Załącznik Do Programu Ochrony Zabytków W Gminie Łapsze Niżne
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Zał ącznik Nr 1 do uchwały Nr XLIV-406/14 Rady Gminy Łapsze Ni żne z dnia 29 sierpnia 2014r. PROGRAM OCHRONY ZABYTKÓW W GMINIE ŁAPSZE NI ŻNE Urz ąd Gminy Łapsze Ni żne ul. Jana Pawła II 20 34-442 Łapsze Ni żne tel. (018) 265-93-19 fax (018) 265-93-15 [email protected] www.lapszenizne.pl Prowadzenie sesji strategicznych: dr Edyta Bieniek- Białas Dyrektor Instytutu Doradztwa Europejskiego- Innowacja s.c mgr Wacław Klepacki Z-ca Dyrektora Instytutu Doradztwa Europejskiego- Innowacja s.c Organizacja i obsługa sesji: Urz ąd Gminy w Łapszach Ni żnych Instytut Doradztwa Europejskiego- Innowacja s.c Serdeczne podzi ękowania dla pracowników Urz ędu Gminy w Łapszach Ni żnych oraz uczestników sesji strategicznych zaanga żowanych w pomoc przygotowania niniejszego dokumentu 2 PROGRAM OCHRONY ZABYTKÓW W GMINIE ŁAPSZE NI ŻNE Spis tre ści 1.Wst ęp ................................................................................................................................................ 4 2. Podstawa prawna opracowania programu ochrony nad zabytkami ................................................. 5 3. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami ............................................................... 6 4.Uwarunkowania zewn ętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego .................................................... 10 4.1 Strategiczne cele polityki pa ństwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami ..... 10 4.2 Relacje Programu Ochrony zabytków z dokumentami wykonanymi na poziomie województwa i powiatu ................................................................................................................. 13 5.Uwarunkowania wewn ętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego .................................................. 33 5.1 Relacje Programu Ochrony zabytków z dokumentami wykonanymi na poziomie gminy (analiza dokumentów programowych gminy) ............................................................................... 33 5.2 Charakterystyka zasobów oraz analiza stanu dziedzictwa i krajobrazu kulturowego gminy .. 38 5.3 Zabytki obj ęte prawnymi formami ochrony na terenie Gminy Łapsze Ni żne ......................... 50 5.4 Zabytki uj ęte w Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Łapsze Ni żne .................................... 52 5.5 Zabytki o najwy ższym znaczeniu dla Gminy Łapsze Ni żne .................................................. 52 6. Ocena stanu dziedzictwa kulturowego Gminy Łapsze Ni żne. Analiza Szans i zagro żeń ............. 53 7. Zało żenia programowe Programu Ochrony zabytków w Gminie Łapsze Ni żne ........................... 55 8. Instrumentarium realizacji Programu Ochrony zabytków w Gminie Łapsze Ni żne ..................... 59 9. Zasady oceny realizacji Programu Ochrony zabytków .................................................................. 60 10. Źródła finansowania Programu Ochrony zabytków .................................................................... 61 11.Monitoring i Ewaluacja ................................................................................................................. 62 ZAŁ ĄCZNIK nr 1 ............................................................................................................................ 64 ZAŁ ĄCZNIK nr 2 ............................................................................................................................ 65 ZAŁ ĄCZNIK nr 3 ............................................................................................................................. 75 ZAŁ ĄCZNIK nr 4 ............................................................................................................................. 77 ZAŁ ĄCZNIK nr 5 ............................................................................................................................. 79 ZAŁ ĄCZNIK nr 6 ............................................................................................................................. 80 ZAŁ ĄCZNIK nr 7 ............................................................................................................................. 88 3 PROGRAM OCHRONY ZABYTKÓW W GMINIE ŁAPSZE NI ŻNE 1. Wst ęp Przedmiotem niniejszego Programu Ochrony zabytków jest problematyka zwi ązana z ochron ą dziedzictwa kulturowego znajduj ącego si ę na terenie Gminy Łapsze Ni żne. Dziedzictwo kulturowe danego regionu stanowi zasób rzeczy nieruchomych i ruchomych wraz ze zwi ązanymi z nim warto ściami duchowymi, zjawiskami historycznymi i obyczajowymi, uznawany za godny ochrony prawnej dla dobra społecze ństwa i jego rozwoju oraz przekazania nast ępnym pokoleniom z uwagi na zrozumiałe i akceptowane warto ści historyczne, patriotyczne, religijne, naukowe i artystyczne maj ące znaczenie dla to żsamo ści i ci ągło ści rozwoju politycznego, społecznego i kulturalnego. Istotnym elementem dziedzictwa kulturowego znajduj ącego si ę na danym terenie s ą zabytki, czyli nieruchomo ści lub rzeczy ruchome oraz ich cz ęś ci i zespoły, b ędące dziełem człowieka lub zwi ązane z jego działalno ści ą i stanowi ące świadectwo minionej epoki b ądź wydarzenia, których zachowanie le ży w interesie społecznym ze wzgl ędu na posiadan ą warto ść historyczn ą, artystyczn ą lub naukow ą. Z uwagi na ogromne znaczenie zabytków dla rozwoju ka żdego społecze ństwa ich ochrona, zachowanie i konserwacja le ży w wa żnym interesie publicznym. Z tego te ż wzgl ędu ochrona zabytków została zadeklarowana w art. 5 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej jako konstytucyjny obowi ązek pa ństwa. Sporz ądzenie Programu Ochrony zabytków w Gminie Łapsze Niżne le ży w kompetencji Wójta Gminy . Podstawowym celem opracowania ww. dokumentu jest sprecyzowanie działa ń Samorz ądu Gminnego na rzecz ochrony zabytków. Program ochrony zabytków w Gminie Łapsze Ni żne stanowi ponadto dokument uzupełniaj ący w stosunku do innych aktów planowania gminnego. Szczegółowe cele tworzenia Programu ochrony zabytków w Gminie Łapsze Ni żne precyzuje art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003r. O ochronie zabytków i opiece nad Zabytkami. Wg w. wym. art. Gminne programy maj ą za zadanie: • wł ączenie problemów ochrony zabytków do systemu zada ń strategicznych, wynikaj ących z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; • uwzgl ędnianie uwarunkowa ń ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, ł ącznie z uwarunkowaniami ochrony ; • przyrody i równowagi ekologicznej; • zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; 4 PROGRAM OCHRONY ZABYTKÓW W GMINIE ŁAPSZE NI ŻNE • wyeksponowanie p oszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego; • podejmowanie działa ń zwi ększaj ących atrakcyjno ść zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjaj ących wzrostowi środków finansowych na opiek ę nad zabytkami; • okre ślenie warunków współpracy z wła ścicielami zabytków, eliminuj ących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków; • podejmowanie przedsi ęwzi ęć umo żliwiaj ących tworzenie miejsc pracy zwi ązanych z opiek ą nad zabytkami. Ponadto Program ochrony nad zabytkami powinien równie ż zawiera ć propozycje konkretnych działa ń Samorz ądu Gminnego w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, które powinny mie ć na celu zapoznanie si ę z zasobami dziedzictwa kulturowego na terenie gminy (inwentaryzacja zabytków nieruchomych, ruchomych i archeologicznych znajduj ących si ę na terenie gminy, bie żą ca aktualizacja istniej ącej Gminnej Ewidencji Zabytków, monitoring stanu zachowania najbardziej cennych obiektów zabytkowych), wspieranie działa ń zmierzaj ących do pozyskania środków finansowych na opiek ę nad zabytkami (współpraca z placówkami oświatowymi, stowarzyszeniami, organizacjami społecznymi oraz fundacjami zwi ązanymi z ochron ą i promowaniem dziedzictwa kulturowego), uwzgl ędnianie ochrony zabytków w zapisach obowi ązuj ących m.p.z.p. gminy, wprowadzanie systemu pomocy finansowej dla obiektów zabytkowych (odpowiednie odpisy podatkowe, wprowadzenie kar za nieprawidłowe u żytkowanie zabytków), współpraca z wła ścicielami i u żytkownikami zabytków. 2. Podstawa prawna opracowania programu ochrony nad zabytkami Obowi ązek sporz ądzania Programu ochrony nad Zabytkami nakłada na Wójtów Gmin ustawa o ochronie zabytków i opiece nad Zabytkami z dnia 23 lipca 2004r. Na podstawie art 87 ust 1 Wójt sporz ądza na okres 4 lat powiatowy Program Ochrony zabytków nad zabytkami, który nast ępnie jest przyjmowany i zatwierdzany w formie Uchwały przez Rad ę Gminy po uprzednim zaopiniowaniu przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Nast ępnie zatwierdzony przez Rad ę Gminy Program Ochrony nad zabytkami ogłaszany jest w wojewódzkim dzienniku urz ędowym. Z realizacji Programu Ochrony nad zabytkami Wójt sporz ądza co 2 lata sprawozdanie, które nale ży przedstawi ć Radzie Gminy. Ogólne wytyczne oraz zasady sporz ądzania gminnych programów opieki nad zabytkami sprecyzowane zostały przez Narodowy Instytut Dziedzictwa czyli narodow ą instytucj ę kultury podległ ą Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Misj ą NID jest tworzenie podstaw dla zrównowa żonej ochrony dziedzictwa poprzez gromadzenie i 5 PROGRAM OCHRONY ZABYTKÓW W GMINIE ŁAPSZE NI ŻNE upowszechnianie wiedzy o zabytkach, wyznaczanie standardów ich ochrony i konserwacji oraz kształtowanie świadomo ści społecznej celem zachowania dziedzictwa kulturowego Polski dla przyszłych pokole ń. Program Ochrony zabytków ma na celu zgodnie z art. 87 Ustawy o ochronie Zabytków i Opiece nad Zabytkami : • wł ączenie problemów ochrony zabytków do systemu