terrence Hussey en Charlotte Butler. swak gestruktureerde en onafgew (more, Sondag, Dinsdag en eimoukeurige frasering opgeval. McNally. Dit handel oor twee *****NUNSENSE, Alhambra erkte klug deur Pieter Fourie. Dit Woensdag). . . lDeursigtigheid van ork- siniese liefdeswrakke wat op 'n Teater, Doomfontein, Johan handeloor 'n nuwe predikant wat Bokant by The Fringe tree die ~ estekstuur was ook 'n kenmerk in aand die helende genade van nesburg. 'n Vonkelende en deur drie ambisieuse rna's sanger Edmondo Rahrne om achmaninof se bekende Klavi maanligen musiek belewe. skreeusnaakse Broadway aangekeer word vir hulle.dogters. halfnege vanaand, more, Sondag, erkonsertno. 2. Die enkele Skitterende spel deur Jana Cilliers musiekspel oor teatrale nonne wat Met Lida Meiring, Lida Botha, Dinsdag, Woensdag en Woensdag oordrewe tempowisselings het me en Bill Flynn. geld probeer insamel. Met Kate Christine Basson, Lizz Meiring, op. Not the Midnight Mass met afbreuk gedoen aan die geheelin *****ULLIAN, Upstairs by die Normington, Natalie Gamsu, Gaby Kim de Beer, Shereen Swart, Bill Natalie Gamsu, Alan Glass, druk van die opwindende werk me. Markteater, Newtown, Johan Lamberg, Suzanne Braun en Curry en Hannes Muller. Christine en Graham Weir om Die fyn balans en akkurate nesburg. Sandra Duncan lewer 'n Marilyn Vanrenen. . Dan is daar ook THE NEW halfelf Dinsdag, Donderdag en . sinchronisering tussen klavier en kragtoer in hierdie eenvroudrama ***pANTAGLEIZE, Momen BLACK SUN, 262Louis Botha Vrydag. Owen de Jager in Face 2 orkes het dit duidelik gemaak dat deur William Luce oor die lewe tum, Staatsteater, Pretoria. 'n rylaan, Orange Grove.'n Nuwe en Face Woensdag, Saterdag en die wisselings deeglik beplan is. van die beroemde Amerikaanse Verbeeldingryke vertolking deur groter tuiste vir die aanbieder.van .- Sondag om halfelf. Steven de Groote beskik oor al drarnaturg Lillian Hellman. Ilse van Hemert van Michel de kabaret en gewilde teater. Dit het Die sanger/liedjieskrywer Chere die tegniesevaardigheid om te **LETTlCE AND LOVAGE, Gheldrode se tragie-komedie oor nou twee nuwe tearers, die Black Able Vrydae en Saterdae om bemdruk, maar het veel eerder sy Andre Huguenet-Teater, Hillbrow, . . 'n onskuldige swaap wat die Sun en nog een op die boonste middernag. (Tel. 728-3280 vir musikale insig ten toon gestel. Sy Johannesburg. 'n Oordadige en hooffiguur word in 'n rewolusie. verdieping, The Fringe. meer inligting.) kenmerkende helder toonkwaliteit was deurentyd teenwoordig, asook 'n intelligente sin vir musikale Dansers Jazzart loep culture toe frasering en dramatisering. JAZZART: Dance Moves: van studente en professionele Sy benadering is nie net blink nit Aangebied deur Jazzart dansers. melodies nie, maar toon ook Studio, Jamesonstraat 16, Die program wissel van begrip vir harmoniese progressie, in ballette Kaapstad. choreograaf Chris Hinkel se sodat note wat oenskynlik genotvolle "Soe loep ons padjie na onbelangrik is, uitgelig word en 'n BRITSE BALLETIE deur Catherine du Plessis ons culture toe" tot 'n gesofis nuwe dirnensie by die musiek Kruik-Ballet: Les Patineurs en MENSE wat graag wil sien hoe tikeerde konternporere stuk van voeg. Die tempo in die eerste deel The Dream van Sir Frederick dans werklik geniet kan word Merce Cunningham. was soms ietwat vinnig en het die Ashton; The Rake's Progress deur beide die dansers en die Die standaard van die dansers werk ontneem aan sy statige, van Ninette de Valois; The CRANKO gehoor - het die naweek nog die en die dansnommers is uiteraard Slawiese karakter. Lady andthe Fool van John kans om Jazzart te sien optree . nie eenvormig nie - dit gee ook nie In The Rake's Progress, waarin Die slotwerk, Tsjaikowski se Cranko. Dirigent: Michael Die program begin met 'n voor om te wees nie. 'n jong man se lot tot sy ondergang gewilde Simfonie no. 5 in E Hankinson. uitbundige en kleurvolle pantsoela Maar die program is interessant in 'n inrigting vir sielsiekes gevolg mineur, het die konsert triomfant (township)/jazz dans onder en almal, van die kleinste en word, het Johan Kotze die swierbol lik afgesluit. Catherine du Plessis straatligte buite in die straat. nuutste danser tot die mees oortuigend uitgebeeld. Verskeie Noukeurige beplande dinamiese GUITIGE meisies en ondeunde Die res van die program vind in gevorderdste, het hulle met van die karakterrolle was uiters kontraste en balansering van seuns wat pret maak op die ys lei die twee dansateljees plaas en oortuiging in hulle bewegings geslaagd, veral Nicholas van der instrumentegroepe ter wille van die speelse Victoriaanse word aangebied deur 'n mengsel ingeleef. musikale konteks het duidelik skaatsballet, Les Patineurs, in. Merwe se vertolking van die Man getoon dat De Villiers en die KSO Alhoewel die corps de ballet by met die Tou. NOll is dit die Group Arias Act hulle deeglik vir die buitelandse tyeslordig gewerk het, he! die Suid-Afrikaansgebore John , konsertreis voorberei het. uitvoering geslaag. Jack Cranko se ballet het die program GROUP ARIAS ACT is die naam Rexleigh Bunyard se kalwerborde Nadav Tel-Oren se horingsolo Wyngaardt, gaskunstenaar van die afgesluit, Die vertolkings van die van 'n nuwe serni-satiriese en danser/koreograaf van Kaap in die oorbekende tweede deel ('n London City Ballet, was 'n aand wat uitgestaan het, was John "Kabaret in 'n Kabaret" wat by die stad, Brian Coetzee. bedrieglik moeilike solo) was atletiese Boy.Blue. In Ashton se Simons as Moondog en Jack Yard of Ale by die Markteater Die opvoering is nie-polities uitstekend. Verskeie ander kleiner pas de deux, The Dream, was die Wyngaard as Bootface. Hulle aangebied word. Dit word as 'n maar nietemin tipies Suid solo-passasies in die blaserafde Truk-gasdanser, Clare Shepherd ekspressiewe en gevoelvolle dans/rnimiek/musiek opvoering ge Afrikaans en beloof om 'n paar lings is met oorgawe uitgevoer en Wilson 'n feeagtige Titania, maar mimiek en dans het die hart geraak adverteer, Michelle Hill en Evan . heilige Springbokke ten minste te het van die enkele intonasiedwal Daniel Gwatkin (ook van Truk) het en die ballet laat lewe. Schoombie sing 'n mensel van kwes. Die kostuums is deur Mari ing in die derde deel 'n nietigheid minder beindruk in die rol van Carol Kinsey was 'n ocr Afrikaans, Engelse en Afrika -. du Plessis ontwerp. Dit duur to 8 . gemaak. Oberon. tuigende heldin. deuntjies met die hulp van Desember.

~~v•• \G .. OR" ..'.'.'• 2£ • n Mag 'en~~

• BONES, Roscbank Restaurant met 'n biertuinin die buitelug vir geweld in die jong professioncle mense wat informcelwit ontspan. Vrydag 11 Nov. Naughty Boys, Larry Amos, Saterdag12Nov. The Diamond geroeste Dogs, Woensdag 11 Nov. Little Sister, Donderdag 17 Nov. Double Image. yster • CAPONE'S, Louis Bothalaan Kathy Berman 440. Restaurantmet orkes. DIE Kaapse beeldhouer David Woens. Alan Gold, Don. Meisies Brown se werk is nie juis subtiel se aand, Vry. AlanGold, Sat. nie, Vat nou maar as voorbeeld sy Hilton Chilchick & Dave. SOIl. uitstalling "Voyages" by die Jazz (Tel.640 7582). Goodman Gallery in Johannesburg. * CLUB 58,Hillbrow. Johan Dit is alles behalwe 'n reis.na 'n nesburg segewilde kabaret-kroeg, romantiese idille! In die skadu van maar 'n mens moet 'n vriendelike , , drie enorme skepe word reguit bankbestuurderhe om 'n aand ,;;~:~~ kommentaar gelewer op geweld, hier te kangeniet, Het 1 Nov. Pongolo seGito Baloyl mag en beheer - en hoe doelloos en, begin: It's all fright by me, Part2. dom dit alles is. Met FionaRamsey. Jenny da Brown se enorme Lenta en SteveWalsh. gevegsmasjiene word met die hand • JAMESONS'S BAR, Commis gesweis en gevorm uit 'n revolu sionerstraat. Die gevierde tuiste Mosambiek ..klanke sionere nuwe materiaal wat vanself van oorspronklike musiek. Dit roes': corten. Dis deur Yskor. bied steeds 'n goeie aand se vermaak.Diedrankies is ontwikkel vir nywerheidsgebruik, bekostigbaar en die lugreeling maar het kunstenaars nou gaande. werk. Ditbied die wydste ' by Jamesons Buiten die roestende corten-rornp, verskeidenheid oorspronklike is die res van die skip se detail gevorrn in vlekvrye staal, koper en musiek indie stad. Jazz word ook Lizanne Barnard (klavier) en klanke is die gereelde besoekers 'n Maklik omte kry -rmense staan oor middagete aangebied. Vrydag Helena Hettema (sang) op Donder bietjie te teruggetrokke om werklik lang toue om in te gaan. Musiek brons. en Saterdag speel Pongolo ,' dae en Vrydae van halfnege lekker tejol. vir die tieners, (Tel. 402 7840) En terwyl die reusagtige marambenta-rnusiek,Mosam chansons en jazz. Toegang is R3of * CLUB MANZAITAN. Molet • EASY BYNIGHT. Natalspruit proporsies en perfekte detail van biekse mbaqanga. Die groepleier R5 as mens nie eetnie. sane. Soweto.Diskovir die hoer Virjollers in die hoer inkornste hierdie majestueuse voorwerpe die en basspeler, Gito Baloyi, was • RAKE'S WINE BAR Ridgestraat inkomstegroep. Oopvan elfuur die groep. Baiegewi!d onder Soweto toeskouer heeltemaf oorweldig, is . ook onlangsvir die basklanke op 20 Parktown. Die groot ou huishet aand. OpMaandaeen Dinsdae is jollers op Woensdagaande. (Tel. dit die absurde dwergdespote bo Steve Newmanse Tananas 'n lekker tuin waar jy van al jou toegang gratis.Opaande wanneer 864-4748) op die gekneusde monsters wat die langspeIerverantwoordelik. (Tel. sorge kan vergeet. Opdie toegang gevra word,kry 'n m

EN hoor jy die magtige dre Plotters Is die dood sekerllk uning? DieVolksheld is kwaad. ligsinnlg. Hy is altyd kwaad. Hy's kwaad in Pretoria. Hy's kwaad in die Die volksheld se Mag Kupld noolt krepeer nle! Kaap, Nou's hy kwaad in Die lewe het toe after all 'n Newcastle. doel, Om te dink dat 'n mens vir Die gehoor kou steenkool. Kupld moes wag om dit te besef. Die pers sidder en beef. Die Elke Sondagaand, wanneer die Volksheld wikkel sy vinger magtige dreuning laste van die vorlge week nog kwaal, Danwikkel hy hom swaar op jou hoof rus, en die spitsvondig. Dit wikkel en dlt komende week se sorge jou knal en dit gons. word. Slen ek 'n kabouter lewers keer met sommer TWINTIG Mulshonde en boontjie-dleet uittartend In die geslg staar, Is 'n Eerste Minister aanstel? bloos? mense op die kleserslys! Dan kan Man, maar jy Is gelukklg om 'n daar Stupid. Wie, ek? L1ewe Heunis ver die professor en sy eekhorings Afrikaner te wees, sodat jy ook Wanneer jy mlsmoedlg Is en skuil'? Wie, ek? Die honda Is rusteloos ons verlos van die pynlike die heerlike, varsgeroosterde die tonnellank en dulster, Is, Dis allesleuenagtige leuens Daar is 'n leemte op Netwerk. Die gevroetel van mense soos twak van Ma-Plotters kan genlet, daar Stupid. In die begin was van die leuenagtlge geledere van huurt se honde raak rusteloos. Dit Marietta Kruger wat probeer om Ma-Plotters ploeter voort, daar Stupid. En daarult het aile die pers wat die aanslae van voel of 'n geliefde die ewlge rels slnvolle "onderhoude" te voer Ma-Plotters Is sonder plot. Ma dlnge gevloel, StotT·Allen Vlok-All oorleef na Avbob aangepak het. Wat het oor Siamese tweelinge. Plotters Isbenede gods haat, Week na week doen dltjou het, van ons eekhorlngs geword? Gode zijndank hulle kan Twee episodesoor 'n "slener" hart goed om te besefdat daar Kan die Volksheld nle maar En daardle weemoedlge man haar nle Intwee verander nle. buite die suburbs. 'n Grapple soveel mense Is wat ult hul pad Sy vlnger pakketpos na Auck met sy kop in die sand? Prof. Maar Is daar nou juls beter? oor mulshonde en boontjle-dleet gaan om gekke van hulself te landpark stuur nie? Dan kan dlt SA(UK) Volstrauss, TV se Riaantjie Kruiwa isso naief, hy word herhaal, net Ingeval maak, terwyl jy bloed sweet om mos op aanvraag (AVB gunsteling-guru oor Sharpevllle het sy plafon met Haas Das lemand sulkespltsvondlge ander nle van jou gekllkheld te ultgesluit) voor die kamera Six tot October twenty six is tog berelk; Clarence Keyter Is gans sprankel moetontbeer, Dit Is laat agterkom nle, gewikkel word terwyl die seker nle regtig weer ingesluk te Clarence Keyter; en Ellen corny de luxe.En die stel: dit Iyk En wle Is dlt wat oor alles Elenaar tuis via eet, deur daal ding wat hom in die , , Erasmus- nouja, sy is seker bale of Jim Reeves enlge oombllk loer, soos Skoppensboer? Dis Les Dis 'n paar dae later. L1ewe ateljee ultgespoeg het nie?· gaafen liefvlr dlere boonop, daarin gereinkarneer sal word. Francken, meester van die' Heunis kondig aan dat die pos Kan ons nie maar nog 'n maar vir 'n nuusleser is sy, Dalk sou dit 'n t1kkle komedle sltuasle, weldoener van die volk. van Eerste minister geskep gaan verkiesing h~ nle, 'n regte eendie darem te llgIn die broekle, verskaf het- vergeleke met Ma· Mag Kupld noolt krepeer nlel 12 DIE WEEK SE TV

verhaal van Daphne du 12.30 Hot hits top (deeI I) 5.05 Cosby III - 6 The 5.57 Kompas Maurier. Met Donald (Heruitsending) 8.00 Netwerk 7.05 Spioen-spioen - 10 march ~ Theo moet 6.ooNuus TVl Sutherland en Julie 9.00 Verhale van Guy, Vlug na vryheid • , eksamen in geskiedenis 6.15 Vit en Tuis- 6.00 Ooeiemere Suid- Christie. de Maupassant - 3 Die Amanda-hulle moet 'n skryf maar word 'n les Joernaalprogram vir die Afrika 10.47 West 57th: Goa twee grasdakhuisies - oorlogkorrespondent , geleer deur sy familie. gesin. 3.30 Take a Break- (Kort program) - 'n TVl Twee gesinne leef in opspoor. 5.35 Curiosity show- 3 7.05 Reccie - Nuwe Musiek en 'n vasvra Indiese eiland met 1.30 Heidi - 45 vrede langs mekaar 8.00 Network Leer om 'n hoenderte reeks oor die lewe van 4.00 Ducktails - 18 Amerikaanse hippies. 1.55 Zet! totdat nuwe intrekkers 9.00 Surviving - 3 hipnotiseer ... ' vier reccies. Dime enough for luck 11.00 Blood vows: The 2.05 Storybook opdaag. (Slot) - Die uitwerking 6.00 News 8.00 Network 4.25 The Boy and the story of a Mafia wife international - 24 'n 10.00 Topsport van selfinoord op twee 6.15 No jacket required 9.OQThirtysomething - Book - Bybelstories vir (1978) Storie uit Nieu- 11.45 Oordenking gesinne. 7.00 Together we stand 13 Elliot en Nancy kinders Seeland. 10.00 Topsport - 3 Love is in the air - besluit om mekaar te 4.35 Another Life - 2.30 Collage TV4 11.30 Evening prayer Al die Randall-kinders los. Romanse en intrige 4.30 Lassie Film 9.03 Head of the class- behalwe Jack dink hulle 10.00 Topsport 5.05 Fast Forward TV 1 Festival - 8 Well of 2 The write stuff - TV4 is verlief. 11.35 Face to face 5.35 Topsport -6.00 Opvoedkundige love. Simone is die 9.04 Andre Schwartz 7.30 Who's the boss? - 6.00 News televisie 6.1050/50 - skoolkoerant se nuwe met gaskunstenaar 21 Prom night 11 - TV4 6.15 Sundowner- 6.30 Agriforurn '88 Bewaringsprogram. redakteur, Wendy Oldfield. Samantha word deur 9.04 Rules ofmarriage Joernaalprogram 7.00 Goeiemore Suid- 6.50 Built for life - 9.32 Hotel - 8 Past 10.11 The Maltese Jesse na die skocldans - 1 - Onder die 7.00 Matlock - 8 The Afrika Jong rnense se tense - Twee Falcon (1941)-' genooi. ' oppervlak van Mike en Network 'n TV-stasie 9.00 Opvoedkundige godsdienstige swendelaars bedot 'n Humphrey Bogart moet 8.00 Netwerk Joan Hagen se se baas word vermoor televisie probleme. ryk weduwee. die geheirn van die 9.05 Die Ma-plotters ~ 9 oenskynlik gelukkige en Matlock moet die 11.00 Topsport 7.05 Life Style 10.26 Spencer for hire - Maltese valk oplos. 'n Ouma van diejaar (Deel huwelik is alles nie skuldiges help aankeer. 1.00 Koot Wik en 7.30 Thy Kingdom 7 Gone fishin' Klassieke speurprent. 11) pluis nie, 8.00 Netwerk Weeg -7 come 11.18 Sing Country 11.59 Amen - 3 The 9.35 Diagonal Street 10.54 Night Court - 7 , 8.45 Police File 1.05 Kuifie se avonture 8.00 Network morning after - Die 10.00 Topsport No hard feelings - Dan 9.00 Simon en Simon - -7 9.05 Performing Arts M·NET diaken en die dominee 11.45 Oordenking raak gespanne en 7 Die twee Simons 1.10 Ben die beer - 8 Council - 25 years - 3.00 Die Erfgenaam pleeg overdaad. verloor rigting. moet 'n moord wat 1.35 Die verkenners - 8 Dokumentere program (1971) Afrikaanse TV4 10.21 Springbok (1975) twintig jaar gelede Die moordenaars. oor die vier familie-intrige waarin M·NET 9.03 Hoover vs, the - 'n Bruin rugbyspeler gepleeg is, probeer 2.00 Topsport streeksrade. die seun van 'n skatryk 3.00 The Bugs Bunny/! Kennedy's - 4 (slot) - doen homself as wit oplos. 5.57 Kompas 11.10 Perspektief hebsugtige man op 'n Road Runner Movie - Die uiteinde van die voor maar dan word 'n , 9.50 Misdaad - 7 6.00 Die nuus brandarm meisie verlief Ou tekenprente. ' klein oorloggie tussen Springbokspan gekies, Delius raak met 6.15 Teletreffers-13 TV4 raak. 4.36 The adventures of Edgar J. Hoover endie spioene deurmekaar. 7.05 Hardcastle en 9.04 Kupid - 8 - 4.30 Henry's cat: The Teddy Ruxpin twee Kennedybroers, 11.25 Klub '88 -7 McCormick - 22 Speletjie op die Britse case of the pilfered (Herhaling) 10.54 Cover Story- 8 00.55 Oordenking McCormick-hulle Dating game show pearls - Strokies vir Oop tyd The Judds - moeder- en ondersoek 'n gebaseer. kinders. 5.00 GJ. Joe - Once dogtersangpaar. eksklusiewe klub en 10.12 A Year in the Ooptyd upon a Joe ~ , 10.22 Die goue skoene - TV4 " 9.03 Harper (1966)· ontmasker die boewe. Life - 22 (slot) 5.00 Mega-T tuffy Tekenprent vir kinders.:, , 4 -Katja daag by haar Paul Newman in die rol 8.00 Network 11.55 Topsport tooth club 5.25 Liqui-Fruit chit' '"man se hUi's op. <: van 'n private speurder 8.35 Magnum VI- 3 5.04 The Enterprise chat 11.26 Forum presents: wat betrokke raak by The hotel dick - M-NET Smurfers "Smurfs" 5.30 Loving - "The Beam - 3 '- Met moord en afpersing. ' Magnum en 'n katdief. 230 Back to School 5.30 Loving - Romanse Liefdesintriges o.a, Aretha Franklin. ,', \ 11.06M*A*S*H -18- 9.30 The Thirty-nine (1986) 'n Biljoener en intrige. 6.00 Ohara- Last ~\'n Besoeker van die steps (1978) . Die besef sy semi is 'n 6.00 Crime story - year's model ~ Ohara' " M-NET ' JulIe Christie: '~ongres maak amok. derde weergawe van nerd. Taglia's dream - Pauli en kie moet 'n mode- .',' 3.00Swiss Family Donderdag op /11.33 Chris de Burgh John Buchan se 4.03 Where there's life: droom hy en Luca ontwerper van die galg " Robinson - Disney- M·Net 'lifid The Rolling bekende riller oor 'n Henderson's daughters beland in die hospitaal red. vermaak. Stones. spioenasienetwerk (Kort program). na 'n Intekenare Oop tyd ' M-NET tydens die Eerste 430 The Adventures of atoomontploffing., 7.00 Edge of Innocence 5.00 The adventures of 3.00 Don't looknow - Wereldoorlog. Teddy Ruxpin: The Intekenare (1984) 'n Suid- the galaxy rangers - 'n Drama vol van Afrikaanse romantiese ,", '' i 1.10 The Story of faded fobs. 7.00 The cat from outer Shaky liefde, dood, moord. dramaoor 'n Rock 'n Roll - 2 Met Ooptyd space - 'n Walt Disney- ". 5.25 Liqui-Fruit se Met Donald Sutherland o.a. David Bowie. , ' 5.00 Mega-T-tuffy prent onskuldige student wat Pikkieflikkers - en Julie Christie. 11.45 Epilogue tooth club 8.36 Good 'ole boy vir die polisie vlug, Vasvraprogram, 4.47 60 minutes: A 5.02 Wuzzles- (Kort program) Oor'n 8.30 West 57th: 5.30 Loving Losing game (kort TV4 Eleroo's wish Australiese sanger Michael Crawford 5.55 Hyperama price program) 'n Australiese 9.03 Benson - 21(sI01) - 6.00 Carte Blanche - 9.00 Strangers kiss ' (Kort program) Die busters -pa se soektog na die Let's play doctor. 'n Joemaalprogram. (1984) - 'n Rolprent oor ' Britse akteur praat oor 6.00 Mega-T tuffy tooth: dwelmhandelaars wat 9.32 Bold and beautiful Intekenare die vervaardiging van 'n Broadway- club sy seun se dood produksie. Charles Bronson: 9.58 Capitol 7.00 Annie (1982)- 'n rolprent met 6.02 High mountain veroorsaak het. 9.00 Floyd on fish ,Vrydag op M·Net 10.23 The Dom Annie die weeskind allerhande intriges. , rangers - Matt en die Oop tyd DeLuise show - Dom is word deur 'n miljoener • 10.35 M-Net (Slot) - Keith Flloyd helikopterloods soekna 5.00 OK Hot Hits die eienaar van 'n aangeneem. 'n Supersport: Britse raak ligsinnig, ernstig twee skiers. M·NET 5304>ving haarsalon vir Musiekblyspel. snoeker en entoesiaties oor vis. 3.00 St Ives (1976) - 'n ' Intekenare 6.00 Married...with films terre. 9.02 M-Net Supersport: 11.35 Vlug van die 930 Lifestyles of the 7.00-8.00 M-NET Gewese verslaggewer children - Bud bring 'n 10.48 Baretta - Nie in Tennis. seemeeu (1972) - 'n rich and famous - Supersport: Sokker, raak by 'n bedrogspul hawelose jong vrou om ' ons straat nie - Baretta Bekende komponis en Donna Mills, Adnan Supersport-keuse, betrokke. Met Charles by hulle te kom bly ... moet 'n moord in sy eie dirigent word 'n , Khashoggi ens. Amerikaans voetbal Bronson. 6.30 Newhart - buurt oplos. boemelaar. ' 10.25 Improv tonight- 4.32 60 Minutes - 9.00 Body heat (1981) -' Stephanie Nightingale - TV 1 Komediereeks Premmies (Kort 'n Wulpse rolprent met 'n Maselepidemie trek M·NET 6 - 8.15 GoeiemOre II.OOM-Net William Hurt en program) - almal behalwe 3.00 Best Friends Suid-Afrika , ' Supersport : Rothmans Vroeggebore babas. Kathleen Tumer. Stephanie plat. (1982) Goldie Hawn en 3.30 Luister en hoor/ TV 1 GPSnooker. Ooptyd 11.00 M-Net Supersport Intekenare Burt Reynolds maak Listen and learn 6.00 ~ 8.15 Goeiemore 12.00 Don't look now- 5.00 Mega-Tuffy tooth : Snoeker. 7.00 Message to my die fout om te trou. 3.35 Impact Suid-Afrika Makabere drama met club 12.00 Die Erfgenaam - daughter (1973) - 'n Oop tyd 4.00 Ovide - 4 The 3.30 Vrouekeur/ Donald Sutherland en Afrikaanse familie- 5.04 The real Rebelse jong meisie 5.00 M-Net Supersport: prophet Women's choice' Julie Christie. Ghostbusters - Strokies intrige. gaan amper in 'n Britse sokker. 3.50 Miena Moe enkie vir kinders. 4.15 Pumpkin patch motorongeluk dood. Intekenare 530 Loving - Liefde en ' 430 The boy and the ·10 8.15 Where there's life 7.00 Swiss family ' 4.00 Mofen Mat ·11 ~em~=] E~d~~i2!:! intrige. Book : Divorce is good for Robinson (1960) TVI 5.55 Hyperama price 4.35 Another life 4.10 Wielie walie TVl you (Kort program) 9.03 Death Wish III 6.00 - 8.15' Goeiemore busters - Regstreeks. 5.00 We got it made- 4.30 Klere maak die 6.00 - 8.15 GoeiemOre 9.00 Back to School - (1985). Charles Suid-Afrika/Good 6.00 M-Net Supersport: 18 Mickey poseervir man - 4 - Collet Suid-Afrika Komedie oor Bronson wreekhom op , morning South Africa The World of National foto's vir 'n tydskrif. verander nog steeds 3.30 Wat se die reg? - 4 , universiteitslewe ' diewe en moordenaars ,330 Agriforum '88 Panasonic. ' 5.30 Bionic 'six- 4 van gedaante. 3.50 Meaty moments - 6 ' 10.35 M-Net wreek.: ',,4.00 Ovide - 5 The Intekenare , Scarab se pI anne loop 5.30 Die wonderwereld 3.55 Die Oefs - 7 Die Supersport : Snoeker 10.30 The making of creature of the cave 7.00 M-Net Supersport lelik skeef as hy Klunk ' van Isabelle - 3 siek prinsie 11.35 Roots: the new ' Death wish ill (Kort 4.15 Tele 6 - - Motorsport en tennis. huur om Helen te vang. Isabelle leer plante 4.00 Vegskip-X - 6 Die generations program) 8.00 Roots: The next 6.00 News moet liefde kry, ':' Joemaalprogram vir die swart kuil (Heruitsending van onder sewes., Generation - 8 11.00 Smooth Talk -' 6.15 Graffiti - 5.57 Kompas 4.30 Silhouette episode 8) Twee tienderjariges ' 4.25 The Boy and the 9.00 Don't look now Joernaalprogram 6.00 Die Nuus 5.25 Tekkies - 12.21 Carte Blanche ontdek die opwinding ,Book. (1973) 'n Makabere 7.00 Murder she wrote, ,6.15 Potpourri- Joernaalprogram vir (Heruitsending) van seks. , - 1 Death stalks the big Joernaalprogram. 4.30 Another life tieners. -