Ilusión Ante a Nova Etapa

Nº 1.186 Pepe Carreiro Do 27 de xullo ao 3 de agosto TEXTO de 2005 Ano XXVIII - IV Xeira íntegro do ACORDO

de goberno FUNDADO EN 1907

(Páx. 14 a 17) 1,75 euros

DÍA DA PATRIA

Ilusión ante a nova etapa

GRIAL 166 CO DêA DA PATRIA 2005 ÁBRESE UNHA NOVA ETAPA, Expulsións no unha experiencia de goberno das que forxan a toda organiza- ción política. Xa que logo hai que ollar como positivo o sen- PP de Santiago timento de responsabilidade que embargaba, en Compostela, (Páx. 11) tanto a dirixentes como a militantes nacionalistas. A responsabilidade ten que ser o punto de partida para unha acción eficaz e intensa. Anxo Quintana presentou un contrato coa ci- dadanía. Empeñou o seu compromiso de levalo a cabo, mais Os ciclistas 25 ANOS DESPOIS. O DIFÍCIL os garantes ante a sociedade de que así sexa son os militantes NACEMENTO DA AUTONOMÍA. e simpatizantes, cada un no seu ámbito. Todos deben saber ta- galegos deixan Grial 166 pretende reconstruír e fixar mén que non só está en xogo o exercicio de determinadas de ser gregarios para a memoria a significación competencias, senón unha transformación democrática que daqueles días de 1980 cando se traia a participación da sociedade á vida política, unha transi- (Páx. 22) refrenda o Estatuto de Autonomía. ción que a Galiza se lle furtou en parte no seu día, cun na- A sociedade galega facía esforzos cionalismo aínda feble e, máis tarde, con quince anos de fra- por non perder o paso no novo marco guismo, no seu papel de colo de botella, estreito e excluínte. constitucional español e nas portas A ilusión, a responsabilidade e as oportunidades deben ser pa- Guías para viaxar dunha nova Europa. ra todos os galegos, incluídos os miles de emigrados nos últi- polo país mos anos que teñen desexos de regresar.♦ (Páx. 24) N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII ción comonasgrandesocasións,garante. NohorizontemáispróximooEstatutodeNación. gobernar coaverdade”. Anxo Quintanapuxoaunhamilitanciaquevolvíaparticiparnacelebra- des degoberno,quixocomprometerseanteacidadanía galegaenquevai“cumprirapalabradada: O nacionalismoabriuesteDíadaPatriauncapítulo novo.Díasantesdeasumirasresponsabilida- O BNGanunciaqueabreunhanovaetapa Afonso EiréLópez. Director: Xan Piñeiro. S Barros eBieito Alonso. Manuel Veiga, Xan Carballa,Miguel Xosé MªDobarro,ManuelMera, Cesáreo SánchezIglesias, V Xosé FernándezPuga. P Consello deAdministración: Promocións CulturaisGalegasS.A. Edita: ECRETARIO RESIDENTE OGAIS Quintana selouocompromisodegobernocoacidadaníagalega : : : G Colaboradores: Picho Suárez. Coordenación HumorGráfico: Xoselo Taboada. Deseño deMaqueta: EnriqueAcuña. Xosé Edicións Especiais: (Fotografía), PerfectoConde. Rubén Valverde, Paco Vila Barros Vixande, CésarLorenzoGil,MarBarros, Xan Carballa,Manuel Veiga, Horácio Redacción: Barros, Xesús Veiga, M»PilarGarcia Garrido Couceiro,X.M.Sarille,Miguel Portabales, MartinaF. Bañobre, X.C. Grande, Abelardo Vázquez, X.L. Muñoz ALIZA : Bieito Iglesias,X.L.Franco militancia nacionalistacomogarante Lombao, DanielÁlvarez, A. Marqués. Pilar Pallarés, Carme L Vidal, Celso Pallarés, Pilar C D M P E S Queipo, HenriqueHarguindey. Ramonet, RamónChao. Gustavo Lucade Tena, Ignacio Xosé García. Manuel Rivas,Carlos Aymerich. Manuel Lugrís,XoséM. Añel, Diéguez, Antón Grande,XavierLópez, A. GatoSoengas,Susode Toro, Lois Negro, V.M.Portomeñe, Vázquez CONOMÍA OCIEDADE ULTURA ENÍNSULA EPORTES UNDO : : : Xulio Ríos,MonchoF. Leal, Ramiro Fonte, Vítor Vaqueiro, Manuel Pampín. : : : Manuel Cao,X.F. PérezOia, X. Vázquez Pintor, Xavier G. NunodeFaria,Manuel P ERFECTO ópez L F Pardo de Vera,Pardo José Viale Moutinho. Xosé Valiñas,Damián Villalaín, Xerardo Xosé M.BuxánBran,MartaDacosta, Franck Meyer, HeitorMeraHerbello, Xesús GonzálezGómez,Gonzalo Vilas, Marcos Valcárcel, RodolfoDacuña, Seoane, Adolfo Boado,XoséFreire, Manuel Vilar, LupeGómez,Xavier Pazos, X.M.Eyré Val, XesúsPiñeiro, Miranda. Soutelo, Irmandadedos Vinhos, Xosé Antón PatiñoRegueira,Rudesindo Xurxo F. Ledo,Francisco A. Vidal, Marga Romero,César Varela, C ECER NDE IN ONDE : Xesús VaamondeCid. S EMANA : Francisco Carballo, [email protected] Lola FernándezPuga Subscricións: Blanca Costas Xefa deAdministración: [email protected] Carlos MartínezMuñoz Xefe dePublicidade: Uxía eBrais,RoiCagiao. Ana Pillado Vega, Hermo,Garrincha, Gonzalo Vilas, SusoSanmartín, Xosé Lois,PepeCarreiro,CalrosSilvar, Ilustración: Andrés Panaro,XoséMarra Fotografía: Ú Gaciño, Fran Alonso, ManuelCidrás. LTIMA P ÁXINA : X.R. Pousa,X.A. . ISSN: Depósito Legal: Imprenta: 986 433830* A [email protected] C Fax 986223101. 986 433886-222405. R Teléfonos: www.anosaterra.com Edición Electrónica: Apartado 1371.36200 Vigo Príncipe 22,baixo.36202 Vigo. Redacción eAdministración: ORREO EDACCIÓN DMINISTRACIÓN 0213-3105. E LECTRÓNICO : E.C. C-31958. , S BCIIN E UBSCRICIÓNS C-963-1977 . : P UBLICIDADE : N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

Reportaxe Gráfica: PACO VILABARROS

ano no que o BNG se vai moitos galegos saudamos o noso estrear como forza políti- futuro inmediato”. ca cogobernante na Xun- ta de Galiza, a manifesta- Sempre en Galiza ción do Día da Patria Ga- Olega foi unha das maiores da his- Até houbo case puntualidade britá- toria. Varias rúas compostelás e a nica porque apenas pasaba un praza da Quintana resultaron pe- cuarto de hora do mediodía cando quenas para acoller a perto de a manifestación se puxo en mar- 12.000 persoas, que acudiron den- cha. Anxo Quintana, Francisco Arriba, Elixio Rodríguez, galeguista exiliado en México e a moza Noela Otero, presentadora e animadora do acto, rodean a Quintana. de todos os lugares de Galiza. Jorquera, Xosé Luís Barcia, Fran- Na cafetaría Alameda non da- cisco Rodríguez, Ánxela Bugallo, Ence fóra da ría de Pontevedra Agnès Gerini, unha turista Xosé Manuel. Os fotógrafos ra- ban abasto a serviren cafés e re- Bieito Lobeira, Cecilia Pérez Orxe, por economía, ecoloxía e digni- francesa que se perdeu no re- pidamente dirixiron cara a eles frescos. Luís, un dos camareiros, Ana Pontón, Tareixa Novo, Carlos dade ou indicaban que Galiza to- bumbio cando tropezou co xor- as súas cámaras. dicíanos que nunca tanta xente vi- Aymerich e Santiago Domínguez ma a palabra camiño da autode- nalista, non saía do seu asombro ra encher a porta Faxeira e a entra- Olveira comenzaron a avanzar “ca- terminación. ao saber de que se trataba. “C’est Quintana e Beiras reencóntranse da da Ferradura. A temperatura era ra a un país novo” cunha pancarta magnifique Ðexclamou. En Fran- agradábel, non facía o sol tórrido na que se pedía “Estatuto de nación C’est magnifique cia non pasan así as cousas, a pe- E pola tarde, comida e festa na do ano pasado, e milleiros de mo- para Galiza”. Poucos pasos atrás, sar de que bretóns, corsos e ou- antiga carballeira de San Louren- zos se mesturaban con xente ma- outra pancarta tamén co lema de Na Quintana o ambiente fíxose tros pobos do hexagone tamén zo. Unha vez máis o lugar foi, por dura que non paraba de facer pe- Estatuto de nación para Galiza internacional. Máis dunha ducia teñen as súas personalidades”. unhas horas, o punto de encontro quenos grupos nin de saudar os marchaba nas mans de Xaime Be- de senyeras comenzaron a flame- Miguel Ponte, un neno de ca- de Galiza. Os de Lugo saudaron que levaba tempo sen ver. Sanxo- llo, Miguel Fernández Lores, Fer- xar ao lado de bandeiras brasilei- tro anos, tamén viviu a súa aven- os de Pontevedra, os da Coruña ás, un avogado vigués dos que non nando Blanco, Carme Adán e Fer- ras, cubanas, portuguesas, da tura na praza da Quintana. Os seus aos de Ourense e todos a todos. faltaron nin unha soa vez a esta ce- nando Blanco, entre outros. Fronte Polisario, etc. Varias mu- pais perdérono durante breves mi- Tamén aquí volveu a estar lebración, comentábanos: “Esta- Rapidamente se ergueron vo- lleres do Sáhara contribuíron co nutos e tiveron que recorrer á me- Beiras, aínda emocionado polo mos os de sempre, moitos novos e ces de “Sempre en Galiza, sempre seu vestiario a facer máis patente gafonía do acto para buscalo. Vaia xantar no que participara o día os que veñen para que os vexan e en galego” e de “Que queiras que aínda a mestizaxe desta celebra- susto que levou o pobre do seu pai anterior para celebrar o 42 ani- poderen logo preguntar se hai algo non, Estatuto de nación”, que non ción do Día da Patria Galega. Sen cando subiu ao estrado pedir que versario da fundación do Partido para eles no novo goberno”. pararon de repetirse até a chegada esquecer a contribución persoal se anunciase o que lle pasaba. Socialista Galego, efeméride á Con menos retranca, un la- á praza da Quintana. Mozos de que cada quen engadiu mediante Apareceu rapidamente, e Miguel que asistiron preto de 150 perso- brego de Lugo tamén nos daba a Galiza Nova e da Unión da Moci- adhesivos colocadas derriba das xa ten algo que lles contar aos as. E, para que a súa emoción súa versión: “Home, a isto hai dade Galega, a repique de tambor camisas, boinas e sombreiros, ca- seus amigos cando lle toque ir es- non decaera, Xosé Manuel Bei- que vir sempre, pero menos se e acompañados por un bo número da un coas súas ideas ou teimas tudiar a Compostela. ras viu como Anxo Quintana sa- podía faltar este ano en que esta- de brasileiros, puxeron a nota mu- preferidas. Mirar a praza dende as Os que non se perderon foron íu ao seu encontro para saudalo mos a piques de acometer o cam- sical e alegre dunha apropiada ecaleiras que soben para a Casa Xosé Manuel Beiras e Aurichu fundíndose os dous nun abrazo bio da nosa terra. O Día da Patria mestizaxe que logrou irmandar a da Parra era todo un espectáculo Pereira, que asistiron a todo o ac- que foi moi celebrado con Galega deste 2005 marca un fito muiñeira co samba. E todo dentro de corido. Ramón Villares, o ex to mesturados coa xente no me- aplausos polos presentes. Des- histórico pola chegada dos na- dun ambiente festeiro cheo de cor. reitor da Universidade de Santia- dio e medio da praza. Tamén nos graciadamente, no ficou teste- cionalistas ao goberno da Xunta. Polo medio, outras pancartas, go, ben que se decatou e foise co- acompañaban un grupo de ami- muña gráfica deste emocionado A festa que hoxe celebramos é a como as que pedían dignidade locar alí como quen sobe a un ou- gos e familares, entre eles o ar- reencontro que xa ten dado moi- expresión da esperanza coa que dende o Courel ao mar, botaban teiro para ver a paisaxe. quitecto Daniel Beiras, fillo de to que falar.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII Quintana empraza ao PP a que se sume ao consenso do novo Estatuto

PERFECTO CONDE tatuto que asegure o noso de- Anxo Quintana non escolleu reito a existir como pobo”. un discurso de circunstancias Quintana dixo que no lle nin botou man de recursos ten medo ao futuro: “Os na- meramente políticos para lan- cionalistas acreditamos nas po- zar a súa mensaxe do Día da sibilidades do noso país. Sabe- Patria Galega. Con toda a in- mos que temos todo o que pre- tención, levou á praza da cisa ter un país para se conver- Quintana unha auténtica deter nunha nación próspera. E claración de principios para sabemos que os galegos o po- acometer a tarefa de goberno demos facer por nós mesmos, que agarda por el na Xunta. que non precisamos caridade e que antes que solidariedade o Tras comezar denunciando co- que queremos é xustiza. Al- mo o PP adiantou as eleccións gúns de Madrid soñaron duran- para “reter o poder a toda costa te moito tempo con reducir o e excluír o nacionalismo da po- mal chamado ‘problema terri- lítica galega”, o líder do Bloque torial do Estado’ a buscar al- considerou de xustiza devolver- gunha solución para Euskadi e lle “os saúdos do outro día ao Catalunya. O demais, terra amigo Fraga dicíndolle ao PP conquistada. Pois vai ser que que volvan cando queiran por non! Chegou o momento de outra, que aquí estaremos, coma que o Estado español recoñeza sempre, en pé por Galiza”. que non está composto por un- “O noso país –dixo Quinta- ha soa nación, senón por va- na– vai empezar un capítulo rias, e Galiza é unha delas. Ga- novo da súa historia, e o na- liza ten que xogar desta volta cionalismo dá un paso adiante un papel imprescindíbel na po- na súa propia andaina propi- lítica estatal”. No camiño dun- ciando o cambio galego e con- ha “vía certa e segura para a verténdonos en socios e líderes transformación democrática do dese cambio”. Logo de dar as Estado español nun Estado plu- grazas “por estes anos de traba- rinacional aberto, cooperativo llo duro, cheo de dificultades e e solidario”, Anxo Quintana de problemas” e de pedir preconizou “un Estado de na- “compromiso” e “complicida- cións libres que se falan de de” para seguir avanzando, sa- igual a igual para buscar solu- lientou que “Galiza vai ter o cións comúns”. goberno que elixiron os cida- dáns, un goberno bipartito for- Débeda histórica mado por socios comprometidos cun programa común”. “Hai unha débeda histórica e o Anxo Quintana deu por Estado ten que satisfacela”, di- cumprido ese compromiso xo tamén o líder do BNG. “Un- porque se fixo “o primeiro ha débeda en infraestruturas, en contrato de goberno que sus- educación, en sanidade, en em- cribe en público unha Admi- prego. Galiza leva décadas fóra nistración cos galegos”. Se- da axenda das prioridades in- gundo el, “Galiza vai ter un vestidoras do estado. Agora togoberno pegado ao sentir e ás ca traballar para vela satisfeita. cousas que lle preocupan á E, para conseguilo, so hai unha xente: máis respecto para o seu receita: unidade de país, diálogo país, máis e mellor emprego, e firmeza. Se queremos que non mellor educación, máis viven- nos despachen con caridade non da, máis igualdade...” valen partidismos para sacar peito. Nunha cuestión tan im- O maior programa de PACO VILABARROS portante como esta, Galiza ten igualdade ticas integrais que lle devolvan vestir en cultura porque a cultu- mento de transformación, cheo que ter unha postura de país, a vida á xente na Galiza inte- ra é identidade nacional, mais de oportunidades que Galiza unitaria e coherente. Por iso im- “Este goberno vai pór en mar- rior. Activaremos o noso plano tamén pode e debe ser valor en- non pode permitirse perder ou- pulsarei o Pacto Social pola Ga- cha Ðdixo QuintanaÐ o maior de defensa do monte pondo en gadido para o progreso econó- tra vez por medo, por comodi- liza do século XXI, Con todas esforzo feito nunca en Galiza acción unha xestión forestal mico do noso pobo. A cultura dade ou por comenencia das as forzas políticas, con todos os pola creación de emprego de ca- preventiva que vaia sempre un entendida como a entendemos direccións dos partidos estatais axentes sociais. Porque un Go- lidade. E vai ser un esforzo du- paso por diante dos especula- os nacionalistas, como a enten- en Madrid. O Estatuto é a cha- berno con todo o pobo detrás é plo para promover a quen máis dores do lume... A nosa políti- deu e Xeración Nós, como cé- ve do futuro de Galiza. Porque invencíbel en Madrid, en Euro- leva padecido as consecuencias ca será transparencia informa- lula de universalidade”. no novo Estatuto se definirán pa e no mundo”. da especulación laboral: as mu- tiva e tolerancia cero cos espe- Como compromiso priorita- os dereitos e deberes dos gale- Contando con que o novo Es- lleres e a xente nova”. culadores e terroristas do lu- rio, Quintana dixo querer “si- gos, vanse substanciar os inte- tatuto ten que ser como un barco Na mesma liña tamén sa- me”. tuar a Galiza no papel protago- reses de Galiza e se van habili- moderno e rápido, Quintana con- lientou un compromiso inque- nista que lle corresponde por- tar os instrumentos que tere- sidera que nesa nave cargada de brantábel coa igualdade. “O Innovación, cultura e nación que ese foi o mandato do cam- mos para defendelos. Só quen futuro “hai sitio para todos”. Re- cambio galego –explicou– é bio galego”. Para iso declarou pon os intereses de partido por matou desexando que “cada día xustiza e igualdade para as O próximo viceperesidente da asumida “a reforma do Estatuto diante dos intereses dos gale- dos que van vir sexa un día me- galegas, que xa é tempo. Den- Xunta manifestou o seu com- para que Galiza teña esa norma gos pode intentar confundir os nos para a Alba de Gloria que so- de a vicepresidencia, imos promiso coa educación e a in- básica ambiciosa que precisa- cidadáns dicíndolles que o Es- ñou Castelao, unha xornada me- pór en marcha o maior pro- novación, coa vivenda e “un mos para afrontar os retos do tatuto non ten a ver cos seus nos para a Galiza da liberdade e a grama de igualdade imple- enorme alento coa cultura e coa século XXI. Imos liderar a ela- problemas”. Para afondar aín- redención dos servos de Curros e mentado nunca por unha Ad- lingua do país. “A cultura do boración dun novo Estatuto de da máis neste proxecto, falou un día menos para a Galiza aínda ministración pública” pais Ðdixo QuintanaÐ vai ter Nación porque iso é o que so- dun “salto adiante que supoña viva que reclamaba Uxío Novo- “Temos un compromiso ro- agora un compañeiro, o Gober- mos, unha nación”. a blindaxe do poder dos gale- neira, máis perto desa terra suave tundo ÐengadiuÐ coa Galiza no galego. O Goberno vai ca- Nesta dirección, o líder na- gos, a blindaxe das nosas com- e solermiña onde o pan se poida interior, co ambiente e co terri- miñar da par da cultura. Non é cionalista considerou que “o petencias e as nosas capacida- comer sen bágoas, que quería torio. Imos pór en marcha polí- posíbel un país moderno sen in- Estado español vive un mo- des para decidir. Un novo Es- Celso Emilio”.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII O futuro presidente defende un ‘novo Estatuto’ para que Galiza ‘non quede atrás’ Chamamento de Pérez Touriño á ‘unidade nacional’

B. LAXE en España e en Europa”, pero, “Presidente, presidente”! Así foi sobre todo, “para facer máis pa- recibido Emilio Pérez Touriño en ís, con garantías de máis empre- Rianxo por unhas 300 persoas go, máis benestar social e máis ante a estatua de Afonso R. Cas- unión de todos” telao onde, desde hai uns anos, o Ademais, asegurou o futuro PSdeG-PSOE celebra o 25 de presidente, que o goberno de co- xullo. Pero este ano era un ano alición ten clara a súa “responsa- “diferente”. O futuro presidente bilidade” de conseguir que Gali- anunciaba as liñas básicas do seu za “non quede detrás de nin- próximo mandato. guén” e sexa a “primeira comu- O chamamento á “unidade nidade de España na ambición nacional” foi o eixo do discurso de autogoberno”. de Emilio Pérez Touriño. Argu- Outro dos retos que se mar- mentou que “nestes momentos cou para a nova Xunta foi o de decisivos da historia, cada paso incorporar a Galiza “a España de marca o rumbo para o futuro da primeira velocidade en todos os nosa terra”. Por iso realizou o ámbitos”, incluído o político chamamento á “cohesión de to- Nesa decisiva “construción de dos os galegos” sen distincións país”, Touriño realizou unha “políticas ou xeográficas”. aposta firme para rematar cos lo- Nesta tarefa de “unión do pa- calismos (Francisco Vázquez non ís” como primeira arela que se estaba no acto, como tampouco marcou Touriño situou o seu ob- estivo na rúbrica do acordo co xectivo de conseguir un “novo BNG, aínda que mostrou publica- Estatuto de Autonomía para to- mente o seu apoio) prometendo dos, sen división nin fracturas”. unir os alcaldes “co seu presiden- Explicou que, neste intre “histó- te” e rematar co norte e o sur, co rico”, o “non quedar atrás” su- leste e o oeste. A maioría destes pón tamén ambicionar máis au- alcaldes socialistas estaban pre- togoberno e, polo tanto, modifi- sentes no acto. Eles, como os mi- car o Estatuto de 1981, para que litantes, agasallaron a Touriño se “fortaleza o papel de Galiza con abrazos de felicitacións.♦ Xosé Blanco, Emilio P. Touriño, a ministra de Agricultura e Pesca Helena Espinosa e Pedro PIñeiro, alcalde de Rianxo. AGN Paralelismo nos discursos de Quintana e Touriño Seguramente non se puxeron de llo é dada a acentuar os perfís da Tamén Quintana se referiu á Touriño superaba deste xeito envite” e emprazándoos a con- acordo, pero os discursos de An- cada organización. Esta vez non “necesidade de chegar a un gran- as dúbidas que sementara duran- testar. xo Quintana e Pérez Touriño ti- foi así. de acordo nacional entre todos”, te a negociación do pacto cando Tamén coincidiron ámbolos veron un achegamento na lin- Quintana propuxo como re- que Touriño vocalizou como afirmaba que non era prioritario. en relacionar directamente o au- guaxe e unha coincidencia nas ceita para conseguir o gran reto “unión do país”, esquecendo os Touriño referiuse á “responsabi- togoberno co benestar da cidada- propostas. Se cadra non podía de Galiza do século XXI: a localismos. lidade” do novo goberno para nía galega. “Canto máis goberno ser doutro xeito pois tanto un co- igualdade de oportunidades para Ese compromiso de unidade, que Galiza consiga un Estatuto á máis benestar”, dixo Anxo Quin- ma o outro se referiron aos eixos o país e para os galegos, “unida- verbalizado por ambos os líde- altura do catalán e do vasco. tana. Un novo Estatuto que “nos básicos do futuro goberno no de de país, diálogo e firmeza”. res, estivo presente tamén no ou- Ámbolos estiveron de acordo permita facer máis país, con ga- que o socialista será presidente e Touriño fixo un chamamento á tro gran reto que enunciaron os en que o novo Estatuto tería que rantía de máis emprego, máis be- o nacionalista vicepresidente. “unidade nacional, nestes mo- dous: conseguir un novo Estatu- nacer do consenso, preguntándo- nestar social e máis unión de to- Pero a celebración do 25 de xu- mentos decisivos da historia”. to para Galiza. lle Quintana ao PP se aceptan “o dos”, explicou Touriño.♦ Responsabilidade coa nación

AFONSO EIRÉ

O discurso de Anxo Quintana non só mar- bio galego en palabras de Anxo Quintana. Un contrato que ten como eixos fun- que desde a vicepresidencia vai pór en cou un pragmático carreiro nacionalista pa- Un Anxo Quintana, que asentado in- damentais “gobernar coa verdade e cum- marcha “o maior programa de igualdade ra os próximos tempos senón que foi un discutibelmente como referente, poñía o prir os compromisos”. Por iso Quintana se implementado nunca en Galiza por unha compromiso con toda a cidadanía galega seu selo propio. Presentábase como o re- comprometeu a “render contas diante dos administración”. desde a faceta de goberno con dúas pala- ferente interno da organización, pero, so- cidadáns todos e cada un dos días”. Non podía faltar referencia á política bras como eixo, responsabilidade e nación. bre todo, como o referente nacionalista do Ese contrato co conxunto da cidadanía e rural, unha consellaría na que os naciona- A palabra que mellor definiría este Día próximo goberno. Facía cun discurso di- non só cos nacionalistas foi o que levou a listas teñen moitas esperanzas para come- da Patria do 2005 é, sen dúbida, a de res- recto, pragmático, con contadas conce- Quintana e facer un discurso moi en pri- zar a construír país. Así, Quintana anun- ponsabilidade. Responsabilidade no dis- sións cos sentimentos da lembranza ou da meira, pero que ten pouco que ver co “ego” ciou planos integrais que “lle devolvan a curso de Anxo Quintana e, tamén, respon- épica nacionalista (que tamén existe) que e máis co “eu” mediatico”, aínda que se vida á xente na Galiza interior”, e un pla- sabilidade nos milleiros de militantes e embargaron durante anos este celebra- afaste dunha cultura colectiva que caracte- no de defensa do monte pondo en acción simpatizantes que se deron cita un ano ción. Só unha palabra presente, enmar- rizou sempre os nacionalismos, máis dados “unha xestión forestal preventiva”. máis en Compostela. Había tamén un cando o discurso: “nación”. “Somos unha aos referentes orgánicos que aos persoais. Outros dous anuncios políticos foron a moito de esperanza, bastante ilusión e un nación”, tronaría Quintana coa voz corta- Un discurso que por esas mesmas cir- aposta pola educación e a innovación e o chisquiño de medo. da e apagada por berros de “Galiza na- cunstancias de ter como destinatario todo compromiso coa “vivenda publica”. Atrás quedaba un ano para o BNG ción, autodeterminación”. o pobo galego, foi dalgún xeito un calco “A cultura de Galiza vai ter a partir de preñado de sobresaltos, de divisións, mes- O pragmatismo das propostas non podo que realizou cando asinou con Emilio agora un compañeiro, o goberno galego. mo de intrigas e de inquedanzas. A cativa día acochar as esencias da organización e Pérez Touriño o pacto de goberno. Só que O Goberno vai camiñar a par da cultura”. manifestación un ano antes era un sínto- o horizonte cara onde camiña o BNG: “un nesta ocasión entrou xa máis polo miúdo Estas palabras de Quintana levaron a alma pero, tamén, un agoiro do que agarda- novo Estatuto nacional para Galiza que naquelas áreas de responsabilidade na- gún colega da prensa a deducir que o con- ba aínda os nacionalistas. Houbo que nos permita dar un grande salto cara cionalista na Xunta. selleiro de cultura vai ser un home. agardar, mesmo saír de contas, para que adiante no autogoberno, un solto definiti- Así, Quintana, deixou claro o “com- Como non, as referencias no seu dis- alumease o cambio. vo e sen volta atrás nun impulso cara a un promiso claro co emprego”, anunciando curso á lingua, usando versos de Manuel Un cambio interno consolidado logo Estado plurinacional”. o “maior esforzo feito nunca na Galiza María, presente na mente de moitos: “Ga- dos debates e da confrontación co voto so- Quintana convocou o BNG, pero ta- pola creación de emprego de calidade”. liza somos nós,/ a xente e máis a fala./ Se berano e tamén un cambio de goberno. O mén o conxunto do pobo galego, non á Con dous destinatarios principais, as mu- buscas a Galiza,/ en ti tes que atopala”. nacionalismo galego comeza un “capítulo loita por unha idea, por un horizonte pró- lleres e a xente nova. Finalmente un compromiso claro: “si- novo da súa historia e da un paso adiante ximo ou máis longo, senón a algo concre- Outro dos compromisos “inquebrantá- tuar a Galiza no papel protagonista que lle na súa propia andaina propiciando o cam- to: “un contrato de goberno público”. bel” foi o da “igualdade”. Anunciando corresponde”.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII A FPG critica o bipartito e pide unha ‘República Galega’

GEMMA MALVIDO OTERO fraguismo, atravesades unha era A Frente Popular Galega encabe- de goberno autonomista, pero zou a súa manifestación co lema: con expectativas de realce da Política de Esquerda, República loita independentista. Non será Galega. Detrás da pancarta, Ma- fácil, pero, se con loita se ven- riano Abalo e Méndez Ferrín co- ceu ao monstro, con loita vence- mo cabezas visíbeis da Frente. rase o demais”. “De fronte, sen tregua, Re- “Este Día da Patria ten dous pública Galega” foi o primeiro piares: a celebración da morte berro neste percorrido polas rú- política de Fraga e resaltar que a as da cidade. A manifestación continuidade da loita obreira se- saiu da Alameda cara á Praza de gue viva”. Así responde Mariano Galicia. Baixou e detívose fron- Abalo cando se lle pide unha va- te a un balcón onde tres “cama- loración da manifestación que radas cubanos” saudaban co pu- vén de liderar. “A FPG non vai ño en alto, mentres berraban renunciar a nada en prol da inde- “independencia”, ao carón da pendencia e do socialismo en súa bandeira. Galiza, aínda que lle outorgare- A manifestación baixa até a mos unha marxe de confianza ao rúa da Rosa e sobe cara á Praza binomio PSOE-BNG” afirmou. do Toural. Hai quen se estraña ao Binomio que Méndez Ferrín, pasar das bandeiras republicanas cualificou, no seu discurso, de e comunistas e berra “fóra, fóra”. “pacto entre socialdemócratas e Outros únense á consigna “Gali- neorexionalistas”. za ceibe, poder popular”, e os XAN CARBALLA Emprego e salarios dignos, máis enxeñosos repiten unha e (MRG), baixo o lema “Polo no- Fran Aneiras, responsábel da Castelao. Ser de esquerdas hoxe “adiante a loita obreira”, “abaixo o outra vez: “Conciencia solidaria, so futuro, República Galega MRG, quen fixo especial énfase non é ser socialdemócrata”. capitalismo”, “ensino en galego”, eutanasia para Fraga”. adiante” e, xa ao final, pechan- no “que significa ser de esquer- Despois Iñaki Gil,“compa- “Galiza nación” son as ideas de A primeira pancarta chegou do, a pancarta do SRI: “pola au- das hoxe?”, pregunta retórica ñeiro abertzale”, quen asegura fondo. Este ano “demos un paso ao Toural unha hora despois da todeterminación e a amnistía toque só espera unha resposta: “ser que “aumenta o antiimperialis- máis no camiño, non hai que be- saída, detrás dela, a da Mocida- tal”. Comezan os discursos. de esquerdas é votar á FPG. É mo logrado coa loita”. E analiza rrar contra Fraga porque, mal que de Revolucionaria Galega Interveu en primeiro lugar, seguir as teses de Stalin, Lenin e a actualidade galega: “Vencido o lle pese, xa non nos goberna”.♦ ‘Nem autonomia nem constituiçom: autodeterminaçom’, lema de Nós-Unidade Popular

H.V. mento do dereito de autodeter- Cento cincuenta persoas partici- minación. paron na marcha que celebrou Aínda que Castro sinalou que Nós Unidade Popular o Día da a esquerda independentista opo- Patria. A manifestación saíu á rase na rúa ao novo Goberno de unha da tarde da Alameda e con- Galiza, reclamoulle unha políti- cluíu na Praza de Mazarelos, on- ca que rache co neoliberalismo e de houbo un xantar, un acto polí- indicou que si apoiará medidas tico e un concerto. do novo Executivo que sexan be- A manifestación estaba enca- neficiosas para a maioría social. bezada por unha pancarta co lema Nós UP, lembrou Castro, re- “Nem autonomia nem consti- coñece a situación minoritaria da tuiçom: autodeterminaçom” e que esquerda independentista, mais portaban, entre outros, Maurício non renuncia a ampliar a súa ba- Castro, Igor Lugris e Carlos Mo- se. Por iso criticou os particula- rais. Os cento cincuenta manifes- rismos que hoxe máis que nunca tantes que participaron foron es- dividen a esquerda independen- coltados por dúas decauves da Po- tista. licía Nacional e por un helicópte- Á manifestación de Nós UP ro que realizou sucesivas pasadas contou con pancartas de colecti- por enriba do percorrido do acto. vos como a organización estu- Durante a marcha, os asis- dantil Agir ou o colectivo xuve- tentes corearon consignas como nil Briga. Tamén había persoas “Espanha é a nossa ruína”, “In- XAN CARBALLA que lucían autocolantes doutras dependência” ou “O capitalismo ción dunha bomba en Composte- relación co atentado ao caixeiro rácter envolvente e servirían pa- entidades como Ceivar. Por últi- é o terrorismo”, que indican a la dous días antes. As consignas de Caixa Galiza e manifestou a ra xustificar a persecución do mo, o xantar, acto político e con- posición política desta colectivo empregadas tiñan como obxecti- súa solidariedade cos detidos e a independentismo de esquerdas. certo organizado ao longo da tar- no marco do independentismo. vo reclamar a liberación das dú- súa preocupación pola posibili- O discurso de clausura co- de do 25 na praza de Mazarelos Neste sentido, Nós UP subliña o as persoas detidas –“Ugio e Xia- dade de que a detención poida rrespondeulle lelo a Maurício estivo presidido por unha pan- seu caracter nacionalista mais tana, liberdade”, berraron en va- ser unha montaxe. O comunica- Castro. No mesmo criticou o carta co lema “Com Espanha mén a súa reivindicación de po- rias ocasións. do tamén fixo fincapé en que programa de Goberno do PSOE nunca mais” e no mesmo instala- sicións de esquerda. Ao remate do acto, Igor Lu- Nós UP opera dentro da legalida- e do BNG e reclamou abrir un ron postos de venda asociacións Na manifestación tamén hou- gris leu un comunicado da Di- de vixente e rexeita accións vio- proceso político sen excluír posi- como a compostelana Gentalha bo repetidas alusións á coloca- rección Nacional de Nós UP en lentas. Estas acción terían un ca- bilidades que parta do recoñece- do Pichel.♦ AMI e Briga celebraron separados a festa do 24 A.N.T. catro e media da tarde, cando reali- deira percorreu as rúas de Com- continuou coa proxección dun seguinte Nós Unidade Popular. AAssembleia da Mocidade Inde- zou unha demostración de grafiti, postela, partindo da Praza do Pan e vídeo arredor da mocidade vasca O día 23 en Vigo, ademais, pendentista celebrou na Porta do houbo un espectáculo de monicre- concluíndo na Porta do Camiño e seguiu con outra mesa redonda produciuse unha manifestación Camiño a súa tradicional festa na ques, unha actuación de teatro fe- coa interpretación do Himno. Para sobre a auto-organización xuve- organizada pola Comissom 25 noite anterior ao Día da Patria, minista, unha interpretación de rematar houbo a actuación de va- nil. Ás nove da noite tivo lugar a de Julho, unha entidade que con mentres que Briga Ða mocidade danza contemporánea e as actua- rios grupos de música folk. marcha “Stop repressom juven- esta convocatoria tiña a inten- independentista do contorno de cións do grupo de folk Tear na Lle- A I Jornada de Rebeliom Ju- tude galega” e ás once e media ción de superar a división da es- Nós Unidade Popular– fixo o rena e do zanfonista e cantautor Ti- venil de Briga comezou ás cinco un concerto. Ademais destes ac- querda independentista. No acto propio na praza de Mazarelos. no Baz. Ás dez e media da noite, a da tarde cunha mesa redonda so- tos, Briga participou na mobi- participaron persoas de todo tipo Os actos de AMI comezaron ás Rondalha da Mocidade coa Ban- bre a xuventude e a represión, lización que convocou ao día de organizacións.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII Entregou 37 Medallas de Galicia Despedida ‘oficial’ de Fraga

A.N.T. Manuel Fraga despediuse da sociedade galega co seu últi- mo discurso oficial como presidente. Na entrega das 37 Medallas Galicia, Fraga pre- sumiu de ter feito “unha Ga- licia mellor” e os presentes déronlle un forte aplauso. En- tre eles non se atopaba ningunha representación do BNG.

Os discursos de Manuel Fraga en ocasións sinaladas teñen moi pouco que ver logo coa súa ac- ción política. Non podía ser menos na súa despedida, cando lle chegaba á hora de realizar o balanzo destes 16 anos como presidente da Xunta. Así, Fraga mostrouse satisfeito de devolverlles aos galegos o orgullo de “ser galegos”. “Ho- xe case todos os galegos se au- toidentifican como membros dunha comunidade culturalmen- te diferenciada”. Tamén afirmou que o “proxecto de planificar e executar unha Galicia mellor” que a que se atopou cando chegou a presidente da Xunta “penso que se realizou”. Contrastan estas palabras non xa só coa súa acción política, se- A filla de Agustín Sixto Seco recolle o galardón concedido a seu pai a título póstumo. AGN nón con outros discursos e diatri- bas: Fraga sempre se distinguiu de facto e de palabra por atacar non Tamén contrastan os “debe- non a puido cumprir. Esa foi, po- país e ás institucións estatuta- un tema menor que non lle preo- só os símbolos nacionais, senón res” que lle impuxo ao novo Go- lo menos, a desculpa dada para rias”; “a loita electoral débese cupa a ninguén, non ten ningun- tamén os culturais galegos, apos- berno coa súa práctica política: recuncar como candidato en, na- pechar até dentro de catro anos. ha importancia”) e contra a dé- tando por “España como único “procurar a concordia entre todos da menos, que tres ocasións. É o tempo de traballar todos a fa- beda histórica (“non é un con- importante”, como repite noutras os cidadáns”. Lémbrase Fraga da “que volte por outra”, dixéralle á vor do desenvolvemento de Ga- cepto de uso democrático. Hai ocasións. Unha acción de goberno industria da exclusión que impul- mañá o líder do BNG. licia”. débeda, pero hai outras cousas unhas veces a xeito de eutanasia, sou contra os nacionalistas? Tamén realizou unhas pro- Entre os premiados, destaca a máis importantes que reclamar ”. como no caso da lingua, e outras Pero Fraga afirma mostrarse mesas que non sabemos se cum- medalla de Ouro a Santiago Rei, Aínda así, reclamou o editor de xeito máis violento, como can- satisfeito, aínda que nunca reco- prirá, pero que poderían ser o úl- propietario e editor de La Voz de coruñés que se cumpran as pro- do retirou, persoalmente, axudas ñecerá que unha das súas princi- timo servizo ao país: “a oposi- Galicia que, nunha entrevista na mesas do Plano Galicia. Defensa legais que tiña que conceder o go- pais obsesións, evitar que os na- ción farase, chegado o caso, gar- Radio Galega viña de arremeter do plano que gabou Fraga cando berno autónomo. cionalistas chegasen á Xunta” dando escrupulosa lealdade ao contra a reforma do Estatuto (“é xustificou a entrega da medalla.♦ A Ofrenda feita reivindicación da Igrexa e botafumeiro

A.E. As pedras de Compostela propa- gan moi ben tanto os rumores como os ruxe-ruxes, dándolles un aire de verdade na súa solemni- dade granítica que non ten tram- pa e, tampouco, finximento de lascas. O 25 andaba polas rúas e prazas, entre xornalistas e políti- cos unha chicarandaina: “o BNG non celebrará a manifestación o próximo ano porque os seus principais dirixentes, comezando por Quintana, terán que estar na Ofrenda a Santiago, na catedral”. Quintana contestaría no seu mitin, se cadra sen sabelo, em- prazando a todo o nacionalismo para o próximo ano. Ten o seu aquel que ninguén razoe, pola contra, sobre a necesidade de que mude o vellou- queiro acto de Ofrenda ao Após- tolo, que nin vai cos tempos nin co Estado español aconfesional. Certamente, a Igrexa Católi- Xosé Sánchez Bugallo, á dereita, foi nomeado polo rei para realizar a ofrenda. ca ten neste acto o principal ano tras ana o discurso do bispo Iso si, deulle ao seu discurso os fanatismos é “parasitaria da Unha volta coma sempre ao símbolo da submisión dos pode turno, progresista ou máis anun abaneo de botafumeiro social, incultura, bebe da inxustiza e nú- terrorismo, un recordo para Fra- deres públicos ao eclesiástico. tigo. Este ano, Xulián Barrio re- para estar en consoancia cos aro- trese da desigualdade”. ga que se vai... Botafumeiro a Por un día non só reverdece lembrou que a moral da Igrexa mas da “ofrenda” do delegado “A Igrexa ten que vivir a fa- andar. Procesión civil e eclesiás- tempos idos, senón que visuali- está por encima das leis dos ho- rexio, o alcalde compostelán Xo- vor de aqueles polos que Cristo tica. Campás a revoar... Santiago za as súas arelas. mes e que non se pode reducir ao sé Sánchez Bugallo. Afirmou o morreu: os pobres e os marxina- como desculpa. Trámite cumpri- Non hai máis que escoitar ámbito do privado. alcalde que “a ira que alimenta dos”, contestoulle o arcebispo. do para uns e outros. Até o ano.♦ Ano XXVIII 19 de xuño, mais ou menos a unha Vivimos no mellor da madrugada, soou o meu teléfono dos mundos posíbeis” Omóbil, collino e escoitei unha voz Os meus primos da descoñecida que preguntaba por min co no- Felipe González me completo e primeiro apelido nun corec- to castelán. Ao contestarlle eu: “Siii”, el respondeu: Arxentina votaron o PP “Sos vos el nieto de tío José de Sancristóbal de Haz”; “¡Sííí! ¿Quién es?” –respondinlle eu– nun corecto castelán tamén. “Yo soy el XOSÉ MANUEL VILAMEÁ biznieto de Filomena, la hermana mayor del

Do 27 de xullo ao 3 agosto 2005 Os asinantes do abuelo de vos, que estoy llamando desde Poucas horas despois de comezar a xornada electoral do pacto de goberno fan Buenos Aires”. “ÁCaray, que sorpresa!” Ðvolvinlle dicir eu. 19-X, unha chamada de Buenos Aires explica graficamen- un acto en Santiago, no Como me custaba creelo, aínda que nin N¼ 1.186 te como se conseguen determinados votos entre a emigración. CGAC. Ricardo Varela, o coñecía nin nunca ouvira falar del, por pura cortesía pregunteille: “¿Pasó algo?” secretario de xa que estabamos na xornada de reflexión. “No te preocupés Ðengadiume ilÐ estoy “No, viste ÐrespondeumeÐ. Yo cometo el Deixeino correr e comecei a tirarlle da lin- llamando desde mi lugar de trabajo que es organización do PSdG- atrevimiento de llamaros a vos para pedi- gua. Contoume o que alá pensan de aquí e un organismo oficial. En este organismo se PSOE, pídelle a ros un favor. El teléfono de vos me lo dio la dos de aquí, sobre todo de don Manuel. Dí- llama al mundo entero. ¿Pero tendrás que prima Graciela”, unha curmá miña, que xome que estivera nunha festa na que había pagarlo? –engadinlle eu. “Nadie se dará Campos, director da naceu e viviu sempre en Buenos Aires, e a gaiteiros tocando e, palabra cuenta”– contestoume. RTVG, que informe o que coñezo de vir dúas veces a Galiza con textuais del, “asado en abun- “Bien, Xosé” –engadiu el– “Si menos posíbel. Campos súa nai e outra despois de que miña tía mo- dancia. Yo me llevé para casa y podés, votá a Manuel Fraga, aquí rrese. comimos de él tres días toda la lo votó toda la familia, incluso compartiu militancia no Seguín conversando con el uns momen- familia e invitamos a varios ‘Cantos mis nietos”. Eu volvinlle a contes- PC con moitos tos, preguntándolle pola nova familia que me amigos”. tar: “ÁTranquilo, tranquilo!” acababa de aparecer; contoume que xa tiña millons socialistas. O PSdG Ao ouvir aquilo, contestei- Démonos os abrazos de despe- tres fillos e dous netos e que a sua muller era lle: “ÁCaray!”. Debeu de ser tal custarían dida e desexámonos sorte para nós quere todo o filla de portugueses. o ton de voz que lle dei a aquel e para as nosas familias. protagonismo para a Como eu estaba tan intranquilo por sa- caray, que el rapidamente me as viaxes Xa como remate final el dí- ber o favor que quería de min, e el de pedir- respondeu: “No pensés que me xome: “Dios quiera que pronto toma de posesión de mo, díxenlle: “Referente al favor que me lo llevé yo solo, todos llevaban de don Manuel? nos veamos en la casa del Touriño e canto menos quieres pedir, si puedo, está hecho” para ver asado y carne sin asar. Algu- E os asados? abuelo de vos y de mi bisabue- saía o pacto, mellor. se soltaba o motivo da chamada . “Yo quería nos utilizaron su propio saco la”. Eu contesteille “Hombré”. pedirte, sabés, que mañana votés a don Ma- para llevar más cantidad, in- E os gaiteiros? E colgou. nuel Fraga. Quedei frío e non saía do meu cluso metiéndolo en las man- Tardei moito en coller o sono asombro. gas. Comprendí que España es E os cruceiros pensando no curioso caso que Primeiro porque non se debera dar con- rica y Galicia es rica como lo me acababa de ocorrer e cada Na entrega de ta de que en España, o día de mañá del, xa fuimos nosotros en tiempos”. que colocaron vez que espertaba non podía me- medallas Castelao era hoxe, pois aquí xa estabámos no 19-X. Non puiden menos que pensar, por todo nos que pensar niso. tocaba cantar o hino E segundo, porque meu novo e lonxano pri- en aquel momento, que se che- Cantos millons custarían os mo, en todos os sentidos, viñera dar no cra- ga a haber eleccións cada ano Buenos Aires?” viaxes de don Manuel? E os galego. A maioría vo. Pedirme a min que votara a don Ma- en vez de cada catro e se os asados? E os gaiteiros? E os xesticulaba coa boca. nuel!! Botalo si, pero votalo, de maneira candidatos fixesen todos coma cruceiros que colocaran por to- ningunha. Como o español non Fraga, logo estariamos nas do Buenos Aires? Por un mo- “Hombre, tranquilo, se hará lo que se condicions deles, por moi ricos mento tiven medo de que os ten letra, non están pueda” –contesteille eu. “Es que si votás a que fósemos. nosos gobernantes nos levasen afeitos a cantar. Fraga, yo podré viajar a Galicia, conocer Eu, naquel momento, metín á mesma situación á que os le- la casa de mis bisabuelos y mi esposa podrá baza e pregunteille “¿Pero no pagarán el varon a eles os seus, pero tranquiliceime acompañarme para visitar en Portugal la viaje a todo el mundo?”“No sé, viste Ðenga- pensando: Desta vez han de vir unhos no- casa de sus padres, esta es una posibilidad diume el Ð pero a todos los que fuimos a co- vos e a cousa ha cambiar. Os ciclistas galegos, única para ambos, posibilidad que a ella no mer el asado, creo que sí, pues nos tomaron Pero agora xa a touro pasado, recapaci- le dan pues en Portugal a ella no le permi- el nombre”. to eu: Desde o primeiro momento sabemos Pereiro e Serrano, eran ten votar”. Pregunteille pola prima Graziela e como que os votos que se recibirían na Coruña, corredores dos que Non saía do meu asombro, e por un mo- vin que aquilo se prolongaba moito, pois xa Lugo e Ourense non servirían para nada e mento, pensei en tratar de convencelo para era a unha e vinte, dixenlle: “Mira, si gana hoxe sabemos tamén que os que se recibi- chaman gregarios, que a el tampouco se lle ocurrese votar a Fraga y cumple lo prometido, ya nos vere- ron en Pontevedra tampouco serviron de porque traballan para Fraga, pero logo veume a mente que el xa mos aquí dentro de poco y aunque yo estoy moito. ÁTanto despregue, tanto gasto para un líder de carreira. No votara, polo tanto non ía servir de nada, e encantado de hablar contigo, me da apuro, todos os galegos, tanto facer andar a tum- ademais, se eu facía iso, estaríame baltari- porque esta conferencia te estará costando bos a un vello de un lado para o outro pa- recente Tour, zando, pois non se podía facer propaganda, mucho dinero”. ra nada!♦ atrevéronse a gañar senllas etapas. Un exemplo para o Cartas bipartito. Pirataría e da banda ancha máis potente de máis importante que o nome de do país veciño, que tamén é Euro- Europa e, durante uns días, va- tal ou cal conselleiro. Ás veces pa, en teoría igual que Galiza, da- Campus Party rios miles de persoas se dedican ouvindo a algunhas persoas, que se un conta do atrasados que esta- a piratear todo o que pillan. E se din “politizadas”, penso que se mos. Non se ven silveiras, nen to- O goberno de Lula Non estou de acordo con ese iso anunciando en todos os me- parecen moito a “maruxas” que xeiras, nin está todo a monte co- pena baixo mil afán de perseguir a todo o que dios de comunicación. En que non fan máis que especular coa mo aquí. A ordenación do territo- ♦ acusacións de baixa unha película ou un disco quedamos? vida dos veciños. Para min a po- rio mostra que a revolución fran- da internet. Hai anos copiábanse ANDRÉ GONZÁLEZ lítica é algo máis importante que cesa e a ilustración serviron para corrupción. Soa a cintas magnefónicas e ninguén (VIGO) afecta a administración das nosas algo. Aquí aínda non chegamos a estratexia. Un Brasil se convertía por iso nun perigo- cousas, a se teremos traballo ou 1789. Non sei se o Touriño e o so pirata. Eu penso, como moita O novo goberno non e en que e a se o terán os no- Quintana tomarán a Bastilla, pero crecido e independente xente, aínda que non teñamos sos fillos. Por aí hai que ir.♦ desde logo o rural galego necesi- é unha ameaza. acceso aos grandes medios de Quero apoiar desde aquí o acto XOSÉ M. LÓPEZ TEIXEIRO ta unha boa man de traballo. Chávez superou até comunicación, que a campaña dos partidos que formarán go- (SANTIAGO) E felicitacións para Oscar Pe- contra a piratería está patrocina- berno de dar a coñecer a letra do reiro e Marcos Serrano.♦ agora todas as da polas grandes compañías, an- seu pacto e de organizar un acto O ‘Tour’ e G. FERREIRO campañas. Aguantará siosas de beneficios supermillo- público para selalo. Penso que (OURENSE) Lula? narios, e non polos lexítimos de- nestas cousas a luz e os taquígra- o rural francés reitos de autor dos creadores. fos son imprescindíbeis para non Estamos ante o paradoxo de caer en casos como o de Vigo. Os que estiveron atentos ás etapas Os textos enviados a esta sección non que algunhas multinacionais non Os cidadáns debemos saber do Tour de Francia estarán con- deben sobrepasar as 45 liñas. aceptan os beneficios que lle tra- que é o que se negocia e a que tentos, coma min, de que gañasen Estarán identificados co nome, Dúas recomendacións enderezo, documento de identidade e en ao público inventos como a aternos. Non vale que, como en en dúas xornadas dous galegos. asinados. para este verán: Follas internet, e outros, que elas mes- Vigo, non se acabe sabendo que Mais eu fixeime tamén, coma A Nosa Terra resérvase o dereito de do bacallau de Xabier mas crearon. parte incumpriu o acordo e cada anos anteriores, noutra cousa. publicación e resume. un lle bote as culpas ao outro. Trátase do campo francés que a Non se mantén correspondencia sobre Unha paradoxa máis de todo orixinais non solicitados. Paz e Memoria de ferro isto é o Campus Party que se Cumprir os compromisos e retransmisión televisiva gala se de Antón Patiño celebran en Valencia. Presumen ser eficaces na xestión paréceme esmera en mostrar. Vendo o rural N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

explicación que lle dei ao presidente Regueira. Moitos xa os George Bush na nosa última conversa Asobre a prolongación da súa política no Irak e Vietnam: leron e non se Irak tiña para min un ar de déjà vu, aínda que arrepentiu ninguén. sen nostalxia. Nos discursos pronunciados polos tres presidentes aos que servín ouvín xa case todos os seus argumentos, case palabra por discursos calcados palabra. Sen fachenda recoñezo ter proposto A tradición literaria eu mesmo algúns destes termos. Para preparar ANIEL LLSBERG inglesa considera o o discurso sobre a guerra do Vietnam para o D E secretario de Defensa Robert McNamara en asasinato unha das xullo do 1965 encargóuseme a mesma tarefa O autor explica como o último discurso pronunciado belas artes. O que aos redactores do discurso de Bush en xu- ño do 2005: como xustificar e motivar o apoio por George Bush ao redor da guerra do Irak coincide ca- brasileiro que recibiu da opinión pública a unha guerra desesperada- se punto por punto cos que el lles escribía para os pre- sete tiros cando se mente sen saída e inútil á que nos víramos atopaba no chan, seis arrastrados polas mentiras do presidente. sidentes norteamericanos durante a guerra do Vietnam. Relendo o meu discurso descubro que pa- deles na cabeza, ra designar os nosos adversarios empreguei a lembra o peor da vella palabra “terrorista” para o mesmo efecto que o buscado por Bush. Europa: o Exactamente igual que os conselleiros de eurocentrismo. Tanto Bush, tiña a necesidade de brandir unha ameaza ten pakistaní, como global para xustificar a envergadura do esforzo solicitado. Para iso decidín que mellor que o brasileiro, como negro, Vietnam do Norte de Ho Chi Minh, a China se- todo o distinto é ría a mellor situada para se converter no noso sospeitoso. “verdadeiro” adversario, exactamente igual que Bush prefire focalizar sobre Al-Qaeda a aten- ción antes que sobre os nacionalistas iraquís. “Tentan crebar a nosa determinación no Irak igual que tentaron (sic) crebar a nosa determi- Sair á rúa con nación o 11 de setembro do 2001”, dixo. camisolas de fútbol O meu discurso foi aprobado por McNa- comezou a poñerse de mara e os seus subalternos, pero non foi uti- lizado porque constituía un chamamento a moda hai poucos anos. mobilizar os reservistas para apoiar unha es- Homes e mulleres por aí calada sen límites da intervención, como pe- en plan adefesio. dían os comandantes militares de Johnson. Restos dun coche bomba conducido por un suicida que estourou diante dunha comisaría iraquí. En troques diso, durante unha conferencia Menos mal que este ano de prensa, Johnson preferiui mentir sobre o nú- xa non son camisetas mero de soldados que serían despregados inme- ‘Relendo o meu discurso do ano 1965 descubro que, diatamente (o duplo do que el anunciaba) e puras, senón que veñen ocultar o número dos que se calculaba que serí- para designar os nosos adversarios, axustadas, con escote, an necesarios para conseguir unha vitoria, a sa- etc. O deportivo non ber, polo menos 500.000. (Sinalo que Bush di- empreguei a palabra “terrorista”’ xo que “os nosos comandantes dinme que teñen fender outro orde mundial. Teremos o valor e posta xorde no mesmo estilo evasivo que lles está rifado coa os soldados necesarios para facer o traballo”). a determinación suficientes para mantermos serviu tanto a Kennedy como a Johnson como elegancia. Unha parte do discurso de Bush que espe- un rumbo difícil e mortífero o tempo que faga a Nixon: “o tempo que sexa necesario (nin un cial me espertou lembranzas foi a referencia á falta? Os comunistas asiáticos están convenci- día máis). Até a vitoria”. “hora de poñerse a proba”. “Temos aínda un dos de que non”. No discurso de xuño, Bush Non é reconfortante ouvir case as mesmas traballo que realizar e haberá momentos difí- dixo: os nosos inimigos “coidan que as socie- palabras en boca doutro presidente 40 anos Nos primeiros anos ciles no curso dos cales se porá a proba a de- dades libres son por esencia corruptas e de- despois, non máis que o axeitadas que parece- terminación dos Estados Unidos”, dixo. cadentes, e que con algúns golpes certeiros rán estas palabras dentro dalgúns anos a quen da transición falábase Este tema lembroume unha pasaxe do dis- poden obrigarnos a baternos en retirada” redactara este discurso. Pero os sufrimentos moito dos cambia ♦ curso do 1965 que por razóns que parecían Os que escribiron este discurso, igual ca humanos que anuncian non serán os seus. chaquetas. Dá gusto ler evidentes nunca antes me decidira a reprodu- min, teñen que abordar a continuación esta cir. Acababa facendo un retrato da China co- cuestión desde outro ángulo. Fronte a esta DANIEL ELLSBERG traballou para os departamentos a prensa estes días. Por mo “un adversario que considera a política in- posta a proba dos nosos inimigos, durante de Estado e de Defensa cos presidentes John exemplo, a Carlos Luís ternacional como un vasto combate de guerri- Kennedy, Lyndon Johnson e Richard Nixon. No canto tempo o pobo estadounidense debe Rodríguez. Só falta que lla, intimidatorio, tendente ás emboscadas e apoiar os seus soldados mentres que estes 1971 reveloulle á prensa o contido dos famosos que debilita todos aqueles que quererían de- matan e morren nun país estranxeiro? A res- Pentagon papers (os papeis do Pentágono). Pedro Arias se lembre de cando era comunista. Correo electrónico: [email protected]

Despois do de Aviso aos lectores Guadalajara, ao PSOE Finou ocórreselle prohibir fumar no monte. A próxima semana publícase Continúa a política Xulio Torres xudicial para resolvelo A Nosa Terra con ampla todo. Un invento do PP, Con certo atraso, chéganos a noticia da morte, nun hospital de información sobre a por outra parte inútil. En Huelva, de Xulio Torres. No intre do pasamento, ocurrido a fi- poucos anos, talvez nais de xuño, contaba cincuenta anos de idade. Os seus restos, incinerados, atópanse xa na sepultura familiar da súa vila natal constitución do novo goberno. seña posíbel ler na de Cuntis. Xulio, non embargante, pasou boa parte da súa vida prensa: “Detidos tres en Vigo. Fora un dos 1.600 despedidos do asteleiro Ascón a finais dos setenta. Iniciouse sindicalmente na USO, pasando lo- O seguinte número estará á etarras e dous go á INTG. Pero a súa militancia quizais máis coñecida foi a fumadores que política, formando parte do independentismo desde 1978. Inte- venda en setembro. pretendían cruzar os grouse en Galicia Ceibe-OLN e posteriormente na APU. En ♦ 1992 marchou de Galiza e non regresou a Vigo. Os seus cabe- Pireneos‘. los rizos e a súa barba loura quedan na memoria dun certo Vi- go de protesta dos anos oitenta, encol tamén das táboas do ca- fé UF, na rúa do Pracer, entre imaxes de Camus, de revolucio- narios e de copas de licor café.♦ Un erro traspapelou esta sección no número anterior. Perdón. N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII unha oportunidade. Agora de Constituciónrepresenta Europea polaqueoproxecto ción democráticadaUnión que noncabesenarefunda- ca senexistirpoliticamente,o impresionante aparataxebéli- pode intentarneutralizaresta (...). Agora ben,Europanon e aestabilidadedomundo quizais sobretodo,paraapaz o progresodosseuspaises,e como marcoinsustituíbelpara necesidade daEuropapolítica nada, insistirnaimperativa País sor Europa?” pregúntaseoprofe- “E agora,quecabefacercon europeo o Tratado Renegociar te perseguidos”. hai agora.Sentímonosbastan- competencia deideascomo da polasociedade,sentanta posesión pacíficadafeacepta- tianismo defortepuloedunha mos afeitosagozarduncris- pados porqueatéagoraestaba- afirma: “Estamosmoipreocu- Faro deVigo “delicado”. Endeclaraciónsa Igrexa noEstadoespañolde ficou omomentoquevivea gués queexerceenPerúcuali- Xilberto Gómez Un a queixase deque competencia ten moita Igrexa José Vidal-Beneyto (23 dexullo).“Antes bispo (20 dexullo) ♦ agora , bispovi- Historia deCangas(1909-1936) en El

Novidade Xilberto Gómez,bispogalegonoPerú. Xilberto to buscado”. acaben producindoopropósi- longa deintervenciónsque pea oupreverunhasecuencia profundidade daUniónEuro- poña unhatransformaciónen gociación do Tratado quesu- de unprincipioaunharene- que seformulan:apuntardes- TAC (...).Dúassonasopcións e ásorganizacións tipo AT- actores domovementosocial confiarlle oprotagonismoaos política dosEstadosobrigaa ben, aausenciadevontade ♦ autores doatentadodeLondres, tema: asorixesideolóxicasdos o 24dexullo,sobremesmo Ambos opinaronomesmodía, evolucións políticascruzadas. critor JohnleCarrérepresentan Roberto Blanco Valdés eoes- O comentaristaecatedrático John leCarré contra Blanco Valdés As axitaciónscontemporáneas da ribeiradepescadores Iago SantosCastroviejo e Antonio NoresSoliño A NOSATERRA John leCarré. exaltada doCorán”.LeCarré gros dunhalecturadogmáticae ce enrealidadenospozosne- guinaria dunfanatismoquena- do asunto,amanifestaciónsan- dos osespecialistasquesaben versal enon,comososteñento- excrecencia dainxustizauni- que oislamismoradicaléunha PCE, comenta:“Dísenosagora O primeiro,antigomilitantedo vés dunhaentrevistaa Voz deGalicia diferentes: Blanco Valdés en aínda queenmediosdeprensa e LeCarréatra- El País. La moi forte”. e enfrontadosunsaosoutrosé plotados, enganados,divididos dos queforonhumillados,ex- islámica, osentidocolectivo de venganza(...).Nairmandade seña, nonodio,senónunhaafán por moipsicóticoeerróneoque durante moitotempo,crease, explotando aunhacomunidade sar, recoñecequesecontinúa te corrente,candoadeixanpen- xen- fría, pensaocontrario:“A pía británicoduranteaguerra que ademaisdeescritor, foies- ♦ Latexos N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII Mellores Polas críticas vertidas na internet tempos O PP santiagués ábrelles expediente X.L. FRANCO GRANDE

or moi crítico que un sexa coa realidade polí- a militantes do sector crítico Ptica galega, por forza ten que ter fe e esperanza agora que uns tempos novos XOSÉ LEAL O ton da web nos agardan. E confío tamén O comité executivo do PP que mellores para este noso compostelán adoptou medidas Os diferentes textos que se publi- país. Naturalmente, nada hai disciplinarias internas contra can neste portal teñen un estilo que axuizar por agora. Só fe sete afiliados. Os motivos es- sarcástico, cheo de adxetivos cali- e esperanza é o que debemos grimidos son a participación ficativos que non deixan en moi ter. E ao novo poder galego destas persoas na publicación bo lugar á dirección local com- debemos facerlle chegar unha dixital de centrodereita Cívi- postelá. Os máis duros póñenos mensaxe de fe e de cos Populares renovadores, en boca do director do chamado esperanza. Pois penso que to- onde se crítica á dirección lo- Centro de Estudios Populares, dos queremos tempos novos cal tachando as súas decisións Luís Murguía, que cualifica a de- e maneiras novas. E que de “africanas”. Os expedienta- cisión dos dirixentes de “arbitra- acerten, polo ben de todos. dos falan de “caza de bruxas”. ria, sectaria e máis propia de Contra o que pensan Ruanda que dunha sociedade de- algúns, paréceme que non á Na última das noticias colgadas mocrática”. Tamén se mostra iró- mala cousa o reparto de baixo o dominio centroderechadi- nico o suposto director cunha aná- poder que debuxaron os gital.net, denúnciase que o presi- lise cultural en defensa dos afilia- votantes galegos. Os que dente local do partido, Ángel Ber- dos , sinalando que a decisión de temos sempre moi pouco en- nardo Tahoces, “promove un pro- Tahoces “é surrealista, pois ao fin tusiasmo polas maiorías ceso de limpeza étnica no PP de e ao cabo o leonés –nunha re- absolutas (houbo unha de es- Santiago”. Para iso fala da apertura ferencia ao seu carácter non com- querdas e outra de dereitas, e dun expediente disciplinario a Pe- postelán moi presente en todos os xa sabemos canto a democra- dro Mouriño, Alexandre Brunete, artigosÐ imita a idea de André cia se resentiu nun e noutro Carlos Abellán, Albino Vázquez, Bretón, que afirmaba que saír á caso), pensamos que o feito Xosé Ramón de la Fuente e Ángel rúa e pegar tiros sen saber por que de ter a dereita que deica Espadas, seis dos sete sancionados nin saber a quen constituía o acto agora gobernou unha minoría co voto favorábel de corenta e oi- surrealista por excelencia”. tan ampla, lonxe de ser un to membros e dúas abstencións. Con oito meses de andadura, o atranco, debe servir para ter a Este feito foi confirmado polo por- portal basea os seus contidos na seguridade de que en calque- tavoz municipal do grupo popular participación dos internautas por ra momento podemos ser fis- Dositeo Rodríguez en declaracións medio de foros, chats e enquisas. calizados e tamén, nun trope- a un xornal compostelán, afirman- A última destas fai planear a idea zo imprevisto, derrotados. do que se hai algunha crítica ao seu de escisión na agrupación santia- Ademais, a maioría de es- partido, esta debe ser de carácter O presidente local do PP compostelán, Ángel Bernardo Tahoces. guesa ao formular a pregunta do querdas que gobernará vai es- institucional e non por instrumen- que deben facer os “cívicos”. Un- tar en permanente tensión, vai tos que el considera inadecuados. acusados “que son uns extraordi- ta e cinco por cento da militan- ha das opcións propostas é a esci- sosterse nun esforzo cotián Tahoces establece a relación narios militantes do PP, alleos ás cia, segundo afirman. Algúns sión, que en votos anda moi igua- polo entendemento, vai ter entre os expedientados e a web querelas internas que se viven no dos sete afiliados sinalaron na lada a posibilidade de negociación que manterse nun tira e afrou- en base a unhas declaracións grupo compostelán”. Estes pro- prensa que o expediente discipli- cos oficialistas. Na editorial onde xa constante. E penso que destes nas que supostamente blemas veñen dende as derra- nario obedece a unha caza de definen as súas liñas de actuación non é malo. Saber que non se proclamaban a súa titularidade. deiras eleccións municipais, tra- bruxas que Tahoces está reali- móstranse críticos ademais de coa vai gobernar con De la Fuente e Brunete sinalaron las que se presentaron dúas can- zando contra eles como represa- agrupación local, coa política ru- comodidade, senón supedita- en troques non ter relación al- didaturas á dirección local, unha lia á carta enviada a Manuel Fra- ral do PP. Promulgan unha vía ur- dos a un constante contrapeso gunha con ela. oficialista encabezada por Taho- ga a principios de maio. Nela bana, afastada da fórmula do “viño para acadar o equilibrio de in- O artigo establece que “en- ces e a chamada renovadora na queixábanse do trato que o presi- e da empanada”, ao considerar que tereses que ao cabo iso é a tenderíamos que viñeran a por que estaba presente o sector crí- dente local do partido lles dispu- “as distancias entre o mundo rural actividade política, lonxe de nós”, engadindo en defensa dos tico, que conta co apoio dun trin- ña aos militantes críticos. e o urbano téñense reducido”.♦ ser un entretollo debera ser unha maneira de aguilloar as capacidades. Só unha cousa moi sinxela cumpriría, pero Detidos dous dirixentes da Assembleia da Mocidade Independentista moi pouco común: ser realmente políticos. En calquera caso, penso Atentado contra un caixeiro de Caixa Galicia que o BNG debe ser un bo contrapeso para equilibrar as H.V. persoais e deter con rapidez os tentacións centralistas do Unha mochila bomba estoupou dous sospeitosos”. PSOE –como é sabido, a tra- nun caixeiro de Caixa Galicia Os detidos resultaron ser dición deste é moi en Santiago o pasado sábado 23 Ugio Caamanho e Xiana Rodri- centralista, esta segue pesan- a primeira hora da tarde. A poli- gues, dous dirixentes da Assem- do moito no partido e só cede cía detivo a dous dirixentes da bleia da Mocidade Independen- cando a aritmética dos votos AMI e suxeriu que así frustrou tista. Esta organización, porén, o impón. Non é pequeno o máis atentados preparados para non realizou ningún pronuncia- labor que a Quintana lle o día seguinte. mento de momento. De todos agarda. Pero nada hai Trátase do atentado máis xeitos, os novos modelos de ac- imposible: Pujol soubo ende- documentado da historia de cións armadas anunciados re- reitar a González e a Aznar. Galiza, mesmo por enriba da centemente indican que os aten- E se Pujol foi un verdadeiro voadura do chalé de Fraga en tados poderían non reivindicarse. estadista, non vexo por que Perbes. A policía indicou que Ás dúas persoas detidas apli- os demais non o poden ser. estaba a seguir aos sospeitosos cáronlles a lei antiterrorista e o E tamén algo máis: tóme- desde dous días antes e que martes 26 pola mañá foron posse exemplo dos esvaróns que procedeu a detelos no mesmo tos a disposición da Audiencia outros tiveron, ou están tendo, día de producirse unha explo- Nacional. Aínda que non se pro- para evitalos o mellor posible. sión que causou danos “de es- duciron novas detencións, a De- Refírome, claro é, ao tripartito casa consideración” no caixei- legación do Goberno dixo que a catalán. Esa grileira, aínda sen ro que Caixa Galicia ten na súa A policia retrinxiu o paso en toda a Praza de Galicia. PACO VILABARROS “operación policial segue aber- ser das dimensións que sede da praza de Galiza en San- ta” e fontes policiais suxeriron pretende a prensa “nacional”, tiago. con especial vixilancia das per- sitivo de vixilancia “permitiu que nas próximas datas poderían non deixa de ser unha grileira. Segundo a Delegación do soas relacionadas con grupos detectar a presenza dunha pare- deter a máis persoas. De momen- E a ver se de verdade os tem- Goberno en Galiza, a policía “ti- sospeitosos de intentar accións lla sospeitosa, polo cal a Policía to, xa localizaron un vehículo pos dan chegado.♦ ña despregado un dispositivo deste tipo”. Nacional acordoou inmedia- roubado que presuntamente em- preventivo especialmente inten- A Delegación do Goberno tamente a zona”, o que “permi- pregouse para realizar o atentado so nestas datas do 25 de xullo, tamén informou de que o dispo- tiu evitar calquera tivo de danos de Compostela.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII Barcas A Coruña novas Desde hai once anos, vense celebrando na Cidade Vella coruñesa XOSÉ MANUEL SARILLE unha especie de Feira Franca que A feira medieval baixo a advocación civil de “Me- amón Otero Pedrayo dieval”, en acepción léxica que estudou a xeografía ga- non se corresponde etimoloxica- MANUEL LUGRêS Rlega a partir das concas mente nin co seu contido material fluviais. Mais teño para min nin coa sua voluntariedade orga- A feira medieval da cidade converteuse nun mercado anacróni- que a Otero faltoulle ser nizativa, agrupa un heteroxéneo navegante de río. Nada com- número de mostrarios das mais dico e simplón que esquece a historia e só se contenta con mestu- parábel á viaxe polas augas versas ofertas en caótica mestura, interiores, porque ningunha que durante varios días do mes de rar desordenadamente produtos de toda caste a prezos altísimos. visión é igual desde os luga- xullo reúne, nas ruelas do casco res enxoitos. vello herculino mercachifles, co- cia de toda referencia tanto his- Remando o Mandeo cara merciantes de toda caste e mesmo tórica como antropolóxica ou, ao Pedrido fítase o Pazo de boñafeiros que semellan xurdiren simplemente, de presenza social Mariñán e entón compréndese das mais sórdidas novelas do ro- do que significa Galiza ou mes- mellor a pintura de Urbano mantismo decimonónico. Pero mo aglutinar aspectos diferen- Lugrís, as chemineas subma- que do Medievo non teñen mais ciais e relativos á historia, tradi- rinas, os xardíns acuáticos, as ca o apelativo de proveito para ción e costumes da Coruña, lon- aves e o azul. E indo no outro atracción de incautos que deixa- xe da escenificación estándar ha- sentido, cara aos caneiros, re- rán os seus diñeiros decebidos, bitual. A língua é sistematica- coñécense os lugares que no mais ledos na súa santa e feliz ig- mente descoñecida en todos os seu día retratara Veiga Roel, norancia. Esta feira, que nun prin- ámbitos do evento, os produtos un dos fotógrafos máis cipio partiu dunha idea da Univer- de merca, en confusa oferta, non grandes, con obra publicada e sidade Menéndez Pelayo foi deri- representan a expresión dunha inexplicabelmente esgotada, vando cara ao seu lado máis co- época determinada nin dunha di- lírico e por momentos cantor mercial até desembocar no que é vulgativa popular que, evidente- da soidade, das lanchas e das hoxendía: unha simple mostra de mente, non podería ser outra que néboas entre pradairos, sabu- artesanía e bufariñas sen ningún a que lle corresponde á Coruña gos e choróns. Mais o significado e sen outro obxectivo como cidade deste país e, por úl- Mandeo é xolda, e as barcas que o lucro económico de organi- PACO VILABARROS timo, a sobexa proxección mer- non o negan, nin nos nomes zadores e distribuidores. insistentes e intensas dos veci- dente, pois non teñen mais alter- cantilista, réstalle toda credibili- nin na disposición da cuberta, Porén, todos estes ingredien- ños, xentes na sua meirande par- nativa que afrontar este grave dade de actuación cultural á em- con mesa corrida, mantel, tes non son quen de acadar o te de idade e que reivindican o abelloar, como poidan, xa que os presa Temporarius, concesiona- bancos e bandeiras de festa. consenso cidadán entre os pro- dereito a descansar como un ele- seus posíbeis son limitados e non ria da organización que, por cer- As lanchas Pichón, Merlo pios habitantes do barrio. As momento imprescindíbel da súa calles permiten o luxo de deixar as to, xa tivo o seu cuestionamento Mouro, Marcota, Troula, Ca- lestias derivadas da instalación lidade de vida. Pero na presente súas vivendas durante uns días. público denantes do fallo do pricho, Odín, Raiandola, dos postos en nada menos que edición as cousas se complican Pero hai algo mais, que xa no pa- concurso convocado polo Con- Alcabela, Xanxa, Festexeira, vinte e tres rúas, o balbordo per- un tanto coa decisión do Conce- sado ano a Asociación de Veci- cello, xa que por varias fontes Capricho, din nos seus nomes manente do merodeo de visitan- llo de ampliar a duración do ños da zona puxo de manifesto e vencelladas á mesma feira, dicí- para que están, sexa na tes, o coutamento de aparcar e de evento de cinco a nove días e au- que agora reitera diante da ca- ase de que estaba dado de ante- definición ou no son claro das tráfico, mesmo de servizos pú- mentando, deste xeito, todos os rencia de información oficial, en mán á devandita empresa. O cer- súas vocais, que falan de blicos e de urxencia, o incumpri- aspectos negativos que estaba- asemblea celebrada con todos os to é que foi a única apresentada verán, ledicia e rexouba. mento reiterado dos horarios de mos a comentar o que alporizou veciños e pon de manifesto, a e, como era previsíbel, conse- Pero ríos sonos todos e peche, etc. Todo isto son causas os veciños que se informaron través dun comunicado aquilo guiu a organización, cunha ache- aínda que un ama moito o materiais que levan, ano tras deste extremo pola frialdade da que representa o aspecto máis ga municipal dúas veces maior Mandeo e o Eume, tampouco ano, a protestas cada vez máis prensa. A súa indignación é evi- negativo deste mercado: a caren- que a do ano pasado.♦ os troca polo Miño, o propio, que como todos os ríos de Galiza canta gregoriano no seu devalar, segundo dixo Álvaro Cunqueiro. Navegar o Miño require choutar por riba do banzaos, aos que por Lugo tamén chamamos caneiros, aqueles que tan ben coñecía Manuel Hortas Vila- nova, sobre todo os da súa terra entre Rábade e a cidade de Lugo e un pouco máis alá, incluíndo os tres da Tolda. E para brincar lixeiro o Navia, facéndoo contra o parecer dos pescadores, os únicos utentes autorizados dos ríos, segundo unha lamentábel lei aprobada no Parlamento Galego por unanimidade e que debe ser reformada para que todos poidamos convivir neses camiños, semellantes aos da vida. Para convivir e estar no Eo, ou no Masma que é como un carreiro fondo, ideal para recollerse nunha tarde de domingo de agosto. Ou no Sor, que remata nunha ponte como a que Van Gogh pintou en Arlés. Di Herodoto que os persas lle aplicaban a pena de morte a quen ouriñase nos ríos, porque eran sagrados. Poucas cousas son tan fermosas. Por iso queremos remar estes catro antes de que sexa imposíbel: o Mar da Palha, o Río de la Plata, o Arno e o Loira nunha semana de outono.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

Un novo goberno

CARLOS AYMERICH

BNG e PSOE asinamos o sábado 23 un acordo de goberno para os próximos catro anos. E fixémolo, por primeira vez na historia de Galiza, con luz e taquígrafos, á vista da xente. A cidadanía como testemuña e garante do cumprimento do pacto de goberno para unha lexislatura que, sen dúbidas, vai ser complicada. Complicada porque temos unha maioría moi axustada no Parlamento. Complicada tamén porque as loitas que se van producir no seo do PP van salferir a vida política e institucional, enrarecendo o debate e dificultando, ao menos nos primeiros treitos da lexislatura, a necesaria participación dos populares en debates como o estatutario. E complicada tamén, hai que recoñecelo, porque aínda hai moita descon- fianza que vencer entre BNG e PSOE. Entre dúas forzas diferentes, con proxectos distintos para Galiza e, con máis frecuencia da desexábel, enleadas nos últimos anos en liortas que o PP soubo oportuna Ðe oportunistamenteÐ aproveitar. Emilio P. Touriño e Anxo Quintana. PEPE FERRÍN /AGN E, porén, dúas forzas obrigadas a se entender a se re- como de política lingüística, diatamente, a primeiros de se- coñecer mutuamente (xa vai sendo tempo!) como impres- estabelecéronse mecanismos ‘Se non é previsíbel tembro, a negociación dos or- cindíbeis. Porque se non é previsíbel que o PSOE vaia de- transversais capaces de os so- zamentos para 2006. saparecer en Galiza, é tamén xa evidente que o nacionalis- lucionar dun xeito razoábel. que o PSOE vaia desaparecer Non estaba escrito en nin- mo, construído traballosamente desde os anos sesenta do Tócalles agora aos membros en Galiza, é tamén xa evidente gures que o labor que nos es- pasado século, está para ficar. Cómpre pois desterrar tendo próximo goberno bipartito pera fose doado. Mais, con tacións hexemonistas e limitar aos seus xustos termos a explorar as posibilidades que o que o nacionalismo está para ficar” todo e con iso, tamén é claro competencia por un eleitorado que, en parte, é compartido. acordo apunta, darlles vida ás que non nos podemos permi- Con toda modestia, como membro da comisión nego- comisións paritarias que nel se tir fallar. De nós depende, de ciadora, penso que o acordo alcanzado supón un primeiro prevén e, sobre todo, empregar as canles de diálogo per- uns e de outros, da nosa intelixencia e da nosa xenerosi- paso no bon camiño. Os problemas non se evitaron, reco- manente que nel se abren para debater e resolver os atran- dade, que a ilusión de hoxe non se converta en frustra- ñecéronse e, tanto en materia de medios de comunicación cos que, con toda certeza, van aparecer no camiño. Xa ime- ción. E polo BNG non vai quedar.♦ Santiago

Na súa semana de festa grande, lle faría chegar, na ofrenda, o al- Santiago viviu unha semana de calde compostelán. importantes sobresaltos. Semana de sobresaltos Con todo, a festa desenvol- Primeiro foi a folga dos tra- veuse con normalidade. Nin os balladores da empresa que se composteláns nin os turistas e ocupa da recollida de lixo, que XAVIER LÓPEZ peregrinos que apostan por che- demostraron unha vez máis se- gar nestes días a Compostela se ren imprescindíbeis ao consegui- A folga de lixo e a bomba do caixeiro non conseguiron arre- deixaron intimidar polo estouri- ren mediante o plante o principal do. Houbo moito incremento de da súa reivindicación, unha suba friar o ambiente festeiro das celebracións do Día do Apóstolo. seguridade nas rúas, moitos mo- de xustiza que outros sectores zos e menos mozos que tiveron menos reivindicativos Ðou, se bresalto, o artefacto que estourou que ten en Santiago a principal non levou por diante algunha vi- que amosar o contido das súas cadra, só menos imprescindí- nos caixeiros automáticos que entidade financeira galega. Ha- da, foi porque o Apóstolo deci- mochilas. Pero, pese aos sobre- beisÐ non son capaces de acadar hai na entrada da sede central berá quen diga que, se a bomba diu anticiparse ao pedimento que saltos, houbo festa.♦ ou tardan anos. Os cidadáns en xeral e os hostaleiros en particular respira- ron aliviados coa solución do conflito. O goberno local tamén se en- frontaba á obriga de evitar que a toma de posesión da nova Xunta que vai reeditar, coma no concello, a coalición entre socialistas e nacionalistas, tivese que facerse no medio do persistente cheiro do lixo por recoller. Os novos socios tamén puideron respirar. Daquela, ás únicas que non celebraron o remate desta folga foron as gaivotas, que estaban tomando algunhas rúas da capital galega para recoller a súa parte e esparexer o resto do lixo. Unha vez resolto o paro e co alcalde agradecido para a com- prensión da cidadanía e para o comportamento do colectivo dos empresarios máis afectados, que mesmo se uniron –nalgúns casos e de forma transitoriaÐ para recoller e transportar o seu lixo co obxecto de procurar minimizar os efectos, toda a cidade seme- llaba respirar tranquila, á espera dos concertos e espectáculos programados, tamén dos milleiros de visitantes e clientes, no caso dos empresarios. Xosé Sán- chez Bugallo, pola súa parte, prepararía os últimos detalles da súa ofrenda ao Apóstolo, no seu papel de delgado rexio. Daquela chegou un novo so- N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

PACTO DE GOBERNO Acordo sobre bases programáticas para a acción do goberno que asinan os grupos políticos PSdeG-PSOE e BNG

1. LIMIAR As eleccións ao Parlamento de Galicia cele- bradas o pasado 19 de xuño, significaron unha nova maioría electoral e parlamentaria que fai posíbel un cambio político en Galicia baseado nun programa de goberno conxunto. Galicia tivo unha oportunidade, axiña trun- cada, de ter institucións de autogoberno en data temperá como 1936. Foi unha das nacionali- dades históricas do Estado, así sentida tanto polos cidadáns deste país como polo resto dos territorios e cidadáns do Estado. As razóns histó- ricas, económicas, antropolóxicas, lingüísticas e culturais que definían o carácter nacional de Galicia foron coñecidas de vello e asumidas sen problemas dentro e fóra de Galicia. Temos ante nós a oportunidade de encetar unha nova etapa que deixe atrás un período de goberno que trouxo regresión económica e social, restrición das liberdades democráticas e perda dos nosos sinais de identidade nacional. Coa alternancia no goberno e co cambio político, Ga- licia emerxe democraticamente e con ela un país novo, aberto e solidario, orgulloso da súa perso- nalidade e convencido das súas potencialidades. As formacións políticas asinantes deste programa de goberno aspiramos a avanzar no autogoberno de Galicia e lograr que xogue outro papel, desta volta relevante, no marco estatal e europeo; a rexenerar democraticamente Galicia para garantir o pleno exercicio dos dereitos e liberdades públicas sen discriminacións nin exclusións; a construír un país que forneza Touriño e Quintana na asinatura do pacto de goberno no CGAC. PEPE FERRÍN / AGN o benestar económico e social de toda as per- cia, impulsando un novo Estatuto co máximo do caso ao cumprimento efectivo de fins de in- pagandísticos e garanta a adxudicación obxec- soas, promova a igualdade de oportunidades e consenso político e social e máis tamén da im- terese público, na procura dunha opinión pú- tiva e transparente dos contratos publicitarios a distribución xusta da riqueza; a desenvolver prescindíbel rexeneración democrática que blica galega plural. da administración galega. unha política económica sustentábel que persi- restaure a dignidade das nosas institucións e ÐIncremento, ouvidos os representantes do ga un desenvolvemento harmónico e equilibra- poña en valor o pluralismo social e político. sector, da porcentaxe horaria de emisión en lin- PARLAMENTO MÁIS PRÓXIMO Á CIDADANêA do do país e logre maiores cotas de emprego; a gua galega, de produción propia e de produción Revitalización do parlamento galego como afirmar e consolidar os trazos culturais e lin- 3. REXENERACION DEMOCRATICA E galega en todas as concesións de radio e de TV. centro da vida democrática en Galicia e achegán- güísticos distintivos da nosa identidade. PODERES PUBLICOS –O Goberno galego procurará acadar un au- doo á vida cotiá. Para iso reformarase o seu regu- En consecuencia asumimos o reto de deseñar O Goberno Galego imponse como tarefa inme- mento de horas de emisión para o país, tanto da lamento co fin de axilizar o seu funcionamento e, un Goberno eficaz e rigoroso para acadar eses diata a revitalización da radio como da televisión dun xeito especial, as comparencias do Executivo obxectivos, así como levar a termo as necesarias vida democrática en Ga- públicas estatais que galego recollendo a obriga do presidente de so- reformas lexislativas, económicas, sociais e ad- liza, co fin de incremen- ‘Incremento, ouvidos os emiten en Galicia, o fo- meterse ao control dos grupos parlamentarios en ministrativas para que no prazo de catro anos Ga- tar a eficacia e a transpa- representantes do sector, da mento da produción pro- todos os plenos. Nesa liña, tamén se dotará os de- licia se sitúe na vangarda do desenvolvemento. E rencia no funcionamento pia no centro territorial, putados e deputadas e os grupos parlamentarios imos facelo impulsando decididamente a partici- dos poderes públicos, porcentaxe horaria de emisión un maior uso da lingua de máis medios para unha fiscalización e segui- pación social e cidadá, convidando as organiza- eliminar o clientelismo e galega e a recuperación mento máis eficaces do labor do goberno (incluí- cións sociais, económicas e culturais a colabora- a manipulación informa- en lingua galega, de produción dunha frecuencia radio- da a solicitude de comparecencias de membros do ren activamente no impulso de Galicia, sumando tiva e respectar as inicia- propia e de produción galega fónica emitida integral- goberno), facilitar a constitución e o funciona- esforzos, achegando ideas, desenvolvendo entre tivas sociais. mente en lingua galega e mento de comisións de investigación e crear unha todos un novo sentido da cidadanía galega para A fin de facer efecti- en todas as concesións de centrada na información oficina orzamentaria que posibilite o seguimento que o país do futuro sexa o país de todos os gale- vos estes obxectivos, sobre a economía, a so- da xestión económica e financeira pública. gos e de todas as galegas. Ambas as formacións propoñémonos levar radio e de TV” ciedade, a cultura e a po- políticas comparten que a Comunidade Autóno- adiante as actuacións que lítica de Galicia. UNHA ADMINISTRACION MÁIS ACTIVA E EFICAZ ma de Galicia é unha comunidade de carácter na- a seguir se relacionan. –O Goberno galego reordenará a planta da cional no marco dun Estado plurinacional. TRANSPARENCIA E EFICIENCIA NO GASTO PÚBLICO Administración galega e creará un rexistro de Cómpre revisar o Estatuto de Autonomía, TRANSPARENCIA E PARTICIPACIÓN CIDADÁ –O Goberno galego desenvolverá unha con- entes instrumentais como primeiro paso para a incorporando novas demandas e necesidades e ÐReforzar as incompatibilidades dos altos tratación pública eficiente no uso dos recursos súa redución ou integración na estrutura xeral perfeccionando os mecanismos de autogober- cargos e promover unha lei de transparencia que públicos, tanto na Administración Xeral como da Administración. no e representación. Queremos facelo coa par- contemple, entre outros aspectos, a regulación nos organismos, entes ou empresas públicas, que –Reforma da Lei da función pública e redu- ticipación de todas as forzas políticas galegas dun código de conduta dos empregados e car- sexa eficaz na satisfacción das necesidades pú- ción dos postos de libre designación a aqueles con representación parlamentaria. gos públicos. Accesibilidade a través da inter- blicas e transparente e obxectiva na selección de carácter claramente político ou de confianza. net, en tempo real, ás actuacións das institu- das empresas. Na adxudicación dos contratos Estabelecemento dunha carreira xerencial pú- 2. EIXOS DA ACCIÓN DO GOBERNO cións galegas, incluídas as estatísticas e os estu- públicos teranse en conta blica para os postos di- A Xunta de Galicia nos anos 2005-2009 terá dos demoscópicos oficiais. criterios sociais e am- rectivos non políticos. como obxectivos principais: ÐImpulso e desenvolvemento da adminis- bientais. Todos os datos ‘Estabelecerase que sexa –Garantía da igual- –O pulo do emprego de calidade, estábel, tración electrónica, apostando polo espalla- do procedemento de ad- dade e da transparencia vencellado a unha economía competitiva e mento do uso das TIC na actuación adminis- xudicación serán accesí- requisito necesario acreditar no acceso aos postos de aberta aos mercados e sectores de futuro. trativa para axilizar a tramitación de procede- beis a través da internet. un coñecemento determinado traballo no sector públi- ÐO incremento no gasto en capital huma- mentos e facilitar a participación e informa- ÐO Goberno galego co galego, baseado en no: educación, formación para o traballo, uni- ción directa en tempo real da cidadanía. promoverá unha Lei de da lingua e do dereito de criterios de mérito, ca- versidade, I+D e o compromiso coa igualdade –Reforma da Lei Electoral que garantirá a subvencións que asegure Galicia para desempeñar unha pacidade e libre conco- real entre homes e mulleres paridade de xénero nas listas electorais, a me- a concesión obxectiva e rrencia. O proceso de se- ÐUn sistema de benestar avanzado, basea- llor adecuación entre electores e deputados, así transparente das axudas praza de fiscal, xuíz/a ou lección utilizará proce- do fundamentalmente en servizos públicos como as garantías de emisión de voto polos públicas, incluídas as ca- dementos obxectivos. universais e de calidade que evite discrimina- electores emigrantes. nalizadas a través de maxistrado/a en Galicia” ÐReserva do 5% dos cións persoais ou territoriais, que garanta a au- convenios. Crearase un postos de traballo no tonomía e dignidade das persoas. MEDIOS DE COMUNICACIÓN rexistro público de axu- sector público a persoas –Poñer en valor o territorio, mediante po- –Elaboración dunha lei que garanta a auto- das, subvencións e convenios accesíbel a tra- discapacitadas, co obxectivo de lograr, ao final líticas de sustentabilidade ambiental, de cali- nomía e o carácter de servizo público da vés da internet. da lexislatura, que polo menos o 2% dos pos- dade urbanística e de habitabilidade. CRTVG. Esta lei estabelecerá o nomeamento ÐNo prazo de catro meses, o Goberno ga- tos de traballo estean ocupados por persoas ÐAvanzar na normalización da nosa lin- do director xeral por maioría cualificada do lego publicará un informe relativo ao endebe- con discapacidade. gua, protexer e pór en valor a nosa cultura e parlamento e garantirá o acceso dos distintos damento das institucións galegas. ÐCrearase unha Axencia Pública de Cali- patrimonio, elementos básicos da nosa identi- sectores e organizacións sociais galegos aos –O Goberno galego promoverá unha Lei dade e de Avaliación das Políticas Públicas dade como pobo. medios de comunicación públicos. de publicidade institucional que circunscriba a –Reforzamento da autonomía e dos me- O desenvolvemento e a concreción destes –Estabelecemento dunha regulación trans- actividade publicitaria dos poderes públicos dios dos órganos consultivos e de control. Re- eixos, ideario do novo goberno galego require parente e obxectiva das relacións coas empre- galegos a fins estritos de servizo público, eli- coñecemento de potestade sancionadora ao dun aprofundamento no autogoberno de Gali- sas privadas de comunicación, ligándoas en to- mine a publicidade institucional con fins pro- Consello de Contas. N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

PACTO DE GOBERNO

ENTES LOCAIS acaída das relacións entre os poderes galegos e a inspección de traballo, salvamento marítimo mesas de control dos medios necesarios para O Goberno galego impulsará un Pacto Local os centrais do Estado, e a consecución dun e a ordenación, xestión e saneamento do litoral. detectar e combater as prácticas irregulares. galego que teña como obxectivo recoñecerlles maior autogoberno. –Impulsar unha participación real e efecti- –Reformar o conxunto das políticas acti- aos concellos as competencias que materialmen- PSdeG e BNG recoñecen o carácter na- va das institucións galegas nas decisións rela- vas de emprego para contribuír de xeito eficaz te están a exercer na actualidade, así como ga- cional de Galicia dentro dun Estado que avan- tivas á planificación, elaboración e seguimen- á redución da temporalidade, a inserción labo- rantirlles a súa suficiencia financeira, por medo za de cara a unha configuración plurinacional, to conxuntos das políticas económicas e de re- ral dos desempregados e o incremento equili- da reforma, en diálogo coa FEGAMP, da parti- pluricultural e plurilingüe. gulación de mercados que lle afecten a Galicia. brado, sectorial e territorialmente do emprego. cipación dos entes locais nos ingresos da Comu- Ambas as forzas políticas comprométense a –Impulsar as modificacións lexislativas ne- –Reforma do Servizo Público de Emprego nidade Autónoma, conforme a criterios de su- lograr un Estatuto que amplíe e asegure os de- cesarias que permitan a mellor adaptación á esco fin de optimizar o seu funcionamento nos ficiencia e proporcionalidade e da promoción reitos e as liberdades da cidadanía galega, que estrutura territorial do Estado, das institucións co- labores de intermediación, orientación, fomen- dun novo modelo de fi- tabeleza unha estrutura múns: Poder Xudicial, Senado, entes regula- to da contratación, clasificación das persoas nanciamento municipal institucional máis demo- dores e outras, e que faciliten a presenza nestas demandantes de emprego e control da legali- que permita a partici- ‘Presenza das institucións crática e eficaz, que conde representantes de Galicia. dade das contratacións pación de todos os con- galegas nos órganos da Unión tribúa ao reforzamento da ÐA presenza das institucións galegas nos –Políticas de igualdade. Favoreceremos a cellos nos ingresos do identidade lingüística e órganos da Unión Europea cando se traten incoporación da muller aos sectores profesio- Estado, tendo en conta os Europea cando se traten cultural do país, que nos asuntos relativos ás competencias exclusivas nais nos que existe maior desigualdade. Promo- criterios de extensión te- dote dun marco compe- de Galicia, e a proxección e representación veranse accións para cambiar a cultura laboral e rritorial, número de nú- asuntos relativos tencial coherente e garan- institucional exterior de Galicia, especialmen- facilitar o acceso das mulleres a postos de res- cleos de poboación e dis- ás competencias exclusivas tido, e que sirva para pór te naqueles países cos que existan lazos cultu- ponsabilidade e dirección. Promulgarase unha persión poboacional. os nosos recursos a traba- rais e políticos. Lei de conciliación da vida familiar e laboral. O Goberno galego de Galicia” llar a prol do desenvolve- ÐA Xunta impulsará, de acordo cos axen- impulsará unha nova or- mento económico, da cre- EMPREGO E DESENVOLVEMENTO ECONÓMICO tes económicos e sociais, un marco galego de ganización administrati- ación de emprego no país, A economía galega está caracterizada pola relacións laborais co obxecto de promover un- va do territorio galego baseada en comarcas, e do incremento do benestar social das galegas e súa menor competitividade, elevadas taxas de de- ha negociación colectiva asentada sobre as rexións e as áreas metropolitanas. dos galegos. semprego e de precariedade no traballo, especial- condicións reais de desenvolvemento da acti- O Goberno galego coordinará a actuación No contexto da renovación das estruturas do mente discriminatoria por xénero, baixos salarios, vidade produtiva no seo das empresas galegas das deputacións provinciais galegas por medio Estado actualmente en curso, o Estatuto de Ga- pensións e subsidios. Unha consecuencia dese ca- ÐPlanos territoriais de emprego en colabo- dunha Lei de coordinación e da elaboración licia terá o máximo nivel posíbel de desenvolve- dro é a nova emigración que lles afecta selectiva- ración coas corporacións locais e axentes eco- dun Plano Único de Obras e Servizos. mento do autogoberno, como lle corresponde a mente ás persoas mozas mellor cualificadas. nómicos e sociais do territorio. unha nacionalidade histórica, así recoñecida tan- O Goberno galego aspira a transformar a –Planos de Saúde Laboral, dotados de me- UNHA XUSTIZA GALEGA ÁXIL E CON GARANTêAS to dentro como fóra do noso territorio. sociedade galega nunha sociedade con maiores didas lexislativas, administrativas e orzamen- –O Goberno galego impulsará que a Sala niveis de benestar e unha maior cohesión so- tarias que contemplen a información, forma- de Goberno do Tribunal Superior de Xustiza de COMPROMISO ACTIVO DO GOBERNO CO ESTATUTO cial. Para conseguilo fixamos os obxectivos da ción, promoción de actividades preventivas, Galiza se erixa nun verdadeiro órgano descen- O Goberno galego terá como prioridade nosa alternativa económica para esta lexislatu- dotación de medios ás pequenas e medianas tralizado de goberno do Poder Xudicial. Anual- afondar no autogoberno de Galicia, para o que ra en sentar as bases para un crecemento eco- empresas e labor da inspección de traballo co- mente, tanto a Sala de Goberno como a Fisca- promoverá a aprobación, sen exclusión de nin- nómico equilibrado, sustentábel e con firmes mo medios imprescindíbeis para reducir a si- lía renderanlle ao parlamento galego unha Me- gunha forza política, dun novo Estatuto de Gali- alicerces nas nosas potencialidades, cun hori- nistralidade laboral, con especial atención ás moria sobre a súa actividade e comparecerán cia, co compromiso de que os traballos se inicien zonte de longo prazo que se traduza en incre- mulleres e á mocidade. Incluirá a considera- na Comisión correspondente para explicala. nos primeiros seis meses da lexislatura, promo- mentos da produtividade e do aforro. Iso vainos ción do acoso laboral e sexual. –Aprobación dun programa de galeguiza- vendo a creación do correspondente Relatorio permitir eludir os riscos actuais da economía ción da Administración de Xustiza e, no seu Parlamentario e o presi- galega, altamente ende- INOVACIÓN INDUSTRIAL E EMPRESARIAL marco, estabelecerase que sexa requisito nece- dente da Xunta de Galicia bedada, escasamente A viabilidade económica a longo prazo do sario acreditar un coñecemento determinado solicitará un ditame do ‘En cooperación produtiva e pouco prepa- país, depende da capacidade propia para xerar da lingua e do dereito de Galicia para desem- Consello Consultivo. rada para lles facer fron- riqueza e da expansión da nosa capacidade pro- peñar unha praza de fiscal, xuíz/a ou maxistra- coas universidades, te aos retos do futuro. dutiva. Para iso é preciso priorizar as políticas e do/a en Galicia. Todas as actuacións da Admi- UN NOVO MODELO pulo do software libre. ÐA necesidade de a aplicación dos recursos cara a fins que revis- nistración galega ante as instancias xudiciais DE FINANCIAMENTO acadar o equilibrio terri- tan unha utilidade social, reforcen directamente realizaranse en lingua galega. O avance no autogo- Estabelecemento do dominio torial no desenvolve- a capacidade e a diversificación da produción. berno debe ir parello a galego de nomes na internet” mento das actividades A Xunta, cos axentes económicos e sociais POLêTICA INTEGRAL DE SEGURANZA un novo modelo de fi- económicas e do benes- definirá un pacto pola industrialización, que –O Goberno galego deseñará unha política nanciamento público tar cidadán esixe a crea- persiga unha economía avanzada, innovadora, integral de seguranza que planifique e ordene que, baseado nos crite- ción dun Fondo de Ree- creadora de emprego e de riqueza, socialmen- os dispositivos de atención en emerxencias e rios de suficiencia e equidade, incremente de quilibrio Territorial te cohesionada e sustentábel. reforce o carácter de servizo público dos dife- forma substancial a responsabilidade fiscal e a –Creación dun organismo público que ac- Cremos que é necesario potenciar a cultu- rentes corpos dedicados á protección civil autonomía financeira de Galicia e garanta a su- túe como instrumento de xestión da política fi- ra emprendedora para crear emprego e rique- (bombeiros, salvamento, etc.). Como instru- ficiencia dinámica dos recursos dos poderes nanceira, de axuda aos sectores produtivos, in- za, e facer de Galicia un territorio atractivo e mento básico desta política integral, elaborara- públicos galegos para avanzar na converxencia tegrando as competencias que actualmente competitivo para as actividades empresariais. se unha Lei da Policía que supoña a creación e real de Galicia cos territorios máis desenvolvi- exercen o Igape, a SPI e as empresas xestoras Comprometémonos co apoio decidido cos sec- despregamento da policía galega e a sua coor- dos do Estado e de Europa. de capital risco dependentes da Xunta. tores industriais consolidados ou emerxentes, denación coas policías locais. No horizonte da drástica redución dos fon- –En colaboración co sector financiero principais xeradores de valor engadido, em- –Revisión do vixente Plano territorial de con- dos europeos, o Goberno galego impulsará a re- acordaranse mecanismos axeitados para o fo- prego, investimento, exportación, etc. Somos tinxencias pola marítima accidental, reforzando forma do Fondo de Compensación Interterrito- mento da función dinamizadora que na econo- conscientes de que deben actuar como motores os medios para combater eficazmente os vertidos. rial para que se converta nun mecanismo eficaz mía galega desenvolven as caixas de aforro. do desenvolvemento industrial sustentábel e –Creación dun centro xestor de emerxen- de redución das diferenzas nos niveis de infraes- Asegurar a representatitividade da partici- territorialmente equilibrado cias que centralizará as alertas e o desenvolve- truturas e servizos e contribúa a unha converxen- pación social. Impulso da obra social e cultu- A Xunta de Galicia desenvolverá accións mento dos procedementos operativos de pro- cia real entre os niveis de renda e de emprego. ral baixo principios de solidariedade. que tendan a: tección civil. O goberno fixará a súa posición nas nego- ÐDesenvolvemento das PEMEs, impulsan- ciacións en curso sobre a reforma do financia- UN PACTO POLO EMPREGO do as asociacións para a participación nas políti- RELACIÓNS COA UNIÓN EUROPEA E mento sanitario co fin de que este, tendo en Un dos obxetivos centrais do novo goberno cas públicas e xerando sinerxías para gañar com- PROXECCIÓN EXTERIOR DE GALICIA conta as características singulares da poboa- é a creación de emprego estábel e con dereitos, petitividade, estabelecendo marcos específicos –O Goberno galego impulsará canles efec- ción galega, asegure a Galicia a suficiencia ne- dándolles oportunidades de relación contractual tivas para a participación de Galicia nos asuntos cesaria para garantir a calidade e a cobertura de emprego aos colecti- coa Administración e europeos co obxectivo de salvagardar as súas universal das prestacións sanitarias. vos con maiores dificulta- ‘Apoio á creación dun grupo creando un contorno fa- competencias e promover os seus intereses. No marco deste novo modelo de financia- des, aumentando a taxa vorábel para o seu desen- ÐOutorgamento de carácter público á re- mento o goberno galego impulsará unha ampla de actividade, reducindo lácteo galego coa participación volvemento mediante a presentación de Galicia ante a Unión Europea. capacidade normativa sobre os tributos propios o desemprego, a precarie- de cooperativas e concertación social –Impulso da cooperación co Norte de Por- e cedidos, potenciando unha estrutura organi- dade e a alta sinistralida- ÐFomento e promo- tugal no marco do Convenio de Valença do zativa que mellore a xestión e facilite a coorde- de laboral, corrixindo os das empresas lácteas ción das relacións in- Minho para afortalar a eurorrexión. nación coas demais administracións tributarias. desequilibrios territoriais terindustriais e de sub- –Difusión da realidade e especificidade Nese marco estudiarase a creación dunha no mercado de traballo de domiciliadas en Galicia” contratación co tecido galega no mundo, proxectando a personalida- Axencia Tributaria galega consorciada coa Galicia e loitando contra das PEMEs do seu conde internacional de Galicia e promovendo dun Axencia Tributaria do Estado. as discriminacións que torno, co obxecto de xeito especial a lingua e a cultura galega no sofren as mulleres, a xente moza, os inmigrantes aproveitar as economías de proximidade, crear exterior. RELACIÓNS ENTRE AS INSTITUCIÓNS GALEGAS e os traballadores de máis idade. economías externas e fortalecer o tecido in- –Apoio ás políticas de financiamento de E AS CENTRAIS DO ESTADO Eses obxectivos acadaranse por medio do dustrial local. proxectos de cooperación ao desenvolvemento As relacións entre as institucións galegas e Diálogo social e como froito deste asinaremos –Mellora da interconexión loxística entre co obxectivo de dedicar a estas accións, ao reas estatais estarán guiadas polo diálogo, a coo- un acordo coas organizacións empresariais e sin- os portos, aeroportos, vías de alta capacidade, mate da próxima lexislatura, o 0,4% dos orza- peración e a lealdade recíprocas. No marco dicais que considere un novo modelo de desen- estacións ferroviarias e áreas industriais. mentos de Galicia. destas relacións, o Goberno galego demandará volvemento económico e promova polo menos: –Apoio público aos proxectos de maior do Goberno estatal: –Liñas estratéxicas de política económica compoñente tecnolóxico. AVANZAR NO AUTOGOBERNO ÐA apertura das negociacións tendentes a e social. ÐPulo das iniciativas en I+D+i. Duplicar Transcorrido unha cuarto do século de de- corrixir o déficit estrutural acumulado en Ga- –Promoción do emprego estábel, redución da na lexislatura o esforzo orzamentario en I+D+i senvolvemento do vixente Estatuto de Galicia, licia, en especial en materia de emprego, edu- precariedade no sector público e no sector privado. que acadará o 1,5% do PIB en catro anos, cun cómpre facer unha reflexión política máis am- cación, sanidade e infraestruturas. –Entre os criterios que se terán en conta na meirande peso do sector privado. pla sobre a súa utilidade e validez como ins- ÐUn acordo sobre a transferencia das com- adxudicación de contratos coa Administración, –Plano estratéxico da Sociedade da Infor- trumento para contribuír á vertebración do pa- petencias pendentes, en especial en materia de ponderarase a estabilidade do cadro laboral. mación para xeneralizar o uso das TIC en to- ís, a necesidade da súa reforma co fin de reco- policía e seguranza pública, a formación conti- –Loita contra a fraude na contratación la- dos os ámbitos económicos e sociais, que im- ller as demandas da sociedade, a definición nua (conforme a xurispudencia constitucional), boral, dotando a inspección de traballo e as (Continúa na páxina seguinte) N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

PACTO DE GOBERNO

(Vén da páxina anterior) –Lei de ordenación agraria que incluirá un galegos, para logo estabelecer medidas de re- –Ensino temperán de idiomas. pulse a competitividade e a produtividade e marco de apoio á explotación agraria familiar, xeneración e recuperación. ÐPrograma de bolsas para a aprendizaxe de lles facilite aos cidadáns as vantaxes dos novos con medidas de apoio á súa mellora, o recoñe- ÐTentaremos un mellor regulamento labo- idiomas no estranxeiro dirixido a estudantes de servizos así accesíbeis. Mellora do acceso á cemento da cotitularidade das mulleres traba- ral do sector, con máis protección social que ensino secundario. banda ancha de empresas e fogares para acadar lladoras e o relevo xeracional. O fomento das favoreza o relevo xeracional. –Plano de redución da taxa de fracaso esco- a práctica totalidade da poboación. fórmulas asociativas, en especial do cooperati- –Mellora das condicións laborais e de se- lar. Incluirá diagnóstico temperán, medidas de –En cooperación coas universidades pulo vismo para agrupación de explotacións, pres- guridade dos traballadores. Melloras da segu- orientación ás familias e aos estudantes, atención do software libre. tación de servizos, e comercialización ridade dos buques. personalizada, actividades de reforzo horario –Creación dun clúster coas empresas do ÐImpulso da mobilidade de terras, creando –Impulsaremos a diversificación económi- ÐGratuidade total dos libros de texto no sector. Aposta pola consolidación e competitivi- un Fondo Público de Mobilidade que fomente ca nas zonas de pesca. ensino obrigatorio. dade do sector galego das telecomunicacións. o uso produtivo –Apoiaremos as iniciativas de renovación –Utilización das novas tecnoloxías. Un or- ÐEstabelecemento do dominio galego de –O Goberno galego defenderá en relación das estruturas pesqueiras. denador por cada dous alumnos. Formación do nomes na internet. coa reforma intermedia da PAC aprobada en –Promoción da profesionalización do ma- profesorado neste ámbito. Desenvolvemento –Planos de actuación estratéxicos para 2003, o mantemento do máximo nivel de vin- risqueo e do cooperativismo de produción e de software educativo e do uso de programas afortalar os clústers. culación das axudas que permite a normativa comercialización. Planos de impulso á produ- de código aberto. Persoal de apoio e mante- ÐPlano de desenvolvemento do cooperati- europea, a redistribución de axudas no Estado ción por rías mento nos centros escolares. vismo coa participación das empresas da eco- en base a criterios de co- ÐPromoverase que –Promoción de centros con perfil curricu- nomía social e desenvolvendo a súa face em- hesión social e territorial os produtos da acuicul- lar singular: centros que permitan simultánea presarial. e de apoio a modelos de ‘Proponse como obxectivo tura manteñan o seu li- estudos obrigatorios e carreira musical, cen- ÐPosta en marcha dun plano de incorpora- producción respectuso- derato tanto nos merca- tros de ensino en lingua estranxeira. ción de doutores, enxeñeiros e investigadores sos co medio ambiente e que, ao rematar o ensino dos tradicionais como –Plano de actuación para a mellora das esco- ás empresas e centros tecnolóxicos. a calidade dos alimen- obrigatorio, os estudantes nos novos mercados, las rurais, en dotacións, equipamentos e persoal. –Potenciar a internacionalización das em- tos, así como o reparto aplicando técnicas para ÐPromoverase a existencia de comedores presas galegas para abrir novas oportunidades entre as Comunidades posúan plena competencia ofrecer un produto con nos centros escolares da rede pública. de negocio no exterior. Autónomas dos fondos mellores rendementos, –Programa de apoio específico para o co- –Programa de captación de novos investi- procedentes da modula- en galego, no castelán e, optimizando a produ- ñecemento da lingua galega polo alumnado in- mentos. Promovendo a convención empresa- ción das axudas segundo como mínimo, nunha lingua ción, consolidando me- migrante. rial e a formación especializada de directivos. criterios de cohesión. llores sistemas de co- ÐIncremento do recursos para os equipos Creación de foros para que organizacións in- ÐReforma da con- estranxeira” mercialización e xes- de normalización lingüística. Apoio económi- ternacionais, analistas e mercados, medios es- centración parcelaria, re- tión. co á produción e difusión de materiais curricu- pecializados que perciban a Galicia como un- ducindo prazos, estabele- ÐFomento da inves- lares de ensino en galego, e de programas in- ha zona de importante desenvolvemento. cendo prioridades ligadas ás explotacións exis- tigación aplicada en novas especies de acuicul- formáticos na nosa lingua. ÐFomento da calidade e da mellora conti- tentes e a mellora da súa viabilidade, apoiando tura, no estudo das toxinas, desenvolvendo no- –Melloraremos a coordinación da Forma- nua dos procesos, segundo os estándares e cer- as iniciativas dos grupos de agricultores. vos métodos para reducir os niveis de toxina ción Profesional coas empresas e cos servizos tificacións aceptadas internacionalmente. ÐPlan de residuos agrarios. nos produtos. de emprego. ÐMellora dos mecanismos de financia- –Creación do Consello Agrario coa parti- ÐMellora dos procesos de comerciali- –Pulo das ensinos artísticos: conservatorios mento público aos novos proxectos empresa- cipación das organizacións representativas do zación. Fomento de novas presentacións co- e escolas de música, escolas de artes aplicadas riais. Unificación nun organismo dos actuais sector, como órgano de consulta e interlocu- merciais. Desenvolvemento de normas de eti- ÐIncremento das Escolas de Idiomas diri- instrumentos de financiamento empresarial ción coa Administración. quetado, envasado, embalaxe, caducidade, pro- xidas a toda a poboación para atender a de- públicos, Sodiga, Spi, Igape, sociedades de ca- ÐPlano de desenvolvemento da agricultura cedencia. Denominación de orixe para o mexi- manda actual. Oferta virtual de ensinos. Os pital risco e avais, etc. No seu seo, plano de sustentábel que amplíe o actual ámbito da agri- llón. Estudo doutras posíbeis denominacións medios públicos de comunicación participarán apoio para informar e asesorar os emprende- cultura ecolóxica e impulse a súa expansión. ou etiquetas de calidade para o peixe galego. no obxectivo de estender a capacitación en dores. Axuda financeira para proxectos viá- –Apoio á creación dun grupo lácteo galego –Mellora das actuacións de inspección pes- idiomas da poboación beis, durante o período de maduración. Incre- coa participación de cooperativas e das empre- queira e loita contra a contaminación mariña. –Ampliarase a autonomía dos centros es- mento dos fondos de capital-semente. sas lácteas domiciliadas en Galicia. –Reforma da Lei de confrarías para mello- colares, incrementando as atribucións dos seus –Crearemos 20 millóns de metros cadra- ÐLei de montes para a mellora da produ- rar a participación dos diferentes sectores e a órganos colexiados que ademais terán partici- dos de solo industrial, con atención preferente ción forestal, a concentración das terras ar- súa representatividade pación fundamental nos procesos de elección ás grandes áreas metropolitanas. boradas, a dotación de infraestruturas e as de equipos directivos. Incremento dos recursos –Mellora da calidade na subministración plantacións. 4. EDUCACIÓN, LINGUA E CULTURA económicos dos centros de ensino. Impulso da eléctrica. –Reforma da Lei de montes veciñais en Cremos que a educación é o primeiro factor de participación das familias na educación. –Consideración do carácter estratéxico do man común para favorecer a mobilización pro- progreso individual e social. A súa extensión a –Os centros de ensino ofertarán Programas sector turístico, desenvolvemento de novos dutiva e o seu aproveitamento acorde coas de- todos os cidadáns en condicións de calidade é de actividades complementarias en colabora- produtos; mellora e cualificación da oferta. Di- mandas sociais, así como a dispoñibilidade pa- o fundamento máis sólido para construír unha ción con outras institucións ou entidades. versificación e desestacionalización. ra usos de servizo público. sociedade economicamente adiantada e cohe- –Potenciación das bibliotecas escolares e –Nova Lei de ordenación do comercio que –Deseño dunha política integral de loita sionada social e territorialmente. da lectura. afronte a planificación do comercio galego contra os incendios que abranga a ordenación A continuada redución do orzamento edu- –Promoverase a escolarización equitativa dende as necesidades e retos actuais, moderni- forestal, o estudo da causalidade, medidas pre- cativo, en Galicia e no Estado durante os gobernos centros públicos e concertados, do alum- zando a actual estrutura, e coa regulación de ventivas, de infraestruturas e de loita contra a nos conservadores, teñen provocado un afasta- nado con necesidades educativas especiais, horarios, da implantación de novos formatos e degradación do chan. mento espectacular das con dificultades de novas superficies e mediante o diálogo cos –Deseñaremos un programa de apoio es- medias europeas, que aprendizaxe singulares, sectores afectados e cos concellos. tratéxico ás principais producións que incluirá cómpre corrixir no me- ‘Promoción das seleccións así como do alumnado –Impulso dos parques tecnolóxicos coa medidas de axuda á comercialización. nor tempo posíbel, como de orixe inmigrante ou cooperación das universidades. –Potenciaremos as denominacións de cali- factor fundamental da deportivas galegas dentro de minorías étnicas ou –Promoción do sector audiovisual galego dade recoñecidas na Unión Europea. calidade educativa. do marco legal autonómico e culturais. polo seu carácter estratéxico, nos ámbitos das ÐCrearemos un Centro de Tecnoloxía Ali- Proporemos un Pac- –Elaboración e ne- novas tecnoloxías da imaxe e da cultura de Ga- mentaria que potencie as inovacións tecnolóxi- to social e político pola estatal vixente” gociación cos represen- licia. Promoción internacional a través de procas en produtos lácteos, cárnicos e viños, en educación que acade un tantes do sector, dun Es- gramas específicos. Implicación da TVG con colaboración coas asociacións de empresas consenso básico na polí- tatuto da Función Públi- criterios de transparencia e obxectividade. No- agroalimentarias e coas universidades, en coo- tica educativa e universitaria. O principio de ca Docente que recolla as necesidades e carac- va regulación das axudas que fixe criterios ob- peración coas iniciativas de ámbito estatal. igualdade de oportunidades esixe o compromi- terísticas da profesión, potencie a súa valora- xectivos e avaliábeis e que precise o concepto ÐConstituirase un Banco Forestal como un so dos poderes públicos coa educación, en es- ción e recoñecemento social e promova a for- de produción galega. En todo caso terán priori- fondo de financiamento mixto para apoiar as pecial co ensino público e a implicación de to- mación continua. dade os proxectos que contribúan á proxección plantacións forestais para a produción de madei- dos os sectores, estudantes, profesores, fami- internacional da imaxe e da cultura galegas. ras de calidade e a xestión forestal sustentábel. lias, así como institucións, medios de comuni- UNIVERSIDADE –Impulso dunha solución concertada na –Xestionarase un plano de apoio ás indus- cación, e demais instancias que educan, forman As universidades galegas deben xogar un que participen todos os axentes implicados, trias do móbel, con especial atención ao dese- e informan. A mellor valoración social do feito papel sobranceiro na implantación da socieda- que procure unha ubicación alternativa para a ño, a formación e a comercialización. educativo, dos profesores e dos estabelecemen- de do coñecemento; deben ser cada vez máis factoría de Ence, fóra da ría de Pontevedra, e o –Plano específico para as industrias de tos de ensino, debe ser un obxectivo prioritario. activas e creativas, colaborando estreitamente peche do ciclo produtivo no noso país. aserradoiros con apoio aos investimentos O Goberno galego proponse como obxec- coa sociedade e coas empresas. Para que sexa produtivos e co estabelecemento de servizos tivo que ao rematar o ensino obrigatorio os es- posíbel deberán contar con recursos humanos DESENVOLVEMENTO RURAL E en común. tudantes posúan plena competencia en galego, e económicos suficientes. POLêTICA AGROALIMENTARIA no castelán e como mínimo nunha lingua es- ÐDesenvolvemento do espazo europeo de Comprometémonos na mellora do tecido POLêTICA PESQUEIRA tranxeira. Compromiso activo coa efectiva e ensino superior, estabelecendo criterios para a socioeconómico no medio rural e das condi- Apostaremos polo futuro do sector pes- inmediata aplicación das medidas de galegui- adaptación dos estudos de grao e de posgrao. Fo- cións de vida dos seus habitantes. Queremos queiro como actividade económica estratéxica zación do ensino recollidas no Plano de Nor- mento de programas de doutoramento de calida- mellorar as rendas agrarias e a competividade para Galicia. A Xunta impulsará o mantemen- malización Lingüística aprobado unánimente de e da oferta conxunta con outras universidades da cadea alimentaria. to da actividade pesqueira e do emprego en ba- polo parlamento galego en setembro de 2004 –Incremento progresivo do número de bol- Impulsaremos o desenvolvemento das zo- se a unha consideración integral dos aspectos seiros que permita o acceso á universidade dos nas rurais promovendo a súa diversificación biolóxicos, económicos e sociais na xestión SISTEMA EDUCATIVO segmentos sociais de menores niveis de ingresos económica e a mellora da prestación de servi- pesqueira, apostando pola recuperación dos ÐO orzamento educativo incrementarase ou máis afastados dos campus universitarios. zos e de condicións de vida. Apoiaremos a in- stocks e da actividade pesqueira. nun 20% durante a lexislatura co obxectivo de –Carreira profesional estábel de investiga- corporación da xente moza á actividade eco- Faremos que Galicia sexa protagonista nas converxencia progresiva co gasto medio da dor, diferente á de profesor universitario. In- nómica das zonas rurais. decisións de política pesqueira da Unión Euro- Unión Europea, arredor dun 6 por cento do PIB cremento do cadro de persoal existente. –Plano estratéxico para o medio rural, coa pea do Goberno Central. Impulsaremos o diá- ÐCrearemos prazas de ensino infantil para –Salarios e condicións laborais axeitados participación de todos os sectores afectados, logo con outras institucións e coas comunidades menores de tres anos na rede pública, en nú- para o persoal investigador en formación. que determinará os obxectivos prioritarios para autónomas marítimas en asuntos de interese co- mero suficiente para cubrir a demanda. –Coordinación dos centros de ciencia e tec- un desenvolvemento económico sustentábel. mún como investigación, formación e recursos. –Redución do ratio no ensino infantil a noloxía existentes nas universidades, na Xunta e ÐLei de desenvolvemento rural. A Xunta avaliará e ordenará os caladoiros 1/15, con persoal de apoio. noutros organismos públicos co sector privado. N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

PACTO DE GOBERNO

ÐLei de universidades que regule o sistema de patrocinadores mediante acordos coas em- centes, camas de agudos. O Goberno galego proporá que no PEIT e universitario galego, o réxime de creación de presas galegas. Apoio e asesoramento aos de- –Coordinación coa rede de saúde mental nos seus planos sectoriais complementarios se centros públicos e privados, o estatuto do per- portistas de alto nivel. da atención a drogodependentes; progresiva- recolla o compromiso de acometer as infraes- soal docente e non docente, os dereitos dos es- –Promoción do deporte escolar e universi- mente tenderase á homoxeneidade da oferta de truturas necesarias en Galicia, estimadas nun- tudantes e o goberno das institucións. tario estabelecendo convenios coas federa- servizos como paso previo á integración no ha porcentaxe mínima do 8 por cento do in- –Fomento da cooperación dentro do siste- cións, centros de ensino, administracións lo- Servizo Galego de Saúde. vestimento total previsto para dito Plano, co ma universitario galego. cais e universidades. Regulamento do deporte fin de contribuir á mellora da productividade, –Creación da universidade virtual de Gali- escolar federado. Creación dun Comité do De- SERVIZOS SOCIAIS do crecemento e á converxencia real. cia para cubrir as demandas de ensino a dis- porte Universitario –Creación dun complemento autonómico Cómpre un Pacto polo Territorio que permi- tancia e máis a formación permanente, facili- –Colaboración cos concellos para garantir para as pensións non contributivas. ta planificar e ordenar os usos con criterios de tando o acceso aos estudios superiores e profe- o acceso de todos os cidadáns á practica físico- ÐReforma da RISGA para incrementar a sustentabilidade ambiental, económica e social. sionais de toda a poboación. deportiva contía, flexibilizar os requisitos de recoñece- Estará baseado no consenso e terá que ordenar –Promoción das deportistas galegas nos mento e axilizar a tramitación. os investimentos en infraestruturas, estabilizar o LINGUA órganos de dirección do deporte, públicos e –Nova Lei de servizos sociais que inclúa a marco lexislativo e afianzar o respecto ao terri- A Xunta promoverá unha política que re- privados garantía de atención en función das necesida- torio é ao medio ambiente urbano e rural. cupere falantes da lingua do país e que estenda –Deseño dun novo modelo de asociacio- des. Garantiremos durante a lexislatura a aten- ÐAprobaremos as directrices de Ordena- o seu uso normal en todos os ámbitos da so- nismo deportivo que ción de todas as persoas ción Territorial de Galicia. ciedade. Noutro plano, potenciará o intercam- contemple as figuras con dependencia grave é ÐArtellamento do sistema de cidades no con- bio cultural cos países de lingua oficial portu- asociativas necesarias ‘Compromiso de acometer do 60 por cento das per- xunto da eurorrexión Galicia-Norte de Portugal. guesa, erixíndose como relevantes nese proce- nas distintas manifesta- soas con dependencia –Pulo das áreas metropolitanas, rexións so os medios de comunicación públicos. cións e niveis como as infraestruturas necesarias moderada. urbanas e semiurbanas como espazo de plani- ÐDesenvolvemento do plano xeral de nor- agrupacións de clubs, en Galicia, estimadas nunha ÐIncremento da co- ficación. malización lingüística aprobado polo parla- entes de promoción de- bertura da Axuda a Do- –Revisión da lexislación do solo e simpli- mento en 2004, con dotación orzamentaria, portiva, Unión de Fede- porcentaxe mínima micilio e da Teleasisten- ficación da xestión. programación e avaliación anual racións Deportivas Ga- do 8 por cento do cia para atender as per- ÐRacionalizar o crecemento residencial, –Creación dunha Institución para a promo- legas. soas con máis de 70 turístico e de actividade no litoral. ción exterior da lingua e da cultura de Galicia. ÐReforma do actual investimento total previsto” anos que vivan soas –Rexeneración, preservación e saneamen- –O goberno galego empregará a nosa lin- réxime xurídico das fede- ÐA atención ás per- to integral das rías. gua de forma sistemática en todas as suas co- racións deportivas que soas maiores terá como –Conservación dos núcleos rurais como municacións orais e escritas e promoverá o seu garanta as condicións axeitadas para o exercicio obxectivo principal a dignidade e autonomía asentamento poboacional diferenciado. uso normal nos servizos e dependencias da das funcións públicas delegadas que ostentan es- das persoas. Promoverase unha rede pública –Mellora da calidade do hábitat urbano. Administracións autónoma e das Administra- tas, o funcionamento democrático e a transpa- de centros de día para persoas maiores e que as –Xestión pública do urbanismo como crite- cións locais. Garantirase en todo o caso o de- rencia económica. persoas maiores poidan permanecer no seu rio xeral reforzando as competencias municipais. reito dos cidadáns a ser atendidos en galego en –Promoverase unha asociación de xogos e contorno habitual. ÐPlano de Infraestruturas do Transporte, todas as súas relacións coa Administración. deportes tradicionais. ÐA Xunta promoverá que todas as persoas que será obxecto de debate no parlamento que ÐA Administración galega velará polo –Promoción das seleccións deportivas ga- maiores teñan posibilidade de participar nas concrete os investimentos e prazos nas infraes- cumprimento estrito do Plano Xeral de Nor- legas dentro do marco legal autonómico e esta- actividades sociais, culturais, deportivas, de truturas que sexan competencia da Comunida- malización Lingüística tanto na súa organiza- tal vixente. acordo coas súas necesidades. de. O plano terá como obxectivos: garantir o ción interna como nas relacións con outros ins- –Plano integral de atención á discapacidade. acceso a vías rápidas de toda a poboación nun titucións de Galicia e cos cidadáns. 5. BENESTAR ÐPlano de loita contra a pobreza e exclu- prazo inferior a 30 minutos, completar a estru- Queremos facer da sociedade galega unha so- sión social que incluirá actuacións coordinadas tura básica de comunicacións interiores de Ga- CULTURA ciedade de benestar avanzado, onde todas as coa administración local e coas entidades de licia por estrada; mellorar as conexións inter- A cultura, ademais do seu carácter de ex- persoas teñan dereito ao benestar e a vivir a carácter social. modais de portos e aeroportos; actuacións nas presión simbólica dos individuos e das comu- súa vida con plenitude, saúde e madurez, de infraestruturas portuarias que coordinen e es- nidades, é tamén un sector de alto potencial acordo coas súas decisións. IGUALDADE pecialicen os portos galegos. económico, xerador de emprego e de riqueza. Defendemos o dereito ao benestar e xa que –Lei de conciliación de traballo e familia. Pro- ÐA Xunta elaborará un plano de transporte Defendemos unha política cultural baseada logo o desenvolvemento dun sistema público moverase a corresponsabilidade na vida familiar. público de cercanías nas áreas metropolitanas na liberdade de creación e na diversidade, na de servizo de benestar que cubra as diferentes ÐPromoverase unha lei integral contra a de Ferrol-Coruña e de Pontevedra-Vigo. No cooperación e na cidadanía. A cultura é a ex- necesidades das persoas baixo criterios de violencia de xénero. seu deseño participarán as entidades locais, os presión da nosa identidade, a nosa forma de igualdade, universalidade e complementarie- ÐEstabeleceranse convenios cos diferentes axentes económicos e sociais, o operador fe- presentármonos noutras sociedades. Cómpre dade na acción das diferentes administracións. colectivos profesionais para promocionar a in- rroviario e as empresas de transporte. promover a súa internacionalización. A cultura corporación da muller aos postos directivos. ÐPlano de seguridade vial que reduza o galega ten demostrado en moitas das súas artes, SANIDADE –Implantación progresiva dun Programa número de vítimas. capacidade sobranceira de creación e nivel in- –Anualmente o Goberno fixará o obxectivo específico de Saúde de Mulleres nos centros –Billete único de transporte intermodal ternacional recoñecido: nas artes plásticas, na de redución de tempos nas listas de espera e de atención primaria. nas áreas urbanas e metropolitanas. música popular e na música culta, na literatura, aprobará os recursos para o seu cumplimento. –O Goberno galego tenderá a unha actuación –25.000 vivendas de protección, delas sete etc. Pódese facer noutras áreas. E pódese incre- –Extensión da atención primaria a toda a transversal das iniciativas que aseguren a pers- mil en alugueiro. mentar o consumo de produtos culturais, me- poboación. pectiva de xénero en todas as políticas sectoriais. ÐPlano galego de desenvolvemento sus- llorando as taxas de lectura, de asistencia a es- –Garantía de acceso á anestesia epidural tentábel. pectáculos, de participación en actividades de na rede sanitaria pública para todas as mulleres MOCIDADE ÐNovo plano de residuos que contemple a carácter artístico. Unha cidadanía moderna é que o desexen. –Política integral de acción para a xente mo- planta de Sogama como unha incineradora de tamén unha cidadanía cultivada, coñecedora ÐA Xunta promoverá a humanización da za en colaboración con sindicatos, empresarios e termo nun prazo de oito anos. das tendencias, que cobre unha parte do seu asistencia sanitaria coas seguintes medidas: re- asociacións xuvenís, que facilite a emancipación ÐPlano de usos do litoral . tempo de lecer en actividades formativas dución de camas por cuarto, libre elección de a inserción laboral e remate coa precariedade la- ÐA política de augas aplicará a Directiva A Xunta de Galicia promoverá a coopera- médico de asistencia primaria, extensión do boral. Abranguerá o estudo de novos xacementos Marco da Unión Europea, integrando a xestión ción na vida cultural das institucións públicas consentimento informado, segunda opinión de emprego, o fomento da cultura emprendedo- das cuncas dos ecosistemas de ría, de esteiro e e privadas: concellos, deputacións, funda- ante situacións clínicas de gravidade e servizos ra, así como medidas de acceso á vivenda. as plataformas litorais. cións, colectivos, coordinando iniciativas e de atención ao usuario en todos os hospitais ÐImpulso do Consello da Xuventude para –Revisión dos novos proxectos para a procurando sinerxías de recursos. ÐA Xunta asegurará a eficiencia do gasto o fomento do asociacionismo e da partici- construción de encoros e avaliación rigorosa Como medidas principais: sanitario mediante un sistema de compra de re- pación e representación. dos impactos ambientais e sociais –Promoción da estabilidade das compañí- cursos materiais transparente e coa elaboración –Estudar e avaliar a implantación ao longo ÐPlano de converxencia cos obxectivos do as escénicas. dun plano de redución do gasto farmacéutico da lexislatura, dunha axuda destinada á xente Protocolo de Quioto. ÐRecuperar e promocionar o patrimonio consensuado con todos os sectores afectados. moza que após un período de formación bus- ÐPlano de Acción para o Fomento do Afo- musical galego tanto no ámbito da música cul- Os actuais entes instrumentais, xestores de cen- que o seu primeiro emprego. rro e para a Eficiencia Enerxética de Galicia. ta como no da de expresión oral ou os soportes tros ou servizos sanitarios, integraranse progre- –Promoveremos actuacións que potencien fonográficos. sivamente no Servizo Galego de Saúde. MIGRACIÓNS o uso racional da enerxía nos diferentes sectores ÐDesenvolveranse medidas para conciliar –Fomento mediante diálogo cos profesio- –Regularanse as axudas ás comunidades de actividade así como o aproveitamento dos a conservación do patrimonio e dos achados nais sanitarios da dedicación exclusiva ao ser- galegas no exterior garantindo a igualdade de recursos das diferentes enerxías renovábeis. arqueolóxicos nos ámbitos urbanos, ordenan- vizo público. oportunidades e a distribución obxectiva. do intereses públicos de conservación e priva- –Incorporaranse as novas tecnoloxías a to- ÐA Xunta promoverá a integración social e 7. RELACIÓNS ENTRE OS ASINANTES dos de promoción. do o sistema para reducir a burocratización, laboral dos inmigrantes, impulsando o coñece- DO ACORDO –Creación do Arquivo de Galicia. mellorar a coordinación entre profesionais e mento da lingua e cultura galegas, combatendo Os grupos políticos asinantes comprométense ÐCompletar a rede de auditorios nas gran- pacientes, axilizar a xestión clínica e a fiabili- o racismo e xenofobia, a medio do diálogo coa sociedade galega á lealdade cos acordos des cidades. dade dos rexistros. fluído cos representantes dos colectivos asinados e coas decisións do Consello de Go- –Modernización da rede bibliotecaria de ÐPlano de coidados paliativos. –Creación da oficina do Retorno que faci- berno de Galicia, sen prexuízo da expresión de Galicia, en fondos e servizos. Fomento da lec- –Plano de saúde mental que contemple lite información sobre os diferentes temas re- opinións sobre política xeral ou sobre as áreas tura pública coa participación dos medios pú- programas de asistencia interdisciplinares para lacionados coa volta e inserción dos emigran- de competencia do propio grupo. blicos de comunicación. Pulo da industria edi- responder eficazmente ás novas problemáticas tes: vivenda, emprego, ensino, etc. Os acordos adoptados colexiadamente po- torial e promoción do libro galego. sanitarias: trastornos de conduta alimentaria, ÐImpulsar co Goberno do Estado a cober- la Consello de Goberno serán vinculantes para ÐPlano de Desenvolvemento Cultural, in- adicións sen substancia, dano cerebral, etc. tura da asistencia social e sanitaria básica dos todos os seus membros nas súas relacións con tegrando tanto os desafíos actuais da nosa vida ÐDotar de xeito progresivo as unidades de galegos residentes no exterior. outras administracións. cultural como as propostas de axentes, crea- saúde mental cos recursos suficientes para aca- Igualmente comprométense a manter can- dores, colectivos e corporacións locais. dar o ratio dun psiquiatra por cada 25.000 ha- 6. TERRITORIO E SUSTENTABILIDADE les permanentes de diálogo noutras cámaras de –Revisión do proxecto da Cidade da Cul- bitantes e o ratio correspondente aos demais Entendemos que unha nova modernización de representación. tura para que sirva ás necesidades máis urxen- profesionais especializados. Galicia esixe converter o territorio nun factor As forzas asinantes deste acordo manterán tes con criterios de sustentabilidade económi- –Incremento das prazas de hospitais de día protagonista da competitividade e da igualda- un diálogo permanente sobre todas aqueles as- ca e de rendibilidade social e cultural. para saúde mental, unidades de psicoxeriatría, de e polo tanto nun axente activo de desenvol- pectos novos que poidan xurdir no desenvol- –Plano de tecnificación deportiva. Xestión unidades especializadas para nenos e adoles- vemento económico e de cohesión social. vemento do mesmo.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII de plenodereito.Nósconsideramosque lonxe dossistemasquenosfancidadáns ciábel edovoluntarismo,dacaridade, sanitarios oudetutela,nocampodogra- dentro dalexislacióndeservizossociais, pacidade” viuseincluído,normalmente Aínda así,ofenómenosocialda“disca- diversidade imaxinábelnuncolectivotal. millóns emediodeintegrantestodaa noritarios deEspaña,conmaistres constituímos undosmaioresgruposmi- da RedeEuropeade Vida Independente. de participaciónxeralesomosmembros to. Tamén realizamosreuniónspresenciais tamos dascuestiónsquenostocandeper- virtual estánainternet,ondedíaatra- nosaágora como alentadoroucrítico. A apoio, comopromotor, ousimplemente pode faceralgopolosdemais,sexacomo ha redenaquecadapersoaéimportantee orzamento édeceroeuros.Formamosun- poñemos deidentificaciónfiscaleonoso nin unhaxuntadirectiva;sequeradis- ONG aouso,nonexisteunhapresidencia pación cidadádirecta,nonsomosunha discapacidade). Procuramosapartici- Foro de Vida Independenteparareferirseá versidade funcional(termocuñadopolo ca eloitapolosdereitoshumanoscondi- Constituímos unforodereflexiónfilosófi- toda España,algunhasdoutrospaíses. munidade demaistrescentaspersoas O Forode Vida Independenteéunhaco- O activismo polaliberdade eacidadanía O Foro deVida Independente,

As persoascondiversidadefuncional g r a n

n a

r o c h a satisfactorias paraosdestinatarios. bilitando outrasopciónsmáiseficientese apoios para1.600.000personas,imposi- decisivamente aorientacióndosposibeis De persistiresteenfoque,poderíamarcar tradicionalmente nuncontextodesaúde. chaman dependenciafuncionalsitúase nas ensituacióndoquetecnicamente observamos queotratamentodasperso- lación decondiciónsvitaisdunhapersoa. ria átotalidadedavidaentodaaconste- se, perocomounhacircunstanciaacceso- proporcionarlla atodoaquelquepreci- formar partedasnosasvidasehaberáque pode rehabilitación dadanía Activa.A recendo asía Vida IndependenteeaCi- persoas condiversidadefuncionalfavo- oportunidades enaparticipaciónrealdas camiño caraácompletaigualdadede bilitación seredeseñenparaavanzarno gobernamentais quepromocionanareha- piracións lexítimas. to eigualmentecompartimossoñosas- ores, temosdereitos,merecemosrespec- somos comosomos,ninmellorespe- de queaspersoasnonsomosoproblema: Desexamos replicarpartindodapremisa formas estabelecidasdefacerascousas. de adaptala,rehabilitalaesometelaás mo problemae,porconseguinte,naidea que seobstinaenconsiderarapersoaco- é tempodesuperaroenfoquetradicional Dende oForode Vida Independente Recomendamos queosprogramas material, paraocalaautodeterminacióne cadas noemocional,asaúde,osociale súas necesidadesfundamentais,signifi- cada persoa,irrepetíbelenrelacióncoas dicir, ascondiciónsdevidadesexadaspor mesmo. Estáenxogoanosaexistencia,é dade depodertomardecisiónsporun autodeterminación, polotanto,acapaci- As nosaspropostasteñencomoobxectoa ción porunmesmodastarefaseaccións. sempre áautonomía,referidarealiza- tuar levandounhavidaplena. Para cadapersoa,ocotiáéparticipareac- seu sensomaisamplionanosasociedade. tensión aorestodasactividadescotiásno na dimensiónsocialedemandamosaex- da vidaactiva.Porestarazóninsistimos persoal eparticipaciónsocialportanto gándoo dorestodeámbitosrealización diaria ouactividadesinstrumentais,segre- dados paraactividadesbásicasdavida xeito pasivo”,precisadodeatenciónecoi- estereotipo “persoadependenteigualasu- ropeos. Preocúpanosaperpetuacióndo altura dostemposenososveciñoseu- persoas condiscapacidade,poñéndoseá tores dacidadaníaplenaealiberacióndas inmobilismo discriminadorouserpromo- sabilidade deescollerentrepersistirno tes dopaísteñennassuasmansarespon- minar Leiparaavidaactiva,osgobernan- Lei dedependencia,quepreferimosdeno- As soluciónstradicionaisdirixíronse Precisamente agora,coaxestaciónda tivo entodasasdimensiónsdavida. reito ácidadaníaplenaeaoaccesoefec- tema deservizos,somossuxeitosconde- mais sertratadoscomoobxectosdunsis- a independenciaeliberdade.Nunca de tratoparatodosnós,posibilitándonos cumprimento doprincipiodeigualdade dencia, comogarantíaesencialparao dade funcionalensituacióndedepen- autodirixida paraaspersoascondiversi- dade, condependenciafuncional. da cidadaníadaspersoascondiscapaci- do. Poderaseasíposibilitaraconstrución sión universalnoámbitodetodooEsta- mesma, quesexanesixíbeisedeexten- visión demedidasaxeitadascoapersoa cidade, relacionandodirectamenteapro- tos subxectivosdaspersoascondiscapa- leza asprestaciónsaxeitadascomoderei- dencia, loitamosporunhaleiqueestabe- ción dosnososdereitoshumanosecivís. que supoñenunhamanifestadiscrimina- blemas sociais,económicosepolíticos cidade, habémonosdeenfrontarapro- cións, igualqueaspersoassendiscapa- sabilizarnos danosapropiavidaeac- debemos contarcosmediospararespon- os dereitossoncondiciónprimordial. Reivindicamos aasistenciapersoal No tratamentodacuestióndepen- As persoascondiscapacidade,que X OSÉ A NTONIO do ForodeVidaIndependente X OSÉ N ÓVOA A NTONIO R OMAI é membro N ÓVOA ♦ Ano XXVIII

Bases programáticas para o novo goberno Critican a liberalización do mercado agrario Campaña do SLG e CIG contra a MANUEL CAO

O sábado, 23 de xullo, asinábase en Santiago o documento no que se inclúen as bases para o acordo de goberno entre PSdeG-PSOE Organización Mundial do Comercio e BNG para os vindeiros catro anos na Xunta de Galicia. O texto A.N.T. quio “A privatización dos servizos bro deste ano 2005 en Hong Kong, trata de casar os programas de cada partido en todas as políticas Do martes 26 ao venres 29 públicos e dos recursos naturais”. China. Os acordos implicarán o sectoriais e, sobre todo, intenta definir as prioridades e liñas de ac- ten lugar na praza da Esta- O xoves 28 ás oito da tarde terá avance na privatización de servi- Do 27 de xullo ao 3 agosto 2005 tuación fundamentais que dan lugar a unha acción de goberno que ción de Ferrocarril da RENFE lugar a charla “Condicionantes da zos públicos básicos como a sani- debe ser conxunta, coherente, solidaria e destinada a satisfacer as en Vigo unha campaña infor- Organización Mundial do Comer- dade ou a educación ou a liberali- arelas dos cidadáns-electores galegos mediante a posta en marcha

mativa promovida pola CIG e cio nas políticas agroalimentarias zación dos mercados agrarios. Es- N¼ 1.186 das iniciativas políticas, económicas e sociais correspondentes. o SLG contra os acordos libe- e laborais” e a continuación cele- ta última medida significará a in- Convén salientar a rapidez coa que se chegou ao acordo e ralizadores agrarios da Organi- brarase un coloquio cos asistentes. tensificación da agricultura produ- tamén a grao de información case en tempo real manifestada zación Mundial do Comercio. A campaña remata o venres 29 tivista que traerá como consecuen- no inmediato coñecemento nos medios de comunicación es- cunha concentración de protesta cia un modelo alimentario sen ga- critos, audiovisuais e internet, o que pode ser sinal dun novo So o lema “Soberanía alimenta- diante da carpa co lema “Quere- rantías, no que a produción prima- tempo de transparencia na definición e control da axenda go- ria para traballar e vivir na Te- mos prezos xustos para os nosos rá sobre a seguridade e no que po- bernamental. As bases programáticas representan un conxun- rra” celébrase esta campaña in- produtos! Agricultura e alimenta- derán darse novos casos semellan- to de propostas que se han de traducir en políticas públicas formativa que combinará a exhi- ción fóra da OMC!”. Ao rematar tes ao das vacas loucas. A crise das anuais asentadas na aprobación dos orzamentos da comunida- bición dunha mostra permanen- haberá outra degustación de pro- vacas loucas foi unha infección de autónoma de Galicia que son, en última instancia, os que te, a exposición de venda de produtos labregos e a actuación de provocada por unha alimentación ampararán ou non as prioridades esbozadas. Neste sentido, o dutos labregos e a celebración de grupos de música tradicional. do gando que empregaba fariñas grao de concreción das bases tiña que ser forzosamente limi- distintas charlas e coloquios so- A carpa abre todos os días de animais contaminadas por prions. tado pero si se podían enumerar os temas centrais que se tra- bre a OMC e a súa política de li- dez e media da mañá á unha e Ademais, a liberalización dos ducen nos compromisos principais coa sociedade de electores. beralización dos mercados. media da tarde e de sete a nove e mercados agrarios implicará un O documento estabelece os principais obxectivos da ac- O martes 25 tivo lugar a inau- media da noite. modelo de produción orientado á ción de goberno 2005-2009 en cinco puntos: emprego de ca- guración ás sete e media da tarde, A intención do Sindicato La- exportación en lugar de dedicarse lidade, investimento en capital humano, sistema de benestar coa presentación de actividades, brego Galego e da Confederación a cubrir as necesidades da poboa- avanzado, desenvolvemento sustentábel do territorio e nor- unha degustación de viños da co- Intersindical Galega é informar á ción local. O resultado será a com- malización lingüística. O logro destes obxectivos está vence- marca e a actuación de grupos de cidadanía sobre as decisións que petencia e baixada dos prezos para llado á profundización no autogoberno mediante a proposta música tradicional. O mércores ás tomará a Organización Mundial penetrar nos grandes mercados, o de elaboración dun novo Estatuto e mediante propostas de re- doce da preséntase ante a prensa e do Comercio no seu cumio multi- empobrecemento dos gandeiros e xeneración democrática orientadas a eliminar o clientelismo e ás oito da tarde ten lugar o colo- lateral que se celebrará en decem- a fame dos zonas produtoras.♦ introducir sistemas de transparencia no funcionamento dos organismos públicos e dos medios de comunicación. Talvez o obxectivo principal sinalado no acordo sexa a mellora do emprego polo que a dinamización da economía galega convértese na clave que permitirá sentar as bases para un crece- Que bo ser grande. mento equilibrado e sustentábel. Como instrumentos básicos que servirían para acadar tal obxectivo especifícanse o pacto social Porque só os grandes sabemos sumar: un a un, hora a polo emprego con empresarios e sindicatos, a innovación indus- hora, a SER en GALICIA suma 389.000 ouvintes diarios, trial e empresarial e, finalmente, as políticas sectoriais centradas fronte aos 158.000 da COPE, aos 147.000 da Radio Galega no desenvolvemento rural e na actividade pesqueira. De todos e aos 102.000 ouvintes de Onda Cero. eles, o documento adica especial atención á política de I+D+i con estratexias que profundizan en certas liñas xa encetadas Pero os grandes tamén saben restar: cada día a SER en (clusters) e ás políticas para as zonas rurais que semellan máis GALICIA ten 231.000 ouvintes máis que a COPE, 242.000 novidosas (mobilidade de terras, grupo lácteo galego, política máis que a Radio Galega e 287.000 máis ca Onda Cero. antilumes, etc) que poden agochar oportunidades pero tamén pe- rigos. Os epígrafes posteriores adicados a Educación, Lingua e ¡Mami, eu tamén quero ser coma a SER en GALICIA! Cultura; Benestar ou Territorio e Sustentabilidade teñen un me- nor grao de concreción sendo os proxectos específicos aproba- dos no consello da Xunta e no parlamento e as asignacións orza- mentarias as que darán conta do seu cumprimento real. CADENA SER GALICIA 389.000 ouvintes

Anxo Quintana e Emilio P. Touriño. PEPE FERRÍN / AGN ‘Convén salientar a rapidez coa que se chegou ao acordo e tamén a grao de información case en tempo real manifestada no inmediato coñecemento nos medios de comunicación”

Unha adenda ao acordo especifica o reparto de responsabili- dades no parlamento e no executivo entre PSdeG-PSOE e BNG asignando as áreas asumidas por cada partido. A base e núcleo fundamental da acción de goberno correspóndelle ao PSdG-PSOE con Presidencia e oito consellarías (Economía e Servizos básicos) mentres que o BNG asume a Vicepresidencia e Benestar Social xunto con catro consellarías –algunhas importantes dende o punto de vista sectorial e de incidencia social (Medio Rural e Cultura). En calquera caso, correspondelles ás persoas designadas para asu- mir as funcións de goberno deseñar e implementar as estratexias, propostas e actuacións que darán lugar ao conxunto de medidas orientadas ao cumprimento efectivo destas bases programáticas.♦ Ano XXVIII Eduardo Galeano e Ignacio Ramonet entre os seus asesores Control Telesur, primeira canle de TV MONCHO FERNÁNDEZ LEAL

decisión dos ministros do integradora en América Latina Ainterior da Unión Do 27 de xullo ao 3 agosto 2005 Europea despois dos atentados de Londres de A.N.T. controlar os correos Telesur, con sede en Caracas electrónicos e os teléfonos (Venezuela), é unha nova N¼ 1.186 móviles ten que facer canle de televisión interna- reflexionar. cional, a primeira deste tipo Logo dos ataques do en Latinoamérica. O seu ob- 11-S , vai xa para catro xectivo, impedir que a infor- anos, sucedéronse as mación circule so os filtros invasións e bombardeos marcados desde Washington. de Iraq e Afganistán. As xustificacións xa están Para o presidente da emisora Te- esquecidas. En levisora del Sur (Telesur), An- Afganistán atacaban para drés Izarra, esta nova canle bus- atopar a Ben Laden. ca “un novo estado comunicati- En Iraq para buscar vo internacional” que se opoña á unhas armas que non ofensiva “privatizadora neolibe- existen. O conto é que ral, que ameaza con aniquilar as seguen a estar nos dous nosas culturas”. Para Izarra, países, onde impuxeron América Latina sofre o “impe- un cambio de goberno. rialismo cultural” estadouniden- Sería a mesma a se e ten que “defenderse”. reacción dunha parte O sinal da Telesur será capta- importante da sociedade da, na súa primeira fase de emi- se non se producisen os sión, en Venezuela, Colombia, ataques ás torres? En Uruguay, Arxentina e o Brasil, todo caso, que influencia mais en breve será extendida a ten nas poboacións outros países da rexión. A idea é expoliadas do chamado que no futuro se poida ver desde terceiro mundo os Alaska á Patagonia. Varios paí- ataques ás metrópolis ses, caso de Cuba ou México, xa Primeira emisión de Telesur, desde Caracas. occidentais? A quen anunciaron a súa vontade de uní- benefician? rense ao proxecto. idea é seguir o modelo da CNN golpe de Estado contra Chávez. premio Nobel da paz arxentino Nun momento no que Na primeira emisión da canle ou da qatarí Al-Jazira, que son A nova canle considérase bá- Adolfo Pérez Esquivel. se cuestionaban as estivo presente o presidente ve- referencia informativa, desde sica para “rachar a ditadura me- En resposta ao inicio das relacións norte-sur, nezuelano, Hugo Chávez, que su- distintos enfoques, en todo o diática”, tal e como definiu a si- transmisións da canle rexional, a cando se escoitaban bliñou que nin o seu goberno nin mundo. tuación do continente o xornalis- Cámara de Representantes dos voces non oficiais ningún outro participará directa- ta uruguaio Aram Aharonian, un EE UU aprobou a pasada sema- denunciando a montaxe mente na programación. “Este é Influencia anglosaxona dos impulsores do proxecto. “É na unha iniciativa legal para que da condonación da un proxecto máis amplo, que falso que sexamos a voz dos go- a Casa Branca transmita vídeo e débeda externa e o papel busca sintonizar coa alma e a Telesur vén pelexar por un espa- bernos de Caracas ou La Haba- radio en Venezuela, coa fin de do Fondo Monetario mente dos pobos e aferrarse á zo informativo que en América na, pero está claro que imos dar contrarrestar o que consideraron Internacional no cumio verdade”, dixo. En calquera caso, Latina é controlado polas canles a batalla ideolóxica”, explicou. unha “actitude antiestadouniden- do G-8, as bombas de o proxecto de Telesur é público. CNN, propiedade de Time War- Como apoio e fonte de ideas, se”. Chávez xa anunciou que vai Londres calan calquera Venezuela achegou o 51 por cen- ner, e a BBC británica, financia- Telesur conta cun consello ase- impedir que o sinal norteameri- resposta. O centro da to dos dez millóns que ten como da publicamente por Gran Bre- sor de 36 representantes, entre os cano entre no país. “Non é xusto información pasa a ser capital inicial. A Arxentina (20 taña. En Venezuela e noutros que destacan o escritor uruguaio que se queira converter o espazo outro. por cento), Cuba (19) e Uruguay países, as televisións pertencen Eduardo Galeano, o director de radioeléctrico nun muro de ca- O sistema precisa (10) completan o investimento. a empresas moi fortes, case Le Monde Dipoomatique, o gale- lumnias”, expresou, ao tempo controlar todos os A canle nace con 160 empre- sempre de ideoloxía contraria go Ignacio Ramonet, o actor esque lle mandaba un saúdo a Ge- movementos, toda a gaodos e correspondentes en no- aos gobernos de Caracas, Bue- tadounidense Danny Glover orge Bush, o seu homólogo esta- información para que o ve cidades americanas mais en nos Aires, Brasília ou Montevi- (protagonista da saga Arma letal, dounidense. “Sei que está asis- cerne quede a salvo. breve terá delegacións tamén en deo. Hai que lembrar o apoio entre outros títulos), o poeta ni- tindo á primeira emisión de Tele- O control dos Europa e o norte de África. A das televisións venezuelanas ao caraguano Ernesto Cardenal e o sur. Desfrute”, bromeou.♦ recursos básicos e a propiedade privada dos medios de produción son Barcelona intocábeis. Para que defendan a idea de Deus, Todo está en camiño en Galiza se lle ocorreu redactar un novo precisan ao Demo. Bush de cara á constitución do próxi- estatuto “nin fóra nin por debai- xa falou do imperio do mo goberno. Chega definitiva- Non hai ninguén xo da constitución”. Iso o que Ben contra o Mal. mente o gran cambio e con ar- fai é desanimar, quitar a gana. A invocación de que se duas tarefas por diante como a Case até provoca aversión polo loitaba contra o elaboración do novo estatuto incoherente desta clase política terrorismo deu pé, só no que suxerirán todo tipo de reu- ao outro lado que se contradí e que xoga coa estado español, ao peche nións, xantares, negociacións a memoria dos votantes. Esa lem- de periódicos, dunha porta pechada e, finalmente, branza que o votante debería ter A. MARQUéS revista, dunha radio, a pactos. De todo iso, en Catalun- presente cando catro anos des- ilegalización dun grupo, a ya, desde hai ano e medio sabe- pois é novamente convocado ás detencións por pensar mos moitísimo. Sabemos até sa- A reforma do estatuto catalán perdeu interese urnas. distinto e a ciedade, diría. Tanto que xa nin- social. A cidadanía non percibe en que pode O preocupante é que decaia criminalización de ideas. guén atende. En Catalunya o in- o interese por un texto que ao Non se sabe moi ben terese polas negociacións sobre mellorar a súa vida cambiando a lexislación. fin e ao cabo recolle os princi- cal é o obxectivo político o futuro texto caeu en picado. pios para que os cidadáns aos das bombas, pero si se Hai enquisas que o apuntan pe- Por que? E esa é unha pregunta PSC se afirmou como promesa. que lles dá abrigo teñan un mei- percibe ben quen sae ro o máis revelador é que nin- que os seus políticos, os gale- Que o novo estatuto catalán se- rande benestar. Iso é o que al- beneficiado. Quen guén, tomando un café, unha gos, poderían facerse para non ría o motor da reforma da cons- guén debería preguntarse en controla ao estado que copa, comendo, ninguén fala do levalos a esa mesma apatía. titución española, do cambio, Catalunya e en Galiza tamén vai pinchar teléfonos, ler estatuto. Son poucos os que se Digo apatía e non digo indi- da renovación, un paso cara ao para, antes de comezar, non en- correos, entrar na mostran interesados cando un vialos ao desacougo e provocar ♦ ferenza. O que reina é o fastío, futuro dun Estado máis plural. intimidade? escribe un diario ou dá as novas o aburrimento fronte á ansia. E E xa ninguén parece lembrarse o silencio por resposta, como se na radio e se refire ao estatuto. é que algúns gardaran na me- diso. Agora incluso Josep Lluís non houbese ninguén ao outro Xa hai poucos ao outro lado. moria o que un día desde ERC e Carod Rovira di que a ninguén lado.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII Serrano: Ano XXVIII única Amstrong retírase sen síntomas de debilidade satisfacción O ciclismo galego fai historia nun equipo frustrado RUBÉN VALVERDE Dúas vitorias, un segundo pos- to e o premio da Combativida- Marcos Serrano deulle a única Do 27 de xullo ao 3 agosto 2005 satisfacción a un equipo do que de. Este é o saldo da partici- pación galega no Tour de todos os anos se agardan gran- Francia 2005, que gañou un des cousas, pero que carece dun

N¼ 1.186 Lance Amstrong sen síntomas líder consistente. O Liberty Se- de debilidade. O mellor resul- guros é o sucesor do ONCE, tado da historia. Óscar Pereiro tanto pola estrutura como polo (Mos), do equipo Phonak e seu director, Manolo Saiz. Ro- Marcos Serrano (Chapela), do berto Heras, tres veces vence- equipo Liberty Seguros, obti- dor da Volta a España postulá- veron o triunfo en dúas etapas base como un dos favoritos an- en senllas escapadas con final tes de tomar a saída, aínda que en suba. Os galegos foron reci- xa acumulaba dous fracasos bidos como heroes á súa chega- enormes en edicións anteriores. da ao aeroporto de Peinador e Este ano as cousas non lle foron ámbolos advirten que para o mellor, rematando no posto 45, ano que ven “imos dar guerra”. a máis de 1 hora e 38 minutos. O propio Marcos Serrano, co- Pereiro e Serrano demostraron ser rredor sacrificado onde os haxa, dous dos corredores máis compe- rematou por diante do seu xefe titivos do Tour, estando presentes de equipo, acadando o posto 40 en numerosas escapadas. De feito, a máis de 1 hora e 21 minutos os xuíces de carreira quixeron pre- de Amstromg. miar as numerosas intentonas do Serrano loitou moito neste de Mos outorgándolle o premio á Tour. “Se non me saen as cou- Combatividade. Ámbolos coinci- Óscar Pereiro e, á dereita, Marcos Serrano. sas ben estou pensando en diron en varias fugas e demostra- abandonar o ciclismo”, dicía o ron estaren fortes aínda que a sorte porque “non estou no Tour para seu rexistro do ano anterior. chegar ao aeroporto, o de Mos de Chapela, que conseguiu non estivo do seu lado en todo mo- chupar roda de Amstromg”. E no O ano que vén asegura que lembraba que “o que non é nor- nunha ocasión estar entre os mento. Nos Alpes, Pereiro demos- Macizo Central volveu demostrar vai loitar por estar entre os tres mal é que nos anos que levo no dez mellores da rolda francesa trou ser competitivo, pero caeu a súa clase meténdose noutra “es- primeiros. Se demostra a mesma ciclismo aínda non puidese com- (foi noveno no 2001). Pero Se- nunha ocasión e tivo que facer de capada boa” e finalizando cuarto confianza que este ano e mellora petir en Galicia”, en clara alu- rrano aínda ten moito ciclismo gregario dos dous líderes do equi- en Le Puy en Velay. Con esta po- na loita contra o crono, seguro sión a que nos últimos anos o nas súas pernas e con 32 anos po, F. Landis (9¼ clasificado) e, so- sición Pereiro volvía acadar o dé- que Pereiro será un firme candi- percorrido da Volta a España de- tocou o teito gañando nunha bre todo, Santiago Botero (51¼, a cimo lugar na xeral, igualando o dato ao podio. Iso si, nada máis clinase pasar pola nosa terra.♦ etapa de 189 kilómetros con fi- máis de 1 hora e 49 minutos). nal en Mende. Esa mesma eta- Cando o Phonak descartou a pa que dez anos antes, un dos opción do colombiano Botero pa- ciclistas máis combativos da ra loitar pola xeral, xa que malia a historia e que recorda a Óscar súa segunda posición nunha etapa O Tour despois de Texas Pereiro, Laurant Jalabert, pu- alpina na que chegou escapado xera en xaque a Miguel Indu- con Alexandr Vinoukurov perdeu Amstrong demostrou que é un só fora capaz de acabar o Tour cido, pero tamén o é que ningún ráin, cunha grande escapada. demasiado tempo nas restantes deses ciclistas que non se ren- nunha ocasión, en 1995, obten- dos febles intentos por atacalo na O premio, que foi recibido xornadas, Pereiro comezou a ter li- den, que sempre queren gañar. do o posto 36, a 1 hora e 28 mi- montaña deron resultados. Inten- por Serrano como “unha vito- berdade total. E soubo aproveitala. Tras a retirada de Miguel Indu- nutos de Induráin. touno o italiano Ivan Basso, e ria menor porque o meu equi- Non lles deu tregua aos seus rivais ráin despois de ver como o di- Sobre Amstrong cerne a Amstrong aumentou o ritmo. po aspiraba a máis”, é unha e demostrou que pode ser un esca- namarqués Bjarne Riis o humi- sombra da dopaxe, igual que no Quixo facelo tamén a eterna pro- recompensa máis que mereci- lador moi competitivo, recordando llaba no ano 1996 na ascensión seu día sobre Induráin. Sexa co- mesa Jan Ullrich e quedou atrás. da a un ciclista que arriscou homes como Marco Pantani ou dos Alpes, todo apuntaba a que mo for, o americano demostrou O americano retírase dende o po- nesta rolda e que leva á som- Richard Virenque nos Pireneos. non aparecería outro fenómeno ser o máis forte da historia. Aca- dio, dando a sensación de que o bra doutros compañeiros toda Nunha das etapas máis boni- de semellantes características. dou sete vitorias consecutivas e o fai porque non atopa rival. Nin a súa carreira profesional. tas que se recordan nos últimos E da nada, como Induráin no que é máis grande aínda, en nin- Alex Zülle, nin Ullrich, nin Jose- Non hai máis que lembrar os anos Pereiro quixo tocar o ceo. seu día apareceu o texano Lan- gún momento amosou síntomas ba Beloki, nin Klöden. Todos do- tres anos que axudou na selec- Tras varios días intentándoo, lo- ce Amstrong. No ano 1996 de- de debilidade. Correndo dá a bregados por un home que xa é ción española a que outros le- grou facer boa unha escapada. téctanlle un cancro nos testícu- sensación de non ter límites. Ben máis popular no seu país que o vasen a vitoria ou a axuda que Marchou xunto a varios ciclistas los que o apartan da competi- é certo que se labrou un respecto ex-xogador de baloncesto, Mi- lle leva prestando a Nozal e ción tres anos. Anteriormente dos seus rivais nunca antes coñe- chael Jordan.♦ Heras para que conquistasen a entre os que se atopaban unha das ♦ “grandes esperanzas españolas”, Volta a España. Óscar Sevilla, camiño do porto de categoría especial de Saint-Lary Soulan. Por detrás o sufrimento do gran rei do Tour, Lance Ams- trong (Discovery Channel), evi- denciaba a dureza da etapa. Perei- Os rivais de Pereiro o ano que vén ro viuse con forzas e cambiou o ritmo. Tan só o norteamericano Ivan Basso. Jan Ullrich. Alexandr Alejandro George Hincapie foi quen de se- Foi terceiro hai Despois de sete Vinokourov. Valverde. guirlle o ritmo. Pereiro pediulle dous anos e podios en París Acaba de fi- Xunto con Da- colaboración nos relevos, pero o nesta edición. (un como gaña- char polo miano Cunego membro do equipo Discovery Subiu ao podio dor no 1997), equipo de Li- (italiano, 22 nunca lle axudou malia prometer- como segundo Ullrich ten que berty Seguros anos, gañador llo. No sprint final foi derrotado. clasificado. êa demostrar que para optar ao do Giro 04), é Tras as críticas e o silencio lídet no Giro non é un con- título final. unha aposta de con que foi “obsequiado” por par- cando unha en- formista. Gran- No equipo de futuro. Milita no te dos medios de comunicación fermidade o dísimo na loita Saiz contará Illes Balears, estatais, Pereiro prometeu dar apartou da vito- contra o crono, co apoio de xunto con Fran- máis guerra. Volveu escapar na ria final, malia gañar dúas etapas non é capaz de sobrepoñerse aos homes como Heras, Jaksche cisco Mancebo (4¼ este ano). Ga- seguinte etapa, con final en Pau na última semana. É un grande es- cambios de ritmo na montaña. ou Serrano. Este ano deu unha ñoulle a Amstrong unha etapa alpi- xunto a outros tres compañeiros. calador. Sabe cambiar ben o rit- Perdeu contra Pantani no 1998 por lección de agresividade, sendo na nesta edición na que ámbolos Mediu os tempos, as forzas e ven- mo, principal arma que pode utili- este motivo e fíxoo tamén contra o único que intentou atacar en ian escapados. Logo retirouse por ceunos ao sprint, demostrando zar co alemán Ullrich. Como eiva, Amstrong nas demais edicións. O firme a Amstrong. Foi terceiro problemas no xeonllo. Se aguanta que non é un corredor lento, tal e non é un gran loitador contra o vindeiro Tour será a súa última no ano 2003 e nesta edición a presión mediática pode ser favo- como aseguraban varios comenta- crono e xa ten 28 anos e polo tan- oportunidade, nun equipo que xa rematou quinto. Fáltalle ser rito ao podio, aínda que debe me- ristas. Prometeu seguir loitando, to pouca capacidade de mellora.♦ non contará con Vinokourov.♦ máis regular.♦ llorar na loita contra o crono.♦ Guillermo Toledo, un dosfundadores de Animalario. Del Riego premio A feira dos señores Cinematógrafos Conclúe a Mostra Blanco Torres do barro de Galiza de Ribadavia O pasado martes 26 de xullo, a Univer- O 3 de agosto comeza no Parque Até o 30 de setembro pode visitarse na O pasado 23 de xullo baixou o pano da sidade de Santiago de Compostela e o Luís Seoane de Santa Cruz de Lián, sala Manuel Murguía do Arquivo do Rei- XXI edición da Mostra Internacional Concello de Cuntis, entidades convo- en Oleiros, a XI edición de Alfaro- no de Galicia a mostra Cinematógrafos de Teatro de Ribadavia, que este ano cantes do Premio de Xornalismo Litera- leiros, unha feira de olaría tradicio- de Galicia, 1896-2002, un percorrido po- quixo homenaxear o teatro que recupe- rio e de Opinión Roberto Blanco Torres, nal. Organizada polo concello, nesta la arquitectura e os espectáculos cinema- ra a memoria histórica. Esta temática entregaron o galardón deste ano ao es- cita estarán presentes vinte e cinco tográficos dende os inicios até hoxe en guiou a representacións dalgunhas das critor Francisco Fernández del Riego. oleiros de Galiza, Asturias, Andalu- día. Producida polo Centro Galego de compañías participantes, que foron Ademais da dotación económica, que cía, Estremadura, Madrid ou La Rio- Artes da Imaxe, a exposición, coordinada ademais premiadas polo público e o xu- ascende a seis mil euros, inclúe a pu- ja. Os visitantes poderán facer un per- por Xosé Lois Cabo Villaverde, Xesús rado. Unha das vencedoras foi a com- blicación dos artigos premiados nunha corrido por As cores da terra, onde se Anxo Sánchez García e Marta Etcheve- pañía Triclinium, que volverá a edición a cargo do profesor da Facul- poderá ver e mercar até o 7 de agosto rría Marchesi, está composta de reprodu- Ribadavia o próximo ano. Tamén o tade de Comunicación, Xosé López olaría de todo tipo. Paralelamente terán cións, fotografías históricas e contempo- foron Animalario e Zoo, a lenda do García, e que publicará a Universidade lugar os concertos de Lamatumbá, Su- ráneas, planos, anuncios e material gráfi- rei mono. A obra O compromiso de da Compostela a finais de novembro.♦ sana Seivane e Sondeseu entre outros.♦ co procedente de diversos arquivos.♦ Axioma obtivo unha mención especial.♦ Guías para viaxar N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto 2005 Ano XXVIII

n Salvaterra do Miño están xa preparando da noite, a sala Yago mestura jazz, poesía e teatro todo para a IV Mostra de Teatro de improvisación, da man do grupo Sin red, nunha E Afeccionado de Fornelos, que levará á ribei- experiencia que pretende espertar a vea creativa ra do río, na carballeira das Fraguiñas, a grupos e dos espectadores e sorprendelos cun espectáculo asistentes entre o 28 e o 31 de xullo. Este festival diferente. E diferente tamén é o Festival Folclórico contará con actos pensados exclusivamente para os Internacional de Coruxo, que o 1 de agosto enche- nenos o domingo próximo. O 29 de xullo, ás 10,30 rá o areal do Vao de vellos sons actualizados.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

Libros que convidan a saír da casa A mellor biblioteca para organizar paseos dentro e fóra de Galiza

CÉSAR LORENZO GIL boredo escribiron a Guía dos Sempre se di aquilo de que castros de Galicia (Do Cu- ler é viaxar coa imaxina- mio). Xerais tamén publicou a ción. Mais hai algunhas Guía dos castelos medievais de obras que van máis alá. Nas Galicia, de Ramón Boga. Lino súas páxinas encóntrase a Pazos achéganos ao mar con motivación para procurar Faros de Galicia (Galaxia). fóra da casa novos mundos, Tamén os festeiros teñen algúns deles ben achegados. dereito a encontrar o seu lugar. Vítor Vaqueiro e Xosé Gonzá- O peor que nos pode pasar can- lez Reboredo publicaron a do decidimos planificar unha Guía de festas populares de viaxe é non saber por onde em- Galicia (Galaxia) e Herminio pezar ou ficar sen ideas para Pose escribiu a Guía dos cu- zugar toda a substancia de cada rros de Galicia (Xerais) lugar escollido. De aí que sexan E cando se viaxa, fai falta moi útiles as guías de lugares atopar onde durmir. Cristóbal pensadas como manuais prácti- Ramírez proponnos a Guía das cos para mellor aproveitar as casas rurais de Galicia (Gala- saídas. Nese eido, nas librarías xia). A mesma editorial publica a galegas hai ben onde escoller, Guía dos balnearios de Galicia, preferentemente en canto a ro- de Tomás Ares e Mª Xesús Vila. teiros no propio país. Edicións do Cumio publicou un mapa de Pegadas literarias Galiza que nos pode axudar a pensar cara a onde ir. Mais tamén se pode un deixar Para ter unha visión xeral levar pola forza das palabras lido país, é imprescindíbel a co- terarias á hora de decidir cara a lección ‘Galicia enteira’, reali- onde ir. Amais de datos, a co- zada por Xosé Luís Laredo pa- lección ‘As viaxes’ de A Nosa ra Xerais, que percorre nunha Terra, deixa sensacións nos seus ducia de volumes todo o bo que lectores. Até o momento publi- hai que ver. Tampouco está mal cáronse Dos camiños de arriei- darlles unha vistada aos seis li- ros ós Pazos da Ulloa. Terra de bros de Guía e rutas da arte, de Montes e Tabeirós, de Xosé Basilio Cegarra (Galaxia). Manuel Martínez Oca; Cartafol Mais logo debemos concre- do Barbanza. Viaxe polo cua- tar por onde imos ir. Unha boa drante das sereas, de Antón Ri- idea é tomar o Camiño de San- veiro Coello; Unha viaxe á pro- tiago, nas súas múltiples rotas. PACO VILABARROS cura do solpor. Do Tambre á fin Do Cumio publicou unha serie da terra, de Francisco Xosé de guías para cubrir cada cami- achegou Gonzalo de Francisco Castaño lévanos monte arriba Para coñecer polo miúdo Fernández Naval; Viaxe ás te- ño, desde o francés até o de Fis- con Orientarse pola Ribeira en Rotas de bicicleta de monta- unha comarca, é mellor coller o rras encantadas de Lemos, de terra, pasando pola vía portu- Sacra (Baía). ña (Xerais), na mesma editorial coche. Así poderemos gozar Lois Diéguez; No corazón de guesa ou a da Arousa. Ir Indo, Estanislao Fernández de la Xosé Ramón Varela achégase á con Descubre a comarca de Galicia. Viaxe polas terras de da man de Xosé Antonio Pero- Cigoña describe en As covas de comarca de Vigo no mesmo Bergantiños, Lugares con en- Chantada e a Ulloa, de Xulio zo, escribiu unha completa guía. Galicia (Xerais) as mellores medio e Xulio Simón e Carlos canto da Costa da Morte –ám- Valcárcel e Terra de Iria. Viaxe En Xerais podemos encontrar O buracas que visitar e Henrique Dopazo dannos trucos para vi- bolos editados por Xaniño– e ó país de Rosalía de Castro, de Camiño de Fisterra, de Fernan- Vélez e Carme Pereiro soben sitar Os mosteiros de Galicia en Deporte e aventura na Costa Anxo Angueira. Na mesma edi- do Alonso e Guía práctica do As montañas de Galicia (Xe- bicicleta de Montaña (Xerais). da Morte (Lea), todos de Xan torial publicou Henrique Alva- Camiño Francés, de Antón rais). Ramón Muñiz de las Xerais tamén publicou dous Xosé Fernández. Xosé Luís rellos Teoría de Lugo, un libro Pombo e Elías Valiña publicou Cuevas publica unha Guía das libros de Rotas para camiñan- Blanco Campaña achegouse á para captar a esencia sentimen- O Camiño de Santiago. Guía do fervenzas da Coruña (Ir Indo). tes, de Paco Armada, ideais pa- súa vila natal en Camariñas. tal da cidade amurallada. peregrino (Galaxia). ra facer sendeirismo. Andando, Terra de palilleiras (Xerais) e Francisco Fernández del En bicicleta e a pé pero devagar, van Xosé Luís Ir Indo publicou O Condado. Riego cóntanos unha viaxe chea Gozar da natureza Laredo e Efrén Vázquez, en Luís Couto escribe Guía do de detalles en Galicia (Xerais). Unha vez decidido onde ir, Paseando por, colección de Deza (Galaxia). Álvaro Cunqueiro fainos a boca Unha alternativa igualmente ri- cómpre pensar como chegar. Edicións do Cumio que xa per- Para os amantes da historia, auga con Viajes y yantares por ca é explorar as moitas paraxes En Galicia en dúas rodas. 26 correu A Coruña e Santiago. Galiza ten moito que ver. Pilar Galicia (Alvarellos). Vítor Va- naturais de cada comarca. A propostas cicloturistas polas Tamén non hai que esquecer as Barciela e Eusebio Rei publi- queiro escribiu a Guía da Gali- Nosa Terra, Galaxia e Xerais comarcas galegas, de Pedro Li- guías para pasear polos centros caron Xacementos arqueolóxi- za máxica (Galaxia), unha viaxe teñen volumes adicados a des- nares (Lea) danse boas ideas históricos de varias cidades que cos de Galicia (Xerais), Xosé máis mental ca física polas tra- cubrir que ver nas ribeiras dos para viaxar en bicicleta. Xosé publicou A Nosa Terra. Rafael Dorribo e Manuel Re- dicións galegas.♦ ríos, nas dunas do mar ou nos curutos boscosos onde aínda aniñan aves e mamíferos. E de entre os espazos natu- Tamén Portugal, Europa, América e o Xapón rais, tres conseguiron meirande atención. Para visitar os Anca- Os autores galegos non se cir- Máis lonxe viaxou Miguel polo mundo, tal e como conta E se os galegos miramos res é recomendábel ler Un ano cunscribiron unicamente a fa- Túñez para compoñer Cuba mi en A pegada das viaxes. Un para fóra, os estranxeiros ta- nos Ancares, de Xurxo de Vi- laren de Galiza nos seus libros amol (Lea), guía para vivir a caderno de bitácora por Es- mén ollaron para nós. A es- vero (Xerais) e Guía e rutas de viaxes. Aínda sabendo que illa coma un cubano máis. Xa- paña, Europa, Arxentina e pléndida colección ‘Galicia dos Ancares, de Alexandre o caudal de libros sobre viaxes vier Alcalá tamén se achegou Brasil (Ir Indo). Antes ca eles, no espello’, de Galaxia, recu- González (Galaxia). é enorme, hai varias olladas ao ao Caribe con La Habana Eduardo Blanco Amor escribi- pera os relatos de viaxes so- Para visitar o Courel, bo é mundo desde aquí. Flash (Galaxia) e compuxo a ra os artigos de Chile a la vis- bre o que viron en nós visitan- achegarse ao libro que sobre a O máis práctico é Europa na medias unha novela a medias ta (Galaxia). tes ilustres desde o século XV comarca escribiu Mercedes mochila, de Henrique Vázquez un libro de viaxes en Viaxes no Máis perto para a obra co- até o día de hoxe. Máis actual Vázquez para Galaxia. Na Pita (Ir Indo), guía dinámica e país de Elal (Galaxia), obra lectiva Guía da raia (Xunta de é A pie por Galicia: De la mesma editorial publicou a diario de a bordo dun mochilei- ambientada na Patagonia. Galiza), sobre a microcultura Ulloa a Val de Camba (Edha- mesma autora, xunto con Car- ro embarcado no interrail. Ideal Miguel-Anxo Murado es- da fronteira galego-portuguesa. sa), de Josep Espinàs éxito en me Vázquez, a Guía da Ribeira para xente nova con poucos car- cribiu Caderno do Xapón (Ga- Vítor Vaqueiro espreme o me- Catalunya onde estivo nas lis- Sacra. A este contorno cheo de tos que quere coñecer dun xeito laxia) e Francisco Fernández llor do país veciño en Guía do tas de libros máis vendidos paisaxes e historia tamén se apaixonante o continente. del Riego deixouse engaiolar norte de Portugal (Galaxia). varios meses.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Oia 2100 Ano XXVIII

MARTA DACOSTA

áis ao sur de Silleiro, sobre unha camboa Mputrefacta, esboróase Iria López gaña o mosteiro de Oia, como un exemplo do abandono do noso patrimonio e unha advertencia ao futuro. o premio Biblos-Pazos de Galicia 1290. Pero Eanes apela ante o notario do Rei reivindicando os dereitos do mosteiro de Oia Ferrin será o titor da súa novela Contracorrente sobre a igrexa de Baiona. O mosteiro é un lugar de refencia, A.N.T. que marchar da casa tempo a el se lle retribúen os foros, del Contracorrente é o título gaña- atrás, expulsadas por esa mes- son as terras. Xoán Bernárdez dor do I Premio Biblos-Pazos ma avóa e dubida como res- Vilar ilustrouno literariamente de Galicia, do que é autora Iria ponder á chamada. Iso vaille en Un home de Vilameán. López Teixeiro, unha moza de server para tirar do fío da me- 1624. Loitan contra os tur- 24 anos, que rematará en outu- moria, visitar as relacións coa cos. bro a escrita desta novela que familia e rememorar a súa bio- 1835. Neste ano sitúa Biblos publicará en decem- grafía na pequena vila da que é Afonso Alvarez Cáccamo o bro, na versión orixinal gale- orixinaria. nacememnto dunha criatura ga e na traducción castelá. O Iria López Teixeiro recibiu fabulosa aos mesmos pés do título é provisorio e no proceso o premio que fai tan excepcio- mosteiro: Broustenac. Ao fon- de escrita final poderá mudar. nal este certame: a escultura A do, a historia real da desamor- peneira dos soños de Luís Lou- tización do mosteiro, que no Tucho Calvo, Marilar Aleixan- reira, un ordenador portátil e canto de pasar á propiedade dre, Marga Romero e Xosé unha estancia dun mes na Casa do pobo, é vendido por 6.000 Luis Méndez Ferrín foron os Grande de Bachao con todos os reais. O seu comprador membros do xurado deste ori- gastos pagos, para rematar a recuperou o gasto vendendo xinal certame. Nunha primeira novela baixo a titoría de Xosé soamente os cadros colgados selección, á que se presentaron Luís Méndez Ferrín, que no dos seus muros. seis persoas, que cumprían a anúncio do premio, a víspera 2005. O mosteiro cambiou condición principal de ser medo Día da Patria Galega se de propietarios, cae aos nores de 25 anos, tiña que amosou especialmente ilusio- poucos, leva décadas presentarse un primeirto es- nado con esta iniciativa oferé- desfacéndose, as propias quema argumental, situando a cendose á autora como un spa- palmeiras axudan empurrando época e as personaxes. Desa rring fronte ao que probar as os contrafortes, e a pedra vai primeira escolma sairon catro súas ideas e as sucesivas redac- caendo, axeonllándose ante o seleccionados: Eva Moreda cións da novela. mar. En todos estes anos os Rodríguez, Alberte M. Ramos A obra deberá estar remata- seus muros esboróanse vítimas Ríos, Iria López Teixeiro e da antes de fin de ano para pu- do desinterese e dun proxecto Alexandra Pérez Feal, que pa- blicar na colección Mandaio. calculado que, baixo o pretex- ra a decisión final do xurado Os outros finalistas tamén re- to de que non paga a pena debían xa formular unha pri- ceberon un recoñecemento, e recuperar o que se estragou, meira redacción da súa obra. teñen paga unha fin de semana arrasa a historia e trae unha Eva Moreda, que se atopa tra- para dúas persoas nun dos es- modernidade mal entendida. ballando en Alemaña, declinou tablecementos da rede Pazos A camboa hai lustros que facelo, polo que os finalistas de Galicia. non ten utilidade, onde collían foron tres. Iria López Teixeiro. BIBLOS O Premio Biblos-Pazos de a man lagostas e congros, ho- O acordo do xurado foi e o ritmo na sucesión dos acon- a dunha rapaza que ten dúbidas Galicia tera continuidade no xe amoréanse as feces dun sa- unánime e valorou de Con- tecementos”. sobre as súas relacións e o seu próximo ano dada a boa acolli- neamento ruín de tuberías tracorrente “as posibilidades Trátase dunha historia con- traballo. Recibe unha chamada da desta primeira edición a pe- inmundas que empardecen as narrativas das que compre sa- temporánea, que se desenvolve contándolle que a súa avoa es- sar da premura da súa convoca- augas da praia intoxicada. O lientar a axilidade dos diálogos nos anos 70. A voz narradora é tá mal. Ela e a súa nai tiveran toria inaugural.♦ argazo morre putrefacto e un fedor indefiníbel envolve o mosteiro. Hai dous anos que o piche une os bolos da praia como asfaltando a costa que vén de Portocelo. As lendarias Damas das Pozas claman desde as abas do Argallo. 2100. A ironía do destino fai do mosteiro desamortizado outro edificio de luxo, estandarte do neoliberalismo que engorda a fachenda dos capitalistas de novo pelo. Fedíalles, mais non foi depuradora o que puxeron, levaron un emisario mar adentro, onde os seus ollos non vían a merda e o fedor non acadaba as súas pituitarias. A camboa non existe, putrefacta e inservíbel foi inundada de cemento para converterse en aparcamento e terraza dunha cara e selecta cafetaría. É a modernidade que arrasa a nosa historia. Non nos doe dos frades que os veciños tiveron que denunciar en 1678 polas súas extorsións, dóenos o pobo, ese pobo que contribuiu a enriquecer un lugar que hoxe avulta un patrimonio privado, e que é o seu lexítimo propietario.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII Hai que dicir non Raúl, de Helena Villar Janeiro, cóntanos a historia dun neno que calquera nai querería ter na casa. É tan boí- ño e xeitoso que non sabe di- cirlle a nada non. E velaí Experimentalismo literario o seu problema porque esa incapacidade e patria perdida para negarse a facer todo o que lle piden Quiroga fai a terceira entrega da Viagem ao Cabo Nom vaino meter en moitas leas. E Título: O regresso a arder. tor debe interpretar partes de- Raúl medra e Autor: Carlos Quiroga. la– cansa e vólvese escuro. os problemas fanse máis e Edita: Agal&Quasi. Estes de Carlos Quiroga, os máis complexos. Edita narrativos, son textos que ten- Galaxia na súa colección Carlos Quiroga, escritor e den a unha páxina e fan uso ‘Árbore’.♦ pensador contra corrente, entanto da evocación medial co- tréganos agora a terceira parte mo da terminal, da que se ubi- da Viagem ao Cabo Nom, bai- ca no remate do texto, indis- Novos merlos xo unhas esixencias formais tintamente. tamañas á pri- Fundamentalmente son Xerais publica dous novos títu- meira entrega, relatos, unha sorte particular los da súa colección ‘Mer- A espera cre- Río literario de relatos-crónica de percur- lín’, neste ca- puscular, em- na procura so semántico quebrado no so para lecto- pregando un- dunha que caben moitos temas dos res a partir ha solución utopía cales o tratamento ten que dos sete anos. expresiva in- racional, de ser, por forza, sintético. Non Xavier Queipo tegradora, se pretende tanto a análise presenta O es- anovadora no solida- como reflectir unha situa- pello e o posíbel e fon- riedade, ción, interior ou exterior ou dragón, ilustra- damente indi- de ganas ambas á vez. do por Maite vidualizada, de falar, Relatos-crónica nos que Ramos, unha que ten basa- incendio vontade de estilo resulta tan historia máxica mento na hi- nos evidente como brillante, máis ambientada no bridación e adentros do alá dos xogos de palabras Himalaia. Alberto Varela Ferrei- esta, á súa (que non son poucos), das ro escribe e ilustra vez, na nece- viaxeiro ironías (que os emparentan Anamarciana no Planeta sidade de con- que consta- cos poemas), dos efectismos Vermello, terceira aventura des- tar con cal- ta a perda (enraizados na mesma conta extraterrestre tan pavera.♦ quera recurso de valores cepción do mundo e as rela- expresivo im- no seu país. cións que o problematizan). primíbel e do Relatos-crónica do ir sendo, A conquista que o autor do outro remedio non hai. Río poida botar literario compartimentado en man. De xeito que o libro é xa dez bloques mais un discurso de América de por si un obxecto belo, pri- final, río literario na procura morosamente impreso, coida- da concordia vital, dunha uto- Conquistar América “non foi do e pensado até o último de- pía racional, de solidariedade, unha verbena”. Así explica o talle e de xeito total, non só o de silencio, de ganas de fa- obxectivo da novela Os donos discurso, no que se vale de es- lar... incendio brutal nos do paraíso o seu autor, Andreu quemas para presentar o con- adentros do viaxeiro que non Martín, que pretende expli- tido, de índice-organizador Carlos Quiroga. recoñece Itaca, viaxeiro de- car que hai de personalizado, do emprego de senraizado porque na patria certo na lenda varias tintas no texto (alterna- os límites en que cada código moi frecuente mais non exclu- non se sente aceptado e no negra sobre o tivas ao negro clásico) coas o circunscriben, o atan. siva, dos textos, pois un dis- entanto constata a perda de xenocidio que harmoniza ben, cando É precisamente isto o que curso longo –onde alén de de- valores propios da xente do sobre os indios cómpre, a fotografía (obxec- explica a brevidade, tamén codificar unha historia o lec- seu país en favor doutros alle- cometido polas tos e naturezas, sobre todo) os, a destrución, o roubo con- tropas cando o acompaña, de dese- sentido, da patria camuflada, españolas ños, de fardel fotográfico, de Tabela das letras alienada, na bobería perma- destacadas no subliñados, mestura de maiús- nente. Novo Mundo. O culas e minúsculas, xogos co FICCIÓN NON FICCIÓN Como é agardábel nunha libro gañou o espazo... miscelánea, a heteroxeneida- premio Edebé de 1. MELODêA DE DêAS USADOS. 1. O FRACASO NEOLIBERAL Formalmente, o contido de presídeo todo, a necesida- literatura xuvenil no 2004. Edi- mana, sobre todo, de dúas Anxos Sumai. NA GALIZA. ta Rodeira.♦ Galaxia. Xavier Vence. de de reflectir o envolvente fontes, da literaria e da foto- mundo de fóra e tamén o pa- gráfica, que se han ir alternan- A Nosa Terra. 2. DENTRO DA ILLA. sar da condición propia do do sen evidente procura de se- Dolores Ruíz. 2. O REINO MEDIEVAL que habita dentro, a amargura Un capón cuencialidade porque o caos, Galaxia. DE GALICIA. de todos. Este é o eixo co- orixe ou destino, todo o im- Anselmo López Carreira. mún. Velaí a carencia de hori- monstruoso pregna. Da fotográfica xa de- 3. A REPÚBLICA DOS SOÑOS. A Nosa Terra. zontes distintos dos actuais, mos unha mínima caracteriza- Nélida Piñón. de expectativas de resolución Luz Soriano Radío e Mariana ción antes, mais aínda fica en- Galaxia. 3. MEMORIA DE FERRO. da problemática vital. Inclú- Riestra publican Alba de gadir que xoga coa angulación Antón Patiño Regueira. Vilalba, unha historia pensada 4. VEU VISITARME O MAR. ense temas non só relativos da perspectiva. No conxunto, A Nosa Terra. para os máis novos que agora Rosa Aneiros. ao eido do eu lírico, senón o libro concíbese asi como un publica Baía na súa colección Xerais. 4. ORIENTARSE outros dos que se apelidan espello, un enorme espello ‘Xiz de cor’. Alba é unha POLA RIBEIRA SACRA. polémicos, como a cuestión que ás veces reflicte formas e nena moi 5. É. Gonzalo de Francisco. ortográfica, ou a sociopolíti- ás veces texto, no que as for- espabilada Manuel Outeiriño. Baía. ca. Reflectir é facer pensar. A mas poden corresponder a un Galaxia. pasividade é nociva tamén que terá que obxectivo íntegro ou a un de- 5. DICIONARIO FRASEOLÓXICO para o viaxeiro das letras. se enfrontar talle, sempre o suficiente para DO MAR. O libro vén escrito na nor- contra un ca- amosar e inclusive para evo- Francisco Rivas. mativa ortográfica reintegra- pón moi car. Pois a evocación, a epifa- A Nosa Terra. cionista. O que importa, en to- tragalán que nía, a connotación é unha undo caso, é que esta é literatura de tanto ha estratexia obrigada cando o de altura.♦ papar vaise narrador se acha impotente LIBRARêAS CONSULTADAS: Cartabón (Vigo). Couceiro (A Coruña). converter nun monstro. Logra- ante a pulsión interna que o Michelena (Pontevedra). Pedreira (Santiago). Souto (Lugo). Torga (Ourense), rá a nena acabar coa ameaza obriga a dicir, a expresarse, e Central Libreira - Dolores 2. (Ferrol) XOSÉ M. EYRÉ deste galo tan goloso? ♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII UBE

N¼ 0. Xullo do 2005. Dirixe: Xabier Moreda.

Esta nova revista fai un percorrido pola moda e a cultura viguesas. Neste número inicial danse receitas diferentes para comer ostras e preséntanse os traballos do Viaxar no tempo dá medo artista Bieito Freire e do obradoiro Bido. Dáse A máquina do tempo, de H.G. Wells, editada en galego conta da rodaxe dun documental Título: A máquina do tempo. Kent. Na proposta dunha via- Autor: Herbert George Wells. xe ao futuro feita por Herbert sobre a im- Edita: Toxosoutos. portancia de George Wells na súa obra A Vigo na mo- maquina do tempo, editada vida dos Steven Spielberg e Tom Crui- por Toxosoutos en libro de anos 80. Pa- se puxeron de moda de novo peto, conviven en harmonía a tricia o pánico desatado polo xenial responsabilidade dos homes a Fernández explica que é o Orson Welles dende o Mer- respecto do vieiro que seguir ‘land art’, disciplina que terá cury Theatre no avantar da civilización atención especial en Mariñán na noite do 30 A obra mais tamén de cómo será ese durante o mes de agosto. Da- de outubro de mostranos futuro onde brilla a metáfora 1938 con A creada polos submisos e pesi- mián Villalaín conta as súas un escritor viaxes con Carlos Casares.♦ guerra dos mistas eloi conviven cos es- mundos. Ago- que se curos e temíbeis morlocks. A ra, unha nova preocupa obra mostranos un escritor Periférica versión cine- por que se preocupa por cuestións matográfica cuestións filosóficas e a quen lle obse- N¼ 13. Primavera do 2005. 4 euros. fainos voltar a filosóficas e siona o home e o seu contor- Dirixe: Rui Ângelo Araújo. nosa ollada a quen lle no social. Todo isto converte Edita: Grupo Desportivo Cultural de Vilarelho. cara a un au- A máquina do tempo en parti- tor senlleiro obsesiona o cular e as outras novelas de Jaureguizar, Xabier Cordal e dentro da home e o H. G. Wells en novelas de Bernardo Penabade ciencia fic- seu contor- ideas, de teses con resolución reflexionan sobre o ción pero cun- no social. final e son estas caracterís- portugalego e as fronteiras ha proposta ticas o que converten o autor lingüísticas entre ambos os nova, voltar á nado en Bromley nun dos au- países. Publícanse fotografí- literatura en galego coa tradu- tores máis influentes aínda as de Ar- ción da inquedante novela A hoxe en día dentro do xénero mindo máquina do tempo alicerzada da ciencia ficción e elo im- Dias. nos relatos curtos que co tem- prescindíbel de obras como Fernando po se converterían nesta Un mundo feliz, Nova visita a Gouveia mágnfica novela editada en un mundo feliz ou Walden recomen- 1895 e que lles abriría paso a dous porque como deixou es- da varios outras obras como a lírica e crito H.G. Wells no epílogo libros ten- fermosa O home invisíbel desta obra: “A un non lle que- do como (1897) ou a devandita, estrada outra elección que a de du- roteiro de na e desacougante A guerra Herbert George Wells. bidar”. Cecais na dubida é guía a liña dos mundos (1898). onde reside a inspiración desde metro A afección do escritor artellar a súa obra literaria aos lectores, como tan ben te autor.♦ de Lisboa. Sarah Adamopou- polas matemáticas e física foi onde mergulla a súas ideas na soubo ver Jorge Luis Borges los entrevista o poeta a semente perfecta para poder narrativa transmitíndollelas no ensaio adicado ao autor de XOSÉ FREIRE Manuel António Pina. Na sección creativa inclúense relatos de Rogelio Guedea, José Ferreira e Rui Ângelo Araújo e máis poemas de João Luis Barreto e José Carlos Barros. A capa Au revoir, les poétes deseñouna Piotr Kowalik, de quen se inclúen máis traballos no interior.♦ Revisión de dous anos de crítica Desde setembro do 2003, case completas, dúas reseñas dunha exhaustivo. A segunda sería mático ou á “adoración” dos cada semana, coa colaboración revista (Amastra-N-Gallar), que quen isto asina divide a ac- ex-alumnosÐ conseguiron mon- O Ollo Público de Xosé María Costa, encheuse dúas edición de “clásicos”, tres tual poesía galega en diversas tar prósperas leitarías cun pro- N¼ 11. Xuño-setembro do 2005. 3 euros un espazo de reseña de libros volumes editados por institu- tendencias. Unha a formada po- duto tan escaso como o que fa- Dirixe: Fernando Vilaboa. de poesía. O motivo polo cal se cións, un fora de comercio e los innovadores. Que é un inno- lamos. A cuarta tendencia, mi- fixo esta sec- unha tradución (Paul Celan), vador? A resposta clásica deuna noritaria, son os outros, forma- Jaroslav Seifert escribe un ción debeuse a resulta que, en verdade, conta- o Dr. Johnson: é o individuo da por poetas de todas as cons- artigo reivindicando a lírica. que nos demos Case ríamos con 42 reseñas de novi- que, unha vez se lle acabou o telacións que brillan no univer- Inma López Silva analiza a conta de que á un 48% dades. Destas, 20 foron edita- leite á vaca, se empeña en mun- so da poesía galega. situación actual do teatro maioría de lidos libros das por seren premios (16) ou xir o touro. Esa é unha tenden- A última conclusión sería a galego. Inclúense pinturas de bros de poesía de poesía áccesits (4), o que dá que case cia. Logo está a daqueles que se da función do reseñador. O Ana que aparecían galega un 48% dos libros de poesía dedican a aloumiñar a vaca coa afán de mostrar unha imaxe Termes, en galego non aparecidos galega que se editan é porque cubizosa idea de que cando vol- digna e sa da cultura galega, que tamén se lles entrega- foron premiados. Nin é necesa- te dar leite o primeiro xorro se- sobretodo da literatura, levou a ilustra a ba nin acta de estes rio dicilo, mais, como sospeita- xa para eles, practicando unha unha inflación á hora de conce- portada. nacemento. Ou dous anos rá o lector, destes 20 libros edi- poesía cínica, que coma un der os loureiros. En boca de se- Nora Tou- unha acta de deben a súa tados case todos, agás 3, co- monstro de Frankenstein con- gundo que reseñador parece cedo nacemento que edición rresponden a autores que publi- serva vida propia por vontade que en cada recanto de cada vi- cóntanos a servía tamén a algún can o seu primeiro libro. Só un- de desaprensivos unha vez dela do país, e en cada revolta do súa de acta de de- premio. ha poeta inédita (Antía Otero) saparecidas as causas e as ener- camiño, hai un excelente “cre- “escapada” función. Des- é quen de publicar o seu pri- xías que deron sentido á súa ador”. Certos entusiasmos es- de Salzbur- pois de dous meiro poemario sen pasar pola aparición. Unha terceira ten- tán levando a converter a lista go a Galiza. anos, un está peneira dos premios. O día que dencia está formada por aque- da compra en poesía e á guía No capítulo canso, seguirá só Xosé María desaparezan estes premios, deles imperturbábeis masturbado- telefónica no canon da nosa side pensamento, Javier Sáda- Costa. Neste tempo quen isto saparecerá toda posibilidade res de touros que, inmunes a tuación literaria. ba defende a mestizaxe asina escribiu 57 reseñas. Des- dunha poesía galega nova? Ad- ironías privadas e coa resigna- E a derradeira conclusión: cultural como evolución te número, sacando dúas anto- mítense apostas. ción e aquiescencia da comuni- Au revoir, les poétes galiciens!♦ positiva. Tamén se inclúe loxías, dous libros de autoedi- Este é a primeira conclusión dade cultural Ðcase sempre gra- crítica de cine e música.♦ ción, dous tomos de poesías que se tira dun balanzo nada zas a un notábel traballo diplo- X.G.G. N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

Derradeiro diálogo co ser querido O celanovés Baldo Ramos poetiza a perda da avoa morta

Título: Diario de una despedida. dúas veces 24 poemas sen títu- orías surrealistas de André Bre- Autor: Baldo Ramos. lo e con números latinos (os ton: da xuntanza de dous ele- Edita: Amarú Ediciones. primeiros descendentes de mentos moi afastados entre si XXV a II, os outros ascenden- nace unha enerxía nova que, Hai poetas que utilizan as pala- tes de II a XXV) en torno a un no caso de Ramos, consegue bras para tapar a verdade, tal- texto central que leva como tí- dicir cousas dificilmente ex- vez no intento de ocultar a súa tulo “Mientras espero tu regre- presábeis, atopar palabras para incapacidade, talvez incons- so” (o único sen puntuación) e realidades detrás das palabras: cientemente. E hai poetas que constitúe o número I, o eixo “No habrá cárcel que te libe- intentan achegarse á verdade a central, cumio, fondo, punto de re.” (30), “Mi silencio es / la través da palabra. Baldo Ra- chegada para o primeiro grupo metáfora en la que habla / tu mos é destes últimos. de poemas e punto de partida mudez.” (68). Podéndose apre- Despois de publicar os poe- para o segundo: “el vértice / del ciar este trazo estilístico tamén marios Raizames (2001), Los encuentro” (41). É o momento nas outras obras de Ramos é ojos de las palabras (2002, da morte da avoa en Celanova aquí onde parece particular- Premio de Po- ao que leva o camiño desde mente axeitado e logrado pois esía María del Se o Teo (tamén Portas) e do que se o tema do libro Ðo brutal enig- Villar), Aár- afasta cara a Teo, Compostela, ma da morteÐ require unha lin- bore da ce- traballo Carril, Baiona. É o 28 de xuño. guaxe radicalmente diferente: gueira (2002, de Baldo Ao prólogo (primeira parte do a vida morta e a morte viva son Premio de Po- Ramos libro) e aos malos agoiros e o paradoxo. esía do Con- como artista presentimentos (segunda parte) Atopar palabras para o ine- cello de Ca- plástico sucedeu a espera ante a agonía fábel é certamente unha carac- rral) e El sue- insiste na (terceira parte) e a triste certeza terística da literatura mística, ño del murcié- palabra e da morte. Logo só queda a terra mais aquí a transcendencia está lago (2003, ferida do dó (cuarta parte). no memorizar, no expresar, é Premio de Po- na escrita, Se xa a estrutura do libro dicir dentro da inmanencia, no esía Arcipres- a súa poesía plasma de xeito exemplar a si- propio ser humano, no amor te de Hita, vive tuación provocada pola irrup- por el e na súa dignidade. Esta Editorial Pre- esencial- ción da morte coas súas distin- especie de diálogo post mortem Textos), o ce- mente tas fases, non o fai menos a coa avoa que representa Diario lanovés acaba da imaxe. propia poesía. Ante o fenóme- de una despedida non ofrece, á de engadir un no-límite máis extremo que se primeira, consolo, xa que a quinto libro á poida imaxinar e detrás do cal perda é irrefutábel e irreversí- súa obra poé- Ðda outra beira da morte, bel. Ora ben, os versos non se tica, Diario de una despedida, alén…– só fica o máis absolu- poden senón entenderse tamén que lle valeu o accésit do “IV to descoñecemento esváense como revolta e como deber Certamen de poesía iberoame- as nosas certezas. A única que grato, como tarefa que nace do ricana Víctor Jara”. Nel apare- nos segue acompañando é a de amor cara á persoa desapareci- ce un tema claramente trazábel non poder facer nada, a impo- Baldo Ramos. PACO VILABARROS da, intimamente ligada á iden- ao redor do cal xiran todos os tencia. E se ben a morte pro- tidade de quen segue vivo e es- versos: a morte da avoa. voca unha “mudez que nos se- recordos e no que temos de llama de la ausencia / arde tu cribe. Velaí que o recordo e a A xeito de diario todos os para” (45) o poeta –o neto– máis humano e fráxil podemos voz” (25), “el recuerdo se gan- intensidade da emoción se tro- poemas –agás os dous do li- non pode calar: “Pero al me- aínda estar con ela. Velaquí un grena” (28), “musgo helado / can en arte como unha das ex- miar– levan lugar e data (día e nos poder dar fe de esta impo- dos paradoxos da morte, “ese de la muerte” (48), “molicie presións máis positivamente mes sen ano) abranguendo as tencia” (20), “contar lo que no oscuro camino sin retorno / del olvido” (61). Mais non se humanas, dando unha idea do dúas semanas do 21 de xuño ao alcanzo a ver / si no es a tien- que sólo en la memoria podrá trata dunha ornamentación mo- que significa dignidade e bur- 4 de xullo. O libro divídese en tas” (37). Pois o insulto da juntarnos.” (45). dernista senón que esas imaxes lando a morte desde a febleza catro partes –“Liminar”, “Pala- morte provoca a revolta da Se o traballo de Baldo Ra- lles dan unha especial coheren- do dorido. O último paradoxo, bras para conjugar la ausen- persoa que sente: “Porque na- mos como artista plástico insis- cia aos versos, capaces de evo- daquela, é o feito de que, malia cia”, “Deshabitada espera”, da puede hacer / que por per- te na palabra e na escrita, car algo que as maneiras habi- o desolador motivo do que na- “Tierra herida”– que se agru- derte / mi voz te dé por muer- –moitas das súas obras nacen tuais de falar ou de escribir non ceu este libro, nos poidamos pan dunha forma que se pode- ta.” (60) E, efectivamente, se a da caligrafía–, a súa poesía vi- deixan ver. Decote esas imaxes felicitar da voz que con el nos ría considerar un movemento falecida segue viva é en nós, ve esencialmente da imaxe pin- únense a paradoxos e oxímo- agasallou.♦ no tempo e no espazo. Pois, nos nosos pensamentos, na no- tando verdadeiros cadros: “el rons que de certa maneira fun- abstracción feita do limiar, hai sa dor, no noso amor, só nos río de tu vuelo” (18), “En la cionan como a metáfora nas te- FRANCK MEYER

Montealegre contou coa participación de grupos destacados da escena

Título: Montealegre. musical cubana, como Grupo: Os Carunchos. Escape, Tribal, Porno para Edita: Pai Música. Ricardo, Cuba libre, Free Hole Negro e Tierra verde, Tres anos despois de publicar bandas que proceden dos es- Sen tempo non era!, Os Carun- tilos máis diversos e que lle chos veñen de presentar Monte- confiren ao traballo un carác- alegre, un novo traballo ter documental e discográfico no que seguen a heteroxéneo.♦ apostar pola música tradicional. Con instrumentos da tradición dan forma a este novo disco.♦ terceiro traballo, Benito soul feito nos anos sesenta e galega e ritmos animados, Os Zambrano amosa o O mellor do soul setenta . Un triplo álbum no Carunchos rescatan vellas can- movemento musical que se que se recollen algúns dos te- tigas do repertorio popular e está a correr polo subsolo de mas dos máis destacados Habaneando Título: Atlantic Gold. 75 soul classics from introducen novas Cuba da man de solistas e the Atlantic vaults. intérpretes deste estilo, desde composicións con timbres e to- Título: Habana Blues BOS. grupos que absorben todo e Grupo: Varios. Otis Redding até Aretha nalidades da música folk. Mui- Grupo: Varios. son capaces de fusionalo cos Edita: Warner Music. Franklin, pasando por Wilson ñeiras, pasodobles, valses, xo- Edita: Dro Esst West. seus referentes para levalos a Pickett, Sam & Dave, Carla tas ou foliadas son algunhas novos territorios. A banda Atlantic Gold recompila Thomas, Ben E. King ou The das quince pezas que lle En Habana Blues, o seu sonora, eixe central do filme, setenta e cinco clásicos do Drifters.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

Fran Herbello ‘A cidade pode ser un parque de atraccións’

M. BARROS Coñecido e seleccionado en mostras internacionais polas súas fotografías en branco e negro, construídas polo propio autor e que falan do campo e da cidade, da relixión ou do culto ao corpo, Fran Herbello (Suíza/Cangas, 1977) vén de inaugurar no Espazo Anexo do MARCO de Vigo a mostra Souvenirs, na que o artista presenta dúas instalacións, a confrontación entre o rural e o urbano con múltiples asociacións e lecturas. Agora está a traballar nun novo proxecto, unha exposición colectiva coa que se inaugurará o Centro Cultural Europeo de Xénova. El foi elixido para representar o Estado. PACO VILABARROS

Con esta nova exposición se- Presenta un rural máis tos dándolle a volta ao que se perfecto, a foto bonita dun rapaz Na vila podes escoitar as campás mella que quere parar o tempo. que como é, como a xente quere dicir. Penso que ten moi- que está morrendo de fame. cando hai defunto e dáse unha re- As dúas instalacións que se quere que sexa. to de surrealismo, con esas aso- A técnica que emprega lación moi estreita entre relixión amosan en Vigo baséanse nas Un pouco alterado, si. Como ciacións rápidas que dislocan a para realizar as súas imaxes e morte. Nas cidades perdeuse e miñas vivencias. Nelas retomo dúas instantáneas, dous recor- mirada, con toques do humor arrédase do uso da tecnoloxía substituíuse por outro tipo de re- esa experiencia que tiña de cati- dos. Tamén está presente o con- negro, un falar que xa non se dixital, converténdoo nun lixión, polo culto ao corpo. Coi- vo cando cruzaba a ría para vir cepto do terreo, do eido, perdido escoita nas cidades. verdadeiro artista-cirurxián do que existe un paralelismo en- a Vigo e me atopaba cunha cinas cidades. Nunha instalación Estas creacións fotográfi- do corpo. En que consiste? tre este culto e a relixión, ambas dade na que había elementos coloco un vídeo cos ladridos cas, imaxes irreais nas que Se conseguise este acaba- procuran a eternidade. que me parecían fóra de lugar, dun can, como alarma tradicio- intervén sobre o corpo, apa- do con ferramentas dixitais Por veces ridiculiza certos como un campo de repolos no nal que no urbano desapareceu, recían por primeira vez no empregaríaas. Pero agora uti- aspectos relixiosos. medio dos edificios ou un burro foi substituída por outro tipo de ano 2000 recollidas no libro A lizo un sistema máis artesanal Fágoo e é algo que penso polas rúas. Agora xa non se ve sistemas, para pasar a ser un ani- imaxe e semellanza. no que traballo sobre o corpo que está na cultura popular. Por tanto, pero penso que en Vigo e mal de compañía. Este é un có- Todo partiu como un xogo como se se tratase dunha es- exemplo, agora xa se perdeu, noutras cidades galegas hai un- digo que desaparece, como moi- nun proxecto académico. De aí cultura e despois tírolle unha pero nos enterros facíanse fes- ha mesturanza entre o rural e o tos outros arraigados en Galiza. saíron as primeiras ideas que se foto. Pégolle fíos, cartóns, te- tas e ritos de loubanza á vida. urbano que non permite un cor- Ten unha traxectoria que o foron pulindo e consolidando as, ferros... Sorprende, de feito En Mal de corpo recollía te drástico, con moitos códigos liga á fotografía, mais con esta co tempo. Que busco? Pegar un chamáronme para unha expo- moitos destes elementos, co- mesturados. Esta é a idea que mostra semella dar un xiro. golpe na mirada e que a xente sición sobre fotografía dixital mo exvotos de carne, unha vertebra o novo traballo. Acabei de inaugurar a serie se pare ante a fotografía. que fixeron en Madrid e ao fi- hostia de pel, un sagrario Por que a titula Souvenirs? de Mal de corpo e propuxéron- Algunhas chaman moito a nal incluíronme. cunha dentadura postiza den- Parecíame que este tipo de me isto do MARCO. En princi- atención, como a dos corpos Neste xogo de verosimili- tro... por que coloca o corpo situacións que se atopan na cipio ía presentar tamén foto pero cosidos ou grampados. tude a través da fotografía, no centro destas creacións? dade son como pequenos acha- fixen a instalación e pareceulles Sempre xogo coa provoca- considérase máis fotógrafo O medo á morte existe sem- dos arqueolóxicos do seu pasa- interesante que cambiase e ción, un recurso moi emprega- ou escultor? pre pero hai dous xeitos de en- do ou souvenirs do pasado. O tí- amosase outras formas de facer. do na publicidade: chamar a Véxome como escultor. Co- frontarse a el, no rural está a re- tulo fai referencia á memoria De feito estudei escultura na fa- atención e lanzar a mensaxe. mo é imposíbel manter a unha lixión e a eternidade celestial e dun lugar incluíndo ademais o cultade. A fotografía é o que Mais, por veces poden re- persoa durante moito tempo no urbano créase unha eterni- aspecto do turismo, presente ta- máis se coñece pero tamén fi- sultar un tanto desagradá- con estes elementos pegados, dade terreal na que cómpre fa- mén na exposición. Na zona on- xen instalacións. Con todo, sín- beis. Está enfrontada a arte eliminando os aspectos que non cer dietas, coidarse, alisar ende vivo existe un plan de urba- tome máis cómodo na fotogra- co pracer estético. me interesan, emprego como rugas, cremas para facer o teu nización bastante potente, dal- fía, coñezo o medio e sei mellor Poden resultar desagradábeis medio fotografía. O soporte das corpo máis eterno. gún modo actualicei estes recor- como vai ser o resultado. pero non feas. Busco unha com- miñas esculturas é a fotografía. Pertence a unha xeración dos de escenas fóra de lugar. Que queda do seu Mal de posición foto directa, con bo aca- O que me preocupa é a manipu- de novos artistas, como os Coido que moitas veces o turis- corpo? bado, limpa. Son grimosas, por- lación do corpo. Outra xente di trata o mundo da cultura? mo condiciona o espazo onde A imaxe e a confrontación que se asocian con cicatrices e que é fotografía, porque cando Coido que debería haber vai e transfórmao totalmente, entre o campo e a cidade, que cortes no corpo, pero son estéti- manipulo a escultura xa o fago máis infraestruturas e máis creando escenas máis propias continúo nesta mostra. cas e poden provocar outros sen- pensando como vai ser a com- apoios para que a xente que sae de parques de atraccións que de Por que esa obsesión po- timentos. Non coido que a foto- posición en imaxe. da facultade poida darse a coñe- vilas ou de espazos naturais. O los dous planos? grafía teña que ser só agradábel. Na súa obra tamén fai un- cer. Van saíndo traballos, exposi- orixinal perde a graza e convér- Sempre vivín na vila e esti- De feito míranse fotografías de ha reflexión profunda sobre a cións, proxectos pero é moi difí- tese todo nunha especie de pro- ven ligado a recuperacións da nenos famélicos que son máis relixión. cil porque disto non se pode vi- totipo que hai que seguir. Xo- tradición. Atráeme moito o mo- desagradábeis, e ao tempo máis No rural a presenza da reli- vir. Coido que agora, co cambio guei con esta idea de artificiali- do de falar do rural, cheo de re- perversas, porque o único que se xión é máis forte, sobre todo na político, deberían aumentarse os dade da natureza. tórica, onde se asocian elemen- busca é o fermoso, un encadre xente de máis de cincuenta anos. apoios e o número de salas.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

Temos jazz, temos risco Pontevedra voltou, con nota, a ser a grande cita jazzística galega

LEANDRO ABOAL Xa comezara a quentarse o ambiente entre a Praza da Peregrina e as noites do pub Albatros entendidas cal citas iniciáticas baixo o nome de Pontejazz. O mítico e reaber- to antro nocturno ponteve- drés deu en ser o punto de fu- sión de tanto amor polo jazz a xeito de jam session. Que llo pregunten ao descargador de peixe no porto de Marín que para a ocasión debullou as mellores notas do seu pulmón cun vello e sobado saxofón.

Xullo é xa sinónimo de jazz en Pontevedra e tal cousa acredí- tana os mellores afeccionados cando chegan a cita sinalada. A elección do cartel foi certamente saudábel por parte dos responsábeis do concello pon- tevedrés. Estilos diferenciados mais todos co elo da calidade e a profisionalidade que deman- dan todos aqueles que enche- ron os dous espazos de concer- to e convivio. O da xa mítica Praza do Teucro e o tamén Esbjörn Svensson e, á dereita, Robert Cray. XOSÉ LUÍS ALONSO asentado do Pazo da Cultura. Richard Galliano abriu a flor de Estambul” aquí tan coñe- do ao que non lle era estrañas so- dentro do XIII Festival Interna- de longo percorrido e amplo es- quenda, co New York Trio, nesa cida pola voz sabia de Javier noridades pouco distantes da gui- cional pontevedrés. Jim Pugh, pectro. O guitarra Wil Crosby li- Praza do Teucro entre laran- Ruibal. tarra hendrixiana. Öström, pola Kevin Hayes, Karl Sevareid fo- derou a noite á par da acreditada xeiras do po. Arroupaban a ma- O Pazo da Cultura recibiu o súa parte, pasou de semellar a deron os músicos cos que Robert voz dunha muller que ofreceu un xia desbordada por un acordeón concerto posibelmente máis bilidade do grupo cando discorrí- Cray interpretou temas de concerto excesivamente recita- que quería protagonizar un jazz agardado. O que entrou de man an as primeiras pezas a se con- “Twenty”, a súa última entrega do. Con todo, o poderío de Ma- ao que chegou Galliano logo de dun músico nórdico como verter nunha das opcións máis discográfica, para pechar a xira vis Staples quedou acreditado e ser unha figura de referencia, alá Esbjörn Svensson, hoxe celebra- exquisitas do concerto. E desde europea e enganchar desta volta o seu xenio ao cantar forma par- nos anos sesenta, para tantos do nos foros musicais cal unha o seu piano Esbjörn Svensson en Pontevedra cun soul renova- te da máis rica tradición do gos- cantantes franceses de música li- esperanza certa do jazz europeo. marcou. Non é amigo de euforias dor. Protagonista a súa voz ase- pel e do blues. Non faltaron chis- xeira. Hoxe é un mestre que Xunto a Dan Berglund no baixo e pola contra imprime unha at- rrotada e unha guitarra que con- cos á música xuvenil dos setenta bebeu na rica tradición francesa e Magnus Öström como bateris- mósfera case minimal que acada trafraseaba de xeito tan perfecto como cando ofreceu unha verde acordeón e tamén un home ta, colle a forma EST e plasman os seus mellores momentos cado como imposíbel. Toda unha gui- sión memorábel de “The que reverencia a Piazzolla, aso- un concerto do gusto dos afeccio- executou a peza que compuxo en tarra de blues que acompañaba a Weight”, a mítica entrega de The ma a frescura dos ritmos nordes- nados que lle piden un chisco homenaxe ao seu fillo. un cantante ou un excepcional Band (cos que a cantara no “Last tinos e clama pola tradición pri- máis ao jazz do século XXI. Res- A ameaza de chuva levou ta- guitarrista que apabullaba cos Waltz” filmado for Scorsese) nin mexenia do jazz. Esta última pecto para aventurarse en pezas mén ao Pazo da Cultura as dúas seus solos. Todo en un: nada tampouco os momentos fin de venlle adosada tamén polos mú- da tradición musical culta, execu- entregas finais. Abarrote e un máis e nada menos que Robert festa para que o público se entre- sicos que nesta xira o acompa- tadas case en postura de cámara, ambiente de primeira para dis- Cray como alma do blues. gara definitivamente. Xusto a ñan; os Clarence Penn, baterista e enerxía e risco para recoller ese frutar de balde con Robert Cray Tamén, alma e paixón asen- ocasión para que brillaran á mes- e o baixo Scott Colley que circu- eclecticismo en positivo ao que e Mavis Staples. Os habituais tada con Mavis Staples e un pro- ma altura Mavis e os seus músi- lan seguros con Galliano e a súa nos teñen xa acostumados as das grandes citas do jazz en Ga- dixioso grupo que soubo tanto cos nun tempo, xa bis, que foi ta- entrega acordeonística. O mo- grandes figuras do jazz actual. liza alí estaban e alí tamén serían acompañar a riqueza vocal da mén a despedida até o ano vin- mento máxico da noite chegaría Berglund soberbio cando tomou testemuñas da arroiada musical Staples como agachar as obvias deiro da cita internacional do coa inquietante versión de “A o arco dun contrabaixo samplea- que aínda estaba por acontecer carencias física dunha cantante jazz en Pontevedra.♦

Concertos Íntima multitude Concerto do sexteto Antony and the Johnsons en Santiago

Grupo: Antony and the Johnsons. do mundo so- A interpretación comezou o concerto. Até a water”. Resultou ser un dos mo- A hora e dez minutos que Lugar: Praza da Quintana, 12 euros. bre o que tran- coa canción “My Lady Berenguela in- mentos máis emotivos do con- durou o concerto non resultou, Data: 21 de xullo, 23 horas. sita este músi- Story”, toda unha terveu case sem- certo, cun público –moi numero- con todo, escasa. Puido ter rea- co británico pre con tino du- so– en comuñón co artista. lizado algunha versión de Nico Nun concerto, ás veces non se afincado en declaración arredor rante as cancións O recital de Compostela Ðcomo fixo noutros recitais sabe quen está máis hipnotiza- Norteamérica. do mundo sobre o que ou como colofón serviu para facer promoción do desta xira, xa que nas outras cido, se o público co artista ou Músicas inti- transita este músico. delas. A Quinta- último disco de Antony and the tas europeas tamén optou polas este último co contexto. No re- mistas, melo- na foi un escena- Johnsons: “I’m a bird now”, mesmas pezas que compuxe- cital que ofreceu Antony and días preciosis- rio do que gustou pero tamén para repasar as fon- ron a interpretación de Com- the Johnsons na praza da Quin- tas, letras persoais e unha voz Antony, como admitiu ao final, tes que venera o angloamerica- postela. Porén, a contención tana en Compostela, quedámo- atilada e poderosa distinguiron ou como puxo de manifesto nun- no, a saber: Leornad Cohen e sempre é unha virtude: saber nos coa dúbida, mais saborea- a este cantautor dun programa ha especie de performance na Lou Reed, entre outros. Do pri- parar no momento xusto e sa- mos unha soberbia actuación. do Compostela Festival que que interactuou co medio. Foi meiro realizou unha versión de ciar a necesidade do público A interpretación comezou ben puido ser máis coherente. entón cando o músico interpretou “The Guests” e do segundo –na sen empachalo.♦ coa canción “My Lady Story”, Se a algo sucumbiu Antony só a viva voz unha sorte de exer- única canción do único bis que toda unha declaración arredor foi ao marco no que se celebrou cicio vocal cantando “Dust and ofreceu–, “Candy says”. H.V. AA RibeiraRibeira interiorinterior

MAR BARROS Os romanos viron nela ouro e unha terra boa para un viño. O cristianismo escolleuna para asentar as súas igrexas e mosteiros, hoxe referentes da arquitectura románica. A Ribeira Sacra, atravesada polo Sil e o Miño, é agora un dos destinos rurais máis destacados de Galiza. Gonzalo Xosé de Francisco da Rocha vén de publicar Orientarse pola Ribeira Sacra. Viaxe ao interior, unha guía con máis de corenta rutas para realizar pola zona.

No interior de Galiza, entre o cisco da Rocha presenta unha límite provincial de Ourense e selección de máis de corenta Lugo localízanse as terras da roteiros no libro Orientarse po- Ribeira Sacra, un dos lugares la Ribeira Sacra. Viaxe ao inte- turísticos que pola súa especta- rior (Baía Edicións) no que in- cularidade natural, a riqueza do clúe ademais varios apartados patrimonio e pola oferta nos dedicados á flora e a fauna, a servizos, tanto na hostalaría co- historia e a arte que caracteri- mo no que a actividades de ris- zan esta terra. Profesor de his- co se refire, estase a converter toria e coñecedor da Ribeira nun dos máis demandados do Sacra, o autor presenta na guía país. unha serie de rutas para realizar A través da contratación de a pé, que se adaptan a todo tipo empresas especializadas poden de camiñantes. desenvolverse actividades de Destacan as viaxes polas ri- espeleoloxía en lugares como beiras do Miño, que se inician Quiroga, barranquismo e raf- en Chantada e percorren os di- ting polos rápidos dos ríos que versos meandros que describe bañan a Ribeira Sacra ou mes- ao seu paso e as igrexas que se mo piragüismo polas augas do asentaron nas ladeiras, así co- Sil. Non embargante, as máis mo as que discorren polo Sil, accesíbeis e as máis baratas se- con panorámicas excepcionais guen sendo as actividades de como as que se aprecian dende sendeirismo, camiñatas a pé os Balcóns de Madrid, e tamén coa mochila ás costas coas que as rutas urbanas, como as que pescudar todos os recunchos da percorren as vilas de Monforte zona. de Lemos ou Chantada. Canóns, sendas medievais, E tras o camiño, un bo viño centos de fragas e de mosteiros de Amandi, unhas anguías, bica espallados por toda a comarca, de Castro Caldelas ou amendo- soutos milenarios, restos ar- ados para retomar folgos, produ- queolóxicos... Hai moitos ca- tos da terra e da tradición secular miños para coñecer a Ribeira que lle dan á Ribeira Sacra un Sacra, Gonzalo Xosé de Fran- valor engadido.♦ PACO VILABARROS

Terra de condes gar, atravesando un bosque de uces, e ascende cara uns se- Unha das rutas urbanas máis queiros de castañas, e uns sar- destacada é a que percorre Mon- tegos antropomorfos prerro- forte de Lemos, capital da Terra Rutas sagradas mánicos. A senda prosigue por de Lemos e de toda a Ribeira rre polas beiras, a rentes da au- bodega derruída furada na ro- Sacra. O roteiro comeza no ga entre soutos e fragas, os so- cha con presenza rupestre e monte de San Vicente, onde se calcos de vides e algunha fer- cruces gravadas, probabelmen- conservan as murallas que de- venza até chegar ao casal de te para a protección da colleita. fendían un emprazamento que Pindelo. A ruta remata no Cabo O roteiro finaliza no vilar de xa tivo ocupación castrexa. Alí do Mundo. San Cosmede, no que as ermi- atópanse o mosteiro de San Vi- Os que se acheguen a Bele- das robustas da zona trocan en cente do Pino, fundado no sécu- sar non deberían marchar sen tres simples buracos que aco- lo IX, o Pazo dos Condes (hoxe pasear polo Camiño de Inverno, llen tres santos. Parador), a Torre dos Castro e próximo ao concello, que levaba unha acrópole medieval. os peregrinos a Santiago para Polos canóns do Sil Descendendo descóbrese a evitar as nevadas da montaña. pegada xudía na Praza do Azou- Ademais de percorrer o Sil en gue, hoxe da Peixaría. O camiño A encrucillada dos Peares catamarán ou en piragua, ta- continúa polas rúas da Falanguei- mén é posíbel bordealo a pé ra, do Cárcere Vello, a Calexa e Nos Peares, onde se unen o Sil por ambas beiras. Unha das ru- por outras con nomes de oficios, e o Miño, parte outra das rutas tas destacadas é a que se inicia unha trama que da conta das an- destacadas da Ribeira Sacra, a próxima á igrexa de Santo Es- tigas orixes, e remata na ponte que conecta este peculiar en- tevo, no lugar da Rasa, que medieval que cruza o río Cabe. clave coa ermida de San Cos- ofrece durante todo o percorri- mede. A pista ascende pola do panorámicas do canón. A ru- Cabo do Mundo montaña, co canón do Sil e o ta pasa por Vilar e por Alberga- mosteiro de Santo Estevo ao ría e chega a Cerreda, que leva- Diversas son as rutas que perco- fondo, até o Pombeiro. A ruta rá ao camiñante até o monte de rren o río, mais significativa é a Vilouxe, no que se atopa, a xei-

continúa polo lavadoiro do lu- VILABARROS PACO que comeza no concello de Be- to de balcón, un miradoiro col- lesar e descorre até un dos me- gado case que no baleiro. Ade- andros máis impresionantes do mais deste roteiro, por ambas Miño, o Cabo do Mundo. De di- beiras do Sil existen miradoi- ficultade baixa no primeiro tra- ros, mosteiros como o de Santa xecto e alta o tramo de ascen- Cristina de Ribas de Sil ou o sión ao mosteiro de San Marti- Santa María de Xunqueira de ño de Cova, a ruta permite al- Espadañedo así como o souto gunhas das mellores panorámi- milenario de Doade que mere- cas do canón. O camiño disco- cen a pena ser visitados.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

Hai sitio para todos Hai celtas no Morrazo

M. BARROS MARICA CAMPO

ada certo tempo, en toda literatura que se precie, Susana Seivane, Milladoiro e Luar na Lubre serán as formación galegas que Cxorde un manifesto literario. Iso acaba de acontecer actuarán no Festival Intercéltico do Morrazo, unha das citas folkis galegas outra vez no noso país, baixo a sinatura de catro poetas mo- máis importantes, declarada de Interese Comunitario e de Interese Cultural. zos, nados todos eles no ano 1984. De rerum natura é o Seis concertos de música folk a bre esta XXI edición do festival. mas do seu último disco Hai un do folk galego. Con eles conclúe epígrafe baixo o cal se fan cargo dalgunhas das formacións Calicanto ofrecerá o público al- paraíso, por primeira vez en Mo- esta nova edición do Intercéltico, moitas e diversas destacadas da escena galega e do gunhas das cancións incluídas aña, na voz de Sara Vidal. Con unha edición marcada pola falta consideracións. Publicado na panorama internacional son a nos discos que foron editando oito gravacións no mercado e cun de subvencións da Xunta de Ga- Revista das Letras de Galicia proposta da Concellería de Cul- dende 1981. E se Susana Seivane disco xestándose no estudio, licia e por un cartel potente que hoxe do 7 de xullo, caeume tura do Concello de Moaña para abría o festival Luar na Lubre pe- Luar na Lubre preséntase como mira a Galiza e aposta polos sons onte nas mans, que non das a XXI edición do Festival de In- charao. A formación tocará os te- unha das bandas máis destacadas dos chamados países celtas.♦ mans, porque é abondo intere- tercéltico, que se desenvolverá sante. Mágoa que nin o tempo Unha actuación de Milladoiro. Abaixo, a formación de Luar na Lubre. do 29 ao 31 de xullo. nin o espazo de que hoxe dis- Despois de vinte anos de pro- poño me permitan dialogar gramación ininterrompida, co paso polo miúdo co texto. Acarón polo seu escenario de bandas ga- de afirmacións moi atinadas, legas, bretoas, irlandesas ou esco- aparecen outras contraditorias cesa, o Intercéltico do Morrazo xa e máis viscerais do que sería se ten convertido nun dos festivais de desexar nun texto teórico. folk galegos de referencia, que go- Mais, esa visceralidade, cando za ademais do recoñecemento da se trata dun manifesto, é difí- Unión Europea e do Ministerio de cil de evitar. Moitos manifes- Cultura que o declararon respecti- tos teñen vocación de vamente de Interese Comunitario e paleadoras ou apisonadoras, de Interese Cultural. máquinas destinadas a librar o Este ano o festival volve terreo para construír de novo. apostar pola música galega, sen Por moito que eles afirmen o esquecer as gaitas e os sons dos contrario “non somos tan ino- denominados países celtas, que centes como para querer se escoitarán no paseo marítimo matar o pai ou taparlle a boca de Moaña da man de grupos es- ao irmán”, só salvan algúns coceses e irlandeses. edificios singulares, con bo Susana Seivane é a encargada gusto sen dúbida, mais de abrir esta nova edición do In- menosprezando tacitamente tercéltico. A pequena da familia todo o que non encaixa no seu LUÍS PORTAS Seivane chega ao Morrazo cos te- canon. E, o que é peor, mas do seu último traballo Mares descualificando asociacións de Tempo, no que a gaiteira mes- de escritores cuxo labor e fins tura o tradicional coa innovación descoñecen porque, de e no que inclúe por primeira vez a coñecelos, nunca falarían así. súa voz nalgunha das pezas. De todos os xeitos, celebro a Esa mesma noite actuarán os aparición do manifesto porque escoceses Battlefield Banda, un é bo que haxa debate e dos cuartetos que protagonizaron autocrítica. E digo o de o renacemento da música celta autocrítica porque, sendo eles escocesas. Con máis de trinta catro poetas, escribiran moito anos de andaina e outros tantos ou pouco, supoño que se sen- discos no currículo, Battlefield tiran parte, para ben ou para Band chegan a Galiza para lle mal, da situación da literatura ofrecer ao público un percorrido galega. Desde logo que non pola súa música, un concerto no concordo coa afirmación que a Mike Katz tocará a gaita, inicial do manifesto, a de que Alan Raid a guitarra, o clave e “o profesorado de secundaria cantará, Alasdair White os ins- é o único lector do sistema li- trumentos de corda e Pat Kilbri- terario galego”. Eu coñezo li- de coa guitarra, cítara e voz. bros celebrados igualmente A segunda noite comezará Luar in Japan por profesores universitarios e cunha das bandas máis veteranas froiteiras, aínda que cadaquén do folk galego. Milladoiro inter- faga a súa lectura. Tamén co- M.B. te tema en galego, con letra de máis na nosa historia –comen- pretará no festival algúns dos te- ñezo moitos profesores de se- Luar na Lubre foi o grupo do Es- Raquel Gamallo foi arranxado ta–. Moitas veces estás a pele- mas destacados nunha actuación cundaria que non len nin en tado español seleccionado para por Bieito Romero. Deste xeito, xar dende a casa e fóra selec- que se ve amparada por vinte e galego nin en castelán. Os au- formar parte do disco oficial da Luar na Lubre pon a sinatura a un cionan un tema para un traballo cinco anos sobre os escenarios tores do manifesto dedican Exposición Mundial 2005 que se dos dezasete temas que confor- tan importante como este, ao de todo o mundo e dezaseis dis- moito máis espazo ao que celebra en Aichi, Xapón. man este traballo recompilatorio, mesmo nivel que artistas desta- cos de produción propia. Serán chamei labor de apisonadora Dende o 25 de marzo, na ci- no que tamén se poden escoitar cados internacionalmente”. eles os que dean paso a Eileen que a presentar o plano da cidade xaponesa de Aichi, estase a pezas de Eric Clapton, The Corrs, Ademais das case vinte can- Ivers, unha banda irlandesa que dade que desexan construír. celebrar a Exposición Mundial Missia ou Elton John. cións, o disco oficial da exposi- presentará en Moaña os seus tra- Eu, que queren que lles diga, 2005, un encontro internacional, Aínda que relativice a im- ción inclúe unha ampla infor- ballos Eileen Ivers & Inmigrant penso que hai sitio para todos. o primeiro deste tipo que se reali- portancia desta participación, mación acerca de cada grupo Soul e Crossing the bridge. Os Para os da desaparición que za no século XXI, que ten como por ser “un recompilatorio así como a visión que cada un tambores de McDonnell, a guita- eles tanto deostan, para os da tema A sabedoría da natureza. máis”, para Bieito Romero “ten ten da terra e da natureza. rra de Riley, as gaitas de Goff, o intervención, para os das Dentro da programación que se moito significado” que un gru- A edición deste recompila- baixo de Gatewood, a batería de montaxes antropofáxicas, para está a desenvolver, elaborouse un po do país que canta en galego torio xaponés coincide co pro- Santos e a voz de Eileen Ivers os máis tradicionais e, se me disco oficial Love the earth que represente ao Estado e se “fuxa ceso de gravación da formación fan parada no Morrazo dentro do desculpan, para os quere materializar a través da do tópico do flamenco”. “Que do seu novo disco, que está pre- seu percorrido internacional, areofáxicos que, ás veces, son música a mensaxe principal da unha formación galega faga es- visto que saia á rúa o vindeiro nunha das poucas citas que o os que soben máis alto por ra- mostra. O tema Terra de Luar na ta representación é moi positi- mes de novembro e que xirará grupo ofrecerá no Estado. zóns puramente físicas. Lubre, que forma parte do álbum vo, porque a xente de fóra pode entorno á emigración. O grupo O grupo de música tradicio- XV Aniversario foi seleccionado coñecer a nosa lingua, a nosa xa ten cinco temas gravados e nal do sur de Venecia Calicanto pola organización para represen- música e a nosa cultura”. coida finalizar a gravación no clausurará xunto con Luar na Lu- tar a Galiza e a todo o Estado. Es- “É un paso máis, un graíño mes de setembro.♦ N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII As vidas de Lou Reed

A. NOGUEIRA - S. SOUTELO O compositor neoiorquino dá o mellor de si no dvd Spanish Fly: Li- ve in Spain, gravado na pasada edición do Festival de Benicàssim

Na contraportada do Metal Ma- Lupe chine Music, Lou Reed vacila sen piedade o incauto compra- Gómez dor. Alén de aturar os 64 minutos e 4 segundos de distorsión guita- ‘Xa non sinto rreira deste álbum de 1975, o autor déixalle escrito un recadiño a necesidade sobre o seu nivel existencial: “A miña semana supera o teu ano”. de provocar’ Ante unha afirmación tan devas- tadora, a un só lle queda apren- M.B. der catro acordes básicos coa Espiral Maior vén de pu- guitarra, acompasalos con certo blicar o seu poemario O xeito a algunhas das mellores le- útero dos cabalos, en que tras da música rock e pasar os consiste? próximos 40 anos interpretándo- Son poemas escritos a as polos escenarios do mundo. partir das cartas aos amigos, Iso, ou declinar o desafío e sen- con versos máis longos que tar comodamente diante do tele- nos traballos anteriores, fra- visor a disfrutar do novo traballo deste). Coma William Shakespe- ses enredándose unhas nou- de Reed, Spanish Fly: Live in are, Reed non xulga os seus per- tras, moi vitalistas, pero ta- Spain, mentres se pregunta can- sonaxes, case sempre habitan- mén con moita dor. tas vidas caben nos 63 anos de tes marxinais de grandes urbes, Con el gañou o Johan Lou Reed e nas once cancións cheos dun sentimento de perda Carballeira no 2003. que compoñen este dvd en di- que aguantan cun chisco de es- Foi o primeiro premio recto, gravado no pasado Festi- peranza, pero tamén grazas ás que acadei. E recibino con val Internacional de Benicàssim drogas, á violencia ou ao sexo. moita alegría e con moita (FIB) e xa á venda en toda Euro- Retrata as súas vidas con “pai- sorpresa, porque fago unha pa. xón e realismo”, sen apartar a poesía rachadora que non se Quizais porque estaba a ser vista das súas miserias profun- acostuma a premiar. Este ga- inmortalizado en directo, o pasa- damente humanas, profunda- lardón deume ademais moito do 7 de agosto o oficioso “Rei de mente nosas polo tanto. ánimo para seguir escribindo. Nova York” expuxo o seu reper- Ao contrario que na súa criti- Por que escolle como tí- torio máis popular ante o público cada actuacion nos concertos do tulo O útero dos cabalos? indie do festival valenciano, que Milenio de Compostela, en Spa- Nin eu mesma o sei. Saíu idolatra moitos dos grupos nos nish Fly: Live in Spain, resume así dun verso meu. É un xo- que el influíu decisivamente, corenta anos de carreira dun xei- go cos contrastes, co femini- dende o reinado clandestino de to accesíbel para iniciados pero no e o masculino. É unha The Velvet Underground dende que tamén lles permite aos idóla- imaxe de forza, os cabalos fai case 40 anos. Nesta ocasión tras situarse con orgullo por riba no útero que queren galopar. compartiu escenario tanto coa destes. Reed contaba nalgures Que supón O útero dos aristrocracia xermánica das má- que pretendera sempre soar pró- cabalos con respecto aos quinas (Kraftwerk, Einstürzende ximo, coma un vello amigo. Tan- seus outros traballos? Neubauten) coma con clásicos to os que presumimos de coñe- É un momento de cam- da pista de baile británica (Pet Lou Reed admite que xa abandonou a vida salvaxe de antano. Abaixo ao carón do can- cer até a mínima riscadura da te e compositor Moby. biar a mirada. Os anteriores Shop Boys, Chemical Brothers) nosa copia orixinal de Berlin en serían máis breves e seguían ou vellos coñecidos do FIB (Pri- cisou Lou en destruír o seu pro- electrifican o realismo da novela vinilo, coma os que só lle soa unha liña rompedora dentro mal Scream, Belle & Sebastian). xecto dende dentro, frustrado negra. Ou sexa, insufla na músi- Walk On The Wild Side de escoi- da poesía. Moitas veces din- Pero debaixo deste reperto- pola nula atención que a “súa ca rock a intelixencia que habita talo de fondo no súper, quedare- me que non fago poesía pero rio para as masas atopamos un maxestade” requiría. Axiña ía nas páxinas de Hubert Selby Jr., mos encantados de sentar a es- quero abrir os límites. Agora poeta con ampla formacion musi- competir polo trono dos anos se- William Burroughs, Tennessee coitar como Reed nos conta/can- teño unha mirada nova, máis cal. Nado baixo o signo de Piscis tenta con David Bowie, Bob Dy- Williams, Raymond Chandler, ta as súas vidas. Din que o seu clásica. Sinto que me fixen en Long Island (1942), a vida de lan, The Rolling Stones… mercé Nelson Algren (non en van o títu- próximo paso é un disco instru- maior, xa non teño necesida- Louis Allan Reed foi redimida po- á fermosura transexual do Trans- lo da canción que será para sem- mental para escoitar mentres se de de provocar e saen imaxes lo rock and roll, como ben relata- former (1972), á parella de ion- pre o seu epitafio é Walk On The fai tai-chi. Calquera cousa, salvo máis vitalistas e máis felices. ría nun dos seus temas máis cé- quis do Berlin (1973), ou ao Wild Side, homónimo dunha obra outro Metal Machine Music.♦ En que novos proxectos lebres. Tras abandonar as súas amansamento con vinilo do Rock está a traballar? clases de piano, é seducido na and Roll Animal (1974) que leva- Escribín unha biografía adolescencia polas seis cordas e ba dentro. Despois foi tal a resa- de Luz Fandiño, unha revo- o zunido dos amplificadores. Axi- ca de politoxicomanía, de alcolis- lucionaria vencellada a emi- ña organiza as súas primeiras mo e de experimentos sexuais Domingo de Resurrección gración na que mesturo o es- bandas, que durante os anos de que tardou case unha década en tilo dos blogs. Atráeme este estudo na Universidade de Sira- acordar, xa coa cabeza máis FERNANDO CABEZA QUILES xeito de escribir porque per- cusa eran “tan malas que nunca despexada, ademais dun caudal mite mesturar a vida e a li- actuabamos dúas veces co mes- sanguíneo limpo e sucesivas pa- teratura e eu non entendo a mo nome”, según el mesmo con- rellas estábeis. Así, dende finais vida sen literatura. O blog Doce relatos. Unha fesa. Xa licenciado, asalta Nova dos oitenta preséntasenos coa agradable e apetecible permíteme confundir ambos York máis ben modestamente aparencia dun profesor universi- ámbitos, que se contaminen. como compositor a soldo na co- tario dignamente envellecido que proposta literaria na que o É unha escrita moi infantil trosa discográfica Pickwick Re- trata con madurez e serenidade seu autor amosa enxeño, pero, ao tempo moi libre. Ta- cords, onde entraría en contacto a súa temática habitual, coas ho- amenidade, axilidade mén escribín Quero bailar, cun guedelludo galés de forma- menaxes ao seu falecido mece- prosa poética. Agora estou a ción clásica e vocación rupturis- nas Warhol, en Songs for Drella narrativa e un bo manexo traballar na obra De Fisteus ta, John Cale. Canda el funda (1990) ou á cidade á que lle de- dos recursos expresivos. a Compostela, tomado do tí- The Velvet Underground en be os personaxes que o inspiran tulo de Uxío Novoneyra Do 1965, e apadriñados polo artista en New York (1989). Courel a Compostela, un li- Andy Warhol infectan de ruidis- Porque até os nosos días, bro de lugares, no que se fa- mo musical e realismo literario a Lou Reed persegue aínda a tei- la da emoción que me provo- escena norteamericana. A pezo- ma que o leva a pecharse cada ♦ caron cada un deles. ña da Velvet tardou en facer día cunha guitarra e un anaco de efecto o mesmo tempo que pre- papel. Así, músico e escritor N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII

Michelle CANGAS, Shocked CAPITAL DO CÓMIC MARGA ROMERO

roupa téndese ao ar na GEMMA MALVIDO OTERO torias que Fran Bueno deseñaba. Ruhrgebiete, xa non Semella que a afección polo có- Cando se lle pregunta a am- pairea o po das minas, e mic en Cangas é contaxiosa. O bos artistas pola realidade da in- A gusto polas bandas deseñadas dustria da banda deseñada en a rexión é un inmenso xardín verde. Xente amábel e aberta hérdase de pais a fillos ou adquí- Galiza, os dous responden resig- que utiliza tamén o tempo e o rese á inversa, pero o certo é que nados que “non hai traballo no riso para iniciar unha conversa o Salón do Cómic atéigase de fa- mundo do cómic, pero si existe que non vai durar máis ca unha milias enteiras que veñen, ben a unha gran oferta no campo da pequena viaxe en autobús mais admirar as exposicións, ben a par- ilustración, xa que a literatura tanto ten. É moito o que fica da ticipar nos obradoiros ou a sentar galega goza de boa saúde, sobre época obreira. A fin de semana no chan e escoitar as conferencias todo a infantil”. Duisburg era a sede da World dos convidados deste ano. Horacio Altuna participa nas Games na zona do Wedau. Na entrada ao auditorio exhí- charlas, pregunta, dálle ánimos Cartaces anunciaban un bense os traballos premiados no aos seus compañeiros de exhibi- concerto de Michelle Shocked sétimo certame de bandas deseña- ción, máis novos ca el e fala con ás 21 h., ela chegou unha das. Segundo Merchi, a responsá- todo aquel que teña dúbidas so- media hora máis tarde, e men- bel da OMIX (Oficina de Muller, bre o seu traballo. Nos momen- tres tanto, o Infancia e Xuventude), “este ano tos libres Javier Pulido debuxa multiinstrumentalista do grupo recibíronse traballos de máis de nun caderno, hai unha muller argallou un Karaoke coas can- setenta debuxantes. Foi o ano que que mostra os seus deseños a cións da esperada cantante, no máis participación rexistramos”. quen queira velos e fala do seu Cadro do segundo premio da categoría A, correspondente a Lucía Pérez Salgado. que participaron tres mulleres Do primeiro andar colgan de- gusto polo cómic, mentres se lado público. Chegou ela e zaseis bandeirolas que, baixo o visor aceso, xente sentada no chan Os traballos resultan ben fa- menta de que “chega un momen- namorou a todo o mundo, coa lema “A paz cuestión de fondo. lendo antigos cómics de superhe- miliares, aínda para os máis to no que, ou te dedicas a isto ou súa enerxia, coa voz, coa músi- Racismo, pobreza e violencia”, roes e persoas que pasan e comen- profanos na materia. A Catwo- tes que deixalo, porque engancha ca, coas historias que ía mostran un percorrido arredor do tan, curiosas, as viñetas que pen- man e o Hulk que coñecemos demasiado”. Hai caras de satis- contando, acompañada da súa mundo en trinta e dúas viñetas, duran das paredes. Son orixinais na actualidade foron debuxados facción entre os que veñen de guitarra sempre pendurada, non dende a Galiza de Pepe Carreiro dos autores convidados: Horacio por Javier Pulido. Os escena- mercar algún exemplar nos pos- era dificil imaxinar á nena que e de Xaquín Marín até a esqueci- Altuna, Fran Bueno, Marcos Calo rios do filme galego “O soño tos da entrada, e a xente senta no foi dunha pequena aldea de Te- da Moldavia de Valeria Kurt e a e Javier Pulido. Segundo a organi- dunha noite de San Xoan” nace- salón para falar, ler, escoitar ou Cuba de Miguel Vetanys. zación “debuxantes xa consagra- ron das mans de Marcos Calo e a simplemente observar os orixi- xas que loitaba contra a xente ♦ que non sabía do mundo para No terceiro andar hai un tele- dos no mundo do cómic”. revista Golfiño publicaba as his- nais que colgan ao seu arredor. que non coutasen as súas inquedanzas, e todo mundo rematou crendo que era verdade O Bardo na Brêtema Rudesindo Soutelo que aprendeu a conducir nunha autoestrada, que a levou desde o verán co seu pai ao cotián que compartía coa nai sen deterse nun só semáforo, non Por arte de máfia fora ser que o coche non volve- Este é o artigo número 93 que pu- vivenda seja o mesmo para ambos. cultando a defesa colectiva. reito que não gere a SGAE- quan- ra andar. Punkie en Nova York, blico neste hebdomanário. 9 + 3 = As cabalas acumulam-se no Tudo isso precisa de tempo, do lhe interpretarem a obra nem descuberta a súa voz á beira do 12 e 1 + 2 = 3 que é cabalístico nú- meu espírito e geram múltiplos que para mim é um bem escasso, quando se gravar, a vezes isto é de lume por un xornalista inglés mero primo da perfeição. E com- embriões de novas obras. O pri- mas defender legalmente o direito por vida. Pelo menos os escravos que editou ese disco sen ela sa- pleto assim 2 anos neste recanto meiro impulso é de abortá-los todos compositores a viver do seu eram alimentados pelo seu amo. A ber, secuestrada a súa liberdade que me legou Borobó. Com estes dos e que se ponham a parir mú- trabalho é uma obrigação social indigência vira o criador em escra- por unha grande empresa números poderia construir a com- sica os que defendem, justificam que se eludirmos nos transforma vo e destrói as editoras indepen- discográfica, hoxe liberada, co- plexa matemática emotiva de toda ou protegem os delinquentes da em delinquentes e em cúmplices dentes, promotoras do repertório menta divertida ante os uma sinfonia e seguramente em cultura. Mas esse culturicídio só é da destruição do nosso futuro, da nacional, para favorecer as multi- pedimentos do público que po- menos tempo do que me levou es- concebível em mentes reaccioná- cultura, da liberdade, ou seja que nacionais. Mas que isso ainda se de cantar o tempo que queira, é crever estas digressões musicais rias ou fascistas como as que ali- nos situa próximos do fascismo. perpetre com o dinheiro dos com- ela quen vende os seus discos. que tanto incomodaram o poder e ciam a privar do sustento, e por Desde aqui tenho denunciado pu- positores e editores Ðse conseguem Cancións que falan da celebra- mais os ladrões da criatividade al- tanto da liberdade de expressão e blicamente os roubos e atropelos convencer a SGAE para que pague ción da volta do fillo bíblico á heia, os necrófagos musicantes, os da independência criativa, aos au- que padecemos os autores tanto as encomendas– é já uma humil- casa, se a filla regresa nunca se jacobeus e suplantadores da tra- tores. “Uma sociedade que não é por instituições públicas (CRTVG, hação excessivamente sarcástica. celebra nada, de que o amor dição, os louvaminhas e papa-mis- solidária com os seus artistas e IGAEM, alguns concelhos e depu- Espero que a sensatez impeça este debe ser longo coma un tren e sas, e os que defendem “o direito a cientistas não tem futuro” dizia a tações, Conservatórios), como a despropósito ou ainda teríamos de non coma un touro, da historia ignorância”. Neste tempo espero ministra de Cultura Carmen Cal- nível privado (Comissões de Fes- nos organizar em contra. daquel mozo morto pola ter contribuido com o meu grão de vo na sua toma de posse. Uma so- tas, Operadoras de Internet, Ban- Anúncio pois que me retiro policia en Nova Iorque que massa crítica a mudar a realidade ciedade que não defende os seus das de Música, Coros, Agrupações durante uns meses ao meu ofício pintaba graffitis. Historias con endofóbica do maquiavelismo po- autores é uma sociedade escrava, diversas). Todos argumentam que de compositor para dar a luz al- música que nos fan viaxar polo lítico, ou da simples patetice. e isso sabe-o bem o grande capi- o fazem sem ânimo de lucro mas é gumas das obras já concebidas e mundo e que ela interrompe Como seguramente é do con- tal com o anónimo Opus Dei à ca- curioso que isso só serve para o sa- em avançado estado de gravidez. para introducir “un comentario hecimento dos leitores, o meu ofí- beça, permanentemente necessi- lário dos compositores e não para Também precisarei tempo para político” que é toda unha cio é o de compositor ainda que se tado de consumidores irracionais o dos intérpretes, lojas de música, re-instalar-me na Galiza, em Tui, declaración de principios tivesse que responder à pergunta e trabalhadores submetidos à pre- transportadores, electricistas, fra- e para perseguir legalmente os contra a guerra e contra a polí- de se me ganho a vida com isso, a cariedade para manter a superio- des ou bancários. Os compositores ladrões do meu salário. E final- tica de Bush, para só coa súa resposta seria a mesma que deu o ridade do seu status. somos os únicos que não temos di- mente recordo-lhe ao ministro de voz, emocionarnos cunha can- pintor catalão que retratava a crua Assim pois levarei adiante a reito a comer. Indústria, José Montilla, que a ción sobre Vietnam. O seu realidade dos subúrbios, Isidre gestação de todas as obras que Até a Associação Espanhola de música é a maior indústria es- compromiso político levouna a Nonell (1873-1911): “a vida sim possa economicamente desen- Orquestras Sinfónicas (AEOS) espanhola. Tão-só em direitos de cubrirse nas últimas eleicións que a ganho, o que se passa é que volver, e como operário da cultu- tá prestes a escravizar os composi- autor supõe o 6’5% do PIB mas cunha Burka feita coa bandeira não ma pagam”. Talvez eu tivesse ra não vou permitir que o meu tores já que nos concursos e enco- no conjunto de actividades que americana. Namorou en hora e de actualizar o final com “o que se salário de compositor seja expro- mendas de obras estão a impor- aglutina é mais do duplo. Portan- media no escenario, passa é que no-la roubam”. Um priado pelos Messias do totalita- lhes cláusulas draconianas. Com o to somos um sector estratégico chimpando como unha nena leitor gaiteiro, Pedro, parabeniza- rismo de direita, centro ou es- dinheiro da encomenda o composi- que não pode ser maltratado em feliz e logo, falou co público me pelo artigo existencialista mas querda que predicam com o tra- tor não só tem que criar a obra –vá- favor das operadoras de telefonia que a agardou, fotografiouse ao mesmo tempo diz-me que não balho alheio. Defenderei o meu rios meses de trabalho–, senão que se enriquecem à custa do trá- sen abandonar o sorriso. Viña concorda com a minha defesa dos salário e mais o de todos os com- também fazer a produção editorial fico ilegal do nosso trabalho. Vai de Utrecht, sen billete no tren, direitos de autor. É compreensível positores que confiaram em mim ao seu cargo Ðprescindindo das ser coisa de acreditar no quadrin- e marchaba para Niza, no padal já que não se trata do salário dele e livremente me entregaram as editorasÐ para o qual ainda precisa- ho de El Perich (1940-1995): do mundo vai deixando o sabor senão do meu e isso não impinge a suas obras para editar e explorar, rá dum empréstimo. E não perce- “Na Espanha muita gente se tem ♦ da súa marmelada anarquista. muita solidariedade ainda que o ainda que logo algum trapacee berá um cêntimo pelo legítimo di- enriquecido por arte de máfia”.♦ preço das patacas e da hipoteca da para obter honras pessoais difi- reito de aluguer dos materiais -di- [email protected] Non N¼ 1.186 Do 27 de xullo ao 3 de agosto de 2005 Ano XXVIII violencia A Ucha das Horas Felipe Senén

FRANCISCO CARBALLO

o período histórico De mando e desmando da Tamén a exótica raíña Zenobia As mudas son necesarias por N“descolonización” deixou a cidade de Palmira, nos hixiene e cómpre facelas, se non a (mediados dos s. XX) a re- desertos de Siria, na que era que- dialéctica obrigará a facelas. Nesa flexión de Frantz Fanon rida, e mandou, para ser en Roma raia ou fronteira está o protocolo sobre a necesaria violencia colonizada matrona. E Boabdil da entrega do que se deixa e nou- para a liberación nacional entregou as chaves e deixou Gra- trora se recibiu. As despedidas dos (Os condenados da terra, nada e os seus tesouros... E Alfon- que se van e o recibimento dos que 1961) suscitou inxentes de- siño Graña despediuse para sem- chegan. Cousas nas que a madu- bates. A ferida do pre das montesías terras de Avión rez, ese andar andando, tamén se colonialismo só podía cica- para ser rei dos xíbaros e perderse, fai evidente. A pesar de que xa non trizar co revulsivo da “loi- coa súa historia, nas selvas ama- distinguimos ben entre a naturali- ta armada”. Fanon deunos zónicas. En toda despedida do que dade e a teatralidade. Hai quen se unha análise desde Freud a se quere, prende a morriña polos vai trasteando as portas, varrendo non esquecer, mais só local paraísos perdidos e dáse da man todo, deixando tras do bramido un e lineal. Hai curación da esperanza no atopado. Se a vi- ronsel de papeis convocando para desde a “non violencia” ac- da é unha viaxe, é entón unha per- a próxima reunión. Sae como en- tiva no camiño de Gandhi manente despedida. trou, como un robot, co GPS pos- e no da diplomacia Os libros de frases célebres re- to, pechándose á realidade entre as intelixente. collen a grandilocuencia de ditos moquetas e a marquetería. Sae A descolonización foi pronunciados arrogantemente por acentuando os vicios, os que se unha operación histórica xerarcas ante situacións transcen- marcan como as enrrugas. Tamén de sumo valor. Creou un dentais. Especialmente, esas altiso- hai quen sabe que a vida é irreme- mundo novo; en nantes e fondas frases saen no des- diablemente aprender a despren- Bandhung, 1955, os pobos mando, cando acosan as despedidas derse, e quen, en tan complella descolonizados sentíronse do mando. Cando se parte para lon- maquinaria, foi entregando res- donos de si mesmos e pres- xe ou se deixan castelos, tronos, ser- ponsabilidades, para que, denantes taron aos aínda submisos ventes e aduladores; entón é cando de apagarse, prenda o lume para vías de saída. A “guerra un quere deixar pouso da súa perso- que outros aprendan e sigan. Cos- fría” distraía recursos en al impronta. E de pouco vale o que ta despedir a eses mestres que en- armamento e en operación as primeiras cousas que se teñan traron para compartir saber, que económicas de aniquilación aprendido, dende cativo, é a dicir entenden que a res publica non mutua. Dominaban USA e “adeus” apretando e soltando os de- oportunista esoterismo. Tamén se a URSS. Desde 1989 é dos das manciñas, mirando atrás, ca- van como chegaron, agardando outro o mapa da ra ao que se deixa ou instintivamen- por quen vén de novo, facendo en- hexemonía mundial. te enrabechados entre couces e cho- trega puntual do legado recibido e A violencia actual máis ros. E nunca aprenderemos de todo aumentado... percorrendo de vagar denostada polos mass a desprendernos, a dicir adeus, abur, os corredores do traballo, mesa media ou é a residual do prefeririamos un esperanzado “dei- tras mesa da maquinaria, tras das independentismo ou a ca logo”. Pero pode non ser así. A que hai tamén persoas co fardel da extensa oposión ao dominio vida segue, pero non segue igual, súa intrasferíbel historia: os bois global de USA e dos seus nin para os que veñen, nin para os mansos e bravos tamen cos que aliados. Hai outras que se van, nese ir, indo e vindo, de hai que arar e os lameiros que violencias cainitas v.g. a despacho en despacho, de cerimonia cómpre sementar. O cultivo da dos narcotraficantes, as en cerimonia, saíndo ou entrando, normalidade traería a ansiada nor- dos financieiros abrindo e pechando portas. Nese an- malización a un país que quere rapiñentos, etc. E a máis dar, por ausencia ou por abundancia normalizarse. provocadora, a de medios, todos temos algunha A diva Greta Garbo, farta de institucional imperialista. oportunidade de aprender algo da tanto sofisticado ritual de aparen- Se a humanidade desexa inmensidade e contradicións do ser cias e adulacións que falseaban a sobrevivir, ten que cultivar humano, de Galiza, e aínda queda súa realidade, retirouse dicindo: a non violencia: na moito por saber deste complexo e “I want to be alone!” (quero estar educación, na distribución cambiante, labirintico bosque, espa- soa). Anos máis tarde, un xorna- xusta da riqueza, no respec- zo nos que aínda non entra o coche F. SENÉN lista preguntoulle por que dixera to á diversidade cultural, oficial. Fondas raiceiras e extensas e aquelo. Ela respostou deseguido relixiosa e económica. É un ramificadas ponlas cara ao porvir. da para coñecela...”. Terra que esta tivas estes confíns resultan unha ma- que non quixera dicir “I want to acto de violencia a Castelao no Sempre en Galicia es- feita de paisaxes e paisanaxes, sobre queta-xoguete para caprichos de be alone”, que o que quería dicir imposición a todos do siste- cribía: “A Terra é tan grande, na súa a que seguimos a escribir a historia ananos. Saber saír e entrar, mandar e era “leave me alone! (deixádeme ma económico e político de- estensión e na súa profundidade, de encontros e desencontros con nós desmandar neste reino en provisión, en paz!). Resulta difícil adminis- mocrático de Occidente. Es- que non abondan os días dunha vi- e cos de máis alá. Para as mentes canon é fácil. trar a irreal paz da soidade.♦ te sistema é malo, aínda que mellor que outros. Podo conceder que é o mellor dos existentes, pero non o máis axeitado para certos pobos en certas situacións. A non violencia é unha MEMORIA DE FERRO actitude de diálogo, de enerxía vital a prol da xustiza e da paz. A non violen- Antón Patiño Regueira cia, para que sexa curativa do colonialismo, ten que elatos dun home que quere salvar a memoria e non esquecer a ser activa e crítica sen am- baxes. Esta actitude de non liberdade. Para devolvela con flores. E se puidera ser, daquelas violencia crítica é capaz de Rque había no xardín dos Boedo. Na casa leda do pai e a nai de analizar a violencia Pucho Boedo. Roseiras, xeranios vermellos, alhelís brancos, colonial e superar o mal co begonias e margaridas sempre na conta dos que defenderon a ben da revisión radical da liberdade coa cultura e o ferro. realidade. A “tolemia” vio- lenta que se extende por todas partes revela a inxus- ta opresión do poder e a dexeneración educativa das PRÓLOGO DE MANUEL RIVAS infancias. Os cerebros están a seren queimados e respostan coa senrazón.♦ A NOSA TERRA O Trinque Tralla en Traba

Boa música, bo ambiente, o mar Mercedes Peón, Kerkennai, Fol de

próximo, moito que bailar e Veneno e Raigañas. Amais do con- comer. Que mellor maneira de certo, todos os que se acheguen a acabar o mes! Traba (Laxe) acolle alá poderán degustar de balde o 30 de xullo a superfesta folk empanada, callos, mexillóns ao

Ano XXVIII deste ano, coa presenza de vapor e outras delicias.♦ Coordinación: Xesús Vaamonde Cid GUIEIRO DE CULTURA E ESPECTÁCULOS N¼ 1.186

presenta a mostra Arte con- Allariz Celanova ceptual en animación. Do 27 de xullo ao 3 agosto 2005 Lamatumbá EXPOSICIÓNS TEATRO A COR DA CORUÑA A galería Ana Vilaseco aco- CULTURA HINDÚ CULTURA TÚA lle, até o 2 de setembro, esta A Fundación Vicente Risco A compañía Volta e Dalle colectiva na que se amosan acolle unha mostra de ma- actúa este xoves 28 na vila diferentes visións da cidade nuscritos e debuxos sobre a ourensán. herculina da man de artistas cultura hindú asinados polo residentes en Galiza. propio escritor, así como li- Cerdido bros lidos por el da mesma Cerdido CINCO SÉCULOS temática. Compleméntase EXPOSICIÓNS con fotografías do bengalí DE EXPLORACIÓN Os fondos cartográficos da Sumit Kumar Das e do NHA OBRA Hispanic Society of Ameri- ourensán José Antonio U , ca poden ollarse na sede da Fernández Martínez. UNHA MIRADA Cerámicas de Rosa Jove, Fundación Caixa Galicia. durante xullo, no Centro de Arbo Saúde e no Concello. JUAN DêAZ El color del silencio é o tí- TEATRO RECRETARTE 2005 tulo da mostra que reúne A banda ourensana estará de xira todo o verán para presentar o seu novo disco Lume (pa- Esta mostra achega até a unha selección das súas GRUPO ARELAS ra que saia o sol). Este venres 29 toca no festival Rock no Camiño de PALAS DE REIS;o área recreativa O Castro a acuarelas na galería Ana Vi- Estarán no Edificio Multiú- sábado 30 verémola no Folión Castrexo en CELANOVA; o martes 2 estará nas festas obra de América Uceira laseco até o 15 de setembro. sos este xoves 28 ás 21 h. coa de FERROL; o xoves 4 na Festa dos Farois en OLEIROS; o venres 5 no festival Músi- Criado, até o domingo 31. ♦ peza Hai que facer a casa. cas da Terra de OUZANDE, na Estrada; e o sábado 6 no de Pardiñas en GUITIRIZ. MARCEL BREUER Chantada Por primeira vez no Estado O Barco poderemos contemplar a trama da lenda máis especta- mostra Marcel Breuer. De- Bueu TEATRO EXPOSICIÓNS EXPOSICIÓNS cular xamais contada sobre seño e arquitectura, organi- os terribles viquingos que zada polo Vitra Desing Mu- OS DEZ NAMORADOS ARMINDO EXPOSICIÓNS chegaron ás nosas terras. Do seum de Weil am Rheir, ENCONTROS A mestura máis explosiva de SALGUEIRO PÁJARO amor, intriga, paixón, honra, luns 1 ao sábado 6 no recin- mercede á Fundación Ba- Colectiva de 10 pintores da INDUSTRIA BALEEIRA Podemos ollar as súas pin- zona na galería Sargadelos. lealdades e desafíos tece a to das Torres do Oeste. rrié, que é onde se encontra. Mostra fotográfica sobre a turas na Casa da Cultura. Breuer (1902-1981) está captura das baleas que po- considerado como un dos Na Betanzos demos visitar no Museo A Coruña máis sobranceiros deseña- Fundación Massó até este domingo 31. dores de mobliliario e arqui- Luís Seoane ACTOS da CORUÑA CINEMA tectos de interirores do s. continúa Cangas XX. A exposición xunta 15 a mostra FEST@CTIVA JOSÉ LUêS BORAU pezas de mobiliario, 13 ma- adicada A programación xuvenil de EXPOSICIÓNS Continúa a homenaxe a este quetas interactivas e proxec- a Lorenzo verán trae para o vindeiro cineasta no CGAI coa proxectos de maior envergadura Varela. venres 5 e sábado 6 un obra- GRAVADO CAIXANOVA ción de Tata mía (1986) este como a sede da UNESCO doiro de Percusión Africa- As obras premiadas e as xoves 28 ás 20,30 h, e Niño en París, o Centro de Recur- na, que se centrará no coñe- mencións da Bienal Inter- nadie (1997) o venres 29. sos de IBM en La Gaude e o cemento da grande variedade nacional de Gravado po- Museo Whitney de Arte rítmica e técnica do djembé. den verse na Casa da Cul- EXPOSICIÓNS Americana de New York. tura até o sábado 30. Prográmanse obradoiros di- MÚSICA ALBERTO FRANCO dácticos para campamentos Cambados Até o mércores 3 pode de verán, centros de ensi- DIOS KE TE CREW Cambados ollarse a obra deste pintor no... visitas comentadas pa- O sábado 30 péchanse as no Casino Atlántico. ra adultos gratuitamente e festas da vila coa anima- EXPOSICIÓNS previa reserva no telf. 981 ción polas rúas da Compa- INEMATÓGRAFOS 060 095. Dossier didáctico O MAR, C ñia do Ruído; aos que se- DE ALICIA en www.fbarrie.org. Até o CINCO OLLADAS G guirán as actuacións do Esta mostra pode ollarse no 16 de outubro. grupo rock-folk de Ourense Esta mostra colectiva per- manecerá na galería Borrón Arquivo do Antigo Reino de de Os Cuchufellos, e dos ARTE E 4 até o domingo 31. Galiza. Dios Ke Te Crew. SOLIDARIEDADE BLUR STUDIO A Fundación Luís Seoane O Carballiño O Centro On Caixa Galicia acolle Arte y solidaridad. Xochilmica MÚSICA

O grupo folk, que foi escollido polo pú- FESTIVAL HABANERAS Carteleira blico de Ortigueira para abrir a vindeira Poderemos gozar deste acon- edición do festival, toca este venres 29 en tecemento este sábado 30. MUXêA; o sábado 30 poderemos escoita- OS CATRO FANTÁS- perder o coche nun bombardeo, problemas. Película de debu- OMAGH. Película solo en BUEU.♦ TICOS. Nunha viaxe recibe a axuda dun mozo que di xos para levar os nenos se non bre un atentado dun gru- Catoira científica privada ao espazo, ca- que perdeu os seus pais. Entón, hai outra cousa. A obra non pa- po escindido do IRA en Irlan- tro astronautas adquiren poderes os catro refúxianse nunha casa sa do cinco raspado. da do Norte despois do alto o ACTOS especiais dos que se queren de- nese momento deshabitada. fogo. A perspectiva das víti- sembarazar até que descobren Guión pouco elaborado. PRIMER. Dous enxe- mas non impide centrarse nos Alberto Conde Trío LUDOPRAIA que hai un quinto afectado con ñeiros descobren unha erros policiais e nos equili- Xogos cooperativos do mér- malas intencións. Infumábel. O SOÑO DUNHA NOI- máquina que reduce o peso das brios necesarios para non ra- O vindeiro venres 5 ás 23 h. poderemos cores 3 ao venres 5, de 18 a TE DE SAN XOÁN. Un- cousas pero que ten caracterís- char o proceso de paz. Dura, gozar co jazz deste grupo galego na Pra- 21 h. na Área Recreativa da TERCEIRA IDENTI- ha nena protagonista, un mao que ticas inesperadas e paradoxais. mais interesante. za Maior do BARCO DE VALDEORRAS; o Praia Fluvial. O xoves 4 e DADE. Unha muller ca- é director de banco, unhas bruxas A súa tentativa de tirar partido sábado 6 ás 22,30 h. terémolo na Praza venres 5, de 11 a 13 h. e de sa cun xornalista que vive en que fan surf na basoira e o trasni- económico co aparello volve- A VINGANZA DOS de España en MONFORTE DE LEMOS.♦ 17,30 a 21,30 h. tamén ro- Beirut nos anos 50, pero ao ca- ño Perecho que é o máis simpáti- rase contra eles. Intriga tram- SITH. A república está teiros en quad. bo do tempo el desaparece e a co. Hai versión en galego, pero posa que administra os datos a en guerra, o chanceler Palpati- policía di que era un espía que cómpre fixarse na sala para que pingas e desenfocados. ne, cada vez máis malévolo, ARDGLASS VIKINGS fuxiu para a Unión Soviética. non dean castelán por lebre. ten poderes do Senado, os jedi O venres 5 ás 20 h. terá lu- Película que critica tanto á CIA NO SOS VOS, SOYYO. loitan contra o lado escuro da Deluxe gar unha charla sobre os vi- como ao KGB. DEAD END. Unha fa- Comedia arxentina inteli- forza e a senadora Padmé está kingos a cargo dos membros milia viaxa de noite can- xente, coproducida por Filmano- embarazada de Anakin Sky- A GUERRA DOS do atopa de socato unha moza va (a empresa de Antón Reixa). walker, quen pensa que o nin- En agosto poderémolo escoitar o luns 1 no desta asociación nórdica, no salón de actos C. Casares. MUNDOS. Un pai sepa- cun bebeciño. A partir dese en- Historia dun home abandonado gunean os jedi. Por fin remata Parque de Castrelos de VIGO e o venres 12 rado e irresponsábel queda a contro, empezarán os acontece- pola súa muller e todo o que lle a saga das galaxias. en VIVEIRO. Ademais destas citas ten ou- cargo dos seus fillos un fin de mentos estraños e as mortes sucede a partir de aí. Para pasar tras polo Estado adiante e Portugal♦ HANS CHRISTIAN ANDERSEN semana, cando comezan a ata- nunha estrada que non ten saí- hora e media agradábel. NO MEU PAêS (IN Mostra cedida pola Real Em- car a Terra seres extraterrestres. da. Terror para mozos con bai- MY COUNTRY). Un baixada de Dinamarca que A familia sobrevivirá grazas a xo presuposto e humor negro. CÓDIGO 46. Un home xornalista americano negro e se poderá ollar na Casa da el. Só para os interesados no ci- investiga unha trama de unha poetisa surafricana se- Cultura até o 15 de setembro. nema de catástrofes, xa que con- MADAGASCAR. Os tráfico de documentos de acceso guen por todo o país os proce- Mago Teto ta con moi bos efectos especiais. animais dun zoo de No- ás cidades, onde so entran per- sos da Comisión da Verdade e MÚSICA va York, liderados por unha ce- soas sen mácula, mais namórase da Reconciliación, na que saen A xira 15 anos de Tolemaxias chega este FUXITIVOS. Ao prin- bra e aburridos da súa vida ha- da traficante. Esta queda emba- a relucir todos os crimes do domingo 31 ao Festival de maxia en FE- UTENRHOI cipio da Segunda Guerra bitual, deciden marchar a Afri- razada del e despois descóbrese apartheid, polos que toda a Su- RROL; o vindeiro xoves 4 estará no CAR- M Concerto folk para o noite Mundial, unha muller fuxe de ca e experimentar a vida salva- que comparten código xenético, dáfrica branca ten manchadas BALLIÑO; e o venres 5 en LALêN.♦ ♦ do sábado 30 ás 23:30 h. na París cos seus dous fillos. Ao xe. O león Alex terá algúns algo que está prohibido. as mans e a conciencia. Alameda do Concello. Los artistas españoles y el Letras. Na galería Sargade- cartelismo sociopolítico, na los durante xullo e agosto. F E S T I V A I S sala de exposicións tempo- rais, comisariada por J. Gó- SGHN mez Alén, director da Fun- A Sociedade Galega de XXII Festa da Carballeira dación 10 de marzo. Oitenta Historia Natural abre ao pú- e seis carteis, escolmados de blico o seu museo, no que A mestura de música, natureza, entre do máis de 15.000 dos se poden contemplar esque- cultura, danza, e espectáculo re- arquivos de CC OO, realiza- letos de diferentes animais gresa un ano máis á vila de ZAS. O dos por artistas do máis des- e unha colección de pega- sábado 6 desde as 17 h. teremos ao tacado a partir da 1» metade das e de minerais, entre ou- grupo de baile da A.C. Castro- do século pasado e dos dife- tros elementos. Meda de Zas, ao grupo de bailes rentes movimentos estéti- populares Iar da Coruña, e á bancos. Os galegos están repre- Gondomar da de gaitas Brisas do Quenllo de sentados con 22 obras per- Tordoia; a partir das 22 h. teremos tencentes a L. Seoane, I. dí- ACTOS os concertos dos fisterráns A crus az Pardo, X. Quessada, J.L. de Dios, Conde Corbal e de baixar; os portugueses Briga- XEIRAS DO IEM da Víctor Jara, a galega Merce- Mercedes Ruibal. Exibense O mércores 3 temos un no- 22 h. en Santa Cristina, on- Os Túzaros obras de Picasso, Miró, Al- Poio des Peón, os irlandeses Flook e os vo roteiro guiado organiza- de estarán acompañados Poio tocan este asturianos Felpeyu. O acceso cus- berti, Ortega, Brossa, Saura, sábado 30 Mercedes Peón. do polo Instituto de Estudos polos Súper Ratones. ta 5 euros, con agasallo dun cd Genovés, Ibarrola, Tàpies, Miñoranos, con percorrido EXPOSICIÓNS en Sta. conmemorativo do festival con Centro de usos múltiples sobre a Arroyo, Guinovart, M. Val- até os Pazos de Gondomar Cristina, Ourense OLEIROS. dous temas de cada grupo. Ade- historia da festa. Máis información dés ou o Equipo Crónica. saíndo ás 18 h. do Cruceiro PATRICIA SOTO mais teremos unha exposición no en www.festadacarballeira.com.♦ Até o domingo 31 pode en Mañufe na compaña de EXPOSICIÓNS O LADO DA SOMBRA Alfonso Soliño e Carlos verse esta mostra no Casal A Fundación Luís Seoane Méixome. de Ferreirós. V Festival da Terra e da Lingua realiza esta exposición so- INVISIBLE RUMOR bre o devenir da cultura non A obra de Miguel Pereira Pontedeume A Fundaçón Artábria organiza un- lema do festival e dará comezo un institucional na Galiza du- Lalín pode ollarse até o domingo ha nova edición desta festa que obradoiro da natureza. Ás 17 h. co- 7 no C. C. da Deputación. rante o periodo 1971-89. In- EXPOSICIÓNS desta volta se celebra baixo o lema meza o V Campionato de Matra- cide sobre tres grandes cam- MÚSICA O País que Queremos, o venres 29 quilho; e desde a mesma hora copos da cultura popular con- XAIME QUESSADA e sábado 30 no Moinho do Pedro- mezará o Festialzinho con diverti- CRISTINA PATO As súas obras, xunto coas JOSÉ LUêS PADO temporánea, como son a Amosa as súas fotografías so en NARÓN. O venres ás 21,15 h. mentos para as crianzas a cargo de edición de revistas e libros, A gaiteira toca na Praza da de Alexando, exhíbense no despois da presentación do festi- Pincopé (circo e espectáculo) e Igrexa este venres 29 ás 22 h. café teatro Xesteira. até este domingo 31 na Ca- a edición de discos e a cine- sa da Cultura. val, poderemos gozar da actuación Tastarabás (ludoteca). Ás 19,30 matografía, prestando, tado Mago Tonino; ás 22 h. a com- h. haberá un debate en torno ao le- mén, atención a outras em- Lugo XULIO FONTES pañía Esmorganas representará as ma do festival e por volta das presas colectivas de carácter Viaxes pola memoria titula As Pontes pezas “De copos en comanhia” e 21,30 h.o Espaço solidario acolle- cultural. Até o 18 de setem- EXPOSICIÓNS este pintor de Quintela de “Ramón”; ás 23 h. actúa o grupo rá un certame poético. En torno ás bro na sala da fundación. Leirado a colección de 24 EXPOSICIÓNS Para a de músicas e danzas tradicionais 22,30 h. lerase un pregón e ás 23 AMURALLANDO AS cadros expresionistas de inclusión do mundo Deixa que xa; e ás 24 h. comeza o festival musical coas ac- de informa- PINCELADAS SOMBRAS DOS SOÑOS grande corido, que pode- OBRA GRÁFICA poderemos escoitar ao grupo folk ción nestas tuacións de Repichoca Ártabra, DE REALIDADE Cinco escultores expoñen no mos contemplar no Ateneo NA ESPAÑA con música popular galega e portu- Os tres Trebóns e o Vendaval do páxinas Amalia Avia, María More- patio do Museo Provincial. até o 28 de xullo. CONTEMPORÁNEA do Lecer guesa A Quadrilha da Marola Rosal, A Matraca Perversa e no e Isabel Quintanilla, Até o domingo 7 pode ollar- pregámos- xunto cos Ciricollos. O sábado 12 Presencia Zero. Máis información tres destacadas artistas do PINTURA se esta mostra na sala de ex- vos nolas h. inaugúrase unha mostra sobre o en www.artabria.net/festival.♦ SECANDO A LUZ realismo contemporáneo es- A Capela de Santa María DE LA MEMORIA posicións do Mercado Vello. fagades pañol, presentan a súa obra acolle, até o 28 de agosto, A catalana María As- chegar no Museo de Belas Artes até sumpció Raventós expón, antes dos XXI Intercéltico de Moaña esta mostra de cerámica. Pontevedra luns. o mes de setembro. até o 7 de agosto, no C.C. da Deputación. No mesmo Pódese Este venres 29 ás 23 h. arrinca unha LUêS-ALBERT EXPOSICIÓNS facer nova edición do Festival Intercélti- GALEGUIDADE DESCHAMPS lugar podemos ollar a mos- a través tra Invisible rumor de Mi- co de MOAÑA no Paseo Marítimo, UNIVERSAL Podemos ollar esta mostra VIAXES do correo, guel Pereira. Aptdo. que vai abrir a gaiteira galega Susa- A Fundación Luís Seoane de imaxes sobre a Guerra POLA MEMORIA 1.371, na Seivane, acompañada polos es- acolle esta magnífica mostra Civil Española no Arquivo Mostra de 24 cadros de Xu- sobre a relación entre o pro- CAMIÑO DE PAZ 36200 coceses Bettlefield Band, chegados Histórico até o 31 de agosto. lio Fontes, nos que destaca Vigo; por dende Glasgow; o sábado 30 tere- pio Seoane e Lorenzo Va- A mostra Mane nobiscum a cor, que podemos contem- Domie pode visitarse na Ca- Telf., 986 mos a Milladoiro e á banda irlande- rela, até xaneiro de 2006. JESÚS OTERO-YGLESIAS plar na sala Teucro desde o 222 405, sa Eileen Ivers; e o domingo 31 to- O pintor expón a súa obra tedral até o 1 de novembro. mércores 3 até final de mes. por Fax carán os venecianos Calicanto e a MÚSICA na galería Clérigos. 986 223 Luar na Lubre. Maís información ALDANA GLEZ. E OS MUROS EN PAPEL 101ou L correo en www.intercéltico.com.♦ Laura, cantante de Luar na Lubre. MILLADOIRO CRISTIAN MONTOYA ILUMINA O Museo de Pontevedra electrónico A veterana banda vai tocar Até finais de xullo pode- Podemos contemplar as sú- acolle, no Edificio Sarmien- na praza de María Pita este as obras na Casa da Xuven- info@ano- mos ollar na sala da Depu- to até o 4 de setembro, esta saterra.com Vilar de Mouros xoves 28. tación Provincial a mostra tude até finais de xullo. mostra do xenial muralista Colección de lucernas. mexicano Diego Rivera. O festival da vaca celébrase un ano Echo & The Bunnymen, Faith- SEOANE SESSION«S HUECO VIRTUAL máis na vila portuguesa do xoves less, Joss Stone, Joe Cocker, Ala- No patio da Fundación Luís Marín Esculturas de Luís Borrajo PINTURA ANDALUZA 28 ao domingo 31, cun cartaz con bama 3, Jorge Palma, Robert Seoane temos durante to- até finais de setembro nos Fondos da colección Car- artistas da talla de Nightwish, Plant, Porcupine Tree, The Wed- dos os venres de xullo con- exteriores do Campus. EXPOSICIÓNS men Bornemisza no Café Within Temtation, Anathema, ding Present e Andy Barlow.. En- certos en directo, sesións de Moderno. Johnny Panic, Peter Murphy, tradas á venda e máis información djs e proxeccións en Súper Padrón ♦ 8. Este venres 29 están The SABELA CANITROT Padrón Blues Explosion, Jesus Jones, en www.vilardemouros.com. FOTOGRAFêAS ANTIGAS Syncopation Foundation Mulleres é o título da mostra que esta pintora ten no ACTOS Até este sábado 30 de xullo que presentan A session in o Centro de Maiores do Ca- the brass, ás 21,30 h. Para o museo Manuel Torres. XXVI Festival de Pardiñas O CARLISMO fé Moderno acolle esta mos- acceso ás sesións é necesa- tra de imaxes dos anos 50. rio retirar os convites na se- Mugardos BOVEDIANO de da Fundación, ou en Ni- A biografía de Cárlos Bó- NTONIO EREDERO cetrip, 10D10, Bar de Juan, veda, escrita polo xornalis- A H EXPOSICIÓNS Luz e color chámalle a súa ou no Valdrich Bar. ta Miguel Piñeiro, presén- tase este venres 29 ás 20,30 última mostra que se en- ALICIA EN OCO G F h. na casa museo Rosalía contra na sala Teucro até Podemos ollar esta célebre Fene de Castro. este domingo 31 de xullo. mostra fotográfica nos Bai- xos do Concello. EXPOSICIÓNS Pedrafita MÚSICA URUXAS C 2005 Nogueira CARLINHOS BROWN No Museo do Humor, como EXPOSICIÓNS As entradas para o concerto Diplomáticos de Monte Alto. todos os anos, está aberta a de Ramuín Sarau du Brown que vai dar A festa organizada pola asociación poderemos visitar a mostra de arte- exposición Curuxas 05: de- AINHOA dentro das Festas da Peregri- Xérmolos celébrase o sábado 6 e do- sáns de instrumentos, e escoitar a buxos de todo o mundo es- EXPOSICIÓNS PÉREZ SÁNCHEZ na o vindeiro mércores 17 ás mingo 7 en GUITIRIZ, e nela pode- actuación de A Gaita de Sarandón colmados entre os 250 que, As súas pinturas poden 22,30 h. no Recinto Feiral, mos gozar da mellor música e arte- do Ulla; ás 16 h. celebrarase unha desde coarenta e tres países, TINTORESCU contemplarse no hórreo- xa están á venda por 15 euros sanía. O sábado desde as 19 h. ha- homenaxe a Manuel María con optaron á Curuxa Gráfica. No Parador de Santo Estevo museo Filandón, até final en www.caixagalicia.es, no berá unha mostra de pintura, escul- presenza de Xurxo Souto; e despois Durante todo o verán. poden ollarse as súas escultu- de xullo. telf. 902 434 443, no Hiper tura, fotografía e cerámica, para o festival contará coas actuacións de ras en madeira de castiñeiro. Froiz de Cobián Roffignac e despois seguir co concerto dos astu- Mistura-Nus, Felpeyu, Os Diplo- Ferrol Discos Vázquez Lescaille. As entradas rianos Dixebra, os quebequeses máticos de Montealto, e os madri- Oleiros para o concerto de Les Batinses e os galegos Lama- leños Alann Bique. Programa com- EXPOSICIÓNS O Porriño tumbá. Desde as 10 h. do domingo pleto en www.xermolos.org.♦ Carlinhos EXPOSICIÓNS Brown en COLECTIVA EXPOSICIÓNS PONTEVEDRA Fax Festival CAIXA GALICIA ECOS DA CREACIÓN xa están O novo centro cultural da Fotografías de Manuel Le- FÉLIX CAL E TATÁN á venda. XINZO DA LIMIA acolle o venres 5 System; o segundo día teremos a cidade mostra até o 4 de semos no Castelo de Sta. Portas e texturas chámase a e sábado 6 este evento alternativo Kannon, The Dismall, Moon tembro as súas novas incor- Cruz até o domingo 21. mostra fotográfica de Cal, no que poderemos escoitar na pri- Cresta, Annie Hall, e de novo, a poracións. fotografo profesional, e Ta- meira xornada a The Gift, Sex DJ Chaman; DJ Broter e ao vDJ MÚSICA tán, titiriteiro de Tanxarina e Museum, La Vaca Azul, Super Pid Rever-K Sound System. A LORENZO VARELA actor. Os cartos recaudados Mirafioris, DJ Chaman, DJ Bro- organización dispón dunha zona De mar a mar titúlase esta TÚZAROS coa venda destinaranse ao ter e ao vDJ Pid Rever-K Sound acondicionada para acampada.♦ mostra documental en ho- A veterana banda compos- centro de disminuídos psí- menaxe ao escritor que este telana de metal vai dar un quicos Lenda de Redondela. ano se lle adicou o Día das concerto este sábado 30 ás No Centro Cultural Munici- pal durante xullo e agosto. Convocatorias Ribadeo Convocatorias

Ano XXVIII ni BTT, puntuábel para o Open de Gali- que redunden na concienciación en ma- da convención técnica CONTRAT 2006 PREMIO LITERATURA INFANTIL EXPOSICIÓNS Certame aberto a todos os escritores que za 2005. A `participación nesta proba teria de seguridade e saúde laboral (este en Valladolid. Máis información en o desexen, independentemente da súa está aberta a todo ciclista nacido entre premio non terá dotación económica e a www.arquitectura-tecnica.org. COLECCIÓN DE nacionalidade ou procedencia, que pre- os anos 1991 e 2000, posuidor da licen- iniciativa pública obxecto do mesmo OLARêA GALEGA za en vigor da RFEC (os corredores que será directamente seleccionada polo CURSO DE TEATRO E

N¼ 1.186 senten novelas orixinais e escritas en ga- Até o 21 de agosto pode visi- lego, que sexan inéditas e que no fosen non a teñan deberán facer un seguro de Consello Xeral); Premio á Innovación e ANIMACIÓN DE RÚA tarse esta mostra na biblioteca premiadas con anterioridade, nin que accidentes por un importe de 3 euros). Investigación, dotado con 6000 euros, A Concellaría de Xuventude de CAM- municipal El Viejo Pancho. correspondan a autores falecidos ante- Establécense categorías para Princi- dirixido a calquera persoa de calquera BRE organiza esta actividade para os riormente ao anuncio desta convocatoria piantes A (nados entre 1998 e 2000); estado membro que teñan desenvolvido días 16, 17 e 18 de setembro. Tamén MÚSICA así como os orixinais de autores premia- Principiantes B (anos 1995 a 1997); individual ou colectivamente algún tra- teñen programado un curso de monitor Do 27 de xullo ao 3 agosto 2005 dos na convocatoria pasada. A extensión Alevíns (anos 1993 e 1994); e Infantís ballo, estudo, plano ou procedemento, de actividades de tempo libre, que terá VêRGULA das obras será como mínimo de 50 páxi- (entre 1991 e 1992). Todos os partici- medio, equipo ou sistema de xestión, de lugar os fins de semana de outubro a Esta banda actúa dentro dos nas DIN A4 mecanografadas a duplo es- pantes recibirán obsequios e a competi- prevención, protección ou formación decembro. Para máis información e Seráns de Jazz o domingo 31 pazo por unha soa cara; deben enviarse ción constará de dúas probas combina- que aporte innovacións ou resultados de inscricións chamar ao 981 613 170 ou ás 20:30 h. na Praza de San 3 orixinais impresos, encadernados ou das (unha proba cronometrada indivi- investigación comprobábeis que favo- en [email protected]. Roque. Dentro do mesmo ci- cosidos e, de ser posíbel, en disquete. dual, cun pequeno circuíto con zonas de rezan a mellora da seguridade laboral clo poderemos escoitar o vin- Cada orixinal irá asinado con pseudóni- obstáculos naturais ou artificiais de bai- na construción; e un terceiro premio, ta- NOVELA E CIDADE deiro xoves 4 ás 22 h. en mo e nun sobre fechado deberán incluír- xa ou moi baixa dificultade, e outra pro- mén dotado con 6000 euros, dirixido a Curso de verán organizado pola Fun- Couxela ao grupo Kerouak. se os dados do autor así como unha de- ba de Cross Country, en circuíto fecha- profesionais do xornalismo e medios de dación Camilo José Cela que se vai claración por escrito de que a obra é ori- do, ao que deberán dar varias voltas se- comunicación, de carácter xeral ou es- desenvolver entre o 5 e o 9 de setem- NEW ORLEANS xinal, inédita e non premiada, que non gundo categorías). Para máis informa- pecializado que teñan destacado pola bro na súa sede en PADRÓN. Para máis GOSPEL SINGERS está pendente de fallo noutros premios, ción contactar con Javi no 661 603 295. difusión da prevención de riscos no sec- información contactar con iriafla- O martes 2 ás 21 h. no Audi- nin ten comprometidos os dereitos con tor a través de artigos, reportaxes ou ou- [email protected] ou no teléfono torio Municipal celébrase es- outra editorial. O premio que se estable- PREMIOS tro xénero xornalístico en calquera esta- 981 812 424. te concerto para conmemorar ce é de 6.000 euros e o prazo de recep- DE ARQUITECTURA TÉCNICA do membro da UE, que deberán entre- o 50 aniversario da Coral ción de orixinais remata o 15 de outu- O Consello Xeral da Arquitectura Téc- garse por triplicado con indicación ex- OBRADOIRO DE LAND ART Polifónica de Ribadeo. bro. Os traballos deben enviarse á Fun- nica de España convoca este certame á presa da categoría. As actuacións candi- Do 22 de agosto ao 2 de setembro terá dación Santamaría (General Moscardó seguridade na construción, establecen- datas a calquera dos premios terán que lugar no Pazo de Mariñán, no Concello Ribeira 3, 2¼ 28020 MADRID). Máis información do tres premios correspondentes as ca- ter sido realizadas entre o 1 de xaneiro de BERGONDO, este curso organizado en www.fundacionsantamaria.org. tegorías de Mellor iniciativa pública, de 2004 e o 30 de decembro de 2005 e pola Deputación da Coruña e que esta- dirixida ás administracións Central, Au- no caso da categoría de xornalismo de- rá dirixido por recoñecidos artistas, que EXPOSICIÓNS GRAN PREMIO IBERCONSA tonómica, Local e Entidades Oficiais berán entregarse na sede do Consello impartirán diversas conferencias e au- O 6 de agosto desde as 18 h. vai ter lu- dos Estados Membros que teñan desta- (Paseo Castellana 155, MADRID).Os las móbiles. A inscrición, de balde, po- LOS CAPRICHOS gar o II Trofeo Concello de NIGRÁN Mi- cado na posta en marcha de iniciativas premios serán entregados no transcurso de facerse en www.dicoruna.es.♦ DE GOYA Y DALê Podemos admirar esta mostra no Museo do Gravado en Artes. o 4 de setembro, a mostra COSTA OESTE Sarria Apostas e empostas dun fo- A Fundación Granell con- Sarria Riotorto tógrafo. tinúa celebrando o seu X EXPOSICIÓNS aniversario cunha mostra EXPOSICIÓNS RATONES, deste colectivo surrealista SARRIA LÁPICES, BRÚJULAS canadiano, formada por OLARêA DE BUÑO Até o 28 de agosto presén- casi 40 obras dos artistas CONTEMPORÁNEA Até o 21 de agosto pode visi- tase na Casa da Conga esta Gordo Pyne, Martin Gu- A III edición desta mostra tarse no Centro Sociocultural. mostra organizada polo Co- derna, Prina Granirer e colectiva pode visitarse na lexio Oficial de Arquitectos Gregg Simpson, e que po- Casa da Cultura. Santiago de Galicia, composta por deremos ollar até o 3 de dez impactantes fotografías agosto. Tui ACTOS das mesas de traballo doutros tantos arquitectos a ta- IMAXES MENTAIS EXPOSICIÓNS Mapas FESTICLOWN maño de 2 x 1,20 m. O CGAC presenta unha re- Abertos é trospectiva do artista vi- unha mostra Por segundo ano consecutivo JULIO AYLAGAS de do luns 1 ao luns 8 celébrase ANN-SOFI SIDÉN gués Din Matamoro, na As súas pinturas e as de Ma- fotografía o Festival Internacional de O CGAC presenta a obra que podemos atopar pintu- nuel Corcoba Conde poden latino- Clown de Galicia, con dife- desta artista sueca 3MPH ras de gran formato, debu- ollarse até este domingo 31 americana rentes espazos como o For- (Horse to Rocket), videoins- xos, fotografías e un vídeo, na Área Panorámica. que se pode talación adquirida polo cen- nunha mistura de técnicas e contemplar maclown, programa de for- tro compostelán en ARCO, materiais que axudarán a no Auditorio mación en clown e humor no Vigo que figuras como Blanca del composta por 5 vídeo-pro- comprender a súa traxecto- de Galicia en ria. Até o 25 de setembro SANTIAGO. Barrio da Escola Interna- xeccións que crean unha vi- ACTOS cional de Mimodrama de Pa- sión panorámica dunha via- FRANCOIS MECHAIN rís, Nanny Cogorno da Es- xe. O proxecto complemén- ARTE E MATEMÁTICAS cola de Circo Picadeiro de ha mostra das súas pinturas UN MYSTIQUE tase con 15 fotografías reali- A Igrexa da Universidade até o 3 de setembro. acolle a súa exposición fo- O Laboratorio das Artes do Brasil, Jango Edwards e o DETERMINADO zadas pola artista a lombos MARCO desenvolve, até o É o título da mostra de tográfica, Exercicios das seu estreito colaborador Pe- dun cabalo, e poderemos co- 16 de setembro, estes obra- DESEÑO INDUSTRIAL E Carles Congost que se po- cousas. Até final de xullo. ter Ercolano, Tom Greder, ñecelo até o 2 de outubro. doiros plásticos de verán para o irreverente Leo Bassi, o na- DO MOBLE de ollar no CGAC. Os traballos presentados ao GRANELL E crianzas de 2 a 8 anos, de rrador, contacontos, e actor LUêS BAYLÓN martes a sábados de 12 a 14 h. galego Cándido Pazó ou o premio María Martínez PANTASMA Podemos contemplar a súa OS SURREALISTAS Otero expóñense na galería A pantasma como imaxe dun A segunda planta da Fun- cofundador da compañía Go- mostra fotográfica no Mu- CINEMA od Idea Company Ángel Sargadelos até o luns 8. obxecto que queda impresa na seo das Peregrinacións até dación Granell acolle esta Sánchez impartiran dez inte- fantasía; visión quimérica co- mostra até novembro. o 16 de outubro. DESIGNERS ON DESIGN resantes cursos; ou a sección A PERSOA mo a que se dá nos soños ou MÚSICA Até o 25 de setembro pro- Clownvocatorias artísticas, QUE AGARDAS figuracións da imaxinación; A PINTURA DO 27 Podemos ollar a mostra Es- imaxe dunha persoa morta xéctase no Salón de Actos que presenta a súa vez as sub- A sede da Fundación Caixa do MARCO, de martes a sá- seccións Certame Interga- tá perto de ti na galería Es- que, segundo algúns, aparéce- FESTAS DO APÓSTOLO Galicia acolle esta intere- Nestes días podemos gozar bado e en sesións de 11 a 14 láctico, a maior plataforma pacio 4. se vivo. Na galería DF-Arte sante mostra. Contemporánea (r/ San Pedro dun amplo programa cultu- h. e de 17 a 21 h., e os do- de clown en Galiza que se de- mingos de 11 a 14 h con pa- DETRÁS DA PEL 11) até o 20 de agosto. ral para conmemorar o pa- senvolverá na Praza do Toral BERTA ARES ses de media hora, este ví- Permanecerá na galería C5 trón da cidade. Este xoves e no teatro Principal, o Ma- A Fundación G. Torrente deo documental dirixido po- até o 3 de setembro. 28, con motivo da celebra- raclown, que pretende presti- MIGUEL VERGARA Ballester acolle a mostra Si- la artista Yvette Chaparro. xiar a rúa como espazo para Mostra colectiva xunto con ción do Día do Traxe haberá lencio-Luz da pintora ou- desfiles e pasarrúas pola zo- facer cultura, e o Clown-off ASIA María Mesenger de escul- rensá (Sobradelo de Valde- para aqueles espectáculos A Igrexa da Universidade turas e fotografías, que po- na monumental ás 23 h, na EXPOSICIÓNS orras), na que podemos Praza do Toral, música tradi- que precisen para a súa estrea acolle esta selección de pe- demos visitar na galería apreciar un conxunto de da presenza de público. Toda zas pertencentes ás colec- Trinta até o 15 de setembro. cional da man de Ultreia. O GENARO técnicas mixtas, e que serve venres 29 continúan os con- PÉREZ VILLAMIL a información pode obterse cións do Museo Nacional como diálogo artístico-lite- na web www.festiclown.org de Artes Decorativas. LIUDMILA certos da man de Amaral na Expón xunto con Eugenio rario coa obra de Torrente Lucas Velázquez na gale- e a través do correo LÓPEZ DOMêNGUEZ Praza da Quintana ás 22 h. e Ballester e, especialmente, por 15 euros, e La Banda ría Art Next. [email protected]. MAPAS ABERTOS Mostra os seus gravados na co’A saga/fuga de JB. Até o 18 de setembro podere- Fundación Granell. del Camión, na Praza do UGAS EXPOSICIÓNS mos gozar na sala Isaac Díaz Toral ás 23 h; o sábado 30 ás F JIM HODGES 22,30 h. na Praza da Quin- Fotografías de José Luís Pardo do Auditorio de Gali- MANUEL BLANCO Don’t be afraid / Non teñas Santalla até o domingo 31 LORENZO MACêAS cia da mostra Fotografía lati- A Aula Sociocultural de tana teremos o concerto de medo é o mural, realizado en na galería Ad Hoc. No mes- A Casa da Parra acolle un- noamericana 1991-2002. Caixa Galicia presenta, até Alea e Efecto Mariposa, colaboración con membros aos que seguirá o grupo de mo lugar podemos ollar as das Nacións Unidas, por es- folk rumano Colbanasul, ás pinturas e esculturas do ori- te artista, que quería expre- 23,30 h. na Praza do Toral; o xinal Nano 4814. D.O.G. sar no maior número de lin- domingo 31 ás 21 h. desde a D.O.G. guas posíbel esta frase. Até o Praza Roxa e até a Escalina- DEBUXOS INÉDITOS III 8 de xaneiro no CGAC. ta do Campus gozaremos a A Fundación Laxeiro pre- CONSELLARêA DE XUSTIZA, INTERIOR E citudes prolongarase até o 29 de agosto e deberá ritmo de timbalada co Car- senta, até o 30 de outubro, ADMINISTRACIÓN LOCAL efectuarse no rexistro xeral da Consellaría de Xus- BARCELONA-LISBOA naval do Candela, chegado unha nova escolma de traba- tiza, Interior e Administración Local, no das dele- As fotografías de Paco Ro- desde Salvador de Bahía, e llos inéditos do artista lali- Esta consellaría convoca para o ano 2005, para gacións provinciais desta consellaría. Toda a in- cha, en branco e negro, dun- dos fogos artificiais de fin de nense, na que podemos reco- persoal da Administración local galega cursos de formación referida a esta orde pode consultarse na ha viaxe entre Barcelona e festa, e despois tocará o gru- ñecer os seus trazos artísticos nivel básico, medio e superior de linguaxe admi- web da Xunta de Galicia ou no DOG do mércores Lisboa podémolas contempo Hombres G ás 23,30 h. habituais, como os temas do nistrativa galega. O prazo de presentación de soli- 20 de xullo de 2005.♦ plar no pub Novena Porta, na Praza da Quintana, por un retrato e a maternidade, reco- até este sábado 30 de xullo. prezo único de 9 euros. rrentes na súa traxectoria. NURIA RIVAS MARCO, preséntase unha Esta artista inaugura a mos- mostra monográfica deste fo- tra Contas que contan, este tógrafo, até o 4 de setembro. Anuncios de balde venres 29 ás 20 h. na Casa

Ano XXVIII Galega da Cultura. SêNTESE MONOCROMA Véndese Yamaha SRX 600. Pregun- Obradoiros de sexualidade para Vendo gaita de pau santo en si B A Casa Galega da Cultura tar por Román no telf. 655 521 320. asociacións, nais e pais, alumnado... con ronqueta, fol de cabuxo, funda de impartidos por experta en Sexoloxía e terciopelo de cor granate e farrapos acolle esta mostra de Car- AS VISIÓNS Alúgase apartamento con impre- Educación Sexual, en toda Galiza e en azul ceo. Vivo na Laracha, por se DO BACALLAU men Lage, na que se pre- sionantes vistas ao mar. Temporada norte de Portugal. Máis información alguén quere vela. Prezo 400 euros.

O Museo do Mar alberga sentan as pezas de audio e de verán. Lugar do Penedo, Bueu. nos telf. 654 489 082 / 629 867 824. Telf. 653 618 955. N¼ 1.186 esta exposición sobre as vídeo Un son no silencio e Telf. 986 320 837. xestas dos mariñeiros gale- Unha mirada, un instante, Escultora vende cruceiro de Bibliófilos: vendo orixinal asinado gos e portugueses no mar realizadas para a exposi- Curso de verán de idioma ruso, e 2,6 m. en pedra do país, feito a por Celso Emilio Ferreiro de Canti- man con moito cariño, por 1.150 gas de escarnio e madecir, publicado de xeo de Terranova até o ción polos autores Minús- de castelán para rusos, en agosto e setembro na Asociación Máximo Gor- euros. Telf. 686 482 967. en Caracas no 1968 baixo seudónimo

culo e d-rndm. Do 27 de xullo ao 3 agosto 2005 11 de setembro. ki de Vigo. Máis información todos os de Arístides Silveira. Telf. 635 869 108 días de 17 a 19 h. no telf. 986 214 457 Véndense cortadora, balanza pola mañá. SUEÑOS PERIFÉRICOS ESTRAÑAMENTE ou na sede sita na República da Ar- e neveira de embutidos, etique- Mostra de Edmundo Paz FAMILIARES xentina 17, 2¼ esquerda. tadora, arcón conxelador, estan- Vendo colección completa de Bi- na sala de exposicións II do Na planta baixa do MAR- terías metálicas e unha cadeira blioteca Galega, de La Voz de Galicia, C.S. Caixanova. Na sala I CO podemos contemplar a Solicitamos orzamentos de ener- de cativo. Chamar ao telf. 986 composta por 120 libros e totalmente 376 702. nova por 120 euros. Tlf. 653 618 955. están expostos os traballos mostra Deseño e vida cotiá. xía solar para vivenda. Razón no telf. 667 755 745. de Alejandro Carro até o Producida polo Walker Arte Busco piso no Casco Vello (ou Urxe vender, por problemas, precioso 7 de agosto. Center de Mineapolis, a Búscase delineante de constru- arredores) de Vigo para alugar a e orixinal apartamento en Mondariz mostra reúne a 31 artistas e ción con dominio de Autocad e CYPE partir de setembro. Amoblado ou se- Balneario, 60 m2, 2 dormitorios, baño, COLECCIÓN deseñadores que aportan para traballar na Costa da Morte. En- miamoblado e con 1-2 dormitorios. salón-cociña, calefacción, chans e teitos GERTENMAIER máis de corenta obras entre viar currículo ao Apartado 7, 15,270 Telf. 687 315 234 ou 699 103 510. forrados de madeira, abufardado, du- proxectos arquitectónicos, de Cee. plas e grandes xanelas, vistas ao ceo A pintura flamenca desta obxectos de uso cotián, mo- Merco banda deseñada de Tintín desde toda a casa e desde as camas, colección, formada por ca- biliario doméstico e urba- Realízanse peches e limpeza de en galego, portugués e inglés e do decorado estilo montaña, rústico e a es- dros de Van der Weyden, fincas e montes, repoboacións fo- Corto Maltés en portugués. Chamar trear, con garaxe e trasteiro. Merece ser Adrian de Gryef, A. Van no, prendas de vestir e restais, xardinaría ou calquera outro ao telf. 655 405 521. visto. Prezo 22.000.000 de pta. Informa- Dyck, entre outros, pode obras de deseño gráfico, traballo. Orzamento sen compromiso. ción nos telf. 679 697 055 / 986 226 026. ollarse no C.C. Caixanova entre outras áreas de inves- Telf. 686 753 105 e 689 005 584. Precisam-se Mestres Especialis- até o 4 de setembro. tigación e creación que, en tas em Educação Infantil e Técni- Alúgase piso amoblado con cale- ocasións, provocan pezas Casa Solveira, vivenda turística cos Superiores em Educação Infan- fefacción na zona da Rúa de San Pe- vacacional na Ribeira Sacra Lucen- til (ou titulações equivalentes) para dro en Santiago. Perguntar por Vitoria DêA DA PATRIA híbridas de distintos campos. Até o 25 de setembro. se (Piñeiro e Bolmente, Sober), Alú- criar cooperativa de ensino em Vigo. nos telf. 981 589 539 ou 646 693 025. Mostra de libros e fotogra- gase por días durante todo o ano. Re- Interessados/as enviar curriculum vi- fías no centro social ARe- servas no 647 538 325 e en www.ca- tae a [email protected], ou a es- Estancias lingüísticas para crianzas volta (Real 32, baixo). SYLVIE BUSSIéRES & sasolveira.com. [email protected] desde os 13 anos, adolescentes e adul- JOAN FONTCUBERTA tos en Inglaterra e Gales. Máis informa- PARA O DEUS A galería Bacelos (Progre- Alúgase casa de campo comple- Alúgase casa na ría de Muros-Noia, ción en [email protected] ou cha- nos meses de agosto, setembro ou mando ao 986 415 666/ 986 639 172. BEROBREO so 3) mostra as súas obras ta en Meira (Lugo), á beira do nace- até este sábado 30 de xullo. mento do río Miño. Tres cuartos dupo- quincenas. Interesados chamar aos telf. O museo Quiñones de León los con baño incorporado, calefacción 986 208 626 ou 615 864 477. Busco casa con finca perto de Pon- acolle esta mostra sobre as e terreo de 10.000 m. Fins de semana tevedra para todo o ano en aluguer ci- aras do santuario de Donón, DIÁSPORA ou tempadas. Telf. 686 753 105. Véndese finca de 1.030 m2 en Va- dade. Prezo razoábel. Telf. 986 767 187. até o 1 de outubro. O MARCO alberga a mostra güín-Mogor (Marín) con boas vistas á 10 Artistas galegos no exilio Alúgase casa na Penalba (No- ría, enriba da praia de Mogor. Máis in- Quixera manter correspondencia ALANDO DA ESTAMPA latinoamericano (1930- gueira de Ramuín), en plena Ribei- formación no telf. 608 086 107. con muller progresista galega, de F 35 a 40 anos. Chámome Antón Ro- Até o 4 de setembro pode 1970), coa que se pretende ra Sacra, por semanas, quincenas ou fins de semana. Totalmente equipada Alúgase habitación en piso novo, bledo Pérez e o enderezo é Centro verse a mostra Obra gráfi- aportar novas claves de lectura da historia da arte gale- e con garaxe. Máis información nos con calefacción e lavadora, na zona de Penitenciario de Villabona. Finca Ta- ca internacional na Funda- telf. 986 376 022 ou 661 642 070. Conxo en Santiago. Telf. 687 581 137. bladiello Alto 33271, Llanera-Gijón.♦ ción Caixa Galicia. ga do s.XX, amosando dados que permitan reconstruír unha historiografía alternativa ao discurso oficial acadé- tas romenos máis desta- As visións A Rede mico. Até o 11 de setembro cados da actualidade, co- do bacallau, poderemos contemplar 72 mo Ion Grigorescou, sobre a obras, entre pinturas, debu- Dan Persjovsky, o colec- pesca deste xos, fotografías e esculturas, tivo subREAL, e Mircea peixe por ademais de proxeccións e bi- Cantor, todos os días de galegos e bliografía diversa de 10 ar- portugueses 10 a 18 h. menos os luns, tistas claves como Ángel en con entrada libre. Tamén Terranova, Botello, Castelao, Manuel podemos ollar as mostras pódese Colmeiro, Eugenio Gra- Espelhos do Paraíso: Ta- contemplar nell, Maruxa Mallo, Luís petes do mundo islâmico no Museo Seoane, Arturo Souto, Xo- do Mar dos séculos XV-XX, até o sé Suárez e Carlos Velo. de VIGO. impactantes do momento. cerámica e escultura que po- Centro de Arte Moderna domingo 31; Textos e Fo- demos visitar, até o mes de José de Azeredo Perdigão tografías do belga Mar- A CANCIÓN DO NÁUFRAGO MÚSICA www.rioleteo.bitacoras.com novembro, no Pazo de Trabe. (CAMPJAP) acolle, até o cel Broodthaers, até o 25 Viveiro 3 de setembro, a mostra de setembro; ou Meta- DJ FLORENT Y YO Paradoxos: Incorporar a morphosis: Arte Britâni- Bitácora do escritor Francisco Castro. In- O membro da banda Los EXPOSICIÓNS Lisboa cidade, integrando traba- ca dos anos 60, até a clúe as súas opinións sobre o panorama li- Planetas estará pinchando llos en vídeo, fotografía, mesma data. Máis infor- terario e reflexións sobre a vida política. este venres 29 ás 00 h. na 400 QUIJOTES CALOUSTE GUBELKIAN deseño, pintura e instala- mación en www.gubel- Como é habitual neste tipo de publicacións, Fabrica de Chocolate. No ♦ Mostra de debuxos, óleos, A sede da Fundação e o cións de algúns dos artis- kian.pt.♦ incorpora comentarios dos lectores. mesmo lugar estará o luns 1 ás 00:30 h. Dj Xoel (Delu- xe) e Dj Lee Freak. A en- Non vos riades que o conto é triste PÓSTUMA UN trada para cada sesión é de Obras de Pinho Valeiras na 5 euros con cervexa. Casa Roxa até o 3 de agosto. TEATRO PORTO MEU Fotografías de Joao de Me- NON É COUSA néres que podemos ollar DE NENOS até o 21 de agosto na Casa Este grupo de contacontos das Artes. No mesmo lugar formado por recoñecidos tamén podemos ollar Sons actores galegos actúa du- imaxinarios, imaxes reais rante todo o verán na Casa de Llusá e Nombela. de Arriba. Este domingo 31 ás 23,30 h. teremos a Car- los Rafael; o vindeiro do- DA LETRA Á IMAXE mingo 7 tocaralle o turno a Podemos ollar esta mostra Pepo Suevos. sobre o Quijote, até o 20 de agosto, no Verbum-Casa das Palabras. Vilamarín

ENSUEÑOS EXPOSICIÓNS A galería Chroma (Avd. da Florida 34, baixo) amosa a XAIME QUESSADA obra máis recente do pintor No Pazo da Vila poden Álvaro Mougán até este ollarse as súas obras. sábado 30, de luns a sábado de 18 a 21 h. e os domingos Vimianzo e festivos de 11 a 13 h. MÚSICA ABRAXAS Pinturas solipsistas e ego- SUGAR MOUNTAIN tismos trigonométricos até Este sábado 30 ás 00 h. pre- este venres 29 de xullo na sentan o seu disco Hand Casa da Xuventude. Crafted Tunes no Campo de Este Che Guevara miraba de fronte aos que se manifestaban o Día da Patria. Mais todos sabían que Areosa. Guiños sureños e non era o seu. Este pano bandeira do Che de seguro naceu da explotación do home polo home nas FRAN HERBELLO incursións efectivísimas no fábricas do téxtil infernal de Indonesia, a China ou Vietnam. Un ruín destino para o heroe de Sierra No Espazo Anexo, sito na rock duro e visceral fan Maestra. Aínda por riba véndeno os pseudo hippies que afean a Rúa Nova. praza peonal posterior ao deste un dos álbumes máis Nº 1.186 6 Do 27 de xullo ao 8 1 3 de agosto N¼ mencións á nai do afectado. oposición se afundía no mar 1 de 2005 alar de política vén ser 0 parecido a falar de fút- En política pasou estes días, da súa obcecación. Mais, na

4 Visa

bol: todo o mundo en- cando a negociación PSOE- seguinte xogada, houbo gol 0 F 1 tende e todo o mundo ten un- BNG se atorou. Algúns ex- e con el volveu a felicidade. 3

0 FRAN ALONSO

ha alineación na cabeza. Un pertos comentaristas de bar En realidade, o fútbol é ben 3 1

fallo, só, diante do porteiro xa viron a Fraga de novo na máis complicado. E a políti- 2 ai un mes sóubose ♦ 0 provoca desesperación e presidencia, en canto que a ca nin se diga. 0 que nos Estados 0 4 Ano XXVIII. Unidos un pirata in- 8 H IV Xeira. DIRECTOR: Afonso Eiré López. EMPRESA XORNALÍSTICA EDITORA: Promocións Culturais Galegas S.A. PRESIDENTE: Xosé Fernández Puga. formático roubou da rede Príncipe, 22, planta baixa (36202) Vigo. Telf.: Administración, Subscricións e Publicidade 986 433 830*. Redacción 986 433 886 - 22 24 05. Fax 986 223 101. [email protected] os datos de 40 millóns de Impreso en papel reciclado Greenrecy 100 de 60 gr./m2 tarxetas de crédito (Visa e Mastercard). A envergadura do feito pon en cuestión os pagos con tarxetas de crédito pola rede. Pero Juana Arias tampouco as persoas que nunca empregan tarxeta para pagar as súas com- pras virtuais están a salvo; ‘Con tanta manifestación non hai quen faga turismo’ recentemente, un especia- lista na rede fíxome unha demostración da facilidade H. VIXANDE cuenta por cento dos galegos ta- con que se pode falsificar Atopámola na praza da Quinta- mén pensan coma min. Está ben un número de Visa (que na de Santiago o Día da Patria, defender unha cultura, mais des- podería corresponder cun cando a manifestación do BNG pois todos somos membros dun número xa existente) para chegaba ao seu fin. É asturiana grupo máis amplo. realizar pagos web. A inse- e estaba a facer turismo co seu Galiza ten algunhas paisa- guridade virtual debe estar home. Chámase Juana Arias. xes semellantes a Asturias. Son a poñer a empresa en se- dous países moi verdes. rios apuros. Sabe o que é isto? O malo son os eucaliptos. Aí, Hai algúns anos escoi- O Día de Galiza e Patrón de o meu corazón está dividido. tei unhas declaracións dun España. Non me gustan pero meu avó ten alto cargo americano de Refírome á manifestación. moitos montes con eucaliptos Visa que afirmaba que a É algo político. Algún tipo de plantados. Iso tiñan que controla- súa empresa estaba en dis- acto do BNG, pero non sei que lo, hai que protexer os carbayus. posición de facer desapa- exactamente. Estivemos en Volvendo á política, Anxo recer o diñeiro físico; o fu- Ogrobe e dixéronos que íamos Quintana que lle parece? turo –dicía– demanda ex- topar con manifestacións en San- Non sei quen é. clusivamente o cartón tiago, pero non sabiamos a razón. O substituto de Beiras á plástico. Claro que iso sig- Pensabamos que serían celebra- fronte do BNG. nificaría na práctica unha cións polo Patrón de España. Tampouco coñezo a Beiras. privatización do diñeiro, E que opina? Menos mal que vén moito que pasaría, ademais, por Un día como hoxe estes actos por Galiza! unha nova lexión de inter- de protesta están fóra de lugar. Desculpe, de política galega mediarios especulativos Hai suficiente xente en Santiago non entendo moito. (de feito xa existen, e con- como para manifestarse. Que Anxo Quintana vai ser vice- tra un deles actuou o pira- busquen outra data, pero non o presidente da Xunta. En Ma- ta informático). 25 de xullo! Con tanta manifes- drid din que é o novo Carod Eu non posúo tarxetas tación non hai quen faga turis- Rovira. de crédito. Á marxe de mo. Ademais, este é un día de Pois moi mal. cuestións ideolóxicas, a festa, un día para celebrar. Quen, Quintana ou Carod? miña guerra persoal con- Para eles, os manifestantes, Carod. tra Visa procede dun inci- tamén é día de festa. Advírtolle que fala galego, dente que me sucedeu du- Non é o que vexo eu. Están e non só na intimidade. rante unha viaxe por Cór- en plan reivindicativo, non penso E español? Fala castelán? sega. Un hosteleiro apa- que estean a festexar nada. E rei- Porque eu falo inglés e un pouco ñouse para facer un cargo vindicar así, nestas datas, reflec- de italiano, pero o que quero sa- duplicado coa miña Visa, te mala uva. ber é se o vou entender ou vai fa- que a entidade bancaria E dos nacionalistas, que larme en catalán. lle pagou. En canto me pensa? Touriño sabe quen é? decatei, ao regreso, iniciei Se non son extremistas... te- Si, o do PSOE. PACO VILABARROS os trámites de reclama- ñen dereito a existir. Todos te- Que opina? ción. O individuo enviou mos apego á terra e todos quere- Vamos, que comezan así e Preciosa, xenial. Sempre que Vimos de Sanxenxo e sor- facturas falsas (por xanta- mos que lle vaia ben. rematan obrigando aos nenos podemos, facemos unha escapa- prendeunos que en todas as pare- res inexistentes) ao banco. Pensa que queren disgregar a cantar o himno galego nas es- da á Galiza. Preferimos o norte des había pintadas dicindo: “Tou- A falsidade era demasiado o Estado ou defender os derei- colas. de España. riño mentireiro”, “Touriño trai- evidente, pois ás mesmas tos dos galegos? Non sei se chegarán a tanto. España. Repite moito esa dor”, “BNG igual a paro”. Non horas en que eu suposta- Non teño nin idea, pero máis Santiago, moi bonito, non? palabra. temos moita opinión sobre todo mente estaba a xantar no ben penso que os nacionalistas Xenial, unha das cidades Porque me sinto española. iso, pero polo que vemos nas es- seu establecemento tiña sempre queren desfacer España. máis bonitas de España. Primeiro española e logo asturia- tradas, dáme a impresión de que ♦ pagos feitos coa propia É o seu obxectivo. E Galiza tamén moi bonita. na. E, polo que sei, máis dun cin- a xente non está a favor deles. Visa en restaurantes doutras localidades da illa. E, con todo, Visa desen- tendeuse do asunto. O problema, claro, é que Vi- sa non existe: non ten ofi- cinas, non ten teléfonos, O reino medieval de Galicia non ten enderezos web, non ten rostros visibles, non ten atención ao públi- Anselmo López Carreira co. Visa é anónima. E é que a privatización do di- ñeiro é así. E, como a mi- ña entidade, Caixa Gali- Unha contribución á historia política do Reino de Galicia, cia, tamén se desentendeu amplamente documentada, e unha crítica dos tópicos do asunto, vinme obriga- do a contratar un avogado da historiografía oficial. en Niza, que finalmente puxo as cousas no seu sitio. Así que hoxe sei que viaxar sen Visa, amais dunha actitude de resis- HISTORIA DE GALICIA tencia, constitúe unha ver- dadeira felicidade.♦ A NOSA TERRA