Wiadomości Gródeckie Haradockija Nawiny Gazeta o Ziemi Gródeckiej i jej Mieszkańcach l Nr 4 (247) l Kwiecień 2017 l Cena 4,00 zł -ka, Syrena.. l ska, dziewięć dzielnic Sawicką Krystyną z Fot. Radosław Kulesza wej l

(na zdjęciu pisanki wykonane podczas warsztatów w GCK) Zdrowie zaczynasięwgłowie Wójt iLeon Tarasewicz oGórzeZamko Radosnych i rodzinnych Świąt Wielkanocnych! l Wielkanoc wSłuczance . l l Wiejki -jednawio Atłasowe dziewczęta życzy Redakcja „WG-HN” l l IŻ, WFM Rozmowa - - -

2 Od Redaktor Naczelnej

w słuczańskiej świetlicy słowo deckich, Stowarzyszenie Ak- wiad z panią Krystyną Sawicką „smakata” często się przewija- tywny Senior oraz wspomnia- –kierownik GOPS w Gródku. ło. Jeszcze częściej było słychać ne „Ale Babki” z siedzibą w Słu- Pani Krysia odchodzi na emery- wybuchy radosnego śmiechu, czance. A ile zapewne grup nie- turę, więc jest najlepsza okazja, jak przypominały się wiejskie formalnych! Kobiety w gminie aby powspominać, podsumować historie – te dawne i te całkiem Gródek przeżywają renesans. I wieloletnią pracę na tym nieła- wczorajsze. Tradycja w Słu- co najważniejsze, im się chce. twym stanowisku. Widziałam te czance ma się bardzo dobrze. Chce się pojechać na basen Ak- wszystkie stosy teczek, doku- Przygotowania do zasadzenia tywnym Seniorkom, chodzić z mentów piętrzących się na kie- ziemniaków trwają, na autory- kijkami nordic walking ( kobiety rowniczym biurku. Już w kwiet- zację wywiadu czasu było ma- ze Słuczanki chodzą jak „kura- niu będzie w końcu czas na pa- ło, bo „baby sadziać aharody”. niatka” za Galą, na długie spa- sje, dokończenie obrazka haftem Tych, którzy nie wiedzą, o co cery). GGG w kwietniu będzie krzyżykowym… O swojej pa- Renesans gródec- w tym chodzi, odsyłam do ar- obchodzić drugie urodziny… sji i miłości do koni opowiada kich kobiet tykułu „Wielkanoc w Słuczan- Po sutych wielkanocnych pani Anna Zarecka-Kondratiuk. ce”. Białe czaple przyleciały na śniadaniach, obiadach, kola- To jeszcze nie koniec… Jeszcze Dlaczego wszystkie kobiety rzekę Supraśl. Widać było jedną cjach warto przypomnieć rady, rozmowa z sołtys Iwoną Bilkie- w Słuczance mają ładną cerę? białą plamę z podwórka świetli- o których wspominała w swojej wicz z Wiejek (i jej sąsiadami). Bo w Wielki Czwartek (Czysty cowego. A jest ich 9, jak powie- prelekcji podczas Dnia Kobiet I „Atłasowe dziewczęta” , któ- Czaćwier) jeszcze przed wscho- działa Ania, która wie, bo ogląda psychodietetyczka Anna Kucz- re patrzą ze starej fotografii… dem słońca, biegną do krynicy, je przez lornetkę. Pierwszy raz kin, podkreślając, że zdrowie za- Dużo radości, zadumy, wy- która przepływa przez wieś, że- pojawiły się rok temu i może to czyna się w głowie. Te najważ- ciszenia i zwolnienia tempa na by umyć twarz. Pojechałyśmy z dobry znak dla kobiet z grupy niejsze wypunktowane znajdzie- czas Świąt Wielkanocnych! Basią Niczyporuk do Słuczan- „Ale Babki”, które właśnie rok cie w tekście o takim tytule. Tak ki, żeby pospisywać od kobiet temu założyły swoje stowarzy- myślę sobie, że spodobałaby się PS. Zapraszamy do współpra- z grupy „Ale Babki” tradycyjne szenie. Miało być w tym nume- Ani ta rozmowa z dziewczynami cy. Podpowiadajcie tematy, nad- przepisy wielkanocne. I okazało rze o kobietach, miały być roz- w Słuczance i ich poglądy na te- syłajcie swoje zdjęcia, artykuły, się, że kobiety prawie wszyst- mowy z kobietami i są. Chyba mat żywienia – prosto, swojsko, listy do 20 kwietnia na adres ko dodają „na oko”, z głowy. mało w której gminie jest aż ty- bez chemii. [email protected] I, że najsmaczniejsze jest to, co le zorganizowanych kobiecych Tematów kobiecych i rozmów najprostsze. Podczas rozmowy grup – Grupa Gospodyń Gró- z kobietami ciąg dalszy… Wy- Dorota Sulżyk▲ WIELKANOC 2017 Хрыстос Уваскрэс! Якой нябеснай і светлай радасцю звіняць і адгукаюцца ў Rodzinnych, zdrowych, wesołych кожнай хрысціянскай душы гэтыя два словы. Хрысціянства – гэта рэлігія радасці. Сапраўдны хрысціянін ведае і верыць, i pogodnych што Уваскрасенне Хрыстова гэта не проста нагода для Świąt Wielkanocnych штогадовага святкавання, але крыніца сілы і перанясення жыцця. mieszkańcom naszej gminy! Каб перажыць гэтую радасць Святой Пасхі, неабходна правесці сапраў­д­ны пост у пакаянні і малітве, увайсці с W imieniu władz lokalnych Хрыстом на Крыж, спачуваючы Яму ў муках, пахараніцца з i pracowników gminnych jednostek samorządowych Ім у гробе ды ўваскрэснуць у Ім. Толькі тады ад глыбіні сэрца Życzą Wójt Gminy Gródek Wiesław Kulesza паплывуць словы радасці і лікавання, і закліку „Хрыстос oraz Przewodniczący Rady Gminy Wieczysław Gościk Уваскрэс!”. І кожнаму, хто прынясе такую звестку, адкажам са слязой радасці: „Сапраўды Уваскрэс Хрыстос!”. У светлы дзень Пасхі Гасподняй малітоўна жадаю ўсім Alleluja, Jezus żyje Чытачам найвялікшай радасці – узаемнай любоўі і яднання „Tego właśnie Jezusa wskrzesił Bóg” – mówi św. Piotr, w tym krótkim zdaniu zawiera największą prawdę chrześcijańskiej wiary, źródło ў Хрысце, Які перамог смерць і ўваскрэс. І жыць, і памерці, і Waszego zdumienia, fundament Waszej nadziei. Jezus żyje – okazał się ўваскрэнуць у любоўі Збаўцы, праслаўляючы Яго за вялікія zwycięzcą śmierci, piekła i szatana. Swoja śmiercią i zmartwychwstaniem міласці да роду чалавечага. wydobył człowieka z otchłani rozpaczy, otworzył przed nim bramy życia – Сапраўды Уваскрэс Хрыстос! życia bez kresu, życia w Bogu. З любоўю ў Хрысце настаяцель Z okazji świąt Zmartwychwstania Pańskiego wszystkim а. Мікалай Астапчук і вікарны а. Яўген Міхальчук, mieszkańcom Ziemi Gródeckiej, a także gościom, życzę zdrowia i Bożego ды Прыхадская рада праваслаўнага прыхода ў Гарадку. błogosławieństwa we wszelkich poczynaniach. Да пажаданняў далучаюцца таксама а. Славамір Якімюк Niech Zmartwychwstały Pan napełnia Was radością, nadzieją i miłością. з праваслаўнага прыхода ў Мастаўлянах і а. Яўген Касакоўскі з праваслаўнага прыхода ў Каралёвым Мосце. Ks. Stanisław Kochanowski

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Góra Zamkowa 3 Koncepcja zagospodarowania Góry Zamkowej w świetle zaleceń Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków W związku z nieprawdziwymi informa- Konserwatora Zabytków są wiążące, bez cjami dotyczącymi zagospodarowania Gó- względu na to, jaki podmiot realizowałby ry Zamkowej, podanymi przez Pana Paw- inwestycję. Dlatego ze zdumieniem zapo- ła Zawadzkiego – Prezesa Stowarzyszenia znałem się z „rewelacjami” przedstawiony- Góra Zamkowa na łamach „Wiadomo- mi przez Pawła Zawadzkiego, tym bardziej, ści Gródeckich – Haradockich Nawin”, że niejednokrotnie rozmawialiśmy na temat również za pośrednictwem Gazety, pra- możliwości i ograniczeń w zagospodarowa- gnę przekazać mieszkańcom informację niu Góry Zamkowej. Wstępną koncepcję o faktycznym stanie i zakresie podjętych przedstawiałem już podczas pierwszego ze- działań. brania Stowarzyszenia Góra Zamkowa. Obszar Grodziska zwany „Górą Zamko- Zamieszczone w Gazecie nieprawdziwe wą”, na który składa się działka Nr ewid., informacje dotyczące „kierunków działalno- 1973/3 stanowiąca centralną, najważniejszą ści” Stowarzyszenia Góra Zamkowa w 2016 część grodziska (własność Gminy Gródek) i r. są szkodliwe z punktu widzenia społecz- działka Nr ewid., 1956 (własność prywatna), nego, ponieważ wprowadzają w błąd opinię jest wpisany do rejestru zabytków archeolo- Sulżyk Dorota Fot. publiczną oraz nieuczciwe, gdyż: gicznych decyzjami Wojewódzkiego Konser- nie zabytków i opiece nad zabytkami, dnia 1) Stowarzyszenie nie doprowadziło do watora Zabytków w Białymstoku z dnia 27 31 sierpnia 2016 r. w imieniu Gminy Gródek końca sytuacji badań archeologicznych, a kwietnia 1973 r. Pomysły na zagospodaro- wystosowałem do Podlaskiego Wojewódz- realizacja jakichkolwiek zamierzeń na gro- wanie Góry Zamkowej pojawiają się od wie- kiego Konserwatora Zabytków wniosek w ce- dzisku wpisanym do rejestru zabytków w lu lat. Uwarunkowania prawne powodują, iż lu przedstawienia zaleceń konserwatorskich, obecnym stanie prawnym wymaga inicjaty- zakres planowanych prac w obrębie grodzi- określających sposób korzystania z zabytku, wy właściciela zabytku oraz uzyskania po- ska wymaga zgody Konserwatora Zabytków, jego zabezpieczenia i wykonania prac kon- zwolenia konserwatorskiego; a także ewentualnej odsprzedaży działki bę- serwatorskich, a także zakres dopuszczalnych 2) Pan Paweł Zawadzki przypisuje sobie dącej własnością prywatną. zmian, które mogą być wprowadzone w tym sukces osiągnięcia Zaleceń Wojewódzkiego W perspektywie finansowej 2014-2020 po- zabytku. Odpowiedź Podlaskiego Wojewódz- Konserwatora Zabytków, a co więcej płynnej jawiły się możliwości pozyskania środków kiego Konserwatora Zabytków wpłynęła do ich realizacji w drugiej części 2016 r. Zgod- unijnych na zadania polegające na popra- Urzędu Gminy Gródek w dniu 1 lutego 2017 nie z ustawą o ochronie zabytków i opiece wie dostępności do obiektów bądź miejsc r. i zawiera szczegółowe zalecenia dotyczą- nad zabytkami, zalecenia konserwatorskie są zabytkowych. W efekcie spotkań roboczych ce koncepcji zagospodarowania Góry Zam- wydawane na wniosek właściciela lub posia- z pracownikami Urzędu Gminy Gródek, kon- kowej, które w znaczny sposób ograniczają dacza zabytku i w przypadku Góry Zamko- sultacji z Radnymi powstał projekt zagospo- nasze zamierzenia. Generalnie, Wojewódzki wej zostały wydane na wniosek właściciela darowania Góry Zamkowej wraz z terenem Konserwator Zabytków nie dopuszcza inge- zabytku – Gminy Gródek w dniu 27 stycznia wokół obiektu dziedzictwa kulturowego, po- rencji w jakikolwiek sposób na grodzisku: 2017 r. Nie mogły być więc „płynnie zreali- Wydarzenia przez utworzenie tzw. „ścieżki edukacyjnej” zaleca uczytelnienie formy krajobrazowej zowane” przez Stowarzyszenie w drugiej wraz z elementami małej architektury (brama grodziska poprzez usunięcie ewentualnych połowie 2016 r. Co więcej wydane zalecenia wejściowa, wieża widokowa, ławki z zada- samosiewów drzew i krzewów oraz pozo- konserwatorskie są pierwszym etapem w pro- szeniem, tablice informacyjne, kosze na śmie- stawienie majdanu grodziska w naturalnej cedurze projektowej. Tak jak wspominałem ci, stojaki na rowery, ławki) i oświetleniem formie z roślinnością murawową (trawy), wcześniej, aby nasza koncepcja zagospoda- terenu. Z uwagi na trwające pertraktacje z nie dopuszcza nowych nasadzeń drzew ani rowania Góry Zamkowej, przygotowana z właścicielami działki Nr ewid. 1956, zleciłem krzewów na terenie wzgórza zamkowego, uwzględnieniem zaleceń i zakazów Konser- architektowi wykonanie projektu koncepcyj- a tym bardziej jakichkolwiek zadań inwe- watora Zabytków mogła się urzeczywistnić, nego „Kompleksowe zagospodarowanie Gó- stycyjnych. Po konsultacjach z Panią Haliną musi być zaakceptowana w każdym detalu ry Zamkowej wraz z terenem wokół obiek- Karwowską, prowadzącą w latach 90-tych ba- przez Podlaskiego Wojewódzkiego Konser- tu dziedzictwa kulturowego w Gródku”, w dania archeologiczne Góry Zamkowej, przy- watora Zabytków; dwóch wariantach: gotowaliśmy zmodyfikowaną koncepcję, któ- 3) Koncepcja wykorzystania Góry Zamko- I wariant - z uwzględnieniem nieruchomo- ra miejmy nadzieję spotka się z akceptacją wej jako Parku Kulturowego jest niezgodna ści niebędącej własnością Gminy Gródek - Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. z zaleceniami Konserwatora Zabytków. Pan gdzie opracowaniem objęto cały teren Góry Koncepcja ta, przewiduje wykonanie nowej Paweł Zawadzki stwierdza, że nad tym pomy- Zamkowej wraz z przebudową przyległych nawierzchni ulicy Zamkowej oraz lokalizację słem pracuje od 2013 r., ale przedstawia same ulic: Zamkowej i Błotnej oraz przebudową elementów małej architektury, min. 2-kon- ogólniki i trudno mówić poważnie o docho- mostu na rzece Supraśl; dygnacyjnej wieży widokowej na obrzeżach dowości tej wizji, tym bardziej, że większość oraz II wariant gdzie opracowaniem objęto majdanu grodziska. Zakres prac dotyczyć przedsięwzięć, które Pan Zawadzki widzi wyłącznie centralną część terenu Góry Zam- będzie także ustawienia tablic informacyj- oczami wyobraźni w Parku Kulturowym są kowej (z wyłączeniem mostu) wraz z prze- nych na ulicy Zamkowej i przed wejściem na od lat realizowane na terenie Gminy. budową ulicy Zamkowej. wzgórze, utworzenia punktu informacji tury- Nie wiem dlaczego Pan Paweł Zawadzki Po opracowaniu przez architekta projektu stycznej oraz umiejscowienia oświetlenia. w wywiadzie dla Gazety postanowił przypi- koncepcyjnego, stosownie do ustawy o ochro- Zalecenia Podlaskiego Wojewódzkiego sać sobie działania, jego zdaniem „sukcesy”,

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 4 Góra Zamkowa których nie inicjował i w których nie uczest- się z jej treścią i ewentualnie przedstawienia Gminy Gródek. Zaangażowanie obywateli w niczył. Jest to krzywdzące zarówno dla same- swoich propozycji. tworzenie tego dokumentu jest bardzo istot- go Stowarzyszenia, jak i dla Gminy Gródek, Jako Wójt Gminy Gródek bardzo chętnie ne, wręcz pożądane i będzie miało wpływ którą Pan Zawadzki rzekomo reprezentuje. współpracuję i pomagam organizacjom poza- na ostateczny kształt programu. Dlatego ser- Przypisując sobie wyłączność na pełnienie rządowym na terenie Naszej Gminy. Popie- decznie zapraszam i namawiam do udziału w „funkcji organu konsultacyjno-doradcze- ram ich działania, oczywiście, o ile nie godzą spotkaniach konsultacyjnych. Ponadto, zapra- go”, Pan Zawadzki wykazuje się daleko idą- one w dobre imię Gminy Gródek. Istnienie szam do Urzędu Gminy Gródek każdą osobę, cą ignorancją obowiązującego prawa. Otóż, organizacji pozarządowych świadczy o tym, która posiada inicjatywę, pomysł dla Gminy i w sprawach Gminy głosem konsultacyjno- że mieszkańcy chcą się angażować w życie chciałaby się nimi podzielić. Chętnie wysłu- -doradczym może służyć każdy mieszkaniec społeczności lokalnej, a dobro wspólne nie cham każdego, bowiem bezapelacyjnie przy- Naszej Wspólnoty. Pragnę przypomnieć, że jest im obojętne. Obecnie mieszkańcy mają szłością Gminy Gródek są jej mieszkańcy. każdy zainteresowany tematem zagospodaro- możliwość wykazania się swoją aktywno- wania Góry Zamkowej, ma możliwość wglą- ścią i kreatywnością, czynnie uczestnicząc w Wiesław Kulesza du w sporządzoną dokumentację, zapoznania tworzeniu Lokalnego Programu Rewitalizacji Wójt Gminy Gródek▲ Zachować wartość Góry Zamkowej Po rozmowie z Pawłem Za- szenia. Jeśli widzę wieżę, która wadzkim – prezesem stowarzy- jest jak z wyobrażeń Gargamela szenia Góra Zamkowa, która i bramę wziętą jakby z jakiegoś ukazała się w poprzednim nu- wzoru bramy do Puszczy Biało- merze „WG-HN”, głos w spra- wieskiej, to widzę, jak to wszyst- wie poruszanych w niej kwestii ko jest oddalone od nauki, jak jest postanowił zabrać Leon Tara- dalekie od faktów. To, moim zda- sewicz – malarz, profesor ASP niem, typowe działanie obliczo- w Warszawie, dla którego te- ne na krótki efekt propagandowy. mat Góry Zamkowej zawsze był Podejrzewam, że wszystkie do- szczególnie bliski. tychczasowe inicjatywy stowa- Dorota Sulżyk: Co Ty, jako rzyszenia Góra Zamkowa praw- osoba bardzo zaangażowana w dopodobnie zostały sprowokowa- działania związane z badaniem ne wydarzeniami politycznymi w Fot. Michał Grześ Michał Fot. Góry Zamkowej w Gródku, Polsce, a szczególnie propozycją także w stworzenie Towarzy- rii Gródka, związane z Chodkie- chcę powiedzieć, że jest to wie- ustawy PiS-u, która ma wprowa- stwa Przyjaciół Ziemi Gródec- wiczami i zamkiem, napotykało rutne kłamstwo, bo nic nie wie- dzić maksymalnie dwie kadencje kiej, sądzisz o wypowiedziach i przed laty na problemy. Stawiano działem o zebraniu, które się wte- dla wójtów, burmistrzów i pre- planach, o których mówi Paweł sobie pytania typu: „Jak to zaj- dy odbyło (dowiedziałem się po- zydentów miast. I to jest chyba Zawadzki? mować się panami?” albo stwier- tem, że obecna na sali pani Raisa cała tajemnica ekspansywności Leon Tarasewicz: Żeby zro- dzano: „Nikt nie będzie history- Dylko, wręcz zapytała otwarcie, nowego stowarzyszenia. Co do bić coś w konserwatywnym spo- kiem wiejskim!” Trzeba było o dlaczego mnie na tym spotkaniu kwestii bezpośrednio odnoszą- łeczeństwie, nie trzeba nicze- tej historii pisać samemu. I tak nie ma). Ta inicjatywa wygląda cych się do Góry Zamkowej, to go przyśpieszać, a dać czasowi krok po kroku, przez lata, ludzie na swego rodzaju złodziejstwo mówiłem m.in. Wójtowi, że za szansę, żeby realizował idee. Po dojrzewali do tego odbudowywa- intelektualne, tym bardziej, że kilka lat, gdy będę kończył swo- próbach nazwania ulic w Gródku nia historii Chodkiewiczów. Nie człowiek, który to robi, dokład- ją aktywność zawodową na ASP imionami naszych bohaterów hi- myślałem jednak, że taki będzie nie wie, co czyni, jest – wynika w Warszawie, zajmę się nią. Nie storycznych czy pisarzy, okazało efekt tego wszystkiego, że oto z tego, co mówi – prawnikiem. chciałem nic przyśpieszać, bo się, że nie da się tego sztucznie ktoś zajmie się Górą Zamkową Jeżeli więc ta osoba doradza w uważałem, że nie było takiej po- przyśpieszyć. Natomiast swego tak, jakby przedtem nikt się nią kwestiach prawnych i zarazem trzeby. Poza tym w tej chwili mo- rodzaju sukcesem dyplomatycz- nie zajmował. A wystarczy prze- kłamie w gazecie, to sama powin- ja uwaga nakierowana jest przede nym okazała się powolna praca, cież spojrzeć, jakie badania były na wyciągnąć wnioski ze swego wszystkim na zachowanie aktyw- zmierzająca do zmiany nazwy prowadzone przez TPZG, więcej, postępowania. Czytając wywiad ności Fundacji Villa Sokrates, by PGR Waliły na Waliły Dwór. To po co w ogóle to Towarzystwo po- z tym człowiekiem, dostrzegłem nie zatracić tej moralności inte- były spokojne rozmowy z ludź- wstało, jaki ma herb i tak dalej... nie tyle rozmowę o nim samym, lektualnej, którą zostawił po so- mi, gdzieś tam w kuluarach i pry- A tu raptownie następuje jakby ile raczej początek kampanii wy- bie Sokrat Janowicz. watnie, a po paru latach okaza- odcięcie tej całej pracy z poprzed- borczej, w której proponuje on Dorota Sulżyk: Spotkań sto- ło się, że przyniosły one skutek. nich lat, stworzenie niby nowego różne rzeczy, moim zdaniem warzyszenia Góra Zamkowa Również album zdjęć o Gródku pomysłu „Góra Zamkowa” i zwo- wyssane z palca. No i pojawiły było więcej. Czy byłeś na nie pokazuje, ile trzeba czasu, lat, łanie zebrania założycielskiego się w tej rozmowie wspomniane zapraszany? aby ludzie działający w TPZG tej nowej inicjatywy. I czytam w kłamstwa dotyczące mnie bez- LT: Gdy było jakieś drugie w końcu sami zechcieli zrobić „Wiadomościach Gródeckich”, że pośrednio. Kuriozalne jest też to, spotkanie, zadzwonił do mnie ten taką książkę. Co do zamku. Pa- byłem zapraszany na to zebranie, co zobaczyłem na stronie inter- człowiek na dzień chyba przed miętam, że całe to badanie histo- ale na nie nie przyszedłem. Otóż netowej tego nowego stowarzy- jego terminem... Cóż, wydaje mi

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Góra Zamkowa 5 się, że jako osoba zajmująca się cwaniactwem, którego nie chcę dała fundament moralny związa- cywać jakieś miejsca pracy. Po- prawem, powinien on wiedzieć, popierać. ny z historią, Chodkiewiczami, wtórzę, wygląda to, jak kampania że zaproszenia na tego rodza- Jest jeszcze jedna sprawa. Jeśli herbem gminy, który został wpro- wyborcza. Te działania mają mo- ju zebranie trzeba wysyłać dwa zwołuje się pierwsze spotkanie i wadzony, z wykopaliskami, wy- im zdaniem na celu pozyskanie tygodnie wstecz, aby formalnie nie zaprasza się wszystkich osób stawą, która pokazywała efekty środków finansowych, a w dal- mogło one być zgodne z prawem. zainteresowanych Górą Zamko- badań, i tak dalej. A tu raptownie szej kolejności prawdopodobnie Przyzwyczajony też jestem, że wą, a całość tak się organizuje, wskakuje się z boku, wyjmuje się wynieść prezesa wspomnianego nie dostaję zaproszeń na róż- żeby zostać prezesem – jak to mo- „królika z kapelusza” i ogłasza, że stowarzyszenia na urząd wójta ne spotkania w ostatniej chwili. im zdaniem zostało rozegrane – to „zrobimy Górę Zamkową”. Trze- gminy. Nie widzę w tym wszyst- Przecież muszę dostosować swo- ja nie mogę poważnie traktować ba najpierw dobrze zapoznać się z kim dobra ogółu, a jedynie interes je plany, obowiązki... Muszę ja- człowieka, który tak to wszystko tym, co już wiemy o Górze Zam- jednej osoby, która siebie promu- koś dojechać. To było zupełnie zorganizował. Powstała według kowej, sięgnąć do archiwalnych je, wykorzystując nas wszystkich. niepoważne działanie. Nie podo- mnie niemoralna sytuacja, gdy numerów Wiadomości Gródec- Bo i praca, którą wykonano do ba mi się cała ta sytuacja, bo jest pominięto zupełnie i zignorowa- kich, zapoznać się z wynikami na- tej pory i cała rola Towarzystwa tu zapewne gdzieś wliczony ja- no osoby, które do tej pory zajmo- ukowych badań, a potem myśleć, Przyjaciół Ziemi Gródeckiej zo- kiś sposób wykorzystania nas w wały się sprawą Góry Zamkowej. co i jak odbudować, a nie od razu stały jakby odepchnięte na bok. tym wszystkim. Stąd między in- Myślę też, że człowiek, który planować działalność w jakichś Nie można pozwolić na robienie nymi teraz ta moja wypowiedź, ma jakąś wiedzę historyczną, ja- dziwnych obiektach. Zadajmy też czegoś takiego. I dlatego przede żeby z jednej strony zaprzeczyć kieś pojęcie o wynikach badań ar- sobie pytanie, dlaczego wszyst- wszystkim chcę zabrać głos w kłamstwom, z drugiej zaś zapo- cheologicznych, musi niewątpli- kich tych działań nie robi się w tej sprawie. Jeśli chcemy zrobić biec wykorzystaniu nas, jeśli cho- wie odczuwać zażenowanie pa- ramach Towarzystwa Przyjaciół coś, czym będziemy się szczycić, dzi o zamek. Bo zawsze mówiło trząc na wizualizację, zaprezen- Ziemi Gródeckiej? to trzeba zrobić to w zgodzie z się o odbudowie zamku Chodkie- towaną na stronie internetowej DS: Mówiłeś dużo o swoim pewnymi zasadami, w tym przede wicza. Ale tak jak wykopaliska stowarzyszenia Góra Zamkowa. osobistym emocjonalnym i in- wszystkim w zgodzie z prawdą robione były przez Towarzystwo Nie zgadzam się, aby tak miała telektualnym zaangażowaniu w historyczną i naukowymi bada- Przyjaciół Ziemi Gródeckiej, po- być zabudowywana Góra Zam- kwestię miejsca Góry Zamko- niami. tem podejmowane starania o herb kowa, bo później historia będzie wej w kulturze i historii naszej DS: Paweł Zawadzki w roz- gminy, o Chodkiewiczach pisało musiała to wszystko poprawiać. ziemi i mieszkających tu ludzi. mowie ze mną powiedział, że się z ramienia TPZG, to natural- DS: Z rozmowy z Pawłem Za- Jak się czujesz w sytuacji, gdy udało mu się doprowadzić do nym wydaje się być, że ono jest wadzkim w gazecie wynika, że ktoś młody w taki sposób pró- końca sytuację badań archeolo- właśnie predestynowane do zaj- działania na Górze Zamkowej buje zająć się tym miejscem? gicznych, że będzie można już mowania się kwestią odbudowy mają wkrótce nabrać tempa i LT.: Byłoby dobrze, gdyby ktoś tam zacząć jakieś inwestycje. zamku. A stworzenie w chytry będą na nie środki finansowe. rzeczywiście zajął się Górą Zam- LT: Jakoś nie zauważyłem in- sposób nowego podmiotu pod na- LT: Powtórzę, że wygląda to kową i jej historią, i by prowadzi- nych badań archeologicznych zwą Góra Zamkowa jest po prostu jak przejęcie pewnej idei, która ło to do odbudowy obiektu. Ale oprócz tych, co były przed laty. jeśli widzę, że nowy podmiot za- Wtedy został przebadany zaled- Szanowni Państwo! Członkowie i sympatycy kłada się prawdopodobnie po to, wie ułamek całego obiektu. Jak Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Gródeckiej! żeby ściągnąć środki, przerobić więc można mówić o zakończe- pieniądze, a ludziom obiecywać niu badań archeologicznych na Miło jest nam donieść, iż w bieżącym roku zaplanowaliśmy sze- nie wiadomo jakie miejsca pra- terenie Góry Zamkowej? Nic nie reg działań mających na celu poznanie historii naszej małej Oj- cy, jak widzę na stronie interne- można robić na obszarze, który czyzny. Chcielibyśmy przypomnieć i spisać wydarzenia związa- towej, jak ma wyglądać symula- nie został zbadany przez arche- ne z czasami przedwojennymi. Interesują nas losy mieszkańców cja obiektu – wieża i brama – to ologów. Jestem zdania, że trze- Gródka i okolicznych miejscowości z lat 20. i 30. ubiegłego wieku. myślę sobie, że coś tu jest nie tak. ba zdobyć pieniądze na kontynu- Chcielibyśmy zebrać materiały archiwalne w postaci zdjęć, do- Taką bramę zbudować sobie mo- ację wykopalisk i wszystko prze- kumentów, później je zeskanować i przygotować wystawę pt. „ W że jakieś nadleśnictwo przy wjeź- kopać, kwadrat po kwadracie. przedwojennym Gródku”. Myślimy, że warto by było odświeżyć dzie do lasu i ma się ona nijak do Chciałbym też uniknąć fatalnej pamięć o Żydach mieszkających na naszym terenie i współtwo- bramy, która mogłaby prowadzić sytuacji, gdy coś zacznie być bu- rzących przez wiele lat jedną społeczność. na zamek. dowane na miejscu, którego nikt Jeśli chcielibyście się podzielić informacjami z tamtego okresu, DS: A może zanim dojdzie do jeszcze do końca nie przebadał. pamiątkami sprzed wojny, będziemy bardzo wdzięczni za każdą ewentualnej budowy, dałoby Nie można tego robić, bo nie wie- opowieść czy fotografię. My ze swej strony dołożymy wszelkich się wypracować jakieś wspól- my, co się może kryć w ziemi. Na- starań, aby pamięć o tamtych wydarzeniach przekazać kolejnym ne zdanie na temat rekonstruk- szym obowiązkiem jest zachować pokoleniom. cji zamku? wartość Góry Zamkowej, zbadać Informacje można przekazywać bezpośrednio na adres e-mail: LT: Po pierwsze, trzeba zorga- ją dokładnie, a nie zniszczyć nie- [email protected] lub telefonicznie 784 559 982. nizować spotkanie osób zainte- przemyślanymi działaniami. To Listy, opowieści i fotografie można też kierować na adres re- resowanych rekonstrukcją zam- jest nasz obowiązek wobec na- dakcji Wiadomości Gródeckich [email protected] lub tel. ku, zawiadamiając wszystkich z stępnych pokoleń. 600 051 441. odpowiednim wyprzedzeniem, zaprosić trzeba osoby, które na- Przewodnicząca Elżbieta Greś i Zarząd TPZG ukowo zajmują się tego rodzaju Rozmawiała problematyką, a nie od razu obie- Dorota Sulżyk▲

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 6 Społeczeństwo

I w tym roku pojedzie pociąg! 24 marca 2017 r. podczas Sesji Rady Gminy Gródek radni podjęli uchwałę udzie- lającą Województwu Podlaskiemu pomocy finansowej w formie dotacji celowej do wysokości 11 793,23 zł z przeznaczeniem na dofinansowanie realizacji weekendo- wego połączenia kolejowego na trasie Białystok-Waliły. Podobną uchwałę podjęli również radni Rady Miejskiej w Michałowie. Oczekuje się jeszcze na stosowne kro- ki samorządów: Miasta Białystok, Supraśla i Zabłudowa. Pociąg weekendowy ma jeździć od 17.06.2017 r. do 15.10.2017 r. Tym razem bę- dą kursowały 2 pary dziennie (pociąg przyjedzie z Białegostoku do Walił i nie bę- dzie stał na stacji tak jak w poprzednim roku, tylko wróci do Białegostoku, żeby po południu jeszcze raz zrobić ten sam kurs) oraz pociągi nocne na imprezy plenerowe (u nas Basowiszcza i Siabrouskaja Biasieda). Całkowity koszt uruchomienia połączenia weekendowego to kwota ok. 95 tys. zł. Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego pokrywa 50 % tych kosztów, zaś

Fot. Dorota Sulżyk Dorota Fot. pozostałe 50 % rozkłada się po równo na poszczególne jednostki samorządowe. (ds)

Spotkanie Zarządu Koła PZW w Gródku 18.03.2017 r. odbyło się zebranie Zarządu Koła PZW Gródek. Na zebranie zostali zaproszeni goście: probosz- czowie – ks. Mikołaj Ostapczuk i ks. Stanisław Kocha- nowski, dyrektor GCK w Gródku Jerzy Ostapczuk oraz Wójt Gminy Gródek Wiesław Kulesza. Tematy, które zostały poruszone, dotyczyły: umieszczenia przy zale- wie Zarzeczany tablicy informacyjnej Koła PZW Gró- dek, zorganizowania pierwszych zawodów wędkarskich o puchar Wójta, wytyczenia granic pola namiotowego nad zbiornikiem Zarzeczany, utrzymania porządku i czysto- ści wokół zalewu Zarzeczany, wybudowania zapory w dopływie wody do zbiornika Zarzeczany, współpracy z Dyrektorem GCK Jerzym Ostapczukiem przy organizacji imprez okolicznościowych związanych z wędkarstwem. Było to pozytywne spotkanie – tematy spotkały się z dużą aprobatą ze strony władz Gminy oraz chęcią współpracy. Prezes Koła Węd- karskiego w Gródku Mirosław Sierżan zachęca również do aktywnego uczestniczenia w życiu i rozwoju Koła PZW Gródek. tekst i fot. Archiwum Zarządu

Twórczy Generator Stowarzyszenie Twórczy Generator zostało powołane do życia, aby inicjować i przeprowadzać działania: edukacyjne, kulturalne, arty- styczne i sportowe skierowane przede wszystkim do dzieci i młodzieży mieszkających na wsi. grudzień 2016r. • przetworzyliśmy puste kartony po mleku na karmniki (upcycling), • poznaliśmy zimujące w naszych ogrodach gatunki ptaków, • uczestnicy spotkania otrzymali zapas karmy dla zimujących ptaków, styczeń 2017r. • poznaliśmy gatunki zwierząt żyjących w naszych lasach, • nauczyliśmy się rozpoznawać tropy pozostawione przez nie na śniegu,

Fot. Stowarzyszenie Twórczy Generator Twórczy Stowarzyszenie Fot. • dowiedzieliśmy się, jakie ślady pozostawiają zwierzęta w lesie, luty 2017r. • uczestnicy warsztatów przygotowali dla siebie maskę karnawałową przedstawiającą ptaka lub ssaka, marzec 2017r. od marca dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym uczestniczą w projekcie „Szachy – inwestycja w młody umysł i sport dla każdego” (projekt jest współfinansowany przez Gminę Gródek) Partnerem wymienionych wyżej działań jest Gminne Centrum Kultury w Gródku.

Kontakt: twó[email protected]

Joanna Kowalczyk Sylwester Kowalczyk Małgorzata Sapieżko - prezes

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Rozmowa 7 Każdy człowiek jest inny, każdy wymaga innej pomocy Wywiad z Krystyną Sawicką - kierownikiem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gródku

Dorota Sulżyk: Od ilu lat jest Powiatowy Urząd Pracy w Bia- Pani kierownikiem Gminnego łymstoku w ramach prac społecz- Ośrodka Pomocy Społecznej? no-użytecznych. Osoby obłożnie Krystyna Sawicka: Kierow- chore, wymagające stałej opieki, nikiem jestem od 27 lat, tj. od 1 kierujemy do Domów Pomocy lipca 1990 r. Społecznej. Jest to kosztowne za- DS: Czy dużo się zmieniło danie – średnio 3100 zł miesięcz- na przestrzeni tych wielu lat, nie za osobę. Dana osoba ponosi jeśli chodzi o funkcjonowanie odpłatność w wysokości 70 pro- GOPS-u? cent swojego dochodu. Pozostałą KS: Pracę podjęłam w 1975 r. kwotę opłaca Gmina. jako pracownik socjalny w Gmin- DS: Przez ostatnie lata nasze nym Ośrodku Zdrowia w Gród- społeczeństwo na pewno się ze- ku. Pracowałam razem z pielę- Sulżyk Dorota Fot. starzało? gniarką środowiskową. Przez kil- my też kartę dużej rodziny. Dziś nowiskach zatrudnieni są pra- KS: Zgodnie z ostatnimi da- ka lat byłam jedynym pracowni- w GOPS w Gródku pracuje 16 cownicy? nymi przekazanymi przez USC kiem socjalnym na terenie naszej osób. KS: W Gminnym Ośrodku pra- w Gródku w naszej gminie jest gminy. Jeździłam w teren, robi- DS: Realizowaliście też pro- cuje: kierownik, 5 pracowników ponad 60 procent osób w wieku łam wywiady, wnioskowałam o jekty unijne… socjalnych, księgowa, 5 opieku- produkcyjnym i 25 % w wieku pomoc dla potrzebujących rodzin. KS: Tak. W ciągu kilku ubie- nek, asystent rodziny, pracow- poprodukcyjnym. Myślę, że nie W 1982 roku zatrudniono kolejne- głych lat zrealizowaliśmy cztery nik ds. świadczeń rodzinnych, jest to zła statystyka. go pracownika socjalnego. Do ro- projekty dofinansowane ze środ- pracownik ds. funduszu alimen- DS: Czy dodatek 500+ popra- ku 1990 byłyśmy dwie. W wyniku ków unijnych. Miały one na ce- tacyjnego, dodatków mieszka- wił sytuację rodzin borykają- reorganizacji w 1990 r. pracow- lu pomoc osobom bezrobotnym niowych i dodatków energetycz- cych się z poważnymi proble- ników socjalnych przeniesiono z terenu Gminy Gródek w zdo- nych, pracownik do spraw świad- mami finansowymi, korzystają- pod administrację Urzędu Gminy. byciu zawodu – mi.in.: opiekuna czenia wychowawczego. cych z Waszych zapomóg? Czy Otrzymałyśmy nowe obowiązki osoby starszej, operatora wóz- Obecnie w znacznym stopniu orientujecie się, na co przezna- i instytucja zaczęła się rozrastać. ków widłowych. Kilku osobom wzrasta zapotrzebowanie na usłu- czany jest ten dodatek? Przyjęto nowych pracowników, dofinansowaliśmy kurs na prawo gi opiekuńcze. Na terenie gminy KS: Świadczenie wychowaw- a mnie zatrudniono jako kierow- jazdy. Dzięki zdobytym upraw- jest wiele osób starszych, samot- cze, zwane popularnie „500+” nie nika jednostki. Do 1995 r. pomo- nieniom niektórzy uczestnicy nych, niepełnosprawnych, cho- jest wliczane do dochodu rodziny cą społeczną objęci byli przede kursów mieli możliwość zatrud- rych, wymagających pomocy. Je- i dlatego nie wpłynęło znaczą- wszystkim ludzie w wieku po- nienia i pracują do dzisiaj. Teraz śli nie posiadają rodziny, bądź ro- co na pomniejszenie liczby osób produkcyjnym i osoby niepełno- przystępujemy do realizacji ko- dzina tej pomocy nie jest w stanie korzystających z pomocy spo- sprawne. Nie było wtedy proble- lejnego projektu we współpracy zapewnić, GOPS ma za zadanie łecznej. W naszej gminie z tego mu szeroko rozumianego „bezro- z Fundacją Rozwoju Demokracji objąć usługami opiekuńczymi ta- świadczenia korzysta 547 dzie- bocia” i każdy, kto nie ukończył Lokalnej. W ramach projektu bę- kie osoby. ci (352 rodziny). Są to na pew- 60 roku życia mógł bez problemu dą organizowane różne szkolenia DS: Czy jest przeznaczony no znaczące pieniądze dla rodzin znaleźć pracę. Pomocy wymaga- dla naszych mieszkańców. To oni jakiś limit godzin na udziela- objętych pomocą społeczną. Do ły natomiast osoby starsze, szcze- sami zadecydują, jaki zawód ze- nie pomocy tym ludziom? tej pory pracownicy socjalni nie gólnie rolnicy, którzy przekazali chcą zdobyć. KS: Usługi opiekuńcze są stwierdzili nieprawidłowości gospodarstwo swoim następcom, DS: W ciągu ostatnich lat po- przyznawane danej osobie w za- przy wykorzystaniu świadcze- a tym samym byli uzależnieni fi- jawiły się też nowe stanowiska leżności od stanu jej zdrowia, sy- nia w naszej gminie. Pieniądze nansowo od drugich osób. pracy, np. asystent rodziny. tuacji rodzinnej i potrzeb. Należy są przeznaczane m.in. na remon- Teraz większość osób w wieku Czym się zajmuje taka osoba? wziąć pod uwagę fakt, iż osoba, ty mieszkań, zakup wyposażenia emerytalnym posiada stały do- KS: Stanowisko asystenta ro- której udzielamy pomocy pono- gospodarstwa domowego, ubra- chód. A pracownik socjalny obec- dziny istnieje od 4 lat. Asystent si odpłatność za każdą godzinę nia dla dzieci. W razie nieprawi- nie opiekuje się również osoba- wspólnie z rodzinami rozwiązuje usługi. Stawka za godzinę jest dłowości jest możliwość zamia- mi bezrobotnymi, uzależniony- bieżące problemy w celu popra- uzależniona od posiadanego do- ny świadczenia pieniężnego na mi, chorymi, itp. Oprócz pomo- wy ich sytuacji życiowej. Współ- chodu danej osoby i jest ustalona pomoc rzeczową, ale do tej po- cy społecznej Ośrodek realizuje pracuje przy tym ze szkołą i in- uchwałą Rady Gminy. Od opłat ry w gminie nie zachodziła taka zadania z zakresu m.in.: zasił- nymi instytucjami. Obecnie asy- są zwolnione osoby samotne, potrzeba. ków rodzinnych, funduszu ali- stenturą objętych jest w gminie których dochód nie przekracza DS: Ile osób korzysta z zasił- mentacyjnego, dodatków miesz- 12 rodzin. 634 zł. Obecnie usługami opie- ków? kaniowych, świadczeń wycho- DS: Wspominała Pani, że w kuńczymi obejmujemy 27 osób. KS: To dość trudne pytanie. wawczych, pieczy zastępczej, GOPS w Gródku pracuje 16 Do realizacji usług angażujemy Ostatnie sprawozdanie z działal- usług opiekuńczych. Przyznaje- osób. To, na jakich jeszcze sta- również osoby skierowane przez ności Ośrodka za 2016 r. obej-

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 8 Rozmowa mowało 28 stron. Całość doty- przez policję, szkołę, pracujemy razy w miesiącu porad udzie- dy Podlaskiego podziękowania czyła przyznanej przez Ośrodek w grupach roboczych. Niektó- lała specjalistka ds. uzależnień. i słowa uznania za profesjonalną pomocy. Ciężko to streścić w kil- rym osobom bezrobotnym, któ- Pani doktor Bożena Kosiorek i oddaną pracę na rzecz drugie- ku zdaniach. Wymieniłabym tyl- re nie posiadają ubezpieczenia przez wiele lat pomagała naszym go człowieka oraz podejmowane ko niektóre mniej znane świad- zdrowotnego zapewniamy takie mieszkańcom, ale z przyczyn ro- działania w trosce o najbardziej czenia przyznane w 2016 r. Na ubezpieczenie. Poprzedzone jest dzinnych musiała zrezygnować potrzebujących. Takie wyróżnie- przykład Kartę Dużej Rodziny to wywiadem środowiskowym i z pracy w punkcie konsultacyj- nie otrzymało tylko 8 ośrodków przyznawaną dla rodzin z co naj- decyzją o objęciu opieką zdro- nym. Bardzo nam jej brakuje. w Województwie Podlaskim. Z mniej trójką dzieci w 2016 roku wotną na 90 dni (niektóre dane Obecnie szukamy osoby, która tych mniejszych - tylko nasz. GOPS w Gródku wydał 7 rodzi- podane są w ramce). kontynuowałaby tę pracę. Bardzo się cieszyliśmy. nom (18 opiekunom i 27 dzie- DS: To niesamowicie dużo za- DS: Kierowanie tą instytucją DS: Jakie cechy są potrzebne ciom). Specjalny zasiłek opie- dań, nie zdawałam sobie z tego przez tyle lat to nie było łatwe do sprawowania funkcji kie- zadanie. Co było najtrudniej- rownika GOPS? sze w tej pracy? KS: Osoba na stanowisku kie- KS: To praca z ludźmi. Każdy rownika Ośrodka Pomocy Spo- człowiek jest inny, każdy wyma- łecznej musi umieć pracować ga innej pomocy, indywidual- w zespole, wykazywać się du- nego podejścia. Trzeba bardzo żą cierpliwością i dobrze radzić uważać, żeby danej osobie po- sobie ze stresem. Musi posia- móc, a nie zaszkodzić. Trzeba dać umiejętność słuchania lu- przyjmować człowieka, jakim dzi, zgłaszających problemy - jest. Umieć go wysłuchać. Zna- zarówno podopiecznych, jak i leźć czas dla każdego. Jeżeli da- pracowników. No i wiedzieć, jak na osoba, zgłasza się do ośrodka te problemy rozwiązać. Ciężko zawsze jest to powiązane z ja- jest podejmować decyzję same- kimś problemem, trudnościami, mu, dlatego tak ważny jest zgra- Fot. Dorota Sulżyk Dorota Fot. czasem tragedią. I zawsze wizy- ny zespół, czasem tzw. „burza Podczas Święta Gimnazjum Krystyna Sawicka otrzymała tytuł Przy- ty te są związane z emocjami. mózgów”. Wtedy nawet skom- jaciela Szkoły Czasem pozytywnymi, czasem plikowane problemy można roz- negatywnymi. Trzeba być przy- wiązać w prosty sposób. kuńczy dla osoby rezygnującej sprawy. gotowanym na wszystko. Na DS: W kwietniu odchodzi z pracy zawodowej i opiekującej KS: Tak, każde zadanie, każ- pewno fakt, że znam rodziny ob- Pani na emeryturę. W związ- się obłożnie chorym rodzicem w da sprawa jest inna. Zakres na- jęte pomocą bardzo dobrze (nie- ku z tym mam pytanie o pla- wysokości 520 zł przyznano 11 szych zadań cały czas się powięk- raz już od kilku pokoleń) ułatwia ny. Czym się Pani będzie zaj- osobom, którym opłacamy też sza. Oprócz spraw wcześniej już mi pracę. Nie wyklucza to jed- mować? składkę emerytalną, rentową i wspomnianych, wydajemy też nak sytuacji konfliktowych. KS: Do tej pory żyłam pracą i zdrowotną. Dodatek z tytułu sa- decyzje na dożywianie dzieci w DS: A najprzyjemniejsze? w pracy, i w domu. Teraz w koń- motnego wychowania dziecka przedszkolu, szkole podstawo- KS: Jak słyszymy słowo cu będę mogła poświęcić całą przyznano -10 osobom. Dodatek wej, gimnazjum, szkołach po- „dziękuję” od rodzin, którym po- swoją uwagę domowi. Prowa- z tytułu urodzenia dziecka - 18 nadgimnazjalnych. Gorący po- mogliśmy. Kiedy ludzie wycho- dzimy wspólnie z mężem gospo- osobom. Świadczenie pielęgna- siłek zapewniamy dla 10 doro- dzą z kryzysów, inaczej układają darstwo rolne. Zawsze lubiłam cyjne dla rodzica opiekującego słych (samotnych) osób (obiad sobie życie. Przestają potrzebo- kwiaty i pracę w ogrodzie. Lubi- się dzieckiem niepełnospraw- składa się z 2 dań). Potrzebu- wać pomocy. Radzą sobie, zakła- łam zwierzęta. Teraz będę robiła ny 11 osobom. Zasiłek pielęgna- jący ludzie przychodzą do nas dają rodziny. Ich dzieci zdoby- to, na co do tej pory nie miałam cyjny - 111 osobom, świadczenia po ubrania, zwłaszcza zimowe wają wykształcenie. Wtedy czu- czasu. Pracy nie będzie mniej, wychowawcze – 352 osobom, okrycia. jemy, że spełniamy się w pracy, ale to będzie inna praca - fizycz- świadczenia z funduszu alimen- DS: Potrzebny jest na pewno że nasza praca jest potrzebna. na. No i trzeba trochę zwolnić i tacyjnego - 46 osobom. Realizu- psycholog. W listopadzie 2016 r. z oka- zadbać o swoje zdrowie. jemy zadanie „przeciwdziałania KS: Do końca 2016 roku przy zji Dnia Pracownika Socjalnego przemocy w rodzinie”, zakładane naszym ośrodku w działającym nasz ośrodek otrzymał (kierow- Rozmawiała są „Niebieskie Karty” przez nas, punkcie konsultacyjnym dwa nik i pracownicy) od Wojewo- Dorota Sulżyk▲ Podziękowanie Korzystając z okazji chciałabym serdecznie podziękować każdemu, z kim miałam okazję współpracować. Poznałam ludzi, z którymi współpraca była dla mnie zaszczytem, często przyjemnością, zaś w niektórych przypadkach wyzwaniem, ale zawsze niosła ze sobą ogromną wartość dodaną i naukę. Spotykałam się z serdecznością, kompetencją i pomocą, która była nieoceniona w obliczu wykonywania moich obowiązków. Bez tego realizacja wielu zadań Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej byłaby niemożliwa, a na pewno bardzo utrudniona. Bardzo dziękuję moim przełożonym i pracownikom za zaufanie, jakim mnie obdarzali przez te lata, za słowa otuchy i za wspar- cie w trudnych dla mnie chwilach oraz za uznanie w momentach, gdy osiągaliśmy sukcesy. A z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych życzę Wszystkim radości, optymizmu, zdrowia i nadziei na lepsze jutro. Krystyna Sawicka

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Rozmowa / Wielkanoc 9

Dane (niektóre) za 2016 r. - Zasiłki celowe na opał, żywność, na pokrycie rachunków za - Świadczenia pomocy społecznej – otrzymały 529 osoby leki przyznano 188 rodzinom wydatkowano kwotę 49 769,74 zł. z 317 rodzin. (przyznawano osobom bezrobotnym, chorym, niepełnospraw- nym, rodzinom wielodzietnym, znajdującym się w trudnej sy- tuacji materialnej z przeznaczeniem na częściowe zaspokojenie niezbędnych potrzeb bytowych) - ODPŁATNOŚĆ ZA POBYT W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ. W 2016 roku z uwagi na stan zdrowia 13 osób z terenu naszej gminy przebywało w domu pomocy społecznej i z tego tytułu gmina poniosła koszty w wysokości 243 715,58 zł. - DOŻYWIANIE, POSIŁEK, POMOC RZECZOWA W 2016 r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gródku wydał skierowania dla 484 osób w celu otrzymania pomocy żywnościowej w ramach Programu operacyjnego Pomoc Żyw- nościowa 2014-2020 współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD). Skie- rowania wydano do Fundacji „Pomoc Zespołowi Szkół w Mi- chałowie – 10 osób, Stowarzyszenia „Lepsze Jutro” w Micha- łowie – 2 osoby , Stowarzyszenia „Droga” w Białymstoku – 69 osób, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Gródeckiej - 300 osób i Stowarzyszenie „Góra Zamkowa”-103 osoby. - ZASIŁKI STAŁE WYPŁACANE BYŁY 67 OSOBOM - NA KWOTĘ 334 505,54 ZŁ. Ilość wydanych decyzji: (otrzymują je osoby niezdolne do pracy z powodu wieku - zasiłki rodzinne oraz dodatki do zasiłków rodzinnych – 295 lub inwalidztwa, które nie posiadają żadnych źródeł dochodu - świadczenia z funduszu alimentacyjnego – 59 względnie posiadany dochód jest niższy od kryterium docho- - specjalny zasiłek opiekuńczy – 29 dowego gwarantowanego ustawą o pomocy społecznej) - zasiłki pielęgnacyjne – 32 - SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE OD- - świadczenia pielęgnacyjne – 3 PROWADZONO - jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka – 36 59 osobom pobierającym zasiłki stałe - zasiłek dla opiekuna – 9 - ZASIŁKI OKRESOWE WYPŁACONO 219 OSOBOM - świadczenia rodzicielskiego – 15 NA ŁĄCZNĄ KWOTĘ 440 994,85 ZŁ. (otrzymują je osoby z powodu braku możliwości zatrudnie- - Realizacja zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w nia, długotrwałej choroby i niepełnosprawności, które nie po- rodzinie - w roku 2016 wpłynęło 20 „Niebieskich Kart”. siadają własnych źródeł dochodu względnie posiadany dochód jest niższy od kryterium dochodowego) Od kwietnia rusza strona internetowa GOPS w Gródku Wielkanoc w Słuczance Przy niedzieli przyjechały- panienka u chaci, to pad waknom koje najdalej zalacieło. Na pierw- DS: A tradycji z Wialikaha śmy z Basią Niczyporuk do Słu- śpiawali kanapielku. Chłopcy da- szy dzień nie można było hulać Tydnia? czanki na rozmowę z kobieta- stawali za heta jajka, jakija patom na wybitki, bo kazali, szto „pa- AT: Na „Czysty Czaćwier” mi z Koła Gospodyń Wiejskich pradawali. zury paadbiwajesz”. maje być usio czysto. „Ale Babki”. Miało być o słu- Anna Trochimczyk: Ale muż- AT: Chadzili da chryszczonych IW: Mama hawaryła, szto u czańskich tradycjach i potra- czyny też kaliś wychodzili na ła- i kazali: ja pryszła pa wałaczon- Czysty Czwartek treba wykupac- wach wielkanocnych. Okazało waczku i bilisia jajkami. Dzied na. Dawali drożdżówki, 2-3 jaj- ca, kab być czystamu ceły rok. się, że wszystkie przepisy mają moj cełu karzinku jajak wynosił. ka, pomarańczy. IT: A maja teściowa jak jaszcze w głowach i prawie wszystko Jak baba husto nawaryć, to do- Gala Popławska: Pomniu, jak żyła pierad uschodam słońca cha- robią „na oko”. I tak też zostały bro, ale jak niekataryja redko… ja zaszła da swajej chryszczonaj dziła rano da Krynicy (jakaja pły- zapisane w rozmowie. Babki - patom ljecca usio. i jana mnie wina dała swojskaj wie praz Słuczanku) pa źródlanu pierwsza klasa - „dzieławyja”, Irena Wysocka: Pomniu, jak raboty, ledwo da chaty dajszła. wodu. My ustawali i pieramywali zaradne, wesołe i rozmowne. ja była u 6 klasie, mama pamala- Irena Wysocka: Da dziś za- chustaczkami twar, kab czystym Z dużym poczuciem humoru. wała u cybulniku dzierawianna- stałosia turlanie jajkau, wybitki, być, dobru ceru mieć. je jajko. I my bilisia na wybitki malawanie jajkau u cybulniku. DS: To tamu majecie usie taku- Dorota Sulżyk: No to jak z Martonikam, jaki prynios dwie IT: Pisali i piszam woskam na ju ładnu ceru. A gdzie święcicie świętowało się i świętuje Wiel- kieszeni jajkau. Moj baćka skru- jajku „XB”. jajka u subotu? kanoc w Słuczance i okolicz- czwausia ze śmiechu. Na druhi AT: Dziauczata, u paniadzie- IW: U światlicy. Ale kaliś, ka- nych wioskach? dzień maje dzieci brali dachouku łak spatkajemsia u świetlicy na liś pad lipaj, u nas na padworku, Irena Trochimczyk: Jak była i turlali jajka. Wyhrywało toje, ja- wybitki. patom u Gienika.

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 10 Wielkanoc

DS.: A szto u słuczańskim ko- telni smażysz skwarki, mocno IT: Kisiel owsiany na post. Chren tarkowany swoj. Tato ka- szyczku? aż na sucho. I heto usio da ka- Dwa opakowania płatkau pał na wosień chren i kłał da piw- IW: Swojskie wyroby tolki. pusty, bardzo smaczny taki bi- owsianych, wialiki słoik, za- nicy. U Wielkim Tygodniu treba Niczoho kupowanaho. Żeberko gos. A na post nie skwarki, ale kwas chlebowy lub kusok swoj- abrać i patarkawać. Sok z wara- musić być. mnoho cybuli z aliwaju. skaha chleba, kab kwas złapa- nych buraczkau dadawali, cukier, IT: Kab było z kościaj. Na Jurja AT: Kałbasku rabili. Da dziś ło, ciopłaj wadoj zalić. 2-3 dni ocet. Troszki wady kab nie był za brali kostki i łupinki ad święco- ręcznie kroju miaso. 2 deko soli na leżajcy. Na gazie adcedzić, suchy. A na świato jak staulajesz, nych jajak, zakopwali u ziamli i na kilo miasa, pierac, harczy- do garnka, troszku soli i ceły można śmietany dadać. abchodzili pole. ca, czasnyk (razrablaju z cu- czas miaszać. Jak zhuścieja, DS: A na sałodko? DS.: No to, szto szykawali na kram i wadoj), bolsz nic nie adstaulajesz, uliwajesz da sa- KK: Sernik ze swaho sera. wielkanocny stoł? Jakije potra- treba dadawać. Kab kałbaska laterki. IW: Drożdżówki. wy? była czyrwoniańka, troszki cu- AT: I ja rablu hety kisiel. Z IT: Jak ciasto drożdżowa rablu to maleńkuju bułaczku z napisem Chrystos Waskresie. GP: Ja do święcenia rablu ma- leńku bułaczku z kryżykam, pia- ku u prodziżu. IT: Rabili drożdżowyja mazur- ki ze zdobieniami. Mirka Rożko: Ser bieły. Po- doisz krowy, mleko przece- dzisz, musisz pastawić, kab skisnuło. Jak skwaśnieje, uli- wajesz da takoho worka – ser- nika. Wieszajesz, kab ściakło. Treba pakaczać ser. Patom na dosku pałażyć i doskaj pryci- snuć. I usio. Agata Popławska: A ja robię fot. Wiesław Popławski Wiesław fot. żółty ser. Mleko i twaróg go- Święcenie pokarmów w świetlicy w Słuczance - Wielka Sobota 2015 tujesz. Odcedzasz, dodajesz margarynę zwykłą, mieszasz, IW: Tato kazał, że zaraz pa kru dadać. płatkau owsianych nie jest ta- łyżeczkę sody, troszkę soli. I do wajnie jak makaronau z mała- IW: Teraz na świata najlepiej ki achydny i nie taki szary jak ściętej butelki plastikowej wle- kom nawarać na świato, to uże golonka idzie. z awsa. wasz to, uciskasz. I jak zasty- dobra było. GP: Kaliś mama lak rabiła na KK: Łazanki u poście robim. gnie, tak jak salami. AT: Ania Sadouska kazała, szto post. Na oko muka i ciopła wada bez AT: U nas usie przepisy na kaliś piakli ceła małoje parasiatka IT: Lak. Kroisz drobniutko jajkau. Z makiem, z kapustaj. oko. u pieczy chlebnaj na Wielkanac. śledzia, cybulku u kostku. Cy- Smakata. Szybko, dobrze i tanio. Basia Niczyporuk: A samo- Dzieci bajalisia jeści. bulu smażysz na aliwie, dada- IW: U Wialiku Piatnicu nikt gonka? Stasia Witak: Solili całą szyn- jesz śledzia, wody i usio tak wa- nie jeść aż da Płaszczanicy. IW: Tyja czasy skończylisia. kę - kumpiaka i suszyli na stry- rysz. Patom zasmażka z muki. KK: A maja teściowa da świę- IT: Nalewki robim. Z usiaho. Z chu przez kilka miesięcy. Bulwu warysz u mundurkach. cenia u Subotu nic nie jeść, nawat pigwy, aronii, jagód….Ja na oko AT: Kałbasu piakli i zaliwali u Krysia Karpowicz: A ja rabiła wady nie pje. usio rablu, bez przepisau. wiadry szmalcam. U boczcy na u sieradu z cybulkaj, ale bez śle- Basia Niczyporuk: A żurek AT: Była tradycja samahonki dnie byli ceły maleńkija hałouki dzia. Nawaryła kastrulu bulwy i robicie? nahnać. U 3 hadzinu rano paczy- kapusty zakiszanyja na wosień. z teściowaj najeliasia. A jaszcze SW: Tak. Trzeba ugotować nali. 2 tygodni pierad światam. Na Wielkanoc rabili z ich gołąb- jak warać bulwu, adliwajuć tu- ziemniaki, marchew, dodać du- Kaliś samahonka słuczańska naj- ki. I ceło świato hety gołąbki jeli. ju wodu, dadajuć liść laurowy. żo czosnku, cebuli. Dolać za- lepsza była. GP: Mama kaliś kłała jaszcze I z taho robiać chłodnik, rasoł. kwasu jak już ziemniaki się IT: Stajali gęsiory na leżaj- jabłyka na spod. Bardzo smacz- I cebulu zaliwajesz, dadajesz ugotują.Dużo pieprzu i maje- kach. U nas treba było u wieczar nyja kiszanyja byli. pierac. I pychota. ranku. Do tego białą kiełbaskę, rabić, kab nie znali. A i tak usie AT: Albo cełu wielizornu sy- IT: A ja jeszcze u poście ra- tylko trzeba uważać, żeby się usio znali. ru kapustu pakryszyć, u sahan blu kapustu kiszonu na patelni, nie przegotowała. Na koniec AT: U parnikach rabili. Dobry- ułażyć, dadać 4 łożki cukru, 2 na oliwie z cybulkaj. Da bulwy. jajka. I zabielić śmietaną. ja czasy byli. łożki soli i łożku piercu i heto Uuu, ceły dzień można jeść. IT: Zakwas tak robisz: mu- DS: To prauda, szto Słuczan- waryć, tuszyć jaje. I 1-2 szklan- GP: Jak zupu z burakou waru, ku chlebowu zmiaszać z ciepłaj ka piersza u gminie bulwu sa- ki wady, kab nie za mnoho było to rosół jamo, a buraki jak za- wadoj u słoiku i u ciepła miesca dzić? wady. Padtuszyć kab mięciut- stajucca, padsmażaju na oliwie na 2-3 dni i jest zakwas. Wszyscy: Oooooo! ka fajna była i tady 2 łożki octu z cybulkaj. DS.: A sałatki na Wielkanoc AT: Uże hnoj patresiany. Na dadać. I mnoho, mnoho koper- KK: Pyszota i miaso nie pa- robicie? paczatku kwietnia pasadzim. ku, ze 2 żmieni. Na druhoj pa- trebno. IW: Tradycyjna jarzynowa. AT: Zboże tak sama. Try razy

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Wielkanoc 11

szto chtoś pierszy pacznie sieno ra „r” nie sadzim, nie siejem. U rabić…Kaniec świeta. wautorak, sieradu, czaćwier. Tak Mirka: Ale u hetym roku ciaż- kazali. ko zharać, bo bałoto. IT: Kaliś kazali, szto u Wialiku AT: A tak to dauno pahorano by- Piatnicu chleba nie piakli, bo try łob. Każuć – Słuczanka tabie nie chleby spiaczesz, to i chata zharyć. kalażanka. (Z podwórka świetlicowego IT: A u nas pahorano, budzie widać jak płynie Supraśl. W słonko, i pasadzim. tamtym roku po raz pierwszy KK: Pierad Wielkanocaj bulwa przyleciało 9 białych czapli. I w musić być pasadżana. tym roku już są. Ania Trochim- IT: Pierad Czystym Czwartkam czyk wypatrzyła je przez lor-

Fot. Dorota Sulżyk Dorota Fot. treba było heta zrabić, kazali, szto netkę. To dobry znak dla Słu- Przedstawicielki grupy „Ale Babki” podczas rozmowy czysta kartofla budzie. czanki.) IT: Teść paczynał siejać, kasić AT: Nam prydausiab fitness budziam nasiawać, budzie mierz- KK: Moj susied u Waliłach ka- u subotu i sadzić u subotu. kala światlicy. A tak Gala wodzić ło, ale siarauno budziam pierszy. zał, szto Słuczanka heto haraczy GP: Ciotka kazała, szto u Kra- dziauczaty jak kuraniatka na spa- DS: Ale, adkul heto uziałosia? kraj, Afryka. snu Subotu treba sadzić kwietki, cery u wieczar. (Ale to już tema- IT: Chyba pierad wajnoj uże IW: Słuczanki inaczej nie na- buduć krasata. ty na inne rozmowy z „Ale Bab- tak było. Każda wioska inna. U zywali tylko Afryka. IW: A pad kaniec sierpnia uże kami”). nas niama nikoho, kab douho AT: Nie daj Boża, chtoś ze Słu- kapajem bulwu. Opracowanie: spał. czanki zabaczyć u jakojś wioscy, AT: U dzień, u jakim jest lite- Dorota Sulżyk▲

Ciasto drożdżowe (makowiec) Ireny Wysockiej Składniki: 2 kg mąki, 2 jajka,1 szkl. oleju, 1 – 1 ½ litra mleka, zapach dowolny, rodzynki, szczypta soli, 100 g drożdży świeżych, 1 – 1 ½ szkl. cukru Nadzienie: 1 kg mielonego maku, 1 szkl. mleka, 1 ½ szkl. cukru, zapach migdałowy, bakalie, 2 białka. 1 ½ kg mąki wsypać do miski. Drożdże rozpuścić w ½ szkl. ciepłego mleka – pozostawić do wyrośnięcia. Następnie wlewamy do mąki zaczyn. Do całości dodajemy roztrzepane jajka, cukier, sól, zapach, olej i wlewamy pozostałe mleko, wyrabiamy ciasto, w miarę potrze- by dosypując mąki. Wyrabiamy ciasto do tego momentu aż będzie sprężyste, miękkie i nie będzie brało się do rąk. Pod koniec wyrabiania posmarować dłonie olejem i dobrze „wyklepać” ciasto z każdej strony, aż zaczną się pojawiać pęcherzyki. Pozostawiamy do wyrośnięcia przykryte czystą ściereczką w ciepłym miejscu. Gdy ciasto podwoi swoją objętość, dzielimy na 4 części. Każdą z nich rozwałkować na kształt prostokąta i nakładać na całość nadzienie (uważając na brzegi) i zwinąć w ciasną roladę. Przygotowany makowiec zawinąć w papier do pieczenia i wkładać do wąskich blaszek. Pozostawić do wyrośnięcia. Piec w rozgrzanym piekarniku 180 stopni około 30-45 min. Zamiast maku można ciasto posypać grubo kakao lub cynamonem rozmieszanym z cukrem. Wtedy „roladę” przed upieczeniem sma- rujemy mlekiem.

Wielka Sobota - święcenie pokarmów w gródeckich parafiach, 2016 r.

fot. od lewej: www.parafiagrodek.pl; Radosław Kulesza

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 12 Historia / Aktualności Tak to było (cz. 1) Atłasowe dziewczęta się z okresem wielkanocnym u chrześcijan. zatrudniane na stałe. Szczególnie panny za W świątyniach żydowskich podczas Święta zarobione pieniądze kupowały materiały na Pesach czyta się fragmenty Pisma Świętego sukienki, spódnice. Często bywał to atłas. Ta- dotyczące pobytu Żydów w niewoli egipskiej kie dziewczęta paradujące w atłasowych stro- i wyjścia narodu z Ziemi Egipskiej (Hagada jach nazywano atłasowymi dziewczętami. Paschalna). W pierwszy dzień święta rodzi- ny żydowskie zasiadały do uroczystej kolacji Janusz Cimochowicz▲ zwanej wieczerzą sederową. Rozpoczynał ją gospodarz (głowa rodziny) od modlitwy nad winem. Pierwszy kieliszek wina przeznacza- no dla proroka Eliasza. Spożywano chleb – macę, pieczone mięso baranie, cielęce lub gęsie oraz słodkie pieczywo – chałę. W okresie międzywojennym przed Świę- tem Pesach kobiety zamężne i panny z ro- dzin ubogich z naszych okolic wyjeżdżały do Białegostoku i zatrudniały się w domach bogatych Żydów (kupców, fabrykantów, rze- Fot. archiwum autora mieślników) jako pomoce w utrzymaniu do- Atłasowe dziewczęta z Zubek, rok 1930 mu. Panie pracowały w charakterze sprząta- czek, kucharek, niań. Korzystały z pośrednic- W pełnię księżyca po wiosennym zrówna- twa Żydów mieszkających w Gródku bądź niu dnia z nocą Żydzi na całym świecie ob- znajomych osób czy rodzin z Białegostoku. chodzili i obchodzą Święto Pesach. Jest to ra- Za wykonywaną pracę kobiety mogły pod- dosne święto na pamiątkę wyjścia Izraelitów reperować swój budżet domowy. Większa z niewoli egipskiej. Jego obchody zbiegają część pań pracowała sezonowo, niektóre były

1% DLA DZIECI Z NASZEJ GMINY

1% DLA OLIWKI Oliwka urodziła się 10 czerwca 2011 r. z Zespołem Downa. Aby przekazać 1% prosimy wpisać KRS Fun- dacji Dzieciom „Zdążyć z Pomocą” 0000037904. W rubryce „Informacje uzupełniające, cel szczegółowy 1%” należy wpisać: 17482 Bielenia Oliwia. 1% DLA SZYMONA Szymon Grygoruk urodził się z Zespołem Downa - Fundacja Jaś i Małgosia KRS 0000127075 - w rubry- ce cel szczegółowy wpisz #474 Szymon Grygoruk 1% DLA PATRYCJI Patrycja choruje na mukopolisacharydozę. Choroba ta wyniszcza cały organizm. KRS Stowarzyszenia chorych na Mukopolisacharydozę i choroby rzad- kie 0000060517 z dopiskiem Patrycja Gryko. 1% DLA SEBASTIANA Sebastian ma 8 lat i cierpi na Mózgowe Porażenie Dziecięce pod postacią spastycznego niedowładu 4 koniczynowego, nie siedzi ani nie chodzi samo- dzielnie, porusza się na wózku aktywnym. KRS 0000037904. W celu szczegółowym należy wpisać 18290 Chlabicz Sebastian. 1% DLA JASIA Jaś w wieku 10 miesięcy zachorował na opryszcz- kowe zapalenie mózgu, od tamtej pory sam nie sie- dzi, nie chodzi, trzeba go karmić,wymaga całodo- bowe opieki. Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomo- cą„ KRS 0000037904 cel szczegółowy17376 Jan Bilkiewicz

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Zdrowie 13 Zdrowie zaczyna się w głowie O tym, jak jedzenie wpływa godzinie od wstania z łóżka, bo na nasze zdrowie mówiła psy- inaczej aż 30 % wszystkiego, co chodietetyczka Anna Kuczkin zjemy będzie na wszelki wypa- podczas obchodów Dnia Kobiet dek schowane przez organizm w w GCK. Proponujemy naszym „boczki”, „na czarną godzinę”. I czytelnikom fragmenty zareje- tak w ciągu 2 tygodni można wy- strowanej prelekcji. hodować około kilograma tłusz- „Jedzenie to przyjemność, któ- czu. Śniadanie jest bardzo ważne, ra smakuje i jest bardzo dobra dla nakręca nasz metabolizm, nasze naszego zdrowia. Kto kieruje tym, zdrowie, odporność. Najzdrow- co się znajdzie na Waszym tale- sze śniadania to na przykład nasza rzu? Wasza głowa. tradycyjna jajecznica usmażona Kiedy nas ssie z głodu, mamy najlepiej na maśle z kromką chle- zachcianki, chwytamy najczęściej ba. Jajka są bardzo zdrowe, bo w Fot. Sylwester Jarocki Sylwester Fot. za słodycze, tak robi 90,9 % ko- żółtku jest wszystko, z czego się biet. To, co znajdzie się na na- nie rzeczywiście było najzdrow- mamy płaski brzuch. Wapń wpły- kurczak wykluje. To, co się bar- szym talerzu, wpłynie na naszą sze. Na co trzeba zwracać uwagę? wa na naszą skórę, na włosy, na dzo dobrze sprawdza, to owsianki głowę. Tym się zajmuje psycho- 1. Woda. Dla każdej naszej ko- dobre samopoczucie. Wodę trzeba różnego rodzaju, przygotowywa- logia żywienia. Nasze zdrowie to mórki potrzebna jest woda. Czy pić przez cały dzień małymi łyka- ne np. z płatków górskich, tylko jest odporność, siła, dobre samo- my podlewamy nasze kwiaty her- mi. Tak samo z jedzeniem. Powin- nie z gotowej mieszanki z torebek, poczucie. Wszystko, co zjadamy batą lub kawą? Nie, a przecież niśmy jeść często, ale po trochu. które są w sprzedaży w sklepach. trafia do każdej naszej komórki. tym podlewamy nasz organizm. Jest różnica pomiędzy głodem fi- 4. Aktywność fizyczna.W każ- Czego nas uczą reklamy? Jak Ale, ile tej wody mamy wypić zycznym, a emocjonalnym. Głód dej formie- chodzenie, bieganie, się kupuje jedzenie, to powinno każdego dnia? Jest bardzo pro- fizyczny jest taki, kiedy w brzuchu pływanie, praca w ogrodzie. Naj- być fit, light. Ale tkankę tłusz- sty wzór do zastosowania. Na zaczyna już burczeć, a jak czuje- lepiej jak jest ruch na świeżym po- czową bardziej podnosi cukier każdy nasz kilogram trzeba dać my jakiś zapach, to ślina zaczyna wietrzu. Spalamy wtedy kalorie, niż tłuszcz. Dzieci znają rekla- 30 ml wody. Jeśli ktoś waży 85, napływać do ust. A głód emocjo- ale i my trenujemy serce, serce my na pamięć, wiedzą, jakie mi- 6 kg, to musi wypić 2,5 litra wo- nalny polega na tym, że mówimy lubi wysiłek, serce zaczyna szyb- nerały i witaminy są w reklamo- dy. Dla naszego organizmu naj- sobie, że „chce mi się czegoś”. ciej bić, szybciej krew pompuje. wanym produkcie. Jeżeli chcemy lepsza jest zwykła czysta woda, 2. Musimy starać się jeść 5. Jak coś zjemy, to nam czę- być zdrowi, wystarczy kupić ta- wody z kranu są bardzo dobre. Je- mniej więcej o stałych porach, sto chce się czegoś słodkiego. Ta bletkę. Tak mówi reklama. Pol- śli kupujemy wodę, trzeba zwró- regularnie. I nie zapominać o chęć na słodycze trwa 3 minuty. ska jest jednym z krajów, w któ- cić uwagę na zawartość magnezu warzywach, zwłaszcza teraz na Najlepiej wtedy czymś się zająć i przedwiośniu, kiedy organizm zapomnieć. Musimy jeść małymi jest najsłabszy. Jestem zwolen- gryzami, dokładnie przeżuwać. niczką tego, żeby jeść to, co na- 6. Sen. Musimy spać 7-8 godzin sze. Oczywiście, w sklepach znaj- na dobę. Jeśli śpimy 6-5 godzin, to dziemy wszystkie warzywa i owo- tak, jakbyśmy w ogóle nie spali. ce, pomidory i ogórki, ale one nie Tak to odbiera nasz organizm. Je- pochodzą z naszej strefy klima- śli my się dobrze nie wysypiamy, tycznej. My teraz mamy kapustę to następnego dnia w naszym or- kiszoną, ogórki kiszone, warzy- ganizmie jest wydzielany hormon wa korzeniowe. Kiedyś w Polsce głodu. I chce nam się więcej jeść. jadło się średnio 25 kg buraków Jest nam trochę zimniej, czujemy rocznie na osobę, teraz 2-2,5 kg. zmęczenie, potrzebujemy więcej Stare powiedzenie mówi, że nie energii, szybciej się denerwujemy, masz raka na buraka, burak wal- popadamy w złość. Dobre wysy- czy z nowotworami, z anemią, pianie się wpływa na lepszą kon- podnosi odporność, siłę. dycję, na poprawę urody. rym sprzedaje się najwięcej le- i wapnia. W litrze wody powinno 3. Kolejny krok – śniadanie. 7. Śmiech to zdrowie. Kiedy ków. Czy 50 lat temu ludzie tak być 50 mg magnezu. Magnez jest Bez śniadania nie ma życia. W śmiejemy się, to dotleniamy się bardzo jedli tabletki? Nie, a jaką nam bardzo potrzebny, jeśli ma- nocy nie jemy. Jak śpimy, to nie oddychamy i czujemy się zdecy- odporność i siłę mieli nasi dziad- my go za mało, to ściany komór- jemy i to jest głodówka dla na- dowanie lepiej. kowie i rodzice. kowe nie są tak elastyczne, szyb- szego organizmu, który się wte- (fragment zarejestrowanej pre- Powinniśmy z głową kompo- ciej łapią nas skurcze, szybciej dy regeneruje. Mózg potrzebu- lekcji Anny Kuczkin podczas ob- nować nasze posiłki, tak, żeby się starzejemy. Wapnia powinno je jedzenia i jak wstajemy rano, chodów Dnia Kobiet w GCK, ciąg jeść rozsądnie. Coraz częściej być ok. 100-150 mg na litr wody. musimy zjeść śniadanie. Najlepiej dalszy w następnym numerze) słyszy się głosy, żeby wracać do Wapń to nasze kości. Jeśli mamy jak to jest ciepłe śniadanie. Mu- Opracowała tego, co było kiedyś. Bo to jedze- dobrą ilość wapnia w diecie, to si ono być zjedzone w pierwszej Dorota Sulżyk▲

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 14 Wieści z GCK

Kobieta Dzień Kobiet Kobieta, to kwiat, 9 marca w GCK odbyło się spotkanie z okazji Dnia Kobiet. Uczest- Kobieta, to słońce. niczyło w nim około 90 pań. Przewodniczący Rady Gminy Gródek Kobieta, to skarb i ma złote ręce. Wieczysław Gościk oraz Dyrektor GCK Jerzy Ostapczuk rozpoczęli Kobieta jest jak książka, spotkanie od złożenia życzeń i wręczenia drobnych upominków (w Kobieta to powieść, którą chcesz czytać bez końca. tym roku zamiast czekoladek były nasiona kwiatów i ziół). O zasadach Im więcej ją czytasz, tym bardziej jej pragniesz, zdrowego żywienia opowiedziała psychodietetyczka Anna Kuczkin. Po lecz jej niespodzianek nie znasz i nie zgadniesz. prelekcji był czas na pytania, których nie brakowało ze strony publicz- Mówią, że jest zmienną, jest też tajemnicą, nosi w sobie życie, ności. Dużo emocji wywołało losowanie nagród, których sponsorami urokiem zachwyca. byli: Cosinus, Avon, portal Obcasypodlasia.pl oraz GCK w Gródku. Kobietę stworzył Bóg, Była kawa, herbata, ciasto. Kobiety mogły skorzystać z bezpłatnych Kobieta, to ósmy świata cud. zabiegów kosmetycznych proponowanych przez panie ze Szkoły Po- licealnej Cosinus i konsultantki Avon. Dziękujemy sponsorom za urozmaicenie tego wieczoru. (ds) Nasz Dzień Dziś Nasz dzień Kochane Panie, do łóżeczka więc śniadanie i obiadek, kolacyjka, słodkie ciacho i różyczka. Dziś będziemy rozpieszczane, przez płeć męską doceniane, jak Nas chłopcy nie docenią – cóż pojutrze – odwdzięczymy się na pewno.

Anna Sadowska (Anka Rymowanka)

Warsztaty florystyczne z Cosinusem W czwartek, 23 marca w GCK miały miejsce warsztaty florystycz- ne, w których brały udział panie z Grupy Gospodyń Gródeckich oraz

Fot. Sylwester Jarocki Sylwester Fot. Stowarzyszenia Aktywny Senior. Pod okiem wspaniałej florystki pani Asi ze szkoły Cosinus powstały piękne kolorowe kompozycje kwiato- we. Bardzo dziękujemy szkole Cosinus za bezpłatne przeprowadzenie warsztatów oraz za całą moc przywiezionych kwiatów. (ds) Fot. Sylwester Jarocki Sylwester Fot. Fot. Dorota Sulżyk Dorota Fot. Fot. Sylwester Jarocki Sylwester Fot. Fot. Dorota Sulżyk Dorota Fot.

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Wieści z GCK 15 Fot. Dorota Sulżyk Dorota Fot. Sulżyk Dorota Fot. Członkinie Stowarzyszenia Aktywny Senior Członkinie Grupy Gospodyń Gródeckich

Warsztaty malowania pisanek Warsztaty „w bibliotece” Pierwszego kwietnia w Gminnym Centrum Kultury wszystkie zainte- Dnia 15 marca 2017 roku Biblioteka Publiczna w Gródku we współ- resowane osoby wzięły udział w warsztach robienia pisanek. W tajniki pracy z Książnicą Podlaską im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku tradycyjnego zdobienia jajek techniką wosku wprowadzała Małgorzata zorganizowała warsztaty biblioteczne ph. „ w bibliotece”, które popro- Tarasewicz - plastyczka z GOK-u w Michałowie, której bardzo dzię- wadziła Pani Urszula Chomik-Kraszewska (nauczyciel XI LO w Bia- kujemy za ciekawe zajęcia. (ds) łymstoku oraz koordynator wielu projektów teatralnych). W zajęciach udział wzięli uczniowie kl. VI a i b Szkoły Podstawowej w Gródku. Celem warsztatów było przybliżenie metod szybkiego uczenia się tek- stów na pamięć, ćwiczenia dykcyjne i artykulacyjne usprawniające aparat mowy oraz zasygnalizowanie o najczęstszych błędach języko- wych w szkole i nie tylko. Aktywne uczestnictwo w zajęciach pozwo- liło uczniom zdobyć wiedzę i nowe umiejętności połączone z dosko- naleniem warsztatu aktorskiego, prowokowaniem do własnych prze- myśleń i dzielenie się swoimi spostrzeżeniami z innymi uczestnikami. tekst i foto: Biblioteka Publiczna w Gródku Fot. Sylwester Jarocki Sylwester Fot. Fot. Sylwester Jarocki Sylwester Fot.

24 marca Dyrektor Jerzy Ostapczuk uczestniczył w spotkaniu z Wice- ministrem Kultury RB Wasilim Czernik oraz jego współpracownikiem Aleksandrem Karaczun w Mińsku. Podczas spotkania omawiane by- ły szczegóły odnośnie ogólnej współpracy oraz organizacji Festiwalu Siabrouskaja Biasieda. Dostaliśmy zapewnienie, że zespoły z Biało- rusi po raz kolejny zaszczycą nas swoją obecnością podczas tegorocz- nej imprezy. (rk) Fot. Radosław Kulesza Radosław Fot.

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 16 Wieści szkolne

18 mieć lat...... pod takim hasłem 24 lutego odbyło się Święto Gimnazjum, któ- re w tym roku skończy osiemnaście lat. Z tej okazji odbył się uro- czysty apel przygotowany przez uczniów i nauczycieli naszej szkoły. Wspominaliśmy utworzenie Gimnazjum w Gródku, nadanie imienia, sztandaru, a także liczne wydarzenia z życia szkoły i sukcesy naszych absolwentów oraz obecnych podopiecznych. Dzięki pokazowi slaj- dów odbyliśmy sentymentalną podróż do przeszłości, przypomniano nazwiska nauczycieli tworzących pierwszą kadrę pedagogiczną. Po przywitaniu przybyłych gości i przemowach osób oficjalnych ucznio- wie zaprezentowali bogaty program artystyczny. Adrian Jegorow w duecie z Patrycją Rożko zaprezentowali utwór pt. „Osiemnaście mieć lat”. Izabela Trochimczyk opowiedziała legendę regionalną, a po niej

Eliza Matus zaśpiewała białoruską piosenkę „Kupalinka”. Członkowie Sulżyk Dorota Fot. koła teatralnego działającego przy bibliotece szkolnej zagrali „Balla- dynę” Juliusza Słowackiego, która zachwyciła widownię grą aktor- ską, kostiumami oraz piękną muzyką. Serafin Skowroński zagrał na pianinie utwory Fryderyka Chopina oraz Ludwika van Beethovena, a Adam Oziabło na akordeonie. Następnie, po prezentacji licznych sukcesów sportowych naszego gimnazjum, uczniowie zatańczyli w kole taniec belgijski do skocznej muzyki. Na koniec uczniowie klas pierwszych odśpiewali piosenkę pt. „Pamiętnik”. Na korytarzach szkoły można było podziwiać prace plastyczne naszych uczniów, a także zajrzeć do kroniki szkoły. Pani Krystynie Sawickiej przyznano tytuł Przyjaciela Szkoły. Tegoroczne obchody Święta Szkoły łączyły w sobie przeszłość oraz teraźniejszość, a zakończyły się smutną re- fleksją, że już niedługo nasze gimnazjum będzie istniało tylko w hi- storii i naszych wspomnieniach. (azk) Fot. Dorota Sulżyk Dorota Fot. Fot. Dorota Sulżyk Dorota Fot. Sulżyk Dorota Fot.

Pierwsze Walentynki каляровую і вясёлую вясну. „Скакаў зайка па лузе і шукаў мяне” Pierwszoklasiści obchodzili Walentynki bardzo uroczyście. Ubrani - слыхаць было пры вясёлай гульні. (er) świątecznie, na czerwono, od rana składali sobie życzenia i rozdawali upominki. W związku z realizacją projektu edukacyjnego „Czytam - to Cillian Sheridan i „Ziggi” Gordon odwiedzili Zespół wiem, rozumiem i potrafię!” zaproszeni goście czytają uczniom cieka- Szkół w Gródku we utwory z literatury dziecięcej - tym razem były to uczennice klasy Rozumiejąc to, że posiadanie autorytetów jest dla dzieci i mło- IV a. Dziewczynki przeczytały pierwszakom bajki i opowiadania. Za- dzieży bardzo ważne w ich prawidłowym rozwoju, szkoła stara się dawały dzieciom pytania i za poprawne odpowiedzi rozdawały drobne dostarczać uczniom takich właśnie wzorców. 16 marca 2017r. na za- upominki. Potem wszyscy uczestnicy spotkania wykonali walentyn- proszenie p. Aliny Gościk Zespół Szkół w Gródku odwiedzili nowi kowe serduszka, aby dzieci mogły je wręczyć swoim najbliższym. zawodnicy Jagiellonii Białystok Cillian Sheridan – irlandzki piłkarz Do klasy zawitała też walentynkowa poczta. W ramach podziękowa- występujący na pozycji napastnika oraz Zygmunt Ian „Ziggy” Gordon nia uczniowie klasy I a zaprosili starsze koleżanki na słodki poczęstu- – szkocki piłkarz grający na pozycji obrońcy. Sportowcy weszli na nek. Kolejne spotkanie odbędzie się w pierwszym dniu wiosny.(ma) salę gimnastyczną w atmosferze radości, braw oraz przy dźwiękach hymnu Jagielonii, który został odśpiewany przez wszystkich uczniów. Гукаем вясну Po bardzo emocjonalnym powitaniu piłkarzy uczennice klas trzecich Вучні 4 класа на ўроках беларускай мовы пазнавалі абрад gimnazjum Julia Nowik i Emilia Sieńczykowska przedstawiły pre- гукання вясны. Каляровая вопратка, кветкі, гульня з хусткай і zentację multimedialną na temat dotychczasowej kariery sportowej матылькі, але таксама песні і вершыкі прагналi зіму, а прывіталi gości. Następnie piłkarze odpowiadali na pytania uczniów. Dotyczy-

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Wieści szkolne 17

ły one różnych zagadnień związanych z życiem sportowca oraz tego, 26 Finału. Przesyłamy Wam dużo uśmiechu na cały rok! Do zoba- jak sobie oni radzą w Polsce, z dala od krajów ojczystych – Irlandii i czenia podczas kolejnego Finału!”. Szkocji. Po serii pytań dzieci to piłkarze zadawali uczniom pytania. Jeszcze raz wszystkim z całego serca dziękuję i pamiętajcie - GRA- Prawidłowe odpowiedzi były nagradzane przez zaproszonych za- MY DO KOŃCA ŚWIATA I JESZCZE JEDEN DZIEŃ DŁUŻEJ! wodników i menadżera klubu. Ci, którzy najlepiej odpowiedzieli na Opiekun wolontariuszy z Gródka Alina Gościk zadane pytania, otrzymali szaliki kibica. Na zakończenie tego nieza- pomnianego dla wszystkich spotkania, w którym uczestniczyła też Jesteśmy finalistami Szkoły Dialogu! grupa V z Przedszkola Samorządowego w Gródku, Jagiellończycy 3 marca 2017 roku klasy drugie Gimnazjum im. Rodu Chodkiewi- rozdawali swoje autografy. Otrzymali je wszyscy obecni uczniowie. Każda klasa mogła też zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie ze swoimi idolami z boisk Ekstraklasy. Serdeczne dziękuję p. Monice Jaroszuk, p. Jerzemu Rożko oraz wszystkim nauczycielom za pomoc i wsparcie okazane przy organi- zacji spotkania z zawodnikami Jagiellonii Białystok. Ten dzień do- starczył naszym uczniom, szczególnie tym najmłodszym, niesamo- witych wrażeń. (fot. na ostatniej stronie) Alina Gościk Rajd śladem powstańców styczniowych Co roku, na początku marca harcerze z Chorągwi Białostockiej wy- ruszają na rajd śladem powstańców styczniowych 1863 roku. Tym razem harcerze z Gródka razem z drużynowym Andrzejem Małkow- skim wędrowali po Puszczy Knyszyńskiej kilkunastokilometrową tra- są prowadzącą z Radul do Supraśla. W rajdzie uczestniczyła ponad dwudziestka naszych harcerzy. Podczas wędrówki musieli wykonać Gródku w Szkół Zespół Fot. kilka zadań, m.in. ugotować zupę, rozpalić ognisko, napisać list do czów w Gródku uczestniczyły w Gali Forum Dialogu, która odbyła się w Teatrze Wielkim w Warszawie. Zostaliśmy na nią zaproszeni, ponieważ w ubiegłym roku realizowaliśmy program mający na celu przybliżenie uczniom wiedzy na temat żydowskiej przeszłości naszej miejscowości. Do Warszawy dotarliśmy z opóźnieniem, gdyż w sa- mochodzie, jakim podróżowaliśmy, pękła opona. Szybko zajęliśmy miejsca na widowni Opery Narodowej i, ku naszemu zdziwieniu, na wielkim ekranie pojawiły się zdjęcia robione w Gródku w maju ubie- głego roku przez trenerki programu Szkoła Dialogu. Gala rozpoczęła się. Za chwilę na scenę wszedł pan Marcin Meller, prowadzący uro- czystość. Wśród znakomitości, które pojawiły się na uroczystości, by- li: Prezes Forum Dialogu – pan Andrzej Folwarczny, Rzecznik Praw Obywatelskich – pan Adam Bodnar, Ludwika i Henryk Wujcowie, Naczelny Rabin Polski – Michael Schudrich. W Gali uczestniczyła pani Ester Pinskier – Żydówka ocalała z Holocaustu, mieszkająca

Fot. Zespół Szkół w Gródku w Szkół Zespół Fot. obecnie w Melbourne w Australii. Uroczystość uświetnił występ Sa- powstańców. Rajd zakończył się apelem, podczas którego 154 razy manthy Britt, amerykańskiej śpiewaczki operowej. Bogdan Boruse- uderzono w Dzwon Wolności, gdyż tyle lat upłynęło od wybuchu po- wicz, Wicemarszałek Senatu zwrócił się do uczestników programu wstania styczniowego. Trzykrotnie oddano także salwę z armaty. Był takimi słowami: „To, co robicie, jest świetne. To, co robicie, ma wy- to XX jubileuszowy rajd i wspaniała lekcja historii. (im) miar i polski, ale także ma wymiar międzynarodowy. Z taką świet- ną młodzieżą warto przebywać, bo zarażacie waszymi inicjatywami Kolejny rekord WOŚP! i aktywnością.” Spośród czterdziestu szkół realizujących program Po raz kolejny mieszkańcy naszej gminy pokazali, że mają wiel- Szkoły Dialogu uhonorowano kilkanaście, wśród nich znalazła się kie serca i chęć niesienia pomocy. To dzięki Wam za pieniądze, które nasza. Otrzymaliśmy tytuł finalisty Szkoły Dialogu. Po uroczystości trafiły do puszek zakupiony zostanie kolejny specjalistyczny sprzęt w Teatrze Wielkim udaliśmy się do Muzeum Historii Żydów Polskich medyczny. Serdeczne podziękowania jeszcze raz składam dzielnym – POLIN, do którego bilety zasponsorowała Fundacja Dialog. (im) wolontariuszom, którzy mimo minusowej temperatury wytrwale zbie- rali pieniądze na szczytny cel. Otrzymaliśmy informację ze Sztabu Sonia Nina Sulżyk – ucz. kl. II a gimnazjum otrzymała nagrodę w WOŚP w Białymstoku, w którym byliśmy zarejestrowani, że w kwe- Ogólnopolskim Konkursie Malarskim „Moje krajobrazy” (kategoria ście ulicznej uzbieraliśmy 2 682, 41 zł. A oto słowa, które przeka- - gimnazjum) zorganizowanym przez Liceum Plastyczne w Supraślu. zał nam koordynator ds. wolontariuszy „Na początku chcemy Wam wszystkim serdecznie pogratulować tegorocznej zbiórki! Jak już na 10-12 marca w Orzyszu rozegrano półfinały Mistrzostw Polski w pewno wiecie, w tym roku po raz kolejny pobiliśmy rekord! Podczas Unihokeju. Dziewczęta z Gródka w składzie – Karolina Jabłonowska, tegorocznego Finału białostoczanie zebrali 401 557,75zł! Chcemy Ada Antonowicz, Wiktoria Konończuk, Wiktoria Sadowska, Moni- również Wam podziękować, że poświeciliście swój czas i podczas ka Szymaniuk, Weronika Wroceńska, Natalia Karłów, Weronika Ru- tego wyjątkowego dnia byliście razem z nami. Bez Was ten Finał by dzińska razem z zawodniczkami z Orzysza, zajmując drugie miejsce, się nie odbył. Dodawaliście nam energii przez cały dzień. Mamy na- awansowały do finałów Mistrzostw Polski w Unihokeju. Wiktoria Sa- dzieję, że naładowani pozytywną energią spotkamy się już podczas dowska zdobyła tytuł najlepszej obrończyni turnieju. (im)

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 18 Wieści szkolne Konferencja prasowa z wolontariuszkami W piątek 17 marca odby- Sylvia: Bardzo mi się podoba ła się konferencja prasowa z język polski, myślałam, że to bę- udziałem wolontariuszek Sy- dzie straszna przeprawa, że sobie lvii z Hiszpanii i Anastazji z nie poradzę. Ale okazał się cieka- Białorusi oraz przedstawicieli wym językiem, dość przystępnym mediów, w rolę których wcie- i szybko się go uczę. lili się uczniowie klasy VI b. Anastazja: Najbardziej podo- Dowiedzieli się oni, co to jest bają mi się wsie, nie są one ma- konferencja prasowa, jak się lutkie i nie są tak wyludnione, jak należy do niej przygotować i u nas. Podoba mi się też kuchnia w jaki sposób zadaje się pyta- polska, bo jest podobna do biało- nia. Przed spotkaniem przygo- ruskiej, chociażby babka i placki towali po kilka pytań do wo- ziemniaczane. Cenię sobie ludzi,

lontariuszek. Udział w konfe- Gródku w Szkół Zespół Fot. których spotykam, choć nie moż- rencji i zadawane pytania po- na powiedzieć, że to tylko Polacy. zwoliły bliżej poznać wolonta- mi też mamy jakąś korzyść z tej okazało się, że niepotrzebnie się Zuzia: Czego Paniom braku- riuszki, ich zainteresowania, współpracy. martwiłam, w okolicy jest du- je w Polsce? marzenia, jak też pozwoliły Oskar: Jakie są Wasze zain- żo ciekawych ludzi, nie tylko w Sylvia. Słońca, hiszpańskiego zrozumieć ideę wolontariatu teresowania? Gródku, ale też w Michałowie, jedzenia i morza. Trudne jest też europejskiego i zalety płyną- Sylvia: Bardzo lubię sport, są też inni wolontariusze w Bia- to, że nie mogę w każdej sprawie, ce z pracy w wolontariacie. uwielbiam podróżować, spotykać łymstoku. Teraz mam dużo zna- i w każdym momencie, i z każdą Tym razem tłumaczem była się z nowymi ludźmi. Słucham jomych, przyjaciół. A Gródek mi osobą o wszystkim porozmawiać, pani Alicja Malewska, któ- muzyki i czytam książki. się podoba, bardzo fajne jest oto- bo jest bariera językowa. Nie każ- ra oprócz języka angielskie- Anastazja: Lubię śpiewać, w czenie, krajobraz. dy mówi po angielsku czy hisz- go, posługiwała się językiem czasie studiów w Mińsku byłam Anastazja: Jak mówiłam, pańsku. Wszystko to, co chciała- hiszpańskim. jedną z chórzystek, śpiewałam w mieszkam w dużym mieście i z by powiedzieć, nie zawsze udaje Karol: Co Panie skłoniło do chórze uniwersyteckim. Gram tego powodu miałam wątpliwo- mi się przekazać. zostania wolontariuszkami? na pianinie i akordeonie. Tutaj w ści co do małej miejscowości. Anastazja: Na początku po- Sylvia: Już wcześniej byłam Polsce nie mam okazji śpiewać Ale jest tu miło i przyjemnie, bo bytu tutaj, nie mogłam się przy- wolontariuszką, co prawda nie w chórze, ale za to bardzo dużo można nawiązać bliższe relacje zwyczaić, że sklepy nie są czynne pracowałam w szkole, ale praco- słucham muzyki. z ludźmi, bo spotykamy tych sa- każdego dnia i o każdej porze, że wałam z młodzieżą i bardzo mi Agata: Jaki jest Wasz ulubio- mych ludzi, a nie wciąż innych bez sprawdzania zegarka można się to podobało. Dzięki udziało- ny zespół muzyczny? jak w mieście. Podoba mi się Gró- wybrać się po zakupy. Byłam tym wi w Wolontariacie Europejskim Sylvia: Nie mam ulubionego dek, jego położenie, las, który jest zaskoczona, bo u nas w Homlu poznałam wielu ludzi. Mogę dać zespołu, słucham muzyki hisz- blisko i świeże powietrze. Jestem sklepy dostępne są o każdej po- bardzo dużo innym, mogę ich in- pańskiej. zadowolona z tego, że trafiłam do rze. Na szczęście już się przyzwy- spirować do podejmowania wy- Anastazja: Moim ulubionym Gródka. czaiłam i zakupy robię wcześniej. zwań. Ale taka aktywność zmie- zespołem jest Red Hot Chili Pep- Karol: Od kiedy pracują Pa- Karol: Jakie miały Panie ma- nia również mnie. Bardzo chcia- pers, ale chętnie słucham muzyki nie w wolontariacie? rzenia z czasów dzieciństwa? łabym jeszcze działać w tego ty- instrumentalnej, lubię też muzykę Sylvia: Około 3 lat, to nie zna- Sylvia: Marzyłam, aby mieć pu wolontariacie, chcę pojechać romantyczną. czy, że trzy lata temu zaczęłam dużego Kampera, mieszkać w do Indii i tam pomagać ludziom, Oskar: Gdzie Panie mieszkają? interesować się wolontariatem, nim i podróżować. Zatrzymywa- a pobyt w Polsce jest jednym z Sylvia: Mieszkam 10 km od było to wcześniej. Jak skończy- łabym się w miejscach, które mi etapów realizacji tego marzenia. Walencji w miejscowości Ala- łam 18 lat, mogłam samodzielnie się podobają i zostawałabym tam Anastazja: Bycie wolontariu- quas. i odpowiedzialnie zająć się pracą na dłużej. Może bym tam praco- szem to dzielenie się, otwieranie Anastazja: Mieszkam w dru- wolontarystyczną. wała, może bym zwiedzała, a póź- się na innych ludzi, pokazywa- gim co do wielkości mieście na Anastazja: Tak naprawdę, to niej jechała dalej. W ten sposób nie, jaką jestem osobą, a jedno- Białorusi w Homlu. Leży ono zanim przyjechałam do Polski, chciałabym zwiedzić świat. To cześnie branie od innych tego, około 40 km od granicy z Rosją wolontariuszką byłam tylko mie- marzenie jest cały czas w mojej co jest nam potrzebne. Wielu cie- i mniej więcej w takiej odległo- siąc, ale u nas na Białorusi jest ta- głowie, myślę, że rzeczywiście kawych rzeczy można się od no- ści od Ukrainy. Podczas studiów ka sytuacja, że bardzo wiele rze- kiedyś je zrealizuję. wo poznanych osób nauczyć, bo mieszkałam w Mińsku. czy robi się w ramach szkoły czy Anastazja: W pierwszej klasie jak się jest w swoim kraju, to ma Matylda: Co sądzą Panie o studiów bezpłatnie, zajmujemy wszystkie dzieci musiały odpo- się ograniczony światopogląd. naszej miejscowości? się ludźmi za darmo. Tak na- wiedzieć na pytanie, kim chcia- A jak się wyjeżdża, to spotyka Sylvia: Miałam obawy, jak się prawdę to od dawna pomagam łyby zostać, jak dorosną. Miałam się ludzi, którzy inaczej myślą, odnajdę w takiej małej miejsco- innym, nie otrzymując nic w za- wtedy krótkie włosy i marzyłam, inaczej się zachowują. Możemy wości. Myślałam , że będzie trud- mian. aby zostać fryzjerką, bo myśla- pomóc innym, a przy okazji sa- no znaleźć osoby młode, w moim Lena: Co podoba się Paniom łam, że przez to staną się długie. wieku i spędzać miło czas. Ale w Polsce najbardziej? Teraz jak widzicie mam długie

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Wieści szkolne 19 włosy i już o zawodzie fryzjerki Małgosia: Jakie miasta panie przyszłości pracować z dziećmi Karol: Jakie jest najbardziej nie marzę. poznały i które się wam najbar- niepełnosprawnymi. znane danie, które jedzą Biało- Oliwia: Co sądzą Panie o na- dziej podobały? Kacper: Co jest w hiszpań- rusini i Hiszpanie? szej szkole? Sylvia: Poznałam Kraków, Lu- skiej i w białoruskiej szkole, a Sylvia: W Hiszpanii nie ma jed- Sylvia: Jestem zaskoczona róż- blin, Warszawę, Białystok, To- czego u nas nie ma? nego takiego dania dla całego kra- nicą miedzy szkołą hiszpańską a ruń, Kielce. W najbliższym cza- Sylvia: W Polsce są krótkie ju, każdy region ma swoje trady- szkołą polską i to pod wieloma sie odwiedzę Wrocław. Chciała- przerwy. Dzieci wychodzą na ko- cje. W Walencji króluje paella – względami. bym jeszcze zobaczyć Gdańsk. rytarz, biegają, skaczą, krzyczą – danie z owoców morza i ryżu z Anastazja: Najdziwniejszą Bardzo podobał mi się Kraków. tego nie ma w Hiszpanii. Jest tyl- dodatkiem szafranu. sprawą jest to, że wielu uczniów Spotkałam tam wielu Hiszpanów. ko jedna długa godzinna przerwa, Anastazja: Białoruś jest kra- nie widzi potrzeby nauki języ- Anastazja: Byłam w Warsza- kiedy wszystkie dzieci wychodzą jem, który określa się jako kraj ków obcych. U nas bardzo chęt- wie, Krakowie, Lublinie. Chcia- na wewnętrzny dziedziniec, coś ludzi jedzących ziemniaki. Bar- nie uczą się języka angielskiego. łabym poznać jeszcze Zakopane, takiego jak boisko, jedzą swoje dzo dużo jest dań z ziemniaków i To okno na świat. Nie rozumiem, ponieważ są tam góry, a na Bia- spakowane drugie śniadanie, ba- królują one w jadłospisie. dlaczego nie chcecie się uczyć ję- łorusi ich nie ma oraz odwiedzić wią się i spędzają wolny czas. To, Mikołaj: Gdyby miały panie zyków obcych. Gdańsk i zobaczyć morze, ponie- czego nie ma w Polsce to to, że taką możliwość, to czy wróciły- Gabriel: Jaki jest Pań ulubio- waż jego też nie mamy. wszystkie dzieci otrzymują każ- by Panie do Polski? ny film? Jakub: Co by Panie robiły, dego dnia desery. Sylvia: Na razie nie. Wystarczy Sylvia: Mój ulubiony film to gdyby nie były w wolontaria- Anastazja: Długie wakacje – 3 tego co zobaczyłam i jeszcze zo- „Rydwany ognia”. cie? miesiące, ale uczymy się w sobo- baczę. Chciałabym pojechać w in- Anastazja: Od wielu lat to Sylvia: Nie wiem, ponieważ ty. Mamy wtedy muzykę, plastykę, ne miejsca. „Kevin sam w domu” oczywi- zawsze chciałam być wolonta- w-f, zajęcia ruchowo-artystycz- Anastazja: Nie mam na razie ście emitowany w okresie świą- riuszką i nie zastanawiałam się ne, są też dodatkowe zajęcia, które jeszcze planów, ale chętnie bym tecznym i zawsze z ogromną chę- nad innymi działaniami. uczniowie sobie wybierają i mu- przyjechała znowu do Polski. cią go oglądam od czwartego lub Anastazja: Pracowałabym i szą na nie chodzić, czyli obowiąz- Opracowała piątego roku życia. dalej studiowała. Chciałabym w kowe, ale do wyboru dla ucznia. Elżbieta Greś▲

Wywiady z sołtysami Jedna wioska, dziewięć dzielnic Miał być wywiad z sołtys so- roku było 158 uprawnionych do Ireny Wojciechowskiej do ostat- Dalej Kut (- Dzie majesz bałato? łectwa Wiejki Iwoną Bilkiewicz, głosowania, 81 numerów domów. niego domu jadąc na Jałówkę, – U Kucie.), Gryczański Prahon, a wyszła rozmowa z trzema oso- 20 dzieci dojeżdża do szkoły w 7,4 km. A ile dzielnic w Wiej- bo tam Grykowie mieszkali, sklep bami. Pani Iwona przyznała, że Gródku, chyba 5 w szkole śred- kach jest! Od tej murowanki do był. Potem jest Wioska („4 chaty jest mieszkanką naszej gminy niej w Białymstoku. W przeciągu lasu to Bałociaczki, tu niedaleko na skryż”), tam, gdzie szkoła. Na zaledwie od 10 lat i sprawy hi- prawo Nowo Siało. Padazierań- storyczne związane z Wiejkami ska Hulica, od mleczarni jak się nie są jej aż tak dobrze znane. skręca na Podozierany, tam są 3 Dlatego na spotkanie zaprosiła domy. Jak się jedzie na Jałówkę sąsiada Lecha Gorodowienko i są Kuliszki, chyba od kieliszka. pana Feliksa Woronę. U Haradku moża i tyle dzielnic niama. Dorota Sulżyk: To skąd wzię- DS: I rzeczywiście używa się ła się nazwa wsi Wiejki? tych nazw do dzisiaj? Lech Gorodowienko: Słysza- LG: Tak. łem, że od założyciela, osadnika DS: Czym się zajmują miesz- - Wiejskiego lub Wiejkowskiego, kańcy Wiejek? Gdzie pracują? osiedlił się tu za działką, na któ- IB: Rolnictwem przede wszyst- rej był SKR, później nastał Ku- kim. Prawie wszyscy są rolnikami. rewicz. Jarocki Sylwester Fot. Feliks Worona: Starsi pood- DS: A kiedy wieś powstała? Sołtys Iwona Bilkiewicz - druga z prawej chodzili na emerytury, to i mało LG: Pierwsze wzmianki są z rolników zostało. Ale ci, którzy 1431 r. Gdzieś tam znaleziono w kilku ostatnich miesięcy zmarły 2 za czasów mojej młodości była zostali to naprawdę fermerzy, jest jakichś dokumentach. starsze osoby. krynica, len moczyli, łoza rosła. 4 takich, którzy mają zbiorniki na DS: To teraz poproszę o sta- DS.: To duża wioska, tylko Tu zaraz za kółkiem rolniczym mleko i kilku takich, którzy mają tystykę. Ilu mieszkańców jest bardzo rozrzucona. na lewo Maniawo, najprawdopo- mniej bydła i oddają do prywatnej w Wiejkach? Ile dzieci, mło- IB: Prawie 15 km przejeżdżam dobniej tam najwięcej Marii by- zlewni, która jest we wsi. dzieży? jak rozwożę podatki. ło. Naprzeciwko nas jest Świńska LG: Kiedyś na tej „łazie”, jak Iwona Bilkiewicz: W tamtym LG:W prostej linii od lasu od Hulica, bo tam zawsze było błoto. ludziska wypuszczą wiosną kro-

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 20 Wywiady z sołtysami wy, to tu było łaciato od krów. zieran. Mamy z biegających – Za- ją postawili. Tuż po wojnie. Jak sach zaczęto obkładać podatka- Trawy nie było widać. Gdzie się jąca, Ślepego Zająca, Lisa, mie- ja zacząłem chodzić do szkoły, mi takie młyny, kuźnie, to właści- podziała taka wioskowa przyjem- liśmy Wilka, Kotów dużo mamy. to wykończone były tylko 2 sale. ciel musiał zdjąć jedno skrzydło, ność jak omłoty? Sąsiedzi scho- A, usich powymianiać… Na mnie Był tylko jeden nauczyciel – Ja- żeby uniknąć podatków. Trochę dzili się jeden do drugiego, po- nigdy po nazwisku nie mówią, al- nek Kozioł. Potem przybywało wolniej się wtedy mieliło, ale da- magali sobie nawzajem, mieli o bo Leszek Zygmantau, albo Ry- pomieszczeń i nauczycieli. Ma- ło się. Zeszłej jesieni tam byłem, czym pogadać. A teraz? W karty horau. Jakiś przodek był Grze- ria Romaszewska przyjechała do bo wnuczka potrzebowała czegoś nie ma z kim zagrać. 6 talii nó- gorzem, ale ja się jeszcze nie do- pomocy. wek mam. kopałem. LG: Dwóch od nas jeździło W 1906 czy 1907 ludzi powy- IB: Jak tu przyjechałam (z Sie- aż do Gomułki do Warszawy. W ganiali z wioski na kolonie. Na miatycz), to na początku w ogóle mleczarni zrzucali się na bilety. jednym podwórku było 3 gospo- nazwisk nie znałam. I bywało, że To było wtedy jak Wiejki wojo- darzy i żeby żeleźniakiem się za- bezpośrednio mówiłam po prze- wały z Podozieranami o szkołę. wrócić, trzeba było rozebrać go zwisku, było wtedy dużo śmiechu. A, jakie walki były! Na przykład na części. Wiem o tym z opo- (Pani sołtys pokazuje piękny w remizie na zabawach walczyły wiadań. I ze względów pożaro- duży kalendarz na 2017 rok ze Wiejki z Podozieranami, ale jak wych, bo wszystko było kryte sło- zdjęciami tkaczki, krosien i wy- Michałowo się wtrącało, to wte- mą, rozrzucili mieszkańców tam, tkanych tkanin. Okazuje się, że to dy już nasza wioska była razem z gdzie mieli swoje pola. pomysł i wykonanie syna sąsiadki Podozieranami. 4 klasy spędziłem FW: Kiedyś wszystkie grun- pani Niny, która zajmuje się tka- w Wiejkach, 6 i 7 w Mieleszkach, ta były na „połoskach”. Jak było niem chodników. Rozmawiamy a 8 znowu w Wiejkach. Szkołę scalenie gruntów, to każdy dostał o tkaniu na krosnach.) rozwiązali chyba ok. 1984 r. W w całości grunta. I z tego powodu DS: Macie trochę turystów i szkole gródeckiej fizyki, chemii Jarocki Sylwester Fot. musiał się przebudowywać. I po- letników w cieplejszym sezonie? i prac ręcznych uczył Mikołaj Okazało się, że część wiatraka wstały kolonie. I wtedy już była IB: Przyjeżdżają rodziny, które Wawreniuk, który był dyrekto- się zawaliła wygoda. I już jeden drugiemu w po rodzicach mają domy. Ale też rem w szkole w Wiejkach. To był okna nie zaglądał. A teraz kiep- 2 rodziny z Warszawy, ze Szwe- nauczyciel, który umiał wszystko do szkoły. Tyle lat i jeszcze stoi, sko, bo nie ma komu żyć. cji, ze Szczecina, obok buduje się wyegzekwować. i te kamienie tam są, blachą obu- DS: A, gdzie się toczyło życie dowane, ocynkowane, a blacha towarzyskie? nigdzie nie zardzewiała. We wsi IB: W połowie lat 80. miesz- było kiedyś 3 kowali. Ale kiedyś kańcy wsi w czynie społecznym to byli kowale! Wszystko ręcznie wybudowali świetlicę, bez pla- musieli zrobić, nawet obręcze do nów, bez pozwolenia. Były dys- dawnych wozów z drewnianymi koteki, urodziny. Ale, żeby nikt kołami. się nie przyczepił za samowolę LG: Ojciec był kowalem. Zo- budowlaną, rozebraliśmy ten bu- stały po nim narzędzia. Jak trzeba, dynek. Nie było sensu w niego to i konia podkuję. Tylko, skąd te inwestować, bo to były tylko 4 konie brać do podkuwania? ściany. IB: Kiedyś Wiejki należały do LG: Tam zjeżdżały się oko- gminy Jałówka, parafia Jałówka. liczne wioski - Zubry, Zielona, (Pan Lech pokazuje dokument z r. Fot. Sylwester Jarocki Sylwester Fot. Zubki, Podozierany. Jak w sobotę 1956 z pieczątką). Parafie mamy DS: Najbardziej popularne ktoś z Białegostoku. mąż obecnej pani sołtys przyniósł w Jałówce, i katolicką, i prawo- nazwiska w Wiejkach? LG: Oj, rodam z Bielewicz! Do większą wieżę, to zbierało się ok. sławną. Cmentarze też. IB: Gryko, dużo też jest Kar- sprzedania kilka domów jest. 100 osób. Robiliśmy tam ogniska. LG: Gdyby cmentarze dało się daszów. DS: To teraz porozmawiajmy IB: Chcielibyśmy, żeby w bu- przenieść… Taką samą odległość FW: Kiedyś samych Woro- o różnych instytucjach w Wiej- dynku szkoły, który stoi nieuży- mamy i do Jałówki, i do Gródka, nów było 6, a teraz tylko ja zo- kach. Wspominaliście, że był tu wany, powstała świetlica. ale do Gródka lepsza droga. stałem. Gryko, Worona, Karda- urząd gminy? DS: Jako jedyna wieś w na- A tu dokument zamiany grun- sze to z dziada pradziada w Wiej- FW: To były lata 50. I powsta- szej gminie mieliście wiatrak? tów z 1979 r. Mieliśmy łąki aż kach byli. wały wtedy po wioskach urzędy LG: I jest jeszcze. koło zalewu Siemianówka. 18 km DS: A najbardziej znani gminy, Gromadzkie Rady. Do nas FW: To była prywatna wła- w jedną stronę trzeba było kucy- mieszkańcy z Wiejek? należały Wiejki, Podozierany i sność pana Szczuraka. Chyba bu- kiem zajechać. Bo tu PGR miał LG: Włodzimierz Kardasz był Romanowo. Ale to trwało chyba dowę rozpoczął przed wojną, a swoje grunty. Trzeba było na wła- radnym. I Minister Worona (pseu- z 5 lat, potem znowu wszystko po wojnie skończył. Pamiętam go sną rękę odkrzaczyć łąki koło je- donim pana Feliksa). Wiejki to było w Gródku. jeszcze. Miałem 6 lat i jeździłem z ziora Wiejki. bogata wioska. Tu niedaleko mie- DS: Dla Waszej społeczności ojcem do młyna mielić ziarno na DS: Każdemu sołtysowi za- liśmy Carów, Stalin był, Księdza chyba ważnym miejscem była mąkę. Jak tylko wiaterek był lep- daję to pytanie: co jest wyjąt- mamy, Wójta mamy, Sołtysów 2 szkoła? szy, to ludzie ściągali. Dziś w po- kowego w Waszej wsi, chociaż (bo jeden to mój pies), Ministra. FW: O szkoła to była ważna. bliżu rośnie las, ale kiedyś stał na padały już odpowiedzi podczas Szeryf wyprowadził się do Podo- Wszyscy ludzie się zebrali i sami otwartym polu. W tamtych cza- tej rozmowy.

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Wywiady z sołtysami / Historia 21

IB: Normalna wioska, jak inne. cej. Rezerwat przyrody Jezioro sprzętem, który mają poważni skoczyło, zdziwiło, jak przyje- Wyjątkowi - mieszkańcy którzy Wiejki powstał w 2005 r. na po- fermerzy. chała Pani do Wiejek? są pracowici, zgodni i pomocni wierzchni 22,5 ha. Najcenniej- FW: Tam było kiedyś bagno IB: Mowa inna, tych dzielnic jeden drugiemu. szym gatunkiem rośliny wystę- pod lasem, tylko ptaki się gnieź- dużo, przezwisk. Na wioskach LG: W Wiejkach pani soł- pującym w rezerwacie jest brzoza dziły. bliżej Siemiatycz np. we wsi Ro- tys wyjątkowa. Jak ktoś miesz- niska Betula humilis, będąca pod DS: A jakieś wyjątkowe miej- manówka, z której są moi rodzi- sca? Magiczne? ce, mówią bardziej po rosyjsku. LG: Boutry Hrud. To taka po- Śmieli się ze mnie, jak zaczęłam lana, która coraz bardziej zara- po naszemu uczyć się mówić. sta. Tam ambona stoi. Ciekawost- DS: A jak się sprawuje urząd ki się dzieją, jelenie mocują się sołtysa? na siłę wiosną. Obok jest ostoja IB: Już drugą kadencję jestem zwierzyny. Niedaleko Wołkieli - sołtysem. Dużo nam nie trzeba. to taka dzielnica lasu, nazwa naj- Mamy dwie najważniejsze po- prawdopodobniej od wilków. I w trzeby – drogi i żeby świetlicę lasach mamy też dzielnice. Duń- nam ze szkoły zrobili. Jak miesz- ska Tryba, Maniauskije Chwoj- kańcy mają jakieś potrzeby, to niki, Wiejkauskije Chwojniki, dzwonią do pani sołtys. Ale wio- Rampa, Hranica, Hłyboka Doli- ska solidarna. Jak trzeba, to ludzie Szkoła w Wiejkach, połowa lat 80. na, Sażauka, Druhi Pierajezd, Zu- schodzą się. Na Boże Ciało ołtarz Fot. archiwum Iwony Bilkiewicz Iwony archiwum Fot. brauskaja Granica… robiliśmy, wieniec na Dożynki. ka przez tyle lat w tym samym ścisłą ochroną oraz ujęta w Pol- DS: Kiedyś zawsze przyjeż- Tak myślę, że tu u nas można by miejscu, to wszystko wydaje się skiej Czerwonej Księdze Roślin). dżaliśmy z rodzicami na po- porobić takie tabliczki przy dro- normalne. Cisza, spokój i mnó- LG: Teraz jest tam ładny klan- ziomki na Rampę. dze, z numerami domów, które stwo komarów. gor żurawi. Około 6-ej rano i 18- FW: Dawniej to była rampa są od drogi oddalone. Bo karet- DS: Macie rezerwat przyrody ej można poobserwować ładnie. strategiczna. Z jednej strony by- ki mają problem z dojazdem na Jezioro Wiejki. Zarośnięte, lustro wody widać, ły szerokie tory, rosyjskie, a z dru- kolonie. IB: Zwykłe błoto. 3 lata temu byłem 2 tygodnie temu z lornet- giej nasze – polskie. Teraz już ro- LG: Trzeba przyznać, że we byliśmy tam z mężem zimą. Przy ką. Gniazdo ma ponoć czarny bo- zebrane wszystko, torów nie ma, wsi bezinteresownie jeden dru- -25 stopniach nie zamarzło całe cian. Ale latem to tam komary, podkłady zgniły. giemu pomaga. jezioro. (Pani Iwona przynosi za- kleszcze, muchy, chrabąszcze. IB: Została tylko kostka na dro- Opracowała drukowane kartki z informacja- Bobrów zatrzęsienie, podkopu- dze. Dorota Sulżyk▲ mi o roślinności tam występują- ją drogi. Strach jechać cięższym DS: Co Panią najbardziej za- Okruchy historii Ziemi Gródeckiej (19) wano warsztat w Gródku. Na lata 1978-79 łania SKR miała stratę 287 tys. zł., a ZGR SKR w Gródku ciąg dalszy przewidziana była realizacja nowej inwe- – w ciągu kilku miesięcy zysk 1901 tys. zł. Rok 1975 ZGR zamknął wynikiem 1901 stycji w Gródku w postaci całego zaplecza Ogólnie więc zysk wynosił 1614 tys. zł. W tys. zł. Dotyczy to okresu pracy SKR, a wła- technicznego i budynku mieszkalnego na 1975 roku wartość usług dla ludności wynio- ściwie o niczym nie mówi, ponieważ działal- 18 rodzin już na nowym miejscu. Posta- sła 3002 tys. zł. ności rolniczej nie można rozliczyć na pod- nowiono założyć samodzielną linię telefo- Ze sprawozdania z działalności Zarządu i stawie kilku miesięcy. Dopiero wynik ekono- niczną Fili ZUM w Wiejkach i Załukach, Spółdzielni Kółek Rolniczych w Gródku za miczny kolejnych lat może stanowić podstawę które nie miały bezpośredniego połącze- 1976 rok czytamy: do analiz sensowniejszych, chociaż wskaźniki nia z Gródkiem. W Załukach zamierzano Przychody ogółem wyniosły 37174 tys. zł., produkcyjne mówią same za siebie. wybudować 500 stanowisk dla bukatów w co stanowi 33,3% założeń planowych i sta- A. Działalność inwestycyjna. nowej bukaciarni. Realizacja powyższych nowi ponad 2-krotny wzrost w stosunku do Od Kółka Rolniczego w Wiejkach przejęto inwestycji wymagała organizacji własnego roku 1975. prawie wykończoną inwestycję w postaci po- zakładu usług remontowo – budowlanych. Wartość wykonanych usług dla ludności mieszczeń socjalnych prowadzoną na dziko W celu zapewnienia właściwej bazy dla za- wyniosła 3991 tys. zł., co stanowi 102,3% (bez zezwoleń), ale bardzo potrzebną. Dość kładu wystąpiono z wnioskiem o przejęcie prac w gospodarce indywidualnej. W ubie- szybko udało się ją rozliczyć. Rozliczona zakładów stolarskich w Gródku. głym roku prawie w 100% zmechanizowano została roczna inwestycja w postaci chlew- B. Sprawy finansowe. proces ochrony roślin zbóż jarych. W 95% ni i rozpoczętego magazynu pasz. Magazyn Przychody w roku 1975 wyniosły 17012 zmechanizowano zbiór traw. Skoszono 3422 dokończony został już w czasie działalno- tys. zł (bez dotacji). W 59% pochodziły z ha łąk. Skoszono dla rolników 1510 ha zbóż, ści SKR. Łatwo natomiast poszło rozlicze- mechanizacji, 7,6% z remontów i opieki w tym 468 kombajnami, przez co tę pracę nie studni głębinowej w Bielewiczach. Wy- technicznej, 33,3% z ZGR, 0,1% ze zbio- zmechanizowano w 45%. Obsiano nawozami konano dobudówkę na 20 macior luźnych rowego zaopatrzenia. Warsztat, w związku 2400 ha łąk, co stanowiło 40%. W tym samym przy chlewni i wykonano dokumentację na z tym, że był księgowany według kosztów procencie zmechanizowano orkę i siew na- nową chlewnię na 400 stanowisk w Zału- własnych, zamknął się bilansem zerowym. wozów. Zapotrzebowanie na większość tych kach. Założono oświetlenie bazy i rozbudo- Mechanizacja w skali kilku miesięcy dzia- prac było zdecydowanie wyższe. Szczególne

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 22 Historia kłopoty wystąpiły z zabezpieczeniem potrzeb wami wynosiła: żyta 539 ha, jęczmienia to, że kilkanaście macior prosiło się w grud- na prace uprawowe. Ogromny wzrost potrzeb 20 ha, owsa 172 ha, ziemniaków 15 ha, niu 1975 r. i nie zdążyły dać dwóch miotów na usługi mechanizacyjne wynikał z wyraź- buraków półcukrowych 2 ha – razem 748 w roku 1976. nie postępującego procesu starzenia się wsi. ha. Jedynie plon owsa był niezadowalający. D. Zatrudniano średniorocznie 119 pracow- Dostawy sprzętu były natomiast zdecydowa- ników, z czego 82,4 stanowili pracownicy pro- nie niewystarczające zważywszy, że obszary dukcyjni. Plan zatrudnienia zrealizowano w przejętych przez SKR gruntów PFZ wzrasta- 96,8%. Osobowy fundusz płac wykonano w ły w tempie ogromnym. Było szereg braków wysokości 5055 tys. zł., co stanowiło 111,1% natury organizacyjnej, a także kłopotów z na- planu. prawami, które nie pozwalały na lepsze wyko- E. Zakupiono sprzętu za 5457 tys. zł. War- rzystanie posiadanego sprzętu. Efektywność tość majątku trwałego wzrosła z 22514 wykorzystania czasu traktorzystów wynosiła tys. zł. do 26476 tys. zł. Zrealizowano 6 za- 62%, co przede wszystkim było spowodowa- dań inwestycyjnych, tzn.: ne koniecznością kierowania ich do napraw a) wybudowano linię telefoniczną do Wie- sprzętu towarzyszącego z powodu dalekiej jek, od potrzeb bazy naprawczej. b) zadaszono istniejący budynek tuczu let- Wartość jednej godziny sprzedażnej wy- niego w Bielewiczach, nosiła 118,7 zł i była najniższa w Wiejkach c) rozbudowano nieznacznie warsztat w – 110 zł. , a najwyższa w Gródku – 134,7 Gródku, zł. Rzutowało to szczególnie na transport, d) dobudowano pomieszczenie na luźne ma- gdzie 1 godzina kosztowała około 95,5 zł. ciory przy chlewni w Załukach, Fot. archiwum Walentyny Kuźmicz Walentyny archiwum Fot. SKR-owcy skazani na niego byli przez 5 e) wybudowano silos na kiszonkę z ziem- miesięcy zimowych, a w pozostałej części Pracownice biura SKR w Gródku niaków w Bielewiczach, roku musieli sami wykonać całość prze- f) ocieplono warsztat w Gródku. wozów na potrzeby własne z powodu bra- Wyprodukowano 167,5 ton żywca, z te- F. Sytuacja płatnicza SKR była bardzo do- ku taboru samochodowego. go wieprzowego 139.8 ton, bardzo wyraźnie bra i na dzień 31.12.1976 r. dysponowano na C. Na odcinku produkcji żywca i zie- przekraczając założenia planowe. W tuczar- rachunku sumą 7849 tys. zł. Z kredytów pra- miopłodów w ZGR osiągano lepsze wy- ni Bielewicze osiągnięto 536 gram przyrostu wie nie korzystano. niki. Ilość gruntów wzrosła do 1818 ha, z dziennego, co było najlepszym wynikiem w Rok 1976 zamknięto nadwyżką wynoszą- czego gruntów ornych było 1050 ha, łąk i SKR województwa białostockiego. W chlew- cą 2238 tys. zł. pastwisk 525 ha. Całość nadających się do ni macior w Załukach odchowano od 58 ma- Oprac. zagospodarowania obszarów zagospoda- cior średnio 15,6 warchlaków o wadze do 25 Wiera Tarasewicz▲ rowano. Powierzchnia gruntów pod upra- kg. Wynik byłby jeszcze lepszy, gdyby nie ciąg dalszy w następnym numerze Etiudy gródeckiej motoryzacji Trudne powojenne lata gródeckiej rzeczy- wistości, tak jak i całego kraju, oscylowały w pierwszym rzędzie zapewnieniem mieszkań- com dachu nad głową, wyżywienia i ubrania. Dopiero potem przyszedł czas na polepsza- nie standardów codziennego życia, na rozwój techniki, a zatem i motoryzacji. Po wojnie luksusem było posiadanie ko- nika i furmanki, wielkim udogodnieniem w poruszaniu się na nieco dalsze odległości był rower. Ze wspomnień trochę starszego po- kolenia wynika, że zdecydowane zmiany w tym temacie przyniosły lata pięćdziesią- autorki archiwum Fot. te, kiedy to w Gródku zaczęły pojawiać się Pierwszy samochód w Bielewiczach był u Tarasewiczów. Była to Skoda Oktawia. motocykle. Pierwszym motocyklistą w Gródku oka- również wykorzystywanego do przewożenia telemonterzy Aleksander Karpiuk (ok. roku zał się prawdopodobnie o. Włodzimierz Do- materiałów na budowę. 1958), a trochę potem Dymitr Gościk. W po- roszkiewicz, proboszcz gródeckiej parafii w Józef Kozioł, znany i szanowany majster bliskim Straszewie już od roku 1955 czar- latach 1946 – 1960, późniejszy metropolita budowlany z Gródka, już w połowie lat 50. ną WFM-ką jeździł Jan Kot. Na początku lat warszawski i całej Polski, zwierzchnik Pol- posiadał motocykl. Z potrzeby konieczności 60. motocykl WFM, a następnie IŻ posiadał skiego Autokefalicznego Kościoła Prawo- przemieszczania się w ramach pracy zawo- mieszkaniec Bielewicz, Włodzimierz Tarase- sławnego w latach 1970 – 1998. Podjąwszy dowej po całej gminie motocykl – zieloną wicz. Około roku 1960 pojawiły się w Gródku się zadania pobudowania w Gródku cerkwi, WFM-kę posiadał na początku brygadzista importowane z Węgier motocykle PANNO- jeździł on na motocyklu marki IŻ, służącym posterunku monterskiego w Gródku Jan Tro- NIE, piękne, silne maszyny. Mikołaj Kondru- mu za środek transportu osobowego, często chimczyk, czerwone WFM-ki – kupili sobie sik, mieszkaniec ul. Białostockiej, w opowie-

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 Historia / Nasze pasje 23

Mieszkańcom Gródka pierwszy samochód tej jeździł popielatą WARSZAWĄ 223. W tym marki kojarzy się nieodmiennie z panem Żap- samym mniej więcej czasie Mikołaj Kondru- niewskim (imienia zapytani nie pamiętają), sik z Białostockiej poszerzył swój park ma- zamieszkałym przy ulicy Krzywej. Ów pan szynowy o nowiutkiego FIATA 125p. W 1973 miał kłopoty z chodzeniem, a lubił zbierać roku pasjonat, Wiktor Karpiuk ze Straszewa, grzyby. Jeżdżąc swoją SYRENKĄ do lasu nabył zabytkowy już, bo po kapitalnym re- potrafił zbierać grzyby na kolanach. Ludzie moncie wykonanym w 1950 roku, egzem- znajdowali go nawet kilometr od samochodu, plarz SKODY 1100. Całkiem zaś porządny idąc wydeptaną szeroko ścieżką. SYREN- samochód marki ŜKODA OKTAWIA, jako KĘ miał także mąż doktor Pucowej, czasowo pierwszy we wsi Bielewicze, kupił Włodzi- mieszkający w Gródku. Bywało, że na prośbę mierz Tarasewicz. sąsiadów odpalał swój samochód i woził np. Z upływem lat w Gródku i okolicznych

Fot. archiwum autorki archiwum Fot. chore dzieci do specjalisty do Białegostoku. wsiach zaczęło przybywać najprzeróżniej- Józef Karpiuk ze Straszewa i jego śliczny Ko- Na początku lat 70. po Gródku i okolicy szych i motocykli i samochodów, z czasem mar. Garażowano go w sionce. Lata 60. pojawiły się WARSZAWY, czeskie ŜKODY na korzyść tych ostatnich. i FIATY 125p. Włodzimierz Kuźma, nauczy- ściach o tamtych latach jest wspominany w ciel pracujący wcześniej w Mieleszkach, na- Opracowała Wiera Tarasewicz▲ kontekście wykorzystania swojej PANNO- był białą WARSZAWĘ 223. Zaraz potem (na podstawie wspomnień Mirosława Tarasewicza, NII do ciągania pługa po polu podczas orki. czerwoną WARSZAWĄ M-20 (garbus) za- Wiktora Karpiuka, Andrzeja Sawickiego, Sergiusza Przełom lat 50. i 60. przyniósł nowinkę mo- czął jeździć Jan Trochimczyk z Bielewicz. Cywoniuka) toryzacyjną w postaci samochodu SYRENA. Józef Szeremeta, znany jako „drogomistrz” Przedwojenny samochód W drugiej połowie lat sześćdziesiątych rała Kutiepowa. W 1920r. rodzina Kutiepowa nie noclegu tym rajzerom. W taki oto sposób ubiegłego wieku wchodziłem w lata dorosłe emigrując z Rosji do Turcji zabrała go ze sobą. zdobyto kierowcę, który za utrzymanie przez mojego życia, czyli stałem się pełnoletnim Ostatecznie osiedli we Francji. W latach trzy- jeden sezon woził kawalerów po okolicznych obywatelem PRL. Na ten moment wszyscy dziestych ubiegłego wieku reszta braci wraz wioskach. Radość nie trwała długo. W samo- młodzi czekają z ogromną niecierpliwością. z sąsiadem Aleksandrem Ł. kupiła na spółkę chodzie wysiadł akumulator i auto można by- Już można było zasiąść do stołu z prawdziwy- samochód osobowy. Oczywiście używany. ło uruchomić przy pomocy korby. Ten, kto mi gospodarzami. W tamtych latach mieszka- Kosztował 800 zł. W tym czasie tona cementu kiedykolwiek to robił wie, że korba potrafi łem w Downiewie i dojeżdżałem do Białego- kosztowała ok. 500 zł, za 1 zł można było ku- „odbić” w kierunku przeciwnym do tego, w stoku, gdzie pobierałem nauki w Technikum pić 3,3 kg żytniego chleba. Wykwalifikowany którym się ją kręci. Pewnego razu w trakcie Rolniczym. Jak już zaznaczyłem, zasiadając robotnik zarabiał 100-120 zł miesięcznie. Nikt rozruchu korba odbiła i złamała kierowcy rę- do stołu ze starszymi od siebie, a to przy omło- z wyżej wymienionych nie miał prawa jazdy i kę. Tak się skończyły rozrywkowe rozjazdy tach, a to w dniu odpustu na Św. Anny, moż- nie potrafili jeździć takim cudeńkiem. Były to piątki kawalerów. Do dzisiaj pozostał z sa- na było posłuchać wspomnień ludzi, którzy lata światowego kryzysu ekonomicznego. Je- mochodu kawałek karoserii, który służy za w swoim życiu przeżyli wiele, bardzo wiele. dynym wyjściem było zatrudnienie kierowcy. daszek nad schodami do piwnicy. Minęło po- Mówię tu o ludziach urodzonych w latach Po 1931 r. bezrobocie było zmorą. Od wcze- nad 80 lat, a blacha jeszcze się nie rozpadła. 1900-1915. Mój ojciec Józef miał czterech snej wiosny do późnej jesieni trasę Białystok Często wspominam żart sąsiada Aleksandra braci (Konstantego, Mikołaja, Eugeniusza, – Wołkowysk – Baranowicze przemierzały Ł., który po kielichu opowiadał, że jeździli Aleksandra). Najstarszy Konstanty podczas grupy tzw. rajzerów. Obowiązkiem sołtysów tak szybko jak kierowca nadążył kierować. bieżeństwa uczył się w Rosji w gimnazjum miejscowości położonych przy szosie było w tej samej klasie, co córka carskiego gene- w miarę możliwości nakarmienie i udziele- Gródek 15.03.2017, Jan Grycuk▲ Konie fascynowały mnie od zawsze Rozmowa Gabrieli Baran z nauczycielką języka angielskiego - Aleksandrą Zarecką-Kondratiuk Gabriela Baran: Pani pasją mina i Black Boya. Jestem także mi to zaszczyt dla człowieka. Nie- ków i język, który jest zrozumiały jest jazda konna, czy mogłaby instruktorem jazdy konnej. Pro- zwykłe w pracy z koniem jest to, dla obu partnerów. Pani opowiedzieć o tym coś wię- wadzę jazdy oraz ujeżdżam i ko- że to potężne i silne zwierzę, któ- GB: Połączyła Pani pasję z cej? ryguję konie. W sezonie letnim re waży średnio 600 kilogramów, pracą. Pracuje Pani z końmi, Aleksandra Zarecka-Kon- także startuję w zawodach, w sko- ufa swojemu jeźdźcowi, uznaje za a ponadto uczy Pani w szkole. dratiuk: Konie fascynowa- kach przez przeszkody oraz ujeż- swojego przewodnika i pozwala Jak znajduje Pani na to wszyst- ły mnie od zawsze, a jeżdżę od dżaniu. się prowadzić za pomocą subtel- ko czas? dziewiątego roku życia, czyli GB: Co dla Pani jest fascynu- nych sygnałów. W jeździe konnej AZ-K: Kluczem jest dobra or- od momentu, kiedy w Supraślu jącego w koniach? fascynująca jest więź, jaką można ganizacja zajęć oraz samodyscy- (gdzie mieszkam) powstała stad- AZ-K: Konie to zwierzęta inte- wypracować pomiędzy przedsta- plina. Czasami jest ciężko, ale nic nina. Mam dwa konie – Wiedź- ligentne i szlachetne, a praca z ni- wicielami dwóch różnych gatun- nie może stanąć na drodze mojej

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 24 Nasze pasje / Sport pasji. Poza tym, po kilku godzinach pracy w GB: Jeśli mogłaby Pani cofnąć czas, co szkole, jazda konna jest dla mnie formą relak- zmieniłaby Pani w przeszłości? su, odpoczynku od pracy umysłowej. AZ-K: Myślę, że bałabym się cokolwiek GB: Co jest najtrudniejsze w pracy z mło- zmieniać, bo wtedy teraźniejszość mogłaby dzieżą? wyglądać inaczej. AZ-K: Moim zdaniem, emocje, które towa- GB: Czy praca z młodzieżą daje Pani sa- rzyszą stosunkom międzyludzkim. Na szczę- tysfakcję? ście, poza trudnościami, jest wiele przyjem- AZ-K: Oczywiście, daje mi ogromną sa- nych aspektów mojej pracy. tysfakcję. Szczególnie, gdy obserwuję rozwój GB: Czy poza jazdą konną znajduje pani moich uczniów i ich zaangażowanie w zajęcia. czas na inne pasje? Poza tym, w szkole nie można się nudzić, moi AZ-K: Koniom poświęcam znakomitą więk- uczniowie każdego dnia zapewniają mi wiele szość czasu wolnego, ale zawsze znajduję tro- ciekawych przeżyć. chę czasu na książkę. Czytam co wieczór, mo- GB: Dlaczego zaczęła Pani uczyć języka im ulubionym gatunkiem jest fantastyka. angielskiego? GB: Jakie fakty z dotychczasowego życia AZ-K: Gdybym nie uczyła języka angiel- uważa Pani za najlepsze? skiego, prawdopodobnie uczyłabym innego AZ-K.: Mam jedno wspomnienie, które jest przedmiotu lub prowadziła szkolenia. Dzie- dla mnie bardzo ważne. Na studiach trenowa- lenie się wiedzą sprawia mi radość i mam po- łam skok wzwyż i kiedyś udało mi się wygrać czucie, że moja praca jest ważna, że w jakiś międzynarodowe zawody. Kiedy odbierałam Kuczyńska Izabela Fot. sposób pomagam swoim uczniom, niezależ- nagrodę, miałam jedyną w życiu okazję wy- GB: Jak spędza Pani czas wolny? nie od tego, czy uczę języka angielskiego, czy słuchania Mazurka Dąbrowskiego, granego AZ-K: W czasie wolnym odwiedzam staj- jazdy konnej. specjalnie dla mnie. To był bardzo wzrusza- nię lub czytam książkę, często też bawię się z GB: – Bardzo dziękuję za rozmowę. jący moment. moim kotem Geraltem. Gabriela Baran▲

X Turniej Piłki Siatkowej o Puchar Wójta Gminy Gródek Wieści parafialne W sobotę 25 marca 2017r. w sali gimnastycznej Zespołu Szkół w Gródku został rozegrany X Turniej Piłki Siatkowej o Puchar Wój- ta Gminy Gródek. Celem sportowych zmagań było tworzenie pozytywnego klimatu do szkolenia dzieci i młodzieży, zaprezentowanie i upowszechnianie formy spędzania czasu wolnego – aktywnie, bez uzależnienia od nałogu oraz kształtowanie i propagowanie pozytyw- nego modelu dopingu sportowego w myśl idei fair play. W turnieju wzięły udział cztery zespoły. Rozgrywki przeprowadzone zostały systemem „każdy z każdym”, do trzech wygranych se- tów, zgodnie z przepisami Polskiego Związku Piłki Siatkowej. Turniej rozpoczął się o godz. 9.00 po oficjalnym otwarciu, którego dokonała Dyrektor Zespołu Szkół w Gródku p. Anna Grycuk. Wyniki rozegranych spotkań: SG Czeremcha – Michałowo 1:3, Nadleśnictwo Waliły – Młody Gródek 0:3, SG Czeremcha – Nadle- śnictwo Waliły 3:0, Michałowo – Młody Gródek 2:3, SG Czeremcha – Młody Gródek 0:3, Michałowo – Nadleśnictwo Waliły 3:0 Podczas zmagań walka sportowa była bardzo zacięta, wszyscy chcieli zwyciężyć, nie zapominając jednak o zasadzie fair-play. Nad sprawnym przebiegiem turnieju czuwali nauczyciele wychowania fizycznego - Alina Gościk i Marcin Józwowicz, sędzia główny tur- nieju. Sędziami liniowymi byli uczniowie ZS w Gródku: Gabriel Grycuk, Patryk Puchalski, Jakub Lisowski i Michał Giegiel. O godzinie 16.00 nastąpiło oficjalne zakończenie turnieju, podczas którego Wójt Gminy Gródek Wiesław Kulesza i Zastępca Dyrek- tora Zespołu Szkół w Gródku Danuta Garkowska wręczyli puchary, statuetki oraz medale. Końcowa kolejność: I miejsce Młody Gródek II miejsce Michałowo III miejsce SG Czeremcha IV miejsce Nadleśnictwo Waliły. Statuetki najlepszych zawodników zespołu otrzy- mali: Michał Rapucha (SG Czeremcha), Wojciech Gabiec (Michałowo), Adam Ławrynowicz (Młody Gródek) i Marek Stankiewicz (Nadleśnictwo Wali- ły). Statuetkami uhonorowano też Stanisława Kacz- marka oraz Rafała Ostaszewskiego - najmłodsze- go i najstarszego zawodnika turnieju. Wójt Gminy Gródek wręczył też nagrodę specjalną – trofeum dla Zespołu Szkół w Gródku za 10- letnią pomoc w organizacji turnieju piłki siatkowej. Serdecznie dziękujemy pani Alinie Nos za nieodpłatne sprawowanie opieki medycznej oraz Gminnej Komisji Rozwiązywania Pro- blemów Alkoholowych w Gródku za ufundowanie nagród i poczęstunku dla uczestników turnieju. Wszystkim zespołom gratulujemy, a zawodnikom dziękujemy za sportową walkę, dobry humor i wymianę doświadczeń. tekst: Alina Gościk, fot. Sylwia Gościk

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 W ogrodzie i kuchni 25 W ogrodzie i kuchni – odcinek dwudziesty Porządki

Przyszła, niezaprzeczalnie mo- ziemi albo o wysokim, rozrasta- ja ulubiona pora roku – wiosna. jącym się pokroju. Niskie gatun- Czas rozpocząć nowy sezon w ki będą się świetnie nadawały na ogrodach, na balkonach i tara- ogródki skalne albo jako dekora- sach. Czas również na wiosenne cja trawnika. Natomiast wysokie porządki. Pracy po zimie jest na- irgi można formować za pomocą prawdę dużo, a im lepiej wiosną ciecia i tworzyć z nich żywopłoty. przygotujemy ogrody do sezonu Wracając do porządków… Czeka wegetacyjnego, tym piękniej bę- mnie jeszcze pozbycie się zielo- dą wyglądały w porze kwitnienia nego nalotu na płytkach chodni- i owocowania. Gdy zrobi się cie- kowych i ogrodzeniu, ale z tymi pło, rozpoczynamy zdejmowa- porządkami poczekam na pomoc nie osłon, które chroniły rośli- męża. No i jeszcze przedświą- Fot. Barbara Niczyporuk Barbara Fot. ny podczas zimy. Najlepiej zro- teczne porządki w domu… Jak bić to w pochmurny dzień, aby Jednym z bardzo ważnych zabie- ślin w swoich ogrodach, nama- to wszystko zaplanować i zrobić, słońce nie uszkodziło delikatnych gów, które co roku wykonuję w wiam Was do posadzenia ich tej aby święta były naprawdę weso- pędów rozwijających się już pod moim ogrodzie jest wiosenne cie- wiosnę. Nieważne, czy jesteś wy- łe i świetnie przygotowane? Ma- osłonami. Kopczyki kory i torfu cie krzewów ozdobnych. Kwit- trawnym miłośnikiem roślin, czy cie Czytelnicy na to sprawdzone okrywające podstawy krzewów i ną one na pędach jednorocznych. dopiero początkującym ogrodni- przepisy? Sprawdzone przepisy bylin najlepiej rozgarnąć i pozo- Pąki kwiatowe pojawią się na ga- kiem, ponieważ irga to krzew nie na świąteczne potrawy mają ,,Ale stawić na rabatach jako ściółkę. łązkach, które roślina wypuści w tylko łatwy w uprawie, ale jed- Babki” ze Słuczanki i dlatego to Użyźnią one glebę oraz spowol- danym sezonie, w związku z tym noczenie bardzo ozdobny i efek- im oddaję w tym wydaniu „WG- nią wzrost chwastów. Najwyższa zakwitną one latem. Koniecznie towny. Ma ciemnozielone, często HN” kulinarną cześć mojej rubry- pora, aby zabrać się za trawniki. skrócę o połowę pędy tawuł ja- błyszczące liście, które w zależ- ki. Żegnając się, namawiam na to, W miejscach, gdzie długo zale- pońskich, pięciorników krzewia- ności od odmiany mogą przebar- aby robiąc porządki przystanąć na gał śnieg trawa wyschła lub zgni- stych, lawendy i hortensji bukie- wiać się na różne kolory. W cza- chwilę i wsłuchać się, choć na mo- ła. Często też jest ona porażona towych. Przytnę również wrzosy, sie zimy opadają. Zachwycające ment, w ptasie śpiewy, w odgłosy chorobami grzybowymi, dlatego trawy ozdobne oraz róże wielko- są również owoce krzewu, które wracających do nas dzikich gęsi i musimy ją dokładnie zgrabić i za- kwiatowe. Najwięcej pracy będzie najczęściej występują w kolorze żurawi, głęboko zaciągnąć się cu- cząć nawozić. Zasilić nawozami z irgami, ponieważ w ubiegłym intensywnie czerwonym, granato- downie rześkim wiosennym po- lub kompostem trzeb też byliny. roku silnie się rozrosły i pokry- wy albo pomarańczowy. W zależ- wietrzem. Wszystkiego dobrego, Egzemplarze, które rosną wiele wają już sporą przestrzeń pod do- ności od naszych upodobań i moż- zdrowego i smacznego na Święta. lat w jednym miejscu, by pięknie mem. Muszę je mocno przyciąć. liwości ogrodu możemy wybrać zakwitnąć potrzebują zasilenia. Jeśli nie macie jeszcze tych ro- krzew o pędach płożących się po Barbara Niczyporuk▲

Listy od czytelników

Jesienią ubiegłego roku nabyłem działkę umiejscowioną przy rze- ce Supraśl. Jako że jestem pasjonatem historii II wojny światowej, zwróciłem uwagę na strategiczne położenie między mostami w Piłatowszczyznie i na szosie przy Rudej. Podejrzewałem, że leje, które odnalazłem na działce i w okolicach nie są przypadkowe. Po odnalezieniu puszek po amunicji z działek przeciwlotniczych i umocnień oraz łuski (120 mm) utwierdziłem się w przekonaniu, że w tym miejscu musiała stacjonować bateria dział, które ostrze- liwały okoliczne przeprawy przez rzekę. Szkoda, że historia naszej okolicy nie jest nagłośniana, a zapomniana...tu przecież ginęli lu- dzie. Wiesław Markowski

Trzeba się cieszyć z faktu, że wśród nas są bardzo uczciwi i życzliwi ludzie. Ostatnio jeden z mieszkańców Mieleszek pan Gustaw Misztal znalazł na drodze podczas przejażdżki rowerowej saszetkę z dokumentami i pieniędzmi. Zwrócił się do mnie z prośbą, żebym zawiozła go do właściciela zguby, którym okazał się mieszkaniec Gródka. Taka postawa powinna być wzorem do naśladowania dla nas wszystkich. Pani Nina M., mieszkanka Mieleszek

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 26 Porady i ogłoszenia A R C H I T E K T Porady językowe Marcin Tur

Któregoś dnia dziennikarz prowadzący program telewizyjny zapytał • projekty budowlane wszelkich obiektów prezenterkę pogody, czy lubi jeździć na nartach. Pogodynka odpo- • budownictwo pasywne i ekologiczne wiedziała, że nie bardzo, ponieważ jest razdziawą. Dziennikarz zro- • świadectwa, audyty i oceny energetyczne bił wielkie oczy, gdyż nie zrozumiał jej odpowiedzi. Wówczas doda- • obsługa inwestycji i kosztorysowanie ła, że pochodzi z Łap i czasem mama mówi do niej rozdziawka. Na • inne dokumentacje budowlane Podlasiu używamy wielu ciekawych słów, niezrozumiałych dla osób pochodzących z innych regionów Polski. Razdziawa to osoba, która tel. 510 71 20 71, 85 679 94 54 jest gapą, niezdarą. Szantrapa to ktoś roztargniony. Kiedy nalewamy zupę do talerza, używamy apałonika, czyli łyżki wazowej, a czap- ka z kazyrkiem to czapka z daszkiem. Młodsze pokolenia, niestety, nie znają już wielu słów, którymi kiedyś posługiwali się nasi przod- Gabinet Uśmiechu Stomatologia kowie, nawet nie uświadamiają sobie, jakim są one bogactwem. W imieniu redakcji proszę o gromadzenie słownictwa znamiennego dla Rodzinna zaprasza na: naszej gminy i dzielenia się swoimi zapisami z czytelnikami gazety. Drodzy Czytelnicy! - przegląd: konsultacje gratis!, leczenie kanałowe Bardzo prosimy o przysyłanie swoich propozycji do rubryki „Porady języ- - protezy stałe i ruchome, piaskowanie kowe”. Chcielibyśmy również stworzyć słownik wyrazów charakterystycz- - RTG, Chirurgia nych dla gminy Gródek. W związku z tym prosimy o kontakt z naszą gazetą. - praca z mikroskopem – filia Białystok Irena Matysiuk Pomoc dobroczynna Na rzecz poszkodowanej, dotkniętej zdarze- niem losowym Krystyny Tomaszewskiej za- mieszkałej w Zarzeczanach, Sołectwo Gródek II w składzie Krystyna Trochimczuk – sołtys i Halina Grycuk– członek rady sołeckiej, zor- ganizowało dobroczynną zbiórkę pieniężną od mieszkańców. Pomoc pieniężna została zebrana i przekazana na ręce poszkodowanej w dniu 26.03.2017r. w kwocie 5.437.00zł + paczka od Janiny Kupraszewicz . 04 Serdecznie dziękujemy wszystkim mieszkań- com Sołectwa Gródek II w imieniu włsnym i poszkodowanej, którzy przyszli z pomocą.

Sołtys i Rada Sołectwa Gródek II

Radnej Joannie Sołowiej z powodu śmierci Matki ś.p. MARII SIERŻAN wyrazy głębokiego współczucia składają Wójt i Radni Gminy Gródek oraz kierownicy gminnych jednostek i instytucji wraz z pracownikami

„Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny”. Gazeta miejscowa. Ukazuje się OGŁOSZENIA raz w miesiącu. Wydawca: Gminne Centrum Kultury w Gródku. Redagują: Do- rota Sulżyk (redaktor naczelna), Radosław Kulesza (skład i łamanie). Współpra- ▼ SPRZEDAM mieszkanie w blo- cują: Jerzy Sulżyk (korekta), Irena Matysiuk, Wiera Tarasewicz, Magdalena Ło- ku po gruntownym remoncie (62 tysz, Małgorzata Zbyryt (Nadleśnictwo Waliły), Barbara Niczyporuk, Marcin Tur m2), cena 110 tys. do negocjacji. (asystent naukowy na Wydziale Architektury Politechniki Białostockiej), nauczyciele tel. 510 355 238 i uczniowie Zespołu Szkół w Gródku. Adres redakcji: ul. A.G. Chodkiewiczów 4, 16-040 Gródek, tel. 600 051 441, e-mail: [email protected], www.gckgrodek.pl ▼USŁUGI TAPICERSKIE Piotr So- Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada oraz zastrzega sobie prawo do skracania kołowski, Załuki 44 tel. 504 441 i redagowania materiałów przekazanych do opublikowania. Gazetę można kupić 220 w sklepach na terenie gminy Gródek, bądź zamówić prenumeratę (4 zł + 2 zł koszt wy- ▼SPRZEDAM działkę rolną 2,15 ha, syłki - cena za jeden miesiąc) 1,5km od zalewu Zarzeczany, tel. Materiały, listy, uwagi, ogłoszenia i reklamy przyjmuje Gminne Centrum Kultury. Numer złożono 01.04.2017 r. Wydrukowano w drukarni ARES w Białymstoku. 515 967 831

Wiadomości Gródeckie – Haradockija Nawiny KWIECIEŃ 2017 UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE

- WYBÓR GOTOWYCH PAKIETÓW

- PRZEJŚCIE Z POLIS KONTYNOWANYCH NA LEPSZE WARUNKI I SZERSZY ZAKRES

- PRZYJMOWANIE DO UBEZPIECZENIA OSÓB BEZROBOTNYCH, SENIORÓW ORAZ CHORYCH

- BRAK BADAŃ LEKARSKICH

- WIEK WSTĘPU NAWET DO 86 LAT

ZAPRASZAM MARZENA SKOWROŃSKA-KLIMUSZKO 16-040 GRÓDEK , UL. ZARZECZAŃSKA 1 TEL. 883299600

ATRA GROUP TECHNIKA GRZEWCZA DYSTRYBUCJA, MONTA¯, SERWIS

Miejsce na Twoją reklamę!

LIDER KOT£ÓW I PALNIKÓW NA PELLET 602 151 098 [email protected] u l . C i e s i e l s k a 2 1 5 - 5 4 2 B i a ³ y s t o k Sportowy Gródek

Kadra Gryfików jest coraz większa. Dzięki wsparciu firmy Grand Service z Gródka mamy piękne nowe stroje. Serdecznie dziękujemy Pani Magdalenie Świerzewskiej za pomoc i współpracę. Drużyna nadal realizuje swoje cele, uda- ło się nam również kupić nowe piłki dzię- ki dofinansowaniu z Ministerstwa Sportu i Turystyki. Za moment wkraczamy na ligo- we boiska, a póki co przed nami cykl tur- niejów WIOSNA CUP w Gródku na Orliku ( 1-2 kwietnia, 8-9 kwietnia). (mł)

Cillian Sheridan i „Ziggi” Gordon odwiedzili Zespół Szkół w Gródku Fot. Alina Gościk Alina Fot. Fot. Alina Gościk Alina Fot. Fot. Agnieszka Litwin Agnieszka Fot.