Bizkaia Arroa (): kandélaǰo éu̯n : kandéléu̯n Jutsi: gandeailu̯ Arrazola (Atxondo): kandeláiʒ̯ o : kándeleró Goizueta: kandéleréu̯na, kandéleró͜eu̯na Landibarre: gándeaiʎ̯ ú, ganderaiʎ̯ ú Arrieta: kandelariʒoeɣún : kandélarjó, kandélarjóeɣún Igoa: kándeleró Larzabale: gandéailu̯ Bakio: kandeláriʒo : kandélaʒo͜éu̯n Jaurrieta: kándelárja͜eɣuná Uharte Garazi: gandaílu Bermeo: : Leitza: kandeláiʒ̯ oeɣun kandélaǰo͜éu̯n kandɛlarjá́ Zuberoa Berriz: kandélariʒo : kandéleró Lekaroz: kandeléra Bolibar (Markina-Xemein): kandéleriʒó : kandélarió: Luzaide / Valcarlos: ɣanderáilu̯ Altzai: khandeáʎy Busturia: kandelariʒoéɣun : kandelaíʃo Mezkiritz: kandeléra Altzürükü: khándeáʎy, khánteáʎy Dima: kandelário Deba: kandélaiʒ̯ ó Oderitz: kándeleún Barkoxe: khandeáily̯ Elantxobe: kandelariʒoeɣún, *ɣarβ̄ íkunde Donostia: kandélaǰo eu̯na Suarbe: kandélera͜eɣún Domintxaine: khándeaʎý Elorrio: kandeláriʒo : kandélaiʃo Sunbilla: kandélero͜eɣuná Eskiula: khandeaʎy Errigoiti: kandeláriʒo : kandélero͜eu̯né Urdiain: kándele͜á eɣuná Larraine: khandeáiʎ̯ y Etxebarri: kandeláriʃoéɣún : kandélai̯ʃo Zilbeti: kandeléra͜eɣúna Montori: khándeǿʎy Etxebarria: kandéleríʃo : kandélarjo͜eɣún Zugarramurdi: kandeláiru̯ Pagola: khandeáʎy Gamiz-Fika: Ezkio-Itsaso: Santa Grazi: khandeáily̯ kandeláriʒo kandélariá, kandélarjó, Lapurdi Getxo: kandélak, kandélaeɣum kandélarjoéu̯n Sohüta: kandeáily̯ Gizaburuaga: kandeláriʒo Getaria: kandélaiʒ̯ a euná Ahetze: kandeláiru̯ Urdiñarbe: gándeáʎy Ibarruri (Muxika): kandeláriʒo Hernani: kandélero Arrangoitze: kandailú̯ Ürrüstoi: kandeáʎy Kortezubi: kandelariʒoeɣún : kandeláriǰa Azkaine: kandelero Larrabetzu: kandelario : kandelári éu̯na Bardoze: gandé aʎu Laukiz: kandelárjo Lasarte-Oria: kandélaria eúna Beskoitze: gánderáilu̯ Leioa: kandelárjo Legazpi: kandélario eúne Donibane Lohizune: kanderáilu̯ Lekeitio: kandélariʒo : kandelárja Hazparne: gandeláiro̯ Lemoa: *kandelário : kandélai̯ʃó Hendaia: kandɛleró Lemoiz: kandéla͜eɣun : kandélari Itsasu: kanderáilu̯ Mañaria: kandeláriʒo Oñati: kandeléreún Makea: ganderáilu̯ Mendata: kandeláiʒ̯ o Orexa: kandéleró Mugerre: gandeailu̯ Mungia: kandelário Orio: kandélaiǰ̯ ó euná Sara: kandéilu Ondarroa: kandelariʃoéɣun : kándelariǰó Senpere: kándelairú̯ Orozko: kandelário, *ɣarβ̄ íkunde Tolosa: kandélarí Urketa: gandáilu,̯ gandéilu,̯ kandéilu,̯ Otxandio: kandeláio,̯ kandeláiʒ̯ o : kandélarjó éu̯n kandáilu,̯ kandáʎu Sondika: kandelárjo : kandélarió Uztaritze: gandéráil̯ ṳ Zaratamo: kandeláriʒo Nafarroako Foru Komunitatea Nafarroa Beherea Zeanuri: kandelário Zeberio: kandelário Abaurregaina / Abaurrea Alta: Aldude: ganderáilu̯ e Zollo (Arrankudiaga): kandélaś, kándeléra͜eɣuná Arboti: gánd aʎý, gánderáiʎ̯ y *kándelariʒo Alkotz: kandeléra Armendaritze: gánderáilu̯ Zornotza: kandeláriʒo Aniz: kandéløroɣuné Arnegi: gandéailú̯ Arbizu: kándeléra euná Arrueta: gánderálu Araba Beruete: kandélera jún Baigorri: ganderailu̯ Aramaio: kandélaiʒ̯ o Donamaria: kandeléro Bastida: kanderailu,̯ kandøleRœ Dorrao / Torrano: kándelerá Behorlegi: gandáiʎ̯ u, gandéaʎu Erratzu: kandeléro Bidarrai: ganderáilu̯ : kandélaǰo͜eu̯ná Etxalar: kandéleroeɣúna Ezterenzubi: gandéaʎu : kándeleró Etxaleku: kándeléra Gamarte: gandéailu̯ : kándelaǰó Etxarri (Larraun): kándeléu̯n Garrüze: gándɛaʎœ́ Araotz (Oñati): kandeléraeɣún Eugi: kandeléra Irisarri: ganderáilu̯ Arrasate: kandeláriʒo eɣun Ezkurra: kandélero͜eu̯né Izturitze: ganderaailu̯

EHHA 154 345. Mapa: Candelaria / Chandeleur / Candlemas

GALDERA: 12040; ALEANR: VIII, 1148

kandelairu - Egun honi buruzko esaera, kanta eta ohitura ugari Ibarruri: Kandelak bereingetu da gero trumoie danien orreik ixetu, aplakau daien kandelario aipatzen dira oharretan. Baita San Blas egunekoak ere. (antzeko azalpenak bildu dira Bakio, Etxebarria, Ahetze, Uztaritze eta beste herri kandelari(a) - Mapa txikian hitzaren hasiera baino ez da kontuan izan batzuetan). kandelero (kan-, gan-, khan-). Mañaria: “Kandelárixo lárixo / átxak ura dárixo / akarra jantzan / átzue jantzan / astuek tanboliñe jo” (hasiera berdinarekin bestelako aldaerak bildu dira Berriz, khandeallü Gizaburuagan eta beste herri batzuetan). kandel(a egun) Azkoitia: esaerak bildu dira: “Kandélarí ta beró, negúa da géro”, “Kandélaritan kandelera ótz, negúa mótz”, “Kandélario larío, elúrra darío, San Jósek e, lagúnduko dió”, ganderailu “Kandelariotan elúrra, joán zaigú negúan bildúrra” (antzeko esaerak bildu dira ganderaillü Orexa, Oiartzun, Igoa, Suarbe, Donamaria, Alkotz, Zugarramurdi, Hendaia, garbikunde Mugerre, Ezterenzubi eta besteetan). Beasain: artzainek nahiago omen zuten kandelerotan eguzkia ikusi baino otsoa ardi tartean ikustea. Mugerre: Gandeailu hotz, neguia bihotz; bero balinbada, neguia gero. Ezterenzubi: Gandeallu bero, negua da gero, gandeallu hotz, negua juan da hotz.

EHHA 155