Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Frampol 2015 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
trategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015- Frampol 12 maja 2015 2020 została opracowana przez firmę EuroCompass Sp. z o.o. na podstawie umowy z Gminą z dnia r.
S
Eksperci zewnętrzni:
Ryszard Boguszewski Beata Filipowicz Karolina Szeląg
2
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Spis treści:
4
1. Wprowadzenie ...... 4 1.1. Metodologia prac nad strategią ...... 5 1.2. Przesłanki aktualizacji dotychczasowej strategii...... 6 1.3. Spójno rozwojuść z dokumentami Gminy Frampol strategicznymi i planistycznymi ...... 14 2. Potencjał ...... 14 2.1. Lokalizacja ...... 16 2.2. Środowiskoecze stwo przyrodnicze i kulturowe...... 28 2.3. Społ ń ...... 2.4. Gospodarka...... 3847 2.5. Infrastruktura rz ...... 57 2.6. Jakość ą dzenia...... 64 3. Analiza SWOT...... - ...... 66 4. Analiza potencjału społeczno gospodarczego Gminy Frampol na tle gmin powiatu biłgorajskiegoizja, misja ...... i cele strategiczne...... 69 5. W ...... 69 5.1. Wizja i misja...... a ...... 70 5.2. Celeanie strategiczne, i finansowanie operacyjne strategii i kierunki dział ń ...... 87 6. Wdraż anie i monitoring strategii...... 87 6.1. Wdraż ...... 6.2. Finansowanieeczna strategii ...... 11193 7. Partycypacja społ ...... 117 8. Spis rycin, wykresów, tabel i fotografii ......
3
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
1. WPROWADZENIE trategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020 jest wynikiem Horyzont czasowy niniejszej strategii to lata 2015procesu-2020 i aktualizacji j wcześniej obowiązującego dokumentu i dostosowania go do zmieniających się uwarunkowań. est on zgodny z obecnym okresem programowania Unii Europejskiej. 1.1. MetodologiaS prac nad strategią aktualizacji strategii -partycypacyjny,
s odczas wykorzystano model ekspercko pozwalający na szeroki udział władz i społeczności lokalnej w pracach nad trategią przyRozwoju jednoczesnym Lokalnego zaangażowaniu Gminy Frampol ekspertów zewnętrznych.
Strategia składa się z trzech zasadniczych iczęści:P diagnostycznej (Rozdział 2. Potencjał rozwoju Gminy Frampol), strategicznej (Rozdział 5. Wizja, misja i cele strategiczne) i wdrożeniowej (Rozdział 6. Wdrażanie finansowanie strategii). zalety i mocne punkty obszaru g W części diagnostycznej scharakteryzowane zostały najważniejsze miny, a także problemy, na które należało zwrócić uwagę podczas formułowania kierunków rozwoju. Analiza skupiła się na sześciu następujących aspektach: u zycznogeograficznego miny, warunkowania wynikające z administracyjnego i fi kulturowe oraz przestrzennepołożenia g gminy, środowisko przyrodnicze i dziedzictwo zagospodarowanie potencja , ł społeczny (obecne trendy demograficzne oraz dostępność
infrastrukturyi społecznej) , uwarunkowania gospodarcze, w tym rolnictwo, przedsiębiorczość -kanalizacyjna, gazowa, elepotencjał do rozwoju turystyki , infrastruktura komunikacyjna i techniczna (wodno w gminie ktroenergetyczna, internetowa) Diagnozajakość rządzenia miny Frampol. i jej -
potencjału G sytuacjie na stronie społeczno internetowejgospodarczej Gminy Frampolopracowana została w oparciu o dostępne dane Głównego Urzędu Statystycznego, dane z Urzędu Miejskiego oraz informacje dostępn . Pozyskano również gminy szereg informacji z opracowań Biura Planowania staPrzestrzennego w Lublinie oraz innych publikacji branżowych, a także dzięki ankietyzacjijak i mieszkańców . Analizę przedstawiono zarówno w ujęciu tycznym, polegającym na zestawieniu wartości danego wskaźnika w roku 2013, dynamicznym polegającym na ukazaniu zmiany w stosunku do roku bazowego (2008). zestawieniu gminy la jej Część diagnostyczna została podsumowana w formie analizyminy Frampol SWOT, na czyli tle mocnych i słabych stron obszaru oraz szans i zagrożeń d rozwoju. Dodatkowo, w celu wskazania obecnej pozycji G
4
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
gmin - pozostałych powiatu biłgorajskiego, przeprowadzona została analiza sytuacji społeczno gospodarczej tych jednostek. Dzięki takiemu zestawieniu wyraźne stało się w jakich aspektach Gmina Frampol pozytywnie się wyróżnia, a w jakich powinna dążyć do poprawy sytuacji. nia niniejszej s rozwoju Gminy Frampol na lata 2015- Kolejnymi etapem budowa trategii było wizja wyznaczenie gminy w wizji 2020 i misjiroku zostanie 2020 oraz celów strategicznych operacyjnych, poprzez realizację których wyznaczona urzeczywistniona. opracowa nia strategii oraz jej monitoringu i ewaluacji p i finansowania Niezwyklestrategii ważną kwestią było również nie systemu wdrażayzoncie czasowym . W tej części znalazł się lan działań proces , zawierający zadania planowane do realizacji w hor obowiązywania strategii. Wyznaczone zostały również jednostki odpowiedzialne za wdrożenia dokumentu do realizacji opisano.
W ostatnim rozdziale dokumentu proces partycypacji społecznej, czyli udziału społeczności lokalnej w pracach nad strategią. Zostały tu przedstawione wnioski ze spotkań konsultacyjnych oraz przeprowadzonej ankietyzacji mieszkańców. 1.2. Przesłanki aktualizacji dotychczasowej strategii
aktualizacji Lokalnego Gminy Frampol j s G łówną przesłanką Strategii Rozwoju była regiokonieczność dostosowania zapisów obowiązującewiel trategii do nowego paradygmatui polityki regionalnej w Polsce, zakładającego m.in. specjalizację nalnej i lokalnej gospodarki oraz oszczeblowy model zarządzania współdziałania w zakresie realizacji wspólnych zadań i przedsięwzięć inwestycyjnych. gminy i Ważną kwestią było zapewnienie spójności pomiędzy s trategią rozwoju aktualnie obowiązującymi dokumentami strategicznymiubelskiego na lata na 2014 poziomie-2020 wspólnotowym, krajowym i regionalnym, w tym w szczególności z celami zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa L (z perspektywą do 2030 r.). ozwoju Lokalnego Gminy Frampol iZasadniczym argumentem przemawiającym za aktualizacją Strategii R z tej była również konieczność dostosowania jej celów działań do nowej polityki, spójności Unii Europejskiej oraz wynikających polityki celów - tematycznych, wdrażanych za pomocą krajowych i regionalnych programów operacyjnych finansowanych w ramach nowej perspektywy finansowej UE na lata 2014 2020.
5
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
1.3. Spójność z dokumentami strategicznymi i planistycznymi
niniejszym Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020 z strategicznymi i podrozdziale przedstawiono powiązania Strategii Rozwoju dokumentami ws planistycznymi na poziomie wspólnotowym, krajowym oraz wregionalnym. Szczególnie istotnym wymiarem polityki wspólnotowej jest pieranie trwałego wzrostu społecznego i gospodarczego, co zostało uwzględnione Wponiższej analizie spójności.
Pakiet legislacyjny polityki spójności na lata 2014-2020
11 W ramach pakietu legislacyjnego Komisja Europejska zaproponowała strategicznych celów tematycznych, które są ściśle związane ze strategią „Europa 2020”. Odnoszą się one również do wszystkich Funduszy Wspólnych Ram Strategicznych, w tym Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Europejskiego Funduszu Społecznego. Zgodnie z przyjętą zasadą programowania, Poziom wspólnotowy Poziom Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol została oparta na celach wynikających z dokumentów programowych, dlatego cele strategiczne niniejszej strategii znajdują odzwierciedlenie w priorytetowych celach Unii Europejskiej. Strategia Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu
terytorialnej gminy, tym samym Cele wskazane w Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol przyczyniają się do zwiększenia spójności gospodarczej, społecznej i wykazują pełną zgodność z priorytetami– Strategii Europa 2020, tj.: z rozwój zrównoważony wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej znemu – o zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej, irozwój terytori sprzyjający włączeniu społec wspieranie gospodarki wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną alną, Gminy Frampol wpis w Należy również podkreślić, że wizja określona dla uje się zasadę zrównoważonego rozwoju, przyczyniając się do aktywizacji ekonomicznej i społecznej obszaru przy jednoczesnym racjonalnym korzystaniu z zasobów przyrodniczych.
olityka rozwoju w Polsce prowadzona jest w oparciu o następujące dokumenty strategiczne, Długookresowa składające Strategia się na system Rozwoju zarządzania Kraju. rozwojem Polska 2030. kraju: Trzecia fala nowoczesności – kraju w perspektywie określa główne trendy, wyzwania oraz koncepcję rozwoju
Poziom krajowy Poziom Średniookresowa Strategia Rozwoju Kraju 2020 – P długookresowej, najważniejszy dokument określający cele strategiczne rozwoju kraju do 2020 r., kluczowy
6
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
w obecnej perspektywy finans -2020, dla określenia działań rozwojowych, w tym możliwych do sfinansowania 9 zintegrowanych, ponadsektorowych strategii ramach owej UE na lata 2014 ”, , służących realizacji założonycL h celów rozwojowych: Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki „Dynamiczna Polska 2020 Strategia Rozwoju Kapitału udzkiego, Strategia Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030Krajowa roku), Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko yste (BEiŚ),mu Strategia Sprawne Państwo, Strateg ia Rozwoju Kapitału Społecznego, Rolnictwa Strategiai R Rozwoju Regionalnego, Strategia Rozwoju S Bezpieczeństwa Narodowego RP, Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, ybactwa. „Gmina Frampol w 2020 roku to nowoczesna jednostka miejsko-wiejska z rentownym rolnictwem iWyznaczona rynkiem zbytu w płodówStrategii rolnych, Rozwoju wykorzystująca Lokalnego Gminy swoje Frampol walory przyrodnicze, wizja: kulturowe i historyczne do rozwoju turystyki i zwiększenia jakości życia mieszkańców” wraz z
celami strategicznymi opiera się na wykorzystaniu endogenicznego potencjału do rozwoju gospodarczego i wzrostu spójności społecznej oraz przestrzennej. Jest to spójne z celami głównymi następujących dokumentów krajowych: 1. Średniookresowa Strategia Rozwoju Kraju 2020 (ŚSRK): Wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów, zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę jakości życia ludności;
2. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie: Efektywne wykorzystanie specyficznych regionalnych oraz terytorialnych potencjałów rozwojowych dla osiągnięcia celów rozwoju kraju – wzrostu, zatrudnienia i spójności w horyzoncie długookresowym.
Jednocześnie Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego postuluje trzy cele polityki regionalnej do wspomaganie 2020 roku. Są one następujące:
wzrostu konkurencyjności regionów („konkurencyjność”), budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji
obszarów problemowych („spójność”), tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działań rozwojowych, ukierunkowanych terytorialnie („sprawność”).
Cele strategiczne Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol wpisują opartej się wena wszystkie trzy wyżej przytoczone cele. Prowadzą one do zwiększenia konkurencyjności obszaru poprzez określenie jego funkcji gospodarczej rozwijających się specjalizacjach, przy wykorzystaniu występujących lokalnych zasobów. Ponadto poprzez integrację działań, cele wpływają na zwiększenie spójności terytorialnej w układzie regionalnym i krajowym, w szczególności rozwojuzapewniając gminy możliwość trwałego rozwoju ekonomicznego na terenach marginalizowanych. Powyższe kompleksowe podejście do sprawy planowania oraz współpraca samorządów pozwoli na uzyskanie efektu synergii,
7
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
polegającego na realizacji działań spójnych i służących osiągnięciu zamierzonych celów, określonych w strategii. 3. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 Efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej terytorialnie zróżnicowanych potencjałów rozwojowych dla osiągania ogólnych celów rozwojowych – konkurencyjności,: zwiększenia zatrudnienia, sprawności funkcjonowania państwa oraz spójności w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym w długim okresie
. rolnictwa Strategiai Rozwoju Lokalnegoego Gminy Frampol wpisuje się w powyższy cel, wizjiuwzględniając rozwoju zróżnicogminy wane potencjały rozwojowe obszaru w zakresie: przetwórstwa bazując na posiadanych zasobach. Jednocześnie w określonej uwzględniono zrównoważone zarządzanie prowadzące do lepszych warunków życia.
Ponadto określone w strategii cele strategiczne są spójne z celami polityki przestrzennego Poprawa zagospodarowania spójności wewnętrznej kraju określonymi i terytorialne w KPZK równoważenie 2030, zwłaszcza rozwoju z: kraju poprzez promowanie integracji funkcjonalnej, tworzenie warunków dla rozprzestrzenianiaa) Celem 2. się czynników rozwoju, wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich oraz wykorzystanie potencjału wewnętrznego wszystkich terytoriów, Poprawa dostępności terytorialnej kraju w różnych skalach przestrzennych poprzez rozwijanie infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej, b) Celem 3. Kształtowanie struktur przestrzennych, wspierających osiągnięcie i utrzymanie wysokiej jakości środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych Polskic) Celem, 4. Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego
d) Celem 6. . 4. Założenia Krajowej Polityki Miejskiej Wzmocnienie zdolności miast i obszarów zurbanizowanych do kreowania wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy oraz poprawa jakości życia mieszkańców :
. go
Z w dnie z 1 Ramowym Systemem Organizacji Programowania Strategicznego Województwie Lubelskim funkcjonuje trzyszczeblowy system dokumentów strategicznych . Na najwyższym szczeblu znajduje się Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego oraz Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego. Drugim szczeblem programowania strategicznego jest naRegionalna lata 20 1 Strategia4- Innowacji Województwa– Lubelskiego, natomiast trzecim są Poziom regionalny programy rozwoju i Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Lubelskiego 2020 (RPO WL 2014 2020), będące zasadniczym narzędziem realizacji Strategii, ocenianym pod kątem zgodności z celami strategicznymi.
1
Ramowy System Organizacji Programowania Strategicznego w Województwie Lubelskim, UMWL, Zał. Do Uchwały Nr CII/1911/2012 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 20 marca 2012r.
8
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020
StrategiaLubelskiego Rozwoju na lata Lokalnego2014- Gminy Frampol jest spójna pod – względem przewidzianych działań z wyznaczonym w Strategii Rozwoju Województwa 2020 Obszarem Strategicznej Interwencji Obszary Gospodarczegowykorzystaniu Wykorzystaniau Walorów Przyrodniczych i Kulturowych. Działania wpisują się wprost w przewidziany dla tego- obszaru rodzaj interwencji służący: potencjał obszarówfunkcji cennych turystycznej, przyrodniczo ab i kulturowo dla tworzenia warunków wzrostu społeczno gospodarczego tych obszarów oraz określenia charakteru i natężenia y nie powodowała ona dewaloryzacji lub zniszczenia walorów i zasobów przyrodniczych, które na tym tereniej sąinfrastruktury podstawą jej transportowej, wykształcenia. Ponadto, interwencja powinna obejmować poprawatakie dział warania jak: aktywna ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego i przyrody, irozwó poprawa dostępu do usług społecznych, unków fitosanitarnych, przywrócenie miastom funkcji społecznych Ryc. 1. Gmina Frampolgospodarczych na tle Obszarów z jednoczesnym Strategicznej Interwencji wsparciem zasobów ludzkich i przedsiębiorczości.
Źródło: opracowanie własne na podstawie Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020
9
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
W horyzoncie 2020 r. strategiczne cele rozwoju regionu lubelskiego, których realizacji będą służyły działania samorządu województwa, są określone następująco: Restrukturyzacja rolnictwa 1. Wzmacnianie urbanizacji regionu,
2. oraz rozwój obszarów wiejskich, 3. Selektywne zwiększanie potencjału wiedzy, kwalifikacji, zaawansowania technologicznego, przedsiębiorczości i innowacyjności regionu.
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol wyznacza do realizacji działania, przyczyniające się do:
1. Zwiększenia atrakcyjności gminy dla inwestorów i turystów, poprzez:
komunikacyjnej,poprawę warunków do rozwoju działalności przedsiębiorstw, m.in. przez tworzenie terenów inwestycyjnych i zwiększenie dostępności
konkrozwój infrastruktury turystycznej i usług turystycznych, Rozwojupromowanie przedsiębiorczości oraz rozwój infrastruktury, poprawiającej urencyjność gospodarczą obszaru; 2. rolnictwa i przedsiębiorczości opartej na lokalnych specjalizacjach,
poprzez:
wzmocnienie; zdolności inwestycyjnej przedsiębiorstw, oprawypoprawę jak efektywności funkcjonowania sektora rolnego oraz jego większą specjalizację 3. P ości życia w sferze mieszkaniowej, opieki zdrowotnej, włączenia społecznego, edukacji oraz bezpieczeństwa publicznego i administracji publicznej,
poprzez:energii z wykorzystanie wewnętrznego potencjału obszaru w zakresie produkcji wzr odnawialnych źródeł, ost inwestycji na rzecz polepszenia efektywności energetycznej
budynków mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej,
lepszy dostęp do opieki zdrowotnej oraz programów profilaktycznych, - lepszy dostęp do usług edukacyjnych oraz sportu i rekreacji mieszkańców, wzrost jakości rządzenia i e administracji. w LubelskiegoPoprzez powyższe na lata interwencje2014- strategia przyczynia się0 do osiągnięcia zamierzeń poszczególnych celach strategicznych Strategii Rozwoju Województwa 2020 (z perspektywą do 203 r.). Powiązania pomiędzy poszczególnymi priorytetami strategii przedstawione zostały w tabeli nr 1.
10
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Tabela 1. Zestawienie powiązań pomiędzy priorytetami Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol a Strategią Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030 r.) Cel strategiczny 2. Cel strategiczny 1. Wspieranie Zwiększenie rozwoju lokalnej Cel strategiczny 3. Cel strategiczny 4. Strategiczne cele atrakcyjności przedsiębiorczości Podniesienie jakości Poprawa rozwoju regionu inwestycyjnej w obszarze życia i aktywizacja funkcjonowania lubelskiego i turystycznej rolnictwa, mieszkańców lokalnej gminy przetwórstwa administracji rolno-spożywczego oraz usług
X X X regionuCel strategiczny 1: Wzmacnianie urbanizacji
Restrukturyzacja Cel strategiczny 2: X
rolnictwa oraz rozwój
obszarów wiejskich Cel strategiczny 3: kwalifikacji,Selektywne zwiększanie X X X X zaawansowaniapotencjału wiedzy,
itechnologicznego, przedsiębiorczości
innowacyjności regionu Funkcjonalna, Cel strategiczny 4: X X i kulturowa integracja regionuprzestrzenna, społeczna Źródło: opracowanie własne na podstawie Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030 r.)
Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020
Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego (RPO WL) jest trzecim szczeblem planowania strategicznego. RPO WL jest zasadniczym narzędziem realizacji strategii, ocenianym pod kątem zgodności z celami strategicznymi. System wdrażania ukierunkowany jest na realizację projektów spełniających następujące aspekty: projekty partnerskie, w tym partnerstwa publiczno-prywatnego i w
obszarach funkcjonalnych, inwestycje i działania, zapewniające efekt prorozwojowy.
W ramach RPO WL określone zostały cele szczegółowe, które będą realizowane poprzez 14 Osi Priorytetowych, odpowiadających celom tematycznym pakietu legislacyjnego Unii Europejskiej. ol i Szczegółowe powiązania pomiędzy Strategią Rozwoju Lokalnego Gminy Framp Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Lubelskiego zostały przedstawione w tabeli nr 2, wskazując jedynie te priorytety, które będą realizowane przez strategię.
11
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Tabela 2. Powiązania pomiędzy celami strategicznymi Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol i Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 Cel strategiczny 2. Cel strategiczny 1. Wspieranie rozwoju Zwiększenie Cel strategiczny 3. Cel strategiczny 4. lokalnej atrakcyjności Podniesienie jakości Poprawa Oś priorytetowa przedsiębiorczości inwestycyjnej życia i aktywizacja funkcjonowania RPO WL w obszarze rolnictwa, i turystycznej mieszkańców lokalnej przetwórstwa rolno- gminy administracji spożywczego oraz
usług
X i innowacje 1. Badania X
2. Cyfrowe Lubelskie X X
3. Konkurencyjność
przedsiębiorstw X X X
4. Energia przyjazna
środowisku energetyczna X X X i5. Efektywność niskoemisyjna gospodarka
i6. efektywne Ochrona X X wykorzystanieśrodowiska
zasobów X X kulturowego7. Ochrona idziedzictwa naturalnego
regionalna X i8. ekologiczny Mobilność transport X X
9. Rynek pracy X i10. Adaptacyjność zmianprzedsiębiorstw pracowników do
X
11. Włączenie
społeczne X i12. kompetencje Edukacja, umiejętności
X
13. Infrastruktura
społeczna
14. Pomoc Źródło: opracowanie własne na podstawie RPO WL na lata 2014-2020 techniczna
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego Dokumentem, który reguluje politykę przestrzenną w województwie lubelskim jest z , który jest oobecnie w trakcie zmian (aktualny projekt z sierpnia 2015 roku), gdyż dokumentcnie 2002 roku był sporządzony w oparciu o nieobowiązującą już ustawę zagospodarowaniu przestrzennym z 1994 r. w innych niż obe - uwarunkowaniach geopolitycznych, rozwojowych i instytucjonalnych planowania. PZP WL określa zasady i kierunki kształtowania struktury funkcjonalno przestrzennej regionu oraz działania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych stanowiąc formalną i merytoryczną płaszczyznę odniesienia dla
12
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
podejmowanych decyzji przestrzennych. Według Planu Miasto Frampol jest miastem koncentracji funkcji podstawowych i rozwoju ponadlokalnych funkcji specjalistycznych. -
Według Planu Gmina Frampol wchodzi w skład Roztoczańsko Puszczańskiegonego iObszaru Funkcjonalnego, dla którego priorytetem rozwojowym jest aktywizacja gospodarczaw tym poprzez wykorzystanie potencjału uzdrowiskowego, leś turystycznego. Podstawową funkcją dla tego obszaru jest funkcja gospodarcza, turystyczna, jako funkcja towarzysząca wskazana jest funkcja rolnicza, ukierunkowana na rolnictwo ekologiczne i produkcję roślin przemysłowych.
13
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
2. POTENCJAŁ ROZWOJU GMINY FRAMPOL
2.1. Lokalizacja G mina Frampol - w jest gminą2 miejskoGmina Frampolwiejską, zlokalizowaną północnej części z powiatu biłgorajskiego,, na południu województwa lubelskiego. , naJej powierzchnia gmin wynosi 108 km . od północy graniczy z gminą Goraj powiatu biłgorajskiego od południa z gminą Biłgoraj z powiatu biłgorajskiego zachodzie z ą Dzwola z powiatu janowskiego, a na wschodzie z gminą Radecznicag z powiatu zamojskiego. oza miastem g 15
Stolicą miny jest Miasto Frampol. P w skład miny wchodzi sołeckich miejscowości wiejskich: Chłopków, Karolówka, Kąty,2 Komodzianka, Korytków Mały, Pulczynów, Radzięcin, Rzeczyce, Smoryń, Sokołówka, Stara Wieś, Ryc.Teodorówka, 2. Położenie TeoGminydorówka Frampol na Kolonia, tle podziału Wola administracyjnego Kątecka i Wola woj. Radzięckalubelskiego i Polski.
Źródło: opracowanie własne
Według podziału fizycznogeograficznego Kondrackiego (2010) Gmina Frampol jest położona makroregion w obrębie dwóch Roztoczemakroregionów – i dwóch mezoregionów: – mezoregion Roztocze Zachodnie, makroregion Kotlina Sandomierska mezoregion Równina Biłgorajska.
2 , czerwiec 2015
http://www.frampol.pl/index.php?pid=1240
14
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
– na na wsc – Roztocze Zachodnie rozcięte jest przełomową doliną Gorajca na dwie części Lessowe zachód od doliny znajduje się Roztocze Gorajskie, hódniezwykle Szczebrzeszyńskie. malowniczy Północna część Gminy Frampol położona jest na Roztoczu Gorajskim. wzniesienia Roztocza porozcinane są wąwozami, co daje krajobraz. obszaru Równina Biłgorajska jest płaskowyżem opadającym ku zachodowi. Większość Ryc. 3. Położeniemezoregionu Gminy Frampol pokryta na tle jestpodziału lasami fizycznogeograficznego Puszczy Solskiej.
Źródło: opracowanie własne na podstawie Kondracki 2010
15
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
2.2. Środowisko przyrodnicze i kulturowe
G - w ob mina Frampol- położona jest w obrębie dwóch jednostek geologicznych: północno wschodnia część znajduje się rębie Synklinorium Brzeżnego, kierunku południowo zachodnia należy do Zapadliska Przedkarpackiego. Granicą pomiędzy jednostkami jest strefa tektoniczna złożona z serii uskoków opadających w Zapadliska Przedkarpackiego. fosforyty 500Synklinorium Na Brzeżne wypełniają silnie spękane osady kredowe (wapienie,– wapienie kreda pisząca, opoki, margle i , piaskowce). Miąższość i utworów kredowych dochodzi do m. nich leżą osady trzeciorzędowe (mioceńskie) organodetrytyczne, żwiry gipsy. Fragmenty trzeciorzędu odsłaniają się na powierzchni w okolicach Radzięcina, Starej Wsi i Woli Kąteckiej. Ich miąższość waha się od 10 do 40 m. -W czwartorzędzie strefęgminy krawędziową Roztocza objęło zlodowacenie południowopolskie. Miąższość osadów czwartorzędowych dochodzi do 15 m. W północno wschodniej części podczas zlodowacenia
Budowa geologiczna i surowce mineralne surowce i Budowageologiczna północnopolskiego zakumulowały się lessy, które przykrywają trzeciorzędowe wapienie. , wRównina Biłgorajska nie została objęta morzem, kredowym, w związku z czym na osadach jurajskich zalegają bezpośrednio osady trzeciorzędowe. W pliocenie obrębie Zapadliska– piaski Przedkarpackiego i miała miejsce intensywna działalność rzeczna. Rzeki wydrążyły na przedpolu Roztocza rynnę, w której osadziły się piaski,osady czwartorzędowe żwiry sandrowe, gliny zwałowe, piaski i żwiry lodowcowe, piaski eoliczne lokalnie w wydmach, a w dolinach rzecznych żwiry, mady rzeczne, torfy i namuły.
W Gminie Frampol występują surowce mineralne związane z osadami trzeciorzędowymi i czwartorzędowymi. Z trzeciorzędem związane są utwory węglanowe,wapienno- wykorzystywane jakoNa granicy kamienie Gminy drogowe i budowlane. Utwory czwartorzędowe to piaski kwarcowe, wykorzystywane do- piaskowej produkcji cegły o piaskowej oraz torfy. Frampol i Biłgoraj znajduje się złoże piasków kwarcowych do produkcji cegły3 wapienno „Dyle” powierzchnig 1,81 ha, mające znaczenie regionalne .
W minie znajdują się również złoża: -
kruszywa naturalnego: Kąty III, Kąty IV, Kolonia Kąty, Frampol I Pola A i B,
Sokołówka I, – kamieni drogowych i budowlanych: Radzięcin II, surowców ilastych ceramiki budowlanej Frampol I i II.
W dolinach rzecznych i bezodpływowych zagłębieniach występują torfy, które ze względu na istotne znaczenie środowiskowe nie są eksploatowane.
, czerwiec 2015 3 http://baza.pgi.gov.pl/igs/zloze.asp?ID=2778&mode=kontury
16
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
geomorfologii G , o miny Frampol bardzo charakterystyczny jest podział na w wyżynną pagórkowatą północ i nizinne południe, rozdzielone krawędzią charakterze tektonicznym. Jest to jedyny w Polsce tak wyraźnie zaznaczony rzeźbie terenu fragment granicy geologicznej pomiędzy fałdową Europą Rzeźba terenu Zachodnią i płytową Wschodnią. a pokrywa W - , Rzeźba Roztocza Zachodniego wykazuje typowo lessowy charakter. Grub lessowa jest gęsto rozcięta przez suche doliny erozyjno denudacyjne i wąwozy którychRyc. 4. Ukształtowanie głębokość powierzchni sięga 15 m, Gminy a szerokość Frampol i okolic waha się od 1 do 20 m.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z serwera WMS: http://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/img/guest/HIPSO/MapServer/WMSServer?
Równina Biłgorajska to rozległe obniżenie, będące fragmentem Kotliny Sandomierskiej. Jej powierzchnia łagodnie opada ku dolinie Tanwi. Charakterystycznym- elementem równiny są wydmy oraz bagna i torfowiska. Wały wydmowe i pola piasków eolicznych osiągają rozmiary- kilkuset metrów i wysokość względnąRoztocza 15 20 m. Urozmaicenie rzeźby stanowią również doliny rzeczne rzek spływających z Roztocza w kierunku południowo zachodnim. U podnóża krawędzi rozciągająw sięGminie lasy należąceFrampol do kompleksu Puszczy Solskiej.
Wysokość terenu waha się od 210 m n.p.m. w dolinie Białej Łady do 330 m n.p.m. w rejonie Teodorówki.
17
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
a terenie G trzec ody podziemne n miny Frampol występują w utworach kredowych, gminyiorzędowych i czwartorzędowych.
Obszar jest położony w obrębie dwóch Jednolitych Części Wód Podziemnych, – miny, hydrograficzna na które Państwowy Instytut Geologiczny podzielił obszar Polski:
W JCWP nr 107 północna część g wody podziemne występują w obrębie Sieć kredy górnej i dolnej, jury i ten paleozoiku, na jednostka charakteryzuje się nadwyżką zasobów wód podziemnych, wody są dobrej jakości i wymagają prostego uzdatniania, obszar leży do górnokredowego Głównego – miny, Zbiornika Wód Podziemnych nr 406 Niecka Lubelska (Lublin), JCWP nr 127 południowa część g wody słodkie występują na głębokości do 80 m, występują tu wody w piaskach i żwirach nrczwartorzędowych 428 Dolina Kopal oraz wody szczelinowe w kredowych utworach węglanowych, wody posiadają dobrą jakość, obszar leży w obrębie GZWP na Biłgoraj Lubaczów. obszaru ana jest przez Sieć hydrologicznai Gminy Frampol jest słabo, rozwinięta. Gminaminy prawie na w całości- należy do zlewni Wisły.Gorajec Większość u odwadni kolei jest Białą Ładę (dopływ Tanwi) Bukową (dopływ Sanu) jedynie fragment g północnym wschodzieRyc. 5. Sieć hydrograficzna odwadnia Gminy Frampol(dopływ i okolic Por , który z dopływem Wieprza).
Źródło: opracowanie własne
, , – Źródłai w Białej Łady znajdują się w Chrzanowie w powiecie janowskim. W okolicy miejscowości Sól Biała Łada przyjmuje swój największy dopływ Czarną Ładę dalszym biegu przybiera nazwę Łada. Biała Łada płynie w centralnej i zachodniej
18
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
56,5 km, z czego w Gminie Frampol części Gminy Frampol. Jej długość to ok. 19 km znajduje się . Gminie Frampol, Bukowa jest prawobrzeżnym dopływem Sanu o długości 52 km. Rzeka rozpoczyna swójkajakowe bieg w w okolicy wsi Korytków Mały. Obecnie rzeka ma wąskie głębokie koryto z niewielką ilością wody. Na rzece organizowane są spływy . -
W północno zachodniej części gminy znajduje się zbiornik retencyjny o powierzchni 4,5 ha, zasilany wodami Białej Łady. Zbiornik jest również wykorzystywany do celówg rekreacyjnych.
W minie na obszarze Równiny Biłgorajskiej występują wody stojące w postaci mokradeł i bagien, które tworzą się ze względu na płytko występujące wody gruntowe.
limat w G masy powietrza morskiego K z minie Frampol kształtowany jest przez
Klimat zachodu i kontynentalnego ze wschodu, przy czym przeważają wpływy kontynentalne. - -8 ° a RoztŚrednia roczna temperatura z wielolecia 1971 2000 wyniosła we Frampolu 7 C, więc podobnie jak w całym województwie lubelskim i wschodniej Polsce. Obszary oczańskie gminy wyróżniają się niższymi temperaturami w porównaniu do obszarów otaczających. – 550- Średnie600 mm, roczne sumy opadów-650 również różnią się w zależności od wysokości nad poziomem morza. Na Równinie Biłgorajskiej występują niższe sumy opadów zaś na Roztoczuw Gminie 600 Frampolmm. - jest
Okres wegetacyjny wynosi 203 210 dni. Niekorzystną cechą występowanie w tym okresie przymrozków. - nicowanie W gminie występują wiatry zachodnie i południowo zachodnie. Urozmaicona rzeźba terenu wpływa na zróż mikroklimatów: stoki o południowej zanieczyszczenia ekspozycji charakteryzują się lepszym nasłonecznieniem,a na w teren dolinach rzek i obniżeniach terenu występują inwersje termiczne, w dolinach zalegają również powietrza ze względu na słabą wentylację, ach zawietrznych dłużej zalega pokrywa śnieżna.
- Gleby okrywag glebowa Gminy Frampol jest bezpośredniowytwo powiązana z Gleby budową te nal geologiczną i utworami skalnymi, które tu występują. Północno wschodnia centralnejczęść miny i zajęta jest przez gleby brunatneg i płowe rzone z lessów. eżą do kompleksu pszennego dobrego i klasy bonitacyjnej IVa i IVb w części wschodniejg , na zachodzie miny pojawiają się gleby klasy IIIa i IIIb. P Gle wa Południowa część miny pokryta jest glebami wytworzonymi z piasków luźnych różnej genezy. by te należą do kompleksu tr łych użytków zielonych klasy bonitacyjnej I i II.
19
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
GlebyW dolinach w G rzecznych występują mady rzeczne. – e minie Frampol, w szczególności w północnej roztoczańskiej części, są bardzo silnie degradowan przez erozję wodną, ze względu na podatną na erozję pokrywę lessową i znaczne deniwelacje terenu.
mina i ragment G Frampol jest jednostką o niezwykłych walorach przyrodniczych krajobrazowych. Na jej terenie, w północnej części znajduje się f Szczebrzeszyńskiego Parku Krajobrazowego. Południowa część gminy została objęta ochroną w postaci obszarów Natura 2000. Ponadto w pobliżu granic gminy znajduje się Park Krajobrazowy Lasy Janowskie i Roztoczański Obszar Chronionego
Ochrona przyrody Krajobrazu. 991 roku na obszarze 20 miny Frampol Szczebrzeszyńskic Park Krajobrazowy utworzony został w 1 – 209 ha. Park zajmuje 26% powierzchni G . Obejmuje wschodnią zęść Roztocza Zachodniego. Park charakteryzuje rolniczy się urozmaiconą rzeźbąz terenu wzniesienia i pagórki, z porozcinane u głębokimi wąwozami. Ponadto na tym terenie Deniwelacjewystępuje unikatowy terenu na w obszarze skali europejskiej parku krajobraz roztoczański wąskimi i długimi polami różnorodnymi prawami, położonymi na wzgórzach i zboczach. g przekraczają 50 m.
iW południowej i zachodniej części miny wyznaczone zostały obszary Natura 2000. Znajduje się tu część Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków „Lasy Janowskie” „Puszcza Solska” oraz Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk „Uroczyska Lasów JanowsNa tereniekich” Gminy i „Uroczyska Puszczy Solskiej”. szerokolistne i 2 ne skupisko4 Frampol znajdują się 4 pomniki przyrody: grusza polna, 2 lipy dęby szypułkowe i 1 in . – – two lubelskie – Gmina Frampol cechuje się ponadprzeciętną lesistością 32,7% (powiat biłgorajski sztucznie38,6%, wojewódz 23,1%). Lasypuszcza w gminie należą do kompleksu Puszcza Solska. Kompleks jest złożony głównie z borów sosnowych, w części nasadzonych. W okresie Średniowiecza stanowiła jeden kompleks leśny z Puszczą Sandomierską. W Puszczy Solskiej występują rozległe torfowiska porośnięte przez żurawinę, głóg, leszczynę, jałowiec, bez i czarną jagodę.
4 , czerwiec 2015
http://crfop.gdos.gov.pl/CRFOP/
20
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Ryc. 6. System przyrodniczy Gminy Frampol i okolic
Źródło: opracowanie własne
Na obszarze Gminy Frampol planowane jest utworzenie
kolejnych form ochrony przyrody:
Gorajski (Zachodnioroztoczański) Park Krajobrazowy,
Zachodnioroztoczański Obszar Chronionego Krajobrazu,
Biłgorajski Obszar Chronionego Krajobrazu, Międzynarodowy Rezerwat Biosfery „Roztocze i Puszcza Solska”.
W zakresie ochrony środowiska przyrodniczego bardzo ważna jest szczególna dbałość o estetykę krajobrazu Gminy Frampol i harmonię użytkowania gospodarczego oraz zakaz lokalizowania inwestycji, mogących w znaczący sposób wpłynąć na środowisko.
Kształtowanie środowiska w Gminie Frampol powinno odbywać się poprzez:
rekultywację nieużytków, terenów poeksploatacyjnych i innych terenów
zdegradowanych, zalesienie gruntów najniższych klas bonitacyjnych i zagrożonych erozją
wodną, kształtowanie zalesień i zadrzewień, chroniących glebę przed erozją oraz
stanowiących zaplecze rekreacyjne dla mieszkańców Frampola, harmonizowanie zabudowy zgodnie ze skalą i charakterem krajobrazu.
21
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
a N przestrzeni dwóch wieków obszar dzisiejszej Gminy Frampol podlegał wielu zawirowaniom. Poniżej przedstawiono najważniejsze wydarzenia poczynając od założenia Frampola:
Osada Frampol została założona w 1705 roku przez właściciela tych dóbr
Franciszka5 Butlera,
Zarys historii gminy W 1738 roku król August III wydał przywilej ustanawiający we Frampolu 4 tkacki,jarmarków szews i targ co niedzielę, W II połowie XVIII wieku powołano we Frampolu cechy rzemieślnicze:
ki, rzeźniczy i garncarski, gmina wiejska FrampolW 1835 roku w powiecie właścicielem zamojskim Frampola w guberni został lubelskiej, Leon Niemirowski, W 1870 roku Frampol stracił prawa miejskie i powstała lubelskiego, miny Frampol prz W 1919 roku gmina weszła w skład województwa Gmina W 1930 roku do G yłączono zniesioną gminę Goraj. - została zniesiona w 1954 roku i przywrócona w 1973 roku,
W latach 1975 1998- gmina położona była w województwie zamojskim, W 1993 Frampol odzyskał prawa miejskie, przez co gminę przekształcono
wna gminę miejsko wiejską, Od 1999 roku gmina należy ponownie do powiatu biłgorajskiego województwie lubelskim.
kład przestrzenny Frampola ulic został opracowany na podstawie renesansowych wzorów idealnego miasta. Autor planu nie jest znany. Miasto posiada unikalny na skalę światową rozkład wpisany do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków Województwa Lubelskiego. g
UPodstawą założenia jest kwadrat o długości boków 500 m, zorientowany wedłu istron Świata. W jego centralnej części znajduje się kwadratowy rynek o długości pierzei 225 m. Dużyok zewnętrzny kwadrat został podzielony na dwa pasma bloków pobocznobwiedziony czterema ulicami stodolnymi, które stanowiły jednocześnie dojazd do pól o długości . 500 m. Po osiach i przekątnych układuloty g zostały wytyczone e place kwadratowe o boku 68 m, a także- poprowadzono 8 ulic osiowych. Ulice osiowe miały charakter tranzytowy i stanowiły w ościńców do Janowa, Biłgorajaa numer pierwsz i Szczebrzeszyna.y Główna oś północ południe prowadziła do kościoła jzlokalizowanegon poza miastem. Wszystkie domy prz nazywanoy rynku miały go kolejne numery, nosiłinne domnazwy dziedzica Frampola. Stał na środku rynku nazw, i był ednocześ ie domem zajezdnym i handlowym, ratuszem. Ulice wFrampola posiadały niż obecnie. Ulice przekątne nie miały anazywano je ogólnie „ulicami Tylnymi”, która to nazwa funkcjonuje również dzisiejszych czasach. Działki przyrynkowe służyły rzemieślnikom i kupcom, działki zewnętrzne dostosowane były do gospodarstwa małorolnego, na nich oprócz domu znajdowały się budynki gospodarcze. Domy były parterowe, Układ przestrzenny miasta Frampol i sieć osadnicza gminy osadnicza sieć i miasta Frampol Układprzestrzenny ustawione szczytem do ulicy. Na zewnątrz rozplanowanego układu miasta istniały ulice stodolne, jej przykładem może być ulica Targowa. W połowie XIX wieku idealny układ miasta został nieco przebudowany, ponieważ postanowiono powiększyć tereny pod zabudowę kosztem powierzchni rynku. Postawiono nowe 22
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
jego
pasmo bloków równolegle do istniejącej zabudowy rynku, co zmniejszyło powierzchnię do stanu obecnego tj. 140x140 m.
NaZ początku XX wieku miasto było osadą rolniczą i skupiskiem małego handlu. W 1939 roku w wyniku nalotu bombowego miasto zostało w 90% zniszczone. ostało odbudowane już jako murowane. Na obrzeżach układu pozostały ciągi stodół, które tworzą charakterystyczny krajobraz ulic stodolnych. w - wielObecnie miasto posiada 20 ulic, nie istnieje ratusz i karczma. W mieście znajdują się większości budynki jednorodzinne, istnieją tu jedynie dwa 3 piętrowe bloki orodzinne. 15 Na sieć osadniczą gminy oprócz zwartego - układu Miasta Frampol składa się miejscowościminy wiejskich o statusie sołectwa. Układ osadniczy koncentruje się wzdłuż doliny Białej Łady, a także w północno wschodniej części gminy. Południowa część g nie jest zasiedlona ze względu na zalesienie przez kompleks lasów Puszczy Solskiej.
D – cmentarze ziedzictwo kulturowe Gminy Frampol stanowią w większości obiekty sakralne Tabela 3kościoły. Najważniejsze i zabytki Gminy, w tymFrampol cmentarz żydowski. Numer Obiekt zabytkowy Miejscowość Zdjęcie w rejestrze Frampol
Układ urbanistyczny osady A/75 zeFrampol wraz z zabudową
Dziedzictwo kulturowe Dziedzictwo mieszkalną i gospodarczą, szczególnym uwzględnieniem zabudowy ulic „stodolnych” (Polna, KOrzechowa, Kościelna, Frampol rzymskokatolickiOgrodowa) ościół parafialny A/1444 pw. Matki Boskiej Szkaplerznej i św. Jana Nepomucena, cmentarzwraz z wyposażeniem wnętrza, dzwonnica, kościelny z drzewostanem
23
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Frampol
Budynek dawnej plebanii A/1351 wraz z gruntem pod budynkiem
mentarz grzebalny Frampol
wrazC z nagrobkami A/1592 (żydowski), zamknięty,
i drzewostanem
K rzymskokatolicki ościół parafialny Radzięcin A/170 pw. Św. wKazimierza zabytki Królewicza, wraz z wyposażeniem cmentarzaruchome, cielnego drzewostan w granicach D koś
zwonnica przy kościele Radzięcin A/170 parafialnym pw. Św. Kazimierza Królewicza
grzebalny wraz z iCmentarz nagrobkami Radzięcin A/1436 drzewostanem
mentarz wojenny ojny wiatowej C Smoryń A/1531 z I W Ś
Źródło: opracowanie własne na podstawie Wojewódzkiego Rejestru Zabytków Województwa Lubelskiego (stan na dzień 31.12.2014 r.)
24
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
4 w W Gminie Frampol zewidencjonowano 32 stanowiska archeologiczne: k Pulczynowie, 3 w Karolówce, 7 w Rzeczycach, 1 w Woli Radzięckiej,iej 1z wneolitu Woli Kąteckiej,i e 7 w Smoryniu i 9 w Korytkowie Małym. Są to osady lub ślady osadnictwa ultury amfor kulistych, pucharów lejkowatych, trzcinieckiej i łużyck poki brązu. zabyt Wartości kulturowe powinny być obj ęte ochroną aby służyły obecnym i przyszłym pokoleniom. W zakresie ochrony obiektów kowych w Gminie Frampol należy podjąć m.in. następujące działania:
utrzymać zabytkowy układ urbanistyczny Miasta Frampol,
wyprowadzić ruch tranzytowy poza historyczny układ miasta,
przywrócić wartości historyczne obiektom zdegradowanym,
utrzymać kapliczki i krzyże przydrożne, na obszarach wiejskich kontynuować tradycyjne formy osadnictwa (wsie
łańcuchowe, rzędowe i wielodrożne), udostępniać obiekty zabytkowe dla turystów. i wytwa
Gminapoeci iFrampol pisarze może się poszczycić bogactwem twórców ludowych rzanych przez nich wytworów. W gminie mieszkają twórcy haftu krzyżykowego, malarze, . Do dziedzictwa kulturowego zaliczają się również elementy niematerialne takie jak legendy i podania ludowe, które sprawiają, że dany obszar jest bardziej interesujący. Z Miastem Frampol związana jest legenda o Żydówce Esterce, która zakochała się w goju i chciała za niego wyjść. Kiedy jej ojciec na to się nie zgodził dziewczyna popełniła samobójstwo na wzgórzach w okolicach Frampola. Od tamtej pory jej dusza błąka się po bezdrożach. mi 000, G na Frampol posiada Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego w skali 1:10 opracowane w 1999 roku i uchwalone uchwałą nr VIII/22/99 Rady Miasta i Gminy Frampol z dnia 27 kwietnia 1999 r., które zostało poddane trzem zmianom, zatwierdzonym uchwałami: Nr stycznia 2010 Nr X/46/07 Rady Miejskiej we Frampolu z dnia 21 września 2007 r.
XXXIV/195/10 Rady Miejskiej we Frampolu z dnia 29 r. Nr XXXVII/233/14 Rady Miejskiej we Frampolu z dnia 14 lutego 2014 r. sto
W Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Mia Frampol określane jest jako lokalny ośrodek równoważenia rozwoju z elementami funkcja
Zagospodarowanie przestrzenne usług ponadlokalnych. inistracyjna, lokalne i Dlaz miasta Studium przewidujea rozwój funkcjia turystyki, miejskich mieszkalnictwo takich jak: adm usługi publiczne i komercyjne, ponadlokalne gusługminy zakresu oświaty, ochron zdrowia, obsług , obsługa iprodukcji rolniczej, przemysł i nieuciążliwe rzemiosło wytwórcze. Dla idokument przewiduje następujące funkcje: rolnictwo i jego obsługa, przetwórstwo zbyt płodów rolnych, wytwórczość rzemieślnicza, mieszkalnictwo, wypoczynek turystyka, usługi, produkcja leśna, obsługa ruchu drogowego o znaczeniu regionalnym.
25
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
-
W dokumencie Studium Gmina Frampol została podzielona na strefy funkcjonalno przestrzenne: – ,
Strefa A „miejska” obejmująca teren istniejącego i projektowanego − – zagospodarowania w obrębie Miasta Frampol, dzieli się na 3 podstrefy: − – I teren zabytkowy historyczne miasto Frampol,
II teren rozwojowy istniejąca i projektowana zabudowa poza strefą − rekreacyjny – historyczną, III teren istniejące i projektowane usługi turystyczne – -rolnicza R , związanetereny ze zbiornikiem p wodnym,-ws miny Strefa strefy B „osadniczo oztocza Zachodniego” obejmująca roztoczańskie ółnocno chodniej części g , dzieli się na − – 3 pod : I teren parkowy obejmujący sołectwa położone w obrębie − -rolniczy – Szczebrzeszyńskiego Parku Krajobrazowego, II teren turystyczny osadniczo obejmujący wierzchowiny − – Roztoczaw Zachodniego, III teren aktywizacji gospodarczej obejmujący teren osadnictwa – i dolinie rzeki Biała Łada, 2Strefa C „osadnicza Równiny Biłgorajskiej”, obejmująca południową zachodnią część gminy i lasy Puszczy Solskiej, również jest podzielona na − -rolniczy – podstrefy: I teren osadniczo obejmujący osadnictwo w dolinie rzeki − – Białej Łady,
II teren leśny Puszczy Solskiej obejmujący teren leśny Puszczy Solskiej z enklawami zabudowy śródleśnej.
Według danych BDL GUS z 2013go r., w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego do sporządzenia miejscowegorzeznaczone na planu cele zagospodarowania przestrzenne wskazano powierzchnię 10 761 ha. Wskazano również, że 2 ha powierzchni gruntów rolnych powinny być p nierolnicze i 2 ha powierzchni gruntów leśnych powinny być przeznaczone na cele nieleśne. minie
Obowiązujące Miejscowe PlanyGmina Zag Frampolospodarowan jest pokrytaia Przestrzennego przez w w48,7 g Frampol zostały sporządzonebecnie wedłu wg g Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 2003 roku. – MPZP– %, co istanowi 1 z niewielki odsetek. O 5 minie obowiązuje 10 miejscowych planów: 3 obejmujące Miasto Frampol, 3 miejscowość Karolówka, 3 Sokołówka Na terenuo Korytkowa Małego .
bszarach, których nie obejmują Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego w 2013 roku nie zostały wydane żadne decyzje o lokalizacji celu publicznego, wydano natomiast 10 decyzji o warunkach zabudowy, z których wszystkie dotyczyły zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej.
5 , lipiec 2015
http://planyzagospodarowania.pl/miejscowosci/lubelskie/bilgorajski/frampol
26
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
przestrzennym, j W Gminie Frampol znajdują się obszary zdegradowane, zarówno pod względem ak i ze względu na zidentyfikowane negatywne zjawiska zachodzące w sferze społecznej, scharakteryzowane w podrozdziale 2.3. Społeczeństwo (Identyfikacja problemów społecznych) m.in. bezrobocie, ubożenie społeczeństwa, alkoholizm, niewystarczająca integracja społeczna, brak motywacji do rozwijania- zainteresowań i doskonalenia umiejętności, emigracja zarobkowa, utrudniony dostęp do dóbr kultury, infrastruktury sportowej oraz niewydolność opiekuńczo wychowawcza rodzin. w Jednym ze sposobów zniwelowania wymienionych problemów są planowane gminie działania rewitalizacyjne dotyczące przestrzeni publicznych oraz jednego z budynków komunalnych. w W Mieście Frampol największe potrzeby w zakresie rewitalizacji zidentyfikowano obrębie zabytkowego układu urbanistyczneg o, a dokładniej w obrębie rynku i ulicacu stodolnychrynkowego. orazW ramach powstanie działań rewitalizacyjnych w tym obszarze planowane jest uporządkowanie zabudowy przyrynkowej, przywrócenie integralnej płyty pl Ratusza. Konieczne jest również dostosowanie położenia zprzystanku komunikacji- publicznej. Powyższe działania będą kontynuacją zrealizowanego w 2009 roku przez Gminę Frampol projektu współfinansowanego PROW 2007 2013, który obejmował I etap zagospodarowania rynku poprzez Gminybudowę Frampol fontanny, nasadzenie klonów i wykonanie nawierzchni placu i chodników. Działań rewitalizacyjnych wymaga również pomiesbudynekzczenia komunalny socjalne będący własnością , znajdujący się w miejscowości Teodorówka, w którym obecnie funkcjonuje świetlica wiejska, biblioteka i , jest to również siedziba OSP. Budynek po działaniach rewitalizacyjnych będzie służył społecznościju lokalnej w Teodorówce oraz mieszkańcom sąsiednich miejscowości jako miejsce spotkań i integracji młodzieży i seniorów w ramachz rterenuóżnego gminy rodza działań aktywizacyjnych (zajęcia plastyczne, muzyczne itp.). Ponadto odnowiony budynek będzie pełnił funkcję budynku socjalnego dla rodzin w trudnej Kompleksowasytuacji życiowej. rewitalizacja przestrzeni publicznej w Gminie Frampol
przyczyni się do przemian przestrzennych, w społecznychsferze i ekonomicznych na zdegradowanych obszarach, na których obserwuje się pogorszenie stanu infrastruktury, jak również zidentyfikowane problemy społecznej . Rewitalizacja będzie stanowić impuls do kolejnych inwestycji, przyczyni się do aktywizacji życia gospodarczego, polepszenia standardu życia mieszkańców oraz odbudowy więzi społecznych. W celu szczegółowego zaplanowania działań rewitalizacyjnych konieczne jest opracowanie programu rewitalizacji.
27
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
2.3. Społeczeństwo
L . Liczba udność Frampola w 2013 r. wynosiła 6 328 osób, co stanowiło 6,1% ludności 170 powiatu biłgorajskiego i 0,3% społeczeństwa w województwie lubelskim mężczyzn zamieszkujących Gminę Frampol wynosiła 3 158 (49,9%), a kobiet 3
Demografia G Frampol z 92 osoby (50,1%). Na przestrzeni ostatnich trzech lat zanotowano systematyczny spadek liczby mieszkańców gminy. W 2013 r. minę amieszkiwało o mniej niż w iastaroku 2010.Frampol stano miny, obszar wiejski zamieszkuje 4 miny Ludność M wi 23,4% społeczeństwa g 846 osób, co stanowi 76,6% mieszkańców g . przy W strukturze ludności przeważają kobiety, w 2013 roku na 100 mężczyzn w powieciepadało i 100,3 kobiet, w powiecie biłgorajskim ten wskaźnik wynosi 103. Wielkość tego wskaźnika w 2013 roku pozwoliło Gminie Frampol zająć 3 lokatę 46 w województwie wśród gmin. Wykres 1. Ludność faktycznie zamieszkała w Gminie Frampol w latach 2008-2013
Źródło: Dane GUS BDL Liczba minie 2 ludności ma wpływ na wskaźnik gęstości zaludnienia, aktualnie2, natomiast w g wynosi on 59 osób na 1wa km to i od 3 lat utrzymuje2 się na stałym poziomie. Dla powiatu biłgorajskiego wskaźnik gęstości zaludnienia wynosi 61 osób na 1 km średnia dla województ 86 osób8- 201na 1 km . 2011 -28, Przyrost naturalny w latach 200 3 nie osiągał dodatnich poziomów,- a odna przyrostr. widoczny naturalny jest jego spadek. W 2013 roku osiągnął najniższą wartość najwyższa wartość w badanym okresie wystąpiła w 2011 roku ( 8). Wpływ ma utrzymujący się wysoki poziom zgonów, przewyższający, choć nieznacznie, wskaźnik urodzeń żywych. Poniżej przestawiono wskaźniki demograficzne tj. liczba urodzeń żywych, zgonów i przyrost naturalny na 1000 mieszkańców.
28
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 2. Urodzenia żywe, zgony i przyrost naturalny na 1000 ludności
Źródło: Dane GUS BDL - - Saldo migracji ludności w latach 2008 2013 utrzymywało dość wysoki ujemny poziom. Najwyższą ujemną wartość zanotowano w 2013 roku ( 33). Analiza wskaźnika salda migracji na - 1000 mieszkańców w 2013 roku ulokowałaminie Frampol Gminę Frampolw na niskim a 13 miejscu w powiecie (na 14 jednostek samorządu terytorialnego)w z wynikiem 5,2 osoby. Liczba zameldowań w G 2013 roku wynosił 45 osób, najwyższa wartość w badanym okresie wystąpiła Wykres2009 3. rokuSaldo migracji(53 osoby). i liczba zameldowań na obszarze Gminy Frampol
Źródło: Dane GUS BDL
Struktura wiekowa społeczeństwa w 2013 r. kształtowała się następująco: ludność w wieku przedprodukcyjnym stanowiła 17,4%, ludność w wieku produkcyjnym 60,3%, natomiast osoby w wieku poprodukcyjnym 22,3%. W porównaniu do średniej dla województwa lubelskiego struktura Gminy Frampol wypada niekorzystnie: udział ludności w wieku przedprodukcyjnym 18,3%, produkcyjnym 62,7%, w wieku poprodukcyjnym 18,9%.
proguWedłu zaawansg opracowań ONZ, jeżeli w strukturze ludności odsetek osób w wieku poprodukcyjnym (powyżej 65 lat) stanowi ponad 10%, mówimy o przekroczeniu owanej starości społeczeństwa.
29
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Ryc. 7. Fazy procesu starzenia się społeczeństwa
Źródło: http://www.utw.up.krakow.pl/pliki/lectorium/wyklad1.pdf, lipiec 2015
Wykres 4. Piramida wieku ludności w 2013 r. i udział ludności według ekonomicznych grup wieku
Źródło: Dane GUS BDL
30
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wskaźnik obciążenia demograficznego (tj. ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym) w 2013 r. wynosił 66% i od pięciu lat ulegał wahaniom.
Prognoza demograficzna wykonana przez GUS dla powiatu biłgorajskiego pokazuje, iż w przeciągu najbliższych 37 lat ludność zamieszkująca Gminę Frampol będzie systematycznie spadać. W 2020 r. zmaleje o 3,2%, w 2035 r. 11,2% a w 2050 mieszkańców powiatu będzie mniej o 22,2% w porównaniu do roku 2013.
o najcz ciej powtarzaj problem w spo na D obszarze Gminy Frampol n wyst powaniaęś s zr ących się ó łecznych zidentyfikowanych yciowa, przyzwolenie spo eczne a tak ależą bezrobocielnie i alkoholizmw r . bPrzyczyny m ich czerpanieę z ą óżnicowane: u zła kondycja finansowa, niezaradno ść ż ł że moda, szczeg ópatologiiś óspod osó łodych, na łych wzorców. W dł ższym okresie czasu prowadzą one do rozbicia rodzin, zjawisk negatywnych a nawet do łecznych. Według mieszkańców nadużywanie alkoholu jest widocznym i ciągle narastającym problemem i negatywnym zjawiskiem społecznym.
Kolejnym problemem jest niewystarczająca integracja społeczna oraz brak motywacji do rozwijania zainteresowań bądź doskonalenia posiadanych umiejętności. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być brak przekonania o skuteczności działania, niewystarczająca pomoc ze strony innych osób i instytucji. Identyfikacja problemów społecznych problemów Identyfikacja W następstwie tego wyłania się inny ważny problem, jakim jest niski poziom wykształcenia społeczeństwa. Zarówno nauczyciele jak i młodzież wskazują na brak systemu wyróżniania osób zdolniejszych i nagradzania za szczególne osiągnięcia. Dodatkowo możliwość znalezienia pracy bez posiadanego wykształcenia, wspomniany brak motywacji a także brak wsparcia ze strony organizacji nie stymuluje do chęci podnoszenia swoich kwalifikacji.
Poważnym problemem z punktu widzenia rodzin stała się emigracja zarobkowa. Powoduje ona rozluźnienie relacji rodzinnych i sfery obyczajowej. Skalę tego problemu przedstawia wynik ankietyzacji prowadzonej w roku szkolnym 2007/2008. W roku 2008 problemem eurosierotwa objętych było 735 dzieci. Zauważyć można, że problem ten dotyka sporą część rodzin i dzieci uczących się. Pomimo spadku liczby uczniów, zjawisko to charakteryzuje się tendencją wzrostową i dotyczy ok. 17% ogólnej liczby uczniów.
Problemem odczuwalnym dla większości grup społecznych w gminie staje się ubożenie społeczeństwa a nawet zjawisko biedy. Sytuacja ta spowodowana jest niskimi dochodami osiąganymi z pracy zarobkowej oraz dochodami z gospodarstwa rolnego.KolejnymNajmocniej zjawiskiem dotyka negatywnym on ludzi starszych i bezrobotnych. infrastruktury sportowej oraz jest utrudniony dostęp do dóbr kultury, klubów i świetlic. Ogranicza to w znacznym stopniu rozwój kulturalny i fizyczny oraz możliwości zorganizowania czasu wolnego. -
Istotne na tym obszarze jest również zjawisko niewydolności opiekuńczo wychowawczej rodzin, znieczulica społeczna i akceptacja zachowań patologicznych.
31
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Dostrzeżono także problem niewystarczającej pomocy i wsparcia rodzin oraz brak poradnictwaN psychologicznego,w G pedagogicznego i zawodowego. osoby starsze, samotne oraz D ubogie,a problemy patologiczne, społeczne minie Frampol szczególnie narażone są osoby bezrobotne. grup użą grupę społeczną stanowią również rodziny wielodzietne, z dzieckiem upośledzonym bądź niepełnosprawnym. Kolejną ą są dzieci i młodzież.
W kwestii związanej organizacje, z wyborem miejscstowarzysze wymagających szczególnej interwencji, do którychstarsze powinna trafiać pomoc społeczna, uznano, że wspierać należy szkoły, kluby sportowe, rodziny, nia dzieci i młodzieży oraz osoby .
Wśród zdefiniowanych problemów społecznych poszczególnych grup należy wymienić: Młodzież u n b : boga o oferta spędzania czasu wolnego, iewystarczające brak wsparcie do rozwijania zainteresowań, rak pomocy psychologicznej i pedagogicznej, graniczony dostęp do bazy sportowej i kulturalnej, Seniorzy s b z n młodzieżowych m wymian międzynarodowych. : amotność, ezradność, ubożenie, iewystarczająca opieka Problemy pozostałych grup medyczna, ała ilość imprez integracji przemocludzi starszych. w ro : niski poziom integracji społecznej brak w poszczególnych miejscowościach, dzinie, brak liderów, brak bierność i zamknięcie się w środowiskach, niski poziom wykształcenia, wsparciaw przekwalifikowywaniu do rozwijania zainteresowań i doskonalenia brak zorganizowanego umiejętności, czasu wsparciawolnego, kryzysowego rodzin, brak doradztwa zawodowego i pomocy osób bezrobotnych, marginalizacja osób starszych i chorych, ograniczony dostęp do dóbr kultury i infrastruktury sportowej, mała liczba stowarzyszeń. ynek pracy
R jest traktowany jako miejsce konfrontacji podaży i popytu na pracę, czyli ofert pracy i chęci podjęcia pracy. To także ogół form i procesów pracodawców i zatrudniania pracowników oraz szereg instytucji i uwarunkowań
Rynek pracyRynek regulujących zatrudnienie, pracę i płace. Gminy Frampol DK74 Znaczącyi wpływ na sytuację rynku pracy na terenie wywarła korzystna lokalizacja wzdłuż szlaki,ów a w dróg krajowej i wojewódzkiej ( DW835). Dobra dostępność komunikacyjna sprzyja rozwojowi działalności gospodarczej i napływowi inwestycj konsekwencji prowadzi do tworzenia nowych miejsc pracy. Struktura wykształcenia mieszkańców oraz rolniczy charakter gospodarki odgrywają również bardzo dużą rolę w kształtowaniu sytuacji na rynku pracy. ra a Na podstawie danychminie pozyskanychFrampol wynosi z Banku Danych Lokalnych i Powiatowego Urzędu P cy w Biłgoraju należy stwierdzić, że na koniec grudnia 2013 roku liczb bezrobotnych w G ła 277 osób, w tym 55% to mężczyźni.
32
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
- r WG latach 2010 2013 odnotowano wzrost liczby bezrobotnych. W porównaniu do oku 2010 liczba osób niepracujących wzrosła o 27%. Aktualnie bezrobotni z terenu miny Frampol stanowią 6,2% bezrobotnychNa w powiecie biłgorajskim. Niepokojąceminie jest zjawisko dużego bezrobocia w grupie osób do 27 roku życia, które ukończyły szkołę wyższą (drugi wynik w powiecie). koniec grudnia 2013 roku w G Frampol było 25 osób długotrwale bezrobotnych (powyżej 24 miesięcy). w Gminie Frampol tal Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym
wynosi 7,3% i od 2010 roku s e wzrasta. Wykres 5. Liczba osób bezrobotnych oraz wskaźnik bezrobocia w Gminie Frampol w latach 2003-2013
Źródło: Dane GUS BDL
Tabela 4. Charakterystyka bezrobotnych na terenie powiatu biłgorajskiego
Źródło: PUP Biłgoraj
33
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
s Według danych GUS w 2012 r. w Gminie Frampol pracowało 372 osoby, jednak nie ą to dane całościowe gdyż statystyka nie obejmuje osób pracujących w jednostkach budżetowych działających w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwabez publicznego, osób pracujących w gospodarstwach indywidu alnych w rolnictwie, duchownych, pracujących w organizacjach, fundacjach i związkach oraz podmiotówWykres 6. Liczb gospodarczycha osób pracujących wo latachliczbie 2008 pracujących-2013 do 9 osób.
Źródło: Dane GUS BDL
W badanym okresie najwyższą liczbę pracujących zanotowano w 2010 roku (400 osób). W 2013 r. wśród osób pracujących 62%mpol stanowiły kobiety. - Najwięksi pracodawcy na terenie Gminy Fra działają głównie w branżygminie usługowo handlowej. Jednym z większych pracodawców– w sektorze publicznym jest Urząd Miejski we Frampolu wraz z podległymi jednostkami. Znaczącym się w pracodawcą jest również Młyn w Smoryniu jeden z najnowocześniejszych młynów wTabela Polsce. 5. Najwięksi pracodawcy w Gminie Frampol Nazwa pracodawcy Branża Frampolu
Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” we Spożywcza/handel BPR INVEST Sp. z o. o. Handel PHU „Lotus” s. c. Handel MŁYN SMORYŃ Sp. j. wraz z Spożywcza Stacja Paliw we Frampolu Stacja paliwkomercyjne i bar Źródło:Urząd opracowanie Miejski we własneFrampolu na podstawiepodległymi ankietyzacji (czerwiecmu jednostkami 2015) Usługi publiczne Bank Spółdzielczy Usługi
N a system edukacyjny składa się wiele stopni nauczania od przedszkoli poprzez w be szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne, policealne- i wyższe, na kształceniu ustawicznym kończąc. Dostęp do szeroko pojętej edukacji wiąże się zpośredni sposób z podstawowymi problemami społeczno gospodarczymi takimi jak: ubóstwo, bezrobocie oraz niedostosowanie kwalifikacji mieszkańców do Edukacjasport i potrzeb lokalnej gospodarki.
34
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Gmina infrastruktu Frampol funkcjonuje Frampol charakteryzuje się dobrą dostępnością do podstawowej ry edukacyjnej. W Mieście jedno przedszkole (w ramach SZS we Frampolu), dodatkowo w Radzięcinie znajduje- się publiczny punkt przedszkolny Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół w Radzięcinie „Puchatki”. W 2013 roku w Gminie Frampol ponad połoww aobszar dziecize w wiekuwiejski 3m5 lat objęta była wychowaniem przedszkolnym. jest Zdecydowanie więcej dzieci uczęszcza do przedszkolaja w mieście Frampol (65), wychowaniem przedszkolnym objętych zaledwie 34 dzieci. Jest to związane ze stylem życia, ki jest prowadzony przez mieszkańców miast i wsi. Na obszarze wiejskim znaczna liczba osób zajmuje się rolnictwem, a wielopokoleniowy model rodziny nie sprzyja Wykres 7. Odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w wieku 3-5 lat w Gminie Frampol oddawaniuw latach 2008- 2013dzieci do przedszkola, gdyż mają zapewnioną opiekę.
Źródło: Dane GUS BDL
, zlokalizowane we Frampolu , W Gminie działa 5 szkół podstawowych, w tym 3 prowadzone przez jednostki wsamorządu gminnego (w ramach SZS we Frampolu) Teodorówce i Woli Radzięckiej, oraz 2 w zarządzie Stowarzyszenialiczba ta Przyjaciół Na Szkół taki stanRadzięcinie r i Korytkowie Małym. Do szkół podstawowych w 2013 roku uczęszczało 347 uczniów i w stosunku do roku 2008 spadła o 21%. zeczy mają wpływ niekorzystne tendencje demograficzne, przejawiające się niskim przyrostem naturalnym i odpływem ludności. we Frampolu Miastow Frampol zapewnia również szkolnictwo gimnazjalne dzięki gimnazjum, które funkcjonuje w ramach Samorządowego Zespołu Szkolnego . Naukę gimnazjum w 2013 roku pobierało 206 uczniów.
Gmina i Miasto Frampol nie jest jednak ośrodkiem,raj w którym może rozwinąć się szkolnictwo ponadgimnazjalne. Uczniów przyciągają licea i inne szkoły ponadgimnazjalne z miasta powiatowego Biłgo . otworzona w 2011 roku -sportowa Podz względem obiektów sportowych Gmina Frampol prezentuje się bardzo korzystnie. Znajduje się tutaj hala widowiskowo kompleksem boisk i kortami tenisowymi. Hala została wybudowana w ramach
35
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
projektu pn ,,Budowa hali widowiskowo - sportowej przy Szkole Podstawowej i Gimnazjum we Frampolu wraz z zespołem boisk" w . ramach Osiskiego Priorytetowej na lata 2007 VIII,- Infrastruktura społeczna, Działanie 8.2. Infrastruktura szkolna i sportowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubel 2013. Ponadto nad zalewem we Frampolu znajduje się pełnowymiarowe boisko do piłkiFot. 1. Nowonożnej, otwarta należące hala widowiskowo do Klubu -Sportowegosportowa we Frampolu „Włókniarz”.
Źródło: http://www.frampol.pl/?pid=1267, wrzesień 2015
Tabela 6. Obiekty sportowe w Gminie Frampol Obiekt sportowy Lokalizacja
Hala sportowa: m, Frampol, przy Samorządowym Zespole 1) sala gimnastyczna o wymiarach boiska głównego Szkolnym we Frampolu 44x25 2) boisko do piłki nożnej o wymiarach pola gry 90x45 m oz dodatkową strefą bezpieczeństwa wynoszącą po 1,5 m wzdłużoisko dłuższego wielofunkcyjne boku oraz po 2 m za bramkami o nawierzchni z trawy syntetycznej, 3) b o wymiarach 45x27 m nawierzchni poliuretanowej, przystosowane do rozgrywania meczów: siatkówki, piłki ręcznej oraz okoszykówki, 4) korty tenisowe o wymiarach 36,6 x 36,6 m nawierzchni syntetycznej, 5) plac zabaw dla dzieci. Klub Sportowy „Włókniarz” Frampol Boisko Sportowe do piłki nożnej pełnowymiarowe ul. Fabryka (nad zalewem we Frampolu)
Plac zabaw Frampol, skrzyżowanie ulic Nowej, Stolarskiej i Przemysłowej Boisko Sportowe i plac zabaw przy Szkole Podstawowej Teodorówka w Teodorówce w Źródło:Plac zabaw opracowanie własne na podstawie ankietyzacji (czerwiec 2015)Radzięcin, przy Szkole Podstawowej Radzięcinie
36
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
pieka zdrowotna na obszarze Gminy Frampol świadczona jest przez niepubliczną służbę zdrowia w ramach kontraktów z NFZ oraz przez Na terenie społeczna świadczeniodawców prywatnych, którzy nie podpisali umowy z NFZ.
Gminy Frampol funkcjonują następujące placówki zdrowotne:
OFrampol, ul. Kościelna 29: - NZOZ Nasze Zdrowie,
NZOZ Urszula Bentkowska Dyś,
Stomatologia Gruszka&Gruszka,
Stomatologia,
Poradnia Kobieca ARION Szpitale,
Ochrona zdrowia i pomoc pomoc Ochronai zdrowia Porady Logopedyczne;
Teodorówka:
Przychodnia Zdrowia. i Jednym z czynników wyznaczających jakość życia mieszkańców jest dostępność jakość oferowanych usług medycznych, którą możemy zmierzyć m.in. przy pomocy wskaźnika liczby porad lekarskich na 1000 mieszkańców. Od 2008 roku wskaźnik tenWykres w Gminie8. Liczba poradFrampol lekarskich wzrósł na 1000o 95 mieszkańców2 porady na w Gminie1000 ludności.Frampol
Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS
w Opiekę szpitalną mieszkańców Gminy Frampol zapewnia szpital powiatowy NaBiłgoraju. obszarze g
miny funkcjonują 2 apteki i 1 punkt apteczny. Na 1 aptekę ogólnodostępną przypadają 3164- osoby. pomaga ego Wei Frampolu działa Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, który osobomw potrzebującym w formie zasiłku stałego- i okresowego, zasiłku celow i specjalnego zasiłku celowego, posiłków, usług opiekuńczych, a także pobytu domu pomocy społecznej. Ponadto M GOPS wydaje świadczenia rodzinne prowadzi fundusz alimentacyjny. 37
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
2.4. Gospodarka
– wytwarza R olnictwo jest podstawowym działem gospodarki, gdyż zaspokaja elementarne potrzeby ludności żywność oraz wiele innych produktów takich jak: włókna, skóry, używki, naturalne paliwa, dostarczanych do różnych gałęzi przemysłu m.in. spożywczego, obuwniczego, chemicznego iminie włókienniczego. Frampol, na Dział co ten daje źródło utrzymania znacznej części światowej społeczności. Rolnictwo jest jednym z głównych sektorów gospodarki również w G wskazuje m.in. struktura użytkowania gruntów i liczba gospodarstw.
jakNa rozwóji rolnictwa wpływa, wiele czynników, zarówno przyrodniczych takich jak: żyzność gleb, warunki klimatyczne, stosunki wodne, ukształtowanie powierzchni,
Rolnictwo, leśnictwo, rybactwo leśnictwo, Rolnictwo, pozaprzyrodniczych m.in.: sposób gospodarowania (nawożenie mineralne, mechanizacja rolnictwa) czy stosunki własnościowe.
Pod względem wskaźnika jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej Gmina Frampola lubelskiewypada dośćgo gleby korzystnie na terenie w g porównaniu do pozostałych obszarów województwa lubelskiego. Zgodnie z Planem zagospodarowania przestrzennego województw miny należą do III i IV klasy bonitacyjnej, natomiast ze Tabelawzględu 7. Użytkowanie na rolniczą gruntów przydatność w Gminie Frampolgleb w większości są to gleby pszenne dobre.
Źródło: Dane GUS BDL, 2010
W strukturze użytkowania terenu w Gminie Frampol dominującą pozycję pod względem powierzchni zajmują grunty orne (51,3% powierzchni). Duży odsetek stanowią również łąki (6,6%) i lasy (32,9%). Taka struktura wskazuje na dominujące znaczenie rolnictwa w gospodarce Gminy Frampol.
iDuży wpływ na poziom rolnictwa ma struktura wielkościowa gospodarstw. Im większe gospodarstwa, tym większe możliwości produkcyjne rolnika, a zatem dochody, jakie może uzyskać. Duża wielkość Gminie gospodarstw Frampol sprzyja również specjalizacji,1461 a gospodarstwaGmina wyspecjalizowane są na ogół bardziej wydajne. Według stanu na koniec 2010 roku w funkcjonowało o gospodarstw rolnych. odznacza się dosyć niekorzystną strukturą0 agrarną pod względem wielkości gospodarstw. Przeważają gospodarstwa powierzchni od 1 do 5 ha (56,5%). Gospodarstwa o powierzchni od 5 do 1 ha
38
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
15,5
stanowią % wszystkich gospodarstw obszaru. Gospodarstw rolnych powyżej 15Wykres ha w9. Strukturagminie jest gospodarstw 32 (2,2%). rolnych
Źródło: Dane GUS BDL, 2010 Gminy Frampol wynosi 4,99 i Średnia wielkość gospodarstw rolnych na obszarze ha jest niższa niż średnia dla województwa lubelskiego (6,41 ha) i kraju (7,93 ha).
Na rodzaje upraw i hodowanychminie zwierząt bezpośredni 71 wpływ mają st uwarunkowania przyrodnicze takie jak: klimat, gleby, ukształtowanie terenu i stosunki wodne. Pod względem powierzchni w G Frampol ponad % upraw anowią zboża. Aż 12% powierzchni zajęte jest przez porzeczki czarne.- - We Frampolu działa grupa producencka FRAM POL Zrzeszenie Producentów Owoców i Warzyw.rampol Grupa skupia 92 plantatorów i 200 300 drobniejszych dostawców z 8 okolicznych gmin: Chrzanów, Dzwola, Goraj, Radecznica Turobin, Żółkiewka i F . Zrzeszenie prowadzi 15 skupów i dostarcza owoce przetwórniom z całego kraju. Producenci zrzeszeni w grupie uprawiają przede wszystkim czarne porzeczki, ale również inne owoce miękkie takie jak: aronia, Tabelatruskawki 8. Rodzaj i maliny.e upraw w Gminie Frampol Powierzchnia Rodzaj uprawy zasiewów [ha] 1210 940 Pszenica ozima 520 Mieszanki zbożowe jare Ziemniaki 320 Porzeczki czarne 200 170 Pszenżyto ozime 140 Żyto 110 Jęczmień jary 92 Pszenica jara Aronia
39
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
90 85 Owies 75 Jabłonie Gryka 60 Truskawki gruntowe łącznie z poziomkami 55 50 Maliny łącznie z jeżyną bezkolcową Rzepak i rzepik ozimy 50 Pszenżyto jare 20 15 Jęczmień ozimy 15 Tytoń 10 Orzechy włoskie 10 Proso 10 Groch 10 Buraki cukrowe 6 Wiśnie Fasola 5 Len włóknisty 5 3 Śliwy 3 Bób Grusze 2 Winorośl 2 1 Porzeczki kolorowe 1 Czereśnie Razem 4285 Źródło: OpracowanieBorówka własne wysoka na podstawie ankietyzacji (czerwiec 2015) minie Frampol funkcjonuje 747 gospo i W G darstw zajmujących się chowem hodowlą zwierząt, w tym 74% gospodarstw zajmuje się chowem i hodowlą drobiu, 59,5% hodowlą i chowem trzody chlewnej a 49% hodowlą i chowem bydła. 8% gospodarstwWykres 10. Liczba zajm gospodarstwuje się zajmującychchowem i sięhodowlą chowem koni.i hodowlą zwierząt w 2010 roku
Źródło: Dane GUS BDL
W Gminie6 Frampol znajduje się 7 dużych gospodarstw zajmujących się chowem lub hodowlą bydła i 3 zajmujące się chowem lub hodowlą trzody chlewnej powyżej 10 DJP .
6 –
DJP duża jednostka przeliczeniowa inwentarza
40
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Ryc. 8. Gospodarstwa hodowlane powyżej 10 DJP w Gminie Frampol
Źródło: opracowanie własne na podstawie ankietyzacji (czerwiec 2015)\
R ozwój przedsiębiorczości pozarolniczej jest niezwykle ważny, zarówno na obszarach wiejskich jak i miejskich. Prowadzi do tworzenia miejsc pracy poza rolnictwem i do dywersyfikacji źródeł utrzymania ludności.
Gmina Frampol charakteryzuje się dość dobrze rozwiniętą przedsiębiorczością pozarolniczą. Na jej terenie w 2013 roku do rejestru REGON wpisane były liczba 336 podmioty gospodarcze. Od 2008 roku ich liczba systematycznie rośnie, co jest niezwykle korzystne– z punktu widzenia rozwoju gospodarczego. W ciągu 6 lat podmiotów wzrosła o 30 firm. Do sektora prywatnego należało 96,4% podmiotów, zaś do publicznego 3,6%.
Przedsiębiorczość pozarolnicza Przedsiębiorczość
41
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 11. Struktura własności podmiotów gospodarczych w Gminie Frampol
Źródło: Dane GUS BDL
Analizując sferę gospodarczą, oprócz bezwzględnej liczby zarejestrowanych00 podmiotów gospodarczych, należy uwzględnić wskaźnik przedsiębiorczości, 000 mierzący liczbę podmiotów gospodarczych wpisanych do rejestru REGON na 10 0 imieszkańców. Wskaźnik dla Gminy Frampol wynosi 531 podmiotów na 10 mieszkańców i jest dużo niższy niż wskaźnik dla województwa (787 podmiotów) Wykrespowiatu 12. Wskaźnik (720 podmiotów). przedsiębiorczości (podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności)
Źródło: Dane GUS BDL
42
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 13. Podmioty według sekcji PKD 2007 w Gminie Frampol
Źródło: Dane GUS BD, 2013
, Wśród przedsiębiorstw w Gminie Frampol wyróżnia się nowo wybudowana, otwartai 31.05.2015- r. chłodnia do przechowywania owoców i warzyw. Chłodnia powstaław dzięki zaangażowaniu i staraniom ZrzeszeniaZ Producentów Owoców Warzyw „FRAM POL”. Dzięki inwestycji 30 osób zyskało stałą pracę,miejscowym natomiast sezonie chłodnia będzie zatrudniać ok. rozwoju 70 osób. i specjalizacjiośmiu gmin Gminyswoje produktyFrampol wbędzie dostarczało tu około 400 osób. C hłodnia będzie dobrze służyła zrolnikomu kamieniarski i przyczyni się do dalszego zakresie produkcji owoców i warzyw. W gminie planowana jest również budowa akład ego.
Niezwykle istotną branżą w – ramach sektora przedsiębiorczości pozarolniczej jeste zalesionebranża turystyczna. Frampol posiada liczne walory turystyczne ze względu na różnorodność powierzchni pagórkowate Roztocze na północy i równinn tereny na południu. , przez co walory turystyczne g Infrastruktura turystyczna w – gminie nie jest dostatecznie rozwinięta miny nie są w pełnimi wykorzystywane. Znajduje się tutaj jeden obiekt noclegowy całoroczny Zajazd „Złoty Łan” w mieście Frampol. Dodatkowo usługiTabela 9 noclegowe. Gospodarstwa świadczą agroturystyczne na obszarze w Gminie gFrampolny gospodarstwa agroturystyczne. Nazwa Lokalizacja Atrakcje Zalew we -Lipskie lasy Frampol
Gospodarstwo agroturystyczne Frampolu, Janowsko „Oleńka” Frampol iglaste, wypożyczalnia rowerów, grill, kuligi gier i zabaw Zalew we Frampolu, Lasy Janowskie, grill, plac do Agroturystyka „Leśna” – 400- stawMini siłownia,rybny, boisko zakątek muzyczny, pomnik Agroturystyka „Pod Lipą” Chłopków przyrody letnia lipa, napój z kwiatów lipy,
Gospodarstwo agroturystyczne Sala biesiadna, przydomowy ogród warzywny Chłopków „Siedlisko” zielone, staw Gospodarstwo agroturystyczne Grill, basen latem, boisko do siatkówki, tereny Pulczynów Źródło:„Studziniec” opracowanie własne na podstawie ankietyzacji (czerwiec 2015) Gospodarstwo enoturystyczne Komodzianka Winnica, wąwozy, gniazda jastrzębi, grill
43
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
We Frampolu usługi gastronomiczne świadczą 4 restauracje: Restauracja Zajazd „Złoty Łan”,
„Smaki Kresowe”,
Bar „Alibi”, Fot. 2. ZajazdRestauracja Złoty Łan we „Jutrzenka”. Frampolu
Źródło: http://www.zlotylan.com/, wrzesień 2015
– ciasto a Restauracja „Jutrzenka” serwuje frampolski przysmak tzw. kaszaczki drożdżowe f szerowane kaszą gryczaną, połączoną z serem i śmietaną.
Przez Gminę Frampol przebiegają 4 szlaki rowerowe:– Frampola,
Szlak dawnych rzemiosł ludowych zielony, 31 km, z Biłgoraja do na trasie możemy podziwiać takie rzemiosła tkactwo jak: sitarstwo we Frampolu; w Biłgoraju, wyrób łubów i gontów w Dąbrowicy, wyrób łyżek drewnianych w Bukowej, – niebieski, nazwa wyrób koryt do pojenia bydła w Korytkowie i Szlak Jastrzębia Zdebrz 100 km, z Biłgoraja do Turobina, szlaku pochodzi od rodziny jastrzębi Accipitridae, natomiast Zdebrz jest regionalnym określeniem lessowego wąwozu, charakterystycznego dla – Roztocza Zachodniego; Szlak Czarna Perła czarny, 124 km, z Janowa Lubelskiego do – – czerwony, 47 km, Szczebrzeszyna, Szlak Wzgórze –Polak pogranicze regionów z Biłgoraja do Frampola, szlak prowadzi krawędzią Roztocza i Równiny Biłgorajskiej na Wzgórze Polak miejsce powstańczej bitwy.
44
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Ryc. 9. Szlaki rowerowe w Gminie Frampol i okolicach
Źródło: opracowanie własne
JednąStworzenie z wyjątkowych nowego produktui niezwykle tu popularnychrystycznego Gminyatrakcji Frampol turystycznych poprzez Frampola urządzenie jest zalewkąpieliska położony na zalewie w malowniczym we Frampolu otoczeniu. wraz z infrastrukturą Kąpielisko powstało towarzyszącą w ramach projektu „ rowerowa, 200- ontenery ".z Kąpieliskotoaletami nai zalewie jest strzeżone, dla korzystających udostępnione są parkingi, ścieżka metrowaprojektu plaża, pomosty pływające, k natryskami. Sprzęt wodny jest bezpłatny, co wpływa na dużą liczbę korzystających. Całkowita wartość to prawie- 1,2 mln zł, w tym wartość dofinansowania wynosi ponad 721 tys. zł. Frampolski zalew jest również jednym z obiektów objętych Projektem „Pięć zalewów morze atrakcji". Dzięki Projektowi w jedną Zwierzyniec,całość zostały spięte trasy turystyczne, łączące pięć zalewów znajdujących się na terenie gmin biorących udział w przedsięwzięciu: Janów Lubelski, Dzwola, Frampol, Szczebrzeszyn, Sułów i Radecznica.
45
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Fot. 3. Zalew we Frampolu
Źródło: http://frampol.pl/?pid=1333, wrzesień 2015
Elementem4 wpływającym na zainteresowanie turystów danym obszarem są również organizowane ciekawe imprezy. W Gminie Frampol odbywają się Tabelacykliczne 10. Imprezy imprezy: cykliczne jedna w Gminie w styczniu, Frampol pozostałe w miesiącach letnich. Czas Organizator Oddziaływanie Impreza Lokalizacja organizacji -Gminny -Gminny Miejsko Miejsko Ośrodek Kultury Powiatowe kolędowe spotkanie we Frampolu parafialny we Styczeń Ośrodek Kultury i kościół ponadlokalne chórów Ziemi Biłgorajskiej Frampolu – -Gminny -Gminny Prezentacje taneczne przegląd
formacji tanecznych z terenu weMiejsko Frampolu weMiejsko Frampolu Czerwiec gminy, oraz zaprzyjaźnionych Ośrodek Kultury Ośrodek Kultury ponadlokalne grup z innych gmin powiatu -Gminny Lipiec Dnibiłgorajskiego Frampola zalewem we FStadionrampolu nad weMiejsko Frampolu Ośrodek Kultury ponadlokalne Gminy Frampol, we Frampolu, Lipiec lokalne Frampol wMiejscowości – Urząd Miejski-Gminny Turniej Miejscowości Gminy Źródło: opracowanie własne na podstawie ankietyzacji (czerwiec2015 2015)r. Miejsko Korytków Mały Ośrodek Kultury
stotnym warunkiem rozwoju przedsiębiorczości jest przygotowanie terenów inwestycyjnych dla potencjalnych inwestorów. Teren inwestycyjny powinien być wyposażony w niezbędną infrastrukturę techniczną tj. wodociąg, kanalizacja, ewentualnie gaz, powinien charakteryzować się również dobrą dostępnością komunikacyjną. Pozytywną cechą każdego terenu inwestycyjnego jest system ulg dla Iinwestorów.
iW Gminie Frampol znajduje się teren inwestycyjny o powierzchni 3 ha, pod który zostały zmienione gminne dokumenty planistyczne (Studium Uwarunkowań Atrakcyjność inwestycyjna Atrakcyjność Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego oraz Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego). Dzięki wprowadzonym zmianom na tym terenie możliwa była budowa chłodni do przechowywania owoców i warzyw oraz zakładu kamieniarskiego.
W gminie jest znajduje potencjalnym się dodatkowo terenem ter inwestycyjnymen pastwisk o w powierzchni g 30 ha, którego właścicielem jest Spółka dla Zagospodarowania Wspólno ty Gruntowej we Frampolu. Teren ten minie, jednak wymaga on odpowiednich zmian dokumentów planistycznych. 46
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
2.5. Infrastruktura
i układzie komunikacyjnym Gminy Frampol kluczową rolę pełnią dwie drogi, na węźle których położone jest miasto. Jest to droga krajowa nr 74 wojewódzka nr 835. nr Droga kraju, W centralnej części gminy w układzie równoleżnikowym biegnie droga- krajowa W74. łączy zachód ze wschodem zaczyna – się na węźle– „Wieluń” na– drodze S8, a kończy na– przejściu –granicznym – Ruz Ukrainą w Zosinie– Kielce (Zosin – Uściług).– Trasa biegnie– następująco:– Droga– S8 (węzeł– Wieluń) Wieluń– Frampol Bełchatów – Gorajec – Piotrków Trybunalski– Sulejów– Żarnów– Zosin da– Maleniecka 7, jej Łagów Opatów Ożarów Annopol Kraśnik Janów Lubelski Infrastruktura transportowa Infrastruktura Szczebrzeszyn Zamość Hrubieszów granica państwa całkowita długość wynosi ok. 514 km (w Gminie Frampol jest to ok. 11 km). w systemie transportowym gminy – Wew wschodniej części gminy południkowo przebiegaminie drugaFrampol bardzo – istotna droga L wdroga wojewódzka nr 835. Jest to najdłuższa z Polsce droga wojewódzka licząca 220 km (w G lubelskiego ok. 9 km). Łączygo ublin z Grabownicą Starzeńską województwie podkarpackim. Jest jednym jej głównych szlaków drogowych województwa i podkarpackie . Wzrastający ruch drogowy przyczynił się w ostatnich latach do degradacji nawierzchni. Droga jest sukcesywnie fragmentami naprawiana.
Układ komunikacyjny Gminy Frampol uzupełniają drogi powiatowe i gminne. DługośćRyc. 10. Układ dróg komunikacyjny powiatowych Gminy na Frampol terenie i okolic gminy to ok. 50 km.
Źródło: opracowanie własne
F – Lublina , rampol posiada stosunkowo dobrą dostępnośćD komunikacyjną do stolicy jest województwa (70 km) do którego można dojechać – w linii prostej drogą, wojewódzką nr 835 w ciągu ok. 1 godziny. obre połączenie komunikacyjne również pomiędzy Frampolem a ośrodkiem subregionalnym Zamościem (48 km) 7 siec- - -w- , czerwiec 2015 https://www.gddkia.gov.pl/userfiles/articles/s/ drog krajowych polsce_6848/Wykaz%20po%20zarzadzeniu%20nr%2062%20z%2022%20grudnia%202014.pdf
47
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Gmina Frampol jest – do którego można dojechać drogą krajową nr 74 w ok. 45 minut. położona w niedalekiej odległości od Biłgoraja stolicy powiatu biłgorajskiego (16 km), odległośćteren g do tego miasta można przebyć w 15 minut.
Przez miny nie przebiega żadna linia kolejowa. Linie nr 66 i 69 otaczają gminę od południa i wschodu. port Lublin- - Najbliżej położonym portem lotniczym jest Świdnik (73 km, 1 godz.). Odległość do portu- lotniczego Rzeszów Jasionka (110 km)n- z Frampola można przebyć w ok. 1 godz. 40 min. Frampol położony jest w odległości 116 km od najbliższego polsko ukraińskiego przejścia granicznego Zosi Uściług. Odległość tę można pokonać w ciągu ok. 2 godzin.
tan zwodociągowania i skanalizowania obszaru Gminy Frampol jest na średnim poziomie. Pozytywną cechą jest stały wzrost długości zarówno sieci wodociągowej, jak i kanalizacyjnej od 2008 roku. W 2013 roku gmina posiadała sieć wodociągowąWykres 14. Zmiany o długości długości sieci 103,6 wodociągowej km i 10,4 i kanalizacyjnej km kanalizacji. w latach 2008-2013 kanalizacyjna - S Infrastruktura wodno
Źródło: opracowanie własne
gminy w - wBardziej miarodajnym wskaźnikiem, który obrazuje poziom wyposażenia z infrastrukturę wodno kanalizacyjną jest udział korzystającej z niej ludności ogólnej liczbie mieszkańców. Od 2008 roku udział osób korzystających infrastruktury nieznacznie wzrósł, ponieważ już w roku bazowym udział ten był bardzo wysoki. W 2013 roku z wodociągu korzystało 89% mieszkańców Gminy Frampol. Na obszarze miasta udział ten wynosił 94,1%, zaś na obszarze wiejskim 87,5%, a więc jest to znaczny odsetek w ogólnej liczbie mieszkańców. Pozostali mieszkańcy gminy pobierają wodę z własnych studni.
48
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 15. Odsetek ludności korzystającej z infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, w tym korzystający z miasta i obszaru wiejskiego
Źródło: opracowanie własne
systematycznie
Udział ludności korzystającej z sieci kanalizacyjnej od 2008 roku wzrasta i w 2013 roku wyniósł w gminie 17,5%. W ostatnich trzech latach bardzo wzrósł udział ludności korzystającej z kanalizacji w Mieście Frampol. W 2013 roku wynosił aż 63%. Na obszarze wiejskim odsetek wzrósł znacząco w 2013 roku, kiedy to z wartości 0,4% wzrósł do 3,6%. - w Gminie Frampol , Tak wysoki wzrost udziału osób korzystających z infrastruktury wodno,,Komplściekowejeksowe , w szczególności kanalizacyjnej ma związek z realizacją projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej pn.
49
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej we Frampolu poprzez zwiększenie wydajności oczyszczalni ścieków i zakończenie budowy kanalizacji wraz z wymianą sieci wodociągowej" - w ramach Osi Priorytetowej VI. Środowiskoztwa Lubelskiego i czysta energia. na lata 2007Działania- 6.1. Ochrona i kształtowanie środowiska. infrastruktu Kategoriiry I. Gospodarkakanalizacyjnej wodno oraz ściekowa Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewód 2013. Projekt miał na celu budowę rozbudowę istniejącej oczyszczalni ścieków, ponieważ przy wysokim zwodociągowaniuz gminy wzrosła ilość ścieków z gospodarstw domowych. Zrealizowanie projektu zapobiegło zanieczyszczaniu środowiska przez ścieki wnieszczelnych przydomowych zbiorników bezodpływowych.- W zakresie infrastruktury wodociągowej w gminieKolejnym w ramachpow projektu wymieniono rurociągi jejzłym stanie technicznym, wykonane z rur azbestowo cementowych, szkodliwe dla środowiska i zdrowia ludzkiego. odem wymiany infrastruktury było częste uleganie awariom, co było uciążliwe dla mieszkańców. , a Wysoki wzrost liczby osób korzystających z kanalizacji„Budowa w obszarze kanalizacji wiejskim sanitarnej gminy z przyłączamidokładnie wwraz miejscowości z wymianą Sokołówka sieci wodociągowej również w ma miejscowości związek z Sokołówka projektem - kolejnejwspółfinansowanym miejscowości ze w środków Aglomeracji europejskich Frampol" pn. m - współfinansowany ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskichbiologiczne na lata 2007 komunaln2013. e
W Gminie Frampol funkcjonują dwie oczyszczalnie ścieków 3 (BDL GUS, 2013) o łącznej przepustowości 306 m /dobę. Równoważna liczba 3 mieszkańców wynosi 1630. W ciągu 2013 roku oczyszczone zostało 35 dam ścieków. Oczyszczalnie znajdują– oczyszczalnia się w: biologiczna – Gmin
Mieście Frampol na Spółdzielnia – -biologiczna – „Samopomoc Chłopska”, Radzięcinie oczyszczalnia mechaniczno Spółdzielnia Mieszkaniowa „Iskierka”. 1 W 2013 roku w gminie funkcjonowało 13 przydomowych oczyszczalni ścieków, stacja zlewna i 929 zbiorników bezodpływowych.
e wschodniej części Gminy Frampol przebiega gazociąg średniego ciśnienia. W Mieście Frampol istnieje stacja redukcyjna gazu I stopnia. Gminy Frampol w 2010 r Według danych Banku Danych Lokalnych GUS Długość sieci gazowej na terenie oku zmniejszyła się o 800 m w porównaniu do roku 2009. W 2013 roku wynosiła 24,8 km. Z sieci gazowej korzystało w 2013 roku zaledwie 8% mieszkańców gminy. Infrastruktura gazowa
50
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 16. Zmiany infrastruktury gazowej w latach 2008-2013
Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS
na , w tym Zużycie gazu, w tym zużycie na ogrzewanie mieszkań, w Gminie Frampol 3 przestrzeni ostatnich 6 lat wzrosło. W 2013 zużycie wynosiło 152,8 tys. m 84,5%Wykres 17 zostało. Zużycie wykorzystanegazu w Gminie Frampol na ogrzewanie w latach 2008 mieszkań.-2013
Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS
3 W przeliczeniu na 1 mieszkańca zużycie gazu w Gminie Frampol wynosi 24,2 m . Widoczne jest znaczne zróżnicowanie pomiędzy zużyciem gazu w mieście i na 3 obszarze wiejskim.3 W mieście wynosi ono 92,6 m na mieszkańca, a na obszarze wiejskim 3,3 m .
51
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 18. Zużycie gazu na 1 mieszkańca w Gminie Frampol
Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS
N a gospodarowanie odpadami składają się działania związane ze zbieraniem, transportem, odzyskiem, unieszkodliwianiem oraz nadzorem nad miejscami unieszkodliwiania odpadów. Do zasad racjonalnego gospodarowania odpadami należy zapobieganie powstawaniu odpadów, ograniczanie ilości odpadów, ograniczanie negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko, zapewnienie odzysku odpadów zgodnego z zasadami ochrony środowiska oraz zapewnienie unieszkodliwiania odpadów, których nie udało się poddać odzyskowi. Gospodarka odpadami Gospodarka – W 2013 roku w Gminie Frampol wytworzono łącznie 397,61 t odpadów komunalnych. W przeliczeniu na jednego mieszkańca 62,9 kg, w tym 75% stanowiły odpady z gospodarstw domowych.
52
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 19. Odpady wytworzone w Gminie Frampol w latach 2008-2013
Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS
iW wyznaczono Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa Lubelskiego 2017 województwo lubelskie podzielone zostało na 9 regionów gospodarowania odpadami Regionalne Instalacje Przetwarzania Odpadów (RIPOK). Gmina Frampol zostałazebrane zaliczona z terenu do Regionu G Południowego.
Obecnieja miny Frampol odpady komunalne zmieszane, Komunalnejpozostałości z wsortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania k również odpady zielone, przekazywane są przez Przedsiębiorstwo Gospodarki 246 767,5 Biłgoraju do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK) w Korczowie, która posiada moce przerobowe o wartości minieMg Frampol/rok. w celu W G do 2010 roku funkcjonowało składowisko odpadów Radzięcinie. W 2010 roku zostało zamknięte i zrekultywowane wanego w powstrzymania procesów ujemnego oddziaływania obiektu na środowisko. wiciowej,Rekultywacja w miała charakter przyrodniczego zagospodarowania rekultywo terenu poprzez zadrzewienie. Obecnie zostały nasadzone sadzonki wierzby okresie jesiennym dodatkowo zostaną posadzone brzozy oraz sosny.
53
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Fot. 4. Zrekultywowane składowisko odpadów w Radzięcinie
Źródło: http://www.frampol.pl/?pid=454&mode=news&group=1&news=569&p=12
Dystrybucja D ystrybucją energii elektrycznej na terenie Gminy Frampol zajmuje się PGE Zamość Sp. z o.o. Przez teren Miasta Frampol przebiega linia elektroenergetyczna o niskim napięciu 110 kV. Sieć jest prowadzona w większości liniami napowietrznymi. Na terenie Gminy Frampol nie funkcjonują główne punkty zasilające (GPZ). - Zużycie energii elektrycznej na niskim napięciu w Mieście Frampol charakteryzuje się znacznymi zmianami na przestrzeni lat 2008 2013 bez stałej tendencji wwzrostowej lub spadkowej. W 2013 roku wynosiło 937 MWh. Liczba odbiorców energii nie stoi w korelacji z jej zużyciem. W 2011 roku liczba odbiorców spadła Wykresstosunku 20. Zużycie do roku i odbiorcy poprzedniego energii elektrycznej podczas na niskim gdy zużycie napięciu wenergii Mieście znaczącoFrampol wzrosło. Infrastruktura elektroenergetyczna
Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS
54
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
G mina Frampol, w szczególności jej północna część, posiada potencjał do rozwoju energetyki słonecznej. Według danych zawartych w dokumencie „Program rozwoju odnawialnych2 źródeł energii dla województwa lubelskiego” roztoczańska część Gminy Frampol znajduje się w zasięgu zasobów energetycznych słońca powyżej 950 kWh/m . opejskiej 2007- g W poprzedniej perspektywie finansowej Unii Eur 2013 na terenie miny zostałyk zrealizowane inwestycje– 615 w zakresie odnawialnych źródeł energii: w
Odnawialne źródła energii olektory słoneczne w indywidualnych budynkach mieszkalnych i 7 budynkach-Gminny użyteczności publicznej (SZS we Frampolu, szkoły podstawowe w Teodorówce i Wali Radzięckiej, Klub Sportowy „Włókniarz”, Miejsko Ośrodek Kultury, budynek Urzędu Miejskiego we k – iFrampolu), 1 w otły na biomasę 60 w indywidualnych budynkach mieszkalnych szkole podstawowej w Woli Radzięckiej.z wykorzystaniem
Plany inwestycyjne gminy związane są dalszym słońca jako naodnawialnego oczyszczalni źródł a energii. Planuje się montaż kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych na budynkach indywidualnych i użyteczności publicznej, a także ścieków i ujęciach wody.
i
owszechny dostęp do szerokopasmowego nternetu ma szczególne znaczenie dla rozwoju obszaru i dla jakości życia mieszkańców.
szkieletowaSieć szerokopasmowa b składa się z dwóch warstw: szkieletowej i dystrybucyjnej. Warstwę szkieletową tworzą węzły szkieletowe i połączenia między nimi. Warstwa P udowana jest w topologii pierścienia lub połączonych pierścieni. W warstwie dystrybucyjnej, zakończenia sieci stanowią punkty dystrybucyjne, na baziew których możliwa jest w dalszej kolejności budowa sieci dostępowych. Warstwa dystrybucyjna budowana jest w topologii drzewa. Sieć jest projektowana jednolitej technologii optycznej. Infrastruktura informatyczna
szerokopasmowejObszar województwa nowe został podzielony na obszary białe, szare i czarne odrębnie dla tradycyjnej infrastruktury szerokopasmowej (obszary tradycyjne) i dla sieci j generacji (obszary NGA).
Obszary tradycyjne:–
biały obszar, na którym nie ma odpowiedniej infrastruktury szerokopasmowej i co do którego nie ma wiarygodnych planów szary – inwestycyjnych wybudowania takiej infrastruktury w okresie 3 lat, obszar, na któ rym jest tylko jedna odpowiednia infrastruktura szerokopasmowa lub co do którego istnieje wiarygodny plan inwestycyjny czarny – infrastrukturyjednej infrastruktury szerokopasm w najbliższych 3 latach, planami inwestycyjnymiobszar, na w którym istnieją dwie lub więcej odpowiednie owe lub ich budowa jest objęta wiarygodnymi okresie najbliższych 3 lat.
55
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
z Sieci NGA to przewodowe sieci dostępowe, składające się w całości lub częściowo elementów optycznych, które mogą zapewnić świadczenie usług szerokopasmowych o wyższej przepustowości w porównaniu z usługami świadczonymi przy pomocy przewodów miedzianych. Obszary NGA również możemy podzielić– na:
białe obszar, na którym nie istnieje sieć NGA i nie ma wiarygodnych szare – planów inwestycyjnych wybudowania takiej infrastruktury w okresie 3 lat, obszar, na którym istnieje jedna sieć NGA albo według wiarygodnych czarne – obecnieplanów inwestycyjnychlub w okresie na powstanie w okresie najbliższych 3 lat, obszar, na którym według wiarygodnych planów inwestycyjnych jbliższych 3 lat powstaną co najmniej 2 sieci NGA.
Obszar NGA jest jednocześnie białym, szarym lubzaliczono czarnym obszarem tradycyjnym.
Na terenie Gminy Frampol 7 miejscowości do obszarów tradycyjnych szarych problematycznych: Chłopków, Frampol, Karolówka, Korytków Mały, Radzięcin i Sokołówka. 11 miejscowości to obszary tradycyjne białe: Komodzianka, Kąty, Pulczynów, Rzeczyce, Smoryń, Stara Wieś, Teodorówka, Teodorówka Kolonia, Wola Kątecka, Wola Radzięcka i Niemirów. g
Wszystkie miejscowości na obszarze miny są obszarami białymi NGA, co oznacza, że na terenie gminy nie ma sieci NGA i nie ma wiarygodnych planów jej budowy. Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej – województwo lubelskie” We Frampolu planowane z jest utworzenie węzła dystrybucyjnego w- ramach projektu „ współfinansowanego PO Rozwój Polski Wschodniej na lata 2007 2013. o W zachodniej części Gminy Frampol przebiega sieć szkieletowa i dystrybucyjna wspólnym przebiegu.
56
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Ryc. 11. Sieć szerokopasmowego internetu w Gminie Frampol i okolicach
Źródło: opracowanie własne
2.6. Jakość rządzenia
Z z apewnienie bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy jest jednym Na terenienajważniejszych Gminy Frampol zadań własnychfunkcjonuje jej władz.
posterunek policji we Frampolu, który podlega pod Komendę Powiatową Policji w Biłgoraju.
WRato zakresiewniczo -ochrony przeciwpożarowej na terenie gminy funkcjonuje 15 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej, z których jedna należy do Krajowego Systemu Gaśniczego (KSRG). 520 Bezpieczeństwo publiczne Bezpieczeństwo W 2013 roku w powiecie biłgorajskim zakończono postępowanie w sprawie 1 przestępstw (14,72 przestępstwa na 1000 mieszkańców).
57
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 21. Rodzaje przestępstw w powiecie biłgorajskim
Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS
Wskaźnik wykrywalności przestępstw był w powiecie wysoki i wyniósł w 2013 roku 83,7%. y olityka finansowa Gminy Frampol realizowana jest w oparciu o corocznie
uchwalany przez Radę Miejską budżet. Uchwała budżetowa określa źródła dochodów oraz kierunki wydatkowania środków.
Finanse gmin Finanse oW 2013 roku dochody Gminy Frampol stanowiły prawie 22 mln zł. Wydatki w tym rokuP wyniosły ponad 19 mln zł, a więc były niższe od dochodów, co świadczy Wykresbraku 22 zadłużenia. Dochody i wydatkii dobrym z budżetu zarządzaniu Gminy Frampol jednostką samorządu terytorialnego.
Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS
Na dochody jednostek samorządu terytorialnego składają się dochody własne, dotacje, subwencja ogólna oraz środki na dofinansowanie zadań. Dochody własne obejmują z kolei dochody majątkowe oraz dochody z podatków i opłat. W 2013 roku 58
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
w Gminie Frampol ok 15
wyniosły . 3 mln zł i stanowiły % dochodów ogółem. wieczystegoDochody majątkowe w (ze sprzedaży majątku, dotacje i środki otrzymane na inwestycje, dochody otrzymane z tytułu przekształcenia prawa użytkowania Dotacje cel prawo własności) wyniosły w 2013 roku ponad 6 mln zł. – 42 owe z budżetu państwa stanowiły w 2013 roku 20% dochodów ogółem, natomiast subwencja ogólna %. Gminie Frampol 465,58 Dochody w przeliczeniu na 1 mieszkańca wyniosły w w 2013 roku i n 3 zł i były wyższe niż średnia dla województwa lubelskiego (3 402 zł) iższe niż dla kraju (3 746 zł).
Ważnym wskaźnikiem dotyczącym gospodarowania budżetem jednostki samorządu terytorialnego jest udział wydatków inwestycyjnych w ogóle wydatków. W 2013 roku wyniósł on 25%. nie Frampol 059,55 Średnie wydatki w przeliczeniu na 1 mieszkańca w Gmi wyniosły 3 zł.
romocja internetowej, na Gminy Frampol jest prowadzona przy pomocy strony której zarówno mieszkańcy, jak i turyści mogą znaleźć potrzebne dla siebie mieszkaniecinformacje. Przy czy potencjalny pomocy elektronicznej turysta skrzynki podawczej można załatwić wiele spraw urzędowych. Ponadto bez wychodzenia z domu każdy zainteresowany może pospacerować po mieście i gminie przy pomocyP wirtualnego spaceru.
Wyróżnienia promocja i Gmina Frampol promuje się również dzięki wydawanym folderom i mapom promocyjnym.
- na obszar Gminy Frampol 95,1 21,1 latach 2007 2013 i nieinwestycyjneudało się pozyskać z funduszy unijnych ponad mln złotych (w tym mln złotych pozyskała JST ilny jej jednostki podległe) na projekty inwestycyjne w ramach takich programów jak: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Regiona Program Operacyjny Województwa Lubelskiego, Program Operacyjny Rozwój Polski WWschodniej, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Program Operacyjny Kapitał Ludzki.
Pozyskiwanie funduszy unijnych Pozyskiwanie
59
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 23. Udział poszczególnych programów w pozyskanych funduszach Gminy Frampol i jednostek podległych
Źródło: opracowanie własne
– Najwięcej środków Gmina Frampol – pozyskała z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego 16,3 mln zł, na drugimWzrost miejscu potencjału jest ProgramsamorząduRozwoju Gminy Obszarów Frampol Wiejskich poprzez 4,3 opracowanie mln zł. Na projekty Planu Działań miękkie w na ramach rzecz POKLZrównoważonej gmina pozyskała Energii 324 tys. zł oraz 52 tys. zł na projekt „
Tabela 11. Projekty współfinansowane” w ramach ze środków POIŚ. Unii Europejskiej zrealizowane przez Gminę Frampol i jednostki podległe (2007-2013) Program Nazwa Wartość ogółem Dofinansowanie Tytuł projektu Operacyjny beneficjenta (zł) (zł)
Gminy Frampol poprzez - Gmina 61 500,00 52 275,00 Wzrost potencjału samorządu Frampol POIŚ 2007 opracowanie Planu Działań na rzecz 2013 Gmina – 6 260 758,05 4 922 059,08 Zrównoważonej Energii 2007- Frampol RPO WL Gmina ECO EFEKTYWNY- morze Frampol atrakcji 972 451,75 658 779,85 2007-2013 Frampol RPO WL Pięć zalewów y 2013 GZapewnienie warunków do budow społeczeństwa informacyjnego Gmina 711 124,92 minysocjalnego Frampol oraz dzięki zintegrowanego uruchomieniu 2007- Frampol sieci dostępowej Internetu RPO WL systemu informatycznego 512 543,71 2013 on- oferującego perspektywiczne usługi- line. Gmina Zakup samochodów ratowniczo 1 070 605,08 776,95 gaśniczych wraz z wyposażeniem 2007- RPO WL dla jednostek OSP dla gmin powiatu 835 2013 Księżpol biłgorajskiego: Frampol, Potok Górny, Księżpol, Łukowa.
60
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
– Kompleksowe uporządkowanie Gmina 2 669 789,09 gospodarki wodno ściekowej we 2007- Frampol Frampolu poprzez zwiększenie RPO WL i 1 959 735,81 wydajności oczyszczalni ścieków 2013 zakończenie budowy kanalizacji wrazturystycznego z wymianą sieci Gminy wodociągowej. Frampol Gmina Stworzenie nowego produktu 1 168 705,14 2007- Frampol zalewie we Frampolu wraz RPO WL poprzez urządzenie kąpieliska na 721 502,53 z 2013 - infrastrukturą towarzyszącą Gmina
i GimnazjumBudowa hali we widowiskowo Frampolu wraz 2007- Frampol sportowej przy Szkole Podstawowej RPO WL z 8 301 471,70 6 641 177,34 2013 zespołem boisk 2007- LokalnePROW strategie2013 / - Gmina rozwoju 72 776,20 Powiększenie bazy lokalowej Frampol Miejsko Gminnego Ośrodka Kultury w zakresie 48 360,00 we Frampolu poprzez wykończenie dobudowanych pomieszczeń i odnowy rozwoju wsi/- Oś IV Leader PROW 2007 z 2013 / 321 Budowa kanalizacji sanitarnej Gmina Podstawowe 1 870 766,00 przyłączami wraz z wymianą sieci Frampol – usługi dla wodociągowej w miejscowości i 3 928 958,69 Frampol gospodarki Sokołówka kolejnej miejscowości ludności w Aglomeracji wiejskiej/ - Oś III PROW 2007 2013 / 321 Gmina Podstawowe 2 129 840,00 Budowa kanalizacji sanitarnej wraz Frampol Frampolu – usługi dla z wymianą sieci wodociągowej we i 3 464 541,27 gospodarki etap III i IV ludności wiejskiej/ - Oś III Gmina z PROW 2007 505 Frampol Zagospodarowaniewe Frampolu Rynku wraz 2013i / 313 budową placu zabaw dla dzieci wsiOdnowa 387,15 314 265,00 rozwój 2007/- Oś III LokalnePROW - strategie2013 / Gminny rozwoju Miejsko 96 45 490,00 Termomodernizacja- i wymiana stolarki okiennej w budynku w zakresie Kultury we Ośrodek 903,44 Miejsko Gminnego Ośrodka Kultury Frampolu we Frampolu. i odnowy rozwoju wsi/ - - Oś IV Leader Gminny Miejsko PROW 2007 25 000,00 Frampolskie spotkania z Kulturą, – Dni Frampola 2011 2013 / Małe Kultury we Sportem i Piosenką Estradową Ośrodek 71 730,38 projekty / Frampolu - Oś IV Leader- Gminny Miejsko PROW 2007 Organizacja Powiatowego Przeglądu projekty -Frampol 2010 2013 / Małe Kultury we Strażackich Orkiestr Dętych Ośrodek 13 803,11 8 354,20 / Frampolu Oś IV Leader
61
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
- - Gminny Miejsko – Dni PROW 2007 25 000,00 Frampolskie Spotkania z Kulturą, projekty Frampola 2010 2013 / Małe Kultury we Sportem i piosenką Estradową Ośrodek 49 809,13 / Frampolu Oś IV Leader- - Gminny - PROW 2007 Miejsko 86 704,19 41 575,00 PrzebudowaKultury we Frampoludachu nad 2013i / 313 Kultury we Miejsko Gminnym Ośrodkiem wsiOdnowa FrampoluOśrodek rozwój Gmina / Oś III 174 000,00 174 000,00 Modernizacja oddziałów 2007- Frampol POKL przedszkolnych w szkołach 2013 Gmina i podstawowych - 150 000,00 150 000,00 Indywidualizacja nauczania 2007- Frampol w Gminie Frampol POKL wychowania w klasach I III 2013 29 831 019,28 21 136 500,47 Źródło: Wykaz podpisanych umów dostępnych na stronie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju (stan na 30 czerwca 2015 r.) oraz mapa projektów dostępnaSuma na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Gminy Frampol - naFundusze projekt unijne Wzrost przyczyniły konkurencyjności się również przedsiębiorstwa do rozwoju przedsiębiorczości na rynku krajowym na obszarze oraz dywersyfikacja .prz W ychodówokresie 2007 w oparciu2013 ze o wsparcia Stację Kontroli unijnego Pojazdów skorzystała we jedna Frampolu firma” o „ z wartości 682 194,80 zł (dofinansowanie 309 953,21 zł). Projekt finansowany był Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO WL. Z powodu braku danych o beneficjentach i realizowanych projektach w ramach PROW nie jest możliwe wskazanie zainteresowania przedsiębiorców „tworzeniem i rozwojem mikroprzedsiębiorstw”. miny Frampol Budowa obwodnicy m. Frampol w ciągu DK nr 74 Janów PoniżejLubelski przedstawiono - granica państwa projekty,Rozbudowa które miały drogi duży wojewódzkiej wpływ na nrrozwój 835 … G w tym przede wszystkim „ ” i „ ”.
62
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Tabela 12. Projekty współfinansowane ze środków Unii Europejskiej zrealizowane przez Gminę Frampol w partnerstwie z innymi jednostkami (2007-2013) Program Nazwa Wartość ogółem Dofinansowanie Tytuł projektu Operacyjny beneficjenta (zł) (zł) Generalna Dyrekcja
Budowa obwodnicy - Program i Dróg m. Frampol w ciągu DK Operacyjny Krajowych 21 181 413,54 13 761 840,00 nr 74 Janów Lubelski Rozwój Polski wAutostrad Lublinie granica państwa Wschodniej Oddział
LublinRozbudowa - drogi- wojewódzkiej- nr 835- Wysokie- - Biłgoraj- GraboSieniawawnica Przeworsk Kańczuga Dynów Starzeńska na odcinku od km 43+750 do km Program 46 766 964,51 66 701,00 70+643,25 Lubelskie Operacyjny Województwo (z wyłączeniem odcinka 38 2 Rozwój Polski od km 70+406 do km realizowanego przez Wschodniej 70+599,50
miastaGDDKiA Frampol w ramach w budowy obwodnicy ciągu- drogi krajowej nr 74 Janów Lubelski Regionalny granica państwa - 116 459,98 98 641,08 Wrota Lubelszczyzny Program Lubelskie Województwo Informatyzacja LubelskiegoOperacyjny Administracji Województwa
RozbudowaLublin- drogi- wojewódzkiej- Nr 835- Regionalny Wysokie- - Biłgoraj-GrabownicaSieniawa Przeworsk Kańczuga Program Lubelskie Województwo Dynów LubelskiegoOperacyjny 27 419 363,96 20 390 686,59 Starzeńska na odcinku Województwa o od km 72+800 do Frampolkm 85+972,43- długości 13,17243 km Regionalny Biłgoraj w Ochrona głuszca 127 675,49 Program Nadleśnictwie Nadleśnictwo 2011- Operacyjny 171 890,33 Biłgoraj w latach Lubelskiego Biłgoraj Województwa 2013. Regionalny wOchrona głuszca 168 140,14 (Tetrao urugallus) Program Nadleśnictwo Nadleśnictwie Operacyjny 125 135,65 2009-2010 Lubelskiego Biłgoraj Biłgoraj w latach Województwa 72 770 679,80 Źródło: Wykaz podpisanych umów dostępnych na stronie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju (stan na 30 czerwca 2015 r.) oraz mapa projektów dostępnaSuma na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju95 824 Wsi 232,45
63
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
3. ANALIZA SWOT
Mocne strony
G
Położenie geograficzne miny w obrębie dwóch różnych jednostek: Równiny – Biłgorajskiej i Roztocza Zachodniego, zUrozmaicona rzeźba terenu północnej Słabe strony roztoczańskiej części gminy, związana
pokrywą lessową, Surowce mineralne: piaski kwarcowe, i Słabo rozwinięta sieć hydrograficzna, kruszywo naturalne, kamienie drogowe Mokradła i bagna na obszarze Równiny budowlane, surowce ilaste, kajakowe – Biłgorajskiej, Rzeki, na których możliwe są spływy wegetacyjnym, Zalew we Frampolu – wykorzystanie Występowanie przymrozków w okresie – turystyczne,Biała Łada i Bukowa, ujemny przyrost naturalny i Niekorzystne trendy demograficzne
saldo migracji, Żyzne gleby, przydatne dla rolnictwa, , e, Wzrastająca od 2010 roku liczba Bogactwo form ochrony przyrody, m.in. Natura 2000, bezrobotnych Szczebrzeszyński PK, PK Lasy Janowski pracy, Słaby lokalny rynek pracy, brak miejsc
Unikatowy roztoczański rolniczy krajobraz, Brak szkolnictwa ponadgimnazjalnego, ze Układ przestrzenny miasta Frampol, oparty powiatowego – względu na bliskość większego ośrodka na wzorach idealnego miasta, Niekorzystna struktura agrarna – Biłgoraja, Zabytki sakralne i świeckie oraz zabytki
archeologiczne, przeważają gospodarstwa o powierzchni Bardzo dobrze rozwinięte szkolnictwo Liczne obiekty sportowe, od 1 do 5 ha, podstawowe i gimnazjalne, turystyczna, Słabo rozwinięta infrastruktura
Bardzo dobrze rozwinięta opieka inwestycyjne, Słabo zagospodarowane tereny zdrowotna i pomoc społeczna, Rozwinięte rolnictwo, w tym specjalizacja w Zły stan techniczny dróg, w kierunku uprawy owoców miękkich, i skanalizowanie gminy, Niedostateczne zwodociągowanie
tym porzeczek czarnych, ywa, Zorganizowana grupa producencka, której Słaby dostęp do Internetu. członkowie uprawiają owoce i warz Rosnąca z roku na rok liczba podmiotów Liczne szlaki turystyczne, gospodarczych, –
Dobra dostępność komunikacyjna droga
krajowa 74 i wojewódzka 835, Wysoki poziom bezpieczeństwa
publicznego mieszkańców, Aktywni i skuteczni samorządowcy oraz przedsiębiorczy i aktywni mieszkańcy.
64
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Szanse
finansoSkutecznewej wykorzystanie 2014- środków unijnychGminy i zaspokojenie w ramach perspektywy jej potrzeb 2020 na dalszy rozwój i , infrastrukturalnych, społecznych Zagrożenia
gospodarczych
Z oNapływ do gminy inwestycji zewnętrznych, Rozwój lokalnej gospodarki w oparciu su ła koniunktura gospodarcza w Polsce i na większą przedsiębiorczość mieszkańców, świecie obniżająca zdolność samorządu nowe modele działania bizne w zakresie finansowani lokalnego i podmiotów gospodarczych (współpraca w łańcuchach wartości o a przedsięwzięć dodanej, lokalne specjalizacje, prorozwojowych, utsourcing), Nasilająca się konkurencja w przyciąganiu Rozwój ponadlokalnych struktur olski inwestorów zewnętrznych i turystów do klastrowych z udziałem dużych P i województwa lubelskiego, przedsiębiorstw, działających na terenie Pogłębiające się zjawiska wykluczenia gminy. wspołecznego (związane m.in. z brakiem zatrudnienia, ubóstwem, trudnościami zapewnieniu właściwej opieki społecznej
wi medycznej zakres dla osób starszych), Niestabilność regulacji prawnych w ie prowadzenia działalności gospodarczej oraz stosowania prawa zakresie ochrony środowiska,, zamówień publicznych, energetyki odnawialnej, finansów publicznych itp.
65
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
4. ANALIZA POTENCJAŁU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO GMINY FRAMPOL NA TLE GMIN POWIATU BIŁGORAJSKIEGO
- Gminy Frampol i niniejszym rozdziale dokonano porównania wskaźnikowego czynników społeczno gospodarczych gmin powiatu biłgorajskiego.-
iZaprezentowane zróżnicowanie rozwojowe na płaszczyźniekazanie społeczno gospodarczej Gminagmin Frampol powiatu biłgorajskiego odzwierciedla poziom ich konkurencyjności Watrakcyjności. Dzięki analizie możliwe będzie wy jaką pozycję zajmuje wśród pozostałych gmin spopowiatu. wysokim Analizy dokonano w dwóch wymiarach: łecznym i gospodarczym. Pod względem społecznym Gmina Frampol w 2013 roku charakteryzowała się wskaźnikiem obciążenia demograficznego (ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym), wyższą wartość posiada jedynie gmina Turobin. Jest to czynnik negatywny, świadczącypozytywnie o starzejącym się społeczeństwie gminy. – wiecie Gmina Frampol wyróżnia sięmina wysokim z na wskaźnikiem liczby przychodni na 10 tys. ludności 6 przychodni. Jest to najwyższy wskaźnik w po biłgorajskim. Dodatkowo g posiada jedną jwyższych wartości wskaźnika mieszkania na 1000 mieszkańców, co oznacza że rynek mieszkaniowy jest dobrze rozwinięty na tym terenie.
66
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Analiza potencjału społecznego Gminy Frampol
Frampol Goraj Miasto Potok Wskaźnik Jednostka Aleksandrów Biłgoraj Biszcza Józefów Księżpol Łukowa Obsza Tarnogród Tereszpol Turobin osoby 66 55,9 55,7 64,4 56,4 57,7 62,1 Biłgoraj59,0 57,5 Górny55,6 59,4 74,6 Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób 63,6 58,3 w wieku produkcyjnym ‰ -4,4 -0,9 0,1 0,5 -5,9 -4,4 1,9 1,1 -1,6 1,5 -5,5 -8,4
Przyrost naturalny -3,7 -3,1 ‰ -5,2 -4,9 5,5 -1,8 -4,9 -2,0 -4,2 -4,2 -4,2 -0,5 -2,0
Saldo migracji 3,2 -4,3 -8,3 osoby 59 66 78 49 87 121 51 105 55
Pracujacy na 1000 mieszkańców 35 83 315 37 34 7,3 7,9 7,7 7,2 7,1 8,4 4,7 7,2 5,5 5,6 5,8 8,7 5,6 Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie % 6,3 ludności w wieku produkcyjnym obiekty 6 1 5 1 2 5 2 4 Przychodnie (ambulatoryjna opieka zdrowotna) 3 3 3 3 3 3 na 10 tys. ludności osoby 59 60 50 56 49 29 1288 50 60 28 40
Gęstośc zaludnienia (ludnośc na 1 km²) 37 63 38 519,1 770,04 959,71 660,62 1427,72 501,48 569,68 920,95
Dochody własne budżetu gmin na 1 mieszkańca zł 439,74 626,3 760,39 824,37 538,3 609,38 3059,55 2792,51 2678,25 2729,92 2726,74
Wydatki budżetu gminy na 1 mieszkańca zł 3146,71 4691,31 2849,23 3194,63 3098,44 3304,14 3377,27 3120,69 3252,39 osoby 544 817 610 479 715 558 661 958 671 477 509 Dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego 432 328 553 na 1 tys. dzieci w wieku 3-5 lat osoby 1,46 0,92 46,70 5,00 4,62 0,00 0,85 0,00 0,00 1,66 2,91 Dzieci w wieku 3-5 lat przypadające na jedno 3,46 1,73 3,30 miejsce w placówce wychowania przedszkolnego 78,8 105,6 97,5 80,7 77,6 101,9 101,4 97,9 98,5 91,2
Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania m² 93,7 103,4 83,5 85,3 26,5 24,7 24,5 24,0 25,9 27,7 27,2 26,8 25,7 26,4 27,0 25,8 Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania na m² 26,3 33,8 1 osobę - 336,9 261,7 269,4 297,0 272,1 269,6 274,2
Mieszkania na 1000 mieszkańców 233,6 333,6 263,0 320,2 253,5 302,5 370,3 osoby 1266 2174 1944 7024 1725 2146 6792 2756 6529
Ludność na 1 placówkę biblioteczną 3240 4283 1433 3446 3970 osoby 185 204 118 122 92 149 142 158 154 92 174 160 105
Czytelnicy bibliotek publicznych na 1000 ludności 243
67
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
arczego Gminy Frampol
Analiza potencjału gospod i gmin powiatu biłgorajskiego– przedstawia wskaźniki wpływające na atrakcyjność inwestycyjną jednostek.w Gmina Frampol wyróżnia się wysokim wskaźnikiem liczby fundacji i stowarzyszeń na 1000 mieszkańców, co świadczy o dużym poziomie aktywności społeczeństwa. Gmina Frampol jest słabo skanalizowana wskaźnik korzystający z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności wyniósł 2013 roku 17,5%. Niższy wskaźnik zanotowały jedynie gminy Turobin i Goraj.
Analiza potencjału gospodarczego Gminy Frampol
Frampol Goraj Miasto Potok Wskaźnik Jednostka Aleksandrów Biłgoraj Biszcza Józefów Księżpol Łukowa Obsza Tarnogród Tereszpol Turobin 4,99 Biłgoraj Górny 5,74 4,19 9,90 5,18 4,53 6,63 10,52 2,18 7,91 8,17 8,12 4,40 8,05 Średnia powierzchnia gospodarstw rolnych ha 531 556 597 458 658 651 585 415 701 542 521 Podmioty gospodarcze wpisane do rejestru podmioty 653 1123 379 REGON na 10 tys. ludności 35 92 65 26 61 69 64 42 90 32 47 47 53 28 Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze podmioty REGON na 10 tys. ludności 4 2 4 2 2 4 Fundacje, stowarzyszenia i organizacje fundacje 3 3 3 3 3 3 3 3 społeczne na 1000 mieszkańców 1 0 1 0 0 6 0 1 0 0 0 1 0
Obiekty noclegowe szt. 3 17,5 82 47,4 10,4 18,1 21,7 57,7 85 57,7 50 41,9 15,1 Korzystający z sieci kanalizacyjnejw % ogółu % 32,1 53,3 ludności 89 88 92,2 84 92 88,7 95,7 87,5 89 82,7 Korzystający z sieci wodociągowej w % ogółu % 93,1 93,2 93,3 93 ludności 8 0,4 8,2 0,5 0 7,6 0,1 28,7 0 29,4 46,5 0 0 Korzystający z sieci gazowej w % ogółu % 36,5 ludności
68
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
5. WIZJA, MISJA I CELE STRATEGICZNE
5.1. Wizja i misja
R ozwój gminy jest złożonym procesem i zależy od bardzo wielu czynników, dlatego projektując wizję Gminy Frampol zwrócono uwagę na następujące czynniki: , uwarunkowania zewnętrzne gminy zidentyfikowane jako potencjalne szanse jako mocne i zagrożenia w analizie SWOT uwarunkowania wewnętrzne w analizie SWOT zidentyfikowane obow regionalnymi słabe strony i gminy,krajowym, iązujące dokumenty strategiczne na poziomie gminnym, powiatowym,
kompetencje samorządu gminnego oraz jego możliwości finansowe, instrumenty i programy finansowe, dostępne dla gmin w ramach środków wni unijnych oraz budżetu państwa, oski z konsultacji społecznych. z Gminawnie Frampol, w ze względu na swoje położenie,-spo ma duże szanse na wykreowanie impulsów rozwojowych, związanych dalszym rozwojem przedsiębiorczości (głó zakresie przetwórstwa, rolno żywczego), turystyki i tworzeniem obszarów inwestycyjnych. Wykorzystanie tych wewnętrznych potencjałów, przy pomocy środków zewnętrznych przyczyni się do przyśpieszenia procesów restrukturyzacji lokalnej gospodarki i poprawy poziomu życia mieszkańców.
Kluczem do zmiany sytuacji na terenie gminy jest skoncentrowanie się na lepszym wykorzystaniu, lokalnych zasobów na cele gospodarcze i turystyczne.
Przewiduje się że w 2020 roku Gmina Frampol będzie:
wielofunkcyjną jednostką samorządową o istotnej randze w skali
województwa,
gminą sprzyjając ą rozwojowi przedsiębiorczości, gminą przyjazną dla inwestorów zainteresowanych lokowaniem tu swoich
kapitałów,
gminą z większą ilością atrakcyjnych miejsc pracy,
gminą atrakcyjną dla turystów, gmi ośrodkiem obsługi lokalnego ruchu turystycznego, ną atrakcyjną dla mieszkańców, mogących realizować swoje aspiracje.
mina Frampol w 2020 roku to nowoczesna jednostka miejsko-wiejska G z rentownym rolnictwem i rynkiem zbytu płodów rolnych, wykorzystująca swoje walory przyrodnicze, kulturowe i historyczne do rozwoju turystyki i zwiększenia jakości życia mieszkańców.
69
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
zr Misja określa wartości jakimi będzie kierowała się społeczność lokalna w celu ealizowania zaprojektowanej wizji rozwoju. Misja ukierunkowuje gminy również, w tym na działania, które trzeba podjąć aby misja się powiodła, a wizja stała się, rzeczywistością. Realizatorem misji jest cała społeczność lokalna przedstawiciele władz i urzędnicy, pracownicy placówek i instytucji gminnych członkowie organizacji pozarządowych, przedsiębiorcy, inwestorzy i mieszkańcy.
isją Gminy Frampol jest stworzenie lepszych warunków do rozwoju M przedsiębiorczości i turystyki opartej o lokalne bogactwa, wiedzę i kwalifikacje mieszkańców, zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego oraz poprawa jakości życia mieszkańców.
5.2. Cele strategiczne, operacyjne i kierunki działań
kalnego Gminy Frampol na lata 2015-
Strategii Rozwoju Lo 2020 wyróżnia się następującą hierarchię celów: i w efekcie wizji Gminy Frampol, Misja stanowi narzędzie do osiągnięcia celów
ozwoju gminy, Cele strategiczne wskazują najważniejsze obszary, których wsparcie jest W uszcze konieczne dla przyśpieszenia r
Cele operacyjne stanowią gółowienie celów strategicznych, Kierunki działań są konkretnymi przedsięwzięciami realizującymi założony cel. stanowi w Gminy Frampol Zaprezentowane poniżej cele strategiczne ą główne obszary interwencji, ramach których będą podejmowane działania, służące rozwojowi gmina i jej w długofalowej perspektywie. Cele wynikają20 bezpośrednio z przyjętej wizji rozwoju i są odpowiedzią na główne wyzwania rozwojowe, przed którymi stoi społeczność w perspektywie do 20 roku. Wyzwania te związane są 70
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
z
koniecznością ciągłego wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej, co niewątpliwie doprowadzi do napływu nowych inwestycji, a także wzrostu liczby Gminaturystów, Frampol odwiedzających gminę. lokalne zasoby do dalszego rozwoju potrzebuje też efektywnie funkcjonującej gospodarki opartej o , a także będzie generowała więcej miejsc pracy w istniejących i nowopowstających przedsiębiorstwach. Ważne jest wykorzystanie dogodnego położenia komunikacyjnego gminy oraz potencjału turystycznego.
Wyzwaniem dla Gminy Frampol jest również doprowadzenie do większej aaktywności i integracji społeczności lokalnej m.in. poprzez rozwój organizacji ipozarządowych, spółdzielni socjalnych oraz bliską współpracę z administracją także aktywne angażowanie mieszkańców w realizację wspólnych przedsięwzięć projektów rozwojowych. Nieodzownym elementem integrującym społeczność lokalną będzie dalsza poprawa jakości i dostępności usług publicznych, oferowanych dla mieszkańców miasta i terenów wiejskich, szczególnie w sferze edukacji, opieki medycznej i społecznej, kultury i rekreacji, jak również prowadzenie aktywnej polityki, ograniczającej zjawiska wykluczenia społecznego, szczególnie wśród osób niepełnosprawnych, starszych oraz zagrożonych ubóstwem.
CEL STRATEGICZNY 1. ZWIĘKSZENIE ATRAKCYJNOŚCI INWESTYCYJNEJ I TURYSTYCZNEJ GMINY
CEL STRATEGICZNY 2. WSPIERANIE ROZWOJU LOKALNEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W OBSZARZE ROLNICTWA, PRZETWÓRSTWA ROLNO-SPOŻYWCZEGO ORAZ USŁUG
CEL STRATEGICZNY 3. PODNIESIENIE JAKOŚCI ŻYCIA I AKTYWIZACJA MIESZKAŃCÓW
CEL STRATEGICZNY 4. POPRAWA FUNKCJONOWANIA LOKALNEJ ADMINISTRACJI
cele strategiczna Gminy FrampolPowyżej przedstawiono , w ramach których będą podejmowane działania operacyjne, służące realizacji przyjętej misji i wizji rozwoju do roku 2020. Kolejność przedstawionych priorytetów nie odnosi się do ich hierarchii czy ważności, a istotna jest ich jednoczesna realizacja z zachowaniem zasady synergii i efektywności wdrażania poszczególnych działań.
Stopień osiągnięcia przyjętych celów będzie monitorowany przez pryzmat realizacji celów operacyjnych, których strukturę w ramach poszczególnych priorytetów strategicznych przedstawiono poniżej.
71
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
CELE STRATEGICZNE
2. Wspieranie rozwoju lokalnej 1. Zwiększenie przedsiębiorczości 3. Podniesienie 4. Poprawa atrakcyjności w obszarze jakości życia funkcjonowania inwestycyjnej rolnictwa, i aktywizacja lokalnej i turystycznej gminy przetwórstwa mieszkańców administracji rolno-spożywczego oraz usług
CELE OPERACYJNE
infrastruktury 2.1. Wzmocnienie 1.1. Rozwój inwestycyjnej j zdolności 3.1. Poprawa jakości infrastruktury mającej 4.1. Rozwó technicznej w w obywatelskiego przedsiębiorstw wpływ na komfort społeczeństwa poprawiającej innowacji i tworzenia gminy zakresie wdrażania życia mieszkańcó konkurencyjność gospodarki lokalnej nowych miejsc pracy
infrastruktury 1.2. Rozwój przyjaznej i sprawnej rozwoju2.2. Tworzenie rolnictwa 3.2. Poprawa dostępu 4.2. Budowanie wturystycznej i usług i warunków do mieszkańców do w turystycznychkulturowy edukacji, ochrony administracjii inwestor w dla oparciui o potencjał wzrostu opłacalności zdrowia i usług mieszkańcó produkcji rolnej społecznych ó przyrodniczy
1.3. Zwiększenie form integracji 2.3. Rozwój rynków 3.3. Rozwój różnych skuteczności i liczby nej zbytu dla produktów narzędzi marketingu rolnych społecz gospodarczego
Cel strategiczny 1. Zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej gminy
Warunkiem rozwoju gospodarczego Gminy Frampol jest sprawna i efektywna polityka inwestycyjna, bazująca na atrakcyjnej ofercie dla inwestorów, turystów i racjonalnym gospodarowaniu przestrzenią. Mając na uwadze powyższe, w niniejszej Strategii zaplanowano m.in. działania ukierunkowane na rozwój stref aktywności gospodarczej i turystycznej na terenie gminy. Wiązać się to będzie z procesami gospodarowania przestrzenią oraz uzbrajaniem w infrastrukturę komunalną i komunikacyjną. Konieczne będzie również wdrożenie i ciągłe Cele strategiczne operacyjne i doskonalenie systemu obsługi inwestycji oraz intensyfikacja działań w zakresie przyciągania inwestorów (sprawna i efektywna promocja potencjału gospodarczego gminy).
Rozwój turystyki w Gminie Frampol należy oprzeć na wykorzystaniu jej walorów przyrodniczych i kulturowych. Potencjał turystyczny należy wzmacniać poprzez 72
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
rozbudowę infrastruktury turystycznej oraz restaurację i renowację zabytków, co niewątpliwie wzbogaci ofertę turystyczną gminy. Szczególnie ważne jest wypromowanie produktu turystycznego, którym jest zmodernizowany w 2012 roku zalew wraz z infrastrukturąe towarzyszącą.
Gminaw ty Frampol jest pred stynowana do rozwoju turystyki weekendowej,, głównie aktywnej, tj. rowerowej oraz wodnej, jak również agroturystyki., Zasoby naturalne, m bogate i zróżnicowane tereny objęte siecią Natura 2000 predestynują gminę również do rozwoju turystyki przyrodniczej. W związku z tym działania rozwojowe powinny koncentrować się na wykorzystaniu naturalnych warunków środowiska- dla zdrowia, rekreacji i wypoczynku oraz rozbudowy ogólnodostępnej oraz komercyjnej infrastruktury aktywnego odpoczynku oraz infrastruktury noclegowo gastronomicznej.
Poniżej zaprezentowano cele operacyjne, w ramach których będą podejmowane działania przyczyniające się do zakładanych efektów wdrażania strategii na poziomie celu strategicznego 1.
Cel operacyjny 1.1. Rozwój infrastruktury technicznej poprawiającej konkurencyjność gospodarki lokalnej w Cel operacyjny 1.2. Rozwój infrastruktury turystycznej i usług turystycznych oparciu o potencjał kulturowy i przyrodniczy
Cel operacyjny 1.3. Zwiększenie skuteczności i liczby narzędzi marketingu gospodarczego
Stopień osiągnięcia zakładanego celu operacyjnego będzie weryfikowany w oparciu oCel wskaźniki strategiczny określone 2. Wspieranie w podrozdziale rozwoju 6.1. lokalnejWdrażanie przedsiębiorczości i monitoring strategii. w obszarze rolnictwa, przetwórstwa rolno-spożywczego oraz usług
Rozwój gospodarczy Gminy Frampol to rozwój lokalnych podmiotów gospodarczych, jak również tworzenie nowych przedsiębiorstw, w szczególności przez inwestorów zewnętrznych. Niezwykle istotne jest inwestowanie w przedsiębiorstwa już istniejące poprzez doskonalenie oraz wprowadzanie nowych, innowacyjnych produktów i usług, unowocześnianie technologii, rozszerzanie rynków zbytu oraz rozwijanie współpracy klastrowej.
Kluczowym elementem do poprawy sytuacji na lokalnym rynku pracy jest wielokierunkowe wsparcie przedsiębiorczości, obejmujące- zarówno wzmocnienie podmiotów istniejących, jak i tworzenie nowych, szczególnie w obszarach uznanych za perspektywiczne dla gminy: przetwórstwo rolno spożywcze, odnawialne źródła energii i turystyka. Dynamizowanie rozwoju gospodarczego Gminy Frampol będzie możliwe poprzez kreowanie przez samorząd korzystnego klimatu dla rozwoju przedsiębiorczości. rolnictwa – Ważne jest również podejmowanie kroków zmierzających do unowocześnienia gałęzi gospodarki posiadającej długotrwałe tradycje lokalne. Priorytetem w tym zakresie pozostają: umocnienie rozwojowych gospodarstw rolniczych poprzez adresowany system doradztwa produkcyjnego, organizacyjnego i ekonomicznego oraz koordynacja gospodarki przestrzennej, w tym w zakresie 73
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
ewidencji gruntów i scalania. Zakłada się ponadto wsparcie tworzenia i działalności różnorodnych grupowych form współdziałania producentów (np. grup producenckich) oraz w zakresie zaopatrzenia w surowce, użytkowania maszyn, standaryzacji i zbytu produkcji.
Poniżej zaprezentowano cele operacyjne, w ramach których będą podejmowane działania przyczyniające się do zakładanych efektów wdrażania strategii na poziomie celu strategicznego 2. w Cel operacyjny 2.1. Wzmocnienie zdolności inwestycyjnej przedsiębiorstw zakresie wdrażania innowacji i tworzenia nowych miejsc pracy.
Cel operacyjny 2.2. Tworzenie warunków do rozwoju rolnictwa i wzrostu
opłacalności produkcji rolnej eryfikowany w oparciu Cel operacyjny 2.3. Rozwój rynków zbytu dla produktów rolnych
Stopień osiągnięcia zakładanego celu operacyjnego będzie w oCel wskaźniki strategiczny określone 3. Podniesienie w podrozdziale jakości 6.1. życiaWdrażanie i aktywizacja i monitoring mieszkańców strategii.
Poprawa atrakcyjności Gminy Frampol jako miejsca do życia, prowadzenia- sportowejdziałalności i turystyczno gospodarczej- i wypoczynku wymaga podejmowania działań na rzecz rozwoju usług społecznych, a także stworzenia interesującej oferty rekreacyjno kulturalnej.
Biorąc pod uwagę stan faktyczny oświaty, jednym z najważniejszych jej elementów jest ograniczenie barier w dostępie do edukacji oraz stworzenie warunków dla nieskrępowanego rozwoju osobowościowego i kompetencyjnego dzieci i młodzieży prowadzących do zwiększenia szans na rynku pracy. W dobie informatyzacji i rozwijającej się technologii niezbędne jest wypracowanie u dzieci i młodzieży kompetencji w posługiwaniu się narzędziami TIK. Rosnąca konkurencja na rynku pracy wymaga kształtowania postaw aktywnych i kreatywnych, a także otwartości wobec świata i asertywności. Dlatego też niezbędne jest doposażenie placówek edukacyjnych w sprzęt oraz pomoce dydaktyczne przydatne do kształtowania kluczowych kompetencji uczniów.
Nie mniej ważnym czynnikiem rozwoju gminy są także sport i rekreacja, które pełnią zarówno funkcję wychowawczą, edukacyjną i integrującą społeczeństwo, jak również mogą służyć jako narzędzie podnoszenia jakości życia oraz kreowania wizerunku obszaru. i Wysoki poziom bezpieczeństwa mieszkańców w wymiarze zdrowotnym społecznym jest jednym z głównych czynników decydujących o jakości życia. Poprawa poziomu zdrowia mieszkańców gminy realizowana będzie poprzez zapewnienie kompleksowej opieki medycznej o wysokim standardzie usług (m.in. ulepszenie bazy infrastrukturalnej i specjalistycznego wyposażenia), zwiększenie dostępności profilaktyki, wczesnej diagnostyki, badań i konsultacji medycznych dla mieszkańców, a także dzięki wsparciu i promowaniu różnorodnych inicjatyw prozdrowotnych i aktywizujących. Ważne aby oferta ta uwzględniła również zestaw specjalistycznych usług adresowanych do grupy seniorów oraz osób niepełnosprawnych. Ze względu na postępujące zjawisko starzenia się 74
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
w - społeczeństwastar wdrażana będzie kompleksowa polityka senioralna, obejmująca szczególności aktywizację zawodową, kulturowo społeczną i obywatelską osób szych.
Do roku 2020 w Gminie Frampol realizowana będzie również polityka prorodzinna, ukierunkowana na wspieranie rodziny i promowanie wartości rodzinnych, w tym przeciwdziałanie kryzysom i patologiom rodzinnym, a także na rozwój oferty opieki nad dziećmi, umożliwiającej mieszkańcom prowadzenie działalności gospodarczej i zawodowej.
Polityka społeczna, prowadzona w sposób racjonalny i adekwatny do zdiagnozowanych potrzeb, realizowana będzie przy współpracy podmiotów nadzorowanych również przez Starostwo Powiatowe w Biłgoraju (np. PUP, PCPR, Domy Pomocy Społecznej) w zakresie polityki społecznej, rynku ecznej, pracy ai zatrudnienia, organizacji pozarządowych i innych. Zakłada się m.in. wsparcie i rozwój instytucjonalnychm oraz pozainstytucjonalnych form pomocy społ także przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób i grup zagrożonych oraz dotkniętych ty problemem.
Jednym z kluczowych wyzwań, stojących przed Gminą Frampol, pozostaje wzmacnianie spójności i integralności społecznej, budowanie silnej tożsamości lokalnej, poczucia przywiązania do miejsca zamieszkania, jego specyfiki i historii, m.in. poprzez tworzenie miejsc integracji społecznej oraz dbałość o dziedzictwo kulturowe, w szczególności o charakterze niematerialnym poprzez aktywizację istniejących świetlic wiejskich.
Poniżej zaprezentowano cele operacyjne, w ramach których będą podejmowane działania przyczyniające się do zakładanych efektów wdrażania strategii na poziomie celu strategicznego 3.
Cel operacyjny 3.1. Poprawa jakości infrastruktury mającej wpływ na komfort życia mieszkańców gminy i Cel operacyjny 3.2. Poprawa dostępu mieszkańców do edukacji, ochrony zdrowia
usług społecznych Cel operacyjny 3.3. Rozwój różnych form integracji społecznej
Stopień osiągnięcia zakładanego celu operacyjnego będzie weryfikowany w oparciu oCel wskaźniki strategiczny określone 4. Poprawa w podrozdziale funkcjonowania 6.1. Wdrażanie lokalnej i monitoring administracji strategii.
-2020 Zgodnie z obowiązującymi zasadami prowadzenia polityki rozwoju regionalnego Gmina Frampol w niniejszej Strategii Rozwoju Lokalnego na lata 2015 uwzględnia potrzeby i oczekiwania całej wspólnoty gminnej. Realizacja celów Strategii w znacznej mierze będzie zależeć od zaangażowania i determinacji władz samorządowych, partnerów gospodarczych i społecznych. Strategia nie obejmuje bowiem wyłącznie zadań będących w kompetencjach samorządu gminnego, ale wskazuje na rozwiązania niezbędne dla stałego i efektywnego rozwoju całej wspólnoty lokalnej.
75
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Główną metodą prowadzenia polityki rozwoju w przestrzeni gminy będzie partycypacja społeczna. Partycypacja to liczne działania, metody i techniki uczestnictwa obywateli w określaniu potrzeb i problemów społecznych oraz partnerskie współdziałanie, to faktyczny udział społeczeństwa w podejmowaniu ważnych decyzji rozwojowych.
Wspieranie aktywności obywatelskiej oraz partycypacji społecznej mieszkańców będzie się odbywało m.in. poprzez wsparcie organizacji pozarządowych przy pomocy doradztwa i mentoringu oraz dzięki wprowadzeniu mechanizmów zwiększających udział obywateli w kształtowaniu polityki gminy (wprowadzenieo systemu budżetu obywatelskiego, promocja dobrych praktyk w wykorzystaniu funduszy sołeckich). Efektem docelowym tych działań jest wdrożenie efektywneg zarządzania gminą, której rozwój oparty jest na współpracy i mobilizowaniu zasobów.
wIstotnym kraju, wyznacznikiem dobrego rządzenia- w gminie jest wysoka efektywność w pozyskaniu środków zewnętrznych. W 2014 roku Gmina Frampol zajęła 9 miejsce wśród gmin miejskich i miejsko wiejskich pod względem pozyskiwania funduszy unijnych. W 10. edycji prestiżowego Rankingu Samorządów przeprowadzanego przez dziennik Rzeczpospolita gmina zajęła najwyższą lokatę wśród samorządów z województwa lubelskiego. Tak wysoka skuteczność w pozyskaniu środków zewnętrznych była możliwa dzięki konsekwentnie realizowanej wizji rozwoju gminy, dobrej organizacji pracy w Urzędzie Miejskim oraz sprawnym i dobrze wykształconym kadrom, a także współpracy Burmistrza z Radą Miejską.
Poniżej zaprezentowano cele operacyjne, w ramach których będą podejmowane działania przyczyniające się do zakładanych efektów wdrażania strategii na poziomie celu strategicznego 4.
Cel operacyjny 4.1. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego;
Cel operacyjny 4.2. Budowanie przyjaznej i sprawnej administracji dla mieszkańców i inwestorów;
Stopień osiągnięcia zakładanego celu operacyjnego będzie weryfikowany w oparciu o wskaźniki określone w podrozdziale 6.1. Wdrażanie i monitoring strategii.
Cel strategiczny 1: Zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej gminy działań
Cel operacyjny 1.1. Rozwój infrastruktury technicznej poprawiającej Rola i zadania gminy konkurencyjnośćKierunki działań gospodarki lokalnej Źródła finansowania w realizacji działań Kierunki
z • -2020 Lobbowanie i współpraca riorytetowa 8 i Generalną Dyrekcją Dróg RPO WL 2014 Poprawa parametrów technicznych Krajowych i Autostrad iOś ekologiczny P transport; drogi krajowej nr 74 i wojewódzkiej Samorządem Województwa Mobilność regionalna nr 835 w zakresie prowadzenia inwestycji drogowych
76
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
• -2020
RPO WL 2014 iOś ekologiczny priorytetowa transport; 8 • Mobilność regionalna zPrzebudowa lub modernizacja dróg powiatowych i gminnych wraz Realizacja projektu samodzielnie Narodowy Program towarzyszącą infrastrukturą, lub przy współpracy z Zarządem • Przebudowy 2014- 2020,Dróg poprawiająca dostępność Dróg Powiatowych Lokalnych; komunikacyjną gminy iPROW nowa wsi na Podstawowe usługi • od -2020 Realizacja inwestycji uzbrojenie obszarach wiejskich i zarz RPO WL 2014
Przygotowanie nowych i Oś Priorytetowa 3. ądzanie wybudowaną istniejących terenów inwestycyjnych Konkurencyjność infrastrukturą wszystkim przez przedsiębiorstw Inwestycje realizowane przede • -
brakuprzedsiębiorstwa zainteresowania – Budowa, rozbudowa, przebudowa PO Polska Cyfrowa 2014 o telekomunikacyjne, w przypadku sieci dostępowej do Internetu 2020: Oś Priorytetowa I.
przepustowości co najmniej Powszechny dostęp do realizacja wspólnych 30 Mb/s szybkiego Internetu publicznoprzedsięwzięć- z gminą (np. w ramach partnerstw • - prywatnych)Dystrybucja RPO WL 2014 2020: Współpraca z PGE Oś Priorytetowa 4. Budowa lub modernizacja S.A. w zakresie • Energia przyjazna wybranych elementów sieci zwiększenia możliwości iśrodowisku; elektroenergetycznej, ze względu na przyłączeniowych dla PO Infrastruktura przyłączenia instalacji wytwarzania producentów energii ZmŚrodowisko: Oś energii ze źródeł odnawialnych elektrycznej z odnawialnych Priorytetowa I. źródeł energii niejszenie emisyjności gospodarki.
w Cel operacyjny 1.2. Rozwój infrastruktury turystycznej i usług turystycznych Rola i zadania gminy oparciuKierunki o potencjał działań kulturowy i przyrodniczy Źródła finansowania w realizacji działań • -
RPO WL 2014 2020:ictwa Renowacja i rewitalizacja oraz kulturowegoOś Priorytetowa 7. na cele turystyczne iOchrona naturalnego; dziedz • udostępnienie realizacja inwestycji – Opracowanie koncepcji oraz obiektów dziedzictwa kulturowego Program–Współpracy urbanistycznego Transgranicznej Polska w tym zabytkowego układu • 2014-2020, Białoruś Ukraina; iPROW nowa wsi na Podstawowe usługi • od - obszarach wiejskich towanie i realizacja RPO WL 2014 2020: kulturowegoOś Priorytetowa 7. Budowa infrastruktury służącej inwestycji Przygo iOchrona naturalnegodziedzictwa; udostępnieniu obszarów cennych w partnerstwie z innymi tablice informacyjne, punkty • -2020, samodzielnie lub przyrodniczo (ścieżki przyrodnicze, lokalnegoPROW 2014 w jednostkami widokowe) wsparcie dla rozwoju ramach inicjatywy LEADER
77
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
• -
towanie i realizacja RPO WL 2014 2020: kulturowegoOś Priorytetowa 7. Rozbudowa małej infrastruktury i rowerowe, wiaty rowerowe, Przygo iOchrona naturalnegodziedzictwa; turystycznej (ścieżki piesze w partnerstwie z innymi • -2020, inwestycji samodzielnie lub place zabaw siłownie na świeżym powietrzu, PROW 2014 jednostkami ) wsparcie dla rozwoju • lokalnego w ramach- inicjatywy LEADER i RPO WL 2014 2020: Wsparcie przedsiębiorczości, Efektywne informowanie Oś Priorytetowastw; 3. związanej z turystyką (budowa zachęcanie zainteresowanych • Konkurencyjność-2020, i gastronomiczny z przedsiębior obiektów noclegowych podmiotów do korzystania rozwoju finansowania PROW 2014 ch, a także dostępnych instrumentów wsparcie dla atrakcji turystycznych) • lokalnego w -ramach2020, inicjatywy LEADER realizacja inwestycji PROW 2014 Rozwój infrastruktury turystycznej Opracowanie koncepcji oraz wsparcie dla rozwoju w okolicach zalewu we Frampolu lokalnego w ramach nformacji • - oraz inicjatywy LEADER Utworzenie punktu i realizacja inwestycji RPO WL 2014 2020: Opracowanie założeń turystycznej w strukturach Urzędu kulturowegoOś Priorytetowa i naturalnego 7. Ochrona dziedzictwa Miejskiego
mapy,Prowadzenie publikacje, na szeroką broszury, skalę strona • -2020, promocji turystycznej (foldery, oraz realizacja inwestycji PROW 2014 atrakcji i bazy turystycznej Opracowanie założeń internetowa) oraz umieszczanie wsparcie dla rozwoju w lokalnego w ramach inicjatywy LEADER popularnych portalach turystycznych i • -2020, Efektywne informowanie Rozwój gospodarstw zachęcanie zainteresowanych PROW 2014 agroturystycznych na bazie z podmiotów do korzystania wsparcie dla rozwoju ekologicznych produktów i hodowli finansowania lokalnego w ramach dostępnych instrumentów zwierząt gospodarskich inicjatywy LEADER
Cel operacyjny 1.3. Zwiększenie skuteczności i liczby narzędzi marketingu Rola i zadania gminy gospodarczegoKierunki działań Źródła finansowania w realizacji działań
Wsparcie przy opracowaniu • - strategii działań Rozwój rynku zbytu marketingowych i jej RPO WL 2014 2020: przedsiębiorstw poprzez ich konsekwentne wdrażanie, Oś Priorytetowa 3. aktywny udział w targach, z Konkurencyjność m.in. w bliskiej współpracy wystawach i misjach gospodarczych przedsiębiorstw samorządem województwa, • - PAIiIZ, ARP Stworzenie oferty terenów RPO WL 2014 2020: promocja Opracowanie strategii działań inwestycyjnych oraz ich szeroka Oś Priorytetowa 3. marketingowych Konkurencyjność przedsiębiorstw
78
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
•
marketingow 2014Programy- Europejskiej Współpracy Terytorialnej Prowadzenie aktywnych działań z innymi ych, mających na celu Realizacja projektów sieciowych 2020 (Program dla i Europy Środkowej, kreowanie dobrego wizerunku jednostkami w kraju • Interreg Europa); - gminy, jako atrakcyjnego miejsca dla zagranicą Program- Współpracy inwestorów Transgranicznej Polska Białoruś Ukraina). Cel strategiczny 2: Wspieranie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości w obszarze rolnictwa, przetwórstwa rolno-spożywczego oraz usług
w Cel operacyjny 2.1. Wzmocnienie zdolności inwestycyjnej przedsiębiorstw Rola i zadania gminy zakresieKierunki wdrażania działań innowacji i tworzenia nowych miejsc pracyŹródła finansowania w realizacji działań • -
RPO WL 2014 2020: Oś Priorytetowa ;3. i i Konkurencyjność Aktywne informowanie • -2020, Rozwój bazy produkcyjnej przedsiębiorstw zachęcanie przedsiębiorstwa do usługowej przedsiębiorstw PROW 2014 korzystania z różnych i ; poprzez ich lepszy dostęp do Rozwój gospodarstw iinstrumentów finansowani • -2020, działalności gospodarczej kapitału inwestycyjnego w postaci infrastruktury produkcyjnej instrumentów finansowych i dotacji usługowej PROW 2014 wsparcie dla rozwoju • lokalnego w -ramach2020, inicjatywy LEADER. PROW 2014 wsparcie dla rozwoju; • lokalnego w -ramach2020, energetycznej inicjatywy LEADER Poprawa efektywności iPROW 2014 ; Rozwój gospodarstw przedsiębiorstw i • - działalności gospodarczej zpoprzez modernizację Aktywne informowanie infrastruktury związanej zachęcanie przedsiębiorstw do RPO WL 2014 2020: Oś Priorytetowa 5. ogrzewaniem/chłodzeniem korzystania z różnych niskoemisyjna;Efektywność energetyczna budynków, oświetleniem, instrumentów finansowania energii • i gospodarka wykorzystanie odnawialnych źródeł i PO Infrastruktura Środowisko: Oś Priorytetowa I. • Zmniejszenie emisyjności- gospodarki i RPO WL 2014 2020: Skuteczne informowanie uczestniczenia Oś Priorytetowa 3. zachęcanie przedsiębiorców do i • Konkurencyjność Rozwój współpracy sieciowej w lokalnych 2014przedsiębiorstw;- przedsiębiorstw w formie ponadlokalnych sieciach PO Polska Wschodnia 2020: branżowych klastrów praktykwspółpracy, organizowanie spotkań, pokazywanie dobrych Oś Priorytetowa II. Przedsiębiorcza Polska Wschodnia.
79
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
• -
RPO WL 2014 2020: Oś Priorytetowa 4. en Wspieranie potencjalnych Rozwój przedsiębiorstw z branży • Energia przyjazna przedsiębiorców w zakresie ergetycznej, wykorzystujących informacji oraz pomoc iśrodowisku; udzielania odpowiedniej PO Infrastruktura odnawialne zasoby (biogazownie, w procesie inwestycyjnym Środowisko: farmy fotowoltaiczne) Oś Priorytetowa I. Zmniejszenie emisyjności oraz gospodarki Utworzenie Rady ds. rozwoju Opracowanie zasad i formuły • przedsiębiorczości w funkcjonowania (utworzenie prowadzenie szkoleń z zakresu Środki własne gmin. formie Zarządzenia zasad prowadzenia działalności Burmistrza) gospodarczej
Cel operacyjny 2.2. Tworzenie warunków do rozwoju rolnictwa i wzrostu Rola i zadania gminy opłacalnościKierunki produkcji działań rolnej Źródła finansowania w realizacji działań e owiatowym w zakresie • -2020, Współpraca z Starostwem Poprawa warunków prowadzenia P PROW 2014 gospodarstw rolnych (np. prace Inwestycje w środki prowadzonych prac scaleniowe) trwałe scaleniowych • -2020, i Aktywne informowanie Podniesienie rentowności iPROW 2014 zachęcanie rolników do gospodarstw rolnych (np. wymiana Rozwój gospodarstw korzystania z różnych działalności bazy maszynowej) • -2020, gospodarczej instrumentów finansowania Rolnictwo ekologiczne; PROW 2014 i • -2020, ekologicznego Aktywne informowanie Propagowanie rolnictwa zachęcanie rolników do zPROW 2014 Usługi doradcze, usługi korzystania z różnych z zakresu zarzadzania instrumentów finansowania • gospodarstwem-2020, i usługi zakresu zastępstw i iPROW 2014 ; i Aktywne informowanie Uprawa roślin energetycznych • Rozwój gospodarstw-2020, zachęcanie rolników do działalności gospodarczej wykorzystanie biomasy do korzystania z różnych RPO WL 2014 produkcji energii instrumentów finansowania Energia przyjazna • -2020, i - środowisku i Wprowadzenie systemów jakości PROW 2014 Aktywne informowanie z zakresu zarza działań informacyjno promocyjnych Usługi doradcze, usługi zachęcanie rolnikówfinansowania do w gospodarstwach, w szczególności dzania korzystania z różnych z zajmujących się produkcją owoców gospodarstwem i usługi instrumentów • -2020, miękkich zakresu zastępstw i zPROW zakresu 2014 zarza Usługi doradcze i szkoleniowe dla uczAktywne informowanie Usługi doradcze, usługi rolników (również w zakresie i zachęcanie rolników do dzania pozyskiwania funduszy estnictwa w szkoleniach z gospodarstwem i usługi doradztwie zewnętrznych) zakresu zastępstw
80
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Rola i zadania gminy Cel operacyjnyKierunki 2.3. działań Rozwój rynków zbytu dla produktów rolnych Źródła finansowania w realizacji działań • -2020, Pozyskiwanie nowych rynków zbytu lokalnegoPROW 2014 w w kraju i za granicą (targi rolnicze, wsparcie dla rozwoju misje gospodarcze dla rolników, ramach współpraca z grupami inicjatywy LEADER • - producenckimi) i RPO WL 2014 2020: Skuteczne informowanie Oś Priorytetowa 3. zachęcanie rolników, Tworzenie klastrów oraz innych • Konkurencyjność przedsiębiorców do uczestniczenia form współpracy pomiędzy 2014przedsiębiorstw;- i w lokalnych i ponadlokalnych PO Polska Wschodnia rolnikami, przedsiębiorcami sieciach współpracy, 2020: władzami lokalnymi organizowanie spotkań, Oś Priorytetowa II. pokazywanie dobrych praktyk Przedsiębiorcza Polska i Wschodnia Skuteczne informowanie • - zachęcanie rolników do Rozwój i tworzenie grup - organizowania się w formie grup producentów rolnych (w tym iPROW organizacji 2014 2020: producenckich oraz informowanie wsparcie Grupy FRAM POL Tworzenie grup i o możliwych źródłach Zrzeszenie Producentów Owoców finansowania na rozwój producenckich Warzyw) nowej istniejących grup jak i założenie • 2014-2020,
iPROW i Rozwój gospodarstw; w Aktywne informowanie Usługi doradcze dla rolników • działalności-2020, zachęcanie rolników do gospodarczej zakresie różnych form sprzedaży korzystania z różnych PROW 2014 (sprzedaż towarowa i bezpośrednia) instrumentów finansowania wsparcie dla rozwoju • lokalnego w -ramach2020, inicjatywy LEADER realizacja inwestycji iPROW 2014 wsi na Tworzenie i modernizacja Pracowanie projektu oraz Podstawowe usługi istniejących miejsc targowych odnowa i • obszarach wiejskich-2020, iWspieranie istniejących w okolicy Aktywne informowanie zakładów przetwórczych zachęcanie przetwórców do PROW 2014 Inwestycje w środki produkcyjnych wykorzystujących korzystania z różnych trwałe płody rolne instrumentów finansowania - Powstawanie nowych obiektów i • -2020, wykorzystanieprzetwórstwa rolno bogatejspożywczego bazy Aktywne informowanie pozwalających na maksymalne zachęcanie przetwórców do PROW 2014 - Inwestycje w środki korzystania z różnych trwałe surowców owocowo warzywnych instrumentów finansowania
oraz zwierzęcych
81
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Cel strategiczny 3: Podniesienie jakości życia i aktywizacja mieszkańców
Cel operacyjny 3.1. Poprawa jakości infrastruktury mającej wpływ na komfort życia Rola i zadania gminy mieszkańcówKierunki gminy działań Źródła finansowania w realizacji działań • -
RPO WL 2014 efektywne2020: Oś 6. Ochrona ; Budowa lub modernizacja z opracowanymi projektami • środowiska 2014 i-2020, iinfrastruktury wodociągowej (sieć Realizacja inwestycji zgodnie wykorzystanie zasobów wodociągowa, stacje ujęcia iPROW nowa wsi na uzdatniania wody) Podstawowe usługi od obszarach wiejskich e • 2014-2020, infrastrukturyBudowa lub modernizacja kanalizacyjnej z opracowanymi projektami wybranych elementów iPROW nowa wsi na Realizacja inwestycji zgodni Podstawowe usługi (kanalizacja ściekowa i deszczowa, od oczyszczalnia ścieków, przydomowe obszarach wiejskich • - oczyszczalnieRealizacja programu ścieków) usuwania
RPO WL 2014 efektywne2020: azbest azbestu i wyrobów zawierających Realizacja własnego projektu Oś 6. Ochrona ; • środowiska i -2020 projektu wykorzystanie zasobów w ce RPO WL 2014 : i Realizacja własnego Wymiana, modernizacja energetycznaOś priorytetowa 5. oparciu o urządzenia cechują Efektywność rozbudowa oświetlenia ulicznego i się nisko energiochłonnością ko • - gospodarka element rewitalizacji miasta Realizacja własnego projektu ja RPO WL 2014 2020: Rozbudowa monitoringu miejskiego • Oś Priorytetowa- 13. Infrastruktura społeczna RPO WL 2014 2020: Poprawa jakości powietrza oraz Oś Priorytetowa 4. emisji” poprzez wykorzystanie Energia przyjazna ograniczenie problemu „niskiej • iśrodowisku; w Realizacja własnego projektu lub PO Infrastruktura odnawialnych źródeł energii publicznej i we współpracy z potencjalnymi ZmniejszenieŚrodowisko: budynkach użyteczności Oś Priorytetowa I. e solarne inwestorami z zewnątrz ; i fotowoltaiczne,budynkach instalacje • -2020, emisyjności gospodarki mieszkalnych (instalacj lokalPROW 2014 wsparcie dla rozwoju geotermalne) • nego w ramach-2020 inicjatywy LEADERwa 5 RPO WL 2014 : Poprawa efektywności energetycznaOś prioryteto . energetycznej w budynkach iEfektywność użyteczności publicznej i budynkach cjalnymi niskoemisyjna; Realizacja własnego projektu lub mieszkalnych m.in. poprzez • gospodarka we współpracy z poten działania termomodernizacyjne, i i inwestorami z zewnątrz PO Infrastruktura poprawę systemu grzewczego ZmniejszenieŚrodowisko: oświetleniowego, budynków, Oś Priorytetowa I. wymianę źródeł ciepła itp. emisyjności gospodarki
82
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
• -2020 wa 5 RPO WL 2014 : energetycznaOś prioryteto : - iEfektywność niskoemisyjna; Działania informacyjno edukacyjne • gospodarka w zakresie ochrony środowiska, cjalnymi i transportu, racjonalnego Realizacja własnego projektu lub oszczędności energii, ekologicznego PO Infrastruktura we współpracy z poten ZmniejszenieŚrodowisko: inwestorami z zewnątrz Oś Priorytetowa I. ; wykorzystania zasobów naturalnych • -2020, itp. emisyjności gospodarki lokalPROW 2014 wsparcie dla rozwoju nego w ramach inicjatywy LEADER
i Cel operacyjny 3.2. Poprawa dostępu mieszkańców do edukacji, ochrony zdrowia Rola i zadania gminy w usług Kierunkispołecznych działań Źródła finansowania realizacji działań
• - Współpraca z organizacjami Rynek Rozwój instytucji opieki nad prywatnymi zainteresowanymi pozarządowymi oraz osobami pracyRPO WL 2014 2020: dziećmi do lat 3 (żłobki, kluby Oś Priorytetowa 9. dziecięce, opiekunowie) gminy tworzeniem tego rodzaju usług z • - oRozszerzenie oferty edukacyjnej Bliska współpraca placówek przedszkolnych podległymi jednostkamimie RPO WL 2014 2020: dodatkowe zajęcia organizacyjnymi zajmującymi się Oś Priorytetowa 12. Edukacja, zwiększające szanse edukacyjne edukacją na pozio umiejętności i kompetencje dzieci przedszkolnym i podstawowym Remont, adaptacja, rozbudowa, Realizacja własnych zadań • - modernizacja i doposażenie inwestycyjnych oraz współpraca placówek edukacji zainteresowanymi rozwojem i z prywatnymi podmiotami, RPO WL 2014 2020: przedszkolnej, podstawowej Oś Priorytetowa 13. gimnazjalnej prowadzące do terenie gminy Infrastruktura społeczna cenia w gminie edukacji przedszkolnej na poprawy dostępności i jakości kształ wRozwój systemu doradztwa na • - poziomie szkoły gimnazjalnej- zakresie dalszego kształcenia Realizacja własnych zadań RPO WL 2014 2020: Oś Priorytetowa 12. Edukacja, oraz pomocy psychologiczno edukacyjnych szkolnej umiejętności i kompetencje pedagogicznej dla młodzieży • • -2020, Środki własne Poprawa dostępu mieszkańców i rekreacji Realizacja własnych zadań PROW 2014 do infrastruktury sportu wsparcie dla rozwoju inwestycyjnych inicj lokalnego w ramach • - projektu atywy LEADER nauczaniaInformatyzacja on-line placówek LubelskieRPO WL 2014 2020: oświatowych oraz rozwój Realizacja własnego Oś Priorytetowa 2. Cyfrowe • 2014- i Aktywne informowanie Remont i doposażenie RPO WL 2020: zachęcanie przedsiębiorstw do istniejących placówek ochrony Oś Priorytetowa 3. korzystania z różnych Konkurencyjność zdrowia • - przedsiębiorstw instrumentów finansowania
Tworzenie lub modernizacja RPO WL 2014 2020: Realizacja własnego projektu Oś priorytetowa 11. świetlic środowiskowych Włączenie społeczne
83
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
• - - Rozwój różnych form wsparcia RPO WL 2014 2020: Miejsko Gminnego Ośrodka Realizacja własnego projektu Oś priorytetowa 11. • - Pomocy Społecznej Włączenie społeczne go projektu Rozwój form wsparcia osób RPO WL 2014 2020: starszych (m.in. dzienny dom Realizacja własne Oś priorytetowa 11. pobytu dla Seniorów) Włączenie społeczne
Rola i zadania gminy Kierunki działań Źródła finansowania Cel operacyjny 3.3. Rozwój różnychw form realizacji integracji działań społecznej
i Rozwój aktywności społecznej zawodowej poprzez realizację • - kompleksowych programów na 11 rzecz integracji osób Przygotowanie i realizacja RPO WL 2014 2020: treningizagrożonych kompetencji wykluczeniem działań wspierających integrację Oś Priorytetowa . Włączenie społeczne ispołecznym, zawierających m.in. społeczną
umiejętności społecznych oraz doradztwo zawodowe • -
Przygotowanie i realizacja Szkolenia i doradztwo dla kadr działań wspierających RPO WL 2014 2020: Oś Priorytetowa 11. instytucji pomocy społecznej kompetencje podmiotów Włączenie społeczne oferujących usługi społeczne i Wsparcie dla tworzenia działalności podmiotów • - integracji społecznej w tym: Przygotowanie i realizacja centrów integracji społecznej, RPO WL 2014 2020: działań wspierających integrację Oś Priorytetowa 11. zakładów aktywności społeczną Włączenie społeczne zawodowej- oraz podmiotów działających na rzecz aktywizacji społeczno zawodowej • -2020, Wsparcie inicjatyw łączących- projekty lokalPROW 2014 lokalną społeczność w ramach Przygotowanie i realizacja Inicjatywy LEADER działań wspierających wsparcie dla rozwoju nego w ramach grantowe (np. aktywizacja aktywność mieszkańców inicjatywy LEADER świetlic wiejskich) Cel strategiczny 4: Poprawa funkcjonowania lokalnej administracji
Rola i zadania gminy Cel operacyjnyKierunki działań4.1. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego Źródła finansowania w realizacji działań
z • Współpraca gminy i wspieranie powstawania pozyskania • - organizacjami pozarządowymi Wsparcie doradcze w zakresie wsparcie merytoryczne Środki własne funduszy lub RPO WL 2014 2020: organizacji pozarządowych Oś Priorytetowa 11. (doradztwo, mentoring, Włączenie społeczne szkolenia, wsparcie finansowe)
84
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Opracowanie i upowszechnienie ie • 2014- mechanizmów zwiększających w Opracowanie i wdrożen PO Wiedza Edukacja Rozwój udział obywateli i tacji rozwoju lokalnego modelu obejmującego metody 2020: kształtowaniu polityki i partycypacji publicznej Oś Priorytetowa II. Efektywne narzędzia konsul polityki publiczne dla rynku
(wprowadzenie budżetu pracy, gospodarki i edukacji • - obywatelskiego) RPO WL 2014 2020: obywatelskiego jako formy • Oś Priorytetowa-2020, 11 . partycypacjiPromowanie obywatelskiejdialogu Przygotowanie i realizacja Włączenie społeczne; działań z zakresu wsparcia dla lokalnegoPROW 2014 w organizacji pozarządowych wsparcie dla rozwoju • ramach- inicjatywy LEADER. RPO WL 2014 2020: w • Oś Priorytetowa-2020, 11 . Promocja dobrych praktyk projektu Przygotowanie i realizacja Włączenie społeczne; wykorzystaniu funduszy PROW 2014 sołeckich inicjatywywsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach LEADER.
Cel operacyjny 4.2. Budowanie przyjaznejRola i zadania i sprawnej gminy administracji dla mieszkańców Kierunki działań Źródła finansowania i inwestorów w realizacji działań
Opracowanie i wdrożenie • efektywnego modelu 2014- PO Wiedza Edukacja Rozwój zzarzadzania kompetencjami kadr wyniWykorzystanie w pracach nad administracji publicznej systemem rozwiązań 2020: Oś Priorytetowa II. Efektywne uwzględnieniem braków kających z procedur polityki publiczne dla rynku kompetencyjnych i potrzeb systemu ISO pracy, gospodarki i edukacji szkoleniowych pracowników (wdrożenie systemu ISO) w planowaniaWzmocnienie przestrzennego zdolności iRealizacja regionalnej zadań infrastruktury własnych • analitycznych jednostek informacjiramach tworzonejprzestrzennej, krajowej 2014- PO Wiedza Edukacja Rozwój poprzez dostęp do 2020: w zakresie analizy, Oś Priorytetowa II. Efektywne nowoczesnych narzędzi umożliwiającej dostęp do baz przetwarzania i prezentacji n polityki publiczne dla rynku przestrzennymidanych i aplikacji pozwalających pracy, gospodarki i edukacji a prace z danymi danych przestrzennych ejskiego • Poszerzenie wiedzy 2014- Realizacja m.in. poprzez udział pracowników Urzędu Mi w PO Wiedza Edukacja Rozwój partnerstwa publiczno- pracowników gminy w zakresie budowania seminari 2020: organizowanych szkoleniach, Oś Priorytetowa II. Efektywne ach oraz platformach polityki publiczne dla rynku prywatnego i zamówień współpracy pracy, gospodarki i edukacji publicznych Wprowadzenie systemu oceny Opracowanie ankiety • jakości świadczonych usług w skierowanej do mieszkańców przez mieszkańców w postaci Środki własne ankietowego celu poprawy jakości corocznego badania świadczonych usług publicznych • - Rozwój elektronicznej tek Realizacja własnych projektów administracji i usług publicznych lubelskieRPO WL 2014 2020: inwestycyjnych oraz jednos Oś Priorytetowa 2. Cyfrowe świadczonych drogą podległych gminie miejskiej elektroniczną
85
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
gminy Tworzenie i rozwój cyfrowych • R - zasobów m.in. w zakresie p planowania przestrzennego, Realizacja własnego projektu lub mienia i nieruchomości, powiatu lubelskiePO WL 2014 2020: artnerskiego dla całego Oś Priorytetowa 2. Cyfrowe
kultury, edukacji, turystyki, ochrony zdrowia, itp. - Organizowanie kampanii eedukacyjno- informacyjnych na • - rzecz zwiększania znaczenia zDziałanie realizowane w ramach umiejętności oraz szerszej współpracy lubelskieRPO WL 2014 2020: z i Oś Priorytetowa 2. Cyfrowe upowszechniania korzyści administracją rządową gminywykorzystywania technologii samorządową cyfrowych przez mieszkańców
86
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
6. WDRAŻANIE I FINANSOWANIE STRATEGII
6.1. Wdrażanie i monitoring strategii R ealizacja strategii r ozwoju jest złożonym procesem zarówno pod względemtrategii Rozwojutechnicznym, Lokalnego jak Gminyi finansowym. Frampol Prawidłowa realizacja działań uzależniona jest przede wszystkim od sprawnego zarządzania. W tym celu do wdrożenia strategii rekomenduje się zastosowanie metodologii zarządzania projektami PRINCE2. Zgodnie z tą metodologią plan wdrażania należy podzielićProces na Przygotowania 2 główne procesy realizacji: trategii Wdrażanie strategii i 1. Proces Zarządzania Stra, tegicznego obejmujący napisanie dokumentu s wyznaczenie planowanych do realizacji działań, 2. , który obejmuje wdrożenie strategii. Proces ten składa się z następujących procesów: Inicjowania Realizacji Strategii, Sterowania Realizacją Strategii, Zarządzanie Końcem Etapu oraz Zamykanie Realizacji Strategii. Zakres poszczególnych procesów Ryc. 12. Plan wdrażania Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020 zgodny z metodologią PRINCE2 przedstawia poniższy schemat. WDRAŻANIE STRATEGII ROZWOJU LOKALNEGO GMINY FRAMPOL
NA LATA 2015-2020
NAZWA PROCESU inicjowania realizacji realizacji Etap Etap przed Etap Etap Etap realizacji zakończenia realizacją PRZYGOTOWANIE
STRATEGII
Proces Przygotowania strategii obejmuje przygotowanie dokumentu, przeprowadzenie jego konsultacji i przedstawienie wersji końcowej na Radzie Miejskiej
ZARZADZANIE
STRATEGICZNE
Proces zarządzania strategicznego obejmuje wszystkie działania od przyjęcia strategii Uchwałą Rady Miejskiej do zakończenia jej realizacji. Jednostką odpowiedzialną za ten proces jest Burmistrz Frampola
INICJOWANIE
REALIZACJI STRATEGII
Proces inicjowania obejmuje przyjęcie strategii do realizacji poprzez przyjęcie Uchwały Rady Miejskiej oraz wskazanie konkretnych osób odpowiedzialnych za realizację działań, monitoring dokumentu, ewaluację, komunikację z mieszkańcami i podmiotami z terenu Gminy Frampol
87
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
STEROWANIE
REALIZACJĄ STRATEGII
W procesie tym osoby wyznaczone w procesie inicjowania zgodnie z zakresem swoich obowiązków czuwają nad harmonogramem prac, prawidłową realizacją, zbiorem danych, analizą postępów i raportami oraz realizacją planu komunikacji
ZARZĄDZANIE
KOŃCEM ETAPU
Proces ten pełni głównie funkcję kontrolną poprzez przygotowanie sprawozdań z zakończenia konkretnego etapu realizacji, a w sytuacji przekroczenia harmonogramu realizacji wskazanie rozwiązań i zaproponowanie działań naprawczych. W tym etapie powinna mieć miejsce ewaluacja on-going (w trakcie realizacji) określająca poziom osiągniętych wskaźników i rekomendująca w miarę potrzeb zmianę zapisów strategii
ZAMYKANIE
REALIZACJI STRATEGII
Ostatnim procesem wdrażania strategii jest Zamykanie Realizacji Strategii. Celem tego procesu jest wskazanie efektów realizacji dokumentu w formie raportu i rekomendacja działań na przyszłość. Raport taki powinien obejmować zapis wszystkich problemów/utrudnień jakie napotkano podczas realizacji działań wraz z zaleceniami jak w przyszłości ich uniknąć
Źródło: opracowanie własne
s W strukturze Urzędu Miejskiego we Frampolu należy wyodrębnić zespół odpowiedzialny za wdrażanie trategii, w skład którego powinni wejść: Referatu
Koordynatorzy działań wyłonieni spośródPRINCE2 pracowników Gospodarki Komunalnej, Budownictwa i Inwestycji (pełniący funkcję Kierowników Projektów zgodnie z metodologią ), Koordynator ds. monitoringu, Koordynator ds. oceny.
88
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wdrażanie Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Komitet Sterujący (Burmistrz Frampola)
Koordynatorzy działań Rada Miejska (Referat Gospodarki Komunalnej, Budownictwa i Inwestycji) Jednostki organizacyjne Urzędu
Miejskiego Koordynator ds. monitoringu
Koordynator ds. oceny Organizacje pozarządowe
Źródło: opracowanie własne
Frampola
proBurmistrzowi monitorowaprzypisujenia s się role i obowiązki Komitetu Sterującego zgodnie z metodologią PRINCE2. Burmistrz odpowiada za ogólną koordynację i cesu wdrażania i trategii oraz sprawuje nadzór nad zespołem koordynującym. Burmistrz w szczególności odpowiedzialny jest za przygotowanie wdrożenie projektów wynikających ze strategii (w oparciu WPF).
Jednostką odpowiedzialną za wdrożenie strategii, podlegającą Burmistrzowi będzie Referat Gospodarki Komunalnej, Budownictwa i Inwestycji. Wśród pracowników niniejszego Wydziału wyłonieni zostaną koordynatorzy działań, do których obowiązków informowanie należeć będzie: spo tnieniu strategii r trategii, łeczności lokalnej o isania przestrzennegoozwoju z i obranychzapisami kierunkachstrategii, rozwoju, a także o postępach i efektach wdrażania s synchronizowanie procesów planow i re ścisła współpraca z jednostkami odpowiedzialnymi za przygotowywanie o alizację zadań inwestycyjnych, trategii wydawanie jednostkom ubiegającym się o środki zewnętrzne opinii zgodności planowanej inwestycji/zadania z zapisami s (w przypadku gdy taka opinia jest wymagana), inicjowanie i koordynacja opracowania średniookresowych dokumentów planistycznych, gdokonywanieminy koniecznych modyfikacji i zmian wynikających ze zmieniających się uwarunkowań zewnętrznych i sytuacji wewnętrznej . cji w s Instytucjami wspomagającymi Burmistrza i Referat Gospodarki Komunalnej, Budownictwa i Inwesty procesie wdrażania trategii są m.in.: s Rada Miejska, która powinna zadbać o promocję i właściwe zrozumienie trategii wśród społeczności lokalnej,
89
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
ejskiemu - - Jednostki organizacyjne podległe Urzędowi Mi (np. placówki oświatowe,Komunalnej Miejsko Gminny Ośrodek Kultury, Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Samorządowy Ośrodek g Oświaty,miny Zakład Gospodarki ), trateOrganizacje pozarządowe działające na terenie . Do ważnych podmiotów, które w istotny sposób będą przyczyniać się do realizacji celów s gii, należy również zaliczyć podmioty realizujące poszczególne projekty, w tym przede wszystkim:
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i , Autostrad (w zakresie przebudowy drogi krajowej nr 74), , Komenda Powiatowa Policji w Biłgoraju instytucjeKomenda Powiatowaotoczenia biznesu Państwowej, Straży Pożarnej w Biłgoraju przedsiębiorcy i ich zrzeszenia, Ziemia
organizacje pozarządowe (w tym Lokalna Grupa Działania „ Biłgorajska”), osoby podnoszące kwalifikacje zawodowe, bezrobotni i osoby wykluczone.
trategii, jej cele Oczekujei się, że dzięki tak szerokiemu spektrum instytucji i podmiotów zaangażowanych bezpośrednio bądź pośrednio w realizację s działania będą możliwe do osiągnięcia w założonej perspektywie czasowej.
Gminy Frampol na lata 2015-2020 monitoringiemrzedmiotem i monitoringu strategicznego jest Strategia Rozwoju Lokalnego . Do głównych obszarów objętych ewaluacją należą: w gminie, analiza zmian społecznych, gospodarczych i środowiskowych zachodzących obserw P i Monitoring strategii Monitoring wyznaczoneacja w zmian strategii, zachodzących w ramach poszczególnych celów strategicznych przypisanych im celów operacyjnych, które zostały
identyfikacja nowych uwarunkowań związanych z wyznaczonymi celami Gminy Frampol i formułowanie rekomendacji dotyczących zamierzeń w nich określonych, formułowanie nowych prognoz i scenariuszy rozwoju .
Uzyskanie mierzalnychykon wyników postępu osiągnięcia jest wyznaczonych opracowanie w strategiiszeregu celów jest podstawowym zadaniem każdego monitoringu strategicznego. Dla prawidłowego w ania tego zadania konieczne wskaźników stanowiących podstawę oceny stopnia realizacji strategii. Wskaźniki zostałyZaproponowane dopasowane w do struktury celów.
skaźniki weryfikowane będą głównie w oparciu o dane Banku Danych Lokalnych GUS, dane z Urzędu Miejskiego oraz System informatyczny monitoringu i kontroli finansowej funduszy strukturalnych i funduszu spójności.
90
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Tabela 13. Wskaźniki monitorujące realizację Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wskaźnik Jednostka Źródło weryfikacji Cel strategiczny 1. Zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej gminy
km
Długość przebudowanych lub zmodernizowanych dróg Dane JST gminnych i powiatowych Powierzchnia uzbrojonychnternetu terenów - inwestycyjnych ha Dane JST poziomieOdsetek osóbkrajowym korzystających regularnie (co najmniej raz w tygodniu) z i wartość oszacowana na % GUS: STRATEG.GOV.PL w Dane 2014Liczba-2020 odnowionych obiektów dziedzictwa kulturowego wpisanego do rejestruatrakcji zabytków latach szt. JST
Gminy Frampol Liczba wykreowanych turystycznych szt. Dane JST w oparciu o potencjał -2020 Realizacja inwestycji z zakresu małej infrastruktury szt. Dane JST turystycznej w latach 2014 Wydanie folderu promującego dziedzictwo szt. Dane JST przyrodnicze Liczba wydarzeń promocyjnych, w których uczestniczyli Cel strategiczny 2. Wspieranie rozwoju lokalnej przedsiębiorczościszt. Dane w JST obszarze przedsiębiorcy z terenu gminy (targi, wystawy, misje) rolnictwa, przetwórstwa rolno-spożywczego oraz usług
monitoringu i kontroli projekty z zakresu System informatyczny
Liczba przedsiębiorstw realizujących szt. finansowej funduszy efektywności energetycznej i instalacji OZE ci strukturalnych i funduszu spójnoś
Średnia powierzchnia gospodarstw rolnych ha BDL GUS http://www.eko.lodr. Liczba gospodarstw ekologicznych szt. konskowola.pl/ekologia.php
Pracujący na 1000 mieszkańców 1000os. BDL GUS podmioty/ Wskaźnik przedsiębiorczości BDL GUS 0 osób
Powierzchnia terenów scalonych ha Dane JST LiczbaCel zorganizowanych strategiczny 3.szkoleń Podniesienie dla rolników jakości życia iszt. aktywizacja mieszkańcówDane JST
Odsetek ludności korzystającej z infrastruktury % BDL GUS kanalizacyjnejwodociągowej Odsetek ludności korzystającej z infrastruktury Liczba % BDL GUS
energii budynków mieszkalnych i użyteczności Liczbapublicznej, w których wykorzystano odnawialne źródła szt. Dane JST
budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej, które poddano działaniom szt. Dane JST
termomodernizacyjnym Liczba nowo utworzonych żłobków lub klubów szt. Dane JST dziecięcych os./1 Liczba ludności na 1 placówkę biblioteczną BDL GUS pracom placówkę Liczba budynków użyteczności publicznej poddanych Cel strategiczny 4. Poprawa funkcjonowaniaszt. lokalnej administracjiDane JST termomodernizacyjnym
monitoringu i kontroli owe na 1 System informatyczny Wielkość środków unijnych pozyskanych przez gminę w perspektywie finansowej 2014-2020 tys. zł/ na własne projekty rozwoj mieszkańca mieszkańca finansowej funduszy strukturalnych i funduszu
91
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
spójności monitoringu i kontroli System informatyczny -2020 Realizacja projektów inwestycyjnych ze środków szt. finansowej funduszy unijnych w latach 2014 strukturalnych i funduszu
z spójności Udział wydatków inwestycyjnych w ogóle wydatków - % BDL GUS budżetu JST y ŹelektronicznejLiczba nowych e usług- 2020 udostępnionych dla Źródło:mieszkańców opracowanie gmin własnew ramach rozwoju administracji szt. Dane JST w latach 2014
92
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
6.2. Finansowanie strategii
Cel strategiczny 1. Zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej gminy
Cel operacyjny 1.1. Rozwój infrastruktury technicznej poprawiającej konkurencyjność gospodarki lokalnej
Plan działań Plan Cel operacyjny 1.2. Rozwój infrastruktury turystycznej i usług turystycznych w oparciu o potencjał kulturowy i przyrodniczy
Cel operacyjny 1.3. Zwiększenie skutecznościSzacowana i liczby narzędzi marketingu gospodarczego Rodzaj Lata Podmiot Nazwa przedsięwzięcia wartość Źródła finansowania Uwagi przedsięwzięcia realizacji realizujący inwestycji
- mineralno- 2015-2017 Gmina Frampol Frampolu iPROW 2014 wsi2020: na Zadanie obejmuje przebudowę drogi o nawierzchni Przebudowa ul. Łąkowej we Podstawowe usługi bitumicznej o długości około 350 m wraz 500 000 zł Frampolu odnowa - z chodnikiem łącząca ul. Janowską z Polną we obszarach wiejskich prze
2015-2017 Gmina Frampol mineralno- Frampolu iPROW 2014 wsi2020: na Zadanie obejmuje budowę drogi o nawierzchni Przebudowa ul. Cichej we Podstawowe usługi z 200 000 zł bitumicznej o długości około 165 m wraz odnowa - chodnikiem na ulicy Cichej we Frampolu obszarach wiejskich 2015-2017 Gmina Frampol mineralno- m wraz w zakresie PROW 2014 2020: Inwestycje we Frampolu i wsi na Zadanie obejmuje przebudowę drogi o nawierzchni Przebudowa ulicy Zakościele Podstawowe usługi 600 000 zł bitumicznej o długości około 350 odnowa - modernizacji oraz obszarach wiejskich z chodnikiem na ulicy Zakościele we Frampolu – mineralno- budowy dróg 2015-2017 Gmina Frampol zgłoszone przez Frampolu iPROW 2014 wsi2020: na zZadanie obejmuje przebudowę drogi o nawierzchni lokalnych Przebudowa ul. Polnej we Podstawowe usługi bitumicznej oraz chodnikiem Urząd Miejski we 300 000 zł odnowa przebiegiem od oczyszczalni ścieków w kierunku Frampolu • 2014-2020 obszarach wiejskich Sokołówki iPROW wsi na : nr -bitumicznej Zadanie obejmuje przebudowę drogi powiatowej 2015-2018 Podstawowe usługi o ej przez nr 2911L odnowa Powiat 2911L o nawierzchni mineralno Przebudowa drogi powiatowej • Gmina Frampol 300 000 zł obszarach wiejskich Biłgorajski/ długości około 2,8 km przebiegając Narodowy Program m. Stara Wieś oraz Radzięcin do granicy Przebudowy Dróg • -2020 z gminą Goraj 2015-2018 Lokalnych; 2910L -bitumicznej PROW 2014 : Przebudowa drogi powiatowej i wsi na Powiat Zadanie obejmuje przebudowę drogi powiatowej 400 000 zł Podstawowe usługi Biłgorajski/ nr 2910L o nawierzchni mineralno odnowa
93
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Gmina Frampol o ej • obszarach wiejskich długości około 6 km przebiegając przez m. Narodowy Program Teodorówka Komodzianka i Chłopków • Przebudowy- 2020Dróg Lokalnych PROW 2014 : i wsi na -bitumicznej 2015-2018 Podstawowe usługi Zadanie obejmuje przebudowę drogi powiatowej nr 2908L odnowa Powiat o ej przez Przebudowa drogi powiatowej • Gmina Frampol nr 2908L o nawierzchni mineralno 250 000 zł obszarach wiejskich Biłgorajski/ długości około 3,3 km przebiegając Narodowy Program m. Wola Radzięcka oraz Radzięcin • Przebudowy- 2020Dróg Lokalnych iPROW 2014 wsi na : Podstawowe usługi -bitumicznej 2015-2018 Zadanie obejmuje przebudowę drogi powiatowej nr 2912L • odnowa Powiat o ej przez Przebudowa drogi powiatowej Gmina Frampol nr 2912L o nawierzchni mineralno 250 000 zł obszarach wiejskich Biłgorajski/ Narodowy Program długości około 2,8 km przebiegając Przebudowy Dróg m. Teodorówka i Kolonia Teodorówka • Lokalnych -2020 - 2015-2017 PROW 2014 : Gmina Frampol i wsi na Zadanie obejmuje przebudowęej drogi gminnej z Przebudowa drogi gminnej Podstawowe usługi o nawierzchni mineralno bitumicznej o długości 150 000 zł w m. Stara Wieś odnowa około 230 m przebiegając przez m. Stara Wieś • obszarach wiejskich-2020 lokalizacją na działce nr ewid. 881/3 - 2015-2017 PROW 2014 : Gmina Frampol nr 109212L i wsi na Zadanie obejmuje przebudowęej drogi gminnejiatowej Przebudowa drogi gminnej Podstawowe usługi o nawierzchni mineralno bitumicznej o długości 250 000 zł nr 2908L w kierunku cegielni odnowa około 400 m przebiegając od drogi pow • obszarach wiejskich-2020
iPROW 2014 wsi na : Podstawowe usługi mineralno- 2015-2018 Gmina Frampol Zadanie obejmuje przebudowę drogi o nawierzchni Frampolu • odnowa Przebudowa ul. Kościelnej we bitumicznej o długości około 480 m wraz 600 000 zł obszarach wiejskich Narodowy Program z chodnikami na ulicy Kościelnej od drogi woj. Przebudowy Dróg Nr 835 w stronę Targowiska • Lokalnych -2020
PROW 2014 wsi na : 2015-2018 Gmina Frampol 109207L Podstawowe usługi i Przebudowa drogi gminnej nr odnowa Zadanie obejmuje przekształcenie drogi od ul. Rynek 800 000 zł • obszarach wiejskich; do ul. Kościelnej o długości około 180 m na deptak Narodowy Program Przebudowy Dróg 94
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
• Lokalnych -2020
iPROW 2014 wsi na : Podstawowe usługi 2015-2018 Gmina Frampol - nr 109216L • odnowa Zadanie obejmuje przebudowę dróg gminnych Przebudowa dróg gminnych ej 600 000 zł obszarach wiejskich o nawierzchni mineralno bitumicznej o długości oraz 113362L Narodowy Program około 1,8 km przebiegając przez m. Rzeczyce Przebudowy Dróg • Lokalnych -2020 mineralno- 2015-2018 PROW 2014 : Gmina Frampol i wsi na Zadanie obejmuje przebudowęej drogi gminnej Przebudowa drogi gminnej Podstawowe usługi o nawierzchni bitumicznej o długości 300 000 zł 113371L odnowa około 500 m przebiegając od drogi powiatowej obszarach wiejskich D m, nr 2910L w stronę Starej Wsi n • 2014-2020 2015-2018 Gmina Frampol ługość odcinka około 500 zakres prac: Przebudowa drogi powiatowej • r 2914L na odcinku od drogi PROW modernizacja nawierzchni bitumicznej wraz z 150 000 zł wojewódzkiej 835 do mostu na PPDL budową chodnika z jednej strony jezdni i , rzece Biała Łada w Sokołówce ;, odtworzenie alei drzew Przebudowa dróg gminnych, i budowa chodników w miejscowościach na terenie gminy Frampol Budowa dróg gminnych w Komodziance , Droga na ul. Łąkowej – zgłoszone przez mieszkańców Budowa drogi dojazdowej do gruntów rolnych, nr działki- 881/3 – , Inwestycje w zakresie modernizacji oraz budowy Oświetlenie drogi dojazdowej Stara Wieś/Kąty , dróg lokalnych Przebudowa drogi powiatowej 2912L Teodorówka Kolonia Teodorówka długość 2,8 km Przebudowa i remont drogi gminnej od drogi krajowej nr 74 do Budy I (Smoryń) Przedłużenie odcinka wiejskich dróg do posesji bez dojazdu, Uregulowanie prawne istniejącej drogi polnej łączącej wieś Rzeczyce z polami „Niwa”, Poszerzenie drogi asfaltowej biegnącej przez wieś oraz budowa chodników. - • - Zadanie obejmuje budowę ścieżki rowerowej - dwukierunkowej o nawierzchni mineralno w zakresie rozwoju 2015-2018 RPO WL 2014 2020: Gmina Frampol bitumicznej długości około 6 km (szerokość 2m infrastrukturyInwestycje Budowa ścieżki rowerowej kulturowegoOś Priorytetowa 7. 5,5m) z przebiegiem: ulica Rynek w Frampolu turystyki – wraz z infrastrukturą 1 500 000 zł Ochrona dziedzictwa i naturalnego; w kierunku ulicy Janowskiej, Granicznej, Zamojskiej, zgłoszone przez towarzyszącą Sokołówki i Zalewu. Urząd Miejski Roztocze Uwaga: wpisane do przedsięwzięcia „Aktywne we Frampolu • - Z 2016-2018 Gmina Frampol • RPO WL 2014 2020: ZalewuRozbudowa we Frampolu i kompleksowe adanie obejmuje: Oś Priorytetowa 7. zagospodarowanie turystyczne 2 500 000 zł kulturowego budowa parku linowego (teren bezpośrednio Ochrona dziedzictwa graniczący z Zalewem);
95
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
i naturalnego; • - o
ścieżka rekreacyjna (pieszo rowerowa) do koła Zalewu (pod warunkiem wykupu części terenu • - - zalewu i drogi lub użyczenia);
budowa nowego jaz u (na terenie akwenu • Zalewu); wyposażenie infrastruktury turystycznej, m.in.: rowerki wodne, zjeżdżalnia, plac zabaw, boisko • do piłki plażowej, monitoring; zagospodarowanie terenu wokół Zalewu poprzez m.in. budowę miejsc parkingowych, alei, instalacji technicznej i sanitarnej (w tym dostosowane do potrzeb osób Roztoczeniepełnosprawnych) Uwaga: wpisane do przedsięwzięcia „Aktywne , , turystyki – zgłoszone przez mieszkańców Stworzenie bulwaru przy Białej Ładzie w Sokołówce- -rekreacyjnej - , Inwestycje w zakresie rozwoju infrastruktury Budowa zbiornika małej retencji na rzece Biała Łada w Rzeczycach- -Rzeczyce- Zagospodarowanie źródeł wzdłuż rzeki Białej Łady wyznaczenie ścieżki przyrodniczo (pieszo rowerowej) Połączenie istniejącego szlaku rowerowego: Karolówka Łęgi Frampol. Cel strategiczny 2. Wspieranie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości w obszarze rolnictwa, przetwórstwa rolno-spożywczego oraz usług
pracy Cel operacyjny 2.1. Wzmocnienie zdolności inwestycyjnej przedsiębiorstw w zakresie wdrażania innowacji i tworzenia nowych miejsc
Cel operacyjny 2.2. Tworzenie warunków do rozwoju rolnictwa i wzrostu opłacalności produkcji rolnej
Cel operacyjny 2.3. Rozwój rynków zbytuSzacowana dla produktów rolnych Rodzaj Lata Podmiot Nazwa przedsięwzięcia wartość Źródła finansowania Uwagi przedsięwzięcia realizacji realizujący inwestycji
• - w zakresie wzrostu 2016-2019 ebowania Inwestycje Zadanie przewiduje wdrożenie inwestycji Modernizacja przedsiębiorstwa RPO WL 2014 2020: 198 530 zł Oś Priorytetowa 5. Przedsiębiorca ukierunkowanych na zmniejszenie zapotrz F.H.U. MARGO konkurencyjności Efektywność na energię obiektów administracyjnych oraz
96
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
lokalnej energetyczna - zgłoszone przez niskoemisyjna; -usługowych, a tym samym redukcję emisji i gospodarka Urządprzedsiębiorczości Miejski • dwutlenku węgla poprzez: we Frampolu zastąpienie dotychczasowego systemu ogrzewania PO Infrastruktura obiektów ( kotły węglowe) proekologicznym Zmnii Środowisko:ejszenie rozwiązaniem opartym na pompie ciepła. Oś Priorytetowa I. Modernizacja zakłada również zmianę systemu - emisyjności przygotowania ciepłej wody użytkowej opartej gospodarki dotychczas na źródle węglowym na pompę ciepła zastosowanie instalacji pompy wpłynielacji na wzrost zapotrzebowania na energię obiektu. W zadaniu -uwzględniono również montaż insta fotowoltaicznej o mocy około 30 kWp niewłaściwa termoizolacja przegrody dachu wpływa na podwyższony wskaźnik na 1 m2 zapotrzebowania obiektu na energię w przeliczeniu . W zadaniu uwzględniono zatem potrzebę ter zastosowania wysokiej klasy materiałów moizolacyjnych typu styropian/wełna mineralna o grubości około 20 cm bezpośrednio pod
powierzchnią dachu. w zakresie poprawy Inwestycje przy warunków Zadanie obejmuje modernizację obiektu targowiska, • -2020 prowadzenia którego prace winny zostać przeprowadzone 2016-2018 Gmina Frampol działalności targowiska we Frampolu PROW 2014 : zachowaniu zasad minimalizacji szkodliwego gospodarczej Kompleksowa modernizacja wpływu na środowisko. Zarówno na etapie działań - 150 000 zł Podstawowe usługi zgłoszonei rozwój sprzedaży przez i odnowa wsi na modernizacyjnych, zakupu nowych urządzeń w tym obszarach wiejskich Urządbezpośredniej Miejski niskoemisyjneoświetlenia obiektu oraz jego eksploatacji we Frampolu wykorzystane zostaną zrównoważone technologie
w zakresie – zgłoszone przez mieszkańców Inwestycje wsparcia dla Pomoc w uzyskaniu dofinansowania unijnego osobom chcącym otworzyć własną działalność gospodarczą; przedsiębiorstw Pomoc w stworzeniu biznesplanu, szkolenia itp.
97
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Cel strategiczny 3. Podniesienie jakości życia i aktywizacja mieszkańców
Cel operacyjny 3.1. Poprawa jakości infrastruktury mającej wpływ na komfort życia mieszkańców gminy
Cel operacyjny 3.2. Poprawa dostępu mieszkańców do edukacji, ochrony zdrowia i usług społecznych
Cel operacyjny 3.3. Rozwój różnych Szacowanaform integracji społecznej Rodzaj Lata Podmiot Nazwa przedsięwzięcia wartość Źródła finansowania Uwagi przedsięwzięcia realizacji realizujący inwestycji z zakresu rewitalizacjiInwestycje „Rewitalizacja Rynku stanowiącego element • -2020 Obszar tematyczny: obszaru miejskiego urbanistycznego miasta zabytkowego układu - - Gmina Frampol i1. przywracanie znaczenia głównej ulicy/rynkowi RPO WL 2014 i wiejskiego - miasta jako ważnego centrum funkcjonalnego Oś priorytetowa 13. Frampola i zabudowy ulic miejsca spotkań; Infrastruktura stodolnych w granicach– ulic:r 2. organizowanie atrakcyjnych przestrzeni zgłoszone przez społeczna we Frampolu Kościelna, Polna, Orzechowa, publicznych i ciągów komunikacyjnych Urząd Miejski Ogrodowa; XVIII XIX w.; n w kwartałach śródmiejskich rej. A/75” Zadanie obejmuje poprawę efektywności
energetycznej obiektu2 poprzez docieplenie przegrody ścian zewnętrznych o łącznej powierzchni 754,2 m . W zakresie modernizacji w zakresie • -2020 przewidziano zastosowanie materiału Inwestycje 2015-2018 RPO WL 2014 Gmina Frampol termoizolacyjnego typu styropian/wełna mineralna, Termomodernizacja Budynku energetycznaOś priorytetowa 5. o grubości co najmniej 15 cm. Aktualnie przegroda termomodernizacji FrampoluGłównego Samorządowego 139 304 zł Efektywność wykonana jest z cegły pełnej o grubości 60 cm obiektów Zespołu Szkolnego we publicznej – jednak rozwiązanie to nie zapewnia wymaganych użyteczności zgłoszone przez i gospodarka norm budownictwa energooszczędnego generując Urząd Miejski znaczne straty wyprodukowanego ciepła. we Frampolu Ww zakresiezadaniu uwzględnionowymiany instalacji ponadto modernizację systemu dystrybucji energii cieplnej na obiekcie c.o. wraz • -2020 z grzejnikami. raz 2015-2018 priorytetowa 5 Gmina Frampol Termomodernizacja Segmentu RPO WL 2014 Zadanie obejmuje poprawę efektywności Edukacji Wczesnoszkolnej w 67 464 zł Oś . energetycznej obiektu poprzez docieplenie z łącznikiem Efektywność przegrody ścian zewnętrznych o łącznej
98
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
energetyczna 2
powierzchni 562,2 m . W zakresie modernizacji i gospodarka oprzewidziano gru zastosowanie materiału termoizolacyjnego typu styropian/wełna mineralna bości co najmniej 15 cm. Aktualnie przegroda wykonana jest z bloków ściennych kanałowych o grubości 44 cm. Rozwiązanie to nie zapewnia wymaganych norm budownictwa energooszczędnego generując znaczne straty wyprodukowanego ciepła. Zadanie obejmuje poprawę efektywności
energetycznej obiektu 2poprzez docieplenie • -2020 przegrody ścian zewnętrznych o łącznej powierzchni 1048,0 m . W zakresie modernizacji 2015-2018 RPO WL 2014 Gmina Frampol przewidziano zastosowanie materiału Termomodernizacja energetycznaOś priorytetowa 5. termoizolacyjnego typu styropian/wełna mineralna Przedszkola wraz z blokiem 125 760 zł Efektywność o grubości co najmniej 15 cm. Aktualnie przegroda żywieniowym o gru i gospodarka wykonana jest z bloków ściennych kanałowych bości 39 cm, jednak rozwiązanie to nie zapewnia wymaganych norm budownictwa energooszczędnego generując znaczne straty wyprodukowanego ciepła. Zadanie obejmuje poprawę efektywności
energetycznej obiektu2 poprzez docieplenie • -2020 przegrody ścian zewnętrznych o łącznej priorytetowa 5 powierzchni 968,8 m . W zakresie modernizacji 2015-2018 RPO WL 2014 Gmina Frampol przewidziano zastosowanie materiału Termomodernizacja Gimnazjum Ośenergetyczna . termoizolacyjnego typu styropian/wełna mineralna wraz z salą gimnastyczną oraz 116 256 zł Efektywność o grubości co najmniej 15 cm. Aktualnie przegroda łącznikiem i gospodarka wykonana jest z elementów prefabrykowanych o grubości 44 cm, rozwiązanie to nie zapewnia wymaganych norm budownictwa energooszczędnego generując znaczne straty • -2020 wyprodukowanego ciepła.
2015-2018 Gmina Frampol RPO WL 2014 -Zadanie obejmuje kompleksową Termomodernizacja Szkoły Oś priorytetowa 5. termomodernizację obiektu obejmującą: 213 000 zł energetyczna Podstawowej w Teodorówce Efektywność poprawę efektywności energetycznej poprzez docieplenie przegrody ścian zewnętrznych o łącznej
99
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
2
i gospodarka powierzchni 820 m . W zakresie modernizacji przewidziano zastosowanie materiału termoizolacyjnego typu styropian/wełna mineralna o grubości co najmniej 15 cm. Aktualnie przegroda wykonana jest z pustaków suporex o grubości 40cm, rozwiązanie to nie zapewnia wymaganych -norm budownictwa energooszczędnego generując znaczne straty wyprodukowanego ciepła, poprawę efektywności energetycznej stropodachu o konstrukcji żelbetowej i grubości 12 cm, warstwie wełny mineralnej2, o grubości 20 cm. Łączna -powierzchnia stropodachu do modernizacji wynosi około 600 m modernizację kotła węglowego o mocy 160 kW na kocioł o najwyższych standardach niskoemisyjności i efektywności wykorzystania energii (z uwzględnieniem redukcji mocy kotła adekwatnie do potrzeb), zakładany efekt energetyczny zostanie osiągnięty przy uwzględnieniu modernizacji instalacji c.o. oraz modernizacji podłóg
-Zadanie obejmuje kompleksową termomodernizację obiektu obejmującą:
poprawę efektywności energetycznej2 obiektu poprzez docieplenie przegrody ścian zewnętrznych o łącznej powierzchni 580 m . W zakresie • 2014-2020 modernizacji przewidziano zastosowanie materiału
termoizolacyjnego typu styropian/wełna mineralna 2015-2018 RPO WL Gmina Frampol wykonana jest z ce Termomodernizacja Szkoły energetycznaOś priorytetowa 5. o grubości co najmniej 15 cm. Aktualnie przegroda Podstawowej w Woli 91 000 zł Efektywność gły pełnej o grubości 60 cm, Radzięckiej rozwiązanie to nie zapewnia wymaganych norm i gospodarka -budownictwa energooszczędnego generując znaczne straty wyprodukowanego ciepła, poprawę efektywności energetycznej stropu nad nieocieploną piwnicą styropianem o grubości co najmniej 10 cm. Aktualnie przegroda wykonana jest z cegły pełnej o grubości 30 cm, rozwiązanie to nie zapewnia wymaganych norm
100
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
budownictwa energooszczędnego generując znaczne straty wyprodukowanego ciepła. • -2020 Zadanie obejmuje poprawę efektywności priorytetowa 5 energetycznej obiektu poprzez docieplenie 2015-2018 RPO WL 2014 Gmina Frampol 2
Oś . przegrody ścian zewnętrznych o łącznej Termomodernizacja budynku energetyczna 120 000 zł Efektywność powierzchni ponad 1000 m . W zakresie OSP Teodorówka modernizacji przewidziano zastosowanie materiału i gospodarka termoizolacyjnego typu styropian/wełna mineralna o grubości co najmniej 15 cm. • -2020 Zadanie obejmuje poprawę efektywności priorytetowa 5 energetycznej obiektu poprzez docieplenie 2015-2018 RPO WL 2014 Gmina Frampol 2
Oś . przegrody ścian zewnętrznych o łącznej Termomodernizacja budynku energetyczna 100 000 zł Efektywność powierzchni ponad 900 m . W zakresie OSP Wola Radzięcka modernizacji przewidziano zastosowanie materiału i gospodarka termoizolacyjnego typu styropian/wełna mineralna • -2020 o grubości co najmniej 15 cm. 2015-2018 RPO WL 2014 Gmina Frampol Zadanie obejmuje poprawę efektywności energetycznaOś priorytetowa 5. Termomodernizacja budynku energetycznej obiektu2 poprzez docieplenie 80 000 zł Efektywność głównego Urzędu Miejskiego przegrody ścian zewnętrznych o łącznej • -2020 powierzchni 500 m . i gospodarka 2015-2018 RPO WL 2014 Gmina Frampol Zadanie obejmuje poprawę efektywności Termomodernizacja budynku energetycznaOś priorytetowa 5. energetycznej obiektu poprzez docieplenie Urzędu Miejskiego na 117 600 zł Efektywność 2 przegrody ścian zewnętrznych o łącznej ul. Zamoyskiej 13 powierzchni 840 m . w zakresie i gospodarka Inwestycje Zadanie zakłada montaż instalacji fotowoltaicznej służącej do produkcji energii elektrycznej na elektrycznej na produkcji energii potrzeby pokrycia częściowego zapotrzebowania na • - energię obiektu Hali Sportowej Samorządowego Zespołu Szkół we Frampolu. Działalność obiektów 258 2015-2020 Gmina Frampol pokryciach RPO WL 2014 2020: ZSZ w Frampolu wiąże się ze znacznym dachowych Montaż instalacji na obiekcie Oś Priorytetowa 4. dochodzącym do 90 160 kWh zużyciem energii 705 zł 2 publicznejbudynków – Hali Sportowej SZS Energia przyjazna elektrycznej, generując tym samym redukcję emisji środowisku COwrazdo z atmosfery na poziomie 73,21 t. Montaż zgłoszoneużyteczności przez przewidziany w zadaniu instalacji o mocy 20 kWp Urząd Miejski we infrastrukturą towarzyszącą wygeneruje Frampolu w skali roku około 26 135 kWh energii elektrycznej co w konsekwencji pozwoli zredukować emisję dwutlenku węgla o około 21,22 t. Zakres inwestycji
101
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
e ulec korekcie w tym moc instalacji powinien zostać szczegółowo przeanalizowany i moż .
Zadanie zakłada montaż instalacji fotowoltaicznej służącej do produkcji energii elektrycznej na potrzeby pokrycia częściowego zapotrzebowania na energię obiektu Urzędu Miejskiego na • - ul. Radzięckiej 8. Działalność obiektu wiąże się ze znacznym,2 dochodzącym do 21 363 kWh zużyciem 2015-2020 Gmina Frampol RPO WL 2014 2020: energii elektrycznej, generując tym samym redukcję Montaż instalacji na obiekcie Oś Priorytetowa 4. emisji CO do atmosfery na poziomie 17,35 t. Urzędu Miejskiego, 43 118 zł Energia przyjazna Montaż przewidziany w zadaniu instalacji o mocy ul. Radzięcka 8 środowisku 5elektrycznej kWp wraz coz infrastrukturą w konsekwencji towarzyszącą pozwoli wygeneruje w skali roku około 4 364 kWh energii Zakres inwestycji w tym moc instalacji powinien zredukować emisję dwutlenku węgla o około 3,53 t. korekcie zostać szczegółowo przeanalizowany i może ulec
Zadanie zakłada montaż instalacji fotowoltaicznej służącej do produkcji energii elektrycznej na potrzeby pokrycia częściowego zapotrzebowania na energię obiektu Urzędu Miejskiego na • - ul. Zamojskiej 13. Działalność obiektu wiąże się ze 2015-2020 Gmina Frampol znacznym2 dochodzącym do 3 860 kWh zużyciem RPO WL 2014 2020: energii elektrycznej, generując tym samym redukcję Montaż instalacji na obiekcie Oś Priorytetowa 4. 25 871 zł emisji CO do atmosfery na poziomie 3,13 t. Montaż Urzędu Miejskiego, Zamojska 13 Energia przyjazna przewidziany w zadaniu instalacji o mocyelektrycznej 3 kWp środowisku wraz z infrastrukturą towarzyszącą wygeneruje w skali roku około 2 613 kWh energii co w konsekwencji pozwoli zredukować emisję dwutlenku węgla o około 2,12 t. Zakres inwestycji w tym moc instalacji powinien zostać szczegółowo przeanalizowany i może ulec korekcie • - Zadanie zakłada montaż instalacji fotowoltaicznej służącej do produkcji energii elektrycznej na Gminy – o 2015-2020 Gmina Frampol RPO WL 2014 2020: potrzeby pokrycia częściowego zapotrzebowaniaze na Montaż instalacji na budynku Oś Priorytetowa 4. energię obiektu Urzędu Miejskiego na środek zdrowia 34 494 zł Energia przyjazna ul. Kościelnej 13. Działalność obiektu wiąże się ul. Kościelna 29 środowisku znacznym2 dochodzącym do 10 521 kWh zużyciem energii elektrycznej, generując tym samym redukcję emisji CO do atmosfery na poziomie 8,52 t. Montaż
102
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
wraz wprzewidziany w zadaniu instalacji o mocylektrycznej 4 kWp z infrastrukturą towarzyszącą wygeneruje skali roku około 3 458 kWh energii e co w konsekwencji pozwoli zredukować emisję dwutlenku węgla o około 2,82 t. Zakres inwestycji w tym moc instalacji powinien zostać szczegółowo przeanalizowany i może ulec korekcie Zadanie zakłada montaż instalacji fotowoltaicznej służącej do produkcji energii elektrycznej na potrzeby pokrycia częściowego zapotrzebowania na energię elektryczną energochłonnej infrastruktury • - oczyszczalni ścieków w Frampolu. Działalność 2015-2020 Gmina Frampol obiektu wiąże się ze znacznym dochodzącym2 do RPO WLprzyjazna 2014 2020: atmosfery64 950 kWh zużyciem energii elektrycznej, Montaż instalacji PV na obiekcie Oś Priorytetowa 4. 112 020 zł generując tym samym redukcję emisji CO do Oczyszczalni Ścieków Energia . Montaż przewidziany środowisku w zadaniu instalacji o mocy 20 kWp wraz z infrastrukturą towarzyszącą pozwoli na w zakresie energii elektrycznej co w konsekwencji pozwoli Inwestycje wygenerowanie w skali roku około 17 425 kWh elektrycznej przy zredukować emisję dwutlenku węgla o około produkcji energii 14,14 t. infrastrukturze Zadanie zakłada montaż instalacji fotowoltaicznej energochłonnej - • - służącej do produkcji energii elektrycznej na potrzeby pokrycia częściowego zapotrzebowania na kanalizacyjnej – ob 2015-2020 Gmina Frampol wodno RPO WL 2014 2020: energię elektryczną energochłonnej infrastruktury zgłoszone przez wMontaż Korytkowie instalacji PV przy Oś Priorytetowa 4. ujęcia wody w Korytkowie Małym. Montaż iekcie ujęcia wody 28 005 zł Urząd Miejski Energia przyjazna przewidziany w zadaniu instalacji o mocy 5 kWp Małym we Frampolu środowisku energiiwraz z elektrycznejinfrastrukturą co towarzyszącą w konsekwencji pozwoli pozwoli na wygenerowanie w skali roku około 4 356 kWh
zredukować emisję dwutlenku węgla o około 3,53 t. Zadanie zakłada montaż instalacji fotowoltaicznej • - służącej do produkcji energii elektrycznej na potrzeby pokrycia częściowego zapotrzebowania na 2015-2020 Gmina Frampol e Frampolu RPO WL 2014 2020: energię elektryczną energochłonnej infrastruktury Montaż instalacji PV przy ujęciu Oś Priorytetowa 4. ujęcia wody w Frampolu. Montaż przewidziany 28 005 zł wody w Energia przyjazna w zadaniu instalacji o mocy 5 kWp wraz środowisku energiiz infrastrukturą elektrycznej towarzyszącą co w konsekwencji pozwoli na pozwoli wygenerowanie w skali roku około 4 356 kWh
zredukować emisję dwutlenku węgla o około 3,53 t.
103
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Zadanie zakłada montaż instalacji fotowoltaicznej • - służącej do produkcji energii elektrycznej na potrzeby pokrycia częściowego zapotrzebowania na 2015-2020 Gmina Frampol RPO WL 2014 2020: energię elektryczną ins energochłonnej infrastruktury Montaż instalacji PV przy ujęciu Oś Priorytetowa 4. ujęcia wody w Radzięcinie. Montaż przewidziany 56 010 zł wody w Radzięcinie Energia przyjazna w zadaniu talacji o mocy 10 kWp wraz środowisku energiiz infrastrukturą elektrycznej towarzyszącą co w konsekwencji pozwoli na pozwoli wygenerowanie w skali roku około 8 713 kWh • - zredukować emisję dwutlenku węgla o około 7,03 t. PROW 2014 2020: Podstawowe usługi • i odnowa wsi na- 2 000 2015-2020 Gmina Frampol obszarach wiejskich Zadanie obejmuje wdrożenie działań Budowa kanalizacji sanitarnej RPO WL 2014 2020: inwestycyjnych związanych z zapewnieniem 000 zł w miejscowości Korytków Mały iOś efektywne priorytetowa 6 mieszkańcom gminy miejscowości Korytków Mały wykorzystanieOchrona środowiska dostępu do infrastruktury kanalizacyjnej.
• - zasobów
PROW 2014 2020: w zakresie Podstawowe usługi Inwestycje infrastruktury • i odnowa wsi na- Zadanie obejmuje wdrożenie działań 250 2015-2020 Gmina Frampol - obszarach wiejskich inwestycyjnych związanych z zapewnieniem Budowa kanalizacji sanitarnej RPO WL 2014 2020: mieszkańcom miejscowości Niemirów dostępu do kanalizacyjnej – 000 zł zgłoszonewodno przez w miejscowości Niemirów Ośi efektywne priorytetowa 6. infrastruktury kanalizacyjnej. Efekt ekologiczny zadania został oszacowany na podstawie różnicy Urząd Miejski we Ochronawykorzystanie środowiska w zastosowaniu urządzeń energochłonnych Frampolu • - zasobów PROW 2014 2020: Podstawowe usługi • i odnowa wsi na- Zadanie obejmuje wdrożenie działań 2 500 2015-2020 Gmina Frampol obszarach wiejskich inwestycyjnych związanych z zapewnieniem Budowa kanalizacji sanitarnej RPO WL 2014 2020: mieszkańcom miejscowości Karolówka dostępu do 000 zł w miejscowości Karolówka Ośi efektywne priorytetowa 6. infrastruktury kanalizacyjnej. Efekt ekologiczny Ochronawykorzystanie środowiska zadania został oszacowany na podstawie różnicy w zastosowaniu urządzeń energochłonnych • - 2 500 2015-2020 Gmina Frampol zasobów Budowa kanalizacji sanitarnej PROW 2014 2020: Zadanie obejmuje wdrożenie działań 000 zł w miejscowości Rzeczyce Podstawowe usługi inwestycyjnych związanych z zapewnieniem
104
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
• i odnowa wsi na- mieszkańcom gminy miejscowości Rzeczyce obszarach wiejskich dostępu do infrastruktury kanalizacyjnej. Efekt RPO WL 2014 2020: ekologiczny zadania został oszacowany na Ośi efektywne priorytetowa 6. podstawie różnicy w zastosowaniu urządzeń Ochronawykorzystanie środowiska energochłonnych
- co kanalizacyjnej – zgłoszone przez mieszkańców i ograniczenie zasobów Inwestycje w zakresie infrastruktury wodno Modernizacja przepompowni poprzez montaż koła wodnego na rzece Biała Łada do Zalewu zapewniałoby ruch wody rozwój mikroorganizmów. Modernizacja systemu obejmie wymianę istniejących opraw i źródeł światła na energooszczędne systemy inteligentnego oświetlenia. W zakresie projektu uwzględniono montaż elektronicznych- zapłonników z redukcją mocy, których instalacja generuje oszczędności rzędu 40 55%. W zadaniu przewidziano również wdrożenie technologii LED, które dzięki nawet 60% zmniejszeniem zużycia energii, a więc i kosztów wyeksploatacji charakteryzują się stosunkowo krótkim okresem zwrotu inwestycji. Źródła te wykazują w zakresie soką efektywność energetyczną (np. 70W LED Inwestycje • -2020 zastępuje 150W oprawę sodową), wysoką trwałość oświetlenia (nawet 50 tys. godz. przy 2 tys. dla – 2015-2020 RPO WL 2014 Gmina Frampol opraw sodowych) czy też stwarzają dogodne modernizacji Oś priorytetowa 5. zgłoszone przez Wymiana nieefektywnych energetyczna warunki do stosowania dynamicznego systemu oświetlenia ulic 852 850 zł Efektywność Urząd Miejski we źródeł oświetlenia ulic sterowania oświetleniem. Frampolu Projektye zna związane z wykorzystaniem i gospodarka nowoczesnych technologii zapłonniki/LED wiążą się z cznymi nakładami inwestycyjnymi. Przewidywany efekt ekologicznyycznej, modernizacji mierzonej oświetlenia oszacowany został na podstawie różnicy w zużyciu energii elektr zapotrzebowaniem wynikającym z zainstalowanej imocy urządzeń oświetleniowych, w stanie istniejącym przed rozpoczęciem realizacji projektu po jego zakończeniu. i mocy wygenerujeModernizacja w 461 skali punktów roku świetlnych przy zakładanej przez producentów redukcj ok. 105,52 MWh oszczędności zużycia energii elektrycznej, co w konsekwencji przełoży się na ograniczenie emisji
105
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
85,68 ton dwutlenku węgla.
7 • 2014-2020 Zadanie przewiduje sukcesywną budowę (około szt. rocznie) lamp hybrydowych na obszarach 2015-2020 RPO WL Gmina Frampol wiejskich gdzie fizyczne podłączenie opraw do sieci Montaż oświetlenia ulic energetycznaOś priorytetowa 5. energetycznej jest nieopłacalne i trudne do z wykorzystaniem nośników 280 000 zł Efektywność technicznej realizacji. Budowa lamp hybrydowych OZE energiiopartych elektrycznej na pozyskaniu co w energii konsekwencji słonecznej pozwoli i wiatru i gospodarka umożliwi wyprodukowanie około 17 885 kWh
uniknąć około 12,52 kg dwutlenku węgla Zadanie przewiduje termomodernizację • -2020 wielorodzinnego obiektu mieszkalnego przy
-ul. Kościelnej we Frampolu, w skład której 2015-2020 RPO WL 2014 Termomodernizacja obiektu mieszkaniowa wchodzić będzie: energetycznaOś priorytetowa 5. wielorodzinnego Spółdzielni Spółdzielnia - wymiana stolarki okiennej na klatkach 110 900 zł Efektywność w zakresie Mieszkaniowej przy schodowych i piwnicach (41 szt.). Inwestycje ul. Kościelnej 31 montaż instalacji kolektorów słonecznych, wraz i gospodarka z systemem magazynowania i dystrybucji energii na termomodernizacji– potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej zgłoszoneobiektów przez mieszkańców 31 lokali mieszkalnych Zadanie przewiduje termomodernizację Urząd Miejski we • -2020 wielorodzinnego obiektu mieszkalnego przy Frampolu -ul. Góralskiej 13 A we Frampolu, w skład której 2015-2020 RPO WL 2014 Termomodernizacja obiektu mieszkaniowa wchodzić będzie: 2 energetycznaOś priorytetowa 5. wielorodzinnego Wspólnoty Spółdzielnia - wymiana pokrycia stropodachu o łącznej 130 500 zł Efektywność Mieszkaniowej przy zpowierzchni 300 m ul. Gorajskiej 13 A montaż instalacji kolektorów słonecznych, wraz i gospodarka systemem magazynowania i dystrybucji energii na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej
mieszkańców 15 lokali w zakresie Zadanie obejmuje wsparcie budownictwa Inwestycje • -2020 ograniczenia emisji powietrzamieszkalnego atmosferycznego w procesach modernizacji na obszarze gminy indywidualnych systemów grzewczych. Na jakość spalaniaOgraniczenie paliw emisji na potrzeby 2015-2020 RPO WL 2014 zanieczyszczeń powstających ze Oś priorytetowa 5. zanieczyszczeń energetyczna Frampol wpływ mają lokale, których systemy spalania paliw na 1 815 000 zł Efektywność Mieszkańcy powstających ze ogrzewania i przygotowania ciepłej wody potrzeby ogrzewania obiektów użytkowej oparte są na indywidualnych kotłach ogrzewania mieszkalnych i gospodarka węglowych. Do produkcji energii, źródła te wykorzystują poza wspomnianym węglem kamiennym, biomasę w postaci zrębków 106
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
– zgłoszoneobiektów przez wdrzewnych oraz w skrajnych wypadkach wysoce emisyjne odpady komunalne. Zadanie zakłada Urządmieszkalnych Miejski we ymianę kotłów węglowych przy Frampolu współfinansowaniu montażu efektywnych urządzeń grzewczych: węglowych retortowych, gazowych, olejowych, a także pomp ciepła oraz rozpatrywaninnych czystychy technologii, pod warunkiem wykazania efektu ekologicznego, który będzie
w sposób indywidualny. W celu realizacji założonych celów zadania a także współrealizacji celu głównego Planu, należy podjąć kroki dążące do modernizacji co najmniej 200 indywidulanych systemów węglowych. Przedmiotowe zadanie zakłada wykorzystanie alternatywnych źródeł energii w sektorze mieszkalnym dzięki odpowiednim • -2020 współfinansowaniu. W zadaniu uwzględniono Przygotowanie ciepłej wody 2015-2020 montaż około 450 instalacjiwno same kolektorów kolektory, jak RPO WL 2014 pozyskaniaużytkowej za - kolektorypomocą FrampolMieszkańcy słonecznychi zasobnik, pompy do przygotowania obiegowe, konstrukcje ciepłej wody oraz Oś priorytetowa 4. alternatywnych sposobów 3 667 500 zł /Gmina obejmujących zaró Energia przyjazna ekonomiczno- środowisku słoneczne przewody. W analizach energetycznych oraz środowiskowych założono średnie spalonezapotrzebowanie na ciepło c.w.u. gospodarstwa domowego na poziomie 16 GJ odpowiadającewykorzystanie 1,1 t go węgla kamiennego Przedmiotowe zadanie zakłada emu alternatywnych źródeł energii w sektorze mieszkalnym dzięki odpowiedni powietrzewspółfinansowaniu.- W zadaniu uwzględniono • -2020 montaż około 50 instalacji pomp ciepłalnyc typu
2015-2020 woda do przygotowania ciepłej wody Przygotowanie ciepłej wody RPO WL 2014 użytkowej. W kosztach kwalifikowa h do użytkowej za pomocą Oś priorytetowa 4. pozyskania - 435 000 zł Mieszkańcy projektu należy uwzględnić również zasobnik, alternatywnych sposobów Energia przyjazna pompy obiegowe, konstrukcje oraz przewody, które pompy ciepła środowisku ekonomicznostanowią znaczny- udział w ogólnym kosztorysie zapotrzebowanieinstalacji. W analizach na ciep energetycznych oraz środowiskowych założono średnie ło c.w.u. gospodarstwa domowego na poziomie 16 GJ, odpowiadające 1,1 t spalonego węgla kamiennego.
107
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Według danych udostępnionych przez lokalnego operatora dystrybucyjnego, łączne zużycie energii w zakresie Inwestycje elektrycznej w 2010 r. w gospodarstwach domowych wyniosło 3 637 MWh. Energia ta została elektrycznej • -2020 spożytkowana przez 2 227 odbiorców, tym samym produkcji energii w zapotrzebowanie na energię elektryczną zostało 2015-2020 RPO WL 2014 Gmina oszacowane na poziomie 1633 kWh/odbiorcę. instalacjach Montaż instalacji Oś priorytetowa 4. Mieszkańcy/ Analiza opłacalności oraz zakładana stopa zwrotu – 5 907 096 zł zgłoszoneprosumenckich przez prosumenckich Energia przyjazna inwestycji wydaje się najkorzystniejsza przy mocy środowisku adekwatnej do przewidywanego zapotrzebowania. Urządmieszkalnych Miejski we Tym samym projekt zakłada montaż 300 instalacji Frampolu o mocy około 3,12 kWp mocy zainstalowanej na elektrycznej,jednego „Prosumenta”. co w konsekwencji Poszczególne pozwoli instalacje na będą w stanie wyprodukować około2 2 207 kWh energii
redukcję około 2 718 kg CO na instalację Promocja proekologicznych w zakresie promocji zachowań poprzez Przedsięwzięcia przeprowadzanie kampanii • -2020, edukacyjnych i promocyjnych, – PROW 2014 których zakres będzie zawierał 50 2015-2020 Gmina Frampol - i edukacji postaw tycznej, wsparcie dla rozwoju zgłoszone przez informacje dotyczące proekologicznych 000 zł lokalnego w ramach Urząd Miejski we efektywności energe • y inicjatywy LEADER. Frampolu wykorzystywania odnawialnych NFOŚiGW atmosferycznegoźródeł energii oraz w ochronGminie Frampoli poprawy jakości powietrza w zakresie wykorzystania - zgłoszone przez mieszkańcówInwestycje odnawialnych źródeł energii Budowa farmy fotowoltaicznej na działce wspólnoty wiejskiej w Rzeczycach.
Zadanie obejmuje budowę obiektu stadionu, Przedsięwzięcia • którego prace winny zostać przeprowadzone przy i sportu – zgłoszone 2017-2020 Gmina Frampol w zakresie edukacji • zachowaniu zasad minimalizacji szkodliwego przez Urząd Miejski Środki własne wpływu na środowisko. Zarówno na etapie działań Budowa Stadionu we Frampolu 150 000 zł w tym go eksploatacji we Frampolu Programy Krajowe modernizacyjnych, zakupu nowych urządzeń niskoemisyjneoświetlenia obiektu oraz je , wykorzystane zostaną zrównoważone technologie - zgłoszone przez mieszkańców Budowa stadionu wraz z oświetleniem Inwestycje w zakresie edukacji i sportu , Poprawa stanu boisk, Trybuny nad zalewem
108
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
, , Siłownia na powietrzu , Siłownia w świetlicy w Sokołówce, Stworzenie przy remizach siłowni, (placów do ćwiczeń) na wzór tego nad zalewem Plac zabaw w Sokołówce
Doposażenie szkół i przedszkoli Wykończenie boiska wiejskiego w Starej Wsi (zakup ławek, wyrównanie terenu itp.) Kultury Zadanie obejmuje modernizację obiektu Domu • -2020 , którego prace winny zostać w zakresie RPO WL 2014 przeprowadzone przy zachowaniu zasad , Oś priorytetowa 5. infrastrukturyPrzedsięwzięcia energetyczna minimalizacji szkodliwego wpływu na środowisko. 2015-2018 Efektywność Gmina Frampol kultury – zgłoszone Frampolu obiektuZarówno orazna etapie jego eksploatacji działań modernizacyjnych wykorzystane Przebudowa Domu Kultury we • - zakupu nowych urządzeń w tym oświetlenia przez Urząd Miejski 170 000 zł i gospodarka we Frampolu PROW 2014 2020: zostaną zrównoważone technologie niskoemisyjne. Podstawowe usługi oraz i odnowa wsi na Na obiekcie przewidziano m.in. modernizację obszarach wiejskich wnętrza budynku, wymianę podłóg w salach korytarzach a także modernizację instalacji c.o. w zakresie infrastruktury kultury – , zgłoszone przez mieszkańców i c.w.u. Inwestycje Wyposażenie świetlicy wiejskiej w Starej Wsi (bilard, stoliki, krzesła itp.) Termomodernizacja budynku świetlicy w Smoryniu. • - w zakresie Zadanie obejmuje budowę obiektu Ratusza, którego Przedsięwzięcie prace winny zostać przeprowadzone przy RPO WL 2014 2020: zachowaniu zasad minimalizacji szkodliwego przestrzeni – 2017-2020 energetycznaOś priorytetowa i 5. Gmina Frampol zgłoszonekształtowania przez Efektywność wwpływu tym na środowisko. Zarówno na etapie działań Urząd Miejski we Budowa Ratusza 3 000 000 zł modernizacyjnych, zakupu nowych urządzeń gospodarka, 5.5. Frampolu oświetlenia obiektu oraz jego eksploatacji- Promocja wykorzystane zostaną zrównoważone technologie niskoemisyjności niskoemisyjne budownictwa energooszczędno , pasywnego. Zlikwidowanie sklepu na, samym rynku – Odnowienie i zagospodarowanie remiz, strażackich, dostosowanie do wszelkiego rodzaju imprez: budowa toalet, chłodni, zgłoszone przez mieszkańców zaopatrzenie kuchni itp. Inwestycje w zakresie kształtowania przestrzeni Odnowienie centrum miejscowości , Budowa ścieżki rowerowej wzdłuż dróg dojazdowych od Niemirowa do Frampola, Budowa chodników w tym w Sokołówce Dodatkowe parkingi we Frampolu na ul. Rynek oraz wprowadzenie tam ruchu jednokierunkowego, i pomocy – zgłoszone przez Ścieżka rowerowa od Karolówki do Frampola . Inwestycje w zakresie ochrony zdrowia Utworzenie placówek posiadających lekarzy różnych specjalności, społecznej Utworzenie domu spokojnej starości, 109
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
mieszkańców
Wyposażenie ośrodków zdrowia m.in. w przychodnię rehabilitacyjną. Cel strategiczny 4. Poprawa funkcjonowania lokalnej administracji
Cel operacyjny 4.1. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego
Cel operacyjny 4.2. Budowanie przyjaznejSzacowana i sprawnej administracji dla mieszkańców i inwestorów Rodzaj Lata Podmiot Nazwa przedsięwzięcia wartość Źródła finansowania Uwagi przedsięwzięcia realizacji realizujący inwestycji w zakresie Inwestycje Wdrażanie na etapie Gmina Frampol – przygotowania dokumentacji kosztowy 2015-2020 - - zielonych zamówień zgłoszone przez technicznej Specyfikacji publicznych Bez i jednostki Urząd Miejski we Istotnych Warunków podległe Frampolu Zamówienia "Zielonych ycje w zakresie e- – zgłoszone Zamówień Publicznych" przez mieszkańców Inwest administracji Utworzenie geoportalu.
110
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
7. PARTYCYPACJA SPOŁECZNA
czestnictwo w procesie planowania strategicznegoartycypacja gmin społeczna i daje możliwość udziału obywateli w zarządzaniu sprawami społeczności. U społeczeństwa powiatów jest sprawą niezmiernie ważną. Zadaniem konsultacji społecznych jest ułatwienie podejmowaniaebieg trafnych decyzji oraz uniknięcie lokalnych konfliktów Gminy czy Frampol protestów. na lata W 2015 niniejszym- rozdziale opisano Pformy organizacji konsultacji społecznych oraz ich prz podczas budowania Strategii Rozwoju Lokalnego spotkanie 15 lipca2020. 2015 roku w -
Spotkania konsultacyjne Konsultacje społeczne strategii rozpoczęło Miejsko Gminnym Ośrodku Kultury we Frampolu. Na spotkaniu spotkania omówiona zostałamocne część idiagnostyczna strategii, charakteryzująca potencjał rozwojowy gminy. Ponadto przeprowadzona została ankieta dla uczestników , identyfikująca słabe strony obszaru oraz proponowane kierunki rozwoju Gminy Frampol. trategii 28 Omówienie wizji, misji i celów oraz wynikających z nich kierunków działań S Rozwoju Lokalnego miało miejsce na spotkaniu września 2015 r. Mieszkańcy zapoznali się również z planowanymi przez gminę inwestycjami i mogli zgłosić własne propozycje.
Wszystkie powyższe spotkania skierowane były do mieszkańców, przedstawicieli samorządustronie internetowej lokalnego gmin, przedsiębiorców,y członków organizacji pozarządowych,nteresowane itp. Ponadto Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol zamieszczona została na , dzięki czemu każdy mieszkaniec i inne zai
osobynkieta mogły wnieść swoje uwagi. - gminy g z identyfikująca kierunki rozwojuprzycz Gminy Frampol pozwoliła określić
Ankiety wizjirzeczywiste i potrzeby społeczno gospodarcze oraz ocenić minę punktu widzenia mieszkańców. Ankieta yniła się również28 do określenia celów rozwojowych. Ankietowani odpowiedzieli na 7 pytań, które zostały Asformułowane jako pytania zamknięte. Do ankiety przystąpiło osób. wWe wstępnej części ankiety znajdowała się metryczka, charakteryzująca osoby, które ją wypełniły. Większość ankietowanych zamieszkuje Gminę Frampol, większości są to mężczyźni. W strukturze zatrudnienia ankietowanych przeważa Miejscesektor publiczny zamieszkania i rolnictwo. i płeć
111
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Zatrudnienie
W pierwszym właściwym pytaniu ankiety respondenci wyrazili swoje opinie na temat jakości usług i infrastruktury w Gminie Frampol. Oceny dokonanoi 5, w natomiastskali od 1 (bardzo nisko) do 5 (bardzo wysoko). Najlepiej ocenione zostało szkolnictwo: szkolnictwo gimnazjalne otrzymało 20 odpowiedzi w skali 4 szkolnictwo podstawowe 19 odpowiedzi. Dobrze mieszkańcy ocenili również bezpieczeństwo publiczne mieszkańców (19 odpowiedzi w skali 4 i 5). Najsłabiej aoceniony został lokalny rynek pracy (12 odpowiedzi w skali 1 i 2). Ponadto mieszkańcy zauważyli niską jakość środowiska naturalnego (12 odpowiedzi), także słaby dostęp do Internetu (11 odpowiedzi). Średnio został oceniony stan dróg w Gminie Frampol (12 odpowiedzi w skali 3).
112
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Jak ocenia Pan/Pani jakość poszczególnych usług i infrastruktury na terenie Gminy Frampol?
Drugie pytanie dotyczyło najważniejszych z punktu widzenia mieszkańców zasobów gminy. Według nich najistotniejszym, oraz zasobem jest rozwinięte rolnictwo. Mieszkańcy dostrzeglisystema również szansę rozwoju dzięki zasobom środowiskowym, które należy chronić i eksponować infrastrukturze technicznej, którą również należy Najważniejszetycznie zasoby rozwijać Gminy i modernizować Frampol to: .
113
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
g W kolejnym pytaniu mieszkańcy odnieśli się do najważniejszych szans rozwoju miny. Jako najważniejszą szansę wskazali dogodne położenie komunikacyjneminy oraz atrakcyjne położenie geograficzne na pograniczu dwóch różnych regionów. Z kolei szansy mieszkańcy nie upatrują w wartościach historycznych na terenie g wSzansą atrakcjach dla rozwoju turystycznych. Gminy Frampol jest:
cie i br Według mieszkańców Gminy Frampol największą barierą rozwoju jest bezrobo Barierąak miejsc w rozwoju pracy, G aminy także Frampol migracja jest: mieszkańców poza granice gminy i kraju.
i Najważniejszym potencjałem gminy jest według ankietowanych osób aktywność skuteczność samorządowców oraz unikatowe zasoby przyrodnicze i bogactwo fauny i flory.
114
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Co Pana/Pani zdaniem jest najważniejszym potencjałem Gminy Frampol?
ankietowani
W przedostatnim pytaniu mieli za zadanie wskazanie kierunków rozwoju gminy. Według mieszkańców gmina Frampol powinna w pierwszejminy kolejności rozwijać gospodarkę lokalną, zarówno rolniczą, jak i pozarolniczą. zZdecydowana większość osób uważa, że najważniejszym kierunkiem rozwoju g zjest rozwój przedsiębiorczości związanej z przetwórstwem. Jest to związane rozwijającą się specjalizacją gminy w zakresie uprawy owoców miękkich, a także nowo wybudowaną chłodnią, w której można je przechowywać. Ważnym kierunkiem rozwoju jest również rozwój przedsiębiorczości pozarolniczej oraz dalszyPana/Pani rozwój zdaniem rolnictwa. najważniejsze kierunki rozwoju gminy to:
,
Ostatnie pytanie miało za zadanie zdiagnozowanie którą grupę społeczną mieszkańcy uważają za defaworyzowaną i potrzebującą największego wsparcia ze strony władz gminy. Według nich taką grupą są rolnicy oraz osoby poniżej 26 roku 115
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
życia. Według mieszkańców osobami wymagającymi wsparcia nie są kobiety. Jedna osoba w miejscu na inne propozycje wskazała również, że wsparcie ze strony władz należyGrupa społecznasię osobom wymagająca aktywnym, największego chcącym rozwijać wsparcia produkcję. ze strony władz gminy to:
on-line - Na stronie internetowej gminy dostępna była również ankieta określająca planowane działania inwestycyjne w Gminie Frampol na lata 2015 2020. Każdy miał Namożliwość ank wypełnienia internetowego formularza, dzięki któremu mógł wyrazić wjakie inwestycje według niego są najbardziej potrzebne- na terenie Gminy Frampol. ietę odpowiedziało 17 osób. Największe potrzeby mieszkańcy zauważyli zakresie infrastruktury drogowej i wodnonsowegokanalizacyjnej, Gminy Frampol a także na wlata zakresie 2015- wyposażenia służb bezpieczeństwa publicznego. Wyniki ankiety zostały uwzględnione przy opracowaniu planu fina 2020.
116
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
8. SPIS RYCIN, WYKRESÓW, TABEL I FOTOGRAFII
lubelskiego Ryc. 1. Gmina Frampol na tle Obszarów Strategicznej Interwencji Ryc. 2. Położenie Gminy Frampol na tle podziału administracyjnego woj.
Spis rycin i Polski Ryc. 3. Położenie Gminy Frampol na tle podziału fizycznogeograficznego Ryc. 4. Ukształtowanie powierzchni Gminy Frampol i okolic Ryc. 5. Sieć hydrograficzna Gminy Frampol i okolic Ryc. 6. System przyrodniczy Gminy Frampol i okolic Ryc. 7. Fazy procesu starzenia się społeczeństwa Ryc. 8. Gospodarstwa hodowlane powyżej 10 DJP w Gminie Frampol Ryc. 9. Szlaki rowerowe w Gminiei nternetFrampol i okolicach Ryc. 10. Układ komunikacyjny Gminy Frampol i okolic - Ryc. 11. Sieć szerokopasmowego u w Gminie Frampol i okolicach Ryc. 12. Plan wdrażania Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015 2020 zgodny z metodologią PRINCE2
2008-
Wykres 1. Ludność faktycznie zamieszkała w Gminie Frampol w latach 2013 Wykres 2. Urodzenia żywe, zgony i przyrost naturalny na 1000 ludności Wykres 3. Saldo migracji i liczba zameldowań na obszarze Gminy Frampol Wykres 4. Piramida wieku ludności w 2013 r. i udział ludności według Spis wykresów ekonomicznych- grup wieku Wykres 5. Liczba osób bezrobotnych oraz wskaźnik- bezrobocia w Gminie Frampol w latach 2003 2013 -5 lat wWykres Gminie 6. Frampol Liczba osób w pracujących- w latach 2008 2013 Wykres 7. Odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w wieku 3 latach 2008 2013 Wykres 8. Liczba porad lekarskich na 1000 mieszkańców w Gminie Frampol rokuWykres 9. Struktura gospodarstw rolnych Wykres 10. Liczba gospodarstw zajmujących się chowem i hodowlą zwierzątrampol w 2010
Wykres 11. Struktura własności podmiotów gospodarczych w Gminie F Wykres 12. Wskaźnik przedsiębiorczości (podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności) 2008Wykres- 13. Podmioty według sekcji PKD 2007 w Gminie Frampol Wykres 14. Zmiany długości sieci wodociągowej i kanalizacyjnej-kanalizacyjnej, w latach 2013 miasta i obszaru wiejskiego Wykres 15. Odsetek ludności korzystającej z infrastruktury- wodno w tym korzystający z - Wykres 16. Zmiany infrastruktury gazowej w latach 2008 2013 Wykres 17. Zużycie gazu w Gminie Frampol w latach 2008 2013 - Wykres 18. Zużycie gazu na 1 mieszkańca w Gminie Frampol FrampolWykres 19. Odpady wytworzone w Gminie Frampol w latach 2008 2013 Wykres 20. Zużycie i odbiorcy energii elektrycznej na niskim napięciu w Mieście
117
Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol na lata 2015-2020
Wykres 21. Rodzaje przestępstw w powiecie biłgorajskim Wykres 22. Dochody i wydatki z budżetu Gminy Frampol Wykres 23. Udział poszczególnych programów w pozyskanych funduszach Gminy Frampol i jednostek podległych
Rozwoju Lokalnego -2020 Tabela 1 Zestawienie powiązań pomiędzy priorytetami Strategii Gminy Frampol a Strategią Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014 Spis tabel (z perspektywą do 2030 r.) Tabelana lata 20142. Powiązania-2020 pomiędzy celami strategicznymi Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Frampol i Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Lubelskiego
Tabela 3. Najważniejsze zabytki Gminy Frampol Tabela 4. Charakterystyka bezrobotnych na terenie powiatu biłgorajskiego Tabela 5. Najwięksi pracodawcy w Gminie Frampol Tabela 6. Obiekty sportowe w Gminie Frampol Tabela 7. Użytkowanie gruntów w Gminie Frampol Tabela 8. Rodzaje upraw w Gminie Frampol Tabela 9. Gospodarstwa agroturystyczne w Gminie Frampol owane Tabela 10. Imprezy cykliczne w Gminie Frampol - Tabela 11. Projekty współfinansowane ze środków Unii Europejskiej zrealiz przez Gminę Frampol i jednostki podległe (2007-2013) Tabela 12. Projekty współfinansowane ze środków Unii EuropejskiejLokalnego zrealizowane Gminy Frampolprzez Gminę na lata Frampol 2015- i2020jednostki podległe (2007 2013) Tabela 13. Wskaźniki monitorujące realizację Strategii Rozwoju
-sportowa we Frampolu
Fot. 1. Nowo otwarta hala widowiskowo Fot. 2. Zajazd Złoty Łan we Frampolu Fot. 3. Zalew we Frampolu Spis fotografii Spis Fot. 4. Zrekultywowane składowisko odpadów w Radzięcinie
118