Kontët Shqiptar Dukagjini Në Kopër: Kështjellar Të Kështjellës Shën Socerb Albanski Grofje Ducagini V Kopru: Kaštelani Gradu Sv
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Koleksioni Zbirka Collana Kontët Shqiptar Dukagjini në Kopër: Kështjellar të Kështjellës Shën Socerb Albanski grofje Ducagini v Kopru: kaštelani gradu sv. Socerba I Conti albanesi Ducagini a Capodistria: Castellani di San Servolo Kulturno društvo Associazione Culturale Albancev slovenske Istre Albanese dell’Istria slovena Shoqata kulturore e Shqiptarëve të Istrës Sllovene «ILIRIA» n. 2 Kontët Shqiptar Dukagjini në Kopër: Kështjellar të Kështjellës Shën Socerb Albanski grofje Ducagini v Kopru: kaštelani gradu sv. Socerba I Conti albanesi Ducagini a Capodistria: Castellani di San Servolo Botues / Izdajatelj / Editore: Kulturno društvo Albancev slovenske Istre »Iliria« Koper Shoqata kulturore e shqiptarëve të Istrias sllovene »Iliria« Koper Për botuesin / Za izdajatelja / Per l'editore: Heset Ahmeti Vendi dhe data e botimit / Kraj in datum izdaje / Luogo e data dell'edizione: Koper, 2017 Edicioni i dytë i zgjeruar / 2. dopolnjena izdaja / 2a edizione ampliata Redaktor / Urednik / Redattore: mag. Peter Štoka Autorët / Avtorji / Autori: mag. Peter Štoka, dr. Edmond Malaj, dr. Salvator Žitko, Paulo Muner Përkthime / Prevodi / Traduzioni: Alma Bejtullahu (ALB), mag. Peter Štoka ( ITA - SLO), dr. Edmond Malaj (ITA), Daniela Milotti-Bertoni (ITA), dr. Gregor Pobežin (LAT), Vera Haliti (ALB), Ganimet Shala (ALB), Gëzim Muçolli (ALB) Lektorimi / Lektoriranje / Revisione linguistica: Alma Bejtullahu (ALB), dr. Salvator Žitko (SLO), mag. Peter Štoka (ITA) Shtypi / Tisk / Stampa: Luglioprint - Trieste Tirazhi / Naklada / Tiratura: 300 kopje / izvodov / copie Të drejtat autoriale / Nosilec avtorskih pravic / Detentore dei diritti d'autore: Kulturno društvo Albancev slovenske Istre »Iliria« Koper Shoqata kulturore e shqiptarëve të Istrias sllovene »Iliria« Koper Falënderim / Zahvale / Ringraziamenti: Osrednja knjižnica Srečka Vilharja Koper - Biblioteca centrale Srečko Vilhar Capodistria, Pokrajinski arhiv Koper - Archivio regionale Capodistria, Škofijski arhiv Koper – Archivio diocesano Capodistria Publikuar me mbështetjen financiare / Izšlo s finančno podporo / Pubblicato col supporto finanziario: Urimet më të mira për organizatorët Iskrene čestitke organizatorjem Complimenti agli organizzatori Nëse e lexon librin e Noel Malcolmit Nel libro “Agents of Empire” (Gli »Agents of Empire«, mëson se shumë agenti dell’Impero) Noam Malcolm shekuj më parë shqiptarët kanë pasur ha descritto le attività di numero- një prani të madhe në tokat ballka- si albanesi nelle strutture statali nei nike dhe më gjerë. Përveç kësaj, ata paesi dei Balcani e altrove nei secoli kanë luajtur një rol jo vetëm në çësh- Noam Malcolm je v knjigi “Agents passati, i quali hanno svolto un ruo- tjet ushtarake të disa shteteve Evropi- of Empire” (Agenti cesarstva) opi- lo importante sia in campo militare ano-Perëndimore, por gjithashtu edhe sal dejavnosti številnih Albancev v nei paesi dell’Europa occidentale che në historinë politike të Perrandorisë državnih strukturah v balkanskih nella storia politica dell’Impero Ot- Otomane. Po ashtu mëson se shqiptarët deželah in drugod v preteklih stolet- tomano. L’autore ha anche messo in kanë qenë të pranishëm në Venedik, në jih, ki so odigrali pomembno vlogo luce il ruolo degli albanesi a Venezia Istria dhe konkretisht në Koper-Kapo- tako na vojaškem področju v neka- e in Istria, a Capodistria. A suo parere distria. terih zahodnoevropskih državah kot gli albanesi erano abili nel superare Sipas Malcolmit, fakti që shqiptarët v politični zgodovini Otomanskega le divisioni culturali e politiche, ecco ishin të aftë të kapërcenin ndarjet cesarstva. Avtor je osvetlil tudi delo- perchè erano graditi e stimati dai loro kulturore dhe politike, përbënte kyçin vanje Albancev v Benetkah in v Istri, datori di lavoro in Occidente. Alcuni e dobisë së tyre ndaj punëdhënësve tudi v Kopru. Po njegovem prepriča- di questi hanno avuto una carriera di perëndimorë. Ndër të tjera, Malcolmi nju so bili Albanci sposobni preseči successo, in particolare le nobili fami- vendos në hartë familjet Bruti, Bruni, delitve na kulturnem in političnem glie dei conti Bruti e Bruni a Capodi- etj. dhe nuk merr përsipër se ka bërë področju, zaradi česar so bili iskani stria. Nonostante l’autore sia riuscito gjithçka lidhur me njohjen e tyre. pri zahodnih delodajalcih. Nekateri a porre queste famiglie in un contesto Duke folur për këto familje shqiptare med njimi so bili še posebej uspešni storico-geografico definito, ammette di në Istria, sigurisht ai thotë një të vërtetë in so izstopali, zlasti plemiški druži- non aver esaurito tutte le fonti per il të pamohueshme. Këtë fakt e kanë sjellë ni Bruti in Bruni. Navkljub temu, loro riconoscimento. edhe studiues të Bibliotekës Qendrore da jih je zgodovinsko opisal in geo- La presenza delle famiglie albanesi në Koper që në fillim të vitit 2015, gjë grafsko določil, se avtor zaveda, da in Istria è un dato di fatto. Questa e cila u finalizua përmes simpoziumit ni še izčrpal vseh virov za njihovo realtà è stata presentata al pubblico të zhvilluar po në Koper në shtator prepoznavnost. dai ricercatori della Biblioteca cen- 2015. Navzočnost albanskih družin trale di Capodistria agli inizi del Kështu, Kopri theu një heshtje të v Istri je nesporna resničnost. To 2015, per i 300 anni dell’ubicazione gjatë, shumë të gjatë rreth familjeve dejstvo so širši javnosti predstavili di palazzo Bruti, sede odierna della shqiptare në Koper, me aktivitet di- tudi raziskovalci Osrednje knjižni- biblioteca e a settembre col convegno sashekullor politik, shoqëror, kishtar, ce v Kopru na začetku leta 2015 ob sulle famiglie nobili albanesi a Capo- kulturor e arkitekturor, etj. Kjo u arrit obletnici palače Bruti, današnjega distria. Così, Capodistria, illustrando falë punës së palodhur prej studiuesi të sedeža koprske knjižnice in še sep- le attività delle famiglie albanesi nel kujdesshëm e të vendosur Peter Štoka tembra na simpoziju v Kopru. Tako campo ecclesiastico, politico, cultu- në bibliotekën e Koprit dhe sidomos të je Koper, z osvetlitvijo različnih vi- rale e urbanistico, ha rotto il lungo historianit Salvator Žitkos. dikov delovanja albanskih družin na silenzio sulla presenza delle famiglie Me ta u bashkua edhe studiuesi nga političnem, cerkvenem, kulturnem albanesi in questa città. Tutto questo Tirana dr. Edmond Malaj nga In- in arhitekturnem področju, pre- è stato ottenuto grazie al lavoro del stituti i Historisë, i cili drejtohet nga lomil dolgoletni molk o prisotno- grande ricercatore mag. Peter Štoka profesori Marenglen Verli, i cili ofroi sti albanskih družin v tem mestu. della Biblioteca di Capodistria e in mbështetje të plotë nga ana e tij. Sim- Vse to je bilo doseženo zahvaljujoč particolare col contributo dello storico 3 poziumit u përkrah edhe nga Bashkia trdemu delu odličnega in odloč- dr. Salvator Žitko. Il loro lavoro è sta- Koper dhe kryetari i Bashkisë Boris nega raziskovalca mag. Petra Štoke to approfondito pure da dr. Edmond Popovič. Megjithatë, ai simpozium iz koprske knjižnice in predvsem s Malaj, ricercatore presso l’Istituto di dhe veprimtaritë shoqëruese në shtato- prispevkom zgodovinarja dr. Sal- Storia di Tirana, guidato dal profes- rin e vitit 2015 nuk do të realizohe- vatorja Žitka. Njunemu delu se je sor Maranglen Verl, che ha appoggiato shin pa motivimin, përkushtimin dhe pridružil tudi raziskovalec Edmond l’iniziativa. Il convegno è stato orga- mbështetjen e plotë të bashkëkombësit Malaj z Inštituta za zgodovino, ki ga nizzato col supporto del Comune città shqiptar Heset Ahmeti, i cili është edhe vodi profesor Maranglen Verli, ki je di Capodistria e con la partecipazione kryetar i Shoqatës Kulturore Shqiptare nudil podporo. Simpozij je podprla attiva del sindaco Boris Popovič. »Iliria«, Koper. Mestna občina Koper in njen žu- Tuttavia il convegno non avrebbe Të njëjtët autorë së bashku me Paolo pan Boris Popovič. Vendar simpo- ottenuto un tale successo senza l’in- Muner nga Trieste në 26 nëntor 2016 zij ne bi dosegel takega uspeha brez centivo, la dedizione e il sostegno del sjellin për të gjithë ne, një tjetër familje spodbude, predanosti in podpore connazionale Heset Ahmeti, presi- të njohur shqiptare, familjen Dukag- albanskega rojaka Heseta Ahmetija, dente della società culturale albanese jini, e cila gjithashtu ka ushtruar vep- predsednika albanskega kulturne- “Iliria” di Capodistria, che ha arric- rimtari e ka jetuar shekuj më parë në ga društva “Iliria” iz Kopra, ki je s chito questo evento con lo spettacolo Koper të Sllovenisë. Puna e autorëve spremlajočimi kulturnimi nastopi culturale. Lo stesso gruppo di ricer- është vërtetë e vyer, që meriton urimet obogatil ta dogodek. V isti sestavi, catori, questa volta sorretti col con- dhe falënderimet më të larta. Ata kanë tokrat tudi s prispevkom Paola Mu- tributo di Paolo Muner di Trieste, il ofruar një shërbim të shquar për publi- nerja iz Trsta, bo letos 26. novembra 26 novembre di quest’anno presenterà kun, si në Slloveni ashtu edhe kudo ku predstavljena še ena znana albanska un’altra celebre famiglia albanese, la jetojnë shqiptarët, por edhe më gjerë. družina, družina Dukagjini, ki je famiglia dei conti Dukagjini, che è Këta autorë dhe veprimtarë kanë bila dejavna v Kopru v preteklih sto- stata presente a Capodistria nei secoli gërmuar dhe kanë gjetur se sa të lid- letjih. Avtorji prispevkov o tej dru- passati. I ricercatori che hanno illu- hur kemi qenë në të shkuarën, mad- žini si zaslužijo čestitke in zahvalo, strato questa famiglia meritano i più je të shkuarën e largët. Por ekzistojnë saj so s svojim delom naredili veliko sentiti complimenti e ringraziamenti,