0182038 Folder Hoogwater Brummen.Indd
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Hoogwater in Cortenoever Wat te doen voor, tijdens en na hoogwater en evacuatie Voorwoord Leven met het water, verantwoordelijkheid van gemeente én inwoners U woont in een mooi gebied aan de IJssel. Door de eeuwen heen hebben mensen hier leren leven met het water. Steeds hogere en bredere dijken hebben de kans op een overstroming sterk doen afnemen. Maar nog altijd moeten we leven met het water. Dat bleek wel in 1995, toen het water tot grote hoogte steeg. Dit maakte duidelijk dat de rivier meer ruimte nodig had om ook in de toekomst het water veilig af te voeren. In de afgelopen jaren zijn hiervoor overal langs de grote rivieren maatregelen genomen. Zoals de dijkverlegging in Cortenoever, die sinds 2017 klaar is. In deze folder leest u meer over hoogwater na deze dijkverlegging. Zolang het water niet extreem hoog stijgt, houden de kades (de oude dijken) het water tegen. Zo blijft het gebied achter de kades en tussen de winterdijk droog. Alleen als het water in de IJssel bij Zutphen-Noord een hoogte van +8 meter bereikt, zullen de afgravingen in de kades overstromen. In deze folder leest u wat u kan doen als het gebied waarin u woont, dreigt te overstromen. En welke hulp u van de gemeente mag verwachten. We hebben dan immers een gezamenlijke verantwoordelijkheid. De gemeente waarschuwt als u zich op een evacuatie moet voorbereiden. Als de omstandigheden daarna echt kritisch worden, krijgt u een dringend advies om te evacueren. Wilt u toch thuis blijven? Dat mag natuurlijk. Punt van aandacht is wel dat het risico dan ook bij u ligt. De verantwoordelijkheid van de gemeente vervalt dan. Tijdens hoogwaterperioden moeten wij er voor elkaar zijn. U kunt een beroep doen op de gemeente, maar probeer altijd zoveel mogelijk zelf te doen en uw buren te helpen. We leven tenslotte samen met het water, veilig in Cortenoever. Alex van Hedel Burgemeester gemeente Brummen Hoogwater in het buitendijks gebied in Cortenoever In het ‘hoogwaterseizoen’, van 1 oktober tot Normaal én buitengewoon 1 april, kan de waterstand in de IJssel In Cortenoever is landinwaarts een nieuwe stijgen. Dit komt door de combinatie van de (winter)dijk aangelegd. De oude dijk is afvoer van veel regenwater in het hierdoor een kade of ‘zomerdijk’ geworden. stroomgebied van de rivier én smeltwater Deze is op enkele plekken verlaagd. Het uit de bergen in Frankrijk, België, Duitsland gebied tussen de oude en de nieuwe dijk is en Zwitserland. Daarnaast kan het water in hiermee feitelijk onderdeel geworden van het de rivier stijgen door bijvoorbeeld wind, winterbed (de uiterwaarden) van de rivier. stroomsnelheid en neerslag. De Overstromen van het winterbed is ‘normaal’ dijkverlegging in Cortenoever was voor de IJssel in ‘buitengewone’ noodzakelijk om bij hoge waterstanden omstandigheden. ‘Normaal’ omdat het meer rivierwater veilig af te kunnen voeren. winterbed onderdeel is van de rivier. Het Door verleggingen van de Bandijk zijn in levert een bijdrage aan de veilige doorvoer Cortenoever gebieden buitendijks van een grote aanvoer uit Duitsland (en geworden. Deze worden niet meer zijdelings toevoer) naar het IJsselmeer. Maar beschermd door een primaire waterkering, het blijft ‘buitengewoon’ omdat zo’n de zogenaamde winterdijk. De kans op hoogwatersituatie met overstroming van de overstroming in deze gebieden is kade niet vaak voorkomt. Denk aan eens in toegenomen. de 25 tot 40 jaar. Overstroming in fases A. Een laagwater situatie. De kade moet de bewoonde gebieden in de B. Er is sprake van hoogwater op de IJssel uiterwaarden drooghouden bij relatief lage waarbij de uiterwaarden zonder kades al waterstanden in het hoogwaterseizoen. Dan wel, maar het winterbed tussen de kade en lopen dus alleen de delen van het winterbed de dijk nog niet meestromen. onder die niet door de kade worden C. Het water stijgt verder, er stroomt water beschermd. De kade is echter lager dan de het gebied in over de uitstroomopening (winter)dijk en ligt in het winterbed van de van de verlaagde kade, aan de beneden- rivier. Zo kan het winterbed bij stroomse kant. ‘buitengewoon’ hoogwater als geheel D. Blijft het water verder stijgen dan loopt het meestromen. We verduidelijken het met water even later ook het winterbed in via enkele tekeningen: de instroomopeningen aan de boven- stroomse kant. CortenoeverCortenoever CortenoeverCortenoever A Verlaagde B Nieuwe dijk AA VerlaagdeVerlaagde BB NieuweNieuwe dijk dijk kadekadekade OudeOudeOude dijk dijk dijk CCC DDD BinnendijksBinnendijks gebied gebied BuitendijksBuitendijks gebied gebied Binnendijks gebied Buitendijks gebied Draaiboek Hoogwater in fases In situatie B wordt het draaiboek ‘Hoogwater 3. Uitvoeringsfase: er is besloten om het voor de buitendijks in de uiterwaarden gebied te evacueren. gelegen gebieden in de gemeente Brummen en Voorst 2017’ van kracht. We gaan uit van Bewoners van de buitendijkse gebieden verschillende fases: moeten tijdig op de hoogte zijn van eventuele evacuatie. Daarom moeten we het besluit om 1. Waarschuwingsfase: in deze fase bestaat te evacueren tijdig nemen. Maar ook weer de kans op overstroming en evacuatie. niet te vroeg, omdat de kans groot is dat Gemeente, bewoners en gebruikers van de evacuatie achteraf niet nodig bleek. buitendijkse gebieden zijn hier alert op. 2. Voorbereidingsfase: de gemeente bereidt Wilt u zelf de waterstand bij Zutphen-Noord bewoners en gebruikers voor op een eventue- in de gaten houden? Dat kan 24 uur per dag le evacuatie. Met vragen kunt u bellen naar via www.rijkswaterstaat.nl/water/ het informatienummer 0575 – 568 233. waterdata-en-waterberichtgeving.nl. Instructies en tips bij evacuatie 3 DAGEN 2 DAGEN VOOR NAP+8,0M: VOOR NAP+8,0M: WAARSCHUWINGSFASE VOORBEREIDINGSFASE Eerst waarschuwing, dan pas Een goede voorbereiding evacuatieadvies Twee dagen voordat de kritische waterstand De gemeente Brummen wil voorkomen dat u van NAP+8,0m in Zutphen-Noord wordt onnodig uw huis of bedrijf verlaat. Daarom verwacht, krijgt u het advies van de gemeente geven we eerst een waarschuwing. Zo kunt u om u voor te bereiden op een mogelijke de juiste voorbereidingen treffen om meteen evacuatie. Wat moet u doen? uw huis of bedrijf te verlaten zodra we het advies voor evacuatie geven. Aan een Pak uw tas in en stel huisraad veilig evacuatieadvies gaat dus altijd een waarschu- U pakt uw tas in met kleding e.d. voor wing vooraf. Die waarschuwing krijgt u drie tenminste één week. Denk ook aan uw dagen voordat de kritische waterstand van medicijnen! NAP+8,0m in Zutphen-Noord wordt ver- Om schade zoveel mogelijk te voorkomen, wacht. U heeft dan alvast de tijd om een brengt u meubilair en andere huisraad en vertrek uit uw huis of bedrijf voor te bereiden. waardevolle spullen naar de bovenverdieping. Heeft u gasten? Zorg dan dat ook zij zich op een eventueel vertrek voorbereiden. Help waar nodig uw buren bij de voorbereiding. Tip: zorg dat u een lijst heeft van de spullen die u bij een evacuatie wilt meenemen! Hulpmiddelen, voedsel en water Auto’s meenemen We gaan er vanuit dat u het buitendijkse Als u het gebied verlaat, laat dan geen auto gebied op tijd veilig kunt verlaten. Maar er is achter. Parkeer uw auto ook niet op de altijd een kleine kans dat de omstandigheden evacuatieroute: u hindert dan het vertrek van sneller verslechteren en er te weinig tijd is om anderen en de inzet van hulpdiensten. te evacueren. Daarom moet u zorgen voor voldoende water en voedsel in huis voor drie Afwezigheid bij vakantie e.d. dagen. Houd er rekening mee dat in extreme Bent u in een hoogwaterperiode langere tijd gevallen de elektriciteit kan uitvallen. Uw afwezig, bijvoorbeeld voor vakantie? Dan koelkast en diepvriezer zijn dan niet meer moet u zelf maatregelen treffen om schade bij bruikbaar. Sla als noodvoorraad dus alleen een eventuele overstroming te voorkomen of voedingsmiddelen in die niet kunnen beder- beperken. U kunt uit voorzorg uw waardevol- ven. Ook is het verstandig altijd een zaklamp le spullen en auto’s op een veilige plek zetten. en radio (met batterijen of opwindbaar) in Of spreek met uw buren af dat zij dit doen als huis te hebben. een overstroming dreigt. Het is ook verstandig één van de buren te melden dat u een tijdje Huisdieren en vee zelf evacueren weg bent. Zo kunnen zij bij een eventuele U zorgt zelf voor evacuatie van uw huisdieren. evacuatie de gemeente op de hoogte brengen Agrariërs zijn er zelf verantwoordelijk voor dat van uw afwezigheid. hun vee veilig is. Zij kunnen eventueel LTO Noord inschakelen voor ondersteuning. Brandstoftanks verankeren Kadebewaking Heeft u brandstoftanks voor propaangas, olie Zodra de gemeente waarschuwt voor een of diesel? Zorg dan dat deze goed aan de mogelijke evacuatie, bewaakt het Waterschap ondergrond zijn verankerd. Dit om te Vallei en Veluwe de stabiliteit van de hoge voorkomen dat ze bij overstroming gaan kades. drijven en de leidingen knappen. Instructies en tips bij evacuatie 1 DAG VOOR NAP+8,0M: UITVOERINGSFASE Evacuatie Evacueren doet u zelf Eén dag voor de kritische waterstand van We gaan er vanuit dat u zelf uw eigen NAP+8,0m in Zutphen-Noord geeft de evacuatie organiseert en regelt, wellicht met gemeente Brummen het advies om te hulp van buren of anderen. Heeft u toch hulp evacueren. Dit advies is dringend maar is geen van de gemeente nodig bij evacuatie of het verplichting. Risicogroepen, met name zieken zoeken van opvang? Meld dit dan tijdig via en hulpbehoevenden, worden wel verplicht telefoonnummer 0575 – 568 233. In overleg geëvacueerd. We kunnen anders niet instaan met hulpverleners bieden we dan hulp aan. voor de zorg die zij nodig hebben. Bij evacuatie worden de meest hulpbehoe- vende mensen als eerste geholpen. Let op: De overheid kan achtergebleven bewoners niet garanderen dat zij in nood- gevallen – bijvoorbeeld bij brand of gezond- heidsklachten - adequate hulp krijgen. U bent zelf verantwoordelijk voor uw persoon- lijke keuze om te blijven of te vertrekken.