Orhan Gazi Ve Ümerasının Kuzey-Batı Anadolu'daki Fetihlerine Dair İzleri

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Orhan Gazi Ve Ümerasının Kuzey-Batı Anadolu'daki Fetihlerine Dair İzleri Orhan Gazi ve Ümerasının Kuzey-Batı Anadolu’daki Fetihlerine Dair İzleri Kenan Ziya TAŞ * “Gördük kim, bir alay Boz atlular çıkageldiler heman biz onaları gördük. Takatımız tak oldu. Elimiz dutmaz oldu. Bize kılıç koydular. Bizi anlar kırdılar. Siz anları kanda pusuya komuşuz kim, biz anları görmedük, gökden mi indiler ve yerden mi çıkdılar kim heman ol arada be- lürdiler. Kâfirler, anları bizden sandılar. Anlar, hod gaib erenler imiş. Hak Te’âlâ, anları bize meded gönderdiler. Gelüb düşmanı helâk ettiler.”1 ncelikle bildiri başlığında kastedilen iki hususun daha iyi anlaşılması açısında belirginleştirmek gere- Okir. Bunlardan ilki, tarihi mekânın coğrafi sınırlarını, bu yazının muhtevası çerçevesinde, daha belirgin hale getirmektir Diğeri ise devrin ümerasının kimlerden müteşekkil olduğunu mümkün olduğunca tespit edebilmektir. Resim 1: Paflagonya ve Bitinya * Prof. Dr. Balıkesir Üniversitesi [email protected] 1 Anonim Osmalı Kroniği, hz. N. Öztürk, İstanbul 2000, s. 24. 309 Kenan Ziya TAŞ Coğrafi mekânın belirginleştirilmesini kısaca şöyle ifade etmek mümkündür: Kuzey-batı Anadolu olarak ifade ettiğimiz coğrafi saha, Karadeniz sahilinde batıda Sakarya mansabından başlayarak doğuda Sinop’a kadar uzanan ve iç kesimlerde ormanlık, sulak dağlık alanların etkisini kaybettiği araziyi içine alır. Bu bölge kadim zamanların tarihi ifadesiyle Bitinya ve Paflagonya adı verilen bir coğrafyadır.2 Resim 2: Osmanlı Dönemi Paflagonya ve Bitinya (Kastamonu Vilayeti) Bu sahada Osmanlının kuruluşu döneminde adetâ onun arka bahçesini teşkil etmiştir. Daha sonra Os- manlının bütün Anadolu’da hâkimiyeti tesis ettiğinde idari mekanizmada Kocaeli, Hüdavendigâr, Bolu Çankırı ve Kastamonu sancaklarının ya tamamını veya önemli bir kısmını içine almaktadır. Biz bu yazıda özellikle bu sahanın merkezinde yer alan Bolu sancağı üzerinde odaklaşacağız. 16. Yüzyıl Bolu sancağı Bugünkü siyasi ve idari coğrafyamıza göre Bolu, Düzce, Zonguldak, Bartın ve Karabük olmak üzere beş ilin tamamını içine alır.3 Resim 3: Bolu Sancağı 2 Bizans imparatoru Theophilos (829-842), daha önce Bizans’ın Balkanlarda ve Anadolu’da ele geçirdiği yerleri idarî-askerî açıdan kolay yönetebilmek amacıyla oluşturduğu bir tür eyalet sistemi olan “thema”ları yaygınlaştırmış, bu çerçevede Bukellarion themasına ait bulunan arazinin kuzey doğu köşesini yani Kastamonu, Çankırı, Zonguldak çevrelerini Paflagonya (Paphlagonia) theması adıyla tesis etmiştir. Paflagonya tabirinin bir eyalet adı olarak IX. yüzyıldan itibaren kullanıldığı anlaşılmaktadır. Cevdet Yakupoğlu, Kuzeybatı Anadolu’nun Sosyo-Ekonomik Tarihi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara, 2007, 21. 3 Kenan Ziya Taş, Osmanlının Arka Bahçesi Bolu Sancağı 16. Yüzyılda Bolu-Düzce-Bartın-Karabük-Zonguldak, İstanbul 2017. 310 Orhan Gazi ve Ümerasının Kuzey-Batı Anadolu’daki Fetihlerine Dair İzleri Orhan Gazi devrindeki ümera ise, Orhan Gazi ile beraber yukarıda işaret ettiğimiz coğrafyanın, Osmanlı mülkü haline gelmesinde bizzat rol oynamış veya etkili olmuş, daha sonra bir kısmı buralarda idare- cilik yapmış ve birçok eserin banisi veya müessisi olmuş kişilerdir. Ancak hemen şunu ifade etmeliyiz. Osmanlı Kuruluş dönemi ki, şimdiye kadar pek çok araştırma ve incelemenin konusu olmuş ve olmaya devam etmekte olan çalışmalarda karşılaşılan, kendine mahsus zorluklar sebebiyle, kesin tespitler yap- mak ve bu şekilde bir liste oluşturmak mümkün değildir. Bu kısıtlılıklar çerçevesinde konuyu ele alıp bazı belirlemeler yapmak mümkündür. Orhan Gazi (1281doğumu-1324-1362 beyliği) , daha babası Osman Gazi hayattayken onun uzun süren hastalığı sebebiyle beyliği fiilen ele almıştır.4 Bu sebeple tarih kaynaklarını ifadesi ile babasın “yoldaş- ları” onun da silah arkadaşları ve beyleri durumunda olmuşlardır. Bunlardan birçoğunun Selçukluların ilk zamanlarında belli bölgelere bağlı yörelerin askeri idarecilerine verilen “alp” unvanını taşıdıkları gö- rülmektedir. Bu beylerin bir kısmı haklarında çok ayrıntılı bilgi bulunmasa da kim oldukları isim ve şöh- retleri ile epeyce meşhurdur.5 Atıfta bulunduğumuz çalışmaların tespit ettiği isimler şunlardır: Osman Gazi’nin akrabaları, Saru Batı Savcı Bey, oğlu Bay Hoca Gündüz Bey, oğlu Aydoğdu ve Ak Temur. Turgut Alp, Saltuk Alp, Samsa Çavuş ve Köse Mihal, Aygut (Aykut) Alp, Hasan Alp, Sülemiş, Akça Koca, Konur Alp, Gazi Rahman (Abdurrahman), Kara Mürsel, Targan (Tagan), Taz Ali, Akbaş, Yahşılu. Kısaca özetlersek Orhan Bey ilk yıllarından itibaren ona her konuda yardım ve “yoldaşlık” etmiş” olan; Kandıra’da Baba Tepesinde türbesi bulunan Kocaeli fatihi Akça Koca, Bolu ve civarını fatihi ve Düzce’de Türbesi olan Ko- nur Alp, Mudurnu’da Samsa Çavuş kardeşi Süle(miş), İzmit’in güney körfez kıyılarının hakimi ve Rum- ların denizdeki amansız rakibi Karamürsel, Kandıra ve Samandıra ve Aydos seferlerinde, sonra İzmit’in alınmasında rolü bulunan, İstanbul’da yaramaz çocukarı adı korkuttukları ve mezarı Samandıra’da olan Abdurrahman Gazi, oğlu Kara Rahman, Kocaeli fetihlerini Akçakoca’nın ölümü sonrası devam ettiren İbn Kemal’in Subaşı rütbesine sahip bulunduğunu yazdığı Akbaş ile Yahşi Bey,Köse Mihal, Ak Temur. Orhan Bey’in başlangıçta babasının sağlığında yaptığı gibi aynı tarz ve usul ile bu sefer de oğlu Süleyman Paşa bu ümara ile irtabatlı omuştu.6 Zikredilen coğrafyanın Osmanlı hakimiyetine girişi işaret edildiği üzere Osmanlının kuruluş dönemine tesadüf eder ve fatihleri ile irtibatlı olarak daha ziyade bölgenin idari yapılanmasında ve yer adlarında kendini gösteren bazı özellikler arzeder. Bu dönemde ele geçirilen yerler, fetihlere kumanda edenlere veya önemli rol oynayanlara “ocaklık” olarak verilir ve bunlar “il” olarak adlandırılırdı.7 Beşincisi yapılan sempozyumlar dizisinin konusu olan Kocaeli bunun en müşahhas örneğidir.8 Kocaeli sempozyumları dizisinin üçüncüsü olan Süleyman Paşa Sempozyumu’nda Koceli ve Süleyman Paşa ile ilgili olarak şu satırları kaydetmiştim. “Bu tarihi ve coğrafi mekân üzerinde tebliğe konu olan Süleyman Paşayı ilk defa Gerede hâkimi olarak görüyoruz. Bu hâkimiyetin 1330’lu yıllara tesadüf ettiği anlaşılmaktadır. Ancak burada Osmanlı tarihlerinin verdiği bilgiler çok açık değildir. Burada Candaroğ- lu Süleyman Bey ile Süleyman Paşa karışmış görünüyor. Yine aynı dönemde İznik’in alınmasında da önemli bir rol oynamıştır. Bu yöre o tarihlerde Vilayet-i Orhan şeklinde adlandırılan idari birime dahildi. Bütün bu bilgiler yukarıda da işaret ettiğimiz üzere ilk Osmanlı tarihleri Aşıkpaşazâde, Neşri, Oruç Bey ve diğer anonim Osmanlı tarihleri -ki çoğu Süleyman Paşa’nın yaşadığı tarihten yüz sene sonra ortaya çıkmıştır- Süleyman Paşa’nın İznik’in alınmasındaki (1331) rolü ve İzmit’in fethinden (1337) sonra Tarak- lı, Yenice, Göynük, Mudurnu’nun onun tımarı olduğunu ifade ederler. Konuralp, Akçakoca gibi meşhur serhad beylerinin vefatları dolayısı ile onların vilayetleri sancak yolu ile Süleyman Paşa’ya verilmiştir.”9 Bizim bu yazıda üzerinde daha ziya yoğunlaştığımız coğrafyadak fatihler olarak karşımız çıkanlar Konur Alp, Hızır Bey, Saltuk Alp ve İfelfan (Eflegan) Bey olacak. Bunlarla ilgili tahrir defterlerindeki kayıtları esas alarak kısa değerlendirme ve tespitler yapılacaktır. 4 Orhan Bey (Gazi) ile ilgili şu iki ansiklopedi maddesindeki bilgiler ile bu maddelerin bibliyografyaları yeterlidir. Tayyip Gökbilgin, “Orhan”, MEBİA, Cilt 9, s. 399-408; Halil İnalcık, “Orhan”, TDVİA (2007), Cilt 33, s.375-386. 5 Faruk Sümer, “Osmanlı Devleti’nin Kurucusu Osman Gazi ve Devri ile İlgili Bazı Meseleler Hakkında Düşünceler”, Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı 80 (1992, s. 6-26; Faruk Sümer, “Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu ile İlgili Bazı Meseleler Üzerinde Araştırmalar”, Türk Dünyası Tarih Dergisi, Sayı 51 (1991), s. 3-9; Ahmet Şimşirgil,“Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Hizmeti Geçen Alpler ve Gaziler”, Türkler, IX, Ankara 2002, s. 99-106. 6 Konukçu, Süleyman Paşa, s. 211. 7 Enver Konukçu, Kocaeli’nin İlk Osmanlı Yöneticisi Süleyman Paşa, Kocaeli, 2008, s. 209-211. 8 Uluslararası Gazi Akça Koca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu Bildirileri, Kocaeli 2015, 3 Cilt; Uluslararası Kara Mürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempoz- yumu Bildirileri II, Kocaeli 2016, 3 Cilt; Uluslararası Gazi Süleyman Paşa ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu Bildirileri III, Kocaeli 2017, 4 Cilt . Bu seri ve basılmakta olan diğer iki seride söylenilen hususa ait çok zengin bilgiler bulunmaktadır. 9 Kenan Ziya Taş, “Gazi Süleyman Paşa’nın Kuzeybatı Anadolu’daki İzleri”, Uluslararası Gazi Süleyman Paşa ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu Bildirileri III, Kocaeli 2017, s. 570. 311 Kenan Ziya TAŞ Konur Alp: Konur Alp hayatı hakkında, dönemin bilinen özellikleri sebebiyle, ayrıntılı ve fazla bilgiye sahip değiliz. Konur sözü Türkçe de yanık al, yağızımsı al, kara ile kızı arası koyu kumral, kestane rengi için kullanılır.10 Buradan hareketle fiziki özelliklerine ait bir takım kestirmelerde bulunmak mümkündür. Ertuğrul Gazi’nin etrafındaki beyler arasında gösterildiğine bakılırsa uzun bir ömür sürdüğü anlaşılıyor.11 Ancak faaliyetleri itibariyle tarih- lerde adı ilk defa Orhan Bey’le birlikte geçer. Osman Gazi oğlu, Orhan’ın yanında görevlendirdiği kendi gaza arkadaşlarının arasında Konur Alp de bulunmaktadır. Kocaeli civarındaki akınlara katılmış fakat asıl fetih ha- reketlerini Bolu Düzce ve Mudurnu yöresinde gerçekleştirmiştir. Konur Alp, İznik fethinin hazırlıkları sırasında muhtemelen 1328 yılında vefat etti.12 Konuralp’in mezarı Hammer’in ifadesiyle Akyazı kasabasında bulunan Konurpa(!)’dadır. Yine Hammer’in belirttiğine göre onun zamanında (1774-1856) Müslümanların büyük hür- metlerine mazhar olup, birçok ziyaretçisi bulunmaktadır.13Türbe
Recommended publications
  • Osmanlı Devleti'nin Kuruluşunda Hizmeti Geçen Alpler Ve Gaziler
    Osmanlı Devleti'nin Kuruluşunda Hizmeti Geçen Alpler ve Gaziler Doç. Dr. Ahmet Şimşirgil Osmanlı Devleti'ni kurmuş olan hanedanın menşei ve Osmanlıların küçük bir beylik iken büyük bir devlet haline nasıl geldiği sorusu, tarihçiler arasında bir muamma gibi tazeliğini korumaya devam etmektedir. Esasında Osmanlı Devleti'ni kuran hanedanın tarihi kayıtlara, etnik incelemelere, geleneklere, mevcut damgalarına ve sikkelerine göre Oğuzların sağ kolu olan Gün Han kolunun Kayı boyundan geldikleri kesinleşmiş durumdadır.1 Bunun aksine olarak çeşitli görüşler ileri sürülmüş ise de2 hiçbiri ilim aleminde rağbet görmediği gibi bu tezlerin sahipleri, görüşlerini güçlendirecek belge ve bilgilerde ortaya koyamamışlardır. Buna rağmen en sonunda Osmanlı Devleti'nin kurucuları ve onların silah arkadaşları için efsane şahsiyetler denecek kadar, ilmi kıymeti haiz olmayan fikirler dahi ileri sürülebilmiştir.3 Şurası muhakkak ki Osman Gazi'nin dayandığı Kayı boyunun mevcudu kısa sürede büyük bir beylik teşkil edecek miktarda görünmemektedir. Ancak 1230'lu yıllarda Anadolu'da görülen Ertuğrul Bey'in kudret ve itibar sahibi bir şahsiyet olduğu da anlaşılmaktadır. Nitekim kendisine Söğüt ve Domaniç civarı kışlak ve yaylak olarak verildiğinde o mıntıkada kısa bir sürede söz sahibi olabilmiştir. Bu durum Ertuğrul Bey'in savaşçı kişiliğinden ziyade karizmatik yapısından da kaynaklanmış olmalıdır. O, bölgedeki gayrimüslim unsurlarla iyi geçinmekte, büyük bir ihtimalle arazi ve sair ihtilaflarda hakem rolü üstlenmekte, Müslim, gayrimüslim halklar arasında bir baba rolü oynamakta ve herkes üzerinde saygı uyandırmaktadır. Kaynaklara yansıyan bazı hadiselerden onun Selçuklu Sultanı nezdinde de itibar sahibi olduğu ve yeri geldiğince uç kuvvetleri komutanı olarak savaşlara katıldığını da görmekteyiz.4 Bu faaliyetleri ve konumu Ertuğrul Gazi'yi uçlardaki Oğuz boylarına mensup diğer Türk aşiret ve gruplarının da tartışmasız lideri yapmış olmalıdır.
    [Show full text]
  • Dogan Alp Death in Ertugrul
    Dogan Alp Death In Ertugrul Bu kumandanlar kuvvetleri ile gece gündüz demeden Bizans'a doğru akınlarına devam ettiler. Death of Dogan Alp and Dundar Bey Captured Scene in Dirilis Ertugrul. It may be a piece of heartbreaking news for all the die-hard fans of Dirilis Ertugral that Dogan alp is just a fictional character. Doğan Alp ve Dündar, Vasilius ve Ural'dan baskın yer Kurulan bu hain tuzaktan Doğan Alp kurtulamaz ve şehit olur. He was the grandfather of Ertuğrul Ghazi, the father of the founder of the Ottoman Empire, Osman I. 0% Who Performed the Role of Turgut Alp? Cavit Çetin Güner Cengiz Coşkun Kaan Taşaner Correct! Wrong! Continue >> Who Performed the Role of Doğan Alp? Serdar Gökhan Cengiz Coşkun Cavit Çetin Güner Correct! Wrong! Continue >> Who Performed the Role of Suleyman Shah? Serdar Gökhan Kaan Taşaner Hülya Korel Darcan Correct! Wrong! Continue >>… Read More »Play Ertugrul Ghazi Quiz 2 to. Photos of the Turkish actor riding a white horse have gone viral on the internet, Well, it seems like the first of many upcoming trips undertaken by Turkish actors in Pakistan, after Ertugrul became a nation-wide hit. Bölüm - Selcan Hatun'un Obaya Gelişi Konur Alp Vs Doğan Alp Tomb of Ertugrul Gazi, Sogut Turkey ( Honor Guard Assigned to Ertuğrul's Tomb ) Who was Sultan Alaeddin Keyqubad 1 | How Aleaddin Side Affects of Resurrection Ertuğrul - Diriliş Ertuğrul yan etkileri Suleyman Shah's final moments. 24 year old Turali is now Gundogdu's senior alp and Dogan Jr at 18 years old is a normal alp. The heroic story of Ertugrul Ghazi, the father of Osman (Uthman) who founded the Ottoman Empire.
    [Show full text]
  • Vakıf Belgelerine Göre Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi Aileleri II
    Vakıf Belgelerine Göre Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi Aileleri II: Âl-i Timurtaş Paşa* Vedat Turgut** Families in the Formation Stage of the Ottoman Empire According to Endowment Deeds II: The Family of Timurtaş Paşa Abstract The studies on the motives regarding the establishment of the Ottoman Empire, the respective groups’ role in it and notable families distinguished among those groups have remained limited due to the insufficiency of the related documents. It has not been so easy to explain how the Ottomans became a universal state and stronger than the other beyliks, which seemed to have been stronger than the formers. The policy followed during the reigns of Murad Hüdâvendigâr and his son Yıldırım Bayezid, the period during which the effects of that transformation were felt signifi- cantly, was defined as the activity of liquidating the beyliks, of which asabiyyahs were the same the Ottomans’ one as. This study as the continuation of the thesis claiming that the borders of the loyalty to the “hutbe” had exceeded to Bithynia aims to show the transformation process of the weak binds of the Ottomans with the beyliks into a full hegemony through Kara Timurtaş Paşa and his sons. Timurtaşzâdes, who had continued the power from the the beginning to the “great conquest” should be viewed as another significant family of the establishment period. The contributions that Ali, Oruç and Umur Beys as well as Yahşi and Firuz Beys, the other sons of Timurtaş Paşa had made for the recovery of the state after the battle of Ankara, and their roles in social policy via the waqfs they had founded can be seen as the major frame of this study.
    [Show full text]
  • Devlet Kuran Kahramanlar
    SEFA OCAL DEVLET KURAN KAHRAMANLAR T ü r k DÜNYASI ARAŞTIRM ALARtJAgg TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI VAKFI YAYINI: 31 BU ESER Bakanlar Kurulu'nun 20.~.l980 tarih ve 8 1307 sayılı kararıyla kamu yararına hizmet verdiği kabul edilerek vergi muafiyeti tanınmış olan TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI VAKFFnın yayınıdır. Her hakkı mahfuzdur. TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI YAKFI 'nın müsaadesi olmaksızın tamamen, kısmen veya herhangi bir de­ ğişiklik yapılarak iktibas edilemez. Haberleşme Adresi: P.K. 94 Aksaray - İSTANBUL Telefon : 511 10 06 - 520 53 63 Dizgi : Türk Dünyası Araştırmaları Yakfı YULUĞ TEKİN Dizgi Merkezi Baskı : Anadolu Matbaa ve Tic. Koli. Şti. Tlf. 526 79 99 - 526 20 48 İSTA N B U L - 1987 İÇİNDEKİLER Sayfa ERTlCRl L GAZİ Tt'RBESİ VE HAZİRESİNDE YATANLAR 9 Ertuğrul Gazi 9 Ertuğrul Gazı’tün Atalarının ve Bağlı Bulunduğu Ovmağın Anadolu’ya Gelişi. W E rtuğrul G azi’nin R üyası........................ » Osmanlı TürklerFnin Kuracağı Devleti 70 Yü önce Haber Veren Şeyh 20 Ertuğrul Gazi ve Mevlfina Celaleddin Rumi 20 Ertuğrul Gazı’nin Bağlı Bulunduğu Boy; Kavı 20 Ertuğrul Gazî’nin Soyu 21 Ertuğrul Gazî’nin Vasıflan 23 Ertuğrul Gazı ve S avaşları 24 Ertuğrul Gazî’nin Mescidi 28 Ertuğrul Gazî'nın Babası Süleyman Şah’ın Caber’deki Kabri 30 Türbe 33 Ertuğrul Gazî’nin Annesi Hayme Ana’nın Türbesi 34 Ertuğrul Gazî Türbesi 37 Karakeçelîler'in Ertuğrul Gazî’yi Anma Ziyaretleri Söğüt Yörük B ayram ı 45 Karakeçelîler t» Karakeçeli Aşiretinin Kahramanlık Türkülerinden Bazıları 60 Karakeçili Aşireti........................... Osman Gazı"....................................^ H ’^ ^ İ F Osman Gazfnin Vasiyeti. *.f.v ......... ........... ^ Osman Gazfnin Mirası............................................. Osman Gazfnin Evlâtları......................................... y . Osman Gaa'nin Kumandanları..................................... 7 * Osman Gazî Zamanındaki Din Adamları ve Alimler.......
    [Show full text]
  • Osmanli Devletinin Kuruluş Döneminde Abdalân-I Rum (1300-1400)
    T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ OSMANLI DEVLETİNİN KURULUŞ DÖNEMİNDE ABDALÂN-I RUM (1300-1400) YÜKSEK LİSANS TEZİ HAŞİM ŞAHİN Enstitü Anabilim Dalı : TARİH Enstitü Bilim Dalı: : ORTAÇAĞ TARİHİ Tez Danışmanı : Yrd. Doç. Dr. Mustafa DEMİR NİSAN - 2001 T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ OSMANLI DEVLETİNİN KURULUŞ DÖNEMİNDE RUM ABDALLARI (1300-1400) YÜKSEK LİSANS TEZİ HAŞİM ŞAHİN Enstitü Anabilim Dalı : TARİH Enstitü Bilim Dalı: : ORTAÇAĞ TARİHİ Bu tez ..../..... 200 tarihinde aşağıdaki jüri tarafından Oybirliği/Oyçokluğu ile kabul edilmiştir. ...................................... ...................................... ................................... Jüri Başkanı Jüri Üyesi Jüri Üyesi İÇİNDEKİLER KISALTMALAR ...........................................................................................................IV ÖZET...............................................................................................................................VI SUMMARY...................................................................................................................VII ÖNSÖZ ........................................................................................................................VIII GİRİŞ .......................................................................................................................... 1 I. BÖLÜM TARİHSEL ARKA PLAN: TÜRKLERİN İSLAMA GİRMESİNDEN OSMANLI DEVLETİNİN KURULUŞUNA KADAR DİNİ HAYATA GENEL BİR BAKIŞ VE ABDALAN-I RUM DÜŞÜNCESİNİN TEMELLERİ ...............................................
    [Show full text]
  • Mighty Guests of the Throne Note on Transliteration
    Sultan Ahmed III’s calligraphy of the Basmala: “In the Name of God, the All-Merciful, the All-Compassionate” The Ottoman Sultans Mighty Guests of the Throne Note on Transliteration In this work, words in Ottoman Turkish, including the Turkish names of people and their written works, as well as place-names within the boundaries of present-day Turkey, have been transcribed according to official Turkish orthography. Accordingly, c is read as j, ç is ch, and ş is sh. The ğ is silent, but it lengthens the preceding vowel. I is pronounced like the “o” in “atom,” and ö is the same as the German letter in Köln or the French “eu” as in “peu.” Finally, ü is the same as the German letter in Düsseldorf or the French “u” in “lune.” The anglicized forms, however, are used for some well-known Turkish words, such as Turcoman, Seljuk, vizier, sheikh, and pasha as well as place-names, such as Anatolia, Gallipoli, and Rumelia. The Ottoman Sultans Mighty Guests of the Throne SALİH GÜLEN Translated by EMRAH ŞAHİN Copyright © 2010 by Blue Dome Press Originally published in Turkish as Tahtın Kudretli Misafirleri: Osmanlı Padişahları 13 12 11 10 1 2 3 4 All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording or by any information storage and retrieval system without permission in writing from the Publisher. Published by Blue Dome Press 535 Fifth Avenue, 6th Fl New York, NY, 10017 www.bluedomepress.com Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Available ISBN 978-1-935295-04-4 Front cover: An 1867 painting of the Ottoman sultans from Osman Gazi to Sultan Abdülaziz by Stanislaw Chlebowski Front flap: Rosewater flask, encrusted with precious stones Title page: Ottoman Coat of Arms Back flap: Sultan Mehmed IV’s edict on the land grants that were deeded to the mosque erected by the Mother Sultan in Bahçekapı, Istanbul (Bottom: 16th century Ottoman parade helmet, encrusted with gems).
    [Show full text]
  • Düzce'de Tarih Ve Kültür
    Düzce'de Tarih ve Kültür Editör: Yrd. Doç. Dr. Ali Ertuğrul Gaye Kitabevi Düzce Yöresinde Fetihler Dönemine Nispet Edilen Camiler Ali Ertuğrul* irfan Dursun** sias ad Hypium)'de üç Prusias şehri kur.~ldu . Il. Giriş : Tarihi Arka Plan · Nikomedes Epiphanes zamanınd~ (M.O. 149- 120) Bithynia'da Henenizmin tesiri a~.ttı; III. Ni­ · Osmanlı Beyliği'nin kurulduğu ve ilk geniş­ komedes Eugergetes döneminde (M.O. 120-92) lediği yer olan Bithynia bölgesini', .kuzeyden Ka­ ise Bithynia'da önce Pontuslular, sonra da Roma­ radeniz, batıdan İstanbul Bağazı ile Marmara lılar söz sahibi oldu. M.Ö. 94-74' de saltanat süren Denizi, güneyden Orhaneli Çayı (Adırnaz) ile IV. Nikomedes Philopator, ölümÜnden önce vasi­ Uludağ, doğudan da Filyos Çayı (Billaios) kuşat­ yetname ile Bithynia'yı Romahiara bıraktı. Ro­ makta idi. Bugünkü Bursa, ~ocaeli, Sakarya, Bile­ ma'nın ikiye bölünmesinden sonra Bithynia, Do­ cik, İznik, Düzce, Yalov.a, Bolu, Kastamonu, Bartın ğu Roma (Bizans)'nın sınırları 'içinde ka~ dı. ve Zonguldak illerini1 içine alan bu bölge, bilindi­ İlki 670'de olmak üzere yedi kez Istanbul'u ği kadarıyla milattan önce 1200-800 yılları ara­ muhasara eden Müslüman Araplar, denizden ve sında Ege göç kavimleri ile bir ~.hracian kabilesi­ karadan yaptıkları 674 yılındaki ikinci kuşatma­ nin yaşam alanıydı. Frigler M.O. 560 yıllarında da başarılı alamayınca, dönüş yolunda Bithy­ Kral Croesus tarafından mağl up' edilince, 'bölge nia'da ağır bir mağlubiyete uğratıldılar . 1071 Lidyahların hakimiyetine geçti; ~.ö. SSOyılları~­ Malazgirt Meydan Ml;lharebesi'nin hemen sonra­ da .da Perslere bağlandı. Büyük Iskenderin, M. O. sında Bithynia bölgesi doğudan ve batıdan Sel­ 334'te Persleri yenmesiyle kısmen bağ ı msız ka­ çuklu saldırılarına maruz kaldı.
    [Show full text]
  • Düzce Ticari Hayatı Ve Üretim Durumu
    202020 202020 DÜZCE TİCARİ HAYATI VE ÜRETİM DURUMU RAPORU mbesleme DÜZCE TİCARİ HAYATI VE ÜRETİM DURUMU RAPORU İÇİNDEKİLER 1. DÜZCE HAKKINDA ................................ ................................................................ ................................ ........ 4 1.1 TARİHÇE ................................ ................................................................ ................................ ................. 4 1.2 NÜFUS YAPISI ................................ ................................................................ ................................ ........ 5 1.3 COĞRAFİ YAPI ................................ ................................ ................................ ....................................... 6 1.4 SANAYİ ................................ ................................................................ ................................ .................. 9 1.4.1 SANAYİNİN GELİŞİMİ ................................ ................................ ................................ .................. 9 1.5 TARIM ................................ ................................................................ ................................ .................. 11 1.6 TURİZM ................................ ................................................................ ................................ ................ 13 1.6.1 ANTİK ŞEHİR: PRUSIAS AD HYPIUM (KONURALP) ................................ ................................ ..... 13 1.6.2 ANTİK TİYATRO(40 BASAMAKLAR) ...............................
    [Show full text]
  • Osmanli Beyl~G~'N~N Kurucusu Osman Beg
    OSMANLI BEYL~G~'N~N KURUCUSU OSMAN BEG HAL~L ~NALCIK Osmanl~~ Beyli~i'nin ve hanedan~ n kurucusu, Fahrüddin Osman Begin ölümünde (1324) beylik, Eski~ehir ile Bursa ovas~~ aras~ ndaki topraklar~~ içeriyor ve beylik kuvvetleri Bizans'a ait Bitinya'mn iki önemli merkezi Iznik ve Bursa'y~~ abluka alt~ nda tutuyordu. Osman ve beyli~in kurulu~u sürecini, Bat~~ Anadolu'da kurulan di~er beylikler ve Anadolu Selçuklu devleti ve me- deniyeti çerçevesinde incelemek gerekir. Selçuklu devletinin Bizans'a kar~~~ Uc emirlikleri; Denizli, Karahisar (Afyon), Ankara ve Kastamoni merkez olarak dört serhad (Uc) emirülümerâl~~~~ olarak örgütlenmi~ ti. Bizans'a kar~~~ kuzeyde Kastamoni-Ef- lani kesiminde Emir Hüsâmeddin Çoban, orta-kol'da Ankara merkezinde Emir K~ z~ l Bey bulunuyordu. Sipehsâlâr (komutan) unvanile an~ lan Uc emirleri, Selçuk devletinin (sultan~ n seçimi gibi) önemli kararlarmda etkin oluyordu (Ibn Bibi). Mogol bask~s~~ (1243-1300) alt~ nda Selçuklu Uc'lar~ nda büyük Türkmen kitleleri y~~~ lm~~~ (Abulfidâ: 200,000 çad~ r); Bizans toprak- lar~ na alunlar ziyadesiyle artm~~~ bulunuyordu. Bu ak~ nlar~~ örgütleyen askeri deneyimli süba~~lar (sii=asker), alp-gaziler, Selçuklu Uc merkezlerinden geli- yordu. Bu ak~ nlar sonucu, Bizans topraklar~~ üzerinde ikinci halka Uc beylik- leri kurulmaya ba~lad~ . XIII. yüzy~ l ikinci yar~s~ nda bu beyliklerin en güçlüsü, Kütahya havalisini feth eden Germiyanl~ lard~ . Germiyan beyinin süba~~ lar~~ taraf~ ndan (Efiâki ve Yaz~ c~ zâde) Bat~~ Anadolu'da, 1300 tarihlerine do~ru Ege denizine kadar Bizans topraklar~ nda fetihler sonucu üçüncü halka Ana- dolu beylikleri kuruldu. Sultan-Öyü~ü (Osmanl~~ döneminde Sultan-Önü)- Eski~ehir bölgesinde, Uc'un en ileri hatt~ nda, Sö~üt'te Ertu~rul idaresinde bir Türkmen boyu yerle~mi~ti.
    [Show full text]
  • Beylikten Devlete: Orhan Gazi Devrinde Kurumlaşmanın Boyutları
    Beylikten Devlete: Orhan Gazi Devrinde Kurumlaşmanın Boyutları Mehmet ÖZ * abası Osman’ın yaşlılığında beyliğin başına geçen Orhan, 1326’da Bursa’yı fethetti. Osman Bey zamanın- Bda, önce vesayet altındaki Selçuklular vasıtasıyla sonra da valileri aracılığıyla İlhanlılara tâbi bir beylik konumunda olan Osmanlılar, Bursa gibi önemli bir kentin fethinin ardından Anadolu’da İlhanlı hakimiyetinin önce fiilen iyice gevşemesi (1328) ve ardından son hükümdar Ebu Said Bahadır Han’ın ölümüyle (1335) tama- men ortadan kalkması sayesinde bağımsızlıklarını perçinlediler. Orhan Gazi döneminde İznik’in alınması, diğer beylikler aleyhine sınırların genişletilmesi, Bizans’ın ve Balkan- lardaki devlet ve prensliklerin iç işlerine müdahale yoluyla Rumeli’ye geçiş ve Balkanlardaki sınırların geniş- letilmesi gibi siyasi gelişmelerin yanında devletin kurumlaşmasında atılan adımlar da çok dikkati çekicidir. Osmanlı topraklarında ilk medresenin açılmasında yaya ve müsellem teşkilatının kurulmasına, timar sistemi ve tahrir uygulamasından divanın ve bürokrasinin gelişmesine kadar bir dizi husus söz konudur. Ele geçirilen toprakların idari taksimatı ve bu çerçevede I. Murad’ın başa geçmesiyle Rumeli beylerbeyliğinin kurulması, Osmanlıların devlet teşkilatlanması ve yönetim anlayışı bakımından değerlendirilmeyi hak eden özelliklere sahiptir. İlhak edilen beyliklerden veya Anadolu içlerinden gelen ulema ve ümeranın kurumlaşma sürecindeki katkı ve etkileri olmuştur. Anadolu Selçuklu devlet kurumlarının, İlhanlı devlet sisteminin Osmanlıların kurumlaşma- sına katkıları
    [Show full text]
  • Vakıf Belgelerine Göre Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi
    Vakıf Belgelerine Göre Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi Aileleri II: Âl-i Timurtaş Paşa* Vedat Turgut** Families in the Formation Stage of the Ottoman Empire According to Endowment Deeds II: The Family of Timurtaş Paşa Abstract The studies on the motives regarding the establishment of the Ottoman Empire, the respective groups’ role in it and notable families distinguished among those groups have remained limited due to the insufficiency of the related documents. It has not been so easy to explain how the Ottomans became a universal state and stronger than the other beyliks, which seemed to have been stronger than the formers. The policy followed during the reigns of Murad Hüdâvendigâr and his son Yıldırım Bayezid, the period during which the effects of that transformation were felt signifi- cantly, was defined as the activity of liquidating the beyliks, of which asabiyyahs were the same the Ottomans’ one as. This study as the continuation of the thesis claiming that the borders of the loyalty to the “hutbe” had exceeded to Bithynia aims to show the transformation process of the weak binds of the Ottomans with the beyliks into a full hegemony through Kara Timurtaş Paşa and his sons. Timurtaşzâdes, who had continued the power from the the beginning to the “great conquest” should be viewed as another significant family of the establishment period. The contributions that Ali, Oruç and Umur Beys as well as Yahşi and Firuz Beys, the other sons of Timurtaş Paşa had made for the recovery of the state after the battle of Ankara, and their roles in social policy via the waqfs they had founded can be seen as the major frame of this study.
    [Show full text]
  • 14. Yüzyılda Osmanlı – Bizans Ucunda Yaģanan Toplumsal Hayatı Ele Almaktadır
    Cilt: 6, Sayı: 11, Ocak 2018 / Volume: 6, Issue: 11, January 2018 14. YÜZYILDA OSMANLI - BĠZANS UCUNDA TOPLUMSAL HAYAT The Social Life At The Border Of Between The Ottoman And Byzantine Empire in XIVth Century Tunay KARAKÖK ÖZ 13. yüzyılda Anadolu‘da Türk beyliği olarak kurulan Osmanoğulları, sahip oldukları güç neticesinde Bizans‘tan toprak almıĢlar ve devlet olmayı baĢarmıĢlardır. Bu geliĢmenin bir neticesi olarak Osmanlılar aynı zamanda Bizans ile sınır komĢusu haline de gelmiĢlerdir.Bu çalıĢma karıĢık ama aynı zamanda da kültürler arası alıĢveriĢlerin kolayca ve sıkça yaĢandığı sınırlardan – uçlardan biri olan 14. yüzyılda Osmanlı – Bizans ucunda yaĢanan toplumsal hayatı ele almaktadır. ÇalıĢmamız bu bağlamda: genel bir değerlendirmenin yapıldığı ve sınır – uç kavramının ele alındığı bir giriĢ; Osmanlıların Anadolu‘ya geliĢi ve Bizans sınırına yerleĢmeleri ile 14. yüzyılda Osmanlı Devleti ve Bizans Ġmparatorluğu‘nun siyasi durumları ile münasebetlerinin anlatıldığı birinci bölüm; 14. yüzyılda Osmanlı ve Bizans Ucunda yaĢanan toplumsal hayatın detaylandırılarak anlatıldığı ikinci bölüm ve bir de anlatılanların toparlanarak özetlendiği sonuç bölümlerinden oluĢmaktadır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Ġmparatorluğu, Bizans Ġmparatorluğu, Uç, Toplum ABSTRACT In the 13th century Ottomans established the Turkish principalities in Anatolia, took power and were able to land on the basis of the Byzantine statehood. To be able to state the Ottomans at the same time also become neighbors with Byzantium.That work that complicated, but also intercultural exchange of the border easily and as often happened - one of the ends of the 14th century in the Ottoman Öğr. Gör., Bartın Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Ortaçağ Tarihi ABD, [email protected] Makalenin GeliĢ ve Kabul Tarihi.: 10.12.2017-10.01.2018 14.
    [Show full text]