Dei Beste Dikt I Verdi” Olav H
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Fakultet for humaniora, samfunnsvitskap og lærarutdanning Kultur og litteratur ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten Stefan Andreas Sture NOR-3910 Mastergradsoppgåve i nordisk litteratur November 2012 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 2 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 2 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 3 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 2 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. Innhald Innhald ..................................................................................................................................... 3 1. Innleiing ............................................................................................................................... 5 2. Dei beste dikt i verdi .......................................................................................................... 7 3. Å lese dikt.......................................................................................................................... 13 4. Olav H. Hauge.................................................................................................................. 18 5. Den poetiske utviklinga til Olav H. Hauge.................................................................... 20 5.1. Resepsjon.................................................................................................................. 22 6. Olav H. Hauge og Jan Erik Vold.................................................................................... 24 7. Sonetten ........................................................................................................................... 29 7.1. Opphav....................................................................................................................... 30 7.2. Form ........................................................................................................................... 32 8. Sonettvariantar ................................................................................................................ 34 8.1. Sonetteteori .............................................................................................................. 34 9. Ein liten song?.................................................................................................................. 39 10. Olav H. Hauge og sonetten.......................................................................................... 43 11. Diktbøker og Dikt i samling........................................................................................... 47 12. Glør i oska 1946 ............................................................................................................ 51 13. Under bergfallet 1951 ................................................................................................... 53 13.1. ”Til Shelley” ............................................................................................................. 53 13.1.1. ”Til Shelley”, endringar ................................................................................... 57 13.2. ”Eg las eit dikt”, (utfylling) .................................................................................... 58 14. Seint rodnar skog i djuvet 1956................................................................................... 61 14.1. ”Grøne øyar”, (utfylling)........................................................................................ 61 14.2. ”Korea”, (utfylling).................................................................................................. 62 14.2.1. ”Korea”, endringar........................................................................................... 63 14.3. ”Du byggjer” ............................................................................................................ 63 14.3.1. ”Du byggjer”, endringar .................................................................................. 64 14.4. ”Gullhanen”.............................................................................................................. 65 14.4.1. ”Gullhanen”, endringar ................................................................................... 67 15. På Ørnetuva 1961 ......................................................................................................... 68 15.1. ”Kveld i november”................................................................................................. 68 3 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 4 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 3 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 15.1.1. ”Eple og poesi” ................................................................................................ 69 15.1.2. ”Kveld i november”, endringar ...................................................................... 71 15.2. ”Til eit Astrup-bilete” ............................................................................................... 72 15.2.1. ”Til eit Astrup-bilete”, endringar..................................................................... 73 15.3. ”Eg høyrde det på plistringi”, (utfylling).............................................................. 73 16. Dropar i austavind 1966 ............................................................................................... 76 16.1. ”Ein greider meir enn ein trur” .............................................................................. 76 16.1.1. ”Ein greider meir enn ein trur”, endringar.................................................... 77 16.2. ”Morgon i mars” ...................................................................................................... 77 16.2.1. ”Morgon i mars”, endringar............................................................................ 78 16.3. ”Apal i snø” .............................................................................................................. 79 16.3.1. ”Apal i snø”, endringar.................................................................................... 80 16.4. ”Snigelen” ................................................................................................................ 80 16.4.1. ”Snigelen”, endringar...................................................................................... 81 17. Spør vinden 1971 .......................................................................................................... 82 17.1. ”Ikkje enno”.............................................................................................................. 82 17.1.1. ”Ikkje enno”, endringar ................................................................................... 83 17.2. ”Ein skrøpeleg sonett” ........................................................................................... 83 17.2.1. ”Ein skrøpeleg sonett”, endringar................................................................. 85 18. Janglestrå 1980 ............................................................................................................. 86 18.1. ”Me trudde verdi her er til for oss” (utfylling) ...................................................... 86 18.1.1. ”Me trudde verdi her er til for oss”, endringar............................................. 87 19. Kva for ein posisjon har sonettane i Olav H. Hauge sin forfattarskap? ................ 88 20. Appendiks: Sonettar frå andre stader......................................................................... 90 20.1. Sonettar frå aviser og tidsskrift ............................................................................ 90 20.2. Sonettar frå Dikt i umsetjing ................................................................................. 92 Referanse .............................................................................................................................. 95 Dikt.......................................................................................................................................... 96 4 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 5 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 4 ”Dei beste dikt i verdi” Olav H. Hauge og sonetten. 1.Innleiing Eg hev ikkje møtt fleire enn tvo-tri stykke som i røyndi hev elska poesi. Eg segjer elska fordi ein mann som hev funne lykelen til poesien si verd, ikkje lenger er interessert, men hugteken, han elskar. (Hauge DB1 2009:851) Dette skriv ein ung Olav H. Hauge i dagboka si, berre 21 år gamal, i 1929, heile 17 år før han debuterer med diktboka Glør i oska i 1946. Rett nok kjem han til å møte fleire av dei hugtekne med tida, men det er uansett ei lita gruppe som verkeleg setter poesien så høgt som han sjølv føler at han gjer. Det gjer at ein kan føle seg utanfor det store fellesskapet, og sikkert også i det lille fellesskapet i familien og i bygda. Men han fikk oppleve å gjere mange, både poetar og lesarar, hugtekne med dei dikta han sjølv skreiv. Som vi også skal sjå, er han sjølv verkelig bland dei som er hugtekne, heile livet sitt vier han til poesien som lesar og som lyrikar, og ikkje minst som lesar av litteraturhistorie frå heile verda, og litteraturvitskap. Kor opptatt han var av poesien si verd, er tydeleg ikkje berre i dagboka, men også i diktinga hans. Noko han syner i både tematikk og i val av subsjangrar. Olav H. Hauge sine dikt er i ein djup og tydeleg kontakt med anna lyrikk, frå mange tider og mange stader, og det er sterke intertekstuelle og metapoetiske drag over diktinga hans heilt frå debuten av. Det er også noko vi kan lese mykje