Suriname Van 1975-1980: Een Terugblik
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
EEN PUBLICATIE VAN REVO KRANT EEN AANZET OM DE GESCHIEDENIS VAN DE REVOLUTIE VAST TE LEGGEN O3 O6 O8 16 WAT LEIDDE TOT FIDEL CASTRO GAF 40 VRAGEN OVER 40 40 JAAR REVO DE STAATSGREEP? ONS EEN KOUDE JAAR REVO AAN DE BETEKENT VOOR EEN MILITAIR DOUCHE LEIDER VAN DE MIJ... PERSPECTIEF REVOLUTIE REVO krant - 24 februari 2020 - p. 2 25 februari 1980 - 25 februari 2020 Suriname van 1975-1980: een terugblik Op 25 februari 2020 herdenken we de start van een proces van vernieuwing en bevrijding dat 40 jaren geleden startte op 25 februari 1980. De totstandkoming van de onafhankelijkheid van Er ontstonden spanningen tussen Arron Op 25 februari namen 16 militairen, als resultaat van een vakbondsstrijd in het Suriname heeft heel wat voeten in de aarde gehad. en Soemita. Uiteindelijk lukte het Lachmon leger, de macht over in het land van de toenmalige regering. Op zich had Suriname niet veel keus. Het Kabinet om Soemita los te weken en zo kwam hij in Deze machtsovername symboliseerde de start van dit proces van vernieuwing en Den Uyl (PvdA) had besloten dat Nederland van de oppositie terecht. Op dat moment had de bevrijding. Op 25 november 1975 was ons land onafhankelijk geworden, maar de Suriname af wilde. Harvey Naarendorp, coalitie nog maar een minimale meerderheid onafhankelijkheid was slechts een staatkundige onafhankelijkheid. De echte ex-Minister van Buitenlandse Zaken (1981-1983), van 1 zetel in het parlement. onafhankelijkheid moest nog vorm krijgen. herinnert zich “het was meer een geest van als zelfs de USA weggaat uit Vietnam, past het toch De zogeheten oude, op etniciteit gebaseerde, De militairen verklaarden dat Suriname haar ontwikkeling in eigen handen zou niet bij een progressieve regering om nog koloniën politiek vierde hoogtij. Er werd vanalles gedaan om nemen. Het pad vanaf 25 februari 1980 was een pad gebaseerd op een visie waarbij te hebben.” Uiteindelijk was het parlementslid de etnische groepen zover mogelijk uit elkaar te de rijkdommen van Suriname voor het volk zijn, waarbij de economie zou worden Ir. George Hindori die op het laatste moment houden en waar nodig tegen elkaar op te zetten. opgebouwd met eigen hulpbronnen en eigen menskracht. meestemde met de coalitie, waardoor in De democratie in die tijd werd ook wel een het Surinaams parlement vóór de onafhankelijk- democratie vanuit Paramaribo genoemd. Het proces werd gestoeld op vier vernieuwingen te weten: heid van Suriname werd gestemd. De verschillende districten werden in de Staten - Vernieuwing van de sociaaleconomische orde van Suriname niet vertegenwoordigt door mensen - Vernieuwing van de sociaal-maatschappelijke orde Afhankelijk van het moederland woonachtig in het district. De vertegenwoordigers - Vernieuwing van de politiek-bestuurlijke orde en in het parlement waren mensen uit Paramaribo, die - Vernieuwing van de educatieve orde Het regeren direct na de onafhankelijkheid was gekandideerd werden voor een district. Zij gingen - En daar is later in 2015 de vijfde vernieuwing van milieu bijgekomen geen makkelijke opdracht. Niemand in Suriname dan in verkiezingstijd naar het district waarvoor zij had immers ooit zelfstandig een land bestuurd met kandidaat waren, met cadeautjes en beloften voor Deze ontwikkeling heeft de afgelopen jaren ups en downs gekend. In de 40 jaren de verantwoordelijkheid over het goedkeuren van de kiezers zodat zij weer gekozen werden. is er continu een strijd geweest tussen het eigene willen ontwikkelen en het terug de begroting en de uitvoering daarvan. willen gaan naar de systemen en zorg vanuit het moederland. Tot 1975 was Nederland altijd op de achtergrond. Groeiende onvrede in de samenleving Het moederland zorgde er voor dat eventuele Ondanks deze ideologische strijd heeft Suriname stap voor stap een eigen weg tekorten op de begroting werden aangevuld. Na Tussen 1977 en 1979 was Suriname politiek- gevonden, waarbij er diverse ontwikkelingen zijn doorgemaakt. Veel van de 25 november 1975 moest Suriname alles zelf doen, bestuurlijk vastgelopen. Er was sprake van ontwikkelingen vonden hun oorsprong in de begin jaren ’80 waarbij er nieuw elan weliswaar met een handshake van NF 3,5 corruptieschandalen, met name op het Ministerie en gemeenschapszin in Suriname ontstond. miljard ontwikkelingshulp. Echter ook daarover van Economische Zaken en het Ministerie van kon Suriname niet zelfstandig beslissen. Er was Openbare Werken onder leiding van de heer een gemeenschappelijke commissie, de CONS, die Karamat Ali. Bij deze was er sprake van ontvangen Terugblik op Suriname rondom 1980 besliste welke projecten wel en welke niet van smeergelden voor het uitvoeren bouwkundige werden goedgekeurd. Let wel van elke Nederlandse projecten. Toen op 3 mei 1979 Walter Zalmijn, lid gulden die uit het fonds kwam, ging ongeveer 70 van de coalitie, kwam te overlijden, barstte de We vragen vier Surinamers om terug te kijken op de periode rondom 1980 waar het cent direct weer terug naar Nederland. strijd los. De oppositie weigerde quorum te denken nog sterk beïnvloed werd door de naweeen van de koloniale overheid. De overige 30 cent moest in Suriname besteed verlenen en het parlementair werk kwam De periode vlak voor en vlak na de Dag der Bevrijding en Vernieuwing. Glenn Dest als worden. Een groot deel verdween in de zakken van volledig stil te liggen. Toenmalig parlements- jongen uit een gewone volksbuurt die militair geworden is, Desiré Bouterse als Leider bestuurders, aldus de klachten in die tijd. Door de voorzitter Wijntuin paste een truc toe. van de Revolutie en Dhr. Errol Alibux als gewezen premier 1983-1984 nieuwe economische situatie werden er De voorzitter liet in een vergadering in augustus beslissingen genomen die de samenleving 1979 de opvolger van Zalmijn, de heer Maximiliaan verloederde. Het was zo erg dat er in verschillende Koorndijk, participeren als twintigste lid om Glenn Dest: “We werden voor het eerst Surinamers in 80” buurten van Paramaribo geen water meer uit de quorum te hebben. In die vergadering werd kraan kwam. Tekenend voor de tijd en de machts- vervolgens dezelfde Koorndijk als 39e lid van hebbers was een uitspraak van de heer Arron het parlement toegelaten. tegen opgekomen publiek, dat morde over de De scheiding van arm en bordjes met “Wi na wan”, situatie: “mi ondro anu tingi ook tu”. Oppositieleden Albertine Liesdek-Clarke, rijk was heel duidelijk in Mijn vader was een kleine maar het drong niet door. toentertijd ex-NPS, en Henk Herrenberg, lid van de onze samenleving. Op ondernemer en heeft Ook omdat de leiders van Beloofd maar niet gekregen: verkiezingen 1977 VDP, kwamen hiertegen in opstand. Mevr. Clarke schoolpleinen zag je gezorgd dat ik wel kon toen nog in het model zaten ging onder de mamabon voor een gebedsvasten- de scheiding – hindostanen paardrijden. Er zijn allerlei van alles bijeenhouden Bij de verzoening tussen regering en oppositie in actie en de heer Herrenberg ging in bemoeiden met hindo- voorbeelden te noemen van wat op mij lijkt. Pas in de november 1975 had Arron beloofd om niet later dan honger- en dorststaking in de koffiekamer van het stanen, javanen met de discriminatie tussen arm periode 80-87 is er teweeg- acht maanden na de onafhankelijkheid Statengebouw. De oppositie vroeg bemiddeling javanen, creolen waren en rijk, tussen blank en gebracht dat mensen nu verkiezingen te houden. Begin 1976, tijdens een van president Ferrier. Deze gaf aan dat hij het verdeeld in elite creolen niet-blank. In de jaren 80 zeggen ik ben Surinamer werkbezoek in Coronie, zei Arron echter dat hij zittingsjaar niet zou openen als een en ander niet en volksjongens - in de is die bevrijding gekomen en niet geroezemoes hoorde over vervroegde “richtig” zou verlopen. Hierdoor werd er samenleving zag je de ver- waarbij we zijn gaan waar- langer ik ben creool, of ik verkiezingen maar dat hij niet wist waar men het uiteindelijk een compromis bereikt: de oppositie deling ; ook als je niet van deren wie we samen zijn. ben hindostaan of ik ben over had. De regering Arron had te weinig voor zou quorum verlenen en Koorndijk werd volgens Rainville of Centrum was Het overgrote deel van de jampanesi. Ik kan me het volk neergezet en verkiezingen kwamen hen de juiste procedure toegelaten tot het parlement. had je niks te zeggen. mensen waren oprecht voorstellen dat de mensen niet goed uit. Deze woordbreuk zou leiden tot een Ik werkte bijvoorbeeld als blij toen de Revo kwam. die het goed hadden, onrustig politiek klimaat tot aan het moment op 31 Het parlement zou echter een jaar eerder dan staljongen bij een manege We werden voor het eerst de elite, minder blij waren oktober 1977 toen de verkiezingen alsnog werden gepland, 1979, alsnog ontbonden worden. waar mensen paardreden. Surinamers. Je moet je met de ontwikkelingen, gehouden. Dit betekende dat er in maart 1980 verkiezingen Toen ik wilde paardrijden, voorstellen, mensen omdat nu iedereen mee gehouden zouden worden. Het kabinet Arron was zei de eigenaar aan mijn leefden tot die tijd niet met ging doen. Het resultaat van de verkiezing was een 2e hierdoor demissionair. In diezelfde periode werd vader “paardrijden is elkaar maar langs elkaar. NPK-regering. Schrijver Hans Ramsoedh (2018) het kabinet Arron ook geconfronteerd met een eigenlijk een blanke sport, Vanaf 1975 hingen er in het omschrijft de situatie op dat moment in zijn boek militaire dimensie: de ontevredenheid van creolen gaan het niet van ‘t Hogerhuysstraat wel Surinaams onbehagen. Door het ontbreken van de onderofficieren binnen de SKM die tot de kunnen betalen”. een centraal bindend thema, de breuk met de PNR staatsgreep van 25 februari 1980 leidde. en het verlies van vakbondssteun van Desiré Delano Bouterse, leider van de revolutie: de ambtenarenvakbeweging werd de machtsbasis De staatsgreep kwam dan niet uit de lucht vallen van deze regering danig verzwakt. en kan niet los gezien worden van de algehele “de militaire raad was een afspiegeling van de samenleving” Ook de perikelen in het parlement bleven niet uit.