DOCSLIB.ORG

Sumariusz.Pdf

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Sumariusz.Pdf ZACHOWANIE POLSKIEGO DZIEDZICTWA NARODOWEGO 5 Recenzenci Ks. Prof. dr hab. Marian Bendza dr hab. Jerzy Urwanowicz, prof. Uniwersytetu w Białymstoku Korekta Witalis Łuba Redakcja serii Wojciech Walczak, Karol Łopatecki Redakcja tomu Wojciech Walczak Publikacja dofinansowana przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (umowa nr 611/P-DUN/2011) Wydawca Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy 15–867 Białystok, ul. Sokólskiego 7, lok. 19 ISBN 978–83–925705–6–1 Projekt okładki i łamanie Izabela Kabacińska Na okładce: Aleksander Chodkiewicz, wojewoda nowogrodzki, a także © robynmac – Fotolia.com Druk Totem s.c. ul. Jacewska 89, 88–100 Inowrocław, www.totem.com.pl Spis treści Wstęp ........................................................................................................................... 7 Sumariusz Dokumentów do Dóbr Supraskich z nadań funduszowych przez J. WW. hrabiów Chodkiewiczów w posiadaniu WW. Ojców Bazylianów zostających roku 1817 w Młynowie, spisany ......................... 5 1 Wstęp Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów należy do jednych z naj- bardziej cennych zbiorów akt, często wykorzystywanych przez badaczy przeszłości. Ród Chodkiewiczów należał do jednej z najwybitniejszych familii magnackich w Rzeczypospolitej. Od końca XV stulecia przed- stawiciele tego rodu sprawowali wysokie urzędy i najwyższe godności senatorskie. Fortunę rodową zawdzięczali nie tylko nadaniom królew- skim, ale również koligacjom rodzinnym z najważniejszymi rodzinami w państwie. Domeny rodowe, zakupy, nadania i koligacje przyniosły Chodkiewiczom wielkie posiadłości na terenach Wielkiego Księstwa Litewskiego, a następnie ziemiach ruskich Korony. Chodkiewiczo- wie czerpali liczne dochody ze starostw, dzierżaw i innych dóbr kró- lewskich1. Największe wpływy przedstawiciele rodu uzyskali w XVI i na po- czątku XVIII w. Funkcję hetmanów Wielkiego Księstwa Litewskie- go pełnili Grzegorz Chodkiewicz (zm. 1572), Jan, syn Hieronima 1 O rodzie Chodkiewiczów i jego przedstawicielach, por.: Polski Słownik Biogra- ficzny (dalej: PSB), t. III, Kraków 1937, s. 354–372; K. Niesiecki, Herbarz polski, t. III, Lipsk 1839, s. 48–63; J. Kamiński, Rodzina Chodkiewiczów herbu Gryf, „Skar- biec Polski”, 1859; S. K. Kossakowski, Monografie historyczno-genealogiczne niektórych rodzin polskich, t. I, Warszawa 1876, s. 40–64; T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. XI, Poznań 1889, s. 1–34; A. Boniecki, Herbarz polski, t. III, Warsza- wa 1900, s. 21–29; S. Uruski, Rodzina, t. II, Warszawa 1905, s. 207–215; Z. Luba- Radzimiński, Sprawa odrębnego pochodzenia Chodkiewiczów litewskich i białoruskich, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, Kraków 1928. 7 Sumariusz Dokumentów Dóbr Supraskich Chod kiewicza (ok. 1537–1579) i Jan Karol Chodkiewicz (1561– –1621)2. Już w 1555 r. Chodkiewiczowie uzyskali tytuł hrabiowski ce- sarstwa rzymskiego, który został im zatwierdzony przez króla Zygmun- ta Augusta w 1568 r. Wówczas to doszło do zamiany herbu z Koście- szy na Gryfa z odmianą. W połowie XVI w. doszło do podziału rodu Chodkiewiczów na trzy linie: brzostowicką, bychowską i supraską. Pierwsza gałąź Chod- kiewiczów wygasła w 1578 r., druga w 1626 r., a jedyną żyjącą pozo- stała linia supraska. Potomkowie supraskiej linii Chodkiewiczów, posia- dający swe liczne dobra na terenach Wielkiego Księstwa Litewskiego, w połowie XVIII w. przenieśli swoją rodową rezydencję do Młynowa, leżącego w odziedziczonych dobrach sapieżyńskich na Wołyniu. Powstanie archiwum Chodkiewiczów w Młynowie było zasługą Jana Mikołaja Chodkiewicza, starosty żmudzkiego (1738–1781) i je- go żony Ludwiki z Rzewuskich Chodkiewiczowej (1744–1816). Sta- rosta żmudzki, pragnąc podkreślić wielką przeszłość swego rodu, w la- tach sześćdziesiątych XVIII w. podjął decyzję o założeniu w Młynowie własnego archiwum rodowego. Na jego polecenie archiwista rodowy Andrzej Komar przeprowadził liczne kwerendy archiwalne w Metryce Litewskiej, w księgach sądowych ziemskich i grodzkich, archiwach pry- watnych, gdzie dokonał odpisów akt dotyczących Chodkiewiczów i ro- dzin z nimi spokrewnionych. Jan Mikołaj Chodkiewicz nabywał rów- nież akta rodowe w drodze wymiany, darów i zakupów. W ten sposób do Młynowa trafiły, między innymi, akta rodowe z linii brzostowickiej i bychowskiej3. Po śmierci inicjatora powstania archiwum rodowego w Młynowie jego działalność kontynuowała żona zmarłego, Ludwika. 2 Biogram Grzegorza (Hrehorego) Chodkiewicza, PSB, t. III, Kraków 1937, s. 358–359; Jana Chodkiewicza, tamże, s. 361–363; Jana Karola Chodkiewicza, tam- że, s. 363–367; L. Podhorecki, Hetman Jan Karol Chodkiewicz, Warszawa 1976. 3 PSB, t. III, s. 368–369; S. Pełeszowa, Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów (1499–1932), „Archeion”, 1979, t. LXIX, s. 118. 8 Wstęp To ona w pałacu młynowskim zgromadziła w końcu XVIII w. wszyst- kie rozproszone archiwalia i utworzyła jedno „Archiwum Generalne”. W archiwum znalazły się akta rodzinne Chodkiewiczów i innych ro- dzin spokrewnionych oraz akta administracyjno-gospodarcze należą- cych do nich dóbr4. Zasoby Archiwum Młynowskiego zostały powiększone przez sy- na Jana Mikołaja i Ludwiki, Aleksandra Chodkiewicza (1776–1838), generała wojsk polskich, członka Towarzystwa Przyjaciół Nauk w War- szawie. Aleksander Chodkiewicz pozyskał wiele bezcennych rękopi- sów, akt kancelaryjnych różnych urzędów, jednostek wojskowych cza- sów stanisławowskich i Księstwa Warszawskiego5. Utworzone w końcu XVIII w. Archiwum Chodkiewiczów w Młynowie przetrwało do okre- su międzywojennego. Zniszczone w znacznym stopniu w czasie I wojny światowej stało się obiektem zainteresowania historyków i archiwistów. Hrabia Mieczysław Chodkiewicz w 1920 r. przekazał ocalałe reszt- ki tego znakomitego archiwum rodowego do Muzeum Narodowego w Krakowie. Przed przywiezieniem Archiwum Młynowskiego do Kra- kowa dzieliło się ono na kilka części: Archiwum Chodkiewiczowskie, Archiwum Sapiehów, Archiwum wojskowe czasów saskich, zbiory au- tografów i rękopisów6. W 1937 r. w wyniku starań Ministerstwa Wy- znań Religijnych i Oświecenia Publicznego rodzina Chodkiewiczów 4 Tamże. 5 T. E. Estreicher, H. Mościcki, Aleksander Chodkiewicz, PSB, t. III, s. 355–358; T. Kalusiński, Aleksander Chodkiewicz (1776–1838), „Chemik”, 1962, nr 1; S. Pełe- szowa, Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów..., s. 119. 6 Archiwum Chodkiewiczów w Młynowie, „Kwartalnik Historyczny”, 1919, t. XXX; J. Kwiatkowski, O zbiorach młynowskich Chodkiewiczów, „Dziennik Wo- łyński”, 1922, nr 5; E. Chwalewik, Zbiory polskie, t. I, Warszawa–Kraków 1926; M. Orłowicz, Przewodnik po Wołyniu, Łuck 1929, s. 304–305; J. Nieć, Dział rękopi- sów w Bibliotece Wołyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łucku, Archiwum Chod- kiewiczów w Młynowie, „Archeion”, 1936, t. XIV, s. 56–57; S. Pełeszowa, Zbiór akt wojskowych Aleksandra Chodkiewicza w Archiwum Młynowskim, przechowywanym 9 Sumariusz Dokumentów Dóbr Supraskich przekazała pozostałą część Archiwum Młynowskiego, nie będącego w posiadaniu Muzeum Narodowego. W 1951 r. Muzeum Narodowe w Krakowie przekazało Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów do Archiwum Państwowego w Krakowie. W ten sposób doszło do scale- nia liczącego 3088 jednostek archiwalnych Archiwum Młynowskiego i jego opracowania7. Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów, mimo licznych strat, jest jednym z największych rodowych archiwów magna- ckich w zbiorach polskich. Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów w całości nie zostało prze- niesione do Archiwum Państwowego na Wawelu w Krakowie. Niektó- re pochodzące z jego zasobów dokumenty znalazły się w zbiorach ręko- pisów Biblioteki Muzeum Narodowego im. Czartoryskich w Krakowie. W sumie pozostało sześć metrów bieżących akt. Przechowywane tam są, między innymi, 80 dokumentów pergaminowych z lat 1496–1738, część akt rodzinnych i gospodarczych, korespondencja Chodkiewiczów z XVII–XIX w. oraz dokumenty prywatne generała Aleksandra Chod- kiewicza. Za szczególnie cenne należy uznać zespoły archiwalne dotyczą- ce Gene alo gii Chodkiewiczów (MN 741), Dyplomy pergaminowe z domu Chodkiewiczów (MN 542) i Sumariusze dotyczące akt fundacji monasteru bazylianów oraz innych akt Chodkiewiczów z lat 1492–1806 (MN 860). Przechowywany w Bibliotece Muzeum Narodowego im. Czar to- rys kich w Krakowie trzytomowy Summaryusz dokumentów do dóbr su- praskich z nadań funduszowych przez J. WW. hrabiów Chodkiewiczów w posiadaniu WW. Ojców Bazylianów zostających roku 1817 w Młyno- wie spisany został pierwotnie sporządzony 8 lipca 1797 r. przez archi- wistę domu Chodkiewiczów Andrzeja Michała Komara. Sumariusz, w Archiwum Państwowym w Krakowie, „Archeion”, 1972, t. LVII, s. 127–138; taż, Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów..., s. 115–128. 7 Inwentarz Archiwum Młynowskiego Chodkiewiczów, Archiwum Państwowe (da- lej: AP) w Krakowie; S. Pełeszowa, Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów..., s. 116– –117. 10 Wstęp uzu pełniony w 1806 r. o akta z lat 1797–1806, został 21 grudnia 1817 r. na nowo opracowany przez archimandrytę Stanisława Roguskiego i po- twierdzony podpisem przez podsędka czarnobylskiego Dobrzańskiego. Każdy tom Sumariusza posiada innych charakter. Podstawą do wy- konania Sumariusza w 1817 r. (t. I), liczącego 95 kart, był zdekomple- towany Sumariusz, który został wykonany przez Andrzeja Michała Ko- mara w 1805 r. (t. III). Wolumen ten liczy 92 karty. Zawarty w nim układ i wykaz dokumentów był następnie powielony w 1817 r. Pomi- mo że pierwotna wersja Sumariusza wykonana przez archiwistę do- mu Chodkiewiczów została zdekompletowana, to na podstawie za- chowanej jej części można wnioskować, że Sumariusz z 1817 r. tylko w niewielkim stopniu odbiega od pierwowzoru.
Load more

Recommended publications
  • Artyku³y Y- Go 0– 27 Rzed- Lstwo Egen- Płacić Rzynaj- Genealo- Mie Pilnego W Świetle Ch I Domowych Dtym Nigdy Od Żad- I Napisał Na Jego , [W:] M
    artyku³y Stefan Dmitruk (Białystok) Geneza rodu Chodkiewiczów Początki rodu Chodkiewiczów są trudne do ustalenia. Dzieje przodków Grzegorza Chodkiewicza (ok. 1520–1572) sięgają przynaj- mniej początków XV w. Genealogia Chodkiewiczów stanowiła przed- miot licznych dyskusji wśród historyków. Przyjmuje się, że genealo- giczne hipotezy o pochodzeniu Chodkiewiczów dzielą się na legen- darne i naukowe. Prekursorem wywodów mitycznych stał się żyjący w latach 1520– 1584 Augustyn Rotundus. W swym dziele Rozmowy Polaka z Li- twinem pisał, że Chodkiewiczowie to ród litewski wywodzący się od „Chocka”1. Podwaliny pod legendę chodkiewiczowską położył Maciej Stryjkowski (ok. 1547 – ok. 1593). Między 1575 a 1579 r. przeby- wał on na dworze kniazia Jerzego III Słuckiego2 i napisał na jego polecenie pracę O początkach, wywodach, dzielnościach... W świetle jego ustaleń w 1306 r. do księcia Gedymina miało przybyć poselstwo od chana zawołżańskiego3. Poseł tatarski zaproponował pojedynek wojowników – Tatara i Litwina. W przypadku wygranej poddanego litewskiego państwo Gedymina (ok. 1275–1341) przestałoby płacić 1 A. Rotundus, Rozmowy Polaka z Litwinem, Kraków 1890, s. 47. 2 J. Radziszewska, Maciej Stryjkowski i jego dzieło, [w:] M. Stryjkowski, O początkach, wywodach, dzielnościach, sprawach rycerskich i domowych sławnego narodu litewskiego, żemodzkiego i ruskiego, przedtym nigdy od żad- nego ani kuszone, ani opisane, z natchnienia Bożego a uprzejmie pilnego doświadczenia, opr. J. Radziszewska, Warszawa 1978, s. 8, 10. 3 M. Stryjkowski, O początkach..., s. 239–242. 27 haracz. Na dworze książęcym przebywali Żmudzini. Spośród nich do walki o honor Litwy stanął Borejko. Żmudzinowi udało się pokonać Tatara w pojedynku, przez co zwolnił swoją ojczyznę od płacenia da- niny chanowi. Gedymin nagrodził dzielnego wojownika nadając mu Kazyłkiszki, Zblanów, Sochałów oraz odstąpił mu w dzierżawę Stki- wiłowicz i Słonim.
    [Show full text]
  • The Role of Bohdan Khmelnytskyi and the Kozaks in the Rusin Struggle for Independence from the Polish-Lithuanian Commonwealth: 1648--1649
    University of Windsor Scholarship at UWindsor Electronic Theses and Dissertations Theses, Dissertations, and Major Papers 1-1-1967 The role of Bohdan Khmelnytskyi and the Kozaks in the Rusin struggle for independence from the Polish-Lithuanian Commonwealth: 1648--1649. Andrew B. Pernal University of Windsor Follow this and additional works at: https://scholar.uwindsor.ca/etd Recommended Citation Pernal, Andrew B., "The role of Bohdan Khmelnytskyi and the Kozaks in the Rusin struggle for independence from the Polish-Lithuanian Commonwealth: 1648--1649." (1967). Electronic Theses and Dissertations. 6490. https://scholar.uwindsor.ca/etd/6490 This online database contains the full-text of PhD dissertations and Masters’ theses of University of Windsor students from 1954 forward. These documents are made available for personal study and research purposes only, in accordance with the Canadian Copyright Act and the Creative Commons license—CC BY-NC-ND (Attribution, Non-Commercial, No Derivative Works). Under this license, works must always be attributed to the copyright holder (original author), cannot be used for any commercial purposes, and may not be altered. Any other use would require the permission of the copyright holder. Students may inquire about withdrawing their dissertation and/or thesis from this database. For additional inquiries, please contact the repository administrator via email ([email protected]) or by telephone at 519-253-3000ext. 3208. THE ROLE OF BOHDAN KHMELNYTSKYI AND OF THE KOZAKS IN THE RUSIN STRUGGLE FOR INDEPENDENCE FROM THE POLISH-LI'THUANIAN COMMONWEALTH: 1648-1649 by A ‘n d r e w B. Pernal, B. A. A Thesis Submitted to the Department of History of the University of Windsor in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Arts Faculty of Graduate Studies 1967 Reproduced with permission of the copyright owner.
    [Show full text]
  • Bitwa Pod Chocimiem, Józef Brandt, 1867 R
    Śmierć Stanisława Żółkiewskiego w bitwie pod Cecorą, Walery Eljasz-Radzikowski BIT WA POD CHOCIMIEM 2 września – 9 października 1621 r. W relacjach Polski z Turcją cały wiek XVI upłynął pod znakiem pokoju. Plany rozpoczęcia wojny z Turcją snuł co prawda Stefan Batory, jednak król zdawał sobie sprawę z tego, że szansę powodzenia może stworzyć jedynie zbrojny sojusz głównych europejskich potęg. Zaczepną politykę wobec Turcji próbował kontynuować po śmierci Batorego kanclerz i hetman wielki koronny Jan Zamoyski. Zakładając, że ewentualna przyszła wojna powinna się toczyć na ziemiach mołdawskich, hetman starał się ugrunto- wać polskie wpływy w Mołdawii. W ślad Zamoyskiego szły magnackie rody z Ukrainy, mające w Hospodarstwie Mołdawskim rozliczne interesy, wzmocnione nierzadko związkami rodzinnymi z samymi hospodarami. Niezależnie od planów polityków w stosunkach Polski i Turcji występowały stale dwa punkty zapalne: kozackie rajdy łupieskie na wybrzeża Morza Czarnego – „chadzki morskie po dobro tureckie” i tatarskie najazdy na południowo-wschodnie ziemie Rzeczypospolitej. Sytuacja zaostrzała się od początku XVII wieku. Polskie wyprawy na Mołdawię, mające na celu osadzenie na tronie przychylnego hospodara, powtarzały się w 1600 r., 1612 r. i w 1615 r. Turcja uznawała te wyprawy za mieszanie się w jej wewnętrzne sprawy, jako że już od początku XVI wieku Mołdawia była uznawana za część Imperium Osmańskiego. Równie wielkie oburzenie wywoływało tolerowanie przez Rzeczpospolitą kozackich rajdów. Kozacy zaporoscy na lekkich łodziach „czajkach” zabierających ok. 60 ludzi spływali w dół Dniepru, omijali turec- ką twierdzę w Oczakowie i wypływali na Morze Czarne, gdzie rabowali statki handlowe, nadmorskie wsie, miasteczka i porty. Niejednokrotnie atakowali z powodzeniem wojenne galery tureckie. W 1606 r. napadli Warnę, w 1614 r.
    [Show full text]
  • 15Th-17Th Century) Essays on the Spread of Humanistic and Renaissance Literary (15Th-17Th Century) Edited by Giovanna Siedina
    45 BIBLIOTECA DI STUDI SLAVISTICI Giovanna Siedina Giovanna Essays on the Spread of Humanistic and Renaissance Literary Civilization in the Slavic World Civilization in the Slavic World (15th-17th Century) Civilization in the Slavic World of Humanistic and Renaissance Literary Essays on the Spread (15th-17th Century) edited by Giovanna Siedina FUP FIRENZE PRESUNIVERSITYS BIBLIOTECA DI STUDI SLAVISTICI ISSN 2612-7687 (PRINT) - ISSN 2612-7679 (ONLINE) – 45 – BIBLIOTECA DI STUDI SLAVISTICI Editor-in-Chief Laura Salmon, University of Genoa, Italy Associate editor Maria Bidovec, University of Naples L’Orientale, Italy Scientific Board Rosanna Benacchio, University of Padua, Italy Maria Cristina Bragone, University of Pavia, Italy Claudia Olivieri, University of Catania, Italy Francesca Romoli, University of Pisa, Italy Laura Rossi, University of Milan, Italy Marco Sabbatini, University of Pisa, Italy International Scientific Board Giovanna Brogi Bercoff, University of Milan, Italy Maria Giovanna Di Salvo, University of Milan, Italy Alexander Etkind, European University Institute, Italy Lazar Fleishman, Stanford University, United States Marcello Garzaniti, University of Florence, Italy Harvey Goldblatt, Yale University, United States Mark Lipoveckij, University of Colorado-Boulder , United States Jordan Ljuckanov, Bulgarian Academy of Sciences, Bulgaria Roland Marti, Saarland University, Germany Michael Moser, University of Vienna, Austria Ivo Pospíšil, Masaryk University, Czech Republic Editorial Board Giuseppe Dell’Agata, University of Pisa, Italy Essays on the Spread of Humanistic and Renaissance Literary Civilization in the Slavic World (15th-17th Century) edited by Giovanna Siedina FIRENZE UNIVERSITY PRESS 2020 Essays on the Spread of Humanistic and Renaissance Literary Civilization in the Slavic World (15th- 17th Century) / edited by Giovanna Siedina. – Firenze : Firenze University Press, 2020.
    [Show full text]
  • Pamięć O Heroicznych Czynach I Cnotach Rycerskich Sławnych Obrońców Ojczyzny Utrwalona W Kazaniach Funeralnych Fabiana Birkowskiego OP
    Napis XXV 2019 37 doi: 10.18318/napis.2019.1.3 Pamięć o heroicznych czynach i cnotach rycerskich sławnych obrońców ojczyzny utrwalona w kazaniach funeralnych Fabiana Birkowskiego OP Michał Kuran orcid: 0000-0002-0378-2453 (Uniwersytet Łódzki) Będą drudzy twym kościam grób zacny budować I twarz twoję w miedzi lać, i w marmurze kować, Między któremi snadź też miejsce będą miały Rymy moje – na łasce bogiń aby trwały1. Literacki pomnik, jaki wystawił Jan Kochanowski dwudziestotrzyletniemu Janowi Baptyście Tęczyńskiemu (1539/1540–1563) w Pamiątce wszytkiemi cnotami hojnie obdarzonemu Janowi Baptyście, hrabi na Tęczynie2, to przykład spersonalizowanych zmagań z zapomnieniem o ludziach, którzy byli – bądź mogli stać się – bohaterami swoich czasów3. Jak wiadomo, podobnie w Muzie Kochanowski podkreślał rolę bogiń sztuki, będących źródłem natchnienia dla poety-epika, który wziął na siebie misję zachowania w zbiorowej pamięci heroicznych czynów i zdarzeń ważnych dla danej społeczności, mając na myśli dzieła Homera i Wergiliusza oraz dokonania Agamemnona i Hektora, Turna, Kamilli, Lausa i Palanta4. Kochanowski podkreślił 1 J. Kochanowski, Pamiątka wszytkiemi cnotami hojnie obdarzonemu Janowi Baptyście, hrabi na Tęczynie, bełskiemu wojewodzie i lubelskiemu staroście, w: idem, Poematy okolicznościowe, oprac. R. Krzywy, War- szawa 2018, „Biblioteka Dawnej Literatury Popularnej i Okolicznościowej”, t. 37, s. 117, w. 5–8. 2 Zob. R. Krzywy, Sztuka wyborów i dar inwencji. Studium o strukturze gatunkowej poematów Jana Ko- chanowskiego, Warszawa 2008, s. 196–200. 3 Szczegółową analizę utworu przedstawił Roman Krzywy (ibidem, s. 245–246). 4 Zob. M. Wichowa, „Jako pamięć o przeszłości i dobrą sławę o sobie czynić”. Staropolscy autorzy o upły- wie czasu, pielęgnowaniu tradycji i kreowaniu własnego wizerunku dla potomnych, od Galla Anonima do Benedykta Chmielowskiego, „Literaturoznawstwo” 2014/2015, nr 8/9, s.
    [Show full text]
  • Strengthened Air Defence
    AUGUST 2020. NO 8 (27). NEWS FRENCH TROOPS IN LITHUANIA MARKED BASTILLE DAY NATO'S PRESENCE THE 7TH ROTATION: HANDLING AN UNEXPECTED CRISIS Strengthened air defence ON JULY 28 PRESIDENT OF THE REPUBLIC OF LITHUANIA GITANAS NAUSĖDA WAS ACCOMPANIED BY MINISTER OF NATIONAL DEFENCE RAIMUNDAS KAROBLIS, CHIEF OF THE DEFENCE STAFF OF THE LITHUANIAN ARMED FORCES MAJ GEN GINTAUTAS ZENKEVIČIUS AND COMMANDER OF THE LITHUANIAN AIR FORCE COL DAINIUS GUZAS ON A VISIT TO THE LITHUANIAN AIR FORCE BASE IN ŠIAULIAI TO FAMILIARISE WITH THE AIR DEFENCE CAPABILITIES LITHUANIA HAS AND TO MEET WITH THE SPANISH, BRITISH AND GERMAN AIRMEN CONDUCTING SPECIAL THE CURRENT ROTATION OF THE NATO AIR POLICING MISSION IN THE BALTIC STATES, AS WELL AS U.S. AND LITHUANIAN SOLDIERS. NAPOLEON‘S LITHUANIAN resident was shown the RBS70, tional Exercise Tobruq Legacy 2020 in Sep- FORCES. PART II Stinger, Grom missile air defence tember this autumn. systems operated by the Air Defence NASAMS is the most widely used mid- PBattalion, Sentinel and Giraffe surveillance range air defence system in NATO member radars, and elements of the NASAMS mid- states, and even for guarding the airspace over range air defence system delivered to Lithua- the White House, Washington. Lithuania has nia in June earlier this year. acquired the most recent, third generation, "Arrival of the NASAMS reinforces air NASAMS 3, its current users are still only defence of Lithuania and NATO’s eastern the Lithuanian Armed Forces and the Armed flank, all the components of the integrated Forces of Norway, the manufacturer. defence system are linked together, and The guests also viewed fighter aircraft the deterrence becomes stronger as a result," allies protect the Baltic airspace with: F18 Minister of National Defence R.
    [Show full text]
  • Litewsko-Polskie Związki W Pieśni Nowej Kalijopy Sarmackiej. Zamknięcie Sporu Aleksandra Brücknera Z Karolem Estreicherem O
    http://rcin.org.pl Pamiętnik Literacki CVIII, 2017, z. 3, PL ISSN 0031-0514 DOI: 10.18318/pl.2017.3.10 JAN OKOŃ Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera, Kraków LITEWSKO-POLSKIE ZWIĄZKI W „PIEŚNI NOWEJ KALIJOPY SARMACKIEJ” ZAMKNIĘCIE SPORU ALEKSANDRA BRÜCKNERA Z KAROLEM ESTREICHEREM O AUTORSTWO* Na europejskim szlaku W tomie 18 słownika biograficznego Biographie universelle, ancienne et moderne, wydawanym w początkach w. XIX w Paryżu pod egidą Stowarzyszenia Literatów i Uczonych (Société de Gens de Lettres et de Savants) ukazała się informacja o ta- jemniczym poecie polskim z w. XVII, Chryzostomie Golniewskim. On to, jak czyta- my w biogramie, „w języku swego kraju” („dans la langue de son pays”) napisał poemat („un poème”) o zwycięstwie pod Kircholmem, „które Chodkiewicz, najsław- niejszy spośród polskich wodzów, odniósł nad Szwedami, dowodzonymi przez Karola Sudermańskiego, późniejszego króla Szwecji”. Tak brzmiała owa informacja, konkretna i z pewnością oparta na autopsji: uwzględniała miejsce i czas druku (Wilno 1605), a nawet format (4o) 1. O samym autorze zresztą nic więcej nie napi- sano i nie ulega wątpliwości, że całe hasło, tylko na pozór biograficzne, znalazło się w słowniku jedynie z uwagi na ów przedstawiony tak pokrótce poemat. Biographie universelle była kontynuatorką wielkich oświeceniowych encyklo- pedii, w tym Wielkiej encyklopedii francuskiej Denisa Diderota i Jeana d’Alemberta, w szczególności jednak naśladowczynią wielkiego niemieckiego leksykonu Johan- na Heinricha Zedlera z lat 1731–1754 (Grosses vollständiges Universal-Lexicon), zespołowego dzieła uczonych, które aż w 64 tomach zbierało po raz pierwszy bio- grafie osób z całego świata, tyle że osób żyjących. W odróżnieniu od owych leksy- konów, Biographie universelle stawała się jeszcze bardziej „uniwersalna”, gdyż uwzględniała nie tylko osoby żyjące, ale i historyczne.
    [Show full text]
  • White Eagle Spring/Summer 2007
    WHITEWHITE EAGLEEAGLE Journal OF THE POLISH NOBILITY ASSOCIATION Foundation Published semi-annually, provided to libraries in over 30 countries worldwide Spring/Summer 2007 Website: pnaf.us/ MILWAUKEE’S BAL MOSKOWY RECALLS POLAND’S GLORIOUS PAST AND A CELEBRATION OF ITS COLORFUL TRADITIONS The Polish Bal Moskowy, a formal costume dinner-ball and one of the highlights of Milwaukee’s social calendar took place February 3, 2007. As usual it was held at the elegant Wisconsin Club in downtown Milwaukee with monies raised going to support the Syrena Polish Dancers of Milwaukee. Attending the ball was Dr. Felix W. V.L. Holewinski, President of the Polish Nobility Association Foundation who has represented the Foundation at this event for several years. The highlight of the ball was the performance of the Syrena Dancers who danced the very popular Lancers Suit. Wearing the colorful uniforms of Napoleon’s Polish Lancers of the Imperial Guard, the dancers reenacted a typical formal ball held in Poland during the Napoleonic Wars. The dance medley consisted mostly of various mazurs (a dance popular with the Polish nobility) and ended with the sound of a bugle that signaled the Lancers to mount their horses and go to battle. As the Lancers march off with their sabers drawn, their elegantly gowned ladies bid them farewell. A sumptuous dinner was served before the dancing commenced and later during the ball the Grand Polonaise was danced, with everyone invited to join in, as pictured above. The colorful costumes and feathered masks were reminiscent of such balls which were popular with the Polish nobility during the 18th century and while a variety of period costumes were worn, a number of individuals wore period costumes of the Polish Nobility.
    [Show full text]
  • 6 X 10.5 Long Title.P65
    Cambridge University Press 978-0-521-81227-6 - The Cambridge History of Russia, Volume 1: From Early Rus’ to 1689 Edited by Maureen Perrie Index More information Index Aadil Girey, khan of Crimea 507 three-field 293, 294 Abatis defensive line (southern frontier) 491, tools and implements 291–2 494, 497 in towns 309, 598 Abbasids, Caliphate of 51 Ahmed, khan of the Great Horde 223, 237, Abibos, St 342 321 absolutism, as model of Russian and Akakii, Bishop of Tver’ 353 Muscovite states 16 Alachev, Mansi chief 334 Acre, merchants in Kiev 122 Aland˚ islands, possible origins of Rus’ in 52, Adalbert, bishop, mission to Rus’ 58, 60 54 Adashev, Aleksei Fedorovich, courtier to Albazin, Fort, Amur river 528 Ivan IV 255 alcohol Adrian, Patriarch (d. 1700) 639 peasants’ 289 Adyg tribes 530 regulations on sale of 575, 631 Afanasii, bishop of Kholmogory, Uvet Aleksandr, bishop of Viatka 633, 636 dukhovnyi 633 Aleksandr, boyar, brother of Metropolitan Agapetus, Byzantine deacon 357, 364 Aleksei 179 ‘Agapetus doctrine’ 297, 357, 364, 389 Aleksandr Mikhailovich (d.1339) 146, 153, 154 effect on law 378, 379, 384 as prince in Pskov 140, 152, 365 agricultural products 39, 315 as prince of Vladimir 139, 140 agriculture 10, 39, 219, 309 Aleksandr Nevskii, son of Iaroslav arable 25, 39, 287 (d.1263) 121, 123, 141 crop failures 42, 540 and battle of river Neva (1240) 198 crop yields 286, 287, 294, 545 campaigns against Lithuania 145 effect on environment 29–30 and Metropolitan Kirill 149 effect of environment on 10, 38 as prince of Novgorod under Mongols 134, fences 383n.
    [Show full text]
  • Polish Battles and Campaigns in 13Th–19Th Centuries
    POLISH BATTLES AND CAMPAIGNS IN 13TH–19TH CENTURIES WOJSKOWE CENTRUM EDUKACJI OBYWATELSKIEJ IM. PŁK. DYPL. MARIANA PORWITA 2016 POLISH BATTLES AND CAMPAIGNS IN 13TH–19TH CENTURIES WOJSKOWE CENTRUM EDUKACJI OBYWATELSKIEJ IM. PŁK. DYPL. MARIANA PORWITA 2016 Scientific editors: Ph. D. Grzegorz Jasiński, Prof. Wojciech Włodarkiewicz Reviewers: Ph. D. hab. Marek Dutkiewicz, Ph. D. hab. Halina Łach Scientific Council: Prof. Piotr Matusak – chairman Prof. Tadeusz Panecki – vice-chairman Prof. Adam Dobroński Ph. D. Janusz Gmitruk Prof. Danuta Kisielewicz Prof. Antoni Komorowski Col. Prof. Dariusz S. Kozerawski Prof. Mirosław Nagielski Prof. Zbigniew Pilarczyk Ph. D. hab. Dariusz Radziwiłłowicz Prof. Waldemar Rezmer Ph. D. hab. Aleksandra Skrabacz Prof. Wojciech Włodarkiewicz Prof. Lech Wyszczelski Sketch maps: Jan Rutkowski Design and layout: Janusz Świnarski Front cover: Battle against Theutonic Knights, XVI century drawing from Marcin Bielski’s Kronika Polski Translation: Summalinguæ © Copyright by Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej im. płk. dypl. Mariana Porwita, 2016 © Copyright by Stowarzyszenie Historyków Wojskowości, 2016 ISBN 978-83-65409-12-6 Publisher: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej im. płk. dypl. Mariana Porwita Stowarzyszenie Historyków Wojskowości Contents 7 Introduction Karol Olejnik 9 The Mongol Invasion of Poland in 1241 and the battle of Legnica Karol Olejnik 17 ‘The Great War’ of 1409–1410 and the Battle of Grunwald Zbigniew Grabowski 29 The Battle of Ukmergė, the 1st of September 1435 Marek Plewczyński 41 The
    [Show full text]
  • Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės Monetos Coins of the Grand Duchy
    Vincas RUZAS Lietuvosmonetos Didžiosios KunigaikštystėsLietuvos banko KATALOGASPinigų muziejuje / CATALOGUE Coins of the Grand Duchy of Lithuania at the Money Museum of the Bank of Lithuania Vilnius 2015 UDK 737(474.5)(091) Ru218 Fotografai / Photographers Rolandas Ginaitis, Eugenijus Ivanauskas Dizaineris / Designer Romanas Tumėnas Piešinių autorius / Author of the drawings Dainius Mikalauskas Redaktorė / Lithuanian text edited by Ramutė Macienė Į anglų kalbą vertė / Translated into English by Dalia Šatienė © Lietuvos bankas, 2015 © Vincas Ruzas, 2015 ISBN 978-9986-651-84-0 Turinys / Contents Įvadas / Introduction ......................................................................................................... 5 Lietuviški piniginiai lydiniai / Lithuanian currency bars .............................................................................. 55 Jogaila ................................................................................................................. 72 Vytautas .............................................................................................................. 94 LDK sritinės kunigaikštystės / Regional duchies of the GDL ...................................................................... 115 Kazimieras Jogailaitis / Casimir Jagiellon ...............................................................................................124 Aleksandras / Alexander ......................................................................................................... 146 Žygimantas Senasis / Sigismund
    [Show full text]
  • Robert A. Friedl
    Polen und sein Osten am Vorabend einer Katastrophe. Der große Kosaken- und Bauernaufstand des Jahres 1648. Inaugural-Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades an der Philosophischen Fakultät der Heinrich-Heine-Universität Düsseldorf vorgelegt von Robert A. Friedl aus Sommerfeld Düsseldorf, im November 2004 -D 61- Disputation: 6. Dezember 2005 Gutachter: Univ.-Prof. Dr. Hans Hecker Univ.-Prof. Dr. Hansgeorg Molitor 1 Vorwort Die vorliegende Publikation ist eine geringfügig überarbeitete und erweiterte Fassung meiner Arbeit, die 2005 von der Philosophischen Fakultät der Heinrich- Heine-Universität Düsseldorf als Dissertation angenommen wurde. Aus der ursprünglich geplanten Arbeit, die zunächst in einer vergleichenden Perspektive die Entwicklungen bei Juden und Kosaken untersuchen sollte, ist eine etwas andere Arbeit geworden: „Polen und sein Osten am Vorabend einer Katastrophe. Der große Kosaken- und Bauernaufstand des Jahres 1648“. Im Laufe meiner Nachforschungen rückten die Hauptakteure der Handlung immer weiter in den Hintergrund. Die Recherchen eröffneten ein breites Spektrum von Problemen, die zum Ausbruch des damaligen Aufstandes führten. Juden und Kosaken stellen im Endergebnis der Arbeit lediglich zwei Elemente der ermittelten Ursachen dar. Meinen besonderen Dank möchte ich vor allem meinen akademischen Lehrern Herren Professoren Hans Hecker und Hans-Georg Molitor, beide Heinrich-Heine- Universität Düsseldorf, aussprechen. Mit Interesse betreuten sie die Entwicklung der Arbeit und standen mir mit Ihren wertvollen Ratschlägen stets zur Seite. Robert A. Friedl 2 INHALTSVERZEICHNIS Seite 1. EINLEITUNG 4 1.1. ZIEL DER ARBEIT 4 1.2. DIE QUELLENLAGE 6 1.3. DER ZEITRAHMEN 7 1.4. DER GEOGRAPHISCHE RAHMEN 7 1.5. LITERATURBESPRECHUNG 9 1.5.1. DEUTSCHSPRACHIGE 9 LITERATUR 1.5.2. RUSSISCHE, SOWJETISCHE UND 13 UKRAINISCHE LITERATUR 1.5.3.
    [Show full text]