LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Nagrobki Płytki granitowe Schody Blaty Kominki Tarasy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese MaterialienNowy punkt: sind lediglichOddział zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zakład Kamieniarski PPHU Sati Ekspozycja nagrobków 46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24 46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8 tel. kom. 880 370 130, 784 518 593 tel. kom. (+48) 666 523 384 tel. (+48) 77 546 22 78 tel. (+48) 77 546 21 84 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: [email protected] materiał służ[email protected] wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 7706 od 1499 zł od 76 zł/m² od 280 zł/m² od 320 zł/m² od 280 zł/m² od 76 zł/m²

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. www.wochenblatt.pl LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Nr 48 (1286), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 25 XI – 1 XII 2016, cena 2,40 zł (VAT 5%)

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt..pl WOCHENBLATT Zeitung der Deutschen in Polen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Teilnehmer der LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche VervielfältigungPodiumsdiskussion ist strengstens untersagt. zur Lage der Deutschen in Polen und der Polen in Deutschland Foto: TSKN / Fotoenigma LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. AlleLARES: Diese Materialien sindgegen lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Grafik: Katarzyna Brabańska-Blania Oppeln: Was weiß man über die Geschichte der Deutschen in Polen? Muss LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.man diese weiter erforschen? Darüber sprachen Wissenschaftler während einer LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensKonferenz in Oppeln. untersagt. Symmetrie Mehr auf S. 6 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wettbewerb: Unser Wissensquiz zum deutsch-polnischen Nachbarschaftsvertrag ist im vollen Gange. Und die Preise warten schon auf LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.die Gewinner. Mehr auf S. 5 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama POSZUKUJEMY WYKWALIFIKOWANYCH LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.PRACOWNIKÓW LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensW BRANŻY untersagt. ROLNICZEJ ze znajomością języka niemieckiego Nicht erst seit gestern wird das Wort „Symmetrie“ LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Spargelhof Alhusen, Mahlen 2, in Bezug auf die deutsche Minderheit in Polen und 27324 Eystrup, Deutschland LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. dieLARES: Polen Diese in Deutschland Materialien sind verwendet. lediglich zumAuch Lesen im Rahmen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8487 einer Debatte im Museum des Oppelner Schlesiens am 16. November, bei der beide Gruppen vertreten waren, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. stand der LARES:Begriff Niniejszy mehrmals materiał im Raum.służy wyłącznie do czytania. Powielanie wLesen jakikolwiek Sie auf sposób S. 4 zabronione. – bramy – schody LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. WerbungLARES: / Reklama Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens – ogrodzenia untersagt. – wyroby ze stali – automatyka nierdzewnej tel. +48 77 461 76 53 Bernard Czok warsztat kom. +48 606 529 301 l mechanika pojazdowa www.bramy-krosnica.dlk.pl l części używane [email protected] LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wl lakiernictwo jakikolwiek sposób zabronione. l blacharstwo Nadajemy stali formę LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens8304 untersagt. l wynajem samochodów ISSN 2082-8195 Rozliczanie płac pracowników 46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b       tel./fax: 77 456 86 58 CENTRUM kom. 602 369 462 (A4) delegowanych do pracy w Niemczech 661 333 777 ® POMOCY 604 963 702 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieDROGOWEJ do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. www.smuda-consulting.com | tel.: 77 4032426 www.autoczok.pl LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum 8497Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens7877    untersagt. 

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

2 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum M Leseneinungen bereitgestellt. op Jeglicheinie Vervielfältigung ist strengstens 25. untersagt. November – 1. Dezember 2016 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Mein Senf dazu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES:Die Diese KircheMaterialien sind imlediglich Dorf zum Lesen lassenbereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. oziale Medien beherrschen heute Auge zu erkennen, dass die polnische Nie popadajmy w przesadę weitgehend die Meinungsbildung Politik seit der letzten Wahl eine an- derS Menschen, weshalb jeder – vor al- dere Richtung annimmt und nicht nur edia społeczne zdominowały lem aber Politiker – zweimal darüber nationale und ethnische Minderheiten znaczną część obszaru kształto- nachdenken sollte, was und wie er et- prangern eine zunehmende nationale waniaM opinii publicznej, co sprawia, was schreiben will, bevor er mit seinen Rhetorik an. Die Aussage des PiS-Chefs że wszyscy – a przede wszystkim poli- Fingern über die KomputertastaturLARES: Niniejszy Jaroslaw materiał Kaczynski służyvon vor wyłącznieeinigen tycy – dopowinni czytania. się dwa razy Powielanie zastanowić, w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. fährt. Jüngst musste sich davon die PiS- Jahren über die Schlesier, sie seien eine co chcą napisać i w jaki sposób, zanim AbgeordneteLARES: Beata Diese Mateusiak-Pielucha Materialien verdeckte sind deutsche lediglich Option, zum ist dabei Lesen zaczną bereitgestellt. przebierać palcami po Jegliche klawia- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. überzeugen, als sie einem Internetportal heute wohl jedem in Polen bekannt turze komputera. Ostatnio musiała się gegenüber sagte, man müsse von Atheis- und scheint in diese Rhetorik zu passen. o tym przekonać posłanka PiS Beata ten, Griechisch-Katholischen oder Mus- Doch ist es wirklich schon so schlimm Mateusiak-Pielucha, gdy w dyskusji limen eine Erklärung verlangen, dass in Polen, dass man auch die gerings- z jednym z portali internetowych na- sie die polnische Verfassung kennen te Aussage eines jeden Vertreters der pisała, że należałoby żądać od ateistów, und respektieren sowie die für Polen Regierungspartei auf die Goldwaage grekokatolików czy muzułmanów zło- wichtigen Werte alsLARES: wichtig erachten. Niniejszy legt? Glauben materiał wir wirklich, służy dass wyłącznie jede żenia oświadczenia,do czytania. że znają Powielanie i respektują w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Anderenfalls sollten diese Menschen fast schon nationalistische Aussage von polską konstytucję oraz uznają za ważne deportiertLARES: werden. Diese MaterialienPolitikern sind dieser lediglich Gruppierung zum das Land Lesen wartości, bereitgestellt. które są ważne dla Polaków. Jegliche Sznejweis Andrzej Rys. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Aussage schlug hohe Wel- so weit nach rechts abdriften lässt, dass W przeciwnym razie należałoby takich len und es gab sogleich Abgeordnete für alle „Anderen“, „Fremden“, „Anders- ludzi deportować. gołym okiem, że od czasu ostatnich wy- „inaczej myślących”? Jestem przeświad- anderer Parteien die – wohl um sich denkenden“ hier kein Platz mehr sein Wypowiedź ta odbiła się głośnym borów polska polityka obiera inny kie- czony o tym, że Polska jest i nadal będzie selbst ins rechte Licht zu rücken – für wird? Polen ist und will – so meine feste echem i od razu znaleźli się posłowie runek i nie tylko mniejszości narodowe częścią wspólnoty wartości Zachodu. ihre Kollegin ein Disziplinarverfahren Überzeugung – weiterhin Teil der west- innych partii, którzy – zapewne, aby i etniczne piętnują zjawisko nasilania się Pod przewodnictwem obecnej ekipy vor der Ethikkommission verlangten. lichen Wertegemeinschaft sein. Unter postawić siebie we właściwym świetle retoryki narodowej, w którą wydaje się politycznej jest to po prostu trudne mię- Es meldeten sich auchLARES: Menschen Niniejszy zu dieser materiałpolitischen Führung służy ist wyłącznie es halt – zażądali do przeprowadzeniaczytania. Powielanie wobec ko- wpisywać w jakikolwiek znana bodaj każdemu sposób w Polsce zabronione.dzynarodowe partnerstwo, a „polska LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wort, die diese Aussage als eine große eine schwierige internationale Partner- leżanki postępowania dyscyplinarnego wypowiedź szefa PiS Jarosława Kaczyń- droga” będzie kamienista tak dla innych KatastropheLARES: angesehen Diese haben Materialien und wohl schaft sindund der lediglich „polnische“ Weg zum wird Lesenein przed bereitgestellt.sejmową komisją ds. etyki. Jegliche Zabrali skiego Vervielfältigung sprzed kilku lat, który stwierdził, ist strengstens krajów, jak i dla untersagt. wielu Polaków. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. besser gestern als heute ihre Koffer ge- steiniger sein, so für die anderen Länder też głos ludzie, którzy uznali tę wypo- że Ślązacy są „ukrytą opcją niemiecką”. Nie należy wprawdzie bagatelizować packt und das Land verlassen hätten. wie auch für viele Polen selbst. wiedź za wielką katastrofę, stwierdza- Czy jednak naprawdę jest już w Polsce ksenofobicznych wypowiedzi, a każdej Wiederum andere machten sich einen Man sollte zwar keine fremdenfeind- jąc, że chyba już najwyższy czas, aby tak źle, że bierze się dosłownie każdą, z nich trzeba się przyjrzeć ze stosowną Scherz daraus und stellten bei der Ab- liche Aussage ganz einfach abtun und spakować walizki i wyjechać z kraju. nawet najbardziej błahą wypowiedź, jaka dozą krytycyzmu, podobnie jednak nie geordneten eben einen solchen Antrag jede sollte kritisch hinterfragt werden, Inni z kolei zażartowali sobie z całej padnie z ust któregoś z przedstawicieli można do każdej z nich przywiązywać auf Deportation. aber gleichermaßen darf nicht jeder die sprawy, składając u posłanki wniosek rządzącej partii? Czy naprawdę sądzimy, takiej wagi, jak gdyby była ona niemal Dabei sollte man doch wohl in diesem, Bedeutung einer fast schon parteipoliti- o taką właśnie deportację. że każda granicząca z nacjonalizmem równoznaczna z oficjalnym oświadcze- wie auch in anderen FällenLARES: von undurch Niniejszy- schen materiałErklärung beigemessen służy wyłączniewerden. Mimo do wszystko czytania. uważam, Powielanie że zarówno wypowiedź w jakikolwiek polityków tego ugrupowasposób- zabronione.niem danej partii. W przeciwnym razie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. dachtem Sprech- bzw. Schreibdurchfall Sonst werden die Gräben, die ohnehin w tym, jak i w innych przypadkach tzw. nia powoduje, że kraj zbacza tak daleko podziały, których i tak już jest niemało, von Politikern,LARES: die Diese sprichwörtliche Materialien Kir- schon sindaufgeschüttet lediglich wurden, zumnur noch Lesen goniosłowomatyzmu bereitgestellt. polityków Jegliche nie na- na prawo,Vervielfältigung że nie będzie w nim miejscaist strengstens będą jeszcze głębsze untersagt. i większe. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. che im Dorf lassen. Zwar ist mit bloßem tiefer und größer. leży popadać w przesadę. Widać jednak dla jakichkolwiek „innych”, „obcych”, Rudolf Urban

Die Gedanken sind frei Prosto z Sejmu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

LARES:Eine Diese Materialien schädliche sind lediglich zum Symmetrie Lesen bereitgestellt. Jegliche Zur Vervielfältigung Sache ist strengstens untersagt. Galla Ryszard Poseł LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. n der letzten Woche hatte ich die egal ist, sollten wir davon ausgehen, dass dyplomacji o uznanie statusu mniej- er Bürgerrechtssprecher Adam Merytorycznie Möglichkeit an einer Diskussion teil- dieses Handeln eher ein Signal an die szości narodowej Polonii, czyli zrów- Bodnar traf sich am vergangenen zunehmen.I Diese war der Realisierung polnische Öffentlichkeit und nicht an nanie jej statusu ze statusem prawnym MontagD in Warschau mit Vertretern der miniony poniedziałek w Warsza- des deutsch-polnischen Nachbarschafts- die Bundesregierung ist. Dieses Signal Niemców w Polsce. Niemcy w Polsce Deutschen Minderheit: dem Oppelner wie odbyło się spotkanie Adama vertrags gewidmet und vor allem den soll einerseits die Deutschen in einem to ludność wszędzie autochtoniczna, SKGD-Vorsitzenden Rafał Bartek, der Bodnara,W rzecznika praw obywatel- Richtlinien des so genanntenLARES: Runden Niniejszy schlechten materiał Licht, andererseits służy wyłącznie die Un- żyje w do swoim czytania. heimacie, który Powielanie w XX w. Pressesprecherin w jakikolwiek der Organisation sposób Jo- zabronione.skich, z przedstawicielami mniejszo- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Tisches in Bezug auf die deutsche Min- nachgiebigkeit der polnischen Diplo- znalazł się w polskich granicach. Do- anna Hassa, meiner Wenigkeit sowie ści niemieckiej – Rafałem Bartkiem, derheitLARES: in Polen und Diese die Polonia Materialien (nicht maten sindzeigen. lediglich zum Lesenbrze więc, bereitgestellt. że w Opolu nasz rozmówca Jegliche Experten Vervielfältigung für Minderheitenfragen, ist diestrengstens przewodniczącym untersagt. opolskiego TSKN, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. polnische Minderheit) in Deutschland. Leider ist das nicht die beste Voraus- jako przedstawiciel Polonii wyraźnie im Auftrag der Stadt Oppeln Gutach- rzeczniczką tej organizacji Joanną Alles deutete auf eine Standarddiskus- setzung zum Dialog. „Rzeczpospolita“ przyznał, że inaczej niż my, dzisiejsza ten zur Vergrößerung Oppelns erstellt ­Hassą, moją osobą oraz ekspertami sion hin, die nicht viel zum bereits er- stellte in einem Artikel am Montag społeczność polska w Niemczech to mi- haben. Ich fand diese Unterredung sehr od kwestii mniejszościowych, którzy langten Wissen beitragen würde. Dies fest, dass die von Polen vorgebrachten granci, tak jak Włosi czy Turcy. erbaulich! napisali ekspertyzy na zlecenie miasta war wohl einer der Gründe, wieso im Vorschläge nicht zu realen gehören und Mało tego. Dobrze i uczciwie za- Und zwar insbesondere die inhaltliche Opola dotyczące jego powiększenia. Museum des Oppelner Schlesiens so lediglich reale Vorschläge können eine brzmiało zdanie, że nie jest prawdą, Diskussion, die eindeutig gezeigt hat, Muszę przyznać, że jestem zbudowany wenige Zuhörer erschienenLARES: sind. Niniejszy Und Basis für materiał einen Dialog służybilden. Es wyłącznie hat den jakoby do cała czytania. Polonia, czyli Powielanie jej repre- dass wdie jakikolwiek polnische Gesetzgebung sposób im zabronione.tym spotkaniem. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. trotzdem war sie anders. Anschein, dass der Status einer natio- zentanci domagali się statusu mniej- Minderheiten- und Kommunalbereich Zwłaszcza merytoryczna dyskusja, AußergewöhnlichLARES: Diese hat sie dieMaterialien Teilnah- nalen Minderheitsind lediglich für die Polonia zum eine Lesen szości bereitgestellt. narodowej. Zdaniem Wiesława Jegliche recht Vervielfältigung unvollkommen ist und folglichist strengstens która wyraźnie untersagt. wskazała, że polskie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. me von Wiesław Lewicki gemacht. Er ist Grenze ist, die für Deutschland nicht zu Lewickiego jest to jedynie oczekiwanie nachgebessert werden muss, um eini- prawodawstwo w obszarze mniejszo- der aktuelle Präsident der Europäischen überschreiten ist. Die Diplomatie kennt dwóch, co prawda najstarszych, ale li- ge Regelungen lückenlos zu gestalten. ściowym i samorządowym jest mało Union der Polonia und des Polonicus jedoch viele Grenzen, die überschrit- czebnie niewielkich organizacji. Jedną Gemeint ist sowohl das Gesetz über doskonałe i co za tym idzie – wymaga Institutes in Aachen. Die Teilnahme war ten worden sind. So eine Anerkennung z nich jest nieliczny Związek Polaków die Gemeindeverwaltung, als auch das pracy nad tym, aby dokonać uszczelnie- um so bedeutender, da sie verneinend würde jedoch für beide Seiten schädlich w Niemczech Rodło. Warto o tym pa- Gesetz über nationale und ethnische nia pewnych zapisów. Mowa zarówno auf die angeblich neu formulierten For- sein. Dieses Denken analog sowohl in miętać, gdy czyta się wypowiedzi MSZ Minderheiten. o ustawie o samorządzie gminnym, jak derungen der polnischenLARES: Diplomatie Niniejszy in Polen wiemateriał in Deutschland służy verwendend, wyłącznie sugerujące do czytania.nieugiętą wolę polskichPowielanie dy- Dass w jakikolwiekdie polnische Gesetzgebung sposób zabronione.i ustawie o mniejszościach narodowych LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Bezug auf die Anerkennung des Status sollten auch so große Bevölkerungs- plomatów walki o ten status. Bo jeśli nicht perfekt ist, zeigt die Vergröße- i etnicznych. einer nationalenLARES: DieseMinderheit Materialien für die gruppen sind wie lediglichz.B. der Vietnamesen zum Lesen lwiej bereitgestellt.części Polonii jest on obojętny, Jegliche rung Vervielfältigung Oppelns besonders explizit ist und strengstens To, że polskie untersagt. prawodawstwo nie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Polonia, also der Gleichsetzung deren und vieler anderer als Minderheiten to założyć należy, że – jak wiele innych auch besonders schmerzhaft, denn es jest doskonałe, najdobitniej, ale i naj- Status mit dem der Deutschen in Po- anerkannt werden. Und in diesem Fall działań – jest to sygnał raczej skierowa- wurde dabei ganz klar gegen das Min- boleśniej obrazuje sprawa powiększe- len, wirkte. Die Deutschen in Polen sind würden die Rechte der nationalen Min- ny do polskiej opinii publicznej, a nie derheitenrecht verstoßen, und zwar in nia Opola, w której bardzo wyraźnie überall eine autochthone Bevölkerung, derheit eine reine, nicht zu realisierende, do rządu RFN. Sygnał mający z jednej einem völlig unannehmbaren Ausmaß. naruszono kwestie prawa mniejszości welche in ihrer Heimat lebt, die im 20 Fiktion werden. strony stawiać Niemców w złym świe- Trotzdem hielt man es für recht und i to w stopniu absolutnie nie do przy- Jahrhundert innerhalb der polnischen tle, a z drugiej pokazać nieustępliwość billig! jęcia, a mimo to uznano, że można tak Grenzen gelangt ist. Es ist gut, dass in Szkodliwa symetria dyplomatów RP. Bei dem Treffen in Warschau waren uczynić! Oppeln unser Gesprächspartner,LARES: Niniejszy als materiał służy wyłącznieNiestety do czytania. nie jest to najlepszy Powielanie pro- sich wdie jakikolwiekTeilnehmer trotz einiger sposób Dif- zabronione.Podczas spotkania w Warszawie, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Repräsentant der Polonia zugab, dass zeszłym tygodniu miałem okazję gnostyk do dialogu. „Rzeczpospolita” ferenzen einig, dass die Vergrößerung mimo różnic, uczestnicy spotkania andersLARES: als wir, die heutigeDiese polnische Materialien Be- braćsind udział lediglich w dyskusji poświęcozum Lesen- w poniedziałkowym bereitgestellt. artykule Jeglichesłusznie der Vervielfältigung Woiwodschaftshauptstadt ist einen strengstens zgodzili się, że untersagt. powiększenie stolicy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. völkerung in Deutschland Immigranten nejW stanowi realizacji Traktatu o dobrym stwierdza, że zgłaszane przez Polskę pro- Schaden für die Rechte der Minder- województwa opolskiego powoduje sind, so wie Italiener oder Türken. sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, pozycje do realnych nie należą, a tylko heit bedeutet und dass den Behörden, uszczerbek w uprawnieniach mniejszo- Noch besser und ehrlicher klangen a zwłaszcza postulatów tzw. okrągłe- realne propozycje mogą być podstawą den regierungsseitigen ebenso wie den ści i że na władzach zarówno rządowych, die Worte, dass es nicht der Wahrheit go stołu w odniesieniu do mniejszości dialogu. Wydaje się, że status mniejszo- kommunalen, nun die Pflicht obliegt, jak i samorządowych ciąży pozytywny entspreche, alle Polen in Deutschland niemieckiej w Polsce oraz Polonii (nie ści narodowej dla Polonii jest granicą die negativen Folgen zu minimieren. obowiązek minimalizacji tego skutku. fordern die Anerkennung des Status mniejszości polskiej!) w Niemczech. nie do przekroczenia dla Niemiec, ale Als notwendige legislative Maßnahmen Poza tym zaproszeni na to spotkanie einer nationalen Minderheit.LARES: Wiesław Niniejszy Dyskusja materiał zapowiadała służy się na standardo wyłącznie- dyplomacja do czytania. zna wiele granic, Powielanie które zo- befanden w jakikolwiek die eingeladenen sposób Experten zabronione.eksperci za niezbędne działania legisla- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Lewicki meinte, ist es nur die Erwartung wo niewiele wnoszącą do już posiadanej stały przekroczone. Jednak dla obydwu zudem, den lokalen Gemeinschaften cyjne uznali konieczność zagwarantowa- zweier,LARES: zwar der ältesten, Diese aber Materialien an Zahlen wiedzy sind i pewnie lediglich dlatego w Muzeum zum Ślą Lesen- stron bereitgestellt.takie uznanie byłoby szkodliwe, Jegliche mehr Vervielfältigung Einflussnahme auf die ist Ent strengstens- nia społecznościom untersagt. lokalnym większego LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. gemessen, kleineren Organisationen. ska Opolskiego zgromadziło się niewielu gdyż stosując analogiczne myślenie, scheidungen über Gemeindegrenzen wpływu na decyzje w sprawie granic Eine davon ist der Verband der Polen słuchaczy. i w Polsce, i w Niemczech należałoby zu garantieren und eine effektive ge- gmin oraz zapewnienie efektywnej in Deutschland Rodło. Man sollte sich A jednak była ona inna. Wyróżniał za mniejszość narodową uznać na przy- richtliche Entscheidungskontrolle in sądowej kontroli rozstrzygnięć w tym daran erinnern, wenn wir zu lesen be- ją udział Wiesława Lewickiego, ak- kład wielotysięczną społeczność Wiet- diesem Bereich zu gewährleisten. Wie przedmiocie. Na uwagę zasługuje też kommen, dass das polnische Außenmi- tualnie prezydenta Europejskiej Unii namczyków. I wiele innych. A wtedy der Bürgerrechtssprecher nebenbei to, że rzecznik praw obywatelskich przy- nisterium einen Kampf der polnischen Wspólnot Polonijnych oraz Instytutu prawa mniejszości narodowych stałyby erinnerte, habe er im Konflikt um die pomniał, iż w sprawie konfliktu wokół Diplomatie um die AnerkennungLARES: Niniejszy die- Polonicus materiał z Aachen. służyUdział tym wyłącznie waż- się całkowitą do czytania. fikcją niemożliwą Powielanie do zre- Grenzerweiterung w jakikolwiek Oppelns von sposób Anfang zabronione.poszerzenia granic Opola interweniował LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ses Status andeutet. Denn wenn es dem niejszy, że przeczący rzekomo na nowo alizowania. an interveniert. od samego początku. größtemLARES: Teil der Polen Diese in Deutschland Materialien formułowanym sind lediglich staraniom zum polskiej Lesen bereitgestellt.Bernard Jegliche Gaida VervielfältigungNotiert von Krzysztof ist Świerc strengstensNotował untersagt. Krzysztof Świerc LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 48/1286LARES: Diese Materialien sind P olediglichlitik und zum Gese Lesenllsch bereitgestellt.aft Po Jeglichelityka i spoVervielfältigungłeczeństwo ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 3 Finanzen: Bund unterstützt Europas Deutsche Schwarz Rot Gold LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. KeineLARES: schlaflosen Niniejszy materiał służy wyłącznieNächte do czytania. PowielanieKlein, w jakikolwiek aber sposób oho! zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nicht nurLARES: die deutsche Diese Minderheit Materialien in sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Dänemark wird sich, wie wir schon vor einer Woche berichtet haben, mindestens für die nächste Zeit keine Gedanken um die Finanzen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. machen müssen.LARES: Während Niniejszyeiner materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. unlängst gehaltenen Sitzung des LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. BundeshaushaltsausschussesLARES: Diese Materialien wur- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. de auch für das kommende Jahr die Finanzierung für Europas Deutsche gesichert. Dies betrifft auch die Deutsche Minderheit in Polen. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. „Der HaushaltsausschussLARES: des Niniejszy Deut- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. schen Bundestages hat in seiner Berei- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nigungssitzungLARES: für Diese den Bundeshaushalt Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 2017 wichtige Entscheidungen zuguns- ten der Deutschen Minderheiten in Mittelost- und Südosteuropa getroffen“, berichtete der Sprecher der Gruppe der

Aussiedler, Vertriebenen und deutschen Klaus Brähmig Foto: Sven Teschke/Wikimedia Commons Minderheiten der CDU/CSU Klaus LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Brähmig MdB nach derLARES: letzten Sitzung. Niniejszy materiałDie Fördermittel służy wyłączniedeutschen do Minderheitenczytania. Europas Powielanie wohl w jakikolwiek sposób zabronione. Brähmig sprach unter anderem über für die Deutschen bereiten. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. die ca.LARES: zwei Millionen Diese Euro Materialien aus dem sind lediglich zum LesenWie bereitgestellt. Klaus Brähmig zusätzlich Jegliche infor- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Bundeshaushalt, die wie schon im zu Minderheiten in Europa mierte, werden das Begegnungszentrum Ende gehenden Jahr 2016, auch 2017 sind für das Jahr 2017 im nördböhmischen Gablonz an der den Deutschen in Polen zugutekommen Neiße (Tschechien) und der Kulturver- werden. Diese Summe soll vor allem gesichert, geht aus dem band der Bürger deutscher Nationalität dazu dienen, die Stiftung für die Ent- Haushaltsvorschlag in Prag erstmals mit Mitteln in Höhe wicklung Schlesiens „zu entlasten“, da von zusammen 49.000 Euro unterstützt. aus den Geldern die Grundausgaben der des Bundes hervor. Des weiteren werden 240.000 Euro für LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Strukturen der DeutschenLARES: Minderheit Niniejszy materiał służy wyłącznieeine Ausstellung do czytania. zur Geschichte Powielanie der w jakikolwiek sposób zabronione. wie Gehälter, Mieten oder Büropau- Deutschen in Mittel-, Ost- und Süd- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. schalenLARES: für die einzelnen Diese Ortsgruppen Materialien sind lediglich zum Lesenosteuropa bereitgestellt. bereitgestellt sowie 1,25 Jegliche Mil- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. laufend gedeckt werden können. Die für die Deutsche Minderheit in Polen lionen Euro für die Unterstützung des Information ist für Polens Deutsche eine keineswegs gesichert sei. In den Jahren deutschen Schulwesens in Rumänien. Erleichterung, denn noch im Frühjahr zuvor bestand sogar die Gefahr, dass Für die besonders hohen Zuwendun- sprach der Vorsitzende des Verbandes 2017 keine Finanzierung mehr für den gen sollen sich die Berichterstatter der der deutschen Gesellschaften Bernard Erhalt der Strukturen möglich sein wird. Gruppe Reinhard Brandl und Alois Karl Gaida davon, dass eine weitere Finanzie- Keine schlaflosen Nächte wird das stark eingesetzt haben.

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. rung der laufenden AusgabenLARES: vom Niniejszy Bund bereitgestellte materiał Geld auch służy den wyłącznieanderen do czytania. PowielanieŁukasz Biły w jakikolwiek sposób zabronione. Norbert Nieslony Foto: LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Z Vaterlandu

Czwarta kadencja? przez długie tygodnie nie chciała się rym będzie wybierany nowy szef partii Steinmeier. Analizując podział głosów europejskiego, jako możliwego następcy jasno określić. Na zwołanej w minioną (także tutaj Merkel chce wygrać) i naj- w Zgromadzeniu Narodowym, które Steinmeiera w MSZ. niedzielę konferencji prasowej Merkel prawdopodobniej desygnowany lider 12 lutego 2017 wybierze nowego pre- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszypotwierdziła materiał jednak zamiarsłuży rządzenia wyłącznie przyszłorocznych do czytania. wyborów. Powielanie Dla Merkel zydenta w jakikolwiek Niemiec, można wychodzićsposób zabronione.Krytyka akcji antyislamistycznych Niemcami przez kolejne cztery lata. Nie- obie decyzje delegatów mogą być jednak z założenia, że Steinmeier powinien Pełnomocnik rządu niemieckiego ds. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialiendawno sind opublikowane lediglich wyniki zum badania Lesen czystą bereitgestellt. formalnością, gdyż w samej Jegliche partii wygrać Vervielfältigung głosowanie już w pierwszej ist tustrengstens- migracji Aydan untersagt. Özoguz skrytykowała opinii społecznej wskazują, że Angela nie widać konkretnego kontrkandydata rze. Takiej pewności nie mają jednak ostatnie akcje policji w całych Niem- Merkel mimo krytyki za swoją politykę dla aktualnej szefowej rządu. Wybory partie rządzące w Niemczech, jeżeli czech wymierzone przeciwko ugrupo- prouchodźczą cieszy się nadal dużym w Niemczech odbędą się jesienią 2017 chodzi o obsadę stanowiska szefa re- waniom islamistycznym. Jej zdaniem poparciem w niemieckim społeczeń- roku. Jeżeli Merkel znowu stanie na czele sortu spraw zagranicznych po odejściu organy ścigania powinny w większym stwie. To, jak przepowiadają niemieccy rządu i pozostanie na urzędzie przez Steinmeiera. Przewodniczący partii stopniu ważyć, czy dana akcja przyniesie komentatorzy, każe sądzić, iż nadcho- całą kadencję, wtedy dorówna swemu socjaldemokratycznej Sigmar Gabriel faktycznie pożądane efekty. W innym LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszydząca materiałkampania wyborcza służy będzie wyłącznie nad poprzednikowi do czytania. z CDU Helmutowi Powielanie Koh- nie chce w jakikolwiek podać konkretnego sposób kandyda- zabronione.wypadku, jak twierdzi Aydan Özoguz, wyraz agresywna. Największa partia lowi, który również rządził Niemcami ta na to stanowisko, wyjaśnia jednak, wśród osób z tzw. tłem migracyjnym LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien Commons Brasil/Wikimedia Elza Fiùza/Agência Foto: konkurencyjna, sind lediglich SPD, nie zaprezentowała zum Lesen przez bereitgestellt.16 lat. Jeglicheże toVervielfältigung jego partia zadecyduje o nowymist strengstens pozostaje niesmak untersagt. i istnieje realne nie- W minioną niedzielę kanclerz An- na razie swojego kandydata na kanc- ministrze spraw zagranicznych, gdyż tak bezpieczeństwo odwrócenia się tych gela Merkel poinformowała oficjalnie, lerza, a wymieniani Sigmar Gabriel Kto za Steinmeiera brzmi umowa koalicyjna. Jednocześnie osób od represyjnego państwa. Özo- że planuje ubiegać się po raz czwarty i Martin Schulz w sondażach nie sta- W minioną środę przewodniczą- przedstawiciele niemieckiej chadecji guz skrytykowała działania niemieckiej o urząd niemieckiej kanclerz. Choć nowią większego zagrożenia dla Angeli cy największych partii w Niemczech sygnalizują, że po wyborze Steinmeiera policji po tym, jak w ostatnich tygo- wielu polityków niemieckiej CDU już Merkel. Jej deklaracja o chęci dalszego – CDU, CSU i SPD – ogłosili, że ich na prezydenta Niemiec to właśnie CDU dniach przeszukała kilkanaście siedzib przepowiadało, że Merkel na pewno rządzenia Niemcami jest jednak tylko wspólnym kandydatem na urząd pre- powinno przypaść niemiecki MSZ. Do- islamistycznej organizacji pod nazwą LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. będzie chciała po razLARES: kolejny Niniejszyzostać pierwszym materiał krokiem. służyZa dwa tygodniewyłącznie zydenta do Niemiec czytania. będzie aktualny Powielanie mini- tychczas w jakikolwiek padło tylko nazwisko sposób Martina zabronione.„Prawdziwa Religia”. szefową niemieckiego rządu, ona sama odbędzie się w Essen zjazd CDU, na któ- ster spraw zagranicznych Frank-Walter Schulza, przewodniczącego parlamentu Rudolf Urban LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. WerbungLARES: / Reklama Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Suche Frau LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiekdie mir beim sposób täglichen zabronione. Haushalt LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche (Aufräumen,Vervielfältigung Bügeln ist strengstens usw.) eine untersagt. Hilfe ist. Bin 76 Jahre, habe leichte Gleichgewichtsstörungen, finanziell unabhängig, eigene Eigentumswohnung und wohne im vorderen Pitztal/Tirol. Wenn du Dich angesprochen fühlst (gerne auch Frau ohne LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiekfesten Wohnsitz) sposób dann zabronione. melde Dich bitte. Zuschriften mit Foto an den Verlag unter der Chiffre 8490. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8490

Zapraszamy do prenumeraty Verblend-Klinkerfirmen WOCHENBLATT.pl zur langjährigen Zusammenarbeit Najłatwiej zamówić nasz tygodnik unter stabilen Konditionen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniew urzędach w jakikolwiek pocztowych i bezpośrednio sposób zabronione.für Baustellen in Deutschland zu sofort gesucht. w redakcji Informacja: 77 4 546 556 E-Mail: [email protected] LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche8372 Vervielfältigung ist strengstens7719 Tel.: +49(0)1724301078 untersagt. 8496

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

4 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum ALesenktuell bereitgestellt.es Ak Jeglichetualności Vervielfältigung ist strengstens 25. untersagt. November – 1. Dezember 2016 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Oppeln: Debatte über Deutsche in Polen und Polen in Deutschland LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. AlleLARES: Diese Materialiengegen sind lediglich Symmetrie zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Insbesondere um die Jahre 2010 und zuvorkommend betonte Lewicki, dass Symetria niemożliwa 2011 sowie die diesen Zeitraum be- von mehreren Polonia-Organisationen Stosunkowo szybko w debacie poja- zwei („Rodło“ und „Eintracht“) tat- wiło się popularne także w rozmowach gleitenden Gespräche am deutsch- sächlich diesen Status anstreben. Zwar polsko-niemieckiego okrągłego stołu polnischen RundenLARES: Tisch wird Niniejszyin den befürworte materiał der von ihm służy geleitete wyłącznie Kon- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.słowo „symetria”. W niektórych me- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Medien und einigen Gremien zuneh- vent diese Bemühungen, doch „er selbst diach przewija się bowiem slogan mó- LARES: Diese Materialienstrebt densind Minderheitenstatus lediglich zum nicht an“. Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenswiący o dysproporcjach untersagt. w traktowaniu LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. mend das Wort „Symmetrie“ in Be- MN oraz Polaków w Niemczech, przy zug auf die deutsche Minderheit in Symmetrie nicht möglich czym chodzi tu zwłaszcza o nieporów- Polen und die Polen in Deutschland Relativ schnell tauchte in der Debatte nywalną wysokość dotacji dla obu grup, auch das aus den deutsch-polnischen nierówności w partycypacji politycznej verwendet. Auch im Rahmen einer Rundtischgesprächen bekannte Wort w danym kraju, sytuacji szkolnictwa, Debatte im Museum des Oppelner „Symmetrie“ auf. Einige Medien kol- a także o fakt samego statusu mniejszo- Schlesiens am 16.LARES: November, Niniejszy bei portierten materiał nämlich służyden Slogan wyłącznie von do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.ści. Polakom w Niemczech status ten zo- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. der beide Gruppen vertreten wa- einem Missverhältnis im Umgang mit stał bowiem odebrany przez władze III LARES: Diese Materialiender deutschen sind lediglichMinderheit in Polenzum und Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensRzeszy w 1939 roku.untersagt. Uczestnicy debaty LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ren, stand der Begriff mehrmals im der Polen in Deutschland und meinten wyjątkowo zgodnie stwierdzili jednak, Raum. damit die ungleich hohe finanzielle För- że w tej dyskusji słowo „symetria” jest derung beider Gruppen, eine ungleiche po prostu niewłaściwe. ie Hauptteilnehmer der gemein- politische Partizipation im jeweiligen – W polityce mniejszościowej syme- sam von der Stiftung Kreisau und Land, die Bildungssituation sowie den trii właściwie nie powinniśmy stosować derD Sozial-Kulturellen Gesellschaft Minderheitenstatus selbst. Den Polen i jest to złe myślenie – stwierdził Ber- der Deutschen im OppelnerLARES: Schlesien Niniejszy in Deutschland materiał wurde służy dieser wyłącznie Status do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.nard Gaida, dodając: – Jeśli chcieliby- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. organisierten Debatte waren Wiesław 1939 durch die Führung des Dritten śmy stosować symetrię, to trzeba by ją LewickiLARES: (Konvent Diese der polnischen Materialien Or- Reiches sind entzogen. lediglich Wie die Teilnehmer zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenswdrażać także wuntersagt. kontekście zabierania LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ganisationen in Deutschland), Dr. Ewa der Debatte jedoch außerordentlich ein- praw. Musiałoby to na przykład ozna- Ganowicz (Universität Oppeln), Bernard vernehmlich feststellten, ist das Wort czać, że jeśli Polacy na Litwie nie mają Gaida (Verband der deutschen sozial- Symmetrie in dieser Diskussion schlicht dwujęzycznych tablic, to Litwinom kulturellen Gesellschaften in Polen) deplatziert: „In der Minderheitenpolitik Außerordentlich einig in ihren Ansichten: Rafał Bartek, Bernard Gaida und Wiesław Lewicki. Foto: Łukasz Biły w Puńsku też należało by je zabrać. und Rafał Bartek (Sozial-Kulturelle sollte die Symmetrie eigentlich nicht an- Tego samego zdania jest także Wie- Gesellschaft der Deutschen im Oppel- gewendet werden, es ist der falsche An- Bernard Gaida: „Wenn Niemców na Śląsku Opolskim). Kon- sław Lewicki: – Pomiędzy MN w Polsce ner Schlesien). Die Konstellation der satz“, sagte Bernard Gaida und ergänzte: stelacja dyskutantów była nieprzypad- a Polakami w Niemczech jest asyme- Diskutanten war nichtLARES: zufällig, denn Niniejszy mit „Wenn materiał man die Symmetrie służy anwenden wyłącznie doman czytania. die Symmetrie Powielanie kowa, w gdyż jakikolwiek z wyjątkiem dr sposóbGanowicz zabronione.tria, to nie zarzut, tylko stwierdzenie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. AusnahmeLARES: von Dr. Diese Ganowicz Materialien hatten alle möchte, sind müsste lediglich man sie auch zum im Sinne Lesen bereitgestellt.anwenden möchte, Jeglichewszyscy Vervielfältigung mieli co najmniej jeden ist wspól strengstens- faktu. Symetrii untersagt. jednak być nie może, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. mindestens einen gemeinsamen Nenner: des Entzugs von Rechten umsetzen. Das müsste man sie auch ny mianownik: cała trójka to aktywni gdyż sytuacja obu grup i ich historia alle Drei waren aktive Teilnehmer der würde zum Beispiel bedeuten: Wenn uczestnicy międzyrządowych rozmów jest zupełnie inna. My do symetrii nie regierungsübergreifenden Rundtisch- die Polen in Litauen keine zweisprachi- im Sinne des Entzugs tzw. okrągłego stołu, które odbywały się dążymy – podkreślił przewodniczący. gespräche der Jahre 2010 und 2011. gen Ortsschilder haben, dann müsste von Rechten umsetzen. na przełomie lat 2010 i 2011. Celem tych Ziel der Gespräche war es, gewisse man diese auch den Litauern in Puńsk rozmów było ustanowienie swego ro- Różnice i podobieństwa Wegweiser für die Unterstützung bei- wegnehmen. Auch Wiesław Lewicki ist Das würde zum Beispiel dzaju drogowskazów wsparcia obu grup Wprawdzie różnice, o których mówili der Gruppen durchLARES: die Regierungen Niniejszy dieser Ansicht:materiał „Zwischen służy der deutschen wyłącznie dobedeuten: czytania. Wenn Powielanie przez w rządy jakikolwiek Polski i Niemiec sposób w duchu zabronione.wszyscy dyskutujący, są widoczne jak LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Polens und Deutschlands im Geiste des Minderheit in Polen und den Polen in die Polen in Litauen polsko-niemieckiego Traktatu o dobrym na dłoni, jednak pomiędzy obydwie- deutsch-polnischen Vertrags über gute Deutschland besteht eine Asymmet- sąsiedztwie i przyjaznej współpracy. ma grupami widoczne są także wyraźne NachbarschaftLARES: und Diese freundschaftliche Materialien rie, das sind ist kein lediglich Vorwurf, sondern zum eine Lesen bereitgestellt.keine zweisprachigen Jegliche Wprawdzie Vervielfältigung motywem przewodnim ist strengstens podobieństwa. untersagt. Obie grupy są szano- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zusammenarbeit zu setzen. Zwar sollte Tatsache. Eine Symmetrie kann es aber Ortsschilder haben, debaty w Muzeum Śląska Opolskiego wane w polsko-niemieckich relacjach der Nachbarschaftsvertrag ursprünglich nicht geben, denn die Situation beider także miał być właśnie traktat, jednak i uznawane za budowniczych mostów auch das Leitmotiv der Debatte sein, Gruppen und ihre Geschichte sind gänz- dann müsste man diese szybko – czego należało się spodziewać porozumienia pomiędzy narodami. sehr schnell jedoch – was auch zu er- lich anders. Wir streben eine Symmetrie auch den Litauern in – rozmowa przerodziła się w dyskusję Obie grupy są też jednak niejedno- warten war – verwandelte sich diese in nicht an“, unterstrich der Vorsitzende. Puńsk wegnehmen.“ na temat podobieństw i różnic Niemców krotnie wystawiane na ciężkie próby eine Diskussion über Ähnlichkeiten und w Polsce i Polaków w Niemczech. związane z dyskryminacją i własną Unterschiede zwischenLARES: Deutschen Niniejszy in Unterschiede materiał und Ähnlichkeiten służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.tożsamością. – Ja zawsze powtarzam, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Polen und Polen in Deutschland. Zwar liegen die in der Diskussions- Doskonała atmosfera że członek mniejszości musi znać dwie LARES: Diese Materialienrunde sindangesprochenen lediglich Unterschiede zum Lesen bereitgestellt. JeglicheOd Vervielfältigung samego początku rozmów ist wi strengstens- historie: swoją untersagt.historię i historię kraju, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Vortreffliche Atmosphäre auf der Hand, doch es sind zwischen Projekte auch Nähe schaffen. Wir sollten dzowie nie mieli wątpliwości, że po- w którym żyje, tylko w ten sposób bę- Die Zuschauer hatten von Anfang an den beiden Gruppen auch deutliche immer wieder zeigen, dass wir zusam- szczególni dyskutanci spędzili ze sobą dzie mógł się obronić skonfrontowany keinen Zweifel daran, dass die einzelnen Ähnlichkeiten erkennbar. So werden men feiern können und dass es großartig w przeszłości wiele czasu przy jednym np. z zarzutem „co z ciebie za Niemiec, Diskussionsteilnehmer bereits in der beide Gruppen in den deutsch-polni- sein kann“, so Lewicki. Es müssten nach stole. Sympatyczna, niemal przyjaciel- kiedy żyjesz w Polsce i nawet nie mówisz Vergangenheit viel Zeit miteinander schen Beziehungen geschätzt und als Ansicht der Diskussionsteilnehmer auch ska atmosfera manifestowała się w mó- po niemiecki?” – zauważył Rafał Bartek. an einem Tisch verbracht haben. Die Brückenbauer von Verständigungsbrü- Fälle wie die von Rafał Bartek angespro- wieniu do siebie „Wiesiek” i „Bernard”, Takie dylematy mają jednak także Polacy sympathische, ja geradezuLARES: freundschaft Niniejszy- cken zwischen materiał Völkern służy angesehen. wyłącznie Beide chene Vergrößerungdo czytania. Oppelns Powielanie vermieden a wypowiedzi w jakikolwiek przeplatane były sposób liczny- zabronione.w Niemczech. – U nas niektórzy rodzice LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. liche Atmosphäre manifestierte sich in Gruppen werden aber auch öfters auf werden: „Es ist wohl der einzige Fall, wo mi anegdotami: – Niewiele osób wie, mają nawet wątpliwości, czy posyłać AnredenLARES: wie „Wiesiek“ Diese und Materialien „Bernard“ harte Probensind lediglichin Zusammenhang zum mit Lesen ein so bereitgestellt. offensichtlicher Schritt Jeglichenach hin- że w Vervielfältigung rozmowach okrągłego stołu ist my siestrengstens- dziecko do szkoły, untersagt. w której się uczą ję- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. und die Aussagen waren mit zahlreichen Diskriminierung und eigener Identität ten gegenüber dem deutsch-polnischen dzieliśmy po stronie polskiej, a Polonia zyka polskiego, w obawie przed napięt- Anekdoten durchflochten: „Nur Wenige gestellt: „Ich wiederhole immer wieder, Nachbarschaftsvertrag getan wurde, ein po stronie niemieckiej, wielu ludzi myśli, nowaniem bycia innym niż reszta spo- wissen, dass wir bei den Rundtischge- dass ein Angehöriger der Minderheit Schritt, bei dem das Minderheitenrecht że jest odwrotnie. Można równie dobrze łeczeństwa – mówił Wiesław Lewicki. sprächen auf der polnischen Seite sa- zwei Geschichten kennen muss, die eindeutig verletzt wurde“, betonte er. Den powiedzieć, że w tych rozmowach Polo- ßen und die Polonia auf der deutschen eigene Geschichte und die Geschichte Fall kommentierte Dr. Ganowicz als „ein nia była mniejszością niemiecką, a my Obywatelskość lekarstwem Seite, viele denken, dass es umgekehrt des Landes, in dem er lebt, nur so kann wirklich unglückliches Geschenk für die stroną polską – żartował na początku Sposobów na ksenofobię i wątpliwości sei. Man kann genausoLARES: gut sagen, Niniejszy dass er sich materiał wirksam wehren, służy wenn wyłącznie er z.B. Minderheit do czytania. zu ihrem 25. Geburtstag,Powielanie debaty w Bernard jakikolwiek Gaida. sposób zabronione.samych członków obu grup jest kilka. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bei diesen Gesprächen die Polonia die mit dem Vorwurf konfrontiert wird: eines, das diese Minderheit als Affront Jednym z nich jest tzw. pozytywna dys- deutscheLARES: Minderheit Diese war und Materialien wir die „Was bist sind du fürlediglich ein Deutscher, zum wenn Lesen betrachten bereitgestellt. kann“. JeglicheJedynie Vervielfältigung poparcie ist strengstenskryminacja, o której untersagt. mówili dr Ganowicz LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. polnische Seite“, scherzte Bernard Gaida du in Polen lebst und nicht mal Deutsch Jako że sytuacja MN w Polsce słu- i Bernard Gaida. Polega ona na takiej po- zu Beginn der Debatte. sprichst?“, bemerkte Rafał Bartek. Solche Opole: Debata o Niemcach w Polsce chaczom z Opola jest już stosunkowo lityce państwa, która stawia mniejszości Dilemmas haben aber auch Polen in i Polakach w Niemczech – dobrze znana, wyjątkowe zaintere- w pozycji uprzywilejowanej względem Nur Befürwortung Deutschland: „Bei uns haben manche Wszyscy przeciw symetrii sowanie wzbudziła wypowiedź szefa reszty społeczeństwa – po to, by budo- Da die Situation der deutschen Volks- Eltern sogar Zweifel, ob sie ihr Kind auf Konwentu Organizacji Polonijnych wać wartość tej grupy naturalnie słabszej gruppe in Polen den Zuhörern aus eine Schule schicken sollen, an der Pol- latach 2010–2011 w związku Wiesława Lewickiego na temat statusu i mniejszej od większości. Innym sposo- Oppeln inzwischen relativ gut bekannt nisch unterrichtet wird, aus Angst vor z toczącymi się wówczas roz- Polonii w Niemczech: – Obecnie mó- bem chwalonym przez wszystkich dys- ist, erregte die AussageLARES: des Chefs Niniejszy des einer Stigmatisierungmateriał służy durch denwyłącznie Rest mowamiW do polsko-niemieckiego czytania. Powielanie okrą- wimy w o okołojakikolwiek dwóch milionach sposób polsko- zabronione.kutantów jest zbliżenie przez działania LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Konvents der Polonia-Organisationen der Gesellschaft“, sagte Wiesław Lewicki. głego stołu w mediach i niektórych języcznych ludzi w Niemczech, z czego społeczeństwa obywatelskiego. – Musimy WiesławLARES: Lewicki Diesezum Status Materialien der Po- sind lediglich zum Lesengremiach bereitgestellt. zaczęto coraz częściej Jegliche uży- połowa Vervielfältigung się do polskiego pochodzenia ist strengstens takie społeczeństwo untersagt. tworzyć i budować LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. lonia in Deutschland besondere Auf- Bürgerlichkeit als Heilmittel wać słowa „symetria” w odniesieniu przyznaje – stwierdził Lewicki. Dużą bliskość poprzez projekty kulturalne. merksamkeit: „Wir sprechen derzeit von Mittel und Wege bei Xenophobie und do mniejszości niemieckiej w Polsce różnicę pomiędzy liczbą szacowaną Pokazujmy, że możemy razem świętować etwa zwei Millionen polnischsprachi- Zweifeln von Angehörigen beider Grup- i Polaków w Niemczech. Słowo to po- a liczbą osób deklarujących się jako Po- i że może być fajnie – stwierdził Wiesław gen Menschen in Deutschland. Davon pen selbst gibt es mehrere. Hierzu gehört wróciło wielokrotnie także w ramach lacy w Niemczech Lewicki tłumaczy fak- Lewicki. Według uczestników debaty bekennt sich die Hälfte zu ihrer polni- die sog. „positive Diskriminierung“, von odbywającej się 16 listopada w Muzeum tem wciąż istniejących w społeczeństwie należy także unikać przypadków takich schen Herkunft“, stellte Lewicki fest. der Dr. Ganowicz und Bernard Gaida Śląska Opolskiego debaty z udziałem obaw przed otwartym deklarowaniem jak np. powiększenie Opola, o którym Den großen UnterschiedLARES: zwischen Niniejszy den sprachen. materiał Diese besteht służy in einer wyłącznie Poli- przedstawicieli do czytania. obu grup. Powielanieinnej w tożsamości jakikolwiek oraz faktem, sposób że wielu zabronione.wspomniał Rafał Bartek: – Jest to chyba LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Schätzungen und der Anzahl derer, die tik des Staates, bei der Minderheiten in Głównymi uczestnikami zorga- ludzi w wymienionej przez niego grupie jedyny taki przypadek, kiedy zrobiono sich alsLARES: Polen in Deutschland Diese Materialien bekennen, eine privilegierte sind lediglich Stellung gegenüber zum der Lesen nizowanej bereitgestellt. wspólnie przez Fundację Jegliche „wciąż Vervielfältigung tej tożsamości poszukuje”. ist Wy strengstens- tak ewidentny untersagt.krok w tył w stosunku LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. erklärt Lewicki mit den noch immer Mehrheit der Gesellschaft gebracht wer- „Krzyżowa” oraz Towarzystwo Spo- przedzając pytania o dążenia Polaków do polsko-niemieckiego traktatu, krok, vorhandenen gesellschaftlichen Befürch- den, um diese naturgemäß schwächeren łeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku w Niemczech do statusu mniejszości w którym prawo dotyczące mniejszości tungen vor dem offenen Bekenntnis ei- und kleineren Gruppen in ihrem Selbst- Opolskim debaty byli: Wiesław Lewicki narodowej, Lewicki podkreślił, że spo- zostało jednoznacznie złamane – pod- ner anderen Identität sowie damit, dass wertgefühl zu stärken. Eine andere Me- (Konwent Organizacji Polskich w Niem- śród kilku organizacji polonijnych dwie kreślał. Przypadek ten dr Ganowicz viele Menschen in der von ihm erwähn- thode, die von allen Diskutanten gelobt czech), dr Ewa Ganowicz (Uniwersy- („Rodło” i „Zgoda”) faktycznie dążą skomentowała jako „rzeczywiście nie- ten Gruppe „noch immer nach dieser wurde, ist eine Annäherung durch Maß- tet Opolski), Bernard Gaida (Związek do takiego statusu. Kierowany przez fortunny prezent dla mniejszości na 25. Identität suchen“. DenLARES: Fragen nach Niniejszy dem nahmen materiał im Sinne der służy bürgerlichen wyłącznie Ge- Niemieckich do czytania. Stowarzyszeń Powielanie Społeczno- niego w Konwent jakikolwiek wprawdzie sposób starania zabronione.urodziny, który ta mniejszość może po- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Bemühen der Polen in Deutschland um sellschaft: „Wir müssen an einer solchen -Kulturalnych w Polsce) i Rafał Bartek te popiera, lecz – jak zaznaczył – „sam traktować w kategorii afrontu”. den StatusLARES: einer nationalen Diese MinderheitMaterialien Gesellschaft sind bauenlediglich und durch zum kulturelle Lesen (Towarzystwo bereitgestellt. Społeczno-Kulturalne Jegliche nie Vervielfältigungdąży do statusu mniejszości”. ist strengstens untersagt.Łukasz Biły LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 48/1286LARES: Diese Materialien sind lediglich zum ALesenktuell bereitgestellt.es Ak Jeglichetualności Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 5 : Frank-Walter Steinmeier soll Bundespräsident werden LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. DerLARES: Diese Materialienperfekte sind lediglich zum Lesen Kandidat? bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nun ist es raus! Union und SPD ha- Renata Zajączkowska: Także kanclerz Angela Merkel wydaje ben sich auf einen gemeinsamen „Ich würde Frank- się być zdania, że Steinmeier bezwzględ- nie nie jest idealnym kandydatem, a de- Kandidaten für das Amt des Bundes- Walter Steinmeier gern cyzję podjętą na jego korzyść należy ra- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. präsidenten geeinigt.LARES: Es soll derNiniejszy ak- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wals jakikolwiek Bundespräsidenten sposób zabronione.czej ocenić jako polityczny sukces szefa LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. tuelleLARES: Außenminister Diese Frank-Walter Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigungin unseren Sitz der DSKG ist strengstens SPD Sigmara Gabriela. untersagt. Steinmeier sein. Im Gegensatz zu in Breslau einladen.“ Radość w mniejszości niemieckiej einigen Vertretern der CDU und CSU, Dla przedstawicieli Niemców w Pol- zeigen sich die Deutschen in Polen sce nominacja Steinmeiera na kan- dydata na prezydenta jest powodem froh über die Kandidatur. Wprawdzie wybory prezydenta Nie- do radości. Peter Jeske z Koszalina er Bundespräsident wird zwar erst miec odbędą się dopiero 12 lutego, i Henryk Hoch z Ostródy uważają, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. am 12. Februar LARES:gewählt und Niniejszy Stein- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniea Steinmeier w jakikolwiek z pewnością będzie sposób miał zabronione.że jest on najlepszym kandydatem meierD wird gewiss Gegenkandidaten oponentów, już teraz bowiem np. stowa- na to stanowisko i już w przeszło- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. haben,LARES: denn bereits Diese jetzt wurde Materialien z.B. von sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglicherzyszenie Vervielfältigung Wolni Wyborcy (Freie ist Wäh strengstens- ści wykazywał untersagt. otwartość na sprawy den Freien Wählern der TV-Richter und ler) dali swoją nominację Alexandrowi Niemców w Polsce. Natomiast Renata Schauspieler Alexander Hold nominiert. Holdowi, aktorowi znanemu z telewi- Zajączkowska z Wrocławia podkreśla Doch rein rechnerisch sollte es für den zyjnej roli sędziego, jednak arytmetycz- fakt śląskich korzeni Steinmeiera: – Jego jetzigen Außenminister als gemeinsa- nie rzecz biorąc, obecny minister spraw rodzina pochodziła z Wrocławia, a gdy men Kandidaten von Union und SPD Frank-Walter Steinmeier im Gespräch mit der Breslauer DSKG-Vorsitzenden Renata Zajączkowska. Foto: VdG zagranicznych jako wspólny kandydat rozmawiałam z nim podczas obchodów ein einfaches sein im ersten Wahlgang chadeków i SPD nie powinien mieć żad- Dnia Ojczyzny w czerwcu 2015 roku LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bei der BundesversammlungLARES: gewählt Niniejszy tischer materiał Erfolg des SPD-Chefs służy wyłącznie Sigmar vertrag do die czytania.Minderheitenunterstützung Powielanie nych w trudności jakikolwiek z tym, aby wybrano sposób go zabronione.w Berlinie, powiedział mi, że czuje się zu werden. Denn in dem Gremium, das Gabriel zu werten. festgelegt wurde. Deshalb denke ich, w pierwszej turze wyborów, które od- wrocławianinem. To się zresztą czuje, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. aus 1260LARES: Personen Diese besteht, dieMaterialien von den sind lediglich zum Lesendass er bereitgestellt. auch als Bundespräsident Jegliche diese będą Vervielfältigung się na forum Zgromadzenia ist Fede strengstens- bo nie dalej jak untersagt. w tym roku widziałam Parteien je nach ihrer Stärke im Bund Freude bei der Deutschen Minderheit Linie weiter vertreten würde.“ ralnego. W gremium tym bowiem, które go na Uniwersytecie Wrocławskim, und den Ländern bestimmt werden, Für die Vertreter der Deutschen in składa się z 1260 osób delegowanych gdzie był przy okazji prywatnej wizyty haben CDU/CSU und SPD gemeinsam Polen ist die Nominierung Steinmei- Einladung nach Breslau przez poszczególne partie w zależności w mieście – mówi Zajączkowska. Związ- mehr als 900 Stimmen. ers zum Präsidentschaftskandidaten Bis zur Wahl sind es noch knapp zwei- od ich siły na poziomie federalnym oraz ki Steinmeiera ze Śląskiem i mniejszo- ein Grund zur Freude. Peter Jeske aus einhalb Monate, Renata Zajączkowska krajów związkowych, partie CDU/CSU ścią niemiecką dostrzega też Bernard Kritik in Deutschland Köslin und Henryk Hoch aus Ostero- denkt aber bereits an die Zeit danach. i SPD mają wspólnie ponad 900 głosów. Gaida, przewodniczący VdG: – Miałem Dabei ist, wie u.a. die „Rheinische de meinen, er sei der beste Kandidat „Ich würde Frank-Walter Steinmeier już kilkakrotnie możliwość rozmawiać LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Post“ berichtet, Frank-WalterLARES: Steinmeier Niniejszy für diesen materiał Posten und służy zeigte sich wyłącznie auch gern als do Bundespräsidenten czytania. Powielanie in unseren Krytyka w wjakikolwiek Niemczech sposób zabronione.z nim o sprawach dotyczących mniej- keineswegs der Wunschkandidat für in der Vergangenheit offen für die Be- Sitz der DSKG in Breslau einladen. Das Jak informuje m.in. „Rheinische Post”, szości niemieckiej. Steinmeier brał też LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. einige Unionspolitiker.LARES: Diese Der CDU-Abge Materialien- lange dersind Deutschen lediglich in Polen. zum Rena Lesen- wäre nichtbereitgestellt. nur für uns eine Ehre, Jegliche son- Frank-Walter Vervielfältigung Steinmeier nie jest ist bynaj strengstens- udział w ustalaniu untersagt. wysokości wspar- ordnete Christian von Stetten sagte dem ta Zajączkowska aus Breslau dagegen dern würde uns auch den Rücken für mniej idealnym kandydatem w oczach cia dla MN w ramach obecnej umowy Blatt, dass Steinmeier zunächst einmal unterstreicht die schlesischen Wurzeln die weiteren Jahre stärken“, schwärmt niektórych polityków chadecji. W wy- koalicyjnej. Dlatego myślę, że również sein Verhältnis zu Donald Trump de- Steinmeiers. „Seine Familie stammte ja Zajączkowska. wiadzie dla wspomnianego dziennika jako prezydent byłby reprezentantem finieren müsse. „Ein Bundespräsident, aus Breslau und als ich beim „Tag der poseł CDU Christian von Stetten stwier- tej linii działania. welcher den Präsidenten und Oberbe- Heimat“ im Juni 2015 in Berlin mit ihm Berlin: Frank-Walter Steinmeier ma dził, że Steinmeier powinien najpierw fehlshaber unseres wichtigsten Partners gesprochen habe, sagte er mir, dass er zostać prezydentem RFN – określić swoje stanowisko wobec osoby Zaproszenie do Wrocławia LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. und Verbündeten alsLARES: ‚Hassprediger’ Niniejszy be- sich als materiał Breslauer fühlt. służy Das spürt wyłącznie man Doskonały do czytania. kandydat? PowielanieDonalda w jakikolwiek Trumpa. „Trudno mi sposób sobie wy- zabronione.Do wyborów zostało jeszcze niespeł- zeichnet und nicht bereit ist, diesem zur auch, denn ich habe ihn in diesem Jahr obrazić, aby prezydentem Niemiec mógł na dwa i pół miesiąca, ale Renata Za- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wahl zuLARES: gratulieren, Diese ist für mich Materialien schwer an der sind Breslauer lediglich Universität zum gesehen, Lesen ojawiła bereitgestellt. się informacja, że Jegliche chade- być Vervielfältigung ktoś, kto określa mianem „głosiciela ist strengstens jączkowska już untersagt. myśli o tym, co będzie vorstellbar“, sagte von Stetten. Und in als er die Stadt privat besucht hatte“, cja i SPD doszły do porozumienia nienawiści” prezydenta i naczelnego do- potem. – Chętnie zaprosiłabym Franka- einer Telefonkonferenz soll Finanzmi- sagt Zajączkowska. Den Bezug Stein- coP do osoby wspólnego kandydata wódcę sił zbrojnych kraju naszego naj- -Waltera Steinmeiera jako prezydenta nister Schäuble gar von der Nominie- meiers zu Schlesien und der deutschen na urząd prezydenta Republiki Fede- ważniejszego partnera i sojusznika oraz Niemiec do naszej siedziby NTSK we rung Steinmeiers als „Niederlage“ für Minderheit sieht auch Bernard Gaida, ralnej Niemiec. Ma nim być aktualny nie jest gotów pogratulować mu wyboru Wrocławiu. Byłoby to dla nas nie tylko die Union gesprochen haben. Vorsitzender des VdG: „Ich hatte schon minister spraw zagranicznych Frank- na stanowisko” – powiedział von Stetten. zaszczytem, lecz także wyrazem wspar- Auch für Bundeskanzlerin Angela einige Male die Möglichkeit mit ihm -Walter Steinmeier. W przeciwieństwie A minister finansów Schäuble w jednej cia w działalności, jaka czeka nas w ko- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Merkel scheint SteinmeierLARES: alles Niniejszyandere auch übermateriał die Belange służy der deutschen wyłącznie do niektórych do czytania. przedstawicieli Powielanie CDU z konferencji w jakikolwiek telefonicznych sposób stwierdził zabronione.lejnych latach – mówi z entuzjazmem als ein Wunschkandidat zu sein und die Minderheit zu sprechen. Steinmeier war i CSU, Niemcy w Polsce są zadowoleni ponoć, że fakt nominacji Steinmeiera Zajączkowska. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. EntscheidungLARES: für Dieseihn ist eher Materialien als poli- ja auch sind dabei, alslediglich im jetzigen Koalitions zum Lesen- z tej kandydatury. bereitgestellt. Jeglicheoznacza Vervielfältigung porażkę chadecji. ist strengstens untersagt.Rudolf Urban Wissenswettbewerb Konkurs wiedzy LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese zumMaterialien Deutsch-Polnischen sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. o traktacie Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nachbarschaftsvertrag polsko-niemieckim

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. RundeLARES: Diese Materialien 2 sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.Runda Jegliche Vervielfältigung 2 ist strengstens untersagt. eute warten auf Sie die nächsten drei Auf Ihre Antworten warten wir bis zum 30. November (Da- Na odpowiedzi czekamy do 30 listopada (data stempla ziś kolejna runda pytań w naszym Fragen in unserem Wissenswettbe- tum des Poststempels). pocztowego). konkursie wiedzy o traktacie polsko- werb um den deutsch-polnischen Die Regeln des Wettbewerbs finden Sie in der Ausgabe Nr. Regulamin konkursu znajdziesz w wydaniu 1284 Wochen- -niemieckim. Za każdą prawidłową H 1284 des Wochenblatts auf Seite 5. blattu na stronie 5. D

Nachbarschaftsvertrag. Für jede richtige # odpowiedź można otrzymać 3 punkty. A oto Antwort erhalten Sie einen Punkt. Und das pytania: sind die Fragen: Wissenswettbewerb Konkurs wiedzy LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiałzum służy Deutsch-Polnischen wyłącznie do czytania. Powielanieo traktacie w jakikolwiek sposób zabronione. 1. Który artykuł traktatu po raz kolejny LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 1. LARES:Welcher Artikel Diese des VertragesMaterialien garan- sind lediglichNachbarschaftsvertrag zum Lesen bereitgestellt. Jeglichepolsko-niemieckim Vervielfältigung ist gwarantujestrengstens nienaruszalność untersagt. granicy tiert nochmals die Unantastbarkeit der Coupon Nr 2, Kupon konkursowy 2, polsko-niemieckiej? Grenze? Einsendetermin ist der 30.11.2016 r. termin nadsyłania rozwiązań – 30.11.2016 r. Antworten / Odpowiedzi: 2. Dürfen Deutsche in Polen laut Vertrag 2. Czy Niemcy w Polsce mają w myśl ihre deutsche Muttersprache öffentlich 1...... traktatu prawo do publicznego LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. benutzen? LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposóbużywania zabronione. języka ojczystego? 2...... LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 3. Regelt der Vertrag die Gründung des 3...... 3. Czy traktat reguluje powstanie Polsko- Deutsch-Polnischen Jugendwerkes? Niemieckiej Współpracy Młodzieży? Vorname, Nachname / Imię, nazwisko: ......

WIR WÜNSCHEN VIEL ERFOLG! Ortschaft / Miejscowość: ...... Postleitzahl / Kod pocztowy: ...... Życzymy powodzenia! LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES:Redaktionell Niniejszy verantwortlich: materiał Strasse und służy Hausnummer wyłącznie / Ulica i nr domu: ...... do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Projekt i realizacja: Rudolf Urban Telefonnummer / Nr telefonu: ...... Rudolf Urban LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8498

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

6 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum ALesenktuell bereitgestellt.es Ak Jeglichetualności Vervielfältigung ist strengstens 25. untersagt. November – 1. Dezember 2016 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Oppeln: Sind weitere Nachforschungen über das Schicksal der Deutschen in Polen nach 1945 sinnvoll? LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. WeggemeißelteLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Geschichte Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Was wissen wir noch nicht über die fische Wandel unmöglich aufzuhalten. zbadać – podkreślał Madajczyk. Zda- Deutschen in Polen nach 1945? Nach Selbst wenn man mit Prof. Gładkowski niem profesora brak jest również cało- als sicher annimmt, dass die Identität ściowego podejścia naukowego wobec Antworten suchten vergangene Wo- nicht verändert werden könne. „Unsere losów Niemców w Polsce po 1945 roku, che in Oppeln die TeilnehmerLARES: Niniejszy einer materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanieursprüngliche w jakikolwiek Identität ist unauslösch sposób- zabronione.połączenia polityki historycznej, ram LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Tagung des Hauses der Deutsch- lich, man kann sie sich nicht aussuchen. prawnych, instytucjonalnych, pokazania LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheWir Vervielfältigung werden mit ihr geboren und iststerben strengstens ram kulturalnych, untersagt. mediów, odpowiedzi LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Polnischen Zusammenarbeit und auch mit ihr“, sagte Gładkowski. Aber na pytanie o kulturę polityczną mniej- des Forschungszentrums der Deut- auch das müsste man sicherlich genau szości niemieckiej itd. schen Minderheit. Wie sich zeigte, untersuchen. Nieusuwalna tożsamość gibt es mindestens so viele Fragen Opole: Czy dalsze badania nad losem Tak postawione pytanie przewod- wie Antworten. Niemców w Polsce po 1945 roku mają nie konferencji nie ma być sugestią, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniesens? w – jakikolwiek Wydłutowana historia sposób zabronione.że na polu badań dotyczących losów LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ie Prof. Piotr Madajczyk von der Niemców w Polsce po 1945 roku nic się LARES:Polnischen DieseAkademie Materialien der Wis- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigungzego jeszcze nie wiemy o Niemcach ist strengstens nie dzieje. Dowodem untersagt. na to były kolejne LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. senschaftenW einleitend betonte, gibt es w Polsce po 1945 roku? Odpowiedzi referaty przedstawione podczas konfe- hinsichtlich des Schicksals der Deut- Cna to pytanie szukali w zeszłym tygo- rencji, jak chociażby wykład dr Mag- schen in Polen nach 1945 bestimmte dniu uczestnicy konferencji zorganizo- daleny Lemańczyk, która swoją pracę Bereiche, über die inzwischen so viel wanej w Opolu przez Dom Współpracy- doktorską poświęciła badaniom nad toż- bekannt ist, dass sich hier kaum noch -Polsko Niemieckiej i Centrum Badań samością narodową i etniczną liderów etwas Neues hinzufügen lässt. „Natür- Mniejszości Niemieckiej. Okazuje się, mniejszości niemieckiej na Pomorzu lich sind lokale NachforschungenLARES: Niniejszy im- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanieże pytań w jakikolwiek jest co najmniej tyle, sposób co od- zabronione.Gdańskim (rozmowa z nią poniżej), LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. mer sinnvoll, auch wenn ich überzeugt powiedzi. a także badania dr Ireny Kurasz, która bin, dassLARES: sie keine Diese Fakten offenbarenMaterialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheJak Vervielfältigung podkreślił na wstępie ist prof. strengstens przytoczyła wstrząsające untersagt. wspomnienia LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. können, die unsere Wahrnehmung der Piotr Madajczyk z Polskiej Akademii dolnośląskich Niemców, ilustrujące ich Geschichte verändern würden“, sagte Nauk, są pewne obszary dotyczące lo- los krótko po wojnie. Jak stwierdził prof. Madajczyk. Der sich unter Forschern sów Niemców w Polsce po 1945 roku, Krzysztof Gładkowski z Uniwersyte- und Wissenschaftlern vollziehende Ge- o których wiadomo już tyle, że trudno tu Warmińsko-Mazurskiego, badania nerationenwechsel bedeute aber auch byłoby dodać coś nowego. – Oczywi- takie mają tak długo sens, jak długo eine Veränderung der Perspektive. Grafik: Katarzyna Brabańska-Blania ście lokalne badania zawsze mają sens, są jeszcze osoby, które identyfikują się Dies werde möglicherweise neue Fra- choć jestem przekonany, że nie ujawnią ze społecznością niemiecką. Żywi lu- gestellungen und dieLARES: Suche nach Niniejszy neuen materiał„Die zentrale służy wyłącznieTagung do mehrere czytania. Referate Powielaniewie z.B. der one faktów,w jakikolwiek które zmieniłyby sposób nasze po- zabronione.dzie i dokumenty są źródłem pozna- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Forschungsbereichen nach sich ziehen. Herausforderung Vortrag von Dr. Magdalena Lemańczyk strzeganie historii – mówił Madajczyk, nia. Dr Lemańczyk podkreśliła z kolei, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen(das Gespräch bereitgestellt. mit ihr folgt weiter Jegliche un- dodając Vervielfältigung jednocześnie, że dokonująca ist strengstens że badacze działający untersagt. w tym obszarze LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Defizitäre Bereiche sollte sein, diejenigen ten), deren Doktorarbeit eine Studie über się wśród badaczy i naukowców zmiana napotykać będą na trudności. – To jest „Die zentrale Herausforderung sollte Bereiche zu die nationale und ethnische Identität der generacyjna oznacza również zmianę wyzwanie i kiedy tylko wyjdziemy poza jedoch zweifelsohne sein, diejenigen führenden Vertreter der deutschen Min- perspektywy, co może pociągnąć za sobą Śląsk, ono staje się dotkliwe, ponieważ Bereiche zu vervollständigen, die zwar vervollständigen, die derheit in Pommerellen ist, oder auch stawianie nowych pytań, szukanie no- mniejszość niemiecka znajduje się w in- keine weißen Flecken mehr, aber noch zwar keine weißen die Recherchen von Dr. Irena Kurasz, wych obszarów badawczych. nych regionach w diasporze – mówiła. immer defizitär sind“, unterstrich Prof. Flecken mehr, aber die zum Teil erschütternde Erinnerun- To rozdrobnienie organizacji mniejszo- Madajczyk. Als Bereiche,LARES: bei Niniejszydenen materiał służy wyłączniegen von do niederschlesischen czytania. Powielanie Deutschen Obszary w deficytowejakikolwiek sposób zabronione.ści niemieckiej widoczne jest wszędzie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nach wie vor wissenschaftlicher For- noch immer defizitär zur Veranschaulichung ihres Schicksals – Głównym wyzwaniem powinno poza Śląskiem. Jednak i tu nie sposób za- schungsbedarfLARES: bestehe, Diese nannte Materialien der Pro- sind“,sind unterstrichlediglich zum Lesenkurz nach bereitgestellt. dem Krieg anführte. WieJegliche Prof. jednak Vervielfältigung być niewątpliwie uzupełnianie ist strengstens trzymać zmian untersagt.społeczno-demograficz- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. fessor die Auswirkungen der polnischen Krzysztof Gładkowski von der Ermland- tych obszarów, gdzie wciąż są może nych, które dla mniejszości niemieckiej Propaganda auf die Deutschen in Polen Prof. Madajczyk. Masurischen Universität feststellte, sind nie białymi plamami, ale obszarami nie są łaskawe. Nawet jeśli przyjmie się nach 1945, den Einfluss der Kontakte diese Nachforschungen solange sinnvoll, deficytowymi – podkreślał prof. Ma- za pewnik definicję tożsamości za prof. zu Deutschland, darunter persönliche wie es noch Menschen gibt, die sich mit dajczyk. Jako obszary, co do których Gładkowskim, który twierdzi, że nie und familiäre Beziehungen, aber auch der deutschen Gemeinschaft identifi- wciąż potrzebne są naukowe badania, można tejże zmienić. – Nasza pierwotna den Einfluss der deutschen Politik, das Schicksal der Deutschen in Polen nach zieren. Lebende Menschen und Doku- profesor wymienił wpływ oddziaływa- tożsamość jest nieusuwalna, nie moż- Wirken der Kirche undLARES: der damaligen Niniejszy 1945, einemateriał einheitliche służy Geschichtspoli wyłącznie- mente do sind czytania.Quellen der Erkenntnis. Powielanie Dr. nia propagandyw jakikolwiek polskiej na sposób Niemców zabronione.na jej sobie wybrać. Rodzimy się z nią LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Machtinstitutionen. Viel Neues wäre tik, ein rechtlicher und institutioneller Lemańczyk machte ihrerseits deutlich, w Polsce po 1945 r., wpływ kontaktów i z nią umieramy – mówił Gładkowski. insbesondereLARES: in der Diese Frage kirchlicherMaterialien Rahmen, sind ein Aufzeigen lediglich des kulturellen zum Lesen dass die bereitgestellt. in diesem Bereich tätigen Jegliche For- z Niemcami, Vervielfältigung w tym relacje osobiste, ist strengstens Ale to pewnie teżuntersagt. trzeba by dokładnie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Einflüsse auf die deutschstämmige Be- Rahmens, eine Widerspiegelung in den scher auf Schwierigkeiten stoßen werden. rodzinne, ale też wpływ polityki nie- zbadać. völkerung herauszufinden. „Es geht mir Medien, eine Antwort auf die Frage nach „Es ist eine Herausforderung und nur mieckiej, oddziaływanie Kościoła i in- Anna Durecka hierbei nicht nur um das Verhältnis des der politischen Kultur der deutschen wenn wir über Schlesien hinausgehen, stytucji ówczesnej władzy. Wiele nowego jeweiligen Pfarrers zu den deutschen Minderheit etc. wird sie empfindlich, denn in anderen można by się dowiedzieć szczególnie Die Überschrift knüpft an die organi- Gläubigen, sondern auch die von oben Regionen lebt die deutsche Minderheit in w kwestii związanej z Kościołem i jego sierte Beseitigung deutscher Grabin- kommende kirchliche Politik in natio- Unauslöschliche Identität einer Diaspora“, sagte sie. Diese Zersplit- wpływem na ludność pochodzenia nie- schriften im Nachkriegs-Breslau mithilfe nalen Belangen. DieseLARES: lässt sich Niniejszy heute Die materiałso gestellte Leitfrage służy der wyłącznie Konfe- terung do der Organisationenczytania. der Powielanie deutschen mieckiego. w jakikolwiek – Nie chodzi mi sposóbtutaj tylko zabronione.von Meißeln an. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nur schwer beschreiben, müsste aber renz soll nicht unterstellen, dass auf dem Minderheit ist überall außer Schlesien o stosunek proboszcza do niemieckich Tytuł nawiązuje do akcji usuwania nie- erforschtLARES: werden“, Diese so Madajczyk. Materialien Was Forschungsfeld sind lediglich bezüglich des Schicksalszum Lesen zu sehen. bereitgestellt. Doch auch hier ist Jegliche der für wiernych, Vervielfältigung ale też odgórną politykę ist Ko strengstens- mieckich napisów untersagt. z nagrobków w po- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zudem fehle, sei eine ganzheitliche wis- der Deutschen in Polen nach 1945 nichts die deutsche Minderheit nicht gerade ścioła w sprawach narodowościowych, wojennym Wrocławiu za pomocą dłut. senschaftliche Herangehensweise an das los sei. Das Gegenteil bewiesen auf der gnädige gesellschaftliche und demogra- którą dziś trudno opisać, a co należałoby

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ParadoksyLARES: Diese Materialien sind lediglichpogranicza zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Z dr Magdaleną Lemańczyk z Instytutu Kaszubskiego w Gdańsku o tożsamości liderów mniejszości niemieckiej na Pomorzu Gdańskim rozmawia Anna Durecka. Prowadziła Pani badania wśród lide- czeństwo, które nie jest mniejszościowe. dziwię się, że one miały takie wrażenie, nież z członkami innych mniejszości, np. rów organizacji mniejszości niemieckiej Badałam też samopostrzeganie się przez ponieważ to jest właśnie element pogra- Ukraińcami. Te podziały ujawniają się na Pomorzu Gdańskim. Co dokładnie liderów, jak się autoidentyfikują, kim są, niczności. Bardzo często też, to jest taka najczęściej na poziomie życia codzien- było przedmiotem badań i czego się jakiego języka używają, czym jest dla ciekawostka, Kaszuby stały się dla tych nego, przy spotkaniach rodzinnych. Jest Pani o tej grupie dowiedziała?LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznienich Heimat. do czytania. Powielanieosób w pierwszą jakikolwiek ojczyzną. Na sposób przykład zabronione.inna kultura jedzenia, nazwy potraw itd. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Zbadałam 19 organizacji mniejszo- Czy były między członkami mniejszo- najpierw Kaszuby, potem Niemcy i do- Mimo tych podziałów możliwa ści niemieckiej,LARES: które Diese działają Materialien na ob- sind lediglich zum Lesenści z różnych bereitgestellt. organizacji duże Jeglicheróżnice? piero Vervielfältigung Polska. To jest typowy przykład ist strengstens jest pokojowa koegzystencja,untersagt. a nawet LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. szarze Pomorza Gdańskiego, i to były Tak. Tutaj akurat wyszły duże rozbież- pograniczności. współdziałanie w ramach organizacji w zasadzie wszystkie organizacje, które ności między np. niemieckimi gdańsz- W swoim referacie wspominała Pani, mniejszości niemieckiej. tam istnieją. Mimo że badania miały czanami, którzy prezentują tożsamość że te podziały dotyczące identyfikacji Właśnie jednym z ustaleń wynikają- charakter jakościowy, można uznać je integralną, uważają, że Wolne Miasto narodowej i etnicznej przebiegają na- cych z badań było to, że życie organiza- za reprezentatywne w skali regionu. Gdańsk to jest ich Heimat, takie ich wet w najbliższej rodzinie... cyjne, etniczna aktywność organizacyjna Prowadziłam wywiady ze 160 liderami „małe Niemcy”, w porównaniu na przy- To prawda, tak się działo i dzie- wspiera identyfikację niemiecką. Para- tych organizacji, analizowałamLARES: Niniejszy doku- materiał służy wyłączniekład zdo Niemcami, czytania. którzy Powielanie żyli przed je do w dzisiaj. jakikolwiek W jednej rodzinie sposób było zabronione.doksalnie członkami mniejszości nie- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. menty archiwalne. Skupiłam się przede wojną w byłym województwie pomor- dwóch braci, z których jeden postrzegał mieckiej na Pomorzu Gdańskim są także wszystkimLARES: na tożsamości Diese narodowejMaterialien sind lediglich zum Lesenskim, bereitgestellt.którzy mieli już spore problemy Jegliche się Vervielfältigungjako Niemiec i wyjechał do ist RFN, strengstens osoby, które nie untersagt. mają niemieckiego po- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. i etnicznej liderów mniejszości niemiec- z jednoznacznym określeniem swojej a drugi miał diametralnie inne odczucia. chodzenia, ale już sam fakt uczestnic- kiej. Ponieważ jest to obszar pogranicza, ojczyzny. Często wychodziło paradok- Mówił, że jest Polakiem, dzieci będzie twa od ponad dwudziestu lat w takiej trudno oddzielić stosunki czy relacje Dr Magdalena Lemańczyk Foto: prywatne salnie, że Polska to jest ich ojczyzna, wychowywał po polsku i nigdy nie ożeni aktywności przybliża ich do niemieckiej Polaków o niekaszubskim pochodzeniu, organizacyjna, która jest jednym z wy- mimo że tworzą mniejszość niemiecką. się z Niemką. Na takie różnice składa się kultury. Być może oni nie są Niemcami, Niemców i Kaszubów, stąd też pojawia znaczników tożsamości, tzn. jak działają Czy nie czują w związku z tym ja- wiele innych czynników, jak chociażby ale czują sentyment do niemieckości, się tutaj element tożsamości etnicznej. organizacje, jak przebiega dynamika kiegoś dyskomfortu? Czy to im nie wiek czy socjalizacja w odmiennych wa- bo są zatopieni w kulturze i w języku Ta tożsamość narodowaLARES: i etniczna Niniejszy była funkcjonowania, materiał z drugiej służy strony wyłącznie toż- przeszkadza? do czytania. Powielanierunkach. w jakikolwiek W mniejszości niemieckiej sposób zabronione.niemieckim. To może wspierać ich we- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. rozumiana przeze mnie bardzo szeroko, samość odzwierciedloną, czyli jak się Wiele osób, z którymi rozmawiałam, na Pomorzu jest bardzo wiele małżeństw wnętrzne poczucie i wpływać na auto- jako z jednejLARES: strony Diese etniczna Materialien aktywność wydaje sind liderom, lediglich co o nich myśli zum społe Lesen- było świadomych bereitgestellt. tego paradoksu, Jegliche ale nie mieszanych, Vervielfältigung nie tylko z Polakami, ist rów strengstens- identyfikację. untersagt. q LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 48/1286LARES: Diese Materialien sind lediglich Aus zum den Lesen Regionen bereitgestellt. Z regJeglicheionów Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 7 Danzig: Bundespräsident Gauck auf Kurzbesuch Deutsche Kinowoche: Kontroverse Themen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Fast eineLARES: Niniejszy Wallfahrt materiał służy wyłącznieNichts do czytania. Powielaniefür’s polnischew jakikolwiek sposób zabronione. Gemüt? LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. SolcheLARES: Besuche Diese sind eher Materialien selten: sind lediglich zum LesenZahlreiche bereitgestellt. Städte in ganz Jegliche Polen Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nur drei Stunden verbrachte in der haben sich im November an der zweiten Novemberwoche Bundes- deutschen Kinowoche beteiligt. Die präsident Joachim Gauck in Danzig. deutschen Produktionen sind aber Obwohl es ein Kurzbesuch mit priva- nicht immer gut angekommen. Ein LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. tem Charakter war,LARES: so war er Niniejszy doch materiał służy wyłącznieFilm über do Homosexualitätczytania. Powielanie schied in w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. symbolisch.LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenErmland bereitgestellt. und Masuren die Geister. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. n seiner Amtszeit besuchte Gauck oll eine Schulklasse einen Film besu- Danzig erst zum zweiten Mal. Die chen, der die Identitätsfindung eines ehemaligeI deutsche Hafenstadt ist homosexuellenS Jugendlichen themati- aber wie ein Wallfahrtsort für den siert? Für die meisten deutschen Schulen Bundespräsidenten, denn sie ist eine keine Gretchenfrage, doch im katholisch der symbolischen Städte der legendären geprägten Polen schreckte das Thema Hahnkamp Uwe Foto: Joachim Gauck Foto: Kleinschmidt / MSC „Die fetten Jahre sind vorbei“ war einer der Filme der deutschen Kinowoche. Den gesellschaftlichen Anspielun- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Freiheitsbewegung „Solidarność“.LARES: Niniejszy Gauck materiał służy wyłącznieeinige doLehrer czytania. ab. Es geht um Powielanie die deut- gen des w Films jakikolwiek würden sich viele Polen entziehen, sposób lautete die zabronione. Kritik. Darüber diskutierten nach der Vorführung selber kämpfte gegen das sozialistische Der nächste Besuch des sche Produktion „Sommersturm“, die Organisatoren und Publikum. V.l.: Ralf Meindl – Kulturmanager des ifa beim Verband der deutschen Gesellschaften LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Regime,LARES: als er noch Diese in der DDRMaterialien lebte. sind lediglich zum Lesenals Schulfilm bereitgestellt. bei der Deutschen Jegliche Kino- in Ermland Vervielfältigung und Masuren VdGEM, Joanna Black ist – Leiterin strengstens des Büros des VdGEM, Dirk untersagt. Steinhoff – Lektor des DAAD an Eine private Einladung des Museums Bundespräsidenten ist woche in Ermland und Masuren gezeigt der Germanistik der Ermländisch-Masurischen Gesellschaft, Agnieszka Grochowska – Diskussionsleiterin. „Europäisches Zentrum der Bewegung für den 28. November wurde. Ralf Meindl vom Verband der Solidarność“ konnte er diesbezüglich deutschen Gesellschaften in Ermland Solche Filme sind für uns notwendig – nen Handlungsstränge und Motive sind nur schwer ablehnen. geplant. und Masuren, dem Organisator: „Wir auf Deutsch und Polnisch.“ ohne Weiteres verständlich. Lediglich Wie die PR-Abteilung des Museums wollten zeigen, wie deutsche Filme Zündstoff lieferte auch der Film „Die die Story mag für einige zu einfach ge- informierte, war Gauck schon zur Er- mit kontroversen Themen umgehen.“ fetten Jahre sind vorbei“. Junge Revo- strickt sein.“ LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. öffnung des MuseumsLARES: im Jahre Niniejszy 2014 materiał służy wyłącznieEin zu do heißes czytania. Eisen für einige Powielanie Lehrer, luzzer w protestieren jakikolwiek gegen die sposób ungleiche zabronione.Die Kinowoche in Ermland und eingeladen, doch damals konnte er Mitarbeiter der Danziger Werft nie- sie entschieden sich für den an der Güterverteilung auf der Welt. Sie bre- Masuren endete am 24. November mit LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wegenLARES: wichtiger TermineDiese leider Materialien nicht derlegen. sind lediglich zum LesenErmländisch-Masurischen bereitgestellt. Universität Jegliche chen Vervielfältigung nachts in die Villen der Reichen ist strengstens dem monumentalen untersagt. Science-Fiction- teilnehmen. Vor dem Ende seiner Amts- Ein weiterer Besuch des Bundesprä- gezeigten Film „Wir sind jung. Wir sind ein, um ihr Mobiliar auf den Kopf zu Stummfilm „Metropolis“ aus den 20er periode im Februar 2017 ließ er sich sidenten in Pommern ist schon für den stark“ über die rassistisch motivierten stellen und Nachrichten zu hinterlas- Jahren über die Zweiklassengesellschaft. jedoch die Besichtigung der imposanten 28. November geplant. Dann wird sich Angriffe auf die Zentrale Aufnahmestel- sen wie „Die fetten Jahre sind vorbei“. Die Städte Ratibor (Racibórz), Stet- Einrichtung nicht nehmen. Im Rahmen Gauck nämlich mit dem polnischen le für Asylbewerber in Rostock 1992. Die gesellschaftlichen Anspielungen tin (Szczecin) und Rzeszów starten die des Aufenthaltes konnte Gauck nicht Staatsoberhaupt Andrzej Duda in Stet- Die Schülerin Magdalena Lobert vom dieses Films würden sich vielen Polen Kinowoche erst im Dezember, Lodsch nur die ständige Ausstellung zur Ge- tin treffen. Die beiden Politiker wollen XII. Allgemeinbildenden Lyzeum in entziehen, so die Stimmen bei der an- (Łódź) und Warschau (Warszawa) im schichte der „Solidarność“ besichtigen, sich ein Bild von der deutsch-polnischen Allenstein hält von dieser Alternative schließenden Diskussion. Aleksandra Januar. Das Programm gibt es im In- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. sondern auch BlumenLARES: am Denkmal Niniejszy der Zusammenarbeit materiał im służy Bereich wyłącznie Militär nichts: do „Wir czytania. sind erwachsen Powielanie genug, um Drział-Sierocka w jakikolwiek von der Allensteiner sposób zabronione.ternet unter http://www.polen.diplo.de. im Dezember 1970 durch die polnische verschaffen. mit diesem Thema umgehen zu können. Stiftung für Filminitiativen „Tu się mo- Uwe Hahnkamp LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. kommunistischeLARES: Regierung Diese ermordetenMaterialien sind lediglichŁukasz zum Biły LesenEs geht bereitgestellt. um Toleranz gegenüber anderen.Jegliche vie“ Vervielfältigung sieht das anders: „Die verschiede ist strengstens- untersagt.Marie Baumgarten

Zugverkehr: Noch schneller über die Grenze Grudziądz: Niemcy z Pomorza świętują jubileusz LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Stettin-BerlinLARES: Niniejszy in 80 materiał Minuten służy wyłącznieNadal do czytania. chcą Powielanie działać w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenNiegdyś bereitgestellt. były trzy, dziś została Jegliche tylko Vervielfältigung ist strengstens untersagt. jedna, lecz działać chcą nadal. Mowa o organizacji mniejszości niemiec- kiej w Grudziądzu w województwie kujawsko-pomorskim, która niedaw-

Foto: Wikipedia/gemeinfrei Foto: no świętowała jubileusz istnienia. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Für den Ausbau der Strecke Berlin-StettinLARES: stellt Niniejszy der Bund insgesamt 138 Millionen materiał Euro zur Verfügung.służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Der Bahn-VerkehrLARES: Diese von Berlin Materialien nach 40 Kilometern sind lediglich eingleisig und zum soll dort Lesen owarzystwo bereitgestellt. Ludności Pochodze Jegliche- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Stettin wird beschleunigt. Das ha- zumindest abschnittsweise ein zweites nia Niemieckiego od lat ma swoją Gleis bekommen. Zudem soll sie für den siedzibęT na osiedlu Strzemięcin przy ben Bund und Bahn jetzt vereinbart. elektrischen Betrieb eine Oberleitung ulicy Korczaka 25. Od jakiegoś czasu erhalten, die ebenfalls auf den 40 Kilo- szefem organizacji jest Andrzej Gehrke. ie Strecke Berlin–Stettin wurde in metern noch fehlt. 30 Kilometer davon Przed laty istniały w Grudziądzu jeszcze den Bundesverkehrswegeplan 2030 liegen auf deutschem Gebiet. Dazu muss dwa inne stowarzyszenia, lecz w ramach D Jubileusz Niemców w Grudziądzu uświetniły występy artystyczne. Foto: MN Grudziądz LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. aufgenommen, der förderwürdigeLARES: Niniejszy Pro- die Strecke materiał voraussichtlich służy mehr wyłącznie als ein konsolidacji do czytania. działalności zdecydowano Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. jekte enthält. Die Anbindung von Stettin Jahr gesperrt werden. Ist die Strecke fer- się skupić tylko na jednej organizacji. aktywności młodzieży w ramach stowa- organizują wspólne projekty. Jedną LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. an denLARES: neuen Hauptstadtflughafen Diese Materialien sei tig, würde sind sich lediglich die Reisezeit bei zum Tempo Lesen Z okazji bereitgestellt. jubileuszu Niemcy Jegliche z Gru- rzyszenia, Vervielfältigung lecz ta chętnie za to uczestni ist strengstens- z ostatnich takich untersagt. inicjatyw był Festyn enorm wichtig, erklärte der Branden- 160 zwischen Berlin und Stettin von dziądza zaprosili także członków pobli- czyła w kursach języka niemieckiego. Letni Niemców z Grudziądza, który burger SPD-Bundestagsabgeordnete heute rund zwei Stunden auf etwa 80 skich organizacji mniejszości niemieckiej To, co najbardziej charakteryzuje zorganizowano we wrześniu tego roku. Stefan Zierke, der Vorsitzender der Minuten verkürzen. Zurzeit gibt es täg- z województwa kujawsko-pomorskiego, mniejszość w Grudziądzu, to – tak jak Czynnie towarzystwo bierze udział także Landesgruppe Ost in der SPD-Bun- lich mehrere Direktverbindungen vom z którymi chętnie śpiewają niemieckie w przypadku innych stowarzyszeń z pół- w projektach z puli „Ożywienia Domów destagsfraktion ist. Insgesamt gibt es Bahnhof Gesundbrunnen nach Stettin; piosenki. Członkom marzył się przed nocy Polski – bardzo dobra współpraca Spotkań”. Ostatnio zorganizowano np. für das Vorhaben 138 Millionen Euro, meist aber müssen die Fahrgäste in An- laty profesjonalny chór, który być może z ziomkostwami, szczególnie z Lands- wykład poświęcony niemieckim mala- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wie der „Tagesspiegel“LARES: berichtet. Niniejszy Die germünde materiał umsteigen. służy wyłączniew przyszłości do czytania. uda się założyć. Powielanie Wprawdzie mannschaft w jakikolwiek Westpreußen. sposób Organiza- zabronione.rzom z rejonu Grudziądza. Strecke ist derzeit auf einer Länge von Marie Baumgarten tamtejszej organizacji brakuje odrobinę cje odwiedzają się nawzajem, a także Łukasz Biły LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. WerbungLARES: / Reklama Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Das Buch „Der Altkreis Oberglogau LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanieim w Karolinischen jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche SteuerkatasterVervielfältigung von 1722/26” ist strengstens untersagt. für die Fortsetzung • Chirurgia okulistyczna jednego dnia • Operacje podwinięcia powiek • Operacje zaćmy metodą fakoemulsyfikacji z wszcze- • Usunięcie ciała obcego des Wochenblatt-Abos pieniem soczewki • Usunięcie szwów bekommen • Operacje zaćmy powikłanej z wszczepieniem sztucznej • Małe zabiegi chirurgiczne: gradówka, kaszak, cysta, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. soczewki LARES: Niniejszy materiał służykępki żółte wyłącznie do czytania. Powielanien w Krystian jakikolwiek Brynza sposób zabronione. • Operacje usunięcia zaćmy bez wszczepienia sztucznej • Iniekcja doszklistkowa preparatu Lucentis, Avastin, Eylea LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. soczewkiLARES: Diese Materialien sind lediglich • Kapsulotomia zum Lesen – YAG laser bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigungaus Zellin ist strengstens untersagt. • Operacje jaskry • Badanie OCT, GDX, Angiografia • Operacje guzka spojówki • Leczenie wysiękowego AMD preparatami anty VEGF n Sigrid Lakwa • Operacje skrzydlika również w ramach kontraktu z NFZ. aus Psychod Do Państwa dyspozycji mamy także dwa nowo otwarte gabinety: fizjoterapii i osteopatii oraz medycyny estetycznej: terapia osoczem regeneracyjnym (zabiegi zapobiegające starzeniu się skóry oraz wypadaniu włosów). 8428 Das Abonnement des Wochenblattes können Sie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. rejestracja telefonicznaLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieKrapkowice, do czytania. ul. Pocztowa Powielanie 12, w jakikolwiekunter der Telefonnummer sposób zabronione. +49 77 454 65 56 codziennie od 9:00 do 17:00 www.oko.med.pl tel. 661 123 672, 661 642 000 oder per E-Mail [email protected] bestellen. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8502

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

8 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum LesenSchles bereitgestellt.ien ślą Jeglichesk Vervielfältigung ist strengstens 25. untersagt. November – 1. Dezember 2016 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Breslau: Konferenz zum Thema Berufsorientierung in Polen und Deutschland TERMINE QQLubowitz: DasLARES: Oberschlesische Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Eichendorff-Kultur- und Begegnungs- zentrumLARES: veranstaltet Diese am 11. DezemberMaterialien Was sind lediglich bringen zum Lesen bereitgestellt. Praktika? Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. um 17:00 Uhr ein Weihnachtskonzert. „Generation Praktikum“ steht seit gerne an, viele deutsche Schüler und PNWM Szymon Kopiecki, nie chodzi Im Programm: Auftritt des Chores „Can- den 1990er Jahren für das Lebens- Studenten dagegen bevorzugen einen w pierwszym rzędzie o to, by młodzi tabile“ aus Groß Döbern, Konzert klassi- Austausch mit westlichen Ländern wie ludzie znaleźli dla siebie odpowiedni scher Musik mit und von: Anita Maszczyk, gefühl einer ganzen Generation, Frankreich und Spanien. Immerhin zawód, lecz o wspieranie ich w naby- Mieczysław Błaszczyk, Monika Szmidt, die sich von einem Praktikum zum entscheiden sich mittlerweile deutlich waniu „miękkich umiejętności”, które Andrzej Rosół. Zum Abschluss gemein- nächsten hangelt und den Weg aus mehr deutsche Schüler für Polen als przydadzą im się w codziennym życiu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanienoch w vor jakikolwiek zehn Jahren, bei Weitem sposób seien zabronione.zawodowym i prywatnym: większej LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. sames Weihnachtsliedersingen. den ungesicherten beruflichen Ver- es aber nicht so viele wie auf polnischer pewności siebie oraz zdolności szyb- QQLARES: Diese Materialienhältnissen sind nicht lediglich findet. Das zum Deutsch- Lesen bereitgestellt. JeglicheSeite. Vervielfältigung Das werde sich auch in nächster ist strengstens kiego dostosowania untersagt. się do nowych LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Rybna: Dom Współpracy Polsko- Polnische Jugendwerk (DPJW) hält Zeit nicht ändern. sytuacji. Kopiecki pojechał w dniach -Niemieckiej zaprasza 10 grudnia o godz. 16–18 listopada 2016 r. do Wrocławia, 18 na spotkanie ze światowej sławy dagegen und finanziert Praktika Wrocław: Konferencja na temat aby w ramach zorganizowanego tam harfistką prof. Helgą Storck do pałacu zwischen Polen und Deutschland. orientacji zawodowej w Polsce seminarium poinformować o możliwo- w Rybnej k. Tarnowskich Gór. W pro- Wie das geht, erfuhren über 100 Fir- i Niemczech – Co dają praktyki? ściach finansowania praktyk. W spotka- gramie również koncert w wykonaniu men, Schulen und Stiftungen aus niu uczestniczyli przedstawiciele oko- studentów prof. Storck:LARES: klasy harfy Niniejszy ka- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wd lat jakikolwiek 90. ubiegłego stulecia sposób tzw. po- zabronione.ło 100 firm, szkół i fundacji z Niemiec LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Deutschland bei einem dreitägigen kolenie praktykantów reprezentuje i Polski, które oferują miejsca na prakty- towickiej Akademii Muzycznej im. Karola Ein Praktikum im Ausland erweitert den Horizont und O Szymanowskiego.LARES: Diese MaterialienSeminar sind in Breslau. lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichestyl Vervielfältigung życia całego pokolenia osób, ist które strengstens kach odbywających untersagt. się u sąsiada po dru- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. stärkt das Selbstbewusstsein, sagt DPJW-Mitarbeiter przeskakują z jednej praktyki na drugą, giej stronie Odry. Jeden z uczestników, Szymon Kopiecki. Foto: Marie Baumgarten eit der Einführung des Mindestlohns nie znajdując wyjścia z niepewnej sytu- Rainer Gallen z Fundacji św. Jadwigi QQGörlitz: Das Schlesische Museum 2015 in Deutschland dürfen keine acji na rynku pracy. Polsko-Niemiecka w Dortmundzie, to już „stary wyja- in Görlitz lädt am 7. Dezember zu einer unbezahltenS Praktika für freiwillige Viele deutsche Schüler Współpraca Młodzieży stara się temu dacz” w dziedzinie projektów wymiany Veranstaltung aus der Reihe „Kaffee und Praktikanten mehr angeboten werden, und Studenten zaradzić, finansując praktyki w Polsce z zakresu orientacji zawodowej, bo już Kuchen – natürlich schlesisch“ zum The- wenn das Praktikum mehr als sechs bevorzugen einen i Niemczech. O zasadach funkcjonowa- od ponad 15 lat zajmuje się pośrednicze- ma „Wie der KarpfenLARES: auf unsere T Niniejszyische Wochen materiał dauert. Damit służy ist ein wyłącznie erster do czytania. Powielanienia projektu w jakikolwiek dowiedziało się sposóbponad 100 zabronione.niem w oferowaniu praktyk dla polskich LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. kam?“ ein. Seit Jahrhunderten wird in Schritt getan, um dem traurigen Trend, Austausch mit firm, szkół i fundacji z Niemiec podczas studentów. – Ich celem nie jest jednak SchlesienLARES: am Heiligen Diese Abend Materialien Karpfen Praktikanten sind als lediglich minderwertige zum Arbeits Lesen- bereitgestellt.westlichen Ländern Jegliche wie trzydniowego Vervielfältigung seminarium zorganizo ist strengstens- pozyskiwanie Polaków untersagt. dla niemieckie- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. gegessen – dabei war der Speisefisch kräfte zu behandeln, entgegenzuwirken Frankreich und Spanien wanego we Wrocławiu. go rynku pracy, lecz zwiększanie ich ursprünglich gar nicht in Mitteleuropa und das Praktikum von seinem schlech- Od chwili wprowadzenia w 2015 szans we własnym kraju dzięki odbyciu beheimatet. Die Veranstaltung beginnt ten Ruf zu rehabilitieren. Schließlich roku płacy minimalnej w Niemczech praktyki w renomowanym niemieckim um 15:00 Uhr, der Eintritt kostet 10 Euro. vermag ein Praktikum so manche Türen nie można już organizować bezpłatnych przedsiębiorstwie – podkreśla. Z tego öffnen und den Weg in den Traumbe- praktyk dla wolontariuszy, jeśli czas rodzaju ofert chętnie korzystają młodzi ruf ebnen. Nicht zuletzt bewähren sich um hier bei einem Seminar über Finan- trwania praktyki przekracza sześć ty- ludzie z Polski, natomiast wielu uczniów QQTychy: Muzeum Miejskie w Tychach Praktika schlicht und einfach bei der zierungsmöglichkeiten zu informieren. godni. Uczyniono zatem pierwszy krok i studentów z Niemiec preferuje wymia- zaprasza od 30 listopadaLARES: na otwarcie Niniejszy wy- Berufsorientierung. materiał służy Das findet wyłącznie auch Rund 100do Firmen, czytania. Schulen Powielanieund Stiftun- w kierunku w jakikolwiek przeciwdziałania sposóbsmutnemu zabronione.nę z zachodnimi krajami, jak choćby LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. stawy „Tychy i tyszanie w latach II wojny das DPJW und finanziert berufsori- gen aus Deutschland und Polen, die trendowi traktowania praktykantów jako Francją czy Hiszpanią. Niemniej jednak światowej”.LARES: Wystawa Diese ma na celu Materialien pokaza- entierte sind Praktika lediglich für Jugendliche zum aus Lesen Praktikumsplätze bereitgestellt. für den Nachbarn Jegliche auf mało Vervielfältigung wartościowej siły roboczej ist oraz strengstens obecnie znacznie untersagt. więcej niemieckich LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nie tyskiej historii w latach 1939–1945 Deutschland und Polen in Form eines der anderen Seite von Neiße und Oder poprawy złego wizerunku staży zawo- uczniów wybiera Polskę niż jeszcze dzie- oraz pamiątek z czasu wojny pochodzą- Jugendaustausches – dafür muss man vergeben und vermitteln, waren da- dowych, które bądź co bądź są w sta- sięć lat temu, choć po stronie polskiej cych od rodowitych tyszan, jak również eine Partnerinstitution im Nachbarland bei. Teilnehmer Rainer Gallen von der nie otworzyć niejedne drzwi i utorować ich liczba jest daleko większa. tych, których różne koleje losu sprowadzi- haben und einen Antrag an das DPJW St.-Hedwig-Stiftung in Dortmund ist drogę do wymarzonej profesji, a także Marie Baumgarten ły po wojnie właśnie do Tychów. Wystawa stellen. Wie Mitarbeiter Szymon Ko- ein alter Hase beim berufsorientierten po prostu sprawdzają się, jeśli chodzi piecki betont, gehe es nicht in erster Austausch. Seit über 15 Jahren vermit- o orientację zawodową. Takiego zdania będzie czynna do końca grudnia. er sich für einen grenzüberschrei- LARES: NiniejszyLinie darum,materiał dass die służy Jugendlichen wyłącznie ei- telt er doPraktikumsplätze czytania. für Powielanie polnische jest teżw Polsko-Niemieckajakikolwiek Współprasposób- zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wtenden berufsorientierten Aus- nen passenden Beruf finden, sondern Studenten. „Ziel ist aber nicht, Polen für ca Młodzieży, która finansuje praktyki tausch mit einer Partnerinstitution in QQLARES:: MuzeumDiese Śląskie Materialien w Ka- ihre „Softskills“ sind lediglich stärken, die zum ihnen imLesen den deutschen bereitgestellt. Arbeitsmarkt zu Jegliche gewin- zawodowe Vervielfältigung dla młodzieży z Niemiec ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. towicach zaprasza 30 listopada na spo- Polen oder Deutschland interessiert, beruflichen und privaten Alltag zugute nen, sondern ihre Chancen im eigenen i Polski realizowane w formie wymia- kann beim Deutsch-Polnischen Jugend- tkanie z dziennikarzem Józefem Krzykiem kommen: Mehr Selbstsicherheit und Land durch ein Praktikum bei einem ny młodzieży – aby z nich skorzystać, pt. „Szałfynster. Od kopalni Ferdynand werk Gelder beantragen. Die Unterlagen schnelle Anpassung an neue Situati- renommierten deutschen Unternehmen trzeba nawiązać kontakt z partnerską und weitere Informationen gibt es im do Muzeum Śląskiego”, podczas którego onen. Kopiecki war vom 16. bis 18. zu stärken,“ unterstreicht er. Solche An- instytucją w kraju sąsiada i złożyć wnio- Internet unter www.dpjw.com. opowie on o barwnej historii miejsca no- November 2016 nach Breslau gereist, gebote nehmen polnische Jugendliche sek w PNWM. Jak podkreśla pracownik wej siedziby Muzeum. Początek o godz. 18, wstęp wolny. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

QQLARES:Oberglogau Diese: Am 25. Materialien Novem- Oberschlesien: sind lediglich Im Dezember zum Lesen gibt bereitgestellt. es mehrere Veranstaltungen Jegliche Vervielfältigung zum Thema Weihnachten ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ber veranstaltet der VdG ein deutsch- polnisches Rockkonzert im Stadt- und Gemeindekulturzentrum in Oberglogau. Es spielen die Bands Rooster und Schlesi- Einstimmung auf Weihnachten en Gebiet. Beginn ist um 20:00 Uhr, der Anfang Dezemeber finden in Oberschlesien gleich mehrere Veranstal- die Grundschule in Blottnitz (Błotnica Lehrkräfte Schüler und Schülerinnen Eintritt ist frei. LARES: Niniejszytungen materiał statt, die unssłuży auf diewyłącznie Weihnachtszeit do czytania. einstimmen sollen.Powielanie Los Strzelecka). w jakikolwiek Der bereits 12. landesweite sposób zabronione.aktivieren und effektive Lernwege er- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Weihnachtsliederwettbewerb in deut- öffnen? Welche Materialien und welche QQLARES:Jelenia Góra Diese: Od zeszłego Materialien ty- geht essind am 5. lediglich Dezember mit zum der AdventsshowLesen bereitgestellt. der Oppelner SKGD Jegliche (mehr scher Vervielfältigung Sprache „Es weihnachtet“ wirdist amstrengstens Methoden gibt untersagt. es, die den Lernenden LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. godnia w Muzeum Karkonoskim w Je- dazu in der Ausgabe Nr 47). Die deutsche Jugend lädt traditionell zum 9. Dezember im Restaurant „U Jana“ in das weihnachtliche Thema näher brin- leniej Górze można oglądać wystawę Weihnachtsmarkt ein. Warmuntowitz (Warmątowice) ausge- gen? Antworten auf diese Fragen gibt poświęconą Oskarowi Adamowi Keilowi tragen. Beginn ist um 10:00 Uhr. es auf dem Workshop. i założonemu przez niego najstarszemu er Weihnachtsmarkt der Deutschen der BJDM ein Weihnachtsliederkon- Wie man das Thema Weihnachten Und für die Kleinsten gibt es am przedsiębiorstwu galanterii drewnianej, Minderheit findet wie gewohnt in zert. Mitmachen können Kinder und spannend im Unterricht behandeln 8. Dezember einen weihnachtlichen OppelnD (Platz Wolnosci) am 10. De- Jugendliche zwischen sieben und 17 kann, darüber können Deutschlehrer Workshop in der Österreich-Biblio- pamiątek turystycznychLARES: i stolarstwa Niniejszy arty- zember materiał statt. Es beginnt służy mit deutschwyłącznie- Jahren, do die czytania. als Gruppen, DuettePowielanie oder mehr w am jakikolwiek 2. Dezember erfahren. sposób Da zabronione.thek. Die Kinder lernen dort eines der LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. stycznego, działającemu w Jagniątkowie sprachigen Theateraufführungen der solo auftreten möchten. Anmelden kann veranstaltet die Deutsche Bildungsge- bekanntesten deutschen Weihnachts- od 1855LARES: roku, a także Diese wydawnictwu Materialien lito- Schulen sind aus dem lediglich Oppelner Land.zum An Lesen man sichbereitgestellt. noch bis 27. November Jegliche unter sellschaft Vervielfältigung nämlich den Workshop ist zumstrengstens märchen kennen: untersagt. „Nussknacker und LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. grafii artystycznej. Na wystawie będzie den Weihnachtsständen wird man zahl- [email protected]. Mehr Infos Thema „Weihnachten im Deutschunter- Mäusekönig“ von E.T.A. Hoffmann. można zobaczyć wiele nie pokazywanych reiche Leckereien kaufen und verkosten dazu gibt es auch unter der Telefonnum- richt“. Im Mittelpunkt des Workshops Der Workshop beginnt um 10:00 Uhr. do tej pory pocztówek i litografii. können. Zur Aufwärmung gibt es na- mer 793 615 579. stehen vielfältige Übungen und Akti- Anmelden kann man sich telefonisch adur türlich reichlich Glühwein. Während Einen weihnachtlichen Wettbewerb vitäten zum Thema Weihnachten im unter 77 47 47 085. des Weihnachtsmarktes veranstaltet veranstaltet seit einigen Jahren auch DaF- und DaM-Unterricht. Wie können Anna Durecka LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Pfr. Dr. Peter Tarlinski LARES: Diese MaterialienWort sind lediglichzum Sonntagzum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 27. November 2016 den Kirchen werden täglich die Rorate- rung und legen es auf den Familientisch menschliche, sondern nur die letzte, die uns den Pfad des Friedens. Er selbst hilft 1. Adventssonntag Messen gefeiert. Der Name kommt von am Heiligabend hin. Damit bestätigen göttliche Instanz.“ Daher sollen sich die mit seinen Worten und mit seiner Kraft Lesejahr A dem Eröffnungsgesang (Introitus) der sie ihre Teilnahme an der Vorbereitung Menschen auf den Weg machen und „hi- in Frieden zu leben und den Frieden zu Heiligen Messen zu Ehren der Gottes- auf Weihnachten, auf nauf zum Berg des Herrn wahren. Daher ruft der Apostel Paulus 1. Lesung: Jes 2,1-5 mutter Maria im Advent: Roráte caéli die Begegnung mit dem Tauet Himmel, von und zum Haus des Gottes uns zu: „Bedenkt die gegenwärtige Zeit: 2. Lesung: Röm 13,11-14a désuper, et núbes plúant jústum = Tauet erwarteten Jesuskind. oben, ihr Wolken, Jakobs“ ziehen. Gemeint ist Die Stunde ist gekommen, aufzustehen Evangelium: Mt 24,29-44LARES: NiniejszyHimmel, materiał von oben, ihrsłuży Wolken, wyłącznie regnet Auf do die czytania.Begegnung regnetPowielanie den Gerechten. w jakikolwiekder Zionsberg, der sposób Tempel- vomzabronione. Schlaf. Denn jetzt ist das Heil uns LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. den Gerechten (Jes 45,8). Die Kinder und mit dem Heiland, dem berg in Jerusalem („Stadt näher als zu der Zeit, da wir gläubig wur- LARES:ie Adventszeit Diese beginnt. Materialien Ein neues Jugendlichen sind lediglichwie die Eltern und zum Großel Lesen- Herrn bereitgestellt. Jesus Christus, dem Gottes- Jegliche und des Friedens“).Vervielfältigung Dort thront Gott, der ist Ret strengstens- den. Die Nacht ist untersagt. vorgerückt, der Tag ist LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. liturgisches Kirchenjahr wird am tern nehmen an diesen Gottesdiensten Menschensohn, bereiten uns alle Texte ter. Dort lebt er inmitten seines Volkes. nahe. Darum lasst uns ablegen die Werke 1.D Adventssonntag eröffnet. In den Got- teil. Die Kinder kommen in die Kirche und Gottesdienste des Advents vor. So Alle Menschen sollen sich gemäß seinem der Finsternis und anlegen die Waffen des tesdiensten wird eine neue Leseordnung mit leuchtenden Laternen, werden durch auch die am ersten Advent. Schöpfungsauftrag gemeinsam die Erde Lichts. Lasst uns ehrenhaft leben wie am eingeführt, das Lesejahr A. Der Advent ein bestimmtes Thema vier Wochen lang Bei dem Propheten Jesaja begegnen mit Pflugscharen und Winzermessern Tag, ohne maßloses Essen und Trinken, wird in Schlesien als eine Vorbereitungs- geführt. Dazu erhalten sie ein Puzzle- wir dem Wunsch eines friedlichen Zu- untertan machen. Sie sollen daher un- ohne Unzucht und Ausschweifung, ohne zeit auf Weihnachten sehr intensiv und Brett und setzen Tag für Tag aus den sammenlebens von Völkern und Natio- bedingt die Schwerter und Lanzen, die Streit und Eifersucht. Legt als neues Ge- nachdenklich gestaltet. Es betrifft das einzelnen Teilen, welche sie in der Kirche nen. Wie Rupert Berger bemerkt: „Jetzt Waffen des Todes, niederlegen. wand den Herrn Jesus Christus an“. Lasst Gemeindeleben derLARES: katholischen Niniejszy Pfar- erhalten, materiał ein Gesamtbild służy zusammen. wyłącznie leben dowir „im czytania. Streit der Völker“. Powielanie In die- Christus, w jakikolwiek der „Immanuel“, in sposóbdem Gott unszabronione. daher in diesem Sinne in den Advent LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. reienLARES: wie das Leben Diese in der Materialien Familie. In Dieses sind behalten lediglich die Kinder alszum Erinne Lesen- sem Streit bereitgestellt. zu entscheiden, vermag Jegliche keine wirklich Vervielfältigung in unserer Mitte wohnt, ist lehrt strengstens 2016 einsteigen. untersagt. q LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 48/1286LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenSchles bereitgestellt.ien ślą Jeglichesk Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 9 Walzen: 25. Musikgruppenfestival der Deutschen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Oppelner LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. SieLARES: Diesesangen Materialien sind lediglich und zum Lesen feierten bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensNachrichten untersagt. Nicht nur Vereine, sondern auch schlesischer Poeten wie z.B. die von QQFest des Schulpatrons: Joseph Joseph von Eichendorff. von Eichendorff war ein bedeutender Initiativen der Deutschen Minder- Lyriker und Schriftsteller der deutschen heit in Polen feiern 2016 ein rundes, Alles alte Bekannte Romantik. Seine genaue Biografie kennen 25-jähriges Jubiläum. Ein Beispiel Ebenfalls ein traditioneller Teilneh- die Schüler aus der Grundschule in Wal- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ist das Festival derLARES: Chöre und Niniejszy Ge- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniemer wdes jakikolwiekFestivals ist der ehemalige sposób Ab- zabronione.zen ganz exakt.Denn er ist seit 2007 der sangsgruppen der Deutschen Min- geordnete und einstiege Vorsitzende Schirmherr der Lehranstalt. Am Freitag, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglicheder Vervielfältigung deutschen Bildungsgesellschaft ist strengstens 18 November, habenuntersagt. die Kinder Joseph derheit, dass jedes Jahr in Walzen Bruno Kosak, der mit dem Chor „Hei- von Eichendorff bei einem feierlichen Ap- stattfindet. Dieses Jahr wurde die matklang“ aus Kandrzin-Cosel auftritt. pell geehrt. Die Schüler haben sowohl Ly- Gemäß Kosak habe sich das Niveau des rik des schlesischen Dichters auf Deutsch traditionelle Veranstaltung vom 19. Festivals über die Jahre hinaus „natür- bis zum 20. November im Kulturhaus lich verändert“. Die Chöre und Grup- und Polnisch präsentiert. Dieses Mal war durchgeführt. pen sind nach Aussage von Kosak viel auch eine Delegation aus Deutschland LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanieprofessioneller w jakikolwiek geworden und sposób auch die zabronione.dabei. Die befreundeten Gäste aus Thü- ort versammelte das Festival über Jury geht in der Benotung diesbezüg- ringen haben Schulbücher für einige LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zweiLARES: Dutzend Diese deutsche Materialien Kultur- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichelich Vervielfältigung mehr ins Detail. Umso mehr ist macht strengstens Klassen aus Deutschland untersagt. mitgebracht, gruppenD aus Schlesien, die ihr musi- man sich deswegen während der Proben aber auch eine spezielle Auszeichnung kalisches Können auf der Bühne unter Mühe, damit man auch gut abschnei- die sog. „Goldene Stricknadel“ für die Beweis stellten. Am ersten Tag des Fes- det. Als Konkurrenz sind die anderen ehemalige Direktorin der Schule, Gizela tivals sind die Chöre aufgetreten, die Teilnehmer nicht zu sehen, eher als alte Kunert. Dominika Bassek traditionelle Volksmusik im Repertoire Bekannte, die man beim Festival immer haben. Der zweite Tag war den Gesangs- Die Geburtstagstorte zum Festival war ebenso imposant wie die Auftritte der Gruppen. Foto: Łukasz Biły wiedersieht. Sie alle verbindet die Lei- QQSadzili drzewka: Wzdłuż drogi LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. gruppen mit mehr modernenLARES: Liedern Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniedenschaft w jakikolwiek zur Musik und besonders sposób zu zabronione.powiatowej z Leśnicy w kierunku Góry gewidmet. Seit 1992 wird das Projekt je- Tatsache, dass das Festival in Walzen Bruno Kosak: „Bei uns Heimatmelodien: „Bei uns im Chor gibt Świętej Anny, na terenie parku krajobra- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. des JahrLARES: organisiert Diese und zieht Materialien nicht nur so lange sind bestehen lediglich blieb sind nachzum Herr Lesen bereitgestellt. Jeglichees eine Vervielfältigung ungeschriebene Regel. Aus ist dem strengstens untersagt. Mitglieder der Minderheit und Vertreter Peter vor allem zwei Personen verant- im Chor gibt es eine Chor tritt man nicht aus, sondern wenn zowego, uczniowie czwartej klasy szkoły der lokalen Verwaltung an: „Ich bin hier wortlich: „Von Anfang an haben diese ungeschriebene Regel. schon, dann wird man aus dem Chor podstawowej w Leśnicy sadzili młode relativ oft und dieses Festival und diese Veranstaltung Frau Maria Żmija Glom- Aus dem Chor tritt man herausgetragen“, sagt Kosak. drzewka czereśniowe. To część dużego Musik gefällt mir wirklich sehr“ sagt bik (Vorsitzende des Vereines Schlesi- Das diesjährige Niveau des Festivals projektu, w ramach którego odtwarzane Herr Hubertus, der zur Veranstaltung scher Landfrauen) und Herr Joachim nicht aus, sondern hat die Jury als sehr hoch eingeschätzt są stare, zabytkowe aleje drzewne. Sędzi- aus München gekommen ist. Czernek (ehemaliger Abgeordneter der wenn schon, dann wird und die besten Chöre und Gruppen mit we drzewa muszą jednak zostać zastąpio- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszydeutschen materiał Minderheit służy im Sejm wyłącznie und do czytania. PowielanieAuszeichnungen w jakikolwiek belohnt. Zur sposób Feier des zabronione.ne przez nowe. W tym roku w ramach pro- Ruhig und friedlich 1991 Landrat von Krappitz) betreut, man aus dem Chor Tages gab es natürlich auch eine Ge- jektu zostanie posadzonych 900 drzewek. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. EinerLARES: der sich nochDiese sehr Materialien gut an die ihnen istsind vieles lediglich hier zu verdanken, zum sagt Lesen bereitgestellt.herausgetragen.“ Jeglicheburtstagstorte, Vervielfältigung die von Roman ist Kolek strengstens untersagt. Anfänge des Festivals erinnern kann, er. Auf die Frage, ob es kurz nach dem (Vizemarschall der Woiwodschaft Op- QQMosty Dialogu: 18 listopada ofi- ist Herr Peter aus einem der Chöre im Fall des Kommunismus in Walzen kei- peln), Zuzanna Donath-Kasiura (Sozial- cjalnie ogłoszono nominowanych do na- Landkreis Krappitz. Herr Peter kommt ne negativen Emotionen rund um ein Kulturelle Gesellschaft der deutschen grody „Mosty Dialogu 2016” w trzech aus einer musikalischen Familie, seine deutsches Festival gab, antwortet Herr nicht nur auf Deutsch sondern auch im Oppelner Schlesien) und Bernard Enkeltochter singt mit ihm genauso wie Peter mit Kopfschütteln. Die Veran- z. B. auch auf Englisch“. Eine Inspira- Kubata (Bürgermeister der Gemeinde kategoriach: instytucje, organizacje poza- seine Tochter, ganz nach dem Motto staltung verlief eigentlich immer ruhig tion für die gesungenen Lieder liefert Walzen) angeschnitten wurde. rządowe i ludzie. Nominowani w kategorii Musik verbindet Generationen. Für die und friedlich, schließlich „singe man beispielsweise die Dichtung wichtiger Łukasz Biły instytucje to: Muzeum Ziemi Prudnickiej, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Zespół Szkół im. Josepha Freiherra von Eichendorffa w Solarni, Muzeum Powia- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenstowe w Nysie. untersagt.W kategorii organizacje Groß Stein: Szenische Lesung während der Germanistenkonferenz pozarządowe nominowano Stowarzy- szenie Lokalna Grupa Działania „Kraina Dinozaurów”, Stowarzyszenie Dolina Małej Panwi w Ozimku, Śląskie Stowa- rzyszenie Samorządowe. Mosty Dialogu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. EichendorffLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieneu do czytania.interpretiert Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.w kategorii ludzie powędrują do jednego z trzech nominowanych: Włodzimierza Auf das Schloss in Groß Stein lud das „Die Studenten haben nach den Semi- Kierata, Huberta Prochoty albo Johanny LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. GermanistikinstitutLARES: Diese in Oppeln Materialien be- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichenarstunden Vervielfältigung geprobt, sie sind also ist freiwil strengstens- untersagt. lig länger an der Uni geblieben. Das ist Lemke-Prediger. reits zum zehnten Mal Professoren wirklich eine Liebe zur Literatur und zu von germanistischen Instituten aus der Heimat, es ist bewundernswert sagt QQEgzamin: Niemieckie Towarzy- Polen und Deutschland ein. die Betreuerin des Projekts Agnieszka stwo Oświatowe informuje, że egzamin Garufo von der Oppelner Universität. Instytutu Goethego potwierdzający zna- ei der dreitägigen Konferenz mit dem Die Studenten wurden eingeladen das jomość języka niemieckiego na poziomie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. BThema „Zuwanderung.LARES: Zugehörig Niniejszy- materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieStück w vorzustellen, jakikolwiek den Einladungen sposób zabronione.B2 odbędzie się 9 grudnia od godziny keit. Fremdheit. Historische Kontexte folgen sie gerne. Besonders freuen sie 15.00 (część pisemna). Natomiast ko- und zeitgenössische Dimensionen in sich über den bevorstehenden Auftritt LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese MaterialienDie Darsteller sind der Eichendorf- lediglichLesung in Groß zum Stein Lesen bereitgestellt. Foto:Jegliche J. Bogacki Vervielfältigung ist strengstenslejna część (ustna) untersagt. odbędzie się następ- Kultur, Literatur und Sprache“ wurden in der Ukraine, wo sie ihre Szenische nego dnia, czyli 10 grudnia, od godziny Vorträge gehalten, Erfahrungen aus- des dritten Jahrgangs der Oppelner andere Weise als in den Vorlesungen, Lesung ihren Kommilitonen aus dem 14.30. Miejsce egzaminu będzie poda- getauscht und zukünftige Projekte mit Germanistik auf intensive Spurensu- beispielsweise versuchten sie Gedichte Nachbarland präsentieren werden. Die Studenten geplant. Die Veranstalter sorg- che nach Lubowitz und Neisse. Vie- zu übersetzen, oder diese künstlerisch ukrainischen Studenten präsentieren ne w późniejszym terminie. Zgłoszenia ten auch für ein kulturelles Programm: le von ihnen waren das erste Mal an zu interpretieren. einen deutschen Dichter der aus ihrer chętnych, którzy chcą przystąpić do eg- Studenten der Opplener Germanistik diesen Orten. In Neisse waren sie am Region stammt. „Für uns ist es eine Art zaminu, przyjmowane są do 30 listopada LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. führten eine szenischeLARES: Lesung auf. Niniejszy Grab Eichendorffs,materiał służysie sprachen wyłącznie auch Liebe zurdo Literatur czytania. PowielanieAuszeichnung, w jakikolwiek dass etwas, sposóbwomit wir zabronione.na formularzach zgłoszeniowych. Więcej über die Kunst des Übersetzens litera- Die Szenische Lesung mit dem Titel uns monatelang beschäftigt haben, jetzt informacji u Martyny Halek pod numerem LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. SpurensucheLARES: vor Ort Diese Materialienrischer sind Texte mit lediglich der Übersetzerin zum und Lesen „Leben bereitgestellt. und Werk Joseph von JeglicheEichen- positiv Vervielfältigung aufgenommen wird“ freut ist sich strengstens tel. 77 44 19 200. untersagt. adur Das Szenario für die Lesung entstand Schauspielerin Marta Klubowicz. Im dorffs“ ist eine Rekonstruktion des Monika Neumann, die zum Schluss der nirgendwo anders als in Lubowitz, dem Oberschlesischen Eichendorff–Kultur– Lebens von Eichendorf. Die Studenten szenischen Lesung Eichendorffs Gedicht Oppelner Nachrichten Geburtsort des romantischen Dichters und Begegnungszentrum in Lubowitz überlegten sich Fragen zum Leben des „Mondnacht“ in einer zeitgemäßen In- war eine Zeitung, die von 1895 bis Joseph Freiherr von Eichendorf. Im Juni beschäftigten sich die Studenten mit Dichters, die anhand seines Lebenslaufs terpretation singt. 1935 im Oppelner Land erschien. diesen Jahres begaben sich Studenten den Werken Eichendorffs, aber auf und seiner Werke beantwortet wurden. Manuela Leibig LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wichelsdorf:LARES: Diese Deutsch-Polnischer Materialien Benefizball sind lediglich sammelt zum Lesenfür Stadthalle bereitgestellt. Görlitz Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 1500 Euro Erlös LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Einen Erlös von 1500LARES: Euro zugunsten Niniejszy der Görlitzer materiał Stadthalle służy erzielte wyłącznie am den. „Der do Erlösczytania. wird bei Weitem Powielanie nicht w jakikolwiek sposób zabronione. Samstag, dem 19. November 2016, ein deutsch-polnischer Benefizball auf für die Renovierung reichen, aber es ist ein Anfang“, sagt Organisator Alfred LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. SchlossLARES: Wichelsdorf Diese (Wiechlice) Materialien zwischen Görlitz-Zgorzelec sind lediglich und zumBunzlau Lesen Theisen bereitgestellt. vom Senfkornverlag Jegliche in Gör- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. (Bolesławiec). litz, der den Ball gemeinsam mit seinem engen Freund, dem Schlossbesitzer von ie gesamten Eintrittsgelder und der Mängel schließen. Seitdem steht sie leer, Wichelsdorf Zbigniew Czmuda, auf die Ertrag einer Auktion gehen an den denn die Stadt schafft es nicht, allein die Beine gestellt hat. GörlitzerD Stadthallenverein, eine Bür- Mittel aufzubringen – immerhin 30 bis Bereits im letzten Jahr erzielte ihr ge- gerinitiative, die sich für die Rekonst- 40 Millionen Euro. Der Freistaat Sachsen meinsamer deutsch-polnischer Benefiz- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ruktion und RenovierungLARES: der Stadthalle Niniejszy ist bereit, materiał der Stadt mit służy der Hälfte wyłącznie des ball für do den czytania. Stadthallenverein Powielanie ebenfalls w jakikolwiek sposób zabronione. einsetzt. Die Görlitzer Stadthalle musste Betrags unter die Arme zu greifen. Der 1500 Euro. Teil des Benefizballs war eine Auktion. Die Organisatoren Zbigniew Czmuda (links) und Alfred Theisen (rechts) bieten LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. vor zehnLARES: Jahren wegen Diese bautechnischer Materialien Rest muss sind in Eigenleistung lediglich erbracht zum wer Lesen- bereitgestellt.Marie Baumgarten Jeglichehier einVervielfältigung 100 Jahre alte Zucker-Bonboniere. ist strengstens untersagt.Foto: Marie Baumgarten

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

10LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum LesenSchles bereitgestellt.ien ślą Jeglichesk Vervielfältigung ist strengstens 25. untersagt. November – 1. Dezember 2016 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Katowice: Przypomnieli Ernesta Wilimowskiego LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ŚląskiLARES: Diese Materialien sindPele lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Był niewątpliwie jednym z najwybitniejszych piłkarzy w historii Śląska gleichen ihn einige doch bis heute mit i całego świata – 17 listopada w Muzeum Historii Katowic wspomniano den berühmtesten Fußballspielern der Geschichte wie z.B. dem Brasilianer Pelé. Ernesta Wilimowskiego,LARES: legendarnego Niniejszy napastnika materiał reprezentacji służy Niemiecwyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Geboren wurde er noch im deutschen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. i Polski, który gdyby jeszcze żył, miałby dzisiaj dokładnie 100 lat. Kattowitz, das nach dem Ersten Welt- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenskrieg dann zum untersagt. polnischen Katowice LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. rzypomnieniem postaci Ernesta Wi- O jego talent biły wurde. Zuhause sprach er Deutsch, war limowskiego zajął się Dom Współ- się oba narody, aber polnischer Staatsbürger. Nachdem pracyP Polsko-Niemieckiej (DWPN), er bereits mit 18 Jahren ein Fußballprofi który postanowił poświęcić mu jedno gdyż niektórzy wurde, feierte er seine größten Erfolge ze spotkań z cyklu „Wszyscy jesteśmy do dziś porównują go im polnischen Verein Ruch Wielkie Haj- Ślązakami”. – Na rok 2016 przypada set- z najwybitniejszymi duki, mit dem er vier Mal polnischer na rocznica urodzinLARES: Wilimowskiego Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Meister und drei Mal zum Torschüt- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. i dlatego zdecydowaliśmy się tę edycję piłkarzami w historii, zenkönig der polnischen poświęcićLARES: właśnie Diesepostaci tego Materialien niewąt- takimisind lediglich jak np. zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenswurde. Bis heute untersagt. unübertroffen bleibt LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. pliwie wybitnego piłkarza – mówi Ju- sein Rekord von 1939, als er in einem lianna Klick, która z ramienia DWPN Brazylijczyk Pele. Spiel gleich zehn Tore schoss. Nach dem koordynowała projekt. W ramach spo- DWPN Foto: Beginn des Zweiten Weltkriegs ging er tkania organizatorzy przygotowali de- W ramach projektu goście mieli okazję poznać także innych piłkarzy związanych z polską i niemiecką historią. nach Deutschland, wo es ihm gelang, batę „Znaczenie piłki nożnej w dialogu wej praktycznie wymazany z historii. ballspieler zuzuwenden“, sagt Julianna mit dem legendären TSV 1860 München międzykulturowym” oraz wystawę „Bia- jak np. Brazylijczyk Pele. Urodził się Do końca życia mieszkał w Niemczech. Klick vom HDPZ, die das Projekt koor- Landesmeister zu werden. łe orły, czarne orły. PolscyLARES: i niemieccy Niniejszy jeszcze materiał w niemieckim służy Kattowitz, wyłącznie które Do dodziś czytania.wielu dzieli opinia Powielanie o tym, diniert w hat. jakikolwiek Zur Veranstaltung sposób gehörten zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. piłkarze w cieniu polityki”. Obie te ini- po I wojnie światowej stało się polskimi jakiej narodowości był właściwie Wi- eine Debatte zur „Bedeutung des Fuß- Fußball verbindet cjatywyLARES: w większym Diese lub mniejszym Materialien Katowicami, sind w lediglichdomu mówił po zum niemiec Lesen- limowski. bereitgestellt. Dla jednych był Polakiem, Jegliche balls Vervielfältigung im interkulturellen Dialog“ ist und strengstens Besonders charakteristisch untersagt. für die LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. stopniu związane były właśnie z Wi- ku, lecz był obywatelem Polski. Profesjo- dla innych Niemcem. Uczestnicy de- eine Ausstellung „Weiße Adler, schwarze Karriere Wilimowskis war jedoch sein limowskim. nalnym piłkarzem został już w wieku 18 baty DWPN koncentrowali się jednak Adler. Polnische und deutsche Fußball- Einsatz als Nationalspieler. So wurde er lat, a swoje największe sukcesy świętował na tym, co łączy, a nie co dzieli. – Mówili spieler im Schatten der Politik“. Beide im Verlauf seiner Karriere nahezu von Rozdarty między Polską a Niemcami w polskim klubie Ruch Wielkie Hajduki, o tym, że piłka nożna sama w sobie łączy Initiativen hingen mehr oder weniger Anfang an ins polnische Nationalteam – „Ezi”, jak potocznie nazywano z którym czterokrotnie zdobywał mi- ludzi i na tym powinniśmy się skupić mit Wilimowski zusammen. berufen und schaffte dabei in 22 Spielen Wilimowskiego, doskonale uosabiał strzostwo Polski i trzykrotnie zostawał także w kontekście Wilimowskiego – stolze 21 Treffer. Nach einer einzigar- rozdarcie między Polską i Niemcami królem strzelców ekstraklasy. Do dziś podsumowuje Julianna Klick. Zerrissen zwischen Polen und Deutschland tigen kurzen Zwischenkriegs-Episode – stwierdził podczasLARES: debaty Eberhard Niniejszy nie został materiał pobity jego służy rekord wyłącznie z 1939 do czytania. Powielanie„Ezi“, w jakikolwiekwie man Wilimowski sposób allgemein zabronione.als Nationalspieler für Polen begann LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Schultz, rzecznik inicjatywy „Nigdy roku, kiedy to w jednym meczu strzelił Kattowitz: Erinnerung an Ernst nannte, verkörperte perfekt die Zerris- Wilimowski für Deutschland zu spie- więcejLARES: – Pamięć wDiese niemieckiej Materialien piłce aż 10 bramek.sind lediglich Po rozpoczęciu zum drugiej Lesen Wilimowski bereitgestellt. – Der schlesische Pelé Jegliche senheit Vervielfältigung zwischen Polen und Deutsch ist strengstens- len, wo er zu den untersagt. besten Spielern der LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nożnej”. Właśnie to rozdarcie piłkarza wojny światowej wyjechał do Niemiec, land, meinte in der Debatte Eberhard damaligen Mannschaft gehörte. Wegen pomiędzy dwoma narodami stało się gdzie udało mu się sięgnąć po puchar r war zweifellos einer der herau- Schultz, Pressesprecher der Initiative seines Einsatzes für das im Kommunis- jednym z motywów przewodnich debaty tego kraju w barwach legendarnego TSV sragendsten Fußballspieler in der „Nie wieder – Erinnerungstag im deut- mus verhasste Nationalteam des Dritten towarzyszącej spotkaniu: – Dyskutujący 1860 München. GeschichteE Schlesiens und der ganzen schen Fußball“. Diese Zerrissenheit eines Reiches wurde er in der Volksrepublik zdecydowanie zgodzili się co do tego, Welt: Am 17. November wurde im Fußballspielers zwischen zwei Nationen Polen praktisch aus der Geschichte aus- że Wilimowski był postacią tragiczną, Piłka łączy Museum der Geschichte von Kattowitz wurde zu einem Leitmotiv der Veran- radiert. Bis an sein Lebensende lebte er grał zarówno w reprezentacjiLARES: Polski,Niniejszy Najbardziej materiał charakterystyczną służy wyłącznie częścią an Ernst do Wilimowski, czytania. den Powielanie legendären staltungsdebatte: w jakikolwiek „Die Diskutanten sposób wa- zabronione.in Deutschland. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. jak i w reprezentacji Niemiec, z tego kariery Wilimowskiego była jednak jego Stürmer der deutschen und polnischen ren sich eindeutig darüber einig, dass Bis heute spaltet viele die Meinung powoduLARES: zdecydowanie Diese przeżywał Materialien nie gra w reprezentacji.sind lediglich Niemal od zum początku Lesen Nationalmannschaft, bereitgestellt. erinnert. Jegliche Würde Wilimowski Vervielfältigung eine tragische Figur ist war. strengstens darüber, welcher untersagt. Nationalität Wilimow- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. raz ciężkie chwile, nie mogąc się jasno swojej kariery był powoływany do ka- er heute noch leben, wäre er genau 100 Da er sowohl in der polnischen, als auch ski eigentlich war. Für die einen war er określić i „pozycjonować” – relacjonuje dry Polski, w której to w 22 meczach Jahre alt. in der deutschen Nationalmannschaft ein Pole, für andere ein Deutscher. Bei Julianna Klick. strzelił aż 21 bramek. Po krótkim epi- An Ernst Wilimowski erinnerte das spielte, durchlebte er immer wieder der Debatte des HDPZ blieb jedoch das Historia Ernesta Wilimowskiego, zodzie w osobliwej, jeśli chodzi o okres Haus der Deutsch-Polnischen Zusam- schwierige Momente, denn er konnte Verbindende und nicht das Trennende zwłaszcza jeśli chodzi o jego występy międzywojenny, reprezentacji Śląska, menarbeit (HDPZ) mit einer Veran- sich nie klar definieren und positionie- im Fokus: „Man sprach darüber, dass w barwach narodowych, rzeczywiście Wilimowski zaczął reprezentować bar- staltung in der Reihe „Wir alle sind ren“, berichtet Julianna Klick. der Fußball an sich verbindet. Das ist jest jedyna w swoimLARES: rodzaju. ONiniejszy jego wy Niemiec, materiał gdzie był służy jednym zwyłącznie najlep- Schlesier“. do czytania.„In das Jahr 2016 Powielanie fällt der Die w Geschichte jakikolwiek von Ernst sposóbWilimow- zabronione.es auch, worauf wir uns konzentrieren LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. talent biły się oba narody, gdyż niektó- szych piłkarzy ówczesnej drużyny. Za 100. Geburtstag Wilimowskis, deshalb ski, insbesondere als Nationalspieler, ist sollten, auch im Zusammenhang mit rzy doLARES: dziś porównują Diese go zMaterialien najwybit- grę w drużyniesind lediglich Trzeciej Rzeszy zum został Lesen haben bereitgestellt. wir uns entschieden, sich Jegliche diesmal in derVervielfältigung Tat einzigartig. Um sein ist Talent strengstens Wilimowski“, resümierte untersagt. Julianna Klick. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. niejszymi piłkarzami w historii, takimi w Polskiej Rzeczypospolitej Ludo- diesem zweifellos herausragenden Fuß- rissen sich damals beide Völker, ver- Łukasz Biły

Woche im DFK Breslau: Ein Stadtspaziergang auf deutschen Spuren LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Volkstrauertag Breslauer Dom geplant, danach eine Martinstag in Zywodschütz So viel Breslau steckt in Wrocław LARES: Diese MaterialienStadtbesichtigung sind lediglich mit einem zum Führer. Lesen bereitgestellt. JeglicheDie Vervielfältigung deutsche Vergangenheit ist der strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ab 14:30 Uhr kann jeder den Breslauer niederschlesischen Hauptstadt ist Weihnachtsmarkt erkunden. Abfahrt aus Breslau gegen 18:00 Uhr. Infos und allgegenwärtig. Alte Schriftzüge Anmeldung bei Krystyna Niemiec und blitzen vielerorts an den Hauswän- im DFK-Büro. Die Teilnahme kostet den hervor – und noch viel mehr. 40 Złoty (Erwachsene) und 30 Złoty (Kinder). Jetzt gibt es eine Stadtkarte, die LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniediese w Spuren jakikolwiek illustriert. sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese MaterialienJubiläum sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. enn man Breslaus Geschichte kennenlernen will, brauche man nurW nach oben und unten zu schauen: „Auf den Hauswänden entdeckt man verblasste deutsche Schriften, auf den Foto: DSKG Foto: Foto: D. Mientus D. Foto: Gehwegen Gullydeckel mit deutscher Foto: Facebook/SKGD Kattowitz Facebook/SKGD Foto: Der Martinstag in Zywoschütz Aufschrift. Besonders viel davon gibt es So viel wie ein A4-Blatt. Die Stadtkarte, die deutsche LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Spuren in Breslau illustriert, passt in jede Hosentasche. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Anlässlich des deutschen Volkstrauer- (Żywocice) findet schon seit einigen im Stadtteil Zaodrze – hier ist es auch Sie ist kostenfrei bei der DSKG Breslau erhältlich. tags veranstaltete die deutsche Minder- Jahren statt. Auch diesmal hat er in der ein bisschen wie in Berlin-Kreuzberg – heit in LARES:Kattowitz am Diese 13. November Materialien eine sind lediglich zum LesenPfarrkirche bereitgestellt. mit einer Andacht Jegliche begon- sehr Vervielfältigung hipp mit vielen Cafés“, sagt ist Maciej strengstens den Wasserzugang untersagt. anzeigen, einen bild- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Gedenkfeier für die in beiden Weltkrie- nen. Schüler aus der hiesigen Grund- Wlazło, der seit Jahren nach deutschen hauerisch gestalteten Hauseingang aus gen gestorbenen Einwohner von Katto- DFK Schlesien Foto: schule haben eine kleine Theaterauf- Spuren in Breslau sucht. Ergebnis ist der der Vorkriegszeit, eine Straßenkappe witz und Umgebung. Die Angehörigen Am 5. November feierte der das führung zum Leben und Wirken des virtuelle Stadtführer „Beard of Breslau“ sowie mehrere Inschriften. Ein beson- der DFKs trafen sich auf dem deutschen DFK-Ensemble Piccolo aus Beuthen Heiligen vorbereitet, die się zweisprachig (Das Wochenblatt hat im Februar 2016 deres Schmankerl: Ein Turm, der die Soldatenfriedhof in Laurahütte (Siemi- sein 25-jähriges Bühnenjubiläum. Das auf Deutsch und Polnisch vorgetragen berichtet). Das Interesse ist groß, seine Himmelsrichtungen in deutscher Spra- anowice Śląskie), wo sie gemeinsam ge- Jubiläumskonzert der DFK-Kinder- und haben. Anschließend sind die Kinder Facebook-Seite hat über 5.000 Follower. che anzeigt. betet, Blumen niedergelegtLARES: und KerzenNiniejszy Jugendkulturgruppe materiał służy fand im wyłącznieTheater mit den do Martinslaternen czytania. undPowielanie weitere Darunter w jakikolwiek Ruben Gallé, ifa-Kulturmana sposób- zabronione.Die Erläuterungen zu den Stationen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. anzündeten haben. Rozbark statt. An der Feier nahm auch Einwohner, angeführt vom Sankt Mar- ger bei der Deutschen Sozialkulturellen sind zweisprachig auf deutsch und pol- LARES: Diese Materialiendie deutsche sind Konsulin lediglich in Oppeln, zum Sabine Lesen tin auf bereitgestellt. seinem Pferd, zum Platz Jegliche an der Gesellschaft Vervielfältigung in Breslau (DSKG). ist „Ichstrengstens nisch. Der „Ungewöhnliche untersagt. Spaziergang LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ausflug zum Weihnachtsmarkt Haake, teil. Grundschule gegangen. Dort haben wollte unbedingt, dass wir als DSKG auf deutschen Spuren“ ist kostenfrei im Der DFK in Reinschdorf (Reńska alle die traditionellen Martinshörn- mit Maciej zusammen ein Projekt über Sitz der Deutschen sozial-kulturellen Wieś) veranstaltet am 27. November Besuch des Vorsitzenden chen bekommen. Den Martinstag hat deutsche Spuren starten“, so Gallé. Ge- Gesellschaft Breslau in der ul. Saperów einen Ausflug zum Weihnachtsmarkt Der SKGD-Vorsitzende Rafał Bartek der DFK zusammen mit der Freiwilli- sagt getan. Zuerst organisierte das Team 12 erhältlich. Eine Zusendung per Post nach Breslau. Abfahrt ist um 7:30 Uhr besucht im Rahmen seiner Treffen mit gen Feuerwehr und der Grundschule im August einen Stadtrundgang. Nun ist ebenfalls möglich, dazu senden Sie in Reinschdorf. Ab 10:00 Uhr werden den Mitgliedern am 29. November den in Zywoschütz vorbereitet. Finanziell haben sie eine Stadtkarte deutscher bitte eine E-Mail an [email protected]. die Teilnehmer den LARES:Breslauer Sky Niniejszy To- DFK inmateriał der Gemeinde służy Groß Döbern.wyłącznie unterstützt do wurdeczytania. das Projekt Powielanie vom deut- Spuren w entworfenjakikolwiek – mit 26 sposóbStationen, zabronione.Das Projekt wurde unterstützt vom LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wer besichtigen. Um 11.30 Uhr ist eine Das Treffen beginnt um 17:00 Uhr im schen Konsulat in Oppeln. allein sechs davon befinden sich in der Institut für Auslandsbeziehungen (ifa). TeilnahmeLARES: an der Diese Heiligen Materialien Messe im dortigen sind Gemeindeamt. lediglich zumadur Lesen bereitgestellt.Dagmara JeglicheMientus ul. Rydygiera:Vervielfältigung Schilder, die auf deutschist strengstens untersagt.Marie Baumgarten LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 48/1286LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Aller bereitgestellt.lei Róż Jeglicheności Vervielfältigung ist strengstens Wochenblattuntersagt..pl 11 Zdrowie: Orkisz to bardzo stary gatunek zboża o wielu prozdrowotnych walorach LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. SupermoceLARES: Diese Materialien sind lediglich praziarna zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Orkisz, czyli tak zwany jęczmień dwurzędowy, to bardzo stary gatunek niach przemiany wapnia, a przy tym zboża, który był znany i uprawiany w Egipcie, Azji, a także w Europie już obniża poziom cholesterolu we krwi. w czasach starożytnych. Jednak postępująca technika w rolnictwie, która Drogie, ale warto nastąpiła w XIX wieku, wyparła orkisz na rzecz masowo produkowanej Swoje atuty orkisz zawdzięcza rów- modyfikowanej i wciąż sztucznie ulepszanej pszenicy. Stąd też w po- nież produkcji ekologicznej, bo nale- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.ży do zbóż mało wymagających, jeśli równaniu z innymi odmianami zbóż uprawa orkiszu stała się w pewnym chodzi o uprawę. Jest bowiem odporny LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. momencieLARES: marginalna. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensna warunki pogodowe, untersagt. przez co może być uprawiany na ubogich glebach i nie ednym z głównych tego powodów Kawa na bazie orkiszu wymaga stosowania sztucznych nawo- było to, że orkisz daje mniejszy plon delikatnie przeczyszcza, zów. Z powodu tylu bezcennych zalet bez ziarnaJ niż reszta zbóż z jego rodziny. przesady można nazwać orkisz „zdro- Jest za to o wiele zdrowszy! Między in- poprawiając trawienie. wotnym praziarnem”, a biorąc pod uwagę nymi przez to, że zawiera 56 procent wymienione atuty, uważam, że warto, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. skrobi, 11,6 procent LARES:białka, 2,7 procent Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.a wręcz należy zaopatrywać się w pro- tłuszczu i 2 procent potrzebnych na- dukty orkiszowe w celu poprawy zdro- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. szemuLARES: organizmowi Diese składników Materialien mi- rozjaśniając sind umysł lediglich i zwiększając zum poziom Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenswia lub utrzymania untersagt. go. Niestety, są one neralnych. Na uwagę zasługuje też to, koncentracji. droższe niż wyroby z innych zbóż, co jest że w białku z orkisza zawarte są cenne jedynym minusem orkiszu i produktów Zdrowa moda aminokwasy oraz niezbędne do utrzy- Pieczywo z orkiszu jest znacznie zdrowsze niż to wykonane z mąki pszennej. Foto: Fotolia z niego wykonanych. Spowodowane jest mania zdrowia i kondycji nienasycone Dobrze zatem się stało, że nastała to tym, że uzyskanie czystego, pozbawio- kwasy tłuszczowe. Ale orkisz to również moda na zdrowy tryb życia, bo wraz ne spożywanie zauważalnie regeneruje materii, obniża zły cholesterol, zapobie- nego plew ziarna wymaga dodatkowego, bogactwo witamin i soli mineralnych, z tym faktem orkisz odzyskał należne i wzmacnia organizm oraz poprawia ga kamicy żółciowej. Istnieje też kawa czasochłonnego zabiegu, a to zwiększa LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. których jest w nim zdecydowanieLARES: Niniejszy więcej mu znaczenie materiał i znów stałsłuży się popularny. wyłącznie funkcjonowanie do czytania. układu nerwowego. Powielanie Or- orkiszowa, w jakikolwiek poprawiająca trawienie sposób i deli- zabronione.koszt produkcji i co za tym idzie – znie- niż w innych zbożach. Dojrzałe ziar- Dzięki temu w sklepach pojawiło się kisz wspomaga także osoby zmagające katnie przeczyszczająca. Orkisz zapobie- chęca wiele osób do kupowania. Szkoda, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. na orkiszuLARES: zawierają Diese też znaczne Materialien ilości wiele produktówsind lediglich na bazie orkiszu, zum jak Lesen się z chorobami bereitgestellt. serca, niedożywieniem, Jegliche ga równieżVervielfältigung nieprawidłowemu przebiego ist strengstens- bo na zdrowiu nieuntersagt. powinniśmy oszczę- kwasu krzemowego, który ma zbawien- chleb, kasza, makaron, płatki, a nawet wyczerpaniem oraz chorych na cukrzy- wi ciąży. Ma właściwości krwiotwórcze, dzać, przecież jest ono dla nas najcen- ny wpływ na kondycję skóry, włosów ciastka. Zawierają one bogactwo wita- cę, gdyż zmniejsza zapotrzebowanie budujące mięśnie, rozweselające i może niejsze i najważniejsze! i paznokci, a do tego aktywizują mózg, min i minerałów, przez co ich regular- na insulinę. Przyspiesza też przemianę być stosowany przy alergiach, zaburze- Karolina Świerc

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Pinnwand LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQMännerfrei: Mariele Millowitsch QQHerr Sorge: Rapper Samy Deluxe fühlt QQVerlust: Moderatorin Miriam Pielhau QQSchluss: Harald Schmidt vermisst LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wünschtLARES: sich keinen Diese Mann mehr Materialien im Haus. „Es sich verwundbarer, sind lediglich wenn er unter zum seinem Lesen verlor imbereitgestellt. Juli im Alter von nur 41 Jahren Jegliche ihren so gar Vervielfältigung nichts von seinem alten Leben. ist „Ich strengstens untersagt. ist gut, wie es ist: Ich lebe sehr gern allein“, Pseudonym Herr Sorge auftritt. Der Sänger Kampf gegen den Krebs. Im Interview mit der mache als aktiver Ruheständler viel Urlaub, Auszeit Herr Sorge könne sich, anders als der Rap- drehe zweimal im Jahr auf dem ‚Traumschiff’ ir lieben doch alle gute per Deluxe, nicht hinter einer defensiven und gehe spazieren“, erzählte er dem ‚stern’. WRatschläge. Besonders gefragt Körperhaltung verstecken und stehe mehr „Ich beobachte den Alltag und genieße das sind Erziehungstipps von Leuten, zu seinen Emotionen, sagte der Musiker in Leben ohne Zeitdruck. Ich lasse die Vorfahrt.“ LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszyeinem materiał Interview der „Berliner służy Morgenpost“. wyłącznie do czytania. PowielanieDass das w deutsche jakikolwiek Fernsehen Harald sposób Schmidt zabronione.die es einfach besser wissen und die Außerdem komme sein Alter Ego „nur dann also wiederbekommt, ist auszuschließen. „Die dringende Versuchung verspüren LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialienraus, wenn sind er Bock lediglich hat“, so Deluxe zum weiter. Lesen bereitgestellt. Jegliche IMG Foto: Gmb HVervielfältigung ist liquidiert, das Studio ist verscher ist -strengstensihr Wissen über untersagt. die Kindererzie- Zeitschrift „Gala“ spricht nun erstmals ihr belt. Die Kostüme habe ich der Kölner Oper hung mit anderen zu teilen. Na ja,

Foto: Alexander Kreuz Alexander Foto: QQSchlimmes Jahr: Hinter mir liegt das Vater, Dr. Golmorad Moradi, über den geschenkt. Das ist alles weg.“ Wobei: Ganz solche Menschen kann man einfach sagte die Schauspielerin der Zeitschrift schlimmste Jahr meines Lebens“, gesteht Ex- schmerzlichen Verlust. Von der erneuten lassen kann er es ja doch nicht. Neben seinen meiden oder ignorieren. Doch auch „Meins“. Das sei der Punkt, an dem man an- Boxweltmeisterin Regina Halmich im Inter- Krebsdiagnose seiner Tochter habe er erst Ausflügen mit dem T‚ raumschiff’ ist er im Feb- eine Internetseite kann einem dieser komme, wenn man lange alleine lebe. „Wir wenige Tage vor ihrem Tod erfahren, verrät ruar als Kriminaloberrat Gernot Schöllhammer Tage zusetzten. Pampers zeigte sich sind irgendwann so autark, dass wir das auch er. „Miriam wollte es mir wohl nicht sagen, im Freiburger ‚Tatort’ zu sehen. kürzlich besonders klugscheißerisch LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bleiben wollen.“ MännerLARES: und Frauen Niniejszy seien materiał służy wyłącznieweil sie do wusste, czytania. ich hätte damit Powielanienicht umge- w jakikolwiek sposób zabronione.und belehrte die Eltern auf ihrer ein sehr spezielles Thema. Sie sei immer wie- hen können.“ Nur drei Wochen zuvor hätten QQTränenreich: Michael Fassbender kann LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der erstaunt,LARES: wie schnell Diese sich GefühleMaterialien ändern sind lediglich zum Lesensie noch bereitgestellt. einen schönen gemeinsamen Jegliche Abend sich leicht Vervielfältigung zum Weinen bringen. Wenn ist er die strengstens Homepage im untersagt. Artikel „Kinder richtig könnten. „Das sind Gefühlslagen, die man bei in Heidelberg verbracht – es war ihr letztes Tränen fließen lassen muss, hat er eine eige- bestrafen“, sie sollen unartigen Freundinnen nicht hat – die haben mich lieb, Treffen. Trost gibt dem gebürtigen Iraner Kindern eine sog. Auszeit verpassen. das weiß ich“, sagte sie. seine vierjährige Enkeltochter mit der er re- Diese „abgeschwächte Form der Iso- glemässig per Skype redet. lation“ gebe dem Kind Zeit nachzu- QQBambi: Rockmusiker Udo Lindenberg denken, was von ihm erwartet wird. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bekam in diesem JahrLARES: den Bambi Niniejszy in der materiał służy wyłącznie promiflash Foto: QQFortsetzung do czytania.: Sarah und Powielanie Pietro Lom- w jakikolwiek sposób zabronione.Pro Lebensjahr sollte die Auszeit Kategorie „Musik National“. Das Besonde- view mit der Zeitschrift „Bunte“. Die 39-Jäh- bardi befinden sich im Rosenkrieg und die eine Minute dauern. Deutsche LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. re: LindenbergLARES: wurde Diese bereits Materialien 2010 für sein rige hat sind sich nach lediglich zwölf Jahren zumBeziehung Lesen Öffentlichkeit bereitgestellt. bekommt ziemlich vielJegliche davon Vervielfältigung ist strengstens Daniel Rosensinn Foto: Eltern zeigten untersagt. sich sehr empört. Ich Lebenswerk ausgezeichnet – jetzt legte die von ihrem Lebensgefährten getrennt. „Wir mit. Doch nach dem jüngsten Video-Eklat ist ne Herangehensweise, die immer funktio- Bambi-Jury noch einmal nach. Lindenberg haben uns auseinander gelebt“, führt Halmich das Maß für den Sänger offenbar voll: „Ich niert, wie er nun dem ‚Esquire’-Magazin persönlich habe selten so gut über habe mit seinem Album „Stärker als die Zeit“ weiter aus. „Jeder ist in eine andere Richtung finde, langsam reicht es, es wird das letzte verriet: „Jemand hat mich erst gestern gefragt, einen „innovativen“ Erziehungstipp seinen Status als einer der größten Musiker gelaufen und am Ende waren wir zu weit Mal sein, dass ich mich zu dem Thema melde“, wie ich an den richtigen Punkt komme, wenn gelacht. Nach einer Minute dieser Deutschlands gefestigt, heißt es in der Be- voneinander entfernt.“ Vor ein paar Monaten schreibt er auf seiner Facebook-Seite. Dieser ich emotionale Szenen drehen muss. Was ich „Isolation“ müsste ich bei meinen gründung der Jury. Ihm gelinge damit das sei ihr Freund dann ausgezogen. Das Thema Ankündigung lässt er noch eine ausführliche mehr mache als alles andere, ist, zu verstor- Kindern womöglich neu streichen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Kunststück, nicht nurLARES: seine treuen Niniejszy Fans zu Kinder materiał sei übrigens kein Streitthemasłuży wyłącznie gewesen, Erklärung do folgen: czytania. „Jeden Tag seit Powielanie vier Wochen benen wVerwandten jakikolwiek zu beten. Ich fühle, sposób dass zabronione.oder renovieren. Auf jeden Fall wäre erreichen, „sondern auch eine junge Gene- verrät Halmich, die am 22. November ihren Sarah hier Pietro da. Schock hier Schock da. Ich sie noch unter uns sind. Es gab Zeiten in das „Nachdenken“ ihrerseits so laut, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ration,LARES: die zu Beginn Diese seiner im Materialien fünften Jahr- 40. Geburtstag sind lediglich feiert: In diesem zumAlter sei Lesenes glaube bereitgestellt. es gibt wichtigere Sachen im Jegliche Leben, meinem Vervielfältigung Leben, in denen ich gedacht isthabe, strengstens das ich anschließend untersagt. eine Auszeit zehnt stehenden Karriere noch nicht einmal für Kinder wahrscheinlich eh schon zu spät als über Sarah und Pietro seit vier Wochen dass jemand auf mich aufpasst. Als ob sich brauchen würde. geboren war“. und „das ist okay für mich“. ohne eine Pause zu berichten“, sagte er. jemand um mich gekümmert hat.“ adur Anna Durecka

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenKarolin bereitgestellt. łůnaczi Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. iam, że już ostatnio o tym pisa- zmiynny, a durch czowiekowi cojś nie we chałpie – nie gołdům, że to dobrze Doszłach ostatnio do tygo wniosku, łach, ale powiam wům, że do nie- pasuje, zamiast gołdać o wszystkym, abo źle, bo niektorzi jeszcze tak robi- że życiy to se skłołdoł w wiynkszojści którychW ludzi einfach nie idzie po dobro- to niejedyn woli, jakby to brzydko pa- ům, ale we niydziela to już przinajmnij ze problemów, tych małych, tych wiynk- ci. Niy ma to jak czepiać se wszystkygo, dać, einfach swój pysk trzimać, i myjśli, kożdi se siednůł, odpocznůł po kojście- szych, a najgorszy, że wiynkszojść z nich a przede wszystkym z niczygo robić cojś że tak baje lepij. Z doświadczynia wům le, po obiedzie, a tera to zauważům, se sami robiymy nie wiadomo czamu, wielkygo, jak to fajnie gołdajům w Niym- powiam, że tak je gorzi, bo skůnd tyn że niy ma o tym mowy, a czowiek se a potym jeszcze muszymy se zastana- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. cach – aus der MückeLARES: einen Elefanten Niniejszy inkszi materiał moł wiedzieć, służyco se myjśli, wyłącznie co we sům na do gonitwa czytania. robi, bo Powielanielołce durch wiać, w jak jakikolwiek jy dobrze rozwiůnzać. sposób Niejed- zabronione. machen. A jak niy mołsz problymu, to se gowie se dzieje, potym yno niepotrzebny za czymś, durch skuli czygojś, dzieci nygo problymu mogłoby einfach nie być, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. go zróbLARES: – musiałach Diese einfach Materialiense z tygo wy- swady sind sům o wszystko,lediglich a właściwie zum o nic. Lesen nům rosnům,bereitgestellt. ludzie se starzejům, Jegliche my ale niektorziVervielfältigung tak nie umiům, wolům ist se gostrengstens untersagt. gołdać, bo właściwie to cza by już po leku Nie wiam, czamu na tym świecie se se starzejymy, a corołz to gupsi my sům robić z niczygo, a jak je richtig problym, napisać o Mikołaju, bo za niedugo zajś tak dzieje, że z roku na rok zamiast być ze własnyj winy i przez własnoł gupota. to wolům przed niym uciekać, bo tak je adwynt, potym Mikołaj, a za chwila lepij, bo masa udogodniyń i tak dali, Zabrzmiało to tak trocham filozoficz- lepij, bo tak je łatwij. Ostatnio zaczłach świynta Bożygo Narodzynia. Co nům to yno je gorzi, czowiek gůni, a właści- nie, ale niestety tak je. Myślam, że tera chyba za dużo myjśleć i to nie do kůńca Nowi Rok prziniesie, tygo nie wiy żołdyn, wie sům nie wiy za czym, i traci to, co je to czowiek ani na ryncie se nie umie je dobrze, a możno co dobrygo z tygo ale jak tyn se skůńczi, tygo przeca tyż najważniejszy, pamiyntům na przikład odpocznůnć, bo piniyndzi za mało, cza myjślynia mi przidzie i rubryka nazwiy- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nie mogymy być pewni.LARES: Tak właściwie Niniejszy choby materiał gupiy sprzůntaniy służy piyrwi, wyłącznie to za- se dorobić, do czytania.a nołprzód jeszcze Powielanie tyj rynty my „Filozoficzny w jakikolwiek przemyjślynia sposób Karolin” zabronione. q LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. życiyLARES: kożdygo z nołs Diese je taky Materialien krůtky, taky wsze wesind sobota lediglich musiało wszystko zum lśnić Lesen dożyć. bereitgestellt. Jeglichetak Vervielfältigungcałkym po naszymu? Kto wiy. ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

12LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum LesenRAtgeber bereitgestellt. Porad Jeglichey Vervielfältigung ist strengstens 25. untersagt. November – 1. Dezember 2016 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Porady: Wydatki operacyjne w Niemczech – uwaga na kwotę wolną od podatku! LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. OrganizacjaLARES: Diese Materialien sind lediglichspotkania zum Lesen bereitgestellt. bożonarodzeniowego Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Spotkanie wigilijne w niemieckim cyjna może bowiem spowodować prze- przedsiębiorstwie podlega odlicze- kroczenie limitów związanych z tym rodzajem zatrudnienia. Ryzyko to nie niu podatkowemu, jeśli jego koszty pojawia się, dopóki koszt w przeliczeniu nie przekraczają 110 euro w przeli- na osobę nie jest większy niż 110 euro. czeniu na uczestnika i zaproszeni Jeśli jednak suma ta ulegnie przekrocze- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.niu, mogą powstać dodatkowe koszty LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. są na nie wszyscy pracownicy. związane z osobami zatrudnionymi LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensw ramach Minijob. untersagt. Ostatecznie urząd LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. oza tym może ono być najwyżej skarbowy doliczy bowiem koszty im- drugą imprezą integracyjną w roku. prezy do wynagrodzeń. Jeśli w związku JeśliP jednak pracodawca jest zbyt hoj- z tym pensja osoby pracującej w ramach ny, urząd skarbowy będzie się domagał Minijob wzrośnie powyżej 450 euro, podatku od wynagrodzenia! Firmowe będzie ona traktowana jak zwykły, pod- spotkanie bożonarodzeniowe to rodzaj legający ubezpieczeniom społecznym podziękowania dla pracownikówLARES: Niniejszyi z tego materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.pracownik. To zaszeregowanie obowią- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. powodu wielu pracodawców z końcem zywać będzie przynajmniej od miesiąca, roku sięgaLARES: głęboko Diese do kieszeni, Materialien tym sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensw którym odbyło untersagt. się spotkanie wigilijne. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. bardziej że koszty tej imprezy podlega- Z początkiem nowego roku pracodawca ją odliczeniu podatkowemu. Korzyść może jednak znów zatrudnić daną osobę ta związana jest jednak z szeregiem w ramach Minijob. wymagań. Bożonarodzeniowy poczęstunek Ważne warunki z kontrahentem Wystarczy, by świątecznyLARES: poczęstu Niniejszy- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Jeśli pracownicy zapraszają na świą- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nek w kręgu pracowników nie spełnił teczny poczęstunek klientów czy kontra- tylko jednegoLARES: z nich, Diese a koszty Materialien imprezy sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenshentów, zastosowanie untersagt. będą miały ogólne LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zostaną uznane za stanowiące wymierną zasady dotyczące kosztów reprezenta- wartość pieniężną (niem. geldwerter cyjnych. Oznacza to, że należy zebrać Vorteil). W takiej sytuacji pracodawca wszystkie wymagane pokwitowania oraz

będzie zobowiązany do zapłaty podatku Sznejweis Andrzej Rys. zwrócić szczególną uwagę na obowią- od wynagrodzenia oraz odprowadzenia zek prowadzenia oddzielnych zapisów ewentualnych składek na ubezpiecze- Szczególną uwagę Uwaga! W przypadku 110 euro chodzi przekroczył 110 euro. Spotkanie bożo- rachunkowych. Po spełnieniu tych nie społeczne. Utracie ulegnie również o kwotę brutto. Kwota netto na oso- narodzeniowe podlega odliczeniu po- wymogów pracodawca może zwrócić możliwość odliczeniaLARES: VAT-u z Niniejszyfaktur. materiałmuszą zwrócić służy wyłączniebę może do więc czytania. wynieść maksymalnie Powielanie datkowemu w jakikolwiek tylko wtedy, gdy sposób spełnia zabronione.pracownikom koszty w pełnej wysokości LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. A spotkanieLARES: bożonarodzeniowe Diese Materialien jest firmysind lediglichzatrudniające zum Lesen92,44 bereitgestellt.euro. Łączną cenę imprezy Jegliche wraz wszystkie Vervielfältigung wyżej wymienione warunki. ist strengstens bez konieczności untersagt. ich opodatkowania, jak LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zwolnione z podatku pod następujący- pracowników w ramach z podatkiem VAT pracodawca dzieli Jeśli firma zaprosiła swoich pracowni- również otrzymać z urzędu skarbowego mi warunkami: koszty w przeliczeniu przez liczbę uczestników. Federalny ków na spotkanie wielkanocne, a w lecie zwrot VAT-u z faktury i odliczyć sobie na pracownika nie mogą przekroczyć Minijob. Impreza Trybunał Finansowy orzekł w 2013 zorganizowała jeszcze integracyjnego 70 procent kosztów netto jako wydatki 110 euro, jest to najwyżej druga z kolei integracyjna może roku, że uwzględnieniu podlegają nie grilla, spotkanie wigilijne byłoby już operacyjne przedsiębiorstwa. impreza firmowa w roku oraz na spo- tylko pracownicy, lecz wszyscy uczest- trzecią imprezą integracyjną w roku. tkanie muszą zostać zaproszeni wszyscy bowiem spowodować nicy spotkania. Niestety, ustawodawca W takim przypadku urząd skarbowy Rubryka jest tworzona przez pracownicy danej jednostkiLARES: organiza Niniejszy- materiałprzekroczenie służy limitów wyłącznie zmienił do tę zasadęczytania. na niekorzyść Powielanie przed- nie uzna w jakikolwiek odliczenia od podatku. sposób zabronione. Krzysztofa Świerca LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. cyjnej, oddziału, filii etc. związanych z tym siębiorców. Koszty spotkania bożona- oraz firmę Smuda Consulting. rodzeniowego można obecnie dzielić Spotkanie bożonarodzeniowe a Minijob 110 euroLARES: – dopuszczalny Diese limit (Freigrenze)Materialien rodzajemsind lediglich zatrudnienia. zum Lesenjedynie bereitgestellt. przez liczbę uczestników Jegliche będą- Szczególną Vervielfältigung uwagę muszą zwrócić ist strengstens Zachęcamy również untersagt. do odwiedzenia LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. staje się kwotą wolną od podatku cych jednocześnie pracownikami firmy. firmy zatrudniające pracowników strony www.intertax24.com (Freibetrag) w ramach Minijob. Impreza integra- oraz www.smuda-consulting.com. Od 2015 roku limit 110 euro stanowi Uczestnikami są tylko faktycznie kwotę wolną od podatku. Wcześniej, Finansowy orzekł, iż uwzględnieniu obecne osoby do 2014 roku, koszty spotkania bożona- podlegają jedynie usługi/świadczenia, Przez długi czas było niejasne, czy ls Arbeitnehmer – auch Praktikant, Gehilfe oder Minijobber – haben Sie das rodzeniowego w całości podlegały opo- podlegające bezpośredniej konsumpcji należy wliczać również pracowników, ARecht auf ein Arbeitszeugnis. Der Arbeitgeber ist verpflichtet, bei Beendigung datkowaniu, jeśli przekroczonaLARES: zostałaNiniejszy przez uczestnikówmateriał spotkania. służy wyłącznieW 2015 którzy do zostali czytania. zaproszeni, lecz Powielanie nie poja- des w Arbeitsverhältnisses jakikolwiek ein sposób schriftliches zabronione. Arbeitszeugnis auszustellen. Das Doku- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. kwota 110 euro na osobę. Ustawodawca zasady te zostały sformułowane jeszcze wili się na firmowym spotkaniu. W mię- ment können Sie auch nachträglich innerhalb von drei Jahren nach Erlöschen des złagodziłLARES: te zasady Diesei obecnie Materialienw przypad- dosadniej: sind oprócz lediglich jedzenia izum napojów Lesen dzyczasie bereitgestellt. Federalny Trybunał FinansoJegliche- Arbeitsverhältnisses Vervielfältigung verlangen. Auchist strengstensein Lehrling, der sich in untersagt. einem Beruf ausbilden LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ku przekroczenia wyżej wymienionej do łącznej sumy zaliczają się też inne wy autorytatywnie zdecydował, że za lässt, sollte zum Abschluss der Ausbildung ein Zeugnis mit Angaben zum Ausbil- sumy pracodawca musi opodatkować koszty, dzielone przez liczbę uczestni- uczestników imprezy firmowej mogą dungsberuf sowie den erworbenen Kenntnissen und Fertigkeiten erhalten. Der jedynie część kwoty wykraczającą po- ków – mowa o wynajmie sali, obsłudze być uznawane jedynie te osoby, które Arbeitgeber entscheidet allerdings selbst, ob er ein sog. Zwischenzeugnis ausstellt, nad 110 euro. Zaostrzeniu uległy jednak (np. kelnerzy), występie artystycznym faktycznie brały w niej udział. Kto chce um Ihnen die Arbeitssuche zu erleichtern. Aus rechtlicher Sicht ist er dazu nicht pozostałe reguły. (np. wynajęcie DJ-a), wynagrodzeniu mieć stuprocentową pewność, już pod- verpflichtet. Ein Recht auf Zwischenzeugnis haben nur diejenigen Arbeitnehmer, Kwota 110 euro na osobę musi za- event managera, a także własnych pra- czas planowania musi wyliczyć koszty die sich in ganz bestimmten besonderen Umständen befinden. Darüber, welche wierać w sobie wszelkieLARES: koszty impreNiniejszy- cownikach, materiał którzy zostali służy oddelegowani wyłącznie tak, by do również czytania. przy nagłej Powielanie rezygnacji es sind,w jakikolwiek und über vieles andere sposób zu dem Thema zabronione. erfahren Sie bereits in einer Woche. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. zy. W 2013 roku Federalny Trybunał do przygotowania imprezy. paru uczestników koszt na osobę nie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Deutschland: Deutsches Autobahnnetz vor Privatisierung?

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. KonzeptLARES: Diese Materialien sindsteht lediglich zum Lesenfest bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Die Pläne der deutschen Bundesregierung zur Privatisierung eines Teils der Autobahnen nehmen konkrete Formen an. Die Idee gefällt allerdings nicht jedem und man zeigt dabei auf die Nutznießer, darunter Banken und Versicherungsgesellschaften. ür Banken und LARES:Versicherungsge Niniejszy- materiałBerlin will offenbar służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. sellschaften ist es zweifelsohne „ein mit der Umsetzung milliardenschweresF Geschenk“, für die VerkehrsteilnehmerLARES: Diese aber wird Materialien es zu ei- dersind Pläne lediglich zur zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nem schwerwiegenden Kostenpunkt in Teilprivatisierung Form einer Maut. So reagieren derzeit Kritiker auf die Pläne von Bundesfinanz- des deutschen minister Wolfgang Schäuble. Dieser hat Autobahnnetzes vor einigen Tagen im Finanzausschuss beginnen. vorgeschlagen, eine Infrastrukturge- sellschaft zu gründen,LARES: die den BauNiniejszy und materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. die Verwaltung deutscher Autobahnen Die Teilprivatisierung des deutschen Autobahnnetzes nimmt konkrete Formen an Foto: Vladislav Bezrukov übernehmenLARES: würde. Diese Materialien sind lediglich zum Lesenbeteiligt bereitgestellt. sein, die meisten Anteile Jegliche soll vorbereitet. Vervielfältigung Die Änderungen ist sollen strengstens ten als „schleichende untersagt. Privatisierung“ LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. schen Autobahnnetzes beginnen. Laut aber der Staat besitzen. künftig eine zentrale Verwaltung der der Fernstraßen in Deutschland. Mehrheit der Anteile Spiegel Online soll die Infrastrukturge- Autobahnen ermöglichen und nicht Wie geht es nun weiter? Weitere Ein- in staatlicher Hand sellschaft aus den Straßengebühren für Einzelheiten im Dezember wie bislang gemeinsam mit den Bun- zelheiten zum Thema Fernstraßenpri- Über die Pläne berichtete Spiegel Lkws finanziert werden – und vielleicht Die Pläne sind nicht sofort re- desländern. Geplant ist auch die Veräu- vatisierung werden laut Spiegel Online Online unter Berufung auf den Vor- auch für Pkws, denn die Europäische alisierbar, denn zunächst einmal ist eine ßerung von 49,9 Prozent der Anteile an am 8. Dezember dieses Jahres bei einer schlag des deutschen Ressortchefs für Kommission hat vor wenigen Tagen un- Verfassungsänderung erforderlich. Laut der Infrastrukturgesellschaft an private Kabinettsitzung erörtert. Finanzen. Demnach LARES:wolle Berlin Niniejszy in ab- erwartet materiał eine Kompromissbereitschaft służy wyłącznie Spiegel do Online czytania. hat die Bundesregierung Powielanie Investoren. w jakikolwiek sposób zabronione.Warten wir das Ergebnis ab. Wir be- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. sehbarer Zeit mit der Umsetzung der bekundet. An der Infrastrukturgesell- jedoch bereits einen Änderungsent- Der Frankfurter Verfassungsrechtler richten darüber. geplantenLARES: Teilprivatisierung Diese Materialien des deut- schaft sind sollen lediglichauch private Investorenzum Lesen wurf zumbereitgestellt. Art. 90 des Grundgesetzes Jegliche Georg Vervielfältigung Hermes bezeichnete die Absichist strengstens- untersagt.Krzysztof Świerc LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 48/1286LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Wi Lesenrtsch bereitgestellt.aft Gospodarka Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblattuntersagt..pl 13 Wirtschaft: Lieblingsmetall der Deutschen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Deutsche bauen Goldschatz6,4 Prozent derauf weltweiten Goldreserven Ob in Barren, Münzen oder Juwe- In den südlichen liererzeugnissen: Gold ist zur belieb- derzeit im Besitz der Bundesrepublik Bundesländern Deutschland. Mehr Gold in Reserve testen Geldanlage in der Bundesre- besitzen die Menschen haben nur die Vereinigten Staaten von publik Deutschland geworden. Eine pro Kopf 85 Gramm Amerika. Würde man dieses ganze Gold LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Umfrage hat dies zuletztLARES: bestätigt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.– 12.012 Tonnen – an einen Ort bringen, Gold, in den östlichen ergäbe sich ein Würfel mit einer Kante LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES:ie sich nun Diesezeigt, sind Materialien die Deut- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche VervielfältigungLändern hingegen im ist strengstensvon 8,5 Metern. untersagt. Mehr noch, die Gold- schen angesichts der anhaltenden anlagen scheinen kein Ende zu nehmen, NullverzinsungW von Bankeinlagen inzwi- Durchschnitt 45 Gramm. denn 78 Prozent der Goldbesitzer in der schen weitgehend auf Gold umgestiegen. Bundesrepublik Deutschland wollen Das ergab zumindest eine repräsenta- weiterhin auf diese Weise ihr Geld an- tive Umfrage der Berliner Steinbeis- legen und jeder Vierte hat die Absicht, Hochschule. Diese hat im Auftrag der Kopf 85 Gramm Gold, in den östlichen dies in nächster Zukunft zu tun, da man LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Reisebank 2.000 erwachseneLARES: Bürger Niniejszy der materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieLändern w jakikolwiek hingegen im Durchschnitt sposób 45 zabronione.es heutzutage als das sicherste Invest- Bundesrepublik befragt. Gramm, wobei im letzten Teil Deutsch- ment betrachtet. Vielleicht sollte man

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien6,4 Prozent sind der weltweiten lediglich Goldreserven ist zum im Besitz derLesen Bundesrepublik bereitgestellt. Deutschland Foto: Andrzej Barabasz/wikipedia Jeglichelands Vervielfältigung die privaten Goldvorräte nunist sys strengstens- sich also an den untersagt. Deutschen und den 333 Milliarden Euro tematisch wachsen. US-Amerikanern ein Beispiel nehmen Das Umfrageergebnis zeigt eindeutig: als die Hälfte (4.705 Tonnen) in Barren aus Gold. Das bedeutet bundesweit 69 und diese Spur verfolgen, indem man in Im privaten Besitz der Deutschen befin- und Münzen. Fast 4.000 Tonnen wiegt Gramm Gold pro Kopf, allerdings mit Mehr nur in den USA Gold investiert. Man ist sogar geneigt zu det sich ein 333 Milliarden Euro teurer zudem der Goldschmuck, den die Deut- erheblichen regionalen Unterschieden. Rechnet man die Goldreserven der sagen: Die Menschen in diesen Ländern Schatz in Gold. Es sind insgesamt 8672 schen besitzen. 75 Prozent der volljäh- In den sehr wohlhabenden südlichen Bundesbank – zum Ende letzten Jahres haben sich nicht geirrt. Tonnen des Edelmetalls, davon mehr rigen Bundesbürger haben irgendetwas Bundesländern zum Beispiel sind es pro 3.381 Tonnen – noch hinzu, dann sind Johann Engel LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenSchlesische bereitgestellt. Wirtschaftsschau Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Lufthansa-Wartungs- und um mir einen solchen Betrieb anzu- insbesondere in den beiden Amerikas: Reparaturbetrieb unerwünscht schauen. Wenn die Bewohner wollen, „Das neue Projekt der Whirlpool Cor- 400 Testmotoren jährlich, zwei jeweils kann ich für sie gern eine Gruppenfahrt poration ist ein weiterer Beweis dafür, 200.000 m3 große Kerosintanks und ein organisieren, damit jeder, der Zweifel dass wir Breslau als einen attraktiven 33 Meter hoher Fabrikschlot und folg- hat, mit eigenen Augen sehen kann, Investitionsstandort mit einem enor- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. lich ein Riesenlärm undLARES: starke Luft- Niniejszy und wie ein materiał solcher Betrieb służy funktioniert“, wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.men Potenzial zu schätzen wissen. Nicht Wasserverschmutzung. Die Bewohner betonte Adam Ruciński. ohne Bedeutung ist auch die hohe Bil- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der OrtschaftenLARES: Dieseum Neumarkt Materialien (Środa sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensdungsqualität in untersagt. dieser Metropole, des- Śląska) in Schlesien haben Angst, dass Optimismus bei PGG halb haben wir auch eine engere Zusam- in der Sonderwirtschaftszone in ihrer Die Polnische Bergbaugruppe (PGG) menarbeit mit örtlichen Hochschulen Gemeinde ein Wartungs- und Repara- hat seit Mai dieses Jahres den Produk- vorgesehen“, sagte Roberta Segalini, HR turbetrieb für Flugzeugmotoren von tionsaufwand für Steinkohle um 332,5 Director Whirlpool GPO EMEA & Glo- Lufthansa entstehen könnte. Fast 100 Millionen Złoty reduziert und die bal Platforms. Noch vor wenigen Jahren Menschen protestierten deshalb ver- Tagesproduktion um 15.000 Tonnen machte die Firma eine Krise durch und LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. gangene Woche vor derLARES: Stadtverwaltung Niniejszy erhöht. materiał Zudem ist der służy Durchschnitts wyłącznie- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.musste in ihrer Breslauer Fabrik 300 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. NeumarktLARES: gegen ein Diese Lufthansa-Werk Materialien in preis für sind Steinkohle lediglich des Unternehmens zum Lesen Die Bewohner bereitgestellt. der Ortschaften um Neumarkt Jegliche in Schlesien haben Angst,Vervielfältigung dass in ihrer Gemeinde ein Wartungs- ist und strengstens Mitarbeiter entlassen. untersagt. Wie die Whirl- der örtlichen Teilzone der Sonderwirt- um 13,9 Prozent gestiegen, teilte der Reparaturbetrieb für Flugzeugmotoren der Lufthansa entstehen könnte Foto: aeroprints.com/wikipedia pool-Vertreter damals erklärten, waren schaftszone Liegnitz, zumal dieses rund stellvertretende Energieminister Grze- die Kündigungen nur saisonal, da es im um die Uhr arbeiten würde. Der Bürger- gorz Tobiszowski mit. Mit Bezug auf aus dem Energie-, Heizkraftwerks- und auch nicht genau, um wie viel höher Winter weniger Bestellungen für Haus- meister von Neumarkt Adam Ruciński die Ergebnisse der Umstrukturierung Industriesektor, womit man auf Zwi- der Verlust gegenüber dem diesjährigen haltsgeräte gebe. Zur Erinnerung: Die will nicht bestätigen, dass ausgerechnet bei der Polnischen Bergbaugruppe, die schenhändler verzichtete. Zu der Ak- Geschäftsplan sein wird. Whirlpool Corporation ist bereits seit Lufthansa ihre Motoren bei Neumarkt Anfang Mai dieses Jahres elf Bergwer- tivierung gehörte auch die Einführung 2002 in der Hauptstadt Niederschlesiens in Stand halten soll, und beruft sich da- ke des Konzerns Kompania Węglowa eines neuen Handelssystems. Zugleich Whirlpool in Breslau tätig. Damals übernahm die Firma den LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bei auf eine Geheimhaltungsklausel.LARES: Niniejszy übernommen materiał hat, stellte służy der wyłącznieVizemi- dementierte do czytania. Minister Tobiszowski Powielanie in Der w Haushaltgeräte-Hersteller jakikolwiek sposób Whirl- zabronione.Breslauer Haushaltsgeräte-Hersteller Wie er jedoch die Bewohner umliegen- nister fest, dass das Unternehmen seine einer Erklärung, die er im Sejm verlas, pool Corporation will bis 2018 mehr als Polar. In Breslau produziert Whirlpool LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der OrtschaftenLARES: versicherte, Diese Materialien sollte es zu Tagesproduktion sind lediglich von Steinkohle zum von Lesen die Pressemeldungen, bereitgestellt. wonach derJegliche dies- 235 Vervielfältigung Millionen Euro in Polen investieren, ist strengstens neben Spülmaschinen untersagt. auch Kochplat- einem Vertragsabschluss kommen und 82.000 Tonnen auf 97.000 Tonnen er- jährige Verlust des Unternehmens sogar davon 126 Millionen Euro in der nieder- ten, Kühlschränke und Gefriertruhen sollte in der dortigen Wirtschaftszone höhen konnte. Gleichzeitig wurde das eine Milliarde Złoty erreichen könnte. schlesischen Hauptstadt Breslau. Dort und besitzt dort auch ein Zentrum für tatsächlich ein Wartungs- und Repara- Personal um 821 Stellen abgebaut. Die Von einem Verlust zum Jahresende sei will die Firma zusätzlich etwa 60 Ingeni- Forschungen und Produktentwicklung turbetrieb für Flugzeugmotoren entste- Polnische Bergbaugruppe habe zudem, die Polnische Bergbaugruppe in ihrem eure einstellen. Die Beschäftigten sollen sowie ein regionales Vertriebszentrum. hen, würde dieser ganz gewiss alle Um- so Tobiszowski, ihre Handelsmaßnah- Geschäftsplan zwar ausgegangen, doch Kühl- und Gefriertruhen sowie Spülma- Die Fabrik beschäftigt derzeit in der nie- weltbedingungen erfüllen: „Alles wird men aktiviert, und zwar durch ein dieser werde nicht so hoch sein. Eine schinen entwerfen und herstellen. Die derschlesischen Hauptstadt rund 2.000 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. dem Gesetz entsprechen.LARES: Ich bin Niniejszy sogar neues materiałHandelsangebot służy und intensive wyłącznie Verlustprognose do czytania. nannten Powielanie die PGG- neuen w Technologien jakikolwiek aus Breslau sposób sollen zabronione.Mitarbeiter! persönlich in Ostdeutschland gewesen, Geschäftstreffen direkt bei Abnehmern Vertreter allerdings nicht und sagten auch weltweit implementiert werden, Krzysztof Świerc LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama

„Und meine Seele spannte weit ihre Flügel aus, Tief bewegt haben wir vom Ableben unseres flog durch die stillen Lande, als flöge sie nach Hause“ langjährigen Dirigenten LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania.J.v. Eichendorff Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wir trauern um LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche VervielfältigungPfarrer ist Gerd strengstens Koser untersagt. Pfarrer Gerd Koser erfahren. der mehrere Jahre Autor des „Wortes zum Sonntag“ war. Sein Andenken werden wir in Ehren halten. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES:Die Niniejszy Mitarbeiter materiał der Produktionsgesellschaft służy wyłącznie do czytania. „Pro Futura“ Powielanie w jakikolwiekSängerinnen sposób zabronione. und Sänger und des Wochenblatts. des DFK-Chores Tarnau LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche8501 Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8500

Usługi Całodobowe kompleksowe Pfarrer Gerd Koser Pogrzebowe Usługi Pogrzebowe i Kremacyjne LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie doSprowadzanie czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. hat seinen irdischen Weg beendet. l Ubrania pogrzebowe „Śpieszmy się kochać ludzi – zmarłych z zagranicy l Wieńce, wiązanki i kwiaty tak szybko odchodzą ...” LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.ks. Jan Twardowski Wir danken ihm für seinen Einsatz Załatwianie formalności l Międzynarodowy przewóz zwłok l für die Heilige Messe in deutscher Sprache Opieka nad grobami Załatwianie formalności pogrzebowych in der Sankt-Sebastians-Kirche in Oppeln. Machnik N. 8256 Ozimek, Schodnia Nowa, Jakub Duda www.machnik.ozimek.pl www.uslugipogrzeboweopole.pl Vorstand und Mitglieder der Sozial-Kulturellen Tel./fax: (077) 46-52-456 [email protected] LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. GesellschaftLARES: der Deutschen Niniejszy im materiałOppelner Schlesien.służy wyłącznie doNowy czytania. punkt w Opolu Powielanie Izbicko, w jakikolwiek ul. Strzelecka 9, kom. sposób 603 707 zabronione.533 Tarnów Op., ul. Klimasa 24, tel. 77 461 67 22 8499 przy ul. Książąt Opolskich 32 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8455

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

14LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum Lesen Spor bereitgestellt.t Spor Jeglichet Vervielfältigung ist strengstens 25. untersagt. November – 1. Dezember 2016 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Bundesliga: 11. seria spotkań LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. „Byki”LARES: Diese Materialien już sind lediglich na zum Lesen czele! bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Konfrontacja Borussii Dortmund Pierwsza wygrana FCI czył jednak kolejny moment dekoncen- z Bayernem München, a zatem Pierwszą wyjazdową wygraną w tym tracji defensywy TSG, by ekipa znad sezonie zapisało na swoim koncie FC Łaby umieściła piłkę w siatce (61. N. wicemistrza z mistrzem Niemiec, Schalke 04, które pokonało w Wolfsbur- Müller), ustalając wynik meczu na 2-2. była szlagierem minionejLARES: kolejki. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniegu VfL w 1-0. jakikolwiek Bramkę na wagę sposób kompletu zabronione.Taki rezultat jest światełkiem nadziei LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Przed pierwszym gwizdkiem arbitra oczek zdobył dla ekipy z Gelsenkirchen dla HSV na lepsze jutro. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheGoretzka Vervielfältigung w 82. min gry. Warto ist dodać, strengstens A w czołówce untersagt. tabeli trzyma się Ein- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. minimalnie więcej szans przyznawa- że „wilki” w całym meczu nie stworzy- tracht Frankfurt, który wygrał w Bremen no Bawarczykom, którzy podeszli ły sobie ani jednej okazji do zdobycia 2-1. Miejscowi dobrze prezentowali się do tego meczu w roli niepokona- gola i zasłużenie poniosły 4. porażkę w 5 w pierwszej odsłonie i zasłużenie scho- ostatnich meczach ligowych. Dla teamu dzili na przerwę, prowadząc 1-0 (Gril- nych, ale w praktyce lepsi okazali Markusa Weinzierla to z kolei 6. z rzędu litsch w 38. min). Po zmianie stron się miejscowi, którzy w obecności ligowy mecz bez porażki. inicjatywę przejęli goście, a o losach ponad 81 000 widzówLARES: pokonali Niniejszy team materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie1-0 w na jakikolwiek obcym terenie, ale sposób w Darm- zabronione.tej potyczki zdecydowali wprowadzeni LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Carlo Ancelottiego 1-0. stadt wygrało też FC Ingolstadt, co jest do gry po przerwie A. Meier i Barkok. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichepierwszym Vervielfältigung zwycięstwem tej drużyny ist strengstens Pierwszy w 52. untersagt. min wyrównał, a drugi LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ospodarze od pierwszych minut w obecnym sezonie. Gola na wagę w 90. min wykorzystał kiks Krusego pojedynku ruszyli do ataku, sto- triumfu gości zdobył w 68. min Hert- (Werder) przed polem karnym gospo- sującG wysoki pressing, i już w 9. min mann i 3. z rzędu przegrana SVD stała darzy i strzałem z dystansu zapewnił po zagraniu Götzego lider klasyfikacji się faktem. frankfurtczykom zwycięstwo, a „zielono- strzelców BL Aubameyang wyprowadził Bezbramkowym remisem z kolei -biali” przegrali 4. ligowy mecz z rzędu! BVB na prowadzenie. Od tego momen- zakończyła się potyczka FC Augsburg Krzysztof Świerc tu mecz się wyrównał,LARES: a od 20. minutyNiniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniez Herthą w jakikolwiek Berlin, co sprawia, żesposób miejsco- zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. więcej do powiedzenia zaczął mieć Bay- wi nie zdobyli gola w meczach ze sto- ern, jednakLARES: wobec Diese bardzo Materialiendobrej gry sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichełeczną Vervielfältigung ekipą od 4 spotkań, strzelając ist strengstensjej untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. defensywnej Dortmundu, który pod tylko 1 bramkę w 7 minionych konfron- Dokumentacja kolejki własną bramkę cofał się całym zespołem, tacjach – 28.09.2014 r. „„Leverkusen – Leipzig 2-3 (2-1 Foto: Thomas Thomas Rodenbuecher/WikipediaFoto: „„M’gladbach – Köln 1-2 (1-0) niewiele mógł wskórać. Pierre-Emmerick Aubameyang strzelił zwycięską bramkę dla Borussii Dortmund w meczu z Bayernem. Nie zabrakło natomiast goli w Mainz, gdzie 1.FSV pokonało SC Freiburg 4-2, „„Mainz – Freiburg 4-2 (2-0) „„Wolfsburg – Schalke 04 0-1 (0-0) 27 meczów BVB u siebie! w 54. min byli bliscy podwyższenia pro- choć stroną atakującą byli goście, którzy RB Leipzig wygrał „„Augsburg – Hertha BSC 0-0 Po zmianie stron gospodarze już w Leverkusen 3-2 i objął wadzenia na 3-1, ale Calhanoglu nie wy- też częściej strzelali na bramkę (24-11!). „„Darmstadt – Ingolstadt 0-1 (0-0) w pierwszej akcji byliLARES: bliscy podwyż Niniejszy- materiał służy wyłączniekorzystał do rzutu czytania. karnego. Zmarnowana Powielanie Byli jednakw jakikolwiek mało dokładni, stąd sposób zdobyli zabronione.„„Dortmund – München 1-0 (1-0) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. szenia prowadzenia, ale okazji nie wyko- prowadzenie w tabeli! okazja zemściła się na miejscowych 13 tylko dwa gole, autorstwa Grifo w 67. „„Hoffenheim – Hamburger 2-2 (1-1) rzystał Aubameyang. Później znów Bay- min później, kiedy to Forsberg uderze- i Petersena w 85. min. Miejscowi na- „„Bremen – Frankfurt 1-2 (1-0) ern przejąłLARES: inicjatywę Diese i stworzył Materialien sobie sind lediglich zum Lesenniem bereitgestellt.z 20 m wyrównał, a goście Jegliche poszli tomiast Vervielfältigung już do przerwy po trafieniach ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. kilka okazji bramkowych. M.in. w 50. za ciosem i w 81. min Orban (głową) Baungerta w 15. min i Malli w 20. Tabela min po dośrodkowaniu Lahma golkiper meczów o punkty BL! Bayern natomiast przechylił szalę w stronę RBL. Tym sa- min z rzutu karnego prowadzili 2-0, 1. RB Leipzig...... 11...... 27...... 23-9 Borussii Burki w ostatniej chwili „zdjął” poniósł pierwszą porażkę w tym sezonie mym Saksończycy wygrali 6. z rzędu a po zmianie stron kolejne dwa trafie- 2. München...... 11...... 24...... 24-7 piłkę z głowy Lewandowskiego, a w 61. ligowym i po raz kolejny potwierdził, ligowy mecz, pozostają niepokonani nia dla Moguncji dorzucili Bell w 82. min po strzale z 25 metrów Alonso piłka że nie jest już tą sama maszyną co w mi- w sezonie 2016/17, a jednocześnie stali min i Onisiwo w 5. min doliczonego 3. Dortmund...... 11...... 21...... 26-12 trafiła w poprzeczkę bramki gospodarzy, nionych trzech latach pod wodzą Pepa się najlepszym beniaminkiem w historii czasu gry. Był to 10. z rzędu mecz Mainz 4. Köln...... 11...... 21...... 18-8 odbiła się od linii bramkowejLARES: i Niniejszywyszła Guardioli. materiał służy wyłącznieBundesligi do iczytania. jej pierwszym liderem Powielanie tabeli z Badeńczykami w jakikolwiek bez porażki, sposób w tym 6. zabronione.5. Hoffenheim...... 11...... 21...... 20-13 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. w pole. Na uwagę zasługuje jednak fakt, jako team ze wschodniej części Niemiec wygrana. 6. Hertha BSC...... 11...... 21...... 17-10 że w drugiejLARES: odsłonie Diese to podopieczni Materialien RBL z rekordem! sind lediglich zum Lesenod 1991 bereitgestellt. roku, kiedy to stawce Jeglicheprzewo- Vervielfältigung ist strengstens7. Frankfurt...... untersagt.11...... 21...... 16-9 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Thomasa Tuchela stworzyli sobie naj- Przegraną Bayernu wykorzystały po- dziła przez moment Hansa Rostock. Światełko nadziei HSV 8. Mainz 05...... 11...... 17...... 21-20 lepszą okazję do strzelenia gola, kiedy pularne „byki”, czyli RB Leipzig, który Komplet oczek na wyjeździe wywal- Podobnie jak Leipzig niepokonany 9. Leverkusen...... 11...... 16...... 18-18 to po kiksie Alonso Aubameyang zna- pokonał w Leverkusen, Bayer 04 3-2 czył też 1.FC Köln, który w derbach w bieżącym sezonie pozostaje też TSG lazł się sam na sam z bramkarzem gości i objął prowadzenie w tabeli! Stało się Nadrenii zwyciężył w Mönchengldbach 1899 Hoffenheim, który jednak w mi- 10. Freiburg...... 11...... 15...... 15-20 Neuerem, ale przegrał ten pojedynek. tak, mimo że po 60 sek. gry i trafieniu 2-1, zdobywając gola na wagę wygranej nionej serii tylko zremisował u siebie 11. Schalke 04...... 11...... 14...... 14-12 Mimo to dortmundczykom udało się Kampla „aptekarze” wygrywali 1-0. Jed- w pierwszej minucie doliczonego czasu z ostatnim w tabeli Hamburgerem SV. 12. Augsburg...... 11...... 12...... 10-14 ostatecznie pierwszyLARES: raz od 5 ligowych Niniejszy nak już materiał 3 min później służy Baumgartlinger wyłącznie gry po do strzale czytania. z rzutu wolnego Powielanie z ok. 25 W 28. w min jakikolwiek Kostić wyprowadził sposób gości zabronione.13. M’gladbach...... 11...... 12...... 11-17 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. pojedynków zwyciężyć monachijczy- wepchnął piłkę do własnej siatki i choć m. Wcześniej do siatki trafiali Stindl dla na prowadzenie, którym cieszyli się 14. Wolfsburg...... 11...... 9...... 9-14 ków, aLARES: przed własną Diese publicznością Materialien goście sind od tego lediglich momentu sprawializum Lesen miejscowych bereitgestellt. w 32. min oraz ModesteJegliche do 45.Vervielfältigung min, kiedy to Wagner wyrównał, ist strengstens 15. Darmstadt...... untersagt.11...... 8...... 10-21 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. po raz pierwszy od 11.04.2012 r. Do tego lepsze wrażenie, to tuż przed przerwą dla kolończyków w 59. min gry. Wy- a już 4 min po przerwie Zuber strzelił 16. Bremen...... 11...... 7...... 13-29 BVB w meczach ligowych na własnym Brandt ponownie wyprowadził Bayer 04 nik tego meczu sprawił, że „źrebaki” drugą bramkę dla teamu z Sinsheim. 17. Ingolstadt...... 11...... 5...... 8-21 stadionie, licząc minione dwa sezony na prowadzenie. Drugie 45 min dobrze pozostają od 6 kolejek bez ligowego W tym momencie sądzono, że i obecny, pozostaje niepokonane od 27 rozpoczęło się dla miejscowych, którzy zwycięstwa. przegra 4. ligowy mecz z rzędu. Wystar- 18. Hamburg...... 11...... 3...... 6-25 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Boxen: Huck erwacht aus der Lethargie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zeit für größere Herausforderungen Die 6.000 ZuschauerLARES: in der TUI Niniejszy Arena Schwergewicht-Champion, materiał służy zeigte wyłącznie sich do czytania. Powielanie wAcht jakikolwiek Runden lang sposób zabronione.tannien, 388), Dritter ist Mairis Briedis LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. in Hannover wurden Zeugen einer beeindruckt von der Entschlossenheit hat der Deutsche mit (Lettland, WBC-Silver-Gürtel, 387) und LARES: Diese Materialienvon Marco sind Huck lediglich – seiner Ansicht zum nach Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensVierter Denis Lebedewuntersagt. (Russland, 362 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ersten erfolgreichen Verteidigung war der Erfahrungsfaktor für das Kamp- einem gebrochenen Punkte). Allerdings ist ein IBO-Gürtel des IBO-Weltmeistergürtels im Ju­ fergebnis ausschlaggebend. Mittelhandknochen nicht sehr prestigeträchtig, deshalb hat nior­schwer­ge­wicht durch Marco Marco Huck bereits die Weltmeister an- Auch Stellungswechsel nützten nichts seiner rechten derer Boxverbände im Visier. Die jetzi- Huck (derzeit 40 Siege, 3 Niederla- Dmytro Kucher ist keineswegs im Hand geboxt! gen Champions in seiner Gewichtsklas- gen und 1 Unentschieden, 27 KO), Keller: Seinen am 15. September 2015 se sind: Ussyk (WBO, Sieger über den den er am 27. Februar 2016 bei der errungenen Kontinentalmeistergürtel polnischen Huck-Bezwinger Krzysztof LARES: Niniejszykonnte materiał er am 10. Juni diesessłuży Jahres wyłącznie noch do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Głowacki), Lebedew (WBA, IBF), den er LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. siegreichen Konfrontation mit dem erfolgreich verteidigen, indem er bereits einem gebrochenen Mittelhandknochen am 18. Dezember 2010 nach ausgegli- BritenLARES: Ola Afolabi Diese im Gerry-Weber- Materialienin der sindersten Rundelediglich den Waliser zum Enzo Lesen bereitgestellt. Jeglicheseiner Vervielfältigung rechten Hand geboxt hatte! ist Eine strengstens chenem Kampf untersagt. nicht einstimmig nach LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Stadion in Halle errungen hat. Maccarinelli ausknockte. Dieses Mal solche Kampfgesinnung legen einzig die Punkten 116:112, 113:115, 113:115 be- mangelte es ihm aber an Entschlos- härtesten Kerle an den Tag! siegen konnte, auch wenn das Verdikt ieses Mal standen sich Gleichalt- senheit im Angriff, auch wenn er seine nach Ansicht vieler Experten umstritten rige (Jahrgang 1984) mit gleichem Kampfstellung oft zwischen klassisch Wie geht’s jetzt zurück an die Spitze? war, und Bellew (WBC), der seit dem 29. KörperwuchsD (188 cm) gegenüber. Der und umgekehrt wechselte. Das brachte Nach dem Kampf gratulierte der Mai 2016 der Nachfolger von Grigorij Deutsche überragte jedoch seinen Geg- ihm aber auch nichts: Nicht nur konnte Ukrainer – ein wahrlich ehrenhafter Drosd (Russland) ist, nachdem dieser ner an Erfahrung undLARES: Leistungen Niniejszy und er den materiałRivalen nicht verwirren, służy wyłącznie ganz im do czytania. PowielanieVerlierer w jakikolwiek – dem deutschen Boxersposób sehr zabronione.aus gesundheitlichen Gründen aus- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Marco Huck Foto: Thomas Leupold/wikipedia besiegte den ukrainischen Europameis- Gegenteil, die Taktik schien vielmehr ein sportlich zum verdienten Erfolg. Marco scheiden musste. Der nächste logische ter DmytroLARES: Kucher Diese (24:2:1, 18 Materialien KO). Das Chaos sindin seinem lediglich eigenen Tun zumzu stiften. Lesen recht chaotischbereitgestellt. wirkten, immerhin Jegliche aber Huck Vervielfältigung blieb ihm nicht schuldig istund restrengstens- Schritt in der Karriereuntersagt. des deutschen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Resultat 3:0 war durchaus gerecht, sei- Marco Huck wiederum begann in seiner einen besseren Eindruck als die Aktio- vanchierte sich mit Komplementen über Boxers ist somit eine Konfrontation mit ne Überlegenheit auf den Schiedsrich- besten Manier mit starken Schlägen und nen des Gegners machten. In der achten das harte Auftreten seines Rivalen. einem der zuvor genannten Fighter und terkarten (117:111, 119:109, 117:111) aggressiven Serien. Die nachfolgenden, Runde stand Marco Huck einem vorzei- Nach dem Erfolg ist der deutsche Bo- insbesondere eine Rückgewinnung des aber wohl doch ein wenig übertrieben. durch beiderseitigen Schlagabtausch ge- tigen Ende des Kampfes am nächsten, xer auf den fünften Platz (357 Punkte) WBO-Gürtels in dieser Gewichtsklasse, 116:112 hätte den Kampfverlauf meines prägten Runden waren ausgeglichen und als nach seinen wirkungsvollen Attacken im Cruisergewicht auf dem verbands- denn er vom 29. August 2009 bis zum Erachtens besser widerspiegelt. Der be- damit auch schwierig zu punkten für die der Ukrainer zwei Mal wankte. Den- übergreifenden analytisch-statistischen 14. August 2015 innehatte und während rühmte Landsmann LARES:des Titelanwärters Niniejszy Schiedsrichter. materiał Nichtsdestotrotz służy wyłącznie blieb noch schafftedo czytania. er es bis zum Powielanie Gong. Nach Portal w Boxrec.com jakikolwiek avanciert. sposób Erster ist zabronione.dieser Zeit gleich 13 Mal wirkungsvoll LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. und RTL-Experte Wladimir Klitsch- der Deutsche dabei meistens obenauf, dem Kampf stellte sich heraus, dass der Oleksandr Ussyk (Ukraine) mit 440 verteidigen konnte! ko, derLARES: jahrelange Diese unangefochtene Materialien obgleich sind seine lediglichSerien in der Halbdistanz zum Lesen Deutsche bereitgestellt. ganze acht Runden langJegliche mit Punkten, Vervielfältigung Zweiter Tony Bellew (Großbri ist strengstens- untersagt.Witold Wolak LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 48/1286LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Spor bereitgestellt.t Spor Jeglichet Vervielfältigung ist strengstens Wochenblattuntersagt..pl 15 2. Bundesliga: 13. seria spotkań LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

ZmarnowanaMały kryzys przeżywa lider tabeli Eintracht Braunschweig, który w mi- szansa VfBpokonani. Ostatecznie jednak desperac- nionej serii spotkań z trudem zremisował w Bochum z VfL 1-1. Oznacza to, ki atak w ostatnich minutach pojedynku przyniósł ekipie z Nürnberg wyrów- że w 3 minionych kolejkach ekipa z Dolnej Saksonii wywalczyła tylko 2 pkt. nującą bramkę, którą na minutę przed LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.końcem spotkania strzałem głową zdo- Bochum podopieczni Torstena Tułająca się w dole był Hovland. Dzięki temu podopieczni LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES:Lieberknechta, Diese mimo Materialien że byli tabelisind lediglichArminia Bielefeld zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensAloisa Schwartza untersagt. do 7 przedłużyli ligową zespołemW słabszym, mającym mniej serię bez porażki, a Würzburg pozosta- „z gry” i sytuacji do zdobycia bramek, pokonała trzecie je wciąż najlepszą drużyną w meczach od 68. min prowadzili 1-0, kiedy to akcję w tabeli przed wyjazdowych bieżącego sezonu 2.BL. Hernandeza na gola zamienił Kumbela. Krzysztof Świerc Od tego momentu miejscowi z jeszcze tą kolejką 1.FC większą zaciekłością zaczęli szturmować Heidenheim 2-1! LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bramkę Eintrachtu i LARES:w 79. min po Niniejszy ude- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Dokumentacja kolejki rzeniu z 14 m Mlapy piłka wylądowała „„Nürnberg – Würzburg 2-2 (1-0) LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. na słupkuLARES: bramki Diese gości z Dolnej Materialien Sak- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens„„Bochum – Braunschweig untersagt. 1-1 (0-0) sonii, ale 5 min później po uderzeniu pierwsze oczka po serii 3 zwycięstw. „„Bielefeld – Heidenheim 2-1 (1-1) „„Hannover – Aue 2-0 (1-0) Quaschnera piłka wylądowała w siatce Do sporej niespodzianki doszło na- „„ – Sandhausen 1-3 (0-0) Braunschweigu i pierwszy remis po- tomiast w Bielefeld, gdzie miejscowa „„St. Pauli – Düsseldorf 0-1 (0-1) między tymi zespołami w meczach Arminia, tułająca się w dole tabeli, po- „„Berlin – Stuttgart 1-1 (0-1) o punkty 2. Bundesligi (11 spotkań) konała trzecie w tabeli przed tą kolejką „„Dresden – Fürth 2-1 (1-0) stał się faktem. 1.FC Heidenheim 2-1. Goście, przekona- „„TSV 1860 M. – K’lautern 1-1 (1-1) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszyni o swojej materiał wyższości, służy od początku wyłącznie spo- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 1.FC Union uratował punkt tkania natarli i od 14. min po trafieniu Tabela LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. StratyLARES: dwóch oczekDiese przez Materialien Braun- Skarkego sind prowadzili lediglich 1-0. Od zumtego mo Lesen- bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens1. Braunschweig untersagt...... 13...... 27...... 24-13 schweig i okazji wskoczenia na fotel mentu podopieczni Jürgena Kramnego 2. Stuttgart...... 13...... 26...... 22-15 lidera tabeli nie wykorzystał wicelider przystąpili do zdecydowanego natarcia stawki VfB Stuttgart, który też zremi- i w 35. min Voglsammer wyrównał, 3. Hannover...... 13...... 24...... 24-14 sował na wyjeździe 1-1, konkretnie a w 62. min Prietl strzałem głową zdo- 4. Heidenheim...... 13...... 22...... 17-10 w Berlinie z 1.FC Union. Wynik tego był zwycięska bramkę dla Arminii, która 5. Düsseldorf...... 13...... 22...... 18-12 meczu nie krzywdzi żadnej z drużyn. odniosła dzięki temu drugie zwycięstwo 6. Dresden...... 13...... 22...... 21-16 Oba zespoły przez całe spotkanie grały w bieżącym sezonie, a pierwsze z 1.FCH Trafienie Stevena Skrzybskiego (w środku) dało punkt 1.FC Union, ale odebrało dwa oczka Stuttgartowi i tym samym 7. Berlin...... 13...... 21...... 22-16 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłączniefotel lidera do tabeli. czytania. Powielanie w jakikolwiekFoto: Textilvergehen/Wikipedia sposób zabronione. bowiem ofensywnie, chcąc rozstrzy- w historii potyczek o punkty 2.BL. 8. Würzburg...... 13...... 21...... 18-14 gnąć losy potyczki na swoją korzyść. dominowali gospodarze, którzy swoją Kicker, który w minionej serii w der- 9. Sandhausen...... 13...... 19...... 20-15 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Przez LARES:57 min gry Diesebliżsi tego Materialien celu byli Hannover sind podniósł lediglich głowę zum Lesenwyższość bereitgestellt. do przerwy udokumentowali Jegliche bach Vervielfältigung Frankonii zremisował w Nürnberg ist strengstens untersagt. goście ze Szwabii, którzy już od 3. mi- Potknięcie ekipy z Heidenheim, ale trafieniem Harnika głową w 23. min, 2-2 i utrzymał miejsce w górnej części 10. Nürnberg...... 13...... 19...... 24-22 nuty po trafieniu Teroddego prowadzili także Braunschweigu i Stuttgartu wyko- a po przerwie golem Füllkruga w 77. tabeli. Miejscowi lepiej prezentowali 11. Bochum...... 13...... 17...... 20-24 1-0. Przewagę tę utrzymywali do 60. rzystał tegoroczny spadkowicz z Bunde- min. Dzięki temu zwycięstwu H96 jest się w pierwszej odsłonie i zasłużenie 12. K’lautern...... 13...... 16...... 10-13 minuty, kiedy to Skrzybski wyrównał sligi Hannover 96, który przed własną od 3 kolejek niepokonany (w tym 2 zwy- schodzili na przerwę, prowadząc 1-0 13. Fürth...... 13...... 14...... 12-22 i jak się okazało – ustalił wynik meczu, publicznością pokonał Erzgebirge Aue cięstwa) i włączył się do walki o powrót po trafieniu Burgstallera. Druga odsłona 14. TSV 1860 M...... 13...... 12...... 17-21 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. choć oba zespoły miałyLARES: jeszcze Niniejszyokazje 2-0. Pierwszy materiał fragment służy spotkania wyłącznie na- do Bundesligi, do czytania. a beniaminek Powielanie z Aue uległ rozpoczęła w jakikolwiek się od natarcia gości, sposób którzy zabronione.15. Bielefeld...... 13...... 11...... 14-23 do zmiany rezultatu. Berlińczycy jednak leżał nieoczekiwanie do gości, którzy w 4. meczu z rzędu i 6. w 7 minionych szybko „podpisali” ją zdobyciem dwóch 16. Karlsruhe...... 13...... 11...... 10-19 dzięki temu remisowi przerwali serię 2 zmarnowali dwie okazje do zdobycia kolejkach. goli – Soriano w 54. i Pisota 120 sek. 17. Aue...... 13...... 10...... 16-27 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. porażekLARES: (po 0-1 z DieseFortuną DüsseldorfMaterialien gola, konkretnie sind lediglich Soukou w 6.zum i Koep Lesen- Dobrze bereitgestellt. natomiast spisuje Jeglichesię inny później Vervielfältigung z rzutu karnego i długo ist się wy strengstens- untersagt. i 1.FC Kaiserslautern), a VfB stracił ke w 8. min. Później już na murawie tegoroczny nowicjusz – Würzburger dawało, że gospodarze zejdą z murawy 18. St. Pauli...... 13...... 6...... 8-21

Piłka nożna: FC Ingolstadt planuje rozbudowę swojego stadionu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. NieLARES: Diesebędą Materialien najmniejsi sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. wśród Jegliche Vervielfältigung największych ist strengstens untersagt. FC Ingolstadt, ubiegłoroczny be- Tak jak w Wolfsburgu i Leverkusen niaminek niemieckiej ekstraklasy Jeżeli udałoby się jednak w Ingolstadt zrealizować trzeci z wariantów, wówczas piłkarskiej, dysponuje obecnie naj- FCI miałby niemal identyczny obiekt jak LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. mniejszym stadionemLARES: w Bundesli Niniejszy- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.VfL Wolfsburg, a zatem również klub dze, a zatem ligi, która pod wzglę- sponsorowany przez potężny koncern LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenssamochodowy untersagt.Volkswagen – dodajmy dem frekwencji jest największa w tym miejscu, że Audi należy do kon- na świecie! Włodarze klubu z Bawarii cernu VW. Gdyby więc tak się stało zdają sobie z tego sprawę i zamie- i Audi-Sportpark mógłby pomieścić około 30 000 widzów, to by oznaczało, rzają to zmienić, ale czy sponsor że FC Ingolstadt, podobnie jak team klubu, potężny Audi, za to zapłaci? z Wolfsburga ma ambitne plany spor- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.towe i nie chce być jedynie reklamówką ytanie to nie jest bezzasadne, ponie- potężnej firmy, lecz zamierza odgrywać Audi Sport Park ma być większy, ale o ile – pozostaje sprawą otwartą. Foto: stadiony.net LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. PważLARES: obecne rozgrywki Diese BundesligiMaterialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensznaczącą rolę wuntersagt. niemieckim futbolu. nie przebiegają po myśli teamu z In- ponad 14 500 osób na mecz. Nic za- Gdyby Audi-Sportpark sens tylko w sytuacji utrzymania się Przynajmniej taką jak wspomniany VfL golstadt, który znalazł się na dnie tabeli tem dziwnego, że młody klub chce iść w Bundeslidze lub szybkiego powrotu Wolfsburg, który w sezonie 2008/2009 i wszystko wskazuje na to, że w tym se- za ciosem i zamierza sprawić, by jego mógł pomieścić do niej. Zwolennicy tego rozwiązania wywalczył mistrzostwo Niemiec! Podob- zonie będzie bronił się przed spadkiem stadion był większy i efektowniejszy. około 30 000 widzów, podkreślają jednak, że ta operacja nie nej wielkości obiekt, ponad 30-tysięczny, do 2. Bundesligi! Walka ta jednak może Patrząc na zapał, z jakim do realizacji to by oznaczało, że FC wymagałaby wielkich wydatków i to jest ma także inny klub w Bundeslidze, który ostatecznie okazać się dla FCI zwycię- tego zamierzenia zabrały się klubowe ich zdaniem atutem. również jest żywą reklamą potężnego LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ska, bo klub już zareagowałLARES: na fatalneNiniejszy władze, materiał można wierzyć, służy że już wyłącznie w 2018 doIngolstadt, czytania. podobnie Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.koncernu – Bayer 04 Leverkusen. „Apte- wyniki, wymieniając sztab szkoleniowy, roku ruszy rozbudowa Audi-Sportpark. jak VfL Wolfsburg, Wariant 3 – podwojenie pojemności karze” od wielu sezonów należą do naj- a w zimowym okienku transferowym Ba, przedstawiciele klubu przedstawili Najbardziej ambitna opcja to doło- lepszych klubów piłkarskich Niemiec LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. planujeLARES: znaczne wzmocnienia. Diese Materialien Jednak już nawet sind trzy lediglichopcje ulepszenia zum swojego Lesen bereitgestellt.ma ambitne plany Jeglicheżenie Vervielfältigung do obecnego stanu aż 15 isttysięcy strengstens i Europy, regularnie untersagt. sięgając po medale jacy piłkarze zasilą ekipę z nad Dunaju stadionu. Oto one. sportowe i nie chce być miejsc dla widzów, a zatem powiększenie mistrzostw Niemiec i występując w Li- pozostaje tajemnicą teamu menedżer- jedynie reklamówką stadionu o niemal 100 procent. W tym dze Mistrzów. Ba, w 2002 roku wystą- skiego tego klubu. Wariant 1 – tylko strefa biznesowa przypadku trzeba by zdjąć obecny dach pili nawet w finale Ligi Mistrzów, gdzie Jest to zdaniem kierownictwa FCI potężnej firmy. i przeprojektować stadion całkowicie. minimalnie 1-2 ulegli Realowi Madryt. Trzy opcje najmniej ryzykowne rozwiązanie dla Nic dziwnego, że kierownictwo FC In- Nie mogli wówczas zagrać w pełnym Tajemnicą nie jest natomiast fakt klubu, bo dotyczy wyłącznie rozbudowy golstadt szacuje koszt takiej operacji składzie (kartki i kontuzje), a i tak LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. i którym mowa już LARES:na wstępie, Niniejszyże sta- głównej materiał trybuny. Wzrost służy pojemności wyłącznie do czytania. Powielaniewysoko, w jakikolwiekbo na 38 milionów euro.sposób Przy- zabronione.przez większą część meczu dominowali dion popularnych „Die Schanzer” jest byłby wtedy niewielki, ale w przycho- wania kibiców, a występując w drugiej pomnijmy zatem, że budowa od podstaw na placu gry (przegrali ten pojedynek LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zdecydowanieLARES: najmniejszy Diese Materialien w gronie dach z sinddnia meczowego lediglich i wydarzeń zum biz Lesen- lidze, niebereitgestellt. sprzedawałby przecież Jegliche wszyst- Audi-Sportpark Vervielfältigung w 2010 roku pochłonęła ist strengstens za sprawą fenomenalnego untersagt. strzału Zi- 18 pierwszoligowców, choć jednym nesowych można by zanotować spory kich biletów. jedynie 24 miliony euro. Jednak nie- nedine Zidane’a). Kto wie zatem, czy z najnowszych, a za jego powiększe- skok. Powiększenie głównej trybuny zależnie od wybranej opcji, klub, aby wraz z rozbudową swojego stadionu niem przemawia również to, że choć o nowe strefy mogłoby kosztować klub Wariant 2 – dodanie 5 tysięcy miejsc ruszyć z modernizacją swojej „świątyni”, kiedyś w przyszłości FC Ingolstadt nie FC Ingolstadt przegrał w tym sezonie 10 milionów euro. Zwolennicy takiego Wówczas obiekt FCI liczyłby trochę musi uzyskać zielone światło od spon- odegra tak znaczącej roli w najbardziej 4 z 5 domowych potyczek, nie odno- rozwiązania twierdzą, że ma to sens tak- ponad 20 000 miejsc i też należałby sora, czyli koncernu samochodowego prestiżowych klubowych rozgrywkach sząc ani jednego zwycięstwa, to i tak że w przypadku spadku drużyny z Bun- do najmniejszych w Bundeslidze. Obec- Audi. Firma ta bowiem posiada 20 pro- na świecie jak wspomniany Bayer 04 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. trybuny tego obiektuLARES: niemal zawszeNiniejszy desligi materiał do niższej klasy służy rozgrywkowej, wyłącznie nie, mając do takączytania. pojemność, Powielaniebyły drugim cent wudziałów jakikolwiek w klubie i... 100 sposób procent zabronione.Leverkusen, nie mówiąc już o Bayernie się wypełniały. Przy pojemności 15 400 ponieważ klub, który powstał zaledwie najmniejszym stadionem po obiekcie SV kontroli nad stadionem oraz centrum München czy Borussii Dortmund. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. miejscLARES: średnia widownia Diese to Materialien aktualnie 12 lat temu, sind wciąż lediglich jest na etapie zum pozyski Lesen- Darmstadt bereitgestellt. 98. Ten wariant ma Jegliche jednak treningowym. Vervielfältigung ist strengstens untersagt.Krzysztof Świerc

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

16LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum Lesen Spor bereitgestellt.t Spor Jeglichet Vervielfältigung ist strengstens 25. untersagt. November – 1. Dezember 2016 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiekXIV sposób zabronione. edycja LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese MaterialienKonkurs sind lediglich zum Lesen z bereitgestellt.Bundesligą Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Znasz się na niemieckim futbolu, lubisz rywalizację i pragniesz się sprawdzić na tle najlepszych? Wystartuj w Konkursie z Bundesligą i zdobywaj bardzo atrakcyjne nagrody ufundowane przez sponsora konkursu – niemiecką firmę AIDe z München. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

rzedLARES: nami niezwykle Diese emocjonujące Materialien roku. Współorganizatoremsind lediglich i zumgłównym Lesen na uroczystym bereitgestellt. zakończeniu konkursu, Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. futbolowe miesiące, trwa bowiem sponsorem konkursu jest niemiecka które odbędzie się po świętach Boże- rundaP jesienna Bundesligi i 2. Bun- firma AIDe z München, która ufundo- go Narodzenia, ale przed Nowym Ro- desligi. W związku z tym na łamach wała trzy niezwykle atrakcyjne nagro- kiem w naszej redakcji lub w opolskiej „Wochenblatt.pl” publikujemy nasz tra- dy główne, o których poinformujemy siedzibie sponsora konkursu, firmy dycyjny Konkurs z Bundesligą, który uczestników naszej zabawy w jednym AIDe. Uroczystość tę zrelacjonujemy potrwa od 3. kolejki pierwszej rundy z najbliższych wydań „Wochenblatt. na łamach naszej gazety oraz na stronie rozgrywek 2016/17 doLARES: 21 grudnia Niniejszy 2016 pl”. Nagrody materiał wręczymy służy zwycięzcom wyłącznie www.wochenblatt.pl. do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Czołówka klasyfikacji X rundy

# LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen1. Sebastian bereitgestellt. Ratajczyk Wrocław Jegliche11 9. VervielfältigungKrystian Cieśliński Ruda Śl. ist strengstens8 Odpowiedzi untersagt. na X zestaw pytań LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Konkurs z Bundesligą 2. Rudolf Kulig Popielów 10 10. Gothard Sochor chróścice 8 1. VfL Bochum – Eintracht Braunschweig 1-1 Kupon konkursowy 12/1286, termin nadsyłania rozwiązań – 2.12.2016 r. 3. Janusz Kut 10 11. Andrzej Kern Kamionka 8 2. Bayer 04 Leverkusen – RB Leipzig 2-3 4. Franz Hurek Krośnica 9 12. Stanisław Ciesielski Oleśnica 8 5. Kazimierz Abrahamczyk Rybnik 8 13. Magdalena Prochota luboszyce 8 3. fc St. Pauli – Fortuna Düsseldorf 0-1 1...... 6. Józef Barnert Głogówek 8 14. Janusz Lukasczyk Piekary Śl. 7 4. Borussia Dortmund – Bayern München 1-0 7. Karol Kopiec Krapkowice 8 15. Herbert Kabus Gorzów Śl. 6 2...... LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie8. Rajnard do Kupczyk czytania. Głogówek Powielanie 8 16. Bogdanw jakikolwiek Mikołajczyk tarnowskie sposób G. 6 zabronione.Dwunasta seria pytań (12/1286) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. (termin nadsyłania: 2.12.2016) Czołówka klasyfikacji po 10 rundach 3...... 1. Wytypuj dokładnie wynik spotkania 13. kolejki LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen1. Janusz bereitgestellt. Kut Bytom Jegliche103 11. VervielfältigungMarcin Segiet Prószków ist81 strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Bundesligi DSV Darmstadt 98 – Hamburger SV. 4...... 2. Andrzej Kern Kamionka 100 12. Andrzej Szumny Opole 77 3. Gothard Sochor chróścice 99 2. Wytypuj dokładnie wynik spotkania 13. kolejki 4. Józef Barnert Głogówek 97 Finisz bieżącej edycji konkursu zapowiada się Bundesligi RB Leipzig – FC Schalke 04. Imię, nazwisko: ...... 5. Rudolf Kulig Popielów 97 fascynująco. A jeszcze bardziej zaognimy walkę, 3. Wytypuj dokładnie wynik spotkania 15. kolejki 6. Sebastian Ratajczyk Wrocław 97 prezentując w najbliższym wydaniu „Wochen- Miejscowość: ...... Kod pocztowy: ...... 7. Rajnard Kupczyk Głogówek 91 blatt.pl” nagrody przygotowane przez naszego 2. Bundesligi 1.FC Nürnberg – SV Sandhausen. 8. Herbert Kabus Gorzów Śl. 85 sponsora! Jednocześnie przypominamy, że moż- 4. Wytypuj dokładnie wynik spotkania 15. kolejki Ulica i nr domu: ...... LARES: Niniejszy materiałNr telefonu: ...... służy wyłącznie9. Grzegorz do Tczytania.okarczyk Katowice Powielanie 85 w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. na już wysyłać dowolną ilość kuponów! 2. Bundesligi Hannover 96 – 1.FC Heidenheim. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Krzysztof Świerc konkursu: i realizacja Projekt 10. Franz bereitgestellt. Hurek Krośnica Jegliche82 Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ihr Job in Deutschland! Dresden * Leipzig * * Regensburg n Elektriker – Industrie/ Handwerk n Mechatroniker Wir suchen ab sofort (m/w): n Staplerfahrer n Industriemechaniker LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 8495 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: DieseA MaterialienIDe GmbH PersonalService sind lediglich | Im Gewerbepark zum Lesen A15, 93059 bereitgestellt. Regensburg | Tel.: Jegliche +49 941 64 Vervielfältigung 64 070 | www.aide.de ist| [email protected] strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wokół niemieckiego futbolu

Walpurgis przejął FCI brutto 14 milionów euro. Franck Ribery Szukanie w Ingolstadt następcy zwol- jest piłkarzem FCB od lipca 2007 roku nionego z funkcji treneraLARES: tego zespołu Niniejszy i wystąpił materiał w 331 meczach, służy strzelając wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Markusa Kauczinskiego dobiegło końca. w nich 108 goli i zaliczając 163 asysty. PrzedstawionoLARES: bowiem Diese nowego Materialien szko- W obecnym sind sezonie lediglich ten doświadczo zum Lesen- bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. leniowca, którym został nie mający ny piłkarz rozegrał łącznie 10 spotkań, żadnego doświadczenia w Bundeslidze strzelił 2 bramki i do tego dołożył osiem Maik Walpurgis. 43-letni trener, który asyst. Mimo to, jeśli informacje te się po- przez ostatnie półtora roku pozostawał twierdzą, będzie to oznaczać, że kierow- bez pracy, a wcześniej trenował między nictwo monachijskiego klubu zatraciło innymi trzecioligowe VfL Osnabrück zdrowy rozsądek. Franck Ribery, poza i Sportfreunde LotteLARES: oraz drużyny Niniejszy gra- tym że materiał nie jest już młody, służy jest wyłącznie daleki do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. jące w lidze regionalnej! Tym większym od swojej najlepszej formy, do której zaskoczeniemLARES: może Diese być wybranie Materialien go raczej sindjuż nie powróci,lediglich a poza zum tym jest Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. na stanowisko pierwszego trenera po- wyjątkowo kontuzjogenny. Praktycz- grążonego w kryzysie FC Ingolstadt. nie każde ostrzejsze wejście w jego nogi „Praca w Bundeslidze od zawsze była kończy się urazem lub palpitacją serca moim największym celem i marze- kibiców i władz Bayernu. Czy zatem niem. To dla mnie szczególne zadanie” warto wydawać w ciągu roku 14 milio- – podkreślił Maik Walpurgis i dodał: nów euro na mocno zgraną płytę, skoro „Palę się już do tegoLARES: zadania i Niniejszyjestem jest w materiałBundeslidze i niesłuży tylko tyluwyłącznie uta- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. absolutnie przekonany, że na koniec se- lentowanych piłkarzy na pozycji lewego zonu będziemy świętować utrzymanie pomocnika, chociażby Serge Gnabry czy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenFranck Ribery bereitgestellt. Foto: Mohan/Wikipedia JeglicheSerge Vervielfältigung Gnabry ist strengstens untersagt.Foto: joshjdss/Wikipedia LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. się w pierwszej lidze. Ze sprowadzenia Julian Brandt. go do Ingolstadt wielkiego zadowolenia jest wychowankiem Altona 93 Jugend, cy rozważają pozyskanie reprezentanta mieckiej Bundeslidze, bo włodarze Ein- nie kryją także przedstawiciele klubu: Tah na celowniku Kloppa następnie występował w Concordii Polski Łukasza Piszczka, który zdaniem trachtu Frankfurt wiążą z nim przy- „ Maik to bardzo ambitny trener z fi- Zdaniem „Sunday Mirror” środkowy Hamburg oraz HSV Hamburg, skąd działaczy „Barcy” ma zastąpić Aleixa szłość. Powód? Są bardzo zadowoleni lozofią gry, która bardzo nas przeko- obrońca reprezentacji Niemiec i Bayeru w lecie 2015 roku trafił do Bayeru 04 Vidala. Przypomnijmy, że „Piszczu” z dotychczasowej gry tego piłkarza, któ- nuje” – oświadczył dyrektor sportowy 04 Leverkusen Jonathan Tah już podczas Leverkusen. Od tamtego momentu już wcześniej był łączony z transferem ry został wypożyczony z Realu Madryt. FCI Thomas Linke. Pierwszy mecz pod styczniowego okienka transferowego w pierwszej drużynie rozegrał 61 me- do Barcelony, konkretnie rok temu, ale Dyrektor sportowy „orłów” Fredi Bobic wodzą tego szkoleniowcaLARES: w 11. Niniejszy serii może materiałprzenieść się dosłuży FC Liverpool, wyłącznie czów. FCdo Liverpool czytania. to 18-krotny Powielanie mistrz ostatecznie w jakikolwiek nie doszło do negocjacji.sposób zabronione.planuje nawet lot do stolicy Hiszpanii LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. spotkań Bundesligi „audiki” wygrały, choć umowa 20-latka z „aptekarzami” Anglii, który w tym sezonie pod wodzą Obecna umowa Piszczka z Borussią i rozmowę z włodarzami „królewskich”, odnoszącLARES: pierwsze Diese zwycięstwo Materialien w bie- wygasa sind dopiero lediglich z końcem zum czerwca Lesen niemieckiego bereitgestellt. trenera Jürgena Jegliche Kloppa Dortmund Vervielfältigung jest ważna do lata ist 2018 strengstens aby na razie chociaż untersagt. przedłużyć wypo- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. żącym sezonie. 2020 roku. Na razie ostateczna kwota walczy o odzyskanie tytułu mistrzow- roku i jeśli klub z Signal Iduna Park życzenie utalentowanego nastolatka. odstępnego nie jest znana, choć sugeruje skiego, który ostatni raz był w posiada- chce jeszcze na tym piłkarzu zarobić, Jesus Vallejo na swoim koncie ma Co z Riberym? się, że może ona oscylować w graniach niu „czerwonych” w 1990 roku! bo najmłodszy już nie jest, to powinien dotychczas 9 występów w pierwszym Zdaniem „Bilda” skrzydłowy Bayer- 25 milionów euro. Mówi się również, zgodzić się na transfer. zespole Eintrachtu, ale zdążył już zali- nu München Franck Ribery niebawem iż chęć zakontraktowania tego defen- „Piszczu” w Barcelonie? czyć 23 spotkania w czterech kategoriach przedłuży kontrakt z klubem do 2018 sora wyrażają też szkoleniowcy takich Dziennik Mundo Deportivo, rozpi- Chcą Vallejo na dłużej młodzieżowej reprezentacji Hiszpanii, roku. Jeśli tak się stanie,LARES: oznaczałoby Niniejszy to, klubów materiał jak Bayern München, służy AS wyłącznie Roma sując siędo na czytania. temat celów transferowych Powielanie 19-letni w jakikolwiek Hiszpan Jesus Vallejosposób ma zabronione.w których zdobył 2 bramki. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. że FrancuzLARES: za 12 miesięcy Diese gry Materialien otrzyma i londyński sind Tottenham. lediglich Jonathan zum Tah Lesen FC Barcelona, bereitgestellt. twierdzi, że Katalończy Jegliche- szansę Vervielfältigung na dłużej zadomowić się ist w nie strengstens- untersagt.Krzysztof Świerc LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Redaktionsanschrift: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, E-Mail: sw@ Adres redakcji: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, e-mail: sw@wochenblatt. Wydawca/Herausgeber: Zespół Producencki „Pro Futura“ Sp. z o.o., Konto bankowe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, 30 1090 2242 0000 WOCHENBLATT.pl wochenblatt.pl. Chefredakteur: Dr. Rudolf Urban, Redaktion: Anna Du- pl. Redaktor naczelny: dr Rudolf Urban. Redakcja: Anna Durecka – „Śląsk”, ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole. Nr indeksu 368202. 0005 7800 0577 Impressum / Stopka redakcyjna recka: „Schlesien“, „Allerlei“; Krzysztof Świerc: „Sport“, „Wirtschaft“; Marie „Różności”; Krzysztof Świerc – „Sport”, „Gospodarka”; Marie Baumgarten Skład komputerowy/Satz: LARES – Mateus Joschko Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL30 1090 Baumgarten (ifa-Redakteurin): „Aus den Regionen“. Übersetzung: Andrzej (dziennikarka z ramienia IfA) – „Z regionów”. Tłumaczenia: Andrzej Szypulski. Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocławska 2242 0000 0005 7800 0577 SWIFT Code WBKPPLPP. Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung Szypulski. Korrektur: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Verlagssekre- Korekta: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Sekretariat wydawnictwa: des Ministeriums für Inneres und Verwaltung sowie tariat: Gabriela Mokrzycka, [email protected]. Vertrieb, Marketing: Gabriela Mokrzycka, [email protected]. Sprzedaż, marketing: Sylwia Nakład/Auflage: 5700 Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurückgesandt. Die Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen. des Auswärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich. Sylwia Kołakowska, [email protected]. Onlineredaktion: Kołakowska, [email protected]. Redakcja strony www: Marie Kontakt: Biuro redakcji/Redaktionsbüro: tel./faks +48 77 45 46 556 Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie Zrealizowano dzięki dostacji MinisterstwaLARES: Spraw Wewnętrznych i AdministracjiNiniejszy Marie Baumgarten, materiał Łukasz Biły. służy wyłącznieBaumgarten, do Łukasz Biły.czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą) Prenumerata/Abonnement: redakcja/Redaktion, Poczta Polska SA, prawo skracania nadesłanych tekstów; materiałów nie zamówionych nie MinisterstwaLARES: Spraw Zagranicznych Diese Republiki Federalnej Materialien Niemiec. Homepage :sind www.wochenblatt.pl lediglich zum LesenStrona internetowa bereitgestellt.: www.wochenblatt.pl JeglicheRuch SA, Vervielfältigung www.prenumerata.ruch.com.pl; tel. 22 693 70 00 ist strengstenszwracamy. Redakcja nie odpowiada untersagt. za treść ogłoszeń. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.