No : 3 / Nisan 2020
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
Fatih DEMİR
ASGAM ANALİZ
ASGAM ANALİZ
Telif Hakkı
Bu yayının tüm hakları ASGAM Anadolu Strateji ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi’ne aittir. ASGAM’ın izni olmadan yayının bir kısmı veya tümü kullanılamaz veya yayınlanamaz. Yayın kaynak gösterilmek suretiyle kullanılabilir. Çalışmada yer alan değerlendirmeler yazarına ait olup ASGAM’ın kurumsal görüşünü yansıtmamaktadır
[email protected] www.asgam.org
Yazar Hakkında
Marmara Üniversitesi Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü’nde Yüksek Lisans yapan Fatih Demir, İsrail iç siyaseti ve yerleşimci gruplar üzerine çalışmaktadır. Demir, yüksek lisans tezini “İşgal Altındaki Filistin Topraklarında Faaliyet Gösteren Siyonist Yerleşimci Gruplar: Gush Emunim, Yesha Konseyi ve Tepe Gençliği” üzerine hazırlamaktadır.
İçindekiler
Giriş ...... 4
“Yüz Yılın Planı” ve Yeni Sorunlar ...... 4
Plana Bölgesel ve Uluslararası Tepkiler ...... 6
Yerleşimcilerin Plana Tepkisi ...... 6
Sonuç ...... 9
KAYNAKÇA...... 11
Nisan 2020
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
Giriş olduğunda, bu tehdidin bir bedelini Filistinlilere
ödetmeyi amaçlayan bir terör eylemidir.1 Sıkça Yüzyılın meselesi olarak görülen Filistin-İsrail yapılan bu terör eylemleri, bölgede bir kaos sorunu, birçok barış girişimine rağmen hala ilk ortamının oluşmasına zemin hazırlayan en büyük günkü gibi sıcaklığını korumaktadır. İsrail etkenlerden biridir. yönetiminin, Kudüs’ün statüsü, sınır meselesi, mülteciler sorunu ve işgal altındaki topraklara inşa “Yüz Yılın Planı” ve Yeni Sorunlar edilen Yahudi yerleşim birimlerinin geleceği Donald Trump’ın Amerika Birleşik Devletleri hakkındaki katı tutumu sorunun daha da Başkanı olarak seçilmesi ve sonrasında ortaya büyümesine yol açmaktadır. Çözüm için koyduğu turum, bölgedeki sorunların giderek uluslararası toplumun baskısı ile birçok defa karmaşık bir hal almasına neden olacak bir sürecin diplomasi görüşmeler yapılmış olsa da kayda başlangıcı oldu. Filistin aleyhine aldığı kararlarla değer bir ilerleme sağlanamamıştır. ön plana çıkan Trump yönetimi, İsrail İsrail hükümetinin yanı sıra, sorunun hükümetinin yanı sıra yerleşimcilere de büyük bir çözülememesine neden olan diğer aktörler ise, umut kaynağı olmuş durumdadır. Trump’ın 6 Yesha Konseyi ile Tepe Gençliği hareketinin Aralık 2017’de Kudüs’ü İsrail başkenti olarak
başını çektiği Yahudi yerleşimcilerdir. tanıması,2 bölgede gerilimin artmasına neden Filistin’deki Yahudi yerleşimlerinin üst olacak girişimlerin ilki oldu. organizasyonu olan ve yerleşimcilerin Trump, bir sonraki aşamada ise, Dördüncü temsilciliğini üstlenen milliyetçi kimlikli Yesha Cenevre Sözleşmesi’nin 49/6 maddesinde yer alan Konseyi, yerleşim faaliyetlerini Batı Şeria’nın “İşgalci Güç, kendi sivil nüfusunu işgal ettiği ilhakının sağlanmasında önemli bir araç olarak bölgeye süremez veya aktaramaz”3 ifadesiyle görmektedir. çelişecek bir şekilde, 18 Kasım 2019’da Filistin Dini kimlikli Tepe Gençliği ise, Batı Şeria’daki 1 Jane Corbin, "‘Price-Tag’ Tactics of West Bank Jewish Settlers", tepelerde ikamet eden yerleşimcilerden oluşan bir BBC, 17 Ekim 2012, https://www.bbc.com/news/world-middle- east-19601311 (27 Nisan 2020) Mesihi harekettir. Yahudi dinine sıkıca bağlı olan 2 Mark Landler, "Trump Recognizes Jerusalem as Israel’s Capital bu hareket bağlı yerleşimciler, “fiyat etiketi (tag and Orders U.S. Embassy to Move", The New York Times, 6 Aralık 2017, mehir / price tag)” adı altında Filistinlilere yapmış https://www.nytimes.com/2017/12/06/world/middleeast/trump- jerusalem-israel-capital.html (26 Nisan 2020) oldukları saldırılarla gündeme gelmektedir. Fiyat etiketi, genel itibariyle başta yerleşim birimleri 3 "The Geneva Conventions of 12 August 1949: Geneva Convention Relative to the Protection of Civilian Persons in Time olmak üzere Tevrat’ta bahsedilen “vadedilen of War of 12 August 1949", 12 Ağustos 1949. https://www.un.org/en/genocideprevention/documents/atrocity- topraklar”dan bir parçanın dahi Filistinlilere crimes/Doc.33_GC-IV-EN.pdf (26 Nisan 2020).
verilmesi gibi bir tehdidin varlığı söz konusu 4 asgam.org
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
topraklarındaki Yahudi yerleşim birimlerini yasal Tüm bu gelişmeleri 28 Ocak 2020 tarihinde, tam
gördüklerini deklare etti.4 Bu karar, Batı Şeria’da adı “Refah İçin Barış, Filistin ve İsrail Halkının faaliyet gösteren Yesha Konseyi tarafından Yaşamını İyileştirme Vizyonu” (Yüz Yılın Planı olumlu karşılanmıştır. Kararın Batı Şeria’nın ilhak veya Trump Planı) olarak anılacak olan bir planın edilmesinin önünü açtığını belirten konsey, bu Trump tarafından uluslararası kamuoyuna doğrultuda İsrail hükümetine çağrıda duyurulması izledi. Birçok açıdan İsrail’in lehine bulunmuştur. Ancak İsrail Başbakanı Netanyahu, hükümler içeren planın öne çıkan bazı başlıkları konseyin talebinin aksine, kararın verdiği hak şu şekildedir; çerçevesinde yerleşim birimlerinin olduğu
bölgeler ile Ürdün Vadisi’nin ilhak sürecini • İsrail, 15 yerleşim birimi hariç tüm başlatacaklarını belirtti.5 yerleşim birimlerinin bulunduğu bölgeler ile Ürdün Vadisi’ni ilhak edecek. 15
yerleşim ise, kurulacak Filistin devletinin sınırları içerisinde olacak, ancak İsrail güvenlik güçlerinin erişimine açık olacak.
• Kudüs bölünmez bir bütün olarak İsrail başkenti olarak tanınacak, ancak çelişkili bir şekilde Kudüs’ün doğusundaki küçük mahallelerden Kfar Akab, Abu Dis ve Shuafat’ın bir kısmından oluşan bölge ise Filistin’in başkenti olarak tanınacak.
• Hamas ve İslami Cihat örgütlerinin silahlarını bırakması gibi bazı uç koşulların sağlaması şartıyla dört yıl içerisinde bağımsız bir Filistin devleti kurulacak.
• Topraklarından edilip göçe zorlanan Filistinli Arapların çok az bir kısmının
Filistin’e girişine izin verilecek.6 ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı Yüz Yılın Planı
4 Julian Borger ve Oliver Holmes, "US Says Israeli Settlements No Longer Considered Illegal in Dramatic Shift", The Guardian, 18 Kasım 2019, https://www.theguardian.com/world/2019/nov/18/us- israeli-settlements-no-longer-considered-illegal-palestinian-land- mike-pompeo (26 Nisan 2020) 5 Michael Bachner ve Jacob Magid, "Settler Leaders Call for West 6 Lahav Harkov ve Herb Keinon, "The 'Deal of the Century': What Bank Annexation after US Shifts Stance", The Times of Israel, 18 Are Its Key Points?", The Jerusalem Post, 29 Ocak 2020, Kasım 2019, https://www.timesofisrael.com/settler-leaders-call- https://www.jpost.com/arab-israeli-conflict/the-deal-of-the- for-west-bank-annexation-after-us-shifts-stance/ (26 Nisan 2020) century-what-are-its-key-points-615680 (26 Nisan 2020) 5 asgam.org
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
Trump’ın açıkladığı plan incelendiğinde bu İslam dünyasından ise plana yönelik ortak bir zamana kadar Filistin ve İsrail arasında tepki gelmemiştir. Türkiye, Ürdün, Endonezya ve gerçekleşmiş tüm barış görüşmelerinin İran gibi ülkeler plana yönelik sert eleştiriler tıkanmasına neden olan konuları İsrail’in lehine getirirken, Mısır, Suudi Arabistan, Katar ve sonuçlandırdığı görülmektedir. Özellikle Kudüs Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler planın ve yerleşimlerle ilgili hükümler, planın en çok sorunun çözümünde önemli bir adım olduğunu
konuşulan konuları arasında yer almaktadır. ileri sürerek desteklemişlerdir.10 Avrupa ülkeleri de plana karşı ortak bir tavır sergileyememiştir. Plan çerçevesinde Batı Şeria’daki 412.798 Yahudi Almanya, sorunu daha da derinleştirebileceği yerleşimcinin yaşadığı yerleşim birimleri ile Doğu üzerinde durarak planla ilgili çekincesini Kudüs’teki 220.000 yerleşimcinin yaşadığı belirtmiş, Fransa ve İngiltere gibi Avrupa ülkeleri yerleşim birimleri doğrudan İsrail’in egemenliğine ise planla ilgili destek açıklamaları yapmıştır bağlanacak, Filistin devletinin sınırları içerisinde Rusya ve Çin ise net bir tavır ortaya koymamıştır. kalacak 15 yerleşim birimindeki 14.274 Birleşmiş Milletler ise 1967 öncesi sınırlara vurgu yerleşimci ise İsrail tarafından denetlenecektir.7 yapan kararlara dikkati çekerek plana karşı
Plana Bölgesel ve Uluslararası Tepkiler çıkmıştır.11
Açıklanan plan hem bölgede hem de uluslararası Yerleşimcilerin Plana Tepkisi alanda farklı tepkilerle karşılaşmıştır. Filistin Trump Planı, öngörüldüğünün aksine, İsrail’in Devlet Başkanı Mahmut Abbas, plana “bin kez Batı Şeria’nın tamamını ilhakını içermemesi hayır” dediklerini belirterek karşı çıkarken,8 İsrail nedeniyle Yesha Konseyi ve Tepe Gençliği’nden hükümeti ise güçlü bir şekilde desteklemiştir. tepki almıştır. Trump’ın Kudüs ve yerleşimlerle Planın duyurulmasını "hayatının en önemli ilgili kararları karşısında büyük bir sevinç yaşayan anlarından biri" olarak tanımlayan Netanyahu, Yesha Konseyi, içinde Filistin devletinin olduğu açıklanan plan nedeniyle yaşadıkları anın 1948'de bu yeni plana sert tepki göstermiştir. Netanyahu İsrail'in bağımsızlığının duyurulmasını ile birlikte gittiği ABD’de plan için yapılan anımsattığını ileri sürmüştür.9 görüşmelerde bizzat yer alan Yesha Konseyi
7 Peace Now, "Data on Annexation and Populated Land Swaps under the Trump Plan", Peace Now, 5 Şubat 2020, https://www.bbc.com/news/world-middle-east-51263815 (27 Nisan https://peacenow.org.il/en/data-on-annexation-and-populated-land- 2020) swaps-under-the-trump-plan (26 Nisan 2020) 10 Middle East Eye, "World Reacts to Donald Trump's Israel- 8 Adam Rasgon, "Abbas on US plan: ‘We say 1,000 times: No, no Palestine Plan’". 28 Ocak 2020, and no to the deal of the century’", The Times of Israel, 29 Ocak https://www.middleeasteye.net/news/countries-around-world-react- 2020, https://www.timesofisrael.com/abbas-on-us-plan-we-say- donald-trumps-middle-east-plan (26 Nisan 2020) 1000-times-no-no-and-no-to-the-deal-of-the-century/ (26 Nisan 11 NTV, "Trump'ın Ortadoğu Planı'na Kim Nasıl Tepki Gösterdi?". 2020) 29 Ocak 2020, https://www.ntv.com.tr/dunya/trumpin-ortadogu- 9 Jeremy Bowen, "Trump's Middle East Peace Plan: 'Deal of the planina-kim-nasil-tepki-gosterdi,a3CoqEYp2Ui3bsKMiTCXxA Century' is Huge Gamble", BBC, 29 Ocak 2020, (26 Nisan 2020) 6 asgam.org
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
Başkanı David Elhayani, bu doğrultuda yapmış şekilde Kudüs’ü ilhak ettiğini öne sürerek, olduğu bir açıklamasında “İsrail devletine tehdit Netanyahu’nun da aynı şeyi Batı Şeria’nın olabilecek bir Filistin devletinin kurulmasını tamamında uygulayarak Filistin devletinin içeren bir planı kabul edemeyiz” ifadelerini kuruluşuna mâni olması gerektiğini ifade
kullanarak yerleşimcilerin plana olan bakışını etmiştir.15 belirtmiştir. Ayrıca Elhayani, The Times of Israil Yesha Konseyi’nden gelen bu tepkiler, hükümete muhabirine yaptığı açıklamada “yerleşimler için karşı gösterilerin düzenlenmesine neden olmuştur. dehşet verici” olarak tanımladığı bu planı Bazı yerleşimci liderler, 2 Mart'ta gerçekleşen düşündükçe uyuyamadığını dile getirmiştir.12 seçimler öncesinde Netanyahu'nun Kudüs'teki Plana, Yesha Konseyi’ne bağlı yerleşim ofisinin önünde çadırlar kurarak Batı Şeria'nın yönetimlerinden de benzer yönde tepkiler tamamının ilhakı için protestolar
gelmiştir. Gush Etzion Bölgesel Konseyi Başkanı gerçekleştirmişlerdir.16 1990’larda gerçekleşen Shlomo Ne’eman “Biz, bir Filistin devletini kabul Oslo süreci ile 2005’te İsrail’in tek taraflı olarak etmek için iki bin yılık bir sürgünden [Filistin’e] Gazze’den çekilmesi arifesinde yerleşimcileri
dönmedik” ifadesiyle plana karşı tutumunu ortaya sokağa döken konseyin,17 18 Trump planına karşı
koyarken,13 Shomron Bölgesel Konseyi’nden vermiş olduğu tepkiler göz önüne alındığında David Ha’ivri de 3 Şubat tarihinde Jewish protestoların artabileceği de değerlendirilebilir. Telegraphic Agency için yazdığı bir makalesinde Plana yönelik bir tepki de Mesihçi bir yerleşim “30 yıldır bu topraklarda yaşayan biri olarak, hareketi olan Tepe Gençliği’nden gelmiştir. Planın Trump planının yerleşimler için bir tehlike ayak seslerinin duyulduğu 24 Ocak tarihinde hem olduğunu” savunmuştur.14 Trump ve Netanyahu'ya hem de Filistinlilere Samara Bölgesel Konseyi Başkanı Chairman mesaj vermek için Kudüs'teki bir camiyi Yossi Dagan ise İsrail’in eski başbakanı Menahem kundaklayan yerleşimciler, caminin bir duvarına Begin’in ABD’ye rağmen Golan Tepelerini, diğer
bir eski başbakanı Levi Eshkol’un da benzer 15 David Israel, "Settlers Launching Deal of the Century Pushback", Jewish Press, 26 Ocak 2020, https://www.jewishpress.com/news/eye-on-palestine/settlers- launching-deal-of-the-century-pushback/2020/01/26/ (27 Nisan 12 Jacob Magid, "Settler Leaders Call on PM to Oppose Trump 2020) Plan, Even at the Cost of Annexation", The Times of Israel, 28 16 Noga Tarnopolsky, "Jewish Settlers in West Bank Find Ocak 2020, https://www.timesofisrael.com/settler-leaders-call-on- Legitimacy in Trump Peace Plan", Los Angeles Times, 4 Şubat pm-to-oppose-trump-plan-even-at-the-cost-of-annexation/ (26 2020, https://www.latimes.com/world-nation/story/2020-02- Nisan 2020) 04/jewish-settlers-in-west-bank-find-legitimacy-in-trump-peace- 13 ibid. plan (27 Nisan 2020) 14 Jacob Magid, "I’ve Been an Israeli Settler for 30 Years. Trump’s 17 Mehmet Yılmaz, Radikal Sağın İsrail Dış Politikasına Etkisi: Peace Plan Puts Our Communities in Danger.", Jewish Telegraphic Batı Şeria - Gazze Şeridi. (Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Agency, 3 Şubat 2020, Üniversitesi, 2001), s.123 https://www.jta.org/2020/02/03/opinion/ive-been-an-israeli-settler- 18 Nadav Shragai, "Yesha Council: Thousands Will March on Gush for-30-years-trumps-peace-plan-puts-our-communities-in-danger Katif to Foil Disengagement", Haaretz, 6 Temmuz 2005, (26 Nisan 2020) https://www.haaretz.com/1.4918724 (27 Nisan 2020) 7 asgam.org
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
da grafitilerle "Yahudileri yok etmek mi? Kum Ori, yeni bir yerleşim dalgası başlatacaklarını ifade düşmanları yok ediyor" yazısını yazdılar. Kumi etmiştir. Yitzchak Ginsburgh isimli bir Tepe Ori, Tepe Gençliği'nin harekât merkezi olan Batı Gençliği hahamı da “... Tevrat'ta geçtiği gibi ... Şeria'daki Yitzhar yerleşiminden bir mobil Hiç kimsenin vatanımızın parçasını [başka bir yerleşkenin ismi olması nedeniyle önem arz ülkeye] teslim etme hakkı yoktur, olamaz da.
etmektedir.19 Böyle bir günahın tartışılması bile ... zayıflığa
neden olur ve bir tehlike yaratır” 20 açıklamasını
yaparak Batı Şeria’nın tamamının ilhakını içermeyen plana ve planı kabul eden Netanyahu hükümetine tepki göstermiştir.
Tepe Gençliği’ni endişelendiren bir diğer neden ise başta Yitzhar ve Itamar olmak üzere hareketin terör saldırıları gerçekleştirirken üs olarak kullandığı 15 yerleşim biriminin Filistin sınırları içerisinde yer alacak olmasıdır. İsrail’in bu Yitzard bölgesinde bulunan Yahudi yerleşimciler, yerleşim birimlerinin güvenliğinden sorumlu Filistinlilere yönelik saldırılar düzenliyor. olması da yerleşimcileri tatmin etmemiştir. Bununla ilgili açıklama yapan 27 yaşındaki bir Saldırıdan dört gün sonra Trump planının Yitzhar yerleşimcisi Matanya Gavrieli, kamuoyuna duyurulmasıyla harekete geçen 120 “Yerleşimcilerin güvenliğini sağlamak imkânsız kişilik Tepe Gençliği yerleşimcileri, plana karşı olacak. … [Plan] ‘Kalk ve git’ demenin bir başka nasıl bir cevap verilmesi gerektiğini konuşmak yoludur” açıklamasını yapmıştır. Gavrieli, “Biz ev üzere bir araya geldiler. Eski bir siyasetçi ve aynı sahibiyiz. [Bu toprakların] Tümü bizim zamanda terörist Kach hareketinin lideri haham toprağımızdır” sözleriyle Tepe Gençliği’nin bu Meir Kahane’nin torunu olan Tepe Gençliği’nin yerleşim birimlerini terk etme gibi bir niyetinin önde gelen ismi Meir Ettinger, hareketin olmadığını ifade etmiştir. Itamar yerleşim tutumuyla ilgili olarak The Jewish Press’e yaptığı biriminde ikamet eden Moshe Goldsmith isimli açıklamada “vadedilmiş toprakları” böldüğünü düşündükleri bu plana karşı sadece sözde değil eylemlerle de cevap vereceklerinin altını çizerek
20 Tzvi Fishman, "Young Settlers Plan Aggressive Strategy In 19 "Several Palestinians injured as Israeli forces storm Al-Aqsa Reaction To Trump Plan", Jewish Press, 13 Şubat 2020, Mosque", Press TV, 24 Ocak 2020, https://www.jewishpress.com/blogs/felafel-on-rye/young-settlers- http://french.presstv.com/Detail/2020/01/24/616969/Israel-storm- plan-aggressive-strategy-in-reaction-to-trump-plan/2020/02/13/ (27 aqsa-mosque-palestine (27 Nisan 2020) Nisan 2020) 8 asgam.org
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
bir başka yerleşimci de benzer şekilde hiçbir yere Yaşanan bu gelişmeleri analiz eden İsrail İç
gitmeyeceklerini belirtmiştir. 21 İstihbarat Servisi Shin Bet'in eski bir lideri olan Carmi Gillon, Trump planı karşısında Mesihçi Tepe Gençliği’ndeki rahatsızlığa dikkat çekerek şu ifadeleri kullanmıştır:
"Diyelim ki İsrail hükümeti, Juda ve Samara [Batı Şeria]'dan kısmi çekilme de dahil olmak üzere, bunu [Trump planını] tamamen kabul etti. İşte o zaman bu [hükümet kararı], sağ kanat Mesihçi ideolojinin harekete geçmesini, [ve Tepe Gençliği üyesi bir grup toplantı yapıyor. dolayısıyla] yeni bir yeraltı saldırılarıyla
Bu açıklamalar, Tepe Gençliği’nin bölgedeki kaosun oluşmasını tetikleyecektir."22 çatışmaları arttıracağına dönük öngörüleri de beraberinde getirmektedir. Hareketin Filistinlilere karşı dini gerekçeler öne sürerek gerçekleştirdiği Sonuç fiyat etiketi operasyonlarının yeniden patlak Tüm bu gelişmeler ışığında, Trump yönetiminin vermesi uzak bir ihtimal değildir. Nitekim plan kamuoyuna “Refah İçin Barış, Filistin ve İsrail hem bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını Halkının Yaşamını İyileştirme Vizyonu” başlığı hem de 15 yerleşim biriminin bu devletin altında duyurduğu planın, bölgeye “refah”tan çok sınırları içerisinde olmasını öngörmektedir. çatışma ve istikrarsızlık getireceği net bir şekilde Dolayısıyla, hem Batı Şeria’nın tamamının ilhak anlaşılmaktadır. Batı Şeria’nın tamamının ilhakını edilmemesinin hem de hükümetin bu savunan yerleşimciler ile şuan için belli bölgelerin yerleşimlerin sadece güvenliğini devralmasının ilhakına odaklanan İsrail hükümeti arasından bedelinin Filistinlilere ödetilmesi için yaşanan görüş ayrılığı, bölgede yerleşimcilerin çatışmaların yaşanması uzak görülmemektedir. Filistinlilere yönelik saldırılarını ve baskısını artırmasına yönelik yeni risklere yol açmaktadır.
21 Isabel Kershner, "Trump’s Plan Backs Israeli Settlements. So Why Are Settlers Unhappy?", The New York Times, 27 Şubat 22 Ariana Melamed, "Ex-Shin Bet Chief Predicts Israel's Future: 2020, Either Bad, or Very Bad", Haaretz, 10 Mart 2020, https://www.nytimes.com/2020/02/27/world/middleeast/israel- https://www.haaretz.com/israel-news/.premium.MAGAZINE-ex- settlers-trump-plan-election.html (27 Nisan 2020) shin-bet-chief-predicts-israel-s-future-either-bad-or-very-bad- 1.8639569 (27 Nisan 2020) 9 asgam.org
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
Yesha Konseyi’nin, tıpkı önceki süreçlerde olduğu gibi, bu süreçte de İsrail kamuoyunu hükümete karşı harekete geçirmek için yeni
gösteriler düzenlemesi büyük bir olasılık olarak
görülmektedir. Bu durum, İsrail siyasetinin de ısınmasını tetikleyecektir. Tepe Gençliği’nin ise dini gerekçeler öne sürerek karşı çıktığı Trump
Planı nedeniyle Filistinlilere karşı fiyat etiketi eylemlerini yoğunlaştıracağı daha yüksek sesle dile getirilmeye başlanmıştır.
Ayrıca, şiddet eylemlerinin merkezi olarak gösterilen 15 yerleşim biriminin İsrail’in güvenliğine tabi tutulması da benzer şekilde
çatışmaların artması yönündeki endişelerin oluşmasını neden olmaktadır. Buradaki
yerleşimcilerin şiddete meyilli olması, Filistinlilere yönelik saldırıların artmasına neden
olacaktır. Her ne kadar bu birimlerin kâğıt üstünde Filistin devletinin sınırları dahilinde olacağı
açıklanmış olsa da olası bir suç durumunda İsrail’in koruması altına alınacakları yadsınamaz
bir gerçektir.
Benzer şekilde, Tepe Gençliği’nin önemli
isimlerinden Meir Ettinger’ın yeni yerleşim birimlerinin inşa edileceğini belirtmesi, yeni bir yerleşim sorunun doğmasına neden olacaktır.
Kurulacak bu yerleşim birimleri, İsrail’in
gelecekte buralarda yeniden bir egemenlik iddiasını öne çıkaracaktır. Bu da sorunun daha da ileri boyutlara taşınmasına ve olası bir Filistin
devletinin sınırlarının giderek daralmasına neden olmaktadır. 10 asgam.org
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
KAYNAKÇA https://www.nytimes.com/2020/02/27/world/midd leeast/israel-settlers-trump-plan-election.html (27 Bachner, Michael ve Magid, Jacob, "Settler Nisan 2020) Leaders Call for West Bank Annexation after US Shifts Stance", The Times of Israel, 18 Kasım Landler, Mark. "Trump Recognizes Jerusalem as 2019, https://www.timesofisrael.com/settler- Israel’s Capital and Orders U.S. Embassy to leaders-call-for-west-bank-annexation-after-us- Move", The New York Times, 6 Aralık 2017, shifts-stance/ (26 Nisan 2020) https://www.nytimes.com/2017/12/06/world/midd leeast/trump-jerusalem-israel-capital.html (26 Borger, Julian ve Holmes, Oliver. "US Says Nisan 2020) Israeli Settlements No Longer Considered Illegal in Dramatic Shift", The Guardian, 18 Kasım Magid, Jacob. "Settler Leaders Call on PM to 2019, Oppose Trump Plan, Even at the Cost of https://www.theguardian.com/world/2019/nov/18/ Annexation", The Times of Israel, 28 Ocak 2020, us-israeli-settlements-no-longer-considered- https://www.timesofisrael.com/settler-leaders- illegal-palestinian-land-mike-pompeo (26 Nisan call-on-pm-to-oppose-trump-plan-even-at-the- 2020) cost-of-annexation/ (26 Nisan 2020)
Bowen, Jeremy. "Trump's Middle East Peace Magid, Jacob. "I’ve Been an Israeli Settler for 30 Plan: 'Deal of the Century' is Huge Gamble", Years. Trump’s Peace Plan Puts Our Communities BBC, 29 Ocak 2020, in Danger.", Jewish Telegraphic Agency, 3 Şubat https://www.bbc.com/news/world-middle-east- 2020, https://www.jta.org/2020/02/03/opinion/ive- 51263815 (27 Nisan 2020) been-an-israeli-settler-for-30-years-trumps-peace- plan-puts-our-communities-in-danger (26 Nisan Corbin, Jane. "‘Price-Tag’ Tactics of West Bank 2020) Jewish Settlers", BBC, 17 Ekim 2012, https://www.bbc.com/news/world-middle-east- Melamed, Ariana. "Ex-Shin Bet Chief Predicts 19601311 (27 Nisan 2020) Israel's Future: Either Bad, or Very Bad", Haaretz, 10 Mart 2020, https://www.haaretz.com/israel- Harkov, Lahav ve Keinon, Herb. "The 'Deal of the news/.premium.MAGAZINE-ex-shin-bet-chief- Century': What Are Its Key Points?", The predicts-israel-s-future-either-bad-or-very-bad- Jerusalem Post, 29 Ocak 2020, 1.8639569 (27 Nisan 2020) https://www.jpost.com/arab-israeli-conflict/the- deal-of-the-century-what-are-its-key-points- Middle East Eye, "World Reacts to Donald 615680 (26 Nisan 2020) Trump's Israel-Palestine Plan’". 28 Ocak 2020, https://www.middleeasteye.net/news/countries- Israel, David. "Settlers Launching Deal of the around-world-react-donald-trumps-middle-east- Century Pushback", Jewish Press, 26 Ocak 2020, plan (26 Nisan 2020) https://www.jewishpress.com/news/eye-on- palestine/settlers-launching-deal-of-the-century- Noga Tarnopolsky, "Jewish settlers in West Bank pushback/2020/01/26/ (27 Nisan 2020) find legitimacy in Trump peace plan", Los Angeles Times, 4 Şubat 2020, Kershner, Isabel. "Trump’s Plan Backs Israeli https://www.latimes.com/world- Settlements. So Why Are Settlers Unhappy?", The nation/story/2020-02-04/jewish-settlers-in-west- New York Times, 27 Şubat 2020, 11 asgam.org
YAHUDİ YERLEŞİMCİLERİN PERSPEKTİFİNDEN “YÜZYILIN PLANI”
bank-find-legitimacy-in-trump-peace-plan (27 Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Nisan 2020) 2001
NTV, "Trump'ın Ortadoğu Planı'na Kim Nasıl "The Geneva Conventions of 12 August 1949: Tepki Gösterdi?". 29 Ocak 2020, Geneva Convention Relative to the Protection of https://www.ntv.com.tr/dunya/trumpin-ortadogu- Civilian Persons in Time of War of 12 August planina-kim-nasil-tepki- 1949", 12 Ağustos 1949. gosterdi,a3CoqEYp2Ui3bsKMiTCXxA (26 Nisan https://www.un.org/en/genocideprevention/docum 2020) ents/atrocity-crimes/Doc.33_GC-IV-EN.pdf (26 Nisan 2020) Peace Now, "Data on Annexation and Populated Land Swaps under the Trump Plan", Peace Now, 5 Şubat 2020, https://peacenow.org.il/en/data-on- annexation-and-populated-land-swaps-under-the- trump-plan (26 Nisan 2020)
Press TV, "Several Palestinians injured as Israeli
forces storm Al-Aqsa Mosque", 24 Ocak 2020,
http://french.presstv.com/Detail/2020/01/24/6169 69/Israel-storm-aqsa-mosque-palestine (27 Nisan 2020)
Rasgon, Adam. "Abbas on US plan: ‘We say 1,000 times: No, no and no to the deal of the century’", The Times of Israel, 29 Ocak 2020, https://www.timesofisrael.com/abbas-on-us-plan-
we-say-1000-times-no-no-and-no-to-the-deal-of-
the-century/ (26 Nisan 2020)
Shragai, Nadav. "Yesha Council: Thousands Will March on Gush Katif to Foil Disengagement", Haaretz, 6 Temmuz 2005, https://www.haaretz.com/1.4918724 (27 Nisan 2020)
Tzvi Fishman, "Young Settlers Plan Aggressive Strategy In Reaction To Trump Plan", Jewish Press, 13 Şubat 2020, https://www.jewishpress.com/blogs/felafel-on- rye/young-settlers-plan-aggressive-strategy-in- reaction-to-trump-plan/2020/02/13/ (27 Nisan 2020)
Yılmaz, Mehmet. Radikal Sağın İsrail Dış Politikasına Etkisi: Batı Şeria - Gazze Şeridi. 12 asgam.org