Ijsselsprong: Integrale Gebiedsontwikkeling Ten Westen Van Zutphen Plan-Milieueffectrapportage
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
IJsselsprong: integrale gebiedsontwikkeling ten westen van Zutphen Plan-milieueffectrapportage projectnr. 1907-172893 versie 07 18 maart 2008 Opdrachtgevers gemeente Zutphen gemeente Brummen gemeente Voorst waterschap Veluwe provincie Gelderland datum vrijgave beschrijving versie 07 goedkeuring vrijgave 18 maart 2008 definitief Geert Roovers Rob van Dongen projectnr. 1907-172893 IJsselsprong 18 maart 2008, versie 07 Plan-m.e.r. Inhoud Blz. Essentie van het plan-m.e.r. 3 1 Waarom dit plan-m.e.r IJsselsprong? 15 1.1 Het plan-m.e.r. IJsselsprong 15 1.2 Welke besluiten zijn er al genomen? 16 1.3 Doelstellingen en uitgangspunten van het plan IJsselsprong 17 1.4 Wat is een plan-m.e.r.? 18 1.5 De plaats van het plan-m.e.r. IJsselsprong in de gehele procedure 19 1.6 Waarom is een plan-m.e.r. voor het plan IJsselsprong verplicht? 20 1.7 Gefaseerde passende beoordeling 21 1.8 De plan-m.e.r. procedure 21 1.9 Leeswijzer 23 2 Welke alternatieven en varianten worden meegenomen? 25 2.1 Wat is het kader voor de alternatieven en varianten? 25 2.2 Hoe zijn de alternatieven en varianten tot stand gekomen? 29 2.3 Beschrijving van de alternatieven 33 2.4 De alternatieven samengevat 41 2.5 Varianten 42 3 Hoe worden de effecten bepaald? 47 4 Veiligheid, beheer en onderhoud 51 4.1 Beleid 51 4.2 Huidige situatie 52 4.3 Effecten alternatieven 54 4.4 Samengevat 57 5 Landschap 59 5.1 Beleid 59 5.2 Huidige situatie 63 5.3 Effecten van de alternatieven 68 5.4 Effecten van de varianten 70 5.5 Samengevat 71 6 Natuur 73 6.1 Beleid 73 6.2 Huidige situatie 78 6.3 Effecten van de alternatieven 81 6.4 Effecten van de varianten 83 6.5 Samengevat 84 7 Passende beoordeling 85 7.1 Beoordelingskader 85 7.2 Huidige waarden 91 7.3 Effectbeoordeling 93 7.4 Cumulatieve effecten 107 7.5 Mitigerende maatregelen 109 blad 1 van 189 projectnr. 1907-172893 IJsselsprong 18 maart 2008, versie 07 Plan-m.e.r. 8 Cultuurhistorie en archeologie 111 8.1 Beleid 111 8.2 Huidige situatie 112 8.3 Effecten van de alternatieven 118 8.4 Effecten van de varianten 120 8.5 Samengevat 121 9 Water en bodem 123 9.1 Beleid 123 9.2 Huidige situatie 127 9.3 Effecten van de alternatieven 134 9.4 Effecten van de varianten 136 10 Verkeer, geluid en lucht 139 10.1 Beleid 139 10.2 Huidige situatie 140 10.3 Effecten van de alternatieven 146 10.4 Effecten van de varianten 147 10.5 Samengevat 148 11 Externe veiligheid 149 11.1 Beleid 149 11.2 Huidige situatie 152 11.3 Effecten van de alternatieven 154 11.4 Effecten van de varianten 155 11.5 Samengevat 156 12 Gebruiksfuncties 157 12.1 Beleid 157 12.2 Huidige situatie 159 12.3 Effecten van alternatieven 161 12.4 Effecten van de varianten 164 12.5 Samengevat 166 13 Vergelijking van de alternatieven en varianten 167 13.1 Vergelijking van de alternatieven 167 13.2 Vergelijking van de varianten 174 14 Doorkijk naar de toekomst 175 14.1 Optimalisaties in de uitwerking 175 14.2 Leemtes in kennis 177 14.3 Aanzet tot evaluatieprogramma 178 15 Afkortingen en begrippen 179 16 Referenties 183 Bijlage: Programma van Eisen IGSV IJsselsprong blad 2 van 189 projectnr. 1907-172893 IJsselsprong 18 maart 2008, versie 07 Plan-m.e.r. Essentie van het plan-m.e.r. Wat is het plan IJsselsprong? De gemeenten Brummen, Voorst en Zutphen en de provincie Gelderland willen voor het gebied ten westen van Zutphen een integrale gebiedsontwikkeling realiseren: het plan IJsselsprong. Het plan IJsselsprong combineert het vergroten van de veiligheid tegen overstromen, de regionale woningbouwopgave bij Zutphen in de vorm van 3.000 nieuwe woningen en de realisatie van nieuwe infrastructuur nabij Voorst, De Hoven en Leuvenheim. Daarnaast dient de ecologische verbindingszone in het gebied tussen Brummen en De Hoven te worden gerealiseerd en dienen landschappelijke, cultuurhistorische en archeologische waarden te worden behouden en versterkt. Wat moet er besloten worden? Voor het realiseren van het plan IJsselsprong zal het Rijk een omwisselbesluit moeten nemen. Het omwisselbesluit is een besluit van de secretaris van Verkeer en Waterstaat om de huidige maatregelen bij Zutphen zoals deze zijn vastgelegd in de PKB Ruimte voor de Rivier, te vervangen door de maatregelen die in het plan IJsselsprong zijn opgenomen. De huidige maatregelen zoals vastgelegd in de PKB Ruimte voor de Rivier zijn dijkterugleggingen bij de Voorster Klei en Cortenoever en een ruimtelijke reservering bij De Hoven voor een hoogwatergeul. De PKB maakt deze vervanging van maatregelen mogelijk zolang de nieuwe maatregelen dezelfde veiligheid garanderen. Conform het tijdschema zoals vastgelegd in de PKB zal het omwisselbesluit hierover door de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat eind 2008 moeten worden genomen. Dit om een tijdige realisatie van de maatregelen, uiterlijk in 2015, mogelijk te maken. PKB RvR IJsselsprong uitwerking DT project IGSV Plan-MER ontwerp 'omwisselbesluit' besluit- m.e.r. besluit- m.e.r. besluit- m.e.r. bestemmings dijkverlegging … plan besluiten en besluiten en besluiten en vergunningen vergunningen vergunningen Figuur S.1 Volledig overzicht procedure Waarom een plan-m.e.r.? Onder voorzitterschap van de Provincie Gelderland is een Stuurgroep ingesteld om vorm te geven aan het plan IJsselsprong. De eerste stap hiertoe is het opstellen van een Intergemeentelijke Structuurvisie (IGSV). Het plan IJsselsprong wordt vastgelegd in deze IGSV. De IGSV is plan-m.e.r.-plichtig. Er is daarom een planMER opgesteld. blad 3 van 189 projectnr. 1907-172893 IJsselsprong 18 maart 2008, versie 07 Plan-m.e.r. N790 N345 Voorster Klei De IJssel Gemeente Voorst Voorst Het spoor De IJsselbrug Overmars Gemeente Zutphen Zutphen ‘De Hoven’ Zutphen N345 N314 Cortenoever plangrens gemeentegrens Gemeente Brummen Zoekgebied N348 rondweg Voorst Brummen Figuur S.2 Het plangebied IJsselsprong blad 4 van 189 projectnr. 1907-172893 IJsselsprong 18 maart 2008, versie 07 Plan-m.e.r. Een plan-MER moet ertoe bijdragen dat milieubelangen bij strategische besluitvorming evenwichtig worden meegenomen in de besluitvorming. Het opstellen van de IGSV en het doorlopen van de plan-m.e.r. procedure volgt op een aantal eerder genomen besluiten. Deze besluiten bepalen mede de breedte waarin binnen de IGSV en het voorliggende plan-MER gezocht is naar mogelijke alternatieven en varianten. Deze belangrijkste, ruimtelijke, besluiten zijn: • Vaststelling van de Planologische Kernbeslissing Ruimte voor de Rivier. • Vaststelling van de Regionale Structuurvisie Stedendriehoek. De structuurvisie geeft aan dat op de westelijke oever van de IJssel rondom De Hoven een woningbouwlocatie van ca. 3.000 wordt gepland, inclusief bijbehorende infrastructuur en voorzieningen. Hoe ziet het plangebied eruit? Het plangebied van de IJsselsprong ligt aan de westelijke oever van de IJssel in het landelijke gebied van de gemeenten Zutphen, Voorst en Brummen. Het plangebied wordt oostelijk begrensd door de waterkering langs de IJssel (zie figuur S.2). Ten westen van Zutphen ligt de kern 'De Hoven', met circa 700 woningen. Aan de randen van het plangebied liggen de kernen Voorst, Brummen en Leuvenheim. De overige bewoning in het plangebied is uitgespreid en veelal gelegen op hogere gedeelten (stroomruggen, dijken en terpen). Daarnaast bevinden de spoorwegverbindingen Apeldoorn - Zutphen en Arnhem - Zutphen en provinciale wegen N345, N314 en N348 zich in het plangebied. Welke alternatieven worden beoordeeld? Er is besloten om de uitwerking van de uitwisselmaatregel en de uitwerking van de dijkterugleggingen, inclusief een vergelijking van hun effecten, te combineren in één integraal plan-MER: het voorliggende plan-MER IJsselsprong. Dit plan-MER IJsselsprong omvat dus een uitwerking van de woningbouwopgave bij Zutphen met zowel de uitwerking van de uitwisselmaatregel 'bypass rond De Hoven' uit de PKB als de dijkterugleggingen Cortenoever en Voorster Klei. Er zijn drie alternatieven samengesteld. Daarbij is ook gekeken naar de vergelijkbaarheid van de alternatieven: 1. Plan IJsselsprong, in één keer goed; 2. Plan IJsselsprong, gefaseerd; 3. PKB geoptimaliseerd. Deze alternatieven worden in dit plan-MER vergeleken met twee referentiealternatieven, te weten het referentie-alternatief PKB (alternatief 4) en het nulalternatief (alternatief 5). De alternatieven zijn zo samengesteld dat zij elk alle doelstellingen van de IJsselsprong op het gebied van veiligheid, woningbouw, landschap en infrastructuur realiseren. Daardoor zijn de effecten van de alternatieven vergelijkbaar. In de volgende alineas wordt een korte beschrijving gegeven van de alternatieven van dit plan- MER. Voor een gedetailleerdere beschrijving wordt verwezen naar paragraaf 2.3 van dit planMER. blad 5 van 189 projectnr. 1907-172893 IJsselsprong 18 maart 2008, versie 07 Plan-m.e.r. Voorster Klei Vergraving nabij De Marshaven (varianten) rondweg Voorst De Hoven Emper Meander Rondweg de Hoven Middelwaard woning Ruimzicht Soerense Poort Cortenoever (Varianten) rondweg Leuvenheim Figuur S.3 Plan IJsselsprong, in één keer goed [bron: IGSV, 2008] blad 6 van 189 projectnr. 1907-172893 IJsselsprong 18 maart 2008, versie 07 Plan-m.e.r. 1. Plan IJsselsprong, in één keer goed Het alternatief 'Plan IJsselsprong, in één keer goed' is samengevat in tabel S.1 (zie figuur S.3). Tabel S.1 Samenvatting alternatief 'Plan IJsselsprong, in één keer goed' Korte termijn (vóór 2015) Lange termijn (ná 2015) • Buitendijkse geul • Dijkteruglegging Voorster Klei • Dijkteruglegging Cortenoever Extra verdiepen geul Marshaven en Zutphen • Beperkte aanpassing dijken Mettray/Gorssel • Woningbouw en infrastructuuropgave rondom De Hoven • Rondwegen De