Niepodl Wyd2.Indd

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Niepodl Wyd2.Indd 43 Cena 32,00 zł (w tym 8% VAT) Czasopismo humanistyczne 44 Muzeum Niepodległości w Warszawie Rocznik XX • 2013 • nr 3-4 (43-44) Czasopismo humanistyczne Muzeum Niepodległości w Warszawie Rocznik XX • 2013 • nr 3-4 (43-44) „Niepodległość i Pamięć” Czasopismo humanistyczne 2013 © copyright by Muzeum Niepodległości w Warszawie RECENZENT NAUKOWY prof. dr hab. Adam Dobroński REDAKTOR NACZELNY dr Tadeusz Skoczek REDAKTOR NUMERU Krzysztof Bąkała KOLEGIUM REDAKCYJNE dr Stefan Artymowski Paweł Bezak Jan Engelgard (z-ca red. naczelnego) Joanna Gierczyńska Andrzej Kotecki Krzysztof Mordyński dr Emil Noiński Dorota Panowek (sekretarz redakcji) Sylwia Szczotka Jerzy Wągrodzki dr Jolanta Załęczny Na okładce: Zespół ludowy polsko-czesko-ukraiński z Werby w po- wiecie dubieńskim, 1936 r., zbiory Zbigniewa Wojcieszka. Fotografi a prezentowana na wystawie czasowej Muzeum Niepodległości „Wołyń czasu zagłady 1939–1945”. ISSN 1427-1443 Spis treści Słowo wstępne ........................................................................................... 5 ARTYKUŁY Krzysztof Bąkała, ,,Przybyli na Wołyń nieproszeni…” .........................9 Franciszek Ziejka, „Przy lackim orle, przy koniu Kiejstuta, Archanioł Rusi na proporcach błysł!”. Tradycje unii horodelskiej w życiu narodo- wym czasów niewoli ............................................................................49 Dariusz Faszcza, Komenda Okręgu AK Wołyń wobec eksterminacji lud- ności polskiej w 1943 r ......................................................................... 73 Mieczysław Samborski, Wołyń 1943. Przyczynki do historii wykonaw- ców ludobójstwa na Polakach… ........................................................... 99 Damian Markowski, Wołyńskie powstanie. Epopeja 27 DP AK (sty- czeń–kwiecień 1944 r.) ....................................................................... 141 Jan Engelgard, Partyzantka sowiecka wobec zagłady ludności polskiej na Wołyniu w 1943 r ........................................................................... 183 Paweł Bezak, Symbolika żołnierzy podziemia polskiego na Wołyniu i Polesiu w latach II wojny światowej .............................................. 213 Stanisław Dziedzic, Dialog nie zawsze pobratymczy. Drogi do Niepod- ległości w korespondencji i działalności publicznej abp. Józefa Bilczew- skiego i abp. Andrzeja Szeptyckiego .................................................. 223 Janusz Gmitruk, Jan Piekałkiewicz. (1892–1943) Współtwórca Polskie- go Państwa Podziemnego. (w 70. rocznicę śmierci)… ...................... 245 BIOGRAFIE, WSPOMNIENIA Jolanta Załęczny, Zbrodnie nie tylko na Wołyniu ............................ 295 MUZEALNICTWO Helena Wiórkiewicz, Pamiątki Drexlerów w zbiorach Muzeum Niepod- ległości w Warszawie. Dar Jadwigi Kern-Bałaty …........................... 305 RECENZJE, OMÓWIENIA, BIBLIOGRAFIE Tadeusz Skoczek, Wołyń. Ludobójstwo. Polskie losy ...................... 369 Jan Engelgard, Ukraińscy historycy o Wołyniu i nie tylko ............. 372 Paweł Bezak, Harcerska służba pamięci na Wołyniu ...................... 378 Tadeusz Skoczek, Regionalizm. Tradycja. Europa ........................... 383 Andrzej Kotecki, Nowa książka o obronie Kępy Oksywskiej ......... 390 Referaty wygłoszone 20 maja 2012 roku na uroczystej sesji poświęconej zagładzie Żydów kresowych, zorganizowanej z okazji 70. rocznicy apo- geum ludobójstwa dokonanego przez OUN-UPA na ludności polskiej Wschodnich Kresów II RP: Jarosław Kalinowski, Nieprzezwyciężona przeszłość ................ 394 Bolesław Szenicer, Zagłada Żydów kresowych (1941–1943) ...... 401 Halina Murawska, Wołyń w zbiorach biblioteki Muzeum Niepodległo- ści: zestawienie bibliografi czne ......................................................... 407 Wiersze na stronach 72, 98, 244, 304, 368 – Zygmunt Jan Rumel Słowo wstępne Niepodległość i Pamięć jest pismem humanistycznym o zamierzonej sze- rokiej formule. Z periodyku muzealnego o proweniencji historycznej prze- kształca się w kwartalnik naukowy zamieszczający artykuły, eseje, materia- ły archiwalne związane z misją Muzeum Niepodległości realizowaną w róż- nych kręgach tematycznych zainteresowań. Takiemu założeniu nie sprzyjają pomysły redagowania numerów monografi cznych, chociaż pokusa przypo- minania poszczególnych rocznic może być elementem programotwórczej inspiracji. Tym razem tematem wiodącym podwójnego numeru stała się ‒ przypada- jąca w lipcu 2013 roku ‒ 70. rocznica apogeum ludobójstwa dokonanego przez OUN-UPA na obywatelach polskich zamieszkujących Kresy Wschodnie II RP. Zagadnienie to staraliśmy się zaprezentować w jak najszerszym spek- trum. W starannie udokumentowanym artykule Dariusza Faszczy omówio- ne zostało stanowisko Komendy Okręgu AK „Wołyń” wobec eksterminacji ludności polskiej w 1943 roku, przedstawiona też została rola Polskiego Pod- ziemia Zbrojnego w obronie ludności polskiej. Działania zbrojne 27 Dywizji Piechoty Armii Krajowej przeprowadzane w pierwszych miesiącach roku 1944 (styczeń–kwiecień) prezentuje w analitycznym artykule Damian Mar- kowski, nie pomijając aspektów politycznych operacji „Burza” na Wołyniu (łącznie z trudnymi problemami infi ltracji, inwigilacji i… współdziałania). Bezpośrednich wykonawców zbrodni identyfi kuje Mieczysław Samborski. Choć nazywa swój artykuł „przyczynkiem” to żmudnie rekonstruuje struk- tury, podaje nazwiska dowódców, szczególnie gorliwych „aktywistów”, wy- korzystuje bogatą bibliografi ę wspomnieniową ‒ polską i ukraińską, krajową i emigracyjną. Jan Engelgard stawia odważną, udokumentowaną źródłowo, tezę o współpracy partyzantki polskiej i sowieckiej na Wołyniu, podając fakty współdziałania w obliczu zagłady ludności polskiej, przedstawia jed- nak różne punkty widzenia na efekty tej współpracy, korzystając ze źródeł emigracyjnych apologetów UPA. Paweł Bezak interesująco rysuje symbo- likę, którą posługiwali się żołnierze polskiego podziemia różnej orientacji politycznej, działający w warunkach wielowątkowej wojny partyzanckiej, rekonstruuje nawet, w oparciu o opisy i przekazy wspomnieniowo-pamięt- nikarskie, niektóre odznaki i godła. Jolanta Załęczny omawia materiały źró- dłowe, wspomnienia osób, które przeżyły tragedię kresowego ludobójstwa na Pokuciu, powołując się na pisemną relację udostępnioną przez uczestnicz- 5 kę muzealnych spotkań Uniwersytetu III Wieku. Wspomnienia, oryginal- ne i autentyczne, przejmujące swoją grozą niosą humanistyczne przesłanie jakim jest, konieczność utrwalenia prawdy o cierpieniach. Relacja bezpo- średniego uczestnika i ofi ary ludobójstwa opatrzona została kompetentnymi przypisami sytuującymi rękopis w konkretnej geografi cznej przestrzeni. Warto upowszechniać tak opracowane relacje, nie tylko dla poszukiwania sprawiedliwości – lecz także w imię prawdy historycznej. Stanisław Dziedzic artykułem Dialog nie zawsze pobratymczy przenosi nas na początek XX wieku, kiedy to zauważyć można pierwsze przykłady nienawiści polsko-ukraińskiej. Już u schyłku monarchii austro-węgierskiej polityka zaborcy inicjowała narodową i etniczną niechęć. Autor analizując korespondencje dwóch hierarchów: katolickiego abp. Józefa Bilczewskiego i unickiego abp. Andrzeja Szeptyckiego ukazuje zarzewie sporu, który prze- trwał wiele lat. Ile w tych sporach i polemikach winy bezimiennych prądów historii, a ile ludzi tworzących poszczególne wydarzenia, wyczytać może- my (nie wprost) z erudycyjnego eseju Franciszka Ziejki. Kiedyś Polacy, Li- twini i Rusini tworzyli żmudnie, lecz skutecznie, Rzeczpospolitą Obojga (a nawet Trojga) Narodów. W 2013 roku przypadało 600-lecie Unii Horo- delskiej (1413), będącej swoistego rodzaju pomostem pomiędzy porozumie- niami w Krewie (1385) i Lublinie (1569). To właśnie za sprawą tej ostatniej przyłączone zostały do Korony ziemie Wołynia i Kijowszczyzna. Horodło stanowiło w tym procesie ważny etap, jeszcze ważniejszy dla nas Polaków był – zdaniem F. Ziejki ‒ Zjazd Horodelski oraz Akt Odnowienia Unii Horo- delskiej zainicjowany w czasie zaborów, w 1861 roku, tuż przed wybuchem Powstania Styczniowego. Autor rekonstruuje też późniejsze paryskie obcho- dy przypominające trójnarodową Rzeczypospolitą. O tej romantycznej wizji, o której marzyli Józef Piłsudski i Jerzy Gie- droyc, dyskutowano podczas konferencji naukowej „Giedroyc i Ukraina” (17–18 maja 2012) zorganizowanej przez IPN. Niestety, nie wykorzystano przesłania etycznego zawartego w jej założeniach. Pisano: Historia relacji polsko-ukraińskich w XX wieku nie należy do najłatwiejszych. Liczne cierpienia po obu stronach do dzisiaj rzutują na ocenę wydarzeń histo- rycznych i na wzajemne postrzeganie. Jednocześnie możemy także odnotować szereg przykładów współdziałania Polaków i Ukraińców. Przeszłość może zarów- no dzielić, jak i łączyć. Sztuką jest rzetelne jej opowiadanie, przy jednoczesnym pamiętaniu, że przyszłość można kształtować wspólnie, nie powtarzając starych 6 błędów. Do tego w dużej mierze sprowadzało się przesłanie Jerzego Giedroycia, który nie unikał nigdy trudnych tematów, ale też zawsze starał się budować nici porozumienia. Giedroyc już w 1949 roku wysunął koncepcję ułożenia przez Polskę do- brych stosunków z bezpośrednimi sąsiadami na Wschodzie, bez roszczeń terytorialnych i bez prób porozumiewania się, ułożenia się z Rosją ponad głowami Litwinów, Ukraińców i Białorusinów. Takie stanowisko to dla wie- lu środowisk relatywizowanie cierpienia i brak jasnego określenia czynu, jakiego dokonano na Polakach w 1943 roku. Widać to również współcześnie: uwarunkowania polityczne pozwalają zastąpić w ofi cjalnych wystąpieniach defi nicję „ludobójstwa” terminem „czyn o znamionach ludobójstwa”,
Recommended publications
  • Kresowy Serwis Informacyjny
    ORGAN MEDIALNY POROZUMIENIA POKOLEŃ KRESOWYCH KSI odznaczony Medalem Pro Patria Legitymacja nr. 710 / 12 K R E S O W Y Serwis Informacyjny PAMIĘTAĆ O KRESACH, O MAŁEJ OJCZYŹNIE PRZODKÓW, Nr. 12/2020 (115), e-miesięcznik NIEZBĘDNIK KRESOWY 2020 TO NIE TYLKO OBOWIĄZEK, ALE ZASZCZYT 1 grudnia 2020 ISSN 2083-9448 Święta Bożego Narodzenia czyli Ponadto w gazecie m.in: „Gody” w dawnej Polsce Odeszli na Wieczną wartę str...2 i 3 Mój kresowy, dziecięcy patriotyzm str... 8 Podsumowanie 100. rocznicy „Cud(ów)u nad Wi- słą” z pandemią w tle (teraz i wtedy)... str. 12 Obowiązek to kardynalny; od spełnienia jego za- leży przyszłość narodu...str. 17 Skąd się wzięły kolędy…?...str. 18 MAJOR „ ŁUPASZKA” NA GŁUBCZYCKIEJ ZIEMI..str. 21 Jądro ciemności B. Huka cz. III…str. 23 „Oszmiańskie historie”...str. 32 Moje Kresy – Bogumiła Tymorek cz.2…str. 34 Krwawe Boże Narodzenie w kolonii Radomle ...str. 35 KALENDARIUM LUDOBÓJSTWA.Grudzień 1945 rok.…str. 37 Tragedia w Kustyczach i Dominopolu ... str. 42 Wspomnienia Józefy Gimon z Gudziszek na Wi- Szybkimi krokami zbliżają się święta Bożego Narodzenia. Obrzędy, rytuał i tradycje tych świąt, były leńszczyźnie...str. 43 kultywowane w dawnej Polsce a szczególnie na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej. Jak kiedyś w Polsce wyglądała Wigilia i Boże Narodzenie? Zapewne dziś już mało kto wie, że w Kościele rzymskokatolickim okres od pierwszego dnia Świąt Bożego Narodzenia do Trzech Króli dawniej nazy- Wspomnienia i fakty z życia mojej Mamy..str. 45 wano „Godami”. Na dalszy ciąg zapraszamy na stronę 16 Wspomnienia Sybiraka...str. 47 Z kart kalendarza: Traktat w Radnot Zawarty w Radnot (w Siedmio- Chmielnicki nie byli sy- Rzeź kolonii Gucin na Ziemi Włodzimierskiej grodzie -foto) 6 grudnia 1656 r.
    [Show full text]
  • The Warsaw Uprising
    The Warsaw Uprising The Warsaw Uprising Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) The Warsaw Uprising Historical reconstrucon of the bales in Mokotów of 1944 Source: Piotr VaGla Waglowski, Rekonstrukcja historyczna walk na Mokotowie w 1944, 2008, domena publiczna. Link to the Lesson You will learn what was the Operation Tempest and how did the Warsaw Uprising proceed. Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie abstraktu Approaching from the East, the Red Army entered the pre‐war Polish territories in 1944. Thus, a military operation (Operation Tempest) was prepared in order to initiate local uprisings and liberate Poland from the German occupation. It was meant as a move to show the approaching Russians that the territories they were on had their owners already – the Poles – and their own authorities, represented by the government‐in‐exile. Unfortunately, the attempts to coordinate joint operations between the Polish Home Army and the Red Army usually ended with the arrests of the Poles. Such situations took place repeatedly, both after the liberation of Vilnius and the capture of Lviv. It clearly demonstrated Stalin’s attitude towards the Polish government‐in‐exile and their representatives in the occupied country. The situation was further accentuated by the creation of the Polish Committee of National Liberation in July 1944 as a competing authority. However, the Red Army, approaching the outskirts of Warsaw, rekindled the hopes for the quick liberation of the capital. In that situation, the Government Delegate at Home, Stanisław Jankowski, and the Home Army Commander, General Tadeusz Bór Komorowski, decided to start an armed uprising in the city.
    [Show full text]
  • Likwidacja Ukraińskiej Powstańczej Armii Na Tle Polskich Doświadczeń W Prowadzeniu Działań Przeciwpartyzanckich W Xx Wieku
    S t r o n a | 65 „Ante Portas – Studia nad Bezpieczeństwem” 2016, nr 2(7) Marek Żyła Polska LIKWIDACJA UKRAIŃSKIEJ POWSTAŃCZEJ ARMII NA TLE POLSKICH DOŚWIADCZEŃ W PROWADZENIU DZIAŁAŃ PRZECIWPARTYZANCKICH W XX WIEKU (LIQUIDATION OF THE UKRAINIAN INSURGENT ARMY AS AN EX- AMPLE OF THE POLISH COUNTERINSURGENCY IN 20TH CENTURY) Streszczenie: Polskie Siły Zbrojne po raz pierwszy przeprowadziły działania przeciwparty- zanckie w czasie wojny polsko-ukraińskiej 1918-1919 oraz polsko-radzieckiej 1919-1920, podejmując akcje przeciwko ugrupowaniom nieregularnym, działa- jącym z inspiracji przeciwnika na tyłach wojsk polskich. Głównymi działaniami żołnierzy Wojska Polskiego było odcinanie od zaplecza materiałowego i ludno- ściowego i systematyczne rozbijanie grup partyzanckich. Nie wypracowano przy tym ogólnych instrukcji działań nieregularnych. Pierwsze dni II wojny światowej zweryfikowały te zaniechania, kiedy oddziały Wojska Polskiego mu- siały zmierzyć się z niemiecką piątą kolumną oraz antypolskimi wystąpieniami ludności ukraińskiej. Problem stanowiły zwłaszcza dobrze zorganizowane nie- mieckie grupy dywersyjne, podległe wywiadowi III Rzeszy (np. ustanowiona we Wrocławiu specjalna Kampfgruppe), które przeprowadziły szereg skutecznych akcji na terenie Polski. W późniejszym okresie wojny jak i po jej zakończeniu przejawem działalności przeciwpartyzanckiej była walka z oddziałami Ukraiń- skiej Powstańczej Armii, prowadzona najpierw przez oddziały samoobrony i jednostki Armii Krajowej, a następnie przez Armię Czerwoną i oddziały Wojska Polskiego, przy czym – wzorem sowieckim – jednym z jej głównych przejawów były czystki etniczne w postaci przymusowych przesiedleń ludności. Summary: The Polish military undertook counterguerilla operations for the first time dur- ing the war with the Soviet Union and during the Polish-Ukrainian war. That regarded the operations conducted in the polish support area against the gue- rilla groups and armed gangs inspired by the Bolsheviks.
    [Show full text]
  • Scenario of the Exhibition: Tomasz Łabuszewski, Phd, in Cooperation with Anna Maria Adamus, Phd, Ewa Dyngosz, Edyta Gula and Michał Zarychta
    STOLEN CHILDHOOD Scenario of the exhibition: Tomasz Łabuszewski, PhD, in cooperation with Anna Maria Adamus, PhD, Ewa Dyngosz, Edyta Gula and Michał Zarychta Graphic design: Katarzyna Dinwebel Reviewers: Bartosz Kuświk, PhD Waldemar Brenda, PhD Producer: Pracownia Plastyczna Andrzej Dąbrowski Photographs from the following archives: AKG images, Archive of the Institute of National Remembrance, Municipal Archive in Dzerzhinsk, State Archive in Warsaw, Archive of Polish Armenians, BE&W Foto, National Library, Bundesarchiv, Centre for Documentation of Deportations, Exile and Resettlements in Cracow, Foundation for Polish-German Reconciliation, Getty Images, Museum of the Second World War, United States Holocaust Memorial Museum, Polish Army Museum in Kołobrzeg, Warsaw Rising Museum, Regional Museum in Jarocin, Museum of the Castle of Górka Family in Szamotuły, National Digital Archive, Ośrodek Karta, Polish Photographers’ Agency Forum, Polish Press Agency, Underground Poland Studio, Documentary and Feature Film Studio, Association of Crimean Karaites in Poland. With special thanks to: Bogdan Bednarczyk, Janusz Bogdanowicz, Alina Głowacka-Szłapowa, Tomasz Karasiński, Kazimierz Krajewski, PhD, Ewa Siemaszko and Leszek Żebrowski, as well as the Institute of National Remembrance branch offices in Łódź and Poznań. Photograph on the front panel: Archives of the Institute of National Remembrance Despite their efforts, the authors of the exhibition did not manage to reach all authors of photographs used in the exhibition or holders of proprietary
    [Show full text]
  • Sowiniec 46.Pdf
    Czerwiec 2015 PÓŁROCZNIK Nr 46 Sowiniec Półrocznik Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego The Sowiniec A Semiannual Journal of the Center for Research and Documentation of the Polish Struggles for Independence Adres \ Address: https://www.sowiniec.com.pl The Internet service of the periodical: www.akademicka.pl/sowiniec Wersja elektroniczna czasopisma jest wersją pierwotną The primary version of the journal is the electronic format Czasopismo jest indeksowane w bazach danych: The periodical is indexed in the databases Central and Eastern European Online Library (C.E.E.O.L.) Frankfurt am Main, Germany ‘The Central European Journal of Social Sciences and Humanities’ (C.E.J.S.H.) Poznań, Praha, Budapest, Bratislava Rada Naukowa \ The Scholarly Board: Prof. dr hab. Andrzej Nowak (Uniwersytet Jagielloński) Prof. dr hab. Grzegorz Ostasz (Uniwersytet Rzeszowski) Prof. dr hab. Wojciech Rojek (Uniwersytet Jagielloński) Redaktor naczelny \ The Editor-in-Chief: Prof. dr hab. Tomasz Gąsowski (Uniwersytet Jagielloński), e-mail: [email protected] Recenzenci \ The External Reviewers of this volume: Prof. dr hab. Mariusz Wołos (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie) Dr hab. Filip Musiał (Akademia Ignatianum w Krakowie) Zespół redakcyjny \ The Editorial Team: Adam Roliński (Uniwersytet Jagielloński), (sekretarz redakcji – [email protected]) dr Jerzy Bukowski, Andrzej Fischer, Grzegorz Gill, Ludomir Olkuśnik Redaktor tematyczny \ Sub-editors: Dr hab. Henryk Głębocki (Uniwersytet Jagielloński), (history) Redaktor językowy \ The Polish Language Consultant: Joanna Nazimek (Polish philology) Redaktor języka angielskiego \ The English language editor: Artur Zwolski Publikacja dofinansowana przez: Wojewódzki Komitet Ochrony Pamięci, Walk i Męczeństwa w Krakowie W numerze wykorzystano fotografie ze zbiorów FCDCN, Muzeum Armii Krajowej oraz dostarczone przez autorów ISSN 1425-1965 Spis Treści Tomasz Gąsowski, Słowo od redaktora .........................................................................
    [Show full text]
  • The Causes of Ukrainian-Polish Ethnic Cleansing 1943 Author(S): Timothy Snyder Source: Past & Present, No
    The Past and Present Society The Causes of Ukrainian-Polish Ethnic Cleansing 1943 Author(s): Timothy Snyder Source: Past & Present, No. 179 (May, 2003), pp. 197-234 Published by: Oxford University Press on behalf of The Past and Present Society Stable URL: http://www.jstor.org/stable/3600827 . Accessed: 05/01/2014 17:29 Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at . http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp . JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range of content in a trusted digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new forms of scholarship. For more information about JSTOR, please contact [email protected]. Oxford University Press and The Past and Present Society are collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access to Past &Present. http://www.jstor.org This content downloaded from 137.110.33.183 on Sun, 5 Jan 2014 17:29:27 PM All use subject to JSTOR Terms and Conditions THE CAUSES OF UKRAINIAN-POLISH ETHNIC CLEANSING 1943* Ethniccleansing hides in the shadow of the Holocaust. Even as horrorof Hitler'sFinal Solution motivates the study of other massatrocities, the totality of its exterminatory intention limits thevalue of the comparisons it elicits.Other policies of mass nationalviolence - the Turkish'massacre' of Armenians beginningin 1915, the Greco-Turkish'exchanges' of 1923, Stalin'sdeportation of nine Soviet nations beginning in 1935, Hitler'sexpulsion of Poles and Jewsfrom his enlargedReich after1939, and the forcedflight of Germans fromeastern Europein 1945 - havebeen retrievedfrom the margins of mili- tary and diplomatichistory.
    [Show full text]
  • Ideological Conflict Between Soviet Partisans, the German Military, and Ukrainian Nationalists in Nazi-Occupied Ukraine David L
    Student Publications Student Scholarship Spring 2016 Battle for the eople:P Ideological Conflict between Soviet Partisans, the German Military, and Ukrainian Nationalists in Nazi-Occupied Ukraine David L. Heim Gettysburg College Follow this and additional works at: https://cupola.gettysburg.edu/student_scholarship Part of the Ethnic Studies Commons, European History Commons, Military History Commons, Political History Commons, and the Soviet and Post-Soviet Studies Commons Share feedback about the accessibility of this item. Heim, David L., "Battle for the eP ople: Ideological Conflict between Soviet Partisans, the German Military, and Ukrainian Nationalists in Nazi-Occupied Ukraine" (2016). Student Publications. 440. https://cupola.gettysburg.edu/student_scholarship/440 This is the author's version of the work. This publication appears in Gettysburg College's institutional repository by permission of the copyright owner for personal use, not for redistribution. Cupola permanent link: https://cupola.gettysburg.edu/student_scholarship/ 440 This open access student research paper is brought to you by The uC pola: Scholarship at Gettysburg College. It has been accepted for inclusion by an authorized administrator of The uC pola. For more information, please contact [email protected]. Battle for the eople:P Ideological Conflict between Soviet Partisans, the German Military, and Ukrainian Nationalists in Nazi-Occupied Ukraine Abstract Soviet historiography discusses the People’s War during the Second World War, the idea that all of the Soviet people rallied to the cause and fought off the aN zi invaders, but this is far from the truth. Within the western borderlands of the Soviet Union multiple conflicting groups fought for control of and support from the people.
    [Show full text]
  • Kresowy Serwis Informacyjny
    ORGAN MEDIALNY POROZUMIENIA POKOLEŃ KRESOWYCH Kresowy Serwis Informacyjny Wydanie podwojone www.ksi.kresy.info.pl PAMIĘTAĆ O KRESACH, O MAŁEJ OJCZYŹNIE PRZODKÓW, TO NIE TYLKO OBOWIĄZEK, ALE ZASZCZYT Numer 03 - 2011 15 sierpień N I E Z B Ę D K 2011 KRWAWE ŻNIWA, sierpień 43 Redakcja kowo emocjonalna, ponieważ chodzi o kobiety i dzieci. Na koniec sierpnia wstępnie planowaliśmy zbudowanie Obecny numer naszego serwisu poświę- upamiętnienia w tym rejonie. Odkry- camy pamięci ofiarom mordów nacjo- cie to nieco przesunie tę datę, prawdo- nalistów ukraińskich z OUN-UPA, w podobnie o jakieś dwa miesiące. Jego ostatnich dniach sierpnia 1943r. Druga znaczenie jest jednak ogromne. Każde fala ludobójczych akcji miała miejsce szczątki ofiar, które odkrywamy i któ- w dniach 29-31 sierpnia i dotknęła te- rym jesteśmy w stanie zapewnić godny reny północnej części powiatu włodzi- pochówek, są dla nas ważne. Istotne jest mierskiego i lubomelskiego. Oddziały także, iż będziemy mogli uwzględnić to OUN-UPA przy wsparciu miejscowej odkrycie w budowanym tam upamięt- ludności zaatakowały m.in. wsie: Jan- nieniu” – powiedział sekretarz general- kowce, Kąty, Czmykos, Borki, Holen- ny Rady Ochrony Pamięci Walk i Mę- dry Świerżowskie, Ostrówki i Wolę czeństwa Andrzej Krzysztof Kunert.* Ostrowiecką. Zaatakowano też Polaków Nadal jednak pozostaje wiele innych w powiatach kowelskim, horochow- miejsc, gdzie nikt nie prowadzi prac skim, łuckim, rówieńskim, dubieńskim archeologicznych, jak na przykład ko- i wszędzie tam, gdzie Polacy przyby- lonia Gaj, pow. Kowel, gdzie 30 sierp- wali na żniwa. Było to jednak żniwa nia 1943 r. bojówki UPA wymordowały śmierci: w sierpniu, zamordowano kil- około 600 Polaków. Kolonię spalono. Na zbiorowej mogile w uroczysku stoi kanaście tysięcy Polaków ….Ta fala / toto - znalezione w sieci ludobójczych mordów o ile nie była drewniany krzyż.
    [Show full text]
  • Michał Klimecki Combat Involvement of Poland's 27Th Infantry Division Of
    Michał Klimecki Combat involvement of Poland’s 27th Infantry Division of the Volhynia Home Army against the UPA in the light of the 27th’s entire combat trail The course of the organization and combat operations of the 27th Infantry Division of the Volhynia Home Army (27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej, 27 WDP AK) in Volhynia is relatively well-known in our military history. The authors of the most important publications – in this case, also the most comprehensive –are those of soldiers of the 27th WDP AK - namely: Władysław Filar, Michał Fijałka, and Józef Turowski. Polish archival resources are not sufficient to assess the fundamental findings, conclusions, and observations found in this work. The reader can only assert that the knowledge of Polish-Ukrainian and Polish-German battles in Volhynia in 1943–1944 is based on studies written by their participants. Examination of archives in Kiev and Moscow would be, therefore, essential for a more comprehensive assessment of the Polish-Ukrainian conflict, one that would address issues such as: a) the source of the Ukrainian decision to eradicate the Polish population from the provinces of Volhynia, Lviv, Ternopil, and Stanisławów; b) the losses suffered by the Polish and Ukrainian communities; c) the prevalence of Ukrainian, Soviet, and Polish armed forces in the area; and d) the intensity of the battles. This article is an attempt to review Polish historiography concerning combat operations of the 27th WDP AK against the Ukrainian Insurgent Army (Ukrayinska Povstanska Armiya, UPA). It consists of two parts: the first section describes the operations of Polish self-defense and guerrilla units which eventually became part of the 27th WDP AK; the second addresses battles fought by their soldiers after they had joined the 27th.
    [Show full text]
  • Rok Ohně. Vznik Ukrajinské Povstalecké Armády a Pozadí Volyňských Masakrů V Roce 1943
    STUDIE David Svoboda Rok ohně. Vznik Ukrajinské povstalecké armády a pozadí volyňských masakrů v roce 1943 Slovo oheň v nadpisu odborného pojednání patrně působí poněkud křiklavě. Název securitas imperii této studie, navazující na dvě předešlé, zasvěcené ukrajinskému nacionalismu a jeho ozbrojenému boji, může však jen zdánlivě budit dojem chtěné dramatičnosti.1 Neboť v tomto případě má oheň symbolickou výstižnost hned v trojím smyslu: ukrajinská ozbrojená rezistence získala konečné kontury pod železnou egidou (banderovské2) Organizace ukrajinských nacionalistů (OUN-b) a od jara 1943 prodělávala svůj „křest ohněm“. Ve stejném období pohltily polské osady Volyně plameny, když ukrajinští po- vstalci s většinou ukrajinského rolnictva v zádech začali realizovat etnickou mstu, na pozadí krutostí německých a adekvátní, byť rozměry nesouměřitelné odpovědi pol- ské. A v neposlední řadě se Evropa otřásala pod poryvy obratů na frontách válečných i strategických. V marocké Casablance byl poprvé veřejně vysloven požadavek bez- podmínečné kapitulace Osy, Stalingrad a Kursk byly předěly zabezpečující sovětské straně definitivní strategickou iniciativu, rok 1943 rozhodl i o nezdaru středomořské varianty tzv. druhé fronty preferované Londýnem (Churchill však do poslední chvíle nevzdával své úsilí prosadit tento směr oproti společnému hledisku Roosevelta a Sta- lina), noha amerického vojáka se přesto prvně dotkla evropského území v červenci na Sicílii. Všechny tyto události, zvraty a jimi vyvolaná očekávání spojené perspektivy výrazně utvářely ráz této epochy na nevelkém území, kam se soustřeďovala histo- rie ukrajinského hnutí odporu proti německé i sovětské moci – na západní Volyni.3 Válku s německým okupantem však doprovázely ještě ničivější konflikty „občanské“. 1 Jde příspěvky: SVOBODA, David: Dlouhá cesta do lesů. Politický vývoj ukrajinského integrálního nacionalismu a předpoklady vzniku Ukrajinské povstalecké armády.
    [Show full text]
  • The Polish Resistance Movement in Second World
    Bridgewater Review Volume 4 | Issue 1 Article 6 Apr-1986 The oliP sh Resistance Movement in Second World War Chester M. Nowak Bridgewater State College Recommended Citation Nowak, Chester M. (1986). The oP lish Resistance Movement in Second World War. Bridgewater Review, 4(1), 4-7. Available at: http://vc.bridgew.edu/br_rev/vol4/iss1/6 This item is available as part of Virtual Commons, the open-access institutional repository of Bridgewater State University, Bridgewater, Massachusetts. The Polish Resistance Movem.ent in the Second World War Chester M. Nowak he European Resistance Movement duals formed clandestine groups which ing German property. Individually these T provides us with one of the more shaped their own goals and activities. It is activities may have seemed unimportant, engaging and captivating stories of the here within the nature and the dynamics of but in their totality they had a positive Second World War, and the Polish Resis­ these early secret organizations that we find impact upon the Poles and made the Ger­ tance Movement has a central place in that the source of the variety and complexity of mans feel unwelcomed and insecure. story. Yet, the history and the struggles of both the resistance organizations and their Political parties of all persuasions also the Polish Resistance are not well known. clandestine activities. In Poland this spon­ went underground. They published their Few people are aware, therefore, of the taneous aspect ofresistance in its scope and own presses and journals and formed their Polish Underground's reports about the intensity soon reached the level ofa revolu­ own military detachments.
    [Show full text]
  • Genocide in Volhynia and Eastern Galicia 1943–1944
    The Person and the Challenges Volume 3 (2013) Number 2, p. 29–49 Paweł Naleźniak The Institute of National Remembrance, Cracow, Poland Genocide in Volhynia and Eastern Galicia 1943–1944 Abstract Ukrainian nationalists tried to de-polonize the South-Eastern Borderlands by means of mass genocide and they achieved this goal to a great extent. That, however, puts them on a par with the criminal regimes of Joseph Stalin and Adolf Hitler. The author of this article describes the genocide of Polish inhabitants in Volhynia and Eastern Galicia committed by the Organisation of Ukrainian Nationalists (Orhanizatsiya Ukrayins’kykh Natsionalistiv, OUN) and the Ukrainian Insurgent Army (Ukrainska Povstanska Armiya, UPA) between 1943 and 1944. These events in European history are not well-known. Keywords Genocide, Volhynia and Eastern Galicia, Ukrainian Nationalists, the Ukrainian Insurgent Army. From the European perspective of the history of World War II, the genocide committed by the Organisation of Ukrainian Nationalists (Orhanizatsiya Ukrayins’kykh Natsionalistiv, OUN) and the Ukrainian Insurgent Army (Ukrainska Povstanska Armiya, UPA) on the Polish inhabitants of Volhynia and Eastern Galicia between 1943 and 1944 remains a little-known event. Among the foreign historians, only Timothy Snyder mentions it in fragments in his fundamental work Bloodlands: Europe Between Hitler and Stalin (Skrwawione ziemie1). The enslavement at Poland after World War II restricted an in depth research only to the crimes committed by the Germans. Today, an average Polish citizen knows a lot about the extermination of the Poles and the Jews; it is also a part of the curriculum in Polish schools to organize trips to Auschwitz and other extermination camps.
    [Show full text]