DOCSLIB.ORG

Rocznik Sądecki Tom Xxxvii

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Rocznik Sądecki Tom Xxxvii Prezydent Miasta Nowego Sącza i Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Sączu ROCZNIK SĄDECKI TOM XXXVII Nowy Sącz 2009 1 Komitet Redakcyjny Feliks Kiryk (przewodniczący) Członkowie: Tadeusz Aleksander, Tadeusz Duda, Julian Dybiec, Bolesław Faron, Józef Hampel, Wacław Kawiorski, Maria Kruczek, Jan Lach, Franciszek Leśniak, Jerzy Leśniak, Leszek Migrała (sekretarz redakcji), Antoni Szczepanek, Michał Śliwa, Robert Ślusarek, Sławomir J. Tabkowski, Michał Zacłona, Leszek Zakrzewski Fotografia na okładce: Sławomir Sikora Fotografie barwne w tekście: Piotr Droździk Redakcja techniczna: Barbara Magierowa Korekta: Barbara Magierowa, Antoni Kroh Adres redakcji: 33-300 Nowy Sącz, Rynek 22, tel. 018 448 67 73 Sfinansowano z budżetu Miasta Nowego Sącza ISSN 0080-3561 Skład i druk: Drukarnia „Kwadrat” 33-300 Nowy Sącz, ul. Lwowska 218 B 2 SPIS TREŚCI Feliks Kiryk PROFESORA STANISŁAWA PŁAZY ZWIĄZKI Z SĄDECCZYZNĄ ......... 7 ARTYKUŁY Adrian Poparda O MONETACH RZYMSKICH NA SĄDECCZYŹNIE ................... 15 Magdalena Bułat NAZWY MIESZKAŃCÓW NA PODSTAWIE KSIĄG SĄDOWYCH WIEJSKICH SĄDECCZYZNY OD XVI DO KOŃCA XVIII WIEKU .................. 21 Tadeusz Aleksander LUDNOŚĆ I DWORY PORĘBY MAŁEJ W LATACH 1850–1950 . 37 Władysława Dutka HISTORIA SZKOŁY W ZAWADZIE (1907–2007) ..................... 59 Maria Kurzeja-Świątek ZESPÓŁ REGIONALNY „GÓRALE ŁĄCCY” 1933–2008 . 89 Sławomir J. Tabkowski PIERWSZE NOWOSĄDECKIE RADIO – „RADIOWĘZEŁ NOWY SĄCZ” . 103 Jerzy Leśniak SAMORZĄD NOWEGO SĄCZA W LATACH 1989–2009 . 127 MATERIAŁY Maria Marcinowska EMBLEMATY ZE ŚCIAN DWORU Z RDZAWY W SĄDECKIM PARKU ETNOGRAFICZNYM ...................................... 161 Dorota Kulig CMENTARZ ŻYDOWSKI W NOWYM SĄCZU . 182 Jan Wnęk PROBLEMY OŚWIATOWE SĄDECCZYZNY NA KARTACH „SZKOŁY” 1868–1918 ............................................... 250 Tadeusz Duda AKTA SZKOŁY PUBLICZNEJ ŻEŃSKIEJ W STARYM SĄCZU Z LAT 1898–1950 I ICH WARTOŚĆ DLA BADAŃ NAUKOWYCH . 266 Magdalena Szczygieł ROBOTNICZE TOWARZYSTWO ŚPIEWACZE „ECHO” (1901–1971) . 274 Władysław Myjak WSPOMNIENIA OKUPACYJNE Z ZAGORZYNA, WOLI KOSNOWEJ, WOLI PISKULINY ORAZ KICZNI .............................. 289 Michał Kalisz NASI SĄSIEDZI STEINLAUFOWIE ............................. 295 3 Sylwester Rękas, Szczepan Świątek AKTA KOMITETU POWIATOWEGO I WOJEWÓDZKIEGO PZPR W NOWYM SĄCZU (1949–1990) ............................... 308 Marzena Radożycka-Zielińska ŻYCIE SZTUKĄ MALOWANE – EWA HARSDORF (1910–1999) . 317 Tadeusz Żygłowicz PIERWSZE WYCIĄGI NARCIARSKIE W BESKIDZIE SĄDECKIM I OKOLICACH NOWEGO SĄCZA .............................. 327 Ryszard Aleksander KLUB SPORTOWY W PIĄTKOWEJ W LATACH 1958–2008 . 340 RECENZJE Adam Bujak GRÓD ŚWIĘTEJ KINGI, Kraków 2007 (Leszek Migrała) .......................................... 357 Bolesław Faron ...Z PODRÓŻY, Kraków 2007 (Bogusław Kołcz) .......................................... 358 Leszek Migrała, Leszek Zakrzewski KOŚCIÓŁ KOLEJOWY I PARAFIA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA W NOWYM SĄCZU, Nowy Sącz 2007 (Tadeusz Duda) ........................................... 363 Piotr Droździk SĄDECKI PARK ETNOGRAFICZNY, Nowy Sącz 2007 (Maria Brylak-Załuska) ..................................... 365 Barbara Paluchowa MOIM GÓROM, Kraków 2004; W BIOŁY IZBIE DUSY, Piwniczna-Zdrój 2007; NA MOIM DRZEWIE, Piwniczna-Zdrój 2008 (Bogusław Kołcz) ......................................... 367 Wanda Łomnicka-Dulak MATUSINE SŁÓWECKA. SŁOWNIK GWARY GÓRALI NADPOPRADZKICH, Piwniczna 2007 (Tadeusz Szymański) ....................................... 372 STANISŁAWA TOMKOWICZA INWENTARZ ZABYTKÓW POWIATU SĄDECKIEGO. Z rękopisów Autora wydali i własnymi komentarzami opatrzyli Piotr i Tadeusz Łopatkiewiczowie, Kraków 2007 (Franciszek Leśniak) ....................................... 378 Maria Lebdowiczowa SKARBY W KICARZY, Piwniczna-Zdrój – Nowy Sącz 2008 (Krystyna Sikora) ......................................... 380 HARCERSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY pod red. Janusza Wojtyczy, Warszawa 2008 (Piotr Gryźlak) ........................................... 384 Jerzy Leśniak SZKOŁA CHROBREGO, Nowy Sącz 2008 (Bolesław Faron) .......................................... 386 Jerzy Leśniak, Sławomir Sikora PANORAMA KULTURY SĄDECKIEJ, Nowy Sącz 2008 (Tadeusz Aleksander) ...................................... 390 4 PERŁY ZABYTKOWEJ ARCHITEKTURY W RYSUNKACH I AKWARELACH ANDRZEJA B. KRUPIŃSKIEGO, katalog z wystawy, Wola Zręczycka 2008 (Leszek Migrała) .......................................... 392 Ks. Jan Sygański T.J. NOWY SĄCZ, JEGO DZIEJE I PAMIĄTKI DZIEJOWE Nowy Sącz 2008 (Leszek Migrała) .......................................... 393 Ryszard Miłek MALARSTWO – PAINTING, katalog wystawy, Nowy Sącz 2009 (Krzysztof Kuliś) .......................................... 394 „ZESZYTY SĄDECKO-SPISKIE”, tom 1–3, Nowy Sącz–Stara Lubowla, 2006–2008 (Sławomir Sikora) ......................................... 396 „ALMANACH ŁĄCKI” nr 8, Nowy Sącz, 2008 (Jan Wnęk) .............................................. 401 Andrzej Sojka 60 LAT LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE W STARYM SĄCZU, 1948–2008, Stary Sącz 2008 (Piotr Rychlewski) ......................................... 404 BIOGRAMY FELIKS RAPF (1891–1972) (Leszek Migrała) .......................................... 409 ROMAN NITRIBITT (1893–1988) (Leszek Migrała) .......................................... 414 WŁADYSŁAW SZCZYPKA (1914–1943) (Józefa Kobylińska) ........................................ 419 JULIAN ZAPAŁA (1904–1964) (Józefa Kobylińska) ........................................ 423 JAN STACHURA (1916–1985) (Józefa Kobylińska) ........................................ 428 JÓZEF BULZAK (1919–1989) (Jakub Bulzak) ........................................... 435 JANUSZ ŚMIAŁEK (1940–1997) (Janina Wrzak) ........................................... 440 ANDRZEJ JANUSZ FORTUNA (1936–2006) (Jerzy Leśniak) ........................................... 446 ZBIGNIEW MARIAN PACHOŃ (1933–2007) (Augustyn Leśniak) ........................................ 453 ZBIGNIEW GERTYCH (1922–2008) (Augustyn Leśniak) ........................................ 456 5 KRONIKA DZIEJE SZTANDARU TOWARZYSTWA GIMNASTYCZNEGO „SOKÓŁ” W NOWYM SĄCZU (Antoni Malczak w oparciu o zapis Józefa Bieńka) . 463 DZIAŁALNOŚĆ ODDZIAŁU POLSKIEGO TOWARZYSTWA HISTORYCZNEGO W NOWYM SĄCZU W 2008 ROKU (Maria Kruczek) .......................................... 465 NOWY SĄCZ W 2008 ROKU (Jerzy Leśniak) ........................................... 471 LISTY DO REDAKCJI LIST LUDMIŁY REMI ...................................... 542 ZAPISKI BIBLIOGRAFICZNE Marta Treit MATERIAŁY DO BIBLIOGRAFII SĄDECCZYZNY ZA 2008 ROK . 545 6 Feliks Kiryk PROFESORA STANISŁAWA PŁAZY ZWIĄZKI Z SĄDECCZYZNĄ To, że ludzie się pojawiają i odchodzą, zwykliśmy trakto- wać jako wydarzenia natural- ne. Trudniej się z tym pogo- dzić wówczas, kiedy umiera ktoś bliski, z którym zżyliśmy się i współpracowali. Profe- sor Stanisław Płaza osierocił redakcję Rocznika Sądeckiego, w której składzie był czyn- ny kilkanaście lat i wywarł niemały wpływ na zawartość treściową, a nawet kształt ze- wnętrzny pisma. A nie był to przecież główny nurt jego działalności twórczej. Reali- zował się przede wszystkim jako uczony i nauczyciel aka- demicki, pozostawiając wielu uczniów oraz pokaźny i ory- ginalny dorobek naukowy. Część tej twórczości poświęcił historii ziemi są- deckiej. Jego ojczyzną bliższą było jednak Podole. Przyszedł bowiem na świat 8 listopada 1927 r. w Jarosławicach w pobliżu historycznego Zborowa, w ro- dzinie chłopskiej. Ojciec Stanisława, Błażej, gospodarował tu na kilku hek- tarach żyznej podolskiej gleby. Podtrzymywał jednak związki z okolicami nad Środkowym Wisłokiem, skąd wziął sobie żonę, Antoninę Muchównę rodem z Kąkolówki, niedaleko Tyczyna i Błażowej. W Jarosławicach upły- nęło Stanisławowi szczęśliwe dzieciństwo, tam też ukończył sześć klas szko- ły powszechnej. W zimie 1940 r. zawalił się ten świat. 10 lutego znalazł się z rodziną w transporcie Polaków wysiedlonych przymusowo i pozbawio- nych elementarnych środków do życia, zmierzającym na wschód, za Ural. Pierwszym etapem zesłania było miasteczko Krasnouralsk w obwodzie swier- dłowskim (jekaterynburskim), gdzie rozwinięty był przemysł wydobywczy, cierpiący stale na niedobór siły roboczej. Młodocianego Stanisława ominę- ło wprawdzie górnictwo, lecz został zatrudniony, jako pracownik fizyczny, przy przebudowie stadionu sportowego, następnie w sowchozie, biurze in- 7 Feliks Kiryk żynieryjnym kopalni miedzi oraz w gospodarstwie rolnym przy kombinacie metalurgicznym. W 1942 r. rodzinę Płazów przeniesiono do kołchozu Haj- duki w tymże obwodzie, gdzie Stanisława zatrudniono jako robotnika rolne- go, po czym (1944) dostał się do oddalonego znacznie sowchozu Sarafonowo w rejonie Jegorszyno, ale w tym samym obwodzie swierdłowskim, gdzie pra- cował w charakterze pomocnika w kuźni. W lipcu 1944 r. udało się matce, Antoninie Płazowej (ojciec Błażej zaciągnął się do armii polskiej) przenieść z dziećmi, to jest synem Stanisławem i córkami, młodszymi odeń (o dwa i pięć lat) siostrami, Apolonią oraz Leonardą na Ukrainę, do Połtawy, a w miesiąc później, w sierpniu, wyjechać do Polski. Osiedlili się zrazu w Bła- żowej, gdzie Stanisław podjął naukę w tamtejszym gimnazjum, skąd rychło przeniósł się do Rzeszowa (1945), następnie do Ostródy w Olsztyńskiem oraz do Legnicy (1946/1947) i Krakowa. Maturę złożył w maju 1949 r. w Liceum im. Króla Jana Sobieskiego. Koledzy z jego klasy wspominali niejednokrotnie, że był to znakomity uczeń, który wszystko umiał. Posiadał istotnie zainteresowa- nia wszechstronne. Odpowiadały mu dyscypliny
Load more

Recommended publications
  • Gazetka-Nr-9.Pdf
    ZESPÓŁ SZKÓŁ GASTRONOMICZNYCH im. Marii Skłodowskiej-Curie w Częstochowie Częstochowa, 6 grudnia 2017 Głos Gastronomika Wydanie 9 JEDYNA TAKA GAZETKA SZKOLNA W CZĘSTOCHOWie 1 Zespół redakcyjny: Karolina Burdziak Wiktoria Dłubak Michał Flak Adam Gawron Karolina Hubka Weronika Karmańska Magdalena Kleszcz Mateusz Łuczak Iwona Potrawka Natalia Stala Renata Wieczorek Mateusz Zatorski Sonia Ziętarek Martyna Zolińska Redaktor techniczny: mgr Bożena Górska Opiekun: mgr Katarzyna Stanek Nauczyciele współpracujący z zespołem redakcyjnym: mgr Monika Maślanka mgr Iwona Ostrowska 2 Przypominamy… gazetkę szkolną tworzą uczniowie, dlatego zapraszamy do współredagowania kolejnego numeru wszystkich, którzy mają coś ważnego do przekazania, chcą zaznaczyć i utrwalić swoją obecność w szkole. Do współpracy zapraszamy także osoby, które zajmują się działaniami twórczymi w różnej formie. Jeżeli piszesz, rysujesz, zajmujesz się fotografią… i chcesz podzielić się efektami swoich działań z innymi - zapraszamy. Znajdziesz tutaj także miejsce na prezentację indywidualnych zainteresowań. Warto podjąć wyzwanie. Nie musisz decydować się na stałą współpracę. Zapraszamy! 3 Od redakcji Witamy w nowym roku szkolnym. Wszystko co dobre, szybko się kończy. Musimy pożegnać wakacje i lato na cały rok. Mamy nadzieję, że Wasz odpoczynek były udany i zgromadziliście zapas pozytywnej energii, która będzie niezbędna do nauki w nowym roku szkolnym. Za nami dopiero kilka tygodni spędzonych w szkole, a już mogliśmy uczestniczyć w wielu ciekawych wydarzeniach. Do najważniejszych zaliczamy oczywiście obchody 50. rocznicy śmierci naszej wybitnej częstochowskiej poetki – Haliny Poświatowskiej. W aktualnościach przeczytacie o wszystkich działaniach uczniów, które zostały podjęte w związku z tym wydarzeniem. Ciekawie zapowiada się także Kącik Historyczny – autorzy artykułów powrócą do tematu powstania warszawskiego, przedstawią historię „Ochotnika do Auschwitz”. Zgodnie z obietnicą przedstawimy kolejnego wybitnego artystę naszego miasta – Jerzego Dudę – Gracza.
    [Show full text]
  • Kosciuszko Foundation T H E a M E R I C a N C E N T Er of Polish C U L T U R E
    kosciuszko foundation T H E A M E R I C A N C EN T ER OF POLISH C UL T URE NEWSLETTER Spring 2011 Volume LXI, No. 1 th ISSN 1081-2776 76 Inside... The Kosciuszko Annual Dinner 2 Foundation Stands Up for Polonia & Ball Polish Senate Hosts Kosciuszko 4 Foundation Exhibit in Warsaw SAturday, Cardinal Karol Wojtyła at the April 30th 6 Kosciuszko Foundation The Kosciuszko Foundation 7 76th Anniversary Dinner and Ball The Paintings of 8 Krystyna Brzechwa Exchange 10 Fellowships and Grants Scholarships Last Chance to Buy 13 and Grants for Americans Tickets to Ball & Take 17 The Year Abroad Program in Poland Ad Congratulating 17 Graduate Studies and Research in Poland the KF. Summer Sessions 18 Awards Giving to the Come MeetK! 19 Kosciuszko April 30, 2011 Foundation Coach 20 Calendar of Events For more information, call 212-734-2130 THE KOSCIUSZKO FOUNDatION StaNDS UP FOR POLONIA, BUT WE NEED YOUR HELP By Alex Storozynski A recent survey by Newsweek found that 40 percent of Americans do not know which countries the United States fought during World War II. It’s no wonder given that the media often refers to Auschwitz as a “Polish concentration camp,” which is a rewrite of history. That is why I posted a petition on The Kosciuszko Foundation website asking newspapers to change their style guides to avoid using this historically erroneous phrase. It confuses undereducated readers, leading them to believe that the Holocaust was executed by Poland, rather than Nazi Germany. My sincerest thanks to all of you who signed the petition.
    [Show full text]
  • Poeci-Zabrani-Przez-Wojne.Pdf
    Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie wolnelektury.pl. Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fun- dację Nowoczesna Polska. ANTOLOGIA Poeci zabrani przez wojnę Spis treści Krzysztof Kamil Baczyński XII ..................................... Ad Aristum Fuscum .............................. Ars poetica ................................... Chore myśli .................................. Chrystus .................................... Ciel brouillé .................................. Dni nienawiści ................................. Droga ..................................... Dziki laur ................................... Elegia IV .................................... Hymn wieczorów miejskich .......................... IV. Dni ..................................... Jesień ..................................... Już nie pamiętam… .............................. Krajobraz .................................... L'esclave .................................... Melancholia .................................. Moment wieczności .............................. Morze wracające ................................ Pieśń Wagabundów .............................. Piosenka .................................... Podróże .................................... Powrót ..................................... Powrót II ................................... Sonet --- morze ................................ Spotkanie dalekie ............................... Ucieczka .................................... Wieczór
    [Show full text]
  • July/August 2008 No
    GŁOSGŁOS POLEK POLEK POLISH WOMEN’S ALLIANCE OF AMERICA JULY/AUGUST 2008 NO. 4 MMVIII HAPPY JULY 4TH! Special Section: Constitution and Bylaws of PWA 2007 Annual Report President’s Trip to Poland Irena Sendler PWA Honorary Member Dies at 98 New! Essay Contest and Photo Contest 110th Anniversary Special Extended! Warsaw Uprising Anniversary The Two Warsaw Mermaids THE POLISH WOMEN’S VOICE PUBLICATION OF THE POLISH WOMEN’S ALLIANCE OF AMERICA GŁOS POLEK ORGAN ZWIĄZKU POLEK W AMERYCE A w r 8U]ĕGRZ\2rgan STATE PRESIDENTS W\FKRG]LV]HŋþUD]\ZURNX Lidia Z. Filus, 325 South Chester, SPECIAL SECTION: Park Ridge, IL 60068 PWA Constitution and Bylaws See Insert after page 10 Published by Anthylene M. Blasic, 227 Blasic St., Parkhill, PA 15945 President’s Trip to Poland page 3 6643 N. Northwest Hwy., 2nd Fl. Delphine Huneycutt, 4909 Baring PWAAnnual Report pages 4 - 5 Chicago, IL 60631 Ave., East Chicago, IN 46312 Our Polish Traditions page 6 Fraternal News pages 7 - 9 EDITORIAL OFFICE – REDAKCJA Mary Ann Nowak, 17397 Millar Rd., 6643 N. Northwest Hwy., 2nd Fl. Clinton Township, MI 48036 Chicago, Illinois, 60631 Essay and Photo Contests page 8 PHONE (847) 384-1200 Diane M. Reeve, 1223 S. 10th St., Calendar of Events page 9 FAX (847) 384-1494 Milwaukee, WI 53204 Mary Mirecki Piergies, English Editor Lidia Rozmus, Polish Editor New Members page 10 Irena Honc-Jadlos, 12500 Edgewater Polish Women’s VRLFH *ãRV3ROHN Dr., Apt. 207 Lakewood, OH 44107 In Memoriam pages 23 - 24 (ISSN 0199-0462) (USPS 220-480) is published six times a year by the Sylvia Morytko, 24 Bear Hole Rd., Insurance page 25 - 26 Polish Women’s Alliance of America.
    [Show full text]
  • USHMM Finding
    http://collections.ushmm.org Contact [email protected] for further information about this collection United States Holocaust Memorial Museum Interview with Thaddeus Gubala January 27, 2015 RG-50.030*0783 This is a verbatim transcript of spoken word. It is not the primary source, and it has not been checked for spelling or accuracy. http://collections.ushmm.org Contact [email protected] for further information about this collection PREFACE The following interview is part of the United States Holocaust Memorial Museum's collection of oral testimonies. Rights to the interview are held by the United States Holocaust Memorial Museum. The reader should bear in mind that this is a verbatim transcript of spoken, rather than written prose. This transcript has been neither checked for spelling nor verified for accuracy, and therefore, it is possible that there are errors. As a result, nothing should be quoted or used from this transcript without first checking it against the taped interview. This is a verbatim transcript of spoken word. It is not the primary source, and it has not been checked for spelling or accuracy. http://collections.ushmm.org Contact [email protected] for further information about this collection THADDEUS GUBALA January 27, 2015 Question: This is a United States Holocaust Memorial Museum interview with Mr. Thaddeus Gubała, or Gubala, as it is known now here in the United States, on January 27, 2015, in Chicago, Illinois. Thank you very much Mr. Gubala, for agreeing to meet with us today, and to share some of your experiences from the war, and from the postwar years.
    [Show full text]
  • Służba Kobiet W Strukturach Wojskowych
    Maciej Żuczkowski Służba Kobiet w strukturach wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego na przy- kładzie Dowództwa Głównego Służby Zwycięstwu Polski i Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej W gronie ponad 26 tys. osób odznaczonych najwyższym polskim odznaczeniem wojskowym – Orderem Wojennym Virtuti Militari – jest tylko 319 kobiet, czyli nie- wiele ponad 1,2 proc.1 Dowodzi to, że zaangażowanie polskich kobiet w walkę o odzy- skanie niepodległości, a potem w jej obronę jest zdecydowanie niedoceniane. Również w społecznym przekonaniu, kobieta żegnała wyruszających do walki o narodową sprawę męża i syna, sama jednak w niej nie uczestniczyła. Do końca XIX w.2 bezpośredni udział w walce wzięły bardzo nieliczne Polki3, a wśród nich do legendy przeszła Emilia Plater4. Sytuacja zmieniła się w XX w. Już w rewolucji z lat 1905–1907 uczestniczyło wiele kobiet blisko współpracujących z Organizacją Bojową Polskiej Partii Socjalistycznej5, one też przeprowadziły jedną z jej najbardziej znanych akcji – zamach na generał-gu- bernatora warszawskiego Gieorgija Skałona6. Jednak dopiero w czasie I wojny świato- wej oraz w bezpośrednio po niej następujących walkach w obronie właśnie odzyskanej 1 Wszystkie zostały odznaczone Orderem Virtuti Militari V klasy (E. Zawacka, Wstęp [w:] Słownik bio- graficzny kobiet odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari, t. 1, red. E. Zawacka, Toruń 2004, s. 7). Istnieje ponadto lista obejmująca co najmniej 66 imion i nazwisk kobiet, którym prawdopodobnie 75 nadano Order Virtuti Militari, do dzisiaj jednak odznaczenie to nie zostało zweryfikowane (Słownik biograficzny kobiet…, t. 2, Toruń 2006, s. 289–290). 2 O wielu kobietach, które w różny sposób, także z bronią w ręku, były zaangażowane w obronę kraju od średniowiecza po „drugą konspirację”, pisał ostatnio W.J.
    [Show full text]
  • Kronika Życia Literackiego W Polsce Pod Okupacją Hitlerowską Próba Przeglądu Zdarzeń W Układzie Chronologicznym
    Sta7iisław Sierotwiński KRONIKA ŻYCIA LITERACKIEGO W POLSCE POD OKUPACJĄ HITLEROWSKĄ PRÓBA PRZEGLĄDU ZDARZEŃ W UKŁADZIE CHRONOLOGICZNYM WSTĘP Wiadomo nam dzisiaj, że wbrew wszelkim zdawałoby się nieprzezwy­ ciężonym przeszkodom, w warunkach bezprzykładnego terroru w okresie zamkniętym datami wybuchu drugiej wojny światowej i wyzwolenia kraju spod okupacji hitlerowskiej, życie literackie nie tylko nie zamarło, ale płynąc podziemnym nurtem, okupywane najwyższymi ofiarami, zadziwia swą buj- nością i bogactwem twórczego dorobku. Znane, a nawet spopularyzowane są bardziej wartościowe wiersze konspiracyjne, z wielu rozmaitych publikacji dochodzą nas wiadomości o poszczególnych grupach, pisarzach, wydawnic­ twach, faktach z tego okresu, mimo to daleko jeszcze do stworzenia pełnego obrazu, ujmującego całość w uporządkowanym, syntetycznym przeglądzie; tym bardziej brak takiego opracowania, które bazując na rzetelnych usta­ leniach dawałoby jednocześnie właściwy komentarz interpretacyjny i oce­ niający. Próba zestawienia chronologicznego nie jest realizacją tego nie spełnio­ nego zadania, ale może być pierwszym krokiem na drodze do uzyskania podstawowej orientacji, ułatwić badania bardziej szczegółowe, wnikliwsze i metodyczne. Pierwszej tego rodzaju, tymczasowej rejestracji nie można nawet zapewnić ani kompletności w założonym zakresie, ani całkowitej ści­ słości i bezbłędności. Zestawiono tu razem informacje czerpane z najrozmaitszych źródeł, wyselekcjonowane z nich na podstawie ogólnie obowiązujących, umow­ nych kryteriów, które dyktują jednocześnie
    [Show full text]
  • 93Cab92d7008c4ec3d51c0bc70
    Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie wolnelektury.pl. Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fun- dację Nowoczesna Polska. ANTOLOGIA Poeci zabrani przez wojnę Spis treści Krzysztof Kamil Baczyński XII ..................................... Ad Aristum Fuscum .............................. Ars poetica ................................... Chore myśli .................................. Chrystus .................................... Ciel brouillé .................................. Dni nienawiści ................................. Droga ..................................... Dziki laur ................................... Elegia IV .................................... Hymn wieczorów miejskich .......................... IV. Dni ..................................... Jesień ..................................... Już nie pamiętam… .............................. Krajobraz .................................... L'esclave .................................... Melancholia .................................. Moment wieczności .............................. Morze wracające ................................ Pieśń Wagabundów .............................. Piosenka .................................... Podróże .................................... Powrót ..................................... Powrót II ................................... Sonet --- morze ................................ Spotkanie dalekie ............................... Ucieczka .................................... Wieczór
    [Show full text]
  • Harcerski Słownik Biograficzny Tom II
    HARCERSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY 1 Rada Redakcyjna prof. dr hab. Adam Massalski – przewodniczący hm. Wanda Czarnota prof. dr hab. Adam Dobroński prof. dr hab. Antonina Gurycka prof. dr hab. Andrzej Janowski prof. dr hab. Andrzej Pankowicz prof. dr hab. Maria Straszewska prof. dr hab. Ryszard Szwed prof. dr hab. Bogusław Śliwerski dr Julia Tazbir hm. Katarzyna K. Traczyk dr Janusz Wojtycza Sekretarz redakcji: Izabela Lasek 2 Harcerski Słownik Biograficzny tom II pod redakcją Janusza Wojtyczy Warszawa 2008 3 Autorzy: Julian Borkowski, Marcin Braun, Beata Chomicz, Jadwiga Czachowska, Wanda Czarnota, Józef Czyżowski, Grażyna D. Duchniak, Włodzimierz Dusiewicz, Albert Gajewski, Andrzej Glass, Małgorzata Jarosińska, Kazimierz Jarzembowski, Agnieszka Kazek, Joanna Kita, Krzysztof Kubisz, Zofia Kubisz, Julian W. Kurek, Andrzej Lech, Bolesław Leonhard, Adam Massalski, Piotr Matys, Marian Miszczuk, Marian Młodzikowski, Zbigniew R. Muszyński, Ignacy W. Nendza, Aleksander Niebudek, Stanisław Panek, Marian Pietrzykowski, Marek Popiel, Michał Przychodzki, Anna Pytlińska-Spiss, Ludmiła Remi, Bogdan Radys, Andrzej Rembalski, Tadeusz F. Siuda, Jadwiga Skiba, Marek Skrzydlewski, Joanna Sporczyk, Maria Straszewska, Teresa Śledziewska Levitt, Julia Tazbir, Barbara Wachowicz, Lesław J. Welker, Jan W. Wodniecki, Janusz Wojtycza, Krzysztof Wojtycza, Robert Zadura, Leszek Zakrzewski, Paweł Zarembski Recenzenci: prof. dr hab. Adam Massalski prof. dr hab. Andrzej Pankowicz prof. dr hab. Janusz Tazbir Redaktor: Agnieszka Kazek Opracowanie wskazówek bibliograficznych:
    [Show full text]
  • Prawda I Piękno 1989 R6p4 1990 R21p5 50459 Adamczewski Jan
    Rok ID Autor Tytuł Wydania Wydawnictwo Miejsce A. C. Bhaktiyedanta Swami The Bhaktivedanta Book 51238 Prabhupada Śri Śrimad Prawda i piękno 1989 Trust r6p4 Abramow-Newerly 50646 Jarosław Alianci 1990 Versus / Białowieża r21p5 Ilustrowany przewodnik po 50459 Adamczewski Jan Krakowie 1989 Interpress r11p4 52267 Adamczyk Wiesław Kiedy Bóg odwrócił wzrok 2010 Rebis r15p4 39667 Adams Richard Watership Down 1975 Avon r17p1 Adamska Urszula, Śliwicka Szpital Psychiatryczny Tworki 51531 Anna 1891-1991 1989 PZWL r18p6 39892 Adamski Jerzy Amen 1989 Wydawnictwo Literackie r18p4 41152 Adamski Jerzy Katastrofa kultury 1989 Śląsk r1p2 51394 Adamski Jerzy Świat wolteriański 1957 Czytelnik r3p3 50118 Adaszewski Michał Grzechotka 2001 Noc Poetów r2p7 50376 Addis Don Sex Now 1971 Playboy Press r17p1 51948 Adelt Tadeusz Wodne wilczęta 1956 Sport i Turystyka r17p3 50562 Adżubej Aleksiej Tamte dziesięć lat 1989 Alfa r21p3 45023 Afanasjew Jerzy Pięć śmiechów głównych 1967 Wydawnictwo Łódzkie D1P2 Wydawnictwo 43528 Ahlin Lars Wielkie zapomnienie 1972 Poznańskie r2p3 52325 Aischylos Tragedie 1954 PIW r20p5 52326 Ajar Emile Życie przed sobą 1978 Czytelnik r20p5 Zbiory artystyczne i galeria muzealna Ordynacji Zamoyskiej Muzeum Zamoyskich w 51773 Ajewski Konrad w Warszawie 1997 Kozłówce r11p3 45810 Ajtmatow Czingiz Moja dziewczyna 1962 Czytelnik r1p3 50604 Akunin Boris Koronacja 2012 Świat Książki r21p4 Oficyna Wydalnicza 52688 Albert Michael Ekonomia uczestnicząca 2007 Bratcwa Trojka r8p6 50992 Albom Mitch Zaklinacz czasu 2013 Znak r10p2 50792 Aleksandrow Dymitr Rozpoznawanie chorób serca 1963 PZWL D1P7 Aleksandrow Dymitr, Wysznacka-Aleksandrow Postępowanie w nagłych 41991 Wanda przypadkach internistycznych 1979 PZWL r7p5 Choroby krwi i narządów 50793 Aleksandrowicz Julian krwiotwórczych 1960 PZWL D1P7 51719 Aleksandrowicz Julian Kuchnia i medycyna 1990 Watra D2p3 48551 Aleksiew Georgi Rozstaje obłoków 1979 LSW r2p4 Czarne okręty t.
    [Show full text]
  • Language and Literary Studies of Warsaw
    Language and Literary Studies of Warsaw Rocznik Naukowy Lingwistycznej Szkoły Wyższej w Warszawie Nr 9 Wydawca / Publisher: Lingwistyczna Szkoła Wyższa w Warszawie al. Jerozolimskie 148, Warszawa, 02-326 Redakcja / Editorial Board: Redaktor Naczelny / Editor-in-chief: prof. dr hab. Krzysztof Fordoński Redaktor prowadzący / Executive Editor: dr Paweł Wojtas Redaktor językowy sekcji polskiej / Polish Language Editor: mgr Klaudia Ciesłowska Redaktor językowy sekcji angielskiej / English Language Editor: dr Matthew Foley Rada Naukowa / External Board: Przewodniczący Rady Naukowej: Prof. dr hab. Jan Franciszek Nosowicz (Lingwistyczna Szkoła Wyższa w Warszawie) Prof. dr hab. Zofia Jancewicz (Lingwistyczna Szkoła Wyższa w Warszawie) Prof. dr hab. Leonarda Dacewicz (Uniwersytet w Białymstoku) Prof. dr hab. Jacek Fabiszak (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu) Prof. dr hab. Stanisław Obirek (Uniwersytet Warszawski) Prof. dr hab. Piotr Urbański (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu) Dr Sabina Siebert (Uniwersytet w Glasgow) Projekt okładki / Cover design: Lingwistyczna Szkoła Wyższa w Warszawie Skład i łamanie / Typesetting: Adrian Szatkowski Druk / Print: Sowa – Druk na życzenie www.sowadruk.pl tel. (+48) 22 431 81 40 Wersja papierowa stanowi wersję pierwotną czasopisma. © Copyright by Lingwistyczna Szkoła Wyższa w Warszawie ISSN 2300–5726 Language and Literary Studies of Warsaw Rocznik Naukowy Lingwistycznej Szkoły Wyższej w Warszawie Nr 9 LINGWISTYCZNA SZKOŁA WYŻSZA W WARSZAWIE Warszawa 2019 Recenzenci / Reviewers: Prof. dr hab. Paulina Ambroży, Prof. dr hab. Silvia Bonacchi, Prof. dr hab. Piotr Briks, Prof. dr hab. Agnieszka Chmiel, Prof. dr hab. Robert Cieślak, Prof. dr hab. Jacek Fabiszak, Prof. dr hab. Małgorzata Fabiszak, Prof. zw. dr hab. Siergiej Griniev–Griniewicz, Prof. dr hab. Roman Hajczuk, Prof. dr hab. Elżbieta Jamrozik, Prof.
    [Show full text]
  • Uzupełnienia
    Mamy prawie wył ącznie histori ę królów, ja chc ę historii ludzi – Wolter (François-Marie Arouet), francuski pisarz epoki o świecenia, filozof, dramaturg i historyk UZUPEŁNIENIA CI ĄG DALSZY 1 Troch ę liczb Korekta 52 uzupełnie ń ł ącznie z opracowaniem pyta ń testowych zbli Ŝa si ę do ko ńca, za par ę dni rozpocznie si ę skład. Ł ącznie z nimi jest ju Ŝ opisanych 175 = 123 + 52 Miejsc Pami ęci Ale "Rzutem na ta śmę" opracowałem jeszcze 11 opisów: http://armiakrajowa.org.pl/ksiazka1gra/uzupelnienia_cd.pdf - są w śród nich Ŝyciorysy 10 Ŝołnierzy AK, zgodnie z podej ściem „ Historia Armii Krajowej Ŝyciorysami pisana” Histori ę Armii Krajowej mo Ŝna bowiem uzupełni ć poprzez Ŝyciorysy jej Ŝołnierzy. śołnierzami AK byli ludzie wszystkich wyzna ń i prawie wszystkich zawodów, osoby bardzo wykształcone, ale byli równieŜ Ŝołnierze, którzy mieli tylko wykształcenie podstawowe. śołnierzami AK byli przede wszystkim Polacy, ale tak Ŝe innych narodowo ści, a nawet cudzoziemcy. Prosz ę o ewentualne uwagi. B ędzie jeszcze korekta i uło Ŝenie pyta ń testowych Tak wi ęc s ą opracowane 63 = 52 + 11 nowe opisy – taka liczba to … Opisy te zostan ą doł ączone do poprzednich po dopracowaniu - tak wi ęc w sumie będzie 186 = 175 + 11 opisów! Pyta ń testowych b ędzie 930 . Jest jeszcze TYLKO 14 pozycyjna list ę kolejnych Miejsc Pami ęci: http://armiakrajowa.org.pl/ztm/kolejne_mp.html - do uwzgl ędnienia w przyszłym roku + zgłoszenia czy pomysły Je śli ta liczba zostanie utrzymana (z ewentualn ą zmian ą Miejsc), to do zwiedzania b ędzie 200 Miejsc Pami ęci: • To du Ŝo, czy mało? • Czy szuka ć kolejnych? • … oraz udzielenie odpowiedzi na 1000 pyta ń testowych.
    [Show full text]