Istiklal Harbi'mizde
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
İSTİKLAL HARBİ’MİZDE PTT ptt genel müdürlüğü Ankara, 2009 YAYINLAYAN PTT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Şehit Teğmen Kalmaz Cad. No: 2 06101 Ulus / ANKARA Telefon: +90 312 560 50 00 Belgegeçer : +90 312 309 51 44 - 45 E-posta: info@ptt. gov. tr Web Adresi : www. ptt. gov. tr ISBN 978-975-493-019-1 BASIM YERİ RENK AYRIMI 1.000 ADET BASILMIŞTIR PTT Genel Müdürlüğü’nün Kültür Hizmetidir KOMİSYON BAŞKANI Osman TURAL Yönetim Kurulu Başkanı Genel Müdür KOMİSYON KOORDİNATÖRÜ Yaşar TÜREDİ Genel Müdürlük Müşaviri KOMİSYON ÜYELERİ Yusuf KOÇ Tuğba ÖZHAN Murat GEVREK SAYFA TASARIMI Murat AYDINER DİZGİ Sibel BOSTANOĞLU Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK Umum Telgrafçılarımızın, Teşebbüsat ve Harekâtı Milliyemize İfa Eyledikleri Fedâkarane Hizmetlerinin Milli Tarihimizde Mühim Mevkii Vardır. Kendilerine Bugün Alenen Teşekkür Etmeği Bir Vazife Borç Addederim. Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK Atatürk Mustafa Kemal, Nutuk, Cilt:1, İstanbul 1934, Devlet Matbaası, s. 139 Abdullah GÜL Cumhurbaşkanı Gelişen teknolojileri sürekli takip edip, uygulamalarına adapte ederek hizmet kalitesini arttıran; verimlilik ve karlılık ilkeleri doğrultusunda modernleşen PTT, 169 yıllık tarihi tecrübesinden de güç alarak her zaman ilklerin uygulayıcısı olmuştur. PTT gelişen ve değişen dünya şartları çerçevesinde, değişim ve dönüşüm programlarını hızla uygulamaya koyarak, birçok hizmeti de vatandaşımızın ayağına götürerek, imaj, prestij ve güven sağlamanın haklı gururunu yaşamaktadır. Postada olduğu gibi kültürel çalışmalarıyla da göz dolduran PTT Genel Müdürlüğü “Geçmişten Günümüze Posta” adlı kitabı ile büyük bir boşluğu doldurmuş, okurların ve araştırmacıların büyük beğenisini kazanmıştı. 169 yıllık güçlü bir tarihe sahip olan PTT’nin “İstiklal Harbi’mizde PTT” adlı eserle de, bugüne kadar tarihimizin karanlık ve aydınlatılmayı bekleyen sayfalarında kalmış; savaşların kazanılmasında büyük hizmetleri bulunmuş gizli kahraman telgrafçılarımı- zın fedakarlıklarını ve kahramanlıklarını gün yüzüne çıkarması bizleri olduğu gibi Mil- letimizi de mutlu edecektir. Birinci Dünya Savaşı ve İstiklal Savaşı’nda PTT tarihini tüm yönleriyle ele alan; yüreği vatan sevgisi ile atan, bu uğurda ölümü bile hiç sayan PTT çalışanlarının fedakarlık- larını tarihi belgelerle ilk defa derinlemesine inceleyen böyle bir eserle de büyük bir boşluğun dolduğuna inanıyorum. Bu nedenle “İstiklal Harbi’mizde PTT” adlı bu güzide eseri kültür hayatımıza ve mille- timize kazandıran PTT’yi kutluyor, emeği geçenleri tebrik ediyorum. Abdullah GÜL Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN Başbakan Bugün, haberleşme ve iletişim alanında küresel çapta bir devrim yaşanıyor. Bütün dün- ya haberleşme alanında uzay çağını yaşıyor, bütün gelişmiş ülkeler haberleşme ve ileti- şim teknolojilerinde elektronik sistemleri, uydu araçlarını kullanıyor. Bizler de, ülke olarak haberleşme ve iletişim alanında çok büyük mesafeler katettik. Hükümetimiz, hemen her alanda olduğu gibi, iletişim ve haberleşme teknolojilerinde de devrim niteliğinde adımlar attı, bu alanda pek çok ilki, pek çok yeniliği gerçekleş- tirdik. Daha yakın bir zamanda, 30 Temmuz 2009’da, üçüncü nesil iletişim çağını baş- latarak, telefonla haberleşmede sesli iletişimden görüntülü iletişim devrine adım attık. Aynı zamanda bilgi akışının da çok hızlı şeklide aktarımını mümkün hale getirdik. Hedefimiz Türkiye’yi, vatandaşlarımızı dördüncü nesil, yani 4G teknolojisi ile tanıştır- mak, inşallah bunu da hep birlikte başaracağız. Ancak, gelecek hedeflerimize koşarken, ülke olarak, millet olarak geçmişimizi yâd et- meyi, hangi zorlu süreçleri, hangi meşakkatli yolları aşarak bugünkü seviyelere geldi- ğimizi asla unutmamalıyız. Türkiye bugün haberleşme alanında dünyanın önde gelen devletleriyle rekabet edebiliyorsa, bu başarıların ardında, geçmişten bugüne yüz binler- ce posta emekçisinin, yüzbinlerce muhaberatçının alın teri ve emeği vardır. Türk Posta Teşkilatı’nın tarihimizin en zorlu dönemlerinde sergilediği özverili gayretler olmasaydı, Türkiye bu kadar kısa zamanda bugünkü noktalara ulaşamazdı. İşte, elinizde tuttuğunuz bu eser, tam da sözünü ettiğimiz bu hakikati gözler önüne sererek, İstiklal Harbi’mizin kazanılmasında, bu toprakların vatan kılınmasında, Posta Teşkilatı’mızın muazzam gayretlerinin ne kadar önemli bir rol üstlendiğini açıkça or- taya koyuyor. Posta teşkilatımızın milli mücadele yıllarında verdiği eşsiz mücadeleyi belgeleriyle or- taya koyan “İstiklal Harbi’mizde PTT” isimli bu kıymetli eserin, İstiklal Savaşı’mızın bilinmeyen yönlerine ışık tutacağına inanıyorum. Postacılık tarihi ve İstiklal Savaşı’mızda ki haberleşme faaliyetleriyle ilgili gizli kalmış birçok hususu ele alan bu eser, alanında büyük bir eksikliği giderecek, araştırmacıları- mız için önemli bir kaynak olacaktır. Posta Teşkilatı’mızın İstiklal Harbi’ndeki faali- yetlerinin ayrıntılı olarak yer aldığı bu değerli kitabın, bundan sonraki çalışmalar için rehberlik etmesini diliyor, eserin hazırlanmasında emeği geçen herkesi kutluyorum. Recep Tayyip ERDOĞAN Başbakan Binali YILDIRIM Ulaştırma Bakanı Köklü bir tarihi geçmişe ve zengin kültürel mirasa sahip olan PTT Genel Müdürlüğü kurulduğu 23 Ekim 1840 tarihinden bugüne kadar halkımıza en iyi hizmeti sunma yolundaki özverili çalışmaları sonucu toplumda saygın ve onurlu bir yer edinmiştir. Sürekli yenilenerek hizmet yelpazesini genişleten PTT kültürel alanda da farklılığını ortaya koymuştur. Posta tarihini derinlemesine inceleterek, geçmişin günümüze taşınmasında büyük kat- kısı olan “Geçmişten Günümüze Posta ” adlı eseri gelecek nesillere kazandıran PTT Genel Müdürlüğü, bu eserle de bir ilke daha imza atmıştır. Bugüne kadar posta tarihi nasıl derinlemesine incelenmemişse, I. Dünya Savaşı ve İs- tiklal Savaşı’nda PTT’nin faaliyetlerinin de böyle geniş ve kapsamlı bir şekilde araştırıl- madığını üzüntü ile belirtmek istiyorum. Bu vesile ile böylesine önemli bir konuda da ayrıntılı ve titiz çalışmaları ile büyük bir boşluğu dolduracağına inandığım “İstiklal Harbi’mizde PTT” adlı bu eseri, Kurumu- muza ve Türk Milleti’ne kazandıran başta Sayın PTT Genel Müdürü’ne ve komisyon üyelerine teşekkür ediyorum. Binali YILDIRIM Ulaştırma Bakanı Osman TURAL Yönetim Kurulu Başkanı Genel Müdür 169 yıllık tarihi geçmişi ve köklü kurumsal tecrübesinin verdiği güvenle PTT Genel Müdürlüğü, teknoloji çağının değişen ve gelişen şartları içerisinde kendisini yenileye- rek; hizmet üretiminde müşteri odaklı bir vizyonla modernizasyon hamlesini büyük oranda tamamlamış, gelişmiş teknoloji ve otomasyon sistemlerini kullanarak birçok projeyi hayata geçirmiştir. Birçok kurum ve kuruluşla anlaşmalar yaparak hizmet portföyünü genişletmiş, kur- duğu otomasyon ağı ile işlem sayısını günden güne artırarak, hizmeti vatandaşımızın ayağına kadar götürmüştür. Bu gelişim ve değişime paralel olarak hizmette sınır tanımayan Kuruluşumuz, kültü- rel sahada da önemli çalışmalar başlatmış ve ilk olarak 2007 yılında basımını gerçek- leştirdiği geçmişi geleceğe taşıyan “Geçmişten Günümüze Posta” adlı eserle, haberleş- me ve posta tarihi alanındaki ciddi bir araştırma boşluğunu gidermiş, bu defa İstiklal Savaşı’mızın zorlu günlerinde PTT Teşkilatı ve çalışanlarının zaferin kazanılmasında oynadıkları rolü anlatan “ İstiklal Harbi’mizde PTT ” adlı bu nadide eseri hazırlayarak, yine bu sahadaki önemli bir kaynak boşluğunu gidermeyi amaçlamıştır. PTT olarak, bizden sonraki kuşaklara ışık tutacak, Birinci Dünya Harbi ve İstiklal Harbi’nde İdaremizin ve kahraman telgrafçılarımızın üstlendiği kutsal görevleri, yap- tıkları büyük fedakarlıkları ve vatan müdafaası için şehitlik makamına nasıl koştukla- rını, teşkilat olarak PTT’nin yurdun dört bir yanında üstlendiği zorlu vazifeleri feda- karca nasıl yerine getirdiğini ve savaşın kazanılmasında oynadığı rolü tarihin karanlık sayfaları arasından çıkarıp gözler önüne sereceğine inandığımız bu eseri milletimizin istifadelerine sunmaktan onur duymaktayız. Osman TURAL Yönetim Kurulu Başkanı Genel Müdür Kuşçalı; Milli Mücadele’de Garp Cephesi’nin kırık dökük vasıtalarla kurduğu ilk telgraf merkezidir. İç isyanlarda, Ankara ile muhaberemizi buradan temin etmiştik. Bilinen merkezler ya bizde, ya düşmanda idi. Buradan, telgraf hattını adeta saklayarak, mümkün olduğu kadar gözükmeyecek yerlerden geçirtip, Adapazarı’na kadar uzatmıştık. Geyve elimizden çıkıncaya kadar Ankara’ya bu güzergahtan gelenlerin sevk merkezi idi. Telgrafhanemiz de burada Kuşçalı tepesindeydi. Unutamayacağım yerdir orası…. Garp Cephesi Komutanı Ali Fuat CEBESOY Memleketin düşman işgalinden masum kalabilmiş köşelerinde teşkilat yapabilmek için alınması gerekli tedbirleri bir bir tesbit ettik. Bunlar arasında askeri ve mülki makamlara, bu meyanda posta telgraf teşkilatına güvenilir, vatanperver, cesur kimseleri getirmek başta geliyordu. Muhabere imkanı adeta yok gibiydi ve telgraf hatlarını ele geçirmek gerekiyordu. İç isyanlarda ilk tahrip edilen vasıtalar telgraf tesisatı idi. Bu sahada yetişmiş unsurlar çok sınırlıydı. Telgraf muhaberesini bilen asker ve sivil kimseleri posta telgraf emrine verdik. Erzurum Kongresi’nin kararlarını memleketin ücra köşelerine kadar bildirilmesi, ancak bu suretle mümkün olabiliyordu. Kolordular için kabul ettiğimiz şifrenin İngilizler tarafından elde edilmesi üzerine, yeni şifreler yaptık ve bunları, geceyi gündüze katarak çalışan fedekar telgraf memurlarımızın hamiyet ve ahlakına tevdi ve teslim eyledik. Şükran ve iftiharla kaydederim ki, bu itimadımızı zedeleyecek hiçbir ferdi menfi hareket daha vuku bulmadı. Bab-ı Ali’nin ve işgal kuvvetlerinin, Heyet-i Temsiliye’nin muhaberatını kabul etmemeleri yolunda verdiği ısrarlı ve tehditkar emirleri posta ve telgrafçılarımız