Kansen in Het Koninkrijk. Studiebeurzen 1815-2015

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Kansen in Het Koninkrijk. Studiebeurzen 1815-2015 KANSEN IN HET KONINKRIJK STUDIEBEURZEN 1815.2015 Pieter Slaman, Wouter Marchand en Ruben Schalk Boom – Amsterdam Deze publicatie is tot stand gekomen met steun van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Rijksuniversiteit Groningen, de Universiteit Leiden, slotbeschouwing de Universiteit Utrecht en de Dienst Uitvoering Onderwijs Auteurs Pieter Slaman, Wouter Marchand en Ruben Schalk Begeleidingscommissie 1815 -2015 Jan Derksen, Leen Dorsman, Maarten Duijvendak, Oscar Gelderblom, Adriaan in ’t Groen, Willem Otterspeer en Richard Paping 9 10 11 12 Eindredactie Jan Derksen buitenland leerlingstelsel studiefinanciering sociale Vormgeving Gert Jan Slagter voor iedereen gevolgen na 1945 na Beeldredactie en beeldresearch Corrie van Maris Ontwerp en uitvoering Risograph Print Gerard Schoneveld Beeldbewerking Risograph Print Tomas Janicek Druk Wilco, Amersfoort 6 7 8 © 2015 Pieter Slaman, Wouter Marchand en Ruben Schalk koninkrijk sociaal bezetting overzee stelsel Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde 1945 tot uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, 1 2 3 4 5 zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. universiteiten arbeidsmarkt onderwijzers- schoolstrijd ambachten opleiding No part of this book may be reproduced in any way whatsoever eeuw 19e without the written permission of the publisher. isbn 9789089535405 inleiding nur 680 www.uitgeverijboom.nl 9 Inleiding Studiefinanciering in de negentiende eeuw 14 1. Universiteiten 26 2. Arbeidsmarkt 38 3. Onderwijzersopleiding 50 4. Schoolstrijd beelden i 68 5. Ambachten Studiefinanciering tot 1945 88 6. Koninkrijk overzee 98 7. Sociaal stelsel 108 8. Bezetting beelden ii Studiefinanciering na 1945 134 9. Buitenland 144 10. Leerlingstelsel 158 11. Studiefinanciering voor iedereen beelden iii 186 12. Sociale gevolgen 195 Slotbeschouwing 201 200 204 Noten 220 Bronnen 229 Personenregister Inleiding Verschil moet er zijn, ook in het onderwijs. In de vroege da- Dit boek brengt de ontwikkeling van die toegankelijk- gen van het Koninkrijk der Nederlanden werd er niet omheen heid in beeld via alle pogingen die sinds 1815 zijn gedaan om gedraaid: de financiële drempels voor lerende jongeren te verlagen. Een opleiding is duur, en wie een opleiding volgt kan weinig wer- [...] in den regel moet de zoon van hem die tot den mid- ken. Zonder ingrijpen van buitenaf kunnen alleen jongeren delstand behoort (en hieronder meen ik te mogen rekenen doorleren die eigen geld hebben, of geld van de familie om den boerenstand, den winkelier, den slager, den bakker, den op te teren. Kerken, bedrijven, overheden en andere organi- timmerman, den kleermaker, enz. enz.) niet studeren. Im- saties hebben steeds goede redenen gehad om ook anderen mers deze menschen zijn zeer dikwijls niet in staat om hun- een kans op een opleiding te geven. Met steun in de vorm van nen kinderen die opvoeding te geven, welke er volstrekt be- studiebeurzen en toelagen, kost en inwoning, of leren op de noodigd is, om van een middelmatig student een nuttig lid werkvloer kunnen zij de prijs van onderwijs verlagen. Jonge- der maatschappij te maken.1 ren hoeven bij hun beslissing om door te leren dan minder re- kening te houden met de hoogte van het inkomen van hun Middelbaar onderwijs was er in die dagen weinig, en slechts huishouden. Dan ontstaat ruimte voor talent, belangstelling een op de honderd mensen was hoger opgeleid. Maar wie zou en ambities. Wie die kansen biedt en wie deze krijgt, hangt bovenstaand citaat nu, twee eeuwen later, nog na durven zeg- sterk samen met opvattingen over de juiste manier van sa- gen? De verhoudingen zijn radicaal veranderd. Ooit werden menleven en over sociale rechtvaardigheid in een bepaalde kansen in het onderwijs en het latere leven niet bepaald door periode. De geschiedenis van studiefinanciering is zo een spie- ijver en talent, maar vooral door maatschappelijke afkomst. gel van veranderende maatschappelijke verhoudingen in Ne- Status en het beroep van vaders bepaalden grotendeels de derland. opleidingsmogelijkheden van hun kinderen. Vandaag mag De studiefinanciering is, naast spiegel, ook een motor van afkomst idealiter geen rol meer spelen en moeten aanleg en zulke veranderingen. Toch is over die invloed niet veel bekend. inzet de toegang tot onderwijs bepalen. Er is inderdaad veel Sommigen beweren dat de grotere gelijkheid in onderwijs en mogelijk geworden: het Nederlandse onderwijs is een van de levenskansen die Nederland nu kent, vooral te danken is aan meest toegankelijke stelsels ter wereld. Tegen de 40 procent het succesvolle beleid van de Rijksoverheid. Anderen bewe- van de beroepsbevolking is inmiddels hoger opgeleid. ren dat de overheid helemaal niet in staat is om zulke grote De meer gelijke onderwijskansen hebben het dagelijks veranderingen eigenhandig tot stand te brengen.3 Vergeleken leven ingrijpend veranderd. De persoonlijke betekenis van met het buitenland bestaat een groot deel van de inkomsten een opleiding reikt immers veel verder dan werk en inkomen. van de Nederlandse student uit studiebeurzen en – leningen, Allerlei kanten van het leven hangen ermee samen, van me- en een relatief klein deel uit geld van familie en kennissen, ningen tot partnerkeuze, van zelfvertrouwen tot sociale con- bijverdiensten en andere particuliere bronnen. In andere Eu- tacten en van gezondheid tot geluk.2 Wie zich bij dit tweede ropese landen, waar minder overheidssteun bestaat voor stu- eeuwfeest van het koninkrijk afvraagt wat het betekend heeft denten, is desondanks ook een groot deel van de bevolking om in dat koninkrijk te leven, doet er daarom goed aan om stil hoger opgeleid.4 Zo blijft onhelder hoe de invloed van studie- te staan bij de toegankelijkheid van het onderwijs. financiering nu gezien moet worden. Dit boek laat een nieuw 8 ¯ 9 Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, 1815-1830, vervaardigd in 1831. [C. van Baarsel en F.J. Weygand, Nationaal Archief (Den Haag)] Afbeeldingen van de overzeese gebiedsdelen op pagina 80 t/m 87 licht schijnen op de rol die studiebeurzen over een periode van gedaan door particuliere organisaties en lokale overheden, volgen hiervan nog onduidelijk zijn, eindigt deze geschiedenis het verstrekken van studiebeurzen, of hoe doelstellingen het tweehonderd jaar hebben gespeeld in de Nederlandse gang van kerken tot gemeentes en van stichtingen tot werkgevers. met een open einde naar de toekomst. Niettemin laat twee- best bereikt kon worden. In weer andere gevallen zorgde tra- naar een opener onderwijs en samenleving. Zulke partijen bekijken het onderwerp vaak vanuit een econo- honderd jaar studiefinanciering zien dat het lastig is om met ge politieke besluitvorming voor een beurzenstelsel waar nie- Dit betekent zeker niet dat het de verstrekkers van stu- misch belang en zijn vooral geïnteresseerd in het opleiden van beurzen alleen gewenste maatschappelijke veranderingen in mand echt tevreden mee was, maar dat tegelijkertijd moeilijk diefinanciering steeds te doen was om emancipatie, of de mensen voor hun eigen organisaties. Hoe deze vormen van gang te zetten. Deels komt dit doordat jongeren en hun ou- te hervormen bleek. De geschiedenis van studiefinanciering persoonlijke ontwikkeling van jonge mensen. Zij zagen hun financiering werkten, is te lezen in de hoofdstukken 2, 5 en ders veel meer aspecten in overweging namen in hun beslis- laat zo zien hoe lastig het is om idealen en realiteit met elkaar steun vaak als investering die zich later – in welke vorm dan 10 van dit boek. Deze zijn gebaseerd op zijn Utrechtse proef- sing om onderwijs te volgen, deels omdat werkgevers niet al- te verenigen. Desondanks zijn op het gebied van de toegan- ook – terug zou betalen. Wie mensen opleidt voor later, doet schrift Splitting the bill: matching schooling to Dutch labour mar- tijd veel afgestudeerden nodig hadden. Anderzijds was lang kelijkheid van het onderwijs indrukwekkende resultaten ge- dit om voorbereid te zijn op de toekomst. En als het even kan kets, 1750-1920. niet altijd duidelijk wat de Staat nu precies wilde bereiken met boekt. ook om die toekomst vast naar zijn hand te zetten. Dat kan Pieter Slaman beschrijft de politieke strijd achter studie- bijvoorbeeld door bepaalde beroepsopleidingen aantrekkelij- financiering. In de hoofdstukken 1, 4, 6 t/m 9 en 11 van dit boek ker te maken, door te bepalen wie daar wel – of juist niet – laat hij zien dat studiefinanciering van de Staat heel andere aan mag deelnemen, door studenten naar het buitenland te bedoelingen en effecten heeft dan particuliere bronnen van sturen of door bijzondere talenten een kans te geven. Door financiering. Bestuurders zien hierin vooral een middel waar- de motieven achter de verstrekking van studiefinanciering op mee zij proberen ontwikkelingen in de samenleving te sturen. een rij te zetten, zowel van de overheid als die van particuliere Hier gaan grote belangen en idealen achter schuil die voortdu- partijen, ontstaat een beeld van twee eeuwen hoop, vrees en rend voorrang krijgen op de persoonlijke belangen van studen- verwachtingen voor de toekomst. Met de kennis van nu kan ten. Dat die sturingspogingen niet altijd slagen en soms zelfs bovendien worden bekeken of die steun aan studenten bracht averechts uitpakken, hoort ook bij deze ervaring van twee wat er door de gevers
Recommended publications
  • Scholars, Travellers and Trade
    SCHOLARS, TRAVELLERS AND TRADE Today, the National Museum of Antiquities in Leiden is internationally known for its outstanding archaeological collections. Yet its origins lie in an insignificant assortment of artefacts used for study by Leiden University. How did this transformation come about? Ruurd Halbertsma has delved into the archives to show that the appoint- ment of Caspar Reuvens as Professor of Archaeology in 1818 was the crucial turning point. He tells the dramatic story of Reuvens’ struggle to establish the museum, with battles against rival scholars, red tape and the Dutch attitude of neglect towards archaeological monuments. It was Reuvens who trained archaeological agents to investigate and excavate ancient sites, and bring back the antiquities on which the museum’s importance rests. Though he was operating long before the current debate on whether collecting anti- quities is legal trade or cultural looting, Reuvens recognized the potential ethical problems inherent in achieving a world-class collection. In this, he was ahead of his time. Scholars, Travellers and Trade throws new light on the process of creating a national museum and the difficulties of convincing society of the value of the past – issues with which museums are still wrestling. It also highlights the difficulties that an archaeological pioneer had in establishing his discip- line as a fully accepted branch of academia. Ruurd B. Halbertsma is Curator of the Classical Department at the National Museum of Antiquities, Leiden, The Netherlands. i ii SCHOLARS, TRAVELLERS AND TRADE The pioneer years of the National Museum of Antiquities in Leiden, 1818–40 R.B. Halbertsma I~ ~~o~;~;n~~~up LONDON AND NEW YORK iii First published 2003 by Routledge 2 Park Square, Milton Park, Abingdon, Oxon OX14 4RN Simultaneously published in the USA and Canada by Routledge 711 Third Avenue, New York, NY 10017, USA Routledge is an imprint of the Taylor & Francis Group, an informa business © 2003 R.B.
    [Show full text]
  • PDF Van Tekst
    Geschiedenis van de techniek in Nederland. De wording van een moderne samenleving 1800-1890. Deel VI Techniek en samenleving hoofdredactie H.W. Lintsen bron H.W. Lintsen (red.), Geschiedenis van de techniek in Nederland. De wording van een moderne samenleving 1800-1890. Deel VI. Techniek en samenleving. Walburg Pers, Zutphen 1995 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/lint011gesc06_01/colofon.htm © 2009 dbnl / H.W. Lintsen / de afzonderlijke auteurs en/of hun rechthebbenden 10 Herinneringsdoek aan de eerste tentoonstelling van de ‘Wonderen der Industrie van alle Landen’ te Londen in 1851. Tot de talloze souvenirs, zoals albums, prenten, catalogi, beschrijvingen en plattegronden van tentoonstelling en omgeving, hoorde ook deze bedrukte textieldoek. De voorstelling van het hoofdgebouw in het midden is omlijst door de vlaggen der deelnemende naties en de portretten van prins Albert, de bedenker van deze tentoonstelling, en koningin Victoria, die de opening verrichtte. Geschiedenis van de techniek in Nederland. De wording van een moderne samenleving 1800-1890. Deel VI 11 Techniek en samenleving Geschiedenis van de techniek in Nederland. De wording van een moderne samenleving 1800-1890. Deel VI 12 Het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam in aanbouw, april 1862, (onder) en het oorspronkelijk outwerp voor een gebouw voor de eerste wereldtentoonstelling in Londen (boven). Al snel bleek dat een revolutionair gebouw als Crystal Palace vrij algemeen als te modern en te functioneel werd beschouwd, zodat volgende tentoonstellingsgebouwen weer meer leken op de ‘klassieke’ vormen die ook het oorspronkelijke gebouw voor Londen-1851 hadden gedomineerd: koepels, venvijzingen naar allerlei vroegere bouwstijlen etc. Het Paleis voor Volksvlijt, dat door Cornelis Outshoorn was ontworpen, kende ook die schijnbare tegenstelling van ‘oude’ vormen en nieuwe materialen en bouworganisatie.
    [Show full text]
  • In Gesprek Met Piet Hein Donner ‘Je Kunt Niet Blazen En Het Meel in De Mond Houden’
    Christen Democratische Verkenningen Zomer 2014 Allemaal even decentraal graag! Boom Tijdschriften Inhoud 7 Ter introductie Actualiteit 10 Dwars: Ton Rombouts en Marcel Wintels Het CDA heeft de weg omhoog weer gevonden 14 Stefan Gehrold & Olaf Wientzek Het CDA mag de lotsverbondenheid met Europa niet opgeven 18 Winand Quaedvlieg Welk nieuw hoofdstuk Europese geschiedenis wil het CDA mee gaan schrijven? 22 Dirk Gotink & Hans Janssens De diploma-unie 26 binnenhof buitenom: Jan Dirk Snel Ferm vanuit het Europees belang Allemaal even decentraal graag! 30 Peter Cuyvers, Albert Jan Kruiter & Maarten Neuteboom Subsidiariteit revisited: decentralisatie in christendemocratisch perspectief Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving 42 Martijn van der Steen De geboorte van de moderne verzorgingsstaat en de herontdekking van oude vormen 52 INTERMEZZO: Clémence Ross-van Dorp ‘Wmo in CDA nooit goed be- grepen’ Christen Democratische Verkenningen | Zomer 2014 inhoud 4 54 Jan Dirk Snel Samenwerken in zorg – een kleine geschiedenis 63 Leonard Geluk Leren we van ‘in het verleden behaalde resultaten…’? Paradoxen en knelpunten rond decentralisatie 70 Pieter Jan Dijkman & Maarten Neuteboom In gesprek met Piet Hein Donner ‘Je kunt niet blazen en het meel in de mond houden’ 79 Rik Peeters De poortwachterstaat als hoeder van de participatiesamenleving 87 Michiel Herweijer Decentralisatie en de zorg voor fijnschaligheid 94 INTERMEZZO: Jan de Vries ‘Het grote gevaar is het wensdenken’ 96 Geerten Boogaard & Job Cohen Wie kust de politiek wakker? Over de organisatie
    [Show full text]
  • University of Florida Thesis Or Dissertation Formatting
    PATHS TO SUCCESS, PATHS TO FAILURE: HISTORICAL TRAJECTORIES TO DEMOCRATIC STABILITY By ADAM BILINSKI A DISSERTATION PRESENTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF THE UNIVERSITY OF FLORIDA IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY UNIVERSITY OF FLORIDA 2015 1 © 2015 Adam Bilinski 2 ACKNOWLEDGMENTS Throughout the work on this project, I received enormous help from a number of people. The indispensable assistance was provided by my advisor Michael Bernhard, who encouraged me to work on the project since I arrived at the University of Florida. He gave me valuable and timely feedback, and his wide knowledge of the European political history and research methods proved irreplaceable in this regard. He is otherwise a warm, humble and an understanding person, a scholar who does not mind and even appreciates when a graduate student is critical toward his own ideas, which is a feature whose value cannot be overestimated. I received also valuable assistance from members of my dissertation committee: Benjamin Smith, Leonardo A. Villalon, Beth Rosenson and Chris Gibson. In particular, Ben Smith taught me in an accessible way about the foundational works in Political Science, which served as an inspiration to write this dissertation, while Chris Gibson offered very useful feedback on quantitative research methods. In addition, I received enormous help from two scholars at the University of Chicago, where this research project passed through an adolescent stage. Dan Slater, my advisor, and Alberto Simpser helped me transform my incoherent hypotheses developed in Poland into a readable master’s thesis, which I completed in 2007.
    [Show full text]
  • State Building Participants Coordinator
    Theme 6: State Building Participants Coordinator: Ido de Haan (Utrecht University) Participants In alphabetical order 1. Alberto Feenstra 2. Klaas van Gelder 3. Jens van de Maele 4. Karen van Nieuwenhuyze 5. Marijcke Schillings 6. Pieter Slaman 7. Tamàs Székely 1. Alberto Feenstra University of Amsterdam Paper for the Conference: Keeping the Ship of State Afloat. Zeeland's Sovereign Debt Management, 1600-1800 (Working) Title of dissertation Finance without frontiers? The integration of provincial money markets in the Dutch Republic. Supervisor(s) J.P.B. Jonker Short Biography Alberto Feenstra (1982) studied Global History at the Vrije Universiteit Amsterdam. Previously he has been employed as research assistant at the Geldmuseum (Money Museum) in Utrecht. Currently he is employed as a PhD Candidate at the University of Amsterdam, where he works on the integration of financial markets within the Dutch Republic. This research examines the domestic capital market developments within the Dutch Republic. Whereas international relations have been studied more extensively the domestic ‘rooting’ of each location has remained under-researched. Yet, as the current crisis clearly showed, international capital markets are intertwined with domestic ones and they mutually influence each other. Hence, this research aims to improve our understanding of capital markets by taking into account their specific local context, such as political, legal and social institutions. Contact information [email protected] Website/Social Media - 1 2. Klaas van Gelder
    [Show full text]
  • List of Prime Ministers of Netherlands
    Prime Ministers under William II (1840–1849) Name Term of Office Political Party Election Cabinet (Born–Died) Start End Duration Gerrit March 25, May 17, 0 years, Independent Schimmelpenninck — Schimmelpennick 1848 1848 53 days (Liberal) (1794–1863) Jacob de Kempenaer November November 0 years, Independent De Kempenaer / Donker 1848 (1793–1870) 21, 1848 1, 1849 345 days (Liberal) Curtius Prime Ministers under William III (1849–1890) Johan Rudolph November April 19, 3 years, Independent 1850 Thorbecke Thorbecke I 1, 1849 1853 169 days (Liberal) 1852 (1798–1872) Floris Adriaan van April 19, 3 years, Independent Van Hall / Donker Hall July 1, 1856 1853 1853 73 days (Liberal) Curtius (1791–1866) Justinus van der Independent March 18, 1 year, Brugghen July 1, 1856 (Anti 1856 Van der Brugghen 1858 260 days (1804–1863) Revolutionary) Jan Jacob Rochussen March 18, February 23, 1 year, Independent 1858 Rochussen (1797–1871) 1858 1860 342 days (Conservative) Floris Adriaan van February 23, March 14, 1 year, Independent Van Hall / Van Hall 1860 1860 1861 19 days (Liberal) Heemstra (1791–1866) Jacob van Zuylen van March 14, November 0 years, Independent Nijevelt 1861 10, 1861 241 days (Liberal) Van Zuylen van Nijevelt (1816–1890) — / Van Heemstra Schelto van Heemstra November February 1, 0 years, Independent (1807–1864) 10, 1861 1862 83 days (Liberal) Johan Rudolph February 1, February 10, 4 years, Independent 1862 Thorbecke Thorbecke II 1862 1866 9 days (Liberal) 1864 (1798–1872) Isaäc Dignus Fransen February 10, 0 years, Independent van de Putte
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/166010 Please be advised that this information was generated on 2018-07-07 and may be subject to change. Democratie en gezag Extremismebestrijding in Nederland, 1917-1940 Joris Gijsenbergh 507178-L-sub01-bw-Gijsenbergh Processed on: 19-12-2016 ISBN: 978-94-028-0464-5 Omslag en lay-out: Tara Kinneging, Persoonlijk Proefschrift Printing: Ipskamp Printing Afbeelding op de omslag: Affiche ‘Geen van beiden’ van de vereniging Eenheid door Democratie, vervaardigd in 1939 door ontwerper Delmo. Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam, plaatsingsnummer IISG BG E2/39. Eventuele rechthebbenden kunnen zich wenden tot de auteur van dit proefschrift. Copyright©: 2016 Joris Gijsenbergh Dit werk maakt deel uit van het onderzoeksprogramma Omstreden democratie, dat gefinancierd is door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). 507178-L-sub01-bw-Gijsenbergh Processed on: 19-12-2016 Democratie en gezag Extremismebestrijding in Nederland, 1917-1940 Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Radboud Universiteit Nijmegen op gezag van de rector magnificus prof. dr. J.H.J.M. van Krieken, volgens besluit van het college van decanen in het openbaar te verdedigen op donderdag 19 januari 2017 om 12.30 uur precies door Joris Gijsenbergh geboren op 22 maart 1983 te Groningen 507178-L-sub01-bw-Gijsenbergh Processed on: 19-12-2016 Promotoren: Prof. dr. R.A.M. Aerts Prof. dr. M.E. Monteiro Copromotor: Dr. W.P.
    [Show full text]
  • Napoleon's Hundred Days and the Shaping of a Dutch Identity
    Napoleon's Hundred Days and the Shaping of a Dutch Identity Lottejensen Dutch people! - brave! - good hearted! Brothers, Belgians! Noble family Too long were we separated, Now our destiny is one Let us sing united together Humanity's triumphant song.1 With these words, a poet from the Dutch city of AUanaar celebrated the taking of Paris and the defeat of Napoleon by the allied forces in July 1815. It is clear that to his mind the victory should be celebrated together by the Dutch and Belgian people. Having been separated for so long, destiny had now reunited them. The author emphasised the familiar relationship between both nations by using by using words like "brothers" (broeders) and "family" (kroost). The political union between the Dutch and Belgian people was of a very recent date: only a year before, on 21 June 1814, had it been decided, in a confidential treaty-the EightArticles of London-thatthe L. Jensen Radboud University Nijmegen, Nijmegen, Netherlands e-mail: l.jensen@let. ru. nl ©The Author(s) 2018 125 K. Astbury and M. Philp (cds. ), 'Napoleon'sHundred Days and the Politics of Legitimacy, War, Culture and Society, 1750-1850, https://doi.org/10.1007/978-3-319-70208-7_7 126 L. JENSEN NAPOLEON'S HUNDRED DAYS AND THE SHAPING OF A DUTCH IDENTITY 127 Belgian Provinces would be added to the territory of the Netherlands. However, reactions were dominated by the Northern Dutch perspec- This treaty may be regarded as a diplomatic victory for the Dutch tive, which was strongly coloured by the years of Napoleonic annexa- sovereign William I and his negotiators, who began their move for terri- tion.
    [Show full text]
  • The Context of Herman Bavinck's Stone Lectures
    TBR 1 (2010): 4–24 The Context of Herman Bavinck’s Stone Lectures: Culture and Politics in 1908 James D. Bratt Dept. of History, Calvin College This essay explores the historical context in which Herman Bavinck delivered his Stone Lectures at Princeton in 1908.1 It takes off from a leading motif in the analysis that George Harinck made of Bavinck’s first trip to North America in 1892. That tour, Harinck found, was the start of Bavinck’s move “van buiten naar binnen,” from without to within,2 a move that would become increasingly characteristic of Bavinck’s approach to biblical hermeneutics, to theological reflection, and to the cultural commentary which he built out of both. The Philosophy of Revelation lectures, delivered on his second trip sixteen years later, registers the maturation of that approach and documents its time in that “from without to within” was the trademark of a revolution in elite culture that was underway across the North Atlantic world in the first decade of the twentieth century. This essay, therefore, aims to sound the reson- ances between that cultural movement and the Bavinck of the Stone Lectures—the resonances and the discord between the personal and the institutional, the parochial and the international. 1 Bavinck’s Stone Lectures were published simultaneously in Dutch, German, and English. For the English publication see Herman Bavinck, The Philosophy of Revelation: The Stone Lectures for 1908–1909, Princeton Theological Seminary (New York, London, Bombay, and Calcutta: Longman, Greens, and Co., 1909). 2 Harinck lays out this analysis in his Introduction to a republication of Bavinck’s Mijne reis naar Amerika (Barneveld: De Vuurbaak, 1998).
    [Show full text]
  • A Tiny Spot on the Earth
    A Tiny Spot on the Earth A Tiny Spot on the Earth The Political Culture of the Netherlands in the Nineteenth and Twentieth Century Piet de Rooy Amsterdam University Press Cover illustration: Nationaal Archief/Spaarnestad. Photo/Wilh. L. Stuifbergen Translated by Vivien Collingwood Cover design: Suzan Beijer Lay-out: Crius Group, Hulshout Amsterdam University Press English-language titles are distributed in the US and Canada by the University of Chicago Press. isbn 978 90 8964 704 7 e-isbn 978 90 4852 415 0 (pdf) e-isbn 978 90 4852 416 7 (ePub) nur 686 © Piet de Rooy/ Amsterdam University Press B.V., Amsterdam 2015 All rights reserved. Without limiting the rights under copyright reserved above, no part of this book may be reproduced, stored in or introduced into a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means (electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise) without the written permission of both the copyright owner and the author of the book. Table of Contents Introduction 7 1. Long Live the Republic! 17 1798: The Constitution 2. A New Society is Being Created Here 43 1813: The Nation State 3. Everything is a Motley 73 1848: Parliamentary Democracy 4. Following the American Example 111 1879: The Political Party 5. Justice and Love 147 Fin de siècle: Ideology 6. The Nation is Divided into Parties 185 1930: The Pillarized-Corporate Order 7. Fundamental Changes in Mentality 229 1966: The Cultural Revolution 8. That’s Not Politics! 265 2002: Populism 9. A Tiny Spot 289 Political culture Acknowledgements 299 Notes 301 Bibliography 371 Index of persons 403 All government, indeed every human benefit and enjoyment, every virtue, and every prudent act, is founded on compromise and barter.
    [Show full text]
  • Lijst Friese Maffia
    Nummer Voornaam Naam Geboortedatum Sterfdatum Geboorteplaats Sterfplaats Partij 1 Hans Willem baron van Aylva van Waardenburg en Neerijnen 8-9-1751 - 29-12-1827 Den Haag Den Haag 2 Tinco Martinus Lycklama à Nijeholt 4-10-1766 - 5-9-1844 Leeuwarden Oldeboorn 3 Schelto Hessel Roorda van Eysinga 11-10-1780 - 28-8-1829 Langweer Langweer 4 Hector Van Sminia 5-12-1763 - 31-10-1816 Leeuwarden Leeuwarden 5 Willem Hendrik baron van Sytzama 14-2-1763 - 5-4-1848 Driesum Kollum 6 Johan Sicco Tjalling Camstra baron thoe Schwarzenberg en Hohenlansberg 25-5-1769 - 7-3- 1829 Rinsumageest Hichtum 7 Valerius Lodewijk Vegelin van Claerbergen 24-7-1774 - 14-7-1844 Leeuwarden Joure 8 Leonardus De Wendt 17-8-1757 - 19-6-1834 Leeuwarden Leeuwarden 9 Jan Albert Willinge 21-6-1760 - 31-1-1839 Oldeberkoop Oldeberkoop 10 Bernard Walraad Van Welderen Rengers 29-3-1777 - 23-9-1823 Sneek Leeuwarden 11 Antoon Anne Van Andringa de Kempenaer 3-12-1777 - 13-6-1825 Leeuwarden Den Haag 12 Gerrit Ferdinand baron van Asbeck tot Berge en Munsterhausen 30-9-1764 - 4-4-1836 Wirdum Leeuwarden 13 Gijsbert Fontein Verschuir 13-10-1764 - 2-1-1838 Franeker Alkmaar 14 Carel Aemilius Els baron Collot d'Escury 26-5-1779 - 27-1-1828 Rotterdam Leeuwarden 15 Adriaan Gilles Camper 31-3-1759 - 5-2-1820 Amsterdam Den Haag 16 Frank Julius Johan Van Scheltinga 28-11-1749 - 7-4-1831 Kollum Leeuwarden 17 Daam Fockema 6-6-1771 - 31-7-1855 Dokkum Leeuwarden 18 Willem Hendrik baron van Heemstra 18-10-1779 - 30-12-1826 Oenkerk Leeuwarden 19 Ambrosius Ayzo Van Boelens 19-3-1766 - 30-11-1843 Hardegarijp
    [Show full text]
  • Arnout Van Der Meer
    ©2014 Arnout Henricus Cornelis van der Meer ALL RIGHTS RESERVED AMBIVALENT HEGEMONY: CULTURE AND POWER IN COLONIAL JAVA, 1808-1927 by ARNOUT HENRICUS CORNELIS VAN DER MEER A dissertation submitted to the Graduate School-New Brunswick Rutgers, The State University of New Jersey In partial fulfillment of the requirements For the degree of Doctor of Philosophy Graduate Program in History Written under the direction of Professor Michael Adas And approved by: _________________________________" _________________________________" _________________________________" _________________________________New Brunswick, New Jersey " OCTOBER, 2014 ABSTRACT OF THE DISSERTATION Ambivalent Hegemony: Culture and Power in Colonial Java, 1808-1927 By ARNOUT HENRICUS CORNELIS VAN DER MEER Dissertation Director: Professor Michael Adas “Ambivalent Hegemony” explores the Dutch adoption and subsequent rejection of Javanese culture, in particular material culture like dress, architecture, and symbols of power, to legitimize colonial authority around the turn of the twentieth century. The Dutch established an enduring system of hegemony by encouraging cultural, social and racial mixing; in other words, by embedding themselves in Javanese culture and society. From the 1890s until the late 1920s this complex system of dominance was transformed by rapid technological innovation, evolutionary thinking, the emergence of Indonesian nationalism, and the intensification of the Dutch “civilizing” mission. This study traces the interactions between Dutch and Indonesian civil servants, officials, nationalists, journalists and novelists, to reveal how these transformations resulted in the transition from cultural hegemony based on feudal traditions and symbols to hegemony grounded in enhanced Westernization and heightened coercion. Consequently, it is argued that we need to understand the civilizing mission ideology and the process of modernization in the colonial context as part of larger cultural projects of control.
    [Show full text]