Historio De La Esperanto-Movado Inter La Blinduloj 1888–2015
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Historio de la Esperanto-movado inter la blinduloj 1888–2015 Ligo Internacia de Blindaj Esperantistoj (LIBE) Historio de la Esperanto-movado inter la blinduloj 1888–2015 En kvar volumoj Redaktis I – II Joseph Kreitz, 1972, 1981 III Raymond Gonin kaj Rudolf Krchňák, finredaktis Attila Varró, 1990 IV Ritva Sabelli, 2016 Eldonis Ligo Internacia de Blindaj Esperantistoj (LIBE) kun financa subteno de s-ino Ritva Sabelli Presejo: Keuruskopio Oy, 2016 TABELO DE ENHAVO Al leganto, Arvo Karvinen ................................................................................................. 7 Postskribo, Ritva Sabelli ..................................................................................................... 8 Unua volumo (1972) Titolpaĝo de la originalo ................................................ 10 Dediĉo ...................................................................................................................... 11 Antaŭparolo, Joseph Kreitz ................................................................................... 12 Unua parto 1 La komencoj ....................................................................................................... 14 2 Esperanta Ligilo ekde 1904 ĝis 1915 ............................................................... 18 3 Kongresoj ĝis 1914............................................................................................. 20 4 Vojaĝoj de blinduloj efektivigitaj per Esperanto............................................ 21 5 Eldonado de brajle presitaj libroj en kaj pri Esperanto ................................. 22 6 Resuma raporto ................................................................................................. 23 Dua parto 7 La blindulesperantista movado dum la unua mondmilito ......................... 27 8 Esperanta Ligilo ekde la jaro 1919 ĝis 1940 .................................................. 27 9 La movado ĝis 1923 .......................................................................................... 31 10 La naciaj blindulesperantistaj societoj ĝis la jaro 1939 ................................ 33 11 La ”Universala Asocio de Blindaj esperantistoj” (UABE) ........................... 42 12 La ”Universala asocio de blindulorganizaĵoj” (UABO) ............................... 58 13 Diversaj internaciaj blindulesperantistaj organizaĵoj................................... 66 14 La unua internacia kongreso de blindaj esperantistoj en Praha 1921 ....... 67 15 La internaciaj kongresoj de blindaj esperantistoj ĝis la jaro 1939 .............. 70 16 La ”dua” en Helsinki 1922 ................................................................................ 70 17 La ”tria” en Nürnberg 1923 ............................................................................. 72 18 La ”kvara” en Vieno 1924 ................................................................................ 74 19 La ”kvina” en Edinburgo 1926 ........................................................................ 76 20 La ”sesa” en Danzig 1927 ................................................................................. 77 21 La ”sepa” en Antverpeno 1928 ........................................................................ 80 22 La ”oka” en Budapest 1929 .............................................................................. 81 23 La ”naŭa” en Oxford 1930 ............................................................................... 82 24 La ”deka” en Krakovo 1931 .............................................................................. 83 25 La ”dekunua” en Parizo 1932 ........................................................................... 84 26 La ”dekdua” en Kolonjo 1933 .......................................................................... 86 27 La ”dektria” en Stockholm 1934 ...................................................................... 88 28 Antaŭparoleto al la ”dekkvara” 1937 .............................................................. 93 29 La ”dekkvara” en Varsovio 1937 ...................................................................... 94 30 La ”dekkvina” en Londono 1938 ................................................................... 101 3 31 La ”deksesa” en Bern 1939 ............................................................................. 102 32 Indekso de gravaj dokumentoj en brajla preso ........................................... 105 33 Epilogo, J. Kreitz ............................................................................................. 108 Dua volumo (1981) Titolpaĝo de la originalo ................................................. 109 Eminentaj pioniroj de la Blindulesperantista movado .................................... 109 Antaŭparolo, Joseph Kreitz ................................................................................. 109 Listo de la biografioj: ............................................................................................ 110 Harald Thilander [Svedio] ................................................................. 111 Théophile Cart [Francio] ................................................................ 124 William Percy Merrick [Britio] ................................................................... 126 Karel Emanuel Macan [Ĉeĥio] .................................................................. 128 Johan Wulff [Danio] .................................................................. 130 Agnes Melchior [Danio] .................................................................. 131 Paul Ketterer [Svislando] ............................................................ 132 Edvard Imsdahl [Norvegio] ............................................................. 133 Henriette Zapater [Nederlando/Germanio] ..................................... 134 Anna Friman [Finnlando] ........................................................... 136 Baldomero Zapater [Hispanio/Germanio] .......................................... 137 José Ezquerra Berges [Hispanio] ............................................................. 138 Angelo Raffaele Tancredi [Italio] .................................................................... 140 Vasilij Jakovleviĉ Eroŝenko [Rusio] ................................................................... 142 Julius Hasselbach [Germanio] ........................................................... 150 Kapitano Jan Silhan [Ukrainio/Pollando] ............................................ 151 Halvdan Karterud [Norvegio] ............................................................. 153 Miklos Bano [Hungario] ............................................................ 155 Constanze Zapater [Germanio] ........................................................... 159 Vincenzo Musella [Italio] .................................................................... 160 Edgar Guilbeau [Francio] ................................................................ 161 Charles Hedqvist [Svedio] ................................................................. 163 Joseph Kreitz [Germanio] ........................................................... 165 Tria volumo (1990) Titolpaĝo de la originalo ................................................. 169 Antaŭparolo, Gerda van der Sijde (Nederlando) ............................................. 169 Eminentaj pioniroj de la blindulesperantista movado (daŭrigo) ................... 170 Anglio Eunice Hughes ...................................................... 170 Aŭstralio Matilda (Tilly) Ann Aston .................................. 172 Harold Charles Dickinson .................................. 173 Finnlando Einar Juvonen ....................................................... 174 Francio Albert Masselier ................................................... 175 4 Serge Gyors ........................................................... 176 Pierre Chaillet ....................................................... 177 FR Germanio Hans Breitenbach ................................................. 179 Fritz Karow ........................................................... 180 Italio Guglielmo Vassio ................................................. 181 Jugoslavio Veljko Ramadanoviĉ ............................................ 183 Vladislav Stefanoviĉ ............................................. 184 Nederlando Rafael Israëls ......................................................... 185 Pollando Jozefo Smietanko .................................................. 186 Sovetunio Pjotr Vasiljeviĉ Gorĉakov .................................... 190 Miĥail Ivanoviĉ Verbickij .................................... 191 Zinaida Ivanovna Ŝamina ................................... 192 [Finnlando]/Svedio Varma Thilander .................................................. 194 Postparolo, R. Krchňák kaj A. Varró .................................................................. 195 Kvara volumo (2016) Historio de la Esperanto-movado inter la blinduloj 1948–2015 .................... 200 Superrigardo pri blindulesperantista movado 1948–1989 .............................. 200 Viddifektitoj organiziĝas ...................................................................................... 201 Esperantokongresoj daŭre progresigas disvolviĝon de porblindulaj aferoj .. 202 Internaciaj Kongresoj de Blindaj Esperantistoj (IKBE) kaj aliaj internaciaj renkontiĝoj 1948–1989 ................................................. 202 Kunlaborkomitato de nordlandaj blindulorganizaĵoj (1951) .......................... 206 Esperanto deviga en jugoslava blindul-instituto (1952)