BIAŁA

Obec je situována v jihozápadní části położona jest w południowo - The commune is situated in the south kraje. Biała je typickou zemědělskou zachodniej części województwa. Biała west of the voievodeship and is obcí. Střední a jižní části regionu jest gminą typowo rolniczą. W środ- typically agricultural. The middle and dominují především území velice kowej i południowej części regionu the southern parts enjoy favourable vhodná k zemědělské výrobě. Vysoká dominują tereny posiadające bardzo conditions which enable to maintain úroveň zemědělské kultury a úrodná korzystne warunki dla produkcji rolnej. land. High farming culture and rich soil půda garantují vysoké výnosy. Obec Wysoka kultura rolna i urodzajne gleby guarantee large crops. The commune zaujímá první místo v rámci kraje gwarantują wysokie plony. Gmina zaj- keeps the first position in the whole v chovu prasat, dále pak dobré muje pierwsze miejsce w województwie voievodeship in pig breeding and high umístění v chovu skotu a také v rozloze w hodowli trzody chlewnej oraz wysoką position in stock breeding and the size osevních ploch. Na území obce bylo lokatę w hodowli bydła oraz w po- of arable crop fields. There are many zachováno mnoho architektonických wierzchni zasiewów. Na terenie gminy historical monuments in this area like památek, mimo jiné zámek ze 17. sto- zachowało się wiele zabytków archi- the 17th- century castle built on the spot letí postavený na místě bývalé rychty, tektury, m. in.: XVII wieczny zamek of former castellany, the 15-th century bašta z 15. století (gotická věž na- zbudowany w miejsce byłej kasztelanii, Gothic tower called prudnicka, the 13-th zývaná též „rudnická“), gotický kostel baszta z XV wieku (gotycka wieża przy- century Gothic church in the Old Town, na Starém Městě ze 13. století, branna zwana też prudnicką), kościół Renaissance Water Tower erected in renesanční Vodní Věž postavená v ro- gotycki w Starym Mieście z XIII wieku, 1606, the 15th- century Jewish ce 1606 a židovský hřbitov z 15. století. renesansowa Wieża Wodna zbu- cemetery. There is a swimming pool in V obci se nachází městské koupaliště dowana w 1606 r., cmentarz żydowski the town Biała and a great many tourist a také velké množství turistických tras z XV wieku. W gminie znajduje się and bicycle trails. a cyklostezek. kąpielisko miejskie oraz wiele tras More information on: Další informace na internetu: turystycznych i ścieżek rowerowych. www.biala.gmina.pl www.biala.gmina.pl Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.biala.gmina.pl

GŁOGÓWEK

Obec se nachází na jihu kraje, ve Gmina położona jest na południu The commune, situated in the south of východní části prudnického okresu województwa, we wschodniej części the voivodeship, in the eastern part of v členitém terénu bohatém na lesní powiatu prudnickiego, w regionie Prudnik district, varied on its terrain, pozemky a přírodní památky. Je o urozmaiconej rzeźbie terenu, rich in forests and natural monuments zemědělsko – průmyslovou obcí. Obec zasobnym w obszary leśne oraz is both rural and industrial land. It is the zaujímá 2. místo v kraji v chovu prasat pomniki przyrody; jest gminą rolniczo - second in voivodeship in pig- a třetí místo v chovu skotu. Głogówek przemysłową. Zajmuje drugą lokatę raising and the third in stock-raising. It slouží jako dobré zázemí pro w województwie w hodowli trzody serves as service base for farming. The zemědělce. Centrum obce leží u řeky chlewnej oraz trzecią w hodowli bydła. capital of the commune lies on the Osoblahy, levém přítoku Odry. Stanowi również zaplecze usługowe dla Osobłoga river, the Odra’s left - bank Głogówek je jedním z nejstarších měst rolnictwa. Stolica gminy leży nad rzeką inflow. Głogówek is one of the oldest Opolszczyzny, vede tudy důležité že- Osobłogą, lewobrzeżnym dopływem towns in Opole region lying along lezniční a silniční spojení významné pro Odry. Głogówek jest jednym z naj- transportation routs /road and rail/, ekonomiku a turistický ruch oblasti. Ve starszych miast Opolszczyzny, przez important for its economy and tourism. městě se zachovaly středověké który prowadzi ważny szlak transportu The town possesses such historical památky: renesanční zámek ze 16. sto- kolejowego i drogowego o dużym attractions like medieval urban remains, letí, radnice (postavená v roce 1608) znaczeniu gospodarczym i turystycz- 16th century Renaissance castle, Town bašta z roku 1595, vodní věž z roku nym. W mieście zachowały się ciekawe Hall /1608/, sentry - prison tower 1575 a zámecká brána postavená średniowieczne układy urbanistyczne, /1595/, water tower /1575/, castle gate v roce 1587. występuje wiele zabytków, w tym /1587/. Další informace na internetu: renesansowy zamek z XVI w., ratusz More information on: www.glogowek.pl wzniesiony w 1608 r., baszta strażniczo www.glogowek.pl - więzienna z 1595 r. wieża wodna z 1575 r. oraz brama zamkowa z 1587 r. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.glogowek.pl

GŁUCHOŁAZY

Obec se nachází v podhůří Opavských Gmina leży u podnóża Gór Opawskich, The commune is located at the foot of hor, nejvýchodnější části Sudet. najdalej na wschód wysuniętego pas- the Opawskie Mountains, the eastern- Důležitou roli v Głuchołazech hrají ma Sudetów. W strukturze gospo- most part of the Sudety mountain průmysl a zemědělství. Obec zaujímá darczej istotną rolę odgrywa zarówno range. In its economic structure both druhé místo v kraji v rozloze osevních przemysł, jak i rolnictwo. Gmina zaj- farming and industry play an important ploch řepky a je na předních místech muje drugie miejsce w województwie role. It is the second in the voivodeship v pěstování pšenice. Průmyslové pod- ze względu na powierzchnię zasiewu under oilseed rape and keeps a top niky se zabývají: výrobou nábytku, rzepaku oraz wysoką lokatę w upra- position at wheat growing. As industry instalačních armatur, papíru a oděvů. wach pszenicy. W działalności prze- is concerned - furniture, fittings, paper Obec je jedním z nejvíce atraktivních mysłowej przedsiębiorstwa zajmują się and clothing are manufactured here. It míst jižní Opolszczyzny s rychle se roz- m.in.: produkcją mebli, armatury prze- is one of the most beautiful parts of víjející turistikou. O turistické atraktivitě mysłowej, papieru oraz odzieży. Gmina southern Opole region with boosted obce rozhodují především malebná jest jednym z najbardziej atrakcyjnych tourism. Its scenic and wildlife beauty krajina a příroda. Kromě toho má obec miejsc południowej Opolszczyzny attracts tourists. The region provides dobře rozvinutou síť ubytování, hustou z szybko rozwijającą się turystyką. well developed hotel base, numerous síť turistických stezek, cyklostezek, O atrakcyjności turystycznej gminy tourist, bicycle and ski trails, swimming lyžařských tras, bazénů a lesních decydują przede wszystkim walory pools, forest pools in Jarnołtówek and koupališť v Jarnołtówku a Pokrzywne. przyrodnicze i krajobrazowe. Ponadto Pokrzywna. A great advantage of the Významným přínosem pro obec je gmina posiada dobrze rozwiniętą bazę community is its Opawskie Mountains léčivé klima Opavských hor. noclegową, gęstą sieć szlaków turys- climate having medicinal values. Další informace na internetu: tycznych, trasy rowerowe oraz nar- More information on: www.glucholazy.pl ciarskie, baseny, leśne kąpieliska www.glucholazy.pl w Jarnołtówku i Pokrzywnej. Niezwykle istotnym walorem gminy jest klimat Gór Opawskich uważany za leczniczy. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.glucholazy.pl

GRODKÓW

Obec se nachází v západní části kraje, Gmina położona jest w zachodniej The commune is situated in the western na Grodkowské rovině, má zeměděl- części województwa, na Równinie part of the voivodeship, on the sko - průmyslový charakter. Zaujímá Grodkowskiej, jest gminą rolniczo- Grodkowska Plain and is both rural and první místo v kraji v rozloze osevních przemysłową. Zajmuje pierwszą lokatę industrial commune. It has the largest ploch řepky a je na předních místech w województwie ze względu na area in the voivodeship under oilseed v chovu skotu. Malé podniky se powierzchnię zasiewów rzepaku oraz rape and keeps a top position at stock- zabývají hlavně zemědělskou výrobou wysoką pozycję w hodowli bydła. Małe raising. Small businesses concentrate a poskytují služby v tomto oboru podmioty gospodarcze zajmują się mainly on production to maintain farms a velké se specializují na zpracování głównie produkcją na potrzeby and on services, bigger firms deal with zemědělsko - potravinářských výrobků. rolnictwa oraz świadczą usługi w tym food processing. There are two nature Na území obce se nacházejí dvě zakresie, a większe – przetwórstwem reserves in the region: Kokorycz and přírodní rezervace: Kokorycz a Dębina rolno-spożywczym. Na terenie gminy Dębina – with rare vegetation. Forests – se vzácnými druhy rostlin. V lesích znajdują się dwa rezerwaty przyrody: and parks are rich in natural a parcích je mnoho přírodních památek. Kokorycz i Dębina – z rzadkimi monuments. Varied wildlife and friendly Různorodost krajiny a čisté životní gatunkami roślin. W lasach oraz par- environent makes the area attractive prostředí působí, že obec je atraktivním kach występują liczne pomniki przyro- and welcoming place to practise místem pro aktivní formy odpočinku. Na dy. Ze względu na zróżnicowanie przy- different kind of active rest. There are území obce se zachovaly architekto- rody oraz czyste środowisko gmina jest also many historical monuments like nické památky: farní kostel, náměstí atrakcyjnym miejscem dla aktywnych Parish Church, Market Square with s domy a budovou radnice a také form wypoczynku. Na terenie gminy tenement houses and Town Hall and pozůstatky starého opevnění. zachowało się wiele zabytków architek- the remains of defensive walls. Další informace na internetu: tury, m. in. Kościół parafialny, rynek More information on: www.grodkow.pl z kamienicami i budynek ratusza oraz www.grodkow.pl fragmenty murów obronnych. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.grodkow.pl

4

KAMIENNIK

Obec se nachází na okraji Strzelińsko- Gmina leży na skraju Wzgórz The commune is situated at the edge of Niemczańské pahorkatiny, v západní Strzelińsko - Niemczańskich, w zachod- Strzelińsko-Niemczańskie Hills, in the části nyského okresu. Více než 70 % niej części powiatu nyskiego. Powierz- western part of Nysa district. Its area is rozlohy tvoří zemědělská půda a lesní chnię zajmują przede wszystkim użytki mainly covered by arable land (over pozemky se podílí na celkové rozloze rolne (ponad 70 %) oraz lasy, które 70%) and forests which account for více než 16 %. Hospodářství je zalo- stanowią ponad 16 % powierzchni gmi- oveer 16%. The economy is chiefly ženo především na zemědělství. Na ny. Gospodarka bazuje głównie na based on agriculture. Wheat, oilseed kvalitnějších půdách se pěstuje pše- rolnictwie. Na lepszych glebach upra- rape and sugar beet are grown in more nice, řepka a cukrová řepa, na horších wia się pszenicę, rzepak i buraki fertile soil, in poorer soil – potatoes. brambory. Osevům dominují pšenice, cukrowe, na słabszych – ziemniaki. The dominant cereals cultivated here řepka a ječmen. Dobré klimatické a W zasiewach dominuje pszenica, rze- are wheat, oilseed rape and barley. půdní podmínky vedou k vysokým pak i jęczmień. Dobre warunki klima- Favourable climate assures high crops. výnosům. Malebná krajina obce, která tyczne i glebowe sprzyjają uzyskiwaniu The commune's picturesque location, se nachází mimo hlavní dopravní tahy, wysokich plonów. Malownicze położe- far away from the main roads attracts přímo láká k pěší turistice a cyklo- nie gminy, z dala od głównych szlaków tourists, hikers and cyclists. Places of turistice. K zajímavějším památkám komunikacyjnych, sprzyja uprawianiu interest worth seeing are: the 19th- patří palác ve Wilemowicach z 19. sto- turystyki pieszej oraz rowerowej. Do century manor and Baroque parish letí, slezský dvůr z 18. století v Cieszy- ciekawszych zabytków architektury church in Kamiennik, the 19th-century nowicach, oba obklopeny parky a dále należą: dwór z XIX wieku oraz kościół palace and its park in Wilemowice and dvůr z 19. století a farní kostel s barok- parafialny z barokowym wystrojem the 18th-century Silesian manor and its ní výzdobou v Kamienniku. w Kamienniku, pałac z XIX wieku z ota- park in Cieszynowice. Další informace na internetu: czającym go parkiem krajobrazowym More information on: www.bip.kamiennik.aro.pl w Wilemowicach oraz dwór śląski www.bip.kamiennik.aro.pl z XVIII wieku z parkiem dworskim w Cieszynowicach. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.bip.kamiennik.aro.pl

KĘDZIERZYN - KOŹLE

Geografická a dopravní poloha města, Położenie geograficzne i komuni- Geographical and transit location of the které se nachází na silničních a kacyjne miasta, które leży na szlaku town which lies along transportation železničních tratích spojujících východ drogowych i kolejowych połączeń ze routs /road and rail/, joining east and se západem a sever s jihem, prospívá wschodu na zachód i z północy na west, north and south ensure its hospodářskému rozvoji. Ve městě południe, sprzyja rozwojowi gospodar- economic progress. Here chemical převažuje chemický průmysl. Výroba czemu. W mieście dominuje przemysł industry is dominant, the production of dusičnatých hnojiv tvoří necelých 18 % chemiczny, a produkcja nawozów azo- nitrogenous fertilizer equals 18% of celorepublikové produkce. Poloha, towych stanowi prawie 18 % produkcji national output. The location, well dobře vyvinutá telekomunikační síť, krajowej. Usytuowanie, dobrze rozwi- developed telecommunications infra- lukrativní pozemky určené k investici a nięta infrastruktura telekomunikacyjna, structure, interesting terrains for také proinvestiční politika orgánů posiadanie atrakcyjnych terenów pod investors, local government’s pro- samosprávy láká polské a zahraniční inwestycje oraz proinwestycyjna polity- investment policy attracts both home investory. V Kędzierzynie - Koźlu je ka władz samorządowych przyciąga and foreign investors. Kędzierzyn-Koźle zaregistrováno nejvíce podniků se tutaj inwestorów krajowych i zagra- is the second after Opole where the zahraniční účastí po městě Opole. nicznych. W Kędzierzynie - Koźlu, po biggest number of companies with Město má hodně památek: pozůstatky Opolu, zarejestrowanych jest najwięcej foreign capital are registered. The town zámku Piastů ze 13. století, Kozielska spółek z udziałem kapitału zagra- has numerous historical monuments, tvrz (18. - 19. století) a také řadu nicznego. Miasto posiada wiele among the others Twierdza Kozielska technických památek, např. Kłodnicki zabytków, m. in.: pozostałości zamku (Kozielska Fortress 18th – 19th c) and a kanál - jeden z nejstarších vodních Piastów z XIII w., Twierdzę Kozielską number of monuments of technology kanálů v Evropě (1792 - 1812). (XVIII – IX w.) oraz szereg zabytków like Kłodnicki Canal, one of the oldest Další informace na internetu: techniki, w tym Kanał Kłodnicki – jeden shipping canals in Europe (1792 – www.kedzierzynkozle.pl z najstarszych kanałów żeglugowych 1812). w Europie (1792 r. – 1812 r.). More information on: Więcej informacji o gminie znajduje się www.kedzierzynkozle.pl na stronie internetowej gminy: www.kedzierzynkozle.pl

5

KORFANTÓW

Obec je položena v jižní části Gmina jest usytuowana w południowej The commune is situated in the Opolského Slezska, poblíž Opavských części Śląska Opolskiego, w pobliżu southern part of Śląsk Opolski, near the hor. Přínosem Země Korfantowské jsou Gór Opawskich. Walorem Ziemi Opawskie Mountains. Its great lesy, které tvoří necelou čtvrtinu rozlohy Korfantowskiej są kompleksy leśne, attraction are forests which cover obce. Severní část Země Korfantowské które stanowią prawie ¼ powierzchni almost ¼ of the whole commune area. se nachází v chráněném území gminy. Północna jej część znajduje się Its northern part lies within protected Niemodlińských Borów s přírodní rezer- w obrębie obszaru chronionego Borów Bory Niemodlińskie where nature vací Blok. Lesní pozemky nabízejí Niemodlińskich, gdzie znajduje się re- reserve Blok is to be found. The forests výborné lovecké podmínky. Obyva- zerwat przyrody Blok. Tereny leśne offer the opportunity to go hunting. telstvo se především věnuje země- stwarzają dogodne warunki dla ło- Farming industry is leading here. The dělství. Obec se nachází na předních wiectwa. Ludność zajmuje się przede commune keeps a high position in the místech v kraji v rozloze osevních wszystkim rolnictwem. Gmina zajmuje voivodeship in cultivated area. The ploch. K základním pěstovaným plo- wysoką lokatę w województwie ze main crops are cereal, oilseed rape and dinám patří obilí, řepka a cukrová řepa. względu na powierzchnię zasiewów. Do sugar beet. There is Opolskie V obci je Opolské rehabilitační centrum podstawowych upraw należą zboża, Rehabilitation Centre specializing in specializující se na léčbu a rehabilitaci rzepak oraz buraki cukrowe. W gminie treating and rehabilitating patients pacientů s nemocnými končetinami. Na znajduje się Opolskie Centrum Reha- suffering with limb conditions. In this území obce se zachovalo mnoho archi- bilitacyjne, specjalizujące się w le- region there are lots of historical tektonických památek, např. palácový czeniu i rehabilitacji pacjentów z nikdo- monuments - the 17th- century castle komplex ze 17. století, pozůstatky maganiami kończyn. Na terenie gminy complex, historic buildings in the 19th - budov na náměstí z 19. století zachowało się wiele zabytków century Market Square in Korfantów, v Korfantowie, barokní palác z 18. sto- architektury, m.in. zespół pałacowy the 18th - century baroque palace in letí v Przydróżu Małym. z XVII w., zbytkowa zabudowa rynku Przydroże Małe. Další informace na internetu: z XIX wieku w Korfantowie, barokowy More information on: www.korfantow.pl pałacyk z XVIII wieku w Przydrożu www.korfantow.pl Małym. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.korfantow.pl

KRAPKOWICE

Obec se nachází v jihovýchodní části Gmina położona jest w południowo- The commune is situated in the south- kraje, v údolí řeky Odry na Slezské wschodniej części województwa, east of the voievodeship in the Odra nížině a zabírá část Niemodlińské w dolinie rzeki Odry, na Nizinie Śląskiej river valley, in Nizina Śląska /Silesian roviny a Raciborské kotliny. V hospo- i obejmuje część Równiny Niemod- Plain/ and partly lies in Równina dářské struktuře převládá průmysl, lińskiej oraz Kotliny Raciborskiej. Niemodlińska and Kotlina Raciborska. It hlavní odvětví jsou: papírenský a W strukturze gospodarczej przeważa is industrial region where the main are průmysl obuvnický, stavební a hutní. przemysł a dominującymi branżami są: paper, shoe, construction and metal Turistickou devizou města a jeho okolí przemysł papierniczy, obuwniczy, industries. The town and the jsou četné památky, např. zámek z 12. budowlany i metalowy. Walorem countryside possesses a number of století postavený řádem Templářů, turystycznym miasta i okolic są liczne monuments like the 12th-century castle ruiny rytířského zámku v Otměté, zabytki, m.in. zamek z XII wieku. zbu- built by Templar Knights, the ruins of a zámek v Rogowie Opolskim se sbírkou dowany przez Templariuszy, ruiny knight’s castle in Otmęt and the castle historických výtisků a v neposlední řadě zamku rycerskiego w Otmęcie oraz in Rogów Opolski holding a collection of zachovaný soubor staroměstských zamek w Rogowie Opolskim ze ancient books and print. The town památek v Krapkowicach. Turistickou zbiorem starodruków i zachowany has an ancient urban lay- atrakcí je ukázka ruční výroby papíru zabytkowy układ staromiejski Krap- out preserved. Krapkowicka Baszta v Krapkovické Baště. Levobřehý přítok kowic. Atrakcją turystyczną jest prezen- /tower/ offers a presentation of how to Osobłogi a jeho okolí tvoří malebný tacja wyrobu papieru czerpanego manufacture handmade paper. The park s bohatou flórou a unikátními w Krapkowickiej Baszcie. Lewobrzeżny Osobłoga, a tributary of the Odra on the druhy rostlin, který vyzývá k aktivním dopływ Osobłogi tworzy malowniczy left bank forms a picturesque park with formám odpočinku. park krajobrazowy, z bogatą szatą varied wildlife which is a great place to Další informace na internetu: roślinną i osobliwymi gatunkami bota- practise different forms of leisure. www.krapkowice.pl nicznymi, który zachęca do aktywnych More information on: form wypoczynku. www.krapkowice.pl Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.krapkowice.pl

6

LUBRZA

Obec je položena na rozhraní dvou Gmina położona między dwiema The commune is located between two geografických celků: Slezská nížina a krainami geograficznymi: Niziną Śląską geographical regions: Nizina Śląska Východní Sudety. Na jihu sousedí i Sudetami Wschodnimi, na południu and the Eastern Sudety Mountains. To s Českou republikou a je obcí typicky graniczy z Republiką Czeską, jest the south it boarders the Czech zemědělskou. K rozvoji zemědělství gminą typowo rolniczą. Rozwojowi Republic. It is typically agricultural land přispívají dobré podmínky životního rolnictwa sprzyjają dobre warunki of favourable natural conditions. 80% of prostředí. Zemědělská půda zaujímá środowiska naturalnego. Użytki rolne the land is used for growing crops. The více než 80 % celkové rozlohy obce. stanowią ponad 80 % ogólnej po- main cultures here are wheat, barley, V rozloze osevních ploch převažuje wierzchni gminy. W powierzchni za- oilseed rape and sugar beet. In the pěstování pšenice, ječmene, řepky a siewów dominują uprawy pszenicy, south west spreads Góry Opawskie cukrové řepy. Jihozápad obce je tvořen jęczmienia, rzepaku oraz buraków Scenic Park. Its natural charm Parkem Krajobrazowym Opavských cukrowych. Południowo zachodnią encourages leisure and tourism. hor. Krásné prostředí a krajina při- część gminy zajmuje Park Krajobra- Among the most interesting spívají k rozvoji turistiky a odpočinku. th zowy Góry Opawskie. Walory úrodo- monuments are 18 -century St. Jacob K významným památkám patří: farní wiska i krajobrazu przyrodniczego parish church and Renaissance steeple kostel sv. Jakuba z 18. století a renesanční kostelní věž z roku 1600. sprzyjają rozwojowi turystyki i wypo- of 1600. Another tourist attraction is St. czynku. Do ważniejszych zabytków Catherine church in Dytmarów as well Turistickou zajímavostí je také kostel th sv. Kateřiny v Dytmarowie a pramen należy kościół parafialny p.w. św. Jaku- as a mineral water spring in the 19 - minerální vody v parku z 19. století ba z XVIII w. i renesansowa wieża century park in Trzebinia. A transit v Trzebinie. Na území obce je hraniční kościelna z 1600 r. Ciekawostką turys- boarder crossing is placed in Trzebinia- přechod Trzebina - Bartultovice. tyczną jest też kościół św. Katarzyny Bartultowice. Další informace na internetu: w Dytmarowie oraz źródło wody More information on: www.lubrza.opole.pl mineralnej w XIX - wiecznym parku www.lubrza.opole.pl w Trzebinie. Na terenie gminy znajduje się pełnotowarowe przejście graniczne Trzebina - Bartultowice. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.lubrza.opole.pl

ŁAMBINOWICE

Obec je položena v jihozápadní části Gmina zlokalizowana jest w południowo The commune is situated in the south- kraje. Na západě hraničí s údolím Nysy -zachodniej części województwa. Na west of the voivodeship. In the west it Kłodzké, na východě s Borami Niemod- zachodzie graniczy z Doliną Nysy borders the Nysa Kłodzka Valley, in the linskými a je obcí typicky zemědělskou. Kłodzkiej, na wschodzie z Borami east Bory Niemodlińskie, it is typically Převažuje pěstování pšenice, ječmene, Niemodlińskimi, jest gminą typowo agricultural region. The main crops are řepky a cukrové řepy. Turistickou rolniczą. Dominują w niej uprawy wheat, barley, oilseed rape and sugar atrakcí regionu je část chráněného pszenicy, jęczmienia, rzepaku oraz beet. The edge of protected Bory území Bory Niemodlińské s mnoha buraków cukrowych. Atrakcją turysty- Niemodlińskie with numerous nature přírodními památkami, se zatopenými czną rejonu są obrzeża Obszaru monuments and pit reservoirs as well lomy po těžbě a rybářskými revíry Chronionego Krajobrazu Bory Niemo- as fishing spots along the Nysa Kłodzka u řeky Nysy Kłodzké. V roce 2000 byly dlińskie z licznymi pomnikami przy- are great tourist attractions of this na území obce nalezeny dílny pro rody, a także powyrobiskowe tere- region. In 2000 complete workshops of zpracování křemene a tábořiště prvních ny ze zbiornikami wody oraz miej- flintworking and the first settlements osadníků. Také se zde zachovaly sca wędkarskie przy Nysie Kłodz- were found. There are also valuable cenné církevní památky, pocházející kiej. W 2000 r. na terenie gminy odkryto sacral remains dating from the turn of z přelomu 15. a 16. století. V okolí kompletne pracownie obróbki krze- 15thand 16th century. Nearby Łambi- Łambinowic byl za první i druhé mienia i obozowiska pierwszych osad- nowice, during the World War I and světové války zajatecký tábor. Události ników. Zachowały się tu również cenne World War II there was a prison camp. z tohoto období připomíná Muzeum zabytki sakralne, pochodzące z prze- Those years are commemorated in vojenských zajatců a také jeden łomu XV i XVI w. W okolicach Łambi- Prisoners of War Museum and one of z největších zajateckých táborů v Ev- nowic w czasie pierwszej i drugiej the biggest camps for prisoners of war ropě. wojny światowej znajdował się obóz in Europe. Další informace na internetu: jeniecki. Wydarzenia tamtych czasów More information on: www.lambinowice.pl upamiętnia Muzeum Jeńców Wojen- www.lambinowice.pl nych oraz jeden z największych obo- zów jenieckich w Europie. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.lambinowice.pl

7

NIEMODLIN

Obec se nachází ve středozápadní Gmina leży w środkowo - zachodniej The commune is situated in the mid části kraje, je zemědělsko - průmyslo- części województwa, jest gminą west of the voivodeship and is is vou obcí. Obec zaujímá přední místo rolnicko - przemysłową. Zajmuje wyso- agriculturally - industrial land. It keeps a v kraji v rozloze osevních ploch, kde ką lokatę w województwie ze względu top position in the voivodeship in převažuje pěstování obilí (téměř 90 % na powierzchnię zasiewów, w której cultivated area, cereals dominate rozlohy osevních ploch v obci). dominują zboża (prawie 90 % powierz- (almost 90% of total crops in the Charakteristickou vlastností obce je chni zasiewów w gminie). Cechą commune). Forests and a number of významný podíl lesů s mnoha rybníky charakterystyczną gminy jest znaczny fish - ponds cover 28% of the territory. (28 % rozlohy). Rozvoji turistiky přispí- udział lasów z siecią stawów rybnych Natural charm, cultural traditions, vá malebná krajina, kultura, dopravní (28 % powierzchni). Wysokie walory transit infrastructure as well as infrastruktura a také dobré podmínky krajobrazowe i kulturowe, infrastruktura agreeable therapeutic conditions (hot pro léčbu (termální vody v Grabině). komunikacyjna oraz dobre warunki do oxalate springs in Grabina) help K nejzajímavějším místům, kromě lecznictwa (szczawy termalne w Gra- promote tourism. The most interesting mnoha přírodních památek a ekolo- binie), sprzyjają rozwojowi turystyki. Do place, beside numerous grasslands gických pozemků, patří přírodo- najciekawszych terenów, obok licznych and nature monuments, is Nature krajinářský komplex v Lipnie s nejstarší użytków ekologicznych oraz pomników Complex in Lipno with the oldest in dendrologickou zahradou v Polsku. przyrody należy Zespół Przyrodniczo - dendrological garden. The town Město Niemodlin je odlišné specifickou Krajobrazowy w Lipnie z najstarszym Niemodlin differs from other towns for pozdně renesanční architekturou: w Polsce ogrodem dendrologicznym. its special urban arrangement, a late komplex zámku a gotického farního Miasto Niemodlin wyróżnia się spe- Renaissance castle and Gothic parish kostela z 12. století. cyficzną zabudową z późno-renesan- church dating from the 12th century. Další informace na internetu: sowym zespołem zamkowym i gotyc- More information on: www.niemodlin.pl kim kościołem parafialnym pochodzą- www.niemodlin.pl cym z XII wieku. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.niemodlin.pl

NYSA

Území obce se táhne dolinou Nysy Obszar gminy rozciąga się w dolinie The whole commune’s area spreads in Klodskiej na úpatí Sudet, hraničí Nysy Kłodzkiej u podnóża Sudetów, the Nysa Kłodzka valley at the foot of s Českou republikou. Město Nysa je graniczy z Republiką Czeską. Miasto the Sudety Mountains. It borders the velkým regionálním centrem hospodář- Nysa jest subregionalnym ośrodkiem Czech Republic. The city of Nysa is ského rozvoje. Podnikatelské subjekty rozwoju gospodarczego. Przedsię- subregional centre for economic působící na území obce se zabývají biorstwa działające na terenie gminy development. The enterprises mainly především výrobou strojů, kovů a zajmują się głównie produkcją: maszyn, deal with machinery, metal and food potravin. Dobře je také rozvinutá síť metali i artykułów spożywczych. Dobrze production. Services are well developed služeb. Území obce patří k nejatrak- jest również rozwinięta działalność as well. The commune is far the most tivnějším turistickým místům kraje. usługowa. Obszar gminy należy do attractive tourist destination in the Nysa za to vděčí především: Nyskému najbardziej atrakcyjnych turystycznie voievodeship for its lake Jezioro Nyskie jezeru, sousedství s Opavskými Horami terenów województwa. Decydują o tym and closeness to the Opawskie s dobře rozvinutou rekreačně - przede wszystkim: Jezioro Nyskie oraz Mountains with well developed tourism turistickou základnou a s mnoha sąsiedztwo Gór Opawskich z dobrze and leisure base and numerous places památkami. K těm nejvýznamnějším rozwiniętą bazą turystyczno – rekre- of interest. The most important patří jeden z největších systémů acyjną oraz liczne obiekty zabytkowe. historical monuments comprise: one of pruských opevnění v Evropě, do něhož Do najważniejszych zabytków archi- the biggest in Europe Prussian fortress náleží valy, bašty a tvrze, gotická tektury należą: jeden z największych system which includes embankment, katedrála, Biskupský Palác, jezuitské w Europie system fortyfikacji pruskich, bastions and forts, Gothic cathedral, kolegium Carolinum, barokní Trytonova w skład którego wchodzą obwałowania, Bishop’s Palace, Jesuit college fontána z počátku 18. století a Dům bastiony i forty, katedra gotycka, Pałac Carollinum, the 18th-century Tryton Městské Váhy ze 17. století. Biskupi, kolegium jezuickie Carolinum, Baroque fountain and the 17th-century Další informace na internetu: barokowa fontanna Trytona z początku House of City Scales. www.nysa.pl XVIII w. oraz Dom Wagi Miejskiej More information on: z XVII w. www.nysa.pl Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.nysa.pl

8

OLSZANKA

Obec se nachází v západní části kraje, Gmina leży w zachodniej części The commune is situated in the west of v bezprostřední blízkosti dálnice A4. Je województwa, bezpośrednio przy auto- the voivodeship, just off the motorway typicky zemědělskou obcí. Zaujímá stradzie A - 4, jest gminą typowo rol- A-4. It is typically rural area which jedno z předních míst v kraji v pěsto- niczą. Zajmuje czołową lokatę keeps a top position in the voivodeship vání řepky, řepíku a pšenice. Atraktivní w województwie w uprawach rzepaku at oilseed rape, agrimony and wheat poloha vytváří perfektní podmínky pro i rzepiku oraz pszenicy. Atrakcyjna culture. An attractive location makes investice. Více než 250 ha půdy je lokalizacja stwarza doskonałe warunki perfect conditions for investments. určených k obhospodařování. Obec má do inwestowania. Ponad 250 ha grun- There are over 250 hectares of land výborné podmínky pro rekreaci a tów przeznaczonych jest do zago- meant for development. Excellent turistiku. V Janowě a Obórkách se spodarowania. Gmina posiada również conditions encourage leisure and nachází komplex palácovo - parkových doskonałe warunki do rekreacji tourism. Ancient castles with památek. Přes území obce vede stezka i turystyki. W Janowie i Obórkach znaj- magnificent parks in Janów and Obórki unikátních středověkých nástěnných dują się zabytkowe zespoły pałacowo - attract attention. Even more interesting maleb v kostelích z 14. století. V každé parkowe. Przez teren gminy przebiega are 14th -century churches with their obci se zachovaly stavby prvních szlak unikalnych średniowiecznych impressive medevial wall polychromy. osadníků, které jsou ukázkou vesnic- polichromii ściennych w kościołach Every town or village possesses some kých staveb. Významným místem z XIV w. W każdej miejscowości zacho- remains of the first settlements which naučným a didaktickým je přírodní wały się dawne zabudowania ludności are unique examples of farmstead rezervace v Przylesiu. Od roku 2003 se osadniczej, które stanowią unikalny architecture. Nature Reserve in v obci organizují Evropské trhy sedláků. przykład budownictwa zagród wiej- Przylesie offers both scientific and Další informace na internetu: skich. Szczególnym miejscem o walo- educational values. The commune has www.olszanka.pl rach naukowych i dydaktycznych jest been holding Farm Fair since 2003. Rezerwat Przyrody w Przylesiu. Od More information on: 2003 r. gmina organizuje Europejskie www.olszanka.pl Targi Chłopskie. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.olszanka.pl

OTMUCHÓW

Obec se nachází v jihozápadní části Gmina położona jest w południowo - The commune is situated in the south kraje, na sudetské stezce a hraničí zachodniej części województwa, na west of the voievodeship, on the Sudety s Českou republikou. Mezi základní sudeckim szlaku, graniczy z Republiką Mountains route and borders the Czech odvětví hospodářství patří zemědělství Czeską. Do podstawowych sektorów Republic. Agriculture and tourism are a turistika. Otmuchow náleží do první gospodarki należy rolnictwo i turystyka. its main domains. It is one of the top ten desítky obcí v kraji, vzhledem k osevní Gmina znajduje się w pierwszej communes in the voivodeship as the ploše pšenice, řepky, cukrové řepy dziesiątce gmin w wojewdztwie ze amount of land sown with wheat, a také v chovu dobytka. Průmyslu względu na powierzchnię zasiewu oilseed rape and sugar beet and stock- dominuje cukrovarnictví. V Otmuchowie pszenicy, rzepaku, buraków cukrowych breeding is considered. Industry is je každoročně organizována slavnost oraz hodowlę bydła. W przemyśle dominated by confectionary. Every year „Lato Kwiatów z Pradziadem“ (léto dominuje branża cukrownicza. W Ot- they organize a festival Lato Kwiatów z květin s Pradědem). Otmuchovské je- muchowie corocznie organizowana jest Pradziadem /Summer and Flowers with zero, atraktivní architektonické památky imprezza Lato Kwiatów z Pradziadem. Pradziad/.Otmuchowskie lake, attrac- a dobře rozvinuté ubytovací zázemí Jezioro Otmuchowskie, atrakcyjne tive architectural monuments and well tvoří zajímavou nabídku pro turisty zabytki architektury oraz dobrze rozwi- developed hotel base are an interesting provozující vodní sporty, rybářství, nięta baza noclegowa stanowią cieka- offer for all those who like water sports, myslivost, pěší turistiku a cykloturistiku. wą ofertę dla turystów uprawiających fishing, hunting, cycling and walking. An Území obce protíná mezinárodní sporty wodne, rybołówstwo, myślistwo, international bicycle trail crosses the cyklostezka. Z památek je nutno turystykę rowerową i pieszą. Przez commune. The 13th-century Renais- jmenovat renesanční radnici ze 13. sto- teren gminy biegnie międzynarodowa sance Town Hall with sundials and the letí se slunečními hodinami a Biskupský trasa rowerowa. Wśród zabytków wy- 13th-century Bishops’ Castle are well zámek taktéž ze 13. století. Další różnia się renesansowy ratusz z XIII w. worth seeing. informace na internetu: z zegarami słonecznymi oraz Zamek More information on: www.otmuchow.pl Biskupi z XIII wieku. www.otmuchow.pl Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.otmuchow.pl

9

OPOLE

Opole – hlavní město kraje – je jedním Opole – stolica województwa – to jedno Opole, the capital of the voievodeship, z nejstarších měst v Polsku. První z najstarszych miast w Polsce. Pier- is one of the oldest cities in Poland. The stopy osídlení vedou až do 8. století a wsze ślady osadnictwa sięgają VIII w., remains of the first settlements date statut města získalo Opole ve 13. sto- a prawa miejskie uzyskało w XIII w. from the 8th century and in the 13th letí. Město leží na řece Odře v centrální Położone jest nad rzeką Odrą w cen- century it was given the city rights. The části kraje, na křižovatce hlavních cest tralnej części województwa, na skrzy- city is located on the Odra river in the vedoucích ze západu na východ a ze żowaniu głównych szlaków komuni- middle of the voievodeship and lies on severu na jih Evropy. Opole v sobě kacyjnych, wiodących z zachodu na the transportation, road and rail, routs soustřeďuje potenciál průmyslu, služeb wschód oraz z północy na południe leading from the west to the east and a obchodu, a zároveň je osvětově - Europy. Opole skupia potencjał prze- from the north to the south of Europe. kulturním centrem kraje. Ve městě se mysłowy i handlowo – usługowy oraz Opole combines industrial potential, daří energetickému průmyslu, cemen- stanowi centrum kulturalno – oświa- trade and services. It is a cultural and tárenství, stavebnictví, potravinářství a towe województwa. W mieście funkcjo- educational centre as well. The city has elektrostrojírenství. Poslední dobou se nuje dobrze rozwinięty przemysł a well developed power, cement, rozvíjí také turistika. Kromě četných energetyczny, cementowy, materiałów building materials, food and středních škol zde mají své sídlo čtyři budowlanych, spożywczy, i elektroma- electromechanical industries. In the last vysoké školy, ve kterých se vzdělává szynowy, a w ostatnim okresie zaczę- years tourism has been developing. více než 36 tisíc studentů. Mimo to ve ła się rozwijać turystyka. Oprócz licz- There is a number of secondary schools městě funguje několik kolegií a firem nych szkół ponadpodstawowych and four university level schools with zabývajících se vzděláváním mládeže znajdują się tu cztery wyższe uczelnie, over 36 thousand students. Apart from i dospělých. Hlavními kulturními centry na których kształci się ponad 36 tys. that there are several colleges and nacházejícími se v Opole jsou mimo studentów. Ponadto w mieście fun- other educational institutions both for jiné: Divadlo J. Kochanowskiego, kcjonuje kilkanaście różnego typu adolescents and adults. Cultural Divadlo Loutky a Herce A. Smołki, koledżów i firm zajmujących się institutions known here are J.Kocha- Státní Filharmonie J. Elsnera, Muzeum dokształcaniem młodzieży i dorosłych. nowski Theatre, A.Smolka Puppet and Opolského Slezska, Muzeum Polské Wśród placówek kulturalnych znaj- Actor Theatre, J. Elsner National Vsi a Diecézní Muzeum. V těchto dujących się w Opolu działają między Philharmonic Hall, Śląsk Opolski působištích se konají mezinárodní, innymi: Teatr im. J. Kochanowskiego, Museum, Opole Open - Air Museum státní i regionální kulturní akce jako Teatr Lalki i Aktora im. A. Smołki, and Diocese Museum. Various country Mezinárodní festival bicích nástrojů, Państwowa Filharmonia im. J. Elsnera, and regional cultural events take place Mezinárodní trienále grafiky, Jazz Rock Muzeum Śląska Opolskiego, Mu- in those institutions – International Meeting, Státní festival polské písně, zeum Wsi Opolskiej oraz Muzeum Percussion Contest, International Celopolský festival loutkových divadel, Diecezjalne. W placówkach tych Graphic Triennale, Jazz Rock Meeting, Divadelní konfrontace – Polská klasika. odbywają się międzynarodowe, krajowe Polish Song Contest, National Puppet Ve městě stojí řada památek, např. oraz regionalne wydarzenia kulturalne, Theatre Contest, Theatre Confron- Opolská radnice, čtyřstranná zástavba w tym: Międzynarodowy Festiwal tations – Polish Classical Drama. The domů zrekonstruovaná v barokním Perkusyjny, Międzynarodowe Triennale city houses numerous places of interest slohu, Piastowská věž ze 13. století, Grafiki, Jazz Rock Meeting, Krajowy like the Town Hall, the square with Františkánský kostel s hroby pias- Festiwal Piosenki Polskiej, Ogólno- reconstructed Baroque tenement towských knížat, Katedrála Sv. Kříže, polski Festiwal Teatrów Lalek, houses, the 13th- century Piastowska Collegium Maius (dávný dominikánský Konfrontacje Teatralne – Klasyka Tower, Franciscan Church with the klášter ze 14. století) – momentálně Polska. W mieście znajdują się liczne tombs of Piast knights, St.Cross sídlo Opolské Univerzity, opolská zabytki, między innymi: Ratusz Opolski Cathedral, Collegium Maius (ancient Cerera – pomník ve formě fontány, oraz czworobok kamieniczek zrekon- 14th- century Dominican Monastery) – nebo most nad řekou Młynówka. struowany w stylu barokowym, Wieża presently the seat of OpoleUniversiy, Místem k odpočinku i rekreaci je Piastowska z XIII wieku, Kościół o.o Opole Cerera – monument fountain and městský park a zoologická zahrada na Franciszkanów z grobami książąt the bridge over Młynówka. The Isle of ostrově Bolko. piastowskich, kościół katedralny p.w. Bolko is the house of city parkland and Další informace na internetu: Św. Krzyża, Collegium Maius (dawny zoological garden. www.opole.pl klasztor dominikanów z XIV wieku) – More information on: obecnie siedziba Uniwersytetu Opol- www.opole.pl skiego, opolska Cerera – pomnik fontanna oraz most nad Młynówką. Miejscem wypoczynku i rekreacji jest park miejski oraz ogród zoologi- czny na wyspie Bolko. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.opole.pl

1 0

OZIMEK

Obec leží ve středně - východní části Gmina leży w środkowo - wschodniej The commune is situated in the mid kraje. Téměř 60 % rozlohy zaujímají części województwa. Prawie 60% east of the voivodeship. Almost 60% of lesy, které jsou součástí chráněné powierzchni zajmują lasy, będące its land is covered by forests which are krajinné oblasti Lasów Stobrawsko – integralną częścią obszaru chronionego part of the protected landscape Lasy Turawskich. Je zde možno nalézt krajobrazu Lasów Stobrawsko- Stobrawsko-Turawskie where unique unikátní druhy flóry a fauny. K základ- Turawskich, gdzie można znaleźć species of fauna and flora are to be ním odvětvím hospodářství patří unikalne gatunki flory i fauny. Do found. Metallurgical industry, trade, průmysl hutnický, obchod, služby a podstawowych działów gospodarki services and agriculture are the main zemědělství. Politika orgánů samosprá- należy przemysł hutniczy, handel, fields of economy. The policy is to vy je nasměrována na rozvoj turistiky. usługi oraz rolnictwo. Polityka władz promote tourism. Great tourist Turistickými atrakcemi obce jsou např. gminy ukierunkowana jest na rozwój attractions are territories round the krajina kolem nedalekých Jezior turystyki. Atrakcją turystyczną gminy są nearby complex of Turawa lakes and Turawskich a objevené naleziště kostí m. in. tereny wokół pobliskiego zespołu 225- million-year-old bones of dinosaurů starých 225 mil. let v Krasie- Jezior Turawskich oraz odkryte kości dinosaurs discovered in Krasiejów. The jowie. Toto naleziště je objektem zájmu dinozaurów sprzed 225 mln lat w Kra- finding is of enormous interest of vědců z celého světa. Největší archi- siejowie. Znalezisko to jest obiektem scientists from all over the world. The tektonickou památkou na území obce je zainteresowania naukowców z całego greatest historical monument in the litinový visutý most z roku 1827 świata. Największym zabytkiem archi- commune is the cast-iron suspended (Ozimek), nejstarší zachovalý most tektury na terenie gminy jest żeliwny bridge dating from 1827 (Ozimek) the tohoto typu v Evropě. Každoročně se most wiszący z 1827 r. (Ozimek) oldest bridge of this type left in Europe v obci konají mistrovství Polska, Evropy najstarszy zachowany tego typu most (class zero monument). Every year a Mezinárodní přehlídky souborů w Europie (zabytek klasy zerowej). here are held national and European mažoretek. W gminie corocznie organizowane są contests and parades of International Další informace na internetu: Mistrzostwa Polski i Europy oraz Majorette Groups. www.ozimek.pl Międzynarodowe Przeglądy Zespołów More information on: Mażoretkowych. www.ozimek.pl Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.ozimek.pl

PACZKÓW

Obec je atraktivně položená na Atrakcyjnie położona gmina na szlaku Attractively situated commune on the turistické cestě vedoucí z Malopolski a turystycznym prowadzącym z Mało- tourist way leading from Małopolska Slezska do Klodské Kotliny. Paczków je polski i Śląska w rejon Kotliny and Śląsk /Silesia/ to Kotlina Kłodzka obcí průmyslovo - zemědělskou. Země- Kłodzkiej, jest gminą przemysłowo- has industrial and agricultural character. dělská plocha činí cca. 80 % celkové rolniczą. Użytki rolne zajmują około The soil here is fertile and comprises rozlohy. Jsou to především půdy 80,0 % powierzchni – są to w więk- 80% of arable area. Wheat production s vysokou bonitou. Pěstovaným plodi- szości gleby o wysokiej klasie boni- is dominant and makes almost 50% of nám dominuje pšenice, která je vyseta tacyjnej. W zasiewach głównych zie- the total cultures. In the commune’s téměř na 50 % celkové osevní plochy. miopłodów dominuje pszenica, która economy confection industry plays an Ve struktuře hospodářství hraje stanowi prawie 50 % ogólnej powierz- important role. There are also quite významnou roli cukrovarnictví, přesto chni zasiewów. W strukturze gospo- many tourist attractions. Tourism boosts město nabízí i mnoho turistických darczej gminy duże znaczenie odgrywa because of the Otmuchów lake with well atrakcí. Významný vliv na rozvoj przemysł cukierniczy, ponadto gmina developed tourist base. Paczków is a turistického ruchu má Otmuchowské oferuje wiele atrakcji turystycznych. good starting point to the Czech jezero s dobře rozvinutou turistickou Rozwojowi turystyki sprzyja obecność Republic and Kotlina Kłodzka. Paczków základnou. Paczków je dobrým výcho- jeziora Otmuchowskiego z dobrze has very well preserved defense zím bodem pro cestu do České rozwiniętą bazą turystyczną. Paczków fortifications and for that reason is republiky nebo Klodské Kotliny. jest dobrym punktem wypadowym do referred to as the Polish Carcassonne. Vzhledem k dobře zachovaným obran- Czech oraz w Kotlinę Kłodzką. Ze There is also a gas museum with the ným opevněním se Paczków nazývá względu na dobrze zachowane zabu- largest in Europe collection of gas polským Carcassonne. Nachází se zde dowania obronne Paczków zwany jest metres and different gas devices. muzeum plynařství s největší sbírkou polskim Carcassonne. Znajduje się tu More information on: plynoměrů a dalších plynařských muzeum gazownictwa z największym www.paczkow.pl zařízení v Evropě. w Europie zbiorem gazomierzy i urzą- Další informace na internetu: dzeń gazowych. www.paczkow.pl Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.paczkow.pl

11

PAKOSŁAWICE

Obec leží na jihozápadě kraje a tvoří Gmina położona jest na południowo- The commune is situated on the south- část okresu Nysa. Krajina je rozmanitě zachodnim skraju województwa, sta- west edge of the voivodeship and is členěná – roviny ve východní části a nowi część powiatu nyskiego. Obszar part of Nysa district. Its land form varies výšiny v části západní. Jde o typicky ma urozmaicone ukształtowanie – flat in the east and upland in the west. zemědělskou obec. Zemědělské plochy powierzchni – płaskie we wschodniej Its main economy is agriculture with zaujímají téměř 80 % celkové rozlohy. części i wyżynne w zachodniej. Jest to approximately 80 % of arable land on Hlavními zemědělskými plodinami jsou gmina typowo rolnicza, użytki rolne which wheat and oilseed rape is grown pšenice a řepka, z hospodářských stanowią blisko 80 % ogólnej and pigs are raised. The commune zvířat se chovají především prasata. powierzchni. W uprawach głównych offers tourist attractions like hiking, Turistickou atrakcí je stezka pro pěší, ziemiopłodów dominuje pszenica cycling and horse riding in “Wąwozy kola a koně „Wąwozy Biechowskie“. i rzepak, a w hodowli zwierząt gospo- Biechowskie” in the forest complex Tato stezka prochází západní částí darskich trzoda chlewna. Atrakcją under the same name. Some obce v lesním komplexu, který má turystyczną gminy jest przebiegający architectural remains comprise a palace stejný název. Z architektonických pa- w zachodniej części gminy pieszo - in Frączków of 1750, a 17/18th century mátek se kromě jiného dochovaly: rowerowy i konny szlak turystyczny palace in Biechów, parish churches: Palác ve Frączkowie z roku 1750 nebo „Wąwozy Biechowskie“ w kompleksie 13th-century in Pakosławice, 17th- Palác v Biechowie z přelomu 17. a 18. leśnym o tej samej nazwie. Z zabytków century in Reńska Wieś and a 16th- století, dále kostely v Pakosławicích ze architektury zachowały się m. in. pałac century Gothic - Baroque church in 13. století, v Renské Wsi ze 17. století we Frączkowie z 1750 r. oraz pałac Prusinowice. a goticko - barokní kostel v Pru- w Biechowie z przełomu XVII i XVIII More information on: sinowicích ze 16. století. wieku oraz kościoły parafialne: w Pako- www.pakoslawice.pl Další informace na internetu: sławicach z XIII wieku., w Reńskiej Wsi www.pakoslawice.pl z XVII wieku, i gotycko - barokowy kościół w Prusinowicach z XVI w. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.pakoslawice.pl

PRÓSZKÓW

Obec se nachází ve Slezské Nížině Gmina znajduje się na Nizinie Śląskiej The commune is situated in Nizina v centrální části kraje. Značnou část w centralnej części województwa. Śląska in the central part of the území (33 %) tvoří lesy. Struktuře Znaczną część powierzchni (33 %) voievodeship. 33% of the territory is hospodářství vévodí zemědělství, zajmują lasy. W strukturze gospo- covered by forests. Agriculture and masivně se také využívá lesních zásob. darczej gminy dominuje rolnictwo, forestry are its chief economy. Wheat, Pěstovaným plodinám dominuje prowadzona jest również intensywna barley and triticale are the main pšenice, ječmen a žito. Na území obce gospodarka wykorzystania zasobów cultures. Craft here is well developed, existují dobře rozvinuté řemeslnické leśnych. W zasiewach głównych carpentry is the leading one. Clean podniky, především stolařské. Obec má ziemiopłodów przeważa pszenica, environment, unique species of flora rozlehlá území, která se díky čistému jęczmień oraz pszenżyto. Na terenie and nature monuments, beautiful životnímu prostředí, přítomnosti gminy istnieją dobrze rozwinięte countryside attract numerous tourists. unikátních druhů flóry a přírodních zakłady rzemieślnicze, głównie branży One of the most interesting spots are památek, řadí k turistickým atrakcím. stolarskiej. Gmina posiada rozległe reserve Jaśkowice and future reserve Mezi nejzajímavější místa patří tereny, będące atrakcją turystyczną ze Dzików, and flora reserve, Staw Rezervace Jaśkowice a plánovaná względu na czyste środowisko, Nowokuźnicki /pond/ prides itself on rezervace Dzików, cennou je zejména występowanie unikalnych gatunków unique in Opole region vegetation. Rezervace Staw Nowokuźnicki flory oraz pomników przyrody. Do There are also some architectural s unikátní flórou. K významným paměti- najciekawszych środowisk przyrod- monuments like a 16th-century hodnostem patří obranný zámek niczych gminy należą: rezerwat defensive castle in Zimnice Małe. v Zimicach Małych ze 16. století. Jaśkowice oraz projektowany rezerwat More information on: Další informace na internetu: Dzików, szczególnie cennym jest www.proszkow.pl www.proszkow.pl rezerwat florystyczny Staw Nowokuź- nicki z unikatową na Opolszczyźnie roślinnością. Do ciekawszych zabytków architektury należą zamek obronny z XVI w. w Zimicach Małych. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.proszkow.pl

1 2

PRUDNIK

Obec se nachází v jižní části kraje, při Gmina położona jest w południowej The commune is situated in the úpatí Sudet, na hranici Głubczycké części województwa, u podnóża southern part of voievodeship, at the vrchoviny a Opavských hor. Prudnik je Sudetów, na pograniczu Płaskowyżu foot of the Sudety Mountains adjacent sídlem polské části Euroregionu Głubczyckiego oraz Gór Opawskich. to Płaskowyż Głubczycki and the Praděd. Co se hospodářství týče, W Prudniku mieści się siedziba Euro- Opawskie Mountains. Euroregion stejně významnou roli hraje jak průmysl regionu Pradziad, strony polskiej. Pradziad, Polish section is based in tak zemědělství. Obec disponuje W strukturze gospodarczej gminy Prudnik. Both industry and agriculture největší rozlohou zemědělské půdy istotną rolę odgrywa zarówno przemysł, play an important role in the v rámci kraje, dosahuje vysokého jak i rolnictwo. Gmina posiada naj- commune’s economy. The largest umístění v množství osevních ploch większą powierzchnię użytków rolnych amount of arable land in the pšenice, cukrové řepy a řepky. w województwie, zajmuje wysoką voievodeship is found here. It keeps Průmyslové výrobě dominují textilní pozycję w zasiewach pszenicy, high position in growing wheat, sugar odvětví a potravinářství. Dobře buraków cukrowych i rzepaku. W dzia- beet and oilseed rape. Industry is rozvinutý je již také sektor obchodu a łalności przemysłowej dominuje branża represented mainly by textile and food služeb. Trumfem obce je její poloha tekstylna oraz rolno - spożywcza. industry. Trade and services are quite v česko - polském pohraničí, na cestě Dobrze rozwinięty jest też sektor usług well developed. A great advantage of vedoucí k hraničnímu přechodu náklad- i handlu. Atutem gminy jest położenie the commune is its location in the ní dopravy Trzebinia – Bartultovice. w obszarze pogranicza polsko – czes- border zone, on the way to a transit V Prudniku se zachovalo mnoho kiego, na szlaku prowadzącym do boarder crossing Trzebinia- architektonických památek, mimo jiné pełnotowarowego przejścia granicz- Bartultowice. Prudnik has a lot of Zámecká Věž ze 13. století, městské nego Trzebinia - Bartultovice. remains like the 13th-century Castle hradby z přelomu 14. a 15. století, W Prudniku zachowało się wiele Tower, city walls dating from 14th-15th barokní fontána a Mariánský sloup ze zabytków architektury, m. in. Wieża centuries, Baroque fountain and the 17. století. Zamkowa z XIII w., mury miejskie 17th-century Maryjna Column. Další informace na internetu: z przełomu XIV i XV w., barokowa More information on: www.prudnik.pl fontanna i Kolumna Maryjna z XVII w. www.prudnik.pl Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.prudnik.pl

SKOROSZYCE

Obec leží v jihozápadní části kraje. Gmina zlokalizowana jest w południowo The commune is located in the south Vzhledem k vysoké kvalitě orné půdy zachodniej części województwa. Ze west of the voivodeship. Soil is fertile zde převažuje zemědělství, a proto více względu na wysoką jakość użytków therefore agriculture dominates here, než polovina všech zaměstnaných rolnych w gminie dominuje rolnictwo, over half of the employed work for it. pracuje právě v tomto odvětví. Úrodná w którym pracuje ponad połowa ogółu The soil permits specialized production; půda umožňuje provozování specifické zatrudnionych. Urodzajne gleby umo- greenhouse production has existed zemědělské výroby. Od roku 1924 na żliwiają prowadzenie specjalistycznej here since 1924. Wheat, barley and území obce funguje podnik se produkcji rolnej; od 1924 r. na terenie oilseed rape (the latter keeps a high zaměřením na pěstování rostlin gminy funkcjonuje zakład produkcji position in the voivodeship) are mainly ve sklenících. V rozlohách osevních szklarniowej. W powierzchni zasiewów grown in this area. Numerous ploch převažuje pěstování pšenice, dominują uprawy pszenicy, jęczmienia monuments are the sign of tradition and ječmene a řepky (v osevu řepky oraz rzepaku (gmina zajmuje wysoką sacred culture. Skoroszyce used to zaujímá obec jedno z předních míst). lokatę w województwie w zasiewach belong to Wrocław bishops until the 19th Mnohé památky svědčí o církevní rzepaku). Liczne zabytki świadczą century and a border post between tradici a kultuře obce. Skoroszyce až o tradycji oraz kulturze sakralnej. Skoroszyce and Chróścina Nyska is the do 19. století náležely Wrocławským Skoroszyce należały aż do XIX wieku remain after those days. Both a flat area biskupům. Památkou na tyto doby je do biskupów wrocławskich. Pamiątką and mild climate encourage leisure hraniční sloup mezi Skoroszycemi a tamtych czasów jest słup graniczny activities and expansion of agrotourism Chróścinou Nyskou. Rovinná krajina a pomiędzy Skoroszycami a Chróściną and organic farming. mírné klima vytvářejí podmínky pro Nyską. Równinna rzeźba terenu oraz More information on: aktivní odpočinek a rozvoj agroturistiky łagodny klimat stwarzają warunki dla www.skoroszyce.pl a také pro vznik nových ekologických czynnego wypoczynku oraz rozwoju farem. agroturystyki i powstawaniu gospo- Další informace na internetu: darstw ekologicznych. www.skoroszyce.pl Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.skoroszyce.pl

1 3

STRZELECZKI

Obec se nachází v poříčí řek Białka a Gmina położona jest w dorzeczu rzeki The commune is situated in the Białka Osobłoga. Značnou část rozlohy, téměř Białki i Osobłogi. Znaczną część river and Osobłoga river basin. 40 %, tvoří lesy. Největším komplexem powierzchni, tj. prawie 40 % zajmują Approximately 40% of its area is jsou Niemodlińské Bory náležející do lasy. Największym kompleksem są covered by forests. The largest nejdůležitějších ekologických území Bory Niemodlińskie należące do naj- complex is Bory Niemodlińskie which Opolszczyzny. Hospodářství obce je ważniejszych ekologicznie terenów belong to ecologically the most založeno především na zemědělství. Opolszczyzny. Gospodarka gminy important terrains of Opole region. The Obec zaujímá přední místa v chovu oparta jest przede wszystkim na rol- commune’s economy is based on hovězího dobytka a prasat. Osevním nictwie. Gmina zajmuje wysoką lokatę agriculture. It keeps a high position in plochám dominuje pšenice, ječmen w hodowli bydła oraz trzody chlewnej. stock and pig breeding. Crops grown a pastevní rostliny. Díky malebné W powierzchni zasiewów dominuje are mainly wheat, barley and forage. krajině a stavebním památkám je obec pszenica, jęczmień oraz rośliny pas- The commune is attractive to sightsee atraktivním cílem turistů. Obcí prochází tewne. Ze względu na walory krajo- for its natural charm and historical jedna z hlavních turistických cest brazowe oraz zabytki architektury monuments. One of the main tourist z Opole do Pokryvné v Opavských gmina jest atrakcyjnym miejscem dla trails from Opole to Pokrzywna in the horách. Nachází se zde komplex parků turystów. Przez gminę prowadzi jeden Opawskie Mountains leads through this a paláců, i chov koní v Moszné. Zámek z głównych szlaków turystycznych territory. There is a palace and parkland v Moszné vybudovaný na přelomu z Opola do Pokrzywnej w Górach and stables in Moszna. The castle in 19. a 20. století patří k nejhezčím archi- Opawskich. Znajduje się tu kompleks Moszna, built at the turn of the 19th and tektonickým objektům v Opolszczyzně. pałacowo - parkowy i stadnina koni 20th century, is the finest architectural Další informace na internetu: w Mosznej. Zamek w Mosznej zbudo- sight in Opole region. www.strzeleczki.pl wany na przełomie XIX i XX wieku, More information on: należy do najwspanialszych zabyt- www.strzeleczki.pl kowych obiektów architektonicznych na Opolszczyźnie. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.strzeleczki.pl

TUŁOWICE

Nejmladší z opolských obcí je umístěna Najmłodsza z opolskich gmin, położona The youngest of all Opole communes is ve středu kraje. Území obce je součástí w centrum województwa. Teren gminy located in the centre of the voivodeship. chráněného celku Borów Niemod- jest częścią chronionego kompleksu Its area belongs to the Bory lińskych se zónami ticha. Přibližně Borów Niemodlińskich ze strefami Niemodlińskie complex, nature 70 % rozlohy zaujímají lesy s mnoha ciszy. Około 70 % powierzchni zajmują conservation with silence zones. přírodními památkami. Z tohoto důvodu lasy, w których znajdują się liczne Forests where number of nature je obec jednou z nejzajímavějších pomniki przyrody. W związku z tym monuments are to be seen occupy krajinných a přírodních oblastí Opol- gmina należy do najbardziej inte- roughly 70 % of the total area. All this szczyzny. Na území obce se nachází resujących pod względem krajo- makes the commune one of the most vrstvy bazaltu, keramické hlíny a písku. brazowym i przyrodniczym terenów beautiful districts in Opole region. The Podniky působící na území obce se Opolszczyzny. Na terenie gminy wystę- area is also rich in natural resources: zabývají výrobou užitkové keramiky pują pokłady bazaltu, gliny ceramicznej basalt, clay and sand. Local a výrobků ze dřeva. Kromě výrobních oraz piasku. Przedsiębiorstwa działa- manufacturers focus on pottery, wood podniků fungují v obci podniky jące na jej terenie zajmują się m. in. and timber production. Not only poskytující služby v oblasti obchodu. produkcją ceramiki szlachetnej oraz factories but trade and services do K nejdůležitějším architektonickým pa- wyrobów z drewna. Obok zakładów function well. The most significant mátkám patří palácový komplex produkcyjnych w gminie funkcjonują historical monuments are 19th-century s parkem a neorenesančním palácem liczne przedsiębiorstwa usługowo - Neo-renaissance palace with its z 19. století. Zachovaly se zde také handlowe. Do najważniejszych zabyt- magnificent scenic park and the old základy továrny na porcelán Schle- ków architektury należy XIX-wieczny Schlegelmilchs’ china tableware factory gelmilch a také vila rodiny Schlegel- zespół pałacowy z parkiem krajobrazo- as well as Schlegelmilchs’ villa. milch. wym i neorenesansowym pałacem, More information on: Další informace na internetu: zachowały się również dawne zabudo- www.tulowice.pl www.tulowice.pl wania fabryki porcelany Schlegel- milchów oraz willa Schlegelmilchów. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.tulowice.pl

1 4

WALCE

Obec leží v jihovýchodní části kraje, ve Gmina, położona jest w południowo- The commune is situated in the south Slezské nížině, podél levého břehu řeky wschodniej części województwa, na east of the voievodeship, in Nizina Odry. Jedná se o typicky zemědělskou Nizinie Śląskiej, wzdłuż lewego brzegu Ślaska and spreads along the left bank obec, ve které převládají středně Odry. To typowo rolnicza gmina, of the Odra river. It is a typically rural bonitní půdy. Rozvoji zemědělství w której przeważają gleby średniej area. Although the soil is of medium napomáhají také dobré klimatické klasy bonitacyjnej. Rozwojowi rolnictwa class, its favourable climate helps a lot. podmínky. Obec se vyznačuje vysokou sprzyjają również dobre warunki Despite the fact that individual farms zemědělskou kulturou i přes existenci klimatyczne. Pomimo rozdrobnienia are very small in size, the results are spousty drobných zemědělských indywidualnych gospodarstw rolnych, outstanding. Mainly wheat and barley hospodářství. Mezi základní země- gminę cechuje wysoka kultura rolna. Do are grown. There are a lot of small dělské plodiny patří pšenice a ječmen. podstawowych upraw należą pszenica businesses, especially carpentry, Na území obce působí řada malých oraz jęczmień. Na terenie gminy działa ironwork, building and bakery. The živností, převážně charakteru obchodu wiele małych zakładów, głównie commune’s natural beauty leads us to a služeb, a to konkrétně stolařství, handlowych i usługowych, szczególnie Stradunia lying within Starorzecze and zámečnictví, stavebnictví a pekařství. w zakresie stolarstwa, ślusarstwa, robót the Odra valley, the enclave of Obec disponuje cennými přírodními budowlanych i piekarnictwa. Gmina greenery. The most interesting hodnotami. V blízkosti Stradunia, posiada cenne walory przyrodnicze. architectural monuments are: parish v okolí Starorzeczy a údolí Odry se W pobliżu miejscowości Stradunia, church from 1779 and the 19th-century nachází přírodní enkláva zeleni. w obrębie Starorzeczy i doliny Odry granary in Brożec and a palace from K nejzajímavějším stavebním památ- występuje przyrodnicza enklawa 1734 with the grange buildings in kám patří farní kostel z roku 1779, zieleni. Do najciekawszych zabytków Rozkochwie. špýchar v Brożci z 19. století a palác se architektury należy kościół parafialny More information on: statkem v Rozkochwie z r. 1734. z 1779 r. i spichlerz z XIX w. w Brożcu www.walce.pl Další informace na internetu: oraz pałac z 1734 r. z zabudową www.walce.pl folwarczną w Rozkochwie. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.walce.pl

ZDZIESZOWICE

Obec je situována ve východní části Gmina usytuowana jest we wschodniej The commune is situated in the east of Opolszczyzny. Obcí protéká řeka Odra części Opolszczyzny. Przez gminę the voievodeship. The Odra river with se svými četnými kanály zbudovanými przepływa rzeka Odra z licznymi numerous 19th- century canals flows v 19. století. Více než polovinu rozlohy kanałami z XIX w. Ponad połowę across the territory. Arable land covers zaujímá zemědělská půda, která je powierzchni zajmują użytki rolne, ale more than half of the total area, but the však málo úrodná. Město gleby są mało urodzajne. Miasto soil here is poor. The town Zdzieszo- je jedním z hlavních průmyslových Zdzieszowice jest jednym z głównych wice is one of the main industry centres center v kraji. O hospodářské pozici ośrodków przemysłowych w woje- in the voievodeship. Coke from hard města rozhodl rozvoj koksárenského wództwie. O gospodarczej pozycji coal industry determins the town’s high průmyslu – produkce koksu dosahuje miasta zadecydował rozwój przemysłu economic position – coke production téměř 40 % celkové produkce v kraji. koksowniczego – produkcja koksu here accounts for 40 % of the national Turistické zajímavosti obce jsou stanowi prawie 40 % produkcji kra- output. Natural charm of the land především přírodního rázu. Hodně jowej. Atrakcją turystyczną gminy są attracts tourists, especially nature park turistů přitahuje blízko ležící přírodní przede wszystkim walory krajo- Góra Świętej Anny with its two tourist park Hora Svaté Anny, kterým vedou brazowe. Wielu turystów przyciąga trails: one starts in Zdzieszowice and dvě turistické cesty – ze Zdzieszowic położony w pobliżu Zdzieszowic park the other in Dolna Ligota. A great a z Dolní Ligoty. Další turistickou krajobrazowy Góra Świętej Anny, przez attraction is the lake Jezioro Srebrne zajímavostí na území obce je Stříbrné który prowadzą dwa szlaki turystyczne: and two other bodies of water jezero a vodní nádrže Staropolanka ze Zdzieszowic i z Dolnej Ligoty. Staropolanka and Rozwadza - Krępna. a Rozwadza – Krępna. V obci se Atrakcję turystyczną stanowi również There is also a 19th-century remain, a zachovala studna v Żyrowé z 19. sto- znajdujące się na obszarze gminy well in Żyrowa, the only such in the letí, jediná památka tohoto typu na Jezioro Srebrne oraz akweny: whole Opole region. Opolszczyzně. Staropolanka i Rozwadza - Krępna. More information on: Další informace na internetu: W gminie zachowała się XIX wieczna www.zdzieszowice.pl www.zdzieszowice.pl studnia w Żyrowej, jedyny tego rodzaju zabytek na Opolszczyźnie. Więcej informacji o gminie znajduje się na stronie internetowej gminy: www.zdzieszowice.pl

1 5