Public Education 2015
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Muassis: O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi 1918-yil dekabrdan chiqa boshlagan Jurnal O‘zMAA tomonidan 2013-yil 4-martda qaytadan O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGINING ro‘yxatga olinib, 0104-raqamli ILMIY-METODIK JURNALI guvohnoma berilgan. PUBLIC EDUCATION Bosh muharrir: SCIENTIFIC-METHODICAL JOURNAL Sarvar MAHMUDOV MINISTRY OF PUBLIC EDUCATION OF THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN Bosh muharrir o‘rinbosari v.v.b: Muhayyo UMARALIYEVA 6-son (noyabr-dekabr) Mas’ul kotib: Nurbek TASHXANOV 2015 Tahrir hay’ati: Ulug‘bek INOYATOV Dilshod KENJAEV Risboy JO‘RAYEV Hikmatilla RASHIDOV G‘ayrat SHOUMAROV Sharifjon ERGASHEV Fayzulla AHMEDOV Shavkat SHARIPOV Maqsudjon YULDASHEV Islom ZOKIROV Alisher ZOKIROV Badiiy muharrir: Hikmatilla DAMINOV Akbarali MAMASOLIYEV Sahifalovchi: Muqaddas XAFIZOVA Tahririyat manzili: 100159. Toshkent shahri, Mustaqillik maydoni, 5-uy. Jamoatchilik kengashi: E-mail: [email protected] Tel: (0 371) 239-27-14, Faks: 239-27-11 Jurnalga kelgan maqolalarga javob qaytarilmaydi, jurnalda e’lon qilingan Baxtiyor DONIYOROV maqolalar dan olingan parchalar ‘‘Xalq ta’limi’’ jurnalidan olindi, deb ko‘rsatilishi Ulug‘bek ABRUYEV shart. Maqolalarda keltirilgan ma’lumot va annotatsiyalarning to‘g‘riligiga mualliflar javobgardir. Erkin ISKANDAROV Jurnal tahririyatning kompyuter bo‘limida terilib, sahifalandi. Bahodir SHAMSIYEV Norbek TAYLAQOV “PRINT LINE GROUP” xususiy korxonasi bosmaxonasida chop etildi. Abdusamat RAHIMOV Toshkent shahri, Chilonzor tumani, Bunyodkor shoh ko‘chasi, 44-uy. Muhammadjon QURONOV Bosishga ruxsat etildi: 23.11.2015-y. Qog‘oz bichimi 70x100 1/16. Ofset bosma usuli. Shartli b.t. 12,0. Adadi 18 213 nusxa. - buyurtma. © “Xalq ta’limi” jurnali, 2015. MUNDARIJA Tahririyat Yoshlarga oid davlat siyosati – ta’lim-tarbiya rivojining muhim omili .......................................... 4 TA’LIM va TARBIYA NAZARIYASI A’zam XOLIQOV. O‘qituvchilarning pеdagogik mahoratini shakllantirishning o‘ziga xos jihatlari ........................................................................................................................................ 7 Haqnazar HAMZAYEV. Bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarida ijtimoiy faollikni shakllantirishning mohiyati va funksiyalari .................................................................................11 TA’LIM va TARBIYA METODIKASI Saodat QAMBAROVA. Mustaqil mutolaa bilan bog‘liq adabiy-nazariy tushunchalarni o‘rganishning samarali yo‘llari .................................................................................................. 16 Eshpo‘lat VALIYEV, Abdumalik NURMAMATOV. O‘quvchilarning tarixiy tafakkurini shakllantirishda mustaqil ishlardan foydalanish tеxnologiyasi .................................................. 21 Muqaddas RAXMANOVA. Kasbiy ta’limi yonalishidagi talabalarni ijtimoiy moslashtirish omillari ...................................................................................................................................... 29 Ziroat XOLMATOVA. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida dialogik munosabatlar madaniyatini shakllantirishda o‘qituvchi mavqеining ahamiyati ..................................................................... 35 Gulbaxor IZЕTAYЕVA. Matеmatika fanini o‘qitishda interfaol usullardan foydalanishning ahamiyati .................................................................................................................................. 40 Rustam ASTANOV. Hamkorlikdagi ta’lim – o‘quvchi o‘zlashtirishini muhim omili sifatida ...... 46 Arman ALLANIYOZOV. O‘quvchilarda qadriyatli munosabat tajribasini shakllantirishning ayrim masalalari ....................................................................................................................... 50 TA’LIM SIFATI: MAZMUN VA MOHIYAT Farxod RO‘ZIYEV. Ta’lim samaradorligini ta’minlovchi mezonlar ............................................ 55 ZAMONAVIY TA’LIM TEXNOLOGIYALARI G‘ayratjon TAJIBAYEV. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining ingliz tili bo‘yicha bilim, malaka va ko‘nikmalarini rivojlantirishda ro‘lli o‘yin texnologiyalaridan foydalanish ................................... 59 TA’LIMDA MENEJMENT Sobitxon TURG’UNOV, Nasibaxon AHMEDOVA. Umumiy o‘rta ta’lim muassasalari boshqaruv faoliyati samaradorligini oshirishning o‘ziga xos xususiyatlari .................................................. 64 JISMONIY tarbiya va SPORT Matluba DAVURBAYЕVA. Jismoniy tarbiya darslarini samaradorligini oshirishning asosiy ta moyillari ................................................................................................................................. 69 MALAKA OSHIRISH VA QAYTA TAYYORLASH A’zam ALIMOV. O‘qituvchilarining innovatsion faoliyatini shakllantirish usullari ................... 74 MUSIQA VA SAN’AT Sunatulla ABDIRASILOV, Nilufar YO‘LDOSHEVA. Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida tasviriy san’at o‘qituvchilarining san’atshunoslik madaniyatini rivojlantirish .......................... 79 Nargiza HASANOVA. Tasviriy san’at darslarida badiiy ta’lim uslubidan foydalanish xususiyatlari .............................................................................................................................. 87 MAKTABGACHA TA’LIM Hilola TOJIBOYЕVA, Go‘zal NAZIROVA. Maktabgacha ta’lim muassasalarida uzviylik tamoyili asosida sifat va samaradorlikni ta’minlash modеli .................................................. ... 91 EKOLOGIK TA’LIM Naima ABDULLAYЕVA. O‘quvchilarning ekologik madaniyatini shakllantirishda tarbiyaviy tadbirlardan foydalanish usullari ............................................................................................ 97 TA’LIMDA INNOVATSIYALAR Dilobar SAIDOVA. Innovatsion yondashuv asosida mеhribonlik uylari tarbiyalanuvchilarini ijtimoiy moslashtirish yo‘llari .................................................................................................. 103 TA’LIMDA AXBOROT RESURSLARI Feruza QO‘CHQAROVA. Darsliklarda o‘quv ma’lumotlarini tarkibiy qisimlarga ajratishning o‘ziga xos jihatlari .................................................................................................................. 109 PSIXOLOGIYA Sevaraxon OTAXONOVA. Kichik guruhlarda ishlash usulining pеdagogik-psixologik xususiyatlari ............................................................................................................................113 AXBOROT XAVFSIZLIGI Muxiddin TESHABOYEV. Globallashuv sharotida axborot xuruji va uning yoshlar tarbiyasiga ta’siri ......................................................................................................................117 mustaqillik YILLARI PEDAGOGIKASI Nigora KENJABOYEVA. Yoshlar ongida mafkuraviy tarbiyani shakllantirish masalalari ............................................................................................................................... 123 ТЕОРИЯ ОБРАЗОВАНИЯ И ВОСПИТАНИЯ Рисбой ДЖУРАЕВ, Иброхим ИСМАТОВ Развитие научного потенциала у детей общеобразовательной школы ........ ......................................................................................128 МеждунароДНый ОПыТ И ИНТЕграцИЯ Азамат АКБАРОВ. Традиционные и современные Методы преподавания: преимущества и недостатки ................................................................................................ 133 ОРгАНИЗАцИЯ ИНФОРМАцИОННОй БЕЗОПАСНОСТИ Фарид КУЧУКБАЕВ, Муяссар ДИВАНОВА. Формирование у учащейся молодежи информационной и нравственной культуры в условиях интенсивного развития сети Интернет.............. .......................................................................................................... 139 TAHRIRIYAT YOSHLARGA OID DAVLAT SIYOSATI – TA’LIM-TARBIYA RIVOJINING MUHIM OMILI inchlik – u shunday buyuk ne’matki, jamiki ezguliklar undan boshlanadi. Usiz hayot daryosi quriydi, insonlar taqdiri uqubatga, ranju baloga giriftor Tbo‘ladi. Tili, dini, millati, irqi va ijtimoiy kelib chiqishidan qat’iy nazar, bar- chaga tinchlik va omonlik kerak. Tinch joydagina taraqqiyot bo‘y ko‘rsatadi. Jonajon Vatanimizda hukm surayotgan tinchlik farovon va ma’mur hayotimizning asosi ekanini barcha yaxshi anglaydi. Yurtdoshlarimiz ko‘nglidagi tinchlik istagi millatlararo va dinlararo bag‘rikenglikning ham asosidir. Biroq ana shunday umum- insoniy tamoyillarga tap tortmay xiyonat qilayotgan, yer yuzida to‘s-to‘polonlarni keltirib chiqarish natijasida o‘z siyosiy manfaatlarini qondirishga urinayotgan kuchlar ham borki, bu hol diniy ekstremizm va terrorizmning har qanday ko‘rinishiga qarshi murosasiz bo‘lishni va kurashishni, farzandlar qalbi va ongini yot g‘oyalardan himoyalashni, bir so‘z bilan aytganda, ogohlikni talab etadi. Davlatimiz rahbarining 2014-yil 6-fevraldagi “O‘zbekiston Respublikasida yosh- larga oid davlat siyosatini amalga oshirishga qaratilgan qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qarori yoshlarning huquqiy madaniyatini yuksaltirish, faolligini oshirish, ijodiy va intellektual salohiyatini yuzaga chiqarish, mafkuraviy tahdidlarga qarshi immunitetini mustahkamlash, bandligini ta’minlash borasidagi ishlarni yanada ku- chaytirdi. Taraqqiyot hech qachon bir joyda to‘xtab turmaydi. Hayotga munosabat yon- dashuvlar o‘zgaradi, rivojlanishga intilish kuchayadi. Texnika inqilobi ro‘y bergan, axborot almashinuvi shiddatli tus olgan bugungi globallashuv zamonida erishilgan yutuq va marralar bilan chegaralanib, xotirjamlik va beparvolik kayfiyatiga berilgan borki, taraqqiyotdan ortda qoladi. Yurtboshimiz rahnamoligida yoshlarning hayotiy muhim masalalarini hal etishga qaratilgan davlat siyosati izchil amalga oshirilayotgani samarasida yoshlarimiz barcha