Wystąpienie Pokontrolne
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
LRZ.410.025.01.2019 Pan Andrzej Bytnar Burmistrz Dukli 38-450 Dukla ul. Trakt Węgierski 11 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE P/19/104 Realizacja przedsięwzięć w formie partnerstwa publiczno-prywatnego przez jednostki samorządu terytorialnego I. Dane identyfikacyjne Jednostka Urząd Miejski w Dukli, 38-450 Dukla (w dalszej treści Urząd lub Gmina) kontrolowana Kierownik jednostki Andrzej Bytnar – Burmistrz Dukli (od 18 listopada 2014 r.) kontrolowanej Zakres przedmiotowy Realizacja przedsięwzięć w formie partnerstwa publiczno-prywatnego przez jednostki kontroli samorządu terytorialnego Okres objęty kontrolą Lata 2016-2019 (do czasu zakończenia czynności kontrolnych, tj. 12 listopada 2019 r.) Podstawa prawna Art. 2 ust 2ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli1 podjęcia kontroli Jednostka Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Rzeszowie przeprowadzająca kontrolę Kontroler Władysław Tabasz, doradca prawny, upoważnienie do kontroli nr LRZ/169/2019 z dnia 10 października 2019 r. (akta kontroli str.1-4) II. Ocena ogólna2 kontrolowanej działalności Uzasadnienie oceny ogólnej W latach 2016-2019 Gmina Dukla podejmowała prawidłowe działania w celu przygotowania do realizacji jednego przedsięwzięcia w formie partnerstwa publiczno-prywatnego, tj. „Budowy oczyszczalni ścieków w Wietrznie wraz z kolektorem doprowadzającym ścieki na potrzeby aglomeracji Dukla i Równe”. Decyzja samorządu Gminy Dukla o potrzebie realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia wynikała, z przyjętych przez Gminę wieloletnich, strategicznych programów rozwoju Gminy. W ocenie NIK, samorząd Gminy podejmując próbę realizacji przedsięwzięcia w formule PPP poszukiwał sposobu sfinansowania zadania, kontynuując jednocześnie proces jego projektowania już od roku 2015. Wcześniejsze przygotowania do budowy oczyszczalni były koniecznością wraz ze znalezieniem optymalnego rozwiązania na ograniczenie kosztów, w tym możliwe połączenie kolektorem z sąsiednią Gminą Miejsce Piastowe. Ponadto, przygotowywane przez Gminę projekty, kosztorysy i uzgodnienia z sąsiednimi samorządami mogły by stanowić wartościowy wkład także w formule PPP. Sporządzona przez podmiot zewnętrzny analiza przedrealizacyjna przygotowana została rzetelnie z uwzględnieniem zadań planowanych dla partnera publicznego i ewentualnego partnera prywatnego. Rzetelnie zaprezentowano planowane przedsięwzięcie, wskazano niezbędne nakłady inwestycyjne, wskazano na ewentualne ryzyka i wykonalność finansową. Gmina Dukla przewidziała w budżecie na lata 2016-2019 środki własne niezbędne do przygotowania dokumentacji projektowej i kosztorysowej planowanej inwestycji oczyszczalni ścieków. 1Dz. U. z 2019 r. poz. 489 dalej: ustawa o NIK 2 Najwyższa Izba Kontroli formułuje ocenę ogólną, jako ocenę pozytywną, ocenę negatywną albo ocenę w formie opisowej. 1 Równolegle do przygotowań do realizacji projektu w formule PPP, Gmina monitorowała na bieżąco inne możliwe rozwiązania gospodarki wodno-ściekowej dla miejscowości Dukla i Wietrzno. Poniesione dotychczas przez Gminę wydatki na sporządzenie tzw. analizy przedrealizacyjnej były w pełni uzasadnione. Gmina ponosiła także wydatki na sporządzenie dokumentacji projektowej oczyszczalni, niezależnie od postępów w realizacji przedsięwzięcia w formule PPP. Analiza przedrealizacyjna wskazywała na korzyści z rozwiązania przyjętego w formule PPP, jednak Gmina nie kontynuowała tej drogi, przynajmniej do czasu prowadzenia kontroli NIK. III. Opis ustalonego stanu faktycznego oraz oceny kontrolowanej działalności Przygotowanie projektu PPP do realizacji OBSZAR 1. Gmina Dukla, w okresie objętym kontrolą, podejmowała działania w celu realizacji przedsięwzięcia w formule PPP polegającego na wykonaniu zadania publicznego pn. „Budowa oczyszczalni ścieków w Wietrznie wraz z kolektorem doprowadzającym ścieki na Opis stanu potrzeby aglomeracji Dukla i Równe”. faktycznego Gmina dokonywała identyfikacji potrzeb w zakresie realizacji omawianego projektu. Przed przystąpieniem do realizacji przedsięwzięcia Gmina zleciła podmiotowi zewnętrznemu, umową z dnia 24 lipca 2017 r., świadczenie usług doradztwa w zakresie przygotowania kompleksowej analizy przedrealizacyjnej dla projektu pn. „Budowa oczyszczalni ścieków w Wietrznie wraz z kolektorem doprowadzającym ścieki na potrzeby aglomeracji Dukla i Równe” realizowanego w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Wyłonienie doradcy zewnętrznego nastąpiło w formie zamówienia na warunkach określonych Zarządzeniem Nr 60/15 Burmistrza Dukli z dnia 8 maja 2015 r.3 W wyniku zawartej umowy doradca wykonał analizę i przekazał Gminie protokołem z dnia 20 września 2017 r. Analiza zawierała m.in.: opis przedsięwzięcia; organizację przedsięwzięcia; metody analizy; założenia analizy (m.in.: popyt, nakłady inwestycyjne, koszty operacyjne, wariant inwestora publicznego, wariant inwestora prywatnego, taryfy i dopłaty, koszt kapitału), analizę wrażliwości, wykonalność finansową. Urząd dokonał wyboru wykonawcy w sposób gwarantujący dochowanie warunków określonych w art. 44 ustawy o finansach publicznych4. Koszt wykonania analizy wyniósł 46.125,00 zł brutto (netto 37.500,00 zł). Rada Miejska w Dukli, podjęła w dniu 24 listopada 2017 r., uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na rozpoczęcie i przeprowadzenie procedury wyboru partnera prywatnego do realizacji projektu pn. „Budowa oczyszczalni ścieków w Wietrznie wraz z kolektorem doprowadzającym ścieki na potrzeby aglomeracji dukla i Równe”. Udział w szkoleniu o tematyce partnerstwa publiczno-prywatnego wzięła jedna osoba reprezentująca Gminę Dukla, tj. Zastępca Burmistrza, która zajmowała się merytorycznie tą problematyką w Urzędzie. Szkolenie było organizowane przez Departament Partnerstwa Publiczno–Prywatnego Ministerstwa Rozwoju w maju 2017 roku. Natomiast Burmistrz Dukli wziął udział w wizycie studyjnej z zakresu PPP, która odbyła się w Solcu Zdroju w czerwcu 2018 r., realizowanej w ramach projektu pozakonkursowego Rozwój partnerstwa publiczno- prywatnego w Polsce współfinansowanego ze środków EFS w ramach PO Wiedza Edukacja Rozwój, działanie 2.18. 3 W sprawie ramowych procedur zamówień publicznych o wartości nieprzekraczającej 30.000 euro. 4Tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 869. 2 Na tym etapie przygotowania do realizacji przedsięwzięcia w formule PPP uznano w Gminie, że osoby odpowiedzialne za realizację projektu PPP, są odpowiednio przygotowane. W dniu 24 kwietnia 2017 r. Urząd przekazał do Departamentu Partnerstwa Publiczno- Prywatnego Ministerstwa Rozwoju informację o zamierzeniach inwestycyjnych Gminy w celu włączenia ich do bazy zamierzeń inwestycyjnych PPP dostępnej na stronie Platformy PPP. (akta kontroli str. 5-62, 67-68, 169-177) Uzasadnieniem dla podjęcia decyzji o konieczności budowy oczyszczalni ścieków były ograniczone możliwości przerobowe funkcjonującej oczyszczalni, co blokowało możliwość przyłączania kolejnych gospodarstw domowych z okolicznych wiosek. Gmina Dukla w 2015 roku podjęła decyzję (po dokonaniu wcześniej zmian w zapisach MPZP) o zabezpieczeniu środków i ogłoszeniu przetargu na sporządzenie dokumentacji projektowej i uzyskaniu pozwolenia na budowę zarówno na oczyszczalnię ścieków, jak i budowę kolektora odprowadzającego ścieki z Dukli (oraz po drodze z miejscowości Zboiska, część Cergowej i Wietrzna) do projektowanej oczyszczalni w miejscowości Równe Kopalnia. Rada Gminy Dukla uchwałą Nr XVII/109/15 z dnia 18 grudnia 2015 r. w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej zabezpieczyła środki finansowe na opracowanie dokumentacji technicznej dla zadania: Budowa oczyszczalni ścieków w Wietrznie dla potrzeb aglomeracji Dukla i aglomeracji Równe. W wyniku postępowania przetargowego w dniu 1 lutego 2015 r. została zawarta umowa z BGI PROJECT CONSULTING z Rzeszowa. Gmina Dukla dla ww. zadania uzyskała prawomocne pozwolenie na budowę znak: AB.6740.2.886.2018.RUl z dnia 19 sierpnia 2018 r. Burmistrz Dukli wyjaśnił także, że „opracowanie dokumentacji było podstawowym krokiem jaki należało wykonać aby móc myśleć o późniejszej realizacji tych inwestycji bez względu na formę i tryb realizacji. Brak dokumentacji wykluczał Gminę z możliwości aplikowania m. innymi o środki unijne jak i inne, ponieważ w każdym przypadku oceniana jest gotowość podmiotu do realizacji zadania, a jak wynika z przedstawionych faktów od ogłoszenia przetargu na wykonanie dokumentacji do uzyskania prawomocnego pozwolenia upłynęło dwa i pól roku. Pewnym było i jest , że Gmina nie była w stanie zrealizować tego zadania tylko ze środków własnych, ze względu na jego/ich koszt”. W wyniku przeprowadzonej analizy przedrealizacyjnej w opcji realizacji zadania wskazano, że wykonalność finansową przedsięwzięcia przeanalizowano dla dwóch wariantów realizacji (Inwestora Publicznego i Inwestora Prywatnego) z punktu widzenia budżetu gminy Dukla, przyjmując za podstawę wieloletnią prognozę finansową JST (sporządzaną na lata 2016- 2025). W ramach analizowanego przedsięwzięcia planowana jest budowa oczyszczalni ścieków w miejscowości Wietrzno w gminie Dukla, która to oczyszczalnia docelowo obsługiwać będzie około 12.000 mieszkańców z terenów aglomeracji Dukla oraz Równe a także z innych miejscowości Gminy5. Wpływ realizacji projektu na budżet odpowiadał zmianie przepływów pieniężnych wywołanych projektem. Założono przy tym, że w wariancie Inwestora Publicznego, całość nakładów poza projektowaniem, wykupem terenu i odszkodowaniami, sfinansowana zostanie z wieloletniego kredytu (okres spłaty 20 lat, oprocentowanie 4% nominalnie). (akta kontroli str. 50-54) 2. Realizacja omawianego zadania publicznego w formule PPP nie była przedmiotem konsultacji społecznych. Burmistrz