NOTA Ruimtelijke Kwaliteit BRUMMEN VOORWOORD
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
NOTA Ruimtelijke Kwaliteit BRUMMEN VOORWOORD De gemeente Brummen heeft veel moois te bieden. Van historische landschappen tot statige herenhuizen, van schitterend natuurschoon tot gezellige dorpen en buurtschappen. De gemeente Brummen is een gemeente met veel gezichten in een aantrekkelijke en goed verzorgde omgeving. Dit verhoogt de kwaliteit van Voorwoord de dagelijkse leef-, woon- en werkomgeving en de waarde van het onroerend goed. Maar hoe houden we dat met elkaar zo? De één wil zijn erfafscheiding uitbreiden of een dakkapel plaatsen, de ander wil een reclamebord aan zijn gevel of een zonnepaneel op het dak. Allemaal prachtige initiatieven, maar hoe gaan we daarmee om en zorgen we dat Brummen zijn schoonheid behoudt? Het welstandsbeleid van de gemeente Brummen is daar een belangrijk instrument voor. Het zorgt voor de kwaliteit van de gebouwde omgeving. Om het welstandsbeleid voor burgers inzichtelijk te maken, is er een Nota Ruimtelijke Kwaliteit, voorheen welstandsnota, opgesteld. Deze nota is in samenwerking met het Gelders Genootschap tot stand gekomen. De Nota Ruimtelijke Kwaliteit die voor u ligt, is een inspiratiebron voor kwaliteit en duurzaamheid. Het bevat handvatten voor verbouwingen en beschrijft hoe om te gaan met verbouwingen aan huizen, bedrijven, landgoederen en monumenten. Ook worden suggesties gegeven over duurzaamheid en worden oplossingsrichtingen gegeven voor de herindeling van boerenerven. Via deze nota kunt u zich vooraf verdiepen zodat u weet welke eisen aan uw verbouwings- of uitbreidingsaanvraag worden gesteld. Samen houden we de kwaliteit van de gemeente Brummen op peil! Wij wensen u een plezierige tijd in de gemeente Brummen. Vriendelijke groet, Hennie Beelen Wethouder Ruimtelijke Ordening en Duurzaamheid INHOUDSOPGAVE 01. Inleiding 06 1. Doel welstandstoezicht 06 2. Herijking van de bestaande nota 06 3. Relatie met andere beleidsterreinen 07 4. Wettelijke basis voor welstandstoezicht 08 08 5. Werkwijze bij welstandsadvisering Inhoudsopgave 02. Opzet nota en leeswijzer 14 1. Ambitie gemeente 14 2. Algemene criteria 14 3. Gebiedsbeschrijvingen + criteria 14 4. Bijzondere thema’s 15 5. Criteria voor kleine bouwwerken 15 6. Excessencriteria 15 03. Algemene Criteria 19 04. Welstandsgebieden en –criteria 21 1. Historische dorpsgebieden en linten 22 2. Woongebieden met samenhang 29 3. Woongebieden met diversiteit 33 4. Bedrijventerreinen 37 5. Landelijk gebied 40 6. Gebieden met een bijzondere functie 44 05. Thema’s 49 1. Landgoederen en buitenplaatsen 50 2. Bouwhistorie en archeologie 54 3. Duurzaamheid 60 4. Bijzondere bouwopgaven in het landelijk gebied 62 06. Criteria kleine bouwwerken 67 1. Bijbehorende bouwwerken 70 2. Daktoevoegingen 74 3. Gevel en kozijnlwijzingen 80 4. Erfafscheidingen 82 5. Zonnepanelen en collectoren 84 6. Airco-installaties 56 7. Reclames 88 07. Excessencriteria 105 08. Bijlagen 109 Overzicht gemeentelijke monumenten 110 Overzicht rijksmonumenten 112 01HOOFDSTUK INLEIDING INLEIDING DOEL WELSTANDSTOEZICHT De welstandsnota is niet bedoeld als Een aantrekkelijke, goed verzorgde dictaat. Enerzijds wordt rechtszekerheid omgeving verhoogt de kwaliteit van de en voorspelbaarheid geboden, maar dagelijkse leefomgeving en de waarde anderzijds is er ruimte voor dialoog Inleiding van het onroerend goed. Ook wordt het en afwijking van de spelregels, indien 6 vestigingsklimaat positief beïnvloed. blijkt dat er betere alternatieven zijn. Kwaliteit ontstaat door dialoog Deze nota Ruimtelijke Kwaliteit is en overleg, met een open oog voor opgesteld vanuit de overtuiging dat de de relatieve kwetsbaarheid van de gemeente, ondernemers en inwoners omgeving. het belang van een aantrekkelijke gebouwde omgeving dienen te HERIJKING VAN DE behartigen. De verschijningsvorm van BESTAANDE NOTA een bouwwerk is geen zaak van de De gemeente Brummen werkt vanaf eigenaar van het bouwwerk alleen; 2004 met de welstandsnota. Deze elke voorbijganger wordt ermee is indertijd opgesteld door Gelders geconfronteerd, of hij nu wil of niet. Genootschap. In 2009 is de nota Het welstandsbeleid – vastgelegd tussentijds geactualiseerd. in deze nota - is bedoeld om in alle openheid een bijdrage leveren aan de De nota is nu in overeenstemming schoonheid en de aantrekkelijkheid met de regelgeving in Wabo en Bor van de gemeente Brummen. – onder andere de verruiming van vergunningvrij bouwen - en kent een Omdat de bestedingsruimte, het compactere opzet met minder regels. toekomstperspectief en de smaak van Daarbij is het uitgangspunt individuen verschillen, leidt de optelsom dat welstandstoezicht maatwerk is. van alle investeringen echter niet als De lat hoeft niet overal even hoog te vanzelf tot een betere kwaliteit van liggen. Sommige gebieden kunnen de omgeving. Gemeentelijke regie is meer ruimtelijke dynamiek verdragen daarom van belang. dan andere, meer kwetsbare en bijzondere gebieden. De gemeente Met welstandstoezicht beschikt de vindt het echter belangrijk om in alle gemeente als regisseur over een gebieden- in meer of mindere mate- belangrijk wettelijk sturingsinstrument. regie te kunnen voeren op ruimtelijke Bij iedere aanvraag voor een kwaliteit. De mogelijkheid om geheel omgevingsvergunning voor de activiteit welstandsvrij te bouwen zou aan dit bouwen wordt beoordeeld of het principe afbreuk doen en is daarom niet betreffende bouwwerk niet in strijd in de welstandsnota opgenomen. is met ‘redelijke eisen van welstand’. Hiertoe adviseert een onafhankelijke De nota is sterk gecomprimeerd welstandscommissie – de Commissie door bouwstenen en deelgebieden Ruimtelijke Kwaliteit van Gelders te integreren, het aantal gebieden Genootschap - aan het college van B&W. te verminderen, verschillen in toetsingsniveaus achterwege te laten welstandsnota is vooral de relatie en criteria helder en toepasbaar te tussen bestemmingsplan en de formuleren. Tegelijkertijd biedt de nota welstandscriteria van belang. Het meer houvast bij de beoordeling van bestemmingsplan regelt onder meer Inleiding monumentale bouwwerken. Daarom de functie en het ruimtebeslag van zijn hiervoor algemene uitgangspunten bouwwerken voor zover dat nodig is 7 en principes geformuleerd. voor een goede ruimtelijke ordening. Er ligt nu een voor alle partijen Wat het bestemmingsplan mogelijk transparante nota die helder is over maakt, kan niet door welstandscriteria wat wel en niet is toegestaan, met worden tegengehouden. De vormgeving [ van bouwwerken valt buiten de reik- recht doen aan de actuele ruimtelijke wijdte van het bestemmingsplan en ambities van de gemeente. Bovendien behoort tot het domein van welstand. maakt dit welstandsbeleid een snel, Welstandscriteria kunnen waar nodig de [ ruimte die het bestemmingsplan biedt, beoordelingsproces mogelijk. invullen ten behoeve van de ruimtelijke kwaliteit. Het welstandsadvies richt zich Vanwege de integrale opzet - dan op de gekozen invulling binnen het ruimtelijke kwaliteit omvat meer dan bestemmingsplan. ‘rood’ alleen – spreken we niet meer van In een situatie waarin een bouwplan een welstandsnota maar van een Nota in overeenstemming is met het Ruimtelijke Kwaliteit. Hierin is tevens de bestemmingsplan, maar dit eveneens factor duurzaamheid (toekomstwaarde, ruimte biedt voor alternatieven, kan gebruikswaarde, belevingswaarde) een negatief welstandsadvies worden meegenomen. gegeven als de gekozen oplossing afbreuk doet aan de ruimtelijke Vanaf het begin is een externe beleving. Uiteraard moet in zo’n klankbordgroep – bestaande uit geval de welstandsnota daartoe de ondernemers, architecten en leden van argumentatie leveren. de monumentencommissie- betrokken bij de totstandkoming van deze nota. In de welstandsnota kan worden Op die manier is vroegtijdig een verwezen naar welstandscriteria die zijn opgenomen in andere binnen en uiteindelijke invulling van beleidsdocumenten, zoals beeld– het welstandsbeleid door de gemeente kwaliteitplannen. Deze worden Brummen. daardoor geacht deel uit te maken van de welstandsnota. Uiteraard RELATIE MET ANDERE gelden dan dezelfde wettelijke BELEIDSTERREINEN eisen als voor de welstandsnota. Voor een effectief kwaliteitsbeleid is Bij beeldkwaliteitplannen voor het zaak zorg te dragen voor een goede grote nieuwbouwprojecten aansluiting tussen de verschillende neemt na voltooiing van het instrumenten. In het kader van deze bouwproject de welstandsnota de rol van beheersinstrument voor de Het particuliere belang kruist bebouwde omgeving over van het daarbij vrijwel altijd het algemene of beeldkwaliteitplan. maatschappelijke belang. Elke burger mag van de overheid verwachten Inleiding WETTELIJKE BASIS VOOR dat zij een zorgvuldige afweging van 8 WELSTANDSTOEZICHT belangen maakt bij het verlenen van De wettelijke basis voor de uitvoering vergunningen. Het is in het algemeen van welstandstoezicht ligt in de Wabo belang dat onze leef- en werkomgeving (art. 2.10), de Woningwet (art. 12) een verzorgd en samenhangend en het Bor (art. 6.2). Artikel 12a, karakter vertoont. Vandaar dat de lid 1 van de Woningwet stelt dat de welstandsadvisering zich niet kan gemeenteraad een welstandsnota beperken tot de verschijningsvorm vaststelt, inhoudende beleidsregels van het bouwwerk op zich, maar ook waarin in ieder geval de criteria zijn de relatie van dat bouwwerk met zijn opgenomen die het bevoegd gezag omgeving dient te onderzoeken. toepast bij de beoordeling of het De invloed van bouwen op de omgeving uiterlijk en de plaatsing van een is bovendien vrijwel altijd van lange bouwwerk waarop de aanvraag om duur. Het is daarom ook belangrijk een omgevingsvergunning betrekking een inschatting te maken