Economische Groeiverwachtingen Marokko 2020 -2021
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Economische groeiverwachtingen Marokko 2020 -2021 Effecten coronacrisis Presentatie opgesteld door MEYS Emerging Markets Research 5 Juni 2020 www.meys.eu www.meys.eu Coronavirus in Marokko ▪ ‘Lockdown’ in Marokko vooralsnog tot 10 juni 2020 Stand van zaken per 5 juni 2020 ▪ 269 649 mensen getest ▪ 261 619 negatief getest ▪ 8 030 positief getest Aantal gevallen per dag per gevallen Aantal ▪ 7 215 genezen Genezen ▪ 208 overleden Positief Overleden Bron: L’Economiste Nationale ‘lockdown’ www.meys.eu Coronavirus in Marokko ▪ Grootste aantal positief geteste personen in de regio’s Casablanca – Settat en Marrakech – Safi ▪ Gemeten naar aantal positief geteste personen per 1 miljoen inwoners is de regio Casablanca-Settat per 5 juni het zwaarst getroffen, gevolgd door de regio Draa-Tafilalet Stand van zaken per 5 juni 2020 Regio Aantal positief geteste personen Absoluut Per 1 miljoen inwoners Beni Mellal - Khénifra 120 46 Casablance – Settat 2711 376 Draa – Tafilalet 586 350 Dakhla - Oued Ed Dahab 5 30 Fès – Meknes 1017 234 Guelmim Oued Noun 45 102 Laâyoune - Saguia el Hamra 5 13 Marrakech – Safi 1398 298 Oriental 187 78 Rabat - Salé - Kenitra 713 149 Souss - Massa 89 32 Tanger – Tetouan - Al Hoceima 1154 310 Totaal 8030 228 Bron: Ministerie van Volksgezondheid; bewerkt door MEYS www.meys.eu www.meys.eu Macro economie ▪ Het begrotingstekort van Marokko lag – m.u.v. 2012 – tussen de 3% – 5% van het BBP in de afgelopen acht jaar ▪ Uitgaande van een pre-corona verwachte economische groei van +3,5% in 2020 zou het begrotingstekort in eerste instantie -3,8% van het BBP bedragen ▪ In april 2020 raamde het IMF bij een economische krimp van -3,7% een begrotingstekort van -7,1% van het BBP in 2020 ▪ Als gevolg van de pandemie lagen de overheidsinkomsten tot en met mei -5% lager t.o.v. dezelfde periode in 2019 en de overheidsuitgaven +10,5% hoger t.o.v. dezelfde periode in 2019 -> uitgaande dat over heel 2020 de inkomsten -5% lager zijn en de uitgaven +10% hoger t.o.v. 2019 bij een economische krimp van -3,7%, kan het begrotingstekort in 2020 volgens onze raming verder oplopen naar een record van -7,3% van het BBP Begrotingstekort Marokko (% BBP) Noot: (s) schatting, MEF = Ministerie van Financiën, MEFher = herberekening begrotingstekort; bewerking MEYS Bron: Ministerie van Financiën, IMF, HCP 2,0% 1,0% 0,0% 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020s -1,0% -2,0% -3,0% -4,0% -3,5% -3,5% -3,8% -3,7% -3,8% -4,2% -4,2% -4,1% -4,1% -5,0% -4,4% -4,5% -5,1% -5,1% -4,9% -4,9% -6,0% -7,0% -7,2% -7,1% -8,0% -7,2% -7,3% MEF IMF MEFher www.meys.eu Macro economie ▪ Op 7 april jl. heeft Marokko voor het eerst sinds 2012 gebruik gemaakt van een kredietlijn bij het IMF ter grootte van 3 miljard US$ -> dit bedrag wordt gebruikt voor het versterken van de betalingsbalans ▪ IMF stelt wel nadrukkelijk dat de Marokkaanse overheid meer werk moet maken van het verhogen van de belastinginkomsten, verlagen van de totale loonsom voor ambtenaren, doorvoeren van onderwijshervormingen, eenvoudiger toegang tot kapitaal voor mkb-bedrijven, stimuleren van de export door de wisselkoers van de dirham t.o.v. de euro laag te houden (EU belangrijkste handelspartner) en flexibilisering van de arbeidsmarkt ▪ Internationale kredietbeoordelaar Fitch Ratings heeft de kredietwaardigheid van Marokko op 28 april jl. verlaagd van stabiel naar negatief (BBB- rating) ▪ Fitch gaat uit van een economische krimp in 2020 van -4,5% en een groei van +6% in 2021 met een begrotingstekort oplopend tot -7,2% van het BBP in 2020 ▪ In januari 2020 was de IMF prognose voor de staatsschuld in 2020 ongeveer gelijk aan het niveau van 2019 (65,7% van het BBP); door de financiële steunmaatregelen en de economische gevolgen van de pandemie zal de staatsschuld echter hoger gaan uitvallen (mogelijk rond de 70% van het BBP) Staatsschuld (% BBP) Noot: excl. schulden staatsbedrijven Bron: Ministerie van Financiën, IMF, HCP 70,0% 66,0% 64,9% 64,9% 65,1% 65,1% 65,3% 65,0% 65,6% 65,7% 63,4% 63,3% 63,7% 63,7% 63,3% 65,0% 61,7% 61,7% 60,0% 58,2% 56,5% 55,0% 52,5% 52,5% 49,0% 49,0% 50,0% 45,0% 40,0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 MEF IMF-jan20 www.meys.eu Macro economie ▪ Belangrijk financieel instrument voor de Marokkaanse overheid is het subsidiëren van de prijzen van enkele basisproducten voor huishoudens ▪ Tot en met 2015 subsidieerde de Marokkaanse overheid de prijs voor butaangas, suiker, meel, aardolieproducten, waardoor de totale lasten van de prijscompensatie opliepen tot een record van 26% (bijna 49 miljard dirhams) in de totale overheidsuitgaven van 2012 ▪ Vanaf 2016 worden alleen de prijzen voor butaangas, suiker en meel door de Marokkaanse overheid gesubsidieerd (i.e. prijzen kunstmatig laag gehouden) -> deze producten worden gezien als essentiële producten voor elk huishouden en moeten daarmee ook betaalbaar zijn voor alle huishoudens in Marokko ▪ In 2019 bedroegen de totale subsidie uitgaven voor deze 3 producten bijna 18 miljard dirhams (ca. 1,7 miljard euro), oftewel bijna 8% van de totale overheidsuitgaven Subsidie uitgaven (miljard dirhams) Aandeel prijscompensatie in totale overheidsuitgaven (%) Bron: Ministerie van Financiën Noot: (v) verwachting 60 Bron: Ministerie van Financiën 30,0% 50 25,0% 40 20,0% 30 15,0% 20 10,0% 10 5,0% 0 0,0% 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020v Butaangas Aardolieproducten Suiker Meel www.meys.eu Macro economie-bedrijvigheid ▪ Werkgeversorganisatie CGEM heeft o.b.v. onderzoek onder haar 90.000 aangesloten leden in kaart gebracht wat de impact van de coronacrisis is op elke economische sector die zij vertegenwoordigt en welke maatregelen per sector noodzakelijk zijn voor economisch herstel ▪ De grootste problemen zitten bij de sectoren die voor hun omzet sterk afhankelijk zijn van de export (mijnbouw, lucht-,ruimtevaart, textiel, kleding, automobiel) en van buitenlandse inkomsten (toerisme) ▪ Uiteindelijk zijn 508 voorstellen met herstelplannen ingediend door CGEM-leden die zich richten rondom 3 thema’s: stimuleren binnenlandse vraag en aanbod, hervorming economie -> financiële/fiscale impulsen zullen echter beperkt zijn vanwege de IMF-eisen aan het steunpakket van 3 miljard US$ Impact coronacrisis naar economische sector in Marokko* Sector Aantal bedrijven Werkgelegenheid Omzet (miljard dirhams) % export in omzet % bedrijven dat omzetdaling verwacht over 2020 Mijnbouw 27 40 000 63 92 100 Lucht- en ruimtevaart 140 17 500 17,4 98 98 Toerisme 11 000 122 000 nb nb 96 Textiel, Kleding 600 195 000 50 75 87 Automobiel 335 250 000 142 60 83 Bosbouw, Papier, Verpakkingsmaterialen nb 7 000 6 nb 83 Ambachtelijke bedrijven** 1 000 450 000 3,7 22 80 Cultuur nb 100 000 nb nb 79 Handel & Dienstverlening nb 6 500 000 157*** nb 78 Lederwaren 175 36 000 6,7 60 75 Pluimvee 8 913 530 000 32,5 nb 75 Bouw & Vastgoedontwikkeling 6 000 1 300 000 59,7 nb 72 Elektronica, Duurzame energie 574 66 000 50 33 69 Bouwmaterialen 700 200 000 45 nb 69 Mechanisch, Elektromechanisch, Metallurgisch 1 600 87 400 52 16 68 ICT & Offshoring 226 nb nb nb 58 Chemie & Farmacie 1 400 190 000 90 55 50 Energie 115 34 850 140 3 46 Voedingsmiddelen 2 100 150 000 115 nb 40 Noot: (*) nb = niet bekend; (**) excl. eenpersoonszaken/individuele ambachtslieden; (***) enkel Handel www.meys.eu Bron: CGEM Macro economie-bedrijvigheid ▪ De kwartaalomzet van de beursgenoteerde bedrijven laten een gelijksoortige trend zien van winnaars en verliezers van de coronacrisis als onder de CGEM-leden ▪ Over het eerste kwartaal van 2020 zijn de relatief sterkste dalingen – enkele uitzonderingen daargelaten - te zien in de mijnbouw, energie, bouw en vastgoed Kwartaalomzet 2020-I Bedrijf Activiteiten Verandering t.o.v. 2019-I (%) (miljoen dirhams) DLM Staalbouw 102,4 42,0% Label Vie Groothandel, detailhandel 2 880 26,0% Microdata ICT-dienstverlening 218,8 23,9% Managem Mijnbouw 1 107 15,0% Afriquia Gaz Gasproducten 1 690 11,6% Disway Groothandel elektronica 470 9,1% Cosumar Suikerhandel 2 052 8,6% Marsa Maroc Logistiek 772 6,0% Mutandis Groothandel consumentenproducten 333 6,0% Addoha Vastgoedontwikkeling 318 4,6% Maroc Telecom Telecommunicatie 9 309 4,0% Maghreb Oxygene Gasproducten (medisch) 62,6 3,7% Alliances Vastgoedontwikkeling 431 3,0% SBM Dranken 568 -2,0% Lesieur Cristal Groothandel consumentenproducten 977 -3,0% OCP Mijnbouw (fosfaat) 11 010 -4,9% Ciments du Maroc Bouwmaterialen 869 -9,8% Colorado Verfmaterialen 81,5 -11,0% SNEP Chemie 220,3 -11,3% Delta Holding Vastgoedontwikkeling 535 -14,0% Agma Verzekeringen 25,8 -16,8% Aluminium du Maroc Bouwmaterialen 174,2 -17,7% Fenie Brossette Staalbouw 114 -18,6% Taqa Morocco Energie 1 883 -20,7% CMT Mijnbouw 88 -26,0% Jet Contractors Bouw 230 -28,5% Res Dar Saada Vastgoedontwikkeling 540 -33,0% M2M ICT-producten www.meys.eu 28 -37,0% Macro economie-bedrijvigheid ▪ In Marokko zijn ca. 0,6 miljoen bedrijven in de formele en 1,7 miljoen bedrijven in de informele sector actief ▪ Onze raming is dat de totale jaaromzet van alle formele en informele bedrijven in Marokko rond de 1400 miljard dirhams ligt ▪ In Marokko zijn 17 grote familie holdings actief die gezamenlijk een jaaromzet hebben van rond de 180 miljard dirhams ▪ Met een omzet van 34 miljard dirhams is de investeringsmaatschappij van de Marokkaanse koninklijke familie Al Mada de grootste familie holding in Marokko ▪ De overige familie holdings in volgorde van omzet: 1. Al Mada = Koninklijke familie 2. Finance.com = Groupe Benjelloun 3. Akwa Groupe = Groupe Akhannouch* 4. Saham Group = Groupe Elalamy 5.