Nr 4 (324) Kwiecień 2018 rok XXVIII www..pl/dps [email protected] Cena 2,80 zł (5% VAT)

nr 324 str. 1 Złota myśl: „Nie można uciec od samego siebie, przenosząc się W życiu trzeba mieć trochę szczęścia z miejsca na miejsce” Święta już tuż, (Ernest Hemingway)

Z Jakubem Głodem laureatem i Bartkiem Zychem fi- W kwietniowym numerze: tuż… nalistą konkursów przedmiotowych organizowanych przez W życiu trzeba mieć trochę szczęścia...... 2 Kuratorium Oświaty w Rzeszowie rozmawia Krystyna Boczar- Wielkanoc wiąże się z wieloma tradycjami, sięgającymi na- Różewicz Święta już tuż, tuż…...... 3 wet XIV wieku. Jest nie tylko ważna ze względu na duchowy wy- Budżet Gminy Dukla na 2018 rok...... 4 Jakub Głód – uczeń III klasy Gimna- miar. Jest to bowiem czas, kiedy przyroda na nowo budzi się do zjum w Dukli, ubiegłoroczny laureat Kon- Bezpieczny Senior – warsztaty w Cergowej...... 8 życia. Klimat świąt poczułam w Niedzielę Palmową przy świę- ceniu palmy, a także podczas Jarmarku Wielkanocnego, który od kursu z Fizyki, laureat Konkursu z Fizyki ZAWIADOMIENIE...... 9 kilku lat odbywa się w Transgranicznym Centrum Wymiany Kul- i Matematyki w tym roku w konkursach Ponad 686 000 zł pozyskały stowarzyszenia...... 10 przedmiotowych organizowanych przez turalnej w Dukli. To bardzo piękne wydarzenie przypominające o Poezja w obcych językach...... 11 Kuratorium Oświaty w Rzeszowie. Jego naszej tradycji. Wielkanocne wypieki i potrawy, a także propozy- motto życiowe to: Nie ma jednego prze- „Kobieta też ma duszę”...... 11 cje pisanek wielkanocnych, pięknych ozdób wielkanocnych i tra- dycyjnych kartek, które prezentowali rękodzielnicy, panie z Kół pisu na sukces, zawsze trzeba iść swoimi Konkurs wielkanocny rozstrzygnięty...... 12 drogami. Gospodyń Wiejskich i uczniowie z dukielskich szkół przyprowa- Bartek Zych - finalista konkursu z geografii VII Memoriał im. Andrzeja Bąka w Narciarstwie Alpejskim - ...... 12 dzały mnie prawie o zawrót głowy. Każdy region naszego kraju Zwycięzcy poszczególnych kategorii wiekowych...... 15 ma swój charakterystyczny sposób ozdabiania jaj. Są one symbo- K. Boczar-Różewicz: Jesteś ubiegłorocznym Nową Erę, rozwiązywałem arkusze konkur- Muzeum Polaków Ratujących Żydów ...... 15 lem pomyślności i odradzającego się życia. Niedziela Palmowa, laureatem Konkursu z Fizyki i tegorocznym zwana dawniej „Kwietną” lub „Wierzbową” rozpoczynająca laureatem Konkursu z Fizyki i Konkursu z Ma- sowe z fizyki z lat poprzednich z różnych Julia Baran - Mistrz Ortografii...... 16 województw oraz z Repetytorium z fizyki. Wielki Tydzień, stanowi bardzo ważny dzień w religii chrześcijań- tematyki organizowanych przez Kuratorium Pierwsze miejsce Szkoły Podstawowej w Dukli...... 16 skiej. Symbolizuje wjazd Jezusa do Jerozolimy. W Święta Wielka- Oświaty w Rzeszowie. To wielki sukces, po- kbr: Czy na konkursie zadania z fizyki i ma- Sezon turystyczny 2018 rozpoczęty...... 17 nocne nie może zabraknąć baranka – to symbol Zmartwychwsta- Jakub Głód - laureat konkursu z matematyki i kon- noć pierwszy raz dukielskie gimnazjum ma tematyki były bardzo trudne, czy odbie- Pies najlepszym przyjacielem człowieka, ...... 17 łego Chrystusa, który umarł na krzyżu dla odkupienia ludzkości. podwójnego laureata z konkursów przed- kursu z fizyki gały od materiału objętego programem Turniej Wiedzy o Dukli...... 18 Krystyna Boczar-Różewicz miotowych. Jesteś mega mózgiem matema- pana Lisa w domu. Natomiast do konkursu nauczania w gimnazjum? tycznym? Eko w tradycji i tworzeniu...... 18 z matematyki przygotowywała mnie pani Jakub Głód: Jeśli chodzi o fizykę to nie od- Dla pasjonatów poezji i nie tylko dla nich drukujemy Tryptyk Drugie miejsce dla rocznika 2007...... 21 Jakub Głód: Trochę tak. Lubię te przed- Grażyna Matyka, moja nauczycielka mate- biegały od materiału objętego przedmio- Wielkanocny Adama Czai z Równego: mioty, szczególnie fizykę. matyki. W ubiegłym roku z matematyki nie tem nauczania, ale zakres materiału był Duathlon Zakopane oraz Zimowy Triathlon Sandomierz...... 21 udało mi się zakwalifikować nawet do dru- kbr: Jak długo przygotowywałeś się do kon- szerszy. Zadania z matematyki w trzecim Olimpiada tenisa stołowego dla niezrzeszonych...... 21 Cierpienie Jezusa giego etapu. Natomiast w tym roku byłem etapie były bardzo trudne: 20 zadań za- Męka z Jego ran strumieniami spływała kursów, czy ktoś ci pomagał? przeszczęśliwy kiedy zobaczyłem, że jestem Regionalna Liga Mini Piłki Siatkowej Dziewcząt...... 22 mkniętych i 3 zadania otwarte, które spra- wtedy między niebem i ziemią nowym przymierzem na liście laureatów. Były dwa powody mo- Turniej siatkarski KinderSport+ w Dukli...... 22 Jakub Głód: Już w ubiegłym roku brałem wiły mi najwięcej problemu. krwawa tęcza zajaśniała – jego szczęścia: nie przypuszczałem że zajdę „Tropem Wilczym” Biegi Pamięci Żołnierzy Wyklętych...... 22 udział w Konkursie z Fizyki i zająłem wy- kbr: Kto zauważył Twoje matematyczne - Męka z Jego ran soką pozycję- zostałem laureatem. Przygo- aż tak wysoko, ponieważ mniej się uczyłem, Dukielskie związki z Konfederacją Barską...... 23 gdyż nie spodziewałem się, że przejdę do zdolności, bo niewątpliwie je masz? Droga Krzyżowa towywałem się wtedy dość mocno, w tym Łowiectwo i ekologia...... 25 roku dużo mniej czasu poświeciłem na na- etapu trzeciego a i zadania były bardzo Jakub Głód: Już w Szkole Podstawowej Belkę krzyża włożyli mu na ramiona ukę, rozwiązywałem jednak dużo zadań, trudne. Miałem szczęście. moja wychowawczyni pani Halina Jur- W pasiece...... 26 i wśród krzyków, obelg, pogardy, w pocie i we krwi cały cały czas byłem w kontakcie z moim na- kbr: Z czego uczyłeś się do konkursów? czyk mówiła mi, że mam zdolności mate- Przepisy ruchu drogowego w praktyce...... 26 szedł uliczkami Jerozolimy za miasto, uczycielem fizyki panem Januszem Lisem, matyczne, czego potwierdzeniem był test Sukces uczniów to nasz priorytet!...... 27 na wzgórze swej śmierci Jakub Głód: Przygotowywałem się ze który mi pomagał. Nawet na feriach by- na koniec trzeciej klasy, który napisa- Prawo przy porannej kawie ...... 29 Belkę krzyża włożyli mu na ramiona. łem kilka razy na dodatkowych zajęciach u zbioru zadań z fizyki, wydanego przez łem na 100%. Od czwartej klasy matema- tyki uczyła mnie pani Matyka. Swoją przy- zrealizowała zadania dotyczące projektu...... 31 Chusta godę z fizyką rozpocząłem w pierwszej kla- A gdy Weronika twarz Jezusa ocierała, Z okazji Świat Wielkanocnych, Świąt Odrodzenia sie gimnazjum, później fizyka stała się moją DUKLA.pl - miesięcznik (www.dukla.pl/dps) na pamiątkę oblicze zbawiciela otrzymała. życzymy pasją. Pan Lis cały czas pomaga mi ją roz- Wydawca: Ośrodek Kultury w Dukli, ISSN 2080-0835 wijać. Adres redakcji: 38-450 Dukla, Trakt Węgierski 11, p. 309, Mieszkańcom gminy Dukla tel. (+48) 13-432-91-33, fax (+48) 13-433-10-11, e-mail: [email protected] Wszystkim Czytelniczkom i Czytelnikom Dukli.pl kbr: Jak odnoszą się do twoich osiągnięć zdrowia, radości, pokoju, odpoczynku Redaguje zespół: Krystyna Boczar-Różewicz - red. naczelna, zdrowych Świat Wielkanocnych, koledzy z klasy i szkoły, są z ciebie dumni, Wiktor Szyndak - red. techniczny - skład i łamanie, w gronie Rodziny i przyjaciół, czy ci zazdroszczą? Czy z twojej klasy brali Janusz Krowicki - wyd. internetowe, Halina Cycak, Barbara Pudło słońca w sercu i za oknem a także wiary w siebie i swoje możliwości udział w eliminacjach z fizyki i matematyki Współpracujący: Witold Puz, Maria Walczak, Aleksandra Żółkoś jeszcze inni uczniowie? Druk: Drukarnia „HEDOM”, ul. Kletówki 54a, , życzy Przewodniczący Rady Miejskiej Burmistrz Dukli tel./fax 13 432 02 02, www.hedom.pl Jakub Głód: Wydaje się, że są trochę Redakcja Andrzej Dziedzic Andrzej Bytnar dumni, ale może nie zawsze. Być dobrym Za treść reklam redakcja nie odpowiada. Zastrzegamy sobie prawo do skracania artykułów i adiustacji tekstów. Materiały przyjmujemy uczniem nie jest teraz w modzie. W konkur- do 20. każdego miesiąca. Dostarczone materiały można odebrać sie matematycznym startowało jeszcze 4 w siedzibie redakcji. uczniów, a z fizyki 3. Numer zamknięto dnia 26. 03. 2018 r. kbr: Dużo czasu poświeciłeś na naukę i Udostępniono do sprzedaży 6. 03. 2018 r. Nakład 450 egz. co twoim zdaniem potrzeba, aby odnieść OKŁADKA: Wystawa pokonkursowa w Transgranicznym Centrum sukces? ciąg dalszy na str. 10 u Wymiany Kulturalnej w Dukli. Fot. Norbert Uliasz

str. 2 nr 4/2018 nr 324 str. 3

wiadomości

Budżet Gminy Dukla na 2018 rok 22,42% Dukielscy Radni na posiedzeniu Rady Miejskiej w dniu 20 tytułu odpłatności rodzin za podopiecznych przebywających grudnia 2017 roku przyjęli Budżet Gminy Dukla na 2018 rok. W w Domach Pomocy Społecznej – 29.800,00 zł, dochody wła- głosowaniu nad budżetem udział wzięło 15 radnych. Za przyję- sne – 13.800,00 zł, dofinansowanie projektu „Gminny Klub Se- ciem budżetu głosowało 15 radnych. niora w Dukli” – 302.575,00 zł,

• Rodzina – 16.817.300,00 zł – dotacje na realizację zadań z za- DOCHODY

kresu administracji rządowej /Rodzina 500+, świadczenia ro-

Dochody budżetu określono na kwotę 59.374.023,69 zł. dzinne, świadczenia alimentacyjne/, 0,17% Kultura i ochrona dziedzictwanarodowego i ochrona Kultura Rolnictwo fizyczna Kultura środowiska i ochrona komunalna Gospodarka Rodzina W tej kwocie ujęto: 0,53%

• Gospodarka komunalna i ochrona środowiska – 1.622.000,00 0,28% • dochody bieżące – 59.049.399,69 zł, w tym dochody pocho- zł – dochody związane z gospodarką odpadami – 1.615.000,00

dzące z Unii Europejskiej w wysokości 994.136,47 zł zł, dochody z opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska 4,62% • dochody majątkowe – 324.624,00 zł, w tym dochody pocho- – 7.000,00 zł, 0,15%

dzące z Unii Europejskiej w kwocie 94.624,00 zł • Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego – 20.000,00 zł – do-

Przewidywane dochody w poszczególnych działach to m.in.: chody z najmu pomieszczeń w budynkach domów ludowych 2,73% • Rolnictwo – 63.000,00 zł, z czego ze sprzedaży działek rolnych wraz z mediami,

– 40.000,00 zł oraz z czynszu dzierżawnego kanalizacji sanitar- • Kultura fizyczna – 167.900,00 zł – zaplanowana kwota sta- 28,32% nej przez GKiM Sp. z o.o. – 23.000,00 zł, nowi dochody MOSiR Dukla z tytułu świadczonych usług oraz 2,36% 0,11% 0,09%

• Leśnictwo – 90.000,00 zł – zaplanowano dochody ze sprzedaży opłaty za trwały zarząd.

drewna, • Turystyka – dofinansowanie projektu w ramach Interreg Pol- WYDATKI 0,08% 0,03% ska-Słowacja „Przez górkę do sąsiada” – 7.258,42 zł, Wydatki budżetu określono na kwotę 62.774.023,69 zł. W tej kwocie ujęto:

• Gospodarka mieszkaniowa – 316.400,00 zł – najem i dzier- 0,01%

• wydatki bieżące – 58.029.658,60 zł, w tym na programy finan- żawa majątku i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów – sowane z udziałem środków pochodzących z Unii Europejskiej 216.400,00 zł, sprzedaż działek budowalnych – 100.000,00 zł, w kwocie 1.047.311,81 zł 0,01% • Działalność usługowa – 55.000,00 zł – opłaty za usługi

• wydatki majątkowe – 4.744.365,09 zł, w tym na programy fi- Turystyka Działalnoścusługowa publiczna Administracja iwychowanie Oświata i prawnych Dochody od osób fizycznych cmentarne,

nansowane z udziałem środków pochodzących z Unii Europej- • Administracja publiczna oraz urzędy naczelnych organów wła- skiej w kwocie 94.624,00 zł dzy państwowej– 104.689,00 zł – dotacja na zadania zlecone z Przewidywane wydatki w poszczególnych działach to m.in.: zakresu administracji rządowej, • Rolnictwo – 561.000,00 zł – zaplanowano m.in. wydatki na do- • Dochody od osób prawnych i osób fizycznych – 13.314.000,00

tacje na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz zł – obejmują m.in. wpływy z tytułu podatku od nieruchomo- przyłącza wodociągowe – 35.000,00 zł, opracowanie dokumen- ści, leśnego, rolnego, środków transportu, opłaty eksploatacyj- tacji projektowej budowy kanalizacji sanitarnej w m.Wietrzno,

nej, opłaty targowej, Równe-Kopalnia, Zboiska – 150.000,00 zł, budowę kanaliza- • Subwencje z budżetu państwa – 22.597.225,00 zł – część oświa- cji sanitarnej w Łękach Dukielskich – etap I – 200.000,00 zł,

towej subwencji ogólnej, część wyrównawczej subwencji ogól- projekty budowlane odcinków kanalizacji i wodociągów na wsi 38,07% nej, część równoważącej subwencji ogólnej, – 20.000,00 zł, bieżące remonty, ekspertyzy, opracowania i ana-

• Oświata i wychowanie – 1.398.848,27 zł, w tym m.in. do- lizy dotyczące infrastruktury kanalizacyjnej – 50.000,00 zł, chody stołówki szkolnej i przedszkolnej – 518.580,00 zł, dofi- • Leśnictwo – 106.000,00 zł – wydatki na prace związane z po-

nansowanie projektu „Nowa jakość kształcenia w Gminie Du- zyskaniem drewna, sadzeniem lasu oraz przy pomnikach zł 59.374.023,69

kla” – 129.701,25 zł, dofinansowanie projektu „Nowa jakość przyrody, -

kształcenia w Szkole Podstawowej w Dukli” – 176.761,00zł, • Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę dofinansowanie projektu „Utworzenie nowych miejsc wycho- – 80.000,00 zł – dopłata do 1 m3 wody dla odbiorców z Dukli,

wania przedszkolnego w Przedszkolu Gminnym w Dukli – Mszany i Zawadki Rymanowskiej, państwowej władzy organów naczelnych Urzędy Handel Leśnictwo mieszkaniowa Gospodarka społeczna Pomoc Subwencje 472.464,80 zł • Handel – 95.000,00 zł – wydatki związane z poborem opłaty tar- • Pomoc społeczna – 2.745.403,00 zł – dotacje na realizację za- gowej oraz administrowaniem placem targowym, dań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych D OCHODY • Transport i łączność – 1.643.980,88 zł – planowane są wydatki zadań zleconych gminie – 639.148,00 zł, dotacje na realiza- w szczególności na: odśnieżanie dróg gminnych, zakupy ma- cję własnych zadań bieżących – 1.760.080,00 zł, dochody z

str. 4 nr 4/2018 nr 324 str. 5 teriałów do remontu dróg, usługi transportowe, remonty cząst- mach projektu „Nowa jakość kształcenia w Gminie Dukla” – kowe dróg, przeglądy, opłaty za zajęcie pasa drogowego, in- 129.701,25 zł, dofinansowanie projektu „Nowa jakość kształ- westycje na drogach gminnych i wewnętrznych, dostawę usług cenia w Szkole Podstawowej w Dukli” – 176.761,00zł, dofi- internetowych w ramach trwałości projektu „Przeciwdziałanie nansowanie projektu „Utworzenie nowych miejsc wychowania wykluczeniu cyfrowemu w Gminie Dukla”, przedszkolnego w Przedszkolu Gminnym w Dukli – 472.464,80 • Turystyka – 48.704,91 zł – odnawianie szlaków turystycznych, zł dokończenie budowy platformy widokowej na Górze , • dotacja dla niepublicznego przedszkola „Wiatraczek” – kontynuacja realizacji projektu „Przez Górkę do sąsiada”, 194.421,00 zł. • Gospodarka mieszkaniowa – 266.300,00 zł – bieżące utrzyma- nie zasobów, koszty geodezyjne, zakupy nieruchomości, POMOC SPOŁECZNA I RODZINA • Działalność usługowa – 221.545,75 zł – opracowania geode- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Dukli a także Środowi- zyjne i kartograficzne, zmiana i opracowanie planów zagospo- skowy Dom Samopomocy w Cergowej udzielają pomocy rodzi- nom oraz osobom, które znajdują się w trudnej sytuacji życiowej,

darowania przestrzennego, cmentarze, często są bezradne i same nie potrafią poradzić sobie z trudną rze- • Informatyka – 25.000,00 zł – zapewnienie trwałości projektu czywistością. Na prowadzenie zadań z zakresu pomocy społecznej 9,38%

7,19% „PSe-AP Podkarpacki System e-Administracji”,

oraz rodziny przeznaczono kwotę 22.532.783,00 zł, w tym dotacje • Administracja publiczna – 5.889.406,00 zł, z budżetu państwa to kwota 18.892.608,00 zł, pozostała kwota to

• Urzędy naczelnych organów władzy państwowej – 3.005,00 zł środki z budżetu gminy. 7,09%

Turustyka Leśnictwo mieszkaniowa Gospodarka Rolnictwo fizyczna Kultura środowiska i ochrona komunalna Gospodarka Rodzina – aktualizacja i prowadzenie rejestru wyborców, Na te wydatki składają się m.in.: 2,18% 2,62% • koszty związane z pobytem w domach pomocy społecznej (ko-

• Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa – 616.335,20 zł – utrzymanie straży pożarnych, wydatki na rzysta 13 mieszkańców Gminy dukla) – 380.000,00 zł, obronę cywilną i zarządzanie kryzysowe, dotacja dla GOPR, 1,53% • ośrodki wsparcia (funkcjonowanie ŚDS) – 597.448,00 zł, • Obsługa długu publicznego – 510.000,00 zł – obsługa oraz od-

1,76% • zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie (koszty

setki od kredytów i pożyczek, funkcjonowania zespołu interdyscyplinarnego) – 13.000,00 zł,

• Rezerwy – 467.000,00 zł, • zasiłki okresowe, celowe – 1.201.000,00 zł, 0,81% 0,89%

0,98% • Oświata i wychowanie – 21.618.711,39 zł, • dodatki mieszkaniowe – 90.000,00 zł,

• Ochrona zdrowia – 205.400,00 zł – wydatki w ramach Gmin- • zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne i wychowawcze – 479.600,00 zł,

nego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Al- 0,35% • funkcjonowanie MOPS – 953.580,00 zł, 0,42% 0,74% koholowych, 0,33%

• specjalistyczne usługi opiekuńcze (objętych 61 osób)–

• Pomoc społeczna – 4.515.003 zł, 289.800,00 zł, • Edukacyjna opieka wychowawcza – 958.402,94 zł – prowa- 0,15% • dożywanie dzieci – 200.000,00 zł, 0,17%

dzenie świetlic szkolnych – 834.402,94 zł, stypendia socjalne 28,70% • świadczenie wychowawcze 500+ - 11.101.200,00 zł,

– udział gminy – 120.000,00 zł, • świadczenia rodzinne, alimentacyjne – 5.717.100,00 zł,

• Rodzina – 18.017.780,00 zł, 0,13%

0,08% • wspieranie rodziny (koszty związane z zatrudnieniem asystenta • Gospodarka komunalna i ochrona środowiska – 4.452.727,81zł,

rodziny) – 43.480,00 zł, • Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego – 1.368.800,81 zł, • rodziny zastępcze (wydatki na opiekę i wychowanie dzieci 0,00%

• Kultura fizyczna – 1.103.920,00 zł.

Informatyka Handel usługowa Działalnośc publicznego długu Obsługa wychowawcza opieka Edykacyjna łączność i Transport publiczna Administracja umieszczonych w rodzinach zastępczych) – 21.000,00 zł, • placówki opiekuńczo – wychowawcze (dopłata Gminy do kosz- 0,04% Deficyt budżetu zaplanowano na kwotę3.400.000,00 zł. tów pobytu dzieci w domach dziecka) – 3.000,00 zł,

OŚWIATA I WYCHOWANIE • pozostała działalność (prace społecznie użyteczne) – 8.000,00 zł,

Podobnie jak w latach poprzednich najwyższą kwotę wydat-

34,44% ków stanowią te, związane z prowadzeniem zadań oświatowych • funkcjonowanie Gminnego Klubu Seniora (finansowane ze

środków Unii Europejskiej) – 302.575,00 zł w gminie. Jest to prawie 35,00% wszystkich wydatków. W 2018 roku na zadania oświatowe oraz edukacyjną opiekę wychowawczą przewidziano 22.577.114,33 zł. W ogólnej kwocie 22.577.114,33 zł przewidziane są m.in. wydatki GOSPODARKA KOMUNALNA I z podziałem na: OCHRONA ŚRODOWISKA • prowadzenie szkół podstawowych – 12.547.577,91 zł, W tym roku na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska zo- • prowadzenie oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawo- stanie wydana kwota 4.452.727,81 zł. Na te kwotę składają się wych – 631.343,49 zł, m.in. wydatki na takie zadania jak:

• prowadzenie przedszkoli – 1.636.563,92 zł, • gospodarka ściekowa i ochrona wód – 571.000,00 zł, w tym do- 62.774.023,69 zł 62.774.023,69

płaty do 1 m3 odprowadzanych ścieków – 470.000,00 zł,

- • prowadzenie gimnazjów – 3.034.964,40 zł, • prowadzenie liceum –724.007,12 zł, • gospodarka odpadami – 2.867.000,00 zł, w tym wydatki na re- kultywacje składowiska odpadów – 1.100.000,00 zł, • dokształcanie nauczycieli – 104.523,00 zł, • oczyszczanie miast i wsi – 180.000,00 zł, w tym zimowe utrzy- • prowadzenie stołówki szkolnej i przedszkolnej – 1.355.135,77 manie placów, chodników i utrzymanie czystości w Dukli, Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektr.,gaz i wodę i elektr.,gaz energię w i zaopatrywanie Wytwarzanie zdrowia Ochrona narodowego dziedzictwa ochrona i Kultura wychowanie i Oświata Urzędy naczelnych organów władzy państwowej władzy organów naczelnych Urzędy Rezerwy przeciwpożarowa ochrona i publiczne Bezpieczeństwo społeczna Pomoc zł, • utrzymanie zieleni na terenie gminy– 74.000,00 zł,

WYDATKI WYDATKI • dowożenie uczniów do szkół – 292.400,00 zł, • pozostała działalność – 1.101.774,80 zł, w tym wydatki w ra- ciąg dalszy na str. 8 u str. 6 nr 4/2018 nr 324 str. 7 Budżet Gminy Dukla na 2018 rok rodowego – 30.000,00 zł, ZAWIADOMIENIE u dokończenie ze str. 7 • dotacje na dofinansowanie prac konserwatorskich zabytków – • likwidacja azbestu z terenu gminy – 6.500,00 zł, 63.127,18 zł, o zmianie wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi • oświetlenie ulic, placów i dróg – 689.227,81 zł, w tym kon- • wydatki związane z pracami konserwatorskimi zabytków – obowiązującej od 1 marca 2018 r. serwacja oświetlenia i energia elektryczna – 410.000,00 zł, bu- 80.000,00 zł, dowa nowych punktów oświetlenia ulicznego oraz projekty bu- • funkcjonowanie i utrzymanie MOSiR – 1.022.920,00 zł, dowlane nowych instalacji – 279.227,81 zł, Na podstawie art. 6m ust. 2a ustawy z dnia 13 września 1996 • dofinansowanie działalności klubów sportowych działających r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U.2017.1289 • utrzymanie szalet miejskich, utylizacja padłych zwierząt, opieka na terenie Gminy Dukla – 80.000,00 zł. z póź.zm.) nad bezdomnymi zwierzętami – 54.000,00 zł. Burmistrz Dukli zawiadamia, że uchwałą Rady Miejskiej w PODSUMOWANIE Dukli nr XLIX/329/18 z dnia 19 stycznia 2018 r. w sprawie usta- ADMINISTRACJA PUBLICZNA Rok 2018 będzie rokiem kontynuacji lenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi Na realizację zadań z zakresu administracji publicznej w budżecie programów inwestycyjnych, przede (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego z 2018 r., poz. 599) została zmie- zabezpieczono kwotę 5.889.406,00 zł. Kwota ta obejmuje m.in. wszystkim o charakterze społecznym niona stawka za odpady komunalne. Obowiązujące stawki od 1 zadania zlecone do realizacji przez Wojewodę – 101.584,00 zł (za- i edukacyjnym. Gmina stara się apli- marca 2018 r. to: dania te nie są w całości finansowane z budżetu Wojewody, braku- kować o środki na różnych polach, za odpady segregowane - 11,00 zł jące środki zabezpieczane są w ramach środków własnych), funk- m.in. w edukacji, sporcie, turystyce • edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowa- cjonowanie Rady Miejskiej – 187.000,00 zł, składki członkow- czy ochronie środowiska. Mamy świa- za odpady niesegregowane - 20,00 zł nia z odpadami komunalnymi. skie, wydatki na promocję gminy – 157.700,00 zł, funkcjonowa- domość tego, że nadal są dziedziny, na które należałoby przezna- Na wysokie koszty związane z odbiorem odpadów wpływają: nie Urzędu Miejskiego, wspólną obsługę placówek oświatowych czyć więcej pieniędzy. Naszym celem jest doprowadzenie do tego, Zmiana stawki nie powoduje obowiązku składania przez wła- • Odległość Gminy Dukla do RIPOK-u w Krośnie do, którego – 633.470,00 zł, diety sołtysów, ubezpieczenie majątku oraz inne by w Gminie Dukla żyło się lepiej, by komfort życia mieszkańców ścicieli nieruchomości nowych deklaracji o wysokości opłaty za muszą być oddawane odpady zgodnie z ustawą o utrzymaniu wydatki niezbędne do zapewnienia ciągłości działania gminy. był coraz wyższy. Mamy nadzieję, że w ciągu roku uda się zwięk- gospodarowanie odpadami komunalnymi. Do wszystkich właści- czystości i porządku w gminach. szyć dochody – będziemy nad tym pracowali i będziemy starali cieli nieruchomości zamieszkałych, wysyłane są zawiadomienia • Obszar Gminy Dukla, z którego odbierane są odpady jest dużo KULTURA ORAZ SPORT się znaleźć środki na te zadania, które nie zostały ujęte w budże- o wysokości miesięcznej opłaty, wyliczonej jako: liczba osób za- większy niż obszar gmin sąsiednich. W uchwale budżetowej na 2018 rok przeznaczono na realizację cie 2018 roku. mieszkujących daną nieruchomość podana w deklaracji pomno- • Koszty usługi związanej z transportem i odbiorem odpadów z zadań z zakresu kultury kwotę 1.368.801,81 zł, natomiast na sport Pragnę zaznaczyć, że konstruowanie budżetu na rok 2018 było żona przez nową stawkę opłaty. Opłatę należy uiszczać w wyso- terenu Gminy Dukla, którą świadczy firma wyłoniona w dro- kwotę 1.103.920,00 zł. Na wydatki związane z prowadzeniem trudne. Nałożyły się na to również czynniki zewnętrzne – mniej- kości podanej w zawiadomieniu. działalności kulturalnej i sportowej składają się m.in.: szy CIT, wprowadzenie reformy oświaty, skutki podwyżek wy- dze przetargu publicznego, która zaoferowała najkorzystniej- • funkcjonowanie Ośrodka Kultury – 580.000,00 zł, nagrodzeń dla nauczycieli, które nie zostały pokryte w subwen- szą cenę. Jednakże koszt odbioru i transportu odpadów zaofe- Dotychczas obowiązujące terminy opłat nie ulegają zmianą i rowane przez tego wykonawcę jest dwukrotnie wyższy w sto- • wydatki związane z funkcjonowanie i utrzymaniem domów lu- cji. Mimo tych trudności jest to dobry budżet, ukierunkowany na pozostają one w niezmienionej formie tj. sunku do roku 2017. dowych – 355.985,09 zł, wykorzystanie wszelkich możliwości służących mieszkańcom na- szej Gminy. za styczeń i luty - do 10 marca • Wzrosły koszty odbioru odpadów w Regionalnej Instalacji • funkcjonowanie Biblioteki Publicznej – 245.000,00 zł, Andrzej Bytnar za marzec i kwiecień - do 10 maja Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Krośnie, do której • dotacje na zadania w zakresie kultury i ochrony dziedzictwa na- Burmistrz Dukli za maj i czerwiec - do 10 lipca Gmina Dukla musi przekazywać zebrane odpady niesegrego- za lipiec i sierpień - do 10 września wane i biodegradowalne. za wrzesień i październik - do 10 listopada W porównaniu do gmin sąsiednich wytwarzamy większą ilość za listopad i grudzień - do 10 stycznia następnego roku. odpadów głównie niesegregowanych, mimo iż ilość mieszkań- mieli okazje przećwiczyć z fachowcem jak ców zamieszkałych jest porównywalna. Wytwarzamy o około ułożyć poszkodowanego w pozycji bocz- Skąd konieczność zmian? 50% więcej odpadów niż Gmina Chorkówka i o około 75% wię- Bezpieczny Senior – nej ustalonej, jak prawidłowo wykonać re- System zakłada aby dochody uzyskane z opłat za gospoda- cej niż (większa ilość odpadów wpływa suscytację krążeniowo-oddechową u po- rowanie odpadami komunalnymi pokryły w całości poniesione na większe koszty systemu) – dane za 2017 r. szkodowanego, u którego wystąpiło podej- koszty jego funkcjonowania. Zgodnie z art. 6 r. ust. 2 ustawy o (patrz tabela) warsztaty w Cergowej rzenie nagłego zatrzymania krążenia, czyli utrzymaniu czystości i porządku w gminach, z pobranych opłat ustanie czynności serca z utratą świadomo- gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania Informuje jedocześnie, że Gmina Dukla podjęła działania ści i bezdechem. odpadami komunalnymi, które obejmują koszty: zmierzające do zahamowania wzrostu kosztów odpadów. Ograni- 22 marca 2018 roku w Cergowej odbyły mek-Urynowicz. Podczas spotkania pod- Organizatorami warsztatów byli Ko- czono koszty poniesione na worki (wprowadzono limit worków), się zajęcia warsztatowe w ramach projektu komisarz Monika Hędrzak z Wydziału Pre- • odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania menda Wojewódzka Policji w Rzeszowie, jak również ograniczono sposób odbioru odpadów zielonych (od- Bezpieczny Senior – edycja 2018. W spo- wencji KWP w Rzeszowie powiedziała na odpadów komunalnych, Stowarzyszenie „Dla Równości” w Draga- biór od 1 stycznia tylko w Gminnym Punkcie Selektywnej Zbiórki tkaniu uczestniczyło około 40 seniorów z temat „Unikania zagrożeń w przestrzeni • tworzenia i utrzymania punktów selektywnej zbiórki odpa- nowej, Stowarzyszenie Miłośników Cer- Odpadów Komunalnych w Dukli). gminy Dukla i gminy Osiek Jasielski. publicznej” . Młodszy aspirant Jerzy Osso- dów komunalnych, gowej, Regionalny Ośrodek Polityki Spo- Andrzej Bytnar W spotkaniu uczestniczył Naczelnik liński również z Wydziału Prewencji KWP • obsługi administracyjnej tego systemu, łecznej w Rzeszowie. Na zakończenie za- Burmistrz Dukli Wydziału Prewencji KWP w Rzeszowie w Rzeszowie mówił o „Sytuacjach kryzy- brał głos burmistrz Dukli, który powiedział mł. inspektor Piotr Kluz i Komendant Ko- sowych i sposobach reagowania w świetle min. Takich warsztatów potrzeba nam wię- Ilość odpadów niesegrego- misariatu Policji w Dukli komisarz Jerzy obowiązujących przepisów prawa”. „Pod- Ilość wytworzonych od- cej, są one bardzo przydatne w życiu, dzię- wanych za 2017 r. w Mg (to- Ilość odebranego popiołu Szwast, prezes Stowarzyszenia „Dla Rów- stawowe elementy samoobrony” przedsta- padów biodegradowal- kuję organizatorom za przeprowadzenie nach) - cena za 1 tonę w RI- w Mg (tonach) ności” w Draganowej Mirosława Widurek wił aspirant sztabowy Wojciech Surmiak, a nych w Mg (tonach) ich w Cergowej. Prezes Mirosława Widu- POK-u w Krośnie 378,00 zł i prezes Stowarzyszenia Miłośników Cer- „Teoretyczne i praktyczne podstawy udzie- rek i prezes Adam Faustus dziękowali pro- gowej Adam Faustus. Gościem warsztatów lania pierwszej pomocy przedmedycznej” wadzącym warsztaty i uczestnikom. Gmina Dukla 1 404 140 204 był burmistrz Dukli Andrzej Bytnar, dy- przedstawił aspirant Piotr Szubert, obaj z Krystyna Boczar-Różewicz Gmina Chorkówka 937 0,8 45 rektor MOPS w Dukli Małgorzata Bielec, Samodzielnego Pododdziału Antyterrory- Gmina Miejsce Piastowe 785 114 208 dyrektor ŚDS w Cergowej Bogumiła Dy- stycznego policji w Rzeszowie. Seniorzy Fot. okładka-tył

str. 8 nr 4/2018 nr 324 str. 9 tury w Dukli, kilkudniowe wycieczki do Krakowa, Zatora, Wrocławia, Wa- Ponad 686 000 zł dowic, do Parku Rozrywki w Krasie- Ośrodek Kultury w Dukli informuje jowie, Pacanowa, Zakopanego, tygo- dniowy wakacyjny wypoczynek w 38-450 Dukla, ul.Kościuszki 4 pozyskały stowarzyszenia Rabce dla dzieci, kolonia wakacyjna w tel/fax: 13 43 300 25 Rymanowie Zdroju, rajdy turystyczne, i n f o r m u j e e-mail: [email protected] dojazdy na zajęcia sportowe do MO- SIR z miejscowości, w których nie ma sali Kat. kl. 4-6. W Gminie Dukla działa ponad 60 or- taneczne, bukieciarskie, ekologiczno-ar- gimnastycznej, organizacja gry miejskiej, I miejsce: Róża Puchała – SP ganizacji pozarządowych, które zaangażo- tystyczne, teatralne, muzyczne, filmowe, Hufcowy Turniej Piłki Nożnej. Poezja w obcych językach w Równem wane są w rozwój społeczno- gospodarczy warsztaty z pisania ikon, uroczystości upa- Niezależnie od celów jakie przyświe- II miejsce: Julian Głowa – SP w Łę- naszej małej ojczyzny. Przeszło 40 organi- miętnienia 20 rocznicy wizyty Jana Pawła cają naszym organizacjom, każda z nich kach Dukielskich zacji znajduje się w bazie Krajowego Re- II w Dukli, warsztaty questingowe, których powstała aby wspierać środowisko, w któ- 7. edycja „Konkursu Poezji Obcojęzycznej” II miejsce: Martyna Jakieła – SP jestru Sądowego, 11 Kół Gospodyń Wiej- efektem pracy było przygotowanie gry te- rym żyje. Celem tych organizacji nie jest z w Jasionce skich działa w strukturach Regionalnego renowej, ogólnopolski turniej karate, zaję- pewnością pękający w szwach budżet tylko III miejsce: Julia Wróbel – SP w Dukli Związku Rolników Kółek i Organizacji cia sportowe, zawody wędkarskie, odno- 9 marca 2018 roku w sali widowiskowo-artystycznej Ośrodka realizacja misji, która od początku powsta- wyróżnienie: Wiktoria Dubiel – SP w Iwli Rolniczych natomiast 10 uczniowskich wienie kapliczki w Równem, rajd rowe- Kultury w Dukli odbyła się 7 edycja „Konkursu Poezji Obcoję- nia, pobudza do działania, zdobywania do- wyróżnienie: Katarzyna Olbrycht – SP w Równem klubów sportowych wpisanych jest do ewi- rowy do Częstochowej, rajd Oikumene do zycznej”. Do przesłuchań przystąpiło łącznie 49 osób. W komisji świadczeń, rozwijania siebie i innych jed- wyróżnienie: Amelia Szczurek – SP w Jasionce dencji prowadzonej przez Starostę Kro- Olchowca, nagranie filmu „Czary, gusła, nocześnie. konkursowej zasiedli specjaliści w zakresie języków obcych: Bar- śnieńskiego. zabobony”, którego premiera miała miej- bara Klecha, Kazimierz Patla i Augustyn Bozentka. Oto lista na- Barbara Pudło Kat. gimnazjum + kl. 7. Organizacje dbają o rozwój fizyczny, sce w sali widowiskowej Ośrodka Kul- grodzonych: I miejsce: Marcel Bytnar – ZS nr 2 w Dukli kulturalny i duchowy mieszkańców. W ich I miejsce: Wiktoria Mazurek – SP w Jasionce strukturach działają ludzie, którzy poświę- Kat. kl. 1-3. I miejsce: Jakub Penar – ZS nr 2 w Dukli cają swój prywatny czas na realizacje ce- I miejsce: Milena Szarek – SP w Łękach Dukielskich W życiu trzeba mieć trochę szczęścia wyróżnienie: Nikola Podlaszczak – SP w Równem lów, które służą społeczności lokalnej. II miejsce: Urszula Jakieła – SP w Dukli wyróżnienie: Iwona Twardzik – SP w Iwli Organizacje pozarządowe działają III miejsce: Szymon Cichoń – SP w Iwli u dokończenie ze str. 2 wyróżnienie: Aleksandra Smaś – ZS nr 2 w Dukli prężnie na wielu płaszczyznach, organizują wyróżnienie: Amelia Dubiel – SP w Iwli imprezy kulturalne, zawody, szkolenia, Jakub Głód: Tak, dużo. Trzeba było z wielu Bartek Zych: To był przypadek, pani Lis, wyróżnienie: Lena Miśkowiec – SP w Jasionce Katarzyna Błaż warsztaty, wyjazdy krajoznawcze, współ- rzeczy zrezygnować, ale uważam, że się moja nauczycielka geografii poprosiła Fot. na wkładce, str. 13 pracują z licznymi stowarzyszeniami spoza opłaciło. Aby osiągnąć sukces potrzebne są mnie na konkurs, na etap pierwszy, miałem naszego terenu oraz instytucjami. Aby przede wszystkim chęci, warunki do nauki i wtedy mieć sprawdzian z języka polskiego. działać potrzebują środków finansowych, chyba choć troszkę zdolności. Zgodziłem się tak bez przygotowania i oka- które z sukcesem pozyskują z różnych źró- zało się, że zakwalifikowałem się do etapu „Kobieta też ma duszę” kbr: Gdzie wybierasz się do szkoły średniej? deł. Z przeprowadzonego wywiadu wy- drugiego. Zdobyłem 64 punkty. Do dru- para siempre”, który został wykonany jako nika, że w 2017 roku organizacje z Gminy Jakub Głód: Do technikum, do Turaszówki, giego etapu bardzo dużo się uczyłem z li- „Kobieta też ma duszę” – takie przesłanie towarzyszyło tegorocznemu świętowa- pieśń finałowa podczas Olimpiady w Bar- Dukla pozyskały kwotę w wysokości po- później chciałbym kontynuować naukę na teratury obowiązującej, pomagała mi pani niu Międzynarodowego Dnia Kobiet z Ośrodkiem Kultury w Dukli. Koncert zorga- celonie w 1982 roku. W Dukli wybrzmiał nad 686. 000,00 zł, która została spożytko- studiach, na kierunkach ścisłych, ale to Lis. Trud się opłacił, bo okazało się, że w nizowany 8 marca 2018 roku w sali widowiskowo-artystycznej zgromadził niemałą on w polskiej wersji językowej „Żegnajcie wana na realizacje projektów inwestycyj- kwestia przyszłości. drugim etapie zdobyłem 64 punkty i zakwa- publiczność, wśród której dominowała oczywiście płeć piękna. przyjaciele”. nych, kulturalnych, sportowych służących Program spotkał się z ciepłym przy- kbr: Dziękuje za rozmowę i życzę realizacji lifikowałem się do etapu trzeciego. mieszkańcom. jęciem publiczności i został nagrodzony planów, dużo szczęścia kbr: Jesteś finalistą konkursu, więc trzeci Stowarzyszenia wspierane są również Na deskach dukielskiej sceny wystąpili tym razem artyści gromkimi brawami. Niech dukielskie świętowanie Dnia Ko- etap również poszedł ci dobrze. Czy dużo ze środków budżetowych Gminy Dukla. W Jakub Głód: Dziękuję bardzo. Dziękuję rzeszowscy: Ewa Korczyńska – sopran i prowadzenie, Aleksan- biet podsumują słowa piosenki Eugeniusza Bodo „Wdzięk, styl, pracy włożyłeś w przygotowania? 2017 na realizację zadań z zakresu kultury moim nauczycielom, mój sukces jest ich dra Szymańska – sopran, Jakub Kołodziej – tenor oraz Janusz To- charm, szyk nasza broń to sex appeal”. i ochrony dziedzictwa narodowego, organi- sukcesem. mecki – akompaniament. Artyści wykonali interpretacje pieśni, Bartek Zych: Tak, uczyłem się sporo, ale Katarzyna Błaż, fot. na wkładce, str. 13 zacji czasu wolnego dzieciom i młodzieży, opłaciło się bo zostałem finalistą, znowu arii i duetów miłosnych najwybitniejszych światowych kompozy- edukacji, sportu oraz na dofinansowanie torów. Publiczność usłyszała między in- Bartek Zych – uczeń II klasy Gim- zdobyłem 64 punkty. budowy Wielofunkcyjnego Centrum Kul- nymi: zabawną arię z operetki „Clivia” nazjum w Dukli, finalista Konkursu z Geo- kbr: Wiesz kim chciałbyś zostać, gdzie tury w Łękach Dukielskich i dostosowanie wiedeńskiego twórcy Nico Dostala za- grafii organizowanego przez Kuratorium chciałbyś się dalej uczyć? pomieszczeń Domu Ludowego do potrzeb tytułowaną „Dziewczęta z Barcelony”; Oświaty w Rzeszowie. Jego motto życiowe Regionalnego Centrum Kultury w Rów- Bartek Zych: Tak do końca to jeszcze nie czardasza „Kiedy skrzypce grają” z ope- to: Żeby odnieść sukces trzeba mieć wie- nem organizacje pozarządowe otrzymały wiem, jestem dopiero w II klasie gimna- retki „Cygańska miłość”, której kompo- dzę i szczęście. 365.106,00 zł. zjum, zobaczę co będzie w przyszłym roku, zytorem jest Węgier Franz Lehár; szla- Środki finansowe, które Gmina Du- kbr: Bartku, czy twoim ulubionym przedmio- będę startował w konkursie geograficznym gier filmowy śpiewany w latach 30-tych kla na podstawie zawartych umów prze- tem jest geografia? i może uda mi się przekroczyć magiczną przez Hankę Ordonównę - „Na pierwszy znak”; piosenkę z musicalu „My Fair kazała organizacjom pozarządowym oraz Bartek Zych: Tata kupił mi taką wielka liczbę 64, mam na myśli ilość zdobytych Lady” – „Przetańczyć całą noc” czy duet podmiotom określonym w ustawie o po- mapę świata, która wisi u mnie w pokoju punktów. Dziękuje bardzo pani Lis, która „Morze” z operetki „Panna Wodna” Je- żytku publicznym i o wolontariacie posłu- i często ją oglądam, a nawet uczyłem się z dużo ze mną pracowała. rzego Lawiny-Świętochowskiego. Pro- żyły wsparciu takich przedsięwzięć jak: przyjemnością nazw stolic państw, tak dla kbr: Życzę ciągłego zdobywania wiedzy i gram dopełniały humorystyczne aneg- Kermesz w Olchowcu, Spotkanie Folklo- zabawy. Mam wiele atlasów geograficz- szczęścia. Wszystko przed tobą. doty, złote myśli i wiersze z kobietą w rystyczne w Łękach Dukielskich, Łęckie nych. Lubię ten przedmiot, chociaż wcale Bartek Zych: Dziękuje za rozmowę. roli głównej. Wieczór upłynął w iście Smaki, IV Dni Kultury Żydowskiej, Dni nie jest łatwy. Seniora, Dni Dziecka, Dożynki, Pikniki muzycznej, uroczystej atmosferze. Ar- Rodzinne, prowadzenie świetlic, warsztaty kbr: Sam zgłosiłeś się do konkursu z geografii? tyści pożegnali się utworem „Amigos

str. 10 nr 4/2018 nr 324 str. 11 Kobieta też ma duszę Konkurs wielkanocny rozstrzygnięty Fot. kbr

20 marca 2018 roku w Transgranicznym Centrum Wy- wyróżnienie: Martyna Dołęgowska i Roksana Szczurek – SP w miany Kulturalnej w Dukli odbyło się rozstrzygnięcie „Kon- Równem kursu Wielkanocnego na najpiękniejszą pisankę, kraszankę, malowankę, stroik i palmę wielkanocną”. Spośród 74 zgłoszo- KATEGORIA WIEKOWA: Gimnazjum nych prac, komisja w składzie: Aleksandra Żółkoś, Krystyna Bo- Pisanka tradycyjna: czar-Różewicz i Joanna Sadowska-Wrzecionko, nagrodziła nastę- I miejsce: Marcin Kwaśniowski – SP w Tylawie pujące kompozycje plastyczne: I miejsce: Wiktoria Malinowska – SP w Tylawie Pisanka współczesna: KATEGORIA WIEKOWA: Szkoła Podstawowa wyróżnienie: Wiktoria Brekiesz – SP w Głojscach Pisanka tradycyjna: Stroik wielkanocny: I miejsce: Tomasz Agaś – SP w Tylawie wyróżnienie: Sara Woźniak – SP w Iwli II miejsce: Małgorzata Kwaśniowska – SP w Tylawie wyróżnienie: Weronika Gałka – ZS nr 2 w Dukli III miejsce: Tomasz Delimata – SP w Tylawie III miejsce: Amelia Dubiel – SP w Iwli Palma wielkanocna: wyróżnienie: Dawid Węgrzyn – SP w Łękach Dukielskich III miejsce: Marcin Kwaśniowski – SP w Tylawie Pisanka współczesna: KATEGORIA WIEKOWA: Dorośli I miejsce: Tomasz Salwa – SP w Tylawie Pisanka współczesna: Aleksandra Szymańska i Janusz Tomecki Artyści rzeszowscy w finałowym utworze programu artystycznego II miejsce: Martyna Czaja – SP w Dukli I miejsce: Praca zbiorowa pod op. Małgorzaty Kłap - ŚDS w Cer- II miejsce: Olaf Drozd – SP w Dukli gowej III miejsce: Patryk Pec – SP w Łękach Dukielskich II miejsce: Praca zbiorowa pod op. Aleksandry Okońskiej Szczu- Konkurs poezji obcojęzycznej wyróżnienie: Marcin Gruszka – SP w Iwli rek – Gminny Klub Seniora w Dukli Fot. [arch. OK w Dukli] wyróżnienie: Łukasz Buczyński – SP w Łękach Dukielskich Stroik wielkanocny: Stroik wielkanocny: I miejsce: Roman Krok pod op. Barbary Marchewki – ŚDS w Cer- I miejsce: Milena Buczyńska – SP w Łękach Dukielskich gowej I miejsce: Aleksandra Lekostaj – SP w Iwli I miejsce: Tadeusz Zając pod op. Barbary Marchewki – ŚDS w II miejsce: Marcin Dziedzic – SP w Łękach Dukielskich Cergowej II miejsce: Martyna Belczyk – SP w Dukli II miejsce: Piotr i Józef Mastej, Wiesław Książkiewicz pod op. III miejsce: Oliwia Frankiewicz – SP w Tylawie Kamila Krowickiego – ŚDS w Cergowej III miejsce: Róża i Wiktoria Puchała – SP w Równem III miejsce: Małgorzata Stasik i Krystyna Zając pod op. Kamila wyróżnienie: Patrycja Krowicka – SP w Dukli Krowickiego - ŚDS w Cergowej wyróżnienie: Norbert Woźniak – SP w Tylawie wyróżnienie: Praca zbiorowa pod op. Aleksandry Okońskiej wyróżnienie: Julia Szczurek – SP w Dukli Szczurek – Gminny Klub Seniora w Dukli wyróżnienie: Kamila Gałka – SP w Dukli Palma wielkanocna: wyróżnienie: Nikola Woźniak – SP w Tylawie wyróżnienie: Praca zbiorowa pod op. Aleksandry Okońskiej wyróżnienie: Kacper Misiołek – SP w Dukli Szczurek – Gminny Klub Seniora w Dukli Najmłodsi laureaci VII Konkursu poezji obcojęzycznej Wszyscy laureaci konkursu wraz z jury VII Konkursu poezji obcojęzycznej Palma wielkanocna: Katarzyna Błaż I miejsce: Marcelina Albrycht – SP w Równem Fot. na str. 13 i okładce-przód wyróżnienie: Szymon Cichoń – SP w Iwli Konkurs Wielkanocny rozstrzygnięty VII Memoriał im. Andrzeja Bąka w Narciarstwie Alpejskim - Chyrowa

26 lutego 2018 r. w malowniczych ple- Profesjonalnym pomiarem czasu na • Zakład Mięsny „Jasiołka” Sp. z o.o. nerach Beskidu Dukielskiego na stoku nar- stoku, zajął się Rzeszowski Klub Sportowy -Biostrateg ciarskim Chyrowa - Ski odbył się VII Me- Sport-Partner. • Bycie Fit jest Git moriał im. Andrzeja Bąka w Narciar- Ekologiczny i gorący posiłek „regene- • Stacja Narciarska Chyrowa-Ski Sp. z stwie Alpejskim. racyjny” jak zwykle zapewniły wszystkim o.o. Do zawodów zgłosiło się dość dużo, bo chętnym Stowarzyszenie Polska Ekologia • Rzeszowski Klub Sportowy „Spor- ok 120 zawodniczek i zawodników w 6 ka- oraz Z.M. Jasiołka z Dukli. t-Partner” tegoriach wiekowych. Z tego miejsca wypada podziękować • Grupa przyjaciół. Nagrodę główną - voucher na tygo- wszystkim , którzy w jakikolwiek sposób dniowy pobyt we Włoszech na nartach, przyczynili się do zorganizowania imprezy, Ogromne podziękowania dla MOSiR wygrała Hania Sobolewska z Iwli. Gratulu- a są to: Dukla za pomoc w organizacji zawodów. jemy! Fundatorem tak cennej nagrody było • Biuro Turystyczne FUN-TOMAS Kamil Krowicki biuro turystyczne Fun – Tomas. • Stowarzyszenie Polska Ekologia I miejsce w kat. pisanka tradycyjna szkoła podstawowa - Tomasz Agaś - SP w Tylawie

str. 12 nr 4/2018 nr 324 Fot. Norbert Uliasz str. 13 I miejsce w kat. stroik wielkanocny szkoła podstawowa - Aleksandra Lekostaj - SP w Iwli Memoriał im. Andrzeja Bąka Rocznik 2006-2004 chłopcy: 1. Rafał Korab Zwycięzcy poszczególnych 2. Stanisław Stojak 3. Bartłomiej Bogacz kategorii wiekowych Rocznik 2003-2001 dziewczęta: 1. Emilia Reczek 2. Natasza Blazowska VII Memoriału im. Andrzeja Bąka w Narciarstwie 3. Wiktoria Kosińska Alpejskim - Chyrowa 26.02.2018.r Rocznik 2003-2001 chłopcy: 1. Gabriel Grzegorczyk Rocznik 2011 i młodsze: Rocznik 2008-2007 dziewczęta: 2. Robin Brożyna 1. Marianna Mikitova 1. Nikola Sowa 3. Marcin Kołacz 2. Hania Sobolewska 2. Wiktoria Górecka Rocznik 2000 i starsi kobiety: Rocznik 2010-2009 dziewczęta: 3. Martyna Dortler 1. Małgorzata Sobolewska 1. Ola Kościelniak Rocznik 2008-2007 chłopcy: 2. Magdalena Dorfler 2. Zofia Sobolewska 1. Tytus Pernal 3. Monika Pikor Rocznik 2000 i starsi mężczyźni: Hania Sobolewska z Iwli wylosowała nagrode główną 3. Wikolet Mikitova 2. Gracjan Walczak 1. Andrzej Fejnasz Uczestnicy Memoriału im. Andrzeja Bąka Rocznik 2010-2009 chłopcy: Rocznik 2006-2004 dziewczęta: 2. Maciej Koza 1. Damian Sęp 1. Zuzanna Torba 3. Bartłomiej Kościelniak 2. Oliwier Kapuła 2. Karolina Górecka 3. Szymon Siwak 3. Zofia Derwich Tomasz Bąk

Fot. Tomasz Bąk Podczas zwiedzania muzeum przeczytałam protokół z przesłuchania jednego z furmanów, który był jednym z czte- Muzeum Polaków rech (każdy z innej wsi), którzy 24 marca 1944 roku zawo- Rywalizacja trwa zili grupę łańcuckich żandarmów i granatowych policjantów Dekoracja uczestników do Markowej. Stawili się oni na posterunku żandarmerii w Ratujących Żydów Łańcucie i czekali na dalsze polecenia. Ekspedycją dowo- dził osobiście szef łańcuckiej żandarmerii, porucznik Eilert Muzeum Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej Dieken, któremu towarzyszyło trzech innych Niemców: Jo- im. Rodziny Ulmów w Markowej seph Kokott (volksdeutsch z Czechosłowacji), Michael Dzie- podczas II Wojny Światowej im. Ulmów w Markowej Fot. kbr wulski i Erich Wilde. W akcji wzięło także udział czterech Muzeum zostało otwarte 17 marca 2016 roku, dla upamiętnia Pola- funkcjonariuszy polskiej granatowej policji. Udało się usta- ków ratujących z narażeniem życia Żydów skazanych na zagładę. Zo- lić nazwiska dwóch policjantów: Eustachy Kolman i Wło- stało nazwane imieniem rodziny Ulmów (Józef Ulma, jego żona Wiktoria dzimierz Leś. Tuż przed świtem furmanki dotarły do Marko- i ich szóstka dzieci zostali zamordowani przez niemieckich żandarmów wej. Niemcy polecili wówczas woźnicom pozostać na ubo- 24 marca 1944, wraz z ośmioma Żydami, których ukrywali). Muzeum czu, po czym wraz z granatowymi policjantami udali się do ma także upowszechniać wiedzę o Polakach, którzy - mimo grożącej kary gospodarstwa Ulmów. Pozostawiwszy policjantów jako ob- śmierci - pomagali ludności żydowskiej skazanej przez III Rzeszę na za- stawę niemieccy żandarmi wdarli się do domu i rozpoczęli gładę. Są w nim realizowane m.in. programy edukacyjne dla młodzieży. masakrę na Żydach, część z nich zastrzelono w domu, pozo- Założeniem twórców muzeum było ukrycie w pół-przeszklonej for- stałych wywleczono na zewnątrz i tam zastrzelono. Następ- mie fasady, tajemnicy którą odbiorca odkrywa dopiero podczas zwie- nie wyprowadzono Józefa Ulmę i jego żonę 32 letnią Wik- dzania. Budynek wcina się w plac. Front muzeum to uniwersalny sym- torię (będącą wówczas w zaawansowanej ciąży) i ich sze- bol domu, przypominający zwiedzającym prostą wiejską chatę w jakiej ścioro dzieci. Następnie zastrzelono małżonków na oczach mieszkało małżeństwo Ulmów w Markowej. Oryginalny dom zachował ich dzieci. Po zamordowaniu Ulmów Niemcy zastanawiali Front muzeum to uniwersalny symbol domu przypominający wiejską chatę Pomnik ufundowany rodzinie Ulmów przez społeczność Markowej się do czasów dzisiejszych. Na ścianie przed muzeum umieszczone są ta- się co zrobić z dziećmi. Po krótkiej naradzie porucznik Die- bliczki z nazwiskami Polaków, którzy ratowali Żydów, na placu znajdują ken polecił aby je rozstrzelać. Na oczach woźniców zamor- się podświetlone tabliczki z imionami i nazwiskami tych, którzy ratując dowano: 8 letnią Stanisławę, 6 letnią Barbarę, 5 letniego Po prostu z natury Żydów, stracili życie (wymieniono nazwiska osób działających tylko na Władysława, 4 letniego Franciszka, 3 letniego Antoniego i terenie dzisiejszego województwa podkarpackiego). półroczną Marię. Trójkę, bądź czwórkę dzieci zamordował Obok muzeum znajduje się Sad Pamięci będący nawiązaniem do Kokott. Po zakończeniu masakry Niemcy zrabowali gospo- Wielkanoc ogólnopolskiego charakteru muzeum – umieszczone w nim są podświe- darstwo Ulmów, zabrali tez przedmioty należące do Żydów. tlane tablice z nazwami polskich miejscowości, w których ludność ży- Zawezwano także sołtysa Markowej i rozkazano aby zajął się To wiosna w przyrodzie i duszy dowska była ratowana przez ok. 6 700 polskich Sprawiedliwych wśród grzebaniem zwłok pomordowanych. Świeconego jadła kosz pełen po uszy Narodów Świata. O tym, że rodzina Ulmów przechowuje Żydów doniósł Niemcom granatowy policjant Włodzimierz Leś, który sam Pisanki, kraszanki ręcznie malowane Muzeum czynne jest codziennie za wyjątkiem poniedziałków w go- uczestniczył w masakrze w domu Ulmów. Jednak co naj- Baranki, kurki, zajączki pięknie ozdabiane dzinach 10-16, w sezonie letnim do godziny 18. Ceny biletów są raczej mniej 21 Żydom z Markowej udało się przeżyć niemiecką Kiełbasa, chleb, masło, sól i chrzan symboliczne, 5 złotych od osoby dorosłej, 2 złote za dziecko. Możliwe okupację, dzięki pomocy mieszkańców Markowej. Cytrusy, babeczki drożdżowe i bukszpan jest zwiedzanie grupowe z przewodnikiem. W niedziele zwiedzanie jest Krystyna Boczar-Różewicz bezpłatne. Warto go odwiedzić. Fot. na str. 14 Tę Święconkę z Najlepszymi Życzeniami Wielkanocnymi str. 14 Wszystkim Miłośnikom Przyrody dedykuje Marianr 4/2018 Walczak nr 324 str. 15 czesnej kuchni oraz pokaz szefa kuchni re- stauracji Oranżeria Hotelu Rzeszów na te- Julia Baran - Mistrz Ortografii Sezon turystyczny 2018 mat tego, jak uwydatnić smak regionalnego podkarpackiego produktu poprzez użycie 23 lutego 2018 roku o godz. 10.30, wyjątkowych trunków. w Szkole Podstawowej w Dukli odbyło rozpoczęty Sezon turystyczny 2018 zainauguro- się I Wielkie Gminne Dyktando „Zło- wany, pogoda i warunki coraz lepsze, a cie- tosłów”. Komisja w składzie: przewodni- kawych przystanków na mapie turystycz- cząca Agnieszka Urbanek - filolog, Zofia nej Polski, w tym Województwa Podkar- Szubrycht i Joanna Szczurek, po przeczyta- packiego i Beskidu Niskiego nie brakuje. W pierwszy dzień wiosny w Rzeszo- podkreślają ciekawie zaprojektowane ety- niu i sprawdzeniu 21 prac postanowiła, że Pora więc może pomyśleć o pierwszych, wie odbyła się konferencja, na której za- kiety, które nawiązują do formy klasycz- tytuł MISTRZA ORTOGRAFII w naszej wiosennych wędrówkach i podróżach. A inaugurowano rozpoczęcie sezonu tury- nego komiksu oraz charakterystyczne na- gminie otrzyma JULIA BARAN uczen- jeżeli ktoś jeszcze nie wie, jak rozpocząć stycznego 2018 w województwie podkar- zwy, m.in.: Nafciarz Dukielski, Szalony nica I klasy LO z Dukli sezon turystyczny zapraszamy do Trans- packim. Uroczystego otwarcia poprzez Alchemik, Mała Czarna, Tajemniczy Jeź- granicznej Informacji Turystycznej w Du- przecięci wstęgi w barwach Województwa dziec czy Dziki Samotnik. kli, mieszczącej się przy ulicy Trakt Wę- W poszczególnych kategoriach nagro- Podkarpackiego dokonali: Adam Hamrysz- Dalszym punktem konferencji były gierski 26a (przystanek autobusowy, bu- dzeni i wyróżnieni zostali: czak - podsekretarz stanu w Ministerstwie prezentacje oraz degustacje produktów dynek poczekalni, I piętro), po inspirację, Julia Tyburcy - VI kl. SP Dukla Inwestycji i Rozwoju, Władysław Ortyl – wytwarzanych przez lokalnych rzemieśl- mapy, ciekawe wydawnictwa i przewod- - 1. miejsce Marszałek Województwa Podkarpackiego, ników, sięgających do tradycji, dawnych, niki, które chociaż w jakimś stopniu po- Kacper Kania - II kl. Gimnazjum Równe Uczestnicy I Wielkiego Gminnego Dyktanda Ewa Leniart – Wojewoda Podkarpacki, klasycznych receptur. Inspirujący wykład mogą ukierunkować na podróże zarówno - 1. miejsce Piotr Pilch – Członek Zarządu Wojewódz- zaprezentował dr hab. prof. Uniwersy- te małe, jak i duże. Filip Wołtosz - IV kl. - SP Jasionka twa Podkarpackiego, Marcin Fijołek – Pre- tetu Rzeszowskiego Łukasz Łuczaj na te- nie dwa”, „gdzieniegdzie”, „półmrok”, współorganizacji, komisji konkursowej za Agnieszka Matusik - wyróżnienie zes Podkarpackiej Regionalnej Organizacji mat dzikich roślin w historycznej i współ- „ni stąd, ni zowąd”, „nierzadko”, „nie- pracę włożoną w ocenę dyktand oraz opie- Antonina Maj – II kl. LO Dukla Turystycznej. zniechęcona”, „spode łba”, „żarzącym kunom, którzy przygotowali uczestników. - wyróżnienie: Konferencja została zorganizowana się”, „na wpół”, „co najmniej”, „toteż” Weronika Folcik – VII kl. SP Dukla przez Podkarpacką Organizację Tury- Natomiast ze słowem „gżegżółki” - cie- Ze swojej strony zachęcam wszystkich - wyróżnienie styczną. Symboliczne otwarcie sezonu tu- kawostki z niemalże symbolicznym na- i tych małych i tych dużych do wzięcia Dyktando, nie było łatwe – jak jednak rystycznego połączone było z szeregiem Pies najlepszym gromadzeniem trudności ortograficznych, udziału w przyszłorocznej „zabawie z wy- widać, niektórzy poradzili sobie bardzo do- prelekcji na temat branży turystycznej, a praktycznie nikt nie miał problemu – ku- razem” i sprawdzeniu swoich sił w boju z brze. To nie ortografia sprawiała najwięcej najważniejszym punktem było przedsta- kułki okazały się dla piszących łaskawe. ojczystą pisownią. problemów, tylko łączna i rozłączna pisow- wienie nowej atrakcji – Szlaku Historycz- przyjacielem człowieka, Oczywiście błędów nie brakowało (ale ta- nia wyrazów - m.in. w dyktandzie pojawiły nych Receptur na mapie Podkarpacia i pół- kie to zadanie dyktanda) jak głosi powie- Gratuluję bez wyjątku wszystkim, od- się takie oto ciekawostki i trudności orto- nocnej Słowacji. Koordynator projektu dzenie … tylko ten, kto nic nie robi, ich nie ważnym uczestnikom! ale czy odwrotnie graficzne: PROT pani Ewa Borowiak zaprezentowała popełnia :) „dwudziestosiedmioipółletnia”, „w Norbert Uliasz nowy, unikatowy produkt turystyczny ja- Chciałbym podziękować dyrekcji oka mgnieniu”, „połemkowska”, „nadja- kim jest właśnie wspomniany szlak. Szlak Szkoły Podstawowej w Dukli za pomoc we siołkowe łęgi”, „podsanocka”, „nie raz, obejmuje 16 wyjątkowych punktów – znaj- dziemy tu browary, winnice oraz miej- sca wytwarzania trunków wysokoprocen- Iwli, a czwarte miejsce należało do Szkoły towych. Osoby, które zajmują się przygo- Podstawowej z Łęk Dukielskich. towywaniem tych produktów, sięgają do Pierwsze miejsce Szkoły Wyniki meczów: dawnych przepisów i receptur opartych SP Jasionka – SP Łęki Dukielskie (25:9, tylko na bazie naturalnych składników. 22:25, 15:5) Większość punktów objętych projektem, Podstawowej w Dukli SP Dukla – SP (25:5, 25:9) znajduje się w niewielkich, malowniczych SP Jasionka - SP Dukla (19:25, 18:25) miejscowościach, których potencjał histo- SP Łęki Dukielskie – SP Iwla (22:25, ryczny nie został jeszcze odkryty. Wśród Gminny Turniej Mini Piłki Siatkowej w Jasionce 24:26) nich, obok browaru Wojkówka, Ursa Ma- SP Jasionka – SP Iwla (25:14, 25:22) ior w Uhercach Mineralnych czy Starego We wtorek, 6 lutego 2018 r. w nowo wybudowanej sali gimnastycznej Szkoły Pod- Owczarek kaukaski SP Łęki Dukielskie - SP Dukla (14:25, Browaru zlokalizowanego w centrum Rze- stawowej w Jasionce odbył się Gminny Turniej Mini-Piłki Siatkowej Dziewcząt. Za- 13:25) szowa, znalazł się również browar Dukla. wody były rozgrywane pod patronatem Podkarpackiego Wojewódzkiego Szkolnego Większość z nas posiada lub zamierza badania naukowe potwierdzają, że pies ma Oryginalność i niezwykłość tutejszych piw Związku Sportowego w ramach Igrzysk Dzieci. Organizatorem turnieju była Szkoła posiadać jakieś zwierzątko. Psy, koty, ptaki, bardzo pozytywny wpływ na człowieka. Klasyfikacja końcowa: Podstawowa w Jasionce. rybki oraz inne zwierzęta od lat związane są Szczególnie dużo zalet wiąże się z psy- 1.Szkoła Podstawowa w DUKLI Powiatowych Igrzyskach Dzieci w mini z życiem ludzi. W kontakcie z nimi odnajdu- chiką człowieka, co jest wyjątkowo istotne 2. Szkoła Podstawowa w JASIONCE piłce siatkowej dziewcząt w Krościenku jemy spokój i ukojenie myśli po długim dniu w obecnych czasach. Stres w pracy i życiu W zawodach wzięły udział drużyny kie zawodniczki pokazały bardzo wyso- 3. Szkoła Podstawowa w IWLI Wyżnym. w pracy, relaksujemy się podczas zabawy osobistym, szybkość życia i wiele innych z czterech szkół podstawowych naszej kie umiejętności techniczne, wielką wolę 4. Szkoła Podstawowa w ŁĘKACH DU- Gratulujemy wszystkim młodym za- czy po prostu cieszymy na widok kogoś, kto czynników nie pozwala nam na prawdziwy gminy: SP Jasionka, SP Dukla, SP Łęki Du- walki i zaangażowanie. Pierwsze miejsce KIELSKICH wodniczkom a zwycięskiej drużynie ży- na nas czeka. Posiadanie zwierzęcia wiąże odpoczynek i relaks, a to nie wpływa do- kielskie, SP Iwla. Zespoły rozgrywały me- zajęła Szkoła Podstawowa z Dukli, wy- czymy powodzenia na szczeblu powia- się z wieloma zaletami, ponieważ mają one brze na nasze zdrowie psychiczne. Jest to cze systemem „każdy z każdym”. Mecze grywając wszystkie swoje mecze. Drugie Na zakończenie turnieju wszystkie dru- towym. wpływ zarówno na naszą psychikę, jak i na jednak dużo łatwiejsze, jeśli opiekujemy toczyły się do dwóch wygranych setów, do miejsce zajęli gospodarze turnieju - Szkoła żyny nagrodzone zostały dyplomami i sta- zdrowie oraz kondycję organizmu. się psem, ponieważ sama jego obecność Łukasz Tłuściak 25 punktów. Cały turniej przebiegał w bar- Podstawowa w Jasionce. Na trzecim miej- tuetkami. Zwycięska drużyna reprezen- O tym, że pies jest najlepszym przy- wpływa na nas kojąco. Fot. na okładce-tył dzo miłej i przyjaznej atmosferze. Wszyst- scu uplasowała się Szkoła Podstawowa z towała naszą gminę 20 marca 2018 r. w jacielem człowieka, słyszał każdy. Liczne ciąg dalszy na str. 18u

str. 16 nr 4/2018 nr 324 str. 17 Pies najlepszym przyja- Turniej Wiedzy o Dukli Warsztaty cielem człowieka 22 marca br. w szkole Podstawowej w Dukli odbył się finał Turnieju Wiedzy o pisania pisanek u dokończenie ze str. 17 Dukli klas drugich Szkoły Podstawowej. Wszyscy finaliści wykazali się dużą wiedzą Nieocenioną zaletą posiadania psa jest o dukielskich zabytkach. również fakt bezwarunkowej miłości, którą pies nam ofiarowuje, oczekując zrozumie- Po etapie pisemnym do finału zakwalifikowało się 10 uczniów z klasy IIa i IIb. -Or nia, przytulenia i posiłku. Relacje między- ganizatorkami turnieju były wychowawczynie klas drugich: Bogumiła Ganczarska i Elż- ludzkie często wywołują w nas silne emo- bieta Lega. Otwarcia finałów dokonał zastępca dyrektora Stanisław Fornal. Każdy z fina- cje, a samo przebywanie z innymi ludźmi, listów losował pytania. Nad turniejem wychowawczynie pracowały znacznie wcześniej. choćby bliskimi, również wpływa na naszą Wszystkie klasy wzięły udział w wycieczkach tematycznych związanych ze znajomo- psychikę. Badania dowodzą, że towarzy- ścią naszego miasta: odwiedzili budynki użyteczności publicznej, zwiedzali kościół farny stwo psa uspokaja i pozwala się wyciszyć. pw. św. Marii Magdaleny, klasztor i kościół OO. Bernardynów, odwiedzili Muzeum Hi- Równocześnie przebywanie z psem, nauka storyczne – Pałac w Dukli. Jury pod przewodnictwem Krystyny-Boczar-Różewicz miało wzajemnych reakcji i odpowiedzialności trudne zadanie, bo dzieci były znakomicie przygotowane. Nagrody rzeczowe dla wszyst- za drugą istotę rozwija nasze emocje. Jest kich finalistów ufundował burmistrz Dukli Andrzej Bytnar. to szczególnie ważne wśród dzieci, które Wyniki Turnieju Wiedzy o Dukli: przebywając z czworonogiem, uczą się nawiązywać kontakty i pokazywać swoje I miejsca: Jakub Wysowski (klasa IIa), Daria Delimata (klasa IIb), emocje, co będzie miało dobry skutek w II miejsca: Przemysław Krowicki (klasa IIa), Norbert Wszołek (klasa IIb), ich dorosłym życiu. III miejsca: Igor Helon (klasa IIa), Julia Bąk (klasa IIb), Stały kontakt z psem niesie ze sobą Wyróżniena: Mieszko Chmurski, Majka Skrzeta, Karolina Szczepanik i Maciej Torba. wiele zalet dla naszego zdrowia. Wiele ba- Finalistom i laureatom, a także wychowawczyniom i rodzicom serdecznie gratuluję. Dzieci dań naukowych wykazało, że samo prze- wykazały się szczegółową wiedzą szczególnie o kościołach, muzeum i komorze celnej. bywanie w towarzystwie zwierząt po- Krystyna Boczar-Różewicz zwala spowolnić tętno i zmniejszyć ciśnie- nie krwi. Dzięki temu nasz odpoczynek bę- dzie szybszy i efektywniejszy. Dodatko- wym atutem jest również zwiększenie od- Eko w tradycji i tworzeniu porności na stres. Dzieje się tak z powodu unikalnych reakcji w organizmie, które za- W ramach realizacji projektu „Eko w tradycji i tworzeniu” Stowarzyszenie Inicjatyw chodzą w czasie naszego kontaktu z psem. Kulturalno-Ekologicznych „Animare” przeprowadziło w marcu warsztaty dla dzieci i Ponadto posiadanie psa wiąże się z co- młodzieży z tradycyjnego barwienia jaj wielkanocnych naturalnymi surowcami, a dziennymi spacerami a to nie pozostanie także z przygotowywania palmy wielkanocnej z naturalnych surowców. Warsztaty Prace uczestników warsztatów. Fot. kbr bez wpływu na naszą kondycję fizyczną. prowadzone były w Transgranicznym Centrum Wymiany Kulturalnej w Dukli i w Szkole Podczas przechadzek i biegów nabędziemy Podstawowej w Dukli. Wystawę prac wykonanych przez dzieci i młodzież można było lepszej sprawności, co pozytywnie wpłynie oglądać podczas Jarmarku Wielkanocnego w Niedzielę Palmową w Transgranicznym na cały nasz organizm, a to z kolei będzie Centrum Wymiany Kulturalnej w Dukli. miało swój pozytywny oddźwięk w wielu Zajęcia odbywające się w ramach realizowanego projektu „Eko w tradycji i tworze- innych aspektach naszego życia. niu” były współfinansowane przez gminę Dukla. Dobry wpływ psów na zdrowie czło- kbr wieka potwierdzają także efekty tera- pii z udziałem psów. Dogoterapia jest po- Turniej wiedzy o Dukli wszechnie stosowana w wielu chorobach inne zwierzątko, a gdy okazuje się że przy chem, porzuceniem czy samotnością. dziecięcych, a lekarze potwierdzają, że szczeniaku jest trochę pracy, bo przecież Ustawa zawiera regulacje, które do- osoby posiadające psa często dochodzą do trzeba nauczyć go czystości, chodzenia na tyczą odpowiedzialności za przestęp- zdrowia szybciej niż inni. smyczy, trzeba wyjść na spacer to jest to stwa, odpowiedzialności za wykrocze- Badania przeprowadzone na grupie lu- problem. Rozwiązywany często przez wy- nia, wykonywania prawomocnego orze- dzi i psów wykazały, że nasze mózgi po- wiezienie „tego kochanego szczeniaczka” czenia przepadku zwierzęcia, czy proceso- dobnie reagują na emocje. Podczas wysłu- i zostawienie go w najlepszym wypadku wych uprawnień organizacji społecznych, chiwania różnych dźwięków: płaczu, sko- na cudzym wjeździe do domu, gorzej gdy których statutowym celem działania jest wytu, śmiechu czy radosnego szczekania zostawi się go w lesie przywiązanego do ochrona zwierząt. Zdaje się jednak, że nie o w mózgach ludzi i psów rozświetlały się te drzewa na krótkiej smyczy. same przepisy tutaj chodzi, bo pomimo ich same części. świadczy to o tym, że czworo- Ustawa o ochronie zwierząt rozpo- zaostrzenia, liczba przestępstw na zwierzę- nogi, podobnie jak ludzie reagują na emo- czyna się słowami zawartymi w art. 1. tach systematycznie rośnie. W ciągu 10 lat ust.1: “zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna podwoiła się zarówno ilość wszczętych po- cje i odbierają je w podobny sposób. Po- Julia Bąk - 3 miejsce- odbiera nagrodę z rąk dyrektora twierdza to fakt, że pies może stać się naj- do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. stępowań, liczba przestępstw, jak i liczba lepszym przyjacielem człowieka. Człowiek jest mu winien poszanowanie, podejrzanych o zadawanie cierpienia zwie- Ostatnie doniesienia w mediach o bru- ochronę i opiekę”. Przepisy więc jasno de- rzakom. Czy człowiek i ludzkie trakto- talnym traktowaniu szczeniaka dowo- finiują, że zwierzę jest istotą, która posiada wanie zwierząt w tym świecie nic już nie dzą, że na odwrót jest o wiele gorzej. Czę- zdolność do odczuwania cierpienia, spo- znaczy. sto rodzice dla dzieci kupują psa, kota czy wodowanego między innymi bólem, stra- Krystyna Boczar-Różewicz Fot. kbr

str. 18 nr 4/2018 nr 324 str. 19 Uczestnicy turnieju z dyrektoerm Stanisławem Fornalem i wychowawczyniami Drugie miejsce rocznika 2007 MIEJSKI OŚRODEK SPORTU I REKREACJI informuje Drugie miejsce dla Olimpiada tenisa rocznika 2007 stołowego dla

Kolejna edycja dukielskiego turnieju przeszła do historii. 25 lu- tego 2018 r. rywalizowały ze sobą dzieci z rocznika 2007. Nasz ze- niezrzeszonych Wspólne zdjęćie uczestników turnieju spół rozpoczął rywalizację od trzech zwycięstw (3-0 Olimpic Zręcin, 1-0 UKS Tempo Nienaszów, 3-1 AP Jasło), z kolei czwarty i piąty 24 lutego 2018 r. w Miejskim Ośrodku Sportu i Rekreacji Reprezentacja MOSiR Dukla mecz to niestety porażki (2-4 Kolejarz Zagórz oraz 1-4 Wilczki Le- w Dukli odbyły się gminne eliminacje podkarpackiej olim- Duathlon Zakopane sko). Końcówka turnieju należała jednak do nas, gdyż po zaciętym piady tenisa stołowego. Awans do kolejnego etapu uzyskały meczu pokonaliśmy 3-2 Aktiv Pro Rymanów, natomiast ostatni mecz osoby, które zajęły I i II miejsce w swojej kategorii wiekowej. zwyciężyliśmy 4-0 z Wojakiem Wojaszówka. Eliminacje powiatowe odbyły się 24.03.2018 r. w Sieniawie. Pięć zwycięstw oraz dwie porażki dały nam ostatecznie bardzo Kategoria IV 1974 – 1998 mężczyźni: dobre 2 miejsce. I miejsce Piotr Krowicki Olimpiada Klasyfikacja końcowa: II miejsce Dariusz Krukar 1. Aktiv Pro Rymanów III miejsce Paweł Puchalik tenisa stołowego 2. MOSiR Dukla IV miejsce Piotr Barsznica 3. UKS Tempo Nienaszów V miejsce Marcin Śliwiński 4. AP Jasło VI miejsce Marcin Milan 5. Wilczki Lesko Kategoria IV 1974-1998 kobiety : 6. Olimpic Zręcin 7. Kolejarz Zagórz I miejsce Anna Chłopecka 8. Wojak Wojaszówka II miejsce Aleksandra Chłap III miejsce Agnieszka Matusik MOSiR DUKLA reprezentowali: Kategoria V 1973 i starsi mężczyźni :

Piotr Smolak z nr 103 - 7 miejsce w kat. 55+ - 7 miejsce w kat. Smolak z nr 103 Piotr Tytus Pernal, Matusik Bartosz, Gontek Tomasz, Walczak I miejsce Henryk Śliwiński Gracjan, Gac Jakub, Szczepanik Mateusz, Majer Szymon, Zając Kategoria niepełnosprawni : „Tropem Wilczym” Szymon, Stanek Igor, Dragan Marcin Indywidualne wyróżnienie w naszym zespole otrzymał Szczepa- I miejsce Dariusz Mańka nik Mateusz. II miejsce Wiesław Książkiewicz III miejsce Adam Mastej Piotr Drozd Bogdan Maciejewski

Uczestnicy Olimpiady Tenisa Stołowego dla niezrzeszonych Duathlon Zakopane oraz Zimowy Regionalna Liga Mini Piłki Triathlon Sandomierz

Siatkowej Dziewcząt Zawodnik sekcji rowerowej MTB MOSiR Dukla Piotr Smolak uczestni- czył w czwartej edycji Zimowego Duathlonu w Zakopanem. Pierwszą konku- rencją był bieg na nartach, na trasie pięciu kilometrów. Taki sam dystans miała druga konkurencja biegowa. Bieg na nartach nie sprawiał większego problemu, natomiast bieg na nogach w głębokim śniegu już przysporzył sporo trudności. Zawody w Zakopanem, nasz zawodnik ukończył na 4 miejscu w kat. Open i na 2 miejscu w kat. M50. Były to wspaniałe kameralne zawody łączące dwie wy- magające dyscypliny. Następną imprezą w jakiej brał udział Piotr Smolak była XI edycja Zimo- wego Triathlonu w Sandomierzu. Dystans jaką musiał pokonać to 500 m pły- wania na krytej pływalni, 14 km jazdy na rowerze MTB oraz bieg około 4 km. Trasa rowerowa i biegowa przebiegała po górzystym i ośnieżonym terenie, a dodatkową trudnością był duży mróz -10 stopni. Na mecie zawodnik naszej sekcji ukończył rywalizację na 7 pozycji w kat. Open, zwyciężając w kat. 55+. Gratulacje! Mateusz Lorenc

str. 20 nr 4/2018 nr 324 str. 21 Uczestniczki Regionalnej Ligi Uczestniczki Regionalnej Podlasie i Mazowsze. Konfederatów barskich popierała Fran- Regionalna Liga „Tropem Wilczym” Dukielskie związki cja, skąd płynęła pomoc wojskowa, finan- sowa i dyplomatyczna oraz Turcja, która Mini Piłki Siatkowej Biegi Pamięci 6 października 1768 roku, wypowiedziała z Konfederacją Barską wojnę Rosji, żądając opuszczenia wojsk rosyjskich z ziem Rzeczypospolitej. Je- sienią 1769 roku barzanie utworzyli naj- Dziewcząt Żołnierzy Wyklętych wyższą władzę konfederacji, tzw. General- W tym roku przypada 250. rocznica za- kamieniecki i jego brat Michał Hieronim ność, która od grudnia 1769 roku swą sie- wiązania Konfederacji Barskiej i 100-le- Krasiński, podkomorzy różański (mar- Jako wiceliderki Regionalnej Ligi Mini Piłki Siatkowej na W niedzielę 4 marca 2018 r. kilku zawodników sekcji rowe- dzibę miała w Preszowie, wówczas w gra- cie odzyskania przez Polskę niepodległo- szałek generalny konfederacji w Koronie) II turniej cyklu, udały się zawodniczki MOSiR Dukla w składzie: rowej MTB MOSiR Dukla oraz przyjaciół MOSiR Dukla brała nicach monarchii Habsburgów (w 1771 r. ści. Rok 2018 został ogłoszony Rokiem oraz Joachim Potocki (regimentarz gene- Julia Sajdak, Zuzanna Krowicka, Aleksandra Jurczyk, Julia udział w Biegu Pamięci Żołnierzy Wyklętych ”Tropem Wil- władze zmuszone zostały do przeniesienia Konfederacji Barskiej i Rokiem Jubileuszu ralny konfederacji w Koronie), Michał Tyburcy i Kornelia Sysak. Dwie najlepsze drużyny poprzed- czym”, które odbyły się w całej Polsce. Nasi przedstawiciele wy- się do Cieszyna). Utworzenie Generalności 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepod- Jan Pac (marszałek generalny konfederacji niego turnieju Gosirki Jedlicze i MOSiR Dukla rozpoczęły za- startowali w Przemyślu, Żeglcach i Rymanowie Zdroju. Zawod- z doradcą francuskim pułkownikiem Char- ległości. Konfederacja barska przez wielu na Litwie), Józef Sapieha (regimentarz ge- wody z wynikiem 2:0 (20:12,20:17). Dziewczęta z sekcji MO- nicy przed biegiem odbierali w biurze zawodów numery oraz pa- les Dumouriez miało nadać ruchowi bar- historyków uznawana jest za pierwsze pol- neralny konfederacji na Litwie). SiR Dukla w kolejnych meczach przegrywały także z Krościen- triotyczne pakiety startowe. Biegi organizowano na dwóch dy- dziej jednolity charakter. Austria z kolei, skie powstanie narodowowyzwoleńcze. Konfederaci zamierzali utworzyć kiem Wyżnym 2:0 (20:8,20:11), Iwoniczem 2:0 (20:14,20:11) i stansach – 1963 m i około 6 km . Trasy biegu na 6 km prowa- sojusznik Francji, zapewniła konfederatom Już w Encyklopedii Powszechnej z 1861 znaczną siłę zbrojną (ponad 200 tys. lu- Dębowcem 2:0 (20:9,20:10). dziły po leśnych drogach, parkach, z małą ilością podłoża asfalto- neutralność, stąd barska partyzantka w du- roku, zatem w czasie zaboru rosyjskiego, dzi) z wojsk komputowych, milicji ma- Na pocieszenie udało wygrać się z zawodniczkami z Jasz- wego. Na mecie każdy uczestnik otrzymał pamiątkowy medal, na- żym stopniu koncentrowała się na karpac- znalazł się zapis, że Konfederaci zaczęli gnackich, nieregularnej jazdy szlacheckiej czwi 2:0 (20:8.20:7). Cztery porażki i tylko jedno zwycięstwo to tomiast w kategoriach wiekowych najszybsza trójka otrzymała pa- kim pograniczu. odradzanie Polski i choć nie mogli zwy- i poborowego rekruta wziętego z dóbr pry- bilans naszego zespołu. Mimo kiepskiego występu MOSiR Du- miątkowe statuetki. Na każdego uczestnika czekał ciepły posiłek, Szlachta sanocka i dukielska tłum- ciężyć, to dali wzór ratowania niepodległo- watnych i królewszczyzn. Wojska konfe- kla, kapitan Kornelia Sysak zaprezentowała się najlepiej i naj- kawa i herbata. nie poparła konfederację. Już 6 lipca 1768 ści. 29 lutego 1768 roku w podolskiej for- derackie nie osiągnęły jednak planowanej pewniej w każdym meczu spośród wszystkich zawodniczek dru- roku w obozie pod Sieniawą nowo obwo- teczce Bar (nazwę miastu nadała królowa liczby. Oddziały konfederackie były dowo- żyny. Mnóstwo prostych błędów, złe odbicia piłki, brak zagrywki W zawodach uczestniczyli: łany marszałek konfederacki Jakub Ignacy Bona) ogłoszono zawiązanie konfedera- dzone przez marszałków konfederacji wo- wszystko to złożyło się na ten słaby występ. Porażki bolą, jednak Ela Szczurek zajęła trzecie miejsce, Piotr Smolak najlepszy Bronicki, dziedzic Nowotańca w czasie ge- cji już w akcie programowym zaprzysięga- jewództw, ziem czy powiatów lub przez nie ma co załamywać rąk. Przed zawodniczkami kolejne mecze w kat. 50+, Marcin Misiołek, Piotr Malczewski, Konrad Mal- neralnego zjazdu szlachty sanockiej ogło- jąc: na ratunek ojczyzny, wiary i wolności, ich zastępców, czyli regimentarzy. w lidze regionalnej i szansa na rehabilitację za ten nieudany wy- czewski, Mateusz Lorenc, Piotr Drozd, Izabela Marek, Wiola sił akt konfederacji Ziemi Sanockiej. Spod praw i swobód narodowych do upadku na- Umundurowanie piechoty i regular- stęp. Niestety tak słaby bilans w II turnieju spowodował spadek Marek, Wojciech Gołąbek, Aleksandra Okońska-Szczurek, To- Sieniawy konfederaci w sile 1500 zbroj- chylonych. nej jazdy opierało się na obcych wzorach. na miejsce 4 w ligowej tabeli. masz Szczurek. nych na czele z Jakubem Ignacym Bronic- Ten zbrojny zryw skierowany był prze- Jazda nieregularna nosiła mundury woje- Damian Leśniak Mateusz Lorenc kim wyruszyli przez Krosno z odsieczą ob- ciwko narzuconemu przez Rosję trakta- wódzkie (kontusz, żupan, szarawary) w lężonemu Krakowowi. Ruch konfederacki towi, mocą którego Rzeczpospolita stała kolorach województwa lub w barwie usta- poparł materialnie i moralnie dziedzic Ry- się protektoratem rosyjskim oraz prze- lonej przez marszałka. Charakterystyczne manowa - Józef Kanty Ossoliński, woje- ciwko ustawom, w tym równouprawnie- były czapki, tzw. konfederatki i umiesz- woda wołyński (w 1779 r. nabył Duklę od Turniej siatkarski KinderSport+ w Dukli nia politycznego dla dysydentów, uchwa- czane na piersiach duże pozłacane ryngrafy spadkobierców Mniszchów). Również z lonym przez sejm sterroryzowany przez z wizerunkiem Matki Boskiej. Podobna W sobotę 10 marca gościliśmy na na- po bardzo dobrym meczu 20:18 z drużyną turnieju, ponownie zagraliśmy z II zespo- obozu pod Targowiskami, nie czekając aż wojska rosyjskie. Katarzyna II domagała symbolika wiązała się z ówczesną biżute- szej hali zawodniczki rywalizujące w siat- MKS MOS V LO Rzeszów II. W ostatnim łem z Rzeszowa. Dzięki fantastycznym za- powstaną wezwani przez Bronickiego (w się m.in. wprowadzenia równouprawnie- rią patriotyczną, noszono np. pierścienie z karskich turniejach KinderSport+. Pierw- grupowym meczu nasze zawodniczki wy- grywkom w wykonaniu Emilii Szczęsny imieniu Joachima Potockiego) ziemianie nia, chociaż w jej państwie pełne prawa hasłami konfederackimi Pro lege et patria sze do zmagań stanęły dziewczęta w kate- grały z mocną przewagą z UKS Sobieski zwyciężyliśmy 25:10. Wszystkie nasze za- przemyscy i lwowscy, nie wdając się w bi- polityczne posiadali wyłącznie wyznawcy (Za prawo i ojczyznę) i Pro fide et Maria gorii trójek z rocznika 2006. Nasze zawod- Kańczuga I – 20:11. Seria zwycięstw spra- wodniczki zagrały bardzo dobry turniej. twę z przybyłym płk. Suchotinem, pospie- prawosławia. Konfederacja barska swoim (Za wiarę i Marię). niczki w składzie: Emilia Szczęsny, Zu- wiła, że nasze zawodniczki awansowały Dobra zagrywka, mądra i przede wszyst- szyli Krakowowi z pomocą. zasięgiem ogarnęła tereny całej Rzeczy- Walki miały charakter wojny party- zanna Krowicka, Aleksandra Jurczyk i do fazy finałowej z pierwszego miejsca w kim skuteczna gra pozwoliły ostatecznie W 1768 roku, w obronie Krakowa pospolitej i trwała przez ponad cztery lata. zanckiej, realnym przeciwnikiem ruchu kapitan – Julia Sajdak, w swym pierw- grupie. Kolejne dwa mecze przegraliśmy zająć wysokie 3 miejsce w całym turnieju. brał udział Franciszek Stadnicki, starosta Bezwzględny dyktat Repnina spowodował konfederackiego były stacjonujące w Pol- szym meczu trafiły na drużynę UKS Gim- z zespołami MKS MOS V LO Rzeszów Tuż po zakończeniu turnieju trójek, ostrzeszowski, późniejszy powstaniec ko- reakcję zarówno ze strony zawiedzionych sce wojska rosyjskie. Połączone siły Ro- nazjum Dębowiec II, wygrywając 20:10. I (15:25) i UKS Gimnazjum Dębowiec I do rywalizacji przystąpiły zawodniczki z ściuszkowski, którego pomnik nagrobny oligarchów, jak i ze strony mas szlachec- sjan i oddziałów polskich wiernych kró- Kolejne spotkanie, również zwycięskie (13:25). W ostatnim meczu o 3 miejsce w roczników 2005, które swoje mecze roz- znajduje się w kościele pw. Marii Magda- kich. Skonfederowało się większość woje- lowi Stanisławowi Poniatowskiemu stłu- grywały w czwórkach. leny w Dukli (po 1780 r. od Ossolińskich wództw, zaś wiele chorągwi wojska koron- miły 20 czerwca 1768 roku konfederację Nasz zespół przystąpił do nabył Duklę i Samoklęski). Stadnicki na- nego przeszło na stronę barzan. na Podolu. Jednak ruch konfederacki od- turnieju w składzie: Julia leżał wraz z Piotrem Potockim, marsz. Przywództwo ruchu, objął Józef Puła- radzał się w innych częściach kraju, choć Tyburcy, Wiktoria Pa- sandomierskim i Michałem Czarnockim, ski, starosta warecki, jako marszałek woj- regularne wojska rosyjskie dość łatwo roz- szek, Gabriela Gędłek, marsz. krakowskim do najdłużej stawiają- skowy konfederacji (ojciec Kazimierza praszały barskie pospolite ruszenie. Nowe Daria Rajchel oraz Kor- cych opór. Gdy 17 sierpnia wojska rosyj- Pułaskiego). Do czołowych działaczy na- konfederacje zawiązały się w Małopolsce nelia Sysak. Dziewczęta skie zajęły Kraków, Stadnicki wraz z 50 leżeli: Adam Stanisław Krasiński, biskup i Wielkopolsce, następnie powstały Litwa, w swojej grupie zajęły 2 członkami swojego oddziału dostał się do miejsce. W pierwszym niewoli. Dzięki wstawiennictwu wojewo- meczu pokonały MKS V Karpaty MOSiR Krosno, przegrywając 8:25. Dwa zwycięstwa i porażka pozwoliły awan- dziny wołyńskiej Teresy ze Stadnickich LO Rzeszów II 25:21, na- sować do finałów. W finale przegrywaliśmy kolejno z MKS V LO Rzeszów I (10:25), Ossolińskiej odzyskał wolność. tomiast w kolejnych roz- Kępa Dębica (18:25) i Karpaty MOSiR Krosno (25:18). Mimo starań naszych zawodni- Po upadku Krakowa swoją działalność grywkach wygrały z Rze- czek, ostatecznie zajęliśmy dobre 4 miejsce w całym turnieju. w Beskidzie Niskim, które stało się jed- szów III 25:16. W kolej- Przed zawodniczkami w obu kategoriach kolejne turnieje, w których miejmy nadzieję nym z głównych ośrodków ruchu, wznowił nym meczu zawodniczki potwierdzą swoje dobre występy w Dukli. ks. Marcin Lubomirski, jeden z przywód- ców konfederatów małopolskich. Wiosną MOSiR Dukla, musiały Damian Leśniak uznać wyższość drużyny ciąg dalszy na str. 24u

str. 22 nr 4/2018 nr 324 str. 23 Łowiectwo i ekologia Dukielskie związki z Konfederacją Barską PRZETARGI u dokończenie ze str. 23 Burmistrz Dukli informuje, że w siedzibie Urzędu Miej- wzywała go do utworzenia Generalności, pt. Remarques sur les observations de M. Kwiecień w łowisku skiego w Dukli oraz stronie internetowej www.dukla.pl wywie- utrzymywał także listowny kontakt z prze- l”Abbe de Mably, na podstawie których po- 1769 pod komendę Lubomirskiego zgło- Dłuższe i cieplejsze dni pozwalają zapomnieć nam o zimo- szone zostały wykazy nieruchomości, stanowiących własność bywającym w Paryżu Michałem Wielhor- strzegana jest jako osoba dobrze zoriento- sił się Kazimierz Pułaski, mianowany regi- wych niedogodnościach. Ten wczesnowiosenny okres to jednak mienia komunalnego Gminy Dukla, przeznaczonych do sprzedaży. mentarzem krakowsko-sanockim i sando- skim. Mniszech w swojej dukielskiej rezy- wana w sprawach polskich. Liczyli się z jej dla myśliwych czas wytężonej pracy. Do najważniejszych czynno- mierskim. Władysław Konopczyński po- dencji przyjmował czołowych konfedera- zdaniem, m.in.: Ignacy Bohusz - sekretarz Wykazy obejmują działki nr: 915/3 i 915/4 obręb ści zaliczamy zagospodarowanie poletek zaporowych oraz prze- Teodorówka, 2083 i 2108 obręb Jasionka. daje, że: 7 kwietnia wydał Lubomirski pod tów jednak nie przyjął proponowanego mu Generalności barskiej, Franciszek Kożu- gląd, modernizację i budowę nowych urządzeń łowieckich. Urzą- Barwinkiem uniwersał, który następnie Pu- przez Generalność poselstwa do Wiednia chowski - członek Generalności, stronnik dzenia łowieckie można umownie podzielić na dwie grupy: urzą- Osoby, którym przysługuje pierwszeństwo w nabyciu nieru- łaski oblatował i rozsyłał ekstraktami róż- (1770). Mniszech był ostrożny, ponieważ Wessla. Starała się również mieć wpływy dzenia ułatwiające dokonanie prawidłowej selekcji osobniczej chomości na podstawie art 34 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 21 nym panom [...]. 9-tego raportuje Lubomir- Igelström na czele grenadierów siłą wtar- w wojsku, wykorzystała w tym celu Józefa zwierzyny – ambony i zwyżki, oraz urządzenia do dokarmiania sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2018 r., skiemu, że zastał pod Barwinkiem lud przy- gnął do jego pałacu w Warszawie przy ul. Miączyńskiego - marszałka bełskiego, za- zwierzyny – paśniki oraz lizawki. poz. 121 z póź.zm.) mogą składać wnioski o nabycie zbywanych chylniejszy i miejsce zdatne na obóz wer- Senatorskiej i z rozkazu Repnina areszto- uroczonego córką Mniszchów - Józefiną. Ambona – nadziemne stanowisko myśliwskie dzięki któremu nieruchomości w terminie do dnia 9 maja 2018 r. w Urzędzie bunkowy: chłopstwa wiele gwałtem się ci- wano tam bpa krakowskiego Kajetana Soł- W Preszowie 9 czerwca 1770 roku odbyła można schować się przed zwierzyną, ułatwia czaty i zasiadkę Miejskim w Dukli pok. Nr 106. śnie do wojska i deklarują przyjeżdżać do tyka (13/14.10.1767) i wywieziono w głąb Mniszchowa półtoragodzinną rozmowę na zwierza. Z kilku metrów nad ziemią ułatwia obserwację. Ze obozu. W tamtym czasie przy ważniejszych Rosji do Kaługi. Taki los spotkał też trzech z cesarzem Józefem II, który podróżował względu na oddawanie strzału pod kątem w dół gwarantuje więk- przełęczach Beskidu Niskiego, przy gra- innych senatorów: biskupa kijowskiego Jó- przez Węgry i który z dezaprobatą odno- sze bezpieczeństwo. Humor myśliwski nicy węgierskiej, powstały obozy konfe- zefa Załuskiego, hetmana polnego koron- sił się do zamiarów detronizacyjnych kon- Zwyżka – służy do zasiadki ok. 2 – 3 metrów nad ziemią. Cha- derackie: pod Radoszycami, Barwinkiem, nego Wacława Rzewuskiego i jego syna federatów. rakteryzuje się brakiem ścian i zadaszenia. Może być oparta o Przeznaczenie Czeremchą, Grabiem, Konieczną oraz pod posła podolskiego Seweryna Rzewuskiego. Przybycie do Preszowa Dumourieza, drzewo, można ją postawić w różnych miejscach w łowisku i ją W sklepie z dziczyzną – dziecko do sprzedawcy: Muszynką, Izbami i Wysową. Ta przemoc za protest przeciw narzuceniu który miał odtąd czuwać nad militar- przenosić. Ułatwia obserwację jak i sam strzał do zwierzyny w - Mama odsyła tego bażanta, bo już go czuć. Kazimierz Pułaski po wyprawie na Li- Polsce tzw. traktatu gwarancyjnego zasko- nymi działaniami konfederacji i pogodzić uprawach rolnych. - A cóż to, twoja mama kupiła tego bażanta do wąchania, czy twę, końcem września powrócił w bez- czyła Mniszcha, jawnie więc do konfede- wszystkich konfederatów, przyczyniło się Lizawka – służy do pobierania soli przez zwierzynę. Z liza- do jedzenia? pieczne Karpaty. Marszałek łomżyński ob- racji barskiej nie przystąpił obawiając się do odniesienia szeregu sukcesów w drugim wek korzysta zwierzyna płowa, dziki, a nawet zające. Szczegól- rał za siedzibę obóz pod Grabiem, obóz carskich represji. półroczu 1770 roku. Pod wpływem Ama- nie duże zapotrzebowanie na sól jak i mikroelementy mają samce Karta pod Konieczną przejął Józef Miączyński, Natomiast silnie zaangażowała się w lii Mniszchowej, lekceważąc swe instruk- zwierzyny płowej w okresie budowy poroża. - Proszę pokazać kartę łowiecką – legitymuje złapanego w le- marszałek bełski, obozy te stały się cen- konfederację barską żona Mniszcha Maria cje, poparł plany detronizatorskie. W sierp- Paśnik – służy do podawania karmy. Ustawiamy je w pobliżu sie leśniczy. trami konfederacji w Karpatach. Amalia (Amelia) z Brühlów, zapamiętała niu, kiedy trwały narady z udziałem Mnisz- dziennej ostoi zwierzyny, w miejscu nasłonecznionym, nie w gę- - A, proszę. Rosjanie szybko zorientowali się w przeciwniczka Stanisława A. Poniatow- chowej i Dumourieza prowadzone w Zbo- stwinie. - Co pan, głupka ze mnie robisz. Przecież to karta do gry. znaczeniu karpackich obozów, oddziały skiego. Stanisław Wasylewski w Portre- rowie, a następnie w Tulczynku ordynata Okres wiosenny to również czas, kiedy przychodzą na świat - A to pan leśniczy nie wie, że joker każdą kartę zastępuje. pod dowództwem gen. Drewicza ude- tach pań wytwornych napisał: poszły kon- Zamoyskiego, został zdobyty obóz Puła- młode osobniki zwierząt łownych. Koźlątka poznające swój te- rzyły na Grab, obóz został rozbity, do cięż- federaty przeciw Rosji i królowi. Zaś z nimi skiego pod Izbami przez gen. Derwicza, ren są bez szans w starciu z wałęsającymi się psami w łowisku. Pieczyste kiej walki doszło 13 stycznia 1770 roku. w pierwszym szeregu - marszałkowa z Du- zmuszając go do wycofania się za kordon Niestety pomimo apeli, próśb oraz komunikatów, niektórzy miesz- - Dlaczego ta pieczeń z zająca nazywa się ,,po syjamsku’’? Pułaski ciężko ranny zmuszony był prze- kli. Obok Bohusza i Pułaskiego tuż. Odbie- austriacki. kańcy lekceważą nałożony na nich ustawowy obowiązek trzyma- - Bo ten kot był syjamski … nieść się do obozu Miączyńskiego pod Ko- gła architekta i ogrodników (...) Przystaw- 22 października 1770 roku General- nia psów na terenie obejścia. Odnosząc się do naszego wspólnego nieczną, a w marcu do obozu pod Izbami, szy do generalności, Armida z Dukli, zasta- ność barska ogłosiła akt bezkrólewia, który dobra jakim jest przyroda, miejmy na uwadze potrzebę ochrony Myśliwy pyta swego kolegę: który służył mu za bazę. Stąd Pułaski po- wia cały skarbiec klejnotów i bierze się do pogłębił spory między konfederatami. zwierząt leśnych przed kłusującymi psami. Nie bądźmy obojętni, - Jak ty to robisz, że na upolowanych przez ciebie kaczkach ni- dejmował aktywne działania przeciw woj- roboty. Mniszchowa od końca 1768 roku Próba zbudowania stałej linii obronnej gdyż takie psy mogą zaatakować również człowieka. skom rosyjskim i wypełniał instrukcje współpracowała z bpem Adamem Krasiń- uwzględniającej m.in. Częstochowę, Ty- gdy nie widać śladów postrzału! otrzymywane od Generalności. Na terenie skim, jednak z powodu barku jednomyśl- niec i Lanckoronę przez Kazimierza Puła- - Zawsze bardzo delikatnie naciskam spust strzelby! Beskidu Niskiego w 1770 roku doszło do ności w sprawie detronizacji króla, której skiego oraz Dumourieza, przyniosła tylko Dwaj myśliwi przechwalają się: ważniejszych potyczek stoczonych przez się domagała, zaczęła działać też na wła- ograniczone osiągnięcia. Po sukcesach z rzu - trzy miesiące po I rozbiorze Polski - uchodzi za ostatnie star- - Czy wiesz, że ostatnio w Afryce z odległości 500 metrów jed- konfederatów pod Siepietnicą z wojskami sną rękę. Prowadziła dyplomację wykorzy- przełomu lat 1770-1771, ruszyła ofensywa cie zbrojne podczas konfederacji barskiej. nym strzałem położyłem trupem słonia? Jełczaninowa (5.04.), Żmigrodem (10.04.), stując wszystkie swe koligacje w Dreźnie, Suworowa, który w maju 1771 roku, po Władysław Konopczyński pisze: Zanim goniec jasnogórski - A ja ostatnio płynąc przez Morze Koralowe własnoręcznie Świątkową (21.07.). Wiedniu i Paryżu. Przez współpracę z Teo- nieudanym ataku na Tyniec, rozbił Dumo- dotarł w okolice Dukli, wlały się tamtędy do Polski wojska oku- udusiłem wieloryba! dorem Wesslem i Generalnością przyczy- urieza pod Lanckoroną. pacyjne Esterhazego. Radzimiński, Sławuszewski, Suhak, Falkow- - Tak, tak... A skoro już mowa o morzu... Czy słyszałeś coś o W promieniu władzy wojskowej Pu- niła się do jej przeniesienia do Preszowa, Nieudana próba porwania króla przez ski i jakiś regimentarz wojsk komputowych grupy barskiej, podob- Morzu Martwym? łaskiego, leżały dobra żmigrodzkie Ka- do którego było stosunkowo blisko z Du- konfederatów barskich (3.11.1771 r.) zo- nie jak Litwini: Zyberk, Kadłubiski, Francuzewicz, na wezwanie - Oczywiście. rola Stanisława Radziwiłła, wojewody wi- kli. Pozostając w ciągłych rozjazdach mię- stała wykorzystana przez propagandę do rozejścia się odpowiedzieli, że przecież są na własnej ziemi; ale -To właśnie ja z bratem zabiliśmy je! leńskiego oraz dukielskie Jerzego Augu- dzy Duklą a Preszowem razem z Ludwiką państw sąsiednich dla skompromitowania przed masą armat i konnicy odstąpili i razem ze spotkaną dywizją sta Wandalina Mniszcha, marszałka n. ko- Potocką, Ludwiką Cetnerową, Teresą Baru w oczach monarchistycznej Europy. Rudnickiego pociągnęli 20 maja na Jedlicze i Glinik w stronę pół- ronnego. Mniszech, wystawił niewielki od- Ossolińską, wywierała wpływ na Karola Klęską zakończyło się również po- nocną. Krótkie pożegnanie delegatów z Mniszchem w Dukli prze- Wszystkim czytelnikom naszej gazety, myśli- dział i wysłał do Krakowa górali nadwor- Radziwiłła, Teodora Wessla i Jana Jakuba wstanie hetmana M. Ogińskiego na Litwie rwał węgierski huzar, co wpadł do grodu z krzykiem: hybaj, kon- wym, leśnikom i drzewiarzom oraz sympatykom ło- Zamoyskiego. Zabiegała też przez Urszulę (27.09.1771 r.). Wiosną 1772 roku, gdy ro- nych czerwono ubranych, piechoty na- federat hybaj. wiectwa i przyrody życzę z okazji zbliżających się dwornej i ułanów i jako generalny starosta Lubomirską, starościnę bolimowską o po- zeszła się wiadomość o rozbiorze, klęska Konfederacja barska zapisała się jako ważne dziejowe wyda- Świąt Wielkanocnych dużo zdrowia i pogody ducha wielkopolski oddziaływał też swymi wpły- zyskanie jej brata, hetmana Jana Klemensa konfederacji była przesądzona. rzenie, niezależnie od pobudek i rozgrywek wśród politycznych wami w Wielkopolsce na górne warstwy Branickiego. Marszałkowa sfinansowała Upadły ostatnie bastiony konfederac- przywódców przyczyniła się do wzrostu świadomości narodowej, oraz mokrego Śmigusa Dyngusa. społeczeństwa wielkopolskiego. Utrzymy- wyjazd nad Sekwanę Michała Wielhor- kie: Lanckorona skapitulowała w czerwcu, co zaowocowało w dobie Sejmu Czteroletniego, do barzan odwo- wał kontakty ze znanymi konfederatami (z skiego, kuchmistrza w. lit., który posłował Tyniec w lipcu, obrona Częstochowy przez ływano się we wszystkich polskich zrywach niepodległościowych. Z myśliwskim pozdrowieniem ,,DARZ BÓR,, Krasińskim, Wesslem, Wielhorskim, Ra- z ramienia Generalności (1769). Przypisuje Kazimierza Pułaskiego trwała do 18 sierp- Aleksandra Żółkoś Bartosz Szczepanik dziwiłłem), prowadził ożywioną korespon- się jej autorstwo części uwag przedstawio- nia 1772 roku. Obrona klasztoru w Zagó- dencję, m.in. z elektorową saską, która nych przez Wielhorskiego G. Mably’emu

str. 24 nr 4/2018 nr 324 str. 25 W pasiece Sukces uczniów to nasz priorytet!

Woda – ważna do życia pszczół „Sukces to nie to, co masz, ale to, kim jesteś” - uświadomienie tego mło- Kwiecień w naszym klimacie to miesiąc, w którym dni nie- bierają miejsce na dom w pobliżu źródła wody. Wczesną wiosną malże z letnią pogodą mieszają się z dniami przypominającymi dzienne zapotrzebowanie na nią wynosi około 45g ale wraz z wzro- demu człowiekowi jest jednym z priorytetów zimę. Jest to już czas, gdzie przyroda obudziła się po zimie i ro- stem wychowu czerwiu wzrasta zapotrzebowanie do około 200 g. Liceum Ogólnokształcącego w Dukli. ślinność zaczyna stosunkowo obficie kwitnąć. Pszczoły wykorzy- A w upalne letnie dni dochodzi nawet do litra. Nasze podopieczne stują każdą nadarzającą się okazję do pozyskania pyłku. Nie jest część pragnienia zaspakajają pozyskują nektar ale czysta woda jest Magia dobrej szkoły polega na tym, że wzajem- go jeszcze tak wiele i nasze ukochane owady dość często wykorzy- im i tak niezbędna, gdyż jak wiadomo świetnie rozpuszcza wiele nie uzupełnia się w niej mnóstwo różnych czynników. stują pyłek drzew wiatropylnych jak np. leszczyna. Ciepła pogoda substancji, które pszczołom są konieczne do życia. Zjawisko za- Na szkołę można patrzeć przez pryzmat budynku, wy- może być nagle przerwana słotą. W tym czasie, mogą cierpieć głód trucia pyłkiem jest zaobserwowane najczęściej w dni gdy pszczoły ników nauczania, grona pedagogicznego, ale też jed- i pragnienie. Pszczelarz musi o tym pamiętać. Jak ważna jest woda mają utrudniony dostęp do wody. I chociaż woda jest bagatelizo- nostkowych zdarzeń bądź dobrych lub złych opinii. w życiu pszczół świadczy to, że pszczoły w naturze zawsze wy- wana przez niektórych pszczelarzy bo „na około jest jej pełno”, to badania laboratoryjne jednoznacznie pokazują, że pszczoły dokar- miane także wodą, żyją znacznie dłużej niż pozbawione jej. Na- sze owady bardzo lubią taką wodę zielonkawą, z glonami itp. Jed- Przepisy ruchu drogowego nak czystość poidła jest kluczowa. Można zarazić całą pasiekę no- semą, jeżeli zlekceważymy należyte zabezpieczenie. Zauważono w praktyce również, że pszczoły znacznie bardziej preferują deszczówkę od wody z ujęcia. Jako ciekawostkę podam że pszczoła „cysterna” Liceum Ogólnokształcące w Du- konwersacje z native speakerem. zabiera ze sobą jednorazowo ładunek wody mniej więcej 25 mg, kli stawia na skuteczność, bezpieczeń- Uczniowie „mundurówki” po- Często zapominane przepisy oczywiście w naszym klimacie bo na pustyni 44 mg. Pszczoły wer- stwo i innowacyjność. Głównym zada- znają całe spektrum pracy służb mun- – nadrzędność sygnalizacji. bują „siostry” do pracy przynoszenia wody w podobny sposób jak niem naszej szkoły jest jak najlepsze durowych. Wyjazdy np. do jednostki, nektaru lub pyłku. Pszczoły „cysterny” informowane są przez ro- przygotowanie uczniów do startu w aresztu śledczego, na przejście gra- dzinę o zapotrzebowaniu na wodę przez czas w jakim odbierany Sygnały świetlne mają pierwszeństwo przed znakami dro- dorosłe życie (zawodowe i społeczne) niczne, dają im szansę na połączenie jest od nich ładunek. Im pszczoły dłużej czekają na odbiór tym rza- gowymi. Najwięcej wątpliwości pojawia się na skrzyżowaniu z oraz zaproponowanie im inspirujących teorii z praktyką. Ćwiczą także strze- dziej wylatują. Jeżeli woda odbierana jest na bieżąco, ilość lotów i pierwszeństwem łamanym. Widoczny znak „ustąp pierwszeństwa” zajęć wykraczających poza dotychcza- lanie, terenoznawstwo, techniki samo- w tej sytuacji nie obowiązuje, o czym nie wszyscy pamiętają. wylatujących pszczół wzrasta. Woda magazynowana w ulu jest w znikomych ilościach. Do jej przechowywania z dnia na dzień służą sowe ramy programowe. obrony i biorą udział w profesjonal- pszczoły, które z pełnym wolem czekają w pobliżu kuli czerwiu. Mury dukielskiego liceum przez nych szkoleniach i obozach surviva- Taki zabieg ma znaczenie doraźne i tak przechowywana woda jest lata opuściło setki doskonale wy- lowych. wykorzystywana niemalże na bieżąco. W upalne dni można zauwa- kształconych młodych ludzi. Wśród Profil ratowniczo – fizjoterapeu- żyć w ulu plastry „zroszone” wodą. Jest to sposób pszczół na schło- naszych absolwentów są m. in. leka- tyczny to poznawanie podstaw ratow- dzenie gniazda. Odkryto, że pszczoła zbieraczka podczas lotu po- rze, prawnicy, profesorowie wyższych nictwa medycznego i tajników radze- biera wodę z nektaru mającego w wolu. Jednak w sytuacji gdy to uczelni, przedsiębiorcy i nauczyciele. nia sobie z organizmem w momencie nie wystarcza, pszczoła potrafi wtórnie wykorzystać wodę, która Obecnie szkoła oferuje pięć kie- pojawienia się zespołów bólowych. jest już przyszykowana do wydalenia. runków – kształcenie na profilu huma- Celem kształcenia na tym kierunku Pszczoły są fenomenalne. Ich biologia zachwyca nas, a postęp nistycznym i językowym oraz trzy in- jest wykształcenie u ucznia umiejęt- techniki pozwala nam poznać je coraz bardziej. Fenomen małej, nowacyjne kierunki: służby mundu- ności kontroli podstawowych czyn- pięknej pszczoły zachwyca nas. A ile jeszcze nie wiemy o niej ? rowe, ratowniczo – fizjoterapeutyczny ności życiowych, rozpoznawania ura- Witold Puz oraz menager sportu, turystyki i re- zów i chorób na podstawie objawów, Koło Pszczelarzy w Dukli kreacji. wykonywania niezbędnych zabiegów Opracowanie: Ryszard Chrobaczyński WZP w Rzeszowie Profil humanistyczny to działa- ratowniczych i właściwej opieki nad Ośrodek Szkolenia Kierowców Tip Top nia, które koncentrują się wokół prak- poszkodowanym związanej z ochroną tycznych zajęć warsztatowych (histo- zdrowia oraz przywracaniem utraconej Dukla.pl zamieszcza różne formy reklam. Aktualny cennik: ryczno - literackich, artystycznych, te- sprawności fizycznej chorego. W za- atralnych, aktorskich), udziału w wy- kresie fizjoterapii pomocna jest współ- Reklama czarno-biała Reklama czarno-biała Reklama kolorowa Reklama kolorowa Moduł kładach uniwersyteckich i zajęciach praca z obiektami sanatoryjnymi i za- na okres 6. miesięcy na okres 1 miesiąca na okres 6. miesięcy na okres 1 miesiąca Format reklamy Cena netto w zł Cena netto w zł Cena netto w zł Cena netto w zł muzealnych oraz wyjazdach do kina, jęcia z praktykami. Uczniowie zdoby- teatru i spotkań autorskich z twórcami. wają certyfikaty z zakresu pierwszej A-4 250 60 600 150 Celem edukacji na tym kierunku jest pomocy i fizjoterapii. 1/2 A-4 150 30 300 70 wykształcenie u ucznia umiejętności Nowością jest kierunek mana- 1/4 A-4 75 20 150 50 humanistycznych z wykorzystaniem ger sportu, turystyki i rekreacji, co 1/8 A-4 30 15 100 30 i podbudową kontekstami filozoficz- zważywszy na walory krajobrazowe nymi, historycznymi, kulturowymi i Beskidu Niskiego i nowoczesną bazę 1/16 A-4 20 10 75 15 artystycznymi. sportową szkoły (pełnowymiarowe Do każdej ceny netto doliczony będzie podatek VAT w wysokości 23%. Wszystkie krótkie ogłoszenia niekomercyjne, z ofertami Z kolei profil językowy oferuje na- boisko ze sztuczną nawierzchnią, hala pracy lub osób poszukujących pracy umieszczane są w Dukielskim Przeglądzie Samorządowym nieodpłatnie. ukę w specjalistycznych pracowniach sportowa, siłownia i sauna, 2 korty te- Cennik reklamy obowiązuje również w odniesieniu do strony internetowej. językowych, udział w wykładach i nisowe, a w sezonie zimowym lodowi- konwersatoriach na uczelniach wyż- sko tuż przy szkole) stwarzają świetne str. 26 nr 4/2018 nr 324 szych, nauczanie z wykorzystaniem zaplecze do prowadzeniastr. tego 27 kie- sieci komputerowych i Internetu oraz ciąg dalszy na str. 28u Prawo przy porannej kawie ... Sukces uczniów to nasz priorytet! u dokończenie ze str. 27 Instytucja winy w nadzorze

Zgodnie z art. 427 kodeksu cywil- dze zachowanie, ponieważ odpowiada cywilnego nie jest obojętne, czy ro- nego, kto z mocy ustawy lub umowy za skutek czynu niedozwolonego, osoby dzice małoletniego potrafili wpoić mu jest zobowiązany do nadzoru nad osobą, pozostającej pod nadzorem, który wy- podstawowe zasady związane z posza- której z powodu wieku albo stanu psy- rządził szkodę. nowaniem praw innych osób, wskazy- chicznego lub cielesnego winy poczy- Źródłem umownego obowiązku wali na potrzebę zachowania ostrożno- tać nie można, ten obowiązany jest do sprawowania nadzoru nad małoletnim ści oraz czy zwracali uwagę na jego nie- naprawienia szkody wyrządzonej przez lub niepoczytalnym mogą być wszel- właściwe zachowanie. tę osobę, chyba że uczynił zadość obo- kie ważnie zawarte umowy, odpłatne Ocena staranności zobowiązanego wiązkowi nadzoru albo że szkoda by- albo nieodpłatne, zawarte na czas dokonywana jest z reguły na podstawie łaby powstała także przy starannym określony lub nieokreślony. Z reguły kryteriów zobiektywizowanych, okre- wykonywaniu nadzoru. Przepis ten w czasie obowiązywania tych umów ślających typowe dla określonych ról stosuje się również do osób wykony- uchylony będzie obowiązek nadzoru ze społecznych wzorce zachowań (np. ro- wających bez obowiązku ustawowego strony osób ustawowo zobowiązanych dziców, nauczycieli, pielęgniarzy), jed- ani umownego stałą pieczę nad osobą, (np. rodziców, w czasie przebywania nak przy uwzględnieniu okoliczno- której z powodu wieku albo stanu psy- dziecka na obozie). Nie można jednak ści konkretnego przypadku (np. wieku chicznego lub cielesnego winy poczytać wykluczyć odpowiedzialności solidar- małoletniego, stopnia niepoczytalno- nie można. nej zobowiązanych do nadzoru z mocy ści, warunków sprawowania nadzoru Uczniowie Komentowany przepis reguluje je- ustawy i umowy (np. w razie powie- i związanych z nimi zagrożeń). Zobo- D den z wypadków odpowiedzialności rzenia nadzoru drogą umowy nieodpo- wiązany do nadzoru, który nie uczynił U Liceum Ogólnokształcącego K L za cudze czyny, czyli za szkodę wyrzą- wiedniej opiekunce, osobie niestarannie zadość swojemu obowiązkowi, ponosi A im. Św. Jana z Dukli w Zespole Szkół nr 2 w Dukli dzoną przez inną osobę. Jest to odpo- wybranej do pełnienia nadzoru). odpowiedzialność, o ile istnieje ade- runku. W zakresie turystyki i krajoznawstwa szkoła cy- zapraszają na wiedzialność osób zobowiązanych do Podstawą przypisania obowiązku kwatny związek przyczynowy między klicznie realizuje wyjazdy podczas których uczniowie nadzoru nad osobami powierzonymi naprawienia szkody osobie, która nie niedopełnieniem obowiązku nadzoru a chętnie wędrują po szlakach turystycznych Beskidu ich pieczy. Głównym celem tego uregu- jest ustawowo lub umownie zobowią- zachowaniem bezpośredniego sprawcy Niskiego, Tatr, Pienin i Bieszczadów. II Koncert Charytatywny lowania jest wzmożenie ochrony inte- zana do nadzoru, nie może być incy- szkody. Jednak także w tym przypadku Uczniowie uczą się w bardzo dobrze wyposażo- resu poszkodowanego wskutek zacho- dentalnie, faktycznie sprawowany nad- ustawodawca korzystnie dla poszko- nych pracowniach przedmiotowych, nauka odbywa się Pomagamy! wania osoby, której nie można przypi- zór, ale piecza wykonywana w sposób dowanego konstruuje domniemanie na jedną zmianę, a w połączonym ze szkołą pod wzglę- Dla Zuzi dzisiaj gramy! sać winy, a tym samym odpowiedzial- stały, który jednak nie musi trwać bar- związku przyczynowego i obciąża zo- dem funkcjonalnym obiekcie MOSiR każdy może za- ności Natomiast odpowiedzialność zo- dzo długo. Istotne jest ustalenie, że taki bowiązanego, chcącego uchylić się od mówić ciepły posiłek. W programie: staje nałożona na nadzorującego, bo- był zamiar przy jej wykonywaniu. Czę- odpowiedzialności, koniecznością wy- Szereg działań odbywa się poza murami szkoły. Li- „Bajka Calineczka" wiem jego zachowanie w postaci nie- sto taka sytuacja powstaje w przypad- kazania, że „szkoda byłaby powstała cealiści m. in. korzystają z sali widowiskowej Ośrodka w wykonaniu uczniów klasy I C właściwie sprawowanego nadzoru stało kach pieczy sprawowanej w stosunku także przy starannym wykonywaniu Kultury w Dukli. Odbywają się tam imprezy organi- Szkoły Podstawowej w Dukli, się pośrednio przyczyną szkody. do pasierba lub dzieci konkubenta czy nadzoru”. Trzeba jednak podkreślić, że pod kierunkiem zowane przez LO, które są adresowane do szerokiego Przepis znajduje zastosowanie, je- pieczy nad dalszymi krewnymi przy- pani Józefy Winnickiej-Sawczuk dla przypisania odpowiedzialności na grona odbiorców. Ostatnio podejmowane działania to żeli spełnione zostaną łącznie nastę- jętymi na wychowanie. Zobowiązany podstawie art. 427 kodeksu cywilnego organizacja koncertu charytatywnego „Pomagamy dla „Melodia skrzypcami malowana" pujące przesłanki: została wyrzą- do nadzoru odpowiada za szkodę, je- związek przyczynowy powinien istnieć Angeliki dzisiaj gramy” i wystawienie sztuki, której in- w wykonaniu Jagody Skrzyńskiej dzona szkoda czynem niedozwolo- żeli w sposób zawiniony nie dopełnił między konkretnym zaniedbaniem zo- spiracją została mało znana komedia Aleksandra Fre- uczennicy klasy V A nym osoby, której nie można obcią- obowiązku nadzoru. Rozkład ciężaru bowiązanego a zachowaniem szkodzą- dry „Pierwsza lepsza”. Zaangażowanie się w powyż- Szkoły Podstawowej w Dukli żyć obowiązkiem naprawienia szkody dowodu jest jednak korzystny dla po- cym małoletniego lub niepoczytalnego. sze działania, czy też organizacja nauki pierwszej po- Wokaliści: wyłącznie dlatego, że z powodu wieku szkodowanego, ponieważ ustawodawca Stąd należy uznać za trafne stanowi- mocy w przedszkolu, udział w akcjach typu „Misie Ra- Ania Witek, Julia Solińska, albo stanu psychicznego lub cielesnego wprowadza w przepisie art. 427 ko- sko, iż zobowiązany do nadzoru uchyli townisie” czy „Szlachetna paczka” to dla wszystkich Aleksandra Dyszkowska, nie można przypisać jej winy, istnieje deksu cywilnego domniemanie winy się od odpowiedzialności, wykazując, uczniów zdobywanie nowych doświadczeń, które w Gabriela Lipka, Aneta Aszlar, osoba z mocy ustawy lub umowy zo- w nadzorze, obciążając obowiązkiem że starannie wykonywał konkretne, ob- przyszłości zaprocentują. Patronat honorowy: Adrianna i Angelika Bocheńskie, bowiązana do nadzoru nad małoletnim odszkodowawczym zobowiązanego, ciążające go z mocy ustawy lub umowy „Naucz się być sobą, nie patrz na innych, korzystaj Burmistrz Dukli Wioletta Jakieła, lub niepoczytalnym sprawcą szkody, „chyba że uczynił zadość obowiązkowi obowiązki. Sam zarzut niedostosowa- z szansy jaką stwarza Ci nasza szkoła, a wszystko to po- Przemysław Mozelewski. która z własnej winy obowiązku nad- nadzoru”. Uwolnienie się od odpowie- nia społecznego dziecka czy „złego wy- może Ci w dorosłym życiu.” Patronat zoru nie dopełniła oraz istnieje zwią- dzialności wymaga więc udowodnie- chowania” nie wystarczy dla przypisa- medialny zek przyczynowy między niedopełnie- LO Dukla 8 kwietnia 2018 r. godz. 16:00 nia wykonania obowiązku nadzoru, a w nia odpowiedzialności zobowiązanemu – chcemy, aby nasi uczniowie odnosili sukcesy!!!! niem obowiązku nadzoru a szkodą. Zo- tym celu konieczne jest wykazanie nale- do nadzoru. Sala widowiskowa bowiązany do nadzoru, ponoszący od- żytej staranności. W wyroku SA w Lu- Nadzór rodziców nie oznacza Ośrodka Kultury w Dukli powiedzialność deliktową na podstawie blinie z dnia 21 listopada 2013 r. (sygn. wszakże obowiązku ciągłej kontroli „Sukces to nie to, co masz, ale to, art. 427 kodeksu cywilnego, odpowiada akt I ACa 248/13) stwierdzono, że przy nad dzieckiem, a winy osoby nadzoru- kim jesteś.” „BO BENNET” ul. Kościuszki 4 za czyn własny (wina własna – wina w ocenie wykonywania „starannego nad- nadzorze), lecz pośrednio także za cu- zoru” w rozumieniu art. 427 kodeksu ciąg dalszy na str. 30 u

str. 28 nr 4/2018 nr 324 str. 29 Prawo przy porannej kawie W krainie rondla i patelni u dokończenie ze str. 29 Szanowni Czytelnicy! jącej nie można upatrywać wyłącznie w W roku 2018 w kąciku kulinarnym „W krainie rondla i patelni” błędach procesu wychowawczego lub drukować będziemy sprawdzone przepisy kulinarne z różnych w braku nieprzerwanej ciągłości nad- krajów świata. Zachęcamy Czytelników do współtworzenia zoru. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apela- tej rubryki. Każdy dostarczony przepis nagrodzony będzie wydawnictwem z serii cyjnego w Warszawie sygn. akt I ACr Biblioteka Dukielska. Adres Redakcji: 41/97 z dnia 20 maja 1997 roku nie Redakcja Dukli.pl/DPS można tylko na podstawie samego na- 38-450 Dukla, ul. Trakt Węgierski 11 pokój 309 gannego zachowania dzieci wniosko- e-mail: [email protected] wać o błędach wychowawczych, zanie- dbaniach i winie w nadzorze ich rodzi- Mazurki piecze się w okresie Świat Wielkanocnych. Są specjalnością kuchni pol- ców. Orzecznictwo przyjęło, że w obec- skiej. Sporządza się je z różnych rodzajów ciast (kruchego, biszkoptowego, marcepa- nej dobie, kiedy z reguły oboje rodzice nowego) i przekłada masami, marmoladą lub kremem. Powierzchnie mazurków de- pracują zawodowo, nie można wymagać koruje się lukrem i zdobi owocami lub bakaliami. od nich, aby nadzorowali każdy krok W tym numerze podajemy przepis na: swoich dzieci, jeśli specjalne zachowa- nie dzieci tego nie uzasadnia. W szcze- Mazurek kruchy gólności zgodnie z wyrokiem Sądu Naj- wyższego z dnia 24 września 1971 r., II Składniki: 2 szklanki mąki krupczatki, CR 375/71 brak dozoru ze strony osób 2/3 kostki margaryny lub masła, starszych nad zabawą dzieci 12-13-let- 1 szklanka cukru pudru nich nie może być poczytany za brak 2 żółtka lub 2-3 łyżki śmietany kwaśnej, nadzoru w rozumieniu art. 427 kodeksu cywilnego podobnie jak przebywanie Masa: 14-letniego syna na podwórku bez bez- 30 dag kwaskowatego dżemu, pośredniej opieki dorosłych (wyrok SA Smażona skórka pomarańczowa, w Katowicach z dnia 5 lipca 1996 r., I 1 torebka cukru waniliowego, ACr 377/96). 1 białko do smarowania Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyż- szego z dnia 27 stycznia 1971 r., III Wykonanie: CRN 448/70 nie można uznać za uza- Mąkę przesiać, dodać margarynę, posiekać dokładnie nożem, dodać cukier i sadnione dopatrywania się winy mał- żółtka. Zarobić ciasto nożem, a następnie szybko zagnieść ciasto ręką (jeśli jest zbyt żonków jedynie w tym, że ich prawie suche i nie da się zagnieść ręką dodać 2-3 łyżki śmietany). Wstawić na pół godz. do 17-letni syn był na zabawie po godz. 24 lodówki. Schłodzone ciasto podzielić na dwie połówki. Jedną część rozwałkować na w świetlicy, znajdującej się w tej samej grubość ok. 0,5 cm, ułożyć na wyłożonej pergaminem blasze lub w tortownicy, na- kładając cienki wałeczek wokół brzegów i podpiec w gorącym piekarniku (2000 C). wsi, w której mieszkał. Uznano w judy- jaciół, uczniowie) odkrywanie atrakcyjnych katurze, że obowiązek nadzoru rodzi- Przyrządzić masę: dżem wymieszać z posiekaną skórką pomarańczową i cukrem miejsc i edukacje przyrodniczo-historyczną w te- ców nad małoletnim powyżej 13 lat jest Gmina Dukla zrealizowała renie. Umieszczono nadajniki po obu stronach obowiązkiem należytej staranności i za- waniliowym. Na podpieczonym i wystudzonym cieście rozsmarować cienką war- stwę masy, z wierzchu ułożyć krateczkę z wałeczków zrobionych z pozostałego cia- granicy. kres tego obowiązku oraz stawiane wy- sta. Posmarować wałeczki białkiem i piec, aż się zrumienią. • Wydano przewodnik po ścieżce przyrodniczo-kul- magania nie mogą być określane w ode- zadania dotyczące projektu turowej zawierający opisy przyrody i atrakcje hi- rwaniu od środowiska i miejscowych Smacznego! storyczne i kulturowe (15 przystanków) w nakła- stosunków, a także poziomu rozwoju Tytuł projektu: Przez górkę do sąsiada dzie 2 tys. sztuk. – trójjęzyczny (języki: polski, małoletniego oraz istniejącego stopnia słowacki, angielski). zagrożenia przed zdarzeniem wyrządza- według swoich sił i możliwości zarob- Wartość projektu: około 47 tys. €, w tym gminy Dukla – partnera wiodącego: około • Wydano ulotkę informacyjną o przystankach na jącym szkodę dla osób trzecich. kowych oraz majątkowych. Rodzic po- sądu. Jeśli zakres uprawnień i obowiąz- 40 tys.€, w tym udział środków z EFRR:85%, środki z budżetu państwa: 5%, wkład ścieżce w nakładzie 10 tys. sztuk - trójjęzyczną Do nadzoru obowiązani są oboje ro- zbawiony władzy rodzicielskiej nie ma ków tak zostanie wytyczony, że możli- własny: 10%. Wkład Obec Vyšná Pisaná- partnera słowackiego: około 7 tys. €, w tym (języki: polski, słowacki, angielski). dzice, jeżeli obojgu z nich przysługuje obowiązku nadzoru przewidzianego w wym było realne wykonywanie nadzoru udział środków z EFRR: 85%, środki z budżetu państwa: 10%, wkład własny: 5%. • Wydano ulotkę informacyjną przez partnera sło- władza rodzicielska, odpowiadają oni omawianym przepisie. Z kolei ograni- – wówczas można przyjąć, że obowią- Projekt był realizowany w terminie: 1.04.2017- 31.03.2018 r. wackiego o szlaku i Vyšnej Pisanej w nakładzie solidarnie wobec poszkodowanego. Z czenie władzy rodzicielskiej powoduje, zek ten istniał. W ramach projektu zrealizowano: 5 tys. szt. - trójjęzyczną (języki: polski, słowacki, kolei w stosunku wewnętrznym winni że o istnieniu obowiązku nadzoru decy- Natalia Belcik • Zmodernizowano turystyczny szlak pieszy po obu stronach granicy. Wydzielono po angielski). • Zorganizowano wydarzenie promującego moder- przyczynić się do naprawienia szkody dowały będą zapisy sentencji wyroku aplikant radcowski stronie polskiej na terenie Olchowca z części żółtego szlaku ścieżkę przyrodniczo- kulturową „Olchowiec” i poszerzono ją o część nową, tak aby miała kształt pętli. nizację szlaku i powstanie ścieżki przyrodniczo- • Połączono ścieżkę przyrodniczo-kulturową ze szlakiem żółtym po stronie słowac- kulturowej „Olchowiec”. kiej przez szczyt Baranie („górka”). Projekt „Przez górkę do sąsiada” realizowany Złota myśl J „Pokusa to perfumy, które wdycha się tak długo, • Wyposażono ścieżkę przyrodniczo-kulturową w małą architekturę turystyczną: ta- przez gminę Dukla – partnera wiodącego i Obec Vy- aż człowiek zapragnie mieć flakon.” blice informacyjne, ławki, miejsce na ognisko z ławkami, kierunkowskazy, dro- šná Pisaná- partnera słowackiego jest współfinanso- Jean-Paul Belmondo gowskazy. wany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regional- • Stworzono mobilny przewodnik z wykorzystaniem nowoczesnej technologii opar- nego Program Współpracy Transgranicznej INTER- str. 30 nr 4/2018 tej nanr działaniu 324 w terenie nowoczesnych nadajników radiowych (Bluetooth) tzw. REG VA Polska – Słowacja 2014-2020 str.oraz 31 budżetu „beaconów” umożliwiającego turystom niezorganizowanym (rodziny, grupy przy- państwa w 5%. Bezpieczny senior - warsztaty

Zajęcia warsztatowe z podstaw udzielania pierwszej pomocy

W spotkaniu uczestniczył burmistrz Du- Warsztaty podsumowali Mirosława kli Andrzej Bytnar i naczelnik Wydziału Widurek i Adam Faustus Prewencji KWP w Rzeszowie mł. insp. Piotr Kluz

Pierwsze miejsce Szkoły Podstawowej Zwycięska drużyna SP Dukla. Od lewej stoją: Kornelia Sysak, Julia Sajdak, Wiktoria Szymańska, Paulina Jakieła, Wiktoria Paszek, klęczące od lewej Ola Jurczyk, Maja Szwast, w Dukli Daria Rajchel, Julia Szczurek

Drużyny siatkarek: (od lewej)str. 32 Iwla, łęki Du- nr 4/2018 kielskie, Jasionka, Dukla z opiekunami