JOHANN WOLFGANG VON GOETHE (1749 - 1832) Danh Nhân Về Văn Chương Và Triết Học Của Nước Đức
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
JOHANN WOLFGANG VON GOETHE (1749 - 1832) Danh Nhân về Văn Chương và Triết Học của Nước Đức thuyết. Riêng phần ông viết về khoa Phạm Văn Tuấn học đã chiếm hết 14 quyển sách. Goethe đã diễn tả thơ phú theo nhiều ohann Wolfang von Goethe là một đề tài và thể văn (styles). Về các truyện Jtrong các vĩ nhân của nền Văn hư cấu, ông đã từng viết ra các truyện Chương của Thế Giới, ông là một nhân thần tiên tới các truyện liên quan tới vật đa diện: nhà văn, nhà thơ, nhà viết ngành phân tâm học (psychoanalysis), kịch, nhà báo, nhà phê bình, họa sĩ, xuất bản nhiều cuốn tiểu thuyết loại ngắn nhà điều khiển sân khấu, chính khách, (novellas), ông cũng viết ra nhiều vở kịch nhà giáo dục, nhà khoa học, nhà triết với đề tài từ lịch sử, chính trị tới tâm lý, học thiên nhiên (natural philosopher)... và Faust là một tuyệt tác phẩm của nền Văn Chương Tân Tiến (modern literature). Ngoài các bài viết về văn chương và khoa học, Goethe còn để lại hơn 10,000 bức thư và gần 3,000 bức vẽ do ông thực hiện. Ảnh hưởng của các sáng tác của Goethe đã lan rộng khắp châu Âu rồi trong thế kỷ kế tiếp, các tác phẩm của ông đã là các nguồn cảm hứng về âm nhạc, kịch nghệ, thơ văn và cả triết học. 1/ Cuộc đời của Johann Wolfgang Sự đa dạng và khối lượng của các von Goethe. tác phẩm của Goethe thì rất lớn lao, Johann Wolfgang von Goethe xuất gồm có thơ anh hùng ca và thơ trữ thân từ giai cấp trung lưu Bergertum. tình, các vở kịch viết bằng văn xuôi và Cha của Goethe là ông Johann Kaspar bằng lời thơ, các hồi tưởng, một cuốn Goethe có gốc gác thuộc về miến bắc tự thuật, các bài phê bình văn chương của nước Đức. Khi là một luật sư hồi và thẩm mỹ, các khám phá về thực vật, hưu, ông Johann Kaspar đã hưởng thụ cơ thể học và màu sắc, và 4 cuốn tiểu một cuộc sống nhàn nhã với văn học, đã đi du lịch qua nước Ý và thiết lập SỐ 78 47 được một thư viện đầy đủ trong một tòa Seven Years' War), lễ đăng quang của nhà sang trọng. Vua Joseph II tại Frankfurt... Mẹ của Goethe là bà Katharine Vào tháng 10 năm 1765, ông Elizabeth Textor, là con gái của vị Thị Johann Kaspar đã gửi cậu con trai tới Trưởng (Burgermeister) của thành phố Đại Học Leipzig từ năm 1765 tới năm Frankfurt nên nhờ mẹ, Goethe có được 1768 dù cho Goethe thực tâm ưa thích các liên hệ quý báu với giới quý tộc của đọc các tác phẩm văn chương đang thành phố. Rồi chính Goethe lại là con thịnh hành tại Đại Học Gottingen, đây người biết kết hợp cả hai khuynh cũng là nơi mà ảnh hưởng văn học hướng: trí thức và đạo đức của miền tiếng Anh lan rộng. Bắc với tình cảm và tính nghệ sĩ của Leipzig, nơi mà Goethe gọi là miền Nam nước Đức. "thành phố Paris nhỏ" (little Paris) trong Ông bà Johann Kaspar Goethe có 8 tác phẩm Faust, là một thế giới lịch sự người con, chỉ có Goethe là con trưởng và thời trang. Cũng tại nơi này thấy có và người em gái tên là Cornelia ảnh hưởng của nền kịch nghệ Pháp Friederike Christiana sống thọ tới sau Quốc cùng với các tác phẩm hay nhất này. Goethe sinh ngày 28 tháng 8 năm của châu Âu được trình diễn trên sân 1749 tại Frankfurt am Main, thời đó nơi khấu của nơi đây. Christian Furchtegott này thuộc về Đế Quốc Thần Thánh La Gellert là nhà thơ và tác giả của các Mã (the Holy Roman Empire). Khi còn truyện ngụ ngôn, đang ở vào thời nhỏ, Goethe được cha và các thầy giáo hoàng kim, đã trình bày các thơ văn dạy cho các môn học phổ thông của thời của Edward Young, Laurence Sterne đại đó, đặc biệt là các ngôn ngữ: La Tinh, và Samuel Richardson. Goethe đã học Hy Lạp, Pháp, Ý, Anh, Cổ Do Thái hỏi được rất nhiều từ các bài diễn (Hebrew). Goethe cũng được học hỏi về thuyết của Gellert. Goethe còn yêu khiêu vũ và đánh kiếm (fencing) nhưng thích nghệ thuật Cổ Hy Lạp do ảnh Goethe ưa thích môn vẽ và sớm đam mê hưởng của A.F. Oeser, Johann môn văn học với các tác giả đầu tiên là Gottfried Herder... trong khi đó nhạc sĩ Homer và Friedrich Gottlieb Klopstock. kiêm nhà soạn nhạc J. A. Hiller đã trình Goethe cũng đã có các cơ hội đi coi kịch diễn các tác phẩm âm nhạc rực rỡ nghệ và bộ môn múa rối (puppet). bằng các buổi hòa nhạc Gewandhaus. Trong cuốn hồi ký tự thuật Dichtung Tại Leipzig, Goethe đam mê cô und Wahrheit (Poetry and Truth = Thơ Anna Katharina Schonkopf nên đã viết Phú và Sự Thật), Goethe đã mô tả thời ra nhiều bài thơ ca ngợi người đẹp niên thiếu của mình rất hạnh phúc, sự theo thể loại rocco. Vào năm 1770, liên hệ với người em gái Cornelia, sự Goethe đã ẩn danh cho xuất bản một vướng mắc tình cảm với cô gái của tuyển tập thơ đầu tiên có tên là Annette quán rượu (barmaid) tên là Gretchen, và đặc biệt quan tâm tới hai nhà thơ sự việc quân đội Pháp chiếm đóng Gotthold Ephraim Lessing và Christoph trong cuộc chiến tranh 7 năm (the Martin Wieland. 48 CỎ THƠM Goethe cũng viết văn rất nhiều chỉ sau vài tháng, ông đã từ bỏ nghề nhưng đã vứt bỏ đi hết, chỉ trừ kịch bản nghiệp này. Vào thời gian này, Goethe Die Mitschuldigen. Tại Leipzig, Goethe làm quen với Johann Georg Schlosser, đã ưa thích nhà hàng Auberbachs người mà sau này trở nên em rể, và Keller khiến cho nơi này còn được ghi Johann Heinrich Merck, đồng thời lại trong vở kịch Faust, Phần Một. Công Goethe cũng theo đuổi con đường văn việc học hành của Goethe không tiến chương mà cha là ông Johann Kaspar bộ nên ông phải quay lại Frankfurt vào không cản trở mà còn giúp đỡ con trai tháng 8 năm 1768. nữa. Goethe bắt đầu viết ra vở kịch Tại Frankfurt, Goethe bị bệnh nặng nhiều màu sắc có tên là Goetz von rồi bệnh tái phát nhiều lần nên thời gian Berlichingen, tác phẩm này đã đi thẳng điều trị đã kéo dài tới 1 năm rưỡi, trong vô tâm hồn của các độc giả thời đó. khi đó sự liên hệ của Goethe với người Vào tháng 5 năm 1772, Goethe lại cha của ông trở nên xấu đi. Trong thời tham gia công việc luật sư tại Wetzlar rồi gian dưỡng bệnh, Goethe đã được mẹ qua năm 1774, ông đã viết ra tác phẩm và em gái chăm sóc. nhờ đó danh tiếng của ông đã vang lừng Vào thang 4 năm 1770, Goethe rời trên thế giới, đó là cuốn truyện "Các Nỗi Frankfurt để theo học tại Strasbourg. Buồn của Chàng Trẻ Werther" (The Tại miền Alsace này, Goethe đã vui Sorrows of Young Werther). Cốt truyện sống, đã mô tả một cách âu yếm miền của tác phẩm này là do Goethe đã rút ra đất ấm áp, rộng lớn của bờ sông các kinh nghiệm trong thời gian sinh Rhine. Chính tại Strasbourg, Goethe đã sống tại Wetzlar với Charlotte Buff và gặp ông Johann Gottfried Herder. Hai người hôn phu của cô ta, với Johann người trở nên đôi bạn thân thiết rồi nhờ Christian Kestner (1741-1800) cũng như vậy trí thức của Goethe đã phát triển. do sự tự vẫn của một người bạn của tác Herder đã ưa thích văn chương của giả là Karl Wilhelm Jerusalem (1747- Shakespeare, Ossian và loại thơ dân 1772). Mặc dù cuốn truyện Werther gian (Volkspoesie = folk poetry). thành công rực rỡ nhưng Goethe đã Trong một chuyến du lịch tới làng không nhận được nhiều lợi tức bởi vì vào Sessenheim vào tháng 10 năm 1770, thời gian đó, đã không có các luật bản Goethe đã say mê cô Friedericke Brion quyền (copyright laws). nhưng tới tháng 8 năm 1771 thì chấm Vào năm 1775, do danh tiếng của dứt mối tình lãng mạn này. Nhiều bài tác phẩm "Các Nỗi Buồn của Chàng thơ của Goethe đã được sáng tác vào Trẻ Werther", Goethe được mời tới giai đoạn này, chẳng hạn như các bài triều đình của Công Tước Carl August thơ Willkomen und Abschied, (Duke of Carl August) của miền Saxe Sesenheimer Lieder và Heidenroslein. Weimar Eisenach, lúc này vị Công Vào cuối tháng 8 năm 1771, Tước ở tuổi 18 còn Goethe đã 26 tuổi. Goethe đậu xong văn bằng Lizenziat tại Goethe đã sinh sống tại Weimar cho tới Frankfurt và bắt đầu làm luật sư nhưng cuối đời và nhận lãnh nhiều chức vụ, là SỐ 78 49 cố vấn chính và là người bạn của Công Trước kia vào năm 1788, Goethe đã Tước Carl August. quen sơ nhà thơ Friedrich Schiller nhưng Năm 1776, Goethe quen thân với từ năm 1794, hai người trở nên đôi bạn bà Charlotte von Stein, mối tình thân thân và tình cảm này kéo dài cho tới khi hữu này đã kéo dài tới 10 năm, cho tới Schiller qua đời vào năm 1805.