Program Ochrony Środowiska Dla Powiatu Nowotarskiego Na Lata 2004 - 2015
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
ZARZĄD POWIATU NOWOTARSKIEGO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU NOWOTARSKIEGO NA LATA 2004 - 2015 NOWY TARG, marzec 2004 TYTUŁ OPRACOWANIA: PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU NOWOTARSKIEGO NA LATA 2004-2015 ZLECENIODAWCA: POWIAT NOWOTARSKI Al. Tysiąclecia 35 34-400 NOWY TARG WYKONAWCA: Konsorcjum : „PROFIT" Sp. z o.o. w Skrudzinie - ABRYS Technika Sp. z o.o. w Poznaniu siedziba: Ul. Różana 22 33-300 NOWY SĄCZ PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU NOWOTARSKIEGO SPIS TREŚCI Strona WSTĘP 5 I. 1.1. Podstawa prawna opracowania 5 1.2. Przedmiot i zakres opracowania 5 1.3. Potrzeba i cel opracowania 6 1.4. Terminologia 7 1.4.1. Terminologia z zakresu rozwoju zrównoważonego 7 1.4.2. Terminologia z zakresu ochrony środowiska 8 1.4.3. Terminologia z zakresu gospodarki wodno-ściekowej 10 II. CHARAKTERYSTYKA POWIATU 13 2.1. Położenie 13 2.2. Ukształtowanie terenu 15 2.3. Warunki klimatyczne 19 2.4. Użytkowanie terenu 20 2.5. Infrastruktura 20 2.5.1. Gospodarka wodno – ściekowa 20 2.5.2. Gospodarka odpadami 23 2.5.3. Drogi i koleje 23 2.5.3.1. Drogi 23 2.5.3.2. Koleje 24 2.5.4. Sieć gazowa 24 2.5.5. Podmioty gospodarcze 25 III. INWENTARYZACJA ZASOBÓW I SKŁADNIKÓW ŚRODOWISKA 27 PRZYRODNICZEGO 3.1. Informacje ogólne 27 3.1.1. Parki narodowe 29 3.1.2. Rezerwaty przyrody 32 3.1.3. Pozostałe formy ochrony 34 3.2. Charakterystyka elementów przyrody nieożywionej powiatu 36 3.2.1. Warunki geologiczne i rzeźba terenu 36 3.2.2. Zasoby naturalne 55 3.3. Wody powierzchniowe 58 3.4. Wody podziemne 64 3.5. Gleby i lasy 69 3.6. Charakterystyka elementów przyrody ożywionej 77 3.7. Walory kulturowe 102 3.8. Podsumowanie wielkości zasobów i walorów przyrodniczych 116 IV. POLITYKA OCHRONY ŚRODOWISKA 118 4.1. Racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych 119 4.2. Ochrona powietrza 122 4.3. Ochrona przed hałasem. 130 4.4. Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym 133 4.5. Ochrona wód 135 4.6. Ochrona powierzchni ziemi 140 4.7. Gospodarka odpadami 142 4.8. Zasoby przyrodnicze 143 4.9. Harmonogram realizacji zadań ekologicznych 147 4.10. Koszty finansowe planowanych przedsięwzięć 175 3 Konsorcjum : „PROFIT" Sp. z o.o. w Skrudzinie - ABRYS Technika Sp. z o.o. w Poznaniu SIEDZIBA: Tel.: (018) 444 31 45 33-300 NOWY SĄCZ Fax.: (018) 444 31 50 UL. RÓŻANA 22 e-mail: [email protected] PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU NOWOTARSKIEGO SPIS TREŚCI Strona V. ZAŁOŻENIA SYSTEMU EDUKACYJNO-INFORMACYJNEGO 177 5.1. Potrzeba edukacji ekologicznej 177 5.2. Docelowe segmenty edukacji 177 5.3. Sposoby prowadzenia akcji edukacyjnej społeczeństwa 178 5.4. Społeczna kampania informacyjna 178 5.5. Media w kampanii informacyjnej 183 5.6. Przyczyny zanieczyszczeń i sposoby zapobiegania 184 VI. REALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA 191 6.1. Współpraca w ramach wdrożenia Programu 191 6.2. Założenia systemu finansowania inwestycji 195 6.3. Zarządzanie Programem Ochrony Środowiska 205 6.3.1. Instrumenty prawne 207 6.3.2. Instrumenty finansowe 208 6.3.3. Instrumenty społeczne 208 6.3.4. Instrumenty strukturalne 210 6.4. Monitorowanie Programu Ochrony Środowiska 211 6.4.1. Zasady monitoringu 211 6.4.2. Monitorowanie założonych efektów ekologicznych 212 6.5. Wskaźniki monitorowania celów określonych w Programie ochrony 221 Środowiska 4 Konsorcjum : „PROFIT" Sp. z o.o. w Skrudzinie - ABRYS Technika Sp. z o.o. w Poznaniu SIEDZIBA: Tel.: (018) 444 31 45 33-300 NOWY SĄCZ Fax.: (018) 444 31 50 UL. RÓŻANA 22 e-mail: [email protected] PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU NOWOTARSKIEGO I. WSTĘP 1.1. Podstawa prawna opracowania 1.2. Przedmiot i zakres opracowania 1.3. Potrzeba i cel opracowania 1.4. Terminologia 1.4.1. Terminologia z zakresu rozwoju zrównoważonego 1.4.2. Terminologia z zakresu ochrony środowiska 1.4.3 Terminologia z zakresu gospodarki wodno-ściekowej 1.1. Podstawa prawna opracowania Obowiązujące od 1 października 2001 roku Prawo Ochrony Środowiska, nakłada na Zarząd Powiatu obowiązek opracowania Powiatowego Programu Ochrony Środowiska. Obowiązek ten jest formalną przesłanką dla utworzenia niniejszego opracowania (art. 17, ustawy Prawo Ochrony Środowiska, Dz. U. Nr 62, poz. 627). Podstawą opracowania jest umowa z dnia 08 sierpnia 2003 r. zawarta pomiędzy Starostwem Powiatowym w Nowym Targu a Konsorcjum Firm: „PROFIT" Sp. z o.o. w Skrudzinie - ABRYS Technika Sp. z o.o. w Poznaniu. Siedzibą Konsorcjum jest miasto Nowy Sącz. 1.2. Przedmiot i zakres opracowania Przedmiotem opracowania jest Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Nowotarskiego położonego w południowej części województwa małopolskiego. Niniejsze opracowanie prezentuje szeroko rozumianą problematykę ochrony środowiska na analizowanym terenie. Zagadnienia ochrony środowiska obejmują ochronę powietrza, wód, powierzchni ziemi, środowiska akustycznego oraz zasobów przyrodniczych. Omówienia dotyczące gospodarki odpadami zostały zawarte w odrębnym opracowaniu pod nazwą Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Nowotarskiego. 5 Konsorcjum : „PROFIT" Sp. z o.o. w Skrudzinie - ABRYS Technika Sp. z o.o. w Poznaniu SIEDZIBA: Tel.: (018) 444 31 45 33-300 NOWY SĄCZ Fax.: (018) 444 31 50 UL. RÓŻANA 22 e-mail: [email protected] PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU NOWOTARSKIEGO 1.3. Potrzeba i cel opracowania Ochrona środowiska przyrodniczego jest jedną z głównych dróg prowadzących do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju, należy jednak pamiętać, że nie jedyną. O w pełni zrównoważonym rozwoju można dopiero mówić po osiągnięciu czterech ładów: ekologicznego, społecznego, ekonomicznego (gospodarczego), przestrzennego. Podstawowym narzędziem osiągnięcia ładu ekologicznego jest ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego. Ład społeczny może być osiągnięty np. poprzez akceptację mieszkańców dla proponowanych i poodejmowanych działań. Ład gospodarczy osiąga się poprzez kształtowanie odpowiedniej struktury gospodarki i ograniczanie bezrobocia. Ład przestrzenny wiąże się np. z odpowiednią lokalizacją terenów przemysłowych, mieszkaniowych, komunikacyjnych i innych. Powyższe zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska zostały uwzględnione w niniejszym opracowaniu, ze wskazaniem kierunków i hierarchii działań zmierzających do ich wprowadzenia na terenie powiatu nowotarskiego. Do najistotniejszych wytyczonych dla powiatu celów i kierunków działań w zakresie rozwoju społeczno – gospodarczego i ochrony środowiska należą: racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych (zmniejszenie zużycia energii, surowców i materiałów, wzrost udziału wykorzystywanych zasobów odnawialnych, ochrona zasobów kopalin); ochrona powietrza, ochrona przed hałasem (zapewnienie wysokiej jakości powietrza, redukcja emisji gazów i pyłów, zminimalizowanie uciążliwego hałasu); ochrona wód (zapewnienie odpowiedniej jakości użytkowej wód, racjonalizacja zużycia wody, ochrona przed powodzią, właściwa gospodarka wodno-ściekowa); ochrona gleb; 6 Konsorcjum : „PROFIT" Sp. z o.o. w Skrudzinie - ABRYS Technika Sp. z o.o. w Poznaniu SIEDZIBA: Tel.: (018) 444 31 45 33-300 NOWY SĄCZ Fax.: (018) 444 31 50 UL. RÓŻANA 22 e-mail: [email protected] PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU NOWOTARSKIEGO ochrona zasobów przyrodniczych (zachowanie zasobów przyrodniczych z uwzględnieniem ich różnorodności oraz rozwój zasobów leśnych, racjonalna eksploatacja lasów). prowadzenie skutecznej akcji edukacyjno-informacyjnej gwarantującej powodzenie realizacji wyżej wymienionych działań, Realizacja zdefiniowanych ekologicznych celów strategicznych w powiązaniu z programem edukacji ekologicznej społeczeństwa powinna zapewnić powiatowi nowotarskiemu rozwój zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju. 1.4. Terminologia Program ochrony środowiska wymusza na wszystkich uczestnikach procesów decyzyjnych i inwestycyjnych zastosowanie jednakowej terminologii dotyczącej całokształtu ochrony środowiska. Poniżej podane zostały znaczenia zwrotów użytych w opracowaniu. 1.4.1. Terminologia z zakresu rozwoju zrównoważonego Ochrona środowiska - rozumie się przez to podjęcie lub zaniechanie działań, umożliwiających zachowanie lub przywracanie równowagi przyrodniczej; ochrona ta polega w szczególności na: racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu zasobami środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom, przywracaniu elementów przyrodniczych do stanu właściwego; Równowaga przyrodnicza - jest to taki stan, w którym na określonym obszarze istnieje równowaga we wzajemnym oddziaływaniu: człowieka, składników przyrody żywej i układu warunków siedliskowych tworzonych przez składniki przyrody nieożywionej; Środowisko – rozumie się przez to ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności powierzchnię ziemi, kopaliny, wody, powietrze, zwierzęta i rośliny, krajobraz oraz klimat; Zrównoważony rozwój - rozumie się przez to taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z 7 Konsorcjum : „PROFIT" Sp. z o.o. w Skrudzinie - ABRYS Technika Sp. z o.o. w Poznaniu SIEDZIBA: Tel.: (018) 444 31 45 33-300 NOWY SĄCZ Fax.: (018) 444 31 50 UL. RÓŻANA 22 e-mail: [email protected] PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU NOWOTARSKIEGO zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń. 1.4.2. Terminologia z zakresu ochrony środowiska Emisja – rozumie się przez to wprowadzane bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności człowieka,